________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
www.kobatirth.org
વ્યવહારમાં કેમ વર્તવું ?
અવસરે કેમ વર્તવું–હવે અવસરે ઉચિત બાલવું તે બહુ ગુણકારી છે. જીભ, છીંક, ઓડકાર, તથા હસવું વગેરે ગુપ્ત રીતે અથવા છાની રીતે કરવાં. સભાની વચમાં બેસીને આંગળીઓના નખમાંથી મેલ ન કાઢો. નિંદ્રા કે વિકથા ન કરવી. હોઠ ફરકાવીને માત્ર હસવું, પરંતુ મુખ ખોલીને હસવું નહિ. પિતાનું શરીર વગાડવું નહિ. તણખલું તોડવું નહિ. નખથી દાંત ઘસવા નહિ. દાંતોથી નખ કાપવા નહિ. અભિમાન કરવું નહિ. ભાટ વગેરેના મુખની પ્રશંસા સાંભળીને ફેલાઈ જવું નહિ. જે નીચ માણસ આપણને હલકું વચન કહે તો પણ તેને સામું હલકું વચન કહેવું નહિ. જે વાતને નિશ્ચય ન હોય, તે વાત પ્રગટ કરવી નહિ. કેઈનું બુરું બોલવું નહિ. તથા માતા, પિતા, ભાઈ, તપસ્વી, વૃદ્ધ, બાળ, ગોત્રી, ગરીબ, રોગી, આચાર્ય, પ્રાણા, અભ્યાગત, બેન, બનેવી, મિત્ર, સ્ત્રી, વિદ, પુત્ર, વગેરે સર્વેની સાથે વચન વગેરેથી કલેશ કરવે નહિ.
ઘણું સાથે વેર કરવું નહિ. જે કામમાં રસ ન હોય તે કામ કરવું નહિ. કદાપિ કરવું પડે તે ઘણાએ સાથે મળીને કરવું. તથા ધર્મ, પુન્ય, દયા, દાન વગેરે શુભ કામોમાં બુદ્ધિમાને સર્વમાં આગળ વધવું–અગ્રેસર બનવું. સુપાત્ર સાધુને દાન આપી ગર્વ કે ઈર્ષા કરવાં નહિ. દરિદ્રી, પીડિત, સાધર્મિક, તથા નાતમાં બુદ્ધિવાળા હોય, ગુણમાં મોટા હોય, સંતાન વગરના હોય તે સર્વેનું પાલન કરવું.
આપણા કુળમાં જે કામ કરવા જેવું ન હોય તે કદિ કરવું નહિ. ભજન વગેરે પોતાની શક્તિ ઉપરાંત કરવાની હિંમત કરવી નહિ. વિવેકી માણસે તેલમાં, પામાં, શસ્ત્રમાં, મુત્રમાં, રૂધિરમાં પિતાનું મુખ ન જોવું. કેમકે તેથી આયુષ્યની હાનિ થાય છે. તેમજ પોતાનું બેલેલું વચન પાળવું.
भोजन तथा दान करवानी रीत. સુપાત્રદાન મહા ફળદાયક છે. માટે ભેજન વખતે સાધુઓને વહોરાવા માટે ભક્તિ સહિતનિમંત્રણ કરવું. આપણે હાથે પાત્ર લઈને સ્ત્રી વગેરેની પાસે દાન દેવરાવવું, પછી વંદન કરવું. આપણું ઘરના દરવાજા સુધી વળાવવા સાથે જવું. જેને ઘેર સાધુ ન હોય તે મેઘની પેઠે સાધુને આવતા જુએ, તે મનમાં એમ સમજે કે મારે જન્મ સફળ થયે. સંતપુરુષને પોતે ભેજનાદિક દાન દઈ ભકિત કરી ન હોય ત્યાંસુધી ઉત્તમ પુરૂષ ભજન કરતા નથી. રસ્તામાં થાકેલાને, રોગીને, શાસ્ત્ર ભણનાર બાળકને અને લેચ કરેલાને પારણાને દિવસે દાન દેવાય તો બહુ ફળ થાય, અભયદાન તથા સુપાત્રદાન મેક્ષનું ફળ આપે છે. તેમજ વળી અનુકંપાદાન સદ્ગતિ આપે છે, તથા ઉચિતદાન અને કીર્તિદાન એ સંસારનાં સુખ ભોગ આપે છે. વળી વિશેષ કરીને ભેજનને અવસરે યથાશક્તિ સ્વામીભાઈને પોતાની સાથે ભજન કરાવવું, કેમકે તે પણ પાત્ર છે. તેમાં પણ જ્ઞાનાભ્યાસ કરનારા અને
For Private And Personal Use Only
