________________
પયગંબર જરથુષ્ટ્ર છે. કુદરતી હાજતે જઈ આવ્યા પછી, સ્નાન કર્યા પછી, બંદગીની શરૂઆતમાં તેમ જ અગ્નિમંદિરમાં દાખલ થતી વખતે પણ કૂતી ભણતર ભણીને ધારણ કરવાની છે.
પયગંબર જરથુષ્ટ્રના પિતાની મિલકત અંગે જ્યારે જરથુષ્ટ્રના ચાર ભાઈઓમાં ઝઘડો થયો, ત્યારે પિતાના આગ્રહથી પયગંબર જરથુષ્ટ્ર તેમનો એક કમરબંધ પસંદ કરેલો (પિતાની યાદગીરીના પ્રતીકરૂપે). એ કમરબંધ તે હાલની કૂસ્તીના સ્વરૂપે હોવાનું માનવામાં આવે છે.
પયગંબર જરથુષ્ટ્રની આગમજ ઈરાનના મહાપ્રતાપી શહેનશાહ ‘જમશેદ'ના સમયમાં એટલે આજથી આશરે ૧૦,૦૦૦થી ૧૨,૦૦૦ વરસ પર કુસ્તીની શોધ થયેલી. “ખુદાના તથા ધર્મના અને દેશના એક બંદા(Servant)ની હેસિયતમાં અને તેના પ્રતીક 'symbol’ સ્વરૂપે કૂસ્તીની શરૂઆત થઈ હોવાનું મનાય છે.
પારસીઓમાં પ્રતિજ્ઞા કે સોગંદ બે રીતે લેવામાં આવતા (૧) અગ્નિ સમક્ષ (પવિત્ર અગ્નિમંદિરમાં જઈને) અને (૨) કુસ્તી પર હાથ મૂકીને, અને આ બન્ને રીતે સોગંદ કે પ્રતિજ્ઞા લેનાર પોતાના વચન અને કાર્ય પર અણનમ-મકકમ રહેશે એમ મનાતું.
નવજાતની ક્રિયા પછી ધર્મગુરુ વર્ગના, છોકરાઓ માટે ‘નાવર' (નાવ+ બર-જીવનની નાવ હંકારનાર-ધાર્મિક બાબતમાં સમાજને દોરવણી આપનાર)ની ક્રિયા છે. જેમાંથી પસાર થનાર ધર્મગુરુ વર્ગના છોકરાને જ અતિ મહત્ત્વની અને પવિત્ર ક્રિયા કરવાનો અધિકાર મળે છે. એ માટે આવતા અને પહેલવી ભાષાના ગ્રંથો (મંત્રો)ની જાણકારી અને ક્રિયા-વિધિનું જ્ઞાન અવશ્યનું-essential મનાય છે. આવા ધર્મગુરુઓ દેશપરદેશમાં
