________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ.
“ The heights by great men reached and kept, Were not attained by sudden flight; But they, while their companions slept,
Were toiling upward in the night.” ભાવાર્થમહાન પુરૂષોએ જે ઉચપદ પ્રાપ્ત કર્યું હોય છે તે તેઓએ એક કુદકે પ્રાપ્ત કર્યું હોતું નથી. પરંતુ જ્યારે તેઓના સહચારીએ નિદ્રાધીન પડયા હોય છે ત્યારે ઉચ્ચપદ મેળવવાને રાત્રિ દરમ્યાન તેઓએ તનતોડ મહેનત કરી હોય છે.
આપણે બહશ: નિરંકુશ મહત્વાકાંક્ષાના શોકારક દ્રષ્ટાંતે જોઈએ છીએ જે માણસે અમર્યાદ મહત્વાકાંક્ષાઓથી ઉત્તેજીત થયા હોય છે, જેઓની ગ્રાહ્ય શક્તિઓ સંપત્તિ અથવા સત્તાથી સમન્વિત થવાની મહેચ્છાથી એટલી બધી કુંઠિત થયેલી હોય છે કે તેઓ સંશયયુક્ત કાર્યો કરવાને લલચાયા હોય છે. કેટલીક વખત આવા પ્રકારની મહત્વાકાંક્ષા માણસને ન્યાય બુદ્ધિ શુન્ય કરી મુકે છે. ગમે તે આહુતિ આપીને પોતાની જાતને આગળ વધારવાના અને કીર્તિ મેળવવાના સ્વાર્થ પરાયણ ઉચ્ચાભિલાષને ભેગા થઈ પડેલા મનુષ્યને જોઈને આપણને અત્યંત દયા ઉપજે છે. આવા ઉચાભિલાને ભેગા થઈ પડીએ છીએ ત્યારે ન્યાયનું સત્યસ્વરૂપ પારખવાનું કાર્ય અતિ દુર્ઘટ થઈ પડે છે. આવા પ્રકારના ઉધ્યાભિલાષથી મત્ત થયેલા મનુષ્ય કેઈ પાપાત્મક કાર્ય કરવાને અચકાતા નથી. નિરંકુશ અને અમર્યાદ ઉચ્ચાભિલાષથી કેવા અનર્થો નિષ્પન્ન થાય છે તેના નેપોલીયન અને એલેકઝેન્ડર જવલંત દ્રષ્ટાંત છે. બીજાથી ચઢિયાતા થવાને લાભ કદાચ ભયંકર નિવડે અને ચારિત્ર્યની સર્વ પ્રકારની આહુતિઓ આપવાને પણ માણસને પ્રેરે. કંઈક વિશેષ કરવાને સામાન્યતામાંથી બહાર લાવે એવું કંઈક કરવાને, મહત્વાકાંક્ષા અને ઉત્સાહ રહિત મનુષ્યો કરતાં પોતાને ઉંચે લાવે એવું કંઈક કરવાને પ્રત્યેક માણસને અભિલાષ હોવું જોઈએ. જગતમાં જેટલું ઉંચે ચઢાય તેટલું ચઢવાને મહત્યાકાંક્ષા રાખવી એ સંપૂર્ણતા સ્થાને છે; અને આપણે સહચારીઓ પ્રત્યે પૂર્ણ દયા ભાવ અને માયાળુપણાથી આપણે તે કરી શકીએ એમ છીએ. તમારી પિતાની જાતને જાગ્રત કરવાની અગત્ય છે. અને ગમે તે માર્ગ દ્વારા પ્રેરણા મેળવવાનો સહુને અધિકાર છે.
કેટલીક વખત આપણને જે પુરૂષ વા સ્ત્રીમાં શ્રદ્ધા હોય તેની સાથે વાતચીતથી જેઓ આપણું કહેવું સ્વીકારે છે અને બીજાઓને દષ્ટિએ નહિ પડતું એવું કંઈ આપણુમાં જુએ છે એવા લેકેની શ્રદ્ધાથી મહત્વાકાંક્ષા સચેતન થાય છે અને
For Private And Personal Use Only
