Prakrit Vigyana Balpothi Part 4

Author(s): Somchandravijay
Publisher: Rander Road Jain Sangh
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004632/1

Page #1

laşıld
PRAKRUT VIGYAN BALPOTHI

Page #2

क
RO
ख
ग
थ् । म् |
द् य
ध् र
* पाइयक्खरा * | । घ् ङ् च । छ । ज
त् न् । प फ ब भ ल | व् | स् । ह् | अ
उ । ऊ - एओ | अं * संस्कृताक्षराः * घ् । ङ् च् छ् ।
| ढ् । | ण् त् थ्
आ
ट् ।
ख् ठ् फ
ग् ड् ब्
न
म
या
आ
क
|
६
भ
ऋ लु ए ऐ ओ औ अं
- गुराती अक्षरी - घय छ।
तथ लाभ। | २ | | 6 |
क्ष श म मा छ । * | ऋ मे मे मो मो ममः
¥ ENGLISH LETTERS ¥ ABCDEFGHIJKLM N O P Q R S T U V W X Y

Page #3

ધર્મશા શ્રી વિજય કસતૂરસૂરીશ્વરજી જsanશવાઉદી વર્ષ
શ્રી નેમિ-વિજ્ઞાન-sqસૂરિ મંથશ્રેણી-૪
Vidવરાના ગળીથn-૪
* દિવ્યાણિaષ * શાસનસમ્રા ૫.પૂ. બાપાય શ્રીમદ્ વિજય નેમિસૂરીશ્વરજી મહારાજ સાહેબ
ઘાસચવારિધિ સમયજ્ઞ પ.પૂ. માયાય શ્રીમદ્ વિજય વિજ્ઞાનસૂરીશ્વરજી મહારાજ સાહેબ
| * અંત: પુણા : પ.પૂ. પ્રાકૃતવિશારદ, ઘમસાજા ખાવાર્થ ભાવંત શ્રીમદ્ વિજય ક[સૂરીશ્વરજી મહારાજ સાહેબ
' જ પ્રેરણા : પ.પૂ. બાપાર્ય શ્રી વિજય ચંદ્રોદયસૂરીશ્વરજી મ.સા. પ.પૂ. બાપાર્ય શ્રી વિજય ખણો પંદુસૂરીશ્વરજી મ.સા.
* સંપાદક : પ.પૂ. બાપાર્ય શ્રી વિજય સોમચંદ્રસૂરિજી મ.સા.
* સહ સંપાદ૬ : મણિ શ્રી શ્રીમંgવિજયજી મ.સા. મુનિ શ્રી જિનેશચંદ્રવિજયજી મ.સા.
૪ સંયોજક :
u.પ્રા. નર્મદાશંકર શાસ્ત્રી, એમ.એ. સાહિયાયાઈ, કાવ્યતીર્થ

Page #4

- પ્રકાશક : શ્રી સંદેહ રોડ જૈન સંધ - સુરત
* પ્રકાશન દિવસ : મહા મુદ-૧0, શનિવાe, al.૩-ર-ર00૧
ગાજળ: no
નકલ : 3000 મૂલ્ય : રૂI. Em/
શ્રી નેમિ-વિજ્ઞાનકસૂરીશ્વરજી જૈન જ્ઞાનમંદિરે
મેઈન રોડ, ગોપીપુરા,
મુen-૩E૫ 00૧. C/o. નીàણાભાઈ સંઘવી
ફોન : ૪૬૧૧ અશ્વિનભાઈ સંધવી ફોન : ૪૧૮૩૩
ละ
હર્ષદભાઈ પુનીશા શાહ
માત હેડીંગ કું. ૧૧૧, cccનપુણ સ્ટ્રીટ, ખોજા ગલી, મુંબઈ -800 00E.
ફોન : પ00૧૭૫
ખનીલભાઈ શાdlala ગાંઘી
૧૧0, મહાકાd બિલ્ડીંગ, ખાશ્રમ રોડ, વી.એસ. હોસ્પીટલ સામે,
અમદાવાદ-360 00 ૬. ફોન : ૬પBG039
સ્થા
શ્રી શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથ
જૈન દેહામ પેહી અડાજણ પાટીયા, સંદેટ રોડ, મુત-૩E૫ 00E. ફોન : ૬૮૩૪૮૮
* મુદ્રક * * ગૅજ એcપ્રાઈઝ : ૧૩૬/૨, જવાહણેના પેડ .૨, ગોટેમાંઘ[],મુંબઈ-૪00 0. Ph.: 8736745/8736535 ¥ E-mail: mktg@nehaj.com | Web: www.nehaj.com

Page #5

શાસનસમ્રાટે પ.પૂ.આચાર્ય શ્રીમદ્ વિજય નેમિસૂરીશ્વરજી મહારાજ સાહેબ
P.P. ACHARYA NEMISURISWARJI MAHARAJA SAHEB
पगुरु - गुरवो संता, आबालबंभयारिणो। વસીન સયા મન્ન, ગેમિ-વિજળTOમૂરિoળો L
વાત્સલ્યવારિધિ, સમયજ્ઞ પ.પૂ. આચાર્ય શ્રીમદ્ વિજય વિજ્ઞાનસૂરીશ્વરજી મહારાજ સાહેબ
P.P. ACHARYA VIGYANSURISWARJI MAHARAJA SAHEB

Page #6

de myhorath การ์เนเน่น ๆ ผมเหนาเ23:)81-4444 nares onnan 2.222 Rhiza gatimin
Sunalyksmt 2 moren hit user ศใฯ ฯ(หางฯ 2.5 5 5 3M ฯ (1) ท 1 25) A วัน ) ศ 4(หiy KAMA9 (311) G/ว17 .
ภ AiRi45 8 29 3ๆ ตัว วานจนหts y4 ใบ 129Y21) y2013 () 1n (n11 2510 (unเวโร 09553 35nh|r9) 2) 22 10 9
ona yurmt ytnaizminin romatris flat shooni aniu. Fronton hind nina a no 20/กาห 55). ) 2 951) 5 61 - y2โวๆใ5 10 2 /0) 2:12) 91t7 ๆ กฯ
hannah
ha ha ha
เ% 10 4 6
ไ%A(Chly
ตฯat
Enational
For Privata & Personal use only
Wi
nelibrary.org

Page #7

'
'
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
,
,
,
,
,
- પ.પૂ. પ્રાકૃતવિશાર ધર્મરાજા આચાર્ય ભગવંત શ્રીમદ્ વિજય કસ્તૂરસૂરીશ્વરજી મ.સા.
P.P. ACHARYA KASTURSURISHWARJI M.S.
-: જન્મ :વિ. સં. ૧૯૫૭, પોષ વદ-૧
અમદાવાદ
-: સ્વર્ગવાસ :વિ.સં. ૨૦૩૨, વૈશાખ વદ-૧૪
સોજીત્રા

Page #8

(
(
परिययो. परिचयः
ODD
I
ODI
(COD
सरलो सहावो, परमो पहावो, विणये वियासो, हियऐ पयासो । वयणेसु सिद्धी, सुयणे पसिद्धी, विणयेण वंदे, सूरिकत्थूरं तं ॥ जेसिं नयणम्मि किवा, हिययम्मि करुणा, वयणेसु य कोमलया, जेसिं किइम्मि विउसया, किंतु पगिइए निरभिमाणया, जेसिं भालम्मि सुहगं, परं पच्चंगेसु निप्पिहया.... ते संति वीसहमसयगे धुरंधरजहणायरिएसु उत्तिमा विजयकत्थूरसूरिणो।
रायनयरम्मि पिआ अमीचंदो, माआचंपाबेन कुक्खिए समुवन्नो कुलदीवगो 'कांतिभाई' इइ । जुटवणे विजयनेमिसूरिसिस्सरवणमुणिसिरिविन्नाण-विजयस्स पहाणसीसो जाओ मुणिसिरिकत्थूरविजओ । पुण्णगुरुसमप्पणेण नाणपत्तिम्मि तिव्वपयासेण य नाणी, सुरपारगामी च होहीअ । सरलया-सुरणवा-सत्थपरिणयाइगुणेहिं सव्वमण्णो आसी । अणेगसीसेहि 'गुरुजी', लोगेहिं च 'धम्मराया' इइ विसेसणेण समलंकियो।
पाइयसंरक्खण-संसोधण-संवडणसमप्पियाप्पणं तेसिं पुज्जाणं जम्मसयद्दीवरिसे पाइयगंथाणं पयासणं, पाइयस्स य पयारोच्चिय ताण चरणकमलम्मि कियत्थांजलि....
ENTEसवि.सं. १७६-5HITE-3-जापती,मेवाड • प्रपतक पE वि.सं. १८१ - गा। पE-2-
5 E • મણિ પદ વિ.સં. ૧FE૪ કારતક વદ-૧૧- જામનગર • પંન્યાસ પદ વિ.સં. ૧૯૯૪ માગસર સુદ-૨-જામનગર .पाध्याय पE वि.सं. १७ भागसर-सुE-3 -सुरत .मायापE वि.सं. 2009 LE-४ - मुहानपुर
सरलः स्वभावः, परमः प्रभावः, विनये विकासः, हृदये प्रकाशः । वचनेषु सिद्धिः, सुजने प्रसिद्धिः, विनयेन वन्दे, सूरिकस्तूरं तम् ।।
येषां नयने कृपा, हृदये करुणा, वचनेषुच कोमलता, येषां कृतौ विद्वत्ता, किन्तु प्रकृतौ निरभिमानता, येषां भाले सौभाग्यं, परं प्रत्यङ्गेषु निःस्पृहता..., ते सन्ति विंशतितमशतके धुरन्धरजैनाचार्येषूत्तमाः विजयकस्तूरसूरिणः॥
राजनगरे पिताअमीचंदो, माताचंपाबेनकुक्षौ समुत्पन्नः कुलदीपकः 'कान्तिभाई' इति । यौवने विजयने मिसूरिशिष्यरत्नमुनिश्रीविज्ञानविजयस्य प्रधानशिष्यो जातो मुनिश्रीकस्तूरविजयः। पूर्णगुरुसमर्पणन, ज्ञानप्राप्तौ तीव्रप्रयासेन च ज्ञानी, श्रुतपारगामीच बभूव । सरलता-सुजनता-शास्त्रपरिणततादिगुणैः सर्वमान्योऽभूत्, अनेकशिष्यैः 'गुरुजी', लोकैश्च 'धर्मराजा' इति विशेषणेन समलतः।
प्राकृतसंरक्षण-संशोधन-संवर्धनसमर्पितात्मनां तेषां पूज्यानां जन्मशताब्दीवर्षे प्राकृतवान्थानां प्रकाशनं, प्राकृतस्य च प्रचार एव तेषां चरणकमले कृतार्थाञ्जलिः.... ||
(COCOD
VI
Jain Education intematonal

www.jainefarary.org

Page #9

Ruy . INTRODUCTION
સરળ સ્વભાવ, પરમ પ્રમાઘ, વિનયે વિકાસ, હૃદયે પ્રકા, વચનોમાં સિદ્ધિ, મુજને પ્રસિદ્ધિ, વિનયથી વંદુ, s[મૂર્ણિો.... જેઓની આંખમાં કૃપા છે, હૃદયમાં કરુણા છે, વચનમાં કોમળતા છે; જેઓની કતિમાં વિદ્રત્તા છે, પણ પ્રકૃતિમાં નિરભિમાનતા છે, જેઓનાં લલાટ ઉપર સૌભાગ્ય છે, પણ પ્રત્યેક અંગોમાં નિઃસ્પૃહતા છે, તેઓ છે વીસમી સદીના ધુરંધર જૈનાચાર્યોમાં એક વિજયકસૂરસૂરીશ્વરજી....
રાજનગર (અમદાવાદ ખેતરપાલની પોળમાં) પિતા અમીચંદભાઈ, માતા ચંપાબેનની કુક્ષિમાં કુલદીપક કાંતિભાઈ જમ્યા. જુવાનીમાં વિજયનેમિસૂરીશ્વરજી મહારાજના શિષ્યરત્ન મુનિ શ્રી વિજ્ઞાનવિજયજીના મુખ્યશિષ્ય મુનિ શ્રી કસ્તૂરવિજયજી બન્યા. પૂર્ણ ગુરુ સમર્પણભાવ અને જ્ઞાન મેળવવાની તીવ્રલગનથી જ્ઞાની તેમજ શ્રત પારગામી બન્યા. સરળતા, સુન્નતા અને શાસ્ત્ર પરિણતતા વગેરે ગુણોથી સર્વમાન્ય થયા. અનેક શિષ્યોએ “ગુરુજી તેમજ લોકોએ ધર્મરાજા'ના બિરૂદથી બીરદાવ્યા.
પ્રાકૃતના સંરક્ષણ સંશોધન અને સંવધર્નમાં જ જેમણે પોતાનું જીવન સમર્પિત કર્યું છે, તેવા પૂજ્યશ્રીના જન્મશતાબ્દી વર્ષે પ્રાકૃતગ્રંથોનું પ્રકાશન, પ્રાકૃતનો પ્રચાર એજ તેઓશ્રીના ચરણ કમળમાં સાચી અંજલિ છે....
A person who is Humble natured, well-versed with humble deeds and enlightened heart, Who is well known, to such a noble person
we bow down to Kastursuri. In whose eyes we can find kindness In whose heart lies affection. whose speech is melodiously sweet.
Whose deeds are noble & is humble natured. Whose forehead is enlightened, whose whole being is that of one who is the most renowned Scholar of this Twentieth Century, VijayKastursuriji.
Who was born in Rainagar which is situated at Ahmedabad in the pole of Khetarpal. Father Amichandbhai and Mother Champaben were blessed with a son who was named Kantibhai.
By his entire dedication towards his teacher and the desire to acquire knowledge made him appreciated by the people. To achieve his qualities like humbleness, nobleness and an expert in Scriptures. Many of his disciples called him "Guruji" and people gave him the title of "Dharma Rajaa".
We are dedicating this book to the person who had given his entire life to bring the language of Praakruta in the limelight for the people.
(((
((C
((((
)))
)))
in Education international

www.jainelibrary and

Page #10

संपाडगीयं. संपादकीयम्
पढंतु पाइयं, लहंतु सुहं जिणागमा सब्वे, सूत्ताणि च बहुलाई पाइये वट्टन्ते । अओ पाइयभासा अम्हकेरी माउभासा । परं कालप्पहावेण एसा विम्हियप्पाया ।
पाइयविसारयायरियसिरिविजयकत्थूरसूरिहिं छत्तीसवरिसपुव्वं पाइयपसाररसिगरायचंदभाई-मगनलालभावणओ भावनयरवासिपंडियवरियसिरिनम्मदासंकरसत्थीसमीवे उज्जलायइवंतो बालगा बालत्तणत्तो माउभासापाइयसक्कयणायारो होंतु, इइ सुहासयेण “पाइयविन्नाणबालपोथी" कराविआ । पमायाओ कहिंचि ठिआ, परं गुरुजम्मसयद्दीवरिसे अम्हाणं परमसोहग्गेण अवसिट्टगुरुकजं पूरयिउंब्व पत्ता।
सा चउरेहिं भागेहि परिक्किया, कालानुसारं सक्कय-गुज्जर-आंग्लाणुवायेहिं संवड्डिया य । पढमे भागे चित्तपुत्थियव्व बालगेज्झाई जइणपईगचित्ताणि, बिईए चित्तालंकया माउअक्खरा अप्पवक्काइइं य, तईये चउत्थे य सद्दा, धाउओ, रूवाणि, ताणं पओगा य समाविट्ठा । सक्कयवक्काई, पच्चुत्तराइई य परिसिढे निवेसियाई ।। - पुज्जपगुरुविजयकत्थूरसूरिपायाणं किवया, गुरुबंधुजुगल-विजयचंदोदयसूरि, विजयासोगचंदसूरिमग्गदसणपुब्बियाए पेरणाए, गणिवरियसिरिसिरिचंदविजयस्स, मुणिसिरिजिनेसचंद-विजयस्स च परमायासेण, सहवट्टिसाहूणं साहेजेणं, विविहसंघाणं, गुरुगुणानुरायिजणाणं सहयोगेण, नेहनमुदणालय-बंधूणं सजुगतियपरिस्समेण य सडमासरूवाप्पकालम्मि एसा पयासिया ।
इच्छामो, इमो नवयरो पयासो पाइयाज्झयणे सहायगो होहिस्सइ । पाइयनाणेण य अप्पबोहं किच्चा पुण्णसुहं लहंतु जणा... वि.सं. २०५६, मग्गसीसे वदि-१३
इइ पत्थइ सिरिचंदप्पहदिक्खाकल्लाणगदिणे
आयरियसिरिविजयासोगचंदसूरिसीसो माटुंगा-मुबईमज्झे।
सोमचंदसूरी।
पठन्तु प्राकृतं, लभन्तां सुखम् जिनागमाः सर्वे, सूत्राणि च बहुलानि प्राकृते वर्तन्ते । अतः प्राकृतभाषा आत्मीया मातृभाषा । परं कालप्रभावेणैषा विस्मृतप्राया।
प्राकृतविशारदाचार्यश्रीविजयकस्तूरसूरिभिः षट्त्रिंशद्वर्षपूर्व प्राकृतप्रसाररसिकरायचंदभाईमगनलाल-भावनातो भावनगरवासिपण्डितवर्यश्रीनर्मदाशङ्करशास्त्रिसमीपे उज्ज्वलायतिवन्तो वालका बालत्वादेव मातृभाषाप्राकृतसंस्कृतज्ञातारो भवन्तु इति शुभाशयेन “प्राकृतविज्ञानबालपोथी" कारिता । प्रमादतः कुत्रचित् स्थिता, परं गुरुजन्मशताब्दीवर्षे अस्माकं परमसौभाग्येन अवशिष्टगुरुकार्य पूरयितुमिव प्राप्ता।
सा चतुर्भिर्भागः परिष्कृता, कालानुसारं संस्कृत-गुर्जर-आङ्गलानुवादैः संवर्धिता च । प्रथमे भागे चित्रपुस्तिकेव बालग्राह्याणि जैनप्रतीकचित्राणि, द्वितीये चित्रालङ्कता मातृकाक्षराः, अल्पवाक्यादीनि च, तृतीये चतुर्थे च शब्दाः, धातवः, तेषां रूपाणि, प्रयोगाश्च समाविष्टाः । संस्कृतवाक्यानि, प्रत्युत्तरादीनि च परिशिष्टे निवेशितानि ।
पूज्यप्रगुरुविजयकस्तूरसूरिपादानां कृपया, गुरुबन्धुयुगलविजयचन्द्रोदयसूरि-विजयाशोकचन्द्रसूरीणां मार्गदर्शनपूर्विकया प्रेरणया, गणिवर्यश्रीश्रीचंद्रविजयस्य, मुनिश्रीजिनेशचंद्र-विजयस्य च परमायासेन, सहवर्तिसाधूनां साहाय्येन, विविधसङ्घानां, गुरुगुणानुरागिजनानां सहयोगेन, नेहनमुद्रणालयबन्धूनां सयुक्तिकपरिश्रमेण च सार्द्धमासरूपाल्पकाले एषा प्रकाशिता।
इच्छामः, अयं नवतरः प्रयासः प्राकृताध्ययने सहायको भविष्यति, प्राकृतज्ञानेन चात्मबोधं कृत्वा पूर्णसुखं लभन्तां जनाः... वि.सं. २०५६, मार्गशीर्षे वदि-१३,
इति प्रार्थयति श्रीचन्द्रप्रभदीक्षाकल्याणकदिने
आचार्यश्रीविजयअशोकचन्द्रसूरिशिष्यः माटुंगा - मुंबईमध्ये ।
सोमचन्द्रसूरिः
(CC
(OD

Page #11

((((
((((
સંપાદકીય છે FOREWORD
પ્રાકૃત ભણો, સુખ મેળવો બધા જૈનાગમો, અને ઘણા સૂત્રો પ્રાકૃતમાં છે. માટે પ્રાકૃતભાષા આપણી માતૃભાષા છે. પરંતુ કાલના પ્રભાવથી વિસ્મૃત જેવી થઈ ગઈ છે.
પ્રાકૃત વિશારદ્ આચાર્યશ્રી વિજય કસ્તૂરસૂરિ મ. સા. દ્વારા ૩૬ વર્ષ પહેલાં પ્રાકૃતપ્રસારમાં રસિક એવા રાયચંદભાઈ મગનલાલની ભાવનાથી ભાવનગરવાસિ પંડિતવર્યશ્રી નર્મદાશંકર શાસ્ત્રી પાસે ઉજ્જવલ પ્રતિભાવાળા બાળકો બાળપણથી જ માતૃભાષા એવી પ્રાકૃત-સંસ્કૃતના જાણકાર થાય એવા આશયથી “પ્રાકૃત વિજ્ઞાન બાળપોથી'' કરાવી.
જ પ્રમાદથી ક્યાંક પડી રહી, પરંતુ ગુરુજન્મ શતાબ્દી વર્ષે આપણા પરમ સૌભાગ્યના કારણે બાકી રહેલા ગુરુજીના કાર્યને પૂર્ણ કરવા માટે ફરી પ્રાપ્ત થઈ.
તે બાળપોથી ચારભાગોથી વિશિષ્ટ અને કાલના અનુસારે સંસ્કૃત-ગુજરાતી અને અંગ્લીશના ભાષાંતરો દ્વારા સારી તૈયાર કરેલ છે. પહેલા ભાગમાં ચિત્રાવલિની જેમ બાળકોને પસંદ પડે તેવા જૈન પ્રતીકના ચિત્રો, બીજામાં ચિત્રોથી શોભિત માતૃકાક્ષરો અને થોડા વાક્યો, ત્રીજા-ચોથામાં શબ્દો, ધાતુઓ, તેના રૂપો, પ્રયોગો મૂક્યા છે. સંસ્કૃત વાક્યો અને પ્રત્યુત્તરો પરિશિષ્ટમાં મૂકેલા છે. - પૂજ્ય પ્રગુરુ વિજય કસ્તૂરસૂરિ મ.સા.ની કૃપાથી, ગુરુબંધુ યુગલ વિજય ચંદ્રોદયસૂરિ, વિજય અશોકચંદ્ર મ.સા.ની માર્ગદર્શનયુક્ત પ્રેરણાથી, ગણિવર્ય શ્રીશ્રીચંદ્ર વિજય અને મુનિશ્રી જિનેશચંદ્ર વિજયના ઘણા પરિશ્રમથી, સહવર્તિ મુનિઓની સહાયથી, વિવિધ સંઘોના અને ગુરુગુણાનુરાશિ ભક્તજનોના સહયોગથી તથા નેહજ મુદ્રણાલયવાળા ભાઈઓના યુક્તિસહિત પરિશ્રમથી દોઢ મહિના જેવા થોડા સમયમાં આ બાળપોથી પ્રકાશિત થઈ.
અમે ઈચ્છીએ કે આ નવીનતમ પ્રયાસ પ્રાકૃત અભ્યાસમાં સહાયક થશે, અને પ્રાકૃતજ્ઞાનથી આત્મજ્ઞાનને જાણીને પૂર્ણ સુખને મેળવે... વિ.સં. ૨૦૫૬, માગશર વદ-૧૩
આ પ્રમાણે અભિલાષા કરે છે... શ્રી ચંદ્રપ્રભ દીક્ષા કલ્યાણક દિવસે
આચાર્યશ્રી અશોકચંદ્રસૂરિ શિષ્ય સોમચંદ્રસૂરિ. . માટુંગા - મુંબઈ મધ્યે
LEARN PRAAKRUTA AND ACHIEVE (GAIN) HAPPINESS Many of our Jain Scriptures and verses are in Praakruta language. So Praakruta can be so called our Mother tongue, but due to modernisation, it has lost its originality.
About 36 years ago Pandit Shree Narmadashankar Shastri residing at Bhavnagar made a "Praakruta Vigyan Balpothi" for childern to known their mother tongue Praakruta-Sanskrut from childhood, inspired by shree Raichandbhai Maganlal who was interested in spreading Praakruta by blessing of well-learned Praakruta Scholar Acharya Shree Vijay Kastursuri M.S.
It is our pleasure to complete the incomplete work of this book & fulfill the dreams on the occassion of our Guruji's Centenary Year.
This book is divided into 4 parts. Taking into consideration of todays generation, the words of this book has been converted into Sanskrut, Gujarati & English. The 1st book features Jain Symbols through vivid pictures. 2nd book features some pictures and their meanings with sentences and in 3rd & 4th book have featured some words, classification of metals experiments etc. are vividly shown. Sentences and exercises in sanskrut are given in appendices
This whole could be possible with the blessings of Pujya Praguru Kastursuri M.S., and under guardiance of Gurubandhu Yugal Vijay Chandrodaysuri & Vijay Ashokchandra M.S., along with hardships of Ganivarya Shree ShreeChandravijay & Muni Shree Jineshchandravijay, along with the sincere help from other disciples also.
It would not have been possible without the help of entire disciples and with the whole team of Nehaj Enterprise who with their sincere dedication have brought forward this book in just a short span of one and a half month.
We hope that this new expirement would help childern to get the maximum knowledge of Praakruta and achieve complete happiness for their soul through spiritual knowledge.
Acharya Sri Ashokchandrasuri's disciple Somchandrasuri

Page #12

पयासगीयं. प्रकाशकीयम् .IION PREFACE
होज्जा पाइयस्स पसरो भो भो पाइयाहिलासिणो विज्जत्थिणो! तुम्हाणं हत्थारविंदम्मि “पाइयविन्नाणबालपोथी' कमलं मुयंतां अम्हाणं हिययपउम्मं परमहरिसेण वियसियं होई।
पाइयविसास्यपुज्जायरियसिरिविजयकत्थूरसूरीणं जम्मसयदीवरिसे अप्पकरस्स देसस्स मूलभासाए पाइयस्स सक्कयस्स य पसरो पईगिह होज्जा, भासाए लोगाभिरुई य वड्डउ इइ सुहासयेण अम्हाणं एसो पसत्थो पयासो। अहिलसामो जं एवं पोथीचउक्कं लोगगेज्ज होउ । निज्जीवसरिसी पाइयभासा पुणो जीवंती होज्जा ॥
इइ सिरिरांदेररोड जइणसंघो, सुरत ।
भूयात् प्राकृतस्य प्रसरः भो भो प्राकृताभिलाषिणो विद्यार्थिनः ! युष्माकं हस्तारविन्दे “प्राकृतविज्ञानबालपोथी' कमलं मुञ्चतामस्माकं हृदयपद्मं परमहर्षेण विकसितं भवति ।
प्राकृतविशारदपूज्याचार्यश्रीविजयकस्तूरसूरीणां जन्मशताब्दीवर्षे आत्मीयस्य देशस्य मूलभाषायाः प्राकृतस्य संस्कृतस्य च प्रसरः प्रतिगृहं भूयात्, भाषायां लोकाभिरुचिश्च वर्धताम् इति शुभाशयेन अस्माकमेष प्रशस्तः प्रयासः । अभिलष्यामो यदेतत् पोथीचतुष्कं लोकग्राह्यं भवतु, निर्जीवसदृशी प्राकृतभाषा पुनः जीवन्ती भूयात् ॥
इति श्री रांदेररोड जैनसङ्घः, सुरत
થાઓ પ્રાકૃdળો પ્રસાર પ્રાકૃતભાષાના અભિલાષી વિદ્યાર્થીઓ ! તમારાં હસ્તકમળમાં “પ્રાકૃત વિજ્ઞાન બાળપોથી' રૂપ કમળ મૂકતાં અમારું હૃદયકમળ પરમહર્ષથી વિકસિત થાય છે.
પ્રાકૃતવિશારદ પૂજ્ય આચાર્ય શ્રી વિજયકસૂરસૂરિ મહારાજના જન્મશતાબ્દી વર્ષે આપણા દેશની મૂળભાષા પ્રાકૃત અને -સંસ્કૃતનો પ્રચાર ઘર ઘરમાં થાય, ભાષામાં લોકોની અભિરૂચિ વધે. એ શુભ આશયથી અમારો આ પ્રશસ્ત પ્રયાસ છે. અમે આશા રાખીએ છીએ કે આ ચાર પોથી લોક ગ્રાહ્ય થાય અને નિર્જીવ જેવી થયેલી પ્રાકૃતભાષા પાછી જીવંત બને.
લિ. શ્રી રાંદેરરોડ જૈન સંઘ, સુરત LET PRAAKRUTA BE WIDESPREAD Students curious to learn Praakruta. We from the bottom of our heart dedicate this Praakruta Vigyan Balpothi to you.
On this auspicious Centenary of the well known Scholar of Praakruta, the most renowned Pujya Acharya Shree VijayKastursuri Maharaj we humbly take the opportunity to widespread into each and every house the knowledge of our cultural language Praakruta and Sanskrut.
We hopefully wish that these Four Books will be appreciated and the so called forgotten language Praakruta will regain it's importance through you.
Shree Rander Road Jain Sangh, Surat

Page #13

- પ્રાકૃતભાષા અને સાહિત્ય -
પ્રાકૃતભાષા એ તો આપણી પ્રાચીન ભાષા છે. તે સહજ સ્વાભાવિક ભાષા છે. ભારતવર્ષની આર્યવર્તની સર્વસાધારણ
જનતાની એ ભાષા, વિશાલ ભારતના ભિન્ન ભિન્ન પ્રદેશોમાં વસતા આપણા પૂર્વજોની ભાષા છે. આ ભાષા બોલચાલની ભાષા તરીકે
સ્વીકારાયેલી છે.
આ ભાષામાં આજથી અઢી હજાર વર્ષ પૂર્વે થઈ ગયેલા સમસ્ત જગતનું શુભ ઈચ્છનારા પરમ પૂજ્ય સર્વજ્ઞ ભગવાન મહાવીર અને તેમની પહેલાં થયેલા બીજા તીર્થકરોએ દેશના (ધર્મપ્રવચનો) આપી, આ દેશનાના અર્થભાવને ઝીલી લઈ ભગવાન મહાવીરના અતિશયજ્ઞાની સુજ્ઞ ગણધરોએ પણ આ ભાષામાં સૂત્રસિદ્ધાંતની સુંદર રચના કરી અને એમના અનુયાયીઓએ પણ એ સૂત્રની નિયુક્તિ-ભાષ્ય-ચૂર્ણિ વગેરે નામથી ઓળખાતી વિશિષ્ટ વ્યાખ્યાઓ પણ આજ ભાષા દ્વારા રચી. આ ઉપરાંત જગપ્રસિદ્ધ અનેક મહાકવિઓની પ્રસિદ્ધ રચનાઓ પ્રાકૃત સાહિત્યના મૂલ્યવાન ગ્રંથો ગણાય છે. આ પ્રેરક, મધુર અને સુંદર સાહિત્યનું રસપાન કરવા માટે પ્રાકૃત ભાષાના પ્રાથમિક વ્યાકરણનું જ્ઞાન આવશ્યક છે.
Prakrit is our ancient language. It is naturally instinctive language. It is the common man's language of Aryans of India. It is the language of our ancestors who have settled down in different regions of vast Indian Country. It is accepted as the language of
coversation.
Our great venerable and omniscient Bhagavan Mahavir, who existed 2,500 years ago and who wished well being for the whole universe gave religious sermons in this language. Even other Tirthankaras prior to him gave their sermons in Prakrit. On the basis of the list of these religious preachings the highly intelligent "Gandharas" of Bhagavan Mahavir composed the ever beautiful and exclusive "Suttra-Siddhant". i.e. AGAM sutras in this language. Their followers too have composed religious commentaries on the Sutra-Siddhaant in Prakrit. Besides this, the compositions of the world famous poets are considered to be precious volumes of Prakrit. To understand and to enjoy this inspiring and beautiful language, it is necessary to follow the basic grammar of it.
PRAKRIT
BALPOTHIC
Jain Education Intemational

Page #14

पग-१ . STEP-1
मो, मु
- वर्तमानना पुरुषोध प्रत्ययो :-: Affixes of Person of the Present tense :-: क्यन :
-:मधुवयन :-: Singular :
-: Plural :१५ो पुरुष मि 1st Person २४ी" सि
ह, इत्था 2nd Person उही"
न्ति, न्ते 3rd Person
वंद् (वन्द्) नमg. To bow. ___१दो पुरुष वंदामि (वन्दे) ई वहन छु. वंदिमो, वंदिमु (वन्दामहे) अमे वहन शमे छोय. I am bowing.
We are bowing. २" वंदसि (वन्दसे) तुं न ४३छ. वंदह, वंदित्था (वन्दध्वे) તમે વંદન કરો છો. You are bowing.
You are bowing. ___ " वंदइ (वन्दते) ते वहन ७३ छ. वंदन्ति, वंदन्ते (वन्दन्ते) તેઓ વંદન કરે છે. He is bowing.
They are bowing.
-नियमो:૧. વ્યંજનાંત ધાતુઓને પુરુષબોધક પ્રત્યય લાગતાં ઉમેરાય છે.
37 is added to consonantal root of verbs when the number affix is added to it.
वंद् + अ + इ = वंदइ (Vandai) २. ५॥ पुरुषना मि प्रत्ययानी पूर्व अ नो आ विस् थाय छे.
Before the 'मि' in the 1st person verb, the previous letter 'अ' may change into आ.
वंद् + अ + मि = वंदमि (Vandmi) अथवा वंद् + आ + मि = वंदामि (Vandaami.) 3. मो, मु प्रत्ययनी पूर्व अनो आ तथा इ विस् थाय छे.
Beofre the affix of 'मो. मु', the 'अ' - may change into आ or इ. वंद् + अ + मो = वंदमो वंद् + अ + मु = वंदमु वंद् + आ + मो = वंदामो वंद् + आ + मु = वंदामु वंद् + इ + मो = वंदिमो वंद् + इ + मु = वंदिमु
प्राकृत बालपोथी
Jain Education Interational

Page #15

I am going.
You are going. He is going.
ઉપરના ત્રણેય વાક્યો જવાની ક્રિયા બતાવે છે તો પણ પ્રત્યેક વાક્યમાં ક્રિયાપદનું રૂપ ભિન્ન ભિન્ન છે. પ્રથમ વાક્યમાં ક્રિયાનો કર્તા પ્રથમ પુરુષ છે, બીજા વાક્યમાં ક્રિયાનો કર્તા બીજો પુરુષ છે, છેલ્લા વાક્યમાં ક્રિયાનો કર્તા ત્રીજો પુરુષ છે. પુરુષ પ્રમાણે ક્રિયાપદનું પણ રૂપ બદલાય છે. ટૂંકમાં ક્રિયાપદ કર્તાના વચનને અનુસરે છે.
हं गच्छामि
तुं गच्छि
सो गच्छइ
પ્રાકૃતભાષામાં સંસ્કૃતની જેમ ક્રિયાપદના ત્રણ પુરુષ છે, પરન્તુ વચન બે જ છે ઃ એકવચન અને બહુવચન જ્યારે દ્વિવચનનો અર્થ સૂચવવો હોય ત્યારે ક્રિયાપદ બહુવચનમાં જ વાપરવું. પણ તે વાક્યમાં દ્વિવચન સૂચક તો શબ્દ નામની સાથે વપરાય છે.
દા.ત. બન્ને વોળિ વહેમુ અમે બે ચાલીએ છીએ.
In all the above three sentences, the action on shown is same i.e. going but in each sentence, the form of a verb is different. In the first sentence, the doer or the subject of the verb is first person. In the second sentence, the subject is in 2nd person. In the 3rd Sentence, the subject is in 3rd person. The form of the verb changes according to the Person. In short the verb follows the number case of the subject or the doer. Like Sanskrit, there are three Persons of verb in Prakrit, but the numbers are only two - Singular and Plural.
#AAA
Wherever, the plural number is to be shown - the verb should always be in plural, but in that sentence - the ‘i' word i.e. 'two' is used along with the noun. e.g.:- ગમ્યું નોળિ ચહેમુ We two are walking.

હું જાઉ છું.
તું જાય છે.
તે જાય છે.
(વોY)
(રક્ષ) (મુ-મુા)
(વૃધ્-વદ્)
-
ધાતુઓ -: Roots :
બોધ થવો, જાણવું.
રક્ષણ કરવું. મુંઝાવું, ઘેલા થવું.
વધવું.
आयरियो पंडिअं बोहइ ।
તુમ વિ મુત્તિ ? ।
हं पावत्तो अप्पाणं रक्खामि ।
दाणे सावगाणं पुण्णं वड्डइ ।
:
-: નીચેનાં વાક્યોનું ગુજરાતી કરો :
- Translate the following sentences into English :
PRAKRITA
To know.
To protect.
To be perplexed, to become uneasy.
To grow, To develop.
खमासमणा अप्पाणं रक्खन्ति ।
सीलेण वड्डह ।
जणा वेयणाअ मुज्झन्ति ।
BALPOTHI (4)
For Private Personal Use Only
3

Page #16

પગલું-૨ STEP-2
પ્રાકૃતમાં સંસ્કૃતની જેમ ત્રણ લિંગ છે : પુલિંગ, સ્ત્રીલિંગ અને નપુંસકલિંગ, તેમજ પ્રાકૃતમાં સંસ્કૃતિની જેમ સાત વિભક્તિઓ છે.
Like Sanskrit, there are three genders in Prakrit, i.e. masculine, feminine and neutral gender. Similary, like sanskrit, Prakrit has 7 (seven) cases. ૧ પદમા :- ક્રિયાનો કર્તા પહેલી વિભક્તિમાં મુકાય છે.
દા.ત. વાછો જીફા (બાળક જાય છે.) અહિં જવાની ક્રિયાનો કર્તા બાળક છે. તેથી તેને પહેલી વિભક્તિ લાગે છે. 1 st First :- Doer or the subject of an act is placed in the 1st case.
For e.g.: alit Toys "A child is going." there, the subject 'Child' is going,
So child is placed in 1st case. ૨ વીવા :- ક્રિયાનું કર્મ બીજી વિભક્તિમાં મુકાય છે.
દા.ત. ખરું વિવામિા (હું પાણી પીઉં છું.) સામાન્ય રીતે “શું? આ પ્રમાણે પૂછવાથી જે જવાબ મળે તેને કર્મ કહેવાય છે. અહીં “શું પીવે છે?' તેમ પૂછતા “પાણી’ આ પ્રમાણે જવાબ મળે છે. તેથી ન શબ્દને બીજી
વિભકિત લાગે છે. 2nd Second :- The object of the verb is placed in the 2nd case.
For eg.: Jo faina "I am drinking water." Generally, the answer you receive by asking the question "What", becomes the object. In this case,
the word 'Water' becomes the object and so it is placed in the 2nd case. ३ तइया :- ક્રિયાના સાધન અને કારણ ત્રીજી વિભક્તિમાં મુકાય છે.
દા.ત. સ્થળ સિદડ (હાથ વડે લખે છે.) લખવાની ક્રિયામાં કારણ કે સાધન તરીકે હાથ છે. તેથી હાથને ત્રીજી વિભક્તિ લગાડાય છે.
જ્યારે કર્મણિ પ્રયોગ હોય ત્યારે કર્મ પ્રથમ વિભક્તિમાં મુકાય છે, અને કર્તાને ત્રીજી વિભક્તિ લાગે છે. દા.ત. મુહિં સન્માનો વત્તા (મુનિઓ વડે સ્વાધ્યાય કરાય છે.) આ વાક્યમાં કર્તા “મુનિ' છે. તે ત્રીજી
વિભક્તિમાં છે અને સ્વાધ્યાય કર્મ છે, તે પહેલી વિભક્તિમાં છે. 3rd Third :- The Instrument and the reason.
For eg.: Ger Forg "He writes with his hands." In this sentence, 'hand' is the Saadhan or media so, it is placed in the third case. When the sen tence is in passive voice, then the object of the verb is placed in the 1st case and subject is placed in the 3rd case. For e.g.: qfi HOSTT3TT AF Exercise is done by the Munis. In this sentence, subject is Munis. So it is placed in 3rd case and the object is 'Exercise'- So it is placed in the 1st case.
प्राकृत बालपोथी
Jain Education Intemational

Page #17

૪ ૨પત્ની :
4th fourth :
५ पंचमी
:
5th fifth :
६ छुट्टी :
6th Sixth :
૭ સત્તમી :
संबोहण
:
7th Seventh :- A thing, where it is, or an act, where it is taking place, that thing or act is placed in the 7th case.
Sambohan :
જે નામને છેડે ‘માટે’ એવું લખાય તેને તથા જેને કાંઈ આપવાનું હોય તેને ચોથી વિભક્તિ લાગે છે. દા.ત. સમળા મોવન્ધાય ખત્તે । (સાધુઓ મોક્ષ માટે યત્ન કરે છે.) અહીં મોક્ષ શબ્દને ચોથી વિભક્તિ છે. Those nouns 'for whom' and those nouns 'to whom' something is given is placed in the 4th case.
For e.g.: સમળા મોન્લાય ખત્તે 'Saadhus' [saints] are making an effort for attaining 'moksha'. Here, the word 'moksha' is in the fourth case. એક વસ્તુથી બીજી વસ્તુ છૂટી પડે ત્યાં પાંચમી વિભક્તિ વપરાય છે.
દા.ત. વત્તો નુ ં પડ । (ઝાડ ઉપરથી ફૂલ પડે છે.) અહીં ઝાડથી ફૂલ છૂટું પડે છે તેથી ઝાડને પાંચમી વિભક્તિ લાગે છે.
Where one thing gets seperated from another thing, 5th case is used. For e.g.: વત્તો નુ ં પડર્ફે A Flower is falling down from a tree. Here, flower is seperated from the tree. Therefore fifth case is applied to the word 'tree.' જેની સાથે સંબંધ હોય તે નામને છઠ્ઠી વિભકિત લાગે છે.
દા.ત. વીરસ સીનો હૈં । (હું વીરભગવાનનો શિષ્ય છું.) અહીં શિષ્યનો સંબંધ વીર ભગવાન સાથે છે, તેથી વીર શબ્દને છઠ્ઠી વિભક્તિ લાગે છે.

The noun towards whom the relationship is shown, is placed in the 6th case.
For e.g.: વીરસ્ડ સીસો ૢ I am a disciple of Bhagavan Mahavir. Here the rela
tionship of the disciple is with Bhagavan Mahavir. So the words 'Bhagavan Mahavir' is placed in the sixth case.
ક્રિયા કે વસ્તુ જ્યાં હોય કે થતી હોય, તેવા નામને સાતમી વિભક્તિ લાગે છે. તે નામને છેડે પ્રાયઃ કરીને ‘માં’ ‘ઉપર’ એવું લખાય છે.
દા.ત. સમુદ્દે નજં જ્ઞોઽ । (સમુદ્રમાં જળ હોય છે.) અહીં જળનો આધાર સમુદ્ર છે, તેથી સમુદ્રને સાતમી વિભક્તિ લાગે છે.
For e.g.: સમુદ્દે ન ં ઢોર્ Water is in the sea. Here the place water is 'Sea'. So Sea is placed in the seventh case.
કોઈને સંબોધીને કંઈ કહેવાનું હોય ત્યારે સંબોધન વિભક્તિનો ઉપયોગ થાય છે. સંબોધન એ આઠમી વિભક્તિ નથી પણ તેનો પહેલી વિભક્તિની અંદર સમાવેશ કરી લેવાય છે.
દા.ત. દે રામ ! હિં રાચ્છડ઼ । (હે રામ ! તું ક્યાં જાય છે ?). અહીં રામ શબ્દને સંબોધન વિભક્તિ છે.
When we want to address someone, we use 'Sambohan' Case. This case is not the 8th case, but it is included in the 1st case.
हे રામ ! હિં ગ∞રૂ "He Ram ! Where are you going ?" Here 'Ram' is
For e.g.: in 'Sambodhan' case.
PRAKRIT BALPOTHI 4

5

Page #18

पग-3 ● STEP-3
પ્રાકૃતભાષામાં એક શબ્દના અનેક રૂપો થાય છે. પરંતુ જે પ્રસિદ્ધ છે તે જ રૂપ અહીં લીધા છે.
In Prakrit, there are many forms of one word, but here only the popular forms are taken.
-: अSIRiत पुंलिंग:-: 'अ'kaaraant masculine Affixes :-: प्रत्ययो :
वीर (वीर) Lord. -: Affixes :એકવચન બહુવચન એકવચન બહુવચન
Singular Plural Singular Plural १ पढमा
वीरो
वीरा २बीया ३ तइया
वीरेण ४ चउत्थी
वीराय
वीराण ५ पंचमी
वीरत्तो वीराओ ६ छट्ठी
वीरस्स
वीराण ७ सत्तमी
वीरे संबोहण
हे वीर ! हे वीरा !
वीरं
वीरे
वीरेहि
'ल FBF IEEP
वीरेसु
-: अSIRiत नपुंसलिंग :-: 'अ'kaaraant Neutral :
-: प्रत्ययो :
नाण (ज्ञान) Knowledge.
-: Affixes :
એકવચન બહુવચન
એકવચન બહુવચન Singular Plural Singular Plural पढमा, बीया म् इं, णि नाणं
नाणाई, नाणाणि तइया थी सत्तमी सुधाना प्रत्ययो पुंलिंग प्रमाणो. બાકીના બધા રૂપો પુલિંગ પ્રમાણે. संबोहणं
हे नाण ! हे नाणाई, नाणाणि 3rd to 7th cases according to masculine and rest of all forms are according to masculine gender.
प्राकृत बालपोथी
Jain Education Intemational

Page #19

-: શબ્દો :-: Words :
- કારાંત પુલિંગ :
– નકારાંત નપુંસકલિંગ :-: ‘'kaaraant masculine :
= '3'kaaraant neutral :સમય (સમય) અભયકુમાર. Abhaykumar
ગમ (મધ્ય) મેઘ. Megh, clouds. નામ (ચાયના) ન્યાયમાર્ગ. Just path.
ગ્ન (વાઈ) કાર્ય. Work. વેન્ગ (વઘ) વૈદ્ય. Doctor.
ઘર (પૃદ) ઘર. House. બગ (શિ ) રાજાનું નામ. Shrenik - name of a King.
-: ધાતુઓ :
-: Roots :अइक्कम् (ત્તિ + ) ઉલ્લંઘન કરવું. To cross the limit. (@g) ક્રોધ કરવો.
To get angry. ()
આનંદ પામવો. To attain happiness. (નમસ્ય)
નમસ્કાર કરવો. To salute. (૧૬) પીડવું.
To harass
नमंस्
- નીચેનાં વાક્યોનું ગુજરાતી કરો :-: Translate the following sentences into English :मुक्खो कुज्झइ ।
उवस्सयत्तो सावगा घरं गच्छन्ति । सावगो दाणं दाइ।
जिणेसरस्स वयणाई कल्लाणं करेन्ति । पावेण जणो नरयं गच्छइ ।
पंडिआ सत्थेसु न मुज्झन्ति । सीसा नाणाय पढन्ति ।
- નીચેના વાક્યોનું પ્રાકૃત કરો :
- Translate the following sentences into Prakrit :વીરને હંમેશા નમસ્કાર.
Always offer salutations to Bhagavan Mahavir. શ્રેણિક અને અભય સમવસરણ જાય છે. Shrenik and Abhay are going to Samavasaran. બાળક જિનાલયની ધજા જુએ છે.
The child is watching the flag of the Jin temple. પુત્રો પિતાનો વિનય કરે છે.
Children are respecting their father. ન્યાયમાર્ગનું ઉલ્લંઘન કરે છે, તે દુઃખ પામે છે. Those who disobey the just path suffer pain.
PRAKRIT
BALPOTHI
Jain Education Intemational

Page #20

मुणी
मुणि
०FFFEREo
' FEBR
मुणित्तो
मुणिम्मि
पग-४ . STEP-4 -: इशारत पुंलिंग सने इशारत नपुंसलिंग :-: 'इ'kaaraant masculine and 'इ'kaaraant neutral :
-: इशारा लिंग:-: 'इ'kaaraat masculine :-: प्रत्ययो :
मुणि (मुनि) साधु Saadhu-Saint -: Affixes :એકવચન બહુવચન એકવચન બહુવચન
Singular Plural Singular Plural १ पढमा
णो, अओ
मुणिणो, मुणओ २ बीया
मुणिणो ३ तइया
मुणिणा
मुणीहि ४ चउत्थी
मुणिणो मुणीण, मुणीणं ५ पंचमी
मुणित्तो ६ छट्ठी
मुणिस्स
मुणीण, मुणीणं ७ सत्तमी
मुणीसु संबोहण
णो, अओ | मुणी मुणिणो, मुणओ -: ISRO नपुंसकलिंग :
-: प्रत्ययो :
'इ'kaaraant Neutral gender :इसंत नपुंसलिंगना पढमा, बीया अने संबोहणन। प्रत्ययो अत नपुंसलिंग प्रभायो सम४.
Padhmaa, Biyaa & Sambohan's affixes of 'इ'kaaraant Neutral gender are according to 'अ'kaaraant Neutral gender.
वारि (वारि) पारी. એકવચન
બહુવચન पढमा-बीया वारि
वारीइ, वारीणि संबोहणं वारि
वारीइ, वारीणि तइयाथी सत्तमी सुधीना ३५ो इरात पुंसिंग मुणि श६ प्रमाणे सम४ा. Taiyaa to Sattami are according to ''kaaraant masculine word Muni.
-: शE) :
-: Words :-: 'इ'S|Rid पुंलिंग:
-: 'इ'kaaraant masculine :जोगि (योगिन्) योगी, साधु.
Saint. निवड (नृपति) २०%.
King. (मुनि) साधु.
Saint. संति (शान्ति) १६मा भगवान, शांतिनाथ. Bhagavan Shaantinaath.
प्राकृत बालपोथी
.
मुणि

Page #21

-: 'इ'SRiत नपुंसलिंग :-: 'इ'kaaraant neutral gender :__(दधि) . Curd. (वारि)
Water.
दहि
वारि
पाए.
-: विशेषत:
-: Adjectives :अन्नाणि (अज्ञानिन्) Auी , भू. Ignorant,
Foolish. उक्किट्ठ (उत्कृष्ट) उत्कृष्ट. Best. सुरहि
(सुरभि સુગંધ. Smell.
-: 'अ' त पुंसिंग :-: 'अ' kaaraant masculine :
गुण (गुण) गु. Quality.
-: 'अ'SRO नपुंसलिंग:___-'अ' kaaraant Neutral gender :अजिण्ण (अजीण) अपयो.
Indigestion. भोयण
(भोजन) मोन. Lunch.
खाय्
पाल
वण्ण
-: धातुमो :
-: Roots :अव + मन्न् (अव + मन्य) अशा २वी. To insult,
24441-47 seg. To disregard. (खाद्) पायु, ४मg. To eat. (पालय) सन २j. To obey.
(वर्णय) quing. To praise.
-: नीयना पायोनुं गुसती :-: Translate the following sentences into English :कइणो नरिंदस्स गुणे वण्णेन्ति । पंडिओ वाहित्तो न मुज्झन्ति । निवईत्तो कवओ धणं लहेन्ति । बाला दहिं खायन्ति । अजिण्णे ओसढं वारि अस्थि ।
निवई अरिहंतस्स संतिस्स चेइअं गच्छइ । भोयणस्स मज्झम्मि वारि अमयं होइ। अन्नाणिणो केवलिणो वयणं अवमन्नंति । मुणओ उक्किट्ठ बंभचेरं पालिन्ति । । जोगिम्मि परमं नाणं अस्थि ।
PRAKRIT/BALPOTHIO

Page #22

गुरुणो गुरुणो गुरुहि
गुरुत्तो
पाएं-५ . STEP-5 -: उiत पुंलिंग मने उRiत नपुंसलिंग:-: 'उ' kaarant masculine and 'उ' kaaraant neutral gender :૩કારાંત પુલિંગના પ્રત્યયો સુકારાંત પુલિંગ પ્રમાણે અને સકારાંત નપુંસકલિંગના પ્રત્યયો સુકારાંત નપુંસકલિંગ પ્રમાણે સમજવા.
The cases of the 'g'kaaraant masculine should be understood according to 'g'kaaraant masculine and the cases of '3'kaaraant neutral gender should be understood as of skaaraant neutral gender. उत पुंलिंग:
-: उ SIRid नपुंसलिंग:-: 'उ'kaaraant masculine :- -: 'उ'kaaraant neutral gender :गुरु (गुरु) गुरु Teacher.
महु (मधु) Hi Honey. એકવચન બહુવચન
એકવચન બહુવચન Singular Plural
Singular plural १ पढमा गुरू
महुं महूइ, महूणि २ बीया गुरूं ३ तइया गुरुणा
तइयाथी सत्तमी सुधीना ३५ो उसंत पुंलिंग गुरु प्रमाणो सम४ा. ४ चउत्थी गुरुणो गुरूण, गुरूणं.
The forms of the cases 3rd to 7th should ५ पंचमी गुरुत्तो
be under stood according to ukaaraant ६ छट्ठी गुरुस्स
masculine. i.e. guru. ७ सत्तमी गुरुम्मि गुरुसु संबोहणं हे गुरु ! हे गुरुणो !
महुं ! महूइ, महूणि ! -: Adel:
-: Words :-: उRiत पुंलिंग:
-: उनात विशेष :-: 'उ'kaaraant masculine :
-: 'उ'kaaraant Adjectives :पसु (पशु) ५शु. Animals.
कयण्णु (कृतज्ञ) त, Grateful मेरु (मेरु) भेरुपर्वत. Meru,
ઉપકારને a mythological
ना२. mountain of gold.
बहु (बहु) j, भोटुं. More, much. सवण्णु (सर्वज्ञ) स. Omniscient.
लहु (लघु) ओछु, नानु. Little, Small. -: उडात नपुंसलिंग :
-: अSRT पुंलिंग:
-: 'अ'kaaraant masculine :-: 'उ'kaaraant neutral gender :___अंसु (अश्रु) सु. Tears.
पसाय (प्रसाद) म २०ानी. Favour. महु (मधु) मध. Honey.
संसग्ग (संसर्ग) संबंध, संप. Relation,
Company. वसु (वसु) धन. Wealth.
संसार (संसार) संसार. Universe. प्राकृत बालपोथी
गुरुण, गुरुणं
10

.

Page #23

-: अSIRiत नपुंसलिंग :
-: 'अ'kaaraant neutral gender :सरूव (स्वरूप) સ્વરૂપ.
Shape, form. सासण (शासन) शासन.
Rule. साहेज्ज (साहाय्य) સહાય.
Help. -: अSHd विशेष :
-: 'अ'kaaraant Adjectives :असार (असार) निरर्थ, सार विनानु. Useless, futile, meaningless. कायव्व (कर्तव्य) કરવા લાયક.
Worth doing. पहावग (प्रभावक) प्रभावना २ना२. Propagator.
भूर्ण, मशानी. Fool, Unintelligent.
-: धातुमो:
--: Roots :(आ + स्वाद्) याप, स्वाद देवो. To taste. (जीव) aj.
To live. मुंच, मुय् (मुन् = मु) भू.पुं. छोऽ. To leave, To give up.
- नीयना पाइयोनुं गुसरातीरो:
- Translate the following sentences into English :कयण्णुणा सह संसग्गो सइ कायव्बो ।
अम्हे पहुणो पसाएण जीवामो । छप्पआ महुं चक्खंन्ति ।
मूढा पाणिणो असारस्स संसारस्स सरूवं न जाणिन्ति । सूरओ जिणिंदस्स सासणस्स पहावगा सन्ति ।
जणेसु साहू उत्तमा अस्थि । तुं अंसूणि किं मुंचसि ?।
साहूणं मच्चुस्स भयं न होइ । जंतूण जीवाउं वारिं अत्थि ।
चक्खू
जीवू
-: नीयना वाऽयोनुं प्राकृत रो:
-: Translate the following sentences into Prakrit :સાધુઓ આચાર્યને ધર્મના તત્ત્વોને પૂછે છે. Saadhus are asking Aachaarya about the essence of the religion. જેઓ દુઃખોમાં સહાય કરે છે, તેઓ બંધુઓ છે. Those who help in pain and misery are brothers. તમે સાધુઓની સાથે હંમેશા પ્રતિક્રમણ કરો છો. You are always doing Pratikraman with the Saadhus. તે હંમેશા ઉપાશ્રયમાં જાય છે અને આચાર્યોને અને સાધુઓને વંદન કરે છે. He always goes to the upashraya and bows to Aachaaryas and Saadhus. દિવસે ચંદ્ર શોભતો નથી. The Moon does not shine during the day.
PRAKRIT/BALPOTHIQ
Jain Education Intemational

Page #24

વ્યંજનાન્ત ધાતુઓને સર્વ પુરુષ અને સર્વવચનનાં દ્ગ પ્રત્યય લાગે છે. અને સ્વરાન્ત ધાતુઓને સર્વપુરુષ અને સર્વવચનમાં सी, ही, हीअ प्रत्यय लागे छे.
१ पुरुष २ पुरुष
३ पुरुष
12
Affix'' (ia) is applied to the consonantal words of all tenses and all persons. And to the words with the vowels at the end, the affix सी, ही, हीअ (hia) is applied in all tenses and all persons.
६.
पट् + ईअ = पढीअ, ने + सी = नेसी, ने + ही नेही, ने + हीअ = नेहीअ.
=
१ पुरुष
२ पुरुष
३ पुरुष
पगलुं-द्र

એકવચન
Singular
आहर
उद्दाल
चय्
पलोट्ट
पा
रम्
सिणिज्झ
हव्, हो
पढीअ ( अपठत् )
पढीअ ( अपठः)
पढीअ ( अपठम् )
-: लूता :
-: Past tense :
STEP-6
नेसी, नेही, नेहीअ ( अनैषीत्)
नेसी, नेही, नेहीअ ( अनैषीः )
सी, नेही, नेहीअ ( अनैषीम् )
(आ+ह)
(उद् + छिद्)
(चय्)
( प्र + लुटू)
( प्र + आप )
(रम्)
(स्निय)
(भू-भव्)
અસ્ ધાતુના સર્વપુરુષના સર્વવચનમાં પ્રાપ્તિ અને અદેસિ આમ બે રૂપો થાય છે.
आसि (aasi) and अहेसि (ahesi) are the two forms of the root of the word अस् [as) in all the persons and all tenses.
-:
ધાતુઓ
-: Roots :
:
આહાર કરવો.
છીનવી લેવું.
ત્યાગ કરવો.
खाणोरकुं, सोट.
पाभवु, भेजवj.
भj.
સ્નેહ રાખવો.
हो, थj.
બહુવચન Plural
प्राकृत बालपोथी 4
For Private Personal Use Only
पंढीअ ( अपठन् )
पढीअ ( अपठत)
पढीअ ( अपठाम)
सी, नेही, नेहीअ ( अनैषिषुः )
नेसी, नेही, नेहीअ ( अनैषिष्ट )
नेसी, नेही, नेहीअ (अनैषिष्म)
To eat.
To snatch.
To sacrifice.
To roll about.
To attain, To gain.
To play.
To have love and affection.
To be, To become.

Page #25

अमर
काल
गिम्ह
जीवियंत
परक्कम
पवासि
मग्ग
विओग
अमिअ
कुल
दग
रस
सील
विसम
सत्त
( अमर )
(काल)
(ग्रीष्म)
( जीवितान्त)
(पराक्रम)
(प्रवासिन्
(मार्ग)
(वियोग )
( अमय)
(कुल)
(उदक)
(रस)
(शील)
(विषम)
(सक्त)
पि, वि (अपि) (पुरस्)
पुरा

-: पुंलिंग शो :
-: Masculine words :
भरे नहि तेवु, हेव.
डाण, समय.
उनाणो.
भवननो संत.
जण, शक्ति.
भुसाई२.
रस्तो.
वियोग .
Seperation.
-: नपुंसकलिंग शGE :
-: Words of Neutral gender :
अमृत.
डुण.
पाशी, ४५.
२स.
शीयण, सारुं खायरा.
समत, तीक्षण.
आसत.
पए.
पहेला, समक्ष
हं जणस्स विओगेण दुहिओ होही । पुरा अम्हे दोणि बंधुणो होसी ।
तुमं अमियं पासी, किंतु अमरो न हवीअ ।
गम् काले विसमेण आयवेण हालिओ दुक्खिओ होसी । कुंभारो बहू
घडे कासी ।
Immortal, God. Period, Time.
Summer.
End of life.
Strength, Energy.
Traveller.
Road.
-: विशेषणो :
-: Adjectives :
Nectar
[A very sweet immortalising drink of gods).
Family.
Water.
Juice.
Good behaviour.
PRAKRIT R
Hard, Sharp.
Devoted, Facsinated.
-: अव्ययो :
-: Adverbs :
-: नीयेना वाड्योनुं गुभराती डरो :
-: Translate the following into English :
But.
First, before.
परक्कमेण सत्तू जिणीअ ।
पवासी हालिअं मग्गं पुच्छीअ ।
तुमं जीवितेवि अदत्तं न गिण्हीअ । अम्हे पत्तो धम्मं पावीअ ।
BALPOTHI 4

13

Page #26

पगडं-७ . STEP-7 -: आRid इ, ईशात उ, ऊiत सीलिंग नामो :-: 'आ' kaaraant 'ई'-'ई' kaarant 'उ-ऊ' kaaraant feminine nouns :
-: प्रत्ययो :
-: Affixes :એકવચન
બહુવચન Singular Plural
ओ,० ओ,०
१ पढमा २ बीया ३ तइया ४ चउत्थी ५ पंचमी ६ छट्ठी ७ सत्तमी संबोहण
he
रमा (रमा) स्त्री woman એકવચન
બહુવચન Singular Plural रमा
रमाओ, रमा
रमाओ, रमा रमाइ
रमाहि रमाए
रमाण, रमाणं रमत्तो
रमत्तो रमाए
रमाण, रमाणं रमाइ
रमासु रमा
रमाओ, रमा
of hy EEE ho o
ओ, ०
१ पढमा २ बीया ३ तइया ४ चउत्थी ५ पंचमी ६ छट्ठी ७ सत्तमी संबोहणं
.Sense, Wisdom. એકવચન
બહુવચન Singular Plural बुद्धी
बुद्धीओ, बुद्धी. बुद्धि
बुद्धीओ, बुद्धी बुद्धीहि
बुद्धीण, बुद्धीणं बुद्धित्तो
बुद्धित्तो बुद्धीए
बुद्धीण, बुद्धीणं बुद्धीइ
बुद्धीसु हे बुद्धि ! बुद्धीओ बुद्धी !
बुद्धी बुद्धीए
इत्थी (स्त्री) स्त्री. Woman. એકવચન
બહુવચન Singular Plural इत्थी
इत्थीओ, इत्थी इत्थि
इत्थीओ, इत्थी इत्थीइ
इत्थीहि इत्थीए
इत्थीण, इत्थीणं इत्थित्तो
इत्थित्तो इत्थीए
इत्थीण, इत्थीणं इत्थीइ इत्थि !
इत्थीओ, इत्थी !
इत्थीस
धेणू
सास
घेणु
घेणु (धेनु) ॥य. Cow.
सासू (श्वश्रू) सासु. Mother-in-law. એકવચન બહુવચન એકવચન
બહુવચન Singular Plural Singular Plural घेणूओ, घेणू
सासूओ, सासू घेणूओ, घेणू सासु
सासूओ, सासू घेणूइ
सासूहि घेणूए घेणूण, घेणूणं सासूए
सासूण, सासूणं घेणुत्तो घेणुत्तो
सासुत्तो सासुत्तो घेणूण, घेणं सासूए
सासूण, सासूणं धेणूसु
सासूसु घेणूओ, घेणू
सासूओ, सासू प्राकृत बालपोथी
१ पढमा २ बीया ३ तइया ४ चउत्थी ५ पंचमी ६ छट्ठी ७ सत्तमी संबोहणं
सासूइ
घेणूए
धेणूइ
सासूइ
घेणु
सासु
14
Jain Education Intemational

Page #27

સ્ત્રીલિંગ નામોને શું અને તો પ્રત્યય લાગે ત્યારે નામને અંતે આવેલો સ્વર હસ્વ થાય છે અને બાકીના પ્રત્યય લાગતા અંત્ય 242 Ele 14 9. El.d. 141 + 9 = (ramam), 141 + 1 = 24 (ramatto) Igies + 3 = geas (buddhii) | gf& + Ft = IGT (buddhitto) |
When affixes and it are attached to the feminine words the vowel at the end of the name becomes a short vowel and when rest of the affixes are attached to it, the last vowel will become long-sounded vowel.
For eg.: 74 + = (ramam) 141 + 7 = 24 (ramatto) igle + = gets (buddhii) 1 - SP + = Siga (buddhitto)
-: RIGE) :
- Words :- ysci :Talas (1987) visait mul. Draupadi -
wife of - Masculine :
pandavas. 3ER (39T) 341012, 241944. Support,
FRET (Frt) Pril. Woman. Shelter.
(fa) 24.
Love. Fire (2714) 882891. Wish.
$377 (FT) Hial. Mud, Soil. te (ite) alz. Thief.
HETH (Ert) ellaan zall. a chaste f437 (144) US. Religious
woman. Peu fa. (Fagot) ARULZ. Clever.
HIEU (DEN) LEBIH zall. Wife of a Brah15a (nisa) uisai. Pandavas
min. farae fa. (afael) 245 usia, In many ways, auphis (alfa) ayzula. Vegetation. બહુવિધ. Various.
TE (as) at 2-1. daughter-in-law. Pareten (Fasta) lasiu. Additional,
(qia) qug. Το peculiar.
agen)
Prostitute. -: zilian :
oll ( ) 2144, 442. Bed. - Feminine :
- HIZI :Frent (it) . Lady.
- Adverb :te (atan) deui -44. Kosha
3450 (raha) Burid. Excessive. Name of a
5€ (FE) Buslu. Here.
prostitute. Jap (auft) Guz. Upon. 1141 (141) Railur. Wife.
5E (99) 1551. Sure. Bell (m 4998. Daughter-in-law | 7
Do not.
di biju i
幕 58 | 中国第一 1 mill i ell felte
वेसा
agui.
PRAKRIT V BALPOTHIQ
Jain Education Interational

Page #28

-: नीयना वाऽयोनुं गुराती रो :
-: Translate the following sentences into English :कोसा वेसा नचम्मि विसेसेण कुसला होही।
कामे सत्ताओ इत्थीओ कुलं सीलं च न रक्खंति । नारीओ जोण्हाए रमेन्ति ।
चोरो बंभणस्स लच्छिं उद्दालीअ । पंडवाणं भज्जा दोवई सव्वासु इत्थीसु उत्तमा महासई अहेसि । धम्मिओ जणो धणस्स वुडीइ धम्मं न चयइ । वणस्सइणं पि सन्ना आसि, तओ दगं मट्टिआए रसं च आहरन्ति । बालो सेज्जाइ पलोट्टइ। सासूए ण्हूसाइ उवरि, वहूए य सासूइ उवरि अईव पीई अत्थि ।
-: नीयन पाइयोनुं प्राकृत रो :
-: Translate the following sentences into Prakrit :કુમાર અનેક પ્રકારની કલાઓમાં હોશિયાર છે.
teacher. The prince is clever in many forms of art. सरस्वती अने सभीभांथी ! वधे ! વહૂ સાસુના બધા કામો વિનયથી કરે છે.
Who is more important among Saraswati The daughter-in-law does all the work of and Laxmi ! mother-in-law with respect.
સ્ત્રી, લતા અને પંડિતો આશ્રય વિના શોભતા નથી. શિષ્યો ગુરુની આજ્ઞાઓને ઓળંગતા નથી.
A woman, creeper and 'pandits' (learned Pupils do not violate the commands of their people) do not look good without a shelter.
पगडं-८ . STEP-8
-: ऋRid पुंलिंग:-: 'ऋ'Rukaaraant masculine :- . पिअर, पिउ (पितृ) पिता Father. એકવચન
બહુવચન Singular Plural १ पढमा पिआ, पिअरो पिअरा, पिउणो २ बीया पिअरं
पिअरे, पिअरा, पिउणो ३ तइया पिअरेण, पिउणा पिअरेहि, पिऊहिं ४ चउत्थी पिअरस्स, पिउणो पिअराण, पिऊण ५ पंचमी पिअरत्तो, पिउत्तो पिअरत्तो, पिउत्तो ६ छट्ठी पिअरस्स, पिउणो पिअराण, पिऊण ७ सत्तमी पिअरे, पिउम्मि पिअरेसु, पिऊसु संबोहणं हे पिअ, पिअरो! हे पिअरा, पिउणो !
161
प्राकृत बालपोथी

Page #29

-: શબ્દો :-: Words :
-: સ્ત્રીલિંગ :-: Feminine gender :
माआ (હુદિg) દીકરી, પુત્રી. Daughter
माअरा माउ
હિંસા ]
धुआ
(મા) માતા. Mother.
धीआ
વિસા ] पिउच्छा
(પિતૃષ) ફોઈ. Aunty (Father's Sister)
માસિગા) 418237 )
(મgષ્ય) માસી. Aunty. (Mother's Sister).
-: વિશેષણ :
-: Adjectives :(વવĪ) વક્તા, બોલનાર. An orator, speaker.
वत्तार
પ્રાકૃતમાં સ્વરનો પ્રયોગ થતો નથી, તેથી કારાંત જે શબ્દો છે તેમાં અમુક ફેરફાર થઈને સકારાંત, ગાકારાંત કે સકારાંત થયા હોય તો તેના રૂપો પોતાનાં લિંગ પ્રમાણે સકારાંત, ગાકારાંત અને હકારાંત પુંલિંગ, સ્ત્રીલિંગ, નપુંસકલિંગ શબ્દનાં રૂપો પ્રમાણે રૂપો થાય છે. પણ જે સકારાંત છે તેના પઢમા અને વીયાના એકવચનનાં રૂપો થતા નથી.
In Prakrit, the vowel te is not used. Therefore, whichever '#'kaaraant words are there, become '31'kaaraant, '31'kaaraant or ''kaaraant after some changes, their forms will change according to their genders. i.e. '3'kaaraant, '3'kaaraant and ''kaaraant masculine, feminine and neutral gender words.
-: શબ્દો :
-: Words :- પુંલિંગ :
-: સ્ત્રીલિંગ :-: Masculine :
-: Feminine :
તિસાવી (ત્રિશલેવી) ભ. મહાવીરની Trishladevi - कण्ण (f) કર્ણ Karna.
માતા. Mother of નિવ (7૫) રાજા. King.
Bhagavan Mahavir. મહાવીર (મહાવીર) ૨૪માં Mahavir - 24th લેવાતા (૨વાનના) " Devananda -
Mother of જૈન તીર્થકર. Jain Tirthankar.
Bhagavan Mahavir. સન .. (સ્વાન) પોતાનું કર્મ. One's own deed.
-: વિશેષણ :- નપુંસકલિંગઃ
-: Adjectives :पिअ
(પ્રિય) વહાલું. Dear, -: Neutral :
મમંત (પ્રમ) ભમતું. Rotating. સરણ (ર) શરણ. shelter.
સવ્યવય (સત્યવ૬) સાચું બોલનાર. 0ne who
speaks truth. PRAKRIT W BALPOTHI
ની
in
Jain Education Intemational

Page #30

सब
भ
-: नीयना वाऽयोनुं गुरसती :
-: Translate the following sentences into English :सिरि महावीरस्स पिअरो सिद्धत्थो नरिंदो होसी ।
नणंदा भाउस्स जायाए सिणिज्झइ । तिसलादेवी देवाणंदा य माहणी पहुणो महावीरस्स माऊओ आसि ।
दायाराणं मज्झे कण्णो निवो उत्तमो होही। सकम्मेहि इह संसारे भमंताणं जंतूणं सरणं माआ पिअरो भाउणो
सासूणं जामाउणो अईव पिआ हवंति । सुसा धुआ च न हवन्ति, एक्को एव धम्मो सरणं ।
णायरत्तो छत्तो तत्ताणं नाणं लहीअ । पिऊणो ससा पिउसिआ इइ, तह माऊए य ससा माउसिआ इइ
वत्तारो सच्चवयो होइ। कहेइ।
पगडं- • STEP-9
-: सर्वनाम :
-: Pronoun :-: पुलिंग भने नपुंसलिंग :
-: स्त्रीलिंग:-: Masculine and neutral gender :- -: Feminine :(सर्व) पधु, सघj. All, Whole
सव्वा (तद्) ते.
He, She. (यद्) .
Whoever (किम्) शु, ओ. What, Who.
का (इदम्) मा, त. This, that.
इमा एअ (एतद्) मा.
This.
एआ अन्न (अन्य) पीटुं. Other.
अन्ना कयर (कतर) 2. How much.
कयरा सम (सम) सरj. Same.
समा पुव (पूर्व) पूर्वन. Of east, eastern. अवर
(अपर) पश्चिमन. Of west, western. अवरा दाहिण (दक्षिण) क्षिान. Of south, southern. दाहिणा उत्तर (उत्तर) उत्तरर्नु. Of north, northern. उत्तरा सुव (स्व) पोते. Oneself
सुवा सव्व (सर्व) सघj, पy. all
सव्वा (सर्वा) सधणी, धी. all એકવચન બહુવચન એકવચન
બહુવચન Singular Plural
Singular Plural १ पढमा
सब्वे सव्वा
सव्वा २ बीया
सव्वं सव्वे
सव्वं ३ तइया
सब्वेण सब्बेहि सव्वाइ
सव्वाहि ४ चउत्थी
सव्वाय सव्वाण सव्वाए
सव्वाण ५ पंचमी
सव्वत्तो सव्वाओ सव्वत्तो
सव्वाओ ६ छट्ठी
सव्वस्स सव्वेसि
सव्वाए ७ सत्तमी
सबम्मि सव्वेसु सव्वाइ
सव्वासु
IF IF EFFEEEEEE,
पुव्वा
सब्बो
सव्वा
सव्वासिं
18
प्राकृत बालपोथी
Jain Education Intemational

Page #31

मण
નપુંસકલિંગમાં પઢના અને વીણાના એક સરખા રૂપો અને બાકીના પુલિંગ પ્રમાણે પ.વી. સā - સંવાડું
In neutral gender the forms of the words of the 1st and the 2nd case is same and the rest is according to the masculine. ૧. સર્વનામોના સંવાદના રૂપો થતાં નથી. 1. Pronouns cannot be changed to addressing form. ૨. ત સર્વનામના પુલિંગમાં સ.સી અને સે આવા ત્રણ રૂપો પઢમા એકવચનમાં થાય છે. જ્યારે સ્ત્રીલિંગમાં પઢિમા એકવચનમાં સા થાય છે. 2. The masculine gender of the pronoun 'a' i.e. 'you' can be in three forms and the 41 first case is in singular whereas “પઢમાં’ in feminine singular is સા.
-: શબ્દો :
-: Words :-: પુલિંગ -
તારિસ (તાદૃશ) તેવુ, Like, -: Masculine :
તેવા પ્રકારનું. similar to. સુમાર (સુમાર) કુમાર. A young boy. દિન દુઃવિત) દુઃખી. sad. પુરિસ (પુરુષ) પુરુષ. Man.
ઘન્ન (ઘચ) પ્રશંસા યોગ્ય. Praiseworthy. (મનસ) મન, ચિત્ત. Mind.
પઢમ (પ્રથમ) આદ્ય, પહેલું. Initial, First. संति (શાંતિ, શાંતિ, સંતોષ. Peace,
ત્વિઝ (ર્થિત) યાચના કરેલ. Requested. Satisfaction.
પરોવથરિ (પરોપકારનું) પરોપકાર કરનાર.Benevolent. -: સ્ત્રીલિંગ :
વિવરીષ (વિપરીત) ઊલ્ટ, પ્રતિકૂળ. Opposite,
Adverse. -: Feminine :
સરVT Tગ (શરબત) શરણે આવેલ.A refugee. વકુમારી (કુમાર) કુંવારી કન્યા. An unmarried
-: અવ્યયો :girl, Virgin. પુરવી (પૃથ્વી) પૃથ્વી, ભૂમિ. Earth, Land.
-: Adverb :
વરું (વ) કેવળ, ફક્ત. Only. - નપુંસકલિંગ :
વફત્તા (ત્યવત્તા) છોડીને. Released -: Neutral :શ્રામમોગ (વીમો) કામભોગ. Enjoyment.
-: ધાતુઓ :નીવિગ (નીવિત) જીવન Life.
-: Root of the verbs :મંત્ર (ક) કલ્યાણ. Happiness.
ગા+ર્જી (ગા+TY) આવવું. To come. સુમિણ (સ્વાન) સ્વપ્ન. Dream.
(૯) દાન દેવું, આપવું. To donate, -: વિશેષણ :
To give.
વવત્ (વ્યવ+સો) પ્રયત્ન કરવો. To try. -: Adjectives :
તેવું (સે) સેવા કરવી. To serve. આવિય (સત્ત) શોભિત. Decorated. વારિત (યાદૃશ) જેવું, Like,
જેવા પ્રકારનું. similar to.
PRAKRITA BALPOTHIQ
Jain Education Intemational

Page #32

- नीयना वाज्योनु गुरसती रो:-: Translate the following sentences into English :
देवा वि तं नमंसन्ति, जस्स धम्मे सया मणो ।
मंगलाणं च सव्वेसिं, पढमं हवइ मंगलं । सव्वेसिं गुणाणं बंभचेरं उत्तमं अत्थि ।
जया पुण्णं नस्सइ, तया सव्वं विवरीअं होइ । जे दुहिए जणे संतिं देन्ति, सरणागए य रक्खेन्ति,
कुमारी सव्वासु कलासु निउणा अस्थि । तेहिं पुरसेहिं इमा पुहवी अलंकिया अत्थि ।
धन्नाओ ताओ बालियाओ, जो जणो धम्मं चइत्ता केवलं कामभोए सेवइ,
जाहिं सुमिणे वि न पत्थिओ अन्नो पुरिसो । सो कया वि सुइं न पावेइ ।
जो जारिसं ववसेइ, फलं पि सो तारिसं लहेइ । -: नीयेना पाइयोनुं प्राकृत रो :
-: Translate the following sentences into Prakrit :पेसा भासो छ ?, ज्यांथी मावे छ ?, तेमाने अम छ ? Who are those men ? Where are they coming from ? What work do they have ? તે માણસે આ છોકારાઓને અને આ છોકરીઓને બધા ફળો આપી દીધા. That man gave all the fruits to these boys and these girls. मा पुस्त ओj छ ?, तर छ । भेनु छ ? Whose book is this? Is it your's or his ? આ સંસારમાં કોનું જીવન સફળ છે? Whose life is successful in this universe ? सेवते. ते (जीवंते) सानो भने भुनियो त जोय मने हे उमेश॥ ५२५४ारी डोय तेनु (वन स३१ छ). His life is successful, who lives like monk and a gentleman and who is always beneficial to others.
परा९-१० . STEP-10
-: आज्ञार्थ :
-: Aagnaarth :આજ્ઞાર્થ કે વિધ્યર્થન ક્રિયાપદનો ઉપયોગ કોઈને આજ્ઞા કરવામાં, આશા બતાવવામાં, પ્રાર્થના કરવામાં, આશીર્વાદ આપવા ઈત્યાદિમાં વપરાય છે.
The verbs of 'Aagnaarth' or 'Vidhyarth' is used to give command to someone, to show faith, to pray, to give blessings etc.
- माज्ञार्थमने विध्यर्थना पुरुषोध प्रत्ययो :- Affixes of 'Aagnaarth' and 'Vidhyaarth' (Imerative mood) in person :
એકવચન
બહુવચન Singular
Plural १ पुरुष २ पुरुष
हि,सु,० ३ पुरुष
न
20
प्राकृत बालपोथी 4
Jain Education Intemational

Page #33

हस् (हस्) स. To laugh. એકવચન
બહુવચન Singular
Plural १ पुरुष हसमु (हसानि) हुं सुं. I laugh.
हसमो (हसाम) अमे सीये. We laugh. २ पुरुष हसहि, हससु, हस (हस) तुं स. You laugh. हसह (हसत) तमो सो. You laugh. ३ पुरुष हसउ (हसतु) ते से. He laughs.
हसन्तु (हसन्तु) तमो से. They laugh. १.व्यंxid धातुओने पुरुषणोध प्रत्यय सात अ उमेराय छ. ह.d. हस्+अ+मु = हसमु
37 is added to consonantal roots of the word, when person affixes are attached to them. for eg.: हस्+अ+मु = हसमु (hasamu) ૨ પહેલા પુરુષના પુ અને મો પ્રત્યયની પૂર્વે ગનો મા તથા રૂ વિકલો થાય છે. 37 changes 31 to 31 or before the affixes of and 9 of the first person. for eg.:
El.d. हस्+अ+मु = हसमु हस+अ+मो = हसमो हस्+आ+मु+ = हसामु
हस्+आ+मो = हसामो हस्+इ+मु+ = हसिमु
हस्+इ+मो = हसिमो ૩. આજ્ઞાર્થ કે વિધ્યર્થના પ્રત્યય લાગતા જ હોય તો મનો d વિકલ્પ થાય છે. El.d. हस्+अ+ह = हसह (hasah) अथवा हसेह (hasah) If there is 37 after the affixes of 'Aagnaarth' and 'Vidhyartha' is attached, then 37 is changed to ए. ___For eg.: हस्+अ+ह = हसह (hasah) or हसेह (haseh) ४.० प्रत्यय अत धातुमाने सागछे.
El.d. हस्+अ+० = हस 0affixes is only attached to 'अ'kaaraant words. For eg.: हस्+अ+० = हस
-: शcal:
-: Words :- पुंलिंग:
हिय
डित २. Beneficial. -: Masculine :
-: मव्ययो:ईसर (ईश्वर) ईश्वर, प्रभु. God.
एत्थ (अत्र)
Here ____ मुसावाय (मृषावाद) असत्य, पोटुं. Lie, False. तत्तो (ततः) तेथी.
Therefore. लोह (लोभ) सोम. Greediness. मा
नहि. संतोस (संतोष) संतोष. Satisfaction. विणा (विना) १२, सिवाय. Without, -: नपुंसलिंग :
Except. -: Neutral gender :
-: धातुमो:परलोयहिय (परलोकहित) ५२सोनु सित. Welfare of
-: Derivative words :the other
चिट्ठ
(स्था-तिष्ठ) मा २3. To stand. world.
निंद् (निन्द) नं ४२वी. To criticize. -: विशेषत:
मन्न (मन्-मन्य) भान. To believe. -: Adjectives :वय
To say. तारग (तारक) ताना२. One who
rescues.
PRAKRITIABALPOTHIO
(हित)
मही.
No.
(वद्)
कोस.
Jain Education Intemational

Page #34

-: नीयनां वाऽयोनुं गुमराती :-: Translate the following sentences into English :तुम्हे एत्थ चिढेह ।
तुं मिच्छा लोहं मा कुरस्सु हियं च सुणसु । हं उज्जमेण विणा धणं न लहेमु ।
जो संसारत्तो तारगो अत्थि, तं ईसरं मा निंदहि । सचं बोल्लउ ।
तुब्भे पंडिआ अत्थि, तत्तो तत्ताई चिन्तेह । मुसावायं न वयेहि।
लोहं संतोसेण मुंचहि । सचं पियं च परलोयहियं च वयेन्तु नरा ।
पा-११ . STEP-11
-: H शन :
-: Numbers :-: संण्याश शE) :-: Numerical Words :
(एक)
.
ति
Two. Three. Four. Five.
यार.
पंच
सत्त
अट्ठ
सो.
(सहन)
Ten.
एग, एअ
One दुवालस, बारस (द्वादशन्)
Twelve. दो, वे, (द्वि)
तेरस, तेरह (त्रयोदशन)
Thirteen. त्र.
चउद्दस, चउद्दह (चतुदर्शन्) यौह. Fourteen. (चतुर)
पण्णरस (पञ्चदशन) ५४२. Fifteen. (पञ्चन्) पांय.
सोलस (षोडशन) सोग. Sixteen. ७. Six
सत्तरस
(सप्तदशन) सत्त२. Seventeen. (सप्तन्) सात. Seven.
अट्ठारस (अष्टादशन) सढार. Eighteen. (अष्टन्) 16. Eight.
सय न. (शत)
Hundred नव (नवन्) नव.
Nine. सहस्स न.
२. Thousand. दश, दह (दशन) दृश.
लक्ख न.
साप. Lakh. एगादश, एगारह (एकादशन) अभ्या२. Eleven.
१. एग मने एअन॥ ३५ो त्रो लिंगमा थाय छ भने सव्व शनी व थाय छ, यतुर्थी भने ही विमस्तिनापर्डवयनमा ण्ह भने ण्हं प्रत्ययो साग . ६.. एगण्ह (eganh), एगण्डं (eganham).
1. Forms of and 737 can be in all the three genders and it changes in the same way as the word 'Savva'. In the fourth and sixth case of plural two affixes (nh) and v (nham) are applied. For e.g.: एगण्ह (eganh), एगण्हं (eganham)
२. दो थी अट्ठारस शहोना ३५ो पहुवयनमा ४ थाय छ भने त्रो लिंगमा मेस२५i थाय छे. या शहोने ५९ ह nh અને હૂં પ્રત્યય લાગે છે.
2. From the numbers two to eighteen, the form of the words are always in plural and same in all three genders. Even to these words vand og is affixed.
दो, वे (दौ) . Two. ति (त्रि) u. Three. चउ (चतुर्) या२. Fourth. १-२ पढमा-बीया दो, वे, दोण्णि, वेण्णि तिण्णि
चउरो, चत्तारि ३ तइया, दोहिं, वेहिं तीहिं
चऊहिं ४-६ चउत्थी-छट्ठी दोहं, दोण्ह, वेण्हं, वेण्ह तिण्हं, तिह
चउण्हं, चउण्ह ५ पंचमी ।, वित्तो, वेओ तित्तो, तीओ
चउत्तो, चऊओ ७ सत्तमी दोसु, वेसु
चऊसु
तीसु
22
प्राकृत बालपोथी
Jain Education Intemational

Page #35

पंचहिं
पंचसु
पंच (पञ्चन) पांय
पंच शथी अट्ठारस सुधीन। शहो अति . तेनi १-२ पढमा-बीया पंच
રૂપો પંથ જેવા જ થાય છે. ३ तइया
From the word 'पंच' (Panch) to the ४-६, चउत्थी, छट्ठी पंचण्हं, पंचण्ह
word अट्ठारस (Attharas) are 'अ'kaaraant ५ पंचमी पंचत्तो, पंचाओ
words. And the forms are same like 'पंच.' ७ सत्तमी
(Panch). -: Icel:
-: Words :- पुंलिंग:
तारा (तारा) २. Stars. -: Masculine :
- नपुंसलिंग:कुमारवाल (कुमारपाल) हुमा२पाण. Kumaarpaal.
__-: Neutral Gender :जिणवर (जिनवर) भगवान. Bhagwan
जइधम्म (यतिधम) यतिधर्म. Religious duties of (Tirthankar).
a monk. देस (देश) हेश. Country.
नह (नभस्) श. Sky. भयवंत (भगवत्) भगवान. Bhagwan.
निव्वाण (निर्वाण) भोक्ष. Salvation. सिद्ध (सिद्ध) भगवान. Siddha Bhagwan.
-: धातुमो :-: स्त्रीलिंग:
-: Roots :-: Feminine :
दीस् (दृश्) ५g. To see. जीवदया (जीवदया) या. Compassion to
. To obey. living beings.
पाला
(पात
Tલન કે
-: नायनां वाऽयोनुं गुलराती s :
-: Translate the following into Gujarati :उवज्झायो चउण्हं समणाणं वायणं देइ ।
कुमारवालो निवो अट्ठारससु देसेसु जीवदयं पालावीअ । पंच पंडवा सिद्धगिरिम्म निव्वाणं पावीअ ।
चत्तारि अटु दस दो य वंदिया जिणवरा चउविसं । नहे सत्तण्हं रिसीणं सत्त तारा दीसन्ति ।
चत्तारि मंगलं । सिद्धा भयवंता अट्टहिं कम्महिं रहिआ हवन्ति ।
एसो पंच नमुक्कारो। - नीयनां वाऽयोनुं प्राईत शे:
-: Translate the following sentences into Prakrit :આ વાડીમાં ચૌદ આંબા, તેર લીંબડા, પંદર કેળ, બાર ચંપા છે. There are 14 mango trees, 13 Neem trees, 15 banana trees and 12 Champa trees in this farm. જૈનો છ દ્રવ્યો, આઠ કર્મો, નવ તત્ત્વો માને છે. Jains belive in 6 'dravyas', 8 - karmaas, and 9 tattvas. પેલા ખેતરમાં અગ્યાર ગાય, અઢાર ભેસ, સત્તર બકરી ચરે છે. In that farm 11 cows, 18 buffaloes and 17 goats are grazing. સેંકડો જિનાલયોમાં હજારો પ્રતિમાઓની લાખો માણસો પૂજા કરે છે. Lakhs of people are worshipping thousands of idols in hundreds of Jinaalayas. પહેલી પ્રાકતવિજ્ઞાન બાળપોથીમાં આઠ મંગલ, ચૌદ સ્વપ્નો, આઠ પ્રાતિહાર્ય, ચોવીશ લાંછન છે. In 1st Prakrit Vignan Balpothi, there are 8 Mangals, 14 Dreams, 8, Pratihaaryas, 24 Laanchhan as.
PRAKRIT BALPOTHI
Jain Education Intemational

Page #36

पा-१२ . STEP-12 अम्ह अने तुम्ह मे सर्वनाम छ, तेना नया लिंगभां में स२५ ३पो थाय छे.
| अम्ह (amh) and you तुम्ह (tumhare pronouns. They are of the same forms in all the three genders.
अम्ह (अस्मद्) ९. । तुम्ह (युस्मद्) तुं. You. એકવચન બહુવચન
એકવચના બહુવચન Singular plural
Singular Plural १ पढमा अहं, हं अम्हे, अम्हो
तुं, तुम __तुम्हे, तुझे २ बीया मं, ममं अम्हे, अम्हो
तुं, तुम तुम्हे, तुझे ३ तइया मए, मइ अम्हेहिं
तए, तुमए तुभेहिं, तुम्हेहिं ४ चउत्थी मे, मह अम्हं, अम्हाण
तुह, तुव तुब्भाण, तुम्हाण ५ पंचमी ममत्तो, ममाओ अम्हत्तो, अम्हाओ तुमत्तो, तुमाओ तुब्भत्तो, तुब्भाओ ६ छट्ठी मम, मज्झ अम्हं, अम्हाण तुह, तुव तुब्भाण, तुम्हाण ७ सत्तमी मइ, मज्झे अम्हेसु
तुमए, तए तुम्भेसु, तुम्हेसु -: Adel:
-: Words :-: पुंलिंग:
| उवंग (उपाङ्ग) Guin. Upanga. -: Masculine :
छेयग्गंथ (छेदग्रन्थ) छेग्रंथ. Chhed-Grantha. महप्पा
Payanna. (महात्मन) मात्मा.
| पइन्नग Soul.
(प्रकीर्णक) ५यना. लहुचेय
Mulsutra. (लघुचेतस्)
| मूलसुत्त ओ मास. Man of low
(मूलसूत्र) भूलसूत्र. नंदिसुत्त
Nandisutra. category. (चरण) चरण
| अणुओगदार (अनुयोगद्वार) अनुयागार. ५.
Anuyogadwara. Leg. (आगम) शास्त्र, मागम. Scriptures,
-: विशेषत:Agamas
-: Adjectives :अणुग्गह (अनुग्रह) 6480२. Obligation.
| सच्चवाइ (सत्यवादिन्) सायुं पोसना२. One who speaks पणाम (प्रणाम) नमस्कार. Salutation.
the truth. रोस (रोष) अध, रोष. Anger, Rage. | बहुफल (बहुफल) १९॥ इसवाणु. of many fruits. . - नपुंस लिंग:
-: मव्यय :-: Neutral gender :
-: Adverbs :(जगत्) दुनिया, ४d. Universe.
| चिअ (एष) नमी. Sure. (मत) मत, धर्म. Faith, Relegion.|त (त) . निश्चय. Determination.
Far.
| गहिऊण (गृहीत्वा) ड रीने. By holding, (मन्त्र) मंत्र, गुप्तवात. 'Mantra',
by accepting. Secret talk. अंग (अङ्ग) in. Anga.
प्राकृत बालपोथी
नासूत्र.
जग
24
Jain Education Intemational

Page #37

-: स्त्रीलिंग:
-: धातुमो :-: Feminine :
-: Roots :पणयालिसा (पञ्चचत्वारिंशत्) पीRausla Forty five. अञ्च (अच्) पू४. To worship.
तर् (त) तर. To swim. -: नीयेना पाग्योनुं गुरसती रो :
-: Translate the following sentences into English :इमं मज्झ अत्थि, इमं च तुज्झ अत्थि, इइ लहुचेयाणं होइ, महप्पाणं| च दोण्णि त्ति पणयालीसा आगमा संति । तुं सव्वं जगं अप्पकरें चिअ होइ ।
भयवंता ! धम्मस्स उवएसेण तुब्भे मइ अणुग्गहं करीअ । तुम्हेसु सच्चवाओ को अत्थि ? ।
चिट्ठउ दूरे मंतो तुज्झ पणामो वि बहुफलो होइ । हे पहु ! तुम्ह चरणाणं सरणं गहिऊण बहू जणा संसारं तरेन्ति । | गुरवो सया अम्ह रक्खन्तु । जिणस्स मयम्मि एगादस अंगाणि, बारस उवंगाणि, छ छेयगंथा, | तुम्हे एत्थ चिट्टेह, वीरं अम्हे अन्चेमो । दस पइनगाई, चत्तारि मूलसुत्ताई, नंदिसुत्त-अणुओगदाराइं हं न करेमि रोसं।
पा-१३ . STEP-13
-: भविष्य :
-: Future Tense :-: भविष्यजना पुरुषोध प्रत्ययो :-: Affixes of person of future tense :એકવચન
બહુવચન Singular
Plural ૧લો પુરુષ
स्सं, सामि
स्सामो, स्सामु રજો પુરુષ स्ससि, स्ससे
स्सह ૩જો પુરુષ स्सइ, स्सए
स्सन्ति, स्सन्ते हस् (हस्) स. To laugh. એકવચન
બહુવચન Singular
Plural ૧લો પુરુષ
हसिस्सं, हसेस्सं, हसिस्सामि, हसेस्सामि हसिस्सामो, हसेस्सामो, हसिस्सामु, हसेस्सामु.
(हसिष्यामि) ९ सीस (हसिष्यामिः) अमो सीसु. રજો પુરુષ
हसिस्ससि, हसिस्ससे, हसेस्ससि, हसेस्ससे हसिस्सह, हसेस्सह (हसिष्यसि) तुं इस
(हसिष्यथ) तमोसो . ૩જો પુરુષ
हसिस्सइ, हसेस्सइ, हसिस्सए, हसेस्सए हसिस्सन्ति, हसेस्सन्ति, हसिस्सन्ते, हसेस्सन्ते
(हसिष्यति) ते उससे (हसिष्यन्ति) तमो उससे. ૧. ભવિષ્યકાળમાં વ્યંજનાંત ધાતુને પુરુષબોધક પ્રત્યયો લગાડતા નો રૂ કે થાય છે. When affixes of masculine gender are applied to consonantending verbs, then 37 changes to sor . ६.त. भण् + अ + स्सं = भण् + इ + स्सं = भणिस्सं । भण् + अ + स्सं = भण् + ए + स्सं = भणेस्सं
PRAKRIT /BALPOTHIO
25

Page #38

8.
-: पुंलिंग :
-: विशेषer :-: Masculine :
-: Adjectives :दुज्जण (दुर्जन) हुन. an evil person. | चाइ (त्यागिन्) त्यागी, हानी. One who have
has renounced -: स्त्रीलिंग:
everything. -: Feminine :
जाय (जात) उत्पन्न थयेस. That which is अचणा (अर्चना) पू. worship.
produced. निंदा (निन्दा) निह. Criticize.
अन्य, पीहूं. Other. पुण्णिमा (पूर्णिमा) पूनम. Full moon.
-: मव्यय :-: नपुंसलिंग:
-: Adverb :-: Neutral gender :
जइ (यदि) .
If. चिइवंदण (चैत्यवंदन) थैत्यहन. Chaityavandan तत्थ (तत्र) त्यां, तेभ. There, In that. (Prayer)
-: धातुमो :सर (सरस्) सरोव२. Lake.
-: Roots :
अडए। २. To gain. जा (या)
To go. विहर् (वि+हृ) विहार ४२वी, ४. To move from
the place on
foot, Togo. -: नीयेन वायोनुं गुसती :
-: Translate the following sentences into English :हं संसारस्स दुहत्तो बीहेमि, तत्तो दिक्खं गहिस्सामि । विज्जत्थिणो अज्झयणाय पाढशालं जास्सन्ति । अज्ज साहवो नयराओ विहरिस्सन्ति ।
तुम्हे नाणेण पंडिआ होस्सह । उज्जाणे अज्ज जाइस्सामो, तत्थ य सरंमि जायाई
सो चाई अस्थि, तत्तो दीणाणं दाणं दास्सइ । पउमाणि जिणिंदाणं अच्चणाए गिहिस्सामु ।
माअराइ पिअरेण य सह जिणालए गच्छिस्सामि, जइ सो दुज्जणो होस्सइ, तया परस्स नि
चिइवंदणं च करिस्सामि । पुण्णिमाए मयंको अईव विरायिस्सए ।
___-: नायनां वाऽयोनुं प्राकृत :
-: Translate the following into Prakrit :હું શિષ્યોને ઉપદેશ કરીશ.
તમે બીજી પ્રાકૃત વિજ્ઞાન બાળપોથીમાં ત્રીશ પગલાં, ત્રીજીમાં I will preach to the pupils.
ઓગણીશ પગલાં. ચોથીમાં તેર પગલાં ભણ્યા અને હવે સારા તમે ધર્મ વડે સ્વર્ગ અથવા મોક્ષ મેળવશો.
પરિશ્રમથી પ્રાકૃત ભાષામાં પંડિત થશો.. You will achieve heaven or Moksha
You have studied 30 steps in 2nd Prakrit Vignan (Salvation) by religion.
Baalpothi, 19 steps in 3rd and 13 steps in the
4th Baalpothi. And now with practice and effort જો આપણે પોતાની નિંદા કરીશું તો સુખી થઈશું.
you shall become a learned person (pandit) in We shall be happy and prosperous if we criti. Prakrit. cise ourselves. i.e. see our own faults. હું શત્રુંજય જઈશ, પ્રતિમાઓની પુષ્પો વડે પૂજા કરીશ, અને જીવન સફળ કરીશ. I will go to Shatrunjay, Worship the idols with flowers and make my life successful.
प्राकृत बालपोथी
26

Page #39

- પુરવણી વિભાગ :
-: supplementary section :આ પુરવણી વિભાગમાં પગલાઓમાં જણાવેલ પ્રાકૃત વાક્યોનું સંસ્કૃત-ગુજરાતી તથા ગુજરાતી વાક્યોનું પ્રાકૃત-સંસ્કૃત આપેલ છે. જેથી વિદ્યાર્થીઓને પોતે કરેલ વાક્યો સાચા છે કે ખોટા છે. તે જાણી શકાય.
In this supplementary section translation of Prakrit senences into Sanskrit-Gujarati and translaion of Gujarati sentences into Prakrit-Sanskrit is given. So that students can verify the sentences made by them, whether they are correct or wrong.
નું પગલું - ૧ની પુરવણી R
Supplementary of the step-1 po -: પ્રાકૃત વાક્યોના સંસ્કૃત-ગુજરાતી-ઇંગ્લીશ વાક્યો :
- Sanskrit-Gujarati-English sentences of the Prakrit sentences :आचार्यः पण्डितं बोधति ।
| ક્ષમાશમઃ માત્માનું રક્ષત્તિ આચાર્ય પંડિતને બોધ આપે છે.
| સાધુઓ આત્માનું રક્ષણ કરે છે. Aachaarya is preaching to a scholar (Pandit) Saints (Saadhus) are protecting their souls. त्वं किं मुह्यसि ?।
शीलेन वर्धध्वे । તું કેમ મુંઝાય છે ?
તમો શીલથી વધો છો. Why are you getting perplexed ?
You are enhancing yourself by good character. अहं पापात् आत्मानं रक्षामि ।
| जनाः वेदनया मुह्यन्ति । હું પાપથી આત્માનું રક્ષણ કરું છું.
લોકો વેદનાથી મુંઝાય છે. I protect the soul from sins.
People are worried by the pain. दानेन श्रावकाणां पुण्यं वर्धते । દાનથી શ્રાવકોનું પુણ્ય વધે છે. Righteousness of 'Shraavakas' is increased by their charitable deeds.
પગલું-૩ની પુરવણી મજ
Supplementary of the step-3 min -: પ્રાકૃત વાક્યોના સંસ્કૃત-ગુજરાતી-ઈંગ્લિશ વાક્યો - -: Sanskrit-Gujarati-English sentences of the Prakrit sentences :પૂર્વ કુતિ !
पापेन जनः नरकं गच्छति ।। મૂર્ખ ક્રોધ કરે છે.
પાપ વડે મનુષ્ય નરકમાં જાય છે. A fool is getting angry.
Man goes to hell by his sinful deeds. श्रावकः दानं यच्छति ।
शिष्याः ज्ञानाय पठन्ति । શ્રાવક દાન આપે છે.
શિષ્યો જ્ઞાન માટે ભણે છે. Shraavak is donating.
Pupils study for knowledge.
PRAKRIT W BALPOTHI
Jain Education Intemational

Page #40

उपाश्रयात् श्रावकाः गृहं गच्छन्ति ।
| पण्डिताः शास्त्रेषु न मुह्यन्ति । ઉપાશ્રયથી શ્રાવકો ઘરે જાય છે.
પંડિતો શાસ્ત્રોમાં મુંઝાતા નથી. Shraavakas are going from the Upaashray Scholars do not get perplexed or confused to their houses.
in studying the scriptures. जिनेश्वरस्य वचनानि कल्याणं कुर्वन्ति । જિનેશ્વરનાં વચનો કલ્યાણ કરે છે. Sermons of the Jineshvara brings bliss, happiness and prosperity.
-: गुरशी वाऽयोना प्राकृत-संस्कृत वायो :-: Prakrit-Sanskrit sentences of Gujarati sentences :
वीराय निच्चं नमो। (वीराय नित्यं नमः)। सेणिओ अभयो अ समवसरणं गच्छन्ति । (श्रेणिकः अभयः च समवसरणं गच्छतः) । बालो जिणालयस्स धयं देक्खइ। (बालः जिनालयस्य ध्वजं पश्यति)। पुत्ता जणयस्स विणयं करेन्ति । (पुत्राः जनकस्य विनयं कुर्वन्ति) । जो नायमग्गं अइक्कमइ, सो दुहं पावइ । (यः न्यायमार्गम् अतिक्रमति, स दुःखं प्राप्नोति) ।
પગલું-૪ની પુરવણી ASupplementary of the Step-48 -: प्राकृत वाऽयोना संस्कृत-गुरशती-शि वाऽयो :
-: Sanskrit-Gujarati-English sentences of Prakrit sentences :कवयः नरेन्द्रस्य गुणान् वर्णयन्ति ।
। पण्डिताः व्याधेः न मुह्यन्ति । કવિઓ રાજાના ગુણોનું વર્ણન કરે છે.
પંડિતો વ્યાધિથી મુંઝાતા નથી.
Scholars (Pandits) are not worried by disPoets describe virtues of kings.
eases or sickness. नृपतिभ्यः कवयः धनं लभन्ते
बालाः दधि खादन्ति । . રાજાઓ પાસેથી કવિઓ ધન મેળવે છે.
બાળકો દહીં ખાય છે. Poets receive wealth from the Kings.
Children are eating curd. अजीर्णे औषधं वारि अस्ति ।
नृपतिः अर्हतः शान्तेः चैत्यं गच्छति । અપચામાં પાણી એ દવા છે.
રાજા ભગવાન શાંતિનાથના દેરાસરે જાય છે. Water works like a medicine for indigestion.
King is going to the Jinalaya of Bhagwan
| Shaantinath. भोजनस्य मध्ये वारि अमृतं भवति ।
अज्ञानिनः केवलिनः वचनं अवमन्यन्ते । ભોજનની વચ્ચે પાણી અમૃત છે.
અજ્ઞાનીઓ કેવલીના વચનને અવગણે છે. Water between the meal is as good as
Ignorants disregard the preachings of the nectre. (divine immortal drink.)
omniscient. मुनयः उत्कृष्टं ब्रह्मचर्यं पालयन्ति ।
योगिनि परमं ज्ञानं अस्ति । મુનિઓ ઉત્કૃષ્ટ બ્રહ્મચર્ય પાળે છે.
યોગીમાં શ્રેષ્ઠ જ્ઞાન છે. Monks observe excellent celibacy.
|Yogies have best knowledge.
28
प्राकृत बालपोथी
Jain Education Intemational

Page #41

nj - पनी पुरवली
Supplementary of the Step-5 -: प्राकृत वायोना संस्कृत-गुराती-JSGA पाइयो :-: Prakrit-Sanskrit sentences of Gujarati sentences :
कृतज्ञेन सह संसर्गः सदा कर्तव्यः ।
| वयं प्रभोः प्रसादेन जीवामः । ઉપકારને જાણનાર સાથે હંમેશા સંબંધ કરવો.
અમે સ્વામીની મહેરબાનીથી જીવીએ છીએ. Always keep relations with those who ap- We are living by mercy of the Lord. preciate obligation.
मूढाः प्राणिनः असारस्य संसारस्य स्वरूपं न जानन्ति । षट्पदाः मधु स्वादन्ते ।
મૂઢ પ્રાણીઓ અસાર સંસારનું સ્વરૂપ જાણતા નથી. ભમરાઓ મધને ચાખે છે.
Ignorant/creatures do not understand/the Wasps are tasting honey.
fruitless nature of the form of the world. सूरयः जिनेन्द्रस्य शासनस्य प्रभावकाः सन्ति ।
जनेषु साधवः उत्तमाः सन्ति । આચાર્યો જિનશાસનના પ્રભાવકો હોય છે.
લોકોમાં સાધુઓ ઉત્તમ છે. Aacharyas are the strength of Jainism.
Saints (Saadhus) are best among all the
people. त्वम् अश्रूणि किं मुञ्चसि ? । તું શા માટે આંસુ મૂકે છે?
साधूनां मृत्योः भयं न भवति । Why are you shedding tears ?
સાધુઓને મૃત્યુનો ભય હોતો નથી.
Saints (Saadhus) do not have fear of death. जन्तूनां जीवातु वारि अस्ति । પ્રાણીઓનું જીવન પાણી છે. Water is the life of living beings.
-: गुरराती वाऽयोना प्राकृत-संस्कृत वाऽयो :-: Prakrit-Sanskrit sentences of Gujarati sentences :साहुणो धम्मस्स तत्ताइं सूरिं पुच्छंति (साधवः धर्मस्य तत्त्वानि सूरिं पृच्छन्ति)। दुक्खेसु साहेज्जं जे कुणंति, ते बंधवो अत्थि (दुःखेषु साहाय्यं ये कुर्वन्ति, ते बन्धवः सन्ति) । तुब्भे साहूहिं सह सया पडिक्कमणं करेह (यूयं साधुभिः सह सदा प्रतिक्रमणं कुरुथ) । सो निच्चं उज्जाणं गच्छइ, आयरिए मुणिणो य वंदए (स नित्यम् उद्यानं गच्छति, आचार्यान् मुनीन् च वन्दते)। दिणम्मि इंदू न सोहइ (दिने इन्दुः न शोभते)
PRAKRIT BALPOTHI

29
Jain Education Interational

Page #42

-: પ્રાકૃત વાક્યોના સંસ્કૃત-ગુજરાતી-ઈંગ્લિશ વાક્યો :-: Sanskrit-Gujarati-English sentences of the Prakrit sentences ;ग्रीष्मकाले विषमेण आतपेन हालिकः दुःखितः अभवत् । ગ્રીષ્મકાળમાં પ્રચંડ તાપ વડે ખેડૂત દુઃખી થયો.
The Farmer became unhappy in the tremendous heat of the summer.
कुम्भकारो बहून् घटान् अकरोत् । કુંભારે ઘણા ઘડાઓ બનાવ્યા.
Potter had made many pots.
પગલું-૬ની પુરવણી
Supplementary of the Step-6
पुरा आवां द्वौ बन्धू अभवाव ।
પહેલા અમે બન્ને ભાઈ હતા.
Formerly we both were brothers.
त्वम् अमृतम् अपिबत्, किन्तु अमरः न अभवत् । તેં અમૃત પીધું પણ અમર ન થયો.
You drank the divine immortal drink of the nectar, but you did not become immortal.
अहं जनकस्य वियोगेन दुःखितः अभवत् ।
હું પિતાના વિયોગ વડે દુ:ખી થયો.
I felt sorrow by the seperation of my fa- of your life.
ther.
नार्यः ज्योत्स्नायां रमन्ते ।
સ્ત્રીઓ ચાંદનીમાં રમે છે.
पराक्रमेण शत्रून् अजयत । પરાક્રમ વડે શત્રુઓને જીત્યા.
He won the enimies by heroism.
30
प्रवासी हालिकं मार्गम् अपृच्छत् ।
પ્રવાસીએ ખેડૂતને માર્ગ પૂછ્યો.
The traveller asked the road to the farmer.

त्वं जीवितान्ते अपि अदत्तं न अगृह्णाः ।
તેં પ્રાણના નાશે પણ અદત્તનું ગ્રહણ કર્યું નહીં.
You never accepted theft, even at the risk
-: પ્રાકૃત વાક્યોનાં સંસ્કૃત-ગુજરાતી-ઈંગ્લિશ વાક્યો :
-: Sanskrit-Gujarati-English sentences of Prakrit sentences :कोशा वेश्या नृत्ये विशेषेण कुशला अभवत् । કોશા વેશ્યા નૃત્યમાં વિશેષ રીતે કુશળ હતી. Prostitute Kosha was specially expert in dance. | કરે છે.
वयं प्रभोः धर्मं प्राप्नुम ।
અમે પ્રભુ પાસેથી ધર્મ પામ્યા.
We acquired religious knowledge, faith from the Bhagwan.
પગલું-છની પુરવણી
Supplementary of the Step-7
वनस्पतीनाम् अपि संज्ञाः सन्ति, ततः उदकं मृत्तिकाया रसं च आहरन्ति । વનસ્પતિઓને પણ સંજ્ઞાઓ છે. તેથી પાણી અને માટીના રસનો આહાર
Women are playing in the moonlight.
श्वश्वाः स्नुषायाः उपरि, वध्वाः च श्वश्र्वः उपरि अतीव प्रीतिः अस्ति ।
પાબ્ડવાનાં માર્યા ટ્રોપી સર્વાસુ સ્ત્રીનુ ઉત્તમા મહાસતી આસીત્ । સાસુનો પુત્રવધૂ ઉપર અને વહૂનો સાસુ ઉપર ઘણો સ્નેહ છે.
પાંડવોની સ્ત્રી દ્રૌપદી બધી સ્ત્રીઓમાં ઉત્તમ મહાસતી હતી. Draupadi, Wife of Pandavas, was the best|
Mother-in-law has lot of affection for the daughter-in-law, and the daughter-in-law has lot of affection for the mother-in-law.
of all 'Mahasatis'.
Vegetation has also got their inherent 'Samskaars'. Therefore, it takes its food from water and soil.
प्राकृत बालपोथी 4

Page #43

कामे सक्ताः स्त्रियः कुलं शीलं च न रक्षन्ति ।
| धार्मिकः जनः धनस्य वृद्धयां धर्मं न त्यजति । કામમાં આસક્ત સ્ત્રીઓ કુલ અને શીલનું રક્ષણ કરતી નથી. | ધાર્મિક માણસ ધનની વૃદ્ધિમાં ધર્મનો ત્યાગ કરતો નથી. Women who are overpowered by passion do A religious person does not sacrifice the not protect their family and character. religion for increasing wealth. चौरः ब्राह्मणस्य लक्ष्मीम् आच्छिनत् ।
| बालः शय्यायां प्रलुट्यति । ચોરે બ્રાહ્મણની લક્ષ્મી છીનવી લીધી.
બાળક પથારીમાં આળોટે છે. A thief snatched away the Brahmin's money. I Child is rolling in the bed.
___-: गुरसती वाऽयोनां प्राकृत-संस्कृत पाइयो :-: Prakrit-Sanskrit sentences of Gujarati sentences :कुमारो विविहासु कलासु निउणो (कुमारः विविधासु कलासु निपुणः) । ण्हसा सासूअ सव्वाई कज्जाइं विणएण करेइ (स्नुषा श्वश्वाः सर्वाणि कार्याणि विनयेन करोति)। सीसा गुरूणं आणाअ न अइक्कमेन्ति (शिष्याः गुरूणाम् आज्ञाः न अतिक्रमन्ति)। सरस्सइत्तो लच्छित्तो य का वड्डइ (सरस्वत्याः लक्ष्म्याः च का वर्धते) । इत्थी लया पंडिया य आहारं विणा न सोहन्ते (स्त्री लता पण्डिताः च आधारं विना न शोभन्ते) ।
त पगj-८नी पुरवयी
Supplementary of the Step-8 kg -: प्राकृत पाइयोनां संस्कृत-गुराती-शि वाध्यो :
-: Gujarati-Sanskrit-English sentences of Prakrit sentences :श्रीमहावीरस्य पिता सिद्धार्थः नरेन्द्रः अभवत् ।
| ननान्दा भ्रातुः जायायां स्नियति । શ્રી મહાવીરના પિતા સિદ્ધાર્થ રાજા હતા
નણંદ ભાઈની પત્ની ઉપર સ્નેહ કરે છે. Father of Lord Mahavir was King Siddhaarth. Sister-in-law is showing affection towards त्रिशलादेवी देवानंदा च ब्राह्मणी प्रभोः महावीरस्य मातरौ आस्ताम् ।
| her brother's wife. त्रिशलाहवी अनेहवानहायी प्रम महावीरनी भातासोती.| दातॄणां मध्ये कर्णः नृपः उत्तमः अभवत् । Trishalaadevi and Devananda were mothers|तामानी ६२ ४९ २00 उत्तम तो. of Bhagwan Mahavir.
Karna was the best among all the donors. स्वकर्मभिः इह संसारे भ्रमतां जन्तूनां शरणं माता पिता भ्रातरः श्वश्रूणां जामातरः अतीव प्रिया भवन्ति । स्वसा दुहिता च न भवन्ति, एकः एव धर्मः शरणम् ।
સાસુઓને જમાઈ ઘણા વહાલા હોય છે. udll shi a3 241 242Hİ Chal ullu GREL HIdl Son-in-laws are very dear to their motherपिता माओपन अने पत्री नथी. धर्मश छ. in-laws. Religion is the only refuge of the creatures
P creatures| ज्ञातुः छात्रः तत्त्वानां ज्ञानम् अलभत । roaming in this universe by their own act, but not mother, father, brothers, sisters
| જાણનાર પાસેથી છાત્રે તત્ત્વોનું જ્ઞાન મેળવ્યું.
Students gained the knowledge of spiritualand daughter.
|ism from the learned. पितुः स्वसा पितृष्वसा इति, तथा मातुः च स्वसा मातृष्वसा इति कथयति । पितानी उनसे सने भातानी पडेनभासी मारवक्ता सत्यवदः भवति । Sister of father is 'Foi'. and sister of mother|Asal सत्य पालना२ डाय छ. is called 'Maasi'
A speaker is a person who speaks the truth.
PRAKRITA/BALPOTHIQ
31
Jain Education Intemational

Page #44

पग-cनी पुरवा ASupplementary of the Step-94 ___-: प्राकृत वायोना संस्कृत-गुराती-शि वाऽयो :
-: Sanskrit-Gujarati-English sentences of Praarit sentences :देवाः अपि तं नमस्यन्ति, यस्य धर्मे सदा मनः ।
मङ्लानां य सर्वेषां प्रथमं भवति मंगलम् । દેવો પણ તેને નમસ્કાર કરે છે. જેનું મન હંમેશા ધર્મમાં છે. | સર્વ મંગલોમાં પહેલું મંગલ છે. Deities also salute those whose mind are It is the first auspicious of all auspicious. always in religion.
यदा पुण्यं नश्यति, तदा सर्वं विपरीतं भवति । सर्वेषां गुणानां ब्रह्मचर्यम् उत्तमम् अस्ति ।
જ્યારે પુણ્યનો નાશ થાય છે, ત્યારે બધું વિપરીત થાય છે. બધા ગુણોમાં બ્રહ્મચર્ય ઉત્તમ છે.
When righteousness is over, everything beCelibacy (Brahmacharya) is the best of all virtues. comes adverse. ये दुःखितेभ्यः जनेभ्यः शान्तिं यच्छन्ति, शरणागतान् च रक्षन्ति, | कुमारी सर्वासु कलासु निपुणा अस्ति । तैः पुरुषैः इमा पृथ्वी अलङ्कृता अस्ति ।
કુમારી બધી કળાઓમાં હોશિયાર છે. gleil E:41 4191zda guila IÙ O BA 2129 Budauj Za A young girl is clever in all arts. કરે છે, તે પુરુષો વડે આ પૃથ્વી શોભી રહી છે.
| यो यादृग् व्यवस्यति, फलमपि स तादृग् लभते । The world is shining with those who give peace to persons in pain and distress and
| જે જેવા પ્રકારનો પ્રયત્ન કરે છે, તે ફલ પણ તેવા પ્રકારનું મેળવે છે.
The kind of effort one makes, begets the protect those who seek shelter.
fruit of the same kind. यः जनः धर्मं त्यक्त्वा केवलं कामभोगान सेवते, स कदा अपि सुखं न प्राप्नोति । જે મનુષ્ય ધર્મનો ત્યાગ કરીને ફક્ત કામભોગોને સેવે છે, તે ક્યારે પણ સુખ પામી શક્તો નથી. Those who give up religion and only enjoy the pleasures of life, never attain happiness.
-: गुती वाज्योनां प्राकृत-संस्कृत पाज्यो :-: Prakrit-Sanskrit sentences of English sentences :इमे जणा के संति ?, कत्तो आगच्छन्ति ?, तेसिं किं कज्जं अत्थि ? (इमे जनाः के सन्ति ?, कुतः आगच्छन्ति ?, तेषां किं कार्यम् अस्ति ?) । सो जणो इमेसिं बालाणं इमासिं च बालियाणं सव्वाई फलाई दाहीअ (स जनः एभ्यः बालेभ्यः आभ्यः च बालिकाभ्यः सर्वाणि फलानि अयच्छत) । इमं पुत्थयं कस्स अत्थि ?, तुज्झ तस्स वा ? (इदं पुस्तकं कस्य अस्ति ?, तव तस्य वा) । इमंमि संसारे कस्स जीविअं सहलं अत्थि ? (अस्मिन् संसारे कस्य जीवितं सफलम् अस्ति ?) । जंमि जीवंते सज्जणा मुणिणो य जीवन्ति, जो य सया परोवयारी होइ, तस्स जीविअं सहलं अत्थि । (यस्मिन् जीवति सज्जनाः मुनयः च जीवन्ति, यः च सदा परोपकारी भवति, तस्य जीवितं सफलम् अस्ति)।
प्राकृत बालपोथी

Page #45

પગલું-૧૦ની પુરવણી
Supplementary of the Step-10 -: પ્રાકૃત વાક્યોના સંસ્કૃત-ગુજરાતી-ઈંગ્લિશ વાક્યો :
-: sanskrit-Gujarati-English sentences of Prakrit sentences :यूयम् अत्र तिष्ठत ।
त्वं मिथ्या कोपं मा कुरु, हितं च शृणु । તમે અહીં ઉભા રહો.
તું ફોગટ ક્રોધ ન કર અને હિતકારી સાંભળ. You stand over here.
You just don't be furious, and listen to what
is good/beneficial. अहम् उद्यमेन विना धनं न लभेय । હું મહેનત વગર ધન મેળવતો નથી.
यः संसारात् तारकः अस्ति, तम् ईश्वरं मा निंद । I do not achieve wealth without labour.
જે સંસારથી તારનાર છે તે ઈશ્વરની તું નિંદા ન કર.
You do not abuse the god who saves you सत्यं वदेत् ।
from this world and leads to salvation. સાચું બોલવું જોઈએ.
પૂર્યા તા થ, તતઃ તાનિ વિત્તથતા One must speak the truth.
તમે પંડિત છો, માટે તત્ત્વનો વિચાર કરો. मृषावादं न वदेः ।
You are a 'Pandit', Therefore think of spirતું ખોટું ન બોલ.
itual knowledge. You do not speak a lie.
लोभं सन्तोषेण मुञ्च । सत्यं प्रियं च परलोकहितं च वदेयुः नराः ।।
| લોભને સંતોષ વડે છોડ. માણસોએ સત્ય પ્રિય અને પરલોકનું હિતકારી બોલવું જોઈએ. | Leave greediness by satisfaction. People should have love for truth and should speak what is beneficial to other people.
નું પગલું-૧૧ની પુરવણી
Supplementry of the Step-11 -: પ્રાકૃતવાક્યોના સંસ્કૃત-ગુજરાતી-ઈંગ્લિશ વાક્યો -
- Sanskrit-Gujarati-English sentences of Prakrit sentences :उपाध्यायः चतुर्थ्यः श्रमणेभ्यः वाचनां ददाति ।
| कुमारपालः नृपः अष्टादशसु देशेषु जीवदयाम् अपालयत् । ઉપાધ્યાય ચાર સાધુઓને વાચના આપે છે.
કુમારપાળ રાજાએ અઢાર દેશોમાં જીવદયા પળાવી હતી. Upaadhyaaya is preaching/discoursing to King Kumarpal had fostered 'Jivadaya' four Saints.
(Kindness to living beings) in eighteen coun
tries. पञ्च पाण्डवाः सिद्धगिरौ निवार्णं प्राप्नुवन् । પાંચ પાંડવો સિદ્ધગિરિ ઉપર મોક્ષ પામ્યા.
चत्वारि अष्ट दश द्वौ च वन्दिताः जिनवराः चतुर्विंशतिम् । Five Pandawas attained salvation on ચાર આઠ દશ અને બે એમ ચોવીસ જિનેશ્વર વંદન કરાયા. 'Siddhagiri'.
Four, eight, ten and two like that
24 Jineshwars are prayed and bowed to. नभसि सप्तानाम् ऋषीणां सप्त तारकाणि द्रश्यन्ते । આકાશમાં સાત ઋષિઓના સાત તારા દેખાય છે.
चत्वारि मङ्गलानि ।
ચાર મંગળ છે. Seven stars of seven sages are seen in the sky.
There are four auspicious things. सिद्धाः भगवन्तः अष्टकर्मभिः रहिता भवन्ति । સિદ્ધ ભગવાન આઠ કર્મથી રહિત હોય છે.
एषः पञ्च नमस्कारः। Siddh Bhagwan' is destitute of eight] WU 442512. karmas.
These are five Namaskars. PRAKRITBALPOTHI
Jain Education Intemational

Page #46

अम्मि उज्जाणे चउदह अंबा, तेरस लिंबा, पण्णरस कयलीओ, बारस चंपआ सन्ति ।
( एतस्मिन् उद्याने चतुर्दश आम्राः, त्रयोदश निम्बाः, पञ्चदश कदल्यः, द्वादश चम्पकाः सन्ति) |
जइणा छ दब्वाणि, अट्ठ कम्माई नव तत्ताई मन्नंति ।
(जैनाः घटू द्रव्याणि, अष्टी कर्माणि, नव तत्त्वानि मन्यन्ते) ।
तमि खित्ते एगारह घेणूओ, अट्ठारह महिसीओ, सत्तरस अजा चरन्ति ।
( तस्मिन् क्षेत्रे एकादश धेनवः, अष्टादश महिष्यः, सप्तदश अजाः चरन्ति ) |
सयेसु जिणालयेसु सहस्साओ पडिमाओ लक्खा जणा अच्चन्ति ।
( शतेषु जिनालयेषु सहस्राः प्रतिमाः लक्षाः जनाः अर्चन्ति ) ।
पढमाइ पाइयविन्नाणवालपोथी अट्ठमंगलाणि, चउदस सुमिणाणि, अट्ठ पाडिहेराई, चउवीस लंछणानि सन्ति । (प्रथमायां प्राकृतविज्ञान- बालपोष्यां अष्टमङ्गलानि चतुर्दश स्वप्नानि, अष्टप्रातिहार्याणि चतुर्विंशतिः लाञ्छनानि सन्ति ) ।
-: खंड विनोध :
- Numbers Joy :
om s
१
३
११
१३
१५
१७
१९
२१
२३
२५
२७
२९
३१
३३
३५
३७
३९
४१
४३
४५
४७
ગુજરાતી વાક્યોનાં પ્રાકૃત-સંસ્કૃત વાક્યો :
-: Prakrit Sanskrit sentences of English sentences :
४९
५१
५३
५५
५७
५९
६१
६३
34

૧.
एग ति
पंच
सत्त
नव
एगादस
तेरस
पण्णरस
सत्तरस
एगुणवीसा
एगवीसा
तेवीसा
पणवीसा
सत्तावीसा
एगुणतीसा
एगतीसा
तेत्तीसा
पणतीसा
सत्ततीसा
एगुणवत्तालीसा
एगचत्तालीसा
तिचत्तालीसा
पणचत्तालीसा
सत्तचत्तालीसा
एगूणपण्णासा
एगपण्णासा
तिपण्णासा
पंचपण्णासा
सत्तपण्णासा
एगुणसि
एगसट्ठि
तेसट्ठि
,
११
१४
१५
१८
१९
२२
२३
२६
२७
३०
३१
३४
३५
३८
३९
४२
४३
४६
४७
५०
५१
५४
५५
५८
५९
६२
६३
दो
ति
छ
सग
दस
एगारह
चउद्दस
पण्णरह
अट्ठारसह
एगूणवीसा
बावीसा
तेवीसा
छब्बीसा
सगवीसा
तीसा
एक्कतीसा
चउतीसा
पणतीसा
अडतीसा
एगुणवत्तालीसा
बेचत्तालीसा
ते आलीसा
छचत्तालीसा
सत्तयालीसा
पण्णासा
एगपण्णासा
चउपण्णासा
पणपण्णासा
अट्ठावण्णा
अउणसट्टि
बासट्ठि
तेवट्टि
प्राकृत बालपोथी 4

७
१२
१३
१४
१५
२०
२१
२२
२३
२८
२९
३०
३१
३६
३७
३८
३९
४४
४५
४५
४७
५२
५३
५४
५५
६०
६१
६२
६३
(3)
चउ
पंच
छ
सत्त
बारस
तेरह
चउद्दह
पण्णरस
बीसा
एक्कवीसा
बावीसा
तेवीसा
अट्ठावीसा अउणतीसा
तीसा
इक्कतीसा
छत्तीसा
सत्ततीसा
अट्टतीसा
एगूणचत्तालीसा चउचत्तालीसा
पणयालीसा
छायालीसा
सगयाला
दुप्पण्णासा
तेवण्णा
चोवण्णा
पणपण्णा
सट्ठि
एक्सट्टि
बावडि
तेस

Page #47

___- अंकविणोअपद्धई :छ सेणीओ संति, तासु एगत्तो तेवढेि (१-६३) जाव कंपि अंकं धारह, सो अंको जासु सेणिसु होइ, तासु सेणिसु जो पढमो अंको होइ, तस्स तस्स अंकस्स गणना कज्जा, जा गणना होइ, सा तस्स धारिओ अंको जाणियब्बो ।
जहा - विंसइअंको (२०) धारिओ, सो तईयाइ, पंचमीइ य सेणिइ अत्थि, तईयाइ सेणिइ उवरि चउअंको (४) अत्थि, पंचमीइ सेणिइ उवरि सोलसअंको (१६) अत्थि, ताण दोण्हं अंकाण गणनाइ धारिओ अंको (२०) होइ ।
V..." m"
"09 No...m»0909Vrorm
अट्ठ नव दह एगादस दुवालस तेरस चोद्दह पण्णरह चउवीसा पणवीसा छब्बीसा सत्तावीसा अट्ठवीसा एगूणतीसा तीसा एगतीसा चत्तालीसा एक्कचत्तालीसा बायालीसा तेआला चउयालीसा पणयाला छायाला सत्तचत्तालीसा छप्पण्णा सत्तावण्णा अट्ठापण्णासा एगूणसट्टि सट्टि इक्कसट्ठि बासट्टि तेवट्टि
-: is विनोद :. -: Numbers Joy :
सोलस
सत्तरह १८
अट्ठारस एगूणवीसा वीसा
इक्कवीसा २२
बावीसा २३
तेवीसा चोवीसा पणवीसा छब्बीसा सगवीसा अडवीसा अउणतीसा तीसा एक्कतीसा अट्ठचत्तालीसा अउणापण्णा पंचासा एक्कपण्णासा बावण्णा तिपण्णासा चउवण्णा पंचावण्णा छप्पण्णासा सत्तपण्णासा अडवण्णा अउणसट्टि
00.0.6Mu0.0.6M0000060
बत्तीसा तित्तीसा चोत्तीसा पणतीसा छत्तीस सत्ततीसा अद्वतीसा एगूणचत्तालीसा चत्तालीसा इक्कचत्तालीसा बायाला तिचत्तालीसा चउआला पणचत्तालीसा छचत्तालीसा सत्तयालीसा अडयालीसा अउणपण्णा पण्णासा एगावण्णा दुप्पण्णासा तेवण्णा चउपण्णासा पणपण्णासा छप्पण्णा सत्तावण्णा अट्ठावण्णा एगूणसट्टि सट्ठि एक्कसहि बासट्टि तेवट्टि
सट्टि
एगसट्टि बावट्टि तेसट्टि
PRAKRIT
BALPOTHI
Jain Education Interational

Page #48

પગલું-૧૨ની પુરવણી જ
Supplementary of the Step-12 - પ્રાકૃત વાક્યોનાં સંસ્કૃત-ગુજરાતી-ઈંગ્લિશ વાક્યો:
-: Sanskrit-Gujarati-English sentences of Prakrit sentences :इदं मम अस्ति, इदं च तव अस्ति, इति लघुचेतसां भवति, महात्मानां भगवन्तः ! धर्मस्य उपदेशेन यूयं मयि अनुग्रहम् अकुरुत । तु सर्वं जगद् आत्मीयम् एव भवति ।
| હે ભગવાન ! ધર્મના ઉપદેશથી તમોએ મારી ઉપર અનુગ્રહ કર્યો છે. આ મારું છે અને આ તેનું છે. એ પ્રમાણે હલકા મનવાળાઓને nિh god ! you have obliged me by religious preachings. હોય છે. પણ મહાત્માઓને તો આખું જગત પોતાનું જ છે.
| तिष्ठतु दूरे मन्त्रः, तव प्रणामः अपि बहुफलः भवति । This is mine and this is yours is understood .
| મંત્ર દૂર રહો, તમને કરેલ પ્રણામ પણ ઘણા ફળવાળો છે. by lower category of people, but for mahat
Keep aside the 'mantras' even the Salutamas' whole world is their own.
tion done to you is very fruitful. युवयोः सत्यव्रतः कः अस्ति ? ।
गुरवः सदा अस्मान् रक्षन्तु । તમારામાં સત્યવાદી કોણ છે?
ગુરુઓ હંમેશા અમારી રક્ષા કરો. Who is truthful from among you all ?
May teachers always protect us. हे प्रभो ! तव चरणानां शरणं गृहीत्वा बहवः जनाः संसारं तरन्ति ।
यूयम् अत्र तिष्ठत, वीरं वयम् अर्चामः । હે પ્રભુ! તમારા ચરણનું શરણ લઈને ઘણા લોકો સંસાર તરે છે.
તમે અહી ઉભા રહો, અમે વીર ભગવાનની પૂજા કરીએ. Oh God ! many people cross the worldly
You wait over here. We worship our great ocean by taking your shelter.
lords. जिनस्य मते एकादश अङ्गानि, द्वादश उपाङ्गानि, षट् छेदग्रन्थाः,
| ગદં ર કરો રોષમ્ दश प्रकीर्णकानि, चत्वारि मूलसूत्राणि नन्दिसूत्र-अनुयोगद्वारे च द्वे
હું ક્રોધ કરતો નથી. इति पञ्चचत्वारिंशद् आगमाः सन्ति ।
I'm not getting angry. જિનેશ્વરના મતમાં અગિયાર અંગો, બાર ઉપાંગો, છ છેદ ગ્રંથો, દશ પયા, ચાર મૂલસૂત્રો, નંદિસૂત્ર અને અનુયોગ દ્વાર એ બે, એમ પીસ્તાલીશ આગમો છે. According to Jineshwar, there are 11 angas, 12 upaanga's, 6-Chhedgranth, 10 payanna, 4-mulsutra, 1 Nandisutra and one Anuyog dwar like that there are 45 Aagams.
प्राकृत बालपोथी
Jain Education Intemational

Page #49

નું પગલું - ૧૩ની પુરવણી
ASupplementary of the Step-13) -: प्राकृत वाऽयोनां संस्कृत-गुरसती-USCश पाइयो :
-: Sanskrit-Gujaraati-English sentences of Prakrit sentences :अहं संसारस्य दुःखेभ्यः बिभेमि, ततः दीक्षां ग्रहीष्यामि । पूर्णिमायां मृगाङ्कः अतीव विराजिष्यति । હું સંસારના દુઃખોથી બીઉં છું. માટે દીક્ષા ગ્રહણ કરીશ. | | પુનમે ચંદ્ર ઘણો શોભશે. I am afraid of the miseries of the worldly Moon will look very beautiful on full life. Therefore I shall accept renunciation. moonnight. अद्य साधवः नगरात् विहरिष्यन्ति ।
विद्यार्थिनो अध्ययनाय पाठशालां यास्यन्ति । આજે સાધુઓ નગરમાંથી વિહાર કરશે.
વિદ્યાર્થીઓ ભણવા માટે પાઠશાળાએ જશે. Today the saints (saadhus) will move from Students will go to school to study. this city.
यूयं ज्ञानेन पण्डिता भविष्यथ । उद्याने अद्य यास्यामः, तत्र च सरसि जातानि पद्मानि जिनेन्द्राणाम् તમે જ્ઞાન વડે પંડિત થશો. अर्चनाय ग्रहीष्यामः ।
You shall become a scholar by knowledge. આજે અમે ઉદ્યાનમાં જઈશું અને ત્યાં સરોવરમાં ઉગેલા કમળોને
सः त्यागी अस्ति, ततः दीनेभ्यः दानं दास्यति । જિનેશ્વરોની પૂજા માટે ગ્રહણ કરશું. Today we shall go to the garden and there
તે ત્યાગી છે, માટે ગરીબોને દાન આપશે. we shall get the lotuses grown in the lake
He is generous therefore, he shall donate for worshipping the Jineshwar.
to the poor. यदि सः दुर्जनः भविष्यति, तदा परस्य निन्दया तोक्ष्यति ।
मात्रा पित्रा च सह जिनालये गमिष्यामि चैत्यवन्दनं च करिष्यामि । જો તે દુર્જન હશે, તો બીજાની નિંદા વડે આનંદ પામશે.
માતા અને પિતાની સાથે જિનાલયમાં જઈશ અને ચૈત્યવંદન કરીશ. If he is an evil person, he will feel happy by I will go with father and mother to Jinaalaya criticising others.
I and do 'Chhaityavandan'. -: गुरसती वाऽयोनां प्राकृत-संस्कृत पाऽयो :
-: Prakrit-Sanskrit sentences of English sentences :अहं सीसाणमुवएसं करिस्सं । (अहं शिष्याणाम् उपदेशं करिष्यामि) । तुम्हे धम्मेण सगं सिवं व लहिस्सह । (यूयं धर्मेण स्वर्गं शिवं वा लप्स्यथ) । जइ अम्हे पावाइं निंदिस्सामो, तया सुहिणो होहिस्सामु । (यदि वयं पापानि निन्दिष्यामः, तदा सुखिनः भविष्यामः) । हं सत्तुंजयं गच्छिस्सं, पडिमाओ पुप्फेहिं अच्चिस्सामि, जीविअं च सहलं करिस्सामि । (अहं शत्रुञ्जयं गमिष्यामि, प्रतिमाः पुष्पैः अर्चिष्यामि, जीवितं च सफलं करिष्यामि)। तुम्हे बीयाइ पाइयविन्नाणबालपोथीइ तीसा पाये, तईयाअ एगूणवीसा पाये, चउत्थीइ तेरस पाये भणीअ, अहुणा सुट्ठ परिस्समेण पाइयभासाइ पंडिआ होहिस्सह । (यूयं द्वितीयायां प्राकृतविज्ञानबालपोथ्यां त्रिंशत् पादान्, तृतीयायाम् एकोनविंशत् पादान्, चतुर्थ्यां त्रयोदश पादान् अभणत, अधुना सुष्टु परिश्रमेण प्राकृतभाषायां पण्डिताः भविष्यथ) ।
PRAKRIT OBALPOTHIQ
Jain Education Intemational

Page #50

* अक्कम् अर्डब
अओ
अंग
अंगुली
अंतकाल
अंध
अंब
अंबफल
अंसु
अक्क
अणि
* अच्चू
अच्चण
अच्चणा
अच्छरसा
अत्थ अत्विअ
પ્રાકૃત વિજ્ઞાન બાળપોથી ૧-૪માં જે પ્રાકૃત શબ્દો-ધાતુઓ છે, તેની અકારાદિમથી શબ્દાનુક્રમણિકા
ALPHABETICAL INDEX OF PRAKRIT WORDS-ROOTS OF PRAKRIT VIGYAN BALPOTHI 1-4
अ
अमिअ न.
(अमृत)
अन्न अन्नाणि
अ
अ
न
स्त्री
न
38
वि.
पुं. मुं.न.
চ
टं 15 15) ৮) वं
न.
पुं.
अ.
पुं.
अ.
स.
वि.
न.
स्त्री. स्त्री. अजा स्त्री.
अजिण्ण
( अजीर्ण)
अजीव
(अजीव )
४.
( अद्य)
खा४.
अज्ज अज्झयण
न.
(अध्ययन)
अध्ययन.
अट्ठ
वि.
अट्ठारस
वि.
अणगारिया स्त्री.
अणुओगदार न. अणुवाह
(अष्टन) खा. (अष्टादशन् ) ढा२. ( अनगारिता) साधुपशु. (अनुयोगद्वार) अनुयोगद्वार. (अनुग्रह) उपसर अणुसिट्ठि स्त्री. (अनुशिष्टि) अनुशासन. (अनुशिष्टि) अनुशासन (अन्य ) अन्य.
पुं.
अण्ण
(अत्र) नहीं. (आस्तिक) आस्ति5.
G..
अपूर्ण
अप्प पुं. अप्पकर वि.
अब्भ
न.
पुं.
अब्भिंतर न.
अभय
अमर
6.6.1
पु.
(अति + क्रम्)
(अतीव )
(अतः)
(अ)

(अङ्गुली)
खांगणी.
( अन्तकाल ) छेलो समय
(अन्य ) सांधणी.
खांबी.
(आम्र) (आम्रफल) डेरी.
(अश्रु) (अर्क)
(अग्नि)
उत्संधन 5. अत्यंत
मेथी.
संग.
(अर्च)
(अर्चन)
(अर्चना )
( अप्सरस्) (अजा)
जासु.
सूर्य.
अग्नि,
५४.
पू.भ.
पृथ्.
(अभ्यन्तर) (अभय )
( अमर )
अप्सरा.
बहरी
अपयो
(अन्य )
श्रीभुं ( अज्ञानिन् ) अज्ञानी, भूर्ज.
भासपूसो.
(अपूप)
(आत्मन्) पोते. (आत्मीयम्) पोतानुं. (अम्र)
वाढजु.
संहरनुं. અભયકુમાર. भरे नसते
To cross the limit.
Excessive.
That is why.
Anga.
Finger. At the time
of death,
Last moments. Blind.
Mango Tree.
Mango.
Tears.
Sun.
Fire.
To worship.
Worship.
Worship.
A tairy.
Goat.
Indigestion.
Non-Living.
Today.
Study.
Eight.
Eighteen.
Saintlyness.
Anuyogadwara.
Obligation. Discipline.
Others.
Here.
Theistic, one who believes in god and religion.
Other.
Ignorant,
Fool.
A kind of
sweet dish.
One's self.
One's own.
Megh,
Cloud.
Inside.
कुमार Abhaykumar.
. Immortal,
God.
प्राकृत
अम्मा
अय
अरिहंत
अलंकिय
* अव+मन्नू
अवर
अवरा
अबि
अस्
असण
असंजम
असाय
स्त्री.
न.
पुं.
बि.
असार वि.
आवस्सय
असोगवच्छ पुं. अहम वि. अहिय वि.
न.
पुं.
न.
अहुणा आ. अहेल्ल पुं.
बालपोथी 4
स.
(अपर)
स्त्री. (अपरा )
अ.
(किम्)
न.
(अस्)
आइच्च पुं. आइच्चमुही स्त्री. *आ+गच्छू आगम पुं.
आणा स्त्री.
आयव पुं.
आयार
9.
आरत्तिय
आरिय
आवया

पुं.
स्त्री.
आवृत्त पुं.
आस पुं.
आसण
न.
आसायणा स्त्री.
न.
Nectar (A very sweet immortalis - ing drink of
gods. Mother.
Iron. Tirthankar.
(अलङ्कृत) शोभित Decorated. (अव + मन्य) अवज्ञा १२वी. To Insult
To disregard. Western
(अम्बा)
(अयस् )
(अर्हत्)
(अशन)
(असंयम)
(असात)
(असार)
( अशोकवृक्ष)
( अपम)
( अधिक)
(अधुना ) (अल्लाह)
अमृत.
(आज्ञा ) (आतप)
(आचार)
( आरात्रिक) (आर्य)
(आपद्)
भा.
बोद तीर्थ २.
पश्रियमनुं. पश्चिम दिशा. West.
शुं.
What.
हो, पुं. To be,
लोभन.
असंयम.
पीडा हुन्.
निरर्थ,
सार दिनानुं
अशोऽवृ. sq.
अधम.
घ.
हवे.
ईश्वर.
आ
(आदित्य) सूर्य. (आदित्यमुखी) सू२४भुजी. (आ+गम्) भाववु. ( आगम) आगम.
आहेश.
तडी
आभार.
भारती.
सभ्भन.
खापहा, पीडा
(आवश्यक) आवश्45.
(भगिनीपति) नेवी.
To become. Meal. Uncontrollable. Pain,
Sorrow.
Useless,
futile,
meaningless.
Ashoka Tree.
Mean.
Much.
Now.
God.
Sun. Sunflower. To come. Scriptures,
Agamas.
Command.
Sunshine.
Behaviour.
Sacred Lamp.
Gentleman.
Adversity,
Pain.
Necessary,
Essential.
Sister's
Husband.
Horse.
(आम्ब) घोडो. (आसन) (आशातना) विपरीत वर्तन. Adverse act.
खासन.
Seat.

Page #51

ओ
आसिसा आसीवअ *आहर् आहार
#. Ilil
स्त्री. (आशिष) पुं. (तन्तुवाय)
(आ+ह) पुं. (आधार)
माशाह. Blessing. ६२००. Tailor. माहा२३२. To eat. माधार, माश्रय. Support,
Shelter.
ओंकार
(ओङ्कार) (औषध)
मोर. ઔષધ.
ओसढ
OM Medicine.
इंदिय
AGA.
(इन्द्रिय)
छन्द्रिय.
यंद्र
कंद *कंप्
*इच्छु
(इच्छ्)
७.
Lord Indra. Sense.
Moon. To wish, To desire. Lady. This, that. Here.
कज्ज
इत्थी
(स्त्री)
कट्ठ
नारी. भा, ते. અહીંયા.
AANAGAMALAMGA. 6A6A6AAG4.
(इदम)
कण्ण कण्ण कत्तार, कत्तु
(काष्ठ) (कर्ण) (कर्ण)
A
(कती
____ (ईश्वर)
ભગવાન.
God.
कमल कम्म कयण्णु कयर कयर कयलीफल कया
पुं.स्त्री.
उक्किट्ठ वि. (उत्कृष्ट) उत्कृष्ट. Best. उज्जम
(उद्यम)
उधम. Effort. उज्जाण
(उद्यान) जाग. Garden. उट्ट
62.
Camel. उण्हाल
(उष्णकाल) नाणो. Summer. उत्तर (उत्तर) उत्तरनु.
Of north,
Northern उत्तिम (उत्तम)
Best. उदहि पं. (उदधि) समुद्र.
Sea. *उद्दालू
(उद्+छिद) छीनवीj. To snatch. उपासग पं. (उपासक) (पासना ४२ना२. Worshipper. उर
पं.न. (उरस) छाता. Chest. उवएस
(उपदेश) पश. Preaching. उवंग
(उपाङ्ग) (64in. Upanga. उवज्झाय पुं. (उपाध्याय) उपाध्याय. . Upadhyaya *उव+दिस (उप+दिश) उपहेश मापवा.To preach. उवरि
(उपरि) ७५२. Upon. उवस्सय पं. (उपाश्रय) उपाश्रय. Jain Monastery. उवाहि पुंस्त्री (उपाधि) बि. Degree.
** * taria a ah ah ah ah a slet ile i lilili miletilitli i El
*
पुं.न.
कलस कला कलिआ कल्लाण कवि *कहू कह कहा कहि काउस्सग्ग
(किम) शं ! What, Who. (कवि) वि.
Poet. (कण्ठ) गj. Neck.
गरापति. Lord Ganesh. (कम्प) ५j. To shiver. (कार्य) भ, ४. Work. सा.
Wood. न.
Ear. . Karna. २नार. One who
does, doer. (कमल) भण. Lotus. (कर्मन्) भ.
Deeds त . To be obliged. (कतर) ज्यो . Which ? (कतर)
How much. (कदलीफल) [. Banana. (कदा) ध्यारे. When. (कृ) २. To do. (कलश) कुंभ. Pitcher. (कला)
Art. (कलिका) एणी. A bud. (कल्याण) કલ્યાણ. Welfare. (कपि) वानर. Monkey. (कथ) हवं. To say.
शा भाटे? Why ? (कथा)
था.
Story. (कुत्र) श्यां ? Where. (कायोत्सर्ग) अयानो त्याग. Sacrifice of
one's body. (काक) अगो .
Crow. (काम) ७. Wish. (कामभोग) मभोग. Enjoyment. (काय) शरी२.
Body. (कर्तव्य) $291 4145. Worth doing. (काल) आण, समय. Period, Time.
What ? (किङ्कर) या४२. Servant. पए.
But. (किंशुक) उसुडओ. Kesudo. (क्री) ખરીદવું. To buy. (क्रिया) जिया. An act, deed. (कृपा) ध्या . Kindness. (कृसरा) पायी. Khichadi.
पुणश. Pitcher (कुम्भकार) कुंभार. Potter. (कुम्भकार) कुंभार. Potter. (कुर्कुट)ो . Cock.
391
(कथम्)
काग
काम
कामभोअ काय कायव काल
64.4GALAAGA6A
ऊरण
पु.
(उरभ्र)
८.
Sheep.
कि
(एतद्)
किंतु
एअ स. एग, एअ, त्रि. एगादश, एगारह त्रि. एगिदिय वि.
(एकादशन्) (एकेन्द्रिय)
किंकर मा. This. One.
किंसुअ અગ્યાર. Eleven.
*किण એક Living
किरिया छन्द्रियवाणी creatures
किवा न. with one
किसरा sense. महा. Here.
कुंभ द्रनो हाथी. Indra's
कुभआर Elephant. कुंभार नी . Sure.
कुक्कुड PRAKRIT BALPOTHI
एत्थ एरावण
अ. पुं.
(अत्र) (ऐरावण)
एव
अ.
(एव)
به من

Page #52

(
ध)
कुढार
(गुण)
कुमार
गुणि
64.6A6A.GADA.GA.
Big.
गुरु
गोयम
(गौतम)
तिमला.
و
होयत.
को
همه می د مه مبه
ओ५.
खंध
कुगइ स्त्री. (कुगति) परास गति. Interior Life. I*गिण्ह
अड। ४२j. To aceept. कुच्छि पुं.स्त्री. (कुक्षि) पेट. Stomach. गिम्ह
(ग्रीष्म) नाणो. Summer. *कुज्झ् flul 52a. To get angry. गिरा स्त्री.
वी . Language, (कुठार) दुरो . Axe.
Speech. कुतो, कओ अ. (कुतः) स्यांथी. from where.
गुण
गुएरा. Property. (कुमार) हुभार. A young boy.
गुणट्ठाण
(गुणस्थान) सोनुं स्थान. Place of qualities. कुमारवाल (कुमारपाल) भा२पा. Kumaarpaal.
(गुणिन्) शुशवाणी. Virtuous, कुमारी
(कुमारी) $ 2 frull. An unmarried girl.
of good कुम्म आयला. Tortoise.
character. कुल (कुल) Family.
भोट. कुलवइ (कुलपति) एणना २०%81. Chief of Family.
(गुरु) गुरु, वडील.. Elder, Teacher. केणइ (केनचित्) 3. By somebody. गुवारी
(जूर्णाह्वय) हुवा२. Jowar. केवलं (केवलम) qण, ६४d. Only.
गेह (गृह) घ२.
House. केवलि (केवलिन्) वणी. Who has
गौतभस्वामी. Gautamswami attained गोहूम (गोधूम) 6.
Wheat. kevalgnan. कोइल (कोकिल)
Cuckoo. कोंच
(क्रोञ्च) કૌંચ પક્ષી Kaauncha Bird. ओए. Who? घंचिअ पुं. (घूसर)
Oilman.
घांयी. (क्रोड) मोजो. कोड
घड पं. (घट) घो .
Pot. Lap. कोलिअ (कौलिक) કરોળિયો. Spider.
घर न.
घ२.
House. कोसा (कोशा)
Wall Lizard. वश्यानु नाम. Kosha-Name
घरोइल्ली स्त्री. (गृहोलिका) गिरोजी. of a
घूअ पुं.स्त्री. (घूक) धु७. Owl.
prostitute. कोह पुं. (क्रोध)
Rage, Anger.
चइत्त पं.न. (चैत्य) निभंहि२. Jain Temple.
चइत्ता अ. (त्यक्त्वा) छोडीने. Released. (स्कन्ध)
मो. Shoulder.
चउ
(चतुर) यार. Four. खग्ग पं. (खड्ग) તલવાર. Sword.
चउद्दस, चउदह वि. (चतुर्दशन्) यौह. Fourteen. खग्गि (खङ्गिन्)
Rihnoceros.
चउरिदिय वि. (चतुरिन्द्रिय) या२ Living खत्तिय (क्षत्रिय) क्षत्रिय. Kshatriya.
ઈદ્રિયવાળો creatures खमा स्त्री. (क्षमा) क्षमा. forgiveness.
4. with four खमासमण पं. (क्षमाश्रमण) साधु. Saint, Monk.
sense. खल 24214 HLULZ. Bad Man. चंद पं. (चन्द्र) यांहो.
Moon. *खाय्
(खा) पायु, ४भ. To eat. खित्तदेवया स्त्री. (क्षेत्रदेवता) क्षेत्रहवता. Deity of the
चंदिआ स्त्री. (चन्द्रिका) यांनी. Moonlight. चंपअ
(चम्पक) यंपो. Champa. area. वि. (क्षीण) . Weak.
च, य अ. (च)
(च) अने. And. *चक्ख् (आ+स्वाद्) यापg, To taste.
સ્વાદ લેવો. स्त्री. (गति) गति. Movement of life. चक्खु पु.न. (चक्षुष) नेत्र., iv. Eyes. गंगा
नही. River Ganga. चडआ-गा स्त्री. (चटका) यदी. Sparrow. *गच्छु (गच्छ्) ४. To Go.
चणय (चणक) यए.
Gram. गणि (गणिन्) गराध२. Ganadhara. चम्मगार
(चर्मकार) भोथी.
Cobbler. गय (गज) हाथी. Elephant
*चय
(चम्) त्याग १२वो. To sacrifice. गयण (गगन) Sky.
याल, यरवु. To walk, *गहू Het $28. To gain.
Tograze. गहिऊण (गृहीत्वा) अडसरीने. By holding, चरण
(चरण) ५. Leg. By accepting. चरित्त
Character. गीयत्थ पुं. (गीतार्थ) સમાચારી Saint who *चल्
(चल्) ચાલવું. To walk. જાણનાર knows about
चाइ
(त्यागिन्) त्यागी One who has साधु. the duties he
renounced has to
everything. perform.
चामर पुं.न. (चामर) याभर. Chaamara.
प्राकृत बालपोथी Jain Education Intemational

agan maa aur isबु मा rape
مهمه مهم
गेंडो.
(खल)
खीण
गा
गइ
a # hair * * i mlele I
*चर्
464
(चरित्र)
यरित्र.

Page #53

A6A6AAA.
चेइअ
li ihaleli lal nliul e
योर.
14
छाल
.
चारित्त न. (चारित्र) संयम. Control,
जामायर
(जामात) भाई. Son-in-Law. restraint.
जाय
(जात) उत्पन्न थयेट. That which is चिअ अ. नी . Sure.
produced. चिइवंदण न. (चैत्यवंदन) चैत्यवंहन. Chaityavandan. जाया
(जाया) स्त्री, पत्नी. wife. Prayer.
जारिस
(यादृश) *, ४१ २ . Like, Similar to. *चिंत् (चिन्त) थितन २j, To meditate, *जिण
ति . To win. वियार. To think.
जिणंद
(जिनेन्द्र) हिनेश्व२. Jineshwar. *चिट्ठ (स्था तिष्ठ) मा २ . To stand.
जिण
(जिन) न, भगवान.Jain God. *चिण् मेहुं २j. To collect.
जिणबिंब (जिनबिम्ब) नि प्रतिभा. Jin Idol. चित्तगार (चित्रकार) थित्रा२. Painter.
जिणवर पुं. (जिनवर) भगवान. Bhagwan (चैत्य) येत्य. Temple,
(Tirthankar) Dearaasar,
जिणालय पुं.न. (जिनालय) १२।१२. Jain Temple. Jinalaya.
*जीव
(जीव) qj. To live. ___ (चौर)
Thief.
जीव
(जीव) येतन. Life. जीवदया स्त्री. (जीवदया) या. Compassion
to living वि. (षष्) ७. Six
beings.
प. छत्त
वन.
Life. न.
(जीवातु)
जावाउ (छत्र) छत्र. An ornamental
जीविअ
(जीवित) न. Life. Umbrellla. विद्यार्थी.
जीवियंत (जीवितान्त) (छात्र)
बननो संत. End of the life. Male student. छत्ता
जीहा विद्यार्थीनी.
स्त्री. (जिह्वा) म. स्त्री. (छात्रा)
Tongue. Female student.
(यूथिका) जुइआ
छ. Jasmine. छप्पअपं. (षटपद) भभ. Wasp.
(योगिन) जोगि
योगी, साधु. Saint. छाया स्त्री.
छाया. (छाया)
Shadow.
जोण्हा
(ज्योत्स्ना) यंद्रनो प्रश. Moonlight. पं. (छाग) बोओ. Goat. छुहा स्त्री. (क्षधा) तरस. Hunger. छेयग्गंथ न. (छेदग्रन्थ) ग्रंथ. Chhed-Grantha.
झंपा स्त्री. (झम्पा)
Jump. (ध्यान) ध्यान. Meditation,
attention. स. (यद) Whoever.
पुं. (ध्वनि खवा. Sound. जइ पं. (यति) योगी
An ascetic. जइ अ. (यदि) .
ट जइण
Jain
स्त्री. (टङ्किका) iही. Tank. जइणपईय (जैनप्रतीक) ॐन प्रती. Jain symbol.
टरप्पणि स्त्री. (तरपणिका) त२५४ी. Tarapani. जइधम्म (यतिधम) यति धर्म.
Religious duties of a monk.
ठग
(ठग) धूतारो. Cheater. जओ अ. (यतः)
तेथी. So that.
(ठत्कार) सारो. Coppersmith. जंतु पुं. (जन्तु) प्रा . Animal.
*ठा
(स्था तिष्ट्) उभा २j. To stand. जंबु
(जम्बू) 8ig. Jambu fruit. जग
दुनिया, त.Universe. जण (जन) भास.. Person.
डमरुग
(डमरुक) उमरु. Damru. जणय
(जनक) पिता. Father. *जम्म
उत्पन्नथ. To be born. (यदा) ज्यारे. When.
ढोइय न. (ढौकित) भेट. Gift. जल न. (जल) ४ .
Water. जह, जहा अ. (यथा)
Manner in which.
णत्तर
(भागिनेय) मारो४. Sister's जहिं अ. (यत्र) Where.
Daughter *जा (या) To go.
Hephew, Niece. *जागर To keep awake. | णमुक्कार पुं. (नमस्कार) नमः॥२.
Bow. *जाण (ज्ञा) . To know. णायार, णाउ पु. (ज्ञात)
२.. One who जामाअर, जामाउ पुं. (जामातृ) भाई. Son-in-Law.
knows. PRAKRIT N BALPOTHI
141 Jain Education Intemational

झाण
झुणि
If.
.
.مبی
6.64
ہو .م.م لب من. ب
(जगत्
ll all I l I le
6
जया
भ..
GA.
न्या .
४..
(जाग)
જાગવું.

Page #54

_
fire.
दइव
(द्रव्य)
(तक्षन)
airint ॐ ॐ
हा .
(तत्र)
तया
तव
# # # # te is at zaz # #
sifilitteliulitiet il
ता
ति
6A6A6AH
तित्थ
णिम अग्गि पुं. (निघूम अग्नि) धूमा. विनानो Smokeless
मान. ण्हुसा स्त्री. (स्नुषा) पुत्रवधू. Daughter-in-Law. |
(देव) माय. Luck. दसण
(दर्शन)
हर्शन. Viewing. दग
(उदक)
पाए, °४८. Water. त स. (तद्) त. He, She.
ददुर
हेओ..
Frog. तओ अ. (ततः) तेथी. That is why. दप्पण
(दर्पण) . Mirror. तंडुल (तण्डुल) योमा. Rice.
दव्व
द्रव्य. Wealth, Money. तच्छाण सुथार. Carpenter. दस, दह
(दशन्)
दृश. Ten. तत्त (तत्त्व) २४स्य, तत्व. Mystery.
दसण
(दशन) ६iत. Teeth. तत्तो (ततः) तेथी. That is why. दहि न. (दधि)
Curd. तत्थ त्या. तभi. There, in that. *दा
(यच्छ्) આપવું. To give. (तदा) त्यारे. Then.
दाडिम
(दाडिम) म. Pomegranate. *तर्
तर. To swim.
दाण पं.न. (दान) हान. Donation. तरु पं. (तैरु) 13. Tree.
दायार, दाउ पुं. (दातृ) हना२. One who gives. तलाय न.
(तडाग) तणाव. Lake.
दाहिण स. (दक्षिण) દક્ષિણનું. Southern. (तपस्) त५.
Penance.
दिक्खा स्त्री. (दीक्षा) हाक्षा. Observance of तह, तहा अ. (तथा) तभ. In that manner.
austerities तहिं अ. (तत्र) त्यां. There.
through
Renunciation. तारग वि. (तारक) तारना२. One who rescues.
दिढि स्त्री. (दृष्टि) ४२. तारा
Vision. स्त्री. (तारा)
Stars. तारा.
पं. तारिस
(दिव्यध्वनि) हिव्यध्वनि. Divine Music. (तादृश)
दिव्वझुणि त, तवा मारनु. Like, Similar to.
दिसा स्त्री. (दिशा) हिशा. ताल
Direction. (ताल) ता.
Palm Tree. एस. Three.
दीण (दीन) गरी.
Poor. तिण्हा
दीप (तृष्णा પિપાસા.
ही५६, होवो. Lamp. ) Thirst.
(दीपक) (तीथ) तीर्थ.. Place of
दीव
हीवो.
Lamp. Pilgrimage.
*दीस् (दृश्) हे . To see. तित्थयर पुं. (तीर्थङ्कर) तीर्थ७२. Tirthankar.
दुंदुहि पुं.स्त्री. (दुन्दुभि) मि.. A kind of तिसलादेवी स्त्री. (त्रिशलादेवी) (म. महावीरनी Trishladevi
drum. भाता.
Mother of दुक्कड न. (दुष्कृत) भूट. ६ष्कृत्य. Bad conduct. Bhagavan
दुग्ग पु.न. (दुर्ग) Seel. Fort. Mahavir.
दुज्जण पुं. (दुर्जन) हुन. An evil person. तिसा स्त्री. (तृषा) तृषu. Thirst.
दुद्ध न. (दुग्ध) ६ध.
Milk. तु अ. (तु) ५, निश्चय. Vow,
दुरिय
(दुरित) पा५. Sin.
Determination. दुल्लह वि. (दुर्लभ) भुश्स . Difficult. तूलिआ स्त्री. (लेखिनी) पेन.
Pen.
वालस, वारस वि. (द्वादशन) पा२. Twelve. *तूस्
मुश थ. To be happy. दुह न. (दुःख) ६:५. Sorrow. ते पुं. (तेजस्) ते४. Lustre,
दुहिअ वि. (दुःखित) दु:जी. Sorrowfull, Brilliance.
Sad. तेइंदिय वि. (त्रीन्द्रिय) ॥ द्रियवाणो Living crea
दुहिआ, धुआ, धीआ स्त्री. (दुहित) हरी, पुत्री. Daughter. q. tures with
दूर न. (दूर) ६२. Far. three senses.
Elad $25. To make guilty. तेरस, तेरह वि. (त्रयोदशन) तेर. Thirteen.
(दा) हान हे, मा५j. To donate. त्ति, इइ अ. (इति) से प्रभास. Similarly/
*देख्
१५j, g. To see. Like that.
हिय२. Husbands थ
younger
brother. थाल पु.न. (स्थाल)
Plate.
दैिवज्ञ)ोशी.. An astrologer. स्तुति १२वी. To sing
देवलोग
(देवलोक) हेवदोs. Heaven. praise of.
देवसिअ
(देवसिक) हिवस संबधि. Regarding थोत्त न. (स्तोत्र) स्तोत्र. Hymns.
the day. प्राकृत बालपोथी0

(दीप)
kr kei ke skxi कि हर को की जो किसी का है। जानकार
fitkeks Lekse.tas karke HE effettiktitili slielezt kelteilul fetele ill
te la 1 l
#
(दुष)
*
(पश्य)
देयर
64
थागणी.
देवज्ज
*थुण्
het
P4.64
*

Page #55

देवाणंदा
डेस देसणा
देह दो, बे
दोवई
11111
धज
धण
धम्म
धम्मिअ
長
न
नंदावत्त
नंदित
*नम् नमस्
नमोक्कार
नक्क
नग्ग
नच्च
नणंदा
ॐ नन्द्र
धय
धायार, धाउ पु.
नयण
नयर
नरिंद
नव
स्त्री. (देवानन्दा) ल. महावीरनी Devananda
माता.
*नस्स्
नह
नाण
(देश)
पुं. स्त्री. (देशना )
नायपुत
नायमग्ग
पुं.न. (देह)
वि.
(बि)
स्त्री.
(द्रौपदी)
पुं. स्त्री. (ध्वज)
न.
(धन)
(धान्य)
न.
वि.
कह
पु.
पुं. स्त्री. ( ध्वज)
(धातृ)
بي عن لي
नमुक्कार पं. नमो
अ.
स्त्री. (धेनु)
अ.
पुं.
न.
न.
E
PGA.C
न.
न.
न.
q.
(धर्म)
(धार्मिक)
9

(न)
(नन्दावर्त) ( नन्दिसूत्र )
(नम्) (नमस्य)
( नमस्कार ) (नमस्
हेश उपश
(ज्ञान) (ज्ञातपुत्र) ( न्यायमार्ग)
शरीर
Body.
जे.
Two.
पांडवोनी स्त्री. Draupadi Wife
of pandavas.
ध
(नमस्कार)
( नासिका)
(नग्न)
(नृत्य) स्त्री. ( ननान्दृ)
(नन्द)
आज. पुं.न. (नयन)
नगर.
(नगर) (नरेन्द्र)
राम.
नव.
( नवन्) (नशु नश्य) नाश पामधुं खाडाश.
(नजा)
६भ.
धन.
अनाथ.
प्रशंसा योग्य
धर्म. धार्मिक.
गाय.
६भ.
Flag.
धारण २नार one who
न
नहि. नन्द्यावर्त. नंहिसूत्र.
Mother of Bhagavan
Mahavir.
Country. Admonition, Preaching
sermen.
Flag.
Wealth.
Grains, Corn. Praiseworthy. Religion.
Religious.
नृत्य नसंह
नमवु.
To bow. नमस्र २g. To salute. नमस्कार. Bow.
नमस्कार, नमन.
possesses. Cow.
Bowing down
respectfully. Salute.
प्रणाम.
Bow.
नाई.
Nose
वस्त्र रहित Naked.
ज्ञान. महावीर. न्याय मार्ग.
Do not. Nandyaavrata. Handisutra.
Dance. Husband's
Sister.
आनंद पायवो. To attain
happiness. Eyes. City/Town.
King.
Nine.
To be destroyed.
Sky. Knowledge.
Mahavir. Just path.
नयर
नारय
नारिएल
नारी
नावा
नाविअ
निउण
* निंद्र
निंदा
निच्च
निच्चत
* निर् निठुर
निरय
निव
निवड
निव्वाण
निसा
*ने
नेत
पउमसर
पंकअ
पंच
पंचिदिय
पंजर
पंडव
पंडिअ
पुं.
15 एवं 2) हिं 89 40 ব বवं এ
पक्क
पवित्र
स्त्री.
स्त्री. (नौ)
पुं.
वि.
स्त्री.
नीलकमल न.
वि.
वि.
पु.
स्त्री.
पइण्णा पइन्नग न. पउम न.
पुं.
$
वि.
वि.
(नी)
पुं.न. (नेत्र)
6. DGA.GA.N
PRAKRIT
BALPOTHI 4
स्त्री. (प्रतिज्ञा)
(प्रकीर्णक)
(पद्म)
(पद्मसरस्)
(पइज)
(पचन)
(पञ्चेन्द्रिय)
पुं.
(नगर)
नगर.
(नारक)
नार5.
( नारिकेल) नाणिखेर.
स्त्री.
नाव.
* पड़
पडिक्कमण न.
(नारी)
स्त्री.
पडिमा * पढ़
पढम वि. पणयालिसा स्त्री.
पणाम पुं.
पण्ण न. पण्णरस वि. पण्णा स्त्री. पत्त पत्थिअ वि.
न.
( नापित)
(निपुण)
(निन्द्र)
( निन्दा)
(नित्य)
(निश्चल)
(Far) (निष्ठुर)
(नरक)
(नृप)
(नृपति) (निर्माण)
(निशा)
(नीलकमल
( पञ्जर) (पाण्डव)
(पण्डित)
(पक्व) (पक्षिन् )
(पत्)
भ्रम.
होशियार.
(पात्र) ( प्रार्थित)
२राभ.
२रा.
भोक्ष.
रात्रि.
निहा १२वी. To criticize.
निहा
नित्य.
स्थिर.
क्षय पामवो.
निर्हय.
25.
बीउम
લઈ જવું.
सांष.
प्रतिज्ञा.
पयन्ना
दुमण. पद्मसरोवर पद्मसरोवर.
हुमण.
पांय.
पांथ
Sद्रियवाणी
प४रु.
पांडव.
पंडित.
City/Town.
Hell.
Coconut tree.
Woman.
पांडेसुं.
पंजी.
Boat.
Barber.
Clever.
(प्रतिमा) प्रतिमा. (पटू)
लावं. (प्रथम) पहेलु, खाद्य. (पञ्चचत्वारिंशत्) पीस्तासीश. (प्रणाम) नमस्कार. (पर्णा) पांडु (पदशन) पं६२. (प्रज्ञा)
Criticizm.
Always.
Still, Stable.
To wear out.
Cruel.
Hell.
King.
King.
Salvation.
Night.
Green Lotus
To take away.
Eyes.
A Vow.
Payanna.
Lotus.
Lotus Lake.
Lotus.
Five.
Living
व creatures
with five
Pandavas.
Scholar.
Ripened.
Bird.
प.
To fall. (प्रतिक्रमण) भावश्य किया. Essential
senses.
Cage.
Rituals. Statue/Idol To study. Initial, First.
Fortyfive. Salutation.
Leaf.
Fifteen.
बुद्धि. Inteelligence. Patru. याथना करेल. Requested.
पा.
43

Page #56

पयंग
AMA
पुरा पुरिस पुब पुहवी
त्रिी
वि.
a
पं.
पव्वय
पु.न.
(पर्वत)
4-64.
बंधु
Gaba.
Fioti - iron is in lezztel tee te li lidel tilele
med ***
बग
(पाद)
५०.
पत्नी स्त्री. (पत्नी) पत्नी . wife.
पुष्फमाला स्त्री. (पुष्पमाला) सनी भाग. Garland. (पतङ्ग) ५तगियु. Butterfly.
पुरस्) ५४ा , सभक्ष. First, before. पर (पर) अन्य, बाटुं. Other.
पुरुष) पुरुष. Man. परक्कम (पराक्रम) बण, शास्त. Strength,
(पूर्व) पूर्वन. Of east, Eastern. Energy.
(पृथ्वी)
पृथ्वी, भूमि. Earth, Land. परम वि. (परम) उत्कृष्ट, धारे.Best,
*पूस
1431 $24. To nourish. Excellent, पोत्थय पुं.न. (पुस्तक) पुस्त:. Book.
More. परलोयहिय न. (परलोकहित) ५२सोनु हित. welfare of the
फ other world. फरुस
(परुष) श. Harsh. परोवयारि वि. (परोपकारिन्) परो५७।२ ४२ना२.Benevolent. फल ___ पुं.न. (फल) ३. Fruit. *पलोटू (प्र+लुट्) भागोटg, मोटg.To roll about... *फास्
(स्पृश्)
स्पर्श ४२वो. To touch. पवयण न. (प्रवचन) अवयन. Lecture. पवासि
(प्रवासिन्) भुसा३२. Traveller. पवित्तया __ (पवित्रता) पवित्रता. Sacredness. बइल्ल
(बलीवद) बाह. Bullock. पर्वत. Mountain.
(बन्धु) भित्र, भाई. Friend, पसाय (प्रसाद) भडे२पानी. Favour.
Brother. (पशु) ५१.
Animals. बंभचेर (ब्रह्मचर्य) ब्रह्मयर्थ.
Celibacy. (प्रभावक) पहावग
बंभण प्रभावना ४२ना२.Propagator.
(ब्राह्मण) ब्राम. Brahmin, स्वाभी. Lord.
First Varna. *पा (प्र+आप) पाम, भेणqg. To attain,
बंभयारि (ब्रह्मचारिन) ब्रह्मयारी. Celibate. To gain.
(बक)
जगलो. Crane, Stork. पाइअ (प्राकृत) प्राकृत. Prakrit.
*बव्
बोलg. To speak. पाणि (प्राणिन) q.
बहिर
(बधिर) Living beings.
Deaf. बहरा.
घj, मोटुं. पाय
बहु
More, Much. Leg. (पाचक) पायग રાંધનાર.
(बहुफल) बहुफल
घi seaj.of many Cook.
fruits, पायव (पादप) वृक्ष. Tree.
Having many पाराव (पारापत) मुभूत२. Pigeon.
fruits. *पाल् (पालय्) पालन २. To obey.
बाल (बाल) पाण.
Boy. (पालय) पालन २. To obey.
बाला स्त्री. (बाला) जागि.. Girl. पाव (पाप) पा५.
Sin.
बालिआ स्त्री. (बालिका) छोरी. Girl. पि, वि
५९. But.
बाहु
(बाहु) हाथ. Hand. पिअ (प्रिय) વહાલું. Dear.
(बिम्ब) लिं, प्रतिभा.Idol. पिअर, पिउ पुं. (पित) पिता. Father.
*बीह
(भी) बीवु To be पिआमह पुं. (पितामह) मोटा बाप.. Grandfather.
frightened. पिउभायर पुं. (पितृव्य) . Uncle.
*बुज्झ् (बुध-बुध्य) बोध थवो.
To be पिउभायरजाया स्त्री (पितृव्यजाया) डी. Aunty.
enlightened. पिउसिया, पिउच्छा स्त्री. (पितृष्वस) शे, ई . Aunty | बुह पुं. (बुध) उत.
Scholar, (Father's
Learned Sister)
person. पिच्छी स्त्री. (पृथ्वी) पृथ्वी . Earth, Land.
बेइंदिय वि. (द्वीन्द्रिय) बद्रियवाणो. Living
creatures *पित् (पा=पिब्) पी. To drink.
with Tow पीइ (प्रीति) प्रेम. Love.
senses. *पी
(पी) पी3. To harass. बोर न. (बदर)
पोर.
Berries. *पुच्छ् (प्रच्छ पृच्छ्) पुंछ. To ask.
*बोल्ल्
बोल.
To speak. पवित्र २j. To make it *बोह
(बोध) बाघ थवा, Per.To know. sacred.
भ पुण्ण न. (पुण्य) पुश्य. Righteousness. पुण्णिमा स्त्री. (पूर्णिमा) Full Moon. भज्जा स्त्री. (भाया) स्त्री.
Lady. पु. (पुत्र) पुत्र.
Son.
भड पु. (भट) योद्धो. Soldier. पु.न. (पुस्तक) पुस्त. Book
*भण
(भण) भा, 3g. To study, न. (पुष्प) Flower.
To say. प्राकृत बालपोथी
Palla
64.64.64.64.6A.
P
tid i 1 liilliiele Hililliiulili zitele Ekle
पाला
(अपि)
पं.
बिब
d I
स्त्री .
*पुण
पूनम.
पुत्वय पुप्फ
ख.
44
Jain Education Intemational

Page #57

inter
भमंत
।
भध.
SONG
FE trek tend an Ekh #
(मा)
No.
भाणु
64.64.64.
4 3
#
4.16
मिग
भत्तार, भत्तु पुं.
पति, स्वामी. Husband. | महासई स्त्री (महासती) महासती. a chaste *भम् भभ. To rotate,
woman. To wander. महिला (महिला) स्त्री. Woman. (भ्रमत्) ममतुं. Rotating.
महिस
(महिष) . He Buffalo. भमर (भ्रमर) मभर. Eyebrow.
महिसी (महिषी) मेस. She Buffalo. भय (भय) श्री, धास्ती. Fear.
मह पु. (मधु)
Honey. भयवंत
(भगवत) भगवान. Bhagwan. महर वि. (मधुर) मधु२. Sweet. भाउजाया स्त्री. (भातृजाया) मामा. Brother-in- महूसव पुं. (महोत्सव) મહોત્સવ. Festival.
Law. मा
नहि. (भानु) सूर्य. Sun.
माअरा, माआ, माउ स्त्री. (मातृ) भाता. Mother. भामंडल (भामण्डल) भाभंड. Aura
माआमही स्त्री. (मातामही) मोटी . Grandmother. Bhaamandala.
माउल
(मातुल) भाभा. Mother's भायर, भाउ (भातृ) माछ. Brother.
Brother. भारहर (भारहर) भ४२. Labourer. माउली स्त्री. (मातुली) भाभी. Mother's
Brother's भिक्खु पु. (भिक्षु) साध. Saint.
Wife. * ज् (भुङ्ग्) જમવું. To dine.
माउसिया, माउच्छा स्त्री. (मातृष्वस) भासी. Aunty. भुवणदेवया स्त्री. (भुवनदेवता) भुवनवता. Deities of
(Mother's different
Sister) regions of the
माज्जार (मार्जार) लिला.
Cat. universe. रा . King.
माला स्त्री. (माला) नवजारवाणी. Chain, भसण माभूष.
Garland. Ornament. भोगि पुं. (भोगिन्) भोगवनार. One who
वि.
मालागार (मालाकार) भाली. Gardner. enjoys,
माहणी
(ब्राह्मणी) ब्राहमानी स्त्री. Wife of a suffers or
Brahmin. uses.
(मृग) २९. Dear. भोयण न. (भोजन) मोन. Lunch.
मिच्छा
अ. (मिथ्या) असत्य,हु. Falsehood. मित्ती
(मैत्री) भित्रता. Friendship.
मीणजुगल न. (मीनयुगल) मत्स्य युगला. Matsyayugal. मऊर पुं.स्त्री. (मयूर) भोर. Peacock.
*मुंच-मुय्
(मुच्=मुञ्च्) भुपु, छोs. To release, मंगल (मङ्गल) शुभ, त्याI.Happiness.
To leave. मंत्र, 'Mantra' मुक्ख वि. (मूख) भू२५.
Fool. गुप्तवात. Secret talk.
भा. Moongh. (मन्त्रिन) भंत्री. Minister.
(मुह मुह्य) મુંઝાવું, To be मगर
(मकर) मगर. Crocodile.
घेता थ.
perplexed, मग्ग (माग) २स्ता . Road.
To become भर. Death.
uneasy. मज्झ વચમાં. In the middle.
मुनि.
Saint. मट्टिआ
(मृत्तिका) भाटी. Mud, Soil. मुसावाय
(मृषावाद) 242424 uug, Lie, False. मण (मनस्) भन, वित्त. Mind.
ખોટું બોલવું. मणोज्ज वि. (मनोज्ञ) सुं६२. Beautiful.
(मुख) भो. Mouth. मणोरह वि. (मनोरथ) भनोरथ.
वि. Ambition. मूढ
भूध, मानी. Fool, मत्थय पं.न. (मस्तक) भा). Head
Unintellect. *मन्न् (मन् मन्य) मानj. To believe.
मूलसुत्त (मूलसूत्र) भूणसूत्र. Mulsutra. (मन्यु) ओघ.
मूसअ
(मूषक) ६२. Mouse. (मृगाङ्क) यंद्र.
मेरु - पु. मयंक
(मेरु) મેરુ પર્વત. Moon.
Meru,
a mythological मय अभिमान. Pride.
mountain of मय न. (मत) भत, धर्म. Faith,
gold. Relegion. | मोक्ख पुं. (मोक्ष) भोक्ष.. Moksha, महप्प (महात्मन्) महात्मा. Soul.
Liberation
(Emancipation महावीर (महावीर) २४vi Mahavir -
from the cycle हैन तीर्थ४२. 24th Jain
of death and Tirthankar.
birth.) PRAKRIT BALPOTHIQ Jain Education Intemational

# # #r
म
मंत
(मुद्ग)
मंति
4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 3 3 34 0
.م. م. م. م)
मच्चु
(मध्य)
मुणि
.می، بر
मुह
لبه
(मूढ)
Fury
لب مبهم
.ع.م.عبة لا
(मद)
.م. من
हु
45

Page #58

।
मोर
पुं.
(मयूर)
भोर.
Peacock.
*वंद्
l
यत्तिय
वि.
(यात्रिक)
भुसा३२.
Traveller.
वक्क वक्खाण वग्घ वच्छ वच्छ वज्ज वडपं *वडू
Gavha.sasa.sARH
*रक्ख् रज्ज *रम् रयहरण रयणरासि *रव
(राज्य)
.
पुं.
(रजोहरण) (रत्नराशि)
वड्ढमाणसंपुड
3
रह
न. स्त्री.
रहिअ राइअ
.
(रहित) (रात्रिक)
२क्षस २. To protect. सत्य. State, Kingdom. २भ. To play. सोधो. Ogho. Rett LLL. Pile of gems. श६ ४२वो. To make a
word or
sound. २स..
Juice. २थ.
Chariot. २रित. Being without. शतसंबधी.
Regarding the
night. राभ.
Ram. गधेडं. Donky. शत्रु.
Enemy. ७. Bear. *षि. Sage, Saint. रोगी. Sick person. २3. To cry. ओघ, शेष. To be angry. ठोध, रोष. Anger, Rage.
वण वणस्सइ *वण्ण वण्हि वत्तार, वत्तु
पुं.
राम रासह
(रासभ)
वत्थ
न.
.عبہ عب. لعب لعبه مبانم
tiliun Ilmu itlletier riisitili
रिच्छ
(वद्)
बोल.
रिसि
(ऋषि)
रुग्ण *रु
*वय् वयण वराय वराह *ववस् *वस् वसह
*रूस्
(वन्द्) वहन ७२j. To bow
respectfully. (वाक्य) वाध्य. Sentence. (व्याख्यान) व्याज्यान. Lecture. (व्याघ्र) वाघ. Tiger. (वृक्ष) आ3.
Tree. (वत्स) पा७२3. Calf.
વિજ Indra's Weapon. (वट) (वट) 43.
Banyan Tree. (वृधव) व . To grow,
To develop. (वर्धमानसम्पुट) शराव संपुट. Sharaava
Samaputa. (वन) वन. Forest. (वनस्पति) वनस्पति. Vegetable. (वर्णय) qug. To praise. (वहिन) अग्नि . Fire. (वक्तृ) वता, बासना२. An orator,
Speaker. (वस्त्र) वस्त्र.
Dress, Clothing
To say. (वचन) वयन. Promise. (वराक) गरीम.
Poor. (वराक) मुंड. Pig. (व्यव=सो) प्रयत्न ४२वो. To try.
वस, २ . To live. (वृषभ) जगह. Bullock. (वसु) धन. Wealth. पुत्रनी स्त्री. Daughter-in
Law. (वायु) वायुं. Wind, Air.
वहिरो. Monkey. (वाचना) वायना. Discourse. (वारि) पी . Water. (व्यापारिन्) वेपारी. Business. (वासुदेव) वासुहेव. Shri Krishna. (व्याध) शारी. Hunter. (व्याधि) पी31, रोगरा. A disease. (वियोग) वियोग Seperation. (वृश्चिक) वांछी. Scorpio. (विद्यार्थिन) विद्यार्थी. Student. विधा.
Knowledge. (विनय) विनय. Respect. (विना) वगर, सिवाय.Without,
Except. (विष्णु) विष्य.
Lord Vishnu. (विमान) विभान.
Plane. (वेदना) पी.. Pain, Torture. (विपरीत) टुं, प्रतिग.Opposite,
Adverse.
.
रोस
AGA
(बस)
_
ल
वसु
वहू
(वधू)
लक्ख लच्छी
पुं.न. (लक्ष) स्त्री. (लक्ष्मी)
पं. पं.न.
*लज्ज्
(लज्ज)
(वानर)
-
(लाञ्छन) (लता) (ललाट)
लञ्छण लया ललाड *लह लहु लहुचेय
साप. Lakh. सभी. Goddess
Laxmi. Art COPN पाभवी. To feel shy,
To be
ashamed. सांछन..
Symbol. वेत. Branch.
पाण. Forehead. મેળવવું. To obtain. साधु, नानु. Little, Small. हा मनवागा.Man of low
category. सीमो. Neem Tree. आप. To cut. als. People सोम.
Greediness. सुडा२. Blacksmith.
वाउ वाणर वायणा वारि वावारि वासुदेव वाह वाहि विओग विछिअ विज्जत्थि विज्जा विणय
64.64.64.64
.
(लघु) (लघुचेतस्)
प.
.
द.
(निम्ब)
लिंब *लुण लोग
(विद्या)
लोह
विणा
GANGA.64.
(लोक) (लोभ) (लोहकार)
लोहयार
A.
व
पु.न.
विण्हु विमाण वियणा विवरीअ
वइस्स
पुं.स्त्री (वैश्य)
वैश्य.
स्त्री.
Merchant class, Third Varna.
वि.
B
461
प्राकृत बालपोथी0
Jain Education Intemational

Page #59

सप्प
E
समण
पी.
(सदा)
स
स्त्री.
संख
सव्वणु
(सर्वज्ञ)
विविह वि. (विविध) अने २, In many ways,
(स्वस्तिक) साथियो. Swastik. बहुविध. Various.
सन्ना
(संज्ञा) यष्टी, शान. Gesture, विसम (विषम) समत तीक्षा. Hard, Sharp.
Knowledge. विसेस पुं.न. (विशेष) विशेष. Special,
(सप) सा५. Snake. Additional, सम
(सम) स२ . Equal. peculiar.
(श्रमण) साधु. Sadhu. *विहर् (वि-ह) विक्षर ४२को, ४. To move from the
सम्म
(सम्यक्) सारीरीत. Properly. place on foot,
सम्मत्त
(सम्यक्त्व) सत्य तत्प. Real-virtuous To go.
quality. वीयराग वि. (वीतराग) वीतराग. Veetrag.
Right Faith. One who is
सय
(शत) सो. above
Hundred. attachment. सयंभु
Born of one
self, without बुढि स्त्री. (वृद्धि) वृद्धि, यती. Rise.
any external वेज पुं. विद्य) वैद्य. Doctor.
medium. वेयणा (वेदना) Pain, Treasure. सया, सइ
६२रो०४.
Daily. वेयावच्च न. (वेयावृत्य) सेवा. Service.
सर पुं.न. (शर) पाए. Arow. वेसा स्त्री. (वेश्या) वेश्या Prostitute.
(सरस्) सरोव२. Lake. *वोसिर् (वि+उत्+सृज) त्याग ७२वो. To abandon, सरण
(शरण) श२९, माश्रय. Shelter. To renunciate. सरणागअ वि. (शरणागत) श२ साव.Arefugee.
सरस्सई (सरस्वती) सरस्वती हवी.Goddess
Saraswati. सइ, सया अ. (सदा) ६२रो४. Daily.
सरिआ
(सरिता) नही. River. पुं.न. (शङ्ख)
शंप. Conch Shell. सरूव
(स्वरूप) स्व३५. Shape, form. (शान्ति) १६मां भगवान,Bhagavan
सव्व
(सर्व) मधु. All, Whole. शांतिनाथ. Shaantinaath.
सवश. Omniscient. (शान्ति) शांति, संतोष.Peace,
सस
(शशक) ससj. Rabbit. Satisfaction.
अ. (सह)
साथ.
Together. संतोस पुं. (सन्तोष) Satisfaction. सहरी स्त्री. (शफरी) भा .
Fish. संसग्ग (संसर्ग) संबंध, संग. Relation,
सहल
(सफल) सण. Successful. Company.
सहस्स (सहस्र)
२. Thousand. संसार (संसार) संसार. World.
साअल
(श्याल) साणो. Brother-inसंसारहेउ पुं. (संसारहेतु) संसार- ३२५५. Cause of the
Law, Wife's worldly life.
Brother. सकम्म पुं.न. (स्वकर्म) पोतानुभ. One's own
साण पुं.स्त्री. (श्वन्)
Dog. deed.
सायर
(सागर) समुद्र. Sea. सग्ग पं. (स्वग) विदोs. Heaven.
सालिआ स्त्री. (श्यालिका) साणी. Sister-in-law सच्च (सत्य) सायुं, यथार्थ वयन. Truth.
Wife's Sister. सच्चवाय (सत्यवद) सायुंजोबनार.One who
सावग
(श्रावक) श्राव. Follower. ____speaks truth. सासण न. (शासन) शासन.
Rule. सच्चवाइ (सत्यवादिन्) सायुं जोबना२.One who सासू स्त्री. (श्वश्रू) सासु. Mother-inspeaks truth.
Law. सज्जण (सज्जन) सारो भास. Good Person.
साहम्मिअ पुं. (साधर्मिक) साधर्मिs. Of the same सज्झाय (स्वाध्याय) स्वाध्याय. Learning.
religion.
पं. (शठ)
साध) सढ सुथ्यो .
साह Cunning.
(साधु) साधु. Sadhu. सत्त वि. (सप्तन्) सात. Seven.
साहुणी
(साध्वी) साध्वी. Sadhvi. (सक्त) मासत.
(साहाय्य)
साहेज्ज Devoted,
सहाय. Help. Facsinated. सिआल
(शृगाल) शियाण. Fox. सत्तरस (सप्तदशन्) सत्त२. Seventeen.
सिंघ
पु.
(सिंह) सिंह Lion. सत्तु
सिंया. (शत्रु) शत्रु.
सिंचाण Enemy.
(श्येन)
Hawk. सिंहासण न. (सिंहासन) सिंहासन. Throne. (शत्रुञ्जय) सिद्धगिर. सत्तुजय
Shatrunjay. (शास्त्र) शास्त्र..
(स्निह्य)
*सिणिज्झ् Scripture.
स्नेह शवो. To have love
and affection. PRAKRIT BALPOTHIO
47

A6A6A6A6A6A.
सह
31 1
तरी.
PAPA.bar
सत्त
५.
A6A6A
सत्थ

Page #60

પ્રભુ
सेज्जा
सेट्टि
सेणा
पुं. (सूरिन्) मायार्थ. Teacher. (शुष) सुबई ४. To become
dry, To become
weak. स्त्री. (शय्या) शयन, पथारी.Bed. पुं. (श्रेष्ठिन्) 6. Master,
Employer. (सेना) सैन्य. Army. (श्रेणिक) २र्नु नाम.. Shrenik-name
of a King. (सेव) सेवा ४२वी. To serve.
सेवा. Service. (षोडशन) सोण. Sixteen. (शोभ) शोमg. To look
beautiful. वि. (शोभन) सुं६२. Beautiful.
(सेवा)
सिसु
सिहर
स्त्री. (सीता)
.
हंस
(हट्टिका) (हन्) (हस्त) (हस्तिन्)
हत्थि
सीस
GA6A6AGE
सुअ
सिद्ध पुं. (सिद्ध) सिद्ध भगवान.Siddha | सूरि
Bhagwan. *सूस् सिद्धत्थ पु. (सिद्धार्थ) मे २, Siddharth a
king, father of મહાવીરના Bhagvan
पिता. Mahavir. सिप्पि वि. (शिल्पिन्) रीगर. Workman. सिरिवच्छ पुं. (श्रीवत्स) श्रीवत्स. Shrivatsa. सिरिवद्धमाण पुं. (श्रीवर्धमान) श्री महावीर Vardhaman,
सेणिअ પ્રભુનું Another name नाभ. of Bhagvan
*सेव Mahavir.
सेवा सिव पुं. (शिव) मोक्ष.. Emancipation
सोलस from the cycle of Birth and *सोह
death. (शिशु) जाण. Child.
सोहण न. (शिखर)
शि५२. Peak. सीआ
सीता, रामनी स्त्री. Seeta, Ram's
Wife. सीया स्त्री. (सीता) सीता, रामनी स्त्री. Seeta, Ram's हट्टिगा
Wife.
*हण सील न. (शील) (उत्तम माय२.Best Conduct, हत्थ
Discipline. पुं.स्त्री. (शिष्य)
शिष्य. Student.
हय पोपट. Parrot.
हरिण सुअदेवता स्त्री. (श्रुतदेवता) श्रुतवता. Deities of *हव्, हो
Knowledge. सुक्क वि. (शुक्ल) धोj. White.
*हस् सुग पुं. (शुक)
पोपट. Parrot.
हालिअ *सुण
સાંભળવું. To hear. हिअय सुण्हा (स्नुषा) પુત્રવધૂ. Daughter-in
Law. सत्त
. सूत्र. Compiled in
the form of
aphorisms. | *हो सुद्द पुं. (शूद्र) शूद्र. Fourth Varna. *सुमर् (स्मृ) स्म२९॥ ४२. To remember, | ह्रींकार
To recollect. सुमिण न. (स्वप्न) स्वप्न. Dream. सुरहि पुं.स्त्री. (सुरभि) सुगंध. Smell. सुरपुष्फवुट्ठि स्त्री. (सुरपुष्पवृष्टि) हेव द्वारा Flowers
rained by
Gods.
पोते. Oneself. सुवण्णगार पुं. (सुवर्णकार) सोनी. Goldsmith.
स्त्री. (स्नुषा) बन. Sister. सुह न. (सुख) सुप. Happiness. सुहा स्त्री. (सुधा) अमृत. A sweet
immortalising drink of gods
and deities. सूर पुं. (सूर्य) सूर्य. Sun.
प्राकृत बालपोथी
(भू=भव)
(हस) (हालिक) (हृदय) (हित)
स. Swan. हुन. Shop. હણવું. To kill. हाथ. Hand. हाथी..
Elephant. घोडो. Horse. ३२. Deer हो, थj. To be,
To become. स. To laugh.
त. Farmer. हय.
Heart. Red S2-112. Welfare. होम ४२वो. To offer into
sacrificial
fire. होg, थj.
To be,
To become. २.
Hrim.
हिय
पुं.
(हीङ्कार)
पुष्पवृष्टि.
सुव
सुसा
Jain Education Intemational

Page #61

KOO
-: विणयवंतफणसालो :मगहम्मि सालिग्गामो नाम गामो । तहिं पुप्फसालस्स पुत्तो फलसालो होहीअ । सो पयइअ° भद्दओ विणीओ अ । तेण सुयं 'जो उत्तमेसु लोएसु विणयं कुणइ, सो उत्तमुत्तमो होइ' । तओ सो जणयस्स विणयं सया कुणइ । ___ अन्नया' जणयेण सह गामवइणो'२ समीवे गच्छइ । जणयत्तो इमो उत्तमो त्ति जाणिऊण'३ गामवइणो विणयं करइ । तओ पच्छा४ अन्नया गामवइणा सह रायगिहम्मि५ सेणियनरिंदस्स'६ समीवे गच्छइ, तहिं गामवइ नरिंदस्स सेवं कुणइ, अओ नरिंदो उत्तमो त्ति मन्नइ, तस्स य विणयं करइ, तेण सह वसइ । ___ अन्नया रायगिहम्मि भयवं महावीरसामी समोसरइ१७ । सेणिओ सपरिवारो वंदिउं गच्छइ । फलसालो वि गच्छइ । फलसालो भगवंतस्स दंसणेण० अइविम्हिओ' होइ । नूणमेस सव्वेसु उत्तमो त्ति जाणिऊण एयस्स विणयं करोमि । भगवंतस्स पायेसु पडइ, कहइ य - कहं सेवां करोमि ? ।
भयवं बुवइ - रयहरणमुहपोत्तियाहिं२ जहा एए सब्बे सेवंते, तहा भद्द२३ ! सेवसु । सो भणइ - जहा तुम्हाण आणा । तओ जोग्गो त्ति जाणिऊण भयवं संयम दाइ । एवं विणयवंतो फलसालो सुगई जाइ ।
JAINEducation international
For Private Personal use only
sow.jainelibrayog

Page #62

विणयवंत
| વિનયવંત.
Humble, Polite.
फलसाल
નામ વિશેષ.
Proper Noun.
२. फलसाल ३. मगह
=
મગધ દેશ.
भाग
मगह
२
Magadh.
सालिग्गाम
સાલિગ્રામ નામનું ગામ.
Village named Shaligram.
५ गाम
गाम
गाभ.
Village.
पुष्फसाल
પુષ્પશાલ.
Name.
पयइ
प्रकृति, स्वभाव.
Nature.
भद्दअ
સરળ.
Simple hearted, Humble, Cultured.
९. विणीज
विणीअ
વિનીત.
सुय
Heard.
अन्नया
Once.
गामवइ
Head of a village.
१२. गामवइ १३. जाणिऊण १४. पच्छा
સાંભળેલું.
એક વખત. = यामपति.
ગ્રામપતિ. = न. = पछी.
રાજગૃહી નગરી. શ્રેણિક રાજા.
Knowingly.
Afterwards
रायगिह
Rajgruhi City.
सेणियनरिंद
King Shrenik.
સમવસરવું.
समोसर (सम् + अव + सृ)
सपरिवार
પરિવાર સહિત.
With family.
॥
भगवंत
ભગવાન.
God.
॥
२०.
=
शन.
Sight.
॥
दंसण अइविम्हिअ
॥
रयहरणमुहपोत्तिया = भद्द
અતિવિસ્મિત.
Surprised. २४२५॥ (मोघl) भुडपत्ति. A woollen brush kept by Jain saadhus. भद्र.
Fortunate.
२३.
EJan Education internations
For
at
Parsonal use only
Livowwtarieltray.org

Page #63

-: વિનયવંત ફલસાલ :મગધમાં સાલિગ્રામ નામનું ગામ છે, ત્યાં પુષ્પશાલનો પુત્ર ફલસાલ હતો. તે પ્રકૃતિથી ભદ્રિક અને વિનીત છે. તેણે સાંભળ્યું - ‘જે ઉત્તમ એવા લોકોને વિષે વિનય કરે છે, તે ઉત્તમમાં ઉત્તમ થાય છે.” તેથી તે પિતાનો વિનય હંમેશા કરે છે. એકવાર પિતાની સાથે ગ્રામપતિની પાસે જાય છે. “પિતાથી આ ઉત્તમ છે' એ પ્રમાણે જાણીને ગ્રામપતિનો વિનય કરે છે.
ત્યાર પછી એકવાર ગ્રામપતિની સાથે રાજગૃહીમાં શ્રેણિકરાજાની પાસે જાય છે. ત્યાં ગ્રામપતિ રાજાની સેવા કરે છે. આથી ‘રાજા ઉત્તમ છે એ પ્રમાણે માને છે અને તેનો વિનય કરે છે. તેની સાથે રહે છે.
એકવાર રાજગૃહીમાં ભગવાન મહાવીર સ્વામી સમવસરે છે. શ્રેણિક પરિવાર સહિત વંદન કરવા માટે જાય છે. ફલસાલ પણ જાય છે. ફલાલ ભગવંતના દર્શનથી અતિવિસ્મિત થાય છે. ખરેખર બધાઓમાં આ ઉત્તમ છે એ પ્રમાણે જાણીને એનો વિનય હું કરું.
ભગવંતના ચરણોમાં પડે છે અને કહે છે - કેવી રીતે હું સેવા કરું ?. ભગવંત કહે છે - રજોહરણ (ઓશો) મુહપત્તિ આદિ વડે જેમ આ બધા સેવા કરે છે, તેમ હે ભદ્ર ! સેવા કર ! તે કહે છે - જેવી આપની આજ્ઞા. ત્યાર પછી, ‘યોગ્ય છે એ પ્રમાણ જાણીને ભગવંત સંયમ (દીક્ષા) આપે છે. આ રીતે વિનયવંત ફલસાલ સારી ગતિમાં જાય છે.
HUMBLE AND RESPECTFUL FALSAAL :There is a village named Shaaligram in Magadh. There was Falsaal, Son of Puspasaal. He is humble, fortunate and polite by nature. He had heard "Whoever shows humbleness, politeness towards the greatest of the great souls, will become great. Therefore he always respects his father.
Once with his father, he goes to the village-head. He comes to know that head of the village is greater than his father, So he shows respect and humbleness to him.
Then, once with the head of the village, he goes to Rajgrahi to meet king Shrenik. There, the head of the village was serving the king, So he feels that 'King is great', So he respects the king and lives with him.
Once Bhagwan Mahavir Swami is arriving in Raajgrahi. King shrenik goes to him for vandan (bowing) with his family. Falsaal also goes with them. He feels very astonished by seeing the Bhagwan. He thinks - "really the greatest of all is Bhagwan Mahavir. So let me show respect and politeness to him.
He kneels down at the feet of the Bhagwan and says - "How should I serve you ?"
Bhagwan says "As all these are serving by this 'rajoharan' (ogho) and 'muhapatti" (square piece of cloth kept near the mouth). Oh, you fortunate soul ! You also serve !
Falsaal says "As you command." Later, knowing that he is worthy of it, the Lord gives 'Diksha' (renunciation) to him. In this way, Falsaal attains Moksha (Salvation).
afin durant
t
ot
For Private
Personal use only
|
|
|
3

Page #64

-: दयावीरो' मेहरहो :
राया मेहरहो आभूसणरहिओ पोसहसालाई पोसहे ठिओ । एयम्मि समये थरथरंतो पारावओ आगओ । भणइ-रोयं ! सरणं त्ति, राया भाइ- अभयो त्ति, मा बीहहि ।
तओ मणुयभासी' सेणो आगओ ।
रायं भणइ मुयहि एयं पारावयं, एस मम भक्खो" ।
मेहरहेण भणियं" सरणागओ एसो न दायव्वो ।
सेणेण भणियं मेहरहेण भणियं
सेणो भइ मेहरहो भाइ सेणो भणइ
१. दयावीर २. मेहरह
रायं ! जइ न दासि मे तं, खुहिओ" कं सरणं गच्छामि ! । - जह जीवियं तुव पियं, तहा सव्वजीवाणं । भुक्खदुक्खियस्स" मे कुतो धम्मे मणो ? ।
भुक्खणासाय अण्णं मंसं अहं तुहं दामि, पारावयं मुयहि । नाहं मयस्स मंसं खामि, थरथरंतस्स जीवस्स मंसं अहं खामि ।
nin Education Titernational
-
मेहरहेण भणियं - पारावअस्य तुल्लं मंसं मम सरीराओ गिण्हहि ।
'एवं होउ' त्ति भणइ सेणो । सेणस्स वयणेण राया पारावयं तुलाइ " मुयइ, बीयंमि पासंमि नियं मंसं मुयइ । जह जह मंसं मुयइ, तह तह पारावअस्स भारो वड्ढइ । अओ राया तुलाइ उवविसइ ।
एयम्मि समये पारावओ सेणो अ दिव्वरूवधारी" देवो होइ । दयावीरं रायं मिच्छा मि (मम) दुक्कडं त्ति भणइ थुणइ गच्छइ य ।
३. पोसहसाला =
1
=
=
अतिध्या. भेघरथ राम (शांतिनाथ ભગવાનનો पूर्वभव).
Very kind. King meghrath (Previous birth of Bhagwan Shantinath)
४. थरथरंत
५. राय
६. अभय

पौषधशाला. A place for reli
gious practice. Shivering.
King. Fearless.
अंपतो.
=
= 218.
= समय.
ww.jainelibrary.org.

Page #65

७. बीह
८. मणुयभासि
९. सेण १०. भक्ख
૧. માળવ
= ભય પામવું.
=
To get
frightened.
મનુષ્યવાણી બોલનાર. one who says
the language of human
being.
A hawk.
Edible, Eatable.
Said.
= બાજ
= ભક્ષ્ય.
=
કહેલું.
Jain Education Themational
૩૨. સરળાવો – શરણમાં આવેલ.
=
= આપવા યોગ્ય. ભૂખ્યો. ભૂખથી દુ:ખિત,
१३. दायव्व
१४. खुहिअ १५. भुक्खदुक्खिय
१६. तुल्ल १७. तुला
૧૮. વિવવધાર
=
Who has surrendered himself. Worth giving. Hungry. Suffering from hunger. Equal.
A weighing scale.
દિવ્યરૂપ ધારણ કરનાર. To adopt the
divine form.
= તુલ્ય, સમાન. ત્રાજવું.
=
=
-: દયાવીર મેઘરથ ઃ
રાજા મેઘરથ અલંકારરહિત પૌષધશાલામાં પૌષધમાં રહેલા છે. એ સમયે થરથરતો કબૂતર આવ્યો. ‘હે રાજન ! શરણું શરણું' એ પ્રમાણે કહે છે રાજા કહે છે - અભય હો, તું ભય પામ નહિ. ત્યાર પછી મનુષ્યભાષા બોલનાર બાજપક્ષી આવ્યું.
રાજાને કહે છે - આ કબૂતરને છોડ, આ મારો ખોરાક છે.
મેઘરાજાએ કહ્યું - શરણે આવેલો આ ન અપાય.
બાજે કહ્યું - હે રાજા ! જો તું મને તે નહિ આપે, તો ભૂખ્યો હું કોને શરણે જાઉં ? મેઘરથે કહ્યું - જેમ જીવન તને પ્રિય છે, તેમ બધા જીવોને પણ છે. બાજ કહે છે - ભૂખથી દુ:ખી એવું મારું મન ધર્મમાં ક્યાંથી હોય
?
હું
મેઘરથ કહે છે - ભૂખ દૂર કરવા માટે બીજા માંસ હું તને આપું. તું કબૂતરને છોડી દે. બાજ કહે છે - હું મરેલાનું માંસ ખાતો નથી. કાંપતા જીવનું માંસ હું ખાઉં છું. મેઘરથે કહ્યું - કબૂતરના સરખું માંસ મારા શરીરમાંથી લઈ લે.
બાજ કહે છે - એ પ્રમાણે થાઓ ! બાજુના વચનથી રાજા કબૂતરને ત્રાજવામાં મૂકે છે. બીજી બાજું પોતાનું માંસ મૂકે છે. જેમ જેમ માંસને મૂકે છે. તેમ તેમ કબૂત૨નું વજન વધે છે. એથી છેવટે રાજા ત્રાજવામાં બેસે છે.
એ વખતે કબૂતર અને બાજ દિવ્ય રૂપધારણ કરનાર દેવ થાય છે. દયાવીર રાજાને મારું દુષ્કૃત મિથ્યા થાઓ એ પ્રમાણે કહે છે, પ્રશંસા કરે છે, અને જાય છે.
-: KIND AND MERCIFUL MEGHRATH :
King Meghrath is in the state of Pousad without any ornaments in the Pousadshala. A shivering pigeon came in the pousadshala at the same time. Pigeon told "Oh king! protect me" The king in reply told "Be fearless and don't be frightened". Meanwhile a hawk came who could speak the language of humanheings. He told the king "Leave that pigeon it's my food" The king told that it came for shelter and it could not be given.
The hawk told "I am hungry and if I don't eat it who will come to protect me or who will give me shelter". The king replied "As you love your life similarly all living creatures love their lives". Hawk replied that how he can be religious minded as he is hungry. Megrath insisted hime to eat other flesh to overcome his hunger but the hawk denied saying that he did not ate the flesh of the dead. At last the king told the hawk to take flesh from his body equal to that of the pigeon. The hawk agreed with the king.

As promise to the hawk, the king places a pigeon in a scale and on the other side he puts his flesh. As he went on placing the flesh the weight of the pigeon went on increasing, so the king ultimetely sat in the weighing scale.
At that time the hawk and the pigeon arrived in their divine form. They were deities, they told the merciful king that let their evil act be in vain.
The praised his act of kindness and went away.
www.Jainglibrary.org

Page #66

-: सडियधन्नस्स' दाया सेट्ठी :कम्मि नयरे एगो दाणसीलो सेट्ठी होहीअ । विवेगरहियो सो सया दीणाण सडियं कुहियं च धन्नं दाइ । जणा एवं जाणन्ति, परं सेट्ठिस्स पच्चक्खं न कहन्ति । कया वि सेट्ठी नियं पुत्तं परिणावी । गेहम्मि पुत्तस्स वहू समागया । सा ससुरस्स एआरिसं दाणं देक्खइ, चिंतइ अ - मम ससुरो उदारो दाणी वि अत्थि, परंतु विवेगरहिओ सो सडियं कुहियं च धन्नं दीणाणं दाइ, तं च अजुत्तं । कहं पि बोहेयव्यो । एगया सा तं सडियं कुहियं धन्नं पीसिऊण' पायगस्स रोट्टगकरणाय दाहीअ कहीअ च - जया ससुरो भोयणाय आगच्छइ, तया तस्स एसो रोट्टगो दायव्वो१२ । जइ पुच्छइ तया मम नाम कहियव्वं ।
पायगो वि जया सेट्ठी भोयणाय उवविसइ, तया तं एव रोट्टगं दाइ । सेट्ठी भायणम्मि तं देक्खइ पायगं च पुच्छइ - किमत्थं अज्ज मम एवं तुच्छं निस्सायं रोट्टगं दाही ? सो कहइ-न जाणामि तुम्हाण पुत्तस्स बहू जाणइ । सेट्ठिणा सा बोल्लाविआ, पुच्छइ य - एयं किं दाहीअ ? ।
वहू कहइ - हे ससुर ! जारिसं५ दाणं दाइ, तारिसं ६ अन्नम्मि भवम्मि पावइ, अओ तुम्हे वि सडियं तुच्छं धन्नं देह, अन्नम्मि भवम्मि तं एव लहेह। ___ तओ अहुणा एयस्स नीरसस्स सडियस्स धन्नस्स अब्भासं न करिस्ससि, तया परम्मि लोगम्मि तुव एयारिसं अन्नं कहं रोइस्सइ त्ति हं दाहीअ ।
एवं सेट्ठी पुत्तस्स वहूइ हियगरं सुवयणं सोच्चा९ तस्स मणं हरिसइ, तं च पसंसइ२० । तत्तो दिणत्तो दाणे दीणाणं सुटु धन्नं दाइ।
Jan Education manat ahal

awrww.jainelibrary.org

Page #67

Rotten grains.
૧. ૨.
= =
Great merchant.
Generous of nature.
સડયન સેટ્ટિ दाणसील સફેદ कुहिय परिणावी
૪.
=
Rotten.
સડેલું ધાન્ય. શ્રેષ્ઠી. દાન દેવાના સ્વભાવવાળો. સડેલું. કોહી ગયેલું. પરણાવેલ. આવી. એવા પ્રકારનું. અયોગ્ય.
Rotten.
Married.
समागया
Came.
That kind.
Inappropriate.
एआरिस ___अजुत्त
बोहेयव्व पीसिऊण
Worthy of giving a lesson.
બોધ પમાડવા યોગ્ય. પીસીને.
Grained.
दायव्व
कहियव्व
આપવા યોગ્ય. કહેવા યોગ્ય. બોલાવાઈ.
Worthy of giving. Worth saying. Called.
बोल्लाविआ
जारिस
જેવું.
As, like.
તેવું.
That kind.
રસરહિત.
Tasteless.
Practice.
૧૮. ૧૧. ૨૦.
तारिस = नीरस અમાસ = દિયર = સોળ્યા પસંસ (T + શં)
૧૬.
Beneficial.
અભ્યાસ. હિતકર. સાંભળીને. પ્રશંસા કરવી.
૨૦.
After being heard.
૨૧.
To praise.
-: સડેલું ધાન્ય દેનાર શ્રેષ્ઠી :કોઈક નગરમાં એક દાન દેવાના સ્વભાવવાળો શ્રેષ્ઠી હતો. વિવેકરહિત એવો તે હંમેશાં ગરીબોને સડેલું અને કોહી ગયેલું ધાન્ય આપે છે.
લોકો આ બધું જાણે છે. પરંતુ પ્રત્યક્ષ કોઈ કહેતું નથી.
ક્યારેક શ્રેષ્ઠી પોતાના પુત્રને પરણાવ્યો. ઘરમાં પુત્રની વહુ આવી. તે સસરાના આવા દાનને જુએ છે અને વિચારે છે કે :મારા સસરા ઉદાર, દાની છે, પરંતુ વિવેકરહિત છે તેઓ સડેલું અને કોહી ગયેલું ધાન્ય ગરીબોને જે આપે છે. તે અયોગ્ય છે. તેમજ કોઈપણ રીતે બોધ આપવો જોઈએ.

Page #68

એક વખત તેણીએ તે સડેલા અને કોહી ગયેલા ધાન્યને પીસીને રસોઈયાને રોટલા કરવા માટે આપ્યું અને કહ્યું કે - જ્યારે સસરાજી ભોજન માટે આવે ત્યારે તેને આ રોટલો આપવો. જો પૂછે તો મારું નામ કહેવું.
જ્યારે શ્રેષ્ઠી ભોજન માટે બેસે છે. ત્યારે રસોઈયો તે જ રોટલો આપે છે.
શ્રેષ્ઠી થાળીમાં તેને રોટલાને) જુએ છે અને રસોઈયાને પૂછે છે કે શા માટે આજે મને આ તુચ્છ અને સત્ત્વ વિનાનો રોટલો આપ્યો?
તે કહે છે - હું કંઈ જાણતો નથી. તમારા પુત્રવધૂ એ જાણે છે. શ્રેષ્ઠી વડે તે બોલાવાઈ, પૂછે છે - આ શું આપ્યું?
વહુ કહે છે - હે સસરાજી ! જેવું દાન આપો છો. તેવું બીજા ભવમાં મળે છે. આથી તમે પણ સડેલું તુચ્છ ધાન્ય આપશો તો બીજા ભવમાં તે જ મેળવશો.
તેથી હમણાં આ નીરસ એવા સડેલા ધાન્યનો અભ્યાસ નહિ કરશો. તો બીજા લોકમાં આવું અન કેવી રીતે તમને ગમશે? તેથી મેં આપ્યું.
આ પ્રમાણે શ્રેષ્ઠી પુત્રની પત્નીના હિતકર સારા વચન સાંભળીને તેનું મન હર્ષિત થાય છે. અને તેની પ્રશંસા કરે છે. તે દિવસથી દાનમાં ગરીબોને સારું ધાન્ય આપે છે.
- MERCHANT WHO GAVE THE SPOILED GRAINS :In a city, there lived a rich merchant who had a nature of giving rotten grains. He had no shame or modesty. He always gave spoiled grains to the poor.
People understood all this, but nobody personally told anything to the merchant.
Once the merchant got his son married. The daughter-in-law arrived in his house. She sees her father-in-law's such donations and thinks that - "my father-in-law is quite generous and liberal, but he gives spoiled grains to the poor. This is not proper by any means, he should be taught a lesson" (moral precept.)
Once she grined those spoiled grains and gave it to the cook to make 'Rotlas' (Circular hard bread made out of wheat). and told him that "When my father-in-law comes for meal, give him this 'Rotlas'.
Merchant saw the 'Rotlas' in his dish and asked the cook-"Why have you given me such stuffless and essenceless 'Rotlas' today?"
Cook told 'I don't know anything, your daughter-in-law knows all about it.
The Merchant called her daughter-in-law and asked her that "What have you given to me" in reply she told him "As you bow so shall you reap" i.e. if you give such spoiled and stufless grains in this birth you'll get the same in other births.
Hearing these golden words from her daughter-in-law he felt happy and praised her. Since that day he started donating good grains to the poor.
Re
j[
ની ની
]
E
VETURE Onardo

Page #69

((((
OO)
))))
| અનંત લક્વિનિધાન શ્રી ગૌતમસ્વામિને નમઃ || શાસનસમ્રાટ શ્રી નેમિ-વિજ્ઞાન-કસ્તરસરિભ્યો નમઃ |
DD).
((
( C
શ્રી નેમિ-વિજ્ઞાન-કસ્તુરસૂરિપ્રાકૃત પાઠશાળા ઉદ્ઘાટન દિવસ : વિ.સં. 20પાઉ, મહા સુદ-૧0, શનિવાર, તા.૩-ર-ર00૧
જઃ પ્રેરણા : પ.પૂ. આચાર્ય શ્રી વિજય ચંદ્રોદયસૂરીશ્વરજી મ.સા. પ.પૂ. આચાર્ય શ્રી વિજય અશોકચંદ્રસૂરીશ્વરજી મ.સા.
પ.પૂ. આચાર્ય શ્રી વિજય સોમચંદ્રસૂરિજી મ.સા.
: ખાયોજક : શ્રી ૧0૮ જૈન તીર્થ દર્શન મઘન દ્રઢ સમવસરણ મહામંદિર પાલીતાણા
* મુખ્ય સહયોગી : સ્વ. શ્રીમતી ઘનલમીબેન નવીનચંદ્ર શાહના આભશ્રેયાર્થે
'શ્રી નવીનચંદ્ર જગાભાઈ શાહ પરિવાર
મલાડ
તમrale, મils[de]
મુંબઈ.
ઘા૮કોપર શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામિ
જૈન દેરાસર, નવરોજી લેન, ઘાટકોપર (વેસ્ટ]
મુલુંડ શ્રી વાસુપૂજ્ય સ્વામિ જૈન દેરાસર,
ઝવેણ રેડ, મુલુંડ [āt]
ભાયંદર શ્રી બાવન જિનાલય
દેવચંદનગર, માયંદર (વેસ્ટ).
માટુંગા શ્રી જીવણ અબજી જૈન જ્ઞાનમંદિર માટુંગા (સે.મેં.]
D)
INS
(
Juin elbiutation international
Jain Education Intemational

Page #70

અનુમોદક . પૂ. આ. શ્રી વિજયઅજિતચંદ્રસૂરિજી મ, પૂ.પં. શ્રી વિનીતચંદ્ર વિજય ગણિ મ.ના ઉપદેશથી
શ્રી દેવકીનંદન જે.મૂ.પૂ. જૈન સંઘ-અમદાવાદ
શ્રી રેવા જે.મૂ.પૂ. જૈન સંઘ-અમદાવાદ
શ્રી શાહપુર પાંચપોળ જૈન સંઘ-અમદાવાદ શ્રી જૈન શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજક સંઘ સાયન-મુંબઈ, ૫૦ વર્ષની સુવર્ણ જયંતીવર્ષ નિમિત્તે
સા. શ્રી વિનીતયશાશ્રીજીના ઉપદેશથી શ્રી સત્યનગર જૈન સંઘ
સા. શ્રી વિનીતયશાશ્રીજી મ.ના ઉપદેશથી શાસન રસિકભાઈ બેનો તરફથી સાધ્વીજી શ્રી સુશીલાશ્રીજી મ. (ખેડાવાળા), સા. શ્રી શશીકલાશ્રીજીના ઉપદેશથી ગુણનુરાગી ભક્ત પરિવાર
શ્રી રમણિકલાલ પુંજાભાઈ પરીખ પરિવાર-અંધેરી બીના બકુલ અમરચંદ ઝવેરી (વૈરાગીવાળા) પરિવાર હ. બકુલભાઈ-મુંબઈ
લીલાવતીબેન ખેતશીભાઈ પરિવાર-મલાડ (પશ્ચિમ) માતુશ્રી વિજયાલક્ષ્મી તલકચંદ ગીરધરલાલ મહેતા પરિવાર-મુલુંડ
ગુરુ ગુણાનુરાગી સગૃહસ્થ પરિવાર ચંપાબેન રમણિકલાલ તલકચંદ ચોકવાળા પરિવાર-મલાડ (પૂર્વ)
In શુભેચ્છક શ્રી ૧૦૮ જૈન તીર્થ દર્શન ભવન ટ્રસ્ટ
શ્રી બાબુભાઈ કેશવજી કોરડિયા પરિવાર-માટુંગા સમવસરણ મહામંદિર-પાલીતાણા
શ્રી રસિકલાલ ગોપાળજી શાહ પરિવાર-માટુંગા -શ્રી નેમિ-વિજ્ઞાન-કસ્તૂરસૂરિજ્ઞાનમંદિર-સુરત
શ્રી ચંપકલાલ પોપટલાલ દોશી પરિવાર-માટુંગા શ્રી નેમિસૂરિ આરાધના ભવન-સુરત
માતુશ્રી કમળાબેન દીપચંદ શાહ પરિવાર-માટુંગા શ્રી શાસનસમ્રાટ નેમિસૂરિ જેન જે.મૂ.પૂ. સંઘ-મુલુંડ
શ્રી જેચંદભાઈ જાદવજી મહેતા પરિવાર-માટુંગા. ગણિ શ્રી શ્રમણચંદ્રવિજયજી મ.ના ઉપદેશથી.
શ્રી ગંભીરભાઈ સોમચંદભાઈ શાહ પરિવાર-માટુંગા શ્રી મહાવીરસ્વામી છે.મૂ.પૂ. જૈન દેરાસર ટ્રસ્ટ
શ્રીમતી જયોતિબેન ગુણવંતભાઈ શાહ પરિવાર-માટુંગા જોગેશ્વરી-પારસનગર
- શ્રી સૌભાગ્યચંદ કીલાચંદ પટણી પરિવાર-માટુંગા ડૉ. ચોથમલ વાલચંદ શ્રી સીમંધરસ્વામી જૈન દેરાસર ટ્રસ્ટ-સત્યકીનગર-મુંબઈ
શ્રી જયેશભાઈ રતિલાલ ફાવચંદ શાહ પરિવાર-માટુંગા,
શ્રી ભૂપતરાય હીરાચંદ દોશી પરિવાર-માટુંગા શ્રી મોતીબાગ જૈન સંઘ-સાયન-મુંબઈ સાધ્વીજી શ્રી મલયયશાશ્રીજીના ઉપદેશથી
શ્રી નિખિલભાઈ કાંતિલાલ દોશી પરિવાર - માટુંગા પ્રીતિબેન અશ્વિનકુમાર
શ્રી સાયન જૈન સંઘના આરાધક ભાઈઓ-સાયના - મુનિ શ્રી સંવેગચંદ્રવિજય, સૌથ્વી શ્રી પ્રશાંતશ્રી,
શ્રી કાંતિલાલ મણીલાલ દંતારા ખંભાતવાળા પરિવાર યશસ્વિનીશ્રી, ઉપશાંતશ્રીજીના ઉપદેશથી
હ. ડ. તરૂણભાઈ-સાયના અશ્વિન સંઘવી, જયણા-વર્ષ મહેતા પરિવાર-સુરત-અમેરિકા
કૃતિબેન કીરીટભાઈ શાંતિલાલ શાહ પરિવાર માતુશ્રી જેકુંવરબેન અમૃતલાલ શાહ પરિવાર-માટુંગા
આ દમણબળા-ગોવાલિયા ટેક શ્રી જયસુખલાલ રાયચંદ મહેતા પરિવાર-માટુંગા
મુનિ શ્રી નિરાગચંદ્રવિજયજી મ. ના ઉપદેશથી, શ્રી જગજીવનદાસ ત્રિભોવનદાસ સોપારીવાળા પરિવાર-માટુંગા
- શ્રી વસંતભાઈ છોટાલાલ શાહ-ઘાટકોપર શ્રી સુરેન્દ્રભાઈ નટવરલાલ શાહ ખંભાતવાળા પરિવાર-માટુંગા
પુષ્પાબેન મંગલદાસ તુલસીદાસ-માંગરોળવાલા-વાલકેશ્વર શ્રી શાંતિલાલ વાડીલાલ શાહ ખંભાતવાળા પરિવાર-માટુંગા,
શ્રી તલકચંદ ગુલાબચંદ ઝવેરી પરિવાર-સુરતવાલા શ્રી નગીનદાસ પોપટલાલ મહેતા પરિવાર-માટુંગા
- શ્રી ચંદ્રકાંત બી. શાહ-હ. જય-જામનગર-પાર્લા શ્રી બાબુભાઈ કેશવલાલ ઝવેરી પરિવાર-માટુંગા
શ્રી અમૃતભાઈ ડી. મહેતા-ભૂજ (કચ્છ)
Jain Educationshieldorોડ (વેસ્ટર્ન રેલ્વે) થે, મુ.પૂ.જૈન સંઘ
શ્રી સુંદરનગર જૈન સંઘ - મલાડ (વે)
www jainelibrary.otવા

Page #71

પ.પૂ આચાર્યદેવ શ્રી વિજય રૌદ્રૌઢાસૂરીશ્વરજી .સી
.
પ.પૂ. આચાર્યદg શ્રી વિશા અશોકચંદ્રસૂરીશ્વરજી al.શા.
શ્રી ૧0૮ જૈન તીર્થ દીન મgm-સમાસા મgMદિર પાડીdian
ucation Interational

Page #72
* મુખ્ય સહયોગ કે શ્રી સંઘવી દેવકરણભાઈ મૂળજીભાઈ જૈન દેરાસર પેઢી શ્રી મલાડ શ્વે.મૂ.પૂ. જૈન સંઘ-મલાડ (પશ્ચિમ), મુંબઈ પૂ.આ. શ્રી વિજ્ય ચંદ્રોદયસૂરીશ્વરજી મહારાજ તથા સાધ્વીજી શ્રી પ્રવીણાશ્રીજીના ઉપદેશથી શ્રી જાંબલી ગલી જૈન જે.મૂ.પૂ.સંઘ, શ્રી સંભવનાથ જૈન દેરાસર પેઢી શ્રી ઘાટકોપર જૈન શ્વે.મૂ.પૂ. સંઘ, શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામિ જૈન દેરાસર * સ્વ. શ્રીમતી ધનલમીબેન નવીનચંદ્ર શાહના આભશ્રેયાર્થે શ્રી નવીનચંદ્ર જ્યાભાઈ શાહ પરિવાર અમદાવાદ-સાંતાક્રુઝ શ્રીમતી ચુનીબેન ખૂમચંદભાઈ રતનચંદજી જોરાજી પરિવાર * શ્રી વજુભાઈ પોપટલાલ ચત્રભૂજ બાબરિયા પરિવાર-સાયન * આધારસ્થંભ * * શ્રી રાંદેર રોડ જૈન સંઘ, શ્રી શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથ દેરાસર-સુરત * શ્રી માટુંગા છે.મૂ.પૂ. જૈન સંઘ * પં. શ્રી સ્થૂલિભદ્રવિજ્યજી ગણિ મ.ના ઉપદેશથી શ્રી શાંતિનાથજી જૈન દેરાસર દ્રઢ, દેવચંદનગર, મલાડ * પં. શ્રી પુષ્પચંદ્રવિજ્યજી ગણિ મ.ના ઉપદેશથી શ્રી શંખેશ્વર પાર્શ્વનાથ જૈન દેરાસર પેઢી-દોલતનગર * પ્રવર્તક શ્રી કલ્યાણચંદ્રવિજ્યજી મ.ના ઉપદેશથી શ્રી જીવતલાલ ચંદ્રભાણ કોઠારી જૈન દેરાસરસ્ટ-મલાડ મણિ શ્રી ચંદ્રવિજ્યજી મ. તથા સાધ્વીજી અમિતયશાશ્રીજીના ઉપદેશથી શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામિ .મૂ.પૂ. જૈન સંઘ-વેલાણી એ૮૮, મલાડ (પૂર્વ). * સાધ્વી શ્રી તિલકપ્રભાશ્રીજીના ઉપદેશથી શ્રી ઉમરપાર્ક જૈન સંઘ * સાધ્વી શ્રી ચંદ્રપ્રભાશ્રીજીના ઉપદેશથી ગુણાનુરાગી ભકતો * અ.સૌ. શિલ્પાબેન વિનોદકુમાર શાહ પરિવાર ઊંડણીવાળા-મલાડ * શ્રી સુરેશચંદ્ર ચંદુલાલ વૃજલાલ શાહપરિવાર-માટુંગા * અ.સૌ. હર્ષાબેન રમેશચંદ્ર માઠાણી પરિવાર-અમદાવાદ * શ્રી અભેચંદભુલાબચંદ ઝવેરી પરિવાર-મુંબઈ * શ્રી યંતિલાલ છોટાલાલ શાહપરિવાર-પાર્લા * સાધ્વી શ્રી રમણયશાશ્રીજીના ઉપદેશથી ધીરજબેન રતિલાલ સલોત દાઠાવાળા પરિવાર-પાર્લા * શ્રી લલુભાઈ નેમચંદદલાલ પરિવાર-મહુવા T || design & printed by NEHAD ENTERPRISE ph.: 873674578736535, ન