Book Title: Atmanand Prakash Pustak 051 Ank 12 Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar View full book textPage 4
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir EVUZLULEU תבבבב For Private And Personal Use Only શ્રીમદ્ દેવચંદ્રકૃત અતીત ચાવીશી મળ્યે વીશમા શ્રી ધીશ્વર જિન સ્તવન–સા FURRRRRRRR YOUR FRY ROYRRRRR ( સ’ડૅાકટર વલ્લભદાસ તેણસીભાઈ-મારી ) હું તા પ્રભુ વારિ ૐ” તુમ સુખની, હુ' તા જિન બલિહારી તુમ સુખની; સમતા અમૃતમય સુપ્રસનની, તરેય નહી રામ રૂખની, ઘ હું । (૧) સ્પષ્ટાઃ—હૈ જિનેશ્વર ! તમારા મુખની હુ' વારી જાઉં બલિહારી જાઉં છું' એટલે હું જિનેશ્વર ! તમારા મુખકમલની જે વાણી વરસે છે તે સકલ જીવાના પાપ મેલને ધાવાવાળી છે, જીવા સ્વપર દ્રવ્ય અને ભાવ પ્રાણની હાનિ કરી વ્યવહાર અને નિશ્ચયથી સ્વપરસુખની હાનિ કરે છે, પણ પ્રભુજી માહણુતાને ઉપદેશ કરી સકલ જીવના દ્રવ્ય ભાવ પ્રાણની હાનિ થતી અટકાવે છે. તે દ્રબ્ય પ્રાણુઇંદ્રિયા ( ૫ ) ખળ ( ૩ ) શ્વાસેાશ્વાસ (૧ ) આયુષ્ય (૧ ) એમ મૂળ ચાર છે અને તેના ઉત્તરભેદ દશ છે, અને ભાવ પ્રાણુ જ્ઞાન, દર્શન, ચરણ અને વીય' એ મુખ્ય ચાર છે, તેના ઉત્તરભેદ અનેક અથવા અનંત પણ છે. દ્રષ્ય પ્રાણે કરીને જીવ વ્યવહારિક સુખ ભોગવે છે અને તે દ્રશ્ય પ્રાણની હાનિ કરવાથી એ પ્રકારનું દુઃખ થાય છે, જેમ સ્પદ્રિયની હાનિ કરવાથી તે સ્પર્શ'ઇંદ્રિયનું છેદન-ભેદન થાય, તેનું દુ:ખ ઉપજે છે અને સ્પશ'ઇંદ્રિયવડે જે જે સુખ લેતા ભોગવતા હોય તે સુખ જાય, તેનું દુ:ખ પણ જીવ ભોગવે છે તેમજ રસનાઈદ્રિયને છેદવાથી તે છેદન-ભેદનનું દુઃખ ઉપજે છે, એ રસનાએ કરીને વિવિધ પ્રકારના રવાદ લેતેા હૈાય તે જાય, તેનુ દુ:ખ ઉપજે છે, એમજ પાંચ ઈંદ્રિયા સબંધી પણ જાણવું, વળી કાયબળને નાશ કરવાથી દુઃખ ઉપજે છે, અને કાયબળવડે જે સુખ લેતા હાય તે જાય તેનુ દુઃખ થાય છે, એમ વચનળમાં અને મનખળમાં પણ જાણવું. વળી શ્વાસેાશ્વાસની હાનિ કરવાથી શ્વાસેાશ્વાસ કાયાનું દુઃખ ઉપજે છે અને શ્વાસેાશ્વાસવડે જે સુખ લેતા હતા તે સુખ જાય તેનું દુ:ખ થાય છે અને આયુષ્યની હાનિ કરવાથી આયુષ્ય હાનિનું દુઃખ ઉપજે છે, અને આયુષ્યવડે જે સુખ લેતા હતા તે સુખ જાય તેનું દુ:ખ ઉત્પન્ન થાય છે. એમ એ દશ દ્રવ્ય પ્રાણની હાનિથી વેદના-ક્ષય-શાક-કષાયાદિ દુઃખ ઉપજે છે અને અવેદના, નિલ'ય, અશાક, અકષાય, સુખનાશ થાય તે દુ:ખ ઉપજે છે. વળી એ દ્રવ્ય પ્રાણુની હાનિ કરતાં જીવ એક એકથી વૈરિવરાધ બાંધી વૈરિવરધની પરપરા વધારી પ્રાયે અનંતકાલ સુધી દુઃખી થાય છે. વળી એ દ્રવ્યપ્રાણની હાનિ તે વપર ભાવ પ્રાણુની હાનિનું કારણ પણ થાય છે, તેથી જ્ઞાનાવરણાદિક આડે કમ તે બાંધી અને બીજાને પણ ક`બંધના કારણુ થઇ અનંત કાળ સાંસારમાં લાવે છે. હવે ભાવ પ્રાણમાં અજ્ઞાન આદરી અજ્ઞાન પમાડી જૂઠા વિકા કરી-કરાવી પેાતાના નિશ્ચય જ્ઞાન આનંદની હાનિ કરે છે અને ખીજા જીવાની પણ નિશ્ચય જ્ઞાનાનંદની હાતિ કરાવે છે, એમ જ્ઞાનાનંદ નિશ્ચય સુખના નાશ કરવા અને અજ્ઞાન દુ:ખ ખડુ કરવું એ પણ બન્ને પ્રકારે દુઃખ જાણવુ. વળી અશુદ્ધ નિશ્ચય કહી પોતે મિથ્યાત્વ. આદરીએ અને બીજાને મિથ્યાવા આદર કરાવીએ તેથી સદ્ભાવ નિશ્ચય સુખતા નાશ અને મિથ્યાત્વ ભાવ દુઃખની ઉત્પત્તિ એ પણ અને પ્રકારનું દુ:ખ જાવુ. વળી વિષય કષાયાચરણે શુદ્ધ સ્વભાવાચરણ સ્થિરતારૂપ નિશ્ચય સુખનેા નાશ કરીએ અને એમ અન્ય જીવને પણ વિષય કષાયાચરણ કરાવી શુદ્ધ સ્વભાવાચરણ નિશ્ચય સુખને નાશ કરાવીએ તે શુદ્ધ સ્વભાવાચરણુ નિશ્ચય સુખનેા નાશ અને વિષય કષાયાતુરતા દુઃખ ૭( ૧૭૮ )&Page Navigation
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22