________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
99e69ૐ શ્રી સિદ્ધસ્તોત્ર
રચનાર અને વિવેચક : ડે, ભગવાનદાસ મનસુખભાઈ મહેતા, એમ. બી. બી. એસ. (ગતાંક પૃષ્ઠ રર૮ થી શરુ )
અને આમ પ્રભુ વિદેશવાસ છોડી સ્વદેશમાં વસ્યા તે કહે છે – વિદેશની વસતિ છાડી દઈ અનાદિ, પામી સ્વદેશ શિવસ્થાન અનંત સાદિ; ના ધ્રુવ નિશ્ચલ પદેથી ચળે ત્રિકાળે, તે સિદ્ધના ચરણ હું શરણું અમારે. ૧૫
શબ્દાર્થ –વિદેશનો અનાદિ વસવાટ છોડી દઈ, સ્વદેશરૂપ શિવસ્થાનને (મોક્ષને), સાદિ અનંત ભાંગે પ્રાપ્ત કરી, જે ધ્રુવ નિશ્ચલ પદમાંથી ત્રણે કાળે પણ વળતા નથી,-એવા તે શ્રી સિદ્ધના ચરણનું અમને શરણ હે !
વિવેચન– અનાદિ કાળથી આ જીવ વિદેશમાં–પરદેશમાં (foreign country ) વસી રહ્યો છે, પોતાનો સ્વદેશ હાડી, સ્વજન સંબંધી વિયોગ સહન કરે એ પુદ્ગલ પ્રદેશરૂપ પારકા ક્ષેત્રમાં ધામા નાખીને બેઠે છે ! આ લેકમાં પાંચ-દસ વર્ષ દૂર દેશાવર ગયેલા મનુષ્યને પણ પિતાને સ્વદેશ સાંભરે છે, સ્વજનસંબંધી યાદ આવે છે, ને તે પાછો સ્વદેશમાં આવવાનો અવસર પામીને પ્રબંધ પણ કરે છે, પણ આ મૂઢ છવ તે અનાદિથી પરદેશમાં વસતા છતાં નથી પોતાના સ્વદેશને સંભાર, નથી પિતાના આપ્તજનોને યાદ કરતે, કે નથી પિતાના સ્વદેશ પાછા ફરવાનો-પ્રતિક્રમણ કરવાનો વિચાર સુદ્ધાં કરતો ! આ તો તે મોહમૂઢ બની ગયો છે ! પરદેશમાં પુદગલ સાથે લગ્ન કરી તેમાં જ લદુ બની ગયો છે !
આવી અનાદિની મોહમૂઢ દશા છોડવી તે કાંઈ રમત વાત નથી; કારણ કે જ્યાં પિતે પિતાને જ ભૂલી ગયો છે, તેનાથી બીજું મોટું અંધેર શું ?
મેં મેરે કે નહિ જાનતા હું ” એમ કહેનાર કરતાં વધારે બડે બેવકૂફ કાણ? આ તે વાસીદામાં સાંબેલું તણાઈ જવા જેવી વાત થઈ ! મહાસમર્થ તત્વજ્ઞાની શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજીએ સાચા અને વેધક અનુભવગાર કાઢયા છે કે
આપ આપ કુ ભૂલ ગયા, ઈન સે ક્યા અધેર ? સુમર સુમર અબ હસત છે, નહિ ભૂલેગે ફેર. એસી કહાં સે મતિ ભઈ, આપ આપ હૈ નાંહિ; આપન કું જબ ભૂલ ગયે અવર કહાં સે લાઈ?”
–શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર પણ ભગવાનને તે જેવી અનાદિની મેહની ધૂમિ-ભ્રાંતિ ઊતરી કે તરત અમલ, અખંડ ને અલિપ્ત સ્વભાવની સ્મૃતિ થઈ, સ્વદેશ સાંભર્યો, ને ચિરકાળથી વિસરાઈ ગયેલા જ્ઞાનદશનાદિ સ્વજન
For Private And Personal Use Only
