Aagam 03 STHAN Moolam evam Vrutti

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar

Page 16

आगम
(०३)
प्रत
सूत्रांक
[8]
दीप
अनुक्रम [१]
श्रीस्थानाङ्गसूत्रवृत्तिः
॥ ६ ॥
मूलं [१]
स्थान [१], मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित आगमसूत्र [०३], अंग सूत्र [०३ ] "स्थान" मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचित वृत्तिः
“स्थान” - अंगसूत्र-३ ( मूलं + वृत्ति:)
उद्देशक [-],
१ स्थाना
ध्ययने
ओघादिनिक्षेपाः
एकस्थानं तद्विशिष्टजीवाद्यर्थप्रतिपादनपरमध्ययनमध्ये कस्थानमिति उक्तावोपनिष्पन्न नामनिष्पन्ननिक्षेपी, सम्प्रति सूत्रालापक निष्पन्ननिक्षेपः प्राप्तावसरः, तत्स्वरूपं चेदम् - सूत्रालापकानां - सूत्रपदानां 'श्रुतं मे आयुष्मन्नि'त्यादीनां निक्षेपोनामादिन्यासः, स च अवसरप्राप्तोऽपि नोच्यते सति सूत्रे तस्य संभवात् सूत्रं च सूत्रानुगमे, स चानुगमभेद एवेत्यनुगम एवं तावदुपवर्ण्यते - द्विविधोऽनुगमो - निर्युक्त्यनुगमः सूत्रानुगमञ्च, तत्र आयो निक्षेपनिर्युक्त्युपोद्घातनिर्युक्तिसूत्रस्पर्शिक नियुक्त्यनुगमविधानतस्त्रिविधः, तत्र च निक्षेपनिर्युक्त्यनुगमः स्थानाङ्गाध्ययनाद्येकशब्दानां निक्षेपप्रतिपादना- * प्रस्तावना दनुगत एवेति, उपोद्घातनिर्युक्त्यनुगमस्तु — 'उद्देसे निद्देसे य निगमे' इत्यादिगाथाद्वयादवसेय इति सूत्रस्पर्शिक निर्युक्त्यनुगमस्तु संहितादौ षडिधे व्याख्यालक्षणे पदार्थ पदविग्रह चालनाप्रत्यवस्थानलक्षण व्याख्यान भेदचतुष्टयस्वरूपः, स च सूत्रानुगमे संहितापदलक्षणव्याख्यानभेदद्वयलक्षणे सति भवतीत्यतः सूत्रानुगम एवोच्यते, तत्र च अल्पग्रन्थ महार्थादिसूत्र लक्षणोपेतं स्खलितादिदोषवर्जितं सूत्रमुच्चारणीयं तच्चेदम्
सू० (१)
सुयं मे आउ ! ते भगवता एवमक्खायं ( सू० १ )
अस्य च व्याख्या संहितादिक्रमेणेति, आह च भाष्यकारः- “मुत्तं १ पयं २ पयत्थो ३ संभवतो विग्गहो ४ वियारो य ५ [ चालनेत्यर्थः ] । दूसियसिद्धी ६ नयमयविसेसओ नेयमणुसुत्तं ॥ १ ॥” तत्र सूत्रमिति संहिता, सा चानुगतैव, १ हि असी सम्भवति प्र. २ सूत्रं पदं पदार्थः संभवतो विग्रहो विचार दुषित सिद्धियमत विशेषतो नेवमनुसूत्रम् ॥ १ ॥
Etication Internation
अत्र मूल - सूत्रस्य आरम्भः वर्तते,
For Penal Praise Only
~ 15~
॥६॥