________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જેનેની અક્ષય કાતિ.
૨૫૩ ચિત્તરંજન કરવાં એ આપણામાંથી બને છે. પરંતુ ઈચ્છા કરીને શું કઈ તાત્વિક લેખ કે કવિતાની ઉમિ બહાર પાડી શક્યો છે? અને ઈચ્છા કરીને કોઈ પોતાના હૃદયને પોતે વિઘાતિત કરવાને સમર્થ થયો છે ? તે ઉપરથી સિદ્ધ થાય છે કે, ઈચ્છા બુદ્ધિને ચલાવી શકે છે, મનને ઘણીય રીતે ઉત્તેજિત કરી શકે છે, પરંતુ શક્તિ અને પ્રકૃતિનો જે મૂલ ઝરો તે ઈચછાનું અગમ્ય સ્થાન છે.”
આ લેખકનો આશય જૈન મહાશોના લેખમાં દેખાય છે. તેમના લખેલા કેટલાએક લેખોમાં હર્ષ, દુ:ખ, કોધ અને પ્રીતિ વગેરે ભાવોની ભાષા હંમેશાં ગાઢતાના પ્રમાણને અનુસારે જુદી જુદી પ્રીતિ ધારણ કરે છે. જે હર્ષ, જે દુ:ખ, જે ક્રોધ અથવા જે પ્રીતિ ઘણું તરલ હોય છે, તે સહેલાઈથી બહાર નીકળે છે, જે તરલ ભાવ હોય છે, તેવી તરલ ભાષા બને છે. એ ભાષાની પ્રકૃતિ જૈન વિદ્વાનો જ સારી રીતે સમજી શકયા છે. જેનોની અક્ષયકીર્તિને એક મહા પ્રકાશ ઉપદેશમાં પડેલો છે. દેશના અથવા ઉપદેશ એ વિષય ઉપર જૈન મહાત્માઓએ જે કચ્યું છે, તે અનિર્વચનીય છે. દેશના સમયની આહુત વાણું અદ્દભુત અને ચમત્કાર ભરેલી હોય છે. જે હર્ષ શરીરની રોમાવળીમાં અમૃતની પેઠે વહ્યા કરે છે, જે દુ:ખ ધગધગતા લોઢાના શાળીઆની પેઠે હદયના મર્મસ્થાનમાં લાગેલું છે, જે ક્રોધ ચિત્તમાં તુષાનળવત્ હંમેશા બળતા રહે છે, અને જે પ્રેમ એકી વેળાયે રાત્રિના સ્વપ્નાની પેઠે નિરર્થક જણાય છે, તે હર્ષ, દુ:ખ, ક્રોધ અને પ્રેમ આત્માને આનંદ અને નિરાનંદના અધિકારથી ઘણે ઉંચે લઈ જાય છે તેમને તાબે કરવાને સમર્થ જૈન મહાત્માઓની દેશના વાણું થઈ શકી છે. કઈ કઈ પ્રસંગે તે મહાત્માઓએ આપેલા ઉપનયે એવા સજજડ રીતે હૃદય સ્પશી હોય છે, કે જેના સુબોધક શ્રવણથી ભવ્ય પ્રાણીઓ પોતાના જીવનની સ્થિતિને વિચાર કરવાને સમર્થ થઈ શકે છે. એ જેનેની કેવી અક્ષય કીર્તિ છે?
- ભારતવર્ષ ઉપર પ્રસરેલી એ જેનેની અક્ષયકીર્તિ સદા અક્ષય રાખવી અને તેને વિશેષ અભ્યદય થાય, તેવી પ્રવૃત્તિ કરવી, એ સર્વ જૈનોની પવિત્ર ફરજ છે. એક વિદ્વાને તેને માટે નીચેનું સુભાષિત ઉચ્ચાર્યું છે તે પ્રત્યેક જૈને પિતાના હૃદયમાં સ્થાપિત કરવું જોઈએ.
दया धर्म प्रकाशेन, मिथ्यात्वांध्यं विदारयन्;
પ્રારાજે મારતા, નૈનધર્મ દિનેશ્વરઃ” ? | દયા ધર્મરૂપી પ્રકાશવડે મિથ્યાત્વરૂપ અંધકારને નાશ કરતા જૈનધર્મ રૂપી સૂર્ય આ ભારતરૂપી આકાશને વિષે પ્રકાશે છે. ”
– @ –
For Private And Personal Use Only