Book Title: Two Unpublished Caitya Paripatis on Citod Tirtha
Author(s): Jitendra B Shah
Publisher: Z_Nirgranth_Aetihasik_Lekh_Samucchay_Part_1_002105.pdf and Nirgranth_Aetihasik_Lekh_Samucchay_Part_2
Catalog link: https://jainqq.org/explore/269053/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Two Unpublished Caitya Paripatis on Citod-tirtha Jitendra Shah The tirthamalas and the caitya-paripatis are the two distinctive types of metrical compositions in Jaina medieval literature. Of the two, the caityaparipatis concern with the pilgrimages undertaken to the Jaina holy places, the routes followed, and what was noticed at the tirtha-sites by the authors. These refer to the then existing caityas, their enshrined Jinas, and other concomitant information besides the numerical count of the caityas and in some cases the connected notable events and other details such as the names of the founders and the dates of foundations. Although the brief descriptions given these usually are not important from literary viewpoint they are invaluable as historical records of the Jaina places of worship in medieval times. By editing such unpublished works preserved in the Jaina libraries of manuscripts, the scholars in the past like Vijayadharma suri, Pandit Bechardas Doshi, Hiralal Rasikdas Kapadia, Mohanlal Dalichand Deshai, Sarabhai Nawab, Munivara Kalyanavijayji, Agarchand Nahata, Vidyadhara Johrapurkar, and Madhusudan Dhamki (M. A. Dhaky) have attracted attention to them. A large number of those compositions describe the most revered holy places such as Satrunjaya with Palitana, Girnara with Junagadh, also Amdavad (Ahmedabad, medieval Asapalli-Karnavati), Patan (Anahillapatana), and Khambhat (Stambhatirtha) besides many, many other sites. Several of such works also refer to such other holy places like Idar, Abu, Serisa, et cetera, these psalms were composed mostly in Old Gujarati. It is possible that several such works, hitherto unpublished, are still lying in the Jaina manuscripts libraries. An attempt here is made to publish two such paripatis which so far were unpublished. These relate to the 'Citod' or 'Citradurga-tirtha' in the Mevad area of south-western Rajasthan. For the purpose of comparison, I also include here the earlier published "Citod Paripati," composed by the disciple of one Jayahema'. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Two Unpublished Chaitya Pariptis on Citod-tirtha The subjects of tirthamalas and caitya-paripatis The tirthamalas, as a class of literature, originated in time before the caitya-paripati class. They continued to be composed in later centuries as well. The earliest can be traced from c. mid 11th century A. D. These compositions fill in the gaps in the knowledge of history regarding the Jaina tirthas, their temples, the Jinas to which they were sacred, and sometimes also give small but significant bits of information, otherwise unknown from other sources. 415 Generally speaking, the other class of Jaina literature rarely informs us on rulers and the holy places. But the tirthmalas exclusively concentrate on Jaina holy places and often are fairly informative on them. Even from the viewpoint of deciding the true geographical location of a place, antiquity of a notable caitya, history of the language, history in general, also the trade routes, the prosperity of the towns and cities that lied on the route, etc. This class of literature provides a valuable source for knowing the status of Jainism in the particular centuries and regions. Besides this, these tirthmalas are often the only source of information on Jaina holy places and the temples that subsequently were destroyed by the invaders and sometimes abandoned after the migration of the Jainas from the concerned places. They, at times, also give information about the Jina images that were moved from their original sites to other sites in a particular period. Afterwards, another class of such compositions, the caitya-paripatis, as aforenoted, developed in old Gujarati (also called Maru-Gurjara-bhasa). Earlier, the languages employed in composing the tirthmalas were Sanskrit and Prakrit. The two paripatis edited here are in old Gujarati language. Two Citod-tirtha Caitya-paripatis As explained in the foregoing, a caitya-paripati describes the travels of a congregation proceeding on a pilgrimage to a holy place or places from a certain town or city. It describes the route they followed for their destination, and also the towns or villages, or any other holy place or Jaina temples they visited on the way. The two Citrakuta-caitya-paripatis presented here describe the path taken for reaching Citod, the visit on the way to the Jaina temples and the Jinalayas and the Jina images enshrined therein. The First Caitya-paripati The author of the first work is the disciple of Bhavsagara suri. He has not mentioned his own name, the last line reads as this follows: Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 416 J. B. Shah "E Vidhai paksa ganadhara Bhavsagarasuri anucara im Bhanar" Meaning: The disciple of Bhavsagara suri who is the leader of the Vidhipaksa, has composed this (paripati). Jambu-jyoti We have no other information about the author. Only a single manuscript of this work is available and is preserved in the Lalbhai Dalpatbhai Institute of Indology, Ahmedabad, (numbered 16682). It was obtained originally from the collection of the Nagarseth of Ahmedabad. The date of the manuscript is c. 17th century. It has two pages, each containing 15 lines. Each line has about 42 letters. The date of composition is Samvat 1562 (A. D. 1506). The language employed is simple and hence easy to follow. This composition briefly describes the path from Patan to Citrakuta / Citod, and the caityas and villages they visited on the way pilgrimage route. Second Citrakuta paripati: We find no mention of the name of the author of this Paripati, nor do we find the designation of his gaccha or his guru's name in the colophon. Besides, the initial 35 stanzas are missing. Some years ago, Prof. Dhaky had procured its transcript from the Oriental Institute, Baroda, and given it to me for editing. No information was recorded on the transcript about the particulars of the manuscript. However, from the language and description, its date of composition may be placed at the end of 16th or the beginning of 17th century. Citod As one of the main townships of Mevad, Citod was, and is, a famous site. It has a reputation as the land of heroes since the medieval times. Its hill-fort rises from the ground to about 500 feet, and is known as Citodgadh. It is of ancient founding. Citrangada (a later Maurya king), according to the tradition, renovated it and so it came to be known after him as Citrakuta. According to Triputi Maharaja, this fort-town was settled by Amarsimha Rana in Samvat 902 (A. D. 846). (Jaina Tirthono Itihasa, pt., p. 385). In the late Prabandhas, we notice that Siddhasena Divakara (c. earlier half of the 5th cent. A. D.) was also connected with Citod. Besides, Citod was the place of birth as well as of literary activity of the famous Haribhadra suri (c. A.D. 700-784), Hemchandra (active c. 1130-1172) has included this holy place in a hymn, the Sakalarhat-stotra : Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Two Unpiblished Chaitya Pariptis on Citod-tirtha Vaibhara Kanakacalo-rbudgiri sri Citrakutadaya | Tatra sri Rishabhadayo jinavara kurvantu vo mangalam || In c. A. D. 1110, at the instance of Jinavallabha suri, two Jaina temples belonging to the Vidhipaksa were founded. These likewise were consecrated by him. Here Visala Sravaka had performed the setting up ceremonies for the holy images in Samvat 1439/A. D. 1383. Then, in Samvat 1444/A. D. 1388, for the Adinatha image of the local temple, consecration rites were performed by Jinaraja suri and in Samvat 1489/A. D. 1433, the Pancatirtha rites were performed in Citod by Somsundara suri. Saranavalji, the Prime Minister of Maharana Mokala, also had several jinalayas constructed. About three centuries before all of these happenings, in the medieval times proper (c. first decade of the 12th cent. A. D.), Acarya Jinvallabha suri had got constructed two Vidhicaityas at Citod. The famous Manastambha and the Jinamandira beside it are of the late last quarter of 13th century A. D. Both of these belong to the Digambara sect. All other extant Jaina temples are of the Svetambara sect. Karma Sah Osvala (early 16th cent.), who reestablished the prestige of Satrunjaya-tirtha, was also a resident of Citod. Thus, Citod at one time was one of the main Jaina religious centres as also a Jaina place of pilgrimage. 417 Several Jaina Sanghas had visited this place from western Indian cities and towns. From the two paripatis annexed here, we get descriptions of two such congregations. In the first paripati, as earlier noted, the disciple of Bhavasagara has given a brief but fine description of the journey from Patan to Citod. The paripati thus begins : Pranamasium pahilum Pasa Jinanda, caitya-pravadi karis anandi | Sri Citod tani Jinayatra, kariya karuniya nirmala gatra ||1|| Meaning: At the outset, I offer obeisance to Parsva Jinesvara (and next) I shall, with delight, undertake the pilgrimage to Citod and shall cleanse my body (by this pilgrimage). Thus, we find, in this poem, the description of the pilgrimage from Patan to Citod. The Second paripati describes the pilgrimage to Citod from Urandi. The villages on the route from Urandi to Citrakuta are mentioned in it. Thus, the theme of both the works is the description of pilgrimage of a large congregation of devotees-Sangha-to Citrakuta. In this paripati, too, we get the description about the route to Citod and the villages, towns, as well as the prosperity of some of these as the pilgrims saw while they passed through these on the way to their destination. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 418 J. B. Shah Jambu-jyoti pATaNa kutigma pura Ilama pura rupapuri cANasmA dhISNuri pAcuTi mahesANA vAlaMba kAsa visali nagara, vIsanagara vaDanagara uDake IDara nagara pAli DuMgarapura AMtarI vadri baMbhokiMga mANArI citrakUTa kAkarivADI/karahaDA delavADA nAgadrahI palAsaNa palANa sAdaDI jItavADa pAMca jinAlaya eka jinAlaya eka jinAlaya eka jinAlaya be jinAlaya eka jinAlaya ATha jinAlaya eka jinAlaya eka jinAlaya be jinAlaya be jinAlaya be jinAlaya be jinAlaya traNa jinAlaya be jinAlaya cAra jinAlaya eka jinAlaya eka jinAlaya eka jinAlaya eka jinAlaya batrIsa jinAlaya eka jinAlaya dasa jinAlaya pAMca jinAlaya eka jinAlaya eka jinAlaya eka jinAlaya eka jinAlaya sAta jinAlaya eka jinAlaya ogaNIsa jinAlaya rAhabarI UthamaNI pAlaDI, kolarI sIrohI capaTa cAra jinAlaya lodrA eka jinAlaya vIravADI be jinAlaya jhADUbI eka jinAlaya brAhmaNavADI eka jinAlaya nAdIyA eka jinAlaya loTANA eka jinAlaya telapura eka jinAlaya nANA eka jinAlaya bAladA eka jinAlaya sIrohI eka jinAlaya sIghaludri eka jinAlaya hammIrapura eka jinAlaya TokarI. eka jinAlaya arbudagiri eka jinAlaya DhelavADA be jinAlaya acalagaDha traNa jinAlaya huDAdri eka jinAlaya DAkapura eka jinAlaya bhayaNI eka jinAlaya pIpalithalI. eka jinAlaya eka jinAlaya detI avADi (dAMtivADA) eka jinAlaya jIrAulA eka jinAlaya vaDava gAma eka jinAlaya pAlaNapura eka jinAlaya sIdapura eka jinAlaya lAlapura eka jinAlaya vAmAM maMgalapura dhaNerI navUlAI dhANa raha kuMbhaNamera vasudipurI UMgatapurI rANakapura muhAraNa va2kANA vahANI eka jinAlaya eka jinAlaya eka jinAlaya eka jinAlaya vADI duvaMtapura Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Two Unpiblished Chaitya Pariptis on Citod-tirtha (1) ajJAta kartRka citrakoTa caityapravADI Dai gAmi, Adi jiNaMdanI toDae namI bahutiri svAmi // 36 // saMbhava jina mAkroDai e pratimA baMdIi bAramI / gehii java pahuvIi bhalai maMDANi vistAri ||37NA Adi jijJesara vAMdIi pahalai varaprasAdi pAMcasai asahi jinavaru pUjo tijIya pramAda // 38 // bIjai sumati jinesvara, trIjai zAMti jiNaMda ! bANua pratimAuM vAdIi navaya anopama vaMda 1395 cathai zrIpadama prabhU doisai bANU deva ! jehataNI bhati karI sArai suranara seva I // 4 // uraDIi AdIzvara vaMduM ATha jiNaMda / devAlai doi jinavaru vidhipUjA ANaMda II4101 AMgIya kIjai e abhinavI dIjai dAna apAra / gIta gAi mAgata jana nAcai bhagata uddhAra 42aa evaM kArai jinavaru navasaya ekohAtira svAmi zrIcitrakoTi jAvA bhaNI gahagahIi sahu tAnU // 4 // kolara pahucIi harakha siuM doi jinabhavana uttuMga / vI2 jinezvara vAMdIi pratimA caUdamuM raMga 1445 bIjai bhuvana AdIzvara pratimA triNi visAla / cIra uthamaNi jinavara namIi trikAla 4iaa raDari zrIpAsajI pratimA nIMi bAvIsaha mIrapura sAMtIzvara pratimA niU jagadIsa 46ThThA goDhANai e ajita namU pratimA sArasuvIsa vAdhosiMNa, zrI nemijI dajina nAmU sIsa / bIjai kolira vIrajI pratimA vaM(rUB) diya bAra, bIjApuri saMbhava jinnupratimA pAMca ji sAra II4l 419 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 420 J. B. Shah vIra jiNaMda saNavADII jina byAsI yazukAMti lAlalAIi trevIsa jin mUlanAyaka zrIzAMti In48 / / sUDANai e zAMtIsvara jinavara namIi cauMpannamA / daDIi jina trevIsamA, namIi eka sujinna |49l rANagapura havai jAIi baMde vIra sahesa kalasa / dhajAdaMDa dekhI dhana dhana teja desa pA "DhAla phUlabhadra kerI'' rANigapuramajhAri pahutA harSasiuM cauMmukha dITho dIpato e baMdI Adi jiNaMda viSNupatra baiThA e k sAmosaraNi jima abhinava e UMcA maMDapa caMga zRMgati ruDu cihu bhUmi kari vAhIi maMDapa zrImeghanAda pahalo sohai e bIjo siMghanAda bhaloe 'pA vijayanAda te sAra pUrvIdesi balI bhramaranAda dakSiNivarU e I trailaikadIpaka nAma nava cukI bhalI cyArai bhadra te suMdara e // 5 // nadIzvara avatAra aSTApada giri setuja kerI te namU e / sametazikhara vicAra sAra siromaNi jinaha namI pAtaka gamU e 52aa evaM kArai devasai chavvIsa nai pratimA bAra sohAmaNI / bIjai maMdiri sAra pAjijJesara sittari sau pratimA namI e paNa trIjai risaha jiNaMda ekaso chavIsa pratimA vaMduM dvipatI cauthai nemi jiNaMda terottara su e pratimA sasikara jIpattI e I Jambu-jyoti maMdiri zAMti jiNaMda aThatrIsa jinava jUnai jinahara bAMdIi e aThThAvana jinavaMda pArsAjaNesara praNamI ni ANaMdIi 54 mora nAga jasa pAsi sevai anisi risaha namU te mana ralIya evaM kArai triNi sahasa paMcihutiri namIi jinavara sahu milI e / AMgI atihi jhamAla nATika nAvai guNa gAi vara magatA e ? naravara tU sanmAna lAbhIrvalI dAnadAyAlu sudekhatA // 5 // Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Two Unpiblished Chaitya Pariptis on Citod-tirtha 421 dhana dhana te naranAri sakala janama tasa paciMdrI eNuM saphalII e jeNaI dITho ! eha maMdira jiNa taNe garbhavAmi anya achAM ! ima bhAvaMtA jatre AvyA bAdaDI prabhAti AdhA cAliIe ! choDaI pAsaniNaMda sittari pratimAu vaMdI pAtaka TAlII pado DhAla: darzASabhidra vArAhayanI" nAradapurII AvIA dIThalAya sAta prAsAda prathama prAsAdi AdIzvara e ekaso ekAsI deva pI. deva ajita jiNaMda bIjaI biMba satatAlIsa namU | cahueI dIpatA praNamIi supArzva jinU AMgIe kArIi ati suvistara dhajAropaNa sArIi nATika nAcI dAna deI sakala pAtaka vArIi l/58ll pratimA pAMca sohAmaNI DuMgara kaDaNi prasAda ke nemi jirNadasu vaMdIi e ekasupannara biMba ke palA pAvabhaibhavani supAsa svAmI namU satasaThi jiNavaru zrIpAsa tIrthakara chaThaI nam trAsI prabhuvara (DaraDIIM ?) bAramo jinavara bibacara paMcavIsa jasa pAya seve sayala suravara mahA sakala muNIsA //6Oii triNi devAlA rUaDA e prathama kera sImaMdhara svAmi ke vidhi karInaI pUjII e pAsaniNaMda ke ll 615 trIjaI aDai vara devAlaI zAMti jiNa juhArI vidhi-pUjA karI khapa dhaNurI devI manisA dhArIi zrI paviMtra koTijA yava sevako taNA mana usaI pachaI somesara jaIne sAtha sahu vAso vasai l[62mAM tihAMkaNi zAMti jiNesaru e pratimA pagaTa Thera keNIlavADaI caMdaprabhU e biba namU ekatAla keti 63 jiPsaru a palAsalII doi namI harSisiluM koTa dethI dIpazu suhako taNuM mana ulhAsiluM Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 422 J. B. Shah Jambu-jyoti dhina dhina Aja susaphala velA bina ghaDI dhina disa havai jainiI pAsa pAe namesivuM nija sIsa !I64 DhAla- sAhanI mRjjana sahuya milI nure navaraMgI caDI Upari jami aitya pravADI cAlI tu navA devAji nAma pahalu pAsa jiNesara tapana vaMdIjai jinacaMda pI. bIjai Adizvara namII supana, rAjA sIha dUri / mANavII mana ulhasaI supana vasaI bAvIsa jina sAra pachaI [5 A] zAMti jiNesa, tupana paUMcaI pIThi nivesa caumukhi bhagati vAMdII nupana triNiya doI jinesa 6i6. namIi ajita jiNesaru tupanaMpAcasaI biMba jisA trIjai sotmasamo jina tapana devaI gyArasai sola 6LI caumukha bIjo abhinavo supana namIi zAMti niNaMda caupana pratimA ruaDI na e vAMdIjai anodi 68ll. adabuda mUrati Adi jinna supana pratimA sattara teha jimaNaI pAsaI naMda prabhu tupana uMgaNa pyAlIsa deva sItalasvAmI praNamI tupana biMba bisaI chaI taLe jamalya munisuvrata jina supana vIsA su deva dayAlA 68 UMco maMdira ati ghaNuM tapana vIrajinesara mAhi bisaI chaitAlIsa jina namU tapanA baIThA puNya pravAhi jamaNA pAsa supAsa namU tupanakAma gIA ati caMga vyAsI biMba tihAM kaNi tupana vAi ANI raMga pAkiNesara pUjI supana pratimA pAcasai bAra namI zAMtIzvarajI tupana pAMcavi pratimA sAra | sumati jirNida juhArI supana e biMba aThyAsI jANi mAraga caMdra prabhu namu tapanA panara jinavara maNi fl7CRaa sumati niNaMda sudhII pana e tIrthakara tetrIsa pAsa devAlii abhinavaI tapana e mUrati chaibdAlIsa vaharamAna sImaMdharu tapana e ugaNIsa bibasi6 tAma paMcama cakravati suMdarI tupana khyAlIsa biMba praNAma 71. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'Two Unpiblished Chaitya Pariptis on Citod-tirtha 423 sumati niNaMda sudhII kupana e tIrthakara tetrIsa pAsa devalii abhinavaI kupana e mUrati chaibAlIsa vaharamAna sImaMdhara supana e ugiNIsa biMba sivuM tAma paMcama cakravarti suMdarI kupana pyAlIsa biba praNAma II71ii sumati jirNosara vaMdII supana ekAdasa jinarAja paMcama jina solasa namU tupanapUjaya kIjai kAja tu trIjo cumukha caMda prabhu tupanA ekaso biMba ciUAla saMbhavasvAmi sohaI bhalA kupana sattarabiMba kRpAla IIkarA. tIrthaMkara trevIsamo supana tetrIsa namII svAmi bAsaThi jina AdIsvara kupana pAtaka nAsaI nAmi ! zreyAMsa jina kuhArI che e ! tu biMba asInaI sumana nAthanAM dehara tupanA trAMsaTha mUrati sAra //73ii solasamo zAMtIsvaru tapana biMba adyAsI- so- vRda maMdiri | bIjAM zAMtisvaru tupana bAsaThi jinavara caMdaskuNaI saMbhava jina tapa e kupana pratima | ugaNatrIsa evuM ekatrIsa jina bhavane tu bhagati nAma sIsa II74o evaM kArai jinaharU supana ekatrIsa gaNIya apAra biMba paMcAvana saI bhalA ! tupana, paMcAvana ati sAra pahalIya pUjA sattarabheda supana caumukhi karI caMga bIjI pAsakiNesara tupanakukama ghasI suraMga pI/ eNI pari prAsAde saghale supana praNamIya pUjIya jANa nu gIta gAna nATika hoI tapanA bAjai vara nIsAe Ima pUjI tribhuvana guru tupana jAI che jina maMdiri caupaTi cahuta cArUtA tapana vAjaI nu gala bhera I76l vINA maddala vaMza taNA tuna suNIya nai pravara susAda dhari dhari hoI vadhAmaNA kupana iMDIya sakala pramAda iNI e jinazAsanataNI tupana karIya prabhAva navAnu heThA suttarII e paccha tu lAbhaya rAya nuI mAnatu 7thI kami palAli namII supana jIha lAvADaI gAmi tu somesari zAMtizvara tupanA noDalAI iMdasa ThAmi nADoli pacavana jina tapana solasamI jinarAja vara (vara) kANAdika tIrtha namI tapana bhAvi karII kAja 78 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 424 J. B. Shah Jambu-jyoti DhAlakuMbhalameri vAMdoIe e mAla hAMtaDe jinahara satara soha ta Adi jiNaMda bhuvani namII mahaMta; chattIsa biba mahaMta | Rsaha jiNesaru e mada biMba pannaraya eka pratima IgyAri ji suMdara e ma0 jina namuM bAramo cheka I78 prauDha pratimA sahasaru e mA sola tihAM jina rAja jamalaI bhuvani AdIsaru e ma pUjIya sArI kAja satarottara subiMba bhalA maka uraDIi zrI zAMti ekaso pratimA pUjIi emapa ! sohaI niramala kAMti 80nA uttari dasi tri@i jinaharu e mahAla teDa AdIsvaranA sAra biMba aThatrIsa chiti e maDha ekaso dasa jinarAja zItalasvAmI uraDIi ma paMcANe jinatAya 81 vardhamAna jina paMkhIi e ma. paMcasaya uMgaNIsa deva pratima ekAvana namU e ma, zAMti jiNesara sevA sAmala vanna zrIpAsanIya ma karahaDA taNI susAra ekaso bAvana jina namU e ma, pAkhali guNa-bhaMDA 182 zAMti jeNesara nirakhIi e ma. chappana pratimA vaMda bisaiyA trIsa jisesaruM e ma. vaMdIi nemi jiNaMda pItalamaya AdIsvaru e matihAM pratimA bisAI pAMtrIsa evuM kAraI aDhArasaya mahA jina pratimA paMcavIsa snAtra mAhA stava vara karIya dhaja-AropaNa raMgI AMgIya khiIya suabhinavIya ma deI dha dAna mudaMga nArada puri valI AvIi ema vidhisivuM karI sujAtta prabhAti pAchA cAlII ema. hauM niramala nija gAjU II84 ||DhAlA. choI pAsa niNaMda suDANai zAMtisvaru e lAla lAi siNa vADi vIjApurinaI kolaru rADacchari zrIpAsa udhamaNi kolari navaI sIrohI jina rAja, mohili gAmi gayA havaill8pa bAvIsamo jinirAja jinathAlI satihA namuM e, pADalI ikuM dhanArAgha nava jina namI pAtaka gamuM e, kolaDI jinavIra pratimA asa surdI daI | e rAmasiNi AdinAtha jinavara chappana bhAvIi e 8dI Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Two Unpiblished Chaitya Pariptis on Citoo-tirtha 425 maMdira doI ! bhInamAli pahalaI maMdiri vIrajinabiMba paMcAvana sAla bIjai solasamo nipuNa pratimA sittari caMga doI kAsagIA praNamIi e AMgI racI udari dAna dayAla sudIjII e l8thI sAcori zrI mahAvIra jinavara chanita vAdI e, bIjai pratimA paMca risaha namI ANaMdIi e, tharAdi Adi jiNaMda murati pAMca sohAmaNI e vidhi pUjApa pasAra ! tihA kaNi dIsai ati ghaNI e 88ii taI khADazI zrI zAMti namIi tri itIrthakara evaDalIi / pAsajiNaMda bIjA zAMti jiNesaru e I navapratimA uddhAra AnA vADaI pAsa jina praNamI | amani AnaMdiyA traI bhAvi uMmalma mana |89mAM evuM jina prasAda ekasociuMAlIsa vara, 2, aDhAra sahasa ya sAta tereUNA jina parava ll90nI bhAhavaI patta nipAuM dhArII e sAhAmAM samoha tAsa, sAtamInaI samavAya loka Avai gahagahatA vAjai, paMcasabada nAda napharIya bhUgala ghari ghari dII vadhAmaNA e valI gAI maMgala 91 vijaI dAna apAra sAra mAgata saMtoSa duya dInanaI duSIloka tasa dhanano paSi vaMdhA pAsaniNaMda valI ANImani harSa nirapI nathae sAMtadeva UpanU sumba I9rAI yAtrA karatAM avadhi karI Aza tana bahulI micchedu kvaDamalma teha valI yaM bhAlIi iNI pari zrIcitrakoTa taNI yAtrA vara kIjai, sAva yaskula mANaso janma valI ima saphalI jai ll93ii iya caitya pravADI pavara rohADI mana AnaMdi nIpajaI je vayaNe bhaNasaI zravaNe suNasi tasa yAtraphala saMpajai za94ll. iti zrI citrakoTa caitya pravADi samApta zrI Transcript of the ms. Ac. No 4766 Name citradityapravADI Folios 3-7 First two folios of the ms. are of some other Jaina work (not included in the transcript.) Language-old Gujarati, Script Devanagari. Transcript-pp. 1-15. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 426 J. B. Shah (2) bhAvasAgara sUriziSya viracita citrakUTa-caitya paripATI praNamasi pahilUM pAsa jiNaMda caitya pravADi karisa a[]NaMdi zrI cItroDa taNI jina yAtra karIya karlR niya niramala gAtra // 1 // pATaNa thakI majha ichA isI bhAva bhagata have haIDe vasI kutiggapura deharA chi paMca praNamatA navi karIi paMca // 2 // Ilamapuri anopama eka jiNahara pUji saviveka rUpapuri zrI pArzvanAtha dIThi draSTi hui sanAtha {{{ cANasami jiNahara cAhIi tava mujha heja na mAi haIi dhIsuji prAsAdaha doi eka pAcuTi jiNahara joi / / 4 / / zrImahisANe mahimA dhaNu ATha caitya prahi uThI [thu]Nu eka vAlaMbi ika kAse kahU jotA janma taNA phala lahuM pA vIsalinagari jinamaMdira doi amara vimAna navi ehavA hoi vaDanagari zrI prathama jiNaMda caramanAha dIDi ANaMda ||6|| trIju deruM giruuM cAhi biMba asaMkhya achi teha mAhi u(ka?)De jiSNahara java doi dITha tava nIya nayaNe amIya paITha 1aa Jambu-jyoti Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Two Unpublished Chaitya Pariptis on Citod-tirtha bhASA iDaranagara pahUta tava traNi dIThA jiNabhavaNa vAMghA biMba bahUta pAli doi prAsAda bhaNuM // 8 // hUMgaripuri puri prAsAda dara caturapaNi aracIi e bherIyadubhi nAda vAjitra vAji atidhaNA e // 9 // AMtarIi ataraMga raMga sahita sari zAMtija(ji)Na pUja racIji caMga jaMga jugati kAra joIi e 10 vaDudri jiNa geha iMga iMga gali khaMbhoridraga mANAri navaneha deharAsira ega pUjIi e // 11 // vi java zrI citrakUTa nayanayaNe kari nirakhIi e poSatA purNava akhUTa amIa rasAyaNa kuMDa tava / / 12 / garivara (giravara ?) keru rAya puhavItala nayana IMga bIjA locana kAji japa tapa kare vasuMdharA e // 13 // batrIsa jina prAsAda batrIsabadha nATaka tihAM gayaNa sarIsI vAda karatAM kItirthaMbha jaga // 14 // zAlIvazAlA apAra trapati na pAmi narakhatA e 427 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 428 J. B. Shah dhana dhana naranAri cItroDi je yAtrA kare e 15] bhASA have kAkarivADie karahaDAnuM ati prauDha prAsAda te joi jUnu iga thAsa gAmi zivasuha dekhADa eka dasa ja[ji]Nahara delavADa // 16 // nAgadrahi pAMca prAsAda pedhyA pallAsaNi eka deSI harA aho eka anopama jiNa palANi eka mohIya mAsi moda ANi ||17nA navImA[sA]daDI gAmi eka devagaha jIlavADae vAdhae navalaneha naDUlAIi nAradapurIya nAma tihAM sAta prAsAdani karu praNAma // 185 ghaNI bhagati ghANurahi pUja kIji ika jaNahara namIya bhava [sa] phala kIji sAryASa sohila kUMbhalamera dIThauM tava ni bhava hU atihi mIThau ||19 AbAla gopAla loka boli nahI avara gira aniya eha toli ati UliTa aracIi ugaNIsa prAsAda jinna pUravi jIsa // 20 // ati bhali bhAvasyuM bheTIi vIra deva vaTapura sAra e amara seva mahA mA[sA]daDIi mahAna pUri sadA sevIi eka UgaMtapUri 21 Jambu-jyoti bhASA dhana dhana mAnuM janma jehaya leSi rANagapuri jo locana peSi teha hoisa jasavAda trailokyadIpaka nAma dharaMtu Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Two Unpiblished Chaitya Pariptis on Citod-tirtha kalpa koTi lagi jaMga jayavaMtu cumaSa[camukha] suSi2 prAsAda // 22 // ko niva bhUtila eha sarIyu jeha niyaNe e navi narasu garbhavAsi hajI teya eka jIbha guNa kima bol e samahUM kini tolU kalikalpa eha // 23 // avara jike chi je prAsAda te vaMdI TAlU viSavAda biMbasaMSya navi pAra mUhANi jiNa vaMdU zAMti vANi majha lAgI yaMti kIji pAsa juhAra 24 vAhAlII vAhalu jaganAtha pherui pUjI hUA sanAtha rAhari zrIpAsa eka UthaNa eka pAlaDIi kora doi jiNahire java caDIi tava pUgI savi Asa ||25|| puhatA vi java sIrohI tava rahIu majha mAnasa mohI a(ma)rapurI avatAra cupaTa cyArei jaNAlaya cAhu te vaMdI ni liu bhava lAhu bharu sukRta bhaMDAra 27aaaa lodrIi ika doi vIravADi jhAjhU(phU)lI ni bAbhaNavADi ika iMka eka nAdI(yA)i loTANi ni telapura gAmi nANinirupama jIvatasvAmi bAliMda eka vAMdIi e 28 / bhASA valI sIrohI AvIA e haIae haraSa anaMta tu sIdhaNudri pachi, pUjIi e jagadIsa2 jayavaMtu 29lI 429 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 430 J. B. Shah Jambu-jyoti hammIrapuri tiNi jiNabhavaNa nami Tokari naminAha tu tihA arbudagari pelI e uchava hui abAha tu rUOl! delavADi vasI jUali anopama amara nivAsa tu naravaMtA navi ceIi e bhUSa tarasa tini mAsa tu 31l satarabheda pUjA karIya saphala karu saMsAra tu avaradoINi zAharaNa nitu nitu karuM praNAma tu l32 saMbapajUna samosariyA e kA(u)sagIyA tiNajI ThAmi tuM pUjI praNamI cAlIA e caDyA acalagaDha gAmi U [33] tihA triNi jaNahara pUjIe e jima pUji mana Asa tu eNI pari je jAtrA kari e te nahi (gaM?)rbhavAsi U 34 hiva hUDAdri DAkapure bhabhiyaNi gAmi tu pIpalithalihi ghaNerIi e ika ika (ka)ruM praNa[NAma tu 35l bhASA AvIA e detIavADi pADi nahI koI teha taNi e pUjIA e pArasanAtha jIrAulau jagi jagi ghaNu e //36 sevaI e suranara svAmi kAmika kaliyugi save phali e diDhi e dukata dUri tuDhi saMkaTa savi Tali e 3 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Two Unpiblished Chaitya Pariptis on Citod-tirtha 433 vaMdII e vaDava gAmi sAmi malyA zrI zAMtijiNa pAlaNapurie pAla(Na)vihAra sIdapuri taNi jiNabhavaNa 38 lAlapuri e vAmaI gAmi pAmi maMgalapuri hari hariSa vADII e duvaMtapuri eka jiNa devI jAI duSa ll39ll ekasu e sattari sATha vAta kari jiNahara bhalA e tihAM vAMdhA e biMba cAlIsa barisTa biMbahu AgalA e ll400 eNI pari e tIratha sarava pUrava paNa pasAuli e saMghavI e ThAkarasiMha saMgha sAthi bheTA bhalI e l41 hiva aNahala e pattananayari ghari AvyA ANaMda bharI e jihA jiNahara paMcatAlIsa dIsa UgatA jAharII e ll4rA! vaMchita e dAnAM samaratha tIrathabhAla vivAhapare ema karI e niramala jItta saMvata panara bAsaDhi vare II43 e vAvidhapakSa gaNahara bhAvasAgarasUri anucara ina bhaNaI e naranAri je nitu bhAva bhAvi U bhagati aMjAra e yuNisi teha huI padi padi sayala saMpada vipada sAvi dUri Tali kalyANa[mA]llA kari kelI valiyA manavaMchita phali 44l iti caityaparipATI samApta che lA. da. 16682 (nagarazeTha, 1726) citrakuTa-caitya paripATIe patra 2. ka, bhAvasAgarasUriziSya. 2, saM. 1562. ka44 paMkti.15 akA2, 42 le, anu17muM za0 26, 6 4 11se. mitra Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 432 J. B. Shah Jambu-jyoti (3) jayahemaziSyakRta citoDa caityaparipATI 2 3 goama gaNahararAya pAyapaMkaya paNamevI, haMsagamaNi mRgalocaNI e sarasati samarevI, pAe lAgInaI vInavaM e diu majha mati mADI, citrakoTa nayaraha taNI e racauM cetrapavADI. mAlava gUjara mArUADi dakSiNa nai lADa, desa save mAhe mUlagu e maMDaNa mevADa, eka locana pRthivI taNuM e citrakoTa bhaNIjaI, avara na bIjaM jagaha mAhi ima vayaNa suNIjai. gaDha maDha maMdira mAliA e uMcA ati sohaI, sAta poli oleiM bhalI e dekhI mana mohaiM, caupaTa cihuM disi cyAri poli dIsaIM aticaMga, utsava raMga vaddhAMmaNAM e nitu vAjaI mRdaMga. dAkhapAnanA maMDavA e selaDI vADI vana, vApI kUpa khaDokalI, e dIsaiM rAjabhavana, kalasa sovanamaya jhagamagaI e kosIsAM-oli, koraNimaMDita thaMbhazreNi ghaDIAlA poli nayarasiromaNi citrakUTa uMcau suvizAla, dhaNa kaNa kaMcaNa bharia bhUri cauTAM causAla, ziva jina zAsana deharA e munivara-posAla, zrAvaka zrAvI puNya karaI mana raMgi rasAla. tiNi nayari sIsodiAM e kulamaMDaNa jANa, gaDhapati gajapati chatrapati sahu mAnai ANa, baMdI jaya ja ucaraI e vAjaiM nIsANa, rAja karai rAyamalla rANa tejiM jisiu bhANa. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Two Unpiblished Chaitya Pariptis on Citod-tirtha 433 vastu goyama gaNahara goyama gaNahara samari sarasatti, sugurU pasAya lahI karI racisu cetrapravADi sArIa, citrakoTa nayaraha taNA guNa thuNaI bahu naraha nArIya, gaDha maDha maMdira jhagamagaI vAjaI Dhola nIsANa, rAja karaI rAyamalla rANa teji dIpai bhANa. bhASA 8. svargapurI laMkA avatAra, vyavahAriA taNA nahI pAra, sArasiMgAra karaMti tu jayu jayu, rAjaI rAjakulI chatrIsa, vAsi vasaI varNa chatrIsa, batrIsa jiNa pUjaMti. cAlau cetrapravADi karIjaI, mANasajanma taNauM phala lIjai, kIjai niramala kAya, raMgi sahia samANI Avu, cAula akSita cuka pUrAvu, gAvu zrI jinarAu. 9 pahilaM zrI zreyaMsa namIjaI, triNi kAla jiNabhagati karIjai, asI biMba pUjaMti tu jayu jayu, Agali soma ciMtAmaNi pAsa, sumati sahita triNi saI paMcAsa, Asa pUrai ekaMti 10 thaMbhaNi thApyA vIra jiNaMda, paya sevaI naranArIvRMda, daMda save TAlaMti tu, caupanna biMba-siuM Adi jiNesara, harakhiiM thApyA saMghapati isari, kesari pUja karaMti tu. 11. mugati-bhagatidAyaka baIThA prabhu, ekasau trIsa-siuM caMdraprabha, caumukha bhuvaNa majhAri, nAbhirAya-kula-kamala-diNaMda, dasa mUrati-siuM Adi jiNiMda, vaMdaI bahu naranAri. 12 saMkaTa pAsa jiNesara cUrai, Aku-sAmI pratyA pUrai, paMtrIsA subiMba, bhavaNa dekhI UpannI sumati, tera biMba-syuM bhe[va]dyA sumati, kumati harai avilaMba. 13 vastu saMgha cauviha malI manaraMgi, catra-pravADi cAliA Adi deva vaMdauM zreyAMsa, caMdraprabha Adila jANIi, ciMtAmaNi pUravai Asa, pAsa jiNesara jAgatu, AkA-bhuvaNa majhAri, sumatinAtha pUjI karI, rAsa ramaI naranAri. vIra-vihAra puhutta jAma pAvaDiAM sAThi, caDatAM karama viSama taNIa tihAM chUTaI gAMThi, kosIsAM koraNia bAri mUlai nahI mAThi, dIThe mAgauM sAmi pAsi sevAnI pAThi, bAlaI sAhiM Udhariu e vijayamaMdira prAsAda, uMcapaNai dIsai siu e niramAlaDI e ravi-siMuM maMDai vAda; maNora hIe. 15 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 434 J. B. Shah Jambu-jyoti paharIya pIta paTUlaDIa khIrodaka sAra, kastUrI caMdana ghasIa kesara ghanasAra, caMdana marUu mAlatIya bahu mUla apAra, dhAmI dhAmiNi bhAva-siuMa pUjai savicAra, usavaMsa-kula-maMDaNau e bAlAgara suvicAra; trisalAnaMdana thApiu e, nira0 bharaI sukRtabhaMDAra. ma0 16 triNi saI aTThAvIsa biMba, te yalaI zoka, toraNa zikharaha daMDakalasa koraNi ati roka, dhaja-patAka e ima kahai, saMbhalajyo loka, vIra jiNaMda na bheTasiI, teha jIviuM phoka, jimaNai pAsai pokhiA e, sAmI pAsa supAsa; ratanAgari raMgi thApIA e, ni0 pUravai mananI Asa. ma0 17 khelAmaMDapi pUtalIa nAcaMtI sohaI, raMbhA apsara sArakhIa kAmImana mohaI, huMbaDa pUnA taNI dhua tiNi e mati maMDIa, kIratithaMbha karAvi jAta mAharI sUkhaDIa, sAta a~hi sohAmaNIi biMba sahasa doi dekhi, pekhI pAchA saMcariA e ni0 vaMdI vIra vizeSa. . ma0 18 pAsa jiNiMda digaMbaraI tihAM nava saI biMba, caMdraprabha cyAlIsa-siuMa pUjaI avalaMba, panara biMba-syuM nAbhirAya-suta arbuda-sAmia. maladhAraI zrI caMdraprabha pUraI mana kAmI, panara biMba pUjI karI e surANaIM sama caMda; satara biMba sohAmaNai ni0 sAmI sumati jiNida. ma019 varahaDIi zrI sumati deva uguNapaMcAsa, saMghavIiM dhanarAje jeha pUrI mani Asa, ekasau cautrIsa biMba-siuM pUjIjai saMti, DAgaliI jiNadatta sAhi pUrI niya khaMti, lolA-bhavaNi pekhIyA e saMti jiNesara pA[sa]ya, aTAvanna mUrati bhalI e, ni0 sevU anudina pAya. ma0 20 vastu vIra bhavaNi vIra bhavaNi karI mahApUji, sahasakoTi pekhI karI digaMbarai bahu biMba pAmIya, Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Two Unpiblished Chaitya Pariptis on Citod-tirtha 435 caMdraprabha doi ati bhalA, Adideva arbudasAmIa, sUrANai pUjA karI samariA sumati jiNaMda, pArevu jiNi rAkhiu, zaraNai zAMti jiNida. 21 bhASA hiva nAgorai deharai tu, bhamairUlI zrI munisuvrata sAmi tu, ekasau paMcavIsa pUjIjai tu, bha0 navanidhi lIdhaI nAmi tu. 22 zItala-sAmI aMcalII tu, bha0 triNi saI biMba aTThatIsa tu, nANAvAlai aThtIsa tu, bha0 munisuvrata jagadIsa tu. 23 cauvIsa biMba pallIvAlai, bha0 sImaMdhara jayavaMta tu, citrAvAlaI cyAlIsai tu, bha0 pAsa jiNaMda dayavaMta tu. 24 kumatiharaNa zrI sumati jiNa tu, bha0 pUnamIi bAvIsa tu, kharatara vasahI zAMti jiNa tu, bha0 mUrati paMcatAlIsa tu. pAsa jiNesara sAmala tu, bha0 sattarisA doi sAra tu, paMca sai panarottara biMba tu, bha0 zattuMjaya giranAra tu. Adi jiNaMda ArAhII tu, bha0 mAlavII prAsAda tuM, deharI dIsaI dIpatI tu, bha0 ghaMTA paDaha ninAdi tu. caumukha cyAri mUrati bhalI tu, aSTApada avatAra tu, ATha saIM satahuttari biMba tu, bha0 pUjIjai savicAra tu. munisuvrata mahimA ghaNau bha0 sukosala guphA majhAri tu, kIratidhara bAdhiNi sahIi tu, bha0 girUA iNi saMsAri tu. 29 Agali gomukha vAghamukha tu, bha0 vAri jharai anivAra tu, kuMbhaI kuMbhigi thApII tu, bha0 kIratithaMbha udAra tu.. nava bhuI caDIi nihAlIi tu, bha0 sarovara vana abhirAma tu, keli khajUrI niMbUi tu, bha0 caMpaka ketaki nAma tu. 31 vastu Adi jiNavara Adi jiNavara munisuvrata, zItala sImaMdhara sumati zAMti deva solamu anudina, kAmita tIratha dIpatu, pAsa sAmi vAmAnaMdana, munisuvrata mahimA ghaNau, sukkosala ati sAra, vADI vana pekhI karI, hIyaDai harakha apAra. 32. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 436 5. B. Shah Jambu-jyoti bhASA hiva tihAMthI pAchA valyA e mAlhaMtaDe, kuMbhesara tava dITha, suNi suMdare, kuMbhe0 caupaTa cauhaTai cAhatAM e mA0 nayaNaDe ami paiTha. suNi0 kharatara sAha velA taNu e mA0 caumukha bhavaNa vaMdesa, su0 poDhI pratimA pekhIi mA0 caMdani pUja racesu. su0 zAMti jiNesara zItalu e mA0 caumukha bhavaNa vaMdesa, su0 sapataphaNA maNi pAsa jiNa mA0 biMba doi sai paNavIsa. su0 sAhaNaI sAhiM thApiA e, mA0 ajita jiNesara rAya, su0 paMcai saI paMcAsI e mA0 sevaI suranara pAya. su0 DuMgari thApyA zAMti jiNa mA0 sattari su paNi paMca. su0 nava saI nauAnaI namu e mA0 vAravAra viNa paM[khaM]ca. su0 vasahI biMba pAMtrIsa su e mA0 saMbhava samaratha sAra, su0 je nara vaMdaI te lahaiM e mA0 sAsaya sukhabhaMDAra, su0 batrIsaI jiNahara thuNiA e mA0 ATha sahasa satitAla, su0 doI saI saMkha maI karI e mA0 te vaMdauM triNi kAla. su0 praha UThI je bhAva-siuM e naresUA, karasiuM caitra-paripATi, teha- janma saphala sahI e naresUA, mugati pradhAna[....]. caitra-paravADi paDhaI guNaiM e naresUA, anaI je nisuNaMti, te doi tIsa tIratha taNuM e na0 nizcaI phala pArmiti. siri tavagachanAyaka sivasukhadAyaka hemavimala sUriMdavarA, tasu sIsa sukhAkara guNamaNiAgara labadhimUrati paMDita pravarA, jayahema paMDitavara vidyA suragurU, sevIjai anudina caraNa, sevakajana bolaI amiaha tolai, harakhiI harakha suhaMkaraNa. 43 -Iti zrI citrauDa caitya paripATI stavanaM samAptaM mahopAdhyAya zrI AgamamaMDanagaNiziSyeNa likhitaM zrA0 kapUrade paThanArtham. zrI. (pa. saM. 3-12, dA. 24 sIMmadhara svAmI bhaMDAra, surata) (jaina yuga, bhAdrapada-Azvina 1983, pR. 54-57)