Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
容容容容容容容容
听听听听听听听听听
વાધ્યાય કલા : ૨ (સાધુ-ક્રિયાનાં સૂત્રો, દશવૈકાલિક સૂત્ર)
પ્ત • પુસ્તક :
સ્વાધ્યાય કલા : ૨ (ચાર પ્રકરણ, ત્રણ ભાષ્ય, છ કર્મગ્રન્થ)
• આશીર્વાદ અધ્યાત્મયોગી પૂ.આ. દેવ શ્રીમદ્ વિજયકલાપૂર્ણસૂરીશ્વરજી મ.સા.
• આશીર્વાદ :
અધ્યાત્મયોગી પૂ.આ. દેવ શ્રીમદ્ વિજયકલાપૂર્ણસૂરીશ્વરજી મ.સા.
• પ્રેરણા • પૂ.આ. શ્રી વિજયકલાપ્રભસૂરીશ્વરજી મ.સા.
પૂ.પં.શ્રી કલ્પતરુવિજયજી મ.સા.
明明明明明明明明明明明明明
中空空空空空空空空空空空空
历经听听听听听听听听听听听听
• પ્રેરણા :
પૂ.આ.શ્રી વિજયકલાપ્રભસૂરીશ્વરજી મ.સા. પૂ.પં.શ્રી કલ્પતરુવિજયજી મ.સા.
• સંપાદન • ૫. મુક્તિચન્દ્રવિજય ગણિ મુનિયન્દ્રવિજય
乐投蛋蛋赞明對明明明明明明明明明明明
સંપાદન : ૫. મુક્તિયદ્રવિજય ગણિ મુનિયન્દ્રવિજય
• પ્રકાશન છે વાંકી તીર્થ : પો. વાંકી, તા. મુન્દ્રા, જિ. કચ્છ, પીન : ૩૭૦ ૪૨૫.
• દ્રવ્ય સહાયક • નવજીવન જૈન શ્વેતામ્બર મૂર્તિપૂજક
સંધ જ્ઞાનખાતું લેમિંગ્ટન રોડ, મુંબઈ - ૪૦૦ ૦૦૮. 55553553555
Tejas Printers 403, VimalVihar Apartment, 22, Saraswati Society, Nr. Jain Merchant Society, Paldi,
AHMEDABAD - 7. • Ph.: (079) 6601045 આ 空历史与应欢欢男巫男巫男客
# 61 #
PROOF : 2 (DATE : 09-09-02) (PAGE : 1 To 59)
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
| सूरिभट्टारकाः एवं कथयन्ति स्म...
जैनशासनशृङ्गाराः सच्चिदानन्दमयाः अध्यात्मयोगिनः पूज्यपादाः गुरुवर्याः आचार्यप्रवराः श्रीमद् विजयकलापूर्णसूरीश्वराः वांकी तीर्थ- चातुर्मास्ये (वि.सं. २०५५, आ. ब. ७-८-९) प्ररूपितवन्तः -
. पूर्वाचार्याणां संरक्षण-विनियोगादिगुणत्वात् परम्परागतं किञ्चित् श्रुतज्ञानम् अस्माभिः लब्धम् । इयं श्रुतसमृद्धिः अस्माभिः अपि अस्मदनुगामिभ्यः देया । न दद्याम चेत् अपराधिनः वयं भाविप्रजादृष्ट्या । इतोऽपि इदं शासनं सार्धाष्टादशसहस्रवर्षाणि यावद् इह स्थास्यति तच्च श्रुतज्ञानाधारेणैव ।
. स्वाध्यायः किल साधूनां जीवनम् । स्वाध्यायसमये तु स्वाध्यायः करणीयः एव, किन्तु अन्तराऽपि यदा यदापि समयो लभ्येत तदा तदाऽपि स्वाध्यायः करणीयः ।
प्रत्येकाऽवसरेषु यथा वणिग् लाभं पश्येत् तथैव साधुरपि प्रत्येकाऽवसरेषु स्वाध्यायलाभं पश्येत् ।
• संवरः निर्जरा च मुक्ति-मार्गः ।
स्वाध्यायात् संवर-निजर भवतः । स्वाध्यायात् नवः नवः संवेगः उत्पद्यते । स्वाध्यायं विदधानः उालसितान्तकरण: साधुः चिन्तयति भगवत्कथितानि तत्त्वानि कीरशानि अद्भुतानि ? अयं खलु संवेगः ।
स्वाध्यायात् भगवन्मार्गे निश्चलता उत्पद्यते । स्वाध्यायः किल महत् तपः । तपसा च निर्जरा जायते । • दानं कर्तुं कः प्रभवेत् ? धनवानेव । उपदेशं कर्तुं कः प्रभवेत् ? ज्ञानवानेव ।
वाचनादिपञ्चविधं स्वाध्यायं विदधाने साधी उपदेशशक्तिः स्वयमेव प्रादुर्भवति ।
स्वाध्यायस्य सप्तमं फलं किल परोपदेश-शक्तिः ।
• स्वाध्यायस्य सप्त महान्ति फलानि । तानि चेमानि -
(१) आत्महितज्ञानम् । (२) पारमार्थिकः भावसंवरः । (३) नूतनज्ञानात् अपूर्वसंवेगवृद्धिः । (४) निष्कम्पत्वम् । (५) उत्कृष्टं तपः । (६) कर्म-निर्जरा । (७) परोपदेश-शक्तिः ।
• किञ्चिदपि ज्ञानं विनियोगार्थमेव भवति, न स्वपाश्र्वे सञ्चयनार्थमेव । अन्येभ्यः अदीयमानं ज्ञानं विनष्ट भविष्यति ।
धनमददानः कृपणः चेत् ज्ञानमददानः कथं न कृपणः?
अन्येभ्यो दानादेव अस्मज्ञानं वृद्धि यायात् ।
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
मुनिः पठितुमागतं नाऽवगणयेत्, अपि तु वात्सल्यपूर्वकं पाठयेत् । एवंकरणात् अव्यवच्छित्तिः स्यात् ।।
(पञ्चवस्तुक ५६५-५६६) अहं चेत् शिष्यान् पाठयिष्यामि, तेऽपि तच्छिष्यप्रशिष्यादीन् पाठयिष्यन्ति । इत्थं सम्यक् परम्परा चलिष्यति ।
अतः एव सिद्भयनन्तरं विनियोग: दर्शितोऽस्ति । प्रणिधान-प्रवृत्ति-विघ्नजय-सिद्धि-प्राप्त्यनन्तरमपि विनियोगः चेत् न प्राप्तः, ज्ञानं सानुबन्धं न भवेत् भवान्तराऽनुयायि न भवेत् ।
न दृश्येत चेत् कोऽपि अध्ययनार्थी, स्वयमेव कमपि आहूय पाठयन्तु ।
पुष्पं विकासाऽनन्तरं सौरभं प्रसारयति तथा भवानपि अध्ययनानन्तरं ज्ञान-सौरभं प्रसारयतु । तच्च विनियोगादेव सम्भवति ।
इत्थमेव तीर्थपरम्परा चलिष्यति । जिनशासनस्य चलन्त्यां अखण्ड-परम्परायां वयं मनागपि निमित्तत्वं प्राप्नुयाम, ईदृशं भाग्यं कुतः ?
बीजं स्थायि भवेत् । बीजं स्यात् चेत् वृक्षप्राप्तिः स्वयमेव भविष्यति । श्रुतज्ञानं किल बीजम् ।
अत्र अल्पवयसः बहवः साधवः साध्व्यश्च सन्ति । इदं श्रुत्वा अध्ययनाऽध्यापने अग्रगामिनः भवन्तः भविष्यन्ति उत सन्तोषिणः एव ? अत्र सन्तोषः खलु अपराधः ।
किन्तु तत् ज्ञानम् अहङ्कारं न जनयेत् इत्यत्रापि प्रतिजागरणीयम् । एतदर्थं भागवती भक्तिः उपादीयताम् ।
'जिम जिम अरिहा सेवीए रे, तिम तिम प्रगटे ज्ञान' यथा यथा अर्हन् सेव्यते, तथा तथा ज्ञान प्रादुर्भवेत् ।
धनार्जनाऽनन्तरं तत्संरक्षणं कियत् कष्टपूर्णमेतत् चेत् भवन्तः न जानन्ति पृच्छन्तु कञ्चित् अनुभविनम् ।
भो दिनेशमहाभागाः ! ("दिनेश रवजी महेता, भुवड-कच्छ, सम्प्रति मद्रास" इति परिवारद्वारा तदानीं उपधानाऽनुष्ठानं चलद् आसीत् वांकी तीर्थे ) सत्यमिदं खलु ? मनाग् अनवधानतायामेव धनं विनश्यति ।
ज्ञानेऽपि एवमेव । ज्ञानार्जनाऽनन्तरमपि तत्संरक्षणं किल कष्टपूर्णम् । ज्ञान - संरक्षणमिच्छन्ति चेत् भवन्तः अन्यान् पाठयन्तु । अन्यान् पाठयिष्यन्ति भवन्तः चेत् भवन्त एव पुनः पठिष्यन्ति । भवतां ज्ञानं सुरक्षितं भविष्यति ।
अहमपि वाचनादिषु यत् कथयामि तदेव ज्ञानं तिष्ठति, अवशिष्टं विनश्यति ।
इह वयं ११० साधु-साध्व्यः स्मः । १५-२० वृद्धान् विहाय अन्ये तु अध्ययनाऽध्यापनक्षमाः सन्ति एव ।
इत्थम् अध्ययनाऽध्यापनकरणात् किं प्राप्नोति मुनिः तत् जानन्ति भवन्तः ? तीर्थकरनामकर्माऽपि स बध्नीयात् इति हरिभद्रसूरयः कथयन्ति ।
(कहे कलापूर्णसूरि-१, पृ. ४०७ --- ४२१)
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
वर्षत्रितयात् पूर्व वांकीतीर्थे पूज्याचार्याः ईदृशीं दिव्यां वाणी वर्षयन्ति स्म । वयं तत् वाणी-वारि अवतारयामः स्म । (तदानों वयं न ज्ञातवन्त: यत् इत्थं लिखितमिदं 'कहे कलापूर्णसूरि' नामक पुस्तकं भविष्यति आराधकानां च कृते तत् अमूल्यः अलङ्कारः भविष्यति। वयं तु यथावत् सहजरूपेण लिखामः स्म ।
प्रारम्भे एकस्य 'नोट'स्य ५०-१०० वा प्रतिकृतयः (झेरोक्ष) कारिताः, किन्तु तासु निष्ठितासु ५०० प्रतयः मुद्रिता: कारणीयाः, इति चिन्तितम् किन्तु ५०० पुस्तकेभ्यः १००० पुस्तक मुद्रणे न महार्धानि भविष्यन्ति इति केनचित् तज्लेन कथितं श्रुत्वा १००० पुस्तकानि मुद्णीयानि इति निश्चितम् किन्तु मनसि भयमासीत् यत् सूरिभटकानाम् ईदृशीं तत्त्वगम्भौरवाणी कः पठिष्यति । किन्तु अद्य वयं पश्यामः द्वयोः आवृत्त्योः जातयोरपि अद्यापि लोकाः तत् कामयन्ते ।
इदानीं (वर्षामेडी, वै. शु. १३) 'कुमारपाल वी. शाह' इत्यतैः महानुभावैः कथितम् - 'कहे कलापूर्णसूरि' पुस्तकप्रकाशनेन भवद्भिः अत्युत्तमं कार्य कृतम् । अहं लेखनीमादाय अधोरेखां (अन्डरलाइन) कर्तुमुद्यतः, किन्तु कुत्र अधोरेखां कुर्याम् ? सर्वमेव पुस्तकम् अधोरेखा-योग्यम् ।।
इदानीं वयं वांकीतीर्थस्य तस्मिन् एव त्रिशलाभवने उपविष्टाः स्मः, यस्मिन् सूरिपादैः वाणी-भागीरथी प्रवाहिता आसीत् (भयङ्करभूकम्पेन परितः भद्रेश्वर - वडाला - गुंदाला - लुणी - गोअरसमा - मुन्द्रादि ग्राम - नगर -
जिनालयेषु ध्वस्तेषु अपि वांकीतीर्थस्य विशाल: जिनालयः अखण्ड अस्ति।)
श्रीचरणानां विद्यमानतायाम् इह दर्शनार्थिनां महान् सम्मर्दः आसीत् । अधुना नीरवा शान्तिरस्ति तथापि सूरिदेवानां साधना-परमाणवः अस्मिन्नेव क्षेत्रे भ्राम्यन्तः सन्ति, ये अद्यापि साधक-साधनायां वेगमापूरयन्ति ईदृशः अनुभवः वांकीतीर्थाऽऽगमनाऽनन्तरं जायते एव सहदय-साधकानाम् ।
आचार्यपादानां स्मरणार्थ प्रकाश्यमानस्य 'स्वाध्याय कला' इत्यस्य पुस्तकस्य प्रस्तावनाऽपि पूज्याचार्याणां साधना-स्थलीरूपे वांकी-तीर्थे पूज्याचार्याणामेव गुरुमंदिरस्य शिलान्यास-प्रसङ्गे लिख्यते, इत्यपि एका आनन्दप्रदा घटनाऽस्ति ।
विद्यार्थिषु विज्ञप्तिः अस्मिन् पुस्तके प्रत्येकप्रकरण-प्रारम्भे प्रत्येकगाथानामाद्याक्षराणि न्यस्तानि । तानि कण्ठस्थीकृत्यैव यदि तत्तत्प्रकरणादिकं प्रारभ्येत चेत् विद्यार्थिभिः अनेकलाभाः प्राप्स्यन्ते इति वयं विश्वसिमः ।।
अस्माकं श्लोकादिकण्ठस्थकर्तृणामयमनुभवः यत् गाथास्तु वयं स्मरामः किन्तु गाथा-क्रम-स्मरणे स्खलनामनुभवामः । आद्याक्षर-कण्ठस्थीकरणात् इयं समस्या निरस्ता भविष्यति ।
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
इमां पद्धतिमवलम्ब्य भवद्भिः गाथाः कण्ठस्थीकृताः चेत् वर्षाणि यावत् भवन्त: ता: गाथा: न विस्मरिष्यन्ति । अन्तरा कुत्रचित् एकाऽपि गाथा अर्दवितर्दा न भविष्यति । किञ्च, २५ तमी ४७ तमी वा गाथा का ? इति शोधनमपि सरलं भविष्यति । यतः पञ्चानां पञ्चानामेव गाथानाम् आद्याक्षराणि संगृह्य तानि न्यस्तानि सन्ति । परावर्तनारूपस्वाध्याये एका गाथाऽपि न लुप्ता भविष्यति । आहत्य सा लुप्ता स्यात् चेत् झटिति भवन्तः ज्ञास्यन्ति अस्मिन् स्थाने इयं गाथा स्रस्ता विस्मृता वा ।
मा मन्यन्तां भवन्त: यत् इयं नवीना पद्धतिरस्ति इति । इयं तु प्राचीना एव पद्धतिः पूर्वाचार्यैः आचीर्णा च । चैत्यवन्दन-भाष्यग्रन्थादिषु सम्पदाऽविस्मरणार्थ पद्धतिमिमां प्रयुक्तवन्तः एव तत्कर्तारः श्रीदेवेन्द्रसूरयः । यथा-द्वादशाऽधिकाराः कथं स्मरणीयाः?
नमु जे अ अरिहं लोग सव्व पुक्ख तम सिद्ध जो देवा; उज्जि चत्ता वेआ-वच्चग अहिगार पढम पया ।।
(चैत्यवन्दनभाष्यम् ४२) (अत्र द्वित्राणि अक्षराणि गृहीतानि एतावानेव विशेषः । यतः अस्माभिः अकारं विहाय एकमेवाक्षरं गृहीतम् ।)
'नमु' तः 'नमुत्थुणं' "जे अतः 'जे अ अईआ' 'अरिहं' तः 'अरिहंत-चेइआणं'
'लोग' तः 'लोगस्स उज्जोअगरे' इत्यादिकम् । इमामेव पद्धतिमत्र वयम् दशित ।
प्रारम्भसमये विचित्ररूपेण दृश्यमानानानाम् एषां पदानां कण्ठस्थीकरणे प्रयासः सम्भवेत् तथापि स प्रयास: नैव व्यर्थतां गमिष्यति अपितु तत्तत्प्रकरणादिकस्य अधिकदृढीकरणे अत्यन्तं सहायकं भविष्यति ।
सकृत् प्रयोगे कृते भवन्तः ज्ञास्यन्ति । अनया पद्धत्या स्तवन-स्वाध्याय (सज्झाय)-चैत्यवन्दनादीनि कण्ठस्थीकृतानि भविष्यन्ति चेत् वर्षाणि यावत् भवन्तः तानि न विस्मरिष्यन्ति ।
अधिक समयाऽभावे एषाम् आद्याक्षरपदानां पुनरावर्तनमात्रेण तत्तत्प्रकरणपुनरावर्तनतुल्यः लाभ: भविष्यति । अस्माभिस्तु एकस्मिन् लघु'नोटबुके' चतु:प्रकरणादीनाम् आद्याक्षराणि केवलं लिखितानि तद्द्वारा च कार्य निर्वहामः । अनया पद्धत्या नूतनाः विद्यार्थिनस्तु लाभान्विताः भविष्यन्ति एव, किन्तु पुराणा: विद्यार्थिन: अपि केवलं आद्याक्षराणि कण्ठस्थानि करिष्यन्ति चेद् विस्मृतसूत्राणि पुनः स्मृतानि कर्तुं प्रभविष्यन्ति । अत्र मनागेव प्रयासः आवश्यकः ।
अस्माभिः अयं प्रयोग: विहितः । नूतनविद्यार्थिनः अपि अस्मिन् प्रयोगे अस्माभिः नियोजिताः सन्ति । अस्मिन् बहवः लाभाः अस्माभिः दृष्टाः । अन्येऽपि एतान्
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
लाभान् प्राप्नुवन्तु इति भावनया अस्मिन् स्वाध्याय-पुस्तके एव प्रकरणादीनां प्रारम्भे आद्याक्षराणि न्यस्तानि ।
सूचना : 'अ'तः आरभमाणानां गाथानां द्वे अक्षरे गृहीते । यथा - 'अब्भय तुरी उसं' अस्याः गाथायाः 'अब्भ' इति गृहीतम् ।
एषां सूत्राणां स्वाध्यायद्वारा सर्वे स्वाध्यायार्थिनः मनःशुद्धिम् आत्मशुद्धि च प्राप्य स्वजीवितं प्रसन्नतापूर्ण विदधतु इति आशास्यते ।
- पं. मुक्तिचन्द्रविजयः - गणिः मुनिचन्द्रविजयश्च
वांकी तीर्थम्, त्रिशला भवनम् ता. मुन्द्रा, जी. कच्छ पिन : ३७० ४२५.
वि. सं. २०५८, वै. ब. ६ दि.१-६-२००२, शनिवासरः, पू. कलापूर्णसूरि-गुरुमंदिर
शिलान्यास-दिनम् ।
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
• સાધુ સાધ્વી યોગ્ય આવશ્યક ક્રિયાનાં સૂત્રો •
૧ શ્રી કરેમિ ભંતે કરેમિ ભંતે સામાઇયું, સવ્વ સાવજર્જ જોગ પચ્ચકખામિ, જાવજીવાએ, તિવિહં તિવિહેણં, મણેણં વાયાએ કાણું, ન કરેમિ કારમિ, કરસંપિ અન્ન ન સમણુજાણામિ, તસ્મ ભંતે ! પડિફકમામિ નિંદામિ ગરિફામિ અપ્પાણે વોસિરામિ.
૩ દૈવસિક અતિચાર ઠાણે કમણે ચંકમણે, આઉટ્ટ અણાઉટ્ટ હરિયકાયસંઘટે, બીયકાસ ઘટ્ટ, ટાસકાયસંઘટ્ટ, થાવરકાયસંઘટ્ટ, છપ્પઇયાસંઘટ્ટ, ઠાણાણો ઠાણું સંકામિઆ, દેહરે ગોચરી બાહિરભૂમિ માર્ગે જાતાં આવતાં સ્ત્રી તિર્યંચતણા સંઘટ્ટ પરિતાપ ઉપદ્રવ હુઆ, દિવસમાંહિ ચાર વાર સજઝાય, સાત વાર ચૈત્યવંદન કીધાં નહીં, પ્રતિલેખણી આઘી પાછી ભણાવી, અસ્તવ્યસ્ત કીધી, આર્તધ્યાન રૌદ્રધ્યાન ધ્યાયાં, ધર્મધ્યાન શુકલધ્યાન ધ્યાયાં નહીં, ગોચરીતણા બેંતાલીશ દોષ ઉપજતાં જોયા નહીં, પાંચ દોષ માંડલીતણા ટાલ્યા નહીં, માત્ર અણપુંજે લીધું, અણપુંજી ભૂમિકાએ પરઠવ્યું, પરઠવતાં અણુજાણહ જસુગ્ગહો કીધો નહિ, પરઠવ્યા પૂંઠે વાર ત્રણ વોસિરે વોસિરે કીધું નહીં. દેહરા ઉપાશ્રયમાંહિ પેસતાં નિસરતાં નિસિથી આવસ્સહી કહેવી વિસારી, જિનભવને ચોરાશી આશાતના, ગુરુ પ્રત્યે તેત્રીસ આશાતના કીધી હોય, અનેરો જે કાંઈ દિવસ સંબંધી પાપ દોષ લાગ્યો હોય, તે સવિ હું મને, વચન, કાયાએ કરી તસ્સ મિચ્છા મિ દુકકડું.
૨ ઇચ્છામિ શ્રમિ ઇચ્છામિ ઠામિ કાઉસ્સગ્ગ, જો મે દેવસિઓ અઇયારો કઓ, કાઈઓ, વાઈઓ, માણસિઓ, ઉસુત્તો ઉમ્મગ્ગો, એકપ્પો, અકરણિજ્જો , દુઝાઓ, દુધ્વિચિંતિઓ, અણીયારો અણિચ્છિઅવો, અસમણપાઉગ્ગો નાણે દંસણે ચરિત્તે, સુએ સામાઇએ, તિહું ગુત્તીર્ણ, ચઉë કસાયાણં, પંચપ્યું મહેન્રયાણં છાણં જીવનિકાયાણં, સત્તપંપિંડેસણાણે, અઠઠું પવયણમાઊણે, નવટું બંભર્ચરગુત્તીર્ણ, દસવિહે, સમણધર્મો, સમણાણે જોગાણું, જે ખંડિયે જં વિરાહિય, તસ્સ મિચ્છા મિ દુકકડ.
ઇચ્છાકારેણ સંદિસહ ભગવત્ દેવસિઅં આલોઉં ? ઇચ્છે આલોએમિ જો મે દેવસિઓ અઇયારો કઓ. (બાકી ઉપર પ્રમાણે.)
૪ રાત્રિક અતિચાર સંથારાવિટ્ટણકી, પરિણકી, આઉટણકી પસારણકી, છપ્પઇયસંઘટ્ટણી, (અચકખુ વિસય હુઓ), સંથારો, ઉત્તરપટ્ટોટલો અધિકો ઉપગરણ વાપર્યો. શરીર અણપડિલેહ્યું
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
હલાવ્યું, માત્રુ અણjર્યું લીધું, અણપુંજી ભૂમિએ પરઠવ્યું, પરઠવતાં અણજાણહ જસુગ્ગહો કીધો નહીં, પરઠવ્યા પુંઠે વાર ત્રણ વોસિરે વોસિરે કીધું નહીં, સંથારાપોરિસી ભણાવ્યા વિના સૂતા, કુસ્વમ લાધું, સુપનાંતરમાંહિ શિયલની વિરાધના હુઇ, મન આહટ્ટદોહટ્ટ ચિંતવ્યું, સંકલ્પવિકલ્પ કીધો, રાત્રિ સંબંધી જે કોઇ અતિચાર લાગ્યો હોય તે સવિ હું મન, વચન, કાયાએ કરી તસ્સ મિચ્છામિ દુકકડં.
૫ શ્રી શ્રમણસૂત્ર નમો અરિહંતાણં૦ કરેમિ ભંતે સામાઇઅં૦ ચત્તારિ મંગલં૦ ઇચ્છામિ પડિકમિઉં જો મે દેવસિઓ૦ ઇચ્છામિ પડિકુકમિવું ઇરિયાવહિઆએ ઇચ્છામિ પડિફેકમિઉં, પગામસિક્કાએ નિગામ સિજજાએ સંથારા ઉલ્વટ્ટણાએ પરિઅટ્ટણાએ આઉટણાએ પસારણાએ છપ્પઇય સંઘટ્ટણાએ કૂઇએ કફકરાઇએ છીએ જેભાઈએ આમોસે સસરખામોસે આઉલમાઉલાએ સો અણવરિઆએ ઇન્જીવિપૂરિઆસિઆએ દિઢિવિષ્પરિઆસિઆએ મણવિપૂરિઆસિઆએ પાણભોઅણવિધ્વરિઆસિઆએ જો મે દેવસિઓ અઇઆરો કઓ, તસ્સ મિચ્છા મિ દુકકર્ડ, પડિફકમામિ ગોખરચરિઆએ ભિખાયરિઆએ ઉગ્વાડકવાડ-ઉગ્ધાડણયાએ સાણા-વરચ્છા-દારા-સંઘટ્ટણાએ મંડીપાહુડિઆએ બલિપાહુડિઆએ ઠવણાપાહુડિઆએ સંકિએ
સહસાગારિએ અણેસણાએ પાણેસણાએ પાણભોઅણાએ બીઅભો અણાએ હરિઅભો અણાએ પરચ્છકમ્પિઓએ પુરે કમ્પિઓએ અદિઠહડાએ દગસંસઠહડાએ રયસંસઠહડાએ પારિસાડણિઆએ પારિઠાવયણિઆએ ઓહાસણભિખાએ જે ઉગ્નમેણં ઉષ્માયણેસણાએ અપરિસુદ્ધ પરિગ્ગતિએ પરિભુત્ત વા જે ન પરિકૃવિએ તસ્સ મિચ્છામિ દુકકડે. પડિફકમામિ ચાઉફકાલ સજઝાયસ્સ અકરણયાએ, ઉભઓ કાલે ભંડોવગરણસ્સ અપ્પડિલેહણાએ , દુપ્પડિલેહણાએ અપ્પમજજણાએ દુપ્પમજજણાએ અઇકુકમે વઇકમે અઇયારે અણીયારે જો મે દેવસિઓ અઇયારો કઓ, તસ્સ મિચ્છા મિ દુકકડે. પડિફકમામિ એગવિહે અસંજમે, પડિફકમામિ દોહિ બંધણેહિ રાગબંધણેણું દોસબંધણેણં, પડિકમામિ તિહિ દહિં મણદંડેણે વયદંડેણે કાયદેણં, પડિફકમામિ તિહિં ગુત્તીહિ મણગુણીએ વયગુત્તીએ કાયગુત્તીએ, પડિકમામિ તિહિં સલૅહિં માયાસલેણે નિયાણસલ્લેણે મિચ્છાદંસણસલ્લેણં, પડિકમામિ તિહિ ગારવેહિ ઇડૂઢીગારવેણે રસગારવેણં સાયાગારવેણે પડિo તિહિં વિરાહણાહિં નાણવિરાણાએ દંસણવિરાહણાએ ચરિત્તવિરોહણાએ, પડિ) ચઉહિં કસાહિં કોહકસાએણે માણકસાએણે માયાકસાએણે લોભકસાએણં, પડિO ચઉહિં સન્નાહિં આહારસન્નાએ ભયસન્નાએ મેહુણસન્નાએ પરિગ્રુહસન્નાએ, પડિo ચઉહિં વિકતાહિં ઇત્થીકહાએ
૧૩
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
ભત્તકાએ દેસકહાએ રામકહાએ, પડિo ચઉહિ ઝાણેહિ અણે ઝાણેણે રુદ્રદેણે ઝાણેણં, ધમેણં ઝાણેણં, સુફકેણું ઝાણેણં, પડિ૦પંચહિં કિરિઆલિંકાઇઆએ અહિંગરણિયાએ પાઉસિઆએ પારિતાવણિઆએ પાણાઇવાયકિરિઆએ, પડિO પંચહિં કામગુણેહિં સર્ણ રૂવેણે રસેણે ગંધણં ફાસણં, પડિO પંચહિં મહદ્ગુએહિં પાણાઇવાયાઓ વેરમણું, મુસોવાયાઓ વેરમણું, અદિન્નાદાણાઓ વેરમણ, મેહુણાઓ વેરમણ, પરિગ્રહાઓ વેરમણ, પડિફકમામિ પંચહિ સમિઈહિ ઇરિયાસમિઇએ ભાસાસમિઇએ એસણા સમિઇએ આયાણભંડમત્તનિકુખેવણાસમિઇએ-ઉચ્ચારપાસવણખેલજલ્લ-સિંઘાણપારિટ્રાવણિઆસમિઇએ, પડિકમામિછહિં જીવનિકાએહિ પુઢવિકાએણે આઉકાએણે તેઉકાએણે વાઉકાએણે વણસઈકાએણે તસકાએણં, પડિકુકમામિ હિં લેસાહિ કિહલેસાએ નીલલેસાએ કાઉલેસાએ તેઉલેસાએ પહલેસાએ સુકકલેસાએ, પડિકુકમામિ સત્તહિં ભયઠાણેહિ, અદૃહિં મયઠોસેહિ નવહિં બંભર્ચરગુત્તહિં, દસવિહે સમણધર્મો, ઇગારસહિં ઉવાસગપડિમાહિ બારસહિં ભિક્ષુપડિમાહિં, તેરસહિં કિરિઠાણેહિં, ચઉદસહિ ભૂઅગામેહિ, પન્નરસહિં પરમાહમિહિં, સોલસહિ ગાથાસોલસહિ, સત્તરસવિહે અસંજમે અટ્ટારસવિહેઅખંભે, એગૂણવીસાએ નાયજઝયહિ વીસાએ અસમાહિટ્ટાણેહિં, ઇફકવીસાએ સબલેહિ બાવીસાએ પરીસહહિં, તેવાસાએ
સુઅગડજઝયણેહિં ચલવીસાએ દેવેહિ, પણવીસાએ ભાવાહિં, છવ્વીસાએ દસાકપ્પવવહારાણું ઉદ્દેસણકાલેહિ, સત્તાવીસાએ અણગારગુણેહિ, અઠાવીસાએ આયારપ્પકÀહિં, એગૂણતીસાએ પાવસુઅપ્પસંગેહિ, તીસાએ મોહણીઅઠાણેહિ, ઇગતીસાએ સિદ્ધાઇગુણેહિં, બત્તીસાએ જોગસંગહહિં તિત્તીસાએ આસાયણાએ, અરિહંતાણં આસાયણાએ ૧ સિદ્ધાણં આસાયણાએ. ૨ આયરિઆણં આસાયણોએ. ૩ ઉવજઝાયાણં આસાયણાએ. ૪ સાહૂણં આસાણાએ. ૫ સાહૂણીર્ણ આસાયણાએ. ૬ સાવયાણું આસાણાએ. ૭ સાવિયાણ આસાયણોએ. ૮ દેવાણં આસાણા. ૯ દેવીણે આસાયણાએ. ૧૦ ઇહલોગર્સ આસાણાએ. ૧૧ પરલોગસ્સ આસાયણાએ. ૧૨ કેવલિ પન્નત્તસ્ય ધમ્મસ્સ આસાયણાએ. ૧૩ સદેવમણુઆસુર લોગસ્સ આસાયણાએ. ૧૪ સવ્વપાણભૂઅ-જીવ-સત્તાણું આસાયણાએ. ૧૫ કાલસ્સ આસાયણાએ. ૧૬ સુઅસ્સ આસાયણાએ. ૧૭ સુઅદેવયાએ આસોયણાએ. ૧૮ વાયણાયરિઅલ્સ આસાયણાએ. ૧૯ જે વાઇદ્ધ. ૨૦ વરામેલિઅં. ૨૧ હીણફખર. ૨૨ અ ખર. ૨૩ પયહીણું. ૨૪ વિણહીણું. ૨૫ ઘોસહીણું. ૨૬ જોગહીણું. ૨૭ સુટહૂદિનં. ૨૮ દુપડિવિચ્છએ. ૨૯ અકાલે કઓ સજઝાઓ. ૩૦ કાલે ન કઓ સજઝાઓ. ૩૧ અસજઝા(ઈ)એ સજઝાઇએ. ૩૨ સજઝા (ઇ)એ ન સજઝાઇએ. ૩૩
૧૫
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
અનિઆણો, દિઠિસંપન્નો, માયામોસવિવન્જિઓ, અઢાઈજેસુ દીવસમુસુ, પરસસુ કમ્મભૂમીસુ, જાવંત કેવિ સાહૂ, યહરણ-ગુચ્છ પડિગ્નેહ-ધારા, પંચમહલ્વયધારા અઠારસસહસ્સસીભંગધારા અનુયાયીરચરિત્તા, તે સર્વે સિરસા મણસા મથએણે વંદામિ. ખામેમિ સવ્વ જીવે, સવ્વ જીવા ખમંતુ મે; મિત્તી એ સવ્વભૂસુ, વેરે મજઝ ન કેણઈ એવમાં આલોઇએ, નિદિના ગરહિએ દુગંછિએ સમ્મ; તિવિહેણ પડિઝંતો, વંદામિ જિણે ચઉવ્વીસ || ૨ //
તસ્સ મિચ્છામિ દુકકડે. નમો ચલવીસાએ તિવૈયરાણું ઉસભાઈમહાવીરપજવસાણાણું, ઇણમેવ નિમ્નથું પાવયણું સચ્ચે અણુત્તરે, કેવલિ, પડિપુન્ન, નેઆઉએ સંસુદ્ધ, સલ્તગત્તર્ણ, સિદ્ધિમમ્મ, મુત્તિમગ્ગ, નિજજાણમમ્મ. નિવાણમષ્મ, અવિતહમ-વિસંધિ સવદુખપ્પાહીણમગ્ગ, ઇન્દુ ઠિઆ જીવા સિઝંતિ, બુજઝંતિ, મુત્યંતિ, પરિનિવાયંતિ, સલ્વદુફખાણમાં કરંતિ, તે ધર્મો સદહામિ પત્તિઆમિ રોએમિ ફાસેમિ પાલેમિ અણુપાલેમિ, તે ધર્મો સદ્ધાંતો પત્તિઅંતો, રોઅંતો, ફાસંતો, પાલતો, અશુપાલંતો, તસ્ય ધમ્મક્સ કેવલિપન્નત્તસ્સ અભુક્રિઓ મિ આરોહણાએ, વિરઓ મિ વિરાણાએ, અસંજમં પરિણામિ, સંજમં ઉવસંપન્જામિ. અખંભે પરિઆણામિ, બંÉ ઉવસંપન્જામિ, અકમ્પ્સ પરિઆણામિ, કષ્પ ઉવસંપદજામિ, અમાણે પરિઆણામિનાણું ઉવસંપન્જામિ, અકિરિએ પરિઆણામિ, કિરિએ ઉવસંપન્જામિ, મિચ્છત્ત પરિણામિ, સમ્માં ઉવસંપન્જામિ, અબોહિં પરિઆણામિ, બોહિ ઉવસંપન્જામિ, અમન્ગ પરિઆણામિ, મગ્ગ ઉવસંપન્જામિ, જે સંભરામિ, જં ચ ન સંભરામિ, જૈ પડિકકમામિ, જં ચ ન પડિકમામિ, તસ્ય સવ્વસ્ય પદેવસિઅસ્સ અઇઆરસ્સ પડિકમામિ, સમણો હં સંજય-વિરહ-પડિહય-પચ્ચકખાય-પાવકમે,
' રાઈ વખતે ‘રાઈઅસ્સ’ અને પફખી વખતે “પMિઅસ્સ’ ઇત્યાદિ બોલવું.
૬ પાક્ષિક અતિચાર નાણૂમિ દંસણંમિ અ, ચરણંમિ તવંમિ તહ ય વીરિયંમિ; આયરણે આયારો, ઇય એસો પંચહા ભણિઓ. જ્ઞાનાચાર, દર્શનાચાર, ચારિત્રાચાર, તપાચાર, વીર્યાચાર, એ પંચવિધ આચારમાંહિ અનેરો જે કોઇ અતિચાર પક્ષ દિવસમાંહિ સૂક્ષ્મ બાદર જાણતા અજાણતાં હુઓ હોય, તે સવિ હું મને વચન કાયાએ કરી મિચ્છા મિ દુકકર્ડ. ૧
તત્ર જ્ઞાનાચારે આઠ અતિચાર-કાલે વિણએ બહુમાણે, ઉવહાણે તહ અનિcવણે; વંજણ અત્થ તદુભએ અર્કવિહો નાણમાયારો. જ્ઞાન કાલવેલામાંહે પઢ઼યો ગણ્યો પરાવર્યો નહિ, અકાલે પત્યો, વિનયહીન બહુ માનહીન યોગોપધાનહીન પડ્યો, અનેરા કન્ડે પઢયો, અનેરો ગુરૂ
૧૭
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
કહ્યો, દેવવંદણ વાંદણે પડિક્કમણે સઝાય કરતાં પઢતાં ગુણતાં કૂડો અક્ષર કાને માટે આગલો ઓછો ભણ્યો ગયો, સૂત્રાર્થ તદુભય કૂડાં કહ્યાં, કાજો અણઉદ્ધર્યો, ડાંડો અણપડિલેહ્યો, વસતિ અણશોધ્યાં, અણપતેયાં, અસજઝાઈ અણોજ્જા કાલવેલામાંહિ શ્રી દશવૈકાલિક પ્રમુખ સિદ્ધાંત પડ્યો, ગુચ્યો પરાવર્યો, અવિધિએ યોગોપધાન કીધાં કરાવ્યાં. જ્ઞાનોપગરણ પાટી, પોથી ઠવણી, કવલી, નોકારવાલી, સાપડા, સાપડી, દસ્તરી વહી, કાગલીઆ ઓલિઓ પ્રત્યે પગ લાગ્યો, થુંક લાગ્યો, થુંકે કરી અક્ષર ભાંજ્યો, જ્ઞાનવંત પ્રત્યે દ્વેષ મત્સર વહ્યો, અંતરાય અવજ્ઞા આશાતના કીધી, કુષ્ણહિ પ્રત્યે તોતડો બોબડો દેખી હસ્યો, વિતર્યો, મતિજ્ઞાન, શ્રુતજ્ઞાન, અવધિજ્ઞાન. મન:પર્યવજ્ઞાન, કેવલજ્ઞાન, એ પાંચ જ્ઞાનતણી અસદ્દતણી આશાતના કીધી, જ્ઞાનાચાર વિષઇઓ અનેરો જે કોઈ અતિચાર૦ ૨. | દર્શનાચારે આઠ અતિચાર-નિસંકિઅ નિષ્ફખિએ, નિબ્રિતિગિચ્છા અમૂઢદિકી અ; ઉવવૃહથિરીકરણે, વરછલ્લ પભાવણે અઠ. દેવ, ગુરુ ધર્મતણે વિષે નિસંકપણું ન કીધું. તથા એકાંત નિશ્ચય ધર્યો નહીં, ધર્મ સંબંધીઆ લતણે વિષે નિસંદેહ બુદ્ધિ ધરી નહીં, સાધુ સાધ્વીતણી નિંદા જુગુપ્સા કીધી, મિથ્યાત્વીતણી પૂજા પ્રભાવના દેખી મૂઢદૃષ્ટિપણું કીધું, સંઘમાંહિ ગુણવંતતણી અનુપબૃહણા કીધી, અસ્થિરીકરણ અવાત્સલ્ય અપ્રીતિ અભક્તિ નિપજાવી, તથા દેવદ્રવ્ય,
ગુરુદ્રવ્ય, સાધારણ દ્રવ્ય ભક્ષિત ઉપેક્ષિત પ્રજ્ઞાપરાધ વિણાસ્યો, વિણસંતો ઉવેખ્યો, છતી શક્તિએ સારસંભાલ ન કીધી, ઠવણાયરિય હાથથકી પાડ્યા, પડિલેહવા વિચાર્યા, જિનભવનતણી ચોરાશી આશાતના, ગુરુ પ્રત્યે તેત્રીશ આશાતના કીધી હોય, દર્શનાચાર વિષઇઓ અનેરો જે કોઈ અતિચાર0૩.
ચારિત્રાચારે આઠ અતિચાર-પણિહાણજોગજુત્તો, પંચહિં સમિઈહિં તીહિં ગુત્તીહિં; એસ ચરિત્તાયારો, અર્ણવિહો હોઈ નાયવો. ઇર્યાસમિતિ, ભાષાસમિતિ, એષણાસમિતિ, આદાનભંડમત્તનિક્ષેપણાસમિતિ, પારિષ્ઠાપનિકાસમિતિ, મનોગુપ્તિ, વચનગુપ્તિ, કાયગુપ્તિ, એ અષ્ટ પ્રવચનમાતા રૂડીપરે પાલી નહીં, સાધુતણે ધર્મે સદૈવ, શ્રાવકતણે ધર્મે સામાયિક, પોસહ લીધે જે કાંઈ ખંડના વિરાધના કીધી હોય, ચારિત્રાચાર વિષઇઓ અનેરો જે કોઇ અતિચાર ૦ ૫
| વિશેષતશ્ચારિત્રાચારે તપોધનતણે ધર્મે, વયછફર્ક કાયછકુકે, અકષ્પો ગિહિમાયણ, પલિઅંક-નિસિજ્જાએ, સિણાણું સોભવન્જર્ણ. ૬.
વ્રત ષટકે,પહિલે મહાવ્રત પ્રાણાતિપાત સૂક્ષ્મ બાદર ત્રસ થાવર જીવતણી વિરાધના હુઈ. બીજે મહાવતે ક્રોધ લોભ ભય હાસ્ય લગે જૂઠું બોલ્યા, ત્રીજે અદત્તાદાનવિરમણ મહાવ્રતે સામીજીવાદાં, તિસ્થયઅદત્ત તહેવ ય ગુરૂહિં; એવમદત્ત ચઉહા, પર્ણૉ વીયરાએહિં, ૧ સ્વામી અદત્ત,
૧૮
૧૯
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
જીવ અદત્ત, તીર્થકર અદત્ત, ગુરુ અદત્ત, એ ચતુર્વિધ અદત્તાદાનમાંહિ જે કાંઈ અદત્ત પરિભોગવ્યું. ચોથે મહાવ્રતવસહિકનિસિન્જિદિય, કુતિરપુવકીલિએ પણિએ, અઇમાયાહારવિભૂસણી ય નવ બંભર્ચર ગુત્તીઓ. ૧ એ નવવાડી સૂધી પાલી નહીં, સુહણે સ્વમાંતરે દૃષ્ટિવિપર્યાસ હુઓ. પાંચમે મહાવ્રતે ધર્મોપગરણને વિષે ઇચ્છા મૂછ ગૃદ્ધિ આસક્તિ ધરી, અધિકો ઉપગરણ વાવર્યો, પર્વ તિથિએ પડિલેહવો વિસાય, છ રાત્રિભોજન વિરમણ વ્રતે અસૂરો ભાત પાણી કીધો, છારોદ્ગાર આવ્યો પાત્રે પાત્ર બંધ તક્રાદિકનો છાંટો લાગ્યો, ખરડ્યો રહ્યો, લેપ તેલ ઔષધાદિક તણો સંનિધિ રહ્યો. અતિમાત્રાએ આહાર લીધો, એ છએ વ્રત વિષઇઓ અનેરો જે કોઈ અતિચાર ૦૬
કાયષકે, ગામતણે પઇસારે નીસારે પગ પડિલેહવા વિસાર્યા. માટી મીઠું ખડી ધાવડી અરણેટો પાષાણતણી ચાતલી ઉપર પગ આવ્યો, અકાય વાઘારી ફૂસણા હુવા. વિહરવા ગયા, ઉલખો હાલ્યો, લોટો ઢોલ્યો, કાચા પાણીતાણા છાંટા લાગ્યા, તેઉકાય વીજ દીવતણી ઉજેણી હુઇ, વાઉકાય ઉઘાડે મુખે બોલ્યા, મહાવાય વાજતાં (વાતાં) કપડાં કાંબળીતણા છેડા સાચવ્યા નહીં, ડુંક દીધી. વનસ્પતિકાય નીલકુલ સેવા થડ ફલ ફૂલ વૃક્ષ શાખા પ્રશખાતણા સંઘટ્ટ પરંપર નિરંતર હુવા, ત્રસકાય બેઇંદ્રી તેઇંદ્રી ચઉરિદ્રી પંચેંદ્રી કાગ બગ ઉડાવ્યા, ઢોર ત્રાસવ્યાં, બાલક બીહરાવ્યાં, પકાય
વિષઇઓ અનેરો જે કોઈ અતિચાર ૦ ૭
અકલ્પનીય સિજ્જ વસ્ત્ર પાત્ર પિંડ પરિભોગવ્યો, સિજ્જાતરતણો પિંડ પરિભોગવ્યો, ઉપયોગ કીધા પાખે વિહર્યો, ધાત્રીદોષ ત્રસબીજસંસક્ત પૂર્વકર્મી પશ્ચાત્કર્મ ઉદ્ગમ ઉત્પાદનાદિ દોષ ચિતવ્યા નહીં. ગૃહસ્થતણો ભાજન ભાંજો, ફોડ્યો, વળી પાછો આપ્યો નહીં. સૂતાં સંથારિયાં ઉત્તરપટ્ટો ટલતો અધિકો ઉપગરણ વાવર્યો. દેશતઃ સ્નાન કીધું, મુખે ભીનો હાથ લગાડ્યો, સર્વતઃ સ્નાનતણી વાંચ્છા કીધી, શરીરતણો મેલ ફેડ્યો, કેશ રોમ નખ સમાર્યા, અનેરી કાંઈ રાઢાવિભૂષા કીધી, અકલ્પનીય પિંડાદિ વિષઇઓ અનેરો જે કોઇ અતિચાર ૦૮
આવસ્મયસજઝાએ, પડિલેહજઝાણભિખભત્ત; આગમણે નિષ્ણમણે, ટાણે નિસીઅણે તુઅટ્ટ૧ આવશ્યક ઉભયકાલ વ્યાક્ષિતચિત્તપણે પડિકમણું કીધું, પડિફકમણામાંહિ ઉંઘ આવી, બેઠાં પડિકુકમણું કીધું, દિવસ પ્રત્યે ચાર વાર સજઝાયસાત વાર ચૈત્યવંદનન કીધાં, પડિલેહણા આઘી પાછી ભણાવી, અસ્તવ્યસ્ત કીધી, આર્તધ્યાન રૌદ્રધ્યાન ધ્યાયાં, ધર્મધ્યાનશુકલધ્યાન ધ્યાયાં નહીં, ગોચરી ગયા બેંતાલીસ દોષ ઉપજતા ચિંતવ્યા નહીં, પાંચ દોષ માંડલીતણા ટાળ્યા નહીં, છતી શક્તિએ પર્વતિથિએ ઉપવાસાદિકતપ કીધો નહિ, દેહરા ઉપાસરામાંહિ પેસતાં નિસહિ, નીસરતાં આવસ્યહી કહેવી વિસારી, ઇચ્છામિચ્છાદિકદશવિધચક્રવાલ સામાચારી સાચવી
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
નહિ, ગુરૂતણો વચન તહત્તિ કરી પડિવો નહિ, અપરાધ આબે મિચ્છામિ દુક્કડં દીધાં નહિ. સ્થાનકે રહેતાં હરિયકાય બીયકાય કીડીતણાંનગરાંસોધ્યાં નહીં, ઓધો મુહપત્તિચોલપટ્ટો ઉલ્લંઘટ્યા, સ્ત્રી તિર્યચતણા સંઘટ્ટ અનંતર પરંપર હુવા, વડા પ્રતે પસાઓ કરી લહુડાં (લઘુ) પ્રતે ઇચ્છાકાર ઇત્યાદિકવિનય સાચવ્યો નહિ, સાધુસામાચારી વિષઇઓ અનેરો જે કોઈ અતિચાર પક્ષ દિવસમાંહિ સૂક્ષ્મ બાદર જાણતા અજાણતાંદુઓ હોય, તે સવિ હું મન વચન કાયાએ કરી મિચ્છામિ દુક્કડં. ૯
૭ પાક્ષિક સૂત્ર તિર્થંકરે આ તિર્થે, અતિસ્થસિદ્ધ અ તિ–સિદ્ધ એ; સિદ્ધ જિણે રિસી મહ-રિસી ય નાણું ચ વંદામિ. ૧ જે આ ઇમ ગુણરયણ-સાયરમવિરાહિઊણ તિષ્ણસંસારા; તે મંગલ કરિત્તા, અહમવિ આરાહણાભિમુહો. ૨ મમ મંગલમરિહંતા, સિદ્ધા સાહૂ સુયં ચ ધમ્મો અ; ખંતી ગુત્તી મુત્તી, અજવયા મદવ ચેવ. ૩ લો અગ્મિ સંજયા જે, કરિંતિ પરમરિસિદેસિઅમુઆર; અહમવિ વિદ્ધિઓ તે, મન્વયઉચ્ચારણે કાઉં. ૪ સે કિં તે મહબ્રૂય ઉચ્ચારણા ? મહવયઉચ્ચારણા પંચવિહાં પર્ણત્તા, રાઈભોઅણવેરમણ છઠ્ઠી, તે જહા સવ્વાઓ પાણાઇવાયાઓ વેરમણે ૧ સેવાઓ મુસાવાયાઓ વેરમણે ર સવાઓ અદિાદાણાઓ વેરમણે ૩ સવાઓ મેહુણાઓ વેરમણે ૪ સવાઓ પરિશ્મહાઓ
વેરમણે ૫ સવાઓ રાઈભોઅણાઓ વેરમણે. ૬
તત્થ ખલુ પઢમે ભંતે ! મહબૂએ પાણાઇવાયાઓ વેરમણં, સવ્વ ભંતે ! પાણાઈવાય પચ્ચકખામિ, સે સુહમં વા બાયર વા, સં વા થાવર વા, નેવ સયં પાણે અઠવાએજ્જા, નેવહિં પાણે અઠવાયાવિજ્જા, પાણે અઇવાયતે વિ અન્ને ન સમણુજાણામિ, જાવજજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણે વાયાએ કાણું ન કરેમિ ન કારવેમિ, કરંત પિ અન્ન ન સમણુજાણામિ, તસ્મ ભંતે પડિકુકમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અપ્પાણે વોસિરામિ.
સે પાણાઇવાએ ચઉવિહે પન્નતે, તે જહા-દધ્વઓ ખિત્તઓ કાલઓ ભાવઓ. દધ્વઓ શું પાણાઇવાએ છસુ જીવનિકાએ સુ ખિત્તઓ શું પાણાઇવાએ સવ્વલોએ, કાલઓ
પાણાઇવાએ દિઆ વા રાઓ વા, ભાવ પાણાઇવાએ રાગેણ વા દોસણ વા.
જે મુએ ઇમસ્ત ધમ્મક્સ કેવલિયમ્સ અહિંસાલખણસ સાહિઢિઅસ્સ વિણયમૂલસ્સ ખંતિષ્પહાણસ્સ અહિરણ્યસોવનિઅસ્સ ઉવસમપભવસ નવબંભર્ચરગુપ્તસ્સ અપમાણસ્સ-
ભિખાવિત્તિ(અ)સ્સ કુમિસંબલસ્સ નિરગ્નિસરણસ્સ સંપખાલિઅસ્સ ચત્તદોસસ ગુણજ્ઞાહિઅલ્સ નિવિઆરસ નિવિત્તિલખણસ્મા પંચમહલ્વયજુત્તસ્સ અસંનિહિસંચયસ્ત અવિસંવાઇઅસ્સ સંસારપાર-ગામિઅલ્સ નિવાણગમણપજજવસાણફલસ્સ,
૨૩
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
પુથ્વિ અશાણયાએ અસવણયાએ અબોહિ(આ)એ અણભિગમણું અભિગમણ વા પ્રમાણે રાગદોસપડિબદ્ધયાએ બાલયાએ મોહયાએ મંદયાએકિડ્ડયાએ તિગારવગરુ(અ)યાએ ચઉકસાઓવરએણે પંચિંદિઓવણું પપ્પભારિયાએ સાયાસુખમણુપાલચંતેણે ઇહં વા ભવે અસુ વા ભવગ્રહણેસુ, પાણાઇવાઓ કઓ વા, કારાવિઓ વા, કીરતો વા પરેહિ સમણુન્નાઓ, તે નિંદામિ ગરિહામિ તિવિહ તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાએણં, અઇઅં નિંદામિ, પડુપ્પન્ન સંવરેમિ, અણાગય પચ્ચક્ ખામિ સવ્વ પાણાઇવાયું જાવજીવાએ અશિસ્તિઓ હં નેવ સર્ય પાણે અઠવાઇ નેવસૈહિં પાણે અઠવાયાવિજ્જા , પાણે અઠવાયંતે વિ અન્ને ન સમણુજાણિજ્જા (ણામિ).
તે જહા અરિહંતસખિએ, સિદ્ધસખિએ, દેવસમ્બિએ, અપ્પસખિએ, એવં ભવઇ ભિખ્ખું વા ભિખુણી વાર સંજય-વિરય-પડિહયપચ્ચકખાય-પાવકમે દિઆ વા રાઓ વા, એગઓ વા પરિસાગઓ વા, સુત્તે વા જાગરમાણે વા, એસ ખલુ પાણાઇવાયસ્સ વેરમણે હિએ સુહે ખમે નિસેસિએ આણુગામિએ પારગામિએ સવ્વસિ પાણાણં, સલૅસિં ભૂયાણ, સલૅસિં જીવાણું, સલ્વેસિ સત્તાણું, અદુફખણયાએ અસોયણયાએ અજૂરણયાએ અતિપ્પણયાએ અપીડણયાએ અપરિવણયાએ અણુદવયાએ મહત્વે મહાગુણે મહાણુભાવે મહાપુરિસાણુચિ પરમરિસિદેસિએ
પસત્યે, તું દુફખફખયાએ કમ્મફખયાએ મોફખયાએ બોટિલાભાએ સંસાત્તાણાએ ત્તિ કટુ ઉવસંપત્ત્વિત્તા વિહરામિ પઢમ ભંતે મહધ્વએ ઉવઓિ મિ સવ્વાઓ પાણાઇવાયાઓ વેરમણે ૧
અહાવરે દોએ ભંતે!મહવએ મુસાવાયાઓ વેરમણે, સવં ભંતે ! મુસાવાયું પચ્ચકખામિ સે કોહા વા ૧ લોહો વા ૨ ભયા વા ૩ હાસા વા ૪ નેવ સયં મુસં વએજ્જા, નેવહિ મુસં વાયાવેજ, મુસં વતંતે વિ અને ન સમણુજાણામિ, નવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મહેણું વાયાએ કાએણં, ને કરેમિ ન કારવેમિ, કરસંપિ અન્ન ન સમણુજાણામિ તસ ભંતે !પડિકમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અધ્ધાણં વોસિરામિ.
સે મુસાવાએ ચઉવિહે પન્નત્તે, તે જહા-દવઓ ૧ ખિત્તઓ ૨ કાલઓ ૩ ભાવ ૪ દબૂઓ ણં મુસાવાએ સબૂદબેસુ, ખિત્તઓ ણં મુસાવાએ લોએ વા અલોએ વા, કાલઓ ણં મુસાવાએ દિઆ વા રાઓ વા, ભાવ શું મુસાવાએ રાગેણ વા દોસણ વા.
જે મએ ઇમસ્ત ધમ્મક્સ કેવલિયશાસ્સ અહિંસાલખણસ્સ સાહિઢિયસ્ત વિર્ણયમૂલસ્સ ખંતિપ્પહાણસ્સ અરિષ્ણસોવઅિસ્સ ઉવસપભવમ્સ નવબંભર્ચરગુત્તસ્ય અપાયમાણસ્સ ભિખાવિત્તિ(અ)સ્સ કુખિસંબલસ્સ નિરગ્નિસરણમ્સ સંપકુખાલિઅસ્સ ચત્તદોસસ્ત ગુણાહિયસ નિવિઆરસ્ટ નિવિત્તિલ
૨૫
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
કુખસ્સ પંચમહāયાસ્ત અસંનિહિસંચયસ્ત અવિસંવાઇઅસ્ત સંસારપારગામિઅલ્સ નિવ્વાણગમણપજજવસાણફેલસ્સ મુવિ અજ્ઞાણયાએ અસવણયાએ અબોહિ(આ)એ અણભિગમેણે અભિગમેણ વા પમાણે રાગદોસપડિબદ્ધયાએ બાલયાએ મોયાએ મંદયાએકિયાએ તિ-ગારવગરુ(અ)યાએ ચઉકસાવગએણે પંચિંદિઓવસટ્રેણં પડ્ડપ્પન્નભારિયાએ સાયાસુફખમણુપાલચંતેણે ઇહેવા ભવે, અસુ વા ભવષ્ણહણેસુ, મુસાવાઓ ભાસિઓ વા ભાસાવિઓ વા. ભાસિજર્જતો વા પરેહિ સમણુનાઓ, તે નિંદામિ ગરિહામિ તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાણું અઇઅં નિંદામિ, પડુપ્પન્ન સંવરેમિ, અણાગયું પચ્ચક્ખામિ સવં મુસાવાયું, જાવજીવાએ અણિસિંઓ હં નેવ સયં મુસં વએજજા, નેવહિં મુસં વાયાવેજા, મુસં વયંતિ વિ અને ન સમણુજાણિજજા (ખામિ).
તંજહાઅરિહંતસમ્બિઅંસિદ્ધસમ્બિએ સાહુષ્મિએ દેવલખિએ અપ્પસખિએ, એવંભવઇ ભિખૂવાભિખુણી વાસંજય-વિરહ-પડિહયપચ્ચકખાય-પાવકમેદિઆવારાઓ વા, એગઓવા પરિસાગઓવા, સુવા જાગરમાણેવા. એસ ખલુ મુસાવાયસ્સ વેરમણે હિએ સુહે ખમે નિસેસિએ આણુગામિએ પારગામિએ સવૅસિં પાણાણે સવૅસિં ભૂયાણું સલૅસિંજીવાણંસલૅર્સિસત્તાણું અદુકુખણયાએ અસોઅણયાએ અજાણયાએ અતિપ્પણયાએ અપીડણયાએ અપરિ
આવણયાએ અણુદવણયાએ મહત્વે મહાગુણે મહાભુભાવે મહાપુરિસાણુચિપરમરિસિદેસિએપસન્થ, તંદુફખકુખયાએ કમ્મખિયાએ મોખિયાએ બોકિલાભાએ સંસારુત્તાણાએ ત્તિ કટ્ટ ઉવસંપન્જિરાણું વિહરામિ, દોએ ભંતે ! મહāએ વિદ્ધિઓ મિ સવ્વાઓ મુસાવાયાઓ વેરમણં ૨.
અહાવરે એ બંને ! મહલ્વેએ અદિન્નાદાણાઓ વેરમણું ! સવં ભંતે ! અદિાદાણં પચ્ચકખામિ સે ગામે વા નગરે વારણેવા, અર્પવા બહુવા, અણું વાયૂલંવા, ચિત્તમંત વા અચિત્તમંત વા નેવ સયં અભિન્ન ગિહિજ્જા, નેવહિં અદિષ્ણ ગિહાવિજજા, અદિષ્ણ ગિહત વિ અને ન સમણુજાણામિ, જાવજીવાએ તિવિહંતિવિહેણં મણેણં વાયાએ કાએણે ન કરેમિ, નકારમિ, કરંત પિઅન્નનસમણુજાણામિ, તસ્ય ભંતે!પડિક્રમામિનિંદાગિરિામિઅધ્ધાણં વોસિરામિ.
સે અદિાદાણે ચઉવ્િહે પન્નત્તે, તે જહા-દવઓ ખિત્તઓ કાલઓ ભાવઓ દÖઓ શું અદિશાદાણે ગહણધારણિજેસુ દસુ, ખિત્તઓર્ણ અદિનાદાણે ગામે વા નગરેવારણે વા, કાલઓર્ણ અદિનાદાણે
દિવારાઓ વા, ભાવ ણે અદિન્નાદાણે રાગેણ વા દોસણ વા.
જે મએ ઇમલ્સ ધમ્મક્સ કેવલિપત્તસ્ય અહિંસાલકુખણસ સાહિટ્રિઅન્સ વિણચમૂલસ્સ ખંતિષ્પહાણસ્સ અહિરણ્યસોવિલ્શિઅસ્સ ઉવસમપભવન્સ નવબંભર્ચરગુજ્ઞસ્સ અપમાણસ્સ ભિકુખાવિત્તિ(અ)સ્સ કુખિસેબલસ્સ
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
નિરગ્નિસરણેમ્સ સંપકુખાલિઅસ્ત ચત્તદોસસ્સ ગુણગાહિઅલ્સ નિવિઆરસ્ત નિવિનિલકુખણસ્સ પંચમહવયાાસ અસંનિફિસંચયસ્સ અવિસંવાઇઅસ્સ સંસારપારગામિઅલ્સ નિવાણગમણ-પજજવસાણફલસ્ટ પુથ્વિ એશાણયાએ અસવણયાએ અબોહિ(આ)એ અણભિગમેણં અભિગમણવાપમાએણે રાગદોસપડિબદ્ધયાએ બાલયાએ મોહયાએ મંદયાએ કિયાએ તિગારવગણ્યાએ ચઉકસાવગએણે પંચિંદિઓવસટ્ટણે પડુપ્પભારિયાએ સાયાસુ કુખમણુપાલચંતેણું ઇ વા ભવે, અસુ વા ભવગ્ગહણેસ, અદિાદાણં ગહિઅંવા ગાહાવિસંવાધિપ્પત, વા પરેહિ સમણઝાય, તે નિંદામિ ગરિહામિ તિવિહં તિવિહેણું મણે વાયાએ કાણું, અઇઅં નિંદામિ પડુપ્પન્ન સંવરેમિ, અણગયું પચ્ચખામિ સવં અદિન્નાદાણં, જાવજીવાએ અશિસ્તિઓ હં નેવસય અદિન્નગિહિજજા, નેવહિં અભિન્ન ગિહાવિજ્જા, અભિન્ન ગિહત વિ અન્ને ન સમણુજામિજ્જા(ણામિ).
તંજહાઅરિહંતસમ્બિઅંસિદ્ધસમ્બિએ સાહુષ્મિએ દેવસમ્બિએ અપ્પસખિએ એવં ભવઇ ભિખૂવાભિખુણી વાસંજય-વિરય-પડિહય-પચ્ચકખાય-પાવકમેદિઆવારાઓ વા એગઓ વાપરિસાગઓ વા, સુવા જાગરમાણે વા, એસ ખલુ અદિાદાણસ વેરમણે હિએ સુહે ખમે, નિસેસિએ આણુગામિએ પારગામિએ સવ્વર્સિ પાસાણં સવૅસિં ભૂર્ણ
સવૅસિંજીવાણંસલૅસિસત્તાણું અદુફખણયાએ અસોણિયાએ અજૂરણયાએ. અતિપ્પણયાએ અપીડણયાએ અપરિઆવણયાએ અણુદવણયાએ મહત્યે મહાગુણે મહાભુભાવે, મહાપુરિસાશુચિષ્ણુપરમરિસિદેસિએપસન્થ, તંદુખિખિયાએ કમ્મફખયાએ મુખિયાએ બોહલાભાએ સંસાત્તાણાએ ત્તિ
ટુ ઉવસંપજિત્તાણું વિહરામિ ત ભંતે ! મહāએ ઉવદ્ધિઓમિ સવાઓ અદિન્નાદાણાઓ વેરમણા ૩ //
અહાવરે ચઉલ્ય ભંતે ! મહબૂએ મેહુણાઓ વેરમણે, સવં ભંતે ! મેહુર્ણ પચ્ચખામિ; સે દિવ્યં વા માણસ વા તિરિકખજોણિએ વા, નેવ સય મેહુર્ણ સેવિજજ્જા, નવહિં મેહુર્ણ સેવાવિજા, મેહુર્ણ સેવંતેવિ અને ન સમણુજાણામિ જાવજજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાએણે ન કરેમિ, ન કારવેમિ, કરંત પિ અન્ન ને સમણુજાણામિ, તસ્મ “તે ! પડિક્ષકમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અધ્ધાણં વોસિરામિ.
સે મેહણે ચઉવિહે પન્નત્તે, તે જહા દબૈો ખિત્તઓ કાલઓ ભાવઓ, દāઓ ણં મેહુણે રૂવેસુ વા રૂવસહગસુ વા, ખિત્તઓર્ણ મેહુણે ઉડૂઢલોએવા અહોલોએવા તિરિયલોએ વા, કાલઓ ણં મેહુણે દિઆ વા રાઓ વા, ભાવ મેહુણે રાગેણ વા દોસણ વા.
જે મને ઇમલ્સ ધમ્મસ્સ કેવલિપષ્ણાસ્સ અહિંસાલકુખણસ સાહિટ્રિઅન્ટ્સ વિણચમૂલસ્સ ખંતિષ્પહાણસ અહિરસોવશિઅસ્સ ઉવસમપભવન્સ
૨૯
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
નવબંભર્ચરગુત્તસ્સ અપ માણસ્સ ભિખાવિત્તિ(અ)સ્સ કુર્મિસંબલસ્સનિરગ્નિસરણસ્સ સંપકુખાલિઅસ્સચત્તદોસ્ત ગુણજ્ઞાહિઅલ્સ નિબ્રિઆરસ્ત નિદ્વિત્તિલકુખણસ્સ પંચમહલ્વયજુત્તસ્સ અસંનિસિંચયસ્સ અવિસંવાઇએસ્સ સંસારપારગામિઅલ્સ નિવાણગમણ-પજજવસાણફેલસ મુવિ અશાણયાએ અસવણયાએ અબોહિ(આ)એ અણભિગમેણં અભિગમણવાપમાએણે રાગદોસપડિબદ્ધયાએ બાલયાએ મોહયાએ મંદયાએ કિયાએ તિગારવગરુ(અ)યાએ ચઉકસાવગએણે પંચિદિવસટ્ટણે પડુપ્પન્નભારિયાએ સાયાસુકુખમણુપાલચંતેણે ઇહં વા ભવે, અસુ વા ભવગ્રહણેસ, મેહુર્ણ સેવિ વા સેવાવિ વા સેવિજર્જત વા પરેહિ સમણુશાય, તે નિંદામિ ગરિયામિ, તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાણું, અઇયં નિંદામિ, પડુપન્ન સંવરેમિ, અણાગચંપચ્ચકખામિસળંમેહુર્ણ જાવજજીવાએ અણિર્સીિઓ
નેવ સય મેહુર્ણ સેલિજ્જા, નેવહિં મેહુર્ણ સેવાવિજજા, મેહુર્ણ સેવંતે વિ અને ન સમણાણિજ્જા .
તંજહા-અરિહંતસદ્ધિઅંસિદ્ધસખિસાહસમ્બિએ દેવસખિએ, અપ્પસખિએ એવં ભવઇ ભિખુવા ભિખુણી વા સંજય-વિરય-પડિહય-પચ્ચકખાય-પાવકમે દિઆ વા રાઓ વા, એગઓ વા પરિસાગઓ વા, સુરે વા નગરમાણે વા, એસ ખલુ મેહુણસ્સ વેરમણે હિએ સુહે ખમે નિસેસિએ આણુગામિએ પારગામિએ સવૅસિં પાણાણે સવૅસિં “આણં
સવૅસિંજીવાણું સન્વેસિસત્તાણું અદુફખણયાએ અસોણિયાએ અજૂરણયાએ અતિપ્પણયાએ અપીડણયાએ અપરિઆવણયાએ અણુદવણયાએ મહત્વે મહાગુણે મહાભુભાવે મહાપુરિસાણુચિ પરમરિસિદેસિએપસન્થ, તંદુફખખયાએ કમ્મફખયાએ મુકુખયાએ બોકિલાભાએ સંસાત્તાણાએ ત્તિ
ટુ ઉવસંપશ્વિત્તાણં વિહરામિ, ચઉલ્ય ભંતે ! મહબૂએ વિઓિ મિ સવ્વાઓ મેહુણાઓ વેરમણે. ૪
અહાવરે પંચમે ભંતે ! મહબૂએ પરિશ્મહાઓ વેરમણં, સવ્વ ભંતે ! પરિશ્મહં પચ્ચકખામિ, સે અચ્છું વા બહું વા અણું વા યૂલ વા, ચિત્તમંત વા અચિત્તમંત વા; નેવ સય પરિગ્સહ પરિગિહિજજા, નેવહિં પરિગ્રુહ પરિગિહાવિજજ્જા, પરિગ્રહ પરિગિહતેવિ અને ન સમણુજાણામિ, જાવજજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણું વાયાએ કાએણે ન કરેમિ, ન કારવેમિ, કરસંપિ અન્ન ન સમણુજાણામિ, તસ્મ ભંતે ! પડિક્કમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અપ્પાણે વોસિરામિ, સે પરિગ્નહે ચઉવિહે પત્તે. તે જહા દવ્વઓ ખિત્તઓ કાલઓ ભાવઓ દāઓ શું પરિગ્રુહ સચિત્તાચિત્તીસેસુ દÒસુ ખિત્તઓ શું પરિગ્ગહે સવલોએ કાલઓ શું પરિગ્રહે દિઆ વા રાઓ વા ભાવ શું પરિગ્રહે અપ્પષે વા મહધે વા, રાગેણ વા દોસણ વા.
જે મએ ઇમલ્સ ધુમ્મસ્સ કેવલિયશાસ્ત અહિંસાલખણસ્સ સાહિથ્રિઅન્ટ્સ વિણયમૂલસ્સ
૩0
૩૧
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
ખંતિષ્પહાણસ અહિરષ્ણસોવશિઅસ્સ ઉવસમપભવસ્સ નવબંભર્ચરગુસ્સ અપમાણસ ભિખાવિત્તિ(અ)સ કુખિ-સંબલસ્સ નિરગ્નિસરણસ્સ સંપર્ફખાલિઅસ્સ ચત્તદોસ્ત ગુણજ્ઞાહિઅલ્સ નિવિઆરસ્ટ નિવિત્તિલકુખણસ્મ પંચમહāયજાત્તસ્સ અસંનિસિંચયસ્ત અવિસંવાઇઅસ્સ સંસારપારગામિઅલ્સ નિવાણગમણપજવસાણફલસ પુથ્વિ અનાણયાએ અસવણયાએ અબોહિ(આ)એ અભિગમણે અભિગમેણ વા પ્રમાણે રાગદોસપડિબદ્ધયાએ બાલયાએ મોહયાએ મંદયાએ કિયાએ તિગારવગરુ(અ)યાએ ચઉકસાવગએણે પંચંદિઓવસટ્ટણું પડુપ્પન્નભારિયાએ સાયાસુફખમણુપાલચંતેણે ઇહેવા ભવે, અસુ વા ભવગ્રહણેસુ, પરિગ્નહો ગહિઓ વા ગોહાવિઓ વા ધિમૅતો, વા પરેહિ સમણુન્નાઓ, તે નિંદામિ, ગરિયામિ, તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાણું અઇએ નિંદામિ પડુપ્પન્ન સંવરેમિ, અણાગય પચ્ચકખામિ સવ્યું પરિગ્નેહ, જાવજીવાએ અશિસ્તિઓ હં નેવ સયં પરિશ્માં પરિગિણિહજ્જા, નેવહિં પરિગ્સહ પરિગિહાવિજજ્જા, પરિગ્સહ પરિગિહંતે વિ અન્ને ન સમણુજાણિજ્જા (ણામિ).
તંજહા-અરિહંતસદ્ધિઅંસિદ્ધસદ્ધિઅંસાહુસદ્ધિ દેવસદ્ધિ અપ્પસદ્ધિએ, એવંભવઇ ભિફખૂવા ભિક્ષુણી વા સંજય-વિય-પડિહય-પચ્ચકખાય પાવકર્મે દિઆ વા રાઓ વા, એગઓ વાપરિસાગઓ વાસુજો વા જાગરમાણે વા,
એસ ખલુ પરિગ્રહસ્સ વેરમણે હિએ સુહે ખમે નિસેસિએ આણુગામિએ પારગામિએ સવૅસિં પાણાણું સલૅર્સિ ભૂઆણં સવૅસિં જીવાણું સવૅસિંસત્તાણું અદુખણયાએ અસોણિયાએ અજૂરણયાએ અતિપ્પણયાએ અપીડણયાએ અપરિઆવણયાએ અણુદુંદવણયાએ મહત્વે મહાગુણે મહાણુભાવે મહાપુરિસાણુચિ પરમરિસિદેસિએ પસત્યે તું દુખખયાએ કમ્મખિયાએ મુફખયાએ બોહિલાભાએ સંસાત્તારણાએ ત્તિ કટુ ઉવસંપત્તિા ણં વિહરામિ, પંચમે ભંતે ! મહāએ ઉવઠ્ઠિઓ મિ સવાઓ પરિગ્રહાઓ વેરમણે. ૫
અહાવરે છઠે ભંતે ! એ રાઈભોઅણાઓ વેરમાં, સઘં ભંતે ! રાઈભોઅર્ણ પચ્ચકખામિ, સે અસણં વા પાછું વા ખાઈમ વા સાઈમ વા નેવ સયં રાઈ ભુજૂિજા, નવહિ રાઈ ભુંજાવિજજા, રાઈ ભુજંતે વિ અને ન સમણુજાણામિ, જાવજજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાણું ન કરેમિ, ન કારવેમિ, કરંત પિ અન્ન ન સમણુજાણામિ, તસ્મ ભંતે ! પડિકમામિ નિંદામિ ગરિફામિ અપ્પાણે વોસિરામિ, સે રાઈભોઅણે ચઉવિહે પત્તે, તે જહા દબૂઓ ખિત્તઓ કાલઓ ભાવ, દવૂઓ ણે રાઈભોઅણે અસણે વા પાણે વા ખાઈમ વા સામે વા, ખિત્તઓ ણે રાઈભોઅણે સમયખિ, કાલઓ શું રાઈભોઅણે દિઆ વા રાઓ વા, ભાવ ણં રાઈભોઅણે તિજો વા કડુએ વા કસાએ વા અંબિલે વા મહુરે વા લવણે વા રાગેણ વા દોસણ વા.
૩૨
૩૩
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
જે મને ઇમલ્સ ધુમ્મસ કેવલિપત્તસ અહિંસાલકુખણસ્સ સચ્ચાહિટ્રિઅન્સ વિણયમૂલસ્સ ખંતિપ્પહાણસ અહિરણ્યસોવશિઅસ્સ ઉવસમપભવસ્સ નવખંભચેરગુરસ્સ અપમાણસ ભિકુખાવિત્તિ(અ)સ્સ કુખિસં બલસ્સ નિરગ્નિસરણસ્સ સંપકુખાલિઅસ્ત ચત્તદોસ્ત ગુણજ્ઞાહિઅલ્સ નિવિઆરસ્ત નિવિત્તિલકુખણસ પંચમહેશ્વયજુત્તસ્સ અસંનિહિસંચયસ્સ અવિસંવાઇઅસ્ત સંસારપારગામિઅસ્સ નિવાણગમણ-પજવસાણફલસ્ટ પુથ્વિ અથાણયાએ અવણયાએ અબોહિ(આ) એ અણભિગમેણં અભિગમણવાપમાએÍરાગદોસપડિબદ્ધયાએ બાલયાએ મોહયાએ મંદયાએકિડ્ડયાએતિગારવગરુ(અ)યાએ ચઉકસાઓવગએણે પંચિદિવસટ્ટણે પડુપ્પન્નબારિઆએ સાયાસુકુખમણુપાલચંતેણે ઇહં વા ભવે, અસુ વા ભવહણેસ, રાઈભોઅર્ણભુત્તવા, ભુંજવિઍવા, ભુંજીતવા પરેહિ સમણુઝાય, તે નિંદામિ ગરિહામિ તિવિહં તિવિહેણું મણેણે વાયાએ કાણું, અઇઅં નિંદામિ, પડપ્પન્ન સંવરેમિ, અણાગયે પચ્ચક્ખામિ સવ્વ રાઇભોઅર્ણ, જાવજજીવાએ અશિસ્તિઓ હં નેવ સયં રાઈ ભુજ્જિજા, નેવહિં રાઇ ભુંજાવિજા રાઈં ભુજેતે વિઅનસમણુજાણિજ્જા (ણામિ).
તજહા-અરિહંતસસ્મિઅંસિદ્ધસદ્ધિઅંસાહુસક્રિએ દેવસદ્ધિ અપ્પસસ્મિએ, એવંભવઇ ભિખૂવા ભિખુણી વા સંજય-વિય-પડિહય-પચ્ચકખાય પાવકર્મે દિઆ વા
રાઓ વા, એગઓ વા પરિસાગઓ વા, સુજો વા જાગરમાણે
વા, એસ ખલુ રાઈભોઅણસ્સ વેરમણે હિએ સુહે અમે નિસેસિએ આણુગામિએ પારગામિએસવૅસિંપાણાણંસલૅસિં ભૂઆખું સેવેસિ જીવાણું સર્વેસિ સત્તાણું અદુખણાયાએ અસોઅણયાએ અજાણયાએ અતિપ્પણયાએ અપીડણયાએ અપરિવણયાએ અણુદ્દવણયાએ મહત્વે મહાગુણે મહાભુભાવે મહાપુરિસાણુચિ પરમરિસિદેસિએ પસત્યે, તે દુખખયાએ કમ્મખયાએ મુખયાએ બોહિલાભાએ સંસારુત્તાણાએ ત્તિ કટુ ઉવસંપજિત્તા ણં વિહરામિ છ “તે ! વએ ઉવદ્ધિઓમિસવાઓ રાઈભોઅણાઓ વેરમણ, ૬ ઇએઇઆઇં પંચમહત્વયાૐ રાઇભોઅણવેરમણ છઠ્ઠાઈં અત્તહિઅઠયાએ ઉવસંપજિત્તાણું વિહરામિ.
• આઘાક્ષરો • ‘અપ્પતિઉસઈ (૫), ‘અઇદંÉÉÉ (૧૦), ઠંડંઆઆઆ (૧૫), આઆઆઆસા (૨૦), ‘અણ‘દોદુકિતે (૨૫), મચચપંપ (૩૦), છછસપિ‘અઠ” (૩૫), ‘અઠનનઉસઆએ (૪૨) અપ્પસત્યો ય જે જોગા, પરિણામાં ય દારુણો; પાણાઇવાયસ્સ વેરમણે એસ વત્તે અઇફકમે. તિધ્વરાગા ય જા ભાસા, તિવદોસા તહેવ ય; મુસાવાયસ્સ વેરમણે, એસ વત્તે અઈકુકમે. ઉગ્રુહ સે અજાઈત્તા, અવિદિને ય ઉગ્નહે; અદિશાદાણસ્સ વેરમણે, એસ વત્તે અઇકુકમે.
૩૪
૩૫
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૯
સદ્દા રૂવા રસા ગંધા-ફાસાણં પવિયારણા; મેહુણસ્સ વેરમણે એસ વત્તે અઇફકમે. ઇચ્છા મુચ્છા ય ગેહી ય, કંખા લોભે ય દારુણે; પરિગ્રહસ્સ વેરમણે, એસ વત્તે અઇફકમે. અઇમત્તે અ આહારે, સૂરખિત્તેમિ સંકિએ; રાઈભોઅણસ્સ વેરમણે, એસ વત્તે અઇકુકમે. દંસણનાણચરિત્તે અવિરાજિત્તા ઠિઓ સમણધમે; પઢમં વયમયુરકુખે, વિરયામો પાણાઇવાયાઓ. દંસણનાણચરિત્ત, અવિરાહિત્તા ઢિઓ સમધમે; બીઅ વયમયુરકુખે, વિરયામો મુસાવાયાઓ. દંસણનાણચરિત્ત, અવિરાહિત્તા ઢિઓ સમધમે; તઈએ વયમથુરફખે, વિરયામો અદિશાદાણાઓ. દંસણનાણચરિત્ત, અવિરાહિત્તા ઢિઓ સમધમે; ચઉલ્થ વયમથુરફખે, વિરયામો મેહુણાઓ. દંસણનાણચરિત્ત, અવિરાહિત્તા ઠિઓ સમણધર્મે; પંચમું વયમથુરખે, વિરયામો પરિગ્રહાઓ. ૧૧ દંસણનાણચરિત્ત, અવિરાહિત્તા ઠિઓ સમણધર્મે; છઠું વયમયુરકુખે, વિરયામો રાઈભોઅણાઓ. ૧૨ આલયવિહારસમિઓ, જુત્તો ગુજ્જો ઠિઓ સમણધર્મે; પઢમં વયમથુરખે, વિરયામો પાણાઇવાયાઓ. ૧૩ આલયવિહારસમિઓ, જુત્તો ગુજ્જો ઠિઓ સમણધર્મે; બીઅ વયમથુરખે, વિરયામો મુસાવાયાઓ. ૧૪
આલયવિહારસમિઓ, જુત્તો ગુજ્જો ઠિઓ સમણધર્મે; તઇઅં વયમથુરકુખે, વિરયામો અદિન્નાદાણાઓ. ૧૫ આલયવિહારસમિઓ જાત્તો ગુજ્જો ઠિઓ સમણધર્મે; ચઉલ્થ વયમયુરકુખે, વિરયામો મેહુણાઓ. ૧૬ આલયવિહારસમિઓ જુત્તો ગુજ્જો ઠિઓ સમણધમે; પંચમું વયમથુરકુખે, વિરયામો પરિશ્મહાઓ. ૧૭ આલયવિહારસમિઓ, જુત્તો ગુજ્જો ઠિઓ સમણધર્મે; છ વયમયુરકુખે, વિરયામો રાઈભોઅણાઓ. ૧૮ આલય વિહારસમિઓ જુત્તો ગુજ્જો ઢિઓ સમણધર્મે; તિવિહેણ અપ્પમત્તો રકુખામિ મહāએ પંચ. સાવજજજોગમેગં, મિચ્છત્ત એગમેવ અન્નાખું; પરિવર્જતો ગુત્તો, રકુખામિ મહāએ પંચ. ૨૦ અણવજજજોગમેગ, સમ્મત્ત એગમેવ નાણું તું; ઉવસંપન્નો જુત્તો, રફખામિ મહબૂએ પંચ. દો ચેવ રાગદોસે, દુન્નિ ય ઝાણાઇ અટ્ટરુદાઇ; પરિવર્જતો ગુત્તો, રફખામિ મહāએ પંચ. દુવિહં ચરિત્તધર્મો, દુ િય ઝાણાઈ ધુમ્મસુકાઈ; ઉવસંપન્નો જુત્તો, રફખામિ મહબૂએ પંચ. ૨૩ કિહા નીલા કાઊ, તિનિ ય લેસાઓ અપ્પસત્થાઓ; પરિવર્જતો ગુત્તો, રખામિ મહદ્ગુએ પંચ. તેઊ પપ્પા સુકકા, તિત્રિ ય લેસાઓ સુધ્વસત્થાઓ; ઉવસંપન્નો જુત્તો, રફખામિ મહબૂએ પંચ. ૨૫
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
મણસા મણસવિઊ, વાયાસએણ કરણસણ; તિવિહેણ વિ સચ્ચવિ૬, રફખામિ મહત્વએ પંચ. ૨૬ ચત્તારિ ય દુહસિજજા, ચીરો સના તથા કસાયા ય; પરિવર્જતો ગુત્તો, રફખામિ મહબૂએ પંચ. ૨૭ ચત્તારિ ય સુહસિજજા, ચઉવિ સંવર સમાપ્તિ ચ; ઉવસંપન્નો જુત્તો, રફખામિ મહāએ પંચ. પંચે ય કામગુણે, પંચે ય આહવે મહાદોસે; પરિવતો ગુત્તો, રફખામિ મહબૂએ પંચ, પંચિંદિયસંવરણે તહેવ પંચવિહમેવ સજઝાય; ઉવસંપન્નો જુત્તો, રફખામિ મહબૂએ પંચ. ૩૦ છજજીવનિકાયવહં પ્રિય ભાસાઓ અપ્પસત્થીઓ; પરિવર્જતો ગુત્તો, રફખામિ મહબૂએ પંચ. ૩૧ છબ્રિહમભિતરય બજઝ પિ ય છવિહં તવોકમ્મ; ઉવસંપન્નો જાત્તો કુખામિ મહદ્ગુએ પંચ. સત્ત ય ભયઠાણાઇં, સત્તવિહં ચેવ નાણવિભંગ; પરિવજર્જતો ગુત્તો, રફખામિ મહબૂએ પંચ. ૩૩ પિડેસણ પાણેસણ, ઉગ્નેહ સત્તિફક્યા મહજઝયણા; ઉવસંપન્નો જુત્તો, રફખામિ મહબૂએ પંચ. ૩૪ અઠ્ઠ ય મયઠાણાઇં, અટ્ટ ય કમ્માઈં તેસિં બંધ ચ; પરિવર્જતો ગુત્તો, રફખામિ મહāએ પંચ. ૩૫ અઠ્ઠ ય પવયણમાયા, દિઠ્ઠા અટ્ટવિહનિઅિહિ; ઉવસંપન્નો જાત્તો, રફખામિ મહÖએ પંચ. ૩૬
નવ પાવનિઆણાઇ, સંસારત્થા ય નવવિહા જીવી; પરિવજર્જતો ગુત્તો, રફખામિ મહત્વએ પંચ. નવ બંભર્ચરગુજ્જો, દુનિવવિહં બંભચેરપરિશુદ્ધ; ઉવસંપન્નો જુત્તો, રફખામિ મહબૂએ પંચ. ઉવઘાયં ચ સિવિહં, અસંવર તહ ય સંકિલેસ ચ; પરિવર્જતો ગુત્તો, રફખામિ મહદ્ગુએ પંચ. સચ્ચસમાહિટ્ટાણા, દસ ચેવ દસાઓ સમણધર્મો ચ; ઉવસંપશો જુત્તો, રફખામિ મહબૂએ પંચ. આસાયણં ચ સવ્વ, તિગુણં ઇફકારનું વિવર્જતો; ઉવસંપન્નો જુત્તો, રફખામિ મહબૂએ પંચ. ૪૧ એવં તિરંડવિઓ, તિગરણસુદ્ધો તિસલુનીસલ્લો; તિવિહેણ પડિતો, રફખામિ મહબૂએ પંચ. ૪૨
ઇગ્રેઇઅં મહલ્વય-ઉચ્ચારણે થિરત્ત સલૂદ્ધરણું ધિઇબલ વવસાઓ સાહણો પાવનિવારણે નિકાયણા ભાવવિસોહી પડાગાહરણે નિજધૂહણારાહણા ગુણાણું સંવરજોગો પસFઝાણો-વત્તિયા જુત્તયાય નાણે પરમઠો ઉત્તમટ્ટો, એસ ખલુ તિર્થંકરહિં રઇરાગદોસમહણેહિ દેસિઓ પવયણસ્સ સારો છજજીવનિકાયસંજમં ઉવએસિએ તેલુકસકયું ઠાણે અભુવગયા. નમોજુ તે સિદ્ધ બુદ્ધ મુત્ત નીરય નિસંગ માણસૂરણ ગુણરયણસાયરમહંતમપ્પમે, નમોલ્યુ તે મહઇમહાવીરવદ્ધમાણસામિન્સ, નમોહ્યું તે અરહઓ, નમોહ્યું તે ભગવઓ ત્તિ કટુ, એસા ખલું
૩૮
૩૯
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
મહવ્વય-ઉચ્ચારણા કયા. ઇચ્છામો સુત્તકિરણે કાઉં.
નમો તેસિં ખમાસમણાણું જેહિ ઇમં વાઇએ છબ્રિહમાવસ્મય ભગવંત, તે જહા સામાઇઅં ૧, ચઉવીસFઓ ૨, વંદણય ૩, પડિકમણું ૪, કાઉસ્સગ્ગો પ, પચ્ચખાણું ૬, સલૅહિં પિ એઅમિ છવિહે આવસ્સએ ભગવંતે સસુરે સત્યે સગંથ નિત્તિએ સસંગણિએ જે ગુણા વા ભાવા વા અરિહંતેહિં ભગવંતેહિ પષ્ણત્તા વા પરૂવિઆ વા, તે ભાવે સદ્ગહામ પત્તિયામો રોએમો ફાતેમાં પાલેમો અણુપાલેમો, તે ભાવે સદહંતેહિ પત્તિઅંતેહિ રોઅંતેહિ ફાસંતેહિ પાલતેહિં અશુપાલંતેહિ, અંતાપખિસ્સ જં વાઇ પઢિએ પરિઅડ્રિએ પુષ્ણુિએ અણુપેહિ અશુપાલિએ તે દુખખિયાએ કમ્મખિયાએ મુખયાએ બોકિલાભાએ સંસારુતારણાએ ત્તિ કટુ ઉવસંપજિત્તા વિહરામિ અંતોપખસ્સ જે ન વાઇએ, ન પઢિ, ન પરિઅટ્ટિએ, ન પુચ્છિ, નાણુપેહિઅં, નાણુપાલિએ, સંતે બલે, સંતે વીરિએ સંત પુરિસકારપરકમ, તસ્સ આલોએમો પડિકમામાં નિંદામો ગરિણામો વિઉટ્ટમો વિસોહેમો અકરણયાએ અભુઠેમો અહારિહં તવોક... પાયછિત્ત પડિવન્જમો, તસ્સ મિચ્છા મિ દુકકડં.
નમો તેસિ ખમાસમણાણું, જેહિ ઇમં વાઇ અંગબાહિરે ઉકાલિએ ભગવંતે તે જહા, દસઆલિએ ૧, કપ્પિઆકપ્પિએ ૨, ચુલ્લકપ્પસુએ ૩, મહાકપ્પસુએ ૪,
ઉવવાઇઅં ૫, રાયપૂસેણિએ ૬, જીવાભિગમો ૭, પષ્ણવણા ૮, મહાપન્નવણા ૯, નંદી ૧૦, અણુઓ દારાઇ ૧૧, દેવિંદWઓ ૧૨, તંદુલવિઆલિએ ૧૩, ચંદાવિઝય ૧૪, પમાયપ્પમાય ૧૫, પોરિસિમંડલ ૧૬, મંડલપ્પવેસો ૧૭, ગણિવિજ્જા ૧૮, વિજ્જાચરણગિણિચ્છઓ ૧૯, ઝાણવિભત્તી ૨૦, મરણવિભત્તી ૨૧, આયરિસોહિ ૨૨, સંલેહણાસુએ ૨૩, વીયરાસુએ ૨૪, વિહારકપ્પો ૨૫, ચરણવિહી ૨૬, આઉર-પચ્ચકખાણું ૨૭, મહાપચ્ચકખાણ ૨૮, સલૅહિં પિ એઅમિ અંગબાહિરે ઉકાલિએ ભગવંતે સસુરે સઅર્થે સગંથે સનિજુત્તિએ સસંગહણિએ જે ગુણા વા ભાવા તા અરિહંતેહિ ભગવંતેહિ પત્તા વા પરૂવિઆ વા, તે ભાવે સદહામો પત્તિઓનો રોમેમો ફાતેમા પાલેમો અણુપાલમો, તે ભાવે સદહહિં પત્તિઅંતેહિં રોઅંતેહિ ફાસંતેહિં પાલતેહિં અશુપાલતેહિ અતોપખસ્સ જે વાઇઅં પઢિએ પરિઅર્ટિએ પુષ્ણુિએ અણુપેહિએ અણુપાલિએ તે દુકુખખયાએ કમ્મખાયાએ મુખિયાએ બોકિલાભાએ સંસારુત્તાણાએ ત્તિ કટુ ઉવસંપજિત્તાણં વિહરામિ, અંતોપખસ્સ ન વાઇએ, ન પઢિએ, ન પરિષ્ટિએ, ન પુચ્છિખં, નાણુપેહિઅં, નાણપાલિએ, સંતે બલે, સંતે વીરિએ, સંત પુરિસકારપરકમ, તસ્સ આલો એમો પડિકમામો નિંદામો ગરિણામો વિઉટ્ટમો વિસોહેમો અકરણયાએ અભુમો અહારિહં તવોકર્મો
* ઉવવાઇએ ઇતિ ના પાઠ :
૪૦
૪૧
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
પાયછિત્ત પડિરજ્જામાં તસ્સ મિચ્છા મિ દુક્કડં.
| નમો તેસિં ખમાસમણાર્ણ જેહિં ઇમં વાઇઅં અંગબાહિર કાલિએ ભગવંત તે જહા-ઉત્તરઝયણાઇ ૧, દેસાઓ ૨, કપ્પો ૩, વવહારો ૪, ઇસિભાસિઆઇ ૫, નિસીહં ૬, મહાનિસીહં ૭, જંબુદ્દીનપત્તી ૮, સૂરપન્નત્તી ૯, ચંદપન્નત્તી ૧૦, દીવસાગર પત્તી ૧૧, ખુફિયાત્રિમાણપવિભત્તી ૧૨, મહલ્લિઆવિમાણપવિભત્તી ૧૩, અંગચૂલિઆએ ૧૪, વગ્ગચૂલિઆએ ૧૫, વિવાહચૂલિઆએ ૧૬, અષ્ણોવવાએ ૧૭, વરુણોવવાએ ૧૮, ગલોવવાએ ૧૯, (ધરણોધવાએ) વેસમણોવવાએ ૨૦, વેલંધરોવવાએ ૨૧, દેવિંદોવવાએ ૨૨, ઉઠાણસુએ ૨૩, સમુદ્ઠાણસુએ ૨૪, નાગરિઆલિઆણે ૨૫, નિરિયાવલિઆણે ૨૬, કપ્પિઆણે ૨૭, કવડિયાણું ૨૮, પુષ્ક્રિઆણું ૨૯, પુષ્ફચૂલિઆણું ૩૦, (વહિઆણં) વહિદસાણં ૩૧, આસીવિસભાવસાણં ૩૨, દિર્ટિવિસભાવણાર્ણ ૩૩, ચારણ (સુમિણ) ભાવણાર્ણ ૩૪, મહાસુમિણભાવણાર્ણ ૩૫, તેઅગ્વિનિ-સમ્માણ ૩૬, સલૅહિં પિ એઅમ્મિ અંગબાહિરે કાલિએ ભગવંતે સસુ અત્યે સગંથે સનિજજુત્તિએ સસંગહણિએ જે ગુણા વા ભાવા વા અરિહંતેહિ ભગવંતેહિ પન્નત્તા વા પરૂવિઆ વા, તે ભાવે સદ્દહામો પત્તિઓમાં રોએઓ ફાસમો પાલેમો અણુપાલેમો તે ભાવે સદહતેહિ પત્તિઅંતેહિ રોયંતહિં ફાસંતેહિં પાલતેહિ અશુપાલતેહિં
અંતોપખસ્સ જે વાઇ પઢિ પરિઅડ્રિએ પુચ્છિ અણુપેહિ અશુપાલિએ, તે દુકુખખયાએ કમ્મખયાએ મુફખાએ બોકિલાભાએ સંસારુત્તાણાએ ત્તિ કર્યુ ઉવસંપજિજત્તા છું વિહરામિ અંતોપખસ્સ જે નું વાઇઅં ન પઢિએનપરિઅસિં ન પુચ્છિદં નાણુપેહિ નાણુપાલિએ, સંતે બલે સંતે વીરિએ સંત પુરિસકારપરકમ તસ્સ આલોએમો પડિફકમામો નિંદામો ગરિણામો વિટ્ટમો વિસોહેમો અકરણયાએ અભુટડેમો અહારિહં તવોક... પાયત્તિ પડિરજ્જામાં તસ્સ મિચ્છામિ દુક્કડ.
નમો તેસિં ખમાસમણાર્ણ જેહિં ઇમં વાઇઅં દુવાલસંગ ગણિપિડાં ભગવંત, તે જહા-આયારો ૧, સૂઅગડો ૨, ઠાણું ૩, સમવાઓ ૪, વિવાહપત્તી (વિઆહપન્નત્તી) ૫, નાયાધમ્મકહાઓ ૬, ઉવાસગદસાઓ ૭, અંતગડદસાઓ ૮, અણુત્તરોવવા-ઈઅદસાઓ ૯, પહાવાગરણું ૧૦, વિવાગસુએ ૧૧, દિવિાઓ ૧૨, સલૅહિં પિ અંમિ દુવાલસંગે ગણિપિડગે ભગવંતે સસુત્તે સમૃત્યે સગંથે સનિજુત્તિએ સસંગહણીએ જે ગુણા વા ભાવા વા અરિહંતેહિં ભગવંતેહિ પન્નત્તા વા પરૂવિઆ વા, તે ભાવે સદ્દહામો પરિઆમો રોજેમો ફાસમો પાલેમો અણુપાલમો, તે ભાવે સદહતેહિંપત્તિઅંતેહિં રોયતેહિ ફાસંતેહિ પાલતેહિં અણુપાલતેહિ અંતોષકુખસ્સ જે વાઇઅં પઢિએ પરિઅટ્ટિ પુષ્ણુિએ અણુપેહિએ અણુપાલિએ તે દુખફખયાએ
૪૩
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________
કમ્મખિયાએ મુફખયાએ બોહિલાભાએ સંસારુરૂારણાએ ત્તિ કટુ ઉવસંપન્જિના નું વિહરામિ. અંતોષકુખસ્સ જે ન વાઇઅં ન પઢિએ ન પરિટ્ટિએ ન પુચ્છિએ નાણુપેહિ નામુપાલિએ, સંતે બલે સંતે વીરિએ સંત પુરિસકારપરફેકમે. તસ્સ આલોએમો પડિફકમામાં નિંદામો ગરિહામો વિઉટ્ટમો વિસોહેમો અકરણયાએ અભુઠેમો અહારિહં તવોકમે પાયચ્છિત્ત પડિવામાં તસ્સ મિચ્છા મિ દુક્કડં. | નમો તેસિંખમાસમણાણ જેહિં ઇમં વાઇઅંદુવાલસંગ ગણિપિડાં ભગવંત તે જહા સમ્મ કાએણે ફાસંતિ પાલંતિ પૂરતિ તીરંતિ કિટ્ટુતિ સમ્મ આણાએ આરારંતિ, અહં ચ નારાહમિ, તસ્સ મિચ્છામિ દુક્કડું || ૮ || સુઅદેવયા ભગવઇ, નાણાવરણીઅકસ્મઘાય; તેસિં ખવેલ સમય, જેસિ સુઅસાયરે ભરી / ૧ /
મણસા મત્યએણ વંદામિ. ૧ (ગુરુવાક્યમ) તુમેહિ સમ.
ઇચ્છામિ ખમાસમણો ! પુલ્વિ ચેઇઆઇ વંદિત્તા, નમંસિત્તા, સુભહં પાયમૂલે વિહરમાણેણં, જે કે બહુદેવસિયા સાહુણો દિઠા સમાણા વા વસમાણા વા ગામાણુગામ દુઇજજમાણા વા, રાઇણિયા સંપુરષ્કૃતિ, ઓમરાઈણિયા વંદંતિ, અર્જયા વંદેતિ, અજિયાઓ વંદતિ, સાવયા વંદંતિ, સાવિયાઓ વંદંતિ, અહંપિ નિસ્સલ્લો નિફકસાઓ ત્તિ કટું સિરસા મણસા મયૂએણ વંદામિ. ૨ (ગુરુવાક્યમ્) અહમવિ વંદામિ ચેઇઆઇ.
ઇચ્છામિખમાસમણો ! ઉવઢિઓહ, (અદ્ભુઠિઓહ) તુભડું, સંતિ, અહાકપું વા, વલ્થ વા, પડિગ્ગહ વા, કંબલું વા, પાયપુર્ણ વા (યહરણું વા) અખરું વા પડ્યું વા ગાઉં વા, સિલોગં વાં, (સિલોગદ્ધ વા) અäવા, હેલું વા, પસિણ વા, વાગરણું વા, તુમ્ભહિં ચિઅણ દિ, મએ અવિણઐણ પડિચ્છિએ, તસ્સ મિચ્છામિ દુક્કડ / ૩ //. (ગુરુવાક્યમ) આયરિયસંતિએ.
ઇચ્છામિ ખમાસમણો ! અહમપુલ્વાઈ, કયાઈ ચ મે, કિઇ-કમ્માઇ, આયારમંતરે, વિણયમંતરે, સેહિઓ સહાવિઓ, સંગઠિઓ, વિષ્ણહિઓ, સારિઓ, વારિઓ, ચોઇઓ, પડિચોઇઓ, ચિઅત્તા મે પડિચોયણા, (અભુઠિઓહ) ઉવઢિઓહ, તુભહં, સામષ્ણસ્મ, તવતેયસિરીએ, ઇમાઓ ચારિતસંસાર કંતારાઓ, સાહટું નિWરિસ્સામિ ત્તિ ક,
૪૫
૮ શ્રી પાક્ષિકખામણા
• આધાક્ષરો , પિયુઉ “અહ”
ઇચ્છામિ ખમાસમણો ! પિએ ચ મે જે ભે, હઠ્ઠાણું તુઠાણું, અપ્લાયંકાણું, અભગ્ગજોગાણં; સુસીલાણં સુવયાણં, સાયરિયઉવજઝાયાણં, નાણેણં દંસણેણં, ચરિત્તેણં, તવસા અપ્પાખં ભાવેમાણાણે, બહુસુભેણ બે દિવસો પોસહો, પકુખો વઇર્કતો; અન્નો ય બે કલ્યાણેણં પન્નુવદ્ધિઓ, સિરસા
४४
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________
સિરસા મણસા મત્યએણ વંદામિ. ૪ (ગુરુવાક્યમ્) નિત્થારપારગા હોહ. ૯. સાધુને દૈવસિક અને રાત્રિની પ્રતિક્રમણમાં અતિચારની આઠ ગાથાને સ્થાનકે ગણવાની અર્થ સહિત એક ગાથા. સયણાસણન્નપાણે, ચેઇય જઇ સિજ્જ કાય ઉચ્ચારે; સમિઇ ભાવણા ગુત્તી, વિતહાયરણે ય અઇયારો ૧ • અર્થ : શયન-આસન, આહાર-પાણી, ચૈત્ય, સાધુ, વસતિ, માત્રુ, ચંડિલ, સમિતિ, ભાવના અને ગુપ્તિ એ વિષયમાં જે જે વિપરીત અયોગ્ય આચરણ કર્યું હોય તે તે અતિચાર જાણવો. (૧)
આ ગાથા ગણતાં તેમાં કહેલ બાબતો સંબંધી જે કાંઈ અતિચાર લાગ્યા હોય તે સાધુએ સંભારીને યાદ કરવા. સામાન્ય સાધુ કરતાં ગુરુને (આચાર્યન) અલ્પ વ્યાપાર હોવાથી ગુરુએ બે વાર આ ગાથા અર્થ સાથે વિચારવી.
માંડલા ૧ આઘાડે આસન્ને ઉચ્ચારે પાસવર્ણ અણહિયાસે. ૨ આઘાડે આસન્ને પાસવર્ણ અણહિયાસે. ૩ આઘાડે મજઝે ઉચ્ચારે પાસવણે અણહિયાસે.
આઘાડે મઝે પાસવણે અણહિયાસે.
આઘાડે દૂરે ઉચ્ચારે પાસવણે અણહિયાસે. ૬ આઘાડે દૂર પાસવણે અણહિયાસે.
બીજા છ માંડલામાં અણહિયાસે ને બદલે “અહિયાસે’ કહેવું. ત્યાર પછી બીજા બાર માંડલામાં આઘાડે ને બદલે અણાવાડે કહેવું. બાકી ઉપર પ્રમાણે જ કહેવું, એકંદરે ૨૪ માંડલા કરવાં.
આઘાડે = આગાઢ કારણે. અણહિયાસે = સહન ન થઈ શકે તો. આસ = નજીકમાં. મઝે = વચ્ચે. ઉચ્ચારે = વડી નીતિ. દૂર = છેટે. પાસવર્ણ = લઘુનીતિ. અહિયાસે = સહન થઈ શકે તો.
૧૧ સંથારા પોરિસિનો વિધિ. રાત્રે એક પહોર રાત્રિ પર્યત સજઝાય ધ્યાન કર્યા પછી સંથારો કરવાને અવસરે ખમા, ઇચ્છા, ‘બહુ ડિપુન્ના પોરિસિ’ કહી ખમાસમણ દઈ ઇરિવહીથી લોગસ્સ સુધી કહી, ખમાઇ ઇચ્છા
“બહુ પડિપુન્ના પોરિસિ રાઇય સંથારએ કામિ‘ ઇચ્છ, કહી ચઉકસાય૦ નમુત્યુÍ0 જવંતિ) ખમા જાવંત નમોડર્ડOઉવસગ્ગહરંઅને જયવીયરાયપૂરા કહી ખમાળ ઇચ્છા સંથારા વિધિ ભણવા મુહપત્તિ પડિલેહું? ઇચ્છ. કહી
૪૭
૪૬
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________
મુહપત્તિપડિલેહીનેનિસીહિ-નિસીહિનિસીહિનમો ખમાસમણાણું ગોયમાઇણું મહામુણીર્ણ આટલો પાઠ, નવકાર તથા કરેમિભંતે-એટલું ત્રણ વાર કહે, પછી નીચેના સૂત્રો બોલવા.
• આદ્યાક્ષરો *
‘અશ્રુ' ‘અશ્રુ ’સંજચ (૫), ચચપાક (૧૦), એએસ અરિખસજ્જ (૧૭)
અણુજાણહ જિòિજ્જા, અણુજાણહ પરમગુરુ; ગુરુગુણરયણેહિં મંડિયસરીરા; બહુપડિપુણા પોરિસિ, રાઇયસંથારએ ઠામિ અણુજાણહ સંથાર, બાહૂવહાણેણ વામપાસેણું; કુકુડિપાયપસારણ, અતરંત પમજ્જએ ભૂમિ સંકોઇઅ સંડાસા, ઉદંતે અ કાયપડિલેહા; દવાઇ ઉવઓર્ગ, ઊસાસનિરુંભણા લોહે જઈ મેં જ્જ પમાઓ, ઇમસ્ટ દેહસ્લિમાઇ રયણીએ; આહારમુવહિદેહં, સવ્વ તિવિહેણ વોસિરિઅં ચત્તારિ મંગલં, અરિહંતા મંગલં, સિદ્ધા મંગલં, સાહૂ મંગલં, કેવલિપન્નત્તો ધમ્મો મંગલ ચત્તારિ લોગુત્તમા, અરિહંતા લોગુત્તમા, સિદ્ધા લોગુત્તમા, સાહૂ લોગુત્તમા કેવલિપન્નત્તો ધમ્મો લોગુત્તમો
|| ૩ ||
114 11
|| ૬ ||
ચત્તારિ સરણં પવજ્જામિ, અરિહંતે સરણ પવજ્જામિ, સિદ્ધે સરણે પવામિ, સાહૂ સરણે પવજ્જામિ, કેવલિપન્નાં ધમ્મ સરણે પવજ્જામિ
૪૮
|| ૧ ||
|| ૨ ||
॥ ૪ ॥
૭
|| ↑ ||
પાણાઇવાયમલિએં, ચોરિક્યું મેહુર્ણ ઇવિણમુચ્યું;
કોહં મારૂં માર્ચ, લોભ પિજ્યું તહા દોસ કલહું અભાણું, પેસુત્રં રઇઅરઇ સમાઉત્ત; પરપરિવાર્ય માયા – મોસં મિચ્છત્તસલ્લું ચ વોસિરિસ ઇમાઇ, મુખમગ્ગસંસવિગ્ધભૂઆઇ દુર્ગાઇનિબંધગ઼ાઇ, અટ્કારસ પાવઠાણાÛ એગોહં નસ્થિ મે કોઇ, નાહમન્નસ્સ કસ્સઇ; એવું અદીણમણસો, અપ્પાણમણુસાસઇ એગો મે સાસઓ અપ્પા, નાણદંસણસંજીઓ; સેસા મે બાહિરા ભાવા, સવ્વ સંજોગલણા || ૧૨ || સંજોગમૂલા જીવેણ, પત્તા દુખપરંપરા;
તન્હા સંજોગસંબંધ, સવ્વ તિવિહેણ વોસિરિઅં॥ ૧૩ ॥ અરિહંતો મહ દેવો, જાવજીવં સુસાહુણો ગુરુણો; જિણપત્રતં તાં, ઇઅ સમ્મત્ત મએ ગહિઅં || ૧૪ || ખમિસ ખમાવિઅ, મઇ ખમહ સવ્વહ જીવનિકાય; સિદ્ધહ સાખ આલોયણહ, મુજઝહ વઇર ન ભાવ ॥ ૧૫ || સવ્વ જીવા કમ્મવસ, ચઉદહ રાજ ભમંત; તે મે સવ્વ ખમાવિઆ, મુજવ તેહ ખમંત || ૧૬ | હું જે મણેણ બદ્ધ, જે જે વાએણ ભાસિઐ પાવું; હું જે કાએણ કર્યું, મિચ્છામિ દુક્કડં તસ્ક
|| ૧૭ ||
(ચૌદમી ગાથા ત્રણ વાર કહેવી. પછી ત્રણ નવકાર ગણવા. પછી છેલ્લી ત્રણ ગાથા કહેવી.)
૪૯
|| ૮ ||
|| 2 ||
|| ૧૦ ||
|| ૧૧ ||
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________
૧૨ સ્થાપનાચાર્યની પડિલેહણાના બોલ
1શુદ્ધસ્વરૂપના ધારક ગુરુ, ૨ જ્ઞાનમય, ૩દર્શનમય, ૪ ચારિત્રય, પ શુદ્ધ શ્રદ્ધામય, ૬ શુદ્ધ પ્રરૂપણામય, ૭ શુદ્ધ સ્પર્શનામય, ૮ પંચાચાર પાળે, ૯ પળાવે, ૧૦ અનુમોદે, ૧૧ મન ગુપ્તિ, ૧૨ વચનગુપ્તિ, ૧૩ કાયગુપ્તિએ ગુપ્તા.
ચરણ સિત્તરી ૫ ૧૦ ૧૭ ૧૦ વય સમણધમ્મ સંજમ, વયાવચ્ચે ચ બંભગુત્તીઓ; ૩ ૧૨ ૪ નાણાઇતિય તવ, કોહ-નિગ્નહાઇ ચરણમેય .|| 1 ||
કરણસિત્તરી ૪
૫ ૧૨ ૧૨ ૫. પિંડવિરોહી સમિઈ ભાવણ પડિમા ય ઇદિયનિરોહો, ૨૫ ૩ ૪ પડિલેહણું ગુત્તીઓ, અભિગ્ગા ચેવ કરણં તુ // ૨ //
૧૩ મુહપત્તીના પચ્ચાસ બોલ ૧ સૂત્ર અર્થ તત્ત્વ કરી સદ્દહું, ૨ સમ્યકત્વ મોહનીય, ૩ મિશ્ર મોહનીય, ૪ મિથ્યાત્વ મોહનીય પરિહરૂં, ૫ કામરાગ, ૬ સ્નેહરાગ, ૭ દૃષ્ટિરાગ પરિહરૂં, ૮ સુદેવ, ૯ સુગુરૂ, ૧૦ સુધર્મ આદરૂં, ૧૧ કુદેવ, ૧૨ કુગુરૂ, ૧૩ કુધર્મ પરિહરૂં, ૧૪ જ્ઞાન, ૧૫ દર્શન, ૧૬ ચારિત્ર આદરૂં, ૧૭
જ્ઞાન વિરાધના, ૧૮દર્શન વિરાધના, ૧૯ ચારિત્ર વિરાધના પરિહરૂં, ૨૦ મન ગુપ્તિ, ૨૧ વચન ગુપ્તિ, ૨૨ કાયગુપ્તિ આદરૂં, ૨૩ મન દંડ, ૨૪ વચન દંડ, ૨૫ કાયદંડ પરિહરૂં, ૨૬ હાસ્ય, ૨૭ રતિ, ૨૮ અરતિ પરિહરૂં, ૨૯ ભય, ૩૦ શોક, ૩૧ ડુગંરચ્છા પરિહરૂં, ૩૨ કૃષ્ણ લેશ્યા, ૩૩ નીલ લેશ્યા, ૩૪ કાપોત લેશ્યા પરિહરૂં, ૩૫ રસ ગોરવ, ૩૬ ઋદ્ધિ ગારવ, ૩૭ સાતા ગારવ પરિહરૂં, ૩૮ માયા શલ્ય, ૩૯ નિયાણ શલ્ય, ૪૦ મિથ્યાત્વ શલ્ય પરિહરૂં, ૪૧ ક્રોધ, ૪૨ માન પરિહરૂં, ૪૩ માયા, ૪૪ લોભ પરિહરૂં, ૪૫ પૃથ્વીકાય, ૪૬ અકાય, ૪૭ તેઉકાયની રક્ષા કરૂં, ૪૮ વાઉકાય, ૪૯ વનસ્પતિકાય, ૫૦ ત્રસ કાયની રક્ષા કરૂં.
છીંકના કાઉસ્સગ્ન પછી બોલવાની ગાથા’ સર્વે યક્ષામ્બિકાદ્યા યે, વૈયાવૃજ્યારા જિને; (સુરા:) I શુદ્રોપદ્રવસંઘાત, તે દ્રુતં દ્રાવયન્તુ નઃ || ૧ //
ભુવન દેવતાની સ્તુતિ જ્ઞાનાદિ-ગુણ-યુતાનાં, નિત્ય સ્વાધ્યાય-સંયમ-રતાનામ્ | વિદધાતુ ભુવનદેવી, શિવ સદા સર્વ-સાધૂનામ્ || ૧ /
ક્ષેત્રદેવતાની સ્તુતિ યસ્યાઃ ક્ષેત્રે સમાશ્રિય, સાધુભિઃ સાધ્યતે ક્રિયા | સા ક્ષેત્રદેવતા નિત્ય, ભૂયાઃ સુખદાયિની || ૧ |
પ0
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________
// શ્રી શ્રુતકેવલિ-શ્રીશધ્યમ્ભવસૂરિસંદેબ્ધમ્ II
- II શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રમ્ II •
// ૧ // દ્રુમપુષ્પિકાધ્યયનમ્ //.
(અનુષ્ટ્રબુવૃત્તમ્)
• આદ્યાક્ષરો • ધજ એવમ (૫). ધમ્મો મંગલમુકિઢ, અહિંસા સંજમો તવો | દેવા વિ ત નમંતિ, જલ્સ ધમ્મ સયા મણો || 1 | જહા દુમ પુઑસુ, ભમરો આવિયઇ રસી ણ ય પુરૂં કિલામેઇ, સો અ પીણેઇ અપ્પય || ૨ // એમેએ સમણા મુત્તા, જે લોએ સંતિ સાહુણો | વિહંગમાં વ પુઑસુ, દાણભરૂસણે રયા || ૩ || વયં ચ વિત્તિ લબ્બામો, ન ય કોઇ ઉવહમ્મદ | અહાગડેસુ રીયંતે, પુઑસુ ભમરા જહા || ૪ || મહુગારસમાં બુદ્ધા, જે ભવંતિ અણિસ્સિયા | નાણાપિંડરયા દંતા, તેણ વુતિ સાહુણો ત્તિ બેમિ / ૫ ||
| ઇઇ દુમપુફિયનામ પઢમં અજઝયણું સમ7 ||
કહં નું કુજા સામણું, જો કામે ન નિવારએ . પએ પએ વિસીમંતો, સંકષ્પક્સ વસે ગઓ વત્વગંધમલંકાર, ઇત્થીઓ સયણાણિ અને અજીંદા જે ન ભુજંતિ, ન સે ચાઇત્તિ વચ્ચઇ / ૨ //. જે અ કંતે પિએ ભોએ, લદ્ધ વિ પિટ્ટિ કુબૂઇ | સાહીણે ચઇ ભોએ, તે હુ ચાઇ ત્તિ વચ્ચઇ || ૩ //
(ઉપજાતિવૃત્તમ) સમાઇ પહાઈ પરિવ્રયતો, સિઆ મણો નિસ્સરઇ બહિદ્ધા! ન સા મોં નોવિ અહંપિ તીસે, ઇચ્ચેવ તાઓ વિણઇજ્જ રાગ આયાવયાતિ, ચય સોગમć, કામે કમાણી, કમિઅં ખુદુખ ઝિંદાહિદોસ, વિણઇજ્જ રાગ, એવં સુહી હોહિસિ સંપરાએ
(અનુષ્ટ્રબવૃત્તમ્) પકનંદે જલિએ જોઇ, ધૂમકેલું દુરાય T નેચ્છતિ વંતયં ભીનું, કુલે જાયા અગંધણે || ૬ || ધિરત્યુ તેજસોકામી, જો તે જીવિય કારણો | વંત ઇચ્છસિ આવેલું, સેય તે મરણં ભવે અહં ચ ભોગરાયમ્સ, ત ચ સિ અંધગવહિણો | મા કુલે ગંધણા હોમો, સંજમં નિહુઓ ચર || ૮ | જઇ તે કાહિસિ ભાવ, જા જા દિચ્છસિ નારીઓ / વાયાવિધુર્વ હડો, અટ્રિઅપ્પા ભવિસ્સસિ || ૯ | તીસે સો વર્ણ સોચ્ચા, સંજયાઈ સુભાસિયા અંકુણ જહા નાગો, ધમ્મ સંપડિવાઇઓ | ૧૦ |
| ૨ શ્રમણ્યપૂર્વિકાધ્યયનમ્ |
• આધાક્ષરો છે કવજેસા (૫), પધિ“અહં”જતીએ (૧૧)
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________
એવં કરંતિ સંબુદ્ધા, પંડિયા પવિઅખણા | વિણિઅટ્ટુતિ ભોગેસ, જહા સે પુરિસુત્તમો ત્તિ બેમિ / ૧૧ ||
|| ઇઇ સામન્નપુલ્વિયનામ બીયં અજઝયણે સમi /.
|| ૩ || શુલ્લકાચારાધ્યયનમ્ ll
• આધાક્ષરો , સંઉસં‘અઠાસિ (૫), ગિમૂસોધૂસ (૧૦), પંઆપદુખ (૧૫)
(અનુષ્ટ્રબવૃત્તમ્) સંજમે સુઅિપ્પાણે, વિષ્પમુકકાણ તાઇણું | તેસિયેઅમણાઇન્ન, નિગૂંથાણું મહેસિણું ઉસિય કીયગડ, નિયાગ-મહિડાણિ યા રાઇભત્તે સિણાણે ય, ગંધમલે ય વીયણે || ૨ // સંનિહી ગિહિમત્તે અ, રાયપિંડે કિમિરછુએ / સંવાહણા દંતપોયણા અ, સંપુરસ્કૃણા દેહપલોયણા અll all. અઠાવએ આ નાલીએ, છત્તસ્સ ય ધારણઢાએ | તેગિચ્છ પાણા પાએ, સમારંભે ચ ોઇણો || ૪ ||. સિજ્જાયરપિંડ ચ, આસંદિ-પલિઅંકએ નિરંતરનિસિ%ા ય, ગાયત્સુબ્રટ્ટણાણિ ય || ૫ // ગિહિણો આવડિયું, જે ય આજીવવત્તિયા | તત્તાનિવુડભોઇત્ત, આઉરસ્મરણાણિ અ || ૬ || મૂલએ સિંગબેરે ય, ઉચ્છખંડે અનિવ્રુડે કંદે મૂલે ય સચ્ચિત્તે, લે બીએ ય આમ || ૭ //.
સોવચ્ચલે સિંધવે લોણે, રોમાલોણે ય આમ | સામુદ્દે પંસુખારે ય, કાલાલોણે ય આમએ
|| ૮ || ધૂવણેત્તિ વમણે અ, વત્થીકમ્મ-વિરેયણે ! અંજણે દેતવણે અ, ગાયાભંગ-વિભૂસણે સવમયમણાઇન્ન, નિગૂંથાણું મહેસિણું | સંજમંમિ અ જુત્તાણું, લહુભૂયવિહારિણું || ૧૦ || પંચાસવપરિશ્માયા, તિગુત્તા છસુ સંજયા | પંચનિષ્ણહણા ધીરા, નિગૂંથા ઉજુદંસિણો || ૧૧ || આયાવયંતિ ગિમહેસુ, હેમંતેસુ અવાઉડા | વાસાસુ પડિસલીણા, સંજયા સુસમાવિયા || ૧૨ // પરીસહ-રિઊ-દંતા, ધૂઅમોહા જિઇદિઆ| સવદુકખ-સ્પૃહીણઠ્ઠા, પફકમંતિ મહેસિણો | ૧૩ / દુક્કરાઈ કરિત્તાણું, દુસ્સહાર્દ સહેતુ અને કે અન્ય દેવલોએસ, કેઇ સિઝંતિ નીરયા || ૧૪ || ખવિત્તા પુવકમ્માઇ, સંજણ તવેણ ય | સિદ્ધિમગ્નમણુપ્પત્તા, તાઇણો પરિનિવુડે ત્તિ બેમિ / ૧૫ //
/ ઇઇ ખુઠ્ઠિયાયાર કહાનામ તઇયં અજઝયણે સમi ||
| ૪ || છજીવણિયણ II • આધાક્ષરો : સુકઇતપુ (૫), આતેવાવત (૧૦) ૦ સુએ મે આઉસ ! તેણે ભગવયા એવ-મખાય, ઇહ ખલુ છજજીવણિઆનામજઝયણું સમણેણં ભગવયા
૫૫
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________
મહાવીરેણું કાસવેલું પવેઇઆ, સુઅક્ખાયા, સુપજ્ઞત્તા, સેઅં મે અહિઉિં અલ્ઝયણું ધમ્મપન્નત્તી
|| ૧ ||
કયરા ખલુ સા છવણિઆ નામઝયણું, સમણેણં ભગવયા મહાવીરેણં, કાસવેલું પવેઇઆ, સુઅક્ખાયા સુપન્નત્તા; સેઅં મે અહિઉિં અલ્ઝયણું ધમ્મપત્તી
ઇમા ખલુ સા છજ્જવણિઆ નામજઝયણું,
સમણેણં ભગવયા મહાવીરેણું
કાસવેલું પવેઇઆ, સુઅાયા સુપજ્ઞત્તા; સેઅં મે અહિઉિં અલ્ઝયણ ધમ્મપન્નત્તી તું જહા-પુઢવિકાઇઆ, આઉકાઇઆ, તેઉકાઇ વાઉકાઇઓ, વણસ્યઇકાઇઓ, તસકાઇ પુઢવી ચિત્તતંત-માયા, અણુગ-જીવા પુઢો-સત્તા, અન્નત્યં સત્ય-પરિણએણે આઉ ચિત્તમંતમાયા, અણુગજીવા પુઢો-સત્તા, અન્નત્થ સત્ય-પરિણએણે તેઉ ચિત્તમંત-માયા, અણુગજીવા પુઢો-સત્તા, અન્નત્યં સત્ય-પરિણએણે વાઉ ચિત્તમંત-માયા, અણુગજીવા પુઢો-સત્તા, અન્નત્ય સત્ય-પરિણએણં વણસઇ ચિત્તમંત-મક્ખાયા, અણુગ-જીવા પુઢો-સત્તા, અન્નત્યં સત્ય-પરિણએણં
પ
।
|| ૨ ||
|| ૐ ||
|| ૪ ||
|| ૫ ||
|| ૬ ||
|| ૭ ||
|| ૮ ||
|| ૯ ||
તંજહા-અગબીઆ, મૂલબીઆ, પોરબીઆ, ખંધબીઆ | બીઅરુહા, સંમુચ્છિમા તણલયા, વણસ્યઇકાઇ, સબીઆ, ચિત્તમંત-માયા અણુગજીવા; પુઢો-સત્તા, અન્નત્યં સત્ય-પરિણએણે
|| ૧૦ ||
સે જે પુણ ઇમે અગ્રેગે બહવે તસા પાણા, તં જહા અંડયા પોયયા જરાઉઆ રસયા સંસેઇમા સંમુચ્છિમા ઉબ્મિ ઉવવાઈઆ, જેસ કેસિંચિ પાણાણું અભિષ્કૃત ડિફ્કત સંકુચિએ પસારિએ રુએ ભંતે તસિઅં પલાઇએ આગઇ-ગઇવિજ્ઞાયા જે અ કીડપયંગા, જા ય થુપિપીલિ, સર્વો બેઇંદિઆ, સવ્વુ તેઇંદિયા, સવ્વ ચર્રિદિઆ, સવ્વ પંચિંદિયા, સવ્વુતિરિક્ખજોણિ, સવ્વે નેરઇઆ, સવ્વે મણુઆ, સળે દેવા, સવ્વે પાણા પરમાહમ્પિઆ એસો ખલુ છઠ્ઠો જીવનિકાઓ તસકાઉ ત્તિ, પવુઇ (સૂત્ર૦ ૧)
ઇસ્ચેસિ છė જીવનિકાયાણં નેવ સયં દંડ સમારંભિા, નેવહિં દંડ સમારંભાવિા, દંડ સમારંભંતે વિ અન્ને ન સમણુજાણામિ, જાવવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાએણું ન કરેમિ ન કારવેમિ, કરતું પિ અન્ન ન સમણુજાણામિ તસ્સ ભંતે ! પડિક્કમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અપ્પાણે વોસિરામિ (સૂત્ર૦ ૨)
પઢમે ભંતે ! મહત્વએ પાણાઈવાયાઓ વેરમાં, સર્વાં ભંતે ! પાણાઇવાયું પચ્ચક્ખાĮમ, સે સુહુર્મ વા બાયરું વા, તસં વા થાવરું વા, નેવ સયં પાણે અઇવાઇજ્જા, નેવહિં પાણે
૫૭
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________
અઠવાયાવિજ્જા, પાણે અઠવાયતે વિ અન્ને નસમણુજાણામિ, જાવજજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મહેણું વાયાએ કાએણે ન કરેમિ નકારવેમિ કરતં પિ અન્ન ન સમણુજાણામિ, તસ્મ ભંતે પડિક્રમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અપ્પાણે વોસિરામિ પંઢમે ભંતે ! મહāએ વિઓિમિ સવ્વાઓ પાણાઇવાયાઓ વેરમણું || ૧ || (સૂત્ર ૩)
- અહાવરે દુએ ભંતે 'મહબૂએ મુસાવાયાઓ વેરમણ, સવં ભંત ! મુસાવાયું પચ્ચકખામિ, સે કોહો વા, લોહા વા, ભયા વા, હાસા વા, નવ સયં મુસં વઇજા, નેવહિં મુસં વાયાવિજ્જા, મુસં વયેતે વિ અન્ને ન સમણુજાણામિ, જાવજજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાએણે નું કરેમિ ન કારવેમિ કરતં પિ અન્ન ન સમણુજાણામિ, તસ્મ ભંતે !પડિકુકમામિનિંદામિ ગરિહામિ અપ્પાણે વોસિરામિ, દુએ ભંતે ! મહબૂએ ઉવદ્ધિઓમિ સેવાઓ મુસાવાયાઓ વિરમણું || ૨ || (સૂત્ર૦૪)
અહાવરે તચ્ચે ભંતે ! મહબૂએ અદિનાદાણાઓ વેરમણં, સવં ભંતે ! અદિશાદાણું પચ્ચકખામિ, સે ગામે વા નગરે વા રણે વા અપ્પ વા બહું વા અણું વા શૂલં વા ચિત્તમંત વા અચિત્તમંત વા નેવ સયું અભિન્ન ગિહિજજા, નેવહિ અભિન્ન ગિહાવિજા, અદિન્ન ગિહતેવિ અને ન સમણુજાણામિ, જાવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણે વાયાએ કાએણે ન કરેમિ ન કારવેમિ કરતંપિ અન્ન ન
સમણુજાણામિ, તસ્મ ભંતે ! પડિફકમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અપ્પાણે વોસિરામિ, વચ્ચે ભંત ! મહબૂએ ઉવઓિમિ, સવાઓ અદિન્નાદાણાઓ વેરમણું // ૩ // (સૂત્ર ૫)
અહીવરે ચઉલ્ય ભંતે ! મહબૂએ મેહુણાઓ વેરમણે, સવં ભંતે ! મેહુણે પચ્ચખામિ, સે દિવં વા માણસ વા તિરિફખજોણિએ વા નેવ સય મેહુણે સેલિજ્જા, નેવહિં મેહુર્ણ સેવાવિ, મેહુર્ણ સેવંતે વિ અન્ને ન સમણુજાણામિ, જાવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાણું ન કરેમિ ન કારવેમિ કરતું પિ અન્ન ન સમણુજાણામિ, તસ્મ ભંતે !પડિફકમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અધ્ધાણં વોસિરામિ, ચઉલ્થ ભંતે ! મહબૂએ ઉવઠિઓમિ, સવાઓ મેહુણાઓ વેરમણ / ૪ / (સૂ) ૬)
અહાવરે પંચમે ભંતે ! મહદ્ગુએ પરિગ્રહાઓ વેરમણં, સવ્વ ભંતે ! પરિગ્રહ પચ્ચકખામિ, સે અચ્છું વા બહું વા અણું વા શૂલં વા ચિત્તમંત વા અચિત્તમંત વા નેવ સય પરિગ્રહ પરિગિહિજજા ને વશેહિ પરિગ્રહ પરિગિહાવિજ્જા, પરિગ્રહ પરિગિહત વિ અન્ને ન સમણુજાણામિાવજીવાએ તિવિહંતિવિહેણં મણેણં વાયાએ કાએણે ન કરેમિ ન કારવેમિ કરતં પિ અન્ન ન સમણુજાણામિ, તસ્ય ભંતે ! પડિક્રમામિ નિંદામિ ગરિફામિ અય્યાણ વોસિરામિ, પંચમે ભંતે મહધ્વએ વિઓિમિ, સવાઓ પરિગ્રહાઓ વેરમણું | ૫ || (સૂત્ર૭).
૫૯
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________
અહાવરે છÈ ભંતે ! વએ રાઇભોયણાઓ વેરમાં, સવું ભંતે ! રાઈભોયણું પચ્ચકખામિ, સે અસણં વા પાછું વા ખાઈમ વા સાઇમં વા નેવ સયં રાઈ ભુજિજ્જા, નેવહિં રાઇ ભુંજાવિજ્જા રાઇ ભુજેતે વિ અને ન સમણુજાણામિ, જાવજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણે વાયાએ કાએણું ન કરેમિ ન કારવેમિ કરતંપિ અન્ન ન સમણુજાણામિ, તસ્મ ભંતે !પડિફકમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અધ્ધાણં વોસિરામિ, છદ્દે ભંતે ! વએ ઉવદ્ધિઓમિ, સવાઓ રાઇભોયણાઓ વેરમણું || ૬ || (સૂત્ર ૮)
ઇઈયાઇ પંચ મહત્વયા રાઇભોઅણવેરમણ-છઠ્ઠાઈ અત્તહિયઠ્ઠયાએ ઉવસંપત્ત્વિત્તા ણં વિહરામિ. (સૂ૦૯)
સે ભિખૂ વા ભિખુણી વા સંજય-વિરયપડિહય પચ્ચક્ખાય-પાવકર્મે દિઆ વા રાઓ વા, એગઓ વા પરિસાગઓ વા, સુજો વા જાગરમાણે વા, સે પુઢવિ વા ભિત્તિ વા, સિલ વા લેલું વા, સસરખે વા કાર્ય સસરફખં વા વત્થ, હસ્થેણ વા પાણ વા કણ વા કિલિંચણ વા અંગુલિઆએ વા સિલાગએ વા સિલાગહસ્થેણ વા ન આલિહિજજા ન વિલિહિજા ન ઘટિક્કા ન ભિદિજ્જ, અન્ન ન આલિહાવિન્જ ન વિલિહાવિજા ન ઘટ્ટાવિજા ન ભિદાવિજ્જા, અન્ન આલિહત વા વિલિહંત વા ઘટ્ટ વા ભિત વા ન સમણુજાણામિ, જાવજજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાણું ન કરેમિ ન કારવેમિ કરતં પિ અન્ન
ન સમણુજાણામિ, તસ્મ ભંતે ! પડિફકમામિ નિંદામિ ગરિયામિ અપ્પાણે વોસિરામિ || 1 || (સૂત્ર ૧૦)
સે ભિખૂ વા ભિખુણી વા સંજય-વિરય-પડિહયપચ્ચખાય-પાકમે દિઆ વા રાઓ વા, એગઓ વા પરિસાગઓ વા, સુત્તે વા જાગરમાણે વા એ ઉદગં વા સંવા હિમ વા મહિએ વા કરગં વા હરિતણુગ વા સુદ્ધોદગં વા ઉદઉલ્લ વા કાર્ય ઉદઉલ્લેવા વત્થ સસિણિદ્ધ વા કાર્ય સિણિદ્ધ વા વત્થ ન આમુસિજજા ન સંફુસિજજા, ન આવીલિજજા, ન પવીલિજજા, ન અકુખોડિજા ન પકુખોડિજજા, નું આયાવિજજા ન પયાવિજ્જા અન્ન ન આમુસાવિજા ન સંકુસાવિજા ન આવીલાવિજજા પવીલાવિજજા, ને અખોડાવિજા ન પખોડાવિજજા, ન આયાવિજજ્જા ન પયાવિજજા, અન્ન આમુસંત વા સંફુસંત વા, આવીવંત વા પવીલંત વા, અખોડંત વા પખોર્ડત, વા આયાવંત વા પયાવંતવા, નસમણુજાણાણિ જાવજીવાએ તિવિહંતિવિહેણં, મણેણં વાયાએ કાએણે, ન કરેમિ ન કારવેમિકલંપિ અન્ન ન સમણુજાણામિ, તસ્મ ભંતે ! પડિકમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અપ્પાણે વોસિરામિ / ૨ // (સૂત્ર ૧૧)
સે ભિખૂ વા ભિખુણી વા સંજય-વિરય-પડિહયપચ્ચકખાય-પાવકમે દિઆ વા રાઓ વા એગઓ વા પરિસાગઓ વા સુત્તે વા જીગરમાણે વા સે અગણિ વા ઈંગાલ વા મુમ્મર વા અગ્નિ વા જાઉં વ અલાય વા સુદ્ધાગણિ વા
E0
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________
ઉફર્ક વા ન ઉજેજ્જા, ન ઘટ્ટજ્જા, (ન બિંદા ) ન ઉજાલેજ્જા (ન પન્નાલેન્જા) ન નિવાવેજ્જા, અન્ન ન ઉજવેજ્જા નઘટ્ટાવેજ્જા (નબિંદાવિજ્જા) ન ઉજાલાવિજ્જા (ન જિન્જાલાવિજ્જા) નનિવાવિજ્જા, અન્ન ઉર્જત વા ઘટ્ટત વા, (બિંદેતં વા,) ઉજ્જાલંત વા, (પન્જાલંત વા) નિવાવંત વા નસમણુજાણામિ, જાવજજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાણું ન કરેમિ ન કારવેમિ કરત પિ અન્ન ન સમણુજાણામિ તસ્મ ભંતે ! પડિકનમામિ, નિંદામિ ગરિવામિ અપ્પાણે વોસિરામિ || ૩ | (સૂત્ર ૧૨)
સે ભિખૂ વા ભિખુણી વા, સંજય-વિરય-પડિહયપચ્ચક્ખાય-પાવકમે, દિઆ વા, રાઓ વા, એગઓ વા, પરિસાગઓ, વા સુત્તે વા જાગરમાણે વા, સે સિએણ વા, વિહુયણેણ વા, તાલિએટેણ વા, પણ વા, પત્તભંગેણ વા, સાહાએ વા, સાહાભંગેણ વા, પિહુણેણ વા, પિહુણહત્યેણ વા, ચેલેણ વા, ચલકચ્છેણ વા, હસ્થેણ વા, મહેણ વા, અપ્પણો વા કાય. બાહિરે વાવિ પુગ્ગલં; ન ફુમેજા, ન વીએજન્જા; અન્ન ન ફુમાવેજ્જા ન વીઆવેજજા, અન્ન ફુમતે વા વીઅંત વા ન સમણુજાણામિ, જાવજજીવાએ તિવિહં તિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાણું ન કરેમિ ન કારવેમિ કરત પિ અન્ન ન સમણુજણામિ, તસ્મ ભંતે પડિકુકમામિ નિંદામિ ગરિહામિ અધ્ધાણં વોસિરામિ || ૪ || (સૂત્ર ૧૩)
સે ભિક્ખૂ વા ભિક્ષુણી વા સંજય-વિરય-પડિહય
પચ્ચકખાય-પાવકમે, દિઆ વા, રાઓ વા, એગઓ વા, પરિસાગઓ વા, સુજો વા, જાગરમાણે વા, સે બીએસુ વા, બીઅાઇઠેસ વા, રૂઢસુ વા, રૂઢપઈસુ વા, જાએસુ વા, જાયપઇસુ વા, હરિએસુ વા, હરિઅપઇઠેસ વા, છિન્નેસ વા, છિન્નપઇસુવા, સચિત્તેસુવા, સચિત્તકોલપડિનિસ્સિએસ વા, ન ગચ્છજજા, ન ચિજા , ન નિસીએજ્જા, ન તુઅટ્ટજજા, અન્ન ન ગચ્છાવેજ્જા, ન ચિઢાવેજ્જા, ન નિસીઆdજજા, નતુઅટ્ટાવેજા, અન્નગરષ્ઠતવા, ચિઢંતવા, નિસીમંત વા, તુરઁત વા, ન સમણુજાણામિ, જાવજીવાએ તિવિહંતિવિહેણું મણેણં વાયાએ કાણું નકરેમિ, નકારકેમિ, કરંત પિ અન્ન ન સમણુજાણામિ, તસ્મ ભંતે ! પડિકમામિ નિંદામિ ગરિફામિ અય્યાણ વોસિરામિ / ૧ // (સૂત્ર0૧૪)
સે ભિખૂ વા ભિખુણી વા સંજય-વિરય-પડિહયપચ્ચક્ખાય-પાવકમે, દિયા વા, રાઓ વા, એગઓ વા, પરિસાગઓ વા, સુજો વા, જાગરમાણે વા, સે કીડ વા, પયંગ વા, કુંથું વા, પિપીલીવા, હત્યંસિ વા, પાયસિ વા, બાહુસિ વા, ઊસિ વા, ઉદરંસિ વા, સીસંસિ વા, વત્યંસિ વા, પડિગહંસિ વા, કંબલંસિ વા, પાયપુછણંસિ વા, યહરણંસિ વા, ગોરછગંસિ વા, ઉંડગંસિ વા, દંડગંસિ વા, પીઢગંસિ વા, ફલસિ વા, સેન્સંસિ વા, સંથારગંસિ વા, અયરેસિ વા, તહપ્પગારે ઉવગરણજાએ તઓ સંજયામેવ પડિલેહિએ પડિલેહિએ, પમસ્જિઅ પમસ્જિઅ એગંતમવર્ણજ્જા, નોખું સંઘાયમાવજેજ્જા | ૬ || (સૂત્ર) ૧૫)
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________
(અનુટુંબવૃત્તમ્)
• આધાક્ષરો “અજ’ , ચચિઆસમું (પ), ‘અજ'કજસપ (૧૦), સોજા જજજ (૧૫), ૪ - ૫, પુનિચમ્સ (૨૦), જ - ૫, ધુસલોક (૨૫) અજય ચરમાણો ઉં, પાણભૂયાઈ હિંસઇI બંધઇ પાવયં કમ્મ, તે સે હોઇ કડુએ ફલ અજયે ચિઢ઼માણો ઉં, પાણભૂયાૐ હિંસઇ બંધઇ પાવયં કમ્મ, તે સે હોઇ કડુએ ફલં || ૨ // અજય આસમાણો ઉં, પાણભૂયાઇ હિંસા | બંધઇ પાવયં કમ્મ, તે સે હોઇ કડુએ ફલં || ૩ || અજય સયમાણો ઉં, પાણભૂયાઇ હિંસઇ | બંધઇ પાવયં કમ્મ, તે સે હોઇ કડુએ ફલં || ૪ || અજય ભુજમાણો ઉં, પાણભૂયાઈ હિંસઇ | બંધઇ પાવય કર્મો, તે સે હોઇ કડુએ ફલ અજય ભાસમાણો ઉં, પાણભૂયાઇ હિંસઇI બંધઈ પાવય કર્મો, તે સે હોઇ કડુ ફલ | ૬ ||. કહે ચરે ? કહં ચિ ? કહમાસે ? કહે એ ? કહં ભુજંતો ભાસંતો, પાd કર્મ ન બંધઈ ? | ૭ || જય ચરે જય ચિ, જયપાસે જયં સએ / જય ભુંજતો ભાસંતો, પાર્વ કર્મો ન બંધઈ || ૮ ||. સવભૂય-પ્પભૂઅસ્ત, સમ્મ ભૂયાઇ પાસઓ |
પિહિઆસવસ દેતમ્સ, પાવ કર્મ ન બંધઈ | ૯ || પઢમં નાણે તેઓ દયા, એવું ચિઠ્ઠઇ સવ્વ-સંજએT. અન્નાણી કિં કાહી ? કિં વા નાહીઇ છેઅ-પાવર્ગ ? | ૧૦ | સોચ્ચા જાણઈ કલ્યાણ, સોચ્ચા જાણઇ પાવગં | ઉભયંપિ જણઇ સોચ્ચા, જં (છ)સેએ તે સમાયરે || ૧૧ || જો જીવ વિ ન થાણેદ, અજીવે વિ યાણUT જીવા-જીવે અયાણંતો, કહે સો નાહીઇ સંજમં || ૧૨ // જો જીવ વિ વિયાણેઇ, અજીવે વિ વિયાણઇ 1 જીવાજીને વિયાણંતો, સો હું નાહીઇ સંજમં | ૧૩ // જયા જીવમજીવે ય, દો વિ એએ વિયાણઇ | તયા ગઇ બહુવિહં, સવ્વજીવાણ જાણઇ // ૧૪ // જયા ગઇ બહુવિહં, સવજીવાણ જાણઈ | તયા પુર્ણ ચ પાવં ચ, બંધ મોક્ખં ચ જાણ || ૧૫ / જયા પુષ્ણુ ચ પાવ ચ, બંધ મોકખ એ જાણઇI તયા નિદ્વિદએ ભોએ, જે દિચ્ચે જે આ માણસે || ૧૬ || જય નિવિદએ ભોએ, જે દિવ્યે જે એ માણસે | તયા ચયઇ સંજોગ, સર્ભિતર-બાહિરે || ૧૭ // જયા ચયઇ સંજોગ, સબિભતર-બાહિરે | તયા મુંડે ભવિજ્ઞાણું, પવઇએ અણગારિઅં | ૧૮ // જયા મુંડે ભવિજ્ઞાણું પવઇએ અણગારિઅ | તયા સંવરમુઠુિં , ધમ્મ ફાસે અણુત્તર || ૧૯ //
૬૪
૫
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________
જયા સંવર-મુર્કિટ્ઠ, ધમ્મ ફાર્સ અણુત્તર । તયા ધુણઇ કમ્મરયં, અબોહિ-કલુસં કરું જયા ણઇ કમ્મરયં, અબોહિ-કલુસં કરું । તયા સવ્વત્તગું નાણું, દેસણું ચાભિગચ્છઇ જયા સવ્વત્તગું નાણું, દેસણું ચાભિગચ્છઇ । તયા લોગ-મલોગં ચ, જિણો જાણઇ કેવલી જયા લોગ-મલોગં ચ, જિણો જાણઇ કેવલી । તયા જોગે નિભિત્તા, સેલેર્સિ ડિવજ્જઇ જયા જોગે નિભિત્તા, સેલેર્સિ પડિવજ્જઇ તયા કમ્મે ખવિત્તાણું, સિદ્ધિ ગચ્છઇ નીરઓ જયા કર્માં ખવિત્તાણું, સિદ્ધિ ગચ્છઇ નીરઓ । તયા લોગ-મત્થયત્નો, સિદ્ધો હવઇ સાસઓ ચાંગીતિવાળુ
|| ૨૦ ||
|| ૨૧ ||
|| ૨૨ ||
|| ૨૩ ||
|| ૨૪ ||
|| ૨૫||
સુહસાયગસ્સ સમણસ્સ સાયાઉલગસ્સ નિગામસાઇસ્સ | ઉચ્છોલણાપહોઅસ્સ, દુલ્લા સુગઇ તારિસગસ્સ ॥ ૨૬॥ તવોગુણ-પહાણસ્સ, ઉર્જામઇ - ખંતિ-સંજમ-૨યસ્સ | પરીસહે જિષ્ણતસ્સ, સુલહા સુગઇ તારિસગસ || ૨૭ || પછા વિ તે પયાયા, ખિરૂં ગચ્છતિ અમર-ભવણાઇ । જેસિ પિઓ તવો સંજમો અ, ખંતી અ બંભર્ચર ચ ॥ ૨૮ ॥ ઇચ્ચેઅં છજ્જવણિઅં, સમ્મદિઠ્ઠી સયા જએ । દુલ્લહું લહિત્તુ સામત્રં, કમ્મુન્ના ન વિરાહેાસિ ત્તિ બેમિ ઇઇ ચઉન્હેં છજીવણિઆ નામઝયણું સમસ્તું। ૪ ।
પંચમજ્જીયણું પિંડેસણાએ ॥ પઢમો ઉદ્દેસઓ ॥ આદ્યાક્ષરો
સંસેપુઓપ (૫), તઈનન‘અણ્ણા’ (૧૦), તસા‘અણુ’દ (૧૫), ૨૫સાગોની (૨૦), જએ અસં’અઈત (૨૫), દતઆસંસા (૩૦), પુએર્ગે અસં” (૩૫), સંક્રુડુડુતિ (૪૦), તંથતંત્રંદ (૪૫), તું ‘અસત ‘અસ’તું (૫૦), ‘અસ‘ત’અસ’તંઉ (૫૫), ઉ‘અસ‘તં‘અસ’તે (૯૦), 'અસ’તંઐતહુ (૬૫), નિદુએક (૭૦), તવિબ‘અલ્પે’ત (૭૫), જેઅજી'થોતંત (૮૦), એસિ‘અણુ’તાં (૮૫), એસિવિઆઉ (૯૦), ન‘અહીં’નવીસા (૯૫), ‘અહ તિ’અર’ઉંદુ (૧૦૦)
સંપત્તે ભિક્ષકાલંમિ, અસંભંતો અમુચ્છિઓ । ઇમેણ કમજોગુણ, ભત્તપાણં ગવેસએ
સે ગામે વા નગરે વા, ગોઅરગ્ન-ગઓ મુણી । ચરે મંદમણુવ્વિગ્ગો, અવ્યક્ખિન્નેણ ચેઅસા પુરઓ ાગમાયાએ, પેહમાણો મહિં ચરે । વર્જાતો બીઅરિઆઇ, પાણે અ દગટ્રિઅં ઓવાયં વિસમં ખાણું, વિજલં પરિવજ્જુએ સંકમેણ ન ગચ્છેજા, વિજ્જમાણે પરક્ક્મે પવડંતે વ સે તત્થ, પક્ષલંતે વ સંજએ હિંસેજ્જ પાણભૂઆઇ, તસે અદુવ થાવરે તન્હા તેણ ન ગચ્છિજ્જા, સંજએ સુસમાહિએ I સઇ અન્નણ મન્ગેણ, જયમેવ પરમે
૬૭
|| ૧ ||
॥ ૨ ॥
|| ૐ ||
|| ૪ ||
|| ૫ ||
|| ૬ ||
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________
ઇંગાલ છારિએ રાર્સિ, તુસરાસિં ચ ગોમય ! સસરફખેહિં પાએહિં, સંજઓ તે નઇકુકમ || ૭ | ન ચરેન્જ પાસે વાસંતે, મહિઆએ વ પડંતિએ ! મહાવાએ વ વાયંત, તિરિચ્છ-સંપાઇમેસુ વા || ૮ ||. ન ચરેન્જ વેસ-સામંતે, બંભર્ચર-વસાણુ(ણ)એ | બંભયારિસ્સ દેતમ્સ, હુજા તત્વ વિભુત્તિઓ || ૯ || અણાયણે ચરંતસ્મ, સંસગ્ગીએ અભિખણું હુજજ વયાણું પીલા, સામગ્રંમિ અ સંસઓ || ૧૦ || તેમ્યા એ વિઆણિત્તા, દોસં દુગઇ-વક્ર્ણી વજ્રએ વેસ-સામંત, મુણી એગત-મસ્સિએ / ૧૧ // સાણં સૂર્ય ગાવિ, દિત્ત ગોણ હયું ગયું | સંડિંભે કલહ જાદ્ધ, દૂર પરિવક્તએ / ૧૨ // અણુએ નાવણએ, અપ્પહિદ્દે અણાઉલે ! ઇંદિઆણિ જહાભાર્ગ, દમઇત્તા મુણી ચરે || ૧૩ // દવદવસ ન ગચ્છા , ભાસમાણો અ ગોઅરે ! હસંતો નાભિગચ્છિજ્જા, કુલ ઉચ્ચાવય સયા | ૧૪ || આલોએ થિગ્ગલ દાર, સંધેિ દગભવણાણિ અને ચરતો ન વિનિજઝાએ, સંક-ટ્ટાણે વિવજએ / ૧૫ //. રો ગિહવઇણે ચ, રહસ્સા-રખિઆણ ય | સંકિલેલકર ઠાણું, દૂરઓ પરિવજ્જએ || ૧૬ || પડિકુટં કુલ ન પવિસે, મામગં પરિવક્તએ I અચિઅત્ત કુલું ન પવિસે, ચિઅત્ત પવિસે કુલ / ૧૭ ||.
સાણી-પાવાર-મિહિઅં, અપ્પણી નાવપંગુરી કવાડ નો પણોલેજ, ઓગ્મહંસિ અજાઈ || ૧૮ || ગોબરગ્ન-પવિઠ્ઠો અ, વચ્ચ-મુત્ત ન ધારએ ||
ઓગાસં ફાસુએ ના, અણુવિએ વોસિરે || ૧૯ // નીઅ-દુવાર તમસ, કોઢંગ પરિવજજએ અચકખુવિસઓ જલ્થ, પાણા દુપ્પડિલેહગા || ૨૦ || જલ્થ પુષ્કાઈં બીઆઇ, વિપ્પઇસાઈં કોટ્ટએ / અહુણોવલિત્ત ઉલ્લે, દહૂર્ણ પરિવજુએ || ૨૧ // એલગ દારગ સાણં, વચ્છગે વા વિ કુએ / ઉલ્લંધિ ન પવિસે, વિહિત્તાણ વ સંજએ // ૨૨ // અસંસત્ત પલોઇજજા, નાઇદૂરાવલોઅએ. ઉખુલ્લું ન વિનિજઝાએ, નિઅસ્જિ અયપિરો // ૨૩ //. અઇભૂમિ નું ગચ્છજ્જા, ગોઅરગ્ન-ગુઓ મુણી | કુલસ્ય ભૂમિ જાણિત્તા, મિએ ભૂમિ પરફેકમે || ૨૪ // તત્થવ પડિલેહિજ્જા, ભૂમિભાગે વિઅખણો | સિણાણસ્સ ય વચ્ચસ્સ, સંલોગ પરિવજએ || ૨૫ //. દગ-મટ્ટિઅ-આયાણે, બીયાણિ હરિઆણિ અને પરિવર્જતો ચિાિ , સબ્રિદિઅ-સમાહિએ // ૨૬ || તત્વ સે ચિઠ્ઠમાણમ્સ, આહરે પાણ-ભોઅણું અકપ્તિએ ન ગણિહા , પડિગાણિજ્જ કપ્તિએ II ૨૭ // આહતી સિઆ તત્વ, પરિસાડિજ ભોયણું | દિતિએ પડિઆઇકુખે, ન મે કમ્પઇ તારિસ | ૨૮ //.
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________
|| ૨૯ ||
|| ૩૦ ||
|| ૩૧ ||
|| ૩૨ ||
સંમદમાણી પાણાણિ, બીઆણિ હરિઆણિ એ અસંજમકર ના, તારિસિં પરિવજએ સાહ નિકખવિત્તાણું, સચિત્ત ઘટ્ટિઆણિ આ તહેવ સમણકાએ, ઉદગં સંપન્નુલ્લિ ઓગાહઇત્તા ચલઇત્તા, આહરે પાણ-ભોઅણં । દિંતિએ પડિઆઇÒ, ન મે કપ્પઇ તારિસં પુરૈકમ્મેણ હત્થણ, દન્વીએ ભાયણેણ વા । દિંતિએ પડિઆઇકખે, ન મે કપ્પઇ તારિસં (એવું) ઉદઉલ્લે સસિણિદ્ધે, સસર ટ્ટિઆઉસે I હરિઆલે હિંગુલએ, મણોસિલા અંજણે લો ॥ ૩૩ || ગેરુઅ વશિઅ સેઢિઅ - સોરòિઅ પિ*કુકુસકએ ય ઉડ્કિટ્ટ-મસંસò, સંસò ચેવ બોદ્ધત્ત્વે || ૩૪ || અસંસòણ હત્થણ, દન્વીએ ભાયણેણ વા | દિજ્જમાણું ન ઇચ્છિજ્જા, પચ્છાકમાંં જહિં ભવે ॥ ૩૫ ॥ સંસòણ ય હસ્થેણ, દગ્વીએ ભાયણેણ વા । દિજ્જમાણું પઽિચ્છિજ્જા, જે તત્થસણિઅં ભવે ॥ ૩૬ || દુષ્યં તુ ભુંજમાણાણું, એગો તત્ક્ષ નિમંતએ I
દિજ્જમાણે ન ઇચ્છિજ્જા, છંદ સે પડિલેહએ ॥ ૩૭ ॥ દુષ્યં તુ ભુંજમાણાણં, દો વિ તત્ય નિમંતએ દિજ્જમાણું પઽિચ્છિા, જે તત્થસણિએ ભવે ॥ ૩૮ || ગુવ્વિણીએ ઉવર્ણીર્ત્ય, વિવિહં પાણ-ભોઅણું । ભુજમાર્ણ વિવજ્જિજ્જા, ભુત્તસેસં પડિચ્છએ ॥ ૩૯ ||
૭૦
|| ૪૨ ॥
ન
સિઆ ય સમણઢાએ, ગુવ્વિણી કાલમાસિણી । ઉòિઆ વા નિસીઇજ્જા, નિસન્ના વા પુન્નુઢ્ઢએ ॥ ૪૦ ॥ તું ભવે ભન્નપાણં તુ, સંજયાણ અકપ્પિö । દિંતિઅં પડિઆઇમ્બે, ન મે કપ્પઇ તારિસં થણગં પિજ્જુમાણી, દારગે વા કુમારિએ I તં નિક્ખિવિત્તુ રોઅંત, આહરે પાણભોઅણં તું ભવે ભત્તપાણં તુ, સંજયાણ અકપ્પિરું । દિંતિરું પડિઆઇખે, ન મે કપ્પઇ તારિસં જે ભવે ભત્તપાણં તુ, કપ્પાકષ્પમિ સંકિરૂં દિંતિઅં પડિઆઇખે, ન મે કપ્પઇ તારિસં દગવારેણ પિહિઅં, નીસાએ પીઢએણ વા | લોઢેણ વા વિ લેવેણ, સિલેણ વ કેણઇ || ૪૫ || તં ચ મિદિઉં દિજ્જા, સમઢાએ વ દાવએ । દિંતિઅં પડિઆઇખે, ન મે કપ્પઇ તારિસં || ૪૬ || અસણં પાણગં વા વિ, ખાઇમં સાઇમં તહા । જે જાણિજ્જ સુણિજ્જા વા, દાઢા પગર્ડ ઇમું ॥ ૪૭ || તું ભવે ભત્ત-પાણું તુ, સંજયાણ અકપ્પિઅં । િિતઅં પડિઆઇખે, ન મે કપ્પઇ તારિસં અસણં પાણગં વા વિ, ખાઇમં સાઇમં તહા । જે જાણિજ્જ સુણિજ્જા વા, પુણ્ણઢા પગર્ડ ઇમં ॥ ૪૯ || તં ભવે ભત્ત-પાણં તુ, સંજયાણ અકપ્તિએ I દિંતિઅં પડિઆઇક્ષે, ન મે કપ્પઇ તારિસં
|| ૪૮ ||
|| ૫૦ ||
૩૧
|| ૪૧ ||
|| ૪૩ ||
118811
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________
અસણં પાણગે વા વિ, ખાઇમ સાઇમ તણા | જે જાણિજજ સુણિજ્જા વા, વણિમટ્ટા પગડે ઇમં / ૫૧ |. તે ભવે ભત્ત-પાણે તુ, સંજયાણ અકપ્તિએ ! દિતિએ પડિઆઇફખે, ન મે કમ્પઇ તારિસ || પર // અસણં પાણગે વા વિખાઇમ સાઇમ તદા | જે જાણિજ સુણિજન્ઝા વા, સમણઠ્ઠા પગ ઇમં / પ૩ || તે ભવે ભરૂપાણં તું, સંજયાણ અપ્રિ | દિતિએ પડિઆઇકુખે, ન મે કઇ તારિસ || ૫૪ || ઉસિ કીઅગડું, પૂઈકમ્ ચ આહર્ડ | અઝોયર-પામિર્ચ, મીસજાય વિવજજએ | પ૫ // ઉષ્ણમં સે એ પુચ્છિા , કત્સા કેણ વા કર્ડ સુચ્ચા નિસંકિએ સુદ્ધ, પડિગાહિજ સંજએ || પ૬ || અસણં પાણગે વા વિ, ખાઇમ સાઇમ તથા / પુરૂંસુ હુન્જ ઉમ્મીસ, બીએસુ હરિએસુ વા // પ૭ || તે ભવે ભરપાણે તુ, સંજયાણ અકપ્પિા દિતિએ પડિઆઇકખે, ન મે કમ્પઇ તારિસ / પ૮ // અસણં પાણગે વા વિ, ખાઇમ સાઇમં તહા | ઉદગંમ હુક્લ નિખિત્ત, ઉરિંગ-પણગેસુ વા // ૫૯ // તે ભવે ભત્ત-પાણે તુ, સંજયાણ અકપ્ટેિએT દિતિએ પડિઆઇકખે, ન મે કમ્પઇ તારિસ || ૬૦ || અસણં પાણગે વા વિ, ખાઇમ સાઇમ તથા / તેઉમ્મિ હુક્ત નિસ્મિત્ત, તે ચ સંઘટ્ટિઆ દએ // ૬૧ //.
તે ભવે ભત્તપાછું તું, સંજયાણ અકપ્તિએT દિતિએ પડિઆઇફખે, ન મે કમ્પઇ તારિસ || ૬૨ // એવં ઉસ્સક્રિઆસક્કિઆ, ઉલ્કાલિઆપજજાલિઆનિવાવિઆ / ઉસિચિયા નિસિચિયા ઉધ્વત્તિયા ઓયારિયા દએ / ૬૩ / તે ભવે ભત્ત-પાણે તુ, સંજયાણ અકપ્પિઅં | દિતિએ પડિઆઇફખે, ન મે કમ્પઇ તારિસ / ૬૪ || હુજ્જ કૐ સિલ વા વિ, ઇટ્ટાલ વા વિ એગયા | કવિએ સંકમઠ્ઠાએ, તે ચ હોસ્જ ચલાચલ || ૬૫ // ન તેણ ભિખું ગચ્છિજજા, દિઠો તત્ય અસંજમો | ગંભીર ઝુસિર ચેવ, સવિદિઅ-સમાહિએ / ૬૬ // નિસેર્ણિ ફ્લેગ પીઢું, ઉસ્સવિરાણ-મારુહેT મંચ કીલે ચ પાસાય, સંમણટ્ટી એવ દાવએ // ૬૭ // દુરૂહમાણી પવડિજજા, હ€ પાયે વે લૂસએ I પુઢવિજીવે વિહિંસિક્કા, જે એ તક્રિસ્સિઆ જગે || ૬૮ / એયારિસે મહાદોસે, જાણિઊણ મહેસિણો તમહા માલોદ ભિખ, ન પડિગિહતિ સંજયા // ૬૯ . કંદ મૂલ પલંબ વા, આમ છિન્ન વ સન્નિર | તુંબાગે સિંગબેર ચ, આમગે પરિવજ્જએ // ૭૦ તહેવ સસ્તુ-ચુમ્બ્રાઇ, કોલ-ચુમ્બ્રાઈં આવણેT સંકુલિ ફાણિએ પૂએ, અન્ન વા વિ તહાવિહં || ૭૧ || વિફાયમાણે પસઢ, રણ પરિફાસિT. દિતિએ પડિઆઇકુખે, ન મે કમ્પઇ તારિસ || ૭૨ //.
૭૨
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________
બહુઅદ્ધિએ પુગ્ગલં, અણિમિસ વા બહુકંટ્ય | અસ્થિય હિંદુયે બિલ્લું, ઉષ્ણુખંડ વ સિવલિ | ૭૩ / અચ્છે સિઆ ભોઅણજાએ બહુઉઝિયમિએ / દિતિએ પડિઆઇફખે, ન મે કમ્પઇ તારિસ || ૭૪ | તહેવુચ્ચાવયં પાછું, અદુવા વારધોઅર્ણ | સંસેઇમ ચાઉલોદગં, અહુણાધોએ વિવજજએ || ૭૫ //. જં જાણેજજ ચિરાધોય, મઇએ દંસણણ વા | પડિપુરિચ્છઊણ સુચ્ચા વા, જે ચ નિસંકિજં ભવે || ૭૬ // અજીવ પરિણય ના, પડિગાહિજ સંજએ | અહ સંકિય ભવિજ્જા , આસાઇત્તાણ રોયએ | ૭૭ // થોમાસાયણટ્ટાઓ, હત્યગંમિ દલાહિ મે | મા મે અચંબિલું પૂછ્યું, નાલં તણહ વિણિત્તઓ || ૭૮ || તે એ અચંબિલ પૂછ્યું, નાલં તહં વિણિત્તએ | દિતિએ પડિઆઇફખે, ન મે કમ્પઇ તારિસ || ૭૯ // તે ચ હોન્જ અકામેણં, વિમણેણ પડિચ્છિી તે અપ્પણા ન પિબે, નો વિ અન્નક્સ દાવએ || ૮૦/. એગંત-મવકૂકમિત્તા, અચિત્ત પડિલેહિ | જય પરિવ્રુવિજ્જા, પરિટ્ટપ્પ પડિકમે | || ૮૧ || સિઆ અ ગોયરગ્ન-ગઓ, ઈચ્છિજ્જા પરિભુનુએ (ભુજિઉં) કઢગં ભિત્તિમૂલ વા, પડિલેહિત્તાણ ફાસુએ // ૮૨ // અણુવિજુ મહાવી, પરિચ્છન્નમિ સંવુડે / હત્યગં સંપમજિત્તા, તત્ય ભુજિજ્જ સંજએ || ૮૩ //.
૭૪
તત્વ સે ભુજમાણસ્મ, અશ્કેિએ કેટઓ સિઆ| તણકૅસફકર વા વિ, અન્ન વા વિ તહાવિહં || ૮૪ || તે ઉમ્મિવિ ન નિમ્બિવે, આસએણ ન છટ્ટએ | હત્યેણ તે ગહેઊણે, એગંત-મવકુકમે || ૮૫ / એગંત-મવમિત્તા, અચિત્ત પડિલેહિ જય પરિવ્રુવિજ્જા, પરિક્રુષ્પ પડિકમે સિઆ ય ભિકબૂ ઇચ્છિજ્જા, સિન્ધમાગમ્મ ભg | સપિંડપાય-માગમ્મ, ઉડ્ડય પડિલેકિઆ || ૮૭ // વિણએણે પરિસિત્તા, સગાસે ગુણો મુણી | ઇરિયાવહિય-માયાય, આગઓ ય પડિકુકમે || ૮૮ || આભોઇત્તાણ નીસેસ, અઇઆર જહફકમ ગમણાગમણે ચેવ, ભત્ત-પાણે વ સંજએ // ૮૯ // ઉજજુપડ્યો અણુવિન્ગો, અવ્વસ્મિત્તેણ ચેઅસા | આલોએ ગુસગાસે, જે જહા ગહિએ ભવે || ૯૦ || ન સમ્મમાલોઇયં હુજા, પુલ્લિ પચ્છા વ જે કઈ | પુણો પડિકમે તસ્સ, વોસટ્ટો ચિંતએ ઇમં // ૯૧ / અહો જિર્ણહિં અસાવજ્જા, વિત્તી સાહૂણ દેસિ | મુફખ-સાહણ-હેલ્સિ , સાહુ-દેહ ધારણા / ૯૨ // નમુક્કારેણ પારિત્તા, કરિત્તા જિણસંઘવી સજઝાય પટ્ટવિત્તાણું, વીસમેન્જ ખણું મુણી // ૯૩ // વીસમંતો ઇમં ચિત, હિયમદં લાભમઠિઓ જઇ મે અણુગ્ગહં કુજજા, સાહુ હુમિ તારિઓ || ૯૪ ||
૭૫
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________
સાહવો તો ચિઅત્તેણં, નિમંતિજ્જ જહષ્કર્મ । જઇ તત્ય કેઇ ઇચ્છિજ્જા, તેહિં સદ્ધિ તુ ભુંજએ | ૯૫ || અહ કોઇ ન ઇચ્છિા, તઓ ભુંજિજ્જ એગઓ | આલોએ ભાયણે સાહૂ, જયં અપરિસાડિયે || ૯૬ || તિત્તર્ગ વ કડુચ્ચું વ કસાયં, અંબિલં વ મહુર્ર લવણું વા એઅં લદ્ધ-મન્નત્થ-પઉત્ત, મહુધયં વર્ભુજિજ્જ સંજએ ૯૭॥
(અનુષ્ટુપવૃત્તમ્) અરસં વિરસં વા વિ, સૂઇએં વા અસૂઇએં । ઉલ્લે વા જઇ વા સુક્કે, મૈથુ-કુમ્માસ-ભોઅ ।। ૯૮ || ઉપ્પણું નાહીલિજ્જા, અપ્પે વા બહુ ફાસુએ મુહાલદ્ધ મુહાજીવી, ભૂજિજ્જા દોસવજ્જિઅં દુલ્લહા ઉ મુહાદાઈ, મુહાજીવી વિ દુલ્લહા । મુહાદાઈમુહાજીવી, દોડવિ ગચ્છતિસુગ્ગŪતિબેમિ ૧૦૦
|| ૯૯ ||
॥ ઇઇ પિંડેસણાએ પઢમો ઉદ્દેસો સમત્તો II
પંચમજ્જીયણું બીઓ ઉદ્દેસઓ
• આઘાક્ષરો :
પસંતકા‘અકા’(૫), સતગો અગ્ન'સ (૧૦), તંવપઉતં (૧૫), ઉતંસાતત (૨૦), તત-તસ (૨૫), ‘અદી'બસઈજ્જ (૩૦), સિ‘અત્ત’સિજાપૂ (૩૫), સુષિવનિઆ (૪૦), ખેતતએઆ (૪૫), તલતસ (૫૦)
૭૬
॥ ૧ ॥
|| ૨ ||
11 3 11
|| ૫ ||
પડિગ્ગહં સંલિહિત્તાણું, લેવમાયાએ સંજએ । દુર્ગંધ વા સુગંધ વા, સવ્વ ભુંજે ન છ ુએ સેજ્જા નિસીહિયાએ, સમાવશો ય ગોઅરે । અયાવયકા ભુચ્ચા છું, જઇ તેણું ન સંઘરે તઓ કારણમુપ્પશે, ભત્ત-પાણં ગવેસએ | વિહિણા પુળ્વઉત્તેણ, ઇમેણું ઉત્તરેણ ય કાલેણ નિક્ષમે ભિકબૂ, કાલેણ ય પિંડેક્કમે I અકાલં ચ વિવજ્જિા(ત્તા), કાલે કાલે સમાયરે ॥ ૪ ॥ અકાલે ચરસિ ભિક્ખ, કાલં ન ડિલેટિસ I અપ્પાણં ચ કિલામેસિ, સંનિવેસં ગરિસિ સઇ કાલે ચરે ભિક્ખ, મુજ્જા પુરિસકારઅં અલાભુત્તિ ન સોએજ્જા, તવોત્તિ અહિઆસએ ।। ૬ ।। તહેવુચ્ચાવયા પાણા, ભત્તઢાએ સમાગયા | તેં ઉર્જાએં ન ગચ્છિજ્જા, જયમેવ પરક્કમે ગોયરગ્ન-પવિટ્ઠો અ, ન નિસીએજ્જ કર્ત્યઇ । કહું ચ ન પબંધિજ્જા, ચિદ્વિત્તાણ વ સંજએ અગ્નલ ફલિહં દાર, ક્વાર્ડ વા વિ સંજએ I અવલંબિઆ ન ચિટ્રિòજ્જા, ગોયરગ્ગ-ગઓ મુણી || ૯ || સમણું માણું વાવિ, કિવિમાંં વા વણીમર્ગ । ઉવસંકમંત ભત્તકા, પાણઢ્ઢાએ વ સંજએ || ૧૦ || તેં અઇકિંમત્તુ ન પિવસે, ન ચિ ચક્ષુગોયરું । એગંત-મવમિત્તા, તત્થ ચિòિજ્જ સંજએ || ૧૧ ||
|| ૭ ||
|| ૮ ||
૭૭
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________
વણીમગસ્સ વા તરૂ, દાયગસુભયસ્સ વા | અપ્પત્તિએ સિઆ હુક્લા, લધુત્ત પવયણસ્સ વા // ૧૨ | પડિસેહિએ વ દિશે વા, તઓ તમિ નિયત્તિએ . ઉવસંકમિજ ભટ્ટા, પાણટ્ટાએ વ સંજએ || ૧૩ || ઉપ્પલ પઉમે વા વિ, કુમુએ વા મગદંતિએ અન્ન વા પુસચ્ચિત્ત, ત ચ સંલુચિઓ દએ / ૧૪ / તે ભવે ભત્ત-પાણે તુ, સંજયાણ અકપ્રિએ 1 દિતિએ પડિઆઇકુખે, ન મે કઇ તારિસ || ૧૫ // ઉપ્પલું પઉમે વા વિ, કુમુએ વા મગદંતિએ | અન્ન વા પુષ્ફ-સચ્ચિત્ત, તે ચ સંમદિઆ દુએ || ૧૬ || તે ભવે ભત્ત-પાણું તુ, સંજયાણ અકપ્રિએT દિતિએ પડિઆઇકુખે, ન મે કમ્પઇ તારિસ // ૧૭ || સાલુય વા વિરાલિય, કુમુએ ઉપ્પલ-નાલિએT મુણાલિએ સાસવ-નાલિએ, ઉચ્છુ-ખંડ અનિવુડ / ૧૮ || તરુણગે વા પવાલું, કુખસ્સ તણગસ્સ વી ) અન્નસ્સ વા વિ હરિઅલ્સ, આમાં પરિવર્જએ // ૧૯ // તરુણિએ વા છિવાર્ડિ, આમિએ ભજૂિએ સદૈ | દિતિએ પડિઆઇફખે, ન મે કમ્પઇ તારિસ | ૨૦ || તથા કોલ-મણુસ્સિન્ન, વેલુએ કાસવ-નાલિઅં | તિલ-પપ્પડગે નીમ, આમાં પરિવર્જએ | ૨૧ // તહેવ ચાઉલ પિઠું, વિઅર્ડ વા તત્તનિવુડ તિલપિઠ-પૂઇપિન્નાગ, આમાં પરિવર્જએ || ૨૨ //
કવિä માઉલિંગ ચ, મૂલગ મૂલગત્તિ / આમ અસત્યપરિણય, મણસા વિ ન પત્થએ || ૨૩ || તહેવ ફલ-મણિ, બીઅમથુણિ જાણિઅને બિહેલાં પિયાલ ચ, આમાં પરિવર્જએ || ૨૪ || સમુઆણે ચરે ભિખુ, કુલમુચ્ચાવયં સયા | નીય કુલ-મઈકમ્મ, ઊસઢે નાભિધારએ || ૨૫ || અદીણો વિત્તિમસિજ્જ, ન વિસીઇજ્જ પંડિએ . અમુચ્છિઓ ભોઅણંમિ, માયણે એસણા-રએ || ૨૬ / બહું પરઘરે અસ્થિ, વિવિહં ખાઇમ-સાઇમ | ન તત્વ પંડિઓ કુખે, ઇચ્છા દિન્જ પર ન વા | ૨૭ || સયણાસણ-વત્થ વા, ભત્ત-પાણે વ સંજએ | અદિતસ ન કુધ્ધિજા , પચ્ચકુખે વિ અ દીસઓ || ૨૮ || ઇન્ધિએ પુરિસ વાવિ, ડહરે વા મહલુગં || વંદમાણે ન જઇજ્જા, નો અ ફર્સ વએ | || ૨૯ // જે ન વંદે ન સે કુષ્પ, વંદિઓ ન સમુક્કસે . એવ-મસમાણમ્સ, સામષ્ણ-મણુચિઠઇ || ૩૦ || સિઆ એગઇઓ લધું, લોભેણ વિણિગૃહઇI મામેય દાઇયં સંત, હૂણં સયમાયએ || ૩૧ // અત્તઢા ગુરુઓ લુદ્ધો, બહું પાવ પકુબૂઇ ! દુત્તોસ અ સો હોઇ, નિવ્વાણં ચ ન ગચ્છઇ || ૩૨ // સિઆ એગઇઓ લધું, વિવિહં પાણ-ભોઅણું | ભદુર્ગ ભદુર્ગ ભુચ્ચા, વિવ વિરસમાહરે || ૩૩ //
૭૯
૭૮
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________
|| ૩૪ ||
|| ૩૫ ||
|| ૩૭ ||
|| ૩૮ ||
જાણંતુ તા ઇમે સમણા, આયયી અયં મુણી । તો સેવએ ખેત, ભૂવિની તોમ પૂઅણકા જસોકામી, માણ-સમ્માણ-કામએ બહું પસવઇ પાવું, માયાસલ્લું ચ કુવ્વઇ સુર વા મેરગં વા વિ, અન્ન વા મજ્જગં રસ | સસÞ ન પિબે ભિક્ખ, જસં સારર્ખ-મપ્પણો ॥ ૩૬ || પિયા એગઇઓ તેણો, ન મે કોઇ વિઆગ્રઇ। તસ્સ પસ્સહ દોસાÛ, નિડિં ચ સુણેહ મે વજ્રઇ સુંડિઆ તસ્સ, માયામોસં ચ ભિક્ષુણો । અયસો અ અનિવ્વાણું, સયં ચ અસાહુ નિઍંગ્વિગ્ગો જહા તેણો, અત્તકમ્પેહિ દુમ્મઇ । તારિસો મરણંતે વિ, ન આરાહેઈ સંવર આયરિએ નારાહેઇ, સમણે આવિ તારિસે । ગિહત્થાવિ ણું ગરિહંતિ, જેણ જાણંતિ તારિસં॥ ૪૦ || એવં તુ અગુણપ્તેહી, ગુણાણં ચ વિવજ્જુઓ । તારિસો મરણંતે વિ, ન આરાહેઇ સંવર તવં કુવ્વઇ મહાવી, પણીએ વજ્જએ ૨સં । મજ્જ-પ્પમાય વિરઓ, તવસ્સી અઇઉસો ॥ ૪૨ ॥ તસ્સ પસ્સહ કલ્લાણું, અણેગ-સાહુ-પૂઇએં । વિઉલ અત્ચ-સંજીત્ત, કિત્તઇસ્સું સુણેહ મે એવં તુ સગુણપેહી, અગુણાર્ણ વિવજ્જુઓ । તારિસો મરણંતે વિ, આરાહેઇ આ સંવર્ગ
|| ૩૯ ||
|| ૪૧ ||
|| ૪૩ ||
॥ ૪૪ ॥
८०
આયરિએ આરાહેઇ, સમણે આવિ તારેિસે । ગિહત્થા વિ ણું પૂયંતિ, જેણ જાણંતિ તારિસં તવ-તેણે વય-તેણે, રૂવ-તેણે અ જે નરે । આયાર-ભાવતેણે અ, કુવ્વઇ દેવકિક્વસં લતૂલ વિ દેવાં, ઉવવશો દેવકિવિસે । તત્થા વિ સે ન યાણાઇ, કિં મે કિચ્ચા ઇમં ફલં ॥ ૪૭ || તત્તો વિ સે ચઇત્તાણું, લલ્મિહી એલ-મૂઅર્ગ । નરયં તિરિક્ખજોણિ વા, બોહી જત્થ સુદુલ્લા ૫ ૪૮ ॥ એઅં ચ દોસં દાં, નાયપુત્તેણં ભાસિરૂં । અણુમાયં પિ મેહાવી, માયામોર્સ વિવજ્જએ
|| ૪૯ ||
118411
|| ૬ || મહાચારકથાધ્યયનમ્ ॥ આદ્યાક્ષરો
|| ૪૬ ||
(કાવ્યમ્)
સિક્ખિઊણ ભિસણ-સોહિં, સંજયાણ બુદ્ધાણ સગાસે । તત્વ ભિખૂ સુપ્પણિહિ-ઇંદિએ, તિવ્વલજ્જ-ગુણવં વિહરિજ્જાસિ ત્તિ બેમિ || ૫૦ ||
॥ ઇઇ પંચમં પિંડેસણાનામયણં સમત્તે ॥
નારાતેહેન (૫), સદવતજા (૧૦), સ‘અપ્પ’મુચિત (૧૫), ‘અબ‘મૂબિલોર્જ (૨૦), નસ‘અહો’સંઉ (૨૫), એપુષુત (૩૦), આતાપા (૩૫), ત‘અગ્નિ'તાજંત (૪૦), વવતતત (૪૫),
૮૧
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________
તાપિજેત (૫૦), કંસીપઆના (૫૫), ગંગોવિ‘અગુતિ (૬૦), વાસંતસિન (૬૫), વિવિખસ (૨૯) નાણ-દંસણ-સંપન્ન, સંજમે અ ત રય . ગણિ-માગમ-સંપન્ન, ઉજાણમિ સમોસઢ રાયાણો રાયમા ય, માહણા અદુવ ખત્તિઓ | પુચ્છતિ નિહુઅપ્પાણો, કહં ભે આયારગોયરો ? || ૨ | તેસિં સો નિહુઓ દેતો, સવભૂખ-સુહાવરો | સિફખાએ સુસમાઉત્તો, આયખઇ વિઅખણો || ૩ || હંદિ ધુમ્મસ્થ-કામાણે, નિગૂંથાણે સુહ મે | આયારગોઅર ભીમ, સયલ દુરહિદ્ધિ || ૪ || નક્ષત્થ એરિસં વાં, જે લોએ પરમદુરે | વિઉઠ્ઠાણભાઇન્સ, ન ભૂએ ન ભવિસ્સઇ || ૫ //. સખુફુગ-વિઅત્તાણું, વાહિઆણં ચ જે ગુણા | અખંડડિઆ કાયવા, તે સુણેહ જહા તહો || ૬ ||. દસ અદ્દે ય ઠાણાઇં, જાઈ બાલોવરજઝઈ | તત્વ અયરે ઠાણે, નિગૂંથત્તાઉ ભરૂઇ || ૭ || (વયછક કાયછકે અકપ્પો ગિણિ-ભાયખું | પલિયંક નિસેન્જા ય, સિણાણે સોહવન્જર્ણ) || ૮ || તસ્થિમ પઢમં ઠાણં, મહાવીરેણ દેસિઅંતે અહિંસા નિઉણા દિઠા, સવભૂસુ સંજમો || ૯ || જાવંતિ લોએ પાણી,તસા અંદુવ થાવરા | તે જાણે-અજાણ વા, ન હણે નો વિઘાયએ || 10 ||
સર્વે જીવા વિ ઇચ્છુંતિ, જીવિલું ન મરિન્જિઉં ! તખ્તા પાણિવાં ઘોરે, નિગૂંથા વજ્જયંતિ શું || ૧૧ ||. અપ્પણટ્ટા પટ્ટા વા, કોહા વા જઇ વા ભયા | હિંસગં ન મુસં બુઆ, નોવિ અન્ન વયાવએ | ૧૨ || મુસાવાઓ ઉ લોગમિ, સવ્વસાહિં ગરિહિઓ | અવિસ્સાસો અ ભૂઆણં, તન્હા મોસ વિવશ્વએ || ૧૩ / ચિત્તમંત-મચિત્ત વા, અપ્પ વા જઇ વા બહું દંત-સોહણ-મિત્ત પિ, ઉગ્નહંસિ અજાઇયા || ૧૪ // તે અપ્પણી ન ગિલ્ડંતિ, નો વિ ગિહાવએ પરે ! અન્ન વા ગિહમાણે પિ, નાણુજાણંતિ સંજયા || ૧૫ // અખંભચરિએ ઘોર, પમાય દુટ્રિહિટ્રિઅં. નાયરતિ મુણી લોએ, ભેઆયણ-વન્જિણો || ૧૬ || મૂલમય-મહમ્મસ, મહાદોસ-સમુસ્સયા તમહા મેહુણ-સંસર્ગ્યુ, નિગૂંથા વજ્જયંતિ શું || ૧૭ // બિડ-મુમેઇમ લોણું, તિલ્લે સમ્પિ ચ ફાણિ | ન તે સંનિતિમિરધૃતિ,નાયપુર-વઓ-રયા || ૧૮ // લોહસ્સેસ અણુવ્હાસે, મને અક્ષયરામવિા જે સિઆ સન્નિહિં કામે, ગિહી પવઇએ ન સે | ૧૯ // જે પિ વત્થ વ પાયે વા, કંબલ પાયપુંછણું તે પિ સંજમ-લજ્જઠા, ધારીત પરિહિતિ અ | ૨૦ || ન સો પરિગ્રહો વૃત્તો, નાયપુર્ણ તાઇણા | મુઠ્ઠા પરિગ્રહો વૃત્તો, ઇઇ વૃત્ત મહેરિણા || ૨૧ //
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________
સવત્થવહિણા બુદ્ધા, સરખણ-પરિગ્રહે ! અવિ અપ્પણોવિ દેહમિ, નાયરતિ મમાઇયં || ૨૨ / અહો નિચ્ચે તવોકમે, સવૅબુધેહિ વષ્ણિ | જા , લજજા-સમા વિત્તી, એગભાં ચ ભોઅર્ણ // ૨૩ || સંતિમ સુહુમાં પાણા, તલા અદુવ થાવરા | જાઇ રાઓ અપાસંતો, કહમેસણિએ ચરે ? || ૨૪ || ઉદઉલ્લુ બીઅ-સંસત્ત, પાણા નિવડિયા મહિ | દિઆ તાઇ વિવજિજજા, રાઓ તત્વ કહે ચરે ? || ૨૫ // એ ચ દોસં દકુણે, નાયપુત્તેણે ભાસિ | સવાહારે ન ભર્જતિ, નિગૂંથા રાઇભોઅણું || ૨૬ || પુઢવિકાયું ન હિંસંતિ, મણસા વયસા કાયસા // તિવિહેણ કરણજોએણ, સંજયા સુસમાહિત્ય || ૨૭ || પુઢવિકાયં વિહિસંતો, હિંસઈ ઉ તસ્સિએ / તસે અ વિવિહે પાણે, ચકખુલે એ અચનુ? || ૨૮ || તમ્યા એએ વિઆણિત્તા, દોસું દુગઇ-વક્ર્ણી પુઢવિકાય-સમારંભ, જાવજીવાઇ વજ્જએ / ૨૯ / આઉકાયું ન હિસતિ, મણસા વયસા કાયસા | તિવિહેણ કરણજોએણ, સંજયા સુસમાહિઆ | ૩૦ || આઉકાયં વિહિંસંતો, હિંસઇ ઉ તસ્મિએ 1 તસે અ વિવિહે પાણે, ચકુનુસે એ અચખુસે || ૩૧ // તખ્તા એઅં વિઆણિત્તા, દોએ દુગ્ગઇ-વહૂર્ણ આઉકાય-સમારંભં, જાવજીવાઈ વજજએ || ૩૨ //.
જયતેએ ન ઇચ્છતિ, પાવર્ગ જલઇત્તઓ | તિકુખમયર સત્ય, સવઓ વિ દુરાસય // ૩૩ || પાઈનું પડિર્ણ વા વિ, ઉઢ અણુદિસામવિ. અહે દાહિણઓ વા વિ, દહે ઉત્તર વિ અ ૩૪ // ભૂઆણ-મસ-માધાઓ, હવૂવાહો ન સંસઓ | તે પઇવ-પયાવઠા, સંજયા કિંચિ નારભે || ૩૫ // તહા એ વિઆણિત્તા, દોસં દુગ્ગઇ-વહૂણં . તેઉકાય-સમારંભં, જાવજીવાઈ વજએ || ૩૬ // અણિલસ્સ સમારંભ, બુદ્ધા મન્નતિ તારિસT. સાવજ્જ-બહુલે ચે, નેએ તાઇહિ સેવિએ // ૩૭ // તાલિઅંટણ પરેણ, સાહા-વિહુઅણ વા | ન તે વીઇઉમિરøતિ, વેઆવેઊણ વા પર || ૩૮ // જે પિ વત્થ વ પાયે વા, કંબલ પાયપુંછણું | ન તે વાયમુઇરંતિ, જય પરિહરતિ અ || ૩૯ // તહા એ વિઆણિત્તા, દોસં દુગ્ગઇ-વર્ણ વાઉકાય-સમારંભે, જાવજીવાઈ વક્તએ || ૪૦ || વણસ્સઈં ન હિંસંતિ, મણસા વયસા કાયસા | તિવિહેણ કરણજોએણ, સંજયા સુસમાહિત્ય || ૪૧ // વણસ્સઈં વિહિંસંતો, હિંસઇ ઉતયસિએT. તસે અ વિવિહે પાણે,ચકુનુસે આ અચકુનુસે || ૪૨ / તેમ્યા એ વિઆણિત્તા, દોસં દુગ્ગઇ-વઠ્ઠણું | વણસઇ-સમારંભ, જાવજીવાઈ વજજએ || ૪૩ //
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________
|| ૪૬ ||
|| ૪૭ ||
તસકાયં ન હિંસંતિ, મણસા વયસા કાયસા | તિવિહેણ કરણજોએણ, સંજયા સુસમાહિઆ તસકાયં વહિંસંતો, હિંસઇ ઉ તયસ્સિએ I તસે અ વિવિષે પાણે, ચક્ષુસે અ અચક્ષુ ॥ ૪૫ || તન્હા એઅં વિઆણિત્તા, દોસં દુર્ગાઇ-વઠ્ઠાં । તસકાય-સમારંભ, જાવજીવાઇ વજ્જએ જાઇ ચત્તારિભુજાઇ, ઇસિણા-હારમાઇણિ । તાઇ તુ વિવ ંતો, સંજયં અણુપાલએ પિંડે સિજ્જ ચ વત્થ ચ, ચઉત્નું પાયમેવ ય । અકપ્પિરું ન ઇચ્છિજ્જા, પડિંગાહિજ્જ કર્પાિએ ॥ ૪૮ ॥ જે નિઆણં મમાયંતિ, કીઅ-મુદ્દેસિ-આહડં વહં તે સમણુજાતિ, ઇઇ વૃત્ત મહેસિણા તમ્હા અસણ-પાણાÛ, કીઅ-મુદ્દેસિ-આહડં । વજ્જયંતિ ઠિઅપ્પાણો, નિગ્રંથા ધમ્મજીવિણો ॥ ૫૦ ॥ કંસેસ કંસપાએસ, કુંડમોએસ વા પુણો । ભુંજંતો અસણ-પાણાÛ, આયારા પરિભસઇ સીઓદગ-સમારંભે, મત્તધોઅણુ-છણે ।
|| ૪૯ ||
| ૧૧ || જાઇછિન્નતિ (છિપ્પતિ) ભૂઆઇ, દિતત્થઅસંજમો ૫૨ ॥ પછાકમાંં પુરેકમાંં, સિઆ તત્વ ન કપ્પઇ।
એએમટ્યું ન ભું”તિ, નિગૂંથા ગિહિ-ભાય ॥ ૫૩ || આસંદી-પલિઅંકેસુ, મંચ-માસાલએસ વા । અણાયરિઅ-માણં, આસઇત્તિ સઇત્તુ વા
1188 11
1148 11
|| ૧૧ ||
|| ૫૭ ||
|| ૫૮ ||
નાસંદી-પલિઅંકેસુ, ન નિસિજ્જા ન પીઢએ નિગૂંથાપડિલેહાએ, બુદ્ધ-વુત્ત-મહિટ્ટગા ગંભીરવિજયા એએ, પાણા દુપ્પડિલેગહગા । આસંદી પલિઅંકો અ, એઅમદ્ન વિવજ્જિઆ ॥ ૫૬ ॥ ગોઅરગ્ન-પવિમ્સ, નિસિજ્જા જસ્સ કપ્પઇ। ઇમેરિસ-મણાયારું, આવજ્જઇ અબોહિઅં વિવત્તી બંભર્ચરસ, પાણાણં ચ વહે વહો । વણીમગ-પડિગ્યાઓ, પડિકોહો અગારિણ અગુત્તી બંભર્ચરસ, ઇન્થીઓ વા વિ સંકણું | કુસીલ-વઠ્ઠણું ઠાણું, દૂરઓ પરિવજ્જુએ || ૫૯ || તિષ્ણમન્નયરાગસ્ટ, નિસિા જસ્સ કપ્પઇ। જરાએ અભિભૂઅસ્સ, વાહિઅસ્સ તવર્સિણો ॥ ૬૦ || વાહિઓ વા અરોગી વા, સિણાણું જો ઉ પત્થએ વુક્યુંતો હોઈ આયારો, જઢો હવઇ સંજમો સંતિમે સુહુમા પાણા, ઘસાસુ ભિલુગાસુ અ | જે આ ભિખ્ખુ સિન્નાયંતો, વિઅડેણુપ્પલાવએ ॥ ૬૨ || તમ્હા તે ન સિણાયંતિ, સીએણ ઉસિણેણ વા જાવજીવં વયં ઘોર, અસિણાણ-મહિòગા સિણાણું અદુવા કક્કે, લુદ્ધે પઉમગાણિ અ I ગાયસુવ્વટ્ટણઠ્ઠાએ, નાયરતિ કયાઇ વિ નોંગણક્સ વા વિ મુંડક્સ, દીહ-રોમ-નહંસિણો મેહુણા ઉવસંતસ્સ, કિં વિભૂસાઇ કારિએ ?
|| ૬૧ ||
|| ૬૩ ||
૮૭
।
|| ૬૪ ||
|| ૬૫ ||
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________
વિભૂસા-વત્તિએ ભિફખૂ, કમ્મ બંધઈ ચિક્કર્ણા સંસાર-સાયરે ઘોરે, જેણે પડઇ દુત્તરે વિભૂસા-વત્તિએ ચેકં, બુદ્ધા મન્નતિ તારિસં. સાવજ-બહુલ ચેઅ, નેય તાઇહિ સેવિઅં || ૬૭ ||
(કાવ્યમું). ખવંતિ અપ્પાણ-મમોહદૈસિણો, તવેરયાસંજમ-અજ્જવે ગુણે ધુણંતિ પાવાઇ પુરેકડાઇં, નવાૐ પાવાઇ ન તે કરતિ || ૬૮ | સઓવસંતાએમમાઅકિંચણા, સવિસ્જ-
વિજ્રાણુગયજસંસિણો ઉઉમ્પસ વિમલે વ ચંદિમાં, સિદ્ધિ વિમાણાઇ ઉર્વેતિ તાઇણો ત્તિ બેમિ || ૬૯ | ઇતિ મહાચારકથાનં (ધમર્થકામાખ્યાનં)ષષ્ઠમધ્યયનં સમાપ્ત .
અચ્ચમોએ સર્ચ ચ, અણવર્જ-મકકસ | સમુપેહ-મસંદિદ્ધ, ગિર ભાસિજ્જ પન્નવ || ૩ || એએ ચ અઠમન્ન વા, જે તુ નામે સાસર્યાં સ ભાસં સમોસં પિ, તે પિ ધીરો વિવજજએ | ૪ | વિતહં પિ તહામુત્તિ, જે ગિર ભાસએ નરો | તષ્ઠા સો પુઠો પાવેણં, કિં પુણે મુસં વએ ? || ૫ | તેહા ગચ્છામો વખામો, અમુગં વા ણે ભવિસ્યુઇ T અહં વા કરિસ્સામિ, એસો વા શું કરિસ્સઇ || ૬ // એવમાઇ ઉ જા ભાસા, એસકોલંમિ સંકિયા | સંપયા-ઇઅ-મટે વા, તે પિ ધીરો વિવજ્જએ || ૭ || અઇઅંમિ અ કાલમિ, પચુપ્પક્ષ-મણાગએ | જમતુ ન જાણિજ્જા, એવમ તિ નો વએ || ૮ || અઇઅંમિ અ કાલમિ, પચ્ચપ્પ-મણાગએ | જલ્થ સંકા ભવે તે તુ, એવમ તિ નો વએ / ૯ / અઇઅંમિ અ કાલમિ, પચ્ચપ્પન્ન-મણાગએ | નિસંકિએ ભવે જે તુ, એવમેએ તિ નિદિસે || ૧૦ || તહેવ ફસા ભાસા, ગુરુ-ભૂઓવઘાઇણી | સચ્ચા વિ સા ન વાવા, જુઓ પાવર્સી આગમો | ૧૧ // તહેવ કાણું કાણેત્તિ, પંડગં પંડગે ત્તિ વા | વાહિએ વા વિ રોગિત્તિ, તેણે ચોરે ત્તિ નો વએ // ૧૨ / એએણણ અઠેણં, પરો જેણુવહમ્મઇ | આયર-ભાવ-દોસકૂ, ન તે ભાસિજ્જ પd || ૧૩ //.
// ૭ || સુવાક્યશુદ્ધયાખ્યું સપ્તમં અધ્યયનમ્ |
- આદ્યાક્ષરો છે. ચન્ના અસ’ એવિ (૫), તએ ‘અઈઅઈ”અઈ’ (૧૦), તતત ‘અન્જિ' (૧૫), હના"અજ્જ હૈના (૨૦), પંતપતજી (૨૫), ત‘અલંપીઆત (૩૦), wત અસંતરૂ (૩૫), તસંતબત (૪૦), સુપસસસુ (૪૫), ‘અપ્પ’તબનાદે (૫૦), વાતઅંતસુભાપ (૫૭). ચહિં ખલુ ભાસાણ, પરિસંખાય પન્નવી દુહં તુ વયં સિકખે, દો ન ભાસિજ્જ સવ્વસો || ૧ || જા અ સચ્ચા અવાવા, સામોસા એ જા મુસા | જા એ બુધિહિણાઇષ્ણા, ન તે ભાસિજજ પન્નવ / ૨ //
૮૯
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________
તહેવ હોલે ગોલિત્તિ, સાણે વા વસુલિ ત્તિ અને દુમએ દૂહએ વા વિ, નેવે ભાસિજ્જ પન્નવ | ૧૪ | અન્જિએ પન્જિએ વા વિ, અમ્મો માઉસિઉત્તિ અ | પઉસ્સિએ ભાયણિજ્જત્તિ, ધૂએ નગુણિઅત્તિ અ || ૧૫ // હલે હલિત્તિ અક્ષિત્તિ, ભટ્ટે સામિણિ ગોમિણિ | હોલે ગોલે વસુલિત્તિ, ઇન્દિએ નેવમાલવે || ૧૬ // નામધિજજેણ ણે બૂઆ, ઇન્દીગુણ વા પુણો | જહારિહ-અભિગિજઝ, આલવિજ્જ લવિજ્જ વા || ૧૭ // અજજએ પજુએ વા વિ, બપ્પો ચુલ્લપિલ ત્તિ અને માઉલો ભાઇણિજ્વત્તિ, પુણે નજુણિએ ત્તિ અ / ૧૮ //.
હો હલિ ત્તિ અગ્નિત્તિ, ભટ્ટ સામિય ગોમિએ | હોલ ગોલ વસુલિ ત્તિ, પુરિસ નેવ-માલવે | ૧૯ //. નામધિજણ બૂઆ, પુરિસગુલ્લેણ વા પુણો | જહારિહ-મભિગિજઝ, આલવિજ્જ લવિશ્વ વા || ૨૦ || પંચંદિઆણ પાણાણે, એસ ઇન્ધી અયં પુમી. જાવ છું ન વિજાણિજ્જા, તાવ જાઇ ત્તિ આલવે // ૨૧ // તહેવ માણસ પસું, પફિખે વા વિ સરીસર્વ | યૂલે પમેઇલે વજઝે, પાયમિત્તિ અ નો વએ || ૨૨ // પરિવૃઢ ત્તિ હું બૂઆ, બૂઆ ઉવચિએ ત્તિ અને સંજાએ પીણિએ વા વિ, મહાકાયત્તિ આલવે | ૨૩ // તહેવ ગાઓ દુઝાઓ, દમ્માં ગોરહગ ત્તિ અને વાહિમા રહોગિ ત્તિ, નેવું ભાસિજજ પન્ન || ૨૪ ||
જુવં ગવિત્તિ ણે બૂઆ, ધણું રસદય ત્તિ અને રહસ્સે મહ@એ વા વિ, વએ સંવહણિ ત્તિ અ || ૨૫ II તહેવ ગંતુમુજજાણું, પવયાણિ વણાણિ અને
ખા મહલ્લ પહાએ, નેવું ભાસિજજ પર્વ || ૨૬ | અલં પાસાય-ખંભાણું, તોરણાણું ગિહાણ અને ફલિહમ્મલ-નવાણું, અલં ઉદગ-દોણિણું પીઢએ ચંગબેરે અ, નંગલે મઇયે સિઆ| જેતલઠી વ નાભી વા, ગંડિઆ વ અલ સિમ // ૨૮ || આસણું સર્ણ જાણે, હુજા વા કિંચુસ્સએ / ભૂઓવઘાઇણિ ભાસ, નેવે ભાસિજ્જ પન્નવ | ૨૯ // તહેવ ગંતુમુજwાણું, પવયાણિ વણાણિ અને સખા મહલ્લ પહાએ, એવું ભાસિજ્જ પન્નવ // ૩૦ જાઇમતા ઇમે રુકુખા, દીહવટ્ટા મહાલયા | પયાયસાલા વિડિમા, વએ દરિસણિ ત્તિ અ // ૩૧ //. તહી ફલાઈં પકા, પાયખજાઇ નો વએ | વેલોઇયાઇ ટાલાઇં, વેહિમાઇ તિ નો વએ || ૩૨ //. અસંયડા ઇમે અંબા, બહુનિવડિમા ફલા વઇજજ બહુ સંભૂ, ભૂઅરૂવ ત્તિ વા પુણો || ૩૩ // તહોસહિઓ પક્કાઓ, નીલિઆઓ છવાઇ અ | લાઇમા ભન્જિમાઉ ત્તિ, પિહુખર્જ ત્તિ નો વએ // ૩૪ // રૂઢા બહુસંભૂ, થિરા ઓઢા વિ અને ગલ્મિઆઓ પસૂઆઓ, સસારાઉ ત્તિ આલવે || ૩૫ //
૯o
૯૧
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________
તહેવ સંખડિ ના, કિન્ચ કર્જ તિ નો વએ | તેણનું વાવિ વઝિત્તિ, સુતિત્યેિ ત્તિ અ આવગા || ૩૬ // સંખડુિં સંખડિ બુઆ, પણિઅઠે તિ તેણગં. બહુસમાણિ તિસ્થાણિ, આવગાણું વિઆગરે || ૩૭ // તહા નઇઓ પુખ્ખાઓ, કાયતિન્દ્ર ત્તિ નો વએ . નાવાહિં તારિમાઓ ત્તિ, પાણિપિન્જ ત્તિ નો વએ // ૩૮ || બહુબાહડા અગાહી, બહુસલિલુમ્પિલોદગા| બહવિત્થડોદગા આવિ, એવું ભાસિજ્જ પન્ન || ૩૯ / તહેવ સાવજજે જોગં, પરાએ નિટ્રિઅં | કીરમાણે તિ વા ના, સાવર્ક્સ નાલ મુણી // ૪૦ || સુકડિત્તિ સુપકત્તિ, સુચ્છિ સુહડે મડે ! સુનિઢિએ સુલઠત્તિ, સાવજ્જ વજૂએ મુણી / ૪૧ //
(કાવ્યમ) પત્તપર્યુકે (ફક) ત્તિ વ પકુકમાલવે, પત્તછિન્ન ત્તિ વ છિન્નમાલવે | પત્તલ િ(ઠ) ત્તિ વ કમ્મહેઉએ, પહારગાઢ ત્તિ વ ગાઢમાલવે
|| ૪૨ //. (અનુટુંબવૃત્ત) સવુફકસ પરગ્ધ વા, અકલું નત્થિ એરિસ અવિક્કિામવત્તવું, અવિઅત્ત ચેવ નો વએ || ૪૩ // સલ્વમે વઇસ્લામિ, સલ્વમેએ તિ નો વએ / અણુવીઇ સવં સવસ્થ, એવું ભાસિજ્જ પન્નવ // ૪૪ /.
સુકીએ વા સુવિફકીએ, અકિર્જ કિજજમેવ વાT ઇમ ગિણહ ઇમં મુંચ, પણીય નો વિઆશરે | ૪૫ || અપ્પષે વા મહષે વા, કએ વા વિકએ વિ વા | પણિઅ સમુપ્પ, અણવર્જ વિઆગરે || ૪૬ // તહેવાસંજય ધીરો, આસ એહિ કરેહિ વા | સય ચિટ્ટે વયાદિ ત્તિ, નેવું ભાસિજ્જ પક્ષવે || ૪૭ // બહવે ઈમ અસાહૂ, લોએ વુતિ સાહુર્ણા ન લવે અસાદું સાહુત્તિ, સાહું સાહુત્તિ આલવે || ૪૮ || નાણ-દંસણ-સંપર્શ, સંજમે તવે રયું | એવં ગુણ-સમાઉત્ત, સંજય સાહુમાલવે || ૪૯ // દેવાણં મમુઆણું ચ, તિરિઆણં ચ વગહે ! અમુગાણું જ હોઇ, મા વા હોઉ ત્તિ નો વએ // પ૦/ વાઓ પુરું ચ સીઉઠું, ખેમ ધાય સિવ તિ વા | કયા શુ હુજ્જ એઆણિ ? મા વા હોઇ ત્તિ નો વએ // ૫૧ //
(કાવ્યમુ) તહેવ મેહ વ નહ વ માણવું, ન દેવદેવ ત્તિ ગિર વઇજ્જા | સમુચ્છિએ ઉન્નએ વાપઓએ, વઇજ્જવા વટ્ટ બલાહયેત્તિ// પર //
(અનુષ્ટ્રબવૃત્તમ્) અંતલિખ ત્તિ ણે બૂઆ, ગુઝાણુચરિઅ ત્તિ અને રિદ્ધિમંત નર દિલ્સ, રિદ્ધિમત તિ આલવે || પ૩ //
(કાવ્ય) તહેવસાવજગુમોઅણી ગિરા, ઓહારિણી જાયપરોવઘાઇણી સે કોહ લોહ ભય હાસ માણવો, ન હાસમાણો વિગિર વઇજા || ૫૪ll
૯૨
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________
સુવર્કસુદ્ધિ સમુપેહિઆ મુણી, ગિર ચ દુકું પરિવજજએ સયા મિઅં અદુä અણુવીઈ ભાસએ, સયાણ મજઝે લહઈ પસંસર્ણ
| પ૫ // ભાસાઇ દોસે આ ગુણે એ જાણિઓ, તીસે આ દુ પરિવજજએ સયા | છસુ સંજએ સામણિએ સયા જએ, વઇજ્જ બુદ્ધ હિઅમાણુલોમિઅં
|| પ૬ || પરિફખભાસી સુસમાહિ-ઇંદિએ, ચઉકસાયા-વગએ અણિક્સિએ / સ નિષ્ફણે ધુન્નમલ પુરેકર્ડ, આરાહએ લોગમિણે તહાં પર ત્તિ બેમિ // પ૭ II
|| ઇતિ સુવફકસુદ્ધીનામ સત્તમમઝયણે સમi II
પુઢવી-દગ-અગણિમાસી, તણ-કુખ-સબીયગા| તસા એ પાણી જીવ ત્તિ, ઇઇ વૃત્ત મહેસિણા || ૨ | તેસિં અચ્છણ-જોએણ, નિ હોઅવયં સિઆ | મણસા કાય-વફકેણં, એવું હવઇ સંજએ / ૩ //. પુઢવિ ભિત્તિ સિલ લેલું, નેવ બિંદે ન સંલિયે || તિવિહેણ કરણ-જોએણ, સંજએ સુસમાહિએ || ૪ || સુદ્ધપુઢવિએ ન નિસીએ, સસરકખંમિ અ આસરે ! પમન્જિનુ નિસીઇજજ્જા, જાઇત્તા જસ્સ ઉગ્ન || ૫ || સીઓદગં ન સેલિજ્જા, સિલાવુૐ હિમાણિ અને ઉસિણોદચં તત્ત-ફાસુએ, પડિગાહિક્ક સંજએ || ૬ | ઉદઉલ્લં અપ્પણો કાયું, નેવ પુછે ન સંલિહે તે સમુખેહ તહાભૂઅં, નો શું સંઘટ્ટએ મુણી | ૭ || ઇંગાલું અગણિ અગ્નિ, અલાય વા સજોઇઅં | ન ઉજિજજા ન ઘટ્ટિજ્જા, નો નિવાવએ કુણી II II તાલિએટેણ પણ,સાહીવિહુયણેણ વા ન વીઇજજ અપ્પણો કાય, બાહિરે વા વિ પુગ્ગલ / ૯ // તણખ ન છિદિજ્જા, ફલું મૂલં ચ કસ્સઇ આમાં વિવિહં બીએ, મણસા વિ ન પત્યએ | ૧૦ || ગણેસુ ન ચિઢિા , બીએસુ હરિએસુ વા | ઉદગંમિ તથા નિચ્ચે, ઉરિંગ-પણગેસુ વા || ૧૧ // તસે પાણે ન હિસિજ્જા, વાયા અદ્ભવ કમ્મુણા | ઉવરઓ સવભૂએસ, પાસેન્જ વિવિહં જગ // ૧૨ //
| | ૮ || આચાર-પ્રસિધિનામમધ્યયનમ્ |
આધાક્ષરો આપુતેપુસુ (પ), સીઉઈતાત (૧૦), ગત અઠ'કસિ (૧૫), એવુઉપબ (૨૦), સુનિનસંલૂ (૨૫), કનુ ‘અત્યં””અતિ’ન (80), સે‘અણા “અમો”અધુ"બ (૩૫), કોકોઉંકો (૪૦), રાનિકોઈહ (૪૫), ન‘અપુ”અL’દિઆ (૫૦), ન‘અ#*વિજચિ (૫૫), હવિઅંવિધુ (to), wતસસે (૨૪) આધાર-પ્પણિહિ લખું, જહા કાયવ્ય ભિખુણા | તે બે ઉદાહરિસ્સામિ, આણુપુલ્વેિ સુણેહ મે || ૧ //
૯૪
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________
અઠે સુહુમાઇ પહાએ, જાઈં જાણિg સંજએ ! દયાહિગારી ભૂસુ, આસ ચિઠ સહિ વા | ૧૩ ||
ક્યરાૐ અર્હ સુહુમાઇં, જાઈં પુચ્છિજજ સંજએ //. ઇમાઇ તાઈં મહાવી, આઇખિજ્જ વિઅકુખણે // ૧૪ / સિમેહં પુષ્કસુહુર્મ ચ, પાણુત્તિગં તહેવ ય | પણાં બીએ-હરિએ ચ, અંડસુહુમં ચ અઠ્ઠમ || ૧૫ // એવમેઆણિ જાણિત્તા, સવ્વભાવેણ સંજએ અપ્પમત્તો જએ નિર્ચ, સદ્વિદિઅ-સમાહિએ || ૧૬ || ધુવં ચ પડિલેહિજજા, જોગસા પાયકંબલ | સિજ્જ-મુચ્ચારભૂમિં ચ, સંથારે અદુવાસણું | ૧૭ || ઉચ્ચાર પાસવર્ણ, ખેલ સિંઘાણ-જલ્લિી ફાસુએ પડિલેહિરા, પરિટ્ટાવિન્જ સંજએ / ૧૮ || પવિસિતુ પરાગાર, પાણઠ્ઠા ભોઅણસ્સ વા | જય ચિઠે મિઅં ભાસે, ન ય રૂવેસુ મર્ણ કરે ૧૯ //. બહું સુણેહિ કહિં, બહું અચ્છીહિં પિચ્છધ | ન ય દિઠે સુએ સવ્વ, ભિક્ખૂ અકુખાઉમરિહઈ | ૨૦ || સુએ વા જઇ વા દિઠં, ન લવિજજોવઘાઇએ ન ય કેણ ઉવાએણે, ગિણિજોગં સમાયરે | ૨૧ //. નિઠાણે રસનિન્જાઢ, ભદુર્ગા પાવર્ગ તિ વા | પુઠ વા વિ અપુઠો વા, લાભાલાભ ન નિદિસે || ૨૨ // ન ય ભોઅણંમિ ગિદ્ધો, ચરે ઉછું અચંપિરો | અફાસુએ ન ભુજિજ, કીય-મુસિઆહર્ડ || ૨૩ //
સંનિહિં ચ ન કુત્રિજ્જા, અણુમાય પિ સંજએ | મુહજીવી અસંબદ્ધ, હવિજજ જગનિસ્ટિએ || ૨૪ || લૂહવિત્તી સુસંતુ, અપ્રિએ સુહરે સિઆ| આસુરત્ત ન ગચ્છિજા , સુચ્ચા ણે જિણ-સાસણં // ૨૫ | કન્નસુફખેહિ સહિં, પેમે નાભિનિવેસએ I દારુણે કફકસ ફાસ, કાણ અહિઆસએ ખુહં પિવાસ દુસ્લિજજે, સી-ઉર્ડ અરઈ ભય T અહિઆને અવહિઓ, દેહદુફખું મહાફલ || ૨૭ || અત્યંગયમિ આઇએ, પુરસ્થા અણુગ્ગએ ! આહાર-માઇયં સબં, મણસા વિ ન પત્ય | ૨૮ / અતિતિણે અચવલે, અપ્પભાસી મિઆણે / હવિજ્જ ઉઅરે દંતે, થોડં લધું ન ખિસએ // ૨૯ // ન બાહિરે પરિભવ, અત્તાણં સમુકસે .. સુઅલાભ ન મજિજજા, જગ્યા-તવસ્તિ-બુદ્ધિએ | ૩૦ || સે જાણમજાણું વા, કટુ આહમિઅં પયT સંવરે ખિપ્પમખ્વાણું, બીએ તે ન સમાયરે | ૩૧ // અણાયારે પરકમ્મ, નેવ ગૃહે ન નિન્દવે | સુઇ સયા વિયડભાવે, અસંસત્તે જિઇદિએ || ૩૨ // અમોહં વયણે કુજજા, આયરિઅલ્સ મહપ્પણો . તે પરિગિજઝ વાયાએ, કમ્પણા ઉવવાયએ | ૩૩ // અધુવં જીવિએ નચા, સિદ્ધિમષ્મ વિઆણિ | વિણિઅટ્ટિજજ ભોગેસુ, આઉં પરિમિઅમપ્પણો || ૩૪ ||
(CE
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________
બલે થામં ચ પહાએ, સદ્ધા-મારુગ્ગ-મપ્પણો | ખિત્ત કાલે ચ વિજ્ઞાય, તહપ્પાર્ણ નિજજએ | ૩૫ || જરા જાવ ન પીડઇ, વાહી જાવ ન વધ | જાવિદિઓ ન હાયંતિ, તાવ ધર્મો સમાયરે || ૩૬ // કોહં માણં ચ માય ચ, લોભે ચ પાવ-વઠ્ઠણું વમે ચત્તારિ દોસે ઉં, ઇચ્છતો હિઅ-મુપ્પણો || ૩૦ || કોહો પીઈં પણાઇ, માણો વિણય-નાસણો ! માયા મિત્તાણિ નાસેઇ, લોભો સવ્વ-વિણાસણો // ૩૮ || ઉવસમેણ હણે કોહં, માણે મદ્વયા જિણે | માય ચન્દ્રવ-ભાવેણ, લોભે સંતોસઓ જિણે / ૩૯ //.
(કાવ્યમુ) કોહો એ માણો આ અણિગ્ગહીઆ, માયા અ લોભો અ પવઠ્ઠમાણા ચત્તારિ એએ કસિણા કસાયા, સિચંતિ મૂલાઇ પુણભવમ્સ
| ૪૦ || રામાણિએસુ વિણયં પઉંજે, ધુવસીલયં સયય ન હોવઇજા | કુમ્ભવ અલ્લીણ-પલીણ-ગુત્તો, પરફકમિજજા તવ-સંજમંમિ || ૪૧ //
(અનુષ્ટ્રબુવૃત્તયું) નિદ્ ચ ન બહુમક્સિજ્જા, સપ્ટહાસં વિવજએ | મિહો કહાહિ ન રમે, સજઝાયમિ રઓ સયા // ૪૨ //. જોગં ચ સમણધર્મોમિ, જાંજે અણલસો ધુવં | જુત્તો આ સમણધર્મોમિ, અä લહઈ અણુત્તર // ૪૩ //.
ઇહલોગ-પારz-હિઅં, જેણં ગચ્છઇ સુગ્ગઇ . બહુસ્મઅં પજજુવાસિજ્જા, પુરિચ્છજજસ્થવિણિચ્છયTI ૪૪ll હત્યે પાય ચ કાર્ય ચ, પણિહાય જિઇદિએ . અલીણ-ગુત્તો નિસિએ, સગાસે ગુણો મુણી || ૫ | ન પખુઓ ને પુરઓ, નેવ કિચાણ પિઠ્ઠઓ | ન ય ઊરું સમાસિજ્જ, ચિન્જિ ગુરૂષંતિએ II ૪૬ II અપુરિચ્છઓ ન ભાસિજજા, ભાસમાણસ્સ અંતરા | પિટ્રિમંસ ન ખાઇજજા, માયામોસ વિવજજએ || ૪૭ || અપ્પત્તિએ જેણ સિઆ, આસુ કુધ્ધિજજ વાપરો | સવસો તે ન ભાસિજજા, ભાસ અહિઅગામિર્ણિ // ૪૮ || દિઠું મિઅં અસંદિદ્ધ, પડિપુન્ન વિએ જિઅં | અયંપિર-મણુવિષ્ણુ, ભાસ નિસિર અત્તવ || ૪૯ // આયાર-પત્તિ-ધરે, દિટ્રિટેવાય-મહિજજંગ | વાયવિફખલિએ ના, ન ત ઉવહસે મુણી // ૫૦// નખત્ત સુમિણે જોગ, નિમિત્ત મંત-ભેસર્જા ગિહિણો તે ન આઇફખે, ભૂઆહિગરણે પયં // ૫૧ || અન્નë પગડું લયણું, ભઇજ્જ સયણાસણ || ઉચ્ચાર-ભૂમિ-સંપન્ન, ઇન્દી-પસુ-વિવર્જિઅ || પર / વિવિત્તા અ ભવે સિજજા, નારણે ન લવે કહી ગિહિ-સંથવું ન મુજ્જા, મુજ્જા સાહૂહિં સંથવું / પ૩ / જહા કુકકુડ-પોઅસ્સ, નિચ્ચે કુલઓ ભય || એવં પુ બંભયારિસ્સ, ઇત્થી-વિગ્રહ ઓ ભયે || પ૪ ||
૯૯
૯૮
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________
વિરાયઇ કમ્મ-ધર્ણમિ અવગએ, કસિણભ-પુડાવગમે વ ચંદિમ ત્તિ બેમિ || ૬૪ I.
| ઇતિ આયારપણિહીનામથ્રેમમઝયણે સમi ||
// ૯ / વિનયસમાધિનામાધ્યયને પ્રથમ ઉદ્દેશકઃ |
આધાક્ષરો ગંજીપજેઆ (૫), જોસિઝોસિઆ (૧૦), જજલજજમ (૧૬)
(કાવ્યમ)
ચિત્તભિત્તિ ન નિજઝાએ, નારિ વા સુ-અલંકિએ | ભફખરે પિવ દટર્ણ, દિદ્ધિ પડિસમાહરે || પપ . હત્ય-પાય-પડિચ્છિન્ન, કન્ન-નાસ-વિગMિઅં | અવિ વાસયે નારિ, અંભયારી વિવજજએ || પ૬ || વિભૂસા ઇન્દિ-સંસચ્ચો, પણીએ રસમોઅણ | નરસ્મત્ત-ગવેસિસ વિસે તાલઉર્ડ જહા || પ૭ // અંગ-પચંગ-iઠાણું, ચારુલ્લવિઅ-પેહિ | ઇન્દીર્ણ તે ન નિજઝાએ, કામરાગ-વિવઢણું // પ૮ || વિસએસુ મણુસુ, પેમે નાભિનિવેસએ /
અણિએ તેસિં વિનાય; પરિણામે પુગ્ગલાણું ય / ૫૯ // પુગ્ગલાણં પરિણામે, ર્સિ નુચ્ચા જહા તેહા | વિણીઅ-તહો વિહરે, સીઇભૂએણ અપ્પણા || ૬૦ || જાઇ સદ્ધાઇ નિફખંતો, પરિઆય-ઠાણ-મુત્તમ | તમેવ અશુપાલિજ્જા, ગુણે આયરિઅ-સંમએ / ૬૧ //
(કાવ્ય) તવં ચિમં સંજમ-જોગય ચ, સંજઝાયજોગં ચ સયા અહિએ સુરે વસેણાઈ સમત્તમાકહે, અલપ્પણો હોઇ અલં પરેર્સિ
| ૬૨ //. સજઝાય-સજઝાણ-રયસ્સ તાઇણો, અપાવ-ભાવસ્ય તવે રયમ્સ વિસુઝઈ જે સિ મલ પુરેકર્ડ, સમીરિએ રુપ્પમલું વ જોઇણા સે તારિસે દુફખસહે જિઇદિએ, સુએણ જાત્તે અમને અકિંચણે
૧૦૦
| 1 ||
થંભા વ કોહો વ મયપ્પમાયા, ગુસ્સગાસે વિણયું ન સિખે સો ચેવ ઉ તસ્સ અભૂઇભાવો, ફલે વ કીઅસ્ત વહાય હોઈ જે આવિ મંદિત્તિ, ગુરું વિદત્તા, ડહરે ઇમ અપ્પસુઅત્તિ ના | હીલંતિ મિચ્છુ પડિવર્જીમાણા | કરંતિ આસાયણ તે ગુરૂર્ણ પગઇઇ મંદા વિ ભવંતિ એગે, ડહરા વિ અ જે સુઅબુધોવઆ | આકારમંતા ગુણસુઅિપ્પા, જે હીલિઆ સિદિરિવ ભાસ કુક્કા જે આવિ નાગ ડહર તિ ના, આસાયએ સે અહિઆય હોઇ |
| ૨ ||
| ૩ ||
૧૦૧
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________
એવાયરિએ પિ હુ હીલયંતો । નિઅચ્છઇ જાઇપરૂં ખુ મંદો આસીવિસો યા વિ પરં સુરુો, કિં જીવનાસાઉ પર નુ કુજા | આયારિઅપાયા પુણ અપ્પસન્ના, અબોહિ-આસાયણ નર્ત્યિ મુખો જો પાવર્ગ લિઅ-મવર્કોમા, આસીવિસે વા વિ હું કોવઇજ્જા । જો વા વિસે ખાયઇ જીવિઅટ્ઠી, એસોવમાસાયણયા ગુરૂવં સિયા હુ સે પાવય નો ડહેજ્જા, આસીવિસો વા કુવિઓ ન ભખે I સિયા વિર્સ હાલહલ ન મારે
ન યાવિ મોક્ષો ગુરુ-હીલણાએ જો પવ્વયં સિરસા ભેન્નુ-મિચ્છે, સુત્ત વ સીહં ડિબોહએજ્જા । જો વા દએ સત્તિ-અગે પહાર, એસોવમાસાયણયા ગુરૂર્ણ સિયા હુ સીસેણ ગિäિ પિ ભિદે, క్రీ સિયા હુ સીહો કુવિઓ ન ભક્તે; સિયા ન ભિદિજજ વ સત્તિ-અગ્ગ, ન યાવિ મોક્ષો ગુરુ-હીલણાએ
૧૦૨
॥ ૪ ॥
|| ૫ ||
|| ૬ ||
|| ૭ ||
6
|| ૮ ||
|| ૯ ||
આયરિય-પાયા પુણ અપ્પસન્ના, અબોહિ-આસાયણ નર્ત્યિ મુખો । તન્હા અણાબાહ-સુહાભિકંખી; ગુરુપ્પસાયા-ભિમુહો ૨મેજ્જા જહાહિઅગ્ગી જલણું નમંસે, નાણાહુઇમંત-પયા-ભિસિત્તે। એવાયરિય ઉવચિદ્ધિએજ્જા, અણંતનાણોવગઓ વિ સંતો જસંતિએ ધમ્મપયાઇ સિÒ, તસ્કૃતિએ વેણઇયં પઉંજે । સક્કારએ સિરસા પંજલીઓ, કાય-ગ્ગિરા ભો મણસા ય નિચ્ચ લજ્જા દયા સંજમ બંભર્ચરું, કલ્લાણ-ભાગિક્સ વિસોહિ-ઠાણું | જે મે ગુરૂ સયય-મણુસાસયંતિ, તે ં ગુરું સયયં પૂયયામિ જહા નિસંતે તવણશ્ચિમાલી, પભાસઇ કેવલ-ભાર ં તુ | એવાયરિઓ સુય-સીલ-બુદ્ધિએ, વિરાયઇ સુરમર્ઝે વ ઇંદો જહા સસી કોમુઇ-જોગ-જીત્તો, નખત્ત-તારાગણ-પરિવુડપ્પા ।
૧૦૩
|| ૧૦ ||
|| ૧૧ ||
|| ૧૨ ||
|| ૧૩||
|| ૧૪ ||
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________
ખે સોહઇ વિમલે અલ્બમફકે, એવં ગણી સોહઇ ભિકુખમજઝે
૧૫ // મહાગરા આયરિયા મહેસી, સમાહિ-જોગે સુય-સીલ-બુદ્ધિએ | સંપાવિક-કામે અણુત્તરાઇ, આરાહએ તોસઇ ધમ્મુ-કામી
| ૧૬ || સુચાણ મહાવિ-સુભાસિયાઇ, સુસૂસએ આયરિઅપ્પમનો આરાહઇત્તાણ ગુણે અણગે, તે પાવઇ સિદ્ધિમણુત્તર ત્તિ બેમિા ૧૭ II
| | ઇઇ વિણયસમાહીએ પઢમો ઉો સમરો / ૧ /
| ૯ | વિનયસમાધ્યધ્યયને દ્વિતીય ઉદ્દેશઃ || ૨ //
• આધાક્ષરો , મૂજીવિત (૫), તતઇતત (૧o)તજે‘અAજેતે (૧૫), કિનીસંદુઆકા (૨૦), વિજેનિ (૨૩)
(કાવ્યમું) મૂલાઉ ખંધપ્પભવો દુમ્મસ્ટ, ખંધાઉ પરછા સમુર્વેતિ સાહા સાહપ્પસાહા વિરુહંતિ પત્તા, તઓ એ પુરૂં ચ ફલું રસો ય
(અનુષ્ટ્રબુવૃત્ત) એવં ધુમ્મસ્સ વિણઓ, મૂલ પરમો સે મુફખો ! જેણ કિત્તિ સુખં સિગ્ધ, નીસેસ ચાભિગ૭ઈ || ૨ //. જે ય ચંડે મિએ થધે, દુવ્રાઇ નિયડી સઢે || ગુજઝઈ સે અવિણીયપ્પા, ક સોયગયું જહા || ૩ //
વિષય પિ જો ઉવાણું, ચોઇઓ કુપ્પઇ નરો | દિવં સો સિરિમિક્યુંતિ, દંડેણ પડિલેહએ || ૪ || તહેવ અવિણીઅપ્પા, ઉવજઝા હયા ગયા | દીસંતિ દુહમેહંતા, આભિઓગ-મુવયિા || ૫ || તહેવ સુવિણીઅપ્પા, ઉવવઝા હયા ગયા દસંતિ સુહમેહંતા, ઇäિ પત્તા મહાયતા તહેવ અવિણીઅપ્પા,લોગંસિ નર-નારિઓ | દીસંતિ દુહમેહંતા, છાયા વિગલિોંદિયા દંડ-સત્ય-પરિસ્સા , અસભ-વણેહિ થી. કલુણા વિવ-છંદા, ખુણ્યિવાસા-પરિગયા || ૮ || તહેવે સુવિણીઅપ્પા, લોગંસિ નર-નારિઓ દીસંતિ સુહમેહતા, ઇઢિ પત્તા મહાયસા / ૯ / તહેવ અવિણી અપ્પા, દેવા જખો ય ગુજઝગાઓ દીસંતિ દુહમેહંતા, આભિઓગ-મુવઢિયા || ૧૦ || તહેવ સુવિણીઅપ્પા, દેવા જફખા અ ગુજઝગો | દીસંતિ સુહમેહંતા ઇઢિ પત્તા મહાયસા || ૧૧ // જે આયરિય-ઉવજઝાયાણં, સુસૂસા-વયણેકરા | તેસિ સિફખા પવહેંતિ, જલસિત્તા ઇવ પામવા || ૧૨ // અપ્પટ્ટા પટ્ટા વા, સિપ્પા નેઉણિયાણિ યT ગિહિણો ઉપભોગટ્ટા, ઇહલોગસ્સ કારણા || ૧૩ // જેણ બંધ વહં ઘોર, પરિવં ચ દારુષ્ણ | સિફખમાણી નિયસ્કૃતિ, જુત્તા તે લલિઇદિઆ // ૧૪ ||
૧૦૪
૧૦૫
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________
તેવિ તે ગુરું પૂયંતિ, તસ્સ સિમ્પસ કારણા | સકારેંતિ નર્મસંતિ, તુઢ્ઢ નિદ્સ-વત્તિણો || ૧૫ / કિં પણ જે સુઅગાહી, અર્ણત-હિયકામાં આયરિયા જે વએ ભિકુખ, તમ્યા તે નાઇવત્તએ || ૧૬ || નીએ સેજર્જ ગઇ ઠાણે, નીયં ચ આસણાણિ યી નીયં ચ પાએ વંદિજા, નીયં કુજા અંજલિ || ૧૭ || સંઘટ્ટઇત્તા કાણું તથા ઉવહિણામવિ |
ખમેહ અવરાહે મે', વઇજજ ‘ન પુણ’ ત્તિ અ || ૧૮ // દુગ્ગઓ વા પઓએણે ચોઈઓ વહઇ રહી એવં દુબુદ્ધિ કિાણું, વૃત્તો ગુજ્જો પકુવ્વઇ || ૧૯ / (આલવંતે લવંત વા, ન નિમિજાઇ પડિસ્કુણે | મુહૂર્ણ આસર્ણ ધીરો, સુસૂસાએ પડિસ્કુણે II) કાર્લ છંદોવિયારે ચ, પડિલેહિત્તાણ હેઉહિં તેણ તેણ ઉવાએણે, તે તે સંપડિવાયએ || ૨૦ || વિવરી અવિણીયસ, સંપત્તી વિણિયસ્સ અ | જસેય દુહઓ નાયુ, સિક્ખં સે અભિગચ્છઇ || ૨૧ //
નિદેસવત્તી પણ જે ગુરૂછું, સુયત્વ-ધમ્મા વિણમિ કોવિઆ| તરિતુ તે ઓહમિણે દુત્તર, ખવિજુ કર્મો ગઇકુત્તમ ગયે || ત્તિ બેમિ || ૨૩ || || ઇતિ વિષયસમાહિઅજયણે બીઓ ઉદ્દેશો સમરો | | ૯ | વિનયસમાધ્યધ્યયને તૃતીય ઉદ્દેશઃ ||
• આધારો .. આઆરા‘અન્ના'સં (૫), સમુસ‘અવ'અલો (૧૦), ગુતજેતેગુ (૧૫)
(કાવ્યમુ)
| 1 ||
આયરિય અગ્નિ-મિવાહિઅગ્ની, સુસ્સસમાણો પડિજીગરિજી | આલોઇયં ઇંગિઅમેવ નચ્ચા, જો છંદમારાહયઇ સ પુજે આયામઢા વિણય પjજે, સુસૂસમાણો પિરગિજજ઼ઝ વફર્ક | જહોવઇä અભિકંખમાણો, ગુરું તુ નાસાયઇ સ પુર્જા રાઇણિએનું વિણય પÉજે, ડહરા વિ ય જે પરિયાય-જેટ્ટા | નિયત્તણે વટ્ટઇ સચવાઈ, ઓવાયવ વકકરે સ પુજ્જો
| ૨ ||
(કાવ્યમ) જે આવિ ચંડે મઇ-ઇઢિ-ગારવે, પિસુણે નરે સાહસ-હીણપણે; અદિઢ-ધમે વિણિએ અકોવિએ, અસંવિભાગી ન હુ તસ્સ મુફખો
૧૦૬
| ૨૦ ||
||
૩ ||
10
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________
| ૪ ||
|| 10 ||
|| ૫ ||
|| ૧૧ ||
અનાયઉછું ચરઇ વિસુદ્ધ, જવણઠ્ઠયા સમુયાણં ચ નિર્ચ | અલધુયે નો પરિદેવા , લધું ન વિકલ્થયઇ સ પુર્જા સંથાર-સેન્જા-સણ-ભત્તપાણે, અપ્રિયા અઇલાભ વિ સંતે | જો એવમખ્વાણભિતોસએન્જા, સંતો-પાહa-રએ સ પુજજો સકકા સહેલું આસાઇ કંટયા, અમયા ઉચ્છહયા નરેણી અણાએ જો ઉ સહેજ઼ કંટએ, વઇમએ કષ્ણસરે સ પુજ્જો મુહુત્ત-દુખા ઉ હવંતિ કેટયા, અમયા તે વિ તઓ સુ-ઉદ્ધરા | વાયા દુત્તાણિ દુરદ્ધરાણિ, વેરાણુબંધીણિ મહભયાણિ સમાવયતા વણાભિવાયા, કમ્પ્સગયા દુમ્મણિય જણંતિ ધુમ્મો ત્તિ કિસ્સા પરમગ્નસૂરે, જિઇદિએ જો સહઇ સ પુજ્જો અવર્ણવાયં ચ પર—હસ્સ, પચ્ચકખઓ પડિણીયં ચ ભાસં.
ઓહારિર્ણિ અપ્પિયકારિર્ણિ ચ, ભાસં ન ભાસેજ સયા સ પુજજો અલોલુએ અકુહએ અમાઇ, અપિસુ યાવિ અદીવિત્તી | નો ભાવએ નો વિય ભાવિયપ્પા, અકોઉહલે ય સયા સ પુજ્જો ગુણેહિ સાહૂ અગુણહિસાહૂ, ગેહાહિ સાહુ-ગુણ મુંચસાહૂ | વિયાણિયા અપ્પગ-પ્પએણં, જો રાગદોસેહિ સમો સ ગુજ્જો તહેવ ડહરે વ મહલ્લગ વા, ઇત્યિ પુરું પવઈયં ગિહિ વા | નો હીલએ નોવિ ય ખિસએન્જા , થંભે ચે કોહં ચ ચએ સ પુજજો. જે માણિયા સમયે માણયંતિ, જણ કન્ન વ નિવેસયંતિ | જે માણએ માણરિહે તવસ્સી, જિઇંદિએ સચ્ચરએ સ પુજ્જો તેસિ ગુરૂર્ણ ગુણસાયરાણ, સોચ્યાણ મેહાવી સુભાસિયાઇં | ચરે મુણી પંચ-રએ તિગુત્તો, ચઉકસાયા-વગએ સ પુજ્જો
| ૬ ||
| ૧૨ ||
|| ૭ |
| || ૧૩ ||
|| ૧૪ ||
૧૦૮
૧૦૯
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________
ગુરુમિહ સમયે પડિયરિય મુણી, જિણમય-નિવણે અભિગમ-કુસલે | યુણિય યમલ પુરેકર્ડ, ભાસુર-મઉલ ગઈ ગયા || ત્તિ બેમિ
|| ૧૫ II // ઇઇ વિણયસમાહીએ તઇઓ ઉદ્દે સો સમરો / ૩ //
૯ | વિનયસમાધ્યિયને ચતુર્થ ઉદ્દેશઃ |
સુર્ય મે આઉસ ! તેણે ભગવયા એવમખાય ઇહ ખલ થેરેહિ ભગવંતેહિ ચત્તારિ વિણય-સમાહિઢાણા પન્નત્તા, કયરે ખલુથેરેડિંભગવંતેહિંચત્તારિવિણય-સમાહિ-ઢાણાપત્તા.
ઇમ ખલુ તે થેરેહિ ભગવંતહિં ચત્તારિ વિણયસમાહિટૂઠાણા પન્નત્તા, તે જહા-વિણયસમાહી, સુયસમાહી, તવસમાહી, આયારસમાહી. વિણએ સુએ એ તવે, આયારે નિચ્ચ-પંડિયા અભિરામયંતિ અપ્પાણે, જે ભયંતિ જિઇંદિયા // ૧ /.
ચઉવિહા ખલુ વિણયસમાહી ભવઇ, તે જહા અણુસાસિજર્જતો સુસૂસઇ ૧, સમ્મ સંપડિવર્જાઇ ૨, વયમારાહઇ ૩, નય ભવઇ અત્તસંપન્ગ્રહિએ ૪, ચઉલ્થ પય ભવઇ, ભવઇ ય એન્થ સિલોગો. પહેઇ હિયાણસાસણું, સુસૂસઇ તે ચ પુણો અહિટિએ નય માણ-મણ મજજઇ, વિષય-સમાહી આયય|િ ૨ ||. ચઉવિહા ખલુ સુયસમાહી ભવઇ, તે જહા સુર્ય મે
૧૧૦
ભવિસ્સઇત્તિ અઝાઇયળં ભવઈ ૧, એગગ્નચિત્તો ભવિસ્તામિત્તિ અજઝાઇયä ભવઇ ૨, અપ્પાણે ઠાવઇસ્લામિત્તિ અજઝાઇયળું ભવઇ ૩, કિઓ પર ઠાવઇસ્લામિત્તિ અઝાઇયવં ભવઇ ૪, ચઉલ્થ પયં ભવઇ, ભવઇ ય એન્થ સિલોગો. નાણમેગગ્ન-ચિત્તો ય, ઠિઓ ય ઠાઇ પરે ! સુયાણિ ય અહિજિત્તા, રઓ સુય-સમાહિએ || ૩ ||
ચઉવિહા ખલુ તવસમાહી ભવઇ, તે જહા નો ઇહલોગઠયાએ તવમહિટ્રિજ્જા ૧, નો પરલોગઠ્ઠયાએ તવમહિજિજા ૨, નો કિત્તિ-વષ્ણ-સસિલોગદ્વૈયાએ તવમહિટ્રિા ૩, નન્નત્ય નિફ્ફરકૈયાએ તવમિહિજ્જિા ૪, ચઉલ્ય પયં ભવઇ, ભવઇ ય એન્થ સિલોગો. વિવિહગુણ-તવો-એય નિર્ચ, ભવાઇ નિરાસએ નિર્જરટ્ટિએ તવસા ધુણઈ પુરાણ-પાવર્ગ, જુત્તાસયાતવ-સમાહિએ ૪ ||.
ચઉવિહા ખેલુ આયારસમાહી ભવઇ. તે જહા નો ઇહલોગઠ્ઠયાએ આયારમહિાિ ૧, નો પરલોગઢયાએ આયામહિદ્ધિજ્જા ૨, નો કિત્તિ-વષ્ણ-સસિલોગદ્વૈયાએ આયામહિટ્રિક્સ ૩, નન્નત્થ આરહંતેહિ દેહિં આયારમહિજિજ્જા ૪, ચઉલ્થ પયં ભવઇ, ભવઇ ય એન્જ સિલોગો. જિણવયણ-રએ અતિંતિણે, પડિપૃષ્ણાયય-માયટ્રિએ . આયારસમાહિ-સંવુડે, ભવઇ ય દતે ભાવ-સંધએ // ૫ //.
૧૧ ૧
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________
|| ૩ ||
અભિગમ ચરિો સમાહિઓ, સુવિશુદ્ધો સુસમાઠિયપ્પઓ. વિઉલ-હિય-સુઘવતું પુણો, કુબૂઇ સો પય-ખેમમપ્પણો || ૬ || જાઇમરણાઓ મુચ્ચઇ, ઇત્થત્યં ચ ચયા સવ્વસો || સિદ્ધ વા ભવઇ સાસએ, દેવે વા અપૂરએ મહઢિએ ત્તિ બેમિ II II // ઇઇ વિણયસમાહીએ ચઉત્થો ઉદ્દેસો સમરો // ૪ / | ઇઇ વિણયસમાહીનામ નવમયણે સમાં ||
|
૪ ||
૫ |
બીયાણિ સયા વિવર્જયેતો, સચ્ચિત્ત નાહારએ જે સ ભિખૂ વહણે તસ-થાવરણ હોઇ, પૂઢવિ-તણ-ક-નિસ્ટ્રિયાણું તખ્તા ઉસિયું ન ભુંજે, નો વિ પએ ન પયાવએ જે સ ભિક્ષ્મ રોઇયનાયપુત્ત-વયણે, અત્તસમે મક્સિજ્જ છમ્પિ કાએ | પંચ ય ફાસે મહલ્વયા, પંચાસ-સંવરએ જે સ ભિખું ચત્તારિ વસે સયા કસાએ, ધુવાજોગી હવિજજ બુદ્ધવયણે | અહણે નિજજાય-રૂવરયએ, ગિણિજોગં પરિવજએ જે સ ભિફખૂ સમ્મદિઠી સયા અમૂઢે, અસ્થિ હુ નાણે તવે સંજમે ય | તવસા ધુણઇ પુરાણપાવગં, મણ-વય-કાય-સુસંવુડે જે સ ભિખૂ તહેવ અસણું પાણગં વા, વિવિહં ખાઇમ-સાઇમ લભિત્તા | હોહી અઠો સુએ પરે વા, તે ન નિહે ન નિહાવએ જે સ ભિકુન્
|
| ૧૦ || સભિક્ષુઅધ્યયનમ્ //
• આધાક્ષરો • નિપુ‘અનિ’વરો (૫), ચસતતન (૧૦), “અસ”અભિ& (૧૫), ઉ‘અલોનનપતં (૨૧). નિખમ્મમાણાઇ ય બુદ્ધવયણે, નિર્ચ ચિત્તસમાહિઓ હવિજ્જા | ઇન્ચીણ વસં ન યાવિ છે, વંત નો પડિયાયઇ જે સ ભિકખૂ
| ૧ || પુઢવિ ન ખણે ન ખણાવએ, સીઓદગં ન પિએ ન પિયાવએT અગણિ-સત્યં જહા સુનિસિયું, તે ન જલે ને જલાવએ જે સ ભિક્ખુ અનિલેણ ન વીએ ન વીયાવએ, હરિયાણિ ન છિદે ન ઝિંદાવએ |
૬ ||
૭ ||
|| ૮ ||
૧૧૨
૧૧૩
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________
| ૧૪ ||
|| ૧૫ ||
| 10 ||
| ૧૬ ||
તહેવ અસણં પાણગં વા, વિવિહં ખાઇમ-સાઇમં લભિત્તા છંદિય સાહમિઆણ મુંજે, ભોચ્ચા સઝાયરએ ય જે સ ભિકૂખૂ ન ય વર્ગોહિયં કહં કહેજજ્જા, ન ય કુખે નિહુઇતિએ પસંતે | સંજમે ધુવં જોગણ જાત્તે, ઉવસંતે અવિહેડએ જે સ ભિકખૂ જો સહઇ હુ ગામ-કંટએ, અફકોસ-પહાર-તજજ્જણાઓ યT ભય-ભેરવ-સદ્-સધ્ધહાસે, સમ-સુહ-દુખ-સહે ય જે સ ભિખૂ પડિયું પડિવર્જિયા મસાણે, નો ભીયએ ભયભેરવાઇ દિઅસ્સ | વિવિહગુણ-તવો-રએ ય નિર્ચ, ન સરીર ચાભિકંખઈ જે સ ભિમુખ અસઈં વોસઠ-ચત્ત-દેહે, અફકુઠે વ હએ વ લૂસિએ વા. પુઢવિ-સમે મુણી વિજા, અનિયાણે અકોહિલે જે સ ભિખૂ અભિભૂય કાણુ પરીસહાઈ. સમુદ્ધરે જાઇ-પહાઓ અપ્પય T
વિઇg જાઇ-મરણં મહમય, તવે રએ સામણિએ જે સ ભિખૂ હત્ય-સંજએ પાય-સંજએ, વાય-સંજએ સંજદૃદિએ. અજપ-રએ સુસમાહિયપ્પા, સુન્નત્યં ચ વિયાણઇ જે સ ભિખૂ વિહિમ્મિ અમુચ્છિએ અગિધે, અન્નાયÉછે પુલનિપ્પલાએ | કય-વિકય-સશિહિઓ વિરએ, સત્વ-સંગાવગએ ય જે સ ભિખૂ અલોભિકુબૂ ન રસેસુ ગિધે, ઉછું ચરે જીવિય નાભિકંખે | ઇડ્રિઢું ચ સક્કરણ-પૂણે ચ, ચએ ઠિયપ્પા અણિયે જે સ ભિખૂ ન પર વએજન્જાસિ ‘અય કસીલે’, જેણન્ન કુપેન્જ ન ત વએજ્જા ! જાણિય પત્તેયં પુણ્ય-પાવે, અજ્ઞાણે ન સમુક્કસે જે સ ભિખૂ ન જાઇમ ન ય રૂવમત્તે, ન લાભમત્તે ન સુએણ મા મયાણિ સવાણિ વિવજજઇત્તા, ધમ્મઝાણ-૨એ ય જે તે ભિકુન્
| ૧૧ /
|| ૧૭ ||
| ૧૨ ||
|| ૧૮ ||
| ૧૩ ||
| || ૧૯ ||
૧૧૪
૧૧૫
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________
પયએ અન્ન-પર્ય મહામણી, ધમ્મ ઠિઓ ઠાવથઇ પરંપિને નિફખમ્મ વજેન્જ કુસીલલિંગ, ન યાવિ હાસં કુહએ જે સ ભિખૂ
| ૨૦ || તં દેહવાસં અસુઈ અસાયે, સયા ચએ નિચહિયઠિયપ્પા, છિદિતુ જાઈ-મરણસ્સ બંધણું, ઉવઇ ભિખૂ અપુણાગમ ગઈ ત્તિ બેમિ / ૨૧ ||
// ઇઇ સભિમુખ-અજક્યણું દસમ સમi || ૧૦
| ૧ || શ્રીદશવૈકાલિકે પ્રથમ ચૂલિકા ||
ઇહ ખલુ ભો પલ્લઇએણે ઉપ્પદુકુખેણ સંજમે અરઇસમાવ-ચિત્તેણં ઓહાણુમૅહિણા અણહાઇએણું ચેવ હરસિગયંકુસ-પોપડાગાભૂઆઈ ઇમાઈ અઠારસઠાણાઇ સમ્મ સંપડિલેહિઅવાઈ ભવંતિ, તે જહા-હં ભો દુસમાએ દુપ્પજીવી (૧) લહુસગા ઇત્તરિઆ ગિહીણું કામભોગા (૨) ભુજજો એ સાઇબહુલા મણુસ્સા (૩) ઇમે અ મે દુઃખે ન ચિરકાલોવઠાઈભવિસઇ (૪) ઓમજણપુરકારે (૫) વંતસ્સ ય પડિઆયખું (૬) અહરગઇવાસોવસંપયા (૭) દુલહે ખલું ભો ગિહીણું ધમ્મ ગિહવાસમઝે વસંતાણં (૮) આયંકે સે વહાય હોઈ (૯) સંકષ્પ સે વહાય હોઈ (૧૦) સોવફકેસે ગિહવાસે, નિવકેસે પરિઆએ (૧૧) બંગિહવાસે, મુખે
પરિઆએ (૧૨) સાવજે ગિહવાસે, અણવજે પરિઆએ (૧૩) બહુસાહારણાગિહીણું કામભોગા (૧૪) પત્તેઅંપુન્નપાવે (૧૫) અણિચ્ચે ખલુ ભો મણુઆણ જીવિએ કુસગ્ગજલબિંદુચંચલે (૧૬) બહું ચ ખલુ ભો પાવું કમ્ પગડું (૧૭) પાવાણંચ ખલુ ભોકડાણં કમ્માણપુલ્વિદુચ્ચિશાણંદુપ્પડિકંતાણે વેઇત્તા મુકુખો, નલ્થિ અવેઇત્તા, તવસા વા ઝોસઇત્તા (૧૮) અઠારસમ પયં ભવઇ, ભવઈ અ ઇત્ય સિલોગો.
આધાક્ષરો • જ-પાંચ, ચઓવંપૂમાં (પ), જજપુ ‘અજ્જદ (૧૦), અમ 'ધઈમુંઈ (૧૫), નજઈ (૧૮) જયા ય ચયઇ ધર્મ, અણજજો ભોગકારણા | સે તત્ય મુચ્છિએ બાલે, આઇ નાવબુજઝઇ / ૧ //. જયા ઓહાવિઓ હોઇ, ઇંદો વા પડિઓ છમ | સબૂધમ્મ-પરિભઠો, એ પચ્છા પરિતમ્પઇ || ૨ // જયા અ વંદિમો હોઇ, પરછા હોઇ અવંદિમો દેવયા વ ચુઆ ઠાણા, સ પચ્છા પરિતમ્પઇ || ૩ || જયા એ પૂઇમો હોઇ, પચ્છા હોઇ અપૂઇમો. રાયા વ રજૂ-પભઠો, સ પચ્છા પરિતમ્પઇ || ૪ || જયા એ માણિમો હોઇ, પરચ્છા હોઇ અમાણિમો | સિદ્ધિત્વ કબ્બડે છૂઢો, સ પરચ્છા પરિતપ્પા | ૫ || જયા અ થેરઓ હોઇ, સમઇફર્કત-જીવણો | મચ્છું ગલું ગિલિત્તા, એ પચ્છા પરિપ્પઇ || ૬ ||
૧૧૬
૧૧૭
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________
જયો કુ-કુટુંબસ, કુતરીહિ વિહમ્મUT હથી વ બંધણે બધો, સ પચ્છા પરિપૂઇ || 9 || પુત્ત-દાર-પરિકિશો, મોહસતાણ-સંતઓ પંકોસનો જહા નાગો, સ પચ્છા પરિતપ્પઇ || ૮ || અજજ આહં ગણી હુંતો, ભાવિઅપ્પા બહુસ્મૃઓ | જઇહં રમતો પરિઆએ, સામ જિણસિએ // ૯ // દેવલોગ-સમાણો એ, પરિઆઓ મહેસિણું | રયાણ અરયાણું ચ, મહાનરય-સારિસો // ૧૦
ભુજિતુ ભોગાઈં પસઝચેયસા, તહાવિહં કટુ અસંજમં બહું ! ગઇ ચ ગચ્છ અણભિજિઝએ દુહં, બોહી એ સે નો સુલહા પુણો પુણો
| ૧૪ || ઇમસ્ત તા નેરઇઅસ્ત જંતુણો, દુહોવણીઅસ કિલસવત્તિણો . પલિઓવમ ઝિઝઇ સાગરોપમ, કિમંગ પુણ મજઝ ઇમં મણોદુહં
| || ૧૫ // ન મે ચિર દુકુખમિર્ણ ભવિસઇ, અસાયા ભોગપિવાસ જંતુણો | ન ચે સરીરેણ ઇમેણવિસઇ અવિસ્મઇ જીવિઅ-પજવેણ મે
| ૧૬ | જસેવમુપ્પા ઉ હવિજ્જ નિચ્છિઓ, ચઇજ્જ દેહં ન હુ ધમ્મસાસણું | તું તારિસ નો પઇલંતિ ઇંદિઆ, ઉર્જિતવાયા વ સુદંસણું ગિરિ
| ૧૭ || ઇચ્ચેવ સંપસ્સિઅ બુદ્ધિમ નરો, આય ઉવાય વિવિહં વિઆણિ | કાએણ વાયા અદુ માણસેણં, તિગુત્તિગુત્તો જિણવયણ-મહિટ્ટિાસિ ત્તિ બેમિ // ૧૮ || ઇઇ સિરિદસયાલિએ ઇવકા પઢમા ચૂલા સમત્તા ૧ ||
(કાવ્ય) અમરોવમ જાણિએ સુફખમુત્તમ, રયાણ પરિઆઇ તહારયાણું | નિરઓવમ જાણિએ દુફખમુત્તમ, રમિજ્જ તખ્તા પરિઆઇ પંડિએ ધમ્મા ભä સિરિઓ અવેય, જન્નગ્નિ-વિજઝાએ-મિવ-પ્પતે હીલંતિ શું દુબ્રિહિએ કુસીલા, દાઢુઢિએ ઘોરવિર્સ વ નાગ બહેવ ધમ્મો અયસો અકિત્તી, દુગ્રામધિર્જ ચ પિહુજ્જÍમિ | ચુઅસ્ય ધમ્માલ અહમ્મસેવિણો, સંભિત્રવિત્તસ્સ ય હિઠઓ ગઇ
૧૧૮
| ૧૧ ||
| ૧૨ //
| ૧૩ ||
૧૧૯
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________
|
૮ ||
| ૯ ||
// શ્રી દશવૈકાલિકે દ્વિતીયા ચૂલિકા //
• આધાક્ષરો છે ચૂ‘અણુ અણુ'ત’અનિ' (૫), આ‘અમ ‘નગિન (૧૦), સંશોકિંજજ“અપ્પા' (૧૯). ચૂલિએ તુ પવફખામિ, સુએ કેવલિ-ભાસિકં | જે સુણિનું સુપુષ્ણાણું, ધુમ્મ ઉપૂજજએ મંઇ || ૧ || અણુસોઅ-પઅિ -બહુજÍમિ, પડિસોઅ-લદ્ધ-લખેણું ! પડિસોઅમેવ અપ્પા, દાયવ્યો હોઉ-કામેણું | ૨ //. અણુસોઅસુહો લોઓ, પડિસીઓ આસવો સુવિહિઆણં.. અણુસીઓ સંસારો, પડિસોઓ તસ્સ ઉત્તારો || ૩ //. તખ્તા આયાર-પરકુકમેણં, સંવર-સમાહિ-બહુલેણું | ચરિઆ ગુણા અ નિયમા એ, હુંતિ સાહૂણ દઢવ્વા || ૪ || અનિએએ-વાસો સમુઆણ-ચરિઆ, અનાય-ઉછું પઠરિયા અ | અપ્પોવહી કલહવિવજજણા અ, વિહારચરિઆ ઇસિણું પસંસ્થા
| ૫ || આઇ-ઓમાણ-વિવજ્જણા અ, ઓસન્ન-દિક્રાહડ-ભત્તપણે સંસટ્ટકમ્પણ ચરિજજ ભિક્ખુ તાય-સંસૐ જઇ જઇજા અમ-મંસાસિ અમછરીઆ, અભિખણું નિવિગઈં ગયા અને
અભિખણું કાઉસ્સગ્નકારી, સજઝાયોગે પયઓ હવિ7 ન પડિવિજ્જા સયણાસણાઇ, સિજ્જ નિસિજર્જ તહ ભત્તપાછું ! ગામે કુલે વા નગરે વ દેસે, મમત્તભાવ ન કહિં પિ કુજા ગિહિણો આવડિએ નકુજજા, અભિવાયણ-વંદણ-પૂઅણં વા અસંકિલિહિં સમું વસિજજા , મુણી ચરિત્તસ્સ જ ન હાણી ન યા ભેજા નિર્ણિ સહાય, ગુણાહિએ વા ગુણઓ સમં વા | ઇફકો વિ પાવાઇ વિવજજયંતો, વિહરિજજ કામસુ અસક્કમાણો સંવચ્છર વા વિ પર પમાણે, બીએ ચે વાસ ન તહિ વસિજજ | સુરસ્ત મગ્ગણ ચરિન્જ ભિખૂ. સુરસ્સ અલ્યો જહ આણવેઇ જો પુલ્વરત્તાવરરત્તકાલે, સંપિકુખએ અપ્પગ-અપ્પગેણ / કિં મે કડું કિં ચ મે કિચ્ચસેસ, કિં સક્કણિજ ન સમાયરામિ
| || ૧૦ ||
| || ૧૧ |
| || ૧૨ ||
૧૨0
૧૨ ૧
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________
गुरु-स्तुति
हे गुरु ! तव मूर्ति अद्भुत, ध्यान का यह मूल है, हे गुरु ! तव चरण अद्भुत, पूजना के मूल है; हे गुरु ! तव वचन अद्भुत मंत्र के ये मूल है, कलापूर्णसूरी ! गुरुदेव ! तू अद्भुत भक्ति-फूल है ।
કિં મે પરો પાસઇ કિંચ અપ્પા, કિં વાહં ખલિએ ન વિવજયામિ | ઇવ સમ્મ અણુપાસમાણો, અણાગયે નો પડિબંધ કુજા
॥ १३॥ જત્થવ પાસે કઈ દુષ્પત્તિ, કાણ વાયા અદુ માણસેણું / તથૈવ ધીરો પડિસાહરિજ્જા, આઇત્તઓ ખિપ્પમિવ ખલીપ્સ
॥ १४॥ જલ્સેરિસ એગ જિઇંદિઅલ્સ, ધિઇમઓ સપુરિસમ્સ નિર્ચ | તમાઠુ લોએ પડિબુદ્ધજીવી, સો જીઆઇ સંજમ-જીવિએણે
।। १५॥ અપ્પા ખલુ સમય રખિએવો, સવિદિએહિ સુસમાહિએહિ | અરશ્મિઓ જાઇપહં ઉઇ, સુરખિઓ સલ્વદુહાણ મુઇ ત્તિ બેમિ | ૧૬ || // ઇઇ સિરિદસઆલિએ વિવિzચરિઆ બીઆ ચૂલા સમત્તા // ૨ /
//ઇઇ દસઆલિએ મૂલસૂત્ત સમi II
'है तू ही ब्रह्मा तू ही विष्णु, तू ही है शंकर यहां, तू ही है परब्रह्म' गुरु की, है स्तुति यह अन्य में; पा कर तुम्हें गुरुदेव ! प्यारे ! हूं बना अतिधन्य मैं, अध्यात्मयोगी श्रीकलापूर्णप्रभु ! तुझको नमन ।
'गुरु' शब्द का संदेश सुन लो : है रहस्यों से भरा, 'गु' गुणातीत 'रु' रूपातीत है प्रभु सोचो जरा; प्रभु प्राप्त करना हो अगर सेवो गुरु, गुरु द्वार है, कलापूर्णसूरि गुरुदेव को वंदन करो, उद्धार है ।
तू दीप है, तू देव है गुरु ! तू ही दिव्य प्रकाश है, तू मात है, तू तात है गुरु ! तू ही चित्त-उल्लास है; तू स्वर्ग है, तू मुक्ति है गुरु ! तू धरा-आकाश है, कलापूर्णगुरुवर ! तू अहो ! अद्भुत भक्ति-विकास है।
૧૨ ૨
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________
रोती-रोती गंगा बोली : हो गई हूँ आज मैं मैली, जल है दूषित सर्वथा मम, शुद्धि नष्ट हो गई मेरी; मत रो ओ गंगा मैया ! शुद्धि अभी सुरक्षित है, कलापूर्णसूरि नाम की गंगा, इस धरती पर बहती है। (रो रो ओ गंगामैया ! शुद्धि कभी सुरक्षित थी, कलापूर्णसूरि नाम की गंगा, इस धरती पर बहती थी.)
- रचयिता : श्री मुक्ति/मुनि
मां ! तूने अति वेदना प्रसव की जो भोग ली, ना गिनूं, सूखाया अपना शरीर कपड़े धो धो उसे ना गिनूं ढोया जो नव मास गर्भ उसका भी एक कर्जा बना, पाऊं उन्नति तो भी ना भर सकू, हे मां ! तुझे वंदना.
- हिन्दी अनुवाद : मुक्ति / मुनि
। 'मां' : पुत्र की दृष्टि में
पू. मां महाराज के कालधर्म के बाद पू.पं. कल्पतरुविजयजी का संवेदनात्मक एक पत्र...
मातृवंदना आस्तां तावदियं प्रसूति-समये दुर्वार-शूलव्यथानैरुच्ये तनु-शोषणं मलमयी शय्या च सांवत्सरी । एकस्यापि न गर्भभार-भरण-क्लेशस्य यस्याः क्षमो यातुं निष्कृतिमुन्नतोऽपि तनयः तस्यै जनन्यै नमः ।।
- आ. शंकर (शार्दूलविक्रीडितम् )
મા, તે દુ:સહ વેદના પ્રસવની જે ભોગવી ના ગણું, કાયા દીધી નીચોવી ના કહું ભલે તે ધોઈ બાળોતિયાં; આ જે એક જ ભાર માસ નવ તેં વેક્યો હું તેનું ઋણ, પામ્યો ઉન્નતિ તોય ના ભરી શકું તે મા ! તને હું નમું. - शुभराती अनुवाह:
म वे
सादर अनुवंदना ।
- मां महाराज गये, भीतर के मनः-प्रदेश को भीगा-भीगा करता एक वात्सल्य-निर्झर सदा के लिए लुप्त हो गया ।
भले दूर हो, साथ में न हो तो भी मां का अस्तित्व मन को एक बलप्रद व आनंद-प्रद बनता अस्तित्व है।
अंदाजन ३-३० से ४-३० तक शाम को हम तीनों भाई भरूच होस्पिटल में मां महाराज के पास ही थे। अंतिम सांस तक उन्हें देखते रहे । आत्मा का निर्गमन तो नहीं दिखता, लेकिन श्वास-प्राण की विदाई किस
૧૨૪
૧૨૫
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________
प्रकार होती है, वह नज़र के सामने देखा । मृत्यु को इतनी निकटता से देखने का यह पहला अवसर था ।
मां ने अंतिम सांस ली और आंखें भर गई - एकदम, हृदय गद्गद हो गया । मन के भीतर शूनकार छा गया । बंध आंखों में आंसु बहाये - भीतर अंधकार के अलावा कुछ भी नहीं था ।
सर्व संबंधो में सर्वोत्कृष्ट संबंध मां का है। चाहे जैसे संयोगो में मां ही ऐसी होती है जो अपने संतान का आत्यन्तिक रूप से हित ही चाहती है।
मां की उपमा हम भगवान को देते है, गुरु को देते है, लेकिन मां को किसकी उपमा दी जाय ? मां को कोइ विशेषण की, उपमा की जरूरत नहीं है। मां निरुपम है।
कितना कष्ट सह कर वह जन्म देती है?
कितना कष्ट सह कर वह अपने संतानों का पोषण करती है।
कितने कष्ट सह कर उन्हें वे आत्मनिर्भर बनाती
जिनके उपकार का बदला न दिया जा सके ऐसी मां चली जाय तो किस पुत्र के हृदय को झटका न लगे?
९९ दिनों में दोनों शिरछत्र चले गये । भाविभाव कौन मिटा सकता है ?
वे (मां महाराज) मानो हम दोनों भाईओं की प्रतीक्षा करते ही बैठे हो, वैसे हमें देख कर एकदम प्रसन्न हुए, सुखसाता पूछी, अपनी तकलीफ की बात कही । उपयोग नवकार के श्रवण - स्मरण में ही था । हमने भी एक घंटे तक नवकार सुनाये ।
निर्मोही मां हमें छोड़ कर चल बसी । बस ! अंतिम दिन में अंतिम तीन घंटे उनके पास द्रव्यतः हमारा आगमन हुआ और भावत: नवकार मंत्र का श्रवण कराया । इस प्रकार हम उनकी समाधि में सहायक बने उसका आनंद भी रहा ।।
आनंद और विषाद के मिश्र भावों में मन उद्विग्न - गमगीन रहा ।
स्वर्गस्थ पिता गुरुदेव और मां महाराज स्वर्गलोक में से हम पर कृपा - वृष्टि करते रहे और हमें संयम के मार्ग पर सत्त्व, जिम्मेदारी की समझ और शक्ति मन को निर्मलता व निश्चलता प्रदान करते रहें, इसी आंतर भावना के साथ रुकता हूं।
- पं. कल्पतरूविजय
हमें धर्म के संस्कार मां ने ही दिये, दीक्षा के भाव भी मां ने ही जगाये ।
मां ने अगर दीक्षा न ली होती तो हम कभी दीक्षा नहीं लेते।
૧૨૬
૧૨૭
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ मां महाराज को पालखी में बिठाने का चढावा : 1,30,000/- (धीरुभाई कुबडीआ) * अग्नि-संस्कार का चढावा : 14,60,000/- (हितेशभाई गढेचा) * दूसरे 14/15 चढावे हुए / कुल आय 18,80,000/- रू. * जीवदया का फंड : 5 लाख से उपर हुआ / कुल मिलाकर 24 लाख रूपये हुए। मां महाराज की समाधि उत्तम थी। पू. मां महाराज के पवित्र देह का भरूच पिंजरापोल के परिसर में चंदन की चिता में अग्निदाह हुआ।