________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
સર્વ જીવ સ્વરૂપે એક સરખા ચિદાનંદરૂપ પરમેશ્વર છે. પર ંતુ આ અનંત વિચિત્રતાઓ, અનંત વિડંબના દરેક પ્રાણિતાં પોતપાતાનાં કમ` સબંધી ખલ પ્રમાણે સાTMઈ છે ને સર્જાય છે. (સમગ્ર ભવ ચક્ર વિવ કામિક ચક્ર પર આશ્રિત છે.) (૧)
સ` પ્રાણિમાનું આનન્તસ્તત્વચિત્તત્ત્વ એક જ છે. ( બધાં જીવન્ત શરીામાં એક જ સ્વરૂપનું ચેતન તત્ત્વ છે. ) શાન્તભાવથી અન્તષ્ટિએ જો. એથી તને અબે દંન થશે અને એનાં ફ્લો તારમાં
આત્મભાવ પ્રગટાવશે. (ર)
પૌદ્ગલિક જીવ પોતપોતાના કર્મ પ્રમાણે અનાદિ કાલથી નવાનવા શરીરને ધારણુ કરી કર્મબંધન કરતા નવાનવા કમ બન્ધાથી પેાતાને લપેટતા વિચિત્ર ભવામાં દુ:ખપ ભ્રમણુ કરી રહ્યો છે. (૩)
પૌલિક સુખના રસ પાનમાં ડૂબેલે પ્રાણી મેહાવરણને લીધે પાતાનુ સ્વરૂપ ભૂલી ગયા છે અને એથી જ એ નાનાવિધ કોશાયી દુ:ખી છે. એમાંથી છૂટવાના માગ એણે પોતે જ સાધવાના છે. અન્ય કોઈ સાધી આપવાને શક્તિમાન નથી. (૪)
નથી કાઈ નરકમાં લઈ જનાર કે નથી કાઈ સ્વર્ગ આપનાર તેમજ કાઈ ભવયક્રમાંથી પ્રાણીને છૂટા કરનાર પ્રાણી પોતાના જ ક્રમે અંધાય છે. પેાતાના જ પુરુષાર્થથી છૂટા થાય છે. તેમજ પોતા ની જ કરણી અનુસાર સારી કે ખરાબ ગતિમાં
જાય છે. (૫)
આત્મા જુદા જુદા છે કેમકે તા જ વ્યવસ્થા શક્ય છે. એટલે શરીરે શરીરે આત્મા જુદા છે, અને સ્વશરીર માત્રમાં જ વ્યાપ્ત છે. એ સ્વ સ્વરૂપે અનંત ચિહ્ન વીયસ્વરૂપ છે. એ પેાતાની યથાવિધ
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મુકિત સબંધી જીવા
લેખક : મુનિરાજશ્રી લક્ષ્મીયાગરજી
દશાથી કર્યાં બધે છે અને ભગવે છે. જીવ સ્વયં ક્રમ બાંધે છે અને ભગવે છે. ઈશ્વરના કાઇ સબંધ નથી, એમાં કત્વ ધરાવે છે એવા કઈ ઈશ્વર નથી. (૬)
કના આવરણાથી પૂર્ણ મુક્તિ તે જ મુક્તિ છે. મેહ અવિધા એ આત્માના બંધન, એનાથી છૂટવુ મુક્તિ છે. કર્મના બંધને થતા અટકે, પૂર્વબંધન ક્ષીણુ થાય, ચારિત્રના બલથી મુક્તિસ્થાન મળે છે. (૭)
આત્માની પૂર્ણ શુદ્ધિને મુક્તિ કહે છે. શરીરસંબંધ છૂટી જાય છે ત્યારે અમૂશામાં આવે છે. જ્યાં શરીર ઇન્દ્રિયા, અન્ત:કરણ, કઈ નથી, માત્ર અન ંત સચ્ચિદાન ંદીયમય આત્માની એ પૂણુ સ્વભાવ સ્થિતિ છે. આત્માની એ શાશ્વત, અચલ, અક્ષય, અન્યાયાધ, કલાણુમય સ્થિતિ એ જ એની મુક્તિશા છે. (૮)
મુક્ત થયેલ આત્માનુ કરી સંસારમાં અવતરણ થતું નથી. થાય તા તે મુક્તિ નથી. મુક્તિ સિવાય ઈશ્વરનું શ્વરણ નથી, ખીજો કોઈ ઇશ્વર નથી. (૯) વિરાગ ભાવાષક ચિત્તશેધનપરાયણુ અને સયમયેાગવિભૂષિત એવું નિÖલ ચારિત્ર ધરનાર નાનીની મુક્તિ થાય છે. (૧૦)
આન્તરિક દોષ (કામ, ક્રોધાદિ) માટા શત્રુઓ છે. તેને જીતનાર વિજેતા ઇન્દ્રિયજય શુદ્ધ મનવા ખી કષાયાથી મુક્ત થનાર પરમાત્મભાવને પ્રાપ્ત કરે છે. (૧૧)
જ્યાં જ્યાં રાગદ્વેષાદ્વિ મન્ન દૂર થાય તેમ વનાર પ્રવનાર મુક્તિને મેલવે છે, બાઘુ ઐહિક સુખની લાલસાથી દૂર રહે છે. (૧૨)
માક્ષસાધનામાં એનું નામ સકત્વ, સમ્યગૂદન એ માને ખરાખર જાણવે. સમ્યગજ્ઞાન એ ભાગ પર માલવું, સમ્યક્ચારિત્ર એ ત્રણેના સહયોગ એ મેાક્ષભાગ, (૧૩)
For Private And Personal Use Only