________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
શ્રી આત્માન પ્રાશ
૧૯૬
દેવી પાસે અથવા યજ્ઞપ્રસંગે પશુવધાદિક કરાવવા તે અર્થાત્ અધર્મને ધર્મ માનવા' એ મિથ્યાત્વ છે.
(૨) સકલ ક`ના વિનાશ કરનાર અને વિશુદ્ધ સમ્યક્ત્વ પ્રાપ્ત કરાવનાર એવા આઠ પુરુષના વચનમાં અધર્મની એટલે અનાગમની જે બુદ્ધિ રાખવી તે ધમાં અધમ સંજ્ઞા સમજવી.
અથવા એમ ખેલવું કે
સમસ્ત પુરુષો અમારી જેવા જ છે, સ રાગાદ્ધિ સહિત જ છે, અને કાઇ સત્તુ નથી. ઈત્યાદિ અનુમાન પ્રમાણુથી કાઈશુ આપ્ત નથી.' એવી કુયુકિતપૂર્વક આપ્તપ્રણીત આગમમાં જે અનગમ બુદ્ધિ રાખવી તે. અર્થાત્ ધર્મને અધર્મ માનવે’ એ મિથ્યાત્વ છે.
(૩) મેાક્ષનગરના ભાગ એટલે સત્ય વસ્તુ તત્ત્વની અપેક્ષાએ વિપરીત શ્રદ્ધા સહિત જે જ્ઞાન અને ક્રિયા કરવી તે ઉન્મા કહેવાય છે. તેમાં જે મા બુદ્ધિ રાખવી તે ઉન્માર્ગમાં માર્ગ સંજ્ઞા' જાણુવી.
અર્થાત્ સમ્માન અને સમ્યકૂચારિત્રરૂપ ક્રિયાને અપનાવ્યા વિના કદી પણ મેાક્ષને મા મળતા નથ જ' એમ સમજવા છતાં પણ આપમતે તેનું ખંડન કરવું અતે સત્યમાતે ઉન્માદ કહેતે. અર્થાત્ ઉન્માર્ગને માર્ગ માનવા' એ મિથ્યાત્વ છે,
(૪) મોક્ષનગરના મામાં એટલે શુદ્ધ શ્રદ્ધાવડે જ્ઞાન અને ક્રિયા કરવામાં ઉન્મા પણાની જે બુદ્ધિ રાખવી તે મામાં ઉન્માગ સજ્ઞા સમજવી.
અર્થાત્ એકાન્તજ્ઞાન કે એકા-ત ક્રિયાથી જ આત્માની મુકિત છે એવા ઉન્માતે માગ માની તેની જે પુષ્ટિ કરવી તે. અર્થાત્ માને માનવા એ મિથ્યાત્વ છે.
(૫) અજીવમાં એટલે માકાશ, પરમાણું આત્મામાં જીવ છે એમ માનવું, આ શરીર જ આત્મા છે એમ માનવુ. અથવા પૃથ્વી, પાણી, પવન, અગ્નિ,
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
યજમાન, આકાશ, ચંદ્ર અને સૂર્ય' એ આ મહાદેવની મૂર્તિ છે વગેરે જે માનવું તે અજીવમાં જીવ સંજ્ઞા જાણુવી,
અર્થાત આકાશમાં રહેલાં કેટલાએક નિવ પુદ્ગલાને સજીવ માનવા તે, અર્થાત્ અજીવને જીવ માનવે એ મિથ્યાત્વ છે.
(૬) પૃથ્વી, પાણી, અગ્નિ, વાયુ અને વનસ્પતિ વગેરે સવમાં નિર્જીવ ધટ વગેરેની જેમ ઉચ્છ્વાદિ જીવના ધર્મ જાતા નથી, માટે તે સર્વે અજીવ છે; એવા પ્રકારની યુક્તિવડે જીવમાં અજીવ બુદ્ધિ જે રાખવી તે જીવમાં અજીવ સંજ્ઞા સમજવી,
અર્થાત્ પૃથ્વી, પાણી, અગ્નિ, વાયુ અને વનસ્પતિ વગેરે સજીવને નિર્જીવ દ્મ સ્વરૂપ જણાવવા તે. અર્થાત્ જીવને અજીવ માનવા એ મિથ્યાત્વ છે.
(૭) ષટ્કાય ( પૃથ્વીકાય, અકાય, તેઉકાય, વાઉકાય, વનસ્પતિકાય અને ત્રસકાય ) જીવની હિંસામાં પ્રવર્તે લા અસાધુમાં સાધુબુદ્ધિ જે રાખવી તે અસાધુમાં સાધુ સંજ્ઞા જાણુવી.
અર્થાત ઉન્ના ગામી–મા ભ્રષ્ટ થયેલા એવા અ સાધુને સ્વા વશ થઈ સાધુ માનવા તે. અર્થાત્ અસાબ્રુને સાધુ માનવા એ મિથ્યાત્વ છે,
(૮) આ સાધુ પુત્ર રહિત હોવાથી તથા સ્નાન વગેરે નહિં કરતા હોવાથી તેમની સદ્ગતિ નથા' ઇત્યાદિ કુતર્ક કરી પંચમહાવ્રતના ધારક ષટ્ઝનિકાયના રક્ષક અને સમિતિ ગુપ્તિના પાલક એવા સુસાધુમાં અસાધુ બુદ્ધિ જે રાખવી તે સાધુમાં અસાધુ સંજ્ઞા સમજવી,
અર્થાત્ શુદ્ધ માગામી એવા સાધુ મહાત્મા પાસે ઉન્માોતાના તુચ્છ સ્વાર્થ નહીં સરવાથી તેમને જે સાધુ માનવા તે. અર્થાત્ સાધુને અસાધુ માનવા એ મિથ્યાત્વ છે.
(૯) ‘ અણિમાદિ અષ્ટસિદ્દિના અક્ષયને પામેલા એવા માળ પુરુષો સા ાનાં વર્તે છે, તેઆ
For Private And Personal Use Only