Atmanand Prakash Pustak 042 Ank 07

Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar

Page 5

प्रथम श्री ऋषभजिन स्तवन
ખેલની સઝાય, યોગદૃષ્ટિની સઝાય, અગીઆર અંગેા અને પ્રતિક્રમણ ગર્ભ હેતુની સઝાયા, ષસ્થાનક ચોપાઇ, જસવિલામ વિગેરે આધ્યાત્મિક પદો, સમાધિશતક, સમતાશતક, ત્રણ ચેવીશીના સ્તને, વિહરમાન જિન સ્તવન, દ્રવ્યગુપર્યાય રાસ, સવાસે, દેઢસે। અને સાડા ત્રણુસા ગાયાના સીમંધરસ્વામીને વિનતિ રૂપ સ્તવન, ગુરુખ શ્રી વિનયવિજયજીના સ્વČવાસ પછી શ્રીપાળરાજાને અધુરા રહેલ રાસ કે જે હાલ પૂજારૂપે એળીના દિવસેામાં ગવાય છે, કર્યો વિગેરે સાહિત્ય છે. જ્ઞાનસાર અને અધ્યાત્મ સાર વિગેરે ગ્રંથના રચિયતા જેવી રીતે અધ્યાત્મ અને વૈરાગ્યમાં સ્વયં નિમગ્ન છતાં અને તર્ક અને વ્યાકરણનુ ઉચ્ચકૈાટિનું જ્ઞાન ધરાવતા છતાં સાદી ભાષાના સ્તવને જેમકે જગજીવન જગવાલ હૈ, લધુ પણ હું તુમ મત નિવમાવું રે વિગેરે પ્રાકૃત મનુષ્યને માટે પણુ કેવી સરળતાથી ભાષાઢારા ઉતારી કે હું એ એમની શક્તિની અપૂર્વાંતા ગણાય.
તે પૂર્ણ
એમની સ્મરણશક્તિના બીજા દષ્ટાંત તરીકે એક હકીકત એ છે કે શ્રી વિનવિજયજી જે કે તેમના ગુરુભાઇ હતા તેમની સાથે કાશીમાં એમને વિદ્યાભ્યાસ માટે જવુ થયું; શ્રી વિનવિજયજીએ વ્યાકરણ વિષય ગ્રહણ કર્યાં અને શ્રી યશેવિજયજીએ ન્યાય વિષય ગ્રહણ કર્યાં. ત્રણ વર્ષ પર્યંત શાસ્ત્રનું અધ્ય યન કર્યું, એમતા વિદ્યાગુરુ ભટ્ટાચાય જૈન ધર્મના દ્વેષી છ્તાં વિનયાદિથી તેમને પ્રસન્ન કરી તેમની
પાસેથી સંતાષપૂર્વક વિદ્યાગ્રહણ કરી; પર ંતુ એક અપૂર્વાં ગ્રંથ અધ્યાપક પાસે હતા, તે ગ્રંથ કાઇને બતાવતા નšાતા; શ્રી યશેોવિજયજી અને વિનયવિજયજીએ પ્રસંગ પામી અધ અધ ગ્રંથ જોષ બન્નેએ ભેગાં મળી મુખે કરી પૂર્ણાં કર્યાં. પ્રસંગાપાત પાતાના અધ્યાપકને જણાવી મારી માગી; અધ્યાપક એમની સ્મરણશક્તિ માટે તાજુબ બન્યા અને એમની પ્રીતિ અને તરફ અનેક અંશે વધી. ક્રમે ક્રમે શ્રી યશેોવિજયજી મહારાજને કાશીના પડિતા તરફથી ન્યવિચારની પદવી મળી હતી અને
પછીથી એકસા ચાચાચાર્ય થયા.
૧૦૯
ગ્રંથા ન્યાયના બનાવ્યા પછી
એમના સમકાલીનમાં શ્રીમદ્ આનંદઘનજી, જ્ઞાનવિમળસૂરિ, ઉદયરત્ન. માનવિજય ઉપાધ્યાય, જિનવિજય, શ્રીમદ્ વિનયવિજય, જયસમ, ઉ॰ સંકલચંદ્રજી અને મેહવિજય હતા. શ્રીમદ્ આન'ધનજી એક અધ્યાત્મનિષ્ઠ અવધૂત જગલના યાગી હતા તે ઉપાધ્યાયજી અપૂર્વ વ્યાખ્યાનશક્તિદ્વારા અને મથસાહિત્યના ઉત્પાદનઠારા જૈનદર્શનની સર્વાંગ્રાહી ( ચાલુ ) શ્રી ફતેહચંદ ઝવેરભાઇ.
પ્રભાવના કરી રહ્યા હતા.
॥થ પ્રથમ શ્રી ઋવમનિન સ્તવના ऋषभ जिणंदशुं प्रीतडी किम कीजें हो कहो चतुर बिचार | प्रभुजी जइ अलगा वस्या तिहां किर्णे नवि हो कोइ વચન પુવાર ॥ ૧॥
ઉત્થાનિકાઃઋષભજિન સ્તવન:
આ સ્તવનમાં આચાર્ય દેવ પ્રભુની સાથે પ્રીતિ કેવા પ્રકારે કરવી તેને માર્ગ દેખાડે છે.
ગમે એવા કઠણ પ્રયાગ હાય તથાપિ જેની સાથે પ્રીતિ જોવી હોય તેની સાથે અનુકુળ થઇ જતાં પ્રીતિ જોડાય છે જેમ કે પ્રભુ વિતરાગ છે, માટે જો આપણું વિતરાગતાના અંશ આપણામાં લાવીએ. તે પ્રભુની સાથેની દુર્લભ પ્રીતિ પણ સુલભ થઈ જાય છે.
( ૧ ) સંસારમાં રાગ ત્રણ પ્રકારના છે. એટલે કે કામરાગ, સ્નેહરાગ અને દષ્ટિરાગ; નાના પ્રકારના પદાર્થોં કે લક્ષ્મી કે મિલ્કત વિગેરેની ઇચ્છા તે કામરાગ, સગાં સંબધીઓ ઉપર જે સ્નેહ રહે તે સ્નેહરાગ અને દેહ ઉપર અર્થાત્ દેહ તે હું છું એ જે રાગ થાય છે તે દૃષ્ટિરાગ.