Book Title: Sardarni Vani Part 02
Author(s): Kumarpal Desai
Publisher: Sardar Vallabhbhai Patel 125mi Janma Jayanti Ujavani Samiti
Catalog link: https://jainqq.org/explore/034295/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saradAranI vANI saMkalana kumArapALa desAI kamizanara zrI, yuvaka sevA ane sAMskRti pravRttio ane sabhyasaciva saradAra vallabhabhAI paTela 125mI janmajayaMtI ujavaNI samiti, gujarAta rAjya, gAMdhInagara Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - * nivedana * Sardar Ni Vani - 2 Edited by Kumarpal Desai prathama AvRtti : 19-6-2001 prakAzake : kamizanarazrI, yuvaka sevA ane sAMskRti pravRttio ane sabhya saciva saradAra vallabhabhAI paTela 125mI janmajayaMtI ujavaNI samiti, bloka naM. 11, trIjo mALa, DaoN. jIvarAja mahetA bhavana gujarAta rAjya, gAMdhInagara- 382010 saradAra vallabhabhAI paTelanI 125mI janmajayaMtInA upakrame gujarAta rAjyanI ujavaNI samitie saradArazrInuM jIvana ane temanA vicAro AjanA samAjane prApta thAya ane emAMthI samAja preraNA meLave tevo Azaya rAkhI anekavidha, graMtho-pustakonuM Ayojana karyuM. AmAM saradAra vallabhabhAI paTelanuM jIvanacaritra, aMjalirUpe lakhAyelAM kAvyono saMgraha temanA vyaktitvane darzAvatA aMgrejI lekhonA anuvAdanuM pustaka temaja emanA spaSTa ane AgavA vicAro darzAvatI pustikA prakAzita karavAnuM nakkI karavAmAM AvyuM. e saMdarbhamAM A pustikAo prakAzita thaI rahI che. A pustikAomAM saradArazrInA mudra ke : vyavasthApaka, sarakArI phoTo lItho presa, amadAvAda Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * anukrama * } * nivedana * vicAro darzAvavAmAM AvyA che. ene judAM judAM zIrSako ApIne emaNe karelI mukhya vAtane upasAvavAmAM AvI che. AmAMthI navabhAratanA ghaDavaiyA evA zrI saradAra vallabhabhAI paTelanI vicArasaraNIno Alekha maLI raheze. A pustikAo nAnA kadanI hovAthI vyakti khIssAmAM rAkhI zakaze tema ja skUla, kaoNleja ane jAgRta nAgarikone e upayogI banaze evI zraddhA che. saradAra vallabhabhAI paTela 125mI janmajayaMtI ujavaNI samiti, gujarAta rAjya, gAMdhInagara 1. lokamAnya tilaka 2. asarakAraka mArga 3. asahakAramAM jokhama 4. bhUtakALanI bhUla 5. sAMkhI nahIM lauM 6. kheDUta : jagatano tAta 7. UMcuM mAthuM rAkhIe ! 8. parasevAnI roTI 9. grAmoddhAra 10. komI ekatA 11. pAyakhAnuM ke dIvAnakhAnuM ! 12. bAramuM na karIe 13. anyAya sAme avAja 14. zramanuM mahattva 15. keLavaNImAM krAMti 16. sAco zikSaka (mANasano ghaDavaiyo) 17. AtmAno vikAsa Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * anukrama * * anukrama * 18. garIbAIthI ghaDatara 19. ahiMsaka zakti 20. aMgrejonI mahemAnagati 21. kharuM jelakhAnuM 22. verajhera vIsarIe ra3. sevAne badale svArtha 24. eziyA choDo 25. mananI ALasa 26. kAyaratA 27. sAcI kuLavAna 28. mAruM ane tamAruM kartavya 29. koro kAgaLa mAtra 30. zakti ane maryAdA 31. kaTu chatAM hitakArI 32. sanmAnano bhaya 33. A mATIno mAnavI 34. motanI mardAnagI 35. amadAvAdanuM ajavALuM 36. unnatino AdhAra 37. yuddhanI zaraNAI 38. sAcA sevakonI jarUra 39. svadezIno jaya 40. ahiMsA e prANa 41. maMDaLano artha 42. svarAja mATe samarpaNa 43. videzI kApaDano bahiSkAra 44. ApaNuM kartavya 45. muMgI sevA 46. be grAmasevako 47. samAdhAna zAnuM? 48. amara balidAna 49. ApaNA du:kho 50. hRdayapalaTo 51. kheDUtanAM duHkha para. UMdho vepAra 53. ahiMsA-parAyaNa Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukrama 54. jIbhAjoDI nirarthaka 55. AjhAdInuM vAyumaMDaLa 56. khAMdhiyA nahIM jaDe ! 57. sAco snAtaka 58. snAtakonA traNa varga 59. muMbaInA vepArIone 60. dUbaLAnI prathA 61. gulAmInI Adata 62. haLapatione salAha 63. puruSano dhaNI puruSa 64. zuddhino upadeza 65. duHkhano cheDo najIka 66. gulAmanA gulAma 67. baMnene insApha 68. dUbaLAMne salAha 69. sukhano ilama 70. gulAmonA gulAma 71. mahobata joIe 72. ArogyanuM mahattva 62 63 64 65 66 67 ka -- 30 31 32 73 74 75 36 33 8 39 80 lokamAnya tilaka bhAratanI bhIDane prasaMge svarAjyanI laDatanA senApati lokamAnya bALagaMgAdhara tilaka ApaNane choDI cAlyA gayA. emanI khoTa koNa pUrI pADI zake ema che ? 'svarAjya mAro janmasiddha haka che. ane huM (tenI bhIkha mAgavAno nahIM paNa) te levAno', e emanA jIvanano mahAna siddhAMta hato ane svarAjya meLavavA mATe bhAre saMko uThAvIne teo aMtakALa sudhI nIDaratAthI laDyA. hiMdustAnamAM aMgrejI amala pachI nokarazAhI sAthe tenAM potAnAM ja hathiyArathI jIvaleNa laData calAvanAra evo bIjo koI mahAna laDavaiyo Aja sudhI nIpajyo nathI. emanI agAdha vidvattA, emanuM nirmaLa cAritrya, emanI namUnedAra sAdAI, emanI vIrocita nIDaratA, emanI ananya dezabhakti ane sauthI vadhAre to bhAratavarSamAM temaNe jagAvelo svarAjyano dhvani e emaNe ApaNe mATe mukelo vAraso che. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asarakAraka mArga rAja kIya caLavaLano pravAha varSo thayAM eka ja dizAmAM vaheto Avyo che. aneka kAraNothI te pravAhano josa vadhato gayo che. mahAna yuddhanA pariNAme tenI gatimAM bhAre baLa AvyuM che. asahakArano mArga cAlatI AvelI dizAthI viruddha che ane bhAre jozathI cAlatA AvelA pravAhane te dizAmAM laI javAno mahAna prazna ApanI samakSa rajU thayo che. asahakAra e prajA ane rAjya vacce nIti, niyama ane maryAdAmAM rahIne calAvavAnuM mahAna yuddha che. e yuddha mAM baMnenA baLanI kasoTI rahelI che. yuddhanA niyamonuM baMne pakSa paripUrNa pAlana kare to emAM eke pakSane gumAvavAnuM nathI. jItanArane to khovAnuM hoya ja nahIM. kharI rIte to ubhaya pakSane emAMthI ghaNuM meLavavAnuM che. A mahAna laDatanAM pariNAma jeTalAM suMdara che teTalI ja te laData kaThaNa che. - asahakAramAM jokhama | asahakAramAM jokhama che, emAM tophAna thavAno bhaya che, ema ApaNe sAMbhaLIe chIe. jokhama che e kharI vAta che. svataMtratA sahelAIthI duniyAmAM kayA dezane maLI che ? mUMgA besI rahevAmAM ochuM jokhama che ? hAlanI sthitimAM hAtha joDIne besI rahevAmAM prajAnA ApaghAta sivAya bIjuM zuM che ? nastara mUkyA sivAya jiMdagI bacavAno saMbhava na hoya to thoDuMghaNuM jokhama veThIne paNa nastara mUkavAnI sAro dAktara salAha Apaze... jokhamanA DarathI prajAnI unnatinA mahAna akhatarA koIne choDI dIdhA che kharA ? ATaluM moTuM sAmrAjya bAMdhanArAoe jokhamano Dara rAkhyo hota to Aje tenuM astitva kyAMthI hota ? relavenI tema ja AgaboTanI musApharImAM akasmAtano bhaya to che ja, tethI zuM tevI musApharI nahIM karavAnI salAha koI Apaze ? jokhama na thAya tene mATe bane teTalI sAvacetI rAkhavI e DAhyA mANasanuM kartavya che. - 10 - Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na bhUtakALanI bhUla |itihAsa e pATha ApaNane zIkhavyo che ke ApaNo deza aneka nAnAM nAnAM rAjyomAM vaheMcAI gayo ane bahAranAM AkramaNono ApaNe ekaThA maLIne sAmano na karI zakyA tyAre hindustAnamAM paradezI sattAnI jamAvaTa thaI. ApaNA aMdara aMdaranA jhaghaDA, adekhAI ane verajherane lIdhe ja je koI paradezI AvyA tenI AgaLa ApaNe hArI gayA chIe. pharI e bhUla ApaNe na karIe ane evI jALamAM na sapaDAIe. dezI rAjyo eTaluM dhyAnamAM rAkhaze evI mArI AzA che ke ApaNA samAna hitane mATe ApaNe sahakAra nahIM karIe to bIjo vikalpa aMdhAdhuMdhI ane arAjakatAno ja rahe che. ApaNA badhAnA bhalAne mATe ApaNe bhegA maLIne kAma nahIM karIe to nAnAM rAjyo ane moTAM rAjyo badhAM ja vinAzane mArge UtarI javAnAM che. | sAMkhI nahIM lauM | julamI rAjAne padabhraSTa karavAno adhikAra anAdikALathI svIkArAyelo che. itihAsa e vAtanI sAkSI pUre che, eTale rAjA-prajAnI lAyakAtamAM UtaryA sivAya Adhunika yugane oLakhI tene anukULa thavAmAM ja beunuM hita samAyeluM che. A rAjyo ApaNI dArUniSedhanI pravRttithI Dare che. e kema Dare che te huM samajato nathI. e rAjyonI sAthe laDAI karavI e huM mAre mATe nAnama mAnuM chuM. vAMsadAnA aMgUThA jevaDA rAjyane to eka amAruM dhArALuM bahAravaTuM karIne vaza kare. tenI sAthe laDavAmAM huM mArI zakti zeno kharacuM ? mAruM kAma to briTiza sAmrAjya sAthe laDavAnuM che. meM mAruM kSetra nakkI karI rAkheluM che. paNa rAjyo yAda rAkhe ke temanA amaladAro prajAne trAsa Apaze to te huM eka ghaDIbhara paNa sAMkhI levAno nathI. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | kheDUta : jagatano tAta huM to tamane kudaratano kAyado zIkhavavA mAguM chuM. tame badhA kheDUto hovAthI jANo cho ke jyAre thoDA kapAsiyA jamInamAM daTAI, saDI nAza pAme tyAre khetaramAM DhagalAbaMdha kapAsa pedA thAya che.. kaSTa to tame kyAM nathI veThatA ? kheDUta jeTalAM TADhataDako, varasAda, cAMcaDa, macchara vagereno upadrava koNa sahana kare che ? sarakAra ethI vadhAre zuM du:kha nAkhI zake tema che ? paNa du:kha samajapUrvaka khamo e huM mAnuM chuM; eTale julamanI sAme thatAM zIkho, teno bhayathI svIkAra na karo. A dharatI para jo koIne chAtI kADhIne cAlavAno adhikAra hoya to te dharatImAMthI dhanadhAnya pedA karanAra kheDUtane ja che. AkhuM jagata kheDUta upara nabhe che. -[ 18 ] UMcuM mAthuM rAkhIe ! | vepArI TADhe chAMye dukAna mAMDI bese tene be hajAra vArSika Avaka sudhI kazo kara nahIM, paNa | kheDUtane vIvuM jamIna ja hoya, tenI pAchaLa baLada | rAkhato hoya, bheMsa rAkhato hoya, Dhora sAthe Dhora thato hoya, khAtarampaMja karato hoya, varasAdamAM ghUMTaNa samA pANImAM vIMchIo vaccA hAtha ghAlIne te bhAtanI ropaNI kare, temAMthI khAvAnuM pAna pakave ane devuM karIne bI lAve, temAMthI thoDo kapAsa thAya; te pote bairI chokarA sAthe jaIne vINe, gAllImAM ghAlIne te vecI Ave, ATaluM karIne pAMcapacIsa tene maLe to teTalA upara paNa sarakArano lAgo. kheDUta DarIne duHkha veThe ne jAlimanI lAto khAya enI mane zarama Ave che, ne mane thAya che ke kheDUtane rAMkaDA maTADI UbhA karuM ne UMce mAthe pharatA karuM. eTaluM karIne maruM to mAruM jIvyuM saphaLa mAnuM.. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grAmoddhAra | hindustAnane sAcuM svarAjya anubhavavAnuM hoya to gAmaDAnI sikala, kheDUtanI sikala badalavI joIe . gujarAtamAM athavA hindustAnamAM game tyAM jAo to gAmaDAMmAM bhAgoLe ukaraDAnI badabu Ave na parasevAnI roTI | kheDUtane meM kaheluM ke tame dareka ThekANe Doka nIcI na karo. tamAruM mAthuM sarajanahArane name, bIjA koIne na name. baLada moTarathI bhaDake che tema tame (kheDUto) sarakAranA ane jamInadAranA mANasathI bhaDako cho. e bhayano kazo artha che ? e sarakAranA mANasa koNa ane jamInadAra koNa ? ene be mAthAM ke cAra kAna che zuM ? tamAre DaravAnuM hoya ke ene DaravAnuM hoya ? tame to jagatanA annadAtA cho. tamArA jeTalA pavitra jagatamAM koNa che ? tame nirdoSa cho ema huM nathI kaheto, paNa jagatamAM ochAmAM ocho pApI manuSya je potAnA parasevAnI roTI khAto hoya to te tame cho. ane tame to tamArA parasevAnI roTI paNa pUrI khAdhA vinA pArakAnAM peTa bharo cho. tame na ho to jagata eka ghaDIbhara nabhI na zake ane jagata na narbha to jamInadAra to nabhe ja zAno ? gAma svaccha rAkhavuM joIe. gAmamAM cIMtharAM nahIM paDelAM hovAM joIe. DhoranA podaLA game tyAM paDelA na hovA joIe. gojuM na hovuM joIe. paradezI pAse moTAmAM moTI vastu zIkhavAnI hoya to te svacchatA che. mANasa pote ja potAnI AsapAsa svarga ke naraka banAvI zake che. ApaNAM gAmaDAMnI rakSA karI lejo . maraNano bhaya choDI dejo. saMgaThanamAM dAkhala thaI jajo. saMpa rAkhajo. ApaNAmAM duHkhI, bhUkhyAM hoya ene kAma Apajo , ane koI apaMga hoya ene khAvAnuM Apajo. [ 17 ] Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na komI ekatA | AvA anizcita samayamAM koI loko lUMTaphATa karavA maMDe ema bane. te vakhate bIjAnI lUMTaphATa thAya to ApaNe zuM, evuM na thavuM joIe. Aje eno to kAle ApaNo vAro. vaLI rakSaNanuM kAma bhaiyAthI, cokIdArothI, parAyA mANasothI nathI thavAnuM. cokIdAro rAkhazo to teo ja tamane lUMTaze. ApaNe potapotAnuM rakSaNa karatAM zIkhI jaIe. motano Dara manamAMthI kADhI nAkhyA vinA bahAdurI AvavAnI nathI. koI saltanata pAse evI baMdUka ke evo topano goLo nathI ke jenI jIvAdorI tUTI nathI ane mArI zake. vaLI jenI tUTI che, emAM jIva mUkI zake evI koImAM tAkAta nathI. A vastu koIne ja DI. nathI, jaDavAnI nathI. atyAre nAtajAtanA, UMcanIcanA, komakomanA bhedabhAva bhUlI jaI sau eka thAo, saMpa karo ane nIDara bano. tamArA gAmanuM saMgaThana pAkuM karajo. pAyakhAnuM ke dIvAnakhAnuM ! kheDUto Aje gAmaDAmAM makAno bAMdhe che. emAM ekano khUNo Ama hoya, bIjAno Ama hoya. rastAonI paNa kazI sarakhI racanA nathI hotI. ApaNe ApaNI rahevAnI jagA svaccha rAkhavI joIe, svaccha havA bagaDavI na joIe. gAmamAM dhULa na hoya, dhumADo na hoya, gaMdakI na hoya. DhoranI sAthe ApaNe Dhora nahIM thavuM joIe. nahIM to Thokaro khAtA AvyA cho tema khAyA karazo. zivajIno jevo poThiyo hoya che tevA ApaNAM gAya-Dhora joIne AMkha Thare, dila khuza thAya ema rAkhavAM joIe. AMgaNAmAM chANa paDyuM hoya ne tyAM mAkhI, macchara, jUA thAya e to narakavAsa che. ahIM gAmaDAmAM ThekANe ThekANe zauca mATe besavuM na joIe. chokarAMoe AMgaNAmAM zauca mATe nahIM besavuM joIe. pAyakhAnAmAM ane dIvAnakhAnAmAM pharaka na rahe evuM svaccha pAyakhAnuM hovuM joIe. na 19] [ 18 ] Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | anyAya sAme avAja tamArI ane sarakAranI vacce A dalAlo (jamInadAro) kyAMthI AvIne beThA che ? emanA bApadAdA jamIna kheDavA gayA hatA ke raLavA gayA hatA ? koNe emanA hakka yAvacaMdradivAkarI sAbita karI ApyA che ? e sarakArane amuka ja rakama ApyA kare ane tamArI pAsethI levAnuM mahesUla vadhAryuM ja jAya, e konA gharano kAyado bAramuM na karIe | jamIna gIro mUkIne bApanuM ke mAnuM bAramuM kare che, tyAre mane to lAge che ke AnA karatAM khoTuM bIjuM zuM hoI zake ? A to tame lohI pIo cho. potAnAM chokarAMne haMmezanA mATe bhikhArI karI mUko cho. tame to eka divasa khAI verAI jAo cho, paNa chokarAMne to Akho janmAro du:kha bhogavavuM | paDe che. te chokarAnuM lohI pIdhA barobara che. te khAdhA karatAM to eka divasano upavAsa na karIe ? devuM karIne bAramuM karanAra to gAMDo che. paNa zuM ApaNeya gAMDA chIe ? huM paMcane kahuM chuM ke ApaNe khoTA kharca karI zA mATe bAramuM karIe ? jo paisA vadhAre hoya to chokarAMone zikSaNa Apa, vighAlayo sthApo ane sagavaDa hoya to Azrama sthApo. temAM ja kalyANa raheluM che. - 20 - zA sAru tame e kAyadAne mAno cho ? zA sAru tamArA peTano khADo purAya nahIM tyAM sudhI tame ene kazuM ApavAne taiyAra thAo cho ? tame tArA khAvA pUratuM joIe eTaluM anAja pakavIne besI rahone, eTale e lokone khabara paDI jaze jyAM jyAM anyAya lAge tyAM tyAM sAme thAo tamArA netAo sAthe vAto karo, saMgaThana karo eka thAo ane dareka anyAyI kara ApavAnI nA pADo. - 21] Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zramanuM mahattva jagatamAM tamAre taravuM hoya to hAthapaga upara bharoso rAkho, mahenata sAthe mahobata rAkho. jenuM zarIra keLavAya che tenuM magaja paNa sAthosAtha khIle che. buddhino ekalo vikAsa nakAmo che. tethI jagatane phAyado nathI. buddhi sAthe zArIrika zrama mATeno prema khIlavo joIe. udyoga ane vidyAno ekatAra thatAM adbhuta zakti utpanna thAya che. janmathI darekane kudaratI zakti maLelI hoya che. tenA vikAsathI te tarI ke DUbI zake che. duniyA sAthe bAtha bhIDavI hoya to apaMga thavuM na posAya. pAMgaLA thaIe to hiMdustAna upara bojArUpa thaI paDazuM. tamane je maLyuM che te bIjAne ApavA taiyAra rahevuM joIe. 22 keLavaNImAM krAMti yunivarsiTIno pAka ATalo saDelo kema che ? tenAmAM teja kema nathI ? svarAja bhogavavAno tenAmAM utsAha kema nathI ? je abhaNa mANasomAM teja jouM chuM te paNa temanAmAM kema nathI dekhAtuM. AjanA prasaMge zikSakone upadeza Apavo e keLavaNIkAronuM kAma che. huM to bIjA kSetramAM paDyo chuM. duniyA e jabaradasta vidyAlaya che. e mahAvidyAlayanI DigrI jhaTa jhaTa maLatI nathI. dareka ema svIkAre che ke AjanI keLavaNImAM khAmI che, ene sudhAravI joIe. chatAM hindustAnamAM eTalI durbaLatA AvI che ke navo mArga levA koI taiyAra nathI. ApaNAmAM kaMI sAhasa nathI rahyuM, ApaNe bhIru thaI gayA chIe. e kAraNe keTalAka navA mArge javA taiyAra nathI. AjanI keLavaNImAM krAMti karavAnI jarUra che. 23 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ { sAco zikSaka (mANasano ghaDavaiyo) | pahelAM zikSaka e gAmanA hRdayano mAlika hato. gAmanA kajiyA patAvato, vahemIno vahema dUra karato. bekAra mANasane mArga batAvato. bALakane jJAna Apato. e mAna jatuM rahyuM ane kaoNsTebalane mAna maLyuM. ane zikSakane gaNa sthAna maLyuM. paTela, talATI ane zikSaka e gAmanA staMbha hovA joIe. zikSakoe koI paNa prakAranuM vyasana nahIM | rAkhavuM joIe, vyasana e dhanikonAM pAkhaMDa che, durbaLa mANasonAM lakSaNa che. jene mATalAM ghaDavAnAM nathI, paNa mANasa ghaDavAnA che ene koI paNa prakAranuM vyasana na hovuM joIe. bALakone svacchatAnI keLavaNI Apo, enA gharamAM praveza karI enAM mAbApane keLavaNI Apo. sArA zikSakane loko mAthe laI pheravaze. sAro zikSaka gAmano prema eTalo saMpAdana kare ke e jAya tyAre gAma raDavA bese. na AtmAno vikAsa | Aje je keLavaNI ApavAmAM Ave che e | popaTanA jevI che. emAM vidyArthInA dilano ane zarIrano ekatAra nathI thato, nathI eno mAnasika ke zArIrika vikAsa thato. keLavaNI evI hovI joIe ke vidyArthInuM mana khIle, enuM zarIra khIle, enA AtmAno vikAsa thAya. jo gharanuM vAtAvaraNa anukuLa na hoya to zALAmAM jeTaluM bhaNe eTaluM ghera jAya tyAre rAtre | bhUlIne Ave. zikSaNano hetu zALA ane gAma ekabIjAne pUraka bane, bannene ekatAra karanAra hovo joIe. zArIrika ane mAnasika keLavaNI sAthe sAthe | apAya evuM hovuM joIe. gAmaDAM Aje je prakAranAM che e prakAranAM rahe to na bALakone | zikSaNa ApI zakAya, na gAmanA lokone ApI zakAya. na 2pa - | 24 - Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ garIbAIthI ghaDatara | ApaNo mulake garIba che, ApaNe pote garIbomAM rahevAnuM rahyuM. e garIbImAM paNa ApaNe suvAsa phelAvavI che. garIbAI e koI paNa prakAranI eba, doSa nathI. garIbAIno mAro potAno bacapaNano dAkhalo ApuM. ATha divasanuM bhAthuM kharbha laI peTalAda jatA ane pAMcasAta chokarA sAthe eka koTaDImAM rahetA ane hAthe rAMdhIne khAtA. mArAM mA mane relavenI koTaDI sudhI ahIM mUkavA AvatAM ke relavemAM besavA na lalacAuM. A chAtrAlayanuM makAna joIne huM pelA maMdiranA khaMDeramAM rahIne bhaNato enuM smaraNa thAya che. amArA chAtrAlayanA pramANamAM A to mahela jevuM che. paNa makAna mANasane nathI banAvatuM. ame karamasadathI peTalAda ATha divasanuM bhAthuM laI jatAM ane hAthe rAMdhI khAtA. garIbAImAM mANasa jevo ghaDAya che tevo zrImaMtAImAM nathI ghaDAto. - ahiMsaka zakti | jagatano annadAtA kheDUta che. e na pedA karato hoya to ApaNe zaheramAM rahenAra bhUkhe marIe. je jagatanuM poSama kare che, e kAyara lekhAya che. enI zaktinuM ene bhAna karAvavuM joIe. e ja pramANe majUrone paNa svAzrayano pATha zIkhavavo joIe. kArakhAnAnA majUro bhale TreDa yuniyanamAM dAkhala thAya, paNa enA dhyeyamAM, sAdhanamAM koIne zaMkA na paDavI joIe. 'zuddha ane zAMtimaya' - e mATe potAnA manamAM pAkA phera rAkhavAmAM Ave te barAbara nathI. koI vakhate koI majUra vIpharyo to kArakhAnAnA menejara, mAlikane mArI zake, paNa emAMthI ene je veThavuM paDe che; eno to jene anubhava thayo hoya te jANe che. ahiMsaka saMgaThanamAM ApaNI kharI zakti rahI che. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMgrejonI mahemAnagati aMgreja sarakArane mAre mATe rojanuM cAra AnAnuM kharaca thayuM ne temAM huM bAdazAhI karato. mane tyAM juvAranA roTalA ne bhAjI maLatI. tenuM mane du:kha nathI. huM nAdAnane ghera mahemAna thayo eTale teNe mAruM potAnI samaja pramANe svAgata karyuM. amArAmAMnA ghaNAne sarakAra rojanA dasa AnAno khorAka ApavAne taiyAra hatI, paNa amArA bIjA bhAIone cAra AnAno khorAka maLato hoya tyAre ame dasa AnAthI peTa bharavAnI nA pADI. ame cAra AnAmAM moja karI ane Aje jeo jelamAM che teone cAra ja AnA maLe che. amane sarakArI amaladAro maLavA AvatA, tyAre teo pUchatA ke, 'tame dUbaLA kema thaI gayA ?' meM javAba Apyo ke, 'tamArI mahemAnagIrIthI sto ! tame amane cAra AnAno khorAka Apo temAM ame jADA kyAMthI thaIe ?' 28 kharuM jelakhAnuM kyAre pakaDAvuM ane kyAre na pakaDAvuM e huM jANuM chuM, tevuM koI nathI jANatuM. mane je ghaDIe lAgaze ke atyAre mArA jela javAthI dezanI sevA thAya ema che tyAre huM tarata jelamAM jaIza, ane bahAra rahevAmAM phAyado che ema lAgaze tyAM sudhI bahAra rahIza. A sarakArI jela e te kaMI jelakhAnuM che ? kharuM jelakhAnuM to mAyAnuM baMdhana che. A ApaNA AtmAne je moha, mAyA ne kAmakrodhanAM baMdhana che, e ja kharuM jelakhAnuM che. je mANase e baMdhana svecchAthI toDyAM che e mANasane A jagata paranuM baLavAnamAM baLavAna evuM koI paNa sAmrAjya baMdhanamAM rAkhI zakavAnuM nathI. AthI ja huM kahuM chuM ke jela to mane kaMI hisAbamAM ja nathI ne A jiMdagImAM to te mAre mana kaMI ja nahIM hoya. 29 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ verajhera vIsarIe | tame ApelA aihika vastuonA ApabhoganI sAthe sAthe tamArAM aMtaramAM tyAganI bhAvanA pedA thaI haze to dunyavI vastuonI tamArI khoTa tamane nAsIpAsa karavAnuM ke tamArA AtmAne kuMThita karavAne badale tamArI AtmazuddhinuM sAdhana banI jaze ane bIjAonI sevA mATe tamane vadhu yogya ane vadhu sArA banAvaze. ApaNI Aphatane prasaMge jUnAM verajhera. sevavAnuM ApaNane nahIM pAlave. ethI karIne kalahanA mULane UMDuM dATI do ane gaI gujarI bhUlI jAo. ane TUMkI najara rAkhI, svArthathI AMdhaLA banIne jeo damananItinA hathiyArarUpa banyA che temane maherabAnI karIne tamArAthI aLagA na rAkhazo. temanA pratye paNa mamatA rAkhajo. Akhare to teo ApaNA bhAIo ja che. teo zuM karI rahyA hatA tenI temane khabara na sevAne badale svArtha | lAkhoe jelo bharI, mAlamilakatanI kurabAnI karI te zuM game tevA svArthasAdhu mANasone pesI javA devA mATe hatuM ? paraMtu mane koI batAve to kharA ke ATalAM badhAM varSa khurazImAM besavAnuM maLyuM chatAM haju te choDAtI kema nathI ? sevA karavAno ATalo badho utsAha kema caDI gayo che ? loko sevA levAnI nA pADe che topaNa sevA karavAnI ATalI badhI haTha kema kare che ? evI kevI sevAnI dhagaza thaI che ke pacAsa pacAsa hajAranuM pANI karIne paNa sevA karavI che ? Avo moTo dezasevaka to koI na joyo ! ene to mahAtmA gAMdhI karatAM paNa moTo tapasvI kahevo paDaze. eka mANasa bIjA mANasane gulAma rAkhe e guno che. rAkhanAra to gunegAra che ja, paNa rahenAra paNa gunegAra che. je mANaso gulAmIne pasaMda karatA thaI gayA che tene gulAmImAMthI choDAvavA kaThaNa che. na 31 nahotI. - 30 | Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eziyA choDo Aja sudhI yuropanA lokoe eziyA ane AphrikAnuM lUMTI khAdhuM enuM pApa phUTI nIkaLyuM che. AphrikAnA lokoe kAMkarI mArI nathI chatAM ene vAghavarunI mAphaka phADI khAya che. tulasI hAya garIbakI. enuM (yuropiyanonuM) rAjya kSINa thaI rahyuM che. yuropiyanone AkhuM eziyA choDavuM ja paDaze. jyAM sudhI eziyA nahIM choDe tyAM sudhI jagatamAM zAMti thavAnI nathI. 'hiMda choDo'thI AgaLa vadhIne huM kahuM chuM ke 'eziyA choDo'. eziyAno ekeeka deza svataMtra thavo joIe. eziyA choDo kahuM chuM tyAre ahIM ApaNA dezamAM dIva, damaNa, govA paDelAM che ema eka jaNa kahe che. paNa ekaDo bhUMsAyo eTale mIMDAM enI meLe bhUMsAI javAnAM che. mane aMgrejo upara roSa nathI paNa mane roSa che hindustAnanI kAyaratA para, bIjo roSa che aMgrejonA sAmrAjya-vAda para ane trIjo roSa che yuropiyanonA gumAna 52. emanA abhimAnathI Aje duniyAnI A dazA thaI che. 32 mananI ALasa muzkelI dUra karavAno prayatna ja na thAya, to muzkelI TaLe kyAMthI ? muzkelI dIThI ke, hAthapaga joDIne besI paDavuM ane tene dUra karavAnI koziza na karavI, e narI kAyaratA che. puruSArtha muzkelIo oLaMgavAmAM che paNa mANasa ghaNuMkharuM ALasu hoya che. ane ALasa zarIranuM ja hoya che evuM nathI, mananuM paNa hoya che. hajI ApaNAmAMnA ghaNA loko A mAnasika jaDatAmAMthI mukta thayA nathI. je rivAja yA paddhati paraMparAthI UtarI AvI che, jenI rUDhi paDI gaI che, ane je gADAMnAM paiDAMthI paDatA UMDA cIlA jevI banI gaI che, temAMthI bahAra nIkaLavAne mATe mahenata ane udyamanI jarUra rahe che. cIlAvALo rasto joIe to vadhAre lAMbo hoya, are, UMdhoye hoya, toye sAmAnya lokonuM valaNa cIlAmAMthI bahAra nIkaLavAnuM hotuM nathI. 33 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na kAyaratA | ApaNI ahiMsA e kAyaratAnuM DhAMkaNa thaI paDyuM che. Aje to lokone sanepAta thayelo dekhAya che. je te kahe che, mAre iMglaMDa javuM che, amerikA javuM che, raziyA javuM che, paradezano moha lAgyo che. yuropanAM moTAM moTAM mazIno ane udyogo ane tyAMnI navI samAjaracanAnI e loko vAto kare che. paNa gAMdhIjIno e rasto nathI. ApaNA para je mANasonA rakSaNanI javAbadArI hoya, emanA para jokhama AvatAM khATalA taLe bharAI javuM ke bAraNAM aDakAvI devAM, enA karatAM to rakSaNa mATe laDatAM laDatAM marI javuM sAruM. jAnavara paNa saMkaDAmaNamAM AvatAM ziMgaDAM uThAve che, to mANasa potAnI bahenadIkarI para jokhama AvatAM nAsI jAya e to jAnavarathI paNa bhaMDo kahevAya. ApaNAmAMthI kAyaratA kADhI nAkhavI joIe. - sAcA kuLavAna | vyaktionA sArA jIvanathI ja sAmAjika jIvana UMcuM thAya che. jenI pAse ochI zakti hoya ene zaktivALAoe UMcA levA joIe. koI dhanika hoya tenI IrSA nahIM karavI joIe. garIba hoya teno tiraskAra nahIM karavo joIe. ebo kADhyA vinA svataMtra hindustAnane zobhAvI nahIM zako. Aje je mANasa jAtamahenata para AdhAra nahIM rAkhe te bhAMgI paDavAno che. ame moTA gAmanA chIe evuM mithyAbhimAna, ame UMcA kuLanA chIe evuM mithyAbhimAna ApaNe choDavuM joIe. jemaNe sarakAranI khuzAmata karelI, potAnA samAjanuM nukasAna karIne sarakArane madada karelI emane desAIgIrIo maLelI. enuM abhimAna zuM ? kharAM kuLa to have racAvAnAM che. je sevA kare ane je cAritravAna hoya e ja sAcA kuLavAna che.. na 35 ] Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na mAruM ane tamAruM kartavya | mane tame jeno (gAMdhIjIno) ziSya kaho cho te guru to roja mArI pAse paDelA che. emano paTTaziSya to zuM, aneka ziSyomAMno eka thaI zakuM eTalI paNa yogyatA mArAmAM nathI e vize mane zaMkA nathI. e yogyatA jo mArAmAM hota to tame bhaviSyane mATe mAre vize je AzAo batAvI che te meM Aje ja siddha karI hota. mane AzA che ke hindustAnamAM emanA ghaNA ziSyo jAgaze, jemaNe emanAM darzana nahIM karyA hoya, jemaNe emanA zarIranI nahIM paNa emanA maMtranI upAsanA karI haze. A pavitra bhUmimAM koka to evo jAgaze ja. keTalAka loko kahe che ke gAMdhIjI cAlyA jaze tyAre zuM thaze ? huM e vize nirbhaya chuM. emaNe pote karavAnuM hatuM te karI lIdhuM che. have je bAkI raheluM che te tamAre ne mAre karavAnuM che. na koro kAgaLa mAtra ) bAraDolIne mATe mane mAna Apo cho te mane ghaTatuM nathI. koI asAdhya rogathI pIDAto dardI pathArIvaza hoya, A duniyA ne pelI duniyA vacce jholAM khAto hoya, tene koI saMnyAsI maLe, te jaDIbuTTI Ape ane e mAtra ghasIne pAvAthI dardInA prANa svastha thAya evI dazA hiMdustAnanA kheDUtonI che. huM to mAtra eka saMnyAsIe je jaDIbuTTI mArA hAthamAM mUkI te ghasIne pAnAra chuM. mAna jo ghaTatuM hoya to te ja DIbuTTI ApanArane che. jemaNe mArA para jarAye avizvAsa nathI rAkhyo, saMpUrNa vizvAsa rAkhyo che ane tAlIma batAvI che, evA sAthIo mane maLyA che. e paNa mAruM kAma nathI. AvA sAthIo pAkyA che, jemane sAru gujarAta magarUra che, te emanuM kAma che. Ama, jo A mAnapatramAMnAM vakhANa vaheMcI ApavAmAM Ave to badhAM vakhANa bIjAne bhAge jAya ane mAre bhAge A koro kAgaLa ja rahe ema che. { 37 ] Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakti ane maryAdA huM kheDUtomAM vasanAro eka kheDUta chuM. kheDUto pAse huM svaccha kAma karAvavA icchuM chuM, enI sAthe dago karavA icchato nathI, enI pAse do karAvavA paNa icchato nathI. bAraDolIno akhataro karIne huM sUI gayo nathI. jyAM sudhI kheDUtonuM duHkha mArA dilamAM vaseluM che tyAM sudhI huM tene choDavAno nathI. huM bAraDolImAM polIsane kaheto hato ke, lakhoTe, bharamaDe ramo, tamAre sAru ahIM kazuM kAma nathI. mArA jevA kheDUtanuM tamArA jevA vaktAo ane rAjanItikuzaLa puruSomAM sthAna nathI. mane kheDUtamAM kAma karavAnI hathoTI che, ane emAM mArI zakti ane e zaktinI maryAdA rahI che. kheDUtone oLakhavA ane jAte kheDUta banavA mAre vIsa varSano pAchalo anubhava ane saghaLuM bhaNeluM bhUlavuM paDyuM. 3. kaTu chatAM hitakArI huM poteya kisAna chuM. kisAna kuTuMbamAM janmyo chuM. emAM ja Ucharyo chuM. kisAna kuTuMbonI garIbAIno meM ThIka ThIka anubhava lIdho che. mArA potAnA ja parizramathI aMdhArA kUvAmAMthI bahAra AvI huM jagatano prakAza joI zakyo chuM. kisAnonAM duHkhonI jhINI jhINI vAto huM sArI rIte jANuM chuM. hiMdanA senApatinI mane jagA ApI che. huM kheDUta chuM. cokhkhI vAta karIza. dUdha ane dahIMmAM paga nahIM rAkhuM. saphAInI jUThI jUThI ane khoTI vAto mane AvaDatI nathI. mArI pAse prapaMca nahIM cAle. huM kheDUtano dIkaro chuM. kheDUtanI jIbhamAM mIThAza hoya nahIM. mArI jIbha kuhADA jevI che ane mArI vAta kaDavI lAge topaNa ApaNA beunA hitanI che. huM sApha vAta pasaMda karanAro chuM. 39 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nuM sanmAnano bhaya - mArA jevA sipAIone vadhAre baMdhanamAM nAkhavA tame mAnapatra Apo cho. mAnapatramAM tame mArAM ghaNAM vakhANa karyA che. emAM lakheluM badhuM mAnI lauM to mArA paga havAmAM adhdhara thaI jAya. paNa mane to dharatI para paga mUkavAnI Adata che. huM pAkI jamIna para paga mUkuM chuM. hiMdustAnanA lokonI Adata che ke koIe thoDIka sevA karI eTale tenI kadara karavI. amuka kapaDAM paheravAthI thoDo koI sAdhu thaI jAya che ! kaoNMgresamAM badhA sAdhupuruSo nathI. mANasa jeTalA sanmAnane lAyaka hoya teTaluM ja tenuM sanmAna karavuM joIe, ethI vadhAre na karavuM joIe. nahIM to ene nIce paDavAno Dara rahe che. je netA banyo tene nIce paDavAno Dara rahe che. paNa huM to sipAI chuM. ApaNA dezamAM eka netA che. eno huM sipAI chuM. enI sevA karuM chuM. eno hukama uThAvavAnI bane teTalI koziza karuM chuM. [ 40 ] na A mATIno mAnavI | hindustAnanI svataMtratA najaronajara jovAnI mArI umeda che. AMkhanA palakArA jeTalI jiMdagI che. IzvaranI mAyA che. ene koI pahoMcI zakatuM nathI. ApaNI AMkha AgaLa joIe chIe ke moTAM moTAM sAmrAjyo UthalI paDyAM, moTA moTA dezo phaTaphaTa UDI gayA. zrIkRSNanuM vikarALa svarUpa gItAnA agiyAramA adhyAyamAM kahyuM che, tevuM thaI rahyuM che. mahAtmA gAMdhIe sevAno maMtra Apyo. e sevAnI bharatImAM huM dAkhala thayo ane A TUMkA jIvanamAM thaI zake eTalI sevA karI. mAtAne potAnuM kANuMkubaDuM bALaka rUpALuM lAge che, ema mArA pratye tamAro prema che. mAnapatramAM varNavelA guNonI to AyuSya pUruM thAya tyAre khabara paDe. sanmAna meLavavAne yogya hoya te | mANasa dareka jagyAe sanmAna meLave che, paNa potAnA janmasthAnamAM (karamasadamAM) sanmAna meLavavuM kaThaNa che. huM ahIMnI dhULamAM ramelo chuM . A (karamasadanI) mATIno banelo chuM. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | motanI mardAnagI |eka ja vAta dhyAnamAM rAkhavAnI che ke maravAnuM eka ja vakhata che. darekane mATe kAthI ne vAMsa sivAya bIjuM che ja nahIM. tamArI pAse evI kaI cIja che ke tame sAthe lo cho ? tame kema Daro cho ? tame e vAta bhUlI jAo cho ke tamane ane mane pedA karanAra eka che. zA sAru tame maraNathI Daro ? jamInadAra amara thaIne Avyo che ? rAjA paNa amara nathI to jamInadAra zeno amara ? eka vAra maravuM che te maravuM che. paNa tenI kUMcI nathI sarakAranA hAthamAM ke nathI jamInadAranA hAthamAM, paNa kevaLa IzvaranA hAthamAM che. kheDUtone ane tamane kahuM chuM ke IzvaramAM zraddhA che ? khudAmAM tame mAno cho ? janmyA te mare che te jANo cho ? maraNamAMthI koI chUTavAnA nathI. nAmardanA mota karatAM bahAdura ane AbarU dAranA maraNe maratAM zIkho. - 4ra | amadAvAdanuM ajavALuM | amadAvAda e gujarAtanuM pATanagara che. enI prAcIna jAhojalAlInA itihAsamAM UtaravAno A samaye kazo upayoga huM joto nathI. vepAra-udyoganuM paNa e mathaka che. paNa hAlanA samayamAM enI mahattA to sAbaramatIne kAMThe AvelA pavitra satyAgrahaAzramamAM rahelI che. gujarAta rAjakIya pariSadano pAyo nAkhanAra ane hindustAnanA rAjakIya jIvananA cAlato AvelA pravAhanI dizA badalanAra karmavIra mahAtmA gAMdhIjIe sAbaramatIne kAMThe vAsa karI amadAvAdane jevuM dIpAvyuM che evuM te kazAthI dIpyuM nathI. navajIvana dvArA gujarAtanI prajAmAM satya ane ahiMsAnuM siMcana teo karI rahyA che, ane yaMga inDiyA mAraphate AkhA bhAratavarSane nidrAmAMthI | gADI svamAna ane svadharmano maMtra zIkhavI rahyA che. sArA hindustAnanI AMkha A samaye gujarAta upara che. evA kaTokaTInA samaye gujarAta kayo mArga grahaNa kare che te sau koI joI rahyuM che. 43 | Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ unnatino AdhAra keLavAyelA vargane mAthe A samaye bhAre javAbadArI rahelI che. prajA ajJAna che, prajA taiyAra nathI ema kahI teo javAbadArImAMthI mukta thaI zakatA nathI. prajAne keLavavAmAM, tene joItI tAlIma ApavAmAM, tene sumArge doravAmAM akSarajJAnanI khAsa jarUra nathI. tene keLavavAnI javAbadArI to temane ja zira rahelI che. tenAthI dUra rahI potAnA dhaMdhAmAMthI phAjala paDatA vakhatamAM myunisipAliTI, lokalaborDa ke dhArAsabhAomAM jaIne ja sevA karavAthI A kAma banI zake tema nathI. keLavAyelo varga rAjyanI anItinAM chidro svAbhAvika rIte sahelAIthI joI zake che, tene te ughADAM pADe che, ane tethI te sarakArane akAro thaI paDe che. paNa teTalAthI ja enuM kartavya samApta thatuM nathI. prajAnI unnatino AdhAra tenI hiMmata, tenA cAritrya ane tenI bhoga ApavAnI zakti upara rahelo che. ** yuddhanI zaraNAI gujarAta kaoNleja kAle savAre khAlI thaI jAya to te kaoNlejamAM kAMI pazu-prANI ke janAvaronuM pradarzana bharavAnuM nathI. e ja makAnano ApaNe prajAkIya dekharekha heThaLa upayoga karI zakIe tema chIe. mATe gujarAtanA vidyArthIoe A bAbatamAM asarakAraka kAma karI batAvavA kharA sAhisaka thavuM joIe. badhAnA karatAM dezanA zreyano vadhAre AdhAra tamArA ja sAhasa para rahelo che. dezane tame ja svataMtra banAvavA moTI madada karI zakazo. tene mATe yuropamAMnA dAkhalA tAjA che. asahakAranA yuddhanI zaraNAI vAgI rahI che. yuddhano AraMbha thayo che, to pachI te vakhate 'huM zuM karIza' | ke 'mAruM zuM thaze' evA nirmAlya vicArono khyAla nahIM karatAM sarva koI temAM jhaMpalAvI gajA pramANe madada karavA sajja thaI rahe. 45 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | sAcA sevakonI jarUra | paradezI mANasoe ApaNAM bALakone phoDI emanI mAraphata rAjya karavA mAMDyuM. have ApaNA AgevAnoe TharAva karyo ke ApaNe ApaNAM bALakone tyAM jatAM aTakAvavAM. vilAyatathI talATI vagere lAvavAnA nathI. mATe ApaNe ApaNA mANasone ja tyAM jaTA aTakAvavA. jeo che temane choDavAnuM kahezo topaNa teo eTalA badhA saDI gayA che ke temAMnA ghaNAkharA to mAnaze nahIM. tame juo cho ke koMgrese TharAva karyo che ke vakIloe vakIlAta choDavI, paNa thoDAe ja choDI che. tame jyAre nokarI choDavAno TharAva thaze tyAre saDI gayelAo mAnaze nahIM. mATe je TalI nizALo che teno kabajo lo ane ApaNA chokarAone ApaNI para julama karavA nahIM, paNa prajAnI sevA karavA lAyaka thAya tevuM zikSaNa Apo. gAmanI zobhA gAmanA vakIlo ke DaoNkTaro upara nathI, paNa gAme keTalA sevako pedA karyA te upara che. atyAre hiMdane sAcA sevakonI jarUra che. svadezIno jaya ApaNI nizALomAM reMTiyA cAlu karo, bALakone kAMtatAM zIkhavo ne gheraghera reTiyA mukAvo. dharma mAtra maMdiramAM javAmAM nathI, paravaDImAM kabUtarane dANA nAkhavAmAM ke kIDIne loTa nAkhavAmAM ja samAI jato nathI. lAkho mANaso kapaDAM vinA duHkhI thAya che, to ApaNo dharma pahelo to e che ke gheraghera reMTiyA cAlu karavA joIe. je divase Ama thaze te divase sarakAra narama netara jevI banaze. kAraNa A sarakAra vepAra sAru AvelI che. vepAra narama thatAM, sarakAra narama thaze. mATe A gAmamAM e ke dukAna evI na hoya je paradezI kApaDa vece; eke darajI ke dhobI evo na hoya ke je paradezI kApaDane hAtha aDakADe. je loko rAjya kare che te potAnA dezamAM paradezI vastune hAtha aDakADatA nathI. ApaNane laMgoTI jeTaluM maLe topaNa svadezI kApaDa levuM, bhAga pADI vaheMcI levuM, tyAre ja A mAyAno tyAga thaze. na 47] Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahiMsA e prANI damananItinI sAme svarAjyanA sainikoe hiMmata ane dRDhatAthI javAba Apelo che tene mATe ApaNe magarUra thavA jevuM che. ApaNe temane mubArakabAdI ApIe chIe. temanI tapazcaryAthI svarAja ApaNI pAse AvatuM jAya che. temanI du:kha sahana karavAnI zaktinuM anukaraNa karavAmAM ApaNI jIta rahelI che. paraMtu ApaNI duHkha sahana karavAnI zakti upara jeTalo jItano AdhAra che, tenA karatAM ApaNI zAMti jALavavAnI zakti upara jItano vadhAre AdhAra che.... zAMtipriya hindustAna mAlegAMva jevA bhayAnaka banAvathI tharathara kAMpe che. hindustAnanuM khamIra ja evuM che ke evA banAva e sahana nahIM karI zake. asahakArano prANa ja ahiMsA che; hiMsA enuM mRtyu che. mAlegAMvano banAva ApaNane cetavaNI Ape che ke hAlanA maryAdita kramane choDI AgaLa javAne hajI vAra che. [ 48 | maMDaLano artha | amaladAronI preraNA ke AzrayathI A maMDaLo sthapAtAM hoya to tethI zAMtine badale azAMtino bhaya vadhAre che. amaladArono to sulehazAMti jALavavAno dharma che ja ane e dharma teo pALatA hoya to A maMDaLanI zI jarUra paDe ? ghaNe bhAge to nAnAmoTA amaladAro prajAne hada uparAMta cIDave che tene pariNAme ja tophAna ke azAMti thAya che. pachI te tophAnanI javAbadArI koInA bhASaNa upara DhoLI pADavAmAM Ave che. amaladAra ane prajA vacce premano chAMTo na hoya tyAM sudhI AvAM maMDaLamAM bhaLavuM e jALamAM phasAvA jevuM che. jyAre premabhAva haze tyAre AvAM maMDaLonI AvazyakatA ja nahIM hoya. jo amaladAra varganA Azraya ke uttejanathI A maMDaLa sthapAtAM na hoya to A maMDaLa sthApanArAono hetu zo che e mane samaja paDatI nathI. zuM Aja sudhI teo azAMti ke arAja katA pasaMda karanArA hatA ? temano prajA upara keTalo kAbU che tenI temane khabara hovI joIe. ( 49 | Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svarAja mATe samarpaNa | dArU AdinAM malina pINAMthI bacavAnI bAbatamAM paNa evo ja virodha. amadAvAdamAM ATalA badhA pArasIo che, temAMthI eka paNa evo na nIkaLyo je dArU nuM pIThuM baMdha karAvI koI bIje dhaMdhe pIThAvALAne vaLagADI zake. A badhA para pUrato vicAra karIne have loko para dRSTi pheMkavAmAM AvI che. lokoe pahelI ja mAgaNI mAgyA dAma daIne saphaLa karI che. karoDa rUpiyA bharAI cUkyA che. netAone loko para bharoso che. sAmAnya loka je bhoga Apaze, svarAjya prApti mATe jeTaluM karaze teTaluM bIjA koI nathI karavAnA. prajAe have samajavuM joIe ke kevaLa karoDa rUpiyA vaDe ja svarAjya na maLe, khilAphatanI Ata na maTe, paMjAbanA anyAyo nirmULa na thAya. svarAjyaprAptinI vastu nAnIsUnI nathI. eTale tenI prApti mATe je bhoga Apavo paDe te paNa nAnosUno to na ja hoya. - 50 ] -videzI kApaDano bahiSkAra videzI kApaDane agnidAha to devAyo paNa na hato, kevaLa teno TharAva ja thayo hato, teTalAmAM to laeNnkezAyarane saLavaLATa thayo ane have pratinidhimaMDaLa hinda AvavAne taiyArI karI rahyuM che ! e bhale Ave. ApaNe ApaNI caLavaLamAM makkama rahevAnuM che ane zuddha dAnatathI videzI kApaDano hamezane mATe bahiSkAra karavAno che. dezanI tetrIsa karoDa prajA eka manathI jo ATaluM ja kare, to svarAjyaprAptine jarA paNa vilaMba na thAya. Disembara sudhI paNa rAha jovI na paDe. svarAjya vaheluM maLaze ke moDuM teno AdhAra prajAnA saMyama ane bhoga para ja rahelo che. jyAre evI majabUta ekatAno divasa Avaze tyAre tame ema mAno cho ke paradezanI eka lAkha jeTalI saMkhyA dharAvatI koma ahIM paDI raheze ? e koma cakora che. te cetI ja che ke have hindane gulAmImAM rAkhe nahIM pAlave. na 51 | Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | ApaNuM kartavya | sarakAra zuM kare che e tarapha joyA vinA ApaNuM kartavya zuM che eno ja vicAra ApaNe karavo joIe. eTalA mATe ja svadezIno saMpUrNa aMgIkAra karavAnuM prajAne sucana thayuM che. videzI kApaDano bahiSkAra karavAmAM kAMI jhAjho bhoga nathI ApavAno. jo eTalo bhoga na ApavAno hoya to pachI chello rasto e ja rahyo che ke turaMgo bharavA mATe moTI saMkhyAmAM taiyAra thavuM. mudata have lAMbI nathI. Disembara sudhImAM ApaNe hisAba patAvI devAno che. te daramiyAna dare ke svadezIvrata pALatA thaI javAnuM che. hajI paNa koI bAkI rahyA hoya to temane mATe mahAtmA gAMdhIjInI jayaMtI prasaMge videzI kApaDanI trIjI vAra hoLI thavAnI che, te vakhate bAkI rahyA hoya temaNe gulAmImAMthI chUTavAnuM che. mUMgI sevA | grAmasevAnA badalAmAM koI hAra paherAvanAra, enuM saraghasa kADhanAra, tALI pADanAra ke mAMcaDe besADanAra nahIM maLe. UlaTuM ene to roTalA kADhavA paNa muzkela paDe ane harijanasevA kare to vaLI pANInAye vAkhA paDe. AvI badhI pratikULatAomAM je mANasa aDaga rahe te ja grAmasevaka banI zake che, e ja sAco sipAI che. svarAjyanuM AvuM be prakAranuM kAma che. paNa ghaNA e vastu samajatA nathI ane laDAI zAMta hoya tyAre paNa adhIrA thaI jAya che. bAbarA bhUtanI jema temane game tenI sAthe laDavAnuM joIe che. sarakAra sAthe laDavAnuM baMdha thayuM, to teo arasaparasa laDavA lAge che. evA mANasa grAmasevaka nahIM thaI zake. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na be grAmasevako - grAmasevake be vAta jANI levAnI jarUra che. pahelI e ke vagara kAraNe bolavuM nahIM. bIjI e ke potAnA kAmanI jAherAta thAya enI icchA rAkhavI nahIM. jAherAta ghaNI vakhata muzkelI UbhI kare che, jyAre khUNAmAM paDelAnuM kAma zobhI nIkaLe che. Aje tamane svAmI AnaMda ane ravizaMkara e be grAmasevakonA anubhavo sAMbhaLavA maLaze. e baMne Aje to jAhera vyaktio che; paraMtu teo baMne potAnI lAMbI varSonI sevAothI ja jAhera thayA che. ravizaMkarane tame bAraDolImAM joyA tyAre pahelAM ghaNAM varSothI e kAma karatA. je prajA corI ane lUMTa karanArI hatI tene sudhAravAnuM kAma teo karatA. paNa chApAMmAM emanuM nAma kadI jovAmAM AvyuM nahotuM. emane lekha lakhatAM to AvaDe ja zAno ? e bhASaNa karavA UbhA thaze tyAre tamane khabara paDaze ke e kaMI sAhitya pariSadamAM jAya evo mANasa nathI, gAmaDAmAM zobhe evo grAmasevaka che. - 54 ] samAdhAna zAnuM? | A badhuM tame jo samajo to mAre khAdIbhaMDAra | zuM kholavApaNuM hoya ? tame ja mULajI jeThA mArakeTane khAdInI mArakeTa banAvI do ne ! mAncesTaranuM kApaDa lAvI tenA dalAla bano cho te karatAM tamArA dezanA dalAla banI jAo. Ama kyAM sudhI dahIMmAM ne dUdhamAM calAvazo. have samAdhAnanI AzA choDI dejo. samAdhAna zAnuM hoya ? gulAmInuM te vaLI samAdhAna kevuM ? be mahine nahIM ne cAra mahine paNa nahIM - evuM samAdhAna kadI thavAnuM nathI. kApaDa silakamAM che tenuM zuM karavuM ema tame pUcho cho. mAruM mAno to huM to tamAruM jeTaluM hoya teTaluM paradezI kApaDa bheguM karI navI dilhImAM Dhagalo karuM ne dIvAsaLI cAMpI dauM. evuM kApaDa ApI do tenI yAdI karI rAkho. svarAja mAM lona kADhIne paNa tamArAM nANAM pUrAM karIza. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amara balidAna aneka vIro ane vIrAMganAoe prazasta rIte calAvelA satyAgraha yuddhamAM jemaNe potAnA prANa ApyA tevA itihAsane ajANyA, kIrtinAM kadI svapnAM na jonArA evA anAmI vIronAM amara nAmonI paNa mAre noMdha levI joIe. prabhu emanA AtmAne zAMti Apo. temanAM balidAna ApaNane Atmazuddhine paMthe caDAvo ane ApaNane vadhAre bhoga ApavA ane vadhAre tapazcaryA karavA prero. navajavAna bhagatasiMha, sukhadeva ane rAjagurune thoDA ja divasa upara phAMsI maLI che. tethI dezane pArAvAra ukaLATa thayo che. e yuvakonI kAryapaddhatinI sAthe mAre nisbata nathI. bIjA koI paNa hetune mATe khUna karavuM enA karatAM dezane mATe karavuM e ochuM niMdya che ema huM mAnato nathI. chatAM bhagatasiMha ane tenA sAthIonI dezabhakti, hiMmata ane balidAna AgaLa mAruM zira jhUke che. 53 ApaNAM duHkho sarakAra sAthe laDavAnuM to mIThuM lAge che, paNa yAda rAkhajo ke mAre to tamArI joDe paNa laDavuM paDavAnuM che. kheDUta potAnI bhUlothI duHkhI thaI rahyo che. te bhUlo huM sudhAravA mAguM chuM. temAM huM tamAro sAtha mAguM chuM. bAraDolI tAlukAnI baheno, jemaNe mArA para ATalo prema varasAvyo che, mane bhAI samAna gaNyo che, teo mane e kAmamAM sAtha Ape e mAguM chuM. emanI madada sivAya emAMnuM kaMI paNa banavuM asaMbhavita che. huM tamane kahI devA icchuM chuM ke sarakAra tamAma mahesUla mApha karI de chatAM tame jo na iccho to sukhI na ja thaI zako. sattAnA julamo sAme tame laDo e to mane pasaMda che. paNa ApaNe jANavuM joIe ke ApaNI potAnI ja mUrkhAIthI ApaNe bahu ja duHkhI thaIe chIe, ApaNe pote ja ApaNAM du:kho mATe javAbadAra chIe, to te sAme zuM ApaNe na laDIe ? te sAru to rAtadivasa jaMga mAMDavo joIe. 53 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hRdayapalaTo huM have bAraDolI tAlukAnAM tamAma mahAjano ane paMcone kahevAno ke tamArAM paMcone sajIvana karo, jUnAM khokhAMmAM navuM cetana reDo. paMco to evAM hoya ke jyAM garIbonuM rakSaNa thatuM hoya, jenA vaDe AkhI komano punaruddhAra thavA lAge. zuM nAnAM nAnAM bALakone paraNAvI mAryuM koI divasa koI komanuM kalyANa thaI zake ? je prajA chAtI para goLI jhIlavAne taiyAra thavAno dAvo karatI hoya te potAnAM nAnAM nAnAM bALakone kadI paraNAve ? tene mATe zuM sarakArane amuka uMmara pahelAM chokarAM paraNAvavAnI baMdhI karanArA kAyadA karavA paDe ? jo sarakArane ApaNA sudhArA mATe kAyadA ghaDavA paDatA hoya to ApaNe tenI sAthe kema laDI zakIzuM ? jema ApaNe sarakAranA dilano palaTo icchatA hatA tema ApaNAM potAnAM hRdayano palaTo paNa karavo paDaze. na kheDUtanAM duHkha - sAmAnya rIte kheDUtonAM be prakAranAM ja du:kha hoya che, eka ajJAnathI potAnA hAthe mAgI lIdheluM che; bIjuM ApaNe parataMtra chIe, pararAjyamAM chIe, gulAma chIe te che. te duHkha vizeSa che ane te sarvasAmAnya che. kheDUtone ekalAne ja nahIM, badhAne che. hindustAnanA bIjA bhAganA kheDUto karatAM tame kaMIka sukhI cho. bIjAone bhAre duHkha che. e du:kheM joyuM jAya tema nathI. karoDo kheDUta che jemane paheravAne kapaDuM nathI, khAvAne roTalo nathI, pIvAne cokhkhuM pANI nathI. te du:kha tamane nathI. paraMtu je samaju kheDUta che temane parataMtratAmAM svamAnabhaMganuM du:kha che. jema baLadanI Doka upara dhUMsarI mUko cho, ane te mAnabhaMganuM duHkha samajato nathI tema jo tame ye na samajatA ho to tamane paNa du:kha nathI paNa, jo tamAro AtmA jAta hoya to tamane pararAjyano amala DaMkhavo joIe. na pa9 ] Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na UMdho vepAra | tamArA pakavelA mAlanI ane tamArI vacce keTalAka dalAla che te vicAro. tamAro kapAsa bAvaLe jAya, tyAM jInamAM pilAya, tenuM rU bane, tyAMthI presavALA pAse jAya, tenI gAMsaDIo baMdhAya, tyAMthI relamAM amadAvAda jAya, te sodAmAMye vacamAM vepArI hoya, tyAMthI muMbaI jAya, tyAMthI AgaboTamAM paradeza jAya, tyAM kArakhAnAmAM kaMtAya ane vaNAya, tenuM kapaDuM bane te pAchuM AgaboTamAM muMbaI Ave, muMbaInI mULajI jeThA mArakeTamAM bharAya, tyAMthI amadAvAda Ave, amadAvAdathI te kApaDa calo Ave ne pachI tame pahero. A keTalo badho UMdho vepAra che ? baLadanI pAsethI ApaNe jema khetInuM kAma laIe chIe tema ApaNI pAse majUrI karAvI paradezIo badhuM laI jAya che. ane A nATaka badhuM ApaNA mANaso mAraphata ja cAlyA kare che. 4 ahiMsA-parAyaNa | koI paNa saMjogomAM ApaNe khUnAmarakIno tyAga karavA icchIo chIe. huM saccAIpUrvaka dAvo karI kahI zakuM chuM ke ame manasA vAcA karmaNA ahiMsAparAyaNa rahevAno prayatna karyo che. amArAmAM rahelI nabaLAI upara vijaya meLavI zuddha thavA ame kharA dilathI ane cokkasa prayatna karyo che. AnuM sauthI spaSTa citra hindumusalamAna ekatA che. joke atyAra sudhI ame ekabIjAno aNavizvAsa rAkhatA ane ekabIjAne kudaratI duzmana mAnatA AvyA, paNa have ame paraspara mahobata karavA lAgyA chIe ane pUrepUrA dostInA hakathI rahevA lAgyA chIe. Apane huM A abhimAna sAthe jAhera karuM chuM ke amAro saMbaMdha kevaLa dama vinAnI dostIno nathI paraMtu rASTrIya kArya AgaLa dhapAvavAmAM ame ekabIjAnI sAthe haLImaLI kAma karIe chIe. te ja pramANe ame pArasI, khristI vagere bIjA dezabAMdhavo sAthe mIThAzano saMbaMdha keLavyo che. 61 - 60 | Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na jIbhAjoDI nirarthaka - huM kAMI AgevAna nathI. huM to eka sipAI chuM. huM kheDUtano dIkaro chuM ane jIbhAjoDIthI svarAja maLe tema mAnato nathI. luccAImAM sarakArane ApaNAthI pahoMcI zakAya ema nathI. dhArAsabhAmAM aTakAyata nAkhanArane koIne sarakAre jelamAM pUryA nathI, paNa dhArAsabhAno bahiSkAra karanAra mahAtmAjIne kArAvAsamAM pUrI dIdhA che. ahiMsAnI sAme, chUTachATonA inkAranI sAme ane sahana karavAnI zakti sAme sarakAra hAMphI gaI che. dhArAsabhAnI caLavaLamAM paDIzuM to loko vadhAre ThaMDA paDI jaze ane mahAsabhA prajAno vizvAsa gumAvI besaze. dhArAsabhAnI caLavaLa mahAsabhAne vinAzakArI thaI paDaze. mahAsabhAe asahakAra pukAryA tyAra pachI temAM kheDUto bhaLyA che, majUro dAkhala thayA che ane strIo bhAga levA lAgI che. kAraNa temane kArya karavAnuM ane bhoga ApavAnuM temAM kSetra che.... dhArAsabhAnI AvI caLavaLo so varSa calAvo to ye svarAja maLanAruM nathI. - ura | AjhAdInuM vAyumaMDaLa loko sevA levAnI nA pADe che topaNa sevA karavAnI ATalI badhI haTha kema kare che ? evI kevI sevAnI dhagaza thaI che ke pacAsa pacAsa hajAranuM pANI karIne paNa sevA karavI che ? Avo moTo dezasevaka to koI na joyo ! ene to mahAtmA gAMdhI karatAM paNa moTo tapasvI kahevo paDaze. kAraNa ke gAMdhIjI paNa lokoe emanI zarate sevA levAnI azakti ke anicchA jaNAvI to nAnA sarakhA gAmaDAmAM jaIne besI gayA che. dhArAsabhAmAM jaIne svArtha sAdhI levAnA divaso have rahyA nathI e samajI levA jevuM che. mahAsabhA A kAmamAM paDe che te to dezanI bagaDelI havAne sudhAravA khAtara che, bhayabhItapaNAnuM vAtAvaraNa tene maTADavuM che, khuzAmatanI havA haThAvavI che ane dezamAM sarvatra AjhAdInuM vAyumaMDaLa jamAvavuM che, svAtaMtranI laDAImAM A moTo patharo AvI paDyo che tene khaseDavo che. na u3 - Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khAMdhiyA nahIM jaDe ! suratamAM haju koI koIne zaMkA rahI jAya che ne kahe che ke amuka bhAInAM to (cUMTaNInI bAbatamAM) mULiyAM UMDAM che. UMDAM haze to gabharAzo nahIM, ApaNe TraeNkTara mUkazuM, paNa mULiyAMnuM nikaMdana karyA vinA rahevAnA nathI. zaMkA karanArAo cetavaNI Ape che, 'jojo, khoDI bilADI apazukanamAMthI nahIM jAya.' paNa evA apazukana karanArane have konI pAse javAnuM che ? tyAM jaze to have thoDA ja moTA paradezI sattAdhIzo beThA haze ? have tyAM jevuMtevuM paNa mahAsabhAnuM rAjya hovAnuM che. tyAM have khitAbo maLavAnI AzA UDI gaI samajo ane khoDI bilADI Avaze to to thoDI ja burakho paherIne AvavAnI che ? AjanI dhArAsabhAmAM cuMmALIsa sarakArI khAMdhiyAonuM ToLuM jovAmAM Ave che, paNa have to khAdInI TopIvALA mahAsabhAnA sipAIo pAse khaDA thavAnuM che. ene upADavA mATe eka paNa khAMdhiyo tyAM dITho jaDavAno nathI. e mahAsabhAvALAo ene tarata oLakhI kADhaze. 34 sAco snAtaka tamAre to jyAM mAnabhaMga thato hoya tyAMthI haThI javAnuM che. sAco snAtaka Aje to ravizaMkara che jenI pAse gAmaDAMomAM keLavaNI zI rIte ApavI te mATe bhalabhalA keLavaNIkAro pUchavA Ave che. je loko pAse paiso nathI athavA paheravAne kapaDAM ke khAvAne khorAka nathI ane jyAM hajAro loko corIo kare che temanAM bALakone bacAvI levAnuM saheluM nathI. duniyAno e sAco snAtaka zuM kare che te jovA paMdara divasa tame tenI pAse jAo. tenI eka ja DigrI che ane te cAritryanI. e cAritrya to vidyApIThanI jaDamAM ja paDeluM che. tenuM bhAthuM bAMdhyuM hoya to DaranuM kAMI kAraNa nathI. jeo ema mAnatA hoya ke peDhIo ke evI jagyAoe temanI kadara nathI thatI to emaNe jANavuM joIe ke temanI potAnI ja kiMmata kAMIka kAraNathI ochI che. pa Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ snAtakonA traNa varga | Aje huM jouM chuM ke snAtakomAM traNa varga paDI gayA che. eka varga evo che ke potAnAM ghara calAvIne besI rahe che. bIjA vargavALA jAhera jIvanamAM paDyA che ane kamANIno tyAga karI moTI kamANI karavA nIkaLI paDyA che, ke jene mATe vidyApITha kADhI hatI. trIjo varga A be vacce aTavAyA kare che. tene to kamANIno paNa moha che ane sAthe jAheramAM AgaLa paDavuM che. pahelI rADa paDI ane jeo ahI bhAgI AvyA teo bahAdura hatA, tejasvI hatA. jyAre vidyApIThanAM pUra haThatAM gayAM tyAre AbohavA paNa badalAI ane temAM evA paNa AvyA ke jeone bIje sthAna na hatuM. ekAda gAMgaDu hoya to zuM thAya ? so maNa lAkaDAMmAM dALa ukALo topaNa gAMgaDuM kAMI caDhavAnuM nathI. - muMbaInA vepArIone | ApaNe to malabArahilanA baMgalA vecI nAkhavAnA che, enA paisA karavAnA che, ane gumAstA jevI cAla sekreTeriyeTanI sAme bAMdhavI che. emAM ja zobhA che. mulakamAM karoDo je rIte rahe che tevI ja rIte pradhAnoe paNa rahevuM joIe. pradhAnoe pAMcaso rUpiyAno pagAra svIkAryo che. gAMdhIjI to hajI paMcotera mATe kahe che ane moTarane badale sAikalanI vAta kare che. e badhuM sAcuM che paNa AjanuM vAtAvaraNa juduM che. Aje vAtAvaraNa dhIme dhIme badalAya to che. sAta prAMtanI sAthe bIjA prAMto paNa dArUnI baMdhI pAchaLa maMDavAnA che e sAro mArga che. dArUne mArge jato paiso bacaze. A kArya traNa varSamAM pAra pADavAno che ane kheDUtone madada karavAnI Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dUbaLAnI prathA dUbaLAnI prathA ApaNane lajavanArI che, kAraNa ke ApaNe mANasAIno haka khoI besI jAnavaranI dazA bhogavatA thayA chIe. gaI vakhate huM ahIM Avelo tyAre meM kaheluM ke kheDUtone tyAM dUbaLA thayA tenA karatAM temane ghera Dhora thayA hota to teo potAnA gharamAM eka gALo tamAre rahevA mATe kADhI Apata. dareka kheDUta potAnAM Dhorane gharanA eka gALAmAM khAsa rAkhe che. rAtane vakhate Dhora bhUkhyuM thAya to Dhorano mAlika athavA tenA gharanI bAI UThI tene ghAsacAro nIre che, pANI pAya che ane mAvajata khAtara zarIre hAtha pherave che. kheDUto Dhorane paNa gharamAMno gALo kADhI Ape to mANasa jevA mANasone gulAmImAM rAkhe e bhayaMkara pApa che. paNa ApaNe mANasa hovA chatAM ApaNA mANasa tarIkenA huka gayA che, are Dhora tarIkenAye haka gayA che. 38 gulAmInI Adata tamane potAne eTalI paNa khabara nathI ke je mANasa lagna kare che tenAmAM ghara mAMDavA ane calAvavAnI zakti hovI joIe. je saMsAra mAMDe che tene mAthe javAbadArI Ave che. potAnI strI ane kuTuMbanuM rakSaNa karavAnI, bharaNapoSaNa karavAnI jenAmAM zakti hoya tene ja A jagatamAM lagna karavAno haka che. jenAmAM zakti nathI teNe kuMvArA rahevuM joIe. paNa kuMvArA rahe teNeye svataMtra to rahevuM ja joIe. paNa A badhuM tamane nahIM samajAya. je pakSI pAMjarAmAM rahevAne TevAyeluM che tene jo teno pALanAra chUTuM kare to te gabharAya che ane pAchuM pAMjarAmAM ja Ave che. tema kheDUto jo Aje haLapatione chUTA kare toye teo pAchA Ave, kAraNa ke gulAmI pratye emane aNagamo pedA thayo nathI. tethI temane haLapatione ghaNuM zikSaNa ApavAnI jarUra che. tema ja kheDUtone paNa zikSaNa ApavAnI jarUra che. ApaNe pote ja samajIne A gulAmI prathA nAbUda nahIM karIe to kAyado to karaze ja. 39 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na haLapatione salAha - tamArI jarUriyAta ochAmAM ochI che. tamAre nATaka nathI joItAM; sinemA nathI joItAM ke evA bIjA koI moja zokha nathI joItA. peTa bharIne roTalo maLe, khullAmAM rahevAnuM maLe ane sAdAM kapaDAM paheravAnAM maLe eTale tamArI badhI jarUriyAto saMpUrNa thaI. ATaluM meLavavuM tamArA jevA mahenatu loko mATe kaThaNa nathI. to pachI tamAre zA mATe svataMtratA vecI gulAma thavuM paDe che ? paNa tame bairI karavA khAtara tamArI jiMdagI veco cho, pote gulAma bano cho. je bairIne paraNo cho tene gulAma banAvo cho, ane chokarA pedA karo cho temane paNa gulAma banAvo cho. ema tamAre na karavuM joIe. jagatamAM badhA kare che tema tame karo; paisA kamAo ne paraNo ane svataMtra gharasaMsAra mAMDo. e tamAre zIkhavAnuM che. e saMskAra tamane zIkhavavA khAtara A lokazALAo kADhavAmAM AvI che, ane AzramanA mANaso tamArI vacce rahyA che te paNa e zIkhavavA khAtara ja rahyA che. - 70 ] na puruSano dhaNI puruSa | sau koI samajI zake che ke jeo dezanuM svarAjya levA nIkaLyA che teo koIne gulAma na ja rahevA de. jyAM Izvare saune sarakhAM sarajyAM che tyAM dUbaLA ane dhaNiyAmA kema hoI zake ? duniyAmAM koIne traNa AMkha nathI ke cAra hAtha nathI. saune be AMkha ane be hAtha ApyA che. izvare nakhazikha suMdara zarIra to ApyuM paNa tenI ApelI buddhino upayoga na karIe to doSa izvarano nathI paNa ApaNo | potAno che. mANaso buddhino upayoga karatA nathI | chatI AMkhe jotA nathI tethI ja du:khI thAya che. dUbaLAnI A prathA surata jillA bahAra guja rAtamAM koI ja gyAe nathI. AkhA hindustAnamAM paNa dUbaLA ane dhaNiyAmAno vahevAra nathI. mANasono vaLI dhaNI kevo ? tene to eka ja dhaNI hoya ane te paramezvara, je jagatano pedA karanAra che. A sthitimAMthI nIkaLavuM hoya to prathama jJAna joIe. na 71 | Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuddhino upadeza ] paheluM bhaNatara ja e che ke sabhyatAthI bolatAM zIkhavuM. naThArAM nAma pADavAmAM Ave che te paNa tamAre badalavAM. kUtaro, bilADo evAM nAmo te mANasanAM zobhe ? zALAmAM Avo ke tarata zikSako pAse sArAM nAma paDAvI levAM. moMmAMthI apazabda na bolo, koIne gALa na do, saune mAnathI bolAvo. te ja pramANe zarIra paNa cokhkhuM rAkho. kAma karIne Avo ke tarata nAhI lo. jema zarIra sAruM rAkhavuM tema moM paNa bagADavuM nahIM. je suMdara mukhamAMthI madhura vacano ane rAmanuM nAma bolavAnAM che temAM dArUtADI nAkhavAM te pApa che. tamAruM vadhAremAM vadhAre nukasAna karyuM hoya to teNe karyuM che. tamane lAge che ke tenAthI thAka Utare che paNa te khoTuM che. te to zakti ane dhana hare che. - du:khano cheDo najIka | jo dezamAMthI gulAmI kADhavI hoya to je sauthI vadhAre gulAma che temane pahelAM sukhI karavA paDaze. zarIramAM cAMduM hoya te pahelAM kApI kADhavAmAM Ave to ja zarIrane sukha thAya. tame gAmegAma A mAro saMdezo laI jajo; have duHkhano cheDo najIka Avyo che. paNa prathama pagathiyA tarIke dArUtADI javAM joIe. koI ThekANe kajiyA thavA na joIe. jo tame samajo nahIM, gusso karo, lAkaDI calAvo ane tophAne caDo to tame pachaDAvAnA; kAraNa guno kare te rAMka banI jAya che. guno karanAra upara bIjA caDI bese che. tamArAmAMnA keTalAka jo maryAdA choDe, tophAne caDe to te pachaDAze. mATe gussAmAM AvI kAMI tophAna karazo nahIM. A zALAmAMthI tamane aneka prakAranA lAbha pahoMcavAnA che. paNa te to dArUtADI choDazo to ja pahoMcaze; kAraNa ke te vinA tamAruM ajJAna kema TaLaze ? [ 73 ] Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na gulAmanA gulAma - tame aspRzya na hovA chatAM parataMtratAnA ghora dardathI pIDAo cho. tamAro mAlika koI bIjo mANasa che ema manAya che. A saMsAramAM enA jevuM bIjuM kaMI du:kha nathI. pazuno jema mANasa mAlika hoya che, tema eka mAnavIno bIjo mAnavI mAlika thaI beTho che. mAnavIno mAlika to eka Izvara ja che jeNe tene janma ApI A jagatamAM pedA karyo che. jeNe AvuM rUDuM zarIra ApyuM che ne emAM jIva mUkyo te ja ApaNo kharo mAlika hoI zake. jAnavaronA mAlika mAnavI thAya che. paNa jyAre eka mAnavI bIjA mAnavIne nAtha caDAve che ne teno mAlika thaI bese che tyAre e bhayaMkara vastu thaI paDe che. tyAre mAlika thanAro ne tene mAlika kabUla rAkhanAra baMne pApamAM paDe che, ane baMnenI dazA bhuMDI thAya che. -[ 74 ] baMnene insApha tame badhA eka A dharatI upara nabho cho. kheDUtonuM ane tamAruM baMnenuM poSaNa A dharatI kare che. tamArI benI vacce verajhera jAge to khetIno udyama nAza pAme ne baMnenuM peTa atyAre bharAya che temAM aMtarAya Ave. baMne jIvatA rahe evo insApha maLavo joIe. koI mANasa bhUkhyo na rahevo joIe. paNa te sAthe tame svataMtra cho ne tamane svataMtra rahevAno adhikAra che e vastu svIkAravI joIe. jema eka gADe be baLada joDelA hoya che tema kheDUta ne haLapati e benI joDI che. e be je divase laDaze te divase khetI bhAMgI javAnI che ne baMnene bhUkhe maravAno vakhata AvavAno che. tethI A hilacAla e rIte karavAnI nathI. mArI tamane salAha che ke tamAre dhIraja rAkhavI ane have kheDUtonI pariSada maLe ne je TharAvo kare te paNa vicAravA. temane paNa huM salAha ApIza ke A lokone nyAya to Apavo ja joIe. na 7pa | Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | dUbaLAne salAha jeTaluM karavuM tamArA hAthamAM che te to tarata ja karavA lAgo. tamArAM bALakone akSarajJAna apAvo. emane tame nave raste dorI jAo. tame sau ThekaThekANe nAtanAM paMca bolAvo ne TharAva karAvo ke lagnamaraNa prasaMge havethI devuM na karavuM. tamArA jevI garIba kAme lagna vakhate rUpiyA ApavA-levAnuM baMdha karI devuM joIe. paNa nAta e na ja mAne to ene mATe paMdara ke sattara rUpiyAnI hiMda TharAvavI. ene mATe paNa devuM karavAnI salAha nahIM ApuM. bhAtakApaNI ke ghAsakApaNI vagere vakhate majUrI karo temAMthI cAra-ATha AnA karIne varasa divase pAMcadasa rUpiyA bacAvo. tamArA bacAvelA paisA sAcavavA eka baMka paNa kADhI zakAya. tamAre lagna karavAM haze tyAre e rUpiyA cAlaze ne tamAre devuM karavuM nahIM paDe. paisA upADavA gayA to pachaDAyA ja samajajo. na sukhano ilama - Apa mUA vinA svarge nahIM javAya. (dUbaLAoe) dArU tADI choDyAM tethI huM rAjI thayo chuM. tamArI bairIo ethI vadhAre rAjI thaI haze, kAraNa tame have ghera jaIne gALa nathI detA. tame sau jhaDapathI dArUtADI choDIne tenA bhAganA paisA bacAvo, jethI tamAre devuM karavuM na paDe. eTalI vastu tame karo to pAMca varasamAM A | jillAmAM koI oLakhI zakavAnuM nathI ke kayo dUbaLo ne kayo dhaNiyAmo. vaLI jema AzramavAsIo potAnAM kapaDAM pote ja kAMtIne banAvI le che, tema tame paNa banAvo. eka paheraNa ane eka paMciyuM ethI vadhAre tamAre zuM joIe ? khetaramAMthI UDI jatA kapAsamAMthI paNa tame tamArA kapaDAM banAvI laI zako cho. e Ilama kaMI agharo nathI. na 77 ] - 36 } Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | mahobata joIe ! ApaNI pAse kaI tAkAta che te samajI levuM | joIe. satya ane ahiMsA e ApaNI tAkAta | gulAmonA gulAma | hindustAnamAM chaso dezI rAjyo che. duniyAbharamAM koI evo mulaka nathI, jemAM chaso rAjyo hoya. keTalAMka to eTalAM nAnAM che ke chasAta gAmano dhaNI paNa potAne rAjA kahevaDAve che ! bhalabhalAM sAmrAjyo khatama thaI gayAM. rAjAo mugaTa dhAraNa karavAthI kaMI AjhAda nathI thaI jatA. e paNa gulAma ja che. ane emanI nIce ApaNe gulAmonA gulAma chIe. AvI vikaTa sthitimAM sApha rasto koNa batAve ? ATalAM dezI rAjyo hovA chatAMya hindustAna eka avibhAjya mulaka che. AbohavAmAM, vepArarojagAramAM, koI cIjamAM pharaka nathI. paradezI saltanate potAnI sattA kAyama karavA A badhA bhedo paDyA che AvAM rAjya potAnI zakti upara pagabhara nathI, moTI zaktine AdhAre UbhAM che. pAMtrIsa karoDane gulAmImAM rAkhanAra zaktino saMhAra nahIM thAya tyAM sudhI e TakI raheze. - 38 ] eka be nAnA rAjAone mAravAnI salAha ApavAthI ApaNuM kAma saravAnuM nathI mahAsabhAmAM paNa keTalAka ema mAnanArA paDyA che ke dezI rAjyo ja na joIe. je DhaMgathI A rajavADAM Aje cAlI rahyAM che e jotAM, AvuM mAnavAne kAraNa paNa maLe che. ApasamAM jhaghaDavAthI zakti nAza pAme che. ApaNI saMskRti paNa samajapUrvaka zAMti upara racAI che. maravAno haze te enAM pApe maraze. je kAma mahobatathI thAya te verajherathI nathI thatuM. koMgresa pAse je zakti che te e che ke jyAM julama thAya tyAM te sahana na karI le paNa sAmano kare ane te satya ane ahiMsAthI kare. na 39 ] Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ArogyanuM mahattva | paisAnI tANa hoya to sinemA, nATaka ane nAtanA jamaNavAra pAchaLanAM kharca pAMca varasa sudhI baMdha karo, paNa pahelI gaTara karo. eno lAbha pAMca varasamAM tamane jaNAze. lokonI taMdurastI sudharaze. atyAre to tamArA zaheramAM mANasanI jiMdagI TUMkI thAya che ane teo duHkhI thaIne mare che. varasAda Avaze eTale kIcaDa, gaMdakI, macchara , mAkhI thaze. emAM DaoNkTara paNa zuM karaze ? e to bahAra baMgalo bAMdhaze ane davA pAto raheze, ane teya paisAvALAne. ApaNe to sAmAnya mANasone paNa sAmAnya kharce sAravAra maLe ane garIbone maphata sAravAra maLe ema karavuM joIe. -[ 80 -