________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
=====
=લેખક-મેહનલાલ દી. ચેકસી =
આતમતત્વની સાચી પિછાન.
| મુમુક્ષુ આત્મા પગલે પગલે પ્રગતિને એવું આગમ વચન છે, અર્થાત્ જેણે આત્માને કઠીણ પંથ કાપતે આજે લગભગ ઉત્કૃષ્ટ ઓળખે એણે જગતને ઓળખ્યું એ ટંક ભૂમિકા પયત આવી પોંચે છે અર્થાત્ શાળી વચન છે. પિતાની જાતે સ્વપરના ભેદ ઉકેલવાની-ય, “ તું હને ઓળખ” અથવા તો શાત્રહેય અને ઉપાદેયને ઓળખવાની-અથવા તે પર સર્વભૂતેષુ યઃ પતિ = ફાતિ” જેવા શું છોડવા લાયક છે અને શું ગ્રહણ કરવા સૂત્રો દેખાવમાં નાના છતાં ગંભીર ને ગહન યોગ્ય છે એ સમજવાની-મૂર્ણ શક્તિ ધરાવે ભાવવાહક છે. એ આતમતત્વની યથાર્થ પિછાના છે. એને આજે જીવ કે કમ અથવા આમા એ જ અધ્યાત્મવિષયને અંતિમ છેડે છે કે પુગલના ભેદ કિંવા એ પદાર્થોની વ્યા અને સર્વ પ્રકારના જ્ઞાનાર્જન પાછળનું એક ખ્યામાં સમાયેલી ભિન્નતા અજાણ નથી રહી ! માત્ર રહસ્ય આત્માની મુક્ત દશામાં સમાય
સોળમા જિનના સ્તવનથી એની અભ્યાસક છે. તેથી તે “વિસા યા વિમુરે જેવા દશા પલટાઈ ચૂકી છે. જે કંઈ છે એ પિતા મુદ્રાલેખે આલેખાય છે. વિનંતિકાર આત્મા નામાં સમાયેલું છે એવું સ્પષ્ટ ભાન ત્યાં થઈ મંગળાચરણમાં એક જ પ્રશ્ન રજૂ કરે છેચૂક્યું છે. ત્યારપછી સ્તવનરચનામાં પણ મુનિસુવ્રત જિનરાય ! હારી એક વિનતિ પલટ શરૂ થયો છે. પ્રશ્નોત્તરરૂપે કિવા સંવાદ- સાંભળોસ્વરૂપે દ્રવ્ય વિચારણું કિંવા આત્મતત્વની “આતમતત્વ કર્યું જાણ્યું? ચિંતવના આગળ વધે છે. આજે વીસમા જગતગુરુ એહ વિચાર મુજ કહિયે” જિનને વિનંતિ કરવા અધ્યાત્મપંથને એ ઉપરના પ્રશ્નને જે ઉત્તર આપ દશપથિક તત્પર થયેલ છે. જેમ વીસ સ્થાનકની વશે એમાં જ નિર્મળ ચિત્ત-સમાધિ યથાર્થ પણે આરાધના કરનાર આમાં તીર્થકર સમાણી છે; અર્થાત્ એ તત્ત્વની સાચી નામકર્મની સાધના નિશ્ચિત બનાવે છે. ઓળખાણ થતાં જ ચિત્ત-સમાધિ હસ્તગત અર્થાત્ તીર્થકરવપ્રાપ્તિ નિયમા કરે છે તેમાં થાય તેમ છે. આપ સાહેબ તો જ્ઞાની છે અહીં મુમુક્ષુ આત્મા વીશમાં તીર્થકર શ્રી એટલે મારા હૃદયમાં આ સવાલ ઉઠવાનું કારણ મુનિસુવ્રત સ્વામી પ્રત્યે જે પ્રશ્ન ઉઠાવે છે હસ્તામલકત જોઈ શકો છો. આપની આગળ તે એટલી અગત્ય ધરાવે છે કે જે એ યથાર્થ એ વર્ણવવાની રંચ માત્ર અગત્ય ન લેખાય; સ્વરૂપે સમજાય તે મુક્તિનો માર્ગ ઝાઝે દૂર છતાં ઉત્તર પાછળનો આશય મુજ સરખા નથી રહેતું. એ અપૂર્વ ભૂમિ એને હાથ- બાળજી-અધ્યાત્મ વિચારશ્રેણીના પ્રવેશ તમાં જ દષ્ટિગોચર થાય છે. કેમકે- સરળતાથી અવધારી શકે એ સારું અહીં “જે એકને જાણે છે તે સર્વને જાણે છેટૂંકમાં દર્શાવવાનું વાસ્તવિક સમજું છું.
For Private And Personal Use Only
