Book Title: Atmanand Prakash Pustak 006 Ank 11 Author(s): Motichand Oghavji Shah Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar View full book textPage 2
________________ આત્માનન્દ પ્રકાશ, આત્મસ્વરૂપ. अज्ञात स्व स्वरुपेण, परमात्मा न बुध्यते । आत्मैव प्रावि निश्चयो, विज्ञातुं पुरुषं परम् ॥१॥ જેણે પિતાને આત્માનું સ્વરૂપ જાણ્યું નથી તે પુરૂષ પર માત્માને જાણે શક્તિ નથી. તે માટે પરમાત્માનું સ્વરૂપ જાણ વાની ઈચ્છાવાલાએ પહેલા પિતાના આત્માને નિશ્ચય કરે જઈએ. આત્મ તત્વનું યથાર્થ સ્વરૂપ નહીં જાણનાર મનુષ્યના આત્મામાં નિશ્ચય ઠહરવાપણું હોતું નથી, અને તેથી અન્તરંગમાં શરીર અને આત્મા ભિન્ન ભિન્ન સમજવામાં મેહને વશ થઈ ભૂલી જાય છે, અને ઇન્દ્રિય-મન-દર્શન-જ્ઞાન સુખ દુઃખ ક્રોધ માન માયા લાભ રાગ દ્વેષ અજ્ઞાન આદિ અનેક ભાવ જે દેખાય છે તેમાં આત્માનું શું છે, અને શું સંબંધ છે તે મેહરૂપી ભ્રમ ઉત્પન્ન થવાથી પિતાનું શુદ્ધ સ્વરૂપ શું છે તે માલમ પડતું નથી જેથી પિહેલે આત્માને નિશ્ચય કરવાની આવશ્યકતા છે. આત્મા અને દેહ જુદા છે તેવા ભેદ જ્ઞાન વિના આત્માને લાભ થતું નથી, જેથી મેક્ષાભિલાષિ મનુષ્યએ તે પ્રથમ નિશ્રય કરવાની જરૂર છે. - આ આત્મા દેહ ધારી જેમાં ત્રણ પ્રકારને શાસ્ત્રકારોએ બતાવેલ છે. ૧ બહિરાભર અન્તરાત્મા અને ૩ પરમાત્મા. જે જેની શરીર સ્ત્રી પુત્ર લક્ષ્મી વિગેરે પદાર્થોમાં ભ્રમથી આત્મબુધિ હોય, અને શરીરાદિક પદાર્થો તેજ હુ અર્થાત્ પર નહીં, એવી જે મેહ રૂપી નિદ્રા, તેમાં જેની ચેતના અસ્ત થઈ ગઈ છે તે બહિરાત્મા કહેવાય છે. તેથા– જે પુરૂને બાહ્ય ભાનું ઉલ્લંઘન કરી આત્મામાં જ આPage Navigation
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22