________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
JI
૧૫
-
-~~~
ઉદારતા.
૨૩૭
~*~ કરે છે. તેઓ એવી ચિંતામાં ડૂબી રહે છે કે છે. એ રીતે તેના ધનસંચયના પ્રયાસથી એક
જ્યારે તેઓ કેઈ કામ નહિ કરી શકે ત્યારે બાજુ તેનું મૃત્યુ નજીક આવે છે અને બીજી પિતાનાં બાળબચ્ચાંને શું ખવડાવશે અથવા બાજુ ધનના વિનાશના કારણે પણ ઉપસ્થિત પોતાની આજીવિકા કેવી રીતે ચલાવશે? ઉદાર થઈ જાય છે. આમ ધનસંચયને પ્રયત્ન માણસને આવી જાતની ચિંતાઓ સતાવતી છેવટે સફળ ન થતાં વિફળ થઈ જાય છે. નથી. તે તો ગરીબાઈમાં પણ સુખી રહે છે. તેને ભાવી કષ્ટનો ભય રહેતો જ નથી. અનુ.
- જે વ્યક્તિ ગરીબીનો અનુભવ કરે છે દાર મનુષ્યો કાલ્પનિક દુઃખોથી જેટલા દુ:ખી તેને માટે પોતાની ગરીબાઈની માનસિક રહે છે તેટલા વાસ્તવિક દુઃખોથી નથી થતા. સ્થિતિના વિનાશને ઉપાય પિતાથી વધારે સુવિખ્યાત અંગ્રેજી નાટ્યકાર શેકસપીયરનું ગરીબ લોકોની સ્થિતિનો વિચાર કરે તથા આ કથન મનનીય છે કે કાયર પુરુષો મરવા તેમના પ્રત્યે કરુણભાવને અભ્યાસ કરવો પહેલાં અનેક વાર મરી જાય છે અને વીર એ જ છે. પિતાથી વધારે ગરીબ લોકોની પુરુષ તો એક વાર જ મરે છે. વીર પુરુષ કા૫- ધનથી સેવા કરવાથી પિતાની ગરીબીનો ભાવ નિક મૃત્યુને ભેગ નથી બનતે. એવી જ નષ્ટ થઈ જાય છે અને મનુષ્ય પોતાની જાતને રીતે ઉદાર મનુષ્યના મનમાં એવા અશુભ ભાગ્યશાળી માનવા લાગે છે. તેનામાં આત્મવિચાર નથી આવતા જે સામાન્ય લોકોને વિશ્વાસ વધી જાય છે. એ આત્મવિશ્વાસને હમેશાં પડ્યા કરતા હોય છે.
લઈને તેની માનસિક શક્તિ પણ વધી જાય જે કે માણસ ગરીબીનો અનુભવ કરતો
છે. મનુષ્યના સંકલ્પની સફળતા તેની માનહોય તો તેની ચિંતાથી મુક્ત થવાને ઉપાય
સિક શક્તિ ઉપર નિર્ભર રહેલી છે. એટલા
માટે જે મનુષ્ય ઉદાર વિચાર રાખે છે તેના ધન સંચય કરે એ જ છે. ધન-સંચયના પ્રયત્નથી ધનને સંચય તો થઈ જાય છે,
સંક૯૫ સફળ થાય છે, તેનું મન પ્રસન્ન રહે પરંતુ માણસ ધનની ચિંતાથી મુકત થતો
* છે, તે સઘળા પ્રકારની પરિસ્થિતિમાં શાંત નથી. એ ધનવાન થવા છતાં પણ નિર્ધન
રહે છે, તેનું સ્વાથ્ય પણ સારું રહે છે અને બની રહે છે. જ્યારે પૈસા ભેગા થાય છે ત્યારે
તે જે કાંઈ કામ હાથમાં લે છે તે પૂરું કરતેનાં મનમાં અનેક પ્રકારના અકારણ ભય
વાને સમર્થ બને છે. તેનું અકારણ મૃત્યુ ઉપસ્થિત થવા લાગે છે. એને ભય લાગે છે
પણ નથી થતું. દીર્ઘજીવી થવાથી તેનાં સંતાન કે તેના સંબંધી, મિત્રો કે પાડોશી પિતાનું ન
: બીજાના આશ્રિત નથી બનતા. દ્રવ્ય ઉપાડી જશે અને પિતાનાં બાલબચ્ચાં જે મનુષ્યના વિચાર ઉદાર હોય છે અને પિતાનાં મૃત્યુ પછી ભૂખે મરશે. તે પિતાનાં જે હમેશાં પિતાની જાતને બીજાની સેવામાં અનેક કપિત શત્રુ ઉત્પન્ન કરે જેનાથી રક્ષણ જોડી રાખે છે તેની આસપાસના લેકેના કરવા માટે અનેક ઉપાયે વિચારે છે. ધન- વિચાર પણ ઉદાર થઈ જાય છે. સ્વાથી મનુસંચયમાં વધારે પડતા લાગી જવાથી તેનું ધ્યના સંતાન નિષ્કામ જ નહિ પરંતુ દૂર પણ સ્વાથ્ય બગડે છે. તેના સંતાનેને સારા હોય છે. એવા સંતાન માતપિતાને જ દુઃખ પ્રકારનું શિક્ષણ નથી મળતું અને પરિણામે આપે છે. એથી ઊલટું ઉદાર મનુષ્યના સંતાન તેઓ આળસુ અને ચારિત્રહીન થઈ જાય હમેશાં માતાપિતાને પ્રસન્ન રાખવાનું કામ
For Private And Personal Use Only
