Atmanand Prakash Pustak 048 Ank 06 07

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 8

૧૦૮
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
કવિ શ્રી લાવણયસમયએ સં. ૧૫૮૫ માં એક અંતરિક્ષજીને છંદ બનાવ્યા છે. આનો ઉલલેખ હું ૧૪-૫-૫૦ ના અંકમાં ૧૮૭ મે પાને કરી ગયો છું. આ છેદ ભાવનગરનિવાસી સ્વ. શ્રી કુંવરજીભાઈ આણંદજીભાઈ તરફથી પ્રકાશિત થયેલા પ્રાચીન સ્તવનાદિસંગ્રહમાં છપાયે છે, અને તે ૪૫ કરે છે, પરંતુ મને બાલાપુરમાંથી મળી આવેલાં હસ્તલિખિત પાનાંઓમાં ૫૪ કડીઓ છે. વળી હસ્તલિખિત સાથે સરખાવતાં પ્રા૦ સ્ત સં૦માં છપાયેલ છંદની કડીઓમાં ઘણું અંતર દેખાય છે. એટલે આ છંદ પુન: છાપવા યોગ્ય સમજીને પાઠાંતર સાથે નીચે મુજબ આપવામાં આવે છે
કવિ લાવણ્યસમયવિરચિત–
શ્રીઅંતરિક્ષ પાર્શ્વનાથ છંદ, સરસ વચન દે સરસતિ માત, બેલિસ આદિ જિસિ વિખ્યાત; અંતરીક ત્રિભુવનને ધણી, પ્રતિમા પાસ જિનેસરતણી. છે ૧ છે લંકધણી જે રાવણ રાય, તેહતણે બનેવી કહેવાય; ખરદૂષણ નામે ભૂપાલ, અહિનિસિ ધર્મતણે પ્રતિપાલ. ૨ ૨ સદ્દગુરુ વચન સદા મન ઘરે, ત્રિણ કાલ જિનપૂજા કરે; મન આખડી ધરી છે એમ, જિનપૂજા વિણ જિમવા નેમ. માં ૩ છે એક વાર મન ઉલટ ધરી, ગજ રથ ઘડા પાયક તુરી, ચડ્યો રવાડી સહ સંચરે, સાથે દેહરાસર વિસરે.
૪ | દેહરાસરી ચિંતે ઈસ્યું, વિન દેરાસર કરવું કિસ્યું; રાયતણે મન એ આખડી, જિનપૂજા વિણ નહીં સુખડી. | ૫ | પ્રતિમા વિષ્ણુ લાગી ચટપટી, ચડ્યો દિવસ દસ બારહ ઘટી; કર્યા એકઠા વેલુ છાન, સા(મા)થે સાખી કીધે ભાણ. . ૬
૧. આ છંદનાં પાનાં મને બે પાસેથી મળ્યાં છે. એક તે અંતરિક્ષજીના કેસમાં સાક્ષીરૂપે સાક્ષીદાર મહેસાણાવાસી સ્વ. શા. વેણીચંદ સુરચંદ તરફથી રજૂ કરવામાં આવ્યાં હતાં. અને તે અત્યારે અંતરિક્ષા વ્યવસ્થાપક બાલાપુરવાસી શેઠ હરખચંદભાઈ હોંશીલાલ પાસેથી મળ્યાં છે. તેની સંજ્ઞા | રાખવામાં આવી છે. આમાં ૫૫ કડીઓ છે. અને તેની અંતે તિ શ્રીવ્રતાવાર્થનાથજૈઃ સંપૂf I . ૧૮૨ બ૦ વૈશાલ વણી ૧, ચંદ્ર એમ લખેલું છે. બીજાં પાનાં બાલાપુરવાસી સ્વ. શેઠ લાલચંદભાઈ ખુશાલચંદના ઘરમાંથી મળી આવ્યાં છે. આની સંજ્ઞા , રાખી છે. આમાં ૫૪ કડી છે, અને અંતે તિ શ્રીગંતરીક્ષાનિસ્તવન સંપૂર્ણ ૬. શ્રીયુત્તવિનયર્જિવીત શ્રીસંઘપુરમ: સં. ૧૮૦૬ પ્રવર્તતે એમ લખેલું છે. આ બે પાનાંઓ ઉપરથી છંદનું સંપાદન કર્યું છે. જયાં અર્થ વિગેરેની દષ્ટિએ મહત્ત્વ લાગ્યું છે ત્યાંજ માં અને તે નાં પાઠાંતરે આપ્યાં છે. અર્થદષ્ટિએ ભેદ વિનાનાં મહત્વરહિત પાઠાંતરોની ઉપેક્ષા કરવામાં આવી છે.
૧. આહ (આહિ?) જિસિ H | ૨. પુરવે ઈચ્છા સહકાણી H I ૩. સાંચ L ૪. વિસ L . ૫. ભેટ્યા વિણ H 5. ભારે L |