________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જૈન તત્તસાર.
૧ અરિહંત, સિદ્ધ, આચાય, ઉપાધ્યાય અને સાધુ એ પાંચ પરમેષ્ઠી લેખાય છે.
૨ પાંચે જ્ઞાનમાં મતિ ને શ્રત એ બે ઇન્દ્રિયનિમિત્તક હોવાથી પક્ષ જ્ઞાન અને અવધિ, મન પર્યવ અને કેવળ એ ત્રણ જ્ઞાન આત્મસાક્ષાત્ હેવાથી પ્રત્યક્ષ લેખાય છે. પ્રથમનાં બે દેશ (અંશ) પ્રત્યક્ષ અને કેવળ સર્વપ્રત્યક્ષ છે.
૩ અનુગામી ( સાથે ચાલનાર), અનનુગામી, વર્ધમાન, હાયમાન, પ્રતિપાતી અને અપ્રતિપાતી એ રીતે અવધિના ૬ ભેદ તેમજ અસંખ્ય ભેદ પણ થાય છે.
૪ પાંચ સમિતિ અને ત્રણ ગુપ્તિ એવં આઠે પ્રવચનમાતા લેખાય છે તેમાં સમિતિ સાવધાનપણે ચારિત્રમાર્ગમાં પ્રવતવામાં તથા ગુપ્તિ અશુભ મન-વચન-કાયાના યોગ-વ્યાપારથી સર્વથા નિવર્તવામાં સહાયકારી થાય છે.
પ પાંચે ઈન્દ્રિયના શબ્દ, રૂપ, રસ, ગંધ ને સ્પર્શરૂપ વિષયમાં આસક્તિ તજવી, અને તેને જેમ બને તેમ પ્રશસ્તભાવે સદુપયોગ કરવાથી સુખી થવાય છે.
૬ માઠાં આર્ત અને રૌદ્ર એ બે ધ્યાન તજવા અને શુભ દયાન સેવવા ખપ કરવો.
૭ ક્રોધાદિ ચારે કષાયોને સંસારવર્ધક જાણ સુજ્ઞ જનોએ સર્વથા તજવા ઘટે.
૮ દાન, શીલ, તપ અને ભાવરૂપ ચાર પ્રકારના ધર્મ સમજી, વિવેકથી સેવવા જોઈએ.
૯ મત્રી, મુદિતા યા પ્રમદ, કરૂણા અને મધ્યસ્થતારૂપ ચારે ભાવનાને ભાવ રસાયણ સમાન સમજી ખૂબ આદરથી સેવવી, જેથી અન્ય ધર્મકરણી સપળ થાય
૧૦ પદસ્થ, પિંડ, રૂપ ને રૂપાતીત એ ધર્મધ્યાનના ચાર પ્રકાર છે. ૧૧ અનિત્ય, અશરણાદિ બાર ભાવના દરેક ભવ્યાત્માને ભાવવા લાયક છે.
૧૨ અનશનઊદરી, વૃત્તિસંક્ષેપ, ને રસત્યાગાદિક છ પ્રકારના બાહ્ય તપ અને પ્રાયશ્ચિત, વિનય, વૈયાવચ્ચ, સ્વાધ્યાયધ્યાન અને કાર્યોત્સર્ગ રૂપ છે અત્યંતર તપગે તીવ્ર અગ્નિગે જેમ સુવર્ણશુદ્ધિ તેમ. આત્મશુદ્ધિ થાય છે.
For Private And Personal Use Only