________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જગતમાનું નીતિમય શાસન. જગમાંનું નીતિમય શાસન.
(ગયા અંકથી ચાલુ ). અસત્ અને અનીતિનું અસ્તિત્વ આ રીતે નિયમશાસ્ત્રથી વિરૂદ્ધ નથી તેમ જ અસત અને અનીતિ સત તથા નીતિથી ઉત્પન્ન થતાં નથી. પણ સત્ તથા નીતિથી ઉલટી સ્થિતિઓ હાઈ સંભવરૂપે છે, અને મનુષ્યના પ્રમાદથી મનુષ્યની દુર્બદ્ધિથી, સત તથા નીતિની મનુષ્યથી થતી અવગણનાથી તે વા.
સ્તવિકતા પામે છે. તે સત તથા નીતિનાં શત્રુ હોઈ નીતિનિયમ ઉપરાંત મનુષ્ય ઉપર જુદું રાજ્ય ચલાવનાર શક્તિ નથી. ગીતામાં કહ્યું છે તેમ માનવ દ્વાનો પુરાવરિપુરાના ( અધ્યાય ૬, ક પ ) “ આત્મા એજ આત્માને બધુ છે, આત્મા એજ આત્માનો રિપુ છે,”આમા નીતિનિયમનું અનુસરણ કરે છે ત્યારે પોતાને બધુ થાય છે, અને નીતિનિયમનું ઉલ્લંઘન કરે છે ત્યારે પિતાને રિપુ થાય છે, તેને ખરાબ કરનાર બીજા કેઈ રિપુ નથી.
આ રીતે અસત તથા અનીતિને સંભવ તે નીતિમય શાસનથી વિરૂદ્ધ નથી. એ સંભવની વધારે ચર્ચા ધર્મને લગતી છે, કેમકે આ જીવન પછીની અવસ્થા વિષે વિચાર તેમાં દાખલ થાય છે. પરંતુ પ્રસ્તુત વિષયમાં મર્યાદા નિર્ણય કરવા સારૂ એ ચર્ચા આવશ્યક થાય છે. દુનિયાની અવસ્થા નિયમિત શાસનને અનુકૂળ છે કે નહીં એ ચર્ચા સંબંધમાં દાકતર માર્ટિને કહે છે, “ દુનિયાની કેવી ઘટના હોવાની આપણે આશા રાખી શકીએ એ આ પ્રશ્નને વિચાર કરતાં લક્ષમાં રાખવું જોઈએ, તે સિવાયની બીજી કપિત ઘટનાની કસોટી ઉભી કરતાં પરસ્પર વિરોધી ધોરણે લાગુ કરવા આપણે બેસવું પડશે અને એક બીજા સાથે સંવાદી ન થાય એવાં ઉત્તમ લક્ષણે દુનિયામાં હોવાની માગણી કરવી પડશે, જગતના કોની ઘટના તેના સરસ્વરૂપને અનુકુળ છે કે કેમ એ જાણવા આપણે ઈચ્છીએ
For Private And Personal Use Only
