________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
શ્રીમદ્દ દેવચંદ્રજીષ્કૃત નમિ વિહરમાન જિન સ્તવન—સાથે
સ. ડૉકટર વાભદામ નેણસીભાઈ-મારખી
મિ નમી, નમિ નમી વિનવુ,
રવામી સુગુણુ જિષ્ણુ નાથ રે; જ્ઞેય સકલ જાણુંગ તુમે,
પ્રભુજી જ્ઞાન દિણું નાથ રે. (૧) ભાવા:–વિનયથી, નમ્રતાથી, ભક્તિભાવથી, હું નમિનાથ, હે સ્વામી, પરમામા પાષક એવા કોઇ ગુણાવાળા જિનેશ્વર દેવ ! હું આપને નમ્રભાવે વિનતિ કરું છું, કારણ કે આપ જ્ઞાનરૂપી સૂવડે કરીને સર્વ શેય (જાણવા યાગ્ય) પદાર્થીના જ્ઞાતા છેા, (સ્વપરપ્રકાશક છે.) જેથી અંધક છે, જે કર્તા હાય તે જ પરવસ્તુ પર અહંભાવ લાવીને બંધાય છે, પણુ જે જ્ઞાતા-દ્રષ્ટા હોય તે અહંકારથી મુક્ત થઇને આત્મપયેગપૂર્વક સમ પરિણામે જ્ઞેયને વેદીને બધનમુક્ત થાય છે.
વર્તમાન જે જીવની,
એવી પરિણતિ કેમ નાથ રે ? જાણું હૈય વિભાવને,
પણ નવિ છૂટે પ્રેમ નાચ રે. (૧) ભાવાર્થ: હે નાથ, જ્યારે આપની અાધકભાવે દ્રષ્ટાભાવની પરિણતિ છે ત્યારે આ જીવની બંધન ભાવવધક કર્તા ભાવની પરિશુતિ કેમ થઇ છે ? પરભાવને હેય(ત્યાજ્ય)પણે જાણ્યા છતાં પરવસ્તુ તરફનું આણુ, રામ અને આસક્તિ વિગેરે ક્રમ છૂટતાં નથી ?
આના જવાબ તા એ છે કે, જેમ એક શેરીમાં ચાર ચારી કરવા આવ્યો હોય, તેતે એક કૂતરાએ જોયા અને ભસવા માંડયું, તેમનું ભસવું સાંભળી આસપાસ રહેલાં ખીજા કૂતરાં ભસવા માંડ્યાં; તેમનુ સાચું નથી પણ દેખાદેખીથી થાય છે, તેમ સંસાર અસાર છે, એમ અનિત્ય છે, કષાયેા રાગ-દ્વેષ-દુ:ખદાયક છે, એમ એક જ્ઞાની મહાત્માએ અનુભવથી સાથ" જાણ્યું, જાણીને શાસ્ત્રમાં લખ્યું તેથી તેમનું કહેવું સાંભળીને આપણે કહેવા લાગ્યાં કે કષાય દુઃખદાયક છે પણ અંતરના જ્ઞાનપૂર્વક સમજ્યા નથી,
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જેથી કાચા દુ:ખદાયક છે એમ નિરંતર ખેાલા કરીએ છીએ છતાં જરા પણુ કષાયા મદ્રે કે ક્ષીણુ થતા જ નથી...જેમ ઝેર ખાવાથી મરાય છે, અગ્નિને અડવાથી ખળાય છે, સર્પને અડકવાથી કરડાય છે એ વાત સાંભળેલી છે છતાં એવી સુદૃઢ થઇ ગઈ છે કે જરા પણુ તેમાં શંકા કે વિકલ્પ થતાં જ નથી, તેનુ નામ સાચુ સમજ્યા એમ કહેવાય છે. પરપરિણતિ રસરંગતા,
પરગ્રાહકતા ભાવ નાથ રે; પરકર્તા, પરભાતા,
શા થયા એહ સ્વભાવ નાથ રે ? (૩) ભાવાર્થ: હે નાથ, પરપરિશુતિમાં રસપણ, રંગ એટલે આનંદપણુ, પરભાવનું ગ્રહણુપણ, પરમાં કર્તાપણું, ભેતાપણું એ આદિ વિભાવાના સ્વભાવ કેમ થઇ ગયા ? અનાાિળના અધ્યાસને લખને વિભાવા થઈ જાય છે.
વિષય કષાય અશુદ્ધતા,
ન ધટે એહ નિરાધાર નાથ રે; તા પણ વાંછુ તેહને,
કેમ તરીયે સ ંસાર નાથ રે. (૪) ભાવાર્થ: હે નાથ ! વિષય, કષાયતા અને અશુદ્ધતા એ આદિ અંતરદેષા આત્મામાં ઘટે જ નહી એમ નિણૅય થયા છે, છતાં તેના તર ચાહના અને આસક્તિ રહે છે તેા કેમ તરાશે ?
For Private And Personal Use Only
આકષ ણુ, સંસારથી
મિથ્યાત્વ, અવિરતિ પ્રમુખને,
નિયમા જાણું દોષ નાથ રે, નિર્દે', ગહુ, વળી વળી,
પણ ન પામે સાષ નાથ રે. (૫) ભાવા:–મિથ્યાત્વ, અવિરતિ, કષાયાદિને નિયમ. રાષરૂપે જાણું છું જેથી તેને નિંદું છું, ગહુ છું, વારંવાર ગડું છું, છતાં મન સ ંતેષ પામતું નથી. અંતરંગ પરરમણુતા,
ટળશે કંસે ઉપાય નાથ રે ?