________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
સાહિત્ય પરિષદ અને જૈન સાહિત્ય
ર૭૭
વતા હતા. તેમના ધર્મની, સાધુઓની,ગરજીઓની, અને શ્રેષ્ઠીઓની ગાઢ અસરે જન સમાજ ઉપર પડેલી છે. અદ્યાપિ પર્યત તે આપણું જીવન વ્યવહારમાં પ્રત્યક્ષ પણ થાય છે. જૈન ધર્મી લેખકેએ સાહિત્યની થેડી સેવા બજાવી છે એમ કંઈ નથી. અગિયારમા શતકમાં સાહિત્ય ગ્રંથ જેનેએ લખ્યા છે એ રા. રા. ધ્રુવનો મત છે. પ્રાકૃતમાંથી અપભ્રંશ થઈ અને એ અપભ્રંશ ભાષાનું આધુનિક સ્વરૂપ તે ગુજરાતી છે... સાહિત્યના ઇતિહાસમાં તુટતી જણાતી સાંકળે જૈનસાહિત્ય પુરી પાડશે એમ જણાય છે.....જૈન સાહિત્ય પ્રકાશમાં આવ્યે ગુર્જર સાહિત્ય ઉપર પુષ્કળ પ્રકાશ પડવાને સંભવ છે. જેની રાસાએ એતિહાસિક છે. તેમાંથી દેશકાળની પરિસ્થિતિ, લેકાચાર, લેક વ્યવહાર, જન સ્વભાવ આદિ ઘણા ઉપયેગી બિંદુઓ વિષે પુષ્કળ આવશ્યક માહિતી મળે એમ છે. દેશની સાંસારિક, આર્થિક તથા વ્યાપારી સ્થિતિ કેવી હતી તેનું ભાન પણ આ શસાઓથી થશે..કવિતા પ્રચલિત દેશીએ તથા દેહરામાં લખાયેલી છે, ભાષાનું સંકુરણ શુદ્ધ, સરલને સુગમ છે...વિચારે ખુટતાથી દર્શાવાયા છે.કવિતાનું વ્યાકરણ અણિશુદ્ધ જણાય છે, શબ્દ ભંડળ અતિ બહુલ છે, અલ. કારે સરલ છે, ભાષા આડંબર રહિત છે.” જૈન સાહિત્યના વિશેષ પ્રકાશથી ભાષાના Philological ઈતિહાસ ઉપર પુષ્કળ પ્રકાશ પડશે.
પ્રથમ સાહિત્ય પરિષદ્રના પ્રમુખ સ્વર્ગસ્થ સાક્ષર શ્રી ગોવર્ધનરામ ભાઈ કહે છે કે
પર્વ૧ મૂળ અને થડ. ઈ. સ. ૧૦૨૪ જિનેશ્વર નામના જૈન યતિએ અણહિલવાડના રાજા દુલ પાસેથી “ખરતર ” પદ મેળવ્યું; એણે ખરતરગચ્છ સ્થા અને અષ્ટવૃત્તિ તથા લીલાવતી લખ્યાં.
ઈ. સ. દશમા શતકથી ભાષા સાહિત્યની શરૂઆત થાય છે. - ઈ. સ. ૧૨૯૨ સંસ્કૃત ગ્રંથ ઉપર વાર્તિક લખનાર જિનપ્રભસૂર અને શ્રી હેમચંદ્રની સ્યાદવાદ મંજરી ઉપર ટીકા લખનાર મહિલ પેણ સૂરિ હતા,
For Private And Personal Use Only