Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Vir-Shasan. Ahmedabad. // zrI vIra-zAsana. vIraH sarvasurAsurendramahito vIraM budhAH saMzritA vIreNAbhihataH svakarmanicayo vIrAya nityaM namaH / vIrAttIrthamidaM pravRttamatulaM vIrasya ghoraM tapo vIre zrIdhRtikIrtikAntinicayaH zrIvIra bhadraM diza // 1 // pustaka r jI] vaizAkha, savata 1978 vIra saMvata 2448. [aMka 7 mA viSayAnukrama 197 dhAMdhaLathI peAtAnI chata manAvA198 nA vidyAvijayajInA kutsIta prayatna 216 prakAzanA navA varSamAM navA prakAza. 220 jainadharma prakAzane abhiprAya... 222 kaNabhA skulanA heDamAstarane vinati 223 mahArAjA caMdrazekhara... amArI noMdha dAnASTakam .. zIla savAda vividha proAttarA... jainadharmanA graMthApara vicAraNA... zrIyuta vijayadharmasUrijI ke le ... Reg. No. B, 1500. 199 200 khakA javAba 202 206 ... munizrIamRtavijayajI suMdara rAjAnI suMdara bhAvanA *** 208 ... 200 ... 224 ... 227 sapAdaka kezavalAla dalasukhabhAi zAha, prakAzaka zrI vIra-samAja. zIvADAnI pALa, jaina vidyAzALA amadAvAda vArSIka lavAjama rU. 2-0-0 pAsTeja sAthe. chuTaka nakalanA cAra AnA */$411151+I 1985 ( amadAvAda-dhI yunIyana prInTIMga presa kaM panI lImITeDamAM zAha mAhanalAla cImanalAle chApyuM.
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ vijJApti. sujJa vAMcaka ! savinaya lakhavAnuM ke rAjanagara madhye zrI vIra-samAja nAmanuM eka jana yuvakonuM maMDaLa sthApavAmAM AvyuM che. rAjanagaramAM jainonI saMkhyA mhoTA pramANamAM hovA chatAM, AvA Adarza jana yuvakanA maMDaLAnI ochAzanA pariNAme keTalAka dharma premI, zraddhAnaMta, utsAhI ane khaMtIlA yuvakoe A samAja sthApI che. A samAjane mukhya uddeza zAsanasevA che tethI bhinna bhinna vibhAgomAM zAsanasevA karavAnI A maMDaLa kozISa kare che. prathama prayAsa tarIke gata varSanI zarUAtathIja zrI vIra-zAsana nAmaka mAsika pragaTa karavAmAM AvyuM che. A mAsikamAM mukhyatve karIne samAjane upayogI dhArmika tattvanuM temaja anya pazu upakAraka vigyAnuM, vidhAna munimahArAjAe tathA prazasta lekhakenA hAthe nirU paNa karavAmAM Ave che ane Avaze. A mAsikanuM lavAjama phakta rUpIA be rAkhavAmAM AvyuM che. sarve zAsanapremI bhAIone vinaMtI che ke A mAsikanA grAhaka thaI amene AbhArI karaze. taduparAMta upayukta samAjanA sabhAsada thavA amAre dareka zvetAMbara jainabhAI pratye khAsa Agraha che. dareka sabhAsadone mAsika bheTa maLaze. lavAjamanA dara nIce mujaba che, | 501-0-0 prathamavarga lAIphamembara 101-0=0 bIje varga lAIphamembara 51-0-0 vArSika membara 3-0- jaina vidyAzALA, DozIvADAnI pALa. | sekreTarIjha ramezadAvAda, vIra-samAja, jAhera khabara. pisTeja pustakanuM nAma. kamata posTeja. pustakanuM nAma. kIMmata. samavasaraNa prakaraNa naM. 0-1-6 0-0-6 haMsarAjavatsarAja se. 0-6-0 0-1-0 cInIstava 0-9-6 7-0-6 zrIpAla caritra , 0-4-0 0-1-0 | bhadrakALIne bhAga gu. 0-2-0 0-0-6 lokanAlikA , 02-0 0=0-6 zatakacUrNi, saM. 1-8-0 0-4-0 saMmati caritra 8 9-3-0 0 0-6 | sasa vyasana niSedha gu. 7-8-0 0 -1pAlagopAla kathA e 0-1-6 0=0-6 zataka prakaraNa (prAcIna paMcakarmagraMtha) chapAyache, valayamAlA , 1-10-0 0=4-0 | gacchAcAra patro meM chapAya che. haMsarAjavatsarAjakasthA tathA zrIpAlacaritra sAdhu sAdhvIne bheTa apAya che, mATe maMgAvanAre paTeja mokalAvI ApavuM. vI. pI.thI pustako mokalavAmAM AvatAM nathI, mATe maMgA. vanAre nANAM prathamathI mokalavAM. koIe vI. pI. thI maMgAvavA tasdI levI nahi. javAba vAstu TIkITa bIDavI te vinA javAba ApavAmAM Avaze nahi. maLavAnuM ThekANu'. zrI vIra samAja157 ratanapALa amAvA&
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Namotthu NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa. zrI vIra-zAsana. VIR-SHASAN. vaizAkha 1978. vIrasaMvat 2448. . pustaka 2 / |aNk 7. . dAnASTakam . dAnenAzu vazIbhavanti manujA dAnena vairANyapi nAzaM yAnti vikAzameti suyazo dAnena loke'GginAm / dAnenojjvalatAM prayAti hi mano'yo dAnato nazyati dAnaM kApi nirarthakaM na tadidaM bhavyA mudA dIyatAm // 1 // dAnaM durgatipAtarodhanakaraM dAnaM sukhotpAdanaM. dAnaM duHkhavinAzanaM naramurazrIdAyakaM prANinAm / dAnaM puNyavivarddhakaM zivapuramasthAnapAtheyaka zreyaH zrItatikAraNaM dadataH bho dAnaM mupAne janAH // 2 // cAritraM prakaTIkaroti vinayaM sUte tapaH puSyati jJAnaM sacinute vivekamatulaM puSNAti datte sukham / lakSmI varddhayate vRSaM ca janayatyeno dalatyaasA dAnaM svargasukha dadAti bhavinAM nirvANalakSmImapi // 3 // vyAdhistaM vidhurIkaroti na naraM dunvanti taM nApado daurgatyaM zrayate na taM bhajati no danya daro nekSate / taM navApayazaH kalaGkayati taM dAridrayamabhyeti no yo dAnaM guNaratnarAzijaladhidatte naraH sAdaram // 4 // kAntA rUpavatI mano'nugamanAH putrA garIyo dhanaM nIrogaM ca vapu girazca madhurA mAcaM ca bhuumiitH|
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198 vIrazAsana. svAsthyaM cetasi sajjanAca suhRdo nityaM hitAkAGkSiNa etAnIha bhavanti dAnakaraNAt taddatta pAtre janAH // 5 // kIrtistasya kutaH kutaH zubhamatiH zAntiH ku vizrAntizca kutaH kutaH khalu dhRtirdehasya kAntiH kutaH / sphUrttiH svasti kutaH kuto guNaratirvarNyA vibhUtiH kuto dAnaM yena na pUrvajanmani dade pAtreSvanarthApaham // 6 // ko'pi svaH pathatArakAvalimitiM kuryAnnaraH svardhunIreNUnAM gaNanAM saritpatitaratkallolasaMkhyAmapi / mAhAtmyaM vimalAcalasya kalayet daivAt pramANaM nayedAkAzaM nahi dattadAnamahimAnaM varNituM ko'pyalay // 7 // jJAnadhyAnatapaH kriyAdiniratebhyo yo munibhyo mudA datte bhaktibharocchritAGgalatiko dAnaM ca nirdUSaNam / sa syAt saukhyaniketanaM guNagRhaM zrI zAlibhadrAdivat itthaM sve hRdaye vicArya bhavikA dAnaM sadA datta bhoH // 8 // "zIsa saMvAha. 39 ( $CL.) zIla kahe suNu dAna tuM, zuM kare che abhimAna, AThe paheAra ADhabare, yAcathI vyavahAra. aMtarAya vaLI tAhare, bhega ka sa`sAra, anavara karI nIceA kare, tujane paDe dhikkAra. garava za kara dAna tuM, muja keDe sahu krAya, nohara hAse bhAgane, pIche rAjya hoya. chanamadIra sAnAtaNeA, navIna karAve kAya, suvartha choTI chAna he, zIsa sabhI nahI leDa. zIdhe saTa saviTaNe, zIse zItaNa bhAga, zrI bhari, ri, dusarI, lave laya savi bhAga. zIte jasa saubhAgya, zIsa vdde| vairAjya. meM cheDAvyA aneka, zIle sahu AvI mile, zrI sura sevA bhure, janma maraNanA duHkha thakI, 1 re
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ vividha praznotare. nAma kahyuM have tehanA, suNaje dhArI vileka 7 zIla kahe jaga huM vaDo, vAta suNo su kIdha, lAlaca A lokame, dAna taNuM vAta dITha. 8 zIle saMcaryo jANIe, vaLI virati nahI kaMi, te nArada meM sukhI, muja juo adhikAI: bAMhe paheryAtAM berakhAM, ane duSaNa dIdha, kApyA hAtha kaLAvatI, te navapallava kIdha, rAvaNagaha sItA rahI rAme rAkhI kima, sItA kalaMka utArIne, agninuM pANI kIdha. caMpAhAra udhADIyAM, cAlaNI ukAvyuM - nIra, satI subhadrA jasa thaye, te meM kIdhI sIja.' ' rAjAe mAravA mAMDI, abhayA duSaNa dIdha, zuLI siMhAsana meM karyuM, zeTha sudarazana dhIra. cIra pragaTAvyAM paherelAM, ekasane AThavAra, pAMDava hArI dropadI, meM rAkhI udAra. ' 14 brAhmI caMdanabALikA, vaLI damayaMtI zIla, ceDAnI sAte sati, kuti, suMdara, lIdha. 15 ityAdi. meM uharyA, naranArIkarA vRda, pArI laMchana vIrajI, mujane prathama AnaMda. * lI. pAradra (bayApurI.) vividha praznottare. . (lekhaka-paMnyAsajI mahArAja zrImade dhanavijayajI gaNI ) - (gatAMkathI cAlu) pra0-81-brahmavatanA dhAraNahAra mahAtmA purUSa strInuM Asana tathA zIlavatI ane (purUSanuM Asana keTalA kAla tyAga karavuM joIe? u- zIlavratadhArI purUSoe strIne Asana upara beThela hoya te Asana upara bInA ukyA pachI aMtarmuhurta sudhI besavuM nahIM tathA zIlavatadhAriNI strIe je Asana upara puSa beThela hoya te Asanane traNa para tyAga kare. ema zrIbhagavAna zrIharimarkasurijI mahArAje saMbadha prakaraNamAM kahela che. - pra-82-cethI narakamAM paramadhArmikakRta vedanA hoya? uM-saMgrahaNI satramAM paramadhArmikakRta vedanA prathama traNa narakamAM kahela che, paraMtu
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Tvirazosana kalikAla sarvajJa bhagavAna zrImadda hemacandrasUrijIta zrI rAmAyaNamAM zrIsataMdra zrI lakSmaNajIne levAne cothI narakamAM gayA tyAM paramadhArmika kadanA karatA hatA tene dUra karyAnuM varNana che. A pAThathI siddha thAya che ke kadAcita cothI narakamAM paNa paramadhAmikakRta vedanA heya. pra-8-kAcI kerI cIbhaDA AdinA kaTakAM karela hoya te be ghaDI pachI prAsuka thAya? u0 kAcI kerI tathA kAcA bhaDA AdinA kaTakA karela hoya te prabala agni athavA prabala luNanA saMskAra vinA be ghaDa pachI prAsuka na thAya e bhAvArtha zrI senaprazna zrI zrAddhavidhi zrI laghuprarvacanasA ddhArAdimAM che. ra0-84-cavihAra pratyAkhyAnamAM anAhAra vastu kalpeza ucauvihAra pratyAkhyAnamAM lIMbaDe gaLe eo trIphaLAM kaDu kariyAtuM Adi aNuhAra vastu kAraNe kalpa. aNahAra vastu paNa kAraNa vinA nitya levA na kalpa tathA aNahAra vastu paNa svAdane arthe athavA udarapUrtine arthe na kalpa. ema zrI zAhavidhimAM ullekha che. jaina dharmanA graMtha para vicAraNuM. AgamaLe, zrI AcArAMgasUtramAM sAdhu sAdhvIo mATe niyamo tathA bIjA AcAre ane * paramAtmA zrI vIraprabhunuM jIvana varNavavAmAM AvyuM che. zrI sUyaDAMgajImAM prabhu vidyamAna hatA te samaye pravartatA dharmonuM varNana tathA saMsAradazA uparanI mohakatA nirmaLa karI mananI akSaya zAMti tarapha dare tevAM apUrva taranuM nirUpaNa karavAmAM AvyuM che. trIjA zrI sthAnAMgamAM vastu dravyanI saMkhyA, tenI gaNatrI ghaNuM vistArathI darzAvavAmAM AvI che eTale ke eka padArtha tarike AtmAM, be tarike sneha ane gusso, traNa tArake janma, jaMdagI, maraNa, cAra tArake krodha, mAna, mAyAM. lebha, evI rIte prakArAMtarethI vastu svarUpa sArI rIte samajAvavAmAM AvyuM che. samavAyAMgamAM SaTadravyanI zakti vagerenuM vivecana vistArapUrvaka che. pAMcamAM aMga zrI bhagavatIsUtramAM aMtima jIna zrI vardhamAnaprabhune prathama gaNadhara zrI gautama svAmIe pUchelA vividha prazno ane bhagavaMta zrImukhe ApelA uttarArUpI amUlya ratnane nidhi che. sUtromAM A sarvathI moTuM gaNAya che temaja tenuM sanmAna paNa jaina samAjamAM vizeSa che, tenI mahatvatA mATe vadhuM lakhavuM e divasanA nirmaLa prakAzamAM sUryanI tejazaktinuM varNana karavA sadaza che. arthAta khuda mahAvIra pitA uttaradAtA ane zrImAna IMdrabhUti jevA prakhara vidvAna praznakartA tyAM te kaI vastunI uNapa hoi zake! cha jJAtAdharmakathAgamAM zraddhA, jJAna, AtmAdi viSene lagatI naitika kathAo AjJApAlakane thayelA lAbho ane virAdhane prApta thayela nuMkazAne te uparathI grahaNa karavAne upanaya che. pAdazAMga ane antagaDadazaga jemAMnA graMthamAM prabhunA
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ jena dharmanA graMthe para vicAraNA. 201 daza mukhya ane daDha zrAvakanAM caritra tathA temane aMDagavRttithI vahana karelI zrAvakanI agIAra pratimAonu vRtAnta che ane bIjAmAM daza mukhya AcAryonuM vA sAdhu mahAtmA enuM jIvanacaritra che ke jeoe atizaya sahanazIlatA dAkhavI, ATha karmone kSaya karI teja bhavamAM zIvasuMdarIne meLApa karyo che, te sAthe anya kevaLajJAnI AtmAonI jIvanarekhA dorI che. navamA anuttarAvavAmAM devalokane viSe zreSThatama sthAna che jenuM evA anuttara vimAnane alaMkRta karanAra daza AcAryonI jIMdagIne hevAla Alekhyo che. dazamuM praznavyAkaraNa karmo ane tenA nivAraNa arthenA upAyane lagatI bAbatothI mukita che ane chelluM ( hAlanA samaMye ) athavA agIAramuM zrI vipAkasutra zubhakarmonAM sArAM phaLa ane azubha karmonAM mAd phaLa vistArathI sUcana karI A bhAo pratye karma AcaratAM agAu vicAra karavA rU5 ranIMga bela " vA cetavaNI ghaMTa " vagADI rahyuM che. nathI to anya matonI mAphaka temAM pracAraka ane anusArI mATe judA kAnune ke nathI temAM prabhu jevAnI paNa cAlelI sikArasa. mAtra ekaja madrAlekha, je kara ane je " agara ja kare teja bhegave che atre aMgenI TuMkI vicAraNA samApta thAya che. thoDuM upAMga viSe paNa vicArI laIe. zrI uvavAinAmAM prathamamAM AgaLa aMgomAM batAvelA sthAnI tathA kriyAonI vizeSa vigata darzAvI che. bIjA rAyapAseNImAM paradezI rAjA ane kezamuni vacce jIva, tenI zAzvatatA vagere bAbatonA praznottare yuktiyukta saMgraha che. zrIjIvAchavAbhigamamAM jIvanuM saMpUrNa svarUpa ane tene lAgatuM kamaLa temaja janadharma zuM che, te samajAveluM che. pannavaNAjI AtmA ane bIjA padArtho viSenA jJAnathI thaela che jaMbuMdIpapannattimAM te dIpanuM svarUpa ane sUrya-caMdra pravRttiomAM tiSacakane lagatuM graha, tArAdinuM vAna che. niyAvalIyA nakanuM citra khaDuM kare che ane kampaveDisIAkalpanuM yA te bAra devalokanuM varNana kare che. puSkiyA svarganuM, vimAnenuM ane temAM javAnA mArgonuM tathA tyAM gayelA vA janAranA adhyavasAyanuM vRtAnta Ape che. puSkaculIyA-sAdhvI puSpaculAnA jIvana tathA guNone lagatuM che ane bAramuM vanDidazA-vizlekaTuMbamAM thayelA moTA moTA manuSyonuM kathAnaka karI dvArakAne jaya mana para jya tathA mokSaprApti vagere vastuonuM svarUpa nirUpaNa kare che. - cheda graMthamAM pApano nAza zI rIte karavuM te tathA sAdhu sAdhvIoe AhArapANI vastrapAtra vigere kevI rIte levAM tenA niyamo tathA tene bhaMga thAya to te mATenI zikSAo-Adi che. muLagraMthamAMnA dazavaikAlikamAM-kALanA vibhAga pramANe sAdhuo mATenA niyama vigere mahatvanI bAbata che. * (cAlu) le. mohanalAla DI. cAkesI.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ 292 vIrazAsane. [zrIyuta-vinavadharmasUrine skevara navAva.] . (jainazvetAMbara dhamApadeSTA vidyAsAgara-nyAyaratna mahArAja zAMtivijayajI tapa-yuvama cAnA muvA vina) rizrI vijayadharmasuri likhate haiMki-pUjA-AratI vigerAnI belInuM dravya-sAdhAraNakhAte laI javAnI kalpanAmAM kaMI doSa jovAmAM Avato nathI, kAraNa ke bolI bolavAno rivAja-amuka varSa-agAu-suvihita AcAryo-ane saMdhe amuka kAraNane laIne dezakAMlAnusAra dAkhala karela javAya che. (javAba) levAya che, esA kahanese kAma nahI calegA, kisI jainazAstrakA sabuta denA cAhiye-era yahabhI batalAnA cAhiyeki-amuka saMvata meM amuka suvihita AcAryake vakta-yaha belI belanekA ravAja calA, vinA sabutadiye-aisIbAteM likhanA-jaina maMjura kaNA-pUjA AratIkI belI-tIrthakara devake nAmaseM bolI jAtI hai, jisake nAmaseM bolI bolI gaI che --UsI khAtemeM jAve yaha eka thoDA paDhAhuvA zakhsanI samaja satA hai Usa bolI ke dravyaka sAdhAraNakhAtemeM lejAnekI kalpanA karanA yaha ApakahI manase pharamAte havA-keI jenazAstranI pharamAtA hai. bAlIkA dravya sAdhAraNakhAteme badala diyA te-phIra belI-bolanA vRthA ho gayA-airacahabhI soca lo ! bolIkI sanaMda kayA rahI? eka zabbe ke-nAmase-eka kanyAkI sagAI kiI-aura-zira Usame dusarekI kalpanA karake dusare vivAha dinI-kayA yaha bAtabhI koI akalamaMda maMjura karasakegA-eka laDakA eka zaSNa ke nAmapara-gAdI liyA, aura phira kalpanA karake dusare zabda ke nAmapara beThA diyA kayA! yahabhI kaI nyAya che? baDe AzcaryakI bAta heki-esI kalpanA-zrI vijayadharma sarijhane kisa jainazAstraseM nikAlI-isakA-keAI sabuta batalAve. vinA sabuta jainasaMgha isabAta kaise maMjura karegA? zrIvijayadharmasUri khuda IsabAta sAce- Age zrIvijayadharmasari-apanI patrikA naMbara-da-ke caturtha pRSTapara bayAna karate hai tyAre belI-rivAja-zA mATe joIe, bhakti karavAne prasaMge balavAna nirbala UparadhatI-nirdhana Upara ane vidvAna pAmara Upara AkramaNa-na-kare. (javAba) yahabAta zrIyutavijayadharmasUrikI-yukti pramANase "rahita hai, rAjA-kumArapAlake vapnameM divAnane-jyAdA rakama belakara-apanI bhAvanA dharmakAmakA AdezA pAyAha, kaI vakhta dekhA gayA heki-zeTha beThe rahe era-kara jyAdA rakama bolakara pUjA-AratIkA Adeza pAtA he, joradAra AdamI beThA rahe, aura patalA AdamI jyAdA rakama bele to pUjA AratIkA Adeza pAtAhika vidvAna beThA rahIM; Ara thoDA pAhavA zabda apanI bhAvanAse jyAdA rakama belakara-Adeza pAtAha-zrIyuta-vijayadharmasarijIne yaha kayA kahA
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIyuta-vajayadhameM sUrike lekhakA javAba. 203 diyAki-balavAna ni`lapara AkramaNu-na-kare isaliye kheAlIkA ravAja calAhai, insA se- Ara zAstrasajItase'-zrI vijayadharmasUrijIkA kahanA ThIka nahI,-bAjArame bhI-daikhalA ! kAicIja lIlAma hAtI haiA cAhe javAhirAta heAyA-kapaDA hA, jo zakhza jyAdA rakama khelatAhe, vahI-Usa cIjuMkAM pAtA hai, isame balavAna Ara nilakI kayA ginatI rahI ?-isaliye balavAna nilapara AkramaNana-kare isaliye kheAlI melanekA ravAja calAhai, asA kahenA, ra--hAgayA, zrIvijayadharmasUri-sAcasamajakara--sakhAtAM kira sudhAre agara kahA jAya khAlI khAlate vakhta kabhI kabhI tIrthA me-Ara-mazime -takarAra hAjAtIhai (javAba) takarAra--na-karanA asA Upadeza denA, magara pUjA AratIkI khAlI-jo-a pane maneAbhAvanAse hAtIhai,- UsakreA burI kaMse kahu 'sakateMhA-takarAra kare UsakI bhUla hai, ve pApakA bhAgI banegA,-khelI khelate vakhta sApha sAfa kahA jAtA hai, bhAi ! caDhatA pariNAma rakhA--nANuM-malaze paNu-TANuM nahI malaze,menebhI harajagaha hiMdame musApharI SThi hai, gAMvagAMva-Ara-zahera zaharame bhAvanAse eTalI khelate hai, eka vakhta punA zaharame jaba-merA cAmAsA-thA-eka vidhavA zrAvikAne apanI bhAvanAse eTalI khelakara tIrthaMkara mahAvIrasvAmIkA pAraNA apane dharalejAnekA Adeza pAyAthA--paDita becaradAsa kahatesbahuta karake vAMjhiyAzrAvaka-tIrthaMkara devAMkA-pAraNA-apane dhara le jAte hai-Udhara-zrIvijayadharmasUrijI karamAte hai, kheAlI khAlate vakhta kabhI kabhI takarAra hAjAtI hai. insApha kahatA hai, ApaleAga zrAvakAMkAM asA Upadeza de--jisase takarAra na heAne pAve-pha kare! eka zrAvakane takarAra kiyI tA-kayA--dusare zrAvaka zAMtikarAne vAle nahI hai,inakhAteAMse pUjA AratI vagerAkI khelI kheAlanA galata nahI ThaharasakatA, kabhI-vyAkhyAnasabhAmelI takarAra hA jAtI hai,--tA-kayA vyAkhyAna khAcanA burA kaheAge? kabhI nahI, kabhI pratikramaNa karanA khurA kaheAge ? haeNgija nahI, tIthaeN kara mahAvIrasvAmI ke sAmane gAzAlA ma`khalIputrane takarAra kiSTathI, jamAlIjIne eka khAta para-tIrthaMkara mahAvIrasvAmIse' matabheda kiyAthA. Ara alaga hA gaye the,-isase kayA ! tIrthaMkara-yA-UnakA samavasaraNu khusa hai| gayA,-kabI-nahI, ache AdamIkrA munAsiba hai, agara apane kaDeme jA-paDe-tA--Usa-jUkAM-nikAlakara phreMka dhruve,-magara paDekAM kabhI--naphe ke, IsI taraha takarArakAM cheADanA,-magara-tIrthaMkarAkI bhaktise melI khelanA nahI cheADanA, duniyAke kAmameM hajArAM-lAkhAM rUpaye kharca kara dete haiM, dharmameM khelI kheAlakara zubha bhAvase-devadravyakI-vRddhi kaSTa-tA-kayA bhurA kiyA ? balki ! achA kriyA jAnanA cAhiye, deva nimitta pUjA AratikI khAlI khAlakara Usa rakama para-sAdhAraNu khAtekI chApa mAranA--Ara Usa devadravyakA sAdhAraNu khAteme badala DAlanA achA nahI.-- kAi jainazAstra isakhAtakAM maMjura nahI karatA, dAkhale dalileAse... bhI--yaha bAta-yuktiyukta nahI hai| sakatI. garIba zrAvakA madada karanA he-tA sAdhAraNakhAtekA alaga caDhDhA kare. devadravyakI rakamame kalpanA karake sAdhAraNakhAtA banAnA aura-vA-dravya garIba zrAvakA dainA, kAta zakhza isa. khAtA--svIkAra karegA, kaI garIba zrAvaka aisA kahate hai,-hamabhukhe pyAse ezaka! rahegeM, magara devanimitta melI melakara sAdhAraNameM lAi hui rakama hama kabhI--nahI haiyage.-agara kahA jAya-pUjA AratIkI khelIku bhAva-gAMvagAMvame zrAvakAne kalpita khAMdha rakhe haiM, krisI gAMvame cAra rUpaye maNu-zrIkA bhAva rakhA hai, kisI gAMvame
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 vIrazAsana. de-rUpaye maNa-ra kisI gAMvameM-aDhAI rU5 maNa-dhIkI belIke-bhAva kalpita hai" (javAba) ghIke bhAva kalpita nahI hai,-baki! A5-jepharamAte haki-pUjA Ara. tikI belI devake nAmase-belakara-Usame-sAdhAraNanI kalpanA karo, yaha bAta-kalpita hai,aura phira tArIpha yaha hai ki Apa kisI jana zAstrakA pATha bhI nahI batalA sakta, zrI vijayadharmasUri-ApanI prarUpaNu-pAyedAra banAnA cAhate hai-te kisI jaina zAstrakA pATha lAve, aura sAbIta kareDi-deva nimita pUjA AratikI-olI belakara sAdhAraNa khAtemeM kalpanA kare te kucha deza nahI, jabataka aisA sabuta-na-deyargoera bArAM vasataka asI carcA calAte rahege te bhI-kayA havA? saba jainasaMgha zAstra-suna cukA hai, abataka esI azraddhA-te jainasaMghameM nahI Agai he-jo-devadravyakI-rakamake sAdhAraName kheMcakara-khAnA achA samaje-kisI dezameM dhIke bhAva-aDhAI rUpaye maNa bhI hetAthA bAdazAha akabareke jamAnemeM-aDhAI rUpaye maNa ghI-thA. Ame tArikha 21 mArca-sana 1ra0 ke-jana patrame zrI vijayadharmasUrijI likhate hai; zrIkaravijayajIno-lekha tame vAMco haze,-temaNe mArA karatAM paNa adhika vAta lakhI che - (javAba) tArikha 25 eprIla sana 19ra0 ke jene patramaM sadaguNAnurAgI-munizrI kapuravijayajI-sApha-sApha likhate he pUjA-AratInI bolInuM dravya-prabhu nimitta hovAthI anya khAte laI javA amArA abhiprAya nathI. dekhiye-zrIyuta-vijayadharmasUrijI! yahAM Apake abhiprAyase-sadaguNanurAgI-munizrI kaSpharavijyajIkA abhiprAya judA he gayAzrI vijayadharmasUrijIne-zrI karavijayajI-esA karake likhA, magara-saguNAnurAgI nahI likhA, muni-zabdabhI nahI jeDA-insApha kahatA hai, kisIkA nAma likhanA te-UnakA purA nAma likha kara pisa AnA ThIka hetA hai, agara koI AcAryapadake dhAreka-cA-UpAdhyAya-yA-gaNipadake dhAraka ka-nache-jaba jaba lekha likhanA to unake nAma -mAnapUrvaka likhanA cAhiye-caha-eka nyAya hai. . tIrthakarakI pUjA-AratIkI bolI bolanevAlA-zrAvaka-apane dilameM-sI bhAvanA lAtA hai-mere kamanasIbake asA vega kahAMthA! zAbAza hai-muje Aja pUjA AratI karanikA mikA mIlA, rUpaye pese Aja hai,-kala-nahI, isa taraha udAra dilase devanimitta dravya bolatA hai--devadravya havA. -bhya jinamaMdira-ora-jinakei zivAya-dusare kSetrameM lage nahI, agara kahA jAya-je-kSetra sidAtA he, UsameM lagAnA-zAstrakA hukama he -tojavAbameM-mAluma he devadravya devake kAmameM lage-jJAnadravya-jJAnameM-Ara-caturvidha saMdhanimittakA-kavya-UnahI-cAra kSetre meM thAmaseM lage, ina dusarI tarahakI-kalpanAha sake nahI phira tArikha 4 eprIla sana 1920 ke jaina patrameM-zrI vijayadharmasari teharIra karate hai-oSadhanI jarUra mAMdA mANasaneja-paDe che. nahI-nirogI mANasane -puSTakSetra piSyAja karavuM-e-jANI joine tenA nAzane ja mArga batAvavA jevuM nahI te-bIjuM zuM che? (javAba) sAdhAraNakhAta-zrI vijayadharmasUrijI-bImAra samajAte hai,-era-Usake davA dekI jarUrata samajate , devadravyakhAtA puSTa samajakara-Usako puSTa karanekI jarUrata
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIyuta-vijayadharmasUrijIke lekhaka javAba. 205 nahI samajata-yahI baDI galatIkI bAta hai, purAne jainatIrtha-ra-purAne jainamaMdira bInA marammata bImAra paDe che, Unako devadravyarUpI davA dekara puSTa karanA acho kayo nahI samajate,? jinakI marammata henA pahale jarUrI hai; agara kahA jAya zrAvakeke hastagata devadravya paDA hai, ye apanA Upadeza mAnate nahI. (javAba) nahI mAnate te ve zrAvaka doSake bhAgI hai, UnakI karanIkA phala ve pAyage, dharma jabarajastI nahIM ho sakatI. devadravya paDA rahe -ra-purAne jainatIrtha-ra-maMdira bInA marammata sidAte rahe-cahadoSa devadravya ke draSTIo-ra-vahIvaTakartAo ke sIrapara he-apane rahanake li makAna keThI aira-baMgale banAnA,-era-jinamaMdirakI marammata devadravya se karavAnAbhI-nahI bane yaha zrAvakAkI baDI bhUla hai, Aja kalake zrAvaka apane kAmame pure era dharma ke kAmameM adhure hai,isarse jyAdA aura kayA kahe, Aja kalake yuvaka zrAvaka-ra-sudhArakavargakA dAvA rakhane vAle zrAvaka -yahAM taka-kahate hai ki- pratiSThA-rathayAtrA-udhAna-era-tIrthayAtrA ke saMgha nikAlanakI hAla jarUrata nahI, garIba zrAvaka madada dene kI jarUrata hai, meM-kahatA huM,-vivAha sAdImeM hajAra rUpiye lagAnekI jarUrata nahI, usame cheDe rU5the kharca karake bAkI ke rUpaye garIba zrAvakake madada denA cAhiye, -mAtapitAne kArajame hajAro rUpaye karyo kharcanA -bAgabagIce-baMgale era-baDe baDe makAna banAnekI kyA jarUrata hai; ina bAto meM theDA kharca kare aura bAkI rUpaye garIba zrAvakoThe madadame dede te-achA he-magara isa bAtake kAna sunatA he-khera ! aba asalI bAta para khyAla kijiye - * zatruMjaya-giranAratIrthomeM lAkhAM rUSaye devadravya ke paDe rahe ora purAne maMdirokI marammata-ahI kiI jAya yaha zrAvakI kitanI baDI galatI samajanAra merA jAnA, jaba tIna varsa pahale-giranAra tIrtha para huvA thA,-hAMpara-rAjA saMpratikA-vastupAlatejapAlakA-ra-rAjA kumArapAlakA-banAyA huvA maMdira-apanI najarase dekhA thA, bahArakI , divAre era zikhara ese ho gaye hai agara-jamAne hAlameM-marammata nahI karavAmAM jAyegI te-caMdaraja baDA nukasAna-hegA, magara zrAvakalloga sunate nahI, yaha UnakI baDI bhula he. zrIvijayadharmasUrijI--likhateha-puSTakSetra piSyA karanA yaha mArga Usake nAza phenekA sUcaka hai; (javAba) yaha bAta ThIka nahI,-agara AjakAla jaina zvetAMbara zrAvakeke-pAsa jitanA devadravya jamA he -usase dazagunAbhI jyAdA he - bhImarammata karane ke liye thoDA hai, Isa liye devadravya puSTa samajanA ThIka nahI hai,-hAM ! zrAvaka laga-jIrNoddhArameM-lagAte nahI, yaha unakI bhula he, devadravya baDha gayA hai-Isaliye deva nimitta pUjA-Ara tIkI bolI bolakara usameM sAdhAraNa khAtekI kalpanA karanA, aisA-jo-vijayadharmasarikA kahanA hai, vaha kalpanAkisa jenazAstrake sabutase karanI-IsikA purAvA zrIvijayadharmasari jI-batAvejaa-jainasaMgha--maMjura karegA, kerI bAtameM kAma nahI calegA...
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 206 vIrazAsana. " munizrIamRtavijayajI. samAjasudhAraNunA aMge vividha viSayano upadeza apAya che, TIkAo thAya che; tenI sAthe eka agatyanA aMga tarapha suta lekhake e dhyAna ApavA jevuM che ane te e che ke saMdhamAM je anukaraNIya vyaktie thaI jAya, jeonAM jJAna ane cAritra nirmaLa hoya, vividha prakAranA sadgaNothI jeoe pitAnuM jIvana purU karela hoya, tevA purUSonAM draSTAMta samAja AgaLa mukavAM, tema karavAthI samAjane ghaNuM jANavAnuM ane anukaraNa karavAd maLe che. ( samAja yA lekasamudAyamAM anukaraNa Teva rahelI che. anukaraNa sAruM ane naThAruM, ema be prakAranuM hoya che ane te anukaraNa karanAranI rUcI upara AdhAra rAkhe che. anAdithI kusaMskAronuM anukaraNa karavAmAM jIva bahu kuzaLa hoya che. pANIne nIcANa tarapha vahevAmAM kaMI gati ApavAnI jarUra paDatI nathI paNa tene sapATIthI uce caDhAvavuM hoya che tyAre gati ApavAnI jarUra paDe che ane tene mATe prayAsa paNa karavo paDe che. pANI uce caDhAvavAnuM kArakhAnuM jevAthI jaNAI Avaze ke jeTale uce pANIne laI javAnI dhAraNuM heya che teTalI uMcAivALI pANInI TAMkIo goThavI, yaMtradvArA pANIne uMce laI jaI pachI naLadvArA laI javAthIja teTalA (dhArelA ) levalanI uMcAi sudhI pANI laI zakAya che. eja nyAye samAjane jeTalA uDyA levala para laI javA dhAraNuM hoya, teTalA uMcA sadaguNene dharAvanArA, kartavyaparAyaNazIla, jJAnI, dhyAna, tapasI, aneka saguNa dharAvanArA, je je rane samudAya ke saMghamAM utpanna thaI jAya temanA jIvanacaritranI zodha karI samAja AgaLa mukavAthI samAjane yA bhaviSyane mATe ghaNuM sArI asara upajAvI zakAze. jana prAcIna sAhityamAM kathAnuyogane je eka bhAga che, te kathAnuyogamAM zaMkAne sthAna ja nathI; chatAM prAcInatAnA lIdhe keTalIka vakhata caritrone daMtakathA ane kalpanAonuM 25ka 5Na ApavAnuM sAhasa karavAmAM Ave che, paraMtu thoDA kALamAM utpanna thayelI vyaktionA saMbaMdhamAM e zaMkAne sthAna ja nahiM rahe. - hAlamAM caritra lakhAvAnAM te vartamAna kALamAM thayelI vyaktionAM-vartamAnamAM atizaya jJAnIone abhAva che; ane je vyakitaonuM caritra lakhavAmAM Ave, te sarva sadaguNasaMpanna kadApi na hoya, to paNa samAjamAM jemanuM jIvana ucca koTInuM hoya, samAjamAM jemanA mATe ghaNuM bhAge mAna heya, pitAnA ucca jIvanathI jemaNe svAra kalyANa kivA upakAra karelA hoya ane vItarAgapraNIta mArganuM AlaMbana pakaDI gRhastha vA sAdhu jIvana ucca rIte gujArI jIvanane saphala karyuM hoya, tevAM draSTAnta bezaka samAjane koIpaNa rIte upakAraka nIvaDayA zivAya raheze nahi. evI vyaktio prasiddhimAM thoDI hoya che. aprasiddha vyaktio samudranA ratnanI jema samAjamAM hoya te teonI hayAtIbAda temane samAja AgaLa lAvavAne jarUra prayatna karavo joIe. ATaluM lakhavAne prasaMga je kAraNathI uddabhava pAmela che, te muni amRtavijayajInA
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ munizrIamRtavijayajI. aMge che. A muni prasiddha jagamA AcArya mahArAja zrI AtmArAmajI mahArAjanA praziSya hatA. temanAM mAtapitA, janma, dIkSA levAnAM kAraNe ItyAdi bAbatonI sedha karavAne mahenata lIdhI nathI; paNa temanA sahavAsamAM AvavAnA prasaMge ekathI adhika vakhata AvelA te uparathI emanA mATe mArA manamAM ghaNuM uMcA vicAroe praveza karelo hato. teo thoDA divasa upara amadAvAdamAM kALadharma pAmyA, bhAsIkAmAM temanA mATe juja hakIkta AvelI vAMcI, tethI manane saMtoSa thaye nahi. emanAmAM mukhyatve je je guNe mAlama paDyA te te guNonuM ja vivecana karavA ucita dhAruM chuM. 1. saddagata muni amRtavijayajInI zarIra saMpatti sArI na hatI, zarIra kRza ane nirbaLa rahetuM, paNa temanAmAM zraddhA guNa sArA hatA. muninA AcAra ane cAritra nirmaLapaNe pALavAne teo bahu kALajI dharAvatA hatA. munimArganI pravRti karavAmAM, nityakRtyamAM teo udhamavata rahetA ane je je kriyAo karavAnI hoya te nirdoSa rIte karatA, temAM pramAda na thAya tenA mATe ghaNuM sAvadhAna rahetA. samyakriyA e durgAnane rokanAra ane cAritradharmane puSTi karanAra che, 2 teoe pitAnA cAritrakALanI zarUAtamAM siddhAMtane abhyAsa karela hatA. saMskRta ane prAkRta bedha paNa hato. hammazAM zAstranuM vAMcana temanuM cAluM ja hatuM, zAstravAMcana zivAya, bIjA vAMcanane paNa teone zokha na hato. vartamAnamAM sAdhuvargamAM keTalAka phakata rojIMdA, aThavADIka, ane mAsIka peparanA vAMcanamAM ja ghaNe kALa kADhe che, e rIta prazaMsanIya nathI. bezaka vartamAna samayanA samAcAra jANavAne je pitAne zekha heya te dararoja amuka vakhata mukarara karavo joIe, paNa tene badale divasane ghaNe bhAga e khAte kADhavo e te temanA pitAnA AtmAne ane samAjane banene hitakartA nathI. 3 muniamRtavijyajImAM zAMtaguNa pradhAna hatA, teonI mudrA zAMta hatI ane prakRti paNa eTalI badhI zAMta hatI ke kaI paNa prasaMge teo ugratAnA kAraNe maLavA chatAM paNa ugra thatA nahi. 4 teonI bhASA madhura hatI. temanAmAM kaTukatA prAye hatI ja nahi, mitabhASI hatA, jarUra karatAM vadhAre bolavAne temano svabhAva ja nahoto. 5 sahanazakti-A guNa temanAmAM alokika hato. teonuM zarIra hamezAM vyAdhigrasta rahetuM, temAM chevaTanA keTalAka varSathI teone harasanA daradana upADa thayo hato, tenA lIdhe haMmezAM lehI paDatuM; vedanA thatI vakhate pIDAtA tepaNa tevA prasaMge paNa teo glAni nahI pAmatAM karmonuM svarUpa vicAratA ane pite bAMdhelAM azAtA vedanI karmanA vipAkedayanA lIdhe je duHkha thAya te sahana karavAmAM ja Atmahita che ema teo mAnatA hatA. vihAra zarIranirbaLatAnuM nimitta batAvI, ekasthAne teo rahetA nahatA. page vihAra karI zAstramaryAdA pramANe vartatA. 7 nirAbhimAnapaNuM-teo haMmezAM pitAnI laghutA bhAvatA hatA ane rANI puro
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ vIrazAsana. mahAtmAonA guNAnuvAda karatA hatA. adhika guNInA guNonI anumodanA AtmAne ucca keTImAM laI jAya che. A guNa kharekhara anukaraNIya che. guNAnurAgIpaNuM e mahAna guNa che. zAstrakAroe e guNane ghaNuM mahatva ApyuM che. e guNa emanAmAM sArI rIte jaNAI. AvatA hate. 1 ItyAdi saguNayukta jIvana gujAranAra muni amRtavijayajI. pitAnA AtmAnuM kalyANa karI gayA che. ApaNe temanA guNanuM anumAna karI ApaNA AtmAne pavitra kara eja ApaNuM kartavya che. tyAga ane vairAgya e munionuM bhUSaNa che. e guNe emanAmAM sArI rIte jaNAI AvatA hatA. A guNenA lIdhe zarIranA vyAdhinI pIDA temanA mana upara asara karI zakatI nahotI ane tethI ja teo samabhAvamAM rahetA hatA. - mahAtmAo e guNanA AlaMbanathIja jagatanA upara potAnI prabhA pADI zake che. svapara unnatinA bIjarUpa e guNa che. zarIra nirbaLa ane vyAdhigrasta chatAM piDavizuddhinA teo ghaNuM khapI hatA. cAritra pAlananA ane nirdoSa AhAra, mAMDalAnA pAMca deSa rahita AhAra lAlasA vinA karavAthI cAritra dharmanI puSTi thAya che. ane teja kAraNathI cAritravAna sAdhuo zarIranI paravA karyA zivAya zudhdha AhAra meLavavAne je takalIpha sahana kare che te kharekhara anumodanIya che. - A pramANe muni amRtavijayajI jIvana paryata zudhdha cAritradharmanuM ArAdhana karI samAdhipUrvaka kALadharma pAmyA che. - AvA zabda jIvana gujAranAra muni mahArAjanA sahavAsane lAbha jeone maLe che, teone to manathI temanA guNone anubhava thAya che. temanA guNonuM jeo ciMtavana kare che, temane paNa lAbha thayA zivAya rahetuM nathI." le. vakIla naMdalAla lalubhAI, suMdara rAjAnI suMdara bhAvanA ane che zIla sattvanI kasoTI. A (gatAMkathI cAlu) prakaraNa pAMcamuM (cAla). - - zeThanuM A kArya uDo vicAra vinAnuM hatuM ema kahyA vinA cAlI zake ema nathI. ' jo ke zeThanI rageragamAM dharmaprema ramI rahyo hato, paNa dharmanuM tAtvika rahasya zeThathI haju
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ sudara rAjAnI sudara bhAvanA 200 maLata. ajJAta hatuM. je zeThe kArya karatAM pahelAM potAnI suMdara vicAramALAne avakAza ApyA hAta tA te kAryanuM AvuM hRdayabheka pariNAma na Avata, je uddezathI A kArya karyuM hatuM te uddeza saMpUrNatAthI saphaLa thAta ane duHkhI pItAputrane tIvra duHkha nahi paNa du:khamAM dilAse jo te avasare bALakAne AvI trAsadAyaka sajA nahi karatAM zAMtinA vacaneAthI te ayeAgya che, akAryuM che, hiMsaka che, AvuM anya prANIonA prANanuM dhAtaka kArya niya che vigere vigere vacaneAthI samajAvyuM hota teA tenA pariNAme tevAM kAryAthI nivRtta thai banne bALakonA hRdayamAMthI hiMsaka pariNAma sadAne mATe samUla nAza karI zakAta. saMpUrNa sRSTimaDaLamAMthI peAtAnA nirmULa upadezadrArA athavA vizuddha vartanArA eka paNa prANInA uddAra thayA tA potAnuM samagra manuSyajIvana saLa thayuM ema samajavuM, kemake vizuddha dharmanA saMskAravALA ekaja dharmAM aneka jIvAnA jIvitavyate abhayadAna ApavAvALA thAya che ane upadezadvArA khIjA pAse apAvavAvALA paNa thAya che, paraMtu jema hIrAmANeka vagerenA satya svarUpathI anabhijJa jhaverI amUlya jhaverAtanI satya kamata na AMkI zake tema adbhUta karUNAvaMta prabhunuM pavitra zAsana pAmIne paNa tAttvika karUNAnA apUrva siddhAMtanI kiMmata ajJAnatAnA prabhAve zeThe AMkI zakayA nahi. dharmanuM UMDuM rahasya samajavuM dhaNuMja muzkela che eTalAja mATe jagatanA kalyANa mATe cAdzAcu mAlIza Adarza graMthAnA praNetA asAdhAraNa buddhinidhAna zrImAna haribhadrasurizvarajI aSTaka prakaraNamAM darzAve che ke-- sUkSmabuddhayA sadA jJeyA dharmA dharmArthibhirnaraiH / anyathA dharmabuddhayaiva tadvighAtaH prasajyate // 1 // bhAvArtha :--tAttvikadhanA abhilASI prANIoe dharmanuM rahasya tIkSNa buddhie jANavA jevuM che, anyathA sUkSma vicAraNAnA abhAve Adhi vyAdhi ane upAdhimaya viSama saMsAracakrane vRddhi pamADanAra adharmI paNu svarga apavarganA anupama sukhane arpaNu karanAra dharma che ema mAnI tenuM avalaMbana karatA te prANIo dhanA vinAza kare che ane adhanA asahya saMkaTAne anicchAe paNa bhAgave che. jenI upara dRSTAMtarUpe darzAvelA eka ullekhanuM ApaNe avaleAkana karIe. sakala kalyANavelaDInA kaMda samAna glAna vRddha khAla Adi muninI karelI vaiyAvacca kadApi niSphaLa jatI nathI, avazya phaLane ApavAvALIja hoya che. ApaNA prAcIna ane suvihita zAstrakAra jaNAve che ke--satmya zira parivA, vaiyAvacaM ji ahiyA anya sarva zubhakAryo avazya phaLadAyI che ema saMbhavI zakatu nathI. duniyAmAM joie chIe tA ghaNAM kAryAM evAM mAlUma paDe che ke je kAryAM sAnukuLa saMyeAge mULa Ape ane vidhAtaka saMyeAge phaLa nathI paNuM ApatAM paraMtu kAI paNa avasare karelI glAnAdikanI vaiyAvacca potAnA suMdara phaLathI vaMcita rAkhatIja nathI. AvA prakAre zAstramAM darzAvelA glAnaAdinI vaiyAvaccanA anupama lAbhane gurUdvArA athavA zAstrArA jANIne aciMtya lAbhanA abhilASI krAi prANI evA prakAranA abhigraha dhAraNa kare ke AjathI ArabIne mAre haMmezAM prazastabhAvapUrvaka jvarAdi vyAdhithI pIDA pAmatA krANu glAnamunine oSadhAdi sAmagrIdvArA avasya vaiyAvacca karavI. abhigraha dhAraNa karyAbAda kAlAMtare kASTa avasare tevAM glAnAdi
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 vIrakSAsane muninI prApti na thAya ane temanI vaiyAvaccane apUrva lAbha na maLe te avasare je AvA prakAranI vicAraNuM kare ke -"are mAro abhigraha Aje pUrNa na thayo, nirbhAgyaziramaNIne ciMtAmaNaratnanI prApti kayAMthI hoya, tenAM AMgaNAmAM kalpavRkSa yAMthI phaLa, pApIne pApanA udaye dharma karavAnI sAmagrIo paNa durlabhaja hoya che, are kAIpaNa glAna muni mane na malyA jethI mArI saghaLI manorathamALA niSphaLa ja vilaya pAmI, je kAI mahAtmA rogagrasta thayA hatA to ghaNuM sAruM thAta ke temane ASadhAdine upacAra karIne mArI pratijJAne huM akhaMDa rAkhI rAkhI zakata," te dharmanA marmane nahi samajanAro te ajJa prANI AvI rIte glAna muni nahi maLavAthI udigna thato dharmanA nAme adharmanuM AcaraNa karavAvALe thAya che. joke uparokta abhigraha ghaNe suMdara che, paNuM abhigrahanA svarUpane nahi samajavAthI je uparokta duSTa vikalpa upasthita thAya te pariNAme dharmane badale karmane baMdha ja thAya che. A * Adhunika samayamAM AvI rIte dharmanA marmane nahi samajavAthI dharmabuddhie adharmamAM pravRtti karavAvALAonA aneka dAkhalAo maLI Ave che. ATalAja mATe ApaNuM paramapakArI pavitra maharSio pharamAve che ke prathama dharmanA rahasyane samaje eTale ke "pariza e zubhAzubha mArgane pArakhe ane tyAra pachI temAM pravRtti karo eTale "pratyAvasthAna parikSA" e karI azubha bhAgane tyAga karo ane zubha mArgamAM prayANa kare che jethI dharmane nAme kadI paNa adhama mArgamAM prayANa na thAya. kRpAvAna zeTha A avasare bhUlyo, adharmane dekhI tenuM aMtaHkaraNa AvezamAM AvI gayuM ane bIjI bAju daSTi nahi detAM kemaLa bALakepara kaThoratA vAparI zeThe bALAne sajA karI e yogya nahatuM chatAM paNa eka vakhate ApaNe mAnI laIe ke, teo sadoSa hovAthI sajAne pAtra hatA paNa nirdoSa rAjA pratye zeThanI tiraskAradRSTi ayogya ane asthAneja hatI ema kahevuM ja paDaze. lekanItine anusarIne kadAcita rAjAne paNa kiMcita doSapAtra lekhIe to lekhI zakAya kemake teja rAjAne te bane bALa hatA topaNa ApaNe upara joI gayA te pramANe madhura vacane prayoga karyo hota to dukhI rAjAne nirAza thavAno avasara na AvI zakata. jema-rAgIonA rogane dUra karavAmAM suvicAraka dIrdhadaSTi vedha, banI zake tyAM sudhI dardInA daIne mIThA auSadhathIja nAbuda kare che; tevA eSadhathI je phAyado mAlama na paDe to ja kaDavA ke kasAyalA oSadhane prayoga kare che. tevI ja rIte sanmArgadarzaka upakArIe paNa upakAryane unmAnA bhayaMkara apAyathI saMrakSaNa karavA mATe prathama karNapriya madhura vacanothI preraka banavuM joIe. zAstromAM paNa darzAvyuM che ke-je vacane sarvane ISTa hoya, je zabdonA zravaNathI saghaLAo AnaMda pAme ane je vAkayo pitAnA ISTa kAryanI siddhinA sAdhaka hoya to tevA priyakArI ane hitakArI madhura vacano anAdara karI anya vacano uccAra sarakho paNa zA mATe kare joIe! kadAcita prApta thayelA dravyane sadupayoga nahi karatAM mAtra saMgrAhaka buddhivALA kRpaNuzekhare dravya kharacavAnA avasare pitAne hAtha saMkoce arthAta daridratA dhAraNa kare, paraMtu jemAM dravyano vyaya nathI tevA vacanamAM daridratA zA mATe dhAraNa karavI joIe. mATe hamezAM banatA prayatna jyAM sudhI bane tyAM sudhI kamaLa vANathIja bIjAone upadeza Apavo joIe. keTalIka vakhate kaThora vacana sAmAnA
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ suMdara rAjanI suMdara bhAvanA. 211 hadayapara viparIta asara kare che, hAya tevuM hitakArI hoya te paNa prathama sAmAnA aMtaHkaraNamAM krodha utpanna kare che, jenA pariNAme pitAnuM aMtaHkaraNa paNa malIna thAya che ane dhAreluM kArya phaLIbhUta thatuM nathI. je madhuratA pitAne svAdhIna heya, arthAta abhyA sanA baLathI svAbhAvika pitAnA vacanomAM madhuratA AvatI ja hoya te karyo satvazALI purUSa evo hoya ke je jANI joIne vacanamAM kaThoratA lAve, kamanasIbavAna bhAgyeja evI mUrkhatA karanAro maLI Ave ane ene cokkasa che ke-madhura vacanane uccAra karanAra kSamAvAna manuSya kArya sAdhavAmAM je saphaLatA meLave che te saphaLatA karkaza bhASaNa karanAra krodhI bhAgyeja meLavI zake che, kAraNa ke kedhathI aMdha thayelA manuSyanI kAryasAdhaka buddhi kSaNavAramAM vinAza pAme che, zrIsAra zeThanA prasaMgamAM paNa evuM ja banyuM. AvezathI nirmaLa buddhinI svaccha prabhApara ajJAna aMdhakAranAM syAma paTalo pharI vaLyAM, jenA prabhAve zeTha dIrdha vicAra karI zakayA nahi. joke A saghaLuM kArya zeThathIja thayuM hatuM eTale rAjAnA duHkhamAM nimitta kAraNa zeTha" hato chatAM paNa ApaNe to A sthaLe rAjAnI durbhAgyanI bhayaMkaratAja varNavavI rahI. rAjAne pitAnI kaThera AjJA pharamAvI zeTha to pitAne sthAne cAlyo gayo. raNasaMgrAmamAM zastradhArI zuravIra yoddhAo sAthe yuddha karatA duzmananA tIkSNa prahAroe rAjAne je azAMti utpanna nahotI karI, tenA karatAM adhika azAMti zeThanA tINu vacanaprahAroe karI. thoDA ja vakhatamAM ciMtAgnithI dagdha rAjAe zeThanA bhayathI dhrujatA ane mArelA mAranA duHkhe netramAMthI azrudhArA varasAvatA pitAnA dukhI bALakane dUrathI AvatA joyA. banne putra pitA pAse deDI AvyA ane hRdayadrAvaka vilApa karatA zeTha taraphathI pitAnI upara vItelI vitaka vAta pitA samakSa kahI darzAvI. A hakIkata sAMbhaLIne ane putranA netramAMthI nikaLatA bAra bora jevaDA AMsu dekhIne rAjAnA dukhanI sImA rahI nahi. mAtA vinAnA pitAnA punuM duHkha dekhI jeke rAjAnuM hadaya bharAI AvyuM chatAM paNa zuravIra rAjAe pitAnA aMtaHkaraNane dhIraja ApI svastha karyuM. putrano karUNAjanaka vilApa dekhI nirbaLa ane nirmAlya manuSyanI mAphaka rAjA rUdana karavA na maMDI paDo, kAraNa ke rAjAne bAlyAvasthAmAM putranA komaLa aMtaHkaraNamAM nirbaLatAnA bIja mahetAM vAvavAM, bALakone zairya vinAnA niparAkramI nahotA banAvavA, paraMtu hAya tevA viSama saMkaTanA samaye paNa gheryatAnuM avalaMbana karanArA daDha parAkramI kSatrIyavIra banAvavA hatA. Aja kAraNathI rAjAe pitAnI duHkhathI bharapura nisteja mukhAkRtine bAhya zAMtithI AcchAdita karI, duHkhI bALakane dhIraja ApI, rUdana karatA nivAryA ane zAMtinA vacanethI upadeza Apyo. he vatsa! tame ciMtA na karo, zAMta thAo, ApaNuM upara je je dukhanA pahADo truTI paDe che temAM bIjA koI paNa deSapAtra nathI mAtra ApaNuM karmane ja deSa che. pUrve tevAM duSkarmo kSArjana karelA jethI ApaNe tenAM tevAM kaTuka phaLo anubhavIe chIe, temAM ApaNuM karma sivAya bIjAne zo doSa maDhIe? A avasare rAjA jANe pitAnA saghaLA duHkhone bhUlI ja na gaye heya tema gaMbhIra vacanathI pitAnA putrane zAMta karatA hatA, paraMtu tenuM pitAnuM aMtaHkaraNa to anirvacanIya dukha sAgaranA agAdha jaLamAM DUbatuM hatuM. paDatA upara pATu mAranAra devane upAlaMbha Apate rAjA vicAra kare che ke-are aMtaranuM dukha
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21ra - vIrazAsana. kenI AgaLa varNavIe, nirmaLa dayAnA aMkarAo jenA hadayakayArAmAM navapallavita thaI rahyA hatA, evA dayALu zeThanI paNa A dazA thaI ! mAtra ekaja gunhAnI zikSAmAM banne bAnakenI A durdazA karI, paNa temAM zeThane zo doSa kADhIe. pUrvopArjIta azubha karmaneja A prabhAva che. kahyuM che ke - - karoti tatkarmamadena dehI, hasan svadharma sahaso vihAya / rudaMzciraM rauravarandhramadhye bhute phalaM yasya kimapyavAcyaM // 1 // bhAvAI-87 pagalika sukhanI khAtara saMsArika lIlAmAM mazagula prANI pitAnA vAstavika dharmane ekadama bhUlI jaI manmatta thayA chatAM AnaMdabhera evA kaliSTa karma upArjana kare che ke jenAM na kahI zakAya tevAM duHkhadAyI phaLa ghaNuM dIrdhakAla parvata raurava narTamAM karUNAjanaka vilApa karatAM jogavavAM paDe che. upabhoga karyA vinA te karmo kaI rItie kSaya pAmatAM nathI. are AtmA ! ajJAna dazAthI karmane baMdha karatI vakhate tane A vicAra na Avyo. je Avyo hato te tArI A dazA naheAta mATe have zAMta thaine AvelAM karmane bhegavI le jethI te karmo tArAM kSaya pAme. pUrve upArjana karelAM karma bhogavyA vinA chUTake thatAja nathI, atre nahi te bhavAMtaramAM paNa avazya tAre e karmonAM phaLa bhogavavAM ja paDaze. ahe deva ! tArI zakti te koI ajaba che ! tArI pratikULatAe sukhaprAptinAM sAdhane paNa duHkha sammukha thaI jAya che. duniyAmAM jIvitavya arpaNa karanAra sarvottama vastu amRta paNa prANanuM apaharaNa karanAra viSama viSapaNe pariName che, mArgamAM rahelI nAnI deraDI paNa phaNIdhara sarpa thaI daMza devA deDe che, nAnuM sarakhuM udaranuM bIla paga mukatAMnI sAthe bhayaMkara pAtAla samAna thaI jAya che, aMdhakArane vinAza karanAra caMdra sUryanI prabhA paNa gADha aMdhakAranuM AcaraNa kare che, sukhapUrvaka ullaMdhana thaI zake tevuM nAnuM pANInuM khAbocIu paNa anubaMdhanIya ane gaMbhIra jaLanidhi samAna thAya che, pratyakSa Adi aneka pramANathI pratiSThita satya hakIkta paNa durbhAgyanA udaye asatya kare che ane sukhaduHkhamAM sahAyaka ane satya salAhakAraka abhisahadayavALA mitra paNa mitratAne dezavaTe ApI zatrutAnuM AcaraNa kare che. A sarva dubeno saMbaMdha duSkarmanA prabhAveja prApta thAya che. jema bhAgyamAM hoya tema thAo, avasarane ucIta Adara Apavo eja dhIra purUSanuM kartavya che, Ama hadayane zAMta karI dukhI putrane dilAso ApI zeThanA bagIcAmAMthI nIkaLI A dhArApurane adhipati suMdara rAjA pRthvIpuramAM udarapaSaNamAM paNa apamAnita dazA prApta karI te nagarane choDI AgaLa prayANa kare che. - prakaraNa : 6 putraviyoga ApaNe joI gayA ke dukha daivanA pracaMDa prahArathI parAbhava pAmelo rAjA banne bALane laI zrIsAra zeThanA bagIcAne chelA praNAma karI, bahAra nikaLyo, paraMtu AgaLa
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ suMdara rAjAnI suMdara bhAvanA. 13 rAjAne rahevA mATe kAI rAjamahela taiyAra nahatA. rAjamahela tA dUra raheA, durbhAgyanA udaye eka paNa zAMtidAyaka sthAna rAjAne mATe taiyAra nahatuM. rAjA mArge cAlyA paNu AgaLa kaI dizA taraph prayANa karavuM tenI paNa rAjAne sujha na paDI, kAraNake sarva dizA tene mATe te eka sarakhIja hatI. dAridrayasa'tApa ane duHsaha rANInA viyoge du:khIrAjAne pAtAnA duHkha karatAM dIna bALakAnuM duHkha vizeSa sAlatuM hatuM, paNa zuravIra rAjAe tene kAMI paNa nahi gaNakAratAM dezAMtaranA anizcita mArganA Azraya karyAM. mArge jatAM araNyamAM kAi sthaLe bhAjananA abhAve kArdikanu te kAi sthAne puSpa lAdinuM bhakSaNa karI pAtAnI AjIvikA calAvatA hatA. mArgamAM krAi sthaLe gAma Ave te gAmamAMthI bhikSA mAgIne athavA mArgamAM maLatA musAkA pAsethI bhikSAnI yAcanA karIne hajArA ane lAkhA manuSyanu pASaNa karanAra rAjA potAnuM ane peAtAnA khALakAnu durbhara uttara mahAmuzIkhate pUrNa karatA hatA. kAi sthaLe tA bhikSAnI yAcanA karatAM bhikSA na maLe eTaluMja nahi, paNa durjana manuSyanA mukhamAMthI nikaLatA tiraskArano anubhava karavAnA paNa avasara AvatA hatA; AvI rIte sthaLe sthaLe duHsahya saMkaTane anubhava karatA ane tethIja karIne pUrvopAta potAnAM pApakanA . pazcAtApa karatA, mArgamAM muzIbate maLatI bheAjanAdi sAmagrIthI putrAnu" pANu karatA, anizcita mAge anavastha rIte Ama tema paribhramaNu karatA, mArgamAM AvatA devakula Adi sthAnAmAM rAtrie bALakAnA rakSaNunI ciMtAthI ardhajAgRta anubhava karatA, rAjA mahAkaSTapUrvaka dhaNI bhUminuM ullaMdhana karI sa`krAI prANione kSeAbha pamADanAra yamane paNa bhayAtpAdaka arthAt mahAbhayaMkara aTavImAM AvI pahoMcyA. ATalI musAphImAM rAjAne kAi jagyAe zAMti maLI nahi ane hajI paNa sukhazAMtinA divaseA rAjAnA bhAgyamAM nirmANa thayA nahatA. aTavI jene rAjAnI zAMti sekaDe| gAu dUra nAzI gai ane azAMtinA cakramAM rAjA cakacura thayA. are ! A aTavInu ulladhana' zI rite karavuM. mArgamAM kA vaTemArgu sahAyaka paNa na maLe. kAi gAma paNa Ave evuM jaNAtuM nathI ke tyAM mAnA zrAma utArI svastha thai AgaLa prayANu karIe. A pramANe ahiyAM paNa rAjA vicAramAM paDI gayA. vAMcaka mahADhayA ! suMdara rAjAnI AvI adhama sthiti nihALatAM ApaNuM hRdaya kaMpe che. are ! AvA nItinipuNa sAtvikazirAmaNI guNIala rAjAnI paNa A dazA. bhulavuM joituM nathI ke nAtapaNe ke ajJAnadazAmAM ekAntamAM ke janasamUhamAM divasa ke rAtrie kAi paNa avasare duSTa adhyavasAyapUrvaka karelAM karma uyamAM Ave che, tyAre te potAnu kuLa darzAvatAM jJAnadarzanacAritranAM pAlanamAM pravartamAna thayelA muni hoya ke zrAvaka dharmanA pAlaka gRhastha hAya, bhale cakravatAM hAya ke tIrthaMkara * hAya, kAine paNa cheADatAM nathI. rAjAnA cokIdAreAnI pramAda zAthI agara potAnI kaLA kauzalyatAthI yA kapaTathI gunhegAra pAtAnA gunhAnI zikSA meLavyA vinA kAi vakhate chUTI zake che, paraMtu satata apramAdika subhaTAnA paMjAmAMthI kAi paNa avasare chUTI zakAtuM nathI, tenI AgaLa kASThanI paNa kaLA kaiAzalyatA phraMTa yA sIzarasa cAlI zakatI nathI. maheApAdhyAya zrImad cazeAvijayajImahArAja jJAnasAra aSTakamAM rzAve che keH-- Me
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 vIrazAsana. AruDhAH prathamazreNiM zrutakevalino'pi ca / bhrAmyate'naMtasaMsAra-mahoduSTena karmaNA // 1 // bhAvArtha-upazama zreNimAM ArUDha thaine agIAramA guNaThANA sudhI pahoMcelA, cauda pUrvanA anupamajJAnathI paripUrNa uttamacAritrasaMpanna, asaMkhyAta bhavanA vRttAMta saMbaMdhI praznanA pratyuttaramAM mRtanA baLe karI kevalI tulya prarUpaNa karanAra, sAtizayajJAnI sivAya anyane ema mAluma na paDe ke A kevalI che ke chAstha che. AvI ucca koTIne prApta thayelA muniene paNa pracaMDa pApI karma caturgati saMsAramAM anaMta kAla paribhramaNa karAve che tyAre bIjAone mATe te zuM kahevuM ? sukha ke duHkhe mArgamAM AvelI A aTavInuM ullaMghana karyA vagara rAjAne chuTake na hato. prAcIna kALamAM dezAMtara jatAM AvI aTavIo ullaMghana karavI paDatI hatI. suMdara rAjAthI AkramaNa karAtI aTavInuM varNana karatAM bhagavAna bhAvadevasUrijI kahe che ke - svairiNIva bahudhavA', matteva madanAdhikA' / 3 bANA' sanADhayAseneva laGkeca sapalAzakA // agaNya mattamAtaMga-saMgamA mlecchabhUriva / vairidhATIvadurdazyA'nekaraktAkSa'bhISaNA // ... kiMvA'thabahunAbAlavidhavastrIva yA sdaa| vividhazvApadA vAsastathA zabarasaMbhRtA // bhAvArtha-IcchA mujaba sthAne sthAne paribhramaNa karanArI svacchedI kulaTA strIne jema pationI kheTa hotI nathI arthAta aneka svAmIvALI hoya che tema aneka dhava nAmanA vRkSonI ghaTAthI bharapUra, denmatta strIne jema viSayatRSNAnI adhikatA hoya che tema aneka dhaturAnA vRkSasamUhathI vyApta, dhanuSya ane bANathI alaMkRta sainyasamUhanI jema ThekANe ThekANe dRSTie paDatA citro ane jarakanA vRkSavALA bhUmIpradezothI aMti-rAkSasa nA samUhathI bharapUra, laMkA nagarInI jema agaNita palAza (khAkharA)nA vRkSathI citra vicitra, madirAthI unmatta thayelA aneka caMDALAthI vyApta svecchabhUmInI jema Thera Thera . najare paDatA madonmatta gaja ghaTAthI bihAmaNI, jenI sanmukha na joI zakAya tevA lAla netravALA pleccha duzmananI dhADanI jema krodhathI rakta netravALA khunI IrSALu jaMgalI pADA - 1 tha-svAmI ane te nAmanuM vRkSa, 2 mana-viSayatRSNa ane dhaturAnuM vRkSa, 3 lAkhA-tIra ane citraka nAmanuM vRkSa, 4 sarana-dhanuSya ane charaka nAmanuM vRkSa, 5 pahA-rAkSasa ane palAza (khAkharAnuM ) vRkSa, 6 mAtaMga-caMDALa ane hAthI, 7 rAkSa-lAla netravALA mleccha ane pADe, 8 zrApa-zikArI jAnavara ane tIvra ApattI.
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ suMdara rAjAnI suMdara bhAvanA. 215 AthI mahAbhaya kara, bhayasUcaka anya vizeSaNAthI saryuM, TUMkANamAM kahIe tA je aTavI bAlyAvasthAmAMja vaidhanya dazAne prApta thayelI strI jema hammezAM aneka prakAranI tIvra ApattithI vyAsa hAya che tema si'ha, vAdha, rIMcha, ityAdi vividha prakAranA zikArI pazu pakSInA sthAnAthI bharapUra che. jyAM. mAtra kai kai sthaLe duniyAdArIthI vimUkha vyavahArathI anabhijJa kevaLa jaMgalamAMja pazuonI sAthe rahIne pazujIvana gujAranArA jaMgalI bhIlAne cheDIne anya manuSya kAi paNa sthaLe dRSTipathamAM AvatA nahatA. AvA vikaTa araNyamAM AzAdhArI rAjA bALakAne AzvAsana ApatA mArganu ullaMdhana karatA hatA. zikArI pazu pakSIothI bharapUra araNyamAM prayANa karatAM rAjAne kAI bhAgyAye hiMsaka prANiothI tevA prakAranuM vidhna naDayuM nahi. kSudhA tA vigere duHkhA sahana karatA rAjA banne khALA sahita sahisalAmata araNya vaTANI bahAra AvyeA. have jyAM AgaLa mArge prayANa kare che tevAmAM dUrathI zItala jalanA sparza karIne AvatI ane maMda zabda karatI vAyulaharI bhayaMkara avimAM paribhramaNa karatA uSNa ane kaThora vAyuthI AliMgata zarIrane AzvAsana ApavA lAgI, cAre dizAe thoDA gheADA vibhAgamAM snigdhatAvALA pradeza dRSTie paDavA lAgyA jethI najIkamAMja krAi jaLAzaya hAya tevA sahaja bhAsa thayA. rAjA thADe dUra gayA eTalAmAM mArgamAMja banne kinAre jaLathI bharapUra mahA vizALa nadI AvI. jo ke nadIe zArIrika zAMti rI paraMtu rAjAnI mAnasika vyathAmAM tA vadhAreAja karyAM, kAraNa ke nadI mArgamAM ADI AvatI hatI jethI tenu ulladhana karavu' ja joie, paNa nadI mahA dustara hatI. A sthaLe kavI kahe che ke aneka ApattImAM paNa dhairya dhAraNa karanAra rAjAne sattvathI calAyamAna karavA bhayaMkara rUpa dhAraNa karIne AvelI koi navIna Apatti ja hAya nahi ke zuM ? kharekhara rAjAne mAthe A eka navIna Apattija hatI. rAjA. nadI kinAre gayA ane athAga jaLa joine muMjhAyA. have zuM karIzuM, nadI utaryA vinA mArga maLI zake tema nathI ane bALakA nadI utarI zake evI sthiti nathI, atyAra sudhImAM kAi paNa vakhate rAjAne Ave! prasaMga AvyeA na hatA, chevaTe vicAra karatAM upAya maLyo ane tene amalamAM mukavA mATe sajja thayeA. rAjAe peAtAnA vicArane anusAra eka putrane ullaMdhana karelI aTavI taraphanA kinAre rAkhI khIjA putrane potAnA khabhA upara besADI nadInA jaLamAM praveza karyo ane putrasahita rAjA sahIsalAmata nadInA khIjA kinAre pahoMcyA. peAtAnA khabhA uparathI putrane nIce utArI khIjA putrane A kinAre lAvavA rAjA pharI pAchA nadImAM utaryAM, A avasare rAjA upara viSamavipattinu vAdaLa gherAi rahyuM hatuM. eka khAjIe araNya taraphanA kinAre rahelA bALaka manamAM vicAra karatA hatA ke pitAjI bhAine nadI pAra mukI hamaNAM ja Avaze ane mane lai jaze tyAre khIjI taraphanA kinAre rahelA bALaka vicAra kare che ke, bhAine levA mATe jatA mArA bApA hamaNA mArA bhAIne lei mArI pAse Avaze AvI rIte pitA ane badhu pratye, * premALa anne bALako AzAnA unnata zikhara para ArUDha thayA hatA. OU apUchyuM .
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ 216 vIrazAsana. dhAMdhaLathI pAtAnI chata manAvAnA vidyAvijayajInA kutsIta prayatna. mArA ( zAsanapremI ) nA lekhanA pratyuttaramAM jaina patranA 19-3~22 nA aMka sAthe vidhAvijayanI sahInuM vaheMcAyela hai...DabIla vAMcyuM. vAMcakA mArA ane vidhAvijayajIne lekha vAMcI vIcArI joze ke sannIpAta jvaranI jema krodhathI Akula banela cAhe tevA vidvAna hAya tA paNa mebhAna khanI kRtyAkatyanA vIvekane bhulI jAya che, e temane TAMkela kSeAkane bhAvA krAne lAgu paDe che. vidhAvIjayajI munInA svAMgane dhAraNa kare che tethI temanI pAsethI tA madhurabhASAnI AzA rAkhI zakAya, chatAM temanA AkhA lekha kevaLa kaThAra, malIna, munibhAvanAne paNa bhulAvanAra, potAneA kakko kharo karavA mATeja peAtAnI sadhaLI zaktIneA karelA vyaya, mAnanI sAThamArI, irSyA vaira paraduSaNa zeAdhavAnI vRttI tathA krodhanA ' bhaThThakA sIvAya bIjuM kAMi paNa dekhAtuM nathI. peAtAnA vIcArAthI judA paDe temanI jAheramAM nI aa ane kAlAhala karI temanu ahIta karavA ane teTalA prayatnA karI zAsanamAM ha. lakA pADavAnA kutsIta prayatna vidhAvijayajI ane temanA pakSanA carcAnI zarUAtathI atyAra sudhI pragaTa thayelA lekhA haikhIlA pemphaleTA lAla TAipavALu huM DakhIla vIgere vAMcyAM che te sArI rIte samaje che. marelI kIrtI ane kALA vAvaTA dharmavijayajInA pAchalA ItihAsa keLavA ame vyAjakhI nathI gaNatA prastuta devadravyanI carcAmAM sadhaLA AcAryAM ane munIvage temanA zAstravirUddha vicArAthI judA paDI ja ApelI sajjaDa thApa mATe baLI jaI peAtAnA gurUnI bharelI kIrtIne sajIvana karavAnA ane uThelA apakItInA kALA vAvaTAne ukheDI nAkhavAnA vidhAvijayajI AvI dhAMdhaLa macAvI zuM prayatna nathI karI rahyA ? khuzAmata karI. sAgarajI mahArAje sahI meLavavA khIjA sAdhuonI khuzAmata karI. AvuM vidhAvijayajInuM bumarANu teo dveSAnaLathI keTalA dhamadhamI rahyA che teja batAvI Ape che. kharUM che ke dharmavijayajI jyAre pAte upasthIta karela carcAmAM kAinI paNa sammatI nahI maLavAthI ekalA paDI jAya tyAre temanA sAmA pakSane cena kena prakAre nabaLA kema pADavA teneAja prayatna karavAnA temane te| rahyo. jaina patranA je pakSapAta karI tenI vAhAvAnA byugalA DukyAM che, paNa te pepara keTaluM taTastha ane pratiSThita che te kAthI ajANyuM nathI. tenAM vakhANu vidyAvijayajI sIvAya khIjAM kANu kare ? dalIleAna vALuM. kharekhara vidhAvIjayajIne lIlAnuM devALu na heAya, kAraNa jemane potAnI vAta na
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhAMdhaLathI peAtAnI chata manAvAnA vidhAvijayajInA kutsIta prayatna. 217 O rahetI haiAya tyAM zAstranA purAvA paNa nathI mAnavA, prAcIna pramANIka zuddha paraMparA pazu nathI mAnavI ane yukatI karI satikalpanAnI tApA pheADavI che, temanu dalIleAnu bhAla kadI khuTatuMja nathI. jemane kAi paNa .rIte sAcAne khATu ja TharAvavA mathavuM che, temanA mATe yukitaone TATA cheja nahI. zAstrAnA pramANeja jemane vartavuM che ane bhavabhramatA jemane Dara che temane teA zAstradhAra na heAya, prAcIna mahAna purUSAe mAnya karela na hAya, tevI vAtamAM AgaLa vadhAyaja nahIM, chatAM medhaDaka kahevuM paDaze ke dharmavijayajIe je vIcArA pragaTa karyAM che ke duSkALapIDIta zrAvakAne devadravyanI eka kADI paNa sIdhe raste kAmamAM AvI zake tema nathI, mATe te devadravyanI AvAne sAdhAraNa khAtAnI kalpanA karI zrAvakAne khavarAvavAmAM kAi zAstrIya khAdha nathI. A vIcAre kAipaNa dharmanuM ane khuddIzALIone hAMsIpAtra mAluma paDayA sIvAya nahI rahe. peAtAnI agavaDAne purI karavA eka vastu khape nahI te tene khIjArUpe kalpI upayegamAM levAnA vIcArA krAi paNa manuSya, je sAmAnya samaja zaktI dharAve che te paNa murkhatA bharyoja gaNI kahADaze. dharmavijayajI potAnA A vIcArAne eka paNa zAstrIya purAvAthI jyAre sIdda nathI karI zakyA ane saMdhe tema karavAnI jarUra nathI joi tyAre takarArA khuTatA peAtAnA sAmA pakSane jAheramAM kAlAhala karI khATA svarUpamAM cItarI. utArI pADavAnA je nIca prayatna AdaryuM che teja batAvI Ape che ke dalIlAnuM devALuM sAgarajI mahArAjanuM nathI paNa dharmavijayajInA pakSanuMja che, dharmavijayajI ane vidhAvijayajIne AvI khATI kheM'catANamAM zuM svArtha rahelA che te samajAtuM nathI, paNa te zuM kare. veAne jyAre alInivezIka mIthyAtvanA udaya thAya che, tyAre emaja thAya che,satyane asatya jANe che, athavA teA eka vakhata khATuM kheleluM bhula jaNAtAM chatAM mAnahAnInA bhayathI pAchuM kheMcAtuM nathI ane potAnA kakko kharA karavA kRtyA kRtyane vIveka cukI zAstrAthI eparavA ane che. jeTalA matamatAMtarA nIkaLe che te badhA AvIja rIte nIkaLe che. trairANIka mata sthApanAra zuM nahAtA jANatA ke tribhuvanamAM koIpaNa tattvavettAe nAjIva rAzI nathI batAvI. te mhAne zAsananI jayapatAkA pharakAvI paNa tevI utsutra prarUpaNAthI AtmAnI zI dazA? mIthyAtva jheranA jore gurUnuM paNa na mAnyuM, mIthyAduSkRtya na dIdhuM, zAsanamAM kAlI TIlI vahArI lIdhI ane bhavavIDaMbanA vadhArI. dhanya che. gautamasvAmIjIne ke jeo potAnI bhula mAluma paDatAM AnaMda zrAvaka pAse paNa mIcchAmIdukkaDamAgatAM na zaramAyA. trIjIvananA rAjAnA vajIra eka zrAvaka pAse mAphI mAMge te zuM echI laghutA ? oche. bhava bhramaNanA Dara ? keTalI badhI AtmIya guNAnI gaveSaNA ane parINAmanI nI`LatA ? kharUM che ke teo teA tadbhava meAkSagAmI hatA, tethI temanAmAM tevA kadAgraha heAyaja zenA? ahI' teA dharmavijayajIe AyAdikAe batAvela prathAmAM eTalI saMbadhI pATha nIkaLe teA mAphI mAguM, tevuM jAhera kareluM paNa te vAta te havAmAM uDI gai, zAstrAnA arthA maraDAyA, kheAlI uchAmaNI je anyaanya bhAvavRddhInuM kAraNa che, prathama melanAra karatAM khIjo vadhe te prathamane lezamAtra dIlagIrI na thatAM vadhu khelanAranI tArIpha karI aheAbhAgya mAne che. AvuM pratyakSa dekhAvA chatAM te khAlI uchAmaNIne lIlAma ane harAjInAM upanAma apAyAM. je khelI uchAmaNIne kaLIkALa sarvajJa zrIhemAcAyaeNprabhue kumArapALa jevA zAsanapremI bhupALa paDakhe
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ vIrazAsana. 218 tAM vadhu dAma ApanArane iMdramALa paherAvI prAdhAnyapada ApyuM ane kumArapALe uparathI te mahApurUSanI udAratA ane dharmaprema ane lakSmI uparanA meAha cheDI prabhumatImAM vAparavA mATe vakhANu kayA. AvA dIvA jevA dRSTAMteA chatAM vidyAvijayajI ane temanA gurUnA kadAgraha na chuTayeA. kahA joie ! A gurU zISyane keTalA adheA bhavabhramaNanA Dara che? keTaleA badhA pu mahApurUSAnA vacanA upara rAga? zuM dharmavijayajI gaitamasvAmIjI karatAM ochA samajI che? vidhAvijayajI khyAla rAkhajo ke Aja sAdhya mATe bIjA AvA aneka bhava kare| paNa tamArA vIcAra zAsanarAmIe amalamAM nahI muke. vidyA vijayajI eka bAju zAsrArtha mATe AvpAna kare che, bIjI bALu khAnagI rIte zrAvakA pAse zAstrArtha rAkavA prayatna karAve che ane trIjI bAju " Akhare satya tarI AvyuM " evA mathALAnuM pemphaleTa peAtAnA rAgI dasavIsa bhatAnI sahIvaDe saMdhanA khulA sAne nAme bahAra pADI kheATI rIte potAnI jItanAM mugalA vagara zAstrArtha kukI chetarapI'DIvaDe samAjane unmArge dvAravAnA prayatna karI rahyA che. vidyAvijayajI mAnamAtaMga vaza thai game tema samaje paNa jagatatA eka ArIsA che, te zrImAna sAgarAnaMdasUri ane dharmavijayajInI vidvattA ane satyAsatyatAne sArI rIte pIchAne che. teneA pratyakSa purAvA eja che ke vidhAvijayajInA ATalA badhA dhamapachADA chatAM " Akhare satya tarI Avyu` " e zabdo temanA henDabIlanA mathALAmAMja rahyA, paNa samAje tA je prAcIna satya hatuM te jArI rAkhyuM ane dharmavijayajInA vicArA kAipaNa prasiddha zahera ke gAmamAM amalamAM na mukAyA ane vidvAna sAdhuonI kaI mahAna ane pratiSThIta hajAra kenDala pAvara jevA "" te naja mukAyA. zI khAkhata mukAya ? prAcIna AcAryAnI jyAM ekavAkyatA ekamata thatAM hoya tyAM dhavijayajI e vyaktI hatI ke temanA ekalAnA vIcArA upara AdhAra rAkhe. prakAzIta purAvA meAjuda chatAM kAnA dIvasa vAMkA hoya ke devadravya prabhubhaktInA bahAne udharAvI khAi pAtAnA uddhAra karavAnI icchA rAkhe ? vISakhAI jIvavAnI icchA kANu rAkhe ? ame zrI sAgarAnasarane vInaMtI karIe chIe ke tame zA mATe zAstrAnI mAthAkuTamAM samaya vyaya karavA taiyAra thAo che ? dharmavijayajIne ane temanA pakSane navIna karI nAmanA karavI che, tamAre tA kAMi tevuM che nahI. zAsrasiddha ane pUrva mahApurUSoe mAnya karI tene pheravavAmAM hAnI mAnI cAlu rAkhelI prAcIna praNAlikAne tADI pADanArane zAstrIya purAvAothI rAkavA eja tamArUM kartavya hatuM ane tene tamArI dakSINyatAthI nahI paNa dharmaprema ane zAsanarAgathI sarve suvIhIta AcAryA upAdhyAya paMnyAsA ane sAdhuoe sammatI ApI che ane samAje te mujaba vartana kareluM che eTale tamArA sAcA pakSane jaya thaIja cukayA che. have nAhaka tenA mATe samaya ane zaktInA vyaya karavAnI kaI jarUra mane dekhAtI nathI. dharmavijayajI ane tenA pakSa khuzImAM Ave tema lakhe paNu samAja kaI bheALavAya tema nathI, chatAM zAstra karavAnI jarUraja jaNAtI haiAya te pratiSThApAtra taTastha purUSo taraphathI zAMtI jALavavAnI ane satya grahaNanI pAkI khAtrI apAyA pachIja zAstrArtha karavA taiyAra thavuM. nahI te AvA dhAMdhaLIA ane kutuhaLapremI sAthenA zAstrArthanuM pariNAma sArUM hAya nahI. takarArA khuTI jAya tyAre dhAMdhaLathI peAtAnI chata manAvAnI vidhAvijayajInI reva
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ * dhAMdhaLathI pitAnI chata manAvAne vidyAvijayajIne katsata prayatna. 218 keIthI ajANI rahI nathI. tenAja lIdhe aMgata humalAmAM utarI jaI (je aMgata humalAthI temanA gurU mukta nahetA ) carcAnuM svarUpa ATaluM badhuM vakRta karI nAkhyuM. eka zAstrIyavAdane vItaMDAvAda karI mukyo ane nAhaka kelAhala macAvyo. nahIMte sAgarAnaMda sUrinA carcAnI zarUAtathI atyAra sudhI koI paNa lekhamAM ke chApAmAM muLa muddAne cukI, malIna bhAvanA ke aMgata humalAne sthAna ApavAmAM AvyuM nathI. khe Aropa | munI vidhAvijayajI AcAryanuM maraNa IcchavAne beTA Aropa mArA upara muke che. A to mane temanI vAkyacAturIthI halake pADavAne nIce prayatna che. paNa temAM zuM vaLe? eka jene koInuM paNa svapna maraNa naja Icache te dharma vijayajI ne pUjya mahAvIra pItAne pavitra veza dhAraNa kare che. temanA mATe evA vicAro hoyaja kema! mArA lekha vakhate dharmavijayajInI tabIata ghaNI bImAra hatI ane je samAcAra maLatA hatA te ane temanI jaIpha avasthA jotAM tevI bIka rahe te svabhAvIka hatuM. zAsanadeva kare ne teo bIjA se varSa che paNa te prasaMge pitAnI hAranA baLApAthI durbAna na thAya, satya samajAya, temane khoTe saMtoSa ApavAne thatI vidhAvijayanI dhAMdhaLa aTake ane chevaTanuM jIvana sudhare eja pavitra Azaya hato ane hajI paNa tevI budhdhI che ke zAsanadeva temane sadabudhdhI Ape. - bhavanA Dara mATe vidhAvajayajI tamArA saraTIphIkeTanI jarUra nathI. tamAreja vIcAra karA ke bolIne pATha batAvyA chatAM tamArA gurUe mAphI mAMgI? pitAnI bhula dekhAtAM mArI na mAMgavI ane sAgarajI mahArAje dharmavijayajI uparanA kAgaLamAM be cAra vizeSaNonA puMchaDA na lagADayA tene mATe prAyazcIta maMgAvavA bahAra AvI mAnanI sAThamArI karavI tyAM tamane bhavane Dara kayAM rahyo? tAtparya. eja ke jenI carcA nisvArtha sAcI ane malIna bhAvanAthI rahIta haze tene karmano baMdha nathI, bIjAne che. ' vidhAvijayajI have bahu thayuM. tamArI dhAMdhaLa ane lokonI zradhdhA uDAvI nAMkhanArA malIna bhASAnA lekhothI samAja have kaMTALI gaI che. pitAnA gurUnI prazaMsAnA Dhola vagADI ADakatarI rIte bIjAnI nIMdA karI eka vakhata brAhmaNa pAse AcArya te banAvyA have have tethI AgaLa bIjI kaI padavI che ke tene mATe A kudAkuda karI rahyA che? chevaTamAM vidhAvijayajIne mArI eTalI vinaMtI che ke have " amAruM mAne amAruM mAne ane AratI pUjAdinI Avake eTale prabhubhakatInA bahAne dhana ugharAvI zrAvakano udhdhAra kara " AvI Tahela nAMkhavAnuM mukI daI zrI vItarAgadeva pAse e prArthanA karo ke taraNuM tAraNuM prabho ! je paparAe karI saMcelI tArI bhakatInuM kAMI paNa phaLa hoya to amArAmAM rahelA rAgadeSa vera jhera irSA kadAgrahAdi dura karI amane sadabudhdhI Ape, vIzvaprema, guNAnurAgAdi uttama bhAvanA vaDe amAruM jIvana etata kare, satya samajavAnI zakatI Ape jethI tamArI AjJAne zIrasAvadha gaNuM tamArA pagale cAlI svaparanuM kalyANa karIe, AzA che ke munizrI vidyAvijayajI A lekha haMsadIthI vAMcI sAra grahaNa karI samAjamAM zAMtI phelAvavA pitAnI vidvatAne sadupayoga karaze. zAsanamI.
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220 vIrazAsana. prakAzanA navA varSamAM navA prakAza. . paramAnaMdanA pitAzrI paramAnaMdanA nimitte potAnA zrI jainadharmaprakAza ' mAM e varSathI navA navA prakAza pADayAja kare che paNa khUbI tA e che ke te peAtAnA prakAza pAtAnA prakAzanA navA varSanA prathama aMkamAMja pADI de che ane pAchaLathI jyAre te prakAzane prakA zita karavAnA suramya samaya AvI lAge che tyAre teo kAM tA. 8 mauna sabaMdhanAdhana' A anupama maMtranI upAsanA karavAmAM ekatAna thai jAya che ane kAM tA satyanI sAmItI mATe AmaMtraNa ApanAra mahApurUSa upara paNa amegya rItie pAtAnI prADhavayane prabhAva pADI te mahApurUSane paNa utArI pADavAnI paddhatinA svIkAra kare che. zuM A e rItimAMnI eka paNa rIti prAmAIka purUSa mATe svIkArya che kharI ? . * . . vAMcaka mahAzayAne smaraNamAM haze ke sADatrIsamA varSanA prathama aMkamAM * nUtana varSa A mathALA nIce cirajIvInA jaina ane mahad jaina ' nAmanA lekhanI suMdaratA ane satyatA batAvavAnA IrAdAthI teoe AcAryazrI haribhadrasUrijI mahArAjAe peAtAnA saMedha prakaraNa ' nAmanA grantharananI trIjIja gAthAmAM lakhelA sevo Avo' A padane mUkI tenA upara carcA karavAnI peAtAnI icchA jaNAvI hatI ane jyAre pUjya zrI rAmavijayajI mahArAje te lekha upara ceAgya carcA karvAnuM AmaMtraNa ApyuM tAre teozrI upara asamayajJa ' ane teozrInA lekha upara * piSTapeSaNu ' / asatya AreApa mUkI vA tane uDAvI dIdhI. AvI anucita pravRtti karavA karatAM prathamathIja cIraMjIvInI khATI pra'zaMsA karavAne prayAsa na sevyeA hAta te peAtAnI pratiSThAmAM kSati zuM AvI javAnI hatI ? ADatrIsamAM varSamAM paNa caitra mAsanA prathama aMkamAM * navuM varSa ' A mathALA nIce paramAnaMdanA lekhA saMbaMdhamAM ane kresaranA sambandhamAM cAlatI carcA upara prakAza nAkhatAM cIraMjIvItI prazaMsA karavAnI ane peAtAnA kakko chuTAvavAnI pravRtti teonA haste IcchA ke anicchAe thai gai che ane te kAraNe zAstrI virUddha jatuM paNa lakhANuM thai javA pAmyuM che temaja tenI sAthe zAstrAnusAri lekhaka mahAzayeA upara asatya ane aNudhaTatA AkSepa thai gayA che te tenuM digdazaeNna karAvI devuM jarUranuM che ema dhArI te karAvuM chuM. ( . paramAnaMdanA lekhAnI prazaMsA karatAM temanA pitAzrI lakhe che keH-- " e lekha ApaNA vargamAM ucharatA jIvAneAmAM temaja navI rAzanIvALAemAM bahu uma`gathI vAMcavAmAM AvyeA che; ane dhaNA sujJajanAe paNa e lekhanI aMdara AvelI ghaNI hakIkata mATe tA e lakhavAnI khAsa AvazyakatAja hatI evA abhiprAyA ApyA che." upara pramANenI praza"sA poteja karavA karatAM sunarjanA taraphathI peAtAne maLelA abhi prAyapatroja akSarazaH te sujJajanAnAM nAmeAnI sAthe prasiddhimAM mUkyA heAta tA ghaNAja prakAza paData ane samAjane paNa ghaNuMja jANavAnuM maLata. astu te bAbatamAM teone jema ThIka lAgyuM tema karyuM enI upara ApaNe adhika uhApoha karavAnI kaI jarUra nathI, parantu te lekhAmAM AvelI zAstravirUddha vAtane hRdayaMgama yuktio ane prAmANIka zAstrA
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzanA navA varSamAM be prakAza. dhArA sAthe spaSTa karanAra mahAtmAo upara AkSepaka lakhANuM karI pitAne satyanA upAsaka tarIke batAvavAne dekhAva karatAM paramAnaMdanA pitAzrI lakhe che ke - mAtra AvezamAM AvI jaI navI ghusI gayelI paNa rUDha thaI gayelI tyAjya bAbatone paNa tajavAmAM AkuLavyAkuLapaNuM thAya, athavA kAraNasara dAkhala thayelI bAbata kAraNa patye paNa tajI devAmAM akaLAmaNa Ave, temaja dAkhala thaI hoya tyAre je rUpamAM thaI hoya te rU5 viparyAsapaNuM pAmI gayela hoya chatAM te bAbata hAlanA rUpamAM pakaDI rAkhavAno Agraha karavAmAM Ave to satyane svIkAraja na thaI zake uparanA ullekhamAM carcA karanAra mahAtmAo upara " Aveza"ne Aropa zabda mAtrathI oDhADI paramAnaMdanA pitAzrIe je je AkSepa karyo che temAM eka paNa satya heya ema koI paNa vidvAna vicAraka svIkArI zake tema nathI. zabdamAtrathI ja bIjAne asatyanA upAsaka ane pitAne satyanA upAsaka tarIke oLakhAvavA temaja temAM ja meTAi mAnavI e kaMI sArA AdamInuM bhUSaNa na gaNAya, pachI te teone je rUce te kharuM. chatAM A sthAne to mAre teozrIne nIcenA praznanuM samAdhAna karavA mATe khAsa karIne AmaMtraNa ja ApavuM paDe che - 1. evI te kaI bAbata che ke je ApaNAmAM tyAjya hovA chatAM paNa pesI gaI che? 2. kaI bAbatene ApazrI kAraNa pa tajI devA jevI jaNAve che? - 3. kai bAbato upara tame viparyAsa thavAne Arepa mUke che? mane AzA che ke mI. paramAnaMdanA pitAzrI prAmANika rUe uparanA praznonuM samApAna karaze yA to pitAnI asatya mAnyatAne pheravI pitAnA lekhamAM sudhAro karaze.. pAMcamA phakarAmAM prakAzanA taMtrIzrI bI. paramAnaMdanA lekhene aMge lakhe che ke - " amane te tenI aMdaranA ghaNA vicAre anukuLa lAgyA che.mAtra thI upajAvAnI khAtara game teTalo vakhata jAya game te mANasa prathama pUjA karanAra ke pratikramaNamAM sUtro bolanAra maLI jAya te badhuM sahana karavuM yogya lAgatuM nathI.TIlA cakSu sivAya bIjA tamAma cAMdalAo caDavAne rIvAja tadana kADhI nAkhavA lAyaka che. " mI. paramAnaMdanA lekhamAMne ghaNuM vicAro zAstra virUddha hAI bI. paramAnaMdanI manasvI kalpanAnA baLe jamyA che ane ke thoDA ja svIkAravA jevA che te chatAM mI. kuMvarajIbhAine ghaNuM vicAro anukuLa jaNAyA che e kevaLa navAI jevuM ja lAge che te chatAM teoe pitAne anukuLa lAgelA vicAronI noMdha lIdhI heta to vaLI tenA upara vicAraNA calAvI zakAta. astu jyAre teo tema karaze tyAre tenI vAta. dhI belAvavAmAM samaya jAya e paNa zrIyuta kuMvarajIbhAIne have rUcatuM nathI. e te samayanI kiMmata kahevAya ke bhaktinI kiMmata kahevAya ? zuM kuMvarajIbhAIne bhaktinI kiMmata karatAM samayanI kiMmata adhika jaNAya che ? bhakti karavAmAM adhika samaya kadAca vyatIta thaI jAya te zuM nukazAna che? - e te coksaja cheke pratikramaNanAM sUtro belanAra zuddha uccAravALo joie. lI te bharajI Ave te baulI zake che paNa sUtro bolanAra te je zuddha bolI zake teja joie,
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ virazAsanaparanu pUjana karanAra mATe " game te prathama pUjA karanAra maLI jAya" A pramANe lakhI zrIkuMvarajIbhAI zuM jaNAvavA mAge che? ane zrIvatsa Adi caDAvavAnA zAstrIya ulekhone svIkAra karavAnI zuM kuMvarajIbhAinI IcchA nathI? ane jyAre temanI te IcchA nathI to to teo ema mAne che ke mArI zAstravirUddha vAta paNa samAja mAnI leze? je teo tema mAnatA ja hoya te kahuM chuM ke tamAre tema mAnavAnI bhUla karavI ja nahi. pUjya gurUdevenI ane zAstronI AjJAne zirodhArya samajanArI samAja pAse tevI asatya vAte manAvavAnI AzA rAkhavIja e taddana niSphala che. kesaranA sambandhamAM zAstrAnusAri mahAzaye moTA moTA lekho lakhI eja kahI rahyA che ke "kesara zAstrasiddha che ane zuddha maLavA chatAM tene bahiSkAra karAvavAne durAgraha kadIja na thaI zake " eTale pachI teone te kaMija kahevAnuM rahetuM nathI. gAI vajADIne kahevAnuM ke lakhavAnuM hoya to kuMvarajIbhAI ! tamAreja che. tamAre spaSTapaNe jAhera karI devuM joIe ke ame amArA nAyakanI sAcI salAhane paNa anAdara karIne AgrahanA Ave. zamAM AvI jaIne kesara vAparavAnA ullekho zAstromAM baijuda chatAM saMghanI pAse kesaramAtrane bahiSkAra karAvavAmAM moTAmAM moTI bhUla karI che, mATe ame amArI e bhUlano svIkAra karatAM kahIe chIe zuddha kezara maLI zake tyAM sudhI prabhupUjAmAMthI amArI mAphaka kesarane bahiSkAra koIe paNa kare nahIM. " - rA. kuMvarajIbhAIne vinaMti che ke zAnta citte uparanI bAbatone vicAra karI pite jAte ubhI karelI bhramajALane bhedI satyane svIkAra ane tenuM ja prakAzana karazo. ema svaparanuM zreya thavuM che, paraMtu bIjAthI nahIM. , chAgAlAla. zrI jaina dharma prakAzano abhiprAya. jaina sAhityamAM vikAra thavAthI thayelI hAni-A nAmanI eka buka paMDita becaradAse taiyAra karI tenA phArame ghaNu jagyAe vAMcavA mokalyA che. dhAravA pramANe te buka baMdhAIne bahAra paDI nathI, paraMtu je e buka bahAra paDaze te amArA vicAra pramANe jainavargane ghaNIja hAni karaze. A bukanI aMdara tamAma sthAne azraddhA, zaMkA ane kalpanA sivAya bIjuM daSTigocara thatuM nathI. mahAvIra paramAtmAne mATe paNa mAtra vardhamAna zabdathI sarvatra ullekha karyo che. eka paNa vizeSaNa sAthe lagADavAnuM lakSamAM AvyuM nathI. badhA AgamomAM ane paMcAMgI vigeremAM temane bheLaseLa thaI gayAnuM ja lAgyuM che. je Agamane temaja paMcAMgIne bhadrabAhusvAmI, haribhadrasUri, umAsvAti vAcaka, sihathiMgaNI, devadrIgaNI pramAzramaNa, hemacaMdrAcArya, hIravijaya sUri ane yazavijaya upAdhyAya jevA pratiSThita pUrvapurUSa pramANika mAne che, satyarUpa mAne che, bheLaseLa vinAnA mAne che, tene A apUrva vidvAna vikAra thayelA mAne che. AgamamAM jinapratimA ke jinacaityaja tene dekhAyuM nathI ane je che te ghusI gayelA mAne che. amane samakita soddhAranI buka taiyAra karatAM temAM aneka sUtrane pATha mahAtmAzrI AtmArAmajI mahArAje nakhAvyAne jAti anubhava che,
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ " kaNabhA skulanA heDamAstarane vinaMti- ' rara. A badhuM jinAjJAne lepa karIne svayameva Agamo vAMcAnuM ja pariNAma jaNAya che. "zrAvake sUtra na vAMcavA" ema kahyuM che te kAMI temAM dolata bharI che teTalA mATe nahi; paNa te viSayakaSAyamAM Dubelo che, avakAza vinAne che ane gurUgama meLavIne vAMcI zake tevo saMbhava nathI; tethI tene svayameva vAMcatAM sAcI vAta avaLI pariNamI na jAya teTalA mATe che. ahIM pratyakSa ene anubhava thAya che. ame e bukane koipaNa prakAranuM uttejana ApavA yogya to nahi paNa sAmAnya janAe vAMcavA jethya paNuM mAnatA nathI. kAcI buddhivALAne vAMcavAthI paNa nukazAna kare tema che. vaLI A bukane bhASaNa thayelA rUpe prathama jaNavyA bAda bukanI prAMte khulAso karavAmAM Avyo che ke bhASaNamAM te AnA mudAja kahevAyA hatA, pachI tene pallavita karelI che. amArI to e buka bahAra na paDavAnI paMDita becaradAsane salAha che. mAnavI ne mAnavI e temanI IcchAne Adhina che." noMdha-zrI jainadharma prakAzamAM "phuTa neMdha ane carcA ' nA lekhaka mahAzaye uparanAM abhiprAya pragaTa karI pitAnI jena tarIkenI eka pharaja adA karI che ane amAruM te e mAnavuM che ke dareke dareka samAjahiteSI ane dharmapremI patrakAre pitAnI te pharaja. bajAvavAmAM naja acakAvuM joIe, temaja amArI dhAraNuM pramANe darekedareka "jena" nAma dharAvatA patramAM AvI ja jAtanA abhiprAye to jarUra prakaTa thazeja. sampAdaka kaNabhA skulanA heDamAstarane vinaMti- mAstara sAheba ! kesaranI cAlu carcAnuM zAnta citte saMpUrNapaNe avalokana karyA vinA prArthanA ke abhyarthanA karavA prakAzamAM AvavuM ane bInajarUrI lakhI samAjane samaya nirarthaka barabAda karavo e ApanI padavIne zobhatuM nathI. Apa na jANatA hai to jANI leze ke kesara zAstrasiddha che ane zuddhanI prApti chatAM tene bahiSkAra na thaI zake kesara zAstramAM che ema te kuMvarajIbhAIne paNa kabula karavuM paDyuM che mAtra teo pote jAte karAvelA bahiSkArane punaH svIkAra karatAM acakAya che. huM te ene paNa sAruM nathI ja mAnatA mATe. nirarthaka jANyA vinA zAstrathI virUddha jatuM lakhANa karI IdagIne jokhamamAM nAkhavAnuM sAhasa karavuM e ucita nathI pachI te tamArI marajI. sAheba ! Ape upasthita karele -kezarathI prabhupUjA karavAnI kayArathI praNAlikA zarU thaI ! " A prazna bIlakula asthAne che, kAraNa ke zastrasiha bAbatamAM praNAlikAne prazna upasthita karavo eja sthAna prApta nathI. bAkI kuMvarajIbhAI to Aje tame athavA bIjA keI arthAta jenI je maracha Avaze ane je lakhaze ane jemAM pitAnI vAtane puSTi maLatI haze te sadhaLAne pitAnA prakAzamAM sthAna ApI deze mATe kuMvarajIbhAIne nAme bhUlamAM paDI jaI vastusthitine keI saTTarUpAse samajyA vinA Apa je kaMI lakhaze yA lazo tethI nukazAnaja thaze, eja le ApanA hiteSI
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ . 224 : vIrazAsana. mahArAjA caMdrazekhara (gatAMkathI cAlu prakaraNa 7 mu. dehare, kAmalubdha nara jagatamAM, karI pere kIca lapaTAyaH IcchA pUrNa thayA vinA, phekaTa jIva gumAya. kamAndha mANase pANInI AzAthI kAdavamAM khuMcI jatA hAthInI mAphaka pitAnI tuccha vAsanA tapta thAya te pahelAM pitAnuM sarvasva beI bese che. rIsuMdarInuM haraNa karI rAjA citrasene tene pitAnA AvAsamAM lAvI zuM sAra kADho te have ApaNe joIe. "he sulocane ! " rAjA citrasena bolyA "bhaTakatA bhUta jevo caMdrazekhara A tArA yauvana bAgane khIlavI zakaze nahi. jeDI to tArI ane mArI apUrva banI zakaze. savIra dezane adhipati evo huM kyAM ane gAmegAma tathA vanevana AthaDate evo caMdrazekhara kayAM? caMdranI sAthe rohINIne nivAsa jagatanA lokone dRSTAnDarUpa thaI paDe che, mATe huM khAtrIthI kahuM chuM ke he lalane ! tuM mArA sahavAsa vinA nirarthaka thaI paDIza." kAmavarathI saMdazya thaI gaelA rAjA citrasenanuM yAtaSThA bhASaNa sAMbhaLI jene zAka tathA vismayatA prApta thaI che, evI rIsuMdarI bolI "he kALakaTa! caMdra ane rahINIne je ma 4 vakhANe che tema tenI ucca sthItine zAntatAthI nIrakhavAnI tathA tenI pratyenI IrSyA tajI devAnI tArI buddhi kema caLI gaI che? mArA pati caMdrazekhara caMdra" ne ratIsuMdarI "rAhINuM saMge birAjate tuM kema joI zakatA nathI ? zuM tuM chatI AMkhe paNa suradAsa banI gayo chuM? tuM kSatriputra nathI paraMtu koI dAsIputra hoya ema mane to lAge che. uttama puraSo parastrIne abhilASa kadI paNa karatAja nathI, parastrIne saMga karanArA pitAnA bApadAdAnI Ijata upara pANI pherave che ane kuLanI ujajavaLatAne mazIna kucaDe lagADI kALImeza banAvI de che. he rAjA! tArI A vartaNuMka rAjyApadane nIcuM jevarAvanArI che. he rAjA ! vaLI te vAta te bAjue rahI paNa mane haraNa karavAmAM te tArI jIMdagIne moTA jokhamamAM nAMkhI che. kezarIsiMhanI kezavALI grahaNa karI deNu jIvato rahyo che? mATe samaja samaja. haju paNa tArI jIMdagInI salAmatI cAhato hoya ane paradArasaMganA bhayathI Darate heya te satvara mane mArA svAmInAtha pAse javAnI jogavAI karI Apa." "tIsuMdarI, he raMbhAsvarUpa ramya ramaNa ! tuM je kahe che te badhI vAta
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahArAjA caMdrazekhara. .. 225 sAcI che. parastrIgamananuM pariNAma bhayaMkara hoya che te vAta mArI samaja bahAra nathI. ghaNI vakhata dAjhavA chatAM paNa dIpakane viSe tallIna baneluM pataMgIyuM pite bhasmIbhUta thaI jAya tyAM sudhI tenI sAthe khelyA ja kare che. he mRganayanI ! mArI paNa eja sthIti che tAruM saudarya, tArI laTaka tathA tArI mohaka chabI tArI sAthenA bhogavilAsa vinA bIjI koI paNa rIte mArA dilane zAnta thavA deze nahi. mATe lAMbuM TuMkuM bhASaNa karI kamaLa magajane bilkala tasdI ApIza nahi." he pApI rAjA! tuM paNa yAda rAkhaje ke tArI icchA pUrNa thayA vinA hAtha ghasato jIvathI jaIza" ratI suMdarI dhAtura thai belI. " te mAre samajavAnuM che" rAjA be "huM paNa mArAthI banatA upAye karuM chuM, pachI je thaze te joIzuM. tAre vicAra karavo hoya te karI joje. rAjIkhuzIthI do banaze te baLAtkAra karavAnI jarUra nathI, nahi te pachI tuM che ane huM chuM." ema kahI citrasena pitAnA AvAsa tarapha cAlyo. tenA gayA pachI ekalI paDelI ratI suMdarI A pramANe pitAnA mana sAthe bolavA lAgI "he naravIra rAjA caMdrazekhara ! he paraduHkhabhaMjana vIra ! zuM tame mArI A sthIti sahana karI zake kharA? siMhaNanI sAthe saMbhoga karavAnI AzA rAkhanArane siMha kadI jIvato javA de kharA? kadI paNa nahi sAMbhaLI zakAya e tuccha vacane uccAravAnI A pApAtmAe je himmata karI che te tamArI jANa bahAra che, nahi to A nazvara jagatamAM te chate paNa kyAMthI rahe? pArakAnI bahena, beTI agara strIne viSayavAsita nehavacanothI saMbodhanAra pitAnI bahena, beTInI e sthIti karanArane mahA kura najarathI jue che. viSayalaMpaTa svArtha purUSo pitAnI duSTa vAsana tRpta karavAnA hetuthI pArakAnI bahena beTI tarapha keTalIka vakhata kRtrima dayA darzAve che, paraMtu te sthiti pitAnI bahena, beTI upara AvI paDatAM sAmAM koI dayA darzAvanAra Ave to tenuM ziraccheda karavA sudhInuM pagaluM bharyA vinA paNa rahetA nathI. A pApI mane baLAtkArathI - raMjADaze, mArA pavitra pativRtta upara ' humalo karaze, ahIMthI nAzI chuTavAne eka paNa upAya nathI. jIva jAya tenI paravA nahi, paNa pativRttanuM rakSaNa prANu sATe karavuM joIe" ema keTalAka vakhata sudhI bhinna bhinna vicArothI jenuM mana bhramIta thaI gayuM che, evI ratIsuMdarI pitAno prANa paraloka svAdhIna karavA taiyAra thai. pAse paDelI deraDI lai jevI te pitAnA gaLAmAM phAMse nAMkhavA jAya che, te vakhate be purUSoe utAvaLe AvI te daddha khuMcavI laI pheMkI dIdhI ane kahyuM "he mahA satI! AvuM aghaTIta AtmahatyAnuM kAma tamArA jevAne karavuM ghaTe nahi, tame thoDA divasa dhIraja dhare, have tamArI sAme najara sarakhI paNa kaI karI zake tema nathI. mahArAjA caMdrazekhara thoDA vakhatamAM tamArI pAse AvI pahoMcaze ane je raste A baMdhanamAMthI chuTavAnuM che, te rasto ame nakkI karI tamane jaNAvIzuM, mATe to thoDA vakhata mATe te duSTa rAjAne AzA ApI jhole caDAve - " bhane vaza thaI ame banne jaNa caMDALa jogIonA vaza paDyA hatA, te jegIo kAmane prathama vaNI ghaNI lAlace batAvI eka pahADanI bhayaMkara guphAmAM laI gayA * ..* - - ".
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ | 226 . . * ' vIrazAsana. ' hatA ane tyAM AgaLa amane devInA baLIdAna tarIke vadheravAnI taiyArImAM hatA, tevAmAM vIra caMdrazekhare AvI amane bacAvyA. ". * ; " AjakAla dhUrta jogaTAo ghaNuMja kukarma calAvI rahyA che. cha ratIsuMdarI bolI "vAruM, pachI zuM thayuM ! , " tyAMthI vIraputra caMdrazekhara sahita ame pharatA pharatA eka nagaranI najIka vanamAM jaI caDayA, ke jyAM AgaLa yazomatI nAme eka tapasvInInA mukhathI apano saghaLo vattAMta sAMbhaLe. ", tyAre kumAra caMdrazekhara hAla kyAM che?" ratIsuMdarI adhirAithI belI.. teo paNa amArI sAthe ja che, A nagaranI bahAka eka jhADanI chAyAmAM beThA che che ane ame temanA hukamathI ApanI khabara meLavavA mATe atre AvyA chIe. have tame muMjhAzo nahi. ApaNe hAlaja jaI zakIe tema che. paraMtu A pApI rAjAne tenI kRtinuM phaLa ApavA khAtaraja tamane hAla turata ame rokAvAnuM kahIe chIe." ' ' priya pAThaka ! ratI suMdarI sAthe vAta karanAra A banne purUSa koNa hatA, te tame samajI zakyA hazo, jogIonA hAthe halAla thatA pitAnA banne mitra ke jeNe caMdrazekhare ? bacAvyAM hatA ane tyAMthI yazomatI tapasvInInA mukhathI samAcAra meLavI subhagApurI tarapha AvyA hatA. caMdrazekharane nagara bahAra ja rahevA daI. tenI AjJAthI pharatA pharatA lokenA mukhathI ratI suMdarInuM raheThANa vigere jANuM laI caMdrazekharane khabara ApI hatI ane tethI karIne caMdrazekhare pitAnI vidyAnA baLathI vimAna banAvI temAM banne jaNane besADI citra senanI sakhta cekIvALA ratIsuMdarInA AvAsamAM mokalyA hatA. tyAra pachI ratIsuMdarInI rajA laI bIje divase AvavAne vAyado karI te banne jaNa * AvyA hatA, tevI ja rIte tyAMthI nIkaLI kumAra pAse AvyA. - kumAranA pUchavAthI te banne jaNe saghaLI bInA kahI saMbhaLAvI, ke je sAMbhaLI tene rAjA citrasena upara atyaMta krodha caDha. "ThaganI sAthe ThagAI ramavI sArI" e irAdAthI pitAnA krodhane dAbI daI teNe eka navI yukti racI. . najIkamAM eka jaLathI bharelA sarovara upara hajAro strIo pANI bharavA AvatI hatI. strIo ketakanI rasIaNu hoya che, e vAta nirvivAda che, jethI te traNe jaNe abadhUtane veSa dhAraNa karyo. caMdrazekhara mahAna jaTAdhArI gurU banyo ane bane mitrone tenA celA banAvyA. prAtaHkALamAM keTalIka strIo tyAMthI pANI bharIne jatAM jatAM A navA gIonI navIna racanA jotI jotI ubhI rahI. ghaNuM strIo te A tamAso mugIne mugIja joIne cAlI gaI, paNa chevaTe eka gharagharanAM pANI pInArI aTakacALI strIe pUchyuM "bAvAjI ! ApanI pAse kAMI vazIkaraNa maMtra che. : .. - - - kavi rasika
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ amArI noMdha. A 27 amArI neMdha. -- -- kesaranI carcAe dina pratidina gaMbhIra svarUpa pakaDayuM che. vAMcake amAre Azaya sIdhI rIte samajyA nathI, paraMtu kadAca samajyA hoya te paNa pitAne kadAgraha choDavA rAI na hoya tevo dekhAva karatA rahyA che. azuddha kesarane vAparavAno Agraha koI paNa dharmapremI karI zake nahi, temaja kesarane paradezInA bahAne prabhupUjAmAMthI uDAvI devuM e paNa koI dharmapremI sahana karI zake nahi. evI hajAre paradezI cIje ApaNe hamezanI upayogamAM AvatI mAluma paDaze ke jenAM nANAM mAMsAhArIonA hAthamAM jAya che, chatAM te cIjone tyAga karavAne AjanA navIna vicArakane khyAla paNuM AvatuM nathI; mAtra kesaraja teonI najaramAM kheMcI rahyuM che, te paNa phakta prabhupUjA mATeja, khAvAmAM teone vAM jaNAtuM nathI.' prathama te kesarapUjAja zAstramAM nathI tema samajAvavA prayatna karyo, paraMtu jyAre temAM na phAvyA tyAre paradezInuM bahAnuM kADhyuM. zuM AvA bAnA nIce prabhupUjAmAM khAmI lAvavI ane potAnA upaga vAte te pApaneya Dara na rAkhave, te zuM kaI zANe purUSa pasaMda karI zake kharo ke? kesarane apavitra kahenArAonI, tenI khAtrI mATe egya prayatna karavAnI athavA pavitra meLavI lokone pUruM pADavAnI pharaja nathI? tapAsanA pariNAme kesaranI pavitratA mATe nIce mujaba saraTIphIkeTa maLeluM che. satyAkAMkSIone egya lAge te grahaNa kare. ' , - No. 2478 of 1921. Office of the Chimanlal Analyser, Government Laboratory, Byculla. . Bombay, 19th October, 1921. From, ... Major B. Higham, I. M. S. Chemical Analyser to Government, BOMBAY. To, - Mr. Mansukbhai Bhagubhai Parikh. Bombay. Sir. With reference to your letter No... " of the 17 th instant forwarding an intact tin labelled S. Naron & Co's Sun Label Saffron.
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 vIrazAsana. I have the honour to state that it is a good sample of genuine Saffron free from alcohol or any, animal matter. I have honor to be, SIR, Your most obedient servant, Sd/ Major B. Higham I. M.'s. Chemical Analyser to Government. zrIyuta gAMdhIjIe dezoddhAra mATe svArthayAga karI, aneka kaSTaparaMparAne vaherI laI, Aje lAkho karoDonI prazaMsA AkaSI lIdhI che. ame paNa gAMdhIjInA kAryo paikI keTalAkanI prazaMsA karyA sivAya rahI zaktA nathI; paraMtu teTalA mAtrathI ja mohabdha banI gAMdhIjIne paramapavitra prabhu mahAvIranI tulanAmAM mukavAnuM gAMDapaNa te ame kadI paNa dA. khavI zakIe nahi. jene je upamA ghaTatI hoya teja apAya. aghaTita upamA ApavAmAM te ame teonI ADakatarI rIte nindAja thatI hoya tema samajIe chIe. alabatta gAMdhIjI atyAre eka asAdhAraNa mAnasIka zakti dharAvanAra manuSya che. ahiMsAnA mAge svarAjya prAptinI laData mATe samagra dezanetAmAM teozrI agragaNyanI koTImAM AvyA che ane tethI jema nyAyamAM zrI rAma, paraduHkhabhaMjanamAM zrI vikrama, satyavAdImAM harizcaMdra ane dAtAramAM jema karNanAM nAme prAtaHsmaraNaya thaI paDyAM che, tevI ja rIte zrIyuta gAMdhIjInuM nAma ItihAsanA pAnAmAM suvarNAkSare ketarAI rahe to navAI nahi. . ATaluM chatAM ame bedhaDaka kahIe chIe ke prabhu mahAvIranA ane gAMdhIjInA jIvanamAM merU ane sarasava jeTaluM aMtara raheluM che. asaMkhya devo jemane paDate bola jhIlI letrAne tatpara hatA, evA AtmikennatinI race pahoMcelA prabhu mahAvIra tribhuvanane DolAve tevuM sAmarthya dharAvatA chatAM, zatruonA trAsa (upasargo )ne samabhAve sahana karanAra hatA prabhu mahAvIre zatrumitrane samadaSTithI joI, aneka Apattine sahana karIne paNa sIdhI ke ADakatarI rIte koI paNa jIvanI lAgaNI dubhAvI nathI, te buruM karavAnI te vAta ja zI ? zrIyuta gAMdhIjImAM tevA prakAranI zakti amArI daSTie te dekhavAmAM AvatI ja nathI. kayAM devAdhideva prabhu mahAvIra ane kyAM zrIyuta gAMdhIjI prabhu mahAvIranuM Adarza jIvana yathArtha jANe ane samaje te cAhe jaina hoya ke jainetara hoya, teonI daSTimAM prabhu mahAvIranI tulanAmAM Ave tevI eka paNa vyakti tribhuvanamAMya atyAre te najare na Ave. zrIyuta gAMdhIjInA keTalAka aMdhabhakto, khuda jene bhale mahAvIra ane gAMdhIjImAM kAMI paNa pharaka na dekhe, eTale temane prabhu mahAvIranI tulanAmAM muke, yA to khuda prabhu mahAvIra tarIke paNa gaNe tathA keine zrI gautamasvAmIjI ane zrI sudharmAsvAmIjInI upamA Ape tenI amane leza paNa paravA nathI, paraMtu eTaluM to kahI zakAya ke, koI paNa samaju ane prabhu mahAvIrane yathArtha paNe oLakhanAra, tevA vicArane mukhetAbharyA bakhALAja gaNya zivAya heze nahi. . .
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ A vakhate surata ane mULAmA sAlabAga khAte ujavAela manto prabhu mahAvIranI jatI naheAtI, paNa temAM kevaLa khAdIpracAra ane sahakArI dezanetAonI praza MsAja hatI. ame uparaja jaNAvI gayA che ke dezanetAonA niHsvArtha kAryAMnI prazaMsA mATe e mata hoi zakeja nahi, paNa prasaMga mahAvIrajayaMtInA, ke je samaye prabhu mahAvIranA A da guNAnuM guNagAnaja hAya teve vakhate mukhya uddezane bhulI ja asaMbaddha bakhALA keTalAka vaktA taraphathI kADavAmAM AvyA hatA te pratye ame tA . amArI sakhta nApasaHgIja jAhera karIe chIe. varSo sudhI ekaja ThekANe paDI rahenAra maDalAcAryane bIjA sAdhue mATe tevI TIkA karavAne kAMi paNa haeNka nathIja. apAsarAte TIAzALA banAvavAnA tathA sAdhuone cAlu laDatamAM jhukAvAnA maDalAcAya nA upadeza temanI pAkela vayanI pAkaTa buddhineAja namunA kahI zakAya. * * muMbAinI jIvadayA maMDaLI jIvavadha aTakAvavAnuM kAryAM ghaNIja uttama rIte karI rahI che. dakSINa kanArAnA sIrasI gAmamAM mArIkA yAtrA prasaMge dara e e varSe ATha hajAra bakarAno thato vadhu majakura maDaLIe cAgya prayatnA vadhu aTakAvyeA che ane cAlu sAlamAM tevA vadhatA sabhaMva jaNAtAM sArA netAonAM pharamAna bahAra pADavAnI sucanA thavAthI, zaMkarAcArya mahArAja tathA zrIyuta gAMdhIjInAM pharamAne bahAra paDAvI pAtAthI banatuM karyuM che. eka kAMTA bhoMkAtAM araDATa karatA manuSya prANI, khIjAne prANAnta kaSTanA anubhava kuvA thatA haze tene khyAla na karI zake te manuSya nathI, paNa eka hRdaya vagaranA, manuSya nAmane lajavanAra narapIzAca che. hIMsA jevuM pApI adhama kA` duniyAnI sapATImAM anya kAi hoi zake nahI'. tevA hIMsakAne peAtAnuM pApI mADhu kAine paNa batAvavAnA hakka nathI. duniyAmAM sahRdaya sajjana gaNAtA kAi paNa manuSya AvA kAryane dhikkAranI draSTIthIja joI zake. ameA jIvayA maMDaLanA kAryavAhakAne temanA A uttama kArDa mATe aMtaHkaraNapUrvaka abhinaMdana ApIe chIe ane icchIe chIe ke tene AvuM kAya karavAne zAsanadevatA dirdhAyu bakSe. --(0) abhiprAya. jaina lagnavidhi ane lagnagItA--A nAmanI buka sta MbhatIrtha jainama La taraphathI maLI che. sadarahu bukamAM lagnavidhi sArI rIte vistArathI darzAvavAmAM AvI che, temaja lagnanAM gItA paNa ThIka gAThavavAmAM AvyAM che. A bukanAM -gItA jo lagnamAM gAvAmAM Ave te phaTANAM gavAtAM maTI zake. lagnavidhi paNa A mujaba thAya te IcchavA ceAgya che. kiMmata 0-4-0 che te kharAkhara che. maLavAnuM ThekANuM trAMbAmAMya muMkhAI na Dha.
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIviyAnaMdasUrIzvara Urphe AtmArAmajImahArAjanA samudAyanA munimahArAjazrIkapUravijayajImahArAjanuM dIlagIrIdAyaka avasAna, " 'amane jaNAvatAM ati kheda thAya che ke, munizrI kapU ravijayajI pATaNathI nIkaLelA cArUpa tIrthanA saMghamAM munimahArAjazrIuM savijayajImahArAja sAthe AnaMdapUrvaka yAtrA karI AvyA bAda 15 divasanI mAMdagI bhogavI phAgaNa vada 13 ne ravIvAranI savAre sumAre A vAgatAM pATaNa zaheranI aMdara Avelo sAgaranA upAzrayamAM jJAna, dhyAna ane aMtyArAdhanA karI A phAnI dunIAne choDI svargagamana karI gayA che, paraMtu pATaNanI prajAmAM bhASaNadiThArA potAnI kIrtirUpI kapUranI suvAsa khakhaDe rAkhI gayA che. A mahAtmAe sumAre bAra varasanI ladhuvayamAM munimahArAjazrIhavijayajImahArAjanA ziSya munizrIlatavijayajI tathA munizrIdharmavijayajI mahArAja pAse dIkSA aMgIkAra karI hatI ane pacIsa varSanI umara thatAM temaNe A asAra zarIrano tyAga karyo che. ATalI TuMka mudatamAM mahUme vyAkaraNa, kAvya, keSa, nyAya ane keTalAeka jaina sutro uparAMta chaThThI karmagraMthanI TIkA sudhInuM jJAna meLavyuM hatuM, eTaluMja nahi balake munimahArAjazrIvallabhavijayajIe muMbaImAM comAsuM karyuM tyAre temaNe paNa munimahArAjazrIdolatavijayajI tathA munimahArAjazrIdharmavijyajI sAthe comAsuM karI temanI joDe dakSiNa tathA varADa pratamAM vihAra karyo hato. ' ' ' A bALamunie zrI siddhAcalajI, giranArajI, saMkhezvarajI, aMtarikSajI, bhAMDakatIrtha ane dakSiNa haidrAbAda pAse AvelA kulapAka tIrthonI yAtrAe karI potAnA AtmAne pavitra banAvyA hatA. na jyAre teo punA taraphathI vihAra karI paramagurUmahArAjazrIhavijayajI mahArAja pAse IdAra AvatA hatA tyAre ahamadanagara, evalA, dhulIA, mAlegAma, sIrapura vagere gAmamAM temane ghaNo AvakAra malyA hatA. dhvajApatAkAthI zaherAne zaNagArI meTAM sAmaiyo sajI zrAvaka bhAIoe jenetara amaladArone sAthe rAkhI bahuM sAre satkAra karyo hato, eTaluM ja nahi paNa sIrapuranA sAthe te sAthe AvI zrI mAMDavagaDhanI yAtrA karAvI gurUkhahArAja pAse ke dAra pahoMcADayA hatA. mA bAla munie keTalAeka graMtha ane nibaMdhe lakhI jaina sAhityasevA paNa aAvI che. - A mahAtmAnA AtmAne zAMti maLe ema iachI vIramIe chIe. che lI. vIraca sAMkalacaMda.