Two Unpublished Caitya Paripatis on Citod Tirtha

Author(s): Jitendra B Shah
Publisher: Z_Nirgranth_Aetihasik_Lekh_Samucchay_Part_1_002105.pdf and Nirgranth_Aetihasik_Lekh_Samucchay_Part_2
Catalog link: https://jainqq.org/explore/269053/1

Page #1

Two Unpublished Caitya Paripāṭīs on Citod-tirtha
Jitendra Shah
The tirthamālās and the caitya-paripāṭīs are the two distinctive types of metrical compositions in Jaina medieval literature. Of the two, the caityaparipātis concern with the pilgrimages undertaken to the Jaina holy places, the routes followed, and what was noticed at the tirtha-sites by the authors. These refer to the then existing caityas, their enshrined Jinas, and other concomitant information besides the numerical count of the caityas and in some cases the connected notable events and other details such as the names of the founders and the dates of foundations. Although the brief descriptions given these usually are not important from literary viewpoint they are invaluable as historical records of the Jaina places of worship in medieval times. By editing such unpublished works preserved in the Jaina libraries of manuscripts, the scholars in the past like Vijayadharma sūri, Pandit Bechardās Doshi, Hiralal Rasikdās Kāpaḍiā, Mohanlal Dalichand Deshãi, Sārābhāi Nawab, Munivara Kalyāṇavijayjī, Agarchand Nahāṭā, Vidyadhara Johräpurkar, and Madhusudan Dhāṁki (M. A. Dhaky) have attracted attention to them. A large number of those compositions describe the most revered holy places such as Śatruñjaya with Pālitāṇā, Girnāra with Junagadh, also Amdāvād (Ahmedābād, medieval Āśāpalli-Karṇāvatī), Patan (Aṇahillapāṭana), and Khambhāt (Stambhatīrtha) besides many, many other sites. Several of such works also refer to such other holy places like Iḍar, Abu, Śeriṣā, et cetera, these psalms were composed mostly in Old Gujarāti. It is possible that several such works, hitherto unpublished, are still lying in the Jaina manuscripts libraries. An attempt here is made to publish two such paripātis which so far were unpublished. These relate to the 'Citod' or 'Citradurga-tirtha' in the Meväḍ area of south-western Rajasthan. For the purpose of comparison, I also include here the earlier published "Citod Paripati," composed by the disciple of one Jayahema'.

Page #2

Two Unpublished Chaitya Pariptis on Citoḍ-tirtha
The subjects of tīrthamālās and caitya-paripâtis
The tīrthamālās, as a class of literature, originated in time before the caitya-paripăți class. They continued to be composed in later centuries as well. The earliest can be traced from c. mid 11th century A. D. These compositions fill in the gaps in the knowledge of history regarding the Jaina tīrthas, their temples, the Jinas to which they were sacred, and sometimes also give small but significant bits of information, otherwise unknown from other sources.
415
Generally speaking, the other class of Jaina literature rarely informs us on rulers and the holy places. But the tīrthmālās exclusively concentrate on Jaina holy places and often are fairly informative on them. Even from the viewpoint of deciding the true geographical location of a place, antiquity of a notable caitya, history of the language, history in general, also the trade routes, the prosperity of the towns and cities that lied on the route, etc. This class of literature provides a valuable source for knowing the status of Jainism in the particular centuries and regions. Besides this, these tirthmālās are often the only source of information on Jaina holy places and the temples that subsequently were destroyed by the invaders and sometimes abandoned after the migration of the Jainas from the concerned places. They, at times, also give information about the Jina images that were moved from their original sites to other sites in a particular period. Afterwards, another class of such compositions, the caitya-paripāṭīs, as aforenoted, developed in old Gujarātī (also called Maru-Gurjara-bhāṣā). Earlier, the languages employed in composing the tirthmālās were Sanskrit and Prakrit. The two paripățis edited here are in old Gujarati language. Two Citoḍ-tirtha Caitya-paripāṭīs
As explained in the foregoing, a caitya-paripăți describes the travels of a congregation proceeding on a pilgrimage to a holy place or places from a certain town or city. It describes the route they followed for their destination, and also the towns or villages, or any other holy place or Jaina temples they visited on the way. The two Citrakuṭa-caitya-paripātīs presented here describe the path taken for reaching Citod, the visit on the way to the Jaina temples and the Jinalayas and the Jina images enshrined therein. The First Caitya-paripăți
The author of the first work is the disciple of Bhavsāgara sūri. He has not mentioned his own name, the last line reads as this follows:

Page #3

416
J. B. Shah
"E Vidhaï pakṣa ganadhara Bhāvsāgarasūri anucara im Bhaṇar" Meaning: The disciple of Bhāvsāgara sūri who is the leader of the Vidhipaksa, has composed this (paripāti).
Jambu-jyoti
We have no other information about the author. Only a single manuscript of this work is available and is preserved in the Lalbhai Dalpatbhai Institute of Indology, Ahmedabad, (numbered 16682). It was obtained originally from the collection of the Nagarseth of Ahmedabad. The date of the manuscript is c. 17th century. It has two pages, each containing 15 lines. Each line has about 42 letters. The date of composition is Samvat 1562 (A. D. 1506). The language employed is simple and hence easy to follow. This composition briefly describes the path from Patan to Citrakūta / Citod, and the caityas and villages they visited on the way pilgrimage
route.
Second Citrakuta paripăți:
We find no mention of the name of the author of this Paripăți, nor do we find the designation of his gaccha or his guru's name in the colophon. Besides, the initial 35 stanzas are missing. Some years ago, Prof. Dhaky had procured its transcript from the Oriental Institute, Baroda, and given it to me for editing. No information was recorded on the transcript about the particulars of the manuscript. However, from the language and description, its date of composition may be placed at the end of 16th or the beginning of 17th century.
Citoḍ

As one of the main townships of Mevad, Citod was, and is, a famous site. It has a reputation as the land of heroes since the medieval times. Its hill-fort rises from the ground to about 500 feet, and is known as Citodgadh. It is of ancient founding. Citrangada (a later Maurya king), according to the tradition, renovated it and so it came to be known after him as Citrakūta. According to Tripuți Mahārāja, this fort-town was settled by Amarsimha Raṇā in Samvat 902 (A. D. 846). (Jaina Tirthono Itihasa, pt., p. 385). In the late Prabandhas, we notice that Siddhasena Divakara (c. earlier half of the 5th cent. A. D.) was also connected with Citod. Besides, Citod was the place of birth as well as of literary activity of the famous Haribhadra suri (c. A.D. 700-784), Hemchandra (active c. 1130-1172) has included this holy place in a hymn, the Šakalārhat-stotra :

Page #4

Two Unpiblished Chaitya Pariptis on Citoḍ-tirtha
Vaibhāra Kanakäcalo-rbudgiri śrī Citrakūṭādaya |
Tatra śrī Rishabhādayo jinavara kurvantu vo mangalam ||
In c. A. D. 1110, at the instance of Jinavallabha suri, two Jaina temples belonging to the Vidhipaksa were founded. These likewise were consecrated by him. Here Viśāla Śrävaka had performed the setting up ceremonies for the holy images in Samvat 1439/A. D. 1383. Then, in Samvat 1444/A. D. 1388, for the Adinatha image of the local temple, consecration rites were performed by Jinarāja sūri and in Samvat 1489/A. D. 1433, the Pañcatirtha rites were performed in Citod by Somsundara sūri. Saranavālji, the Prime Minister of Mahäränä Mokala, also had several jinālayas constructed. About three centuries before all of these happenings, in the medieval times proper (c. first decade of the 12th cent. A. D.), Acārya Jinvallabha sūri had got constructed two Vidhicaityas at Citod. The famous Manastambha and the Jinamandira beside it are of the late last quarter of 13th century A. D. Both of these belong to the Digambara sect. All other extant Jaina temples are of the Svetāmbara sect. Karmā Sāh Osvāla (early 16th cent.), who reestablished the prestige of Satruñjaya-tirtha, was also a resident of Citod. Thus, Citod at one time was one of the main Jaina religious centres as also a Jaina place of pilgrimage.
417
Several Jaina Sanghas had visited this place from western Indian cities and towns. From the two paripātis annexed here, we get descriptions of two such congregations. In the first paripăți, as earlier noted, the disciple of Bhāvasagara has given a brief but fine description of the journey from Patan to Citod. The paripati thus begins :
Pranamasium pahilum Pasa Jinanda, caitya-pravāḍī karis ānandi | Śrī Citod tani Jinayätrā, kariya karuniya nirmala gātra ||1||
Meaning: At the outset, I offer obeisance to Parsva Jineśvara (and next) I shall, with delight, undertake the pilgrimage to Citod and shall cleanse my body (by this pilgrimage). Thus, we find, in this poem, the description of the pilgrimage from Patan to Citod.
The Second paripăți describes the pilgrimage to Citod from Urandi. The villages on the route from Urandi to Citrakūta are mentioned in it. Thus, the theme of both the works is the description of pilgrimage of a large congregation of devotees-Sangha-to Citrakuta. In this paripāṭī, too, we get the description about the route to Citod and the villages, towns, as well as the prosperity of some of these as the pilgrims saw while they passed through these on the way to their destination.

Page #5

418
J. B. Shah
Jambu-jyoti
પાટણ કુતિગ્મ પુર ઈલમ પુર રુપપુરિ ચાણસ્મા ધીષ્ણુરિ
પાચુટિ
મહેસાણા વાલંબ કાસ વિસલિ નગર, વીસનગર વડનગર ઉડકે ઈડર નગર
પાલિ
ડુંગરપુર આંતરી વદ્રિ બંભોકિંગ માણારી ચિત્રકૂટ કાકરિવાડી/કરહડા દેલવાડા નાગદ્રહી પલાસણ પલાણ સાદડી જીતવાડ
પાંચ જિનાલય એક જિનાલય એક જિનાલય એક જિનાલય બે જિનાલય એક જિનાલય આઠ જિનાલય એક જિનાલય એક જિનાલય બે જિનાલય બે જિનાલય બે જિનાલય બે જિનાલય ત્રણ જિનાલય બે જિનાલય ચાર જિનાલય એક જિનાલય એક જિનાલય એક જિનાલય એક જિનાલય બત્રીસ જિનાલય એક જિનાલય દસ જિનાલય પાંચ જિનાલય એક જિનાલય એક જિનાલય એક જિનાલય એક જિનાલય સાત જિનાલય એક જિનાલય ઓગણીસ જિનાલય
રાહબરી ઊથમણી પાલડી, કોલરી સીરોહી ચપટ
ચાર જિનાલય લોદ્રા
એક જિનાલય વીરવાડી
બે જિનાલય ઝાડૂબી
એક જિનાલય બ્રાહ્મણવાડી
એક જિનાલય નાદીયા
એક જિનાલય લોટાણા
એક જિનાલય તેલપુર
એક જિનાલય નાણા
એક જિનાલય બાલદા
એક જિનાલય સીરોહી
એક જિનાલય સીઘલુદ્રિ
એક જિનાલય હમ્મીરપુર
એક જિનાલય ટોકરી.
એક જિનાલય અર્બુદગિરિ
એક જિનાલય ઢેલવાડા
બે જિનાલય અચલગઢ
ત્રણ જિનાલય હુડાદ્રિ
એક જિનાલય ડાકપુર
એક જિનાલય ભયણી
એક જિનાલય પીપલિથલી.
એક જિનાલય
એક જિનાલય દેતી અવાડિ (દાંતિવાડા) એક જિનાલય જીરાઉલા
એક જિનાલય વડવ ગામ
એક જિનાલય પાલણપુર
એક જિનાલય સીદપુર
એક જિનાલય લાલપુર
એક જિનાલય વામાં મંગલપુર
ધણેરી
નવૂલાઈ
ધાણ રહ કુંભણમેર વસુદિપુરી ઊંગતપુરી રાણકપુર મુહારણ વ૨કાણા વહાણી
એક જિનાલય એક જિનાલય એક જિનાલય એક જિનાલય
વાડી
દુવંતપુર

Page #6

Two Unpiblished Chaitya Pariptis on Citoḍ-tirtha
(૧)
અજ્ઞાત કર્તૃક
ચિત્રકોટ ચૈત્યપ્રવાડી
ડઇ ગામિ, આદિ જિણંદની તોડએ નમી બહુતિરિ સ્વામિ ॥૩૬॥
સંભવ જિન માક્રોડઇ એ પ્રતિમા બંદીઇ બારમી । ગેહિઇ જવ પહુવીઇ ભલઇ મંડાણિ વિસ્તારિ ।।૩૭ણા આદિ જિજ્ઞેસર વાંદીઇ પહલઇ વરપ્રસાદિ પાંચસઇ અસહિ જિનવરુ પૂજો તિજીય પ્રમાદ ॥૩૮॥
બીજઇ સુમતિ જિનેસ્વર, ત્રીજઇ શાંતિ જિણંદ ! બાણુઅ પ્રતિમાઉં વાદીઇ નવય અનોપમ વંદ ૧૩૯૫
ચથઇ શ્રીપદમ પ્રભૂ દોઇસઇ બાણૂ દેવ ! જેહતણી ભતિ કરી સારઇ સુરનર સેવ I॥૪॥
ઉરડીઇ આદીશ્વર વંદું આઠ જિણંદ । દેવાલઇ દોઇ જિનવરુ વિધિપૂજા આણંદ II૪૧૦૧
આંગીય કીજઇ એ અભિનવી દીજઇ દાન અપાર । ગીત ગાઇ માગત જન નાચઇ ભગત ઉદ્ધાર ૪૨ા
એવં કારઇ જિનવરુ નવસય એકોહાતિર સ્વામિ શ્રીચિત્રકોટિ જાવા ભણી ગહગહીઇ સહુ તાનૂ ॥૪॥
કોલર પહુચીઇ હરખ સિઉં દોઇ જિનભવન ઉત્તુંગ । વી૨ જિનેશ્વર વાંદીઇ પ્રતિમા ચઊદમું રંગ ૧૪૪૫ બીજઇ ભુવન આદીશ્વર પ્રતિમા ત્રિણિ વિસાલ । ચીર ઉથમણિ જિનવર નમીઇ ત્રિકાલ ૪િા
રડરિ શ્રીપાસજી પ્રતિમા નીંઇ બાવીસહ મીરપુર સાંતીશ્વર પ્રતિમા નિઊ જગદીસ ૪૬ઠ્ઠા
ગોઢાણઇ એ અજિત નમૂ પ્રતિમા સારસુવીસ વાધોસિંણ, શ્રી નેમિજી દજિન નામૂ સીસ ।
બીજઇ કોલિર વીરજી પ્રતિમા વં(રૂB) દિય બાર, બીજાપુરિ સંભવ જિન્નુપ્રતિમા પાંચ જિ સાર II૪l

419

Page #7

420

J. B. Shah
વીર જિણંદ સણવાડીઈ જિન બ્યાસી યશુકાંતિ લાલલાઈઇ ત્રેવીસ જિન્ મૂલનાયક શ્રીશાંતિ In૪૮।। સૂડાણઇ એ શાંતીસ્વર જિનવર નમીઇ ચઉંપન્નમા । દડીઇ જિન ત્રેવીસમા, નમીઇ એક સુજિન્ન |૪૯l રાણગપુર હવઇ જાઈઇ બંદે વીર સહેસ કલસ । ધજાદંડ દેખી ધન ધન તેજ દેસ પા
“ઢાલ ફૂલભદ્ર કેરી’’
રાણિગપુરમઝારિ પહુતા હર્ષસિઉં ચઉંમુખ દીઠો દીપતો એ બંદી આદિ જિણંદ વિષ્ણુપત્ર બઇઠા એ k સામોસરણિ જિમ અભિનવ એ ઊંચા મંડપ ચંગ શૃંગતિ રુડુ ચિહુ ભૂમિ કરિ વાહીઇ મંડપ શ્રીમેઘનાદ પહલો સોહઇ એ બીજો સિંઘનાદ ભલોએ 'પા
વિજયનાદ તે સાર પૂર્વીદેસિ બલી ભ્રમરનાદ દક્ષિણિવરૂ એ I ત્રૈલૈકદીપક નામ નવ ચુકી ભલી ચ્યારઇ ભદ્ર તે સુંદર એ ॥૫॥
નદીશ્વર અવતાર અષ્ટાપદ ગિરિ સેતુજ કેરી તે નમૂ એ । સમેતશિખર વિચાર સાર સિરોમણિ જિનહ નમી પાતક ગમૂ એ ૫૨ા
એવં કારઇ દેવસઇ છવ્વીસ નઇ પ્રતિમા બાર સોહામણી । બીજઇ મંદિરિ સાર પાજિજ્ઞેસર સિત્તરિ સઉ પ્રતિમા નમી એ પણ
ત્રીજઇ રિસહ જિણંદ એકસો છવીસ પ્રતિમા વંદું દ્વિપતી ચઉથઇ નેમિ જિણંદ તેરોત્તર સુ એ પ્રતિમા સસિકર જીપત્તી એ I
Jambū-jyoti
મંદિરિ શાંતિ જિણંદ અઠત્રીસ જિનવ જૂનઇ જિનહર બાંદીઇ એ અઠ્ઠાવન જિનવંદ પાર્સાજણેસર પ્રણમી નિ આણંદીઇ ૫૪
મોર નાગ જસ પાસિ સેવઇ અનિસિ રિસહ નમૂ તે મન રલીય
એવં કારઇ ત્રિણિ સહસ પંચિહુતિરિ નમીઇ જિનવર સહુ મિલી એ ।
આંગી અતિહિ ઝમાલ નાટિક નાવઇ ગુણ ગાઇ વર મગતા એ ?
નરવર તૂ સન્માન લાભીર્વલી દાનદાયાલુ સુદેખતા ॥૫॥

Page #8

Two Unpiblished Chaitya Pariptis on Citod-tirtha
421
ધન ધન તે નરનારિ સકલ જનમ તસ પચિંદ્રી એણું સફલીઈ એ જેણઈ દીઠો ! એહ મંદિર જિણ તણે ગર્ભવામિ અન્ય અછાં ! ઇમ ભાવંતા જત્રે આવ્યા બાદડી પ્રભાતિ આધા ચાલિઈએ ! છોડઈ પાસનિણંદ સિત્તરિ પ્રતિમાઉ વંદી પાતક ટાલીઈ પદો
ઢાલ: દર્શાષભિદ્ર વારાહયની” નારદપુરીઈ આવીઆ દીઠલાય સાત પ્રાસાદ પ્રથમ પ્રાસાદિ આદીશ્વર એ એકસો એકાસી દેવ પી. દેવ અજિત જિણંદ બીજઈ બિંબ સતતાલીસ નમૂ | ચહુeઈ દીપતા પ્રણમીઇ સુપાર્શ્વ જિનૂ આંગીએ કારીઇ અતિ સુવિસ્તર ધજારોપણ સારીઇ નાટિક નાચી દાન દેઈ સકલ પાતક વારીઇ l/૫૮ll પ્રતિમા પાંચ સોહામણી ડુંગર કડણિ પ્રસાદ કે નેમિ જિર્ણદસુ વંદીઇ એ એકસુપન્નર બિંબ કે પલા પાવભઇભવનિ સુપાસ સ્વામી નમૂ સતસઠિ જિણવરુ શ્રીપાસ તીર્થકર છઠઈ નમ્ ત્રાસી પ્રભુવર (ડરડીઈં ?) બારમો જિનવર બિબચર પંચવીસ જસ પાય સેવે સયલ સુરવર મહા સકલ મુણીસા //૬Oી ત્રિણિ દેવાલા રૂઅડા એ પ્રથમ કેર સીમંધર સ્વામિ કે વિધિ કરીનઈ પૂજીઈ એ પાસનિણંદ કે ll ૬૧૫ ત્રીજઈ અડઇ વર દેવાલઈ શાંતિ જિણ જુહારી વિધિ-પૂજા કરી ખપ ધણુરી દેવી મનિસા ધારીઇ શ્રી પવિંત્ર કોટિજા યવ સેવકો તણા મન ઉસઈ પછઈ સોમેસર જઈને સાથ સહુ વાસો વસઇ l[૬૨માં તિહાંકણિ શાંતિ જિણેસરુ એ પ્રતિમા પગટ ઠેર કેણીલવાડઈ ચંદપ્રભૂ એ બિબ નમૂ એકતાલ કેતિ ૬૩ જિPસરુ અ પલાસલીઈ દોઇ નમી હર્ષિસિલું કોટ દેથી દીપશુ સુહકો તણું મન ઉલ્હાસિલું

Page #9

422
J. B. Shah
Jambu-jyoti
ધિન ધિન આજ સુસફલ વેલા બિન ઘડી ધિન દિસ હવઇ જઇનિઈ પાસ પાએ નમેસિવું નિજ સીસ !I૬૪ ઢાલ- સાહની મૃજ્જન સહુય મિલી નુરે નવરંગી ચડી ઊપરિ જમિ ઐત્ય પ્રવાડી ચાલી તુ નવા દેવાજિ નામ પહલુ પાસ જિણેસર તપન વંદીજઇ જિનચંદ પી. બીજઇ આદિશ્વર નમીઈ સુપન, રાજા સીહ દૂરિ / માણવીઈ મન ઉલ્હસઈ સુપન વસઈ બાવીસ જિન સાર પછઈ [5 A] શાંતિ જિણેસ, તુપન પઊંચઈ પીઠિ નિવેસ ચઉમુખિ ભગતિ વાંદીઈ નુપન ત્રિણિય દોઈ જિનેસ ૬િ૬. નમીઇ અજિત જિણેસરુ તુપનંપાચસઈ બિંબ જિસા ત્રીજઇ સોત્મસમો જિન તપન દેવઈ ગ્યારસઇ સોલ ૬ળી ચઉમુખ બીજો અભિનવો સુપન નમીઇ શાંતિ નિણંદ ચઉપન પ્રતિમા રુઅડી ન એ વાંદીજઇ અનોદિ ૬૮ll. અદબુદ મૂરતિ આદિ જિન્ન સુપન પ્રતિમા સત્તર તેહ જિમણઈ પાસઈ નંદ પ્રભુ તુપન ઉંગણ પ્યાલીસ દેવ સીતલસ્વામી પ્રણમી તુપન બિંબ બિસઈ છઈ તળે જમલ્ય મુનિસુવ્રત જિન સુપન વીસા સુ દેવ દયાલા ૬૮ ઊંચો મંદિર અતિ ઘણું તપન વીરજિનેસર માહિ બિસઈ છઇતાલીસ જિન નમૂ તપના બઈઠા પુણ્ય પ્રવાહિ જમણા પાસ સુપાસ નમૂ તુપનકામ ગીઆ અતિ ચંગ વ્યાસી બિંબ તિહાં કણિ તુપન વાઇ આણી રંગ પાકિણેસર પૂજી સુપન પ્રતિમા પાચસઇ બાર નમી શાંતીશ્વરજી તુપન પાંચવિ પ્રતિમા સાર | સુમતિ જિર્ણિદ જુહારી સુપન એ બિંબ અઠ્યાસી જાણિ મારગ ચંદ્ર પ્રભુ નમુ તપના પનર જિનવર મણિ fl૭CRા સુમતિ નિણંદ સુધીઈ પન એ તીર્થકર તેત્રીસ પાસ દેવાલિઇ અભિનવઈ તપન એ મૂરતિ છઇબ્દાલીસ વહરમાન સીમંધરુ તપન એ ઉગણીસ બિબસિ૬ તામ પંચમ ચક્રવતિ સુંદરી તુપન ખ્યાલીસ બિંબ પ્રણામ ૭૧.

Page #10

'Two Unpiblished Chaitya Pariptis on Citod-tirtha
423
સુમતિ નિણંદ સુધીઈ કુપન એ તીર્થકર તેત્રીસ પાસ દેવલિઇ અભિનવઈ કુપન એ મૂરતિ છઇબાલીસ વહરમાન સીમંધર સુપન એ ઉગિણીસ બિંબ સિવું તામ પંચમ ચક્રવર્તિ સુંદરી કુપન પ્યાલીસ બિબ પ્રણામ II૭૧ી સુમતિ જિર્ણોસર વંદીઈ સુપન એકાદસ જિનરાજ પંચમ જિન સોલસ નમૂ તુપનપૂજય કીજઇ કાજ તુ ત્રીજો ચુમુખ ચંદ પ્રભુ તુપના એકસો બિંબ ચિઊઆલ સંભવસ્વામિ સોહઈ ભલા કુપન સત્તરબિંબ કૃપાલ IIકરા. તીર્થંકર ત્રેવીસમો સુપન તેત્રીસ નમીઈ સ્વામિ બાસઠિ જિન આદીસ્વર કુપન પાતક નાસઈ નામિ ! શ્રેયાંસ જિન કુહારી છે એ ! તુ બિંબ અસીનઈ સુમન નાથનાં દેહર તુપના ત્રાંસઠ મૂરતિ સાર //૭૩ી સોલસમો શાંતીસ્વરુ તપન બિંબ અદ્યાસી- સો- વૃદ મંદિરિ | બીજાં શાંતિસ્વરુ તુપન બાસઠિ જિનવર ચંદસ્કુણઈ સંભવ જિન તપ એ કુપન પ્રતિમ | ઉગણત્રીસ એવું એકત્રીસ જિન ભવને તુ ભગતિ નામ સીસ II૭૪ો એવં કારઇ જિનહરૂ સુપન એકત્રીસ ગણીય અપાર બિંબ પંચાવન સઈ ભલા ! તુપન, પંચાવન અતિ સાર પહલીય પૂજા સત્તરભેદ સુપન ચઉમુખિ કરી ચંગ બીજી પાસકિણેસર તુપનકુકમ ઘસી સુરંગ પી/ એણી પરિ પ્રાસાદે સઘલે સુપન પ્રણમીય પૂજીય જાણ નુ ગીત ગાન નાટિક હોઈ તપના બાજઇ વર નીસાએ ઈમ પૂજી ત્રિભુવન ગુરુ તુપન જાઈ છે જિન મંદિરિ ચઉપટિ ચહુત ચારૂતા તપન વાજઈ નુ ગલ ભેર I૭૬l વીણા મદ્દલ વંશ તણા તુન સુણીય નઇ પ્રવર સુસાદ ધરિ ધરિ હોઈ વધામણા કુપન ઇંડીય સકલ પ્રમાદ ઇણી એ જિનશાસનતણી તુપન કરીય પ્રભાવ નવાનુ હેઠા સુત્તરીઈ એ પચ્છ તુ લાભય રાય નુI માનતુ ૭થી કમિ પલાલિ નમીઈ સુપન જીહ લાવાડઈ ગામિ તુ સોમેસરિ શાંતિશ્વર તુપના નોડલાઈ ઇંદસ ઠામિ નાડોલિ પચવન જિન તપન સોલસમી જિનરાજ વર (વર) કાણાદિક તીર્થ નમી તપન ભાવિ કરીઈ કાજ ૭૮

Page #11

424
J. B. Shah
Jambu-jyoti
ઢાલકુંભલમેરિ વાંદોઈએ એ માલ હાંતડે જિનહર સતર સોહ ત આદિ જિણંદ ભુવનિ નમીઈ મહંત; છત્તીસ બિબ મહંત | ઋસહ જિણેસરુ એ મદ બિંબ પન્નરય એક પ્રતિમ ઈગ્યારિ જિ સુંદર એ મ0 જિન નમું બારમો છેક I૭૮ પ્રૌઢ પ્રતિમા સહસરુ એ મા સોલ તિહાં જિન રાજ જમલઈ ભુવનિ આદીસરુ એ મ પૂજીય સારી કાજ સતરોત્તર સુબિંબ ભલા મક ઉરડીઇ શ્રી શાંતિ એકસો પ્રતિમા પૂજીઇ એમપ ! સોહઈ નિરમલ કાંતિ ૮૦ના ઉત્તરિ દસિ ત્રિ@િ જિનહરુ એ મહાલ તેડ આદીસ્વરના સાર બિંબ અઠત્રીસ છિતિ એ મઢ એકસો દસ જિનરાજ શીતલસ્વામી ઉરડીઇ મ પંચાણે જિનતાય ૮૧ વર્ધમાન જિન પંખીઇ એ મ. પંચસય ઉંગણીસ દેવ પ્રતિમ એકાવન નમૂ એ મ, શાંતિ જિણેસર સેવા સામલ વન્ન શ્રીપાસનીય મ કરહડા તણી સુસાર એકસો બાવન જિન નમૂ એ મ, પાખલિ ગુણ-ભંડા ૧૮૨ શાંતિ જેણેસર નિરખીઇ એ મ. છપ્પન પ્રતિમા વંદ બિસઇયા ત્રીસ જિસેસરું એ મ. વંદીઇ નેમિ જિણંદ પીતલમય આદીસ્વરુ એ મતિહાં પ્રતિમા બિસાઈ પાંત્રીસ એવું કારઈ અઢારસય મહા જિન પ્રતિમા પંચવીસ સ્નાત્ર માહા સ્તવ વર કરીય ધજ-આરોપણ રંગી આંગીય ખિીય સુઅભિનવીય મ દેઈ ધ દાન મુદંગ નારદ પુરિ વલી આવીઇ એમ વિધિસિવું કરી સુજાત્ત પ્રભાતિ પાછા ચાલીઈ એમ. હઉં નિરમલ નિજ ગાજૂ II૮૪
||ઢાલા.
છોઈ પાસ નિણંદ સુડાણઇ શાંતિસ્વરુ એ લાલ લાઇ સિણ વાડિ વીજાપુરિનઈ કોલરુ રાડચ્છરિ શ્રીપાસ ઉધમણિ કોલરિ નવઈ સીરોહી જિન રાજ, મોહિલિ ગામિ ગયા હવઇll૮પ
બાવીસમો જિનિરાજ જિનથાલી સતિહા નમું એ, પાડલી ઇકું ધનારાઘ નવ જિન નમી પાતક ગમું એ, કોલડી જિનવીર પ્રતિમા અસ સુર્દી દઈ | એ રામસિણિ આદિનાથ જિનવર છપ્પન ભાવીઇ એ ૮દી

Page #12

Two Unpiblished Chaitya Pariptis on Citoồ-tīrtha
425
મંદિર દોઈ ! ભીનમાલિ પહલઈ મંદિરિ વીરજિનબિંબ પંચાવન સાલ બીજઇ સોલસમો નિપુણ પ્રતિમા સિત્તરિ ચંગ દોઈ કાસગીઆ પ્રણમીઇ એ આંગી રચી ઉદરિ દાન દયાલ સુદીજીઈ એ l૮થી સાચોરિ શ્રી મહાવીર જિનવર છનિત વાદી એ, બીજઇ પ્રતિમા પંચ રિસહ નમી આણંદીઇ એ, થરાદિ આદિ જિણંદ મુરતિ પાંચ સોહામણી એ વિધિ પૂજાપ પસાર ! તિહા કણિ દીસઇ અતિ ઘણી એ ૮૮ી તઈ ખાડશી શ્રી શાંતિ નમીઇ ત્રિ િતીર્થકર એવડલીઇ / પાસજિણંદ બીજા શાંતિ જિણેસરુ એ I નવપ્રતિમા ઉદ્ધાર આના વાડઈ પાસ જિન પ્રણમી | અમનિ આનંદિયા ત્રઈ ભાવિ ઉંમલ્મ મન |૮૯માં એવું જિન પ્રસાદ એકસોચિઉંઆલીસ વર, ૨, અઢાર સહસ ય સાત તેરેઊણા જિન પરવ ll૯૦ની ભાહવઈ પત્ત નિપાઉં ધારીઈ એ સાહામાં સમોહ તાસ, સાતમીનઈ સમવાય લોક આવઇ ગહગહતા વાજઇ, પંચસબદ નાદ નફરીય ભૂગલ ઘરિ ઘરિ દીઈ વધામણા એ વલી ગાઈ મંગલ ૯૧ વિજઈ દાન અપાર સાર માગત સંતોષ દુય દીનનઈ દુષીલોક તસ ધનનો પષિ વંધા પાસનિણંદ વલી આણીમનિ હર્ષ નિરપી નથએ સાંતદેવ ઊપનૂ સુમ્બ I૯રાઈ યાત્રા કરતાં અવધિ કરી આશ તન બહુલી મિચ્છેદુ ક્વડમલ્મ તેહ વલી યં ભાલીઇ ઇણી પરિ શ્રીચિત્રકોટ તણી યાત્રા વર કીજઇ, સાવ યસ્કુલ માણસો જન્મ વલી ઇમ સફલી જઇ ll૯૩ી ઇય ચૈત્ય પ્રવાડી પવર રોહાડી મન આનંદિ નીપજઈ જે વયણે ભણસઈ શ્રવણે સુણસિ તસ યાત્રફલ સંપજઇ શ૯૪ll.
ઇતિ શ્રી ચિત્રકોટ ચૈત્ય પ્રવાડિ સમાપ્ત શ્રી
Transcript of the ms. Ac. No 4766 Name ચિત્રદિત્યપ્રવાડી Folios 3-7 First two folios of the ms. are of some other Jaina work (not included in the transcript.) Language-old Gujarati, Script Devanagari. Transcript-pp. 1-15.

Page #13

426

J. B. Shah
(૨) ભાવસાગર સૂરિશિષ્ય વિરચિત ચિત્રકૂટ-ચૈત્ય પરિપાટી
પ્રણમસિ પહિલૂં પાસ જિણંદ ચૈત્ય પ્રવાડિ કરિસ અ[]ણંદિ શ્રી ચીત્રોડ તણી જિન યાત્ર કરીય કરૢ નિય નિરમલ ગાત્ર ॥૧॥
પાટણ થકી મઝ ઇછા ઇસી ભાવ ભગત હવે હઈડે વસી કુતિગ્ગપુર દેહરા છિ પંચ પ્રણમતા નવિ કરીઇ પંચ ॥૨॥
ઈલમપુરિ અનોપમ એક જિણહર પૂજિ સવિવેક રૂપપુરિ શ્રી પાર્શ્વનાથ દીઠિ દ્રષ્ટિ હુઇ સનાથ {{{
ચાણસમિ જિણહર ચાહીઇ તવ મુઝ હેજ ન માઇ હઈઇ ધીસુજિ પ્રાસાદહ દોઇ એક પાચુટિ જિણહર જોઇ ।।૪।।
શ્રીમહિસાણે મહિમા ધણુ આઠ ચૈત્ય પ્રહિ ઉઠી [થુ]ણુ એક વાલંબિ ઇક કાસે કહૂ જોતા જન્મ તણા ફલ લહું પા વીસલિનગરિ જિનમંદિર દોઇ અમર વિમાન નવિ એહવા હોઇ વડનગરિ શ્રી પ્રથમ જિણંદ ચરમનાહ દીડિ આણંદ ||૬|| ત્રીજુ દેરું ગિરુઉં ચાહિ બિંબ અસંખ્ય અછિ તેહ માહિ ઉ(ક?)ડે જિષ્ણહર જવ દોઇ દીઠ તવ નીય નયણે અમીય પઈઠ 1ા

Jambu-jyoti

Page #14

Two Unpublished Chaitya Pariptis on Citod-tirtha

ભાષા
ઇડરનગર પહૂત
તવ ત્રણિ દીઠા જિણભવણ
વાંઘા બિંબ બહૂત
પાલિ દોઇ પ્રાસાદ ભણું ॥૮॥
હૂંગરિપુરિ પુરિ પ્રાસાદ દર ચતુરપણિ અરચીઇ એ ભેરીયદુભિ નાદ
વાજિત્ર વાજિ અતિધણા એ ॥૯॥
આંતરીઇ અતરંગ
રંગ સહિત સરિ શાંતિજ(જિ)ણ પૂજ રચીજિ ચંગ
જંગ જુગતિ કાર જોઈઇ એ ૧૦
વડુદ્રિ જિણ ગેહ
ઇંગ ઇંગ ગલિ ખંભોરિદ્રગ માણારિ નવનેહ
દેહરાસિર એગ પૂજીઇ એ ॥૧૧॥
વિ જવ શ્રી ચિત્રકૂટ
નયનયણે કરિ નિરખીઇ એ
પોષતા પુર્ણવ અખૂટ
અમીઅ રસાયણ કુંડ તવ ।।૧૨।
ગરિવર (ગિરવર ?) કેરુ રાય પુહવીતલ નયન ઈંગ
બીજા લોચન કાજિ
જપ તપ કરે વસુંધરા એ ॥૧૩॥
બત્રીસ જિન પ્રાસાદ
બત્રીસબધ નાટક તિહાં
ગયણ સરીસી વાદ
કરતાં કીતિર્થંભ જગ ॥૧૪॥
શાલીવશાલા અપાર ત્રપતિ ન પામિ નરખતા એ

427

Page #15

428

J. B. Shah
ધન ધન નરનારિ ચીત્રોડિ જે યાત્રા કરે એ ૧૫]
ભાષા
હવે કાકરિવાડિએ
કરહડાનું અતિ પ્રૌઢ પ્રાસાદ
તે જોઇ જૂનુ ઇગ થાસ ગામિ શિવસુહ દેખાડ એક દસ જ[જિ]ણહર દેલવાડ ॥૧૬॥
નાગદ્રહિ પાંચ પ્રાસાદ પેધ્યા
પલ્લાસણિ એક દેષી હરા અહો એક અનોપમ જિણ પલાણિ
એક મોહીય માસિ મોદ આણિ ॥૧૭ના
નવીમા[સા]દડી ગામિ એક દેવગહ જીલવાડએ વાધએ નવલનેહ નડૂલાઈઇ નારદપુરીય નામ તિહાં સાત પ્રાસાદનિ કરુ પ્રણામ ॥૧૮૫
ઘણી ભગતિ ઘાણુરહિ પૂજ કીજિ ઇક જણહર નમીય ભવ [સ] ફલ કીજિ સાર્યાષ સોહિલ કૂંભલમેર દીઠઉં તવ નિ ભવ હૂ અતિહિ મીઠઉ ||૧૯
આબાલ ગોપાલ લોક બોલિ
નહી અવર ગિર અનિય એહ તોલિ અતિ ઊલિટ અરચીઇ ઉગણીસ પ્રાસાદ જિન્ન પૂરવિ જીસ ॥૨૦॥ અતિ ભલિ ભાવસ્યું ભેટીઇ વીર દેવ વટપુર સાર એ અમર સેવ મહા મા[સા]દડીઇ મહાન પૂરિ સદા સેવીઇ એક ઊગંતપૂરિ ૨૧
Jambu-jyoti
ભાષા
ધન ધન માનું જન્મ જેહય લેષિ રાણગપુરિ જો લોચન પેષિ તેહ હોઇસ જસવાદ ત્રૈલોક્યદીપક નામ ધરંતુ

Page #16

Two Unpiblished Chaitya Pariptis on Citod-tirtha

કલ્પ કોટિ લગિ જંગ જયવંતુ ચુમષ[ચમુખ] સુષિ૨ પ્રાસાદ ॥૨૨॥
કો નિવ ભૂતિલ એહ સરીયુ જેહ નિયણે એ નવિ નરસુ
ગર્ભવાસિ હજી તેય એક જીભ ગુણ કિમ બોલ્ એ સમહૂં કિનિ તોલૂ કલિકલ્પ એહ ॥૨૩॥
અવર જિકે છિ જે પ્રાસાદ
તે વંદી ટાલૂ વિષવાદ
બિંબસંષ્ય નવિ પાર મૂહાણિ જિણ વંદૂ શાંતિ વાણિ મઝ લાગી યંતિ કીજિ પાસ જુહાર ૨૪
વાહાલીઈ વાહલુ જગનાથ
ફેરુઇ પૂજી હૂઆ સનાથ રાહરિ શ્રીપાસ
એક ઊથણ એક પાલડીઇ
કોર દોઇ જિણહિરે જવ ચડીઇ
તવ પૂગી સવિ આસ ||૨૫||
પુહતા વિ જવ સીરોહી તવ રહીઉ મઝ માનસ મોહી અ(મ)રપુરી અવતાર ચુપટ ચ્યારેિ જણાલય ચાહુ તે વંદી નિ લિઉ ભવ લાહુ ભરુ સુકૃત ભંડાર ૨૭ાા
લોદ્રીઇ ઇક દોઇ વીરવાડિ ઝાઝૂ(ફૂ)લી નિ બાભણવાડિ ઇક ઇંક એક નાદી(યા)ઇ લોટાણિ નિ તેલપુર ગામિ નાણિનિરુપમ જીવતસ્વામિ બાલિંદ એક વાંદીઇ એ ૨૮।
ભાષા
વલી સીરોહી આવીઆ એ હઈઅે હરષ અનંત તુ સીધણુદ્રિ પછિ, પૂજીઇ એ જગદીસ૨ જયવંતુ ૨૯લી
429

Page #17

430
J. B. Shah
Jambu-jyoti
હમ્મીરપુરિ તિણિ જિણભવણ નમિ ટોકરિ નમિનાહ તુ તિહા અર્બુદગરિ પેલી એ ઉછવ હુઇ અબાહ તુ રૂOl! દેલવાડિ વસી જૂઅલિ અનોપમ અમર નિવાસ તુ નરવંતા નવિ ચેઈઇ એ ભૂષ તરસ તિનિ માસ તુ ૩૧l સતરભેદ પૂજા કરીય સફલ કરુ સંસાર તુ અવરદોઈણિ શાહરણ નિતુ નિતુ કરું પ્રણામ તુ l૩૨ સંબપજૂન સમોસરિયા એ કા(ઉ)સગીયા તિણજી ઠામિ તું પૂજી પ્રણમી ચાલીઆ એ ચડ્યા અચલગઢ ગામિ ઊ [૩૩] તિહા ત્રિણિ જણહર પૂજીએ એ જિમ પૂજિ મન આસ તુ એણી પરિ જે જાત્રા કરિ એ તે નહિ (ગં?)ર્ભવાસિ ઊ ૩૪ હિવ હૂડાદ્રિ ડાકપુરે ભભિયણિ ગામિ તુ પીપલિથલિહિ ઘણેરીઇ એ ઇક ઇક (ક)રું પ્રણ[ણામ તુ ૩૫l
ભાષા
આવીઆ એ દેતીઅવાડિ પાડિ નહી કોઈ તેહ તણિ એ પૂજીઆ એ પારસનાથ જીરાઉલઉ જગિ જગિ ઘણુ એ //૩૬ સેવઈ એ સુરનર સ્વામિ કામિક કલિયુગિ સવે ફલિ એ દિઢિ એ દુકત દૂરિ તુઢિ સંકટ સવિ ટલિ એ ૩

Page #18

Two Unpiblished Chaitya Pariptis on Citod-tirtha
433
વંદીઈ એ વડવ ગામિ સામિ મલ્યા શ્રી શાંતિજિણ પાલણપુરિએ પાલ(ણ)વિહાર સીદપુરિ તણિ જિણભવણ ૩૮ લાલપુરિ એ વામઈ ગામિ પામિ મંગલપુરિ હરિ હરિષ વાડીઈ એ દુવંતપુરિ
એક જિણ દેવી જાઈ દુષ ll૩૯ll એકસુ એ સત્તરિ સાઠ વાત કરિ જિણહર ભલા એ તિહાં વાંધા એ બિંબ ચાલીસ બરિસ્ટ બિંબહુ આગલા એ ll૪00 એણી પરિ એ તીરથ સરવ પૂરવ પણ પસાઉલિ એ સંઘવી એ ઠાકરસિંહ સંઘ સાથિ ભેટા ભલી એ l૪૧ હિવ અણહલ એ પત્તનનયરિ ઘરિ આવ્યા આણંદ ભરી એ જિહા જિણહર પંચતાલીસ દીસ ઊગતા જાહરીઈ એ ll૪રા! વંછિત એ દાનાં સમરથ તીરથભાલ વિવાહપરે એમ કરી એ નિરમલ જીત્ત સંવત પનર બાસઢિ વરે II૪૩ એ વાવિધપક્ષ ગણહર ભાવસાગરસૂરિ અનુચર ઇન ભણઈ એ નરનારિ જે નિતુ ભાવ ભાવિ ઊ ભગતિ અંજાર એ યુણિસિ તેહ હુઈ પદિ પદિ સયલ સંપદ વિપદ સાવિ દૂરિ ટલિ કલ્યાણ[મા]લ્લા કરિ કેલી વલિયા મનવંછિત ફલિ ૪૪l
ઇતિ ચૈત્યપરિપાટી સમાપ્ત છે
લા. દ. ૧૬૬૮૨ (નગરશેઠ, ૧૭૨૬) ચિત્રકુટ-ચૈત્ય પરિપાટીએ પત્ર ૨. ક, ભાવસાગરસૂરિશિષ્ય. ૨, સં. ૧૫૬૨. ક૪૪ પંક્તિ.૧૫ અકા૨, ૪૨ લે, અનુ૧૭મું શ૦ ૨૬, ૬ ૪ ૧૧સે. મિત્ર

Page #19

432
J. B. Shah
Jambu-jyoti
(३) जयहेमशिष्यकृत चितोड चैत्यपरिपाटी
२
३
गोअम गणहरराय पायपंकय पणमेवी, हंसगमणि मृगलोचणी ए सरसति समरेवी, पाए लागीनई वीनवं ए दिउ मझ मति माडी, चित्रकोट नयरह तणी ए रचउं चेत्रपवाडी. मालव गूजर मारूआडि दक्षिण नइ लाड, देस सवे माहे मूलगु ए मंडण मेवाड, एक लोचन पृथिवी तणुं ए चित्रकोट भणीजई, अवर न बीजं जगह माहि इम वयण सुणीजइ. गढ मढ मंदिर मालिआ ए उंचा अति सोहई, सात पोलि ओलेइं भली ए देखी मन मोहइं, चउपट चिहुं दिसि च्यारि पोलि दीसईं अतिचंग, उत्सव रंग वद्धांमणां ए नितु वाजई मृदंग. दाखपानना मंडवा ए सेलडी वाडी वन, वापी कूप खडोकली, ए दीसइं राजभवन, कलस सोवनमय झगमगई ए कोसीसां-ओलि, कोरणिमंडित थंभश्रेणि घडीआला पोलि नयरसिरोमणि चित्रकूट उंचउ सुविशाल, धण कण कंचण भरिअ भूरि चउटां चउसाल, शिव जिन शासन देहरा ए मुनिवर-पोसाल, श्रावक श्रावी पुण्य करई मन रंगि रसाल. तिणि नयरि सीसोदिआं ए कुलमंडण जाण, गढपति गजपति छत्रपति सहु मानइ आण, बंदी जय ज उचरई ए वाजइं नीसाण, राज करइ रायमल्ल राण तेजिं जिसिउ भाण.

Page #20

Two Unpiblished Chaitya Pariptis on Citod-tirtha
433
वस्तु गोयम गणहर गोयम गणहर समरि सरसत्ति, सुगुरू पसाय लही करी रचिसु चेत्रप्रवाडि सारीअ, चित्रकोट नयरह तणा गुण थुणई बहु नरह नारीय, गढ मढ मंदिर झगमगई वाजई ढोल नीसाण, राज करई रायमल्ल राण तेजि दीपइ भाण.
भाषा
८.
स्वर्गपुरी लंका अवतार, व्यवहारिआ तणा नही पार, सारसिंगार करंति तु जयु जयु, राजई राजकुली छत्रीस, वासि वसई वर्ण छत्रीस, बत्रीस जिण पूजंति. चालउ चेत्रप्रवाडि करीजई, माणसजन्म तणउं फल लीजइ, कीजइ निरमल काय, रंगि सहिअ समाणी आवु, चाउल अक्षित चुक पूरावु, गावु श्री जिनराउ. ९ पहिलं श्री श्रेयंस नमीजई, त्रिणि काल जिणभगति करीजइ, असी बिंब पूजंति तु जयु जयु, आगलि सोम चिंतामणि पास, सुमति सहित त्रिणि सई पंचास, आस पूरइ एकंति १० थंभणि थाप्या वीर जिणंद, पय सेवई नरनारीवृंद, दंद सवे टालंति तु, चउपन्न बिंब-सिउं आदि जिणेसर, हरखिइं थाप्या संघपति इसरि, केसरि पूज करंति तु. ११. मुगति-भगतिदायक बईठा प्रभु, एकसउ त्रीस-सिउं चंद्रप्रभ, चउमुख भुवण मझारि, नाभिराय-कुल-कमल-दिणंद, दस मूरति-सिउं आदि जिणिंद, वंदई बहु नरनारि. १२ संकट पास जिणेसर चूरइ, आकु-सामी प्रत्या पूरइ, पंत्रीसा सुबिंब, भवण देखी ऊपन्नी सुमति, तेर बिंब-स्युं भे[व]द्या सुमति, कुमति हरइ अविलंब. १३
वस्तु
संघ चउविह मली मनरंगि, चत्र-प्रवाडि चालिआ आदि देव वंदउं श्रेयांस, चंद्रप्रभ आदिल जाणीइ, चिंतामणि पूरवइ आस, पास जिणेसर जागतु, आका-भुवण मझारि, सुमतिनाथ पूजी करी, रास रमई नरनारि. वीर-विहार पुहुत्त जाम पावडिआं साठि, चडतां करम विषम तणीअ तिहां छूटई गांठि, कोसीसां कोरणिअ बारि मूलइ नही माठि, दीठे मागउं सामि पासि सेवानी पाठि, बालई साहिं ऊधरिउ ए विजयमंदिर प्रासाद, उंचपणइ दीसइ सिउ ए निरमालडी ए रवि-सिंउं मंडइ वाद; मणोर हीए.
१५

Page #21

434
J. B. Shah
Jambū-jyoti
पहरीय पीत पटूलडीअ खीरोदक सार, कस्तूरी चंदन घसीअ केसर घनसार, चंदन मरूउ मालतीय बहु मूल अपार, धामी धामिणि भाव-सिउंअ पूजइ सविचार, उसवंस-कुल-मंडणउ ए बालागर सुविचार; त्रिसलानंदन थापिउ ए, निर० भरई सुकृतभंडार. म० १६ त्रिणि सई अट्ठावीस बिंब, ते यलई शोक, तोरण शिखरह दंडकलस कोरणि अति रोक, धज-पताक ए इम कहइ, संभलज्यो लोक, वीर जिणंद न भेटसिई, तेह जीविउं फोक, जिमणइ पासइ पोखिआ ए, सामी पास सुपास; रतनागरि रंगि थापीआ ए, नि० पूरवइ मननी आस. म० १७ खेलामंडपि पूतलीअ नाचंती सोहई, रंभा अप्सर सारखीअ कामीमन मोहई, हुंबड पूना तणी धुअ तिणि ए मति मंडीअ, कीरतिथंभ करावि जात माहरी सूखडीअ, सात अँहि सोहामणीइ बिंब सहस दोइ देखि, पेखी पाछा संचरिआ ए नि० वंदी वीर विशेष. . म० १८ पास जिणिंद दिगंबरई तिहां नव सई बिंब, चंद्रप्रभ च्यालीस-सिउंअ पूजई अवलंब, पनर बिंब-स्युं नाभिराय-सुत अर्बुद-सामिअ. मलधारई श्री चंद्रप्रभ पूरई मन कामी, पनर बिंब पूजी करी ए सुराणईं सम चंद; सतर बिंब सोहामणइ नि० सामी सुमति जिणिद. म०१९ वरहडीइ श्री सुमति देव उगुणपंचास, संघवीइं धनराजे जेह पूरी मनि आस, एकसउ चउत्रीस बिंब-सिउं पूजीजइ संति, डागलिई जिणदत्त साहि पूरी निय खंति, लोला-भवणि पेखीया ए संति जिणेसर पा[स]य, अटावन्न मूरति भली ए, नि० सेवू अनुदिन पाय. म० २०
वस्तु वीर भवणि वीर भवणि करी महापूजि, सहसकोटि पेखी करी दिगंबरइ बहु बिंब पामीय,

Page #22

Two Unpiblished Chaitya Pariptis on Citod-tirtha
435
चंद्रप्रभ दोइ अति भला, आदिदेव अर्बुदसामीअ, सूराणइ पूजा करी समरिआ सुमति जिणंद, पारेवु जिणि राखिउ, शरणइ शांति जिणिद.
२१
भाषा
हिव नागोरइ देहरइ तु, भमइरूली श्री मुनिसुव्रत सामि तु, एकसउ पंचवीस पूजीजइ तु, भ० नवनिधि लीधई नामि तु. २२ शीतल-सामी अंचलीई तु, भ० त्रिणि सई बिंब अट्ठतीस तु, नाणावालइ अठ्तीस तु, भ० मुनिसुव्रत जगदीस तु. २३ चउवीस बिंब पल्लीवालइ, भ० सीमंधर जयवंत तु, चित्रावालई च्यालीसइ तु, भ० पास जिणंद दयवंत तु. २४ कुमतिहरण श्री सुमति जिण तु, भ० पूनमीइ बावीस तु, खरतर वसही शांति जिण तु, भ० मूरति पंचतालीस तु. पास जिणेसर सामल तु, भ० सत्तरिसा दोइ सार तु, पंच सइ पनरोत्तर बिंब तु, भ० शत्तुंजय गिरनार तु.
आदि जिणंद आराहीई तु, भ० मालवीई प्रासाद तुं, देहरी दीसई दीपती तु, भ० घंटा पडह निनादि तु. चउमुख च्यारि मूरति भली तु, अष्टापद अवतार तु, आठ सईं सतहुत्तरि बिंब तु, भ० पूजीजइ सविचार तु. मुनिसुव्रत महिमा घणउ भ० सुकोसल गुफा मझारि तु, कीरतिधर बाधिणि सहीइ तु, भ० गिरूआ इणि संसारि तु. २९ आगलि गोमुख वाघमुख तु, भ० वारि झरइ अनिवार तु, कुंभई कुंभिगि थापीई तु, भ० कीरतिथंभ उदार तु.. नव भुई चडीइ निहालीइ तु, भ० सरोवर वन अभिराम तु, केलि खजूरी निंबूइ तु, भ० चंपक केतकि नाम तु. ३१
वस्तु
आदि जिणवर आदि जिणवर मुनिसुव्रत, शीतल सीमंधर सुमति शांति देव सोलमु अनुदिन, कामित तीरथ दीपतु, पास सामि वामानंदन, मुनिसुव्रत महिमा घणउ, सुक्कोसल अति सार, वाडी वन पेखी करी, हीयडइ हरख अपार. ३२.

Page #23
436 5. B. Shah Jambu-jyoti भाषा हिव तिहांथी पाछा वल्या ए माल्हंतडे, कुंभेसर तव दीठ, सुणि सुंदरे, कुंभे० चउपट चउहटइ चाहतां ए मा० नयणडे अमि पइठ. सुणि० खरतर साह वेला तणु ए मा० चउमुख भवण वंदेस, सु० पोढी प्रतिमा पेखीइ मा० चंदनि पूज रचेसु. सु० शांति जिणेसर शीतलु ए मा० चउमुख भवण वंदेस, सु० सपतफणा मणि पास जिण मा० बिंब दोइ सइ पणवीस. सु० साहणई साहिं थापिआ ए, मा० अजित जिणेसर राय, सु० पंचइ सई पंचासी ए मा० सेवई सुरनर पाय. सु० डुंगरि थाप्या शांति जिण मा० सत्तरि सु पणि पंच. सु० नव सई नउआनई नमु ए मा० वारवार विण पं[खं]च. सु० वसही बिंब पांत्रीस सु ए मा० संभव समरथ सार, सु० जे नर वंदई ते लहइं ए मा० सासय सुखभंडार, सु० बत्रीसई जिणहर थुणिआ ए मा० आठ सहस सतिताल, सु० दोई सई संख मई करी ए मा० ते वंदउं त्रिणि काल. सु० प्रह ऊठी जे भाव-सिउं ए नरेसूआ, करसिउं चैत्र-परिपाटि, तेह- जन्म सफल सही ए नरेसूआ, मुगति प्रधान[....]. चैत्र-परवाडि पढई गुणइं ए नरेसूआ, अनई जे निसुणंति, ते दोइ तीस तीरथ तणुं ए न० निश्चई फल पार्मिति. सिरि तवगछनायक सिवसुखदायक हेमविमल सूरिंदवरा, तसु सीस सुखाकर गुणमणिआगर लबधिमूरति पंडित प्रवरा, जयहेम पंडितवर विद्या सुरगुरू, सेवीजइ अनुदिन चरण, सेवकजन बोलई अमिअह तोलइ, हरखिई हरख सुहंकरण. 43 -ईति श्री चित्रउड चैत्य परिपाटी स्तवनं समाप्तं महोपाध्याय श्री आगममंडनगणिशिष्येण लिखितं श्रा० कपूरदे पठनार्थम्. श्री. (प. सं. 3-12, दा. 24 सींमधर स्वामी भंडार, सुरत) (जैन युग, भाद्रपद-आश्विन 1983, पृ. 54-57)