________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્માનંદ પ્રકાશ,
અધમ નીતિ માબાપોએ તેમજ શિક્ષકોએ કદાપિ પણ આચરવી જોઈએ નહિં. બાળ બચ્ચાએ જોર જુલમથી કેળવી શકાતાં નથી પરંતુ ખરા પ્રેમથીજ કેળવી શકાય છે. ખરા પ્રેમથી જ ગલી જાનવર જેવાં કૂર પ્રાણીઓ પણ વશ થઈ આવે છે તે કેવળ નિર્દોષ મનનાં માનવી બાળ બચ્ચાઓનું તે કહેવું જશું? તેમને કેળવી ઉત્તમ મનુષ્ય રત્ન બનાવવા માબાપેએ તેમજ શિક્ષકોએ એક દેવતાઈ પ્રેમનેજ ઉપયોગ કર યુકત છે. જે બચ્ચાંઓને તેમના હિતની ખાતર પ્રેમ સહિત સારા સુંદર નમુના બતાવી બેધ આપવામાં આવે છે તે તે તેમનાં દીલમાં તરત ચેટી જાય છે અને તેની અસર ઘણા લાંબા વખત સુધી ટકી રહે છે. દષ્ટાંત તરીકે તેમને એક સુંદર બગીચામાં લઈ જઈ તેમાં રહેલાં અનેક ઉત્તમ સુગંધી અને ખલેલ ફૂલવાળાં છોડવાં અને પાકેલ ફૂલવાળાં વૃક્ષે બતાવી બતાવી અનુકમે તેમની સમજમાં ઉતરે એવી સાદી ભાષામાં, તેમના પિતાનાજ અંગ ઉપાંગની ખીલવણી અને ચિત્તની પ્રસન્નતા વિગેરે બધું ઉત્તમ પ્રકારની કેળવણીથી જ નીપજે છે એમ તેમની સાથે મુકાબલે કરી કરીને બતાવવામાં આવે છે તેથી તે કોમળ-નાજુક વયનાં બચ્ચાં ઉપર બહુજ સારી અને સ્થાયી અસર થાય છે. મતલબ કે તેમને આવા આવા રમુજી-મનહર દેખા દેખાડી તેમના મન ઉપર જોઈએ તેવી સારી અસર ઉત્પન્ન કરવી જોઈએ. આવી પ્રેમાળ રીતિથી બાળકોના દીલ ઉપર જેવી ઉત્તમ અસર ઉપજાવી શકાય તેવી અસર બીજા કલ્પિત ઉપાયથી ઉપજાવવી બહુ મુશ્કેલ છે. વળી તેમને પ્રેમથી કેળવવા ચાહનાર સજીન ભાઈ બહેનોએ એક બીજી પણ અગત્યની વાત ધ્યાનમાં રાખવા જેવી છે કે જ્યારે બચ્ચાંઓને પૂર્વ અભ્યાસથી કંઈ શુભેચ્છા થઈ આવે તે તે તત્કાળ સફલ કરવા બનતે પ્રયત્ન કરો, અને કદાચ દેવગે અશુભ ઇચ્છા થઈ આવે તે તે કઠેર વચનથી નહિં પણ મીઠાં વચનથી યુકિત સહિત સમજાવી ફેરવી નંખાવી તેમનામાં શુભ ઇચ્છા ઉત્પન્ન કરાવવી. તેમનામાં કંઈ કસૂર આવે ત્યારે તરત ખીજવાઈ જઈ તેમને તરછોડી નાંખવા નહિં પણ
For Private And Personal Use Only