________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધનના લાભને કસમ અંજામ
૧૧૯
હવે બને ભાઈ દર વખતે ખેતરે જાય ત્યારે લડે અને ઘેર આવે ત્યારે ઝગડે ભૂલી જાય અને સંપથી રહે. ઘરના માણસેએ આને ખૂબ વિચાર કર્યો, પણ આનું કારણ સમજાયું નહિ. માતાપિતાને આથી અપાર ચિંતા થવા લાગી.
એકદા ત્રિકાળ જ્ઞાની જૈન મુનિ તેમને ઘેર આવ્યા. બંને ભાઈઓએ હાથ જોડી ઝગડાનું કારણ પૂછ્યું. મુનિએ જણુવ્યું. આ પહેલા આગલા ભવમાં તમે બને ભાઈ હતા, તમને રાજદરબારમાંથી મળેલ ધન તમારા ખેતર પાસે ટયું હતું, મોટા ભાઈએ ધનના લેભે નાના ભાઇને કુવામાં ધક્કો માર્યો. પણ નાના ભાઈએ પડતા પડતા મોટા ભાઈના કપડાને છેડે ઝાલી લેતાં તે ય કૂવામાં પડ્યો. આથી તમારા બેય ભાઈ વચ્ચે ગયા ભવના વરના કારણે ઝમડે થાય છે. ધનને લેભ એ બૂરી ચીજ છે. એ સાનભાન ભૂલાવી દે છે. દુર્ગતિએ ધકેલે છે.
જ્ઞાની મુનિની આ વાત સાંભળીને બન્ને ભાઈઓને પારાવાર પસ્તા થશે. તેએ, જયાં સેના મહરિના ભરેલા કળશ દાઢ્યા હતા ત્યાં ગયા અને તે દી કાઢીને ગરીબગરબાને તેનું દાન કર્યું. ત્યારપછી બન્ને વિપ્રપુત્રેએ સંસારનો ત્યાગ કર્યો અને સાધુજીવન ગાળીને તેઓ વર્ગ ગયા.
લક્ષમીને દુઃખનું નિમિત્ત, માનસિક છે અને શારીરિક શ્રમનું કારણ અને અસાર જાણીને ત્યાગી મહામાએ તેને સર્વથા ત્યજેલી છે. બુદ્ધિમાન ધર્મીગ્રહો ધનમાં કદાપિ ગૃદ્ધિ કરતા નથી. તેઓ અન્યાયથી ધન કમાવા પ્રવર્તતા નથી અને ઉપાર્જિતમાં તૃષ્ણાવાળા થતા નથી, પણ ધનને આવું દુષ્ટ જાણું વિશુદ્ધ મનથી પરિગ્રહ પરિમાણ વ્રત સ્વીકારે છે. જે માટે આવકમાંથી અધિક અધભાગ તે ધર્મમાં વાપરે અને બાકીનાથી જેમ તેમ ઘરખર નભાવી લેવું,” એમ વિચારી તેઓ (મહા ) લક્ષ્મીને યથાયોગ્ય પણ સાત ક્ષેત્રમાં ખર્ચે છે. અને એ પાગ્ય ધર્માચરણ કરી માનવભવને સફલ કરી સુગતિ પામે છે,
જીવનમાં લક્ષ્મી સંબંધમાં ધોગ્ય કરવાનું આ દષ્ટાંતથી અને વર્તનથી સમજી રાનીની આજ્ઞા મુજબ જ જીવન ઘડવાનું સુજ્ઞને વ્યાજબી જ લાગશે.
4 ત્રણ પ્રકારના માણસો
પહેલા પ્રકારના માણસોને સંયોગે ઘડે છે, અને એ માણસ સંયોગેના પ્રવાહમાં તણાય છે.
બીજા પ્રકારના માણસે સંજોગોને સામને નથી કરી શકતા, તેમ તે સંયોગોના પ્રવાહમાં તણાતા પણ નથી, એટલે તે સંયોગથી દૂર ભાગે છે અને એકાંતમાં જઈ પિતાની સાધના કરે છે.
ત્રીજા પ્રકારના માણસને સંગે નથી વાતા પણ એ સગાને ઘડે છે. અવસરે મક્કમતાપૂર્વક સગાને સામનો કરીને પણ. એ સંથાગ પર કાબુ-વિજય મેળવે છે. આ માનવી જ સંગે પર, અને કાળ ઉપર, જગત ઉ૫ર પિતાની પ્રતિમાની ચિરસ્થાયી છાપ પાડી જાય છે.
For Private And Personal Use Only