________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ચાતુર્માસિક કર્તવ્ય =
લેખકઃ મુનિશ્રી ન્યાયવિજ્યજી મહારાજ.
આજે ચોમાસી ચૌદશ છે. ઘણા મહાનુ- આ ઋતુમાં તાજાં શાક વાપરવાથી પિત્ત, રાગાદિ ભાવો વ્રત, નિયમ, ઉપવાસ, પૌષધાદિ કરી આત્મ- વધે છે એટલે એ દૃષ્ટિએ પણ તેને ત્યાગ કરવો કલ્યાણનાં સાધનો પ્રાપ્ત કરી આત્મવિકાસના માર્ગે હિતાવહ છે. આ સિવાય કંઈના ઘરની મીઠાઈ આગળ વધે છે. ચાતુર્માસમાં ખેડૂતો પણ ખેતી કરી, બાવીશ અભય, ત્રિભોજનને ત્યાગ, અનાજને બીજ વાવી તેનું ઉત્તમ ફળ પ્રાપ્ત કરે છે, તેમ દરેક ઘી, ગોળ વગેરે વ્યાપાર, વગેરેને પણ જરૂર મુમુક્ષની ફરજ છે કે ચાતુર્માસમાં ફરસદ મેળવી, ત્યાગ કરવો જોઈએ. તથા પ્રમાદ દૂર કરી ધર્મબીજનું રોપણ કરે. દરેક મહા- અજ્ઞાતf ઢોધિતપત્રરાવ, નુભાવોએ એટલું યાદ રાખવું જરૂરી છે કે “જેવું पूगीफलानि सकलानि च हहचूर्ण । વાવે તેવું લણે.” આપણે ધર્મસંસ્કાર, ધર્મશિક્ષણનાં ___ मालिन्यसपिरपरीक्षकमानुषाणा, જેવાં સાધનો વાપરશું તે આત્મિક લાભ मेते भवन्ति नितरां किल मांसदोषाः॥ થવાનો છે. એટલા જ માટે શાસ્ત્રકાર મહારાજ ભાવાર્થ –અજાણ્યાં ફળ, શુદ્ધ નહિં કરેલું ચાતુર્માસિક કર્તવ્યમાં નીચેનાં કાર્યો અવશ્ય કરવાનું શાક, પાંદડાં-ભાજી, પાન, સોપારી વગેરે, ગાંધીની સૂચવે છે.
દુકાનનાં ચૂર્ણ વગેરે, મેલું, ગંદુ ઘી તથા અજાણ્યા “सामायिकाऽवश्यकपौषधानि, માણસે લાવેલ વસ્તુઓ વગેરે ખાવાથી માંસભક્ષણ - વાનરજાત્રવિપત્તાન ! સમાન દેષ લાગે છે. ब्रह्मक्रियादानतपोमुरवानि,
ચામુર્માસમાં જેનશાસ્ત્રકારોએ જેમ ઉપર્યુક્ત भव्याश्चतुर्मासिकमडनानि ॥ કાર્યો કરવાની મનાઈ ફરમાવી છે તેમ અજેને શાસ્ત્રઆ લેકનું વિવેચન કરતાં પહેલાં ગૃહરાએ કારોએ પણ પોતાના ભક્તોને નીચેનાં કાર્યો કરવાની ચાતુર્માસમાં શું છોડવું જોઈએ તે જોઈ લઈએ. મનાઈ કરી છે. જુઓ–
ચાતુર્માસમાં વરસાદને અંગે છત્પત્તિ, ઘાસ વાર્થ સ્થપતિ વેરા ઘaોમવમા વગેરે ઘણાં થાય છે; માટે પ્રવાસ બંધ કરવો ઉચિત પુર ૨ જાને વઘાર વરતેજુ ર II છે. ગાડાં, બળદ, ઘોડાગાડીઓ તથા અન્ય વાહનો દ્વારા નાથં સ્વતિ ફેરો દેવઃ પ્રતિકુળ જેમ બને તેમ પ્રવાસ અ૫; અથવા ન થાય તેમ કરવું. ૩પવાનો દવ ચિતે કામ કરાઈ
ભાજપાલ, તથા અન્ય વનસ્પતિ-લીલાં શાક ચોથે વારે ચહ્નર્ચ તન્નરામય વગેરેને ત્યાગ કરવો. યાપિ ભાઇ તે ફાગણ પ્રવાસં નૈવ કુર્તીત મૃત્તિi નૈવ રવાના તારા ચોમાસા પછી બંધ થાય જ છે; પરંતુ અષાડ વૃત્તાવાન રામાપાંશ્ચ વર્ણવુથાંશ્ચ તૂમ ચોમાસાથી તે સર્વથા તેને ત્યાગ કરવો જોઈએ. કાસ્ટિાર રાયતુ મૂવમ્ તંદુછીયવારા
For Private And Personal Use Only
