________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કેટલાક ઉપયોગી વિચારો.
૩૩૫
માટા મેાટા શેઠીયાએ અને લક્ષાધિપતિઓને જુએ. તેએ પાસે લાખા કરાડા રૂપીયા હાય છે, પરંતુ તેઓ હમેશાં વ્યાપારમાં લાગ્યા રહે છે, રાત દિવસ રૂપિયા રળવા માટે મહેનત કર્યાં કરે છે. ખાવા પીવા માટે, પહેરવા ઓઢવા માટે, ખાળમચ્ચાંનુ ભરણ પાષણ કરવા માટે અને પોતાનુ જીવન સુખચેનથી ગાળવા માટે તે તેની પાસે યથેષ્ટ ધન હોય છે, તા પછી તેઓ રાતદિવસ આટલે બધા પરિશ્રમ શા માટે ઉઠાવે છે ? આપણે કહી શકીયે કે માત્ર ધનની લાલચથીજ તેઓ રાત દિવસ અળદની માફક વૈતરૂ કર્યા કરે છે. કાઈ ક ંજુસ અથવા લેાભી ધનવાન વેપારીઓના સંબ ંધમાં એ વાત મધ બેસતી લાગે છે, પરંતુ દુનિયાના સઘળા મેાટા વેપારીએના સબંધમાં એ કથન ઠીક નથી લાગતું. સઘળા વેપારીએ ક ંજુસ અને લેાભી નથી હોતા. તેઓ રાત દિવસ વેપારનાં કાર્યોમાં લાગ્યા રહે છે તેનુ મુખ્ય કારણ એ હોય છે કે પરિશ્રમ અને કાર્યો કર્યો વગર, પોતાની સઘળી શક્તિઓના સદુપયોગ કર્યા વગર તેઓને સતાષજ થતા નથી. પરિશ્રમ અને કાર્ય કર્યા વગર તેઓને પોતાનું જીવન અકારૂ લાગે છે. તેને ધનની ચિંતા આછી હાય છે અને કા ની વધારે હાય છે. તેએની સઘળી સોંપત્તિ છીનવી લેવામાં આવે અને તેઓને દેશનિકાલ કરવામાં આવે તે પણ તેઓને વિશેષ કષ્ટ નહિ થાય. કેમકે બીજા દેશમાં જઇને અને નિન રહીને પણ તેઓ પેાતાની શકિતઓને ઉપયાગ કરી શકશે-પરિશ્રમ અને કાર્ય માં લાગી શકશે. પરંતુ જો આપણે તેઓને સઘળા પ્રકારનું શારીરિક સુખ આપીને કેવળ કાર્ય અને પરિશ્રમથી વંચિત રાખવા ઇચ્છીશુ તે તેને ઘણુ જ કષ્ટ થશે અને તેએ એવી સ્થિતિમાં કદ્ધિપણુ રહી શકશે નહિ.
હકીકત એમ છે કે ઉચ્ચ કેાટના મનુષ્યેા હુંમેશાં કબ્ય અને પરિશ્રમના વિચારથીજ આદિથી અંતસુધી સઘળાં કાર્યો કરે છે. ક બ્ય અને પરિશ્રમ તેઓના પુરસ્કાર હેાય છે. મનુષ્યમાં જે સ્વાભાવિક ઉચ્ચાકાંક્ષા રહેલી હેાય છે તેના ખલપૂર્વક નાશ કરવામાં આવે તે તે મનુષ્ય પાસે પરિશ્રમ અને કાર્ય અવશ્ય કરાવે છે અને એના ફળરૂપે તેને મહાત્મા અથવા મહાપુરૂષ મનાવે છે. શ્રેષ્ઠ ધન, મળ અથવા વિદ્યા આદિ વિગેરે પ્રાપ્ત કરવા ઉપરાંત તે આકાંક્ષા તેને ખરાખર આગળ વધારે છે. આગળ વધવામાં મનુષ્યને પેાતાને તેમજ બીજાઓને પણ લાભ થાય છે. એટલા માટેજ મનુષ્યને ઉચ્ચાકાંક્ષી થવાની-હમેશાં પરિશ્રમપૂર્વક ક બ્ય— પાલન કરતાં રહેવાની–સાથી વધારે આવશ્યક્તા છે. કેવળ પેાતાનાં નિર્વાહ માટે થૈષ્ટ ધન આદિના સંગ્રહ કરીને કામધંધા છેાડીને બેસી રહેવુ અને વધારે પરિશ્રમ અથવા ઉન્નતિ ન કરવી તેમાં વાસ્તવિક મનુષ્યત્વ સમાયલુ નથી. એ તે એક જાતની સ્વાર્થ સાધના કહેવાય. આપણે આપણું કાર્ય સાધી લીધું, પર ંતુ બીજા પ્રત્યે આપણું જે ક બ્ય છે તેનુ પાલન આપણે કયાં કર્યું -આપણુાપર જે રૂણ છે તે આપણે કયાં વાળી આપ્યુ ?
For Private And Personal Use Only
