________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
આત્મજ્ઞાનને સરલ-શુદ્ધ માગે.
૩૦૯
નિમિત્ત એટલે લાભતથા અલાભને સૂચવનારૂં વૈકાલિક જ્ઞાન
તેને જે જાણે છે અથવા ભણે છે, તે નિમિત્તિક કહેવાય છે. ચોથાનૈમિ જિનમતના પ્રતિસ્પધીને જીતવા માટે ભદ્રબાહુ સ્વામી વિક નામે પ્રમુખે અનેક નિશ્ચય ભરેલા ચમત્કારે બતાવ્યા હતા. પ્રભાવક. ચેથા નૈમિત્તિકનામના શાસનના પ્રભાવકમાં મહાનુભાવ
ભદ્રબાહુ સ્વામીનું વૃત્તાંત પ્રસિદ્ધ છે. તે વૃત્તાંત પ્રખ્યાત થયેલું હોવાથી અહીં આપવામાં આવ્યું નથી.
વિશેષ ઉત્કૃષ્ટ અને દુઃખથી કરી શકાય તેવા અષ્ટમ પ્રમુખ
તપને જે આચરે તે તપસ્વી કહેવાય છે. જે તપસ્વી પાંચમા શાંત રસથી ભરપુર થઈ અષ્ટમ, ચાર ઉપવાસ, પાંચ તપસ્વીનામે ઉપવાસ, પક્ષ, માસખમણુ વગેરે અનેક જાતની તપસ્યા પ્રભાવક, કરી જિનમતની પ્રભાવના કરે છે, તે વીર શાસનનો
પાંચમા તપસ્વી નામે પ્રભાવક કહેવાય છે. તે વિષે શ્રી વીર પ્રભુએ વર્ણન કરેલા ધના કાકંદી નામના સાધુ વગેરેના વૃત્તાંત પ્રખ્યાત છે. તે તપવી નામે પાંચમા પ્રભાવક જાણવા.
વિદ્યા એટલે પ્રજ્ઞપ્તિ પ્રમુખ શેળ વિદ્યાદેવીઓ અને શાસનછઠ્ઠા વિદ્યા- દેવી તેઓ જેમને સહાયભૂત છે. તે વિદ્યાવાન્ નામે શાસબાન નામે ન છો પ્રભાવક કહેવાય છે. તે ઉપર મહાનુભાવ વજ પ્રભાવક. સ્વામીનું વૃત્તાંત પ્રસિદ્ધ છે. તે સિદ્ધ ચૂર્ણ, અંજન, પાદલેપ, તિલક અને ગુટિકા તથા
વૈકિય પ્રમુખ સિદ્ધિઓ જેને પ્રાપ્ત થાય, તે સિદ્ધ નામે સાતમા સાતમે પ્રભાવ કહેવાય છે. તે સિદ્ધ ચમત્કાર ભરેલા સિદ્ધ નામે સંઘાદિકના કાર્યો સાધવાને માટે અને તે ચમત્કાર દ્વારા પ્રભાવક, મિથ્યાત્વને નાશ કરવા માટે તેમજ શાસનની પ્રભાવના
વધારવાને માટે અવસર પ્રમાણે તે ચૂર્ણ અંજન વિગેરને જોડવામાં કુશલપણું બતાવે છે. તેવા સિદ્ધામાં આર્યસમિત
For Private And Personal Use Only
