________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
પરમાત્માનું અધિરાજ્ય,
[ ૩૦૫ ]
.* * *****
****^
^^
^^
^
^^^^^
પ્રાર્થના,
સામાયિક
અને કૃપાદ્રષ્ટિ |
પાપ માટે ક્ષમા-યાચના માટે પ્રભુને પ્રાર્થના,
| પાપ માટે પશ્ચાતાપ; ભવિષ્યમાં બને તેટલાં
પાપ ન કરવાનો નિર્ણય.
પરમસુખની પ્રાપ્તિજનક
સમભાવ અને ત્યાગવૃત્તિ.
સ્વાશ્રયથી જ પરમાત્મપદ પ્રાપ્ત કરેલા તીર્થવિશ્વનિયંતા ગણાતા ઈશ્વરની તેલે કદાપિ .
કોની સ્તુતિ. ન આવે એવા આત્માની આવેશયુક્ત ઈશ્વરને | પ્રાર્થના.
૪ | શરીર આદિ ભૌતિક વસ્તુઓના વ્યાહને
પરિત્યાગ.
પ્રાર્થનામાં આત્માનાં દિવ્ય સ્વરૂપને કઈ રીતે ઉધનના નિયમને આશ્રીને અધિકાન ચિત્ત સ્વીકાર થતો નથી તેમ ઉપરનાં કેષ્ટિક ઉપરથી જે કઈ કાર્ય કરે છે તે ઉપરથી આત્માની પ્રતિજણાય છે. પિતાના આત્માને બદલે બીજાને આશ્રય ઘોષ દ્રષ્ટિએ પ્રાર્થનાની કાર્યસાધતા જણાય છે. એ પણ પ્રાર્થનાનું વિશિષ્ટ સ્વરૂપ છે એમ પ્રત્યક્ષ ઉધન ભાવને જેટલે અંશે અમલ થાય છે રીતે માલૂમ પડે છે. જે પ્રાર્થનાનાં આ બે જ તેટલે અંશે પ્રાર્થનાની કાર્યસાધતા દેખીતી રીતે વિશિષ્ટ ત હેય તે તેમાં પ્રશંસાસ્પદ કંઈયે નથી લાગે છે. એ દેખીતું છે. એ બને તો સાવ નિરર્થક છે.
પ્રાર્થના એટલે શ્રદ્ધા એ પ્રાર્થનાનું ખરું સ્વરૂપ એ બને વાંધાભય તો સર્વથા પરિહાર્ય છે.
છે. શ્રદ્ધા હોય અને કોઈ વસ્તુની અભિવાંચ્છના પ્રાર્થનાનાં આ અનિચ્છનીય તોથી આત્માને અનિષ્ટ પ્રકારનું ઉોધન મળે છે જેથી આત્માનું
થાય તે તે અવશ્ય મળી રહે છે. શ્રદ્ધારૂપ પ્રાર્થ
નાથી વ્યાધિઓનું નિવારણ થાય છે. અનેક આશ્ચર્ય અનિષ્ટ જ થાય છે.
કરી કાર્યો થઈ શકે છે. શ્રદ્ધા ન હોય તે કંઈ પણ સામાયિકનું સ્વરૂપ પ્રાર્થનાથી તદન ઉલટું છે. સામાયિકને કારકદ્રષ્ટિએ આત્માનાં પરમ લક્ષબિન્દુ
કાર્ય થઈ શકતું નથી. શ્રદ્ધાને નાશ થાય એટલે એક સાથે પ્રત્યક્ષ રીતે સંબંધ છે, અને એ રીતે તે વખતનાં સુકર કાર્યો દુર્ધટ બને છે. શ્રદ્ધા ન હોય
તો એક મહાન ગણાતા પુરૂષથી પણ કોઈ સંગીન આત્માને પરમ લાભદાયી છે. સામાયિક એ આત્મવિકાસ અને આત્મશ્રેયની સત્ય રીતિરૂપ છે.
કાર્ય થઈ શકતું નથી. શ્રદ્ધારૂપ પ્રાર્થનામાં બીજાની પ્રાર્થનાનું પૂર્વકાલિન સ્વરૂપ હાલના જેવું નિકૃષ્ટ
સહાયની લેશ પણ અપેક્ષા નહોય. શ્રદ્ધારૂપ પ્રાર્થના
માનસિક ત્યાગભાવથી પરિપૂર્ણ જ હોય. કેટિનું ન હતું. પ્રાર્થનાનાં અસલ સ્વરૂપમાં અનેક કારણે પરિવર્તન થયા કર્યાથી, પ્રાર્થનાનું સ્વરૂપ છે. સ્વામી રામતીર્થે પિતાના એક ગ્રંથમાં પ્રાર્થ હલકી કેટિએ આવી પડ્યું છે. ધર્મશાસ્ત્રોના અસત્ય નાનું રહસ્ય બરાબર સમજાવ્યું છે. સ્વામીજીને અવબોધથી પ્રાર્થનાનું સ્વરૂપ આટલું બધું વિકૃત
અને પ્રાર્થના વિષયક મંતવ્ય નિમ્ન પ્રકારે છે. બન્યું હોય એમ સંભવિત જણાય છે.
“કેટલાક મનુષ્યો અન્ન માટે દરરોજ પ્રાર્થના
For Private And Personal Use Only
