________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૫૬
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
માલીક હુંડી એકલે તે શાખાના મેનેજર શા માટે રોવા બેસે ? તેનું કર્તવ્ય તો માલીકનું કામ સરસ રીતે બજાવવાનું છે. તેનું કર્તવ્ય છે એટલું જ છે કે પિતાનાં કોઈપણ કામમાં ત્રુટી ન આવે, તેમજ તે પોતાના માલીકની કઈ પણ ચીજ ઉપર પોતાનું સ્વામિત્વ ન માને. બ્યુટી કરવી તે નિમકહરામી છે અને માલીકની ચીજ ઉપર પોતાનું સ્વામિત્વ માનવું એ બેઈમાની છે. શિયાર અને નિમકહલાલ મેનેજરની માફક પિતાના ભાગના કર્તવ્યનું પાલન કરવું એ જ કર્તવ્ય છે. માલીકના વિધાનથી નારાજ થઈને આપણે તેની બીજી ઉન્નત શાખાઓને દ્વેષ ન કરવું જોઈએ. કોઈ પણ શાખાને દ્વેષ કરે તે માલીકને દ્વેષ કરવા જેવું જ છે, કેમકે તે પણ માલીકની છે, તેનું નુકસાન તે માલીકનું જ નુકસાન છે અને તેનો લાભ એ માલીકનો જ લાભ છે, એટલા માટે ઈમાનદાર શ્રેષ્ઠ પુરૂષનું તો એ કર્તવ્ય છે કે–તે માલીકની પ્રત્યેક શાખા-દુકાનોની ઉન્નતિમાં જ પરમ આનંદ માને અને યથાશક્તિ તેની ઉન્નતિમાં ખરા દિલથી સહાય પણ કરે. પિતાની શાખાની પણ એ જ રીતે ઉન્નતિ ઈરછે, ઉત્સાહપૂર્વક નિર્દોષ પ્રયત્ન કરે, અને તેટલા ખાતર માલીકને કંઈ કહેવું પડે છે તેમાં અગ્ય નથી. એથી ઊલટું, માલીકની બીજી દુકાનોની ઉન્નતિ જોઈને બળ્યા કરવું અને તેનું અનિષ્ટ ઇચ્છવું એ તો માલીકને દ્રોહ કરવા જેવું અને એનું જ અનિષ્ટ ઈચ્છવા જેવું છે. એ જ પ્રમાણે આ વિધની પ્રત્યેક વ્યક્તિ, પરિવાર, સમાજ, દેશ એક દુકાન છે. અને આપણે બધા એના સેવક છીએ. આપણું કર્તવ્ય અરસપરસ બધાની ઉન્નતિ ચાહવાનું અને પ્રત્યેકની ઉન્નતિથી પ્રસન્ન થવાનું છે. પ્રત્યેકની ઉન્નતિ એ આપણી જ ઉન્નતિ છે, કેમકે આપણે એક જ માલીકના સેવકો છીએ. જે એમ ઈચ્છે છે કે હું મારો સમાજ, મારો સંપ્રદાય, મારી જાતિ, મારો દેશ ઉન્નત થાય અને બીજાની અવનતિ થાય તેની અગતિ થાય છે. અથવા જે બીજાની ઉન્નતિ જોઈને બળે છે અને એને પાડીને પિતાની ઉન્નતિ ઇચ્છે છે તે ખરી રીતે કદી પણ ઉન્નત અને સુખી થઈ શકતા નથી. એ તે માલીકનો કોપ વહારીને દુ:ખી જ થાય છે. એટલા માટે બધાની ઉન્નતિમાં જ પિતાની ઉન્નતિ માનવી જોઈએ અને નમ્રતાપૂર્વક પ્રાર્થના કરવી જોઈએ કે –
सर्वे भवन्तु सुखिनः सर्वे सन्तु निरामयाः । सर्वे भद्राणि पश्यन्तु मा कश्चिद् दुःखभाम् भवेत् ।।
For Private And Personal Use Only
