________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૭ર
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
આખા જબુદ્વીપમાં ન માય, આવું જૈન દ્રષ્ટિ કહે છે, આ બાબતની મહાકાળ વાંચતા મને પૂર્ણ ખાત્રી થઈ હતી. મહાકાળ પત્ર એ નૃસિંહાચાર્યના સંપ્રદાય તરફથી પ્રસિદ્ધ થતું હતું.
૨ વનસ્પતિમાં જીવે છે અને તેનામાં મનુષ્યોની જેમ લાગણી પણ છે, એવું છે. જગદિશચંદ્ર બેઝ (પ્રગો કરી) ખાત્રી કરી જગતને સાબીત કરી આપ્યું છે. જૈન દ્રષ્ટિ પૃથ્વીકાય (માટી પાષણાદિમાં રહેલા જીવો) અપૂકાય (પાણીના જીવો) તેઉકાય (અગ્નિના જી) વાયુકાય (વાયુના જીવો) અને વનસ્પતિકાય (વનસ્પતિના
જી) તેને એકેન્દ્રિય જી તરીકે મૂળથી માનતી આવી છે. મારા મતવ્ય પ્રમાણે વિજ્ઞાનીઓ જે હજુ પણ આ બાબતમાં ઉંડા ઉતરશે અને જૈન ધર્મમાં બતાવેલ દ્રવ્યાનુયોગનું યથાસ્થિત પાન કરશે તે, તેમને ઘણું જાણવાનું મળશે. તેની સાથે સૃષ્ટિના ઉત્પત્તિકાળમાં પણ જે કલ્પના કરવી પડી છે તેઓ વિરામ પામી તેમને સત્યની ઝાંખી થયા વિના રહેશે નહિં. ટુંકાણમાં સૃષ્ટિની ઉત્પત્તિકાળમાં પ્રકૃતિને સામ્યપણું માનવાની જે કલપના કરવી પડે છે અને બ્રહ્માને ક્ષોભ થવાથી પ્રકૃતિમાં વિસામ્યપણું થવાથી, માયા અને અવિદ્યા સ્થાન લે છે, ને ત્યાર બાદ પ્રકૃતિની આવરણ અને વિક્ષેપશક્તિઓ પિતાનો ભાવ ભજવે છે, જેને લીધે આ સકળ જગની લીલા માત્ર છે, આવી રીતે ઉત્પત્તિ કાળના સમયની કલ્પના કરી નિર્લેપ, નિપૃહિ, સચ્ચિદાનંદ પરમાત્મજેવી મહાન વ્યક્તિને ક્ષોભ પમાડવાની સ્થિતિમાં મૂકી સંપૂર્ણને અસંપૂર્ણતાની સ્થિતિમાં મૂકવાની માથાફોડમાં ઉતરવું પડે છે, તે સઘળું ઉપરના જૈન ધર્મના દ્રવ્યાનુયોગનું પૂર્ણ રીતે પાન કરવાથી મટી જશે અને સત્યની ઉજવળ બાજુનું અવલોકન થશે.
૩ કંદમૂળ એ જૈન દ્રષ્ટિએ અભક્ષ્ય અનંતકાય છે અર્થાત્ તે મુમુક્ષોએ ખાવા ચોગ્ય નથી અને વર્જીત છે; એવું જૈન દ્રષ્ટિ કહે છે અને આથી જ કરીને જૈન સંપ્રદાયે તેને ખાવામાંથી વર્જીત કર્યું છે. આ સ્થળે કહ્યા વિના ચાલતું નથી કે જૈન શાસ્ત્રો પાણી પહેલા પાળ બાંધવાની પેઠે ખાવા પીવા ઉપર મૂળથી જ અંકુશ મુકયો છે. અને એ વાસ્તવિક પણ છે. અન્ન તેવો ઓડકાર અથૉત્ જેવો આહાર લેવામાં આવે તેવા જ વિચારોના આંદોલનો પણ પ્રભવે છે. વળી ઈંગ્લીશમાં પણ કહ્યું છે કે Prevention is better than cure. અર્થાતુ કઈ વસ્તુને થયા પછી તેના ઉપાયો લેવા તેના કરતાં તેને થતી જ અટકાવવી એ વધારે સારું છે, માટે વીતરાગ પ્રભુએ મુક્તિપરાયણ જીવને મુક્તિનો પંથ સુલભ થાય તે માટેજ કંદમૂળ જેવી અભક્ષ્ય અનંતકાય ચીજે નહીં ખાવાનો નિર્દેશ કરે છે. કંદમૂળ ભેયની અંદર ઉગે છે, અને તેના ઉપર સૂર્યને તાપ ન પડવાથી તેમાં ઘણી જીવાત રહેલી છે તેથી જૈન શાત્રે તેને ખાવા માટે નિષેધ કરેલ છે અને વિજ્ઞાન દ્રષ્ટિએ પણ તેને પૂરવાર કરી આપ્યું છે. સુભાગ્યે હાલમાં ફિઝીકલ કલ્ચરિકોએ શોધ્યું છે
For Private And Personal Use Only
