________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
: ચાતુર્માસિક કર્તવ્ય :
૫
પ્રતિજ્ઞામાં યુધિષ્ઠિર સમાન દઢપ્રતિજ્ઞ રાજા યોગ-ત્રિકરણગની વિશુદ્ધિ હોવાથી તત્વાર્થ–પરમાકુમારપાલ કોઈ પણ મહાન કામ આવવા છતાં યે ર્થથી તો તેને એકાંતે જ નિરવ -પાપરહિત જાણવું. પોતાની પ્રતિજ્ઞામાં દઢ હતા-અટલ હતા. શારિરિરાન્ના નશા નિ: .
યદ્યપિ તેમની આ પ્રતિજ્ઞાની આકરી કસોટીનો કાવટમા નોતિ રોઢિોરમ્ II સમય પણ આવ્યા છે; અને રાજા પિતાની પ્રતિ
પૂ. પા. આચાર્ય ભગવાન શ્રી જ્ઞામાં દઢ જ રહેલ છે; કિન્તુ સૂરિજી મહારાજે તે
હરિભદ્રસૂરિજી મ. વખતે જેન શાસનની પ્રભાવના ખાતર અને રાજાને
ભાવાર્થ –સામાયિકથી પરમ પવિત્ર થયેલે ધર્મમાં સ્થિર કરવા ખાતર દેવીશક્તિથી તે પ્રસંગને
આત્મા, સર્વથા ઘાતિકર્મના ક્ષયથી કાલોકને શોભાવ્યો છે.
જણાવનારું કેવલજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરે છે. એટલે શ્રી જિનવરેંદ્ર દેવની આજ્ઞામાં તત્પર આ સાથે આપણે સામાયિકનું મહાન ફલ પણ શ્રદ્ધાળુ મુમુક્ષુઓનું કર્તવ્ય છે કે ચાતુર્માસમાં તો જોઈ લઈએ. અવશ્ય ધર્મધ્યાન કરે; આરંભસમારંભનો ત્યાગ
दिवसे दिवसे लक्खं,देइ सुवण्णस्स खंडियं एगो। સર્વથા ત્યાગ કરે અને આત્મકલ્યાણ માટે તત્પર બને.
एगो पुण सामाइयं, करेइ न पहुत्तये तस्स॥ હવે આપણે પ્રસ્તુત વિષે ઉપર આવીએ.
ભાવાર્થ–એક માણસ શુદ્ધ મનથી–સમભાવ ચાતુર્માસિક કર્તવ્યમાં પ્રથમ સામાયિક જણાવેલ છે. આપણે પ્રથમ સામાયિકનું મહત્વ જઈએ.
પૂર્વક એક સામાયિક કરે, અને એક માણસ નિરંતર ઉત્તરાધ્યયન સુત્ર પ્રશ્ન:
લાખ ખાંડી-સોનાનું દાન કરે પણ સામાયિકની
તુલનામાં તે લાખ ખાંડી સેનાનું દાન કરનાર ન सामाइएणं भन्तेरजीवे किं जणइ
આવી શકે. હે ભગવન ! સામાયિકથી ભવ્ય જીવ શું પ્રાપ્ત કરે ?
सामाइयं कुणंतो समभाव सावओ घडिअ दुगं । ઉત્તર
आउ सुरेसु बंधइ, इत्तिय मित्ताइं पलिआई ॥ “सामाइएणं सावजजोग विरइ जणइ "
સમભાવપૂર્વક બેઘડીનું સામાયિક કરનાર સામાયિક કરવાથી જીવ સાવદ્યયોગથી વિરતિનિવૃત્તિ પામે છે.
મહાનુભાવ નીચે જણાવ્યા પ્રમાણે પલ્યોપમ પ્રમાણુ
દેવ આયુષ્ય બાંધે. सामायिकं च मोक्षांगं परं सर्वज्ञभाषितम् । कोटिओलक्खागणसटि सहसपणवीसं। वासीचंदनकल्पानामुक्तमत्महात्मनाम् ॥
नवसयपणविसाए सतिहाअडभागपलिअस्स ।। ભાવાર્થ-વાંસલા અને ચંદન જેમને સમાન
सत्तहत्तरिसत्तसयासतहછે તેવા સમતા ભાવિ મહાત્માઓ માટે સામાયિક
त्तरिसह लक्ख कोडीओ એ મોક્ષનું ઉત્કૃષ્ટ અંગ છે એમ સર્વજ્ઞ પ્રભુએ
सगवीसं कोडिसया, કહ્યું છે.
नवभागासत्तपलिअस्स ॥ निरवद्यमिदं ज्ञेयमेकान्ते नैव तत्वतः ।
ભાવાર્થ ––બાણું ક્રેડ, ઓગણસાઠ લાખ, कुशलाशयरूपत्वात् सर्वयोगविशुद्धितः ॥
પચીશ હજાર નવશેપચીશ છુ (સાત અષ્ટમાં) ભાવાર્થ:-સામાયિક કુશલાશય-ઉત્તમ આશય- ભાગ પલ્યોપમ, અર્થાત ૯૨૫૯૨૫૦૨૫ પલ્યોપમ રૂપ હોવાથી અને તેમાં સર્વગ-મન, વચન અને કાય- દેવાયુ બાંધે તથા સત્તાવીશ સાત સાતેર હજાર |
For Private And Personal Use Only
