________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
જીવના ત્રણ કુટુએ.
9 જીવના ત્રણ કુટુંબો.
தக்
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૨૦૭
જૈનાગમના આંતર રહસ્યને જાણનારા જ્ઞાની મહાત્માઓએ જે વિલેાકયુ છે, તે ખીજાએથી વિલેાકી શકાય તેવું નથી, તે મહાત્માએ માત્ર વિલેાકીને વિરામ પામ્યા નથી, પણ તેમણે આગમદ્વારા ઉūાષણા કરી કહ્યું છે કે, આ અનંત સંસારમાં વનારા જીવાએ પેાતાના આત્મિક સ્વરૂપને વિચાર કરવાને છે. તેમણે મેહ નિદ્રામાંથી જાગ્રત થઇ સ્વવસ્તુ અને પરવસ્તુના આધ લેવા જોઇએ. કેટલાએક જીવા પેાતાનામાં પામરતાને દ્વેષ આરાપ્તિ કરી પ્રમાદના પાશમાં સપડાય છે, તેઓ ખરેખર પોતાના આત્માને ચિત કરે છે. ખરી રીતે જોતાં કાઇ પણ નિળ છે જ નહીં. સર્વને આત્મા છે અને તે આત્મા અનંત અને સશક્તિમાન છે. જીવે જાગ્રત થઇ અને નિશ્ચયાત્મક મની આત્મમલ મેળવવાને તત્પર અનવુ જોઇએ. અજ્ઞાનથી આવૃત થયેલેા જીવ અત્યંત અકવ્યતા, અત્યંત નિ લતા અને અતિશય મેાહનિદ્રાના પ્રભાવથી જ પેાતાની જાતિને સત્વહીન બનાવે છે, તેથી જીવે માહનિદ્રા અને અજ્ઞાનતાને! ત્યાગ કરી અપ્રમત્ત બનવું જોઇએ. એ માહિનદ્રાને ત્યાગવાના અને આત્મબળ તરફ ઉત્તેજીત થવાના માર્ગ તેના પેાતાના પવિત્ર ગ્રંથામાં જ બતાવેલે છે તેથી દરેક જીવે પેાતાના સત્ય સ્વભાવ એળખી અને ખીન્નઆને પણ એ સત્ય સ્વભાવની ઓળખાણ કરાવી પેાતાના નિદ્રિત આત્માને જાગ્રત કરી આત્માનેા ઉદય કેવી રીતે થાય ? એ બતાવી આપવું જોઇએ. જ્યારે એ નિદ્રાગત આત્મા પોતાની સ્વસંવેદ્ય કત્ત વ્યપરાયણતાને જાણતા થરો, અને જાગ્રત થશે, તે વેળાએ પ્રભાવ, સત્તા, શ્રેષ્ટતા અને પવિત્રતા વગેરે સ` ઉત્કૃષ્ટ ભાવા પેાતાની મેળે જ આવીને તેની સમક્ષ ઉપસ્થિત થશે.
ભવી પ્રાણીની ઐહિક અને પારલૈાકિક ઉન્નતિ અને પરિપૂર્ણતા માટે એ સર્વ સમાનતાની તેમજ સવ કલ્યાણેચ્છાની ભાવનાને સત્ર ઉપદેશ આપવે જોઇએ,
For Private And Personal Use Only
એ પ્રમાણે શાસ્રકારેાએ નવી નવી યાજનાએ, સુખેધક ઉપનયાની ઘટનાઓ અને ઉત્તમ દષ્ટાંતા આપી જીવને અધ્યાત્મમાર્ગદર્શન કરાવવા અનેક પ્રયત્ન કર્યા છે, પણ તે પ્રયત્નાની સફલતા જીવના ભવ્યત્વવાળા પ્રતિધને આધારે રહેલી છે. શાસ્ત્રકાર મહારાજે ઉપદેશ આપતા જીવના ત્રણ કુટુ એની ૫ના કહેલી છે, જે કલ્પના ઉપર ભવી આત્માને તેના શુદ્ધ અને અ ંતિમ કત્ત વ્યનું યથાર્થ ભાન થઈ આવ્યા વિના રહેતું નથી.