________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સાહિત્ય પરિષદૂ અને જૈન સાહિત્ય.
૨૭૯
સુધી ચાલ્યા અને તેના ક્ષેાલ ઝાલાવાડ, જીનાગઢ, ગાંડળ વગેરે કાઠિયાવાડના ભાગોમાં અને બાકીના ગુજરાતમાં ચાલી રહ્યા હતા. તે વામાં જૈન ગચ્છના ચાર પાંચ સાધુએ ઉક્ત સાહિત્યના એકલા આધાર રૂપ હતા. તે પછીના પચીશેક વર્ષ માં એટલે ૧૩૭૬ સુધીમાં રાજકીય શાંતિ જેવું પ્રમાણુમાં હતું તેમાં પણુ ખીન્ન પાંચેક જૈન સાધુએજ એવા આધારભૂત હતા.
(ગ ) પણ પ્રશ્ન એવા ઉઠે છે કે જૈન સાધુએ જેટલી સાહિત્ય ધારા ટકાવી શકયા તેના કાંઇ અંશ પણુ અન્ય વિદ્વાનામાં કેમ ન દેખાયા? તેઓ કયાં ભરાઇ બેટા હતા....... ..રજપુત
રાજ્યાને આશ્રયે ઉદ્મય પામેલાં ઉદ્યોગ અને વિદ્યાએમાં વળગેલી આ જ્ઞાતિએ આશ્રય ભંગ થયે અન્ય આશ્રય શેાધવા નીકળી પડેલી દેખાય છે. એવા યુગમાં ગચ્છોના આશ્રયમાં રહેલા જૈન સાધુએ જેટલુ સાહિત્ય ટકાવી શક્યા તેને અ’શપણુ આસ’સારીએ કેમ ન જાળવી રાકયા એ એમના આગલા ઇતિહ્રાસથી સ્પષ્ટ થાય છે. જૈન ગ્રંથકારાની ભાષા તેમના અસંગ જીવનને ખળે શુદ્ધ અને સરલ રૂપે તેમના સા{હત્યમાં સ્ફુરે છે, ત્યારે આખા દેશના પ્રાચીન ભીલ આદિ અનાય જાતિએ અને રાજકોઁ મુસલમાન વર્ગ એ - ભયના સંસર્ગથી બ્રાહ્મણ, વાણીઆઓની નવી ભાષા કેવી રીતે દુ ધાવણ ધાવી અંધારું, તેપણ તેમના આ ભ્રમણના ધૃતિઢુાસથીજ સમજાશે. એ સાધુએની અને આસ સારીએની ઉભયની ગુજરાતી ભાષા આમ જુદે રૂપે મંધાવા પામી, ’
''
શતક ૧૫ મું. (ઉત્તર) પાટણ નગરમાં જૈન સાધુએ પ્રથમની પેઠે પાછા સ'સ્કૃત પ્રાકૃતમાં સાહિત્યને રચવા લાગ્યા હતા અને રાજકીય સ્થાન મટો એ પણ તે કાળે તીથ નહિ તેા તીથ જેવુંજ આ સાધુએએ કરેલુ જણાય છે. ”
બીજી પરિષદૃમાં શ્રીયુત્ મનસુખલાલકીરચંદે ‘ગુજરાતી સાહિત્યમાં જૈન સાહિત્યે આપેલા ફળે અને શ્રીયુત્ અમરચંદ પી.પરમારે જ્ઞાતિએ વિષે નિષધા વાંગ્યા હતા. પહેલી પરષમાં ક્રાઈ
For Private And Personal Use Only