________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી જૈનાગમ નિ ય મા વલી - -
લેખકઃ આ. શ્રી વિજયપઘસરિજી મહારાજ
૧ અનુત્તર વિમાનના પાંચ વિમાને પૈકી હોય. તેટલું આયુષ્ય પૂર્ણ થયા બાદ ઉત્તમ પૂર્વાદિ ચારે દિશામાં રહેલા વિમાનના દેવ મનુષ્યપણું પામે. અહીં મોક્ષમાર્ગની નિર્મળ. પોતાનું આયુષ્ય પૂર્ણ થયા બાદ અનન્તર ભવમાં સાધના કરીને જરૂર સિદ્ધ થાય. ( તે પછીના તરતના ભવમાં )નિશ્ચય કરીને
૩ તમામ ઇદ્રો સમ્યગ્દષ્ટિ જ હોય. એટલે ઉચકેટિને મનુષ્ય જ થાય–અહીં આયુષ્યને
જેમ ઇંદ્ર સિવાયના દેવામાં કેટલાએક દે બંધ પડ્યો હોય. તે તે વૈમાનિક દેવ જ થાય સમ્યગ્દષ્ટિ હોય, ને કેટલાએક દે મિથ્યાષ્ટિ તેઓ તિર્યંચ, નારકી, ભુવનપતિ, વ્ય તર, પણ હાય. આમ બે વર્ગ હોય છે, તેમ ઇંદ્રોમાં જ્યોતિષ્કદેવ ન જ થાય.
બે વર્ગ હોય જ નહિ. ૨ સર્વાર્થસિદ્ધ વિમાનના દેવે નિશ્ચયે ૪ અનુત્તર વિમાન દેવપણું સમ્યગ્દર્શનાદિકરીને એકાવતારી જ હોય. તેમનું જઘન્યથી ત્રણેની એકઠી નિર્મલ સાધના કરવાથી જ કે ઉત્કૃષ્ટથી આયુષ્ય તેત્રીસ સાગરોપમનું જ મળી શકે. વગર તથા બંધુ અને બંધકળથી વિરક્ત ૫ જન્મની અપેક્ષાએ દેવીઓ ઉત્પત્તિચિત્ત થઈ સ્વ સ્વરૂપને વિષે અપૂર્વ પ્રેમ ઉલસ્યા ભુવનપતિ વ્યંતર જ્યોતિષી દેવલોકમાં તથા વગર અનાદિ બંધનની આત્યંતિક નિવૃત્તિ બાર દેવલોક પૈકી પહેલા બે દેવલોકમાં હાયહોય જ નહિ. તેથી જ કહેવામાં આવ્યું છે કે- તેથી આગળના દેવલેકમાં ન હોય. અજ્ઞાન અને રાગદ્વેષયુક્ત પરિણામે કરેલી ૬ દેવલોકમાં દેવોનું આયુષ્ય જઘન્ય પણ પ્રવૃત્તિ તે બંધનું કારણ થાય એ તો નિશ્ચિત હોય, ને ઉત્કૃષ્ટ તથા મધ્યમ પણ હોય, પરંતુ છે, પણ તેના પરિણામે કરેલી નિવૃત્તિ પણ ઇદ્રોનું આયુષ્ય ઉત્કૃષ્ટ જ હોય. બંધનું કારણ થાય છે, જ્યારે આત્મપરિણ- ૭ યુગલિયાજી મરણ પામીને તરતના તિયુક્ત સમ્યગજ્ઞાન પરિણામે કરેલી પ્રવૃત્તિ ભવમાં દેવ જ થાય-બીજી ગતિમાં ન જાય. તથા નિવૃત્તિ બને મોક્ષનું કારણ થાય છે . ૮ દેવો અને નારકી પછીના અનંતર એ એક તત્ત્વજ્ઞાનપૂર્વક આત્મદશાનું અપૂર્વ ભવમાં અનકમે દેવપણું નારકપણું પામી શકે માહાન્ય છે.
જ નહિ. (લેખક કથે છે કે હું આવી સ્થિતિને
૯ છ-પર્યાપ્તિઓમાં શરૂઆતની ત્રણ પર્યાઅનુભવતો નથી.)
તિઓ પૂરી કર્યા વિના પરભવનું આયુષ્ય ન જ બંધાય-એમ શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્રની ટીકામાં કહ્યું છે.
જન
:
For Private And Personal Use Only
