________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ક્ષમાના ભંડાર -
સંઃ મુનિરાજ શ્રી લક્ષ્મસાગરજી મહારાજ-પ્રાંતિજ,
શ્રી અંધક મુનીશ્વરનું નામ જેન ઈતિહા- પહેલાં જે અવસ્થામાં ભાઈને જોયેલા, તે સમાં સુવર્ણાક્ષરે નેંધાયું છે. એ મહાપુરુષ પવિત્ર કરતાં અત્યારે ઘણું જ વિલક્ષણ અવસ્થામાં હતા, અશુભ સંકલ્પ પણ એમને હૈયામાં પ્રાય: તેણીએ પોતાના ભાઈને જોયાં. હાડકાનું ભરેલું આવેલો નહિ. એમને તેનો ખ્યાલ સરખાય ગાડું ચાલતાં ખખડે, તેમ શ્રી ખંધક મુનીનહિ. છતાં પણ એમનાં પૂર્વજીવનના સંસારિક ધરના હાડકાં ખખડતા હતા. એ મહાત્માએ સંબંધી રાજાને એઓને અંગે અજાણપણે ઉગ્ર તપશ્ચર્યાથી પિતાના દેહને હાડકાંનાં તદન વિપરીત કલ્પના આવી.
માળા જેવો બનાવ્યો હતો. છતાં તેઓ ઉગ્ર એકવાર એમ બન્યું કે, તે રાજા પિતાની વિહાર કરતા હતા. તે મહાપુરુષને તે શરીર રાણી સાથે મહેલના ઝરૂખે બેઠા હતે. એ આવું થઈ ગયું તેનું જરાય દુઃખ થતું ન હતું. વખતે રસ્તા ઉપરથી શ્રી ખંધક મુનીશ્વર પણ બેનને તે પોતાના ભાઇનું હેત હૈય રહ્યું પિતાની મુનીચર્ચાપૂર્વક જઈ રહ્યા હતા. એ હતું. ભાઈ પ્રત્યેના મોહન ભાગે તે રાજરાણીની મનીશ્વર રાણીના સંસારિપણાના ભાઈ હતા. આખમાં આંસુની ધારા વહેવા લાગી. આ વસ્તુ આથી બહેને ભાઈને ઓળખી લીધા. રાજાએ જોઈ.
વિવેચન–હે ભવ્ય પ્રાણીઓ ! કહેવાતા સ્ત્રીઓના હાવભાવ શૃંગારાદિક ચેષ્ટારૂપ વિલાસ કારણને લીધે આ સંસાર જ વિષવૃક્ષ સમાન જે વૃક્ષના પુષ્પરાગસરસ છે, તે પણ અતિ છે. મહા મૂર્છા ઉત્પન્ન કરનાર હોવાથી મોટી વિકૃતિને માટે એટલે મહા મેહનીય તથા પ્રાણને નાશ કરનાર હોવાથી તેને વિષ- કર્મને બંધ અને ઉદય કરનાર એવા વિકારને વૃક્ષની ઉપમા આપી છે. આવા વિષવૃક્ષ ઉપર માટે થાય છે. સ્ત્રીઓના વિલાસ મહા પાપબુદ્ધિમાને વિશ્વાસ રાખવો એગ્ય નથી. તે બંધના કારણ હોવાથી તેને તેવી ઉપમા આપી ભવરૂપી વિષવૃક્ષ કેવો છે તે કહે છે ધનની છે. તથા જે વિષતરૂના ફળનો સ્વાદ વિસ્તીર્ણ આશા-પ્રાપ્ત કરવાની ઈચ્છારૂપ જે વિષવૃક્ષની એવા અસા નરક સંબંધી વ્યાધિઓના–દ છાયા પણ એટલે વૃક્ષ તો દૂર રહો માત્ર તેના પ્રકારની વેદનાદિકથી ઉત્પન્ન થયેલી પીડાઓના છાયા પણ અતિ વિષમ મૂછોને–ચૈતન્ય રહિત- સમૂહરૂપ છે. સાંસારિક સુખમાં નિમગ્ન થયેલા પણને આપનારી છે. ધન એ વિવેકને નાશ જેને આ ભવમાં વ્યાધિઓ અને પરભવમાં કરનાર તથા આશા-તૃષ્ણાને વિશ્રામ આપનાર નરકાવાસ પ્રાપ્ત થાય છે, તેથી તેને તે ઉપમા છે તેથી તેને વિષતરૂની ઉપમા આપી છે. તથા આપી છે.
(ચાલુ)
For Private And Personal Use Only
