________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
الف الفانيليا مجاهداف ريم رفحان مد رفیع
É
> Down
] કલિકાલસર્વજ્ઞ આચાર્યશ્રી હેમચંદ્રાચાર્યજીની ઉં
D000 જીવન ઝરમર. BUvws લેખક –મુનિશ્રી ન્યાયવિજયજી મહારાજ, (ત્રિપુટી)
(ગતાંક ૫૪ ૪૯ થી શરુ ) છેદનુશાસન-છંદરચના માટે આ રીતે ચારે (પાંચ) અનુશાસનના રચયિતાનું સુંદર ગ્રંથ છે. આના જેવો કઈ બીજો ગ્રંથ અપૂર્વ માન પ્રાપ્ત કરનાર આચાર્યવય જ છે. આ વિષય નથી. આ ગ્રંથ પણ આઠ અધ્યા- આ સિવાય ન્યાયશાસ્ત્ર પ્રમાણુમીયમાં વિભક્ત છે. એના ઉપર સ્વપજ્ઞ ટીકા ,
માંસા સુંદર સૂત્રબદ્ધ ગ્રંથ છે. આ ગ્રંથ લખી છે. દરેક પ્રકારના છંદનું ઉત્તમ જ્ઞાન છે
- અત્યારે અપૂર્ણ ઉપલબ્ધ છે. થોડી મહેનતે વધારે મેળવવાનું આ ગ્રંથ પરમ સાધન છે. સંસ્કૃત ન
, જ્ઞાન આપનાર સુંદર જૈન ન્યાયને ગ્રંથ છે. અને પ્રાકૃતના અનેક દેનું વર્ણન કરવા અન્યદર્શનોનું યુતિથી ખંડન કરી જૈન દેશસાથે જુદા જુદા અનેક ગ્રંથાનાં અવતરણે નનું મંતવ્ય સુંદર રીતે વર્ણવ્યું છે. તેમજ આપી ગ્રંથને વધુ શોભાવ્યા છે. આના આઠ અન્યવેગવ્યવહેદ અને અગવ્યવછંદ નામે અધ્યાયમાં ૭૬૪ સૂત્ર છે.
બે બત્રીસીઓ પણ ન્યાયથી પરિપૂર્ણ છે. ગ આવી રીતે શબ્દાનુશાસન, લિંગાનુશાસન, – કાવ્યાનુશાસન અને ઈદનુશાસન-આ ચારે ૧ પાંચમું અનુશાસન છે તેનું નામ વાદાનુઅનુશાસન પણ પિતે જ રચ્યા છે. ભારતીય શાસન છે, જેમાં વાદની સુંદર ચર્ચાપદ્ધતિ આપી સાહિત્યમાં સંસ્કૃત અને પ્રાકૃત સાહિત્યમાં આવી છે. આ ગ્રંથ અત્યારે અનુપલબ્ધ છે. નાંખનારા થઈ પડેલા છે, તે માર્ગોમાં રહેલા, ક્ષાજ્યાવિરાછા ઘર્મ: સર્વધર્મશિરોમણિ બાહા આડંબર કરનારા અને તત્વમાં બ્રાન્ડ તોડફાળવતાવ મૈ ગાવાતાર્મળારૂબા દષ્ટિવાળા માણસો પોતપોતાના દર્શનના રાગથી
રાગ સર્વ ધર્મ માં શિરોમણી સમાન સર્વજ્ઞ
પs માંહોમાંહે વિવાદ કરતાં પોતાના જ ધર્મને
પ્રણીત જે ક્ષમા વિગેરે દશ પ્રકારનો ધર્મ છે દરેક રીતે માને છે, બીજાના ધર્મને નહિ. ૩૪
જે તે પણ મંત્રી વિગેરે ભાવનાઓથી વાસિત यत्र साम्यं स तत्रैव क्रिमात्मपरचिन्तया।
Stવતા હદયવાળા અને સમભાવવાળા એને જ માટે જ્ઞાનીત તત્તિના હૃહો! નામના પ્રશ્ય ચારેદા છે. ૩૭
ખરી વાત તે એ છે કે જે માર્ગમાં સમ- - ભાવ છે ત્યાં જ ધર્મ છે, અને તેથી આ મારે
· साम्यं समस्तधर्माणां सारं ज्ञात्वा ततो बुधाः। અને આ પારકે એવી ચિંતા કરવાનું કાંઈ વાણ શlguદં મુકવા પુરત નિમૈત્રમ્ ૨૮ કારણ જ નથી, કારણ કે સમભાવ વિનાનો જે હે વિદ્વાનો! તેથી સર્વ ધર્મનો સાર ધર્મ, તે પિતાને કે પારકે કોઈ પણ જાતનો સામ્ય છે, એમ જાણી, બાા દષ્ટિરાગનો ત્યાગ ધર્મ જ હોઈ શકતો નથી ૩૬.
કરીને ચિત્તને નિમેલ કરો!
For Private And Personal Use Only
