Book Title: Prabuddha Jivan 2016 01
Author(s): Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Catalog link: https://jainqq.org/explore/526090/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gujarAtI-aMgrejI varSa-3 (kula varSa 64) ' aMka- 10, jAnyuArI, 2016 * pAnA para kImata rUA. 20 RNI NO. MAHBILI2013/50453 CC che | )|| YEAR:3. ISSUE: 10. JANUARY 2016. PAGES 52. PRICE 20 Score Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ R) jina-vacana . | AyuSyano kSaya AukkhayaM ceva abujjhamANe mamAi se sAhasakAri maMde / aho ya rAo paritappamANe mUDha agara maravuM || (phU.2-6 0-68) potAnA AyuSyano kSaya thaI rahyo che evuM na jANanAra murkha ane avicArI sAhasa karanAra mANasa ' A mAruM che; A mAruM che' ema karyA kare che. arthaprApti mATe te divasa ane rAta ghaNo paritApa sahana kare che, jANo ke pote ajara ane amara na hoya ! A foolish and rash person who does not know that his life will ultimatly be over, always keeps on saying: This is mine. This is mine.' He tortures himself day and night for the sake of wealth, as if he would never have old age and death DaoN. ramaNalAla cI. zAha graMthita 'bina vana' mAMthI prabuddha jIvana jAnyuArI, 2016 TINasana. vaiSNava jana to tene kahIye... vaiSNava jana to tene kahIe je pIDa parAI jANe re. paradu :khe upakAra kare toye, mana abhimAna na ANe re. -vaiSNava. sakala lokamAM sahune vaMde, niMdA na kare kenI re; vAca kAcha mana nizcala rAkhe, dhana dhana jananI tenI re. -vAve. samadraSTi ne tRSNAtyAgI, parastrI jene mAta re; jihvA thakI asatya na bole, para-dhana nava jhAle hAtha re. -vaiSNava. moha-mAyA vyApe nahIM jene, draDha vairAgya jenA manamAM re; rAmanAma zuM tALI lAgI, sakaLa tIratha tenA tanamAM re. -vAva, vaNalobhI ne kapaTarahita che, kAma-krodha nivAryA re; bhaNe narasaiyo tenuM darzana karatAM, kuLa ekotera tAryA re. -vaiSNava. | | narasiMha mahetA sarjana-sUci krama kRti kartA 'prabuddha jIvana'nI gaMgotrI 1. zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha patrikA | 1929 thI 1932 2. prabuddha jenI 1932 thI 1933 briTiza sarakAra sAme na mUkayuM eTale navA nAme 3. tarUNa jenA - 1934 thI 1937. 4, puna: prabuddha jenanA nAmathI prakAzana - 1939-1953 5, prabuddha jaina navA zIrSa ke banyuM 'prabuddha jIvanuM " 1953 thI | 6 zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanA mukhapatranI 929 thI, eTale 85 varSathI avirata saphara, pahelA | sAptAhika, pachI ardhamAsika ane tyArabAda mAsika | 0 2016 mAM "prabuddha jIvana'no 64 mA varSamAM praveza | 0 2013 eprilathI sarakArI maMjUrI sAthe 'prabuddha jIvana' - eka saMyukta gujarAtI - aMgrejImAM, eTale 2013 eprilathI gujarAtI-aMgrejI 'prabuddha jIvana' varSa-3. 0 kula 64 muM varSa. o 2008 oNgasTathI 'prabuddha jIvana' ane paryuSaNa vyAkhyAnamALA saMsthAnI vebasAITa uparathI joIsAMbhaLI zakazo, che prabuddha vAcakone praNAma pUrva maMtrI mahAzayo jamanAdAsa amaracaMda gAMdhI caMdrakAMta sutariyA ratilAla sI. koThArI maNilAla mokamacaMda zAha jaTubhAI mahetA paramANaMda kuMvarajI kApaDiyA cImanalAla cakubhAI zAha DaoN. ramaNalAla cI. zAha 1. jaina zramaNa-zramaNI DaoN. dhanavaMta zAha 2. upaniSadamAM jJAnavicAra DaoN. nareza veda 3. DaoN. kumArapALa desAInI anokhI tridivasIya | zrImad rAjacaMdra kathA 4. samyak darzana adhyayana zibira 5, ApaNuM jIvana ane jenadhyAna jAgRti ghIvAlA 6, mahAtmA gAMdhI ane zrImad rAjacaMdra sonala parIkha 7, kAla-Aja-kAla : jeno hajI tyAMnA tyAM ja ? DaoN. sejala zAha 8. 'bilaveDa bApu" sonala parIkha 7. jaina dharmamAM vaijJAnika dRSTikoNa munizrI ajitacaMdra sAgarajI ma. 30 9, pU. mahAtmA gAMdhInI 68mI puNyatithie pannAlAla cheDA 10. mAvajIbhAI sAvalA : pUchavA jevuM ThekANuM DaoN. gulAba deDhiyA 11, svarNima he vallabhIpura kA itihAsa mahendrakumAra masta 12. 81mI paryuSaNa vyAkhyAnamALAnuM Ayojana -- 13. bhAva-pratibhAva 14. sarjana-svAgata DaoN. kalA zAha 15. zrI muM. je. yu. saMghane prApta thayela anudAna 16. The Seeker's Diary : Yatra-gourney within Reshma Jain 17. Mahasati Dharini Muni Vatsalyadeepji Trans. Pushpa Parikh 18. Enlighten yourself by Self Study of Jainology Leson 10 Contents of Univese(6 Drayas) Dr. Kamini Gogri 19. Essence of Jainism miles away from its roots Prachi Shah 20. The Eighth Chakravarty Shubham Dr. Renuka Porwal 21. The Eighth Chakravarty Shubham Dr. Renuka Porwal Pictorial Story (Colour Feature) 22. paMthe paMthe pAtheya : dharmano prayoga razmina caMdulAla saMghavI ma cha || KB]KTI! A akatuM mukhapRSTha mukuTa dhAriNI mA ! padmAsanA ! alaMkRtA ! suvarNamayI ! haste vINA mAta tArAM saMgIta prakRti bharI. mayura kekArava caraNe, vidyA yAcuM zucismite ! p nalinI maDagAMvakara |||||||||||||||||||||||||||||||IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllu Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Regd. With Registrar of Newspaper for India No. MAHBIL/2013/50453 * 'prabuddha jIvana' gujarAtI-aMgrejI varSa : 3 (kula varSa 64) * aMka : 10 * jAnyuArI 2016 * vikrama saMvata 2072 vIra saMvata 25420 poSa suda tithi 7 * . * zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha patrikA 0 0 | (prAraMbha sana 1929thI) VG[& QUO6I 0 0 vArSika lavAjama rUA.200/-0 0 70 chUTaka nakala rUA. 20/-00 mAnada taMtrI : DaoN. dhanavaMta zAha jaina zramaNa-zramaNI namo AyariyANaM - AcAryane namana namo uvvajhAyANaM - upAdhyAyane namana namo loe savva sAhUNaM-vizvanA sarva sAdhuone namana. jainonA mahAmaMtra navakAranI A trIjI, cothI ane pAMcamI paMkti kare che. AvI saMpUrNa zradhdhA ane samarpaNa che jainone emanA guru che, pahelI be paMktimAM namo arihaMtANaM,-arihaMta bhagavAnane bhagavaMto pratye. nama: - namo siddhANa-siddha bhagavAnane namaH, namana che. A pAMce jaina zAsana upara tIrthakara bhagavAna pachI A zramaNa-zramaNI maLIne paMcaparameSTi namaskAra kahevAya che. A pAMca pachI bIjI cAra bhagavaMtono mahatvano prabhAva che. paMkti che, eTale eso paMca jaina dharmanA A zramaNa-zramaNI namukkAro, sava pAvappaNAsaNo, smRti-zraddhAMjali vargane jagatamAM khUba ja AdarathI maMgalANaM ca savvasiM, paDhamaM havai sva. zrImatI prabhAvatI gAMdhI jovAya che e varganA kaThina tapa ane maMgala, eTale navakAra mahAmaMtranI sva. zrImAna hIrAlAla gAMdhI eozrInI kaThina dinacaryAne kAraNe. saMpUrNa nava paMkti che. | saujanya dAtA pArTI ahiMsA, satya, aparigraha, acaurya A badhI paMktimAM kyAMya jaina zrI gautama hIrAlAla gAMdhI - zrImatI bhAratI gautama gAMdhI ane brahmacarya e pAMca mahAvratanuM dharmanA koI bhagavAnanuM nAma nathI, | zrImatI dakSI prakAza zIha* zrImatI suhAMsa umeza gAMdhI | pAlana matI dakSA prakAza zIha* zrImatI suhasi umeza goMdhI | pAlana e mokSa dvAra mATenuM tapa che. ke nathI jaina dharmanA koI tattva zrImatI pArula himAMzu dozI ane A tapa A varga khUba ja vicAranI guMthaNI. mAtra sarvane namana. eTale A maMtra mAtra jaino samatAbhAvathI kare che ane parISaha sahana karI potAnA karmonI mATe ja nahi samagra mAnava mAtra mATe A 'namana' maMtra che. nirjarA kare che. ahIM uparanI traNa paMktino ullekha karyo che, kAraNa ke e namana kahevAya che ke sikaMdara jyAre bhArata vijaya mATe nIkaLyo tyAre zramaNa-zramaNI jagatane che ane A lekhano A viSaya che. bhAratanA eNe potAnA gurune pUchyuM ke, "Apane mATe bhAratathI zuM lAvuM?" lagabhaga 50 lAkha jaina, roja A pUrNa navakAranuM smaraNa karatA ja tyAre gurue kahyuM ke, "bhAratathI eka jaina sAdhu laI Avaje." AvI haze, eTale A zramaNa-zramaNI bhagavaMtone eo pratidina vaMdana pratiSThA hatI jaina zramaNonI. joke sikaMdara potAnA gurunI e IcchAne * zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha, 33 mahamadI minAra, 14mI khetavADI, e.bI.sI. TrAnsaporTanI bAjumAM, muMbaI-400 004. TeliphonaH 23820296) * oNphisa sthaLa saujanya : zrI manISabhAI doSI. zrI muMbaI jaina yuvaka saMghano baeNnka A/c. No. baeNnka oNpha InDiyA CD A/c. No. 0039201 000 20260 * Website : www.mumbai-jainyuvaksangh.com * email: shrimjys@gmail.com Web Editor: Hitesh Mayani-9820347990 ISSN 2454-7697 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jIvana jAnyuArI, 2016 pUrI na karI zakyo kAraNa ke jaina zramaNo pAdavihArI che, ane vAhana yoje, emAMthI eka pheDarezanano janma thAya ane e pheDarezana jaina ane vahANano upayoga kare to ja bhAratathI sikaMdaranA deza sudhInI dharmanI badhI ja samasyAnA ukela mATe kAryarata thAya to e jaina zAsananI lAMbI majala kApI zakAya. vartamAnamAM paNa A varganI Azcaryajanaka mahAna sevA gaNAze. dinacaryAno abhyAsa karavA phrAnsa ane svITjharalaeNnDathI vIsa AvA abhUtapUrva saMmelana mATe zAsana devane ApaNe prArthanA karIe. tabIbonI TUkaDI AvI che. jaina sozyala grupo ke evA grupo A aitihAsika dizAmAM pahela karI jainono A zramaNa-zramaNI varga hamaNAM thoDAM samayathI carcAne zake kAraNa ke A grupomAM cAre phirakAnA sabhyo che. cakaDoLe che emanI badalAtI jatI Adhunika jIvana paddhatine kAraNe. jaina Agamone kaMThopakaMThathI lipibaddha karavA pATalIputra, vrata, vAstavikatA, vijJAna ane AdhunikatAnuM eka saMgharSa vartuLa orisA, mathurA ane chelle I. sa. 454mAM devardhigaNI kSamAzramaNanI sarjAyuM che. AdhunikatA sAthe kadama milAvavA jAya to dIkSA samaye adhyakSatAmAM 500 AcAryo ekatra thayA ane vartamAna Agamo lIdhelA pAMca mahAvratamAMthI TalAkanuM aMzataH khaMDana thAya che ane lipibaddha thayA. kadama na milAve to dharmanI kahevAtI gati thatI nathI. dharmAbhimukha zvetAMbara mUrtipUjaka tapAgacchanA zramaNa saMmelananI vigata ane varga vadhaze nahi evuM manAya che. prazro pragaTa karato 48 pAnAno eka dIrgha patra ane suratathI mahetA vartamAnamAM jaina zramaNa-zramaNInI kula saMkhyA lagabhaga sevaMtIlAla - mo. naM. 09824152727 - mokalyo. Avo patra 16008nI che. A saMkhyAmAM muni bhagavaMta 3942 ane sAdhvIzrInI emaNe 200 thI vadhu AcArya bhagavaMto, 100 thI vadhu sAdhvIjI saMkhyA 12066nI che. bhagavaMto, 100 thI vadhu zrAvako ane 50 thI vadhu zrAvikAone jainonA mukhya cAra phirakA-emAM sthAnakavAsI saMpradAyamAM 13 mokalyo che. AcArya, 723 muni bhagavaMta, sAdhvIzrI 3279 kula 4002. emAMnAM praznonA javAba A sarve pAsethI eozrIe mAgyA che, e zvetAMbara mUrtipUjaka saMpradAyamAM 245 AcArya, 2208 muni javAbo eo emanI veba sAITa www.palitanasamelan2072.com bhagavaMta, 7459 sAdhvIzrI kula 9667. upara mUkavAnA che. digaMbara saMpradAyamAM 96 AcArya, 844 muni bhagavaMta, 775 'prabuddha jIvana'nA vAcako eozrI pAsethI A prazno maMgAvIne sAdhvIzrI kula-1619. uttara ApI zake che. terApaMthI saMpradAya-1 AcArya, 167 muni bhagavaMta, 553 zrI sevaMtIbhAInA A dIrgha patranI mukhya carcA tapAgacchanA zramaNa sAdhvIzrI kula-720. bhagavaMtonA atyAra sudhI, vikrama saMvata 1990, 2014, ane uparanA AMkaDAmAM kyAMka bhUla hoya to kSamA paNa vizeSa phera 2044 mAM maLelA saMmelano, enA TharAvo ane phalazruti vize che. nahi paDe. uparAMta A varSa vi. saM. 2072nA phAgaNa mAsamAM pAlitANAmAM uparanI saMkhyAthI e citra spaSTa che ke zvetAMbara mUrtipUjaka yojAnArA tapAgacchanA zramaNa saMmelana vize che. saMpradAyamAM zramaNa-zramaNInI saMkhyA vizeSa che. digaMbara saMpradAya A saMmelanonI carcA ane emAMthI samaye samaye ubhavelA praznonI sivAya anya traNa saMpradAyamAM sAdhvIzrInI saMkhyA vizeSa che, emAMya ahIM carcA nathI karavI, paraMtu A dIrgha patramAMthI upasatA keTalAka zvetAMbara mUrtipUjaka saMpradAyamAM sAdhvIzrInI saMkhyA ghaNI vizeSa che. ciMtanAtmaka ane ciMtAjanaka praznonI khullA mane carcA karavAno A terApaMthI saMpradAyamAM eka ja AcArya che. lakhanArano ahIM abhigama che. bhagavAna mahAvIranA nirvANane lagabhaga 2542 varSa thayA jaina sAdhu-sAdhvInI mahattA vize A lekhanI zarUAtamAM meM lakhyuM tyArathI Aja sudhI A cAre saMpradAyanA zramaNa-zramaNInuM eka paNa ja che. jaina sAdhu-sAdhvInA AcAra, AgamaAjJA pramANe che, je saMmelana kyAreya yojAyuM nathI. sarvajJanA vacano che, eTale ja jaina dharma AcAra pradhAna che. samyagu AvuM eka saMmelana yojAya to e ghaTanA jaina dharmanA itihAsamAM jJAna, samyagU darzana ane samyagU caritra, A triratno dvArA ja mokSa amUlya ghaTanA banI raheze. e ghaTanAthI jaina dharme ApelA prApti zakya che. jaina zramaNa-zramaNI eTale ja A anitya saMsArano anekAMtavAdanI ujaLI pratiSThA thaze. - tyAga karI vairAgya mArga svIkAre che. emanuM eka ja lakSa che svAdhyAya, caturvidha saMghanA AgevAno ekatra thaI AvuM aitihAsika saMmelana sAdhanA, AtmAnubhUti, Atmadarzana ane aMte mokSanI prApti. emanA 1 varSanuM lavAjama rUA. 200/-(U.S. $ 20) * 3 varSanuM lavAjama rUA. 500/-(U.S. $ 50) * 5 varSanuM lavAjama rUA. 900/-(U.S. $ 80) * 10 varSanuM lavAjama rUA. 1800/-(U.S. $180) zrI muMbaI jaina yuvaka saMghano baeNnka A/c.No.baeNnka oNpha InDiyA CD A/c.No.003920100020260 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI 2016 prabuddha jIvana - 5 mATe A mokSa e ja aMtima dhyeya che eTale * ahiMsA paramo dharma, saMnne pALA na haMtatra- ne potAnuM sattva che ja. ja emaNe sarva prakAranA rAgano tyAga koI paNa jIvanI hiMsA na karavI. Adhuniko kahe che ke IlekTronika karyo che. ane pAMca mahAvrata pALavAnI sAdhano dA. ta. vijaLI, mAIka, pratijJA laI dIkSA grahaNa karI che. mobAIla, lepaTopa, paMkhA, esI, vagereno upayoga karavo joie. je jIvane je paLe A dIkSAbhAva janmyo haze e paLa kevI paNa bhAI, A badhAmAM vidyutano upayoga che ane vidyuta sacita kalpanAtIta dhanya ane bhavya haze!! AvI paLanI prApti je AtmAne teukAya che. jUo "vidyuta sajIva yA nirjiva?' muni yazovijayajI thaI che e AtmA jIvanabhara vaMdanIya che. saMvata-2058, ane "zuM vidyuta sacita teukAya che?' muni A zramaNa-zramaNI varganA AcAramAM ahiMsA kendra sthAne che. mahendrakumAra-saMvata 2005-A banne pustako varSo pahelAM lakhAyA A ahiMsA ja jaina dharmano AtmA che. ahiMsA paramo dharma,saLe che ane e pramANabhUta che. pANI na daMtavya-koI paNa jIvanI hiMsA na karavI, A vicAra kendra yuvAna zramaNa-zramaNInA hAthamAM smArTaphona, lepaTopa AvyAthI sthAne che. eTale koI paNa parivartanamAM A ahiMsAno, eo emAM zuM jue che enI takedArI koNa rAkhaze? A badhuM sarTuiga" sUkSmAtisUkSma ahiMsAno paNa bhoga levAto hoya to e parivartana karaze to svAdhyAya ane dhyAna kyAre karaze? tAjya karavuM e ja dharmarakSA che, pratijJA pAlana che. have uparanI badhI vastuno lagabhaga ghaNAM zramaNa-zramaNIo sarva prathama to satya e che ke koI bhavya jIvane saMsAra pratye vairAgya upayoga kare che. mobAIla mATe ghaNAM pote mobAIlane kAne nathI jAgyo ane mokSa prApti ane karmanirjarA mATe vairAgyano mArga svIkAryo sparzAvatA paNa mAIka upara sAMbhaLe che ane anya vaceTiyA pAse eTale lakSya nakkI ja che, to e lakSyane eka tarapha mUkI samAjasevA, vAta karAve che. Ano zo artha? vidyutano upayoga to thayo ja ne? zikSaNasevA ke anya sevAno mArga svIkAravAnI jarUra kharI? manane A te kevuM AzvAsana? A vicAranI sAthe e dalIla thAya ke sAdhue samAjanuM RNa AdhunikatAnA nAme chUTo mUkatA jaIzuM pachI pracAra thAya ke na cUkavavA AvI sevA karavI joIe. uparAMta dharmapracAra ane tattvapracAra thAya paNa AcArazithIlatA to jarUra thavAnI ane pratijJAbhaMgano paNa sAdhunI pharaja che. bhale, paNa A "sevA' pAMca mahAvratanI lIdhelI doSa to kharo ja. pratijJAnA parighamAM rahIne ja thavI joIe. e Agraha paNa asthAne jo ke aMgata rIte huM mAnuM chuM ke mAIkano maryAdita upayoga, e nathI ja. ja pramANe mAtra mobAIla-smArTa phona nahi-no upayoga karavo kyAMka evuM paNa jovA maLe che ke pAMca mahAvrata pALatA pALatA, joIe, tema ja komyuTara upAzrayamAM jAheramAM rakhAya, ATalI e samaye potAnI pratibhA ane dharmanA prabhAvathI 'AvI sevA" karavA AdhunikatAno svIkAra A yugamAM jarUrI kharo. TrasTa ke saMsthAnuM sarjana kare, pachI AzramonuM sarjana thAya ane e keTalAkanuM evuM mAnavuM che ke upAzraya esI hoya to ja navI peDhI javAbadArI pUrI karavA potAno sthAyI nivAsa AvI saMsthAmAM karI Avaze. A kevI dalIla? navI peDhIne aparigrahanI sAdagI ApavI AvI sevA mATe hiMsAjanya sAdhano-vAhana, mAIka, ilekaTrIka che ke parigrahanA ezo ArAma? vagereno upayoga paNa karavA mAMDe, anukULatA mATe sAdhutAnA evI dalIla paNa Avaze ke DIsko myujhika haze to ja yuvAno keTalAMka upakaraNono tyAga paNa karI devAya, paNa A varga vezano bhAvanA bhaktimAM Avaze !! bhAvanA gItamAM rAga-rAgiNI ane tyAga na kare. lakSa badalAya to veza paNa badalAvo na joIe? ane loka DhALane bhUlIne philmI saMgIta to AvI ja gayuM che !! dIkSA samaye lIdhelI pAMca mahAvratanI pratijJAnuM zuM? AvuM dRzya "dharmapracAra ane zrAvakone pravacana-upadeza lAbha ApavA mAIka ane joIne ajeno jaina zrAvakane A prazna pUche tyAre zrAvaka muMjhavaNamAM vAhanono upayoga jarUrI che." AvI dalIlo paNa thAya che. bhUtakALamAM mUkAI jAya che. ahIM gAMdhIjI yAda AvI jAya che. gAMdhIjI kahetA jANe koI zrAvakono uddhAra thayo ja nahi hoya?! dharma pracAra thayo ja ke sevA karavI hoya to sAdhunA vastronI ja zI jarUra che? lakSa badalyuM nahi hoya? ane bahu moTI chUTathI to dharmAcAra bacavAnI koI jagyAja to pachI badhuMja badalavuM joIe. nAma paNa. nathI! AdhunikonI evI dalIla rahI che ke dharma, dharmaghArako ane have to moTA moTA anuSThAno saMgha dvArA nahi, paNa aMgata dharmapracArakoe paNa Adhunika banavuM joIe. yojanAthI thAya che. A badhAMno hisAba kyAM? dharma dhaMdho thaI gayo ? to ati prAcIna evo A dharma chellA 2500 varSathI jIvaMta zramaNa-zramaNIone nAme keTalA khAnagI TrasTo che enI vigata saMgho nathI rahyo? e zramaNoe kaI AdhunikatA apanAvI hatI? dharmane pAse che? TrasTIo to mAtra nAmanA ja hoya che. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jIvana jAnyuArI, 2016 . zramaNa-zramaNI jagate A uparAMta hajI Fi, gaDamathalanA A praznomAM kadAca A * sadI pahelAM asta thayela yati prathA tarapha ke to AvA ghaNAM prazno ukelavAnA che. praznonA uttara je te samudAya pote zodhe - makkama gato nathI mAMDyA ne? paNe. A rahyA bIjA prazno: * | potAne ThIka lAge tema nirNaya le tevo AcArya padavI mATe koI khAsa niyama ke parIkSA kharI? nirNaya levAya. samudAyone AvA praznoe nirNaya levAnuM kahevuM te devadravyano upayoga anya jarUriyAta mATe kema nahi? to zAsanane samudAyomAM vibhAjana tarapha doravAnuM mahAkArya thaze, A yugamAM bALadIkSA hitAvaha kharI? zAsana nahi rahe - samudAyonuM aMdhAdhUMdha zAsana banaze." A kathana avazya maMthana mAMgI le che. A badhA prazno che. che ja. tithicarcAno vivAda pUro thAya to aneka saMvatsarIno sAmano na karavo paDe. caMDila paraThavAno gaMbhIra savAla jaladI ukelAvavo eno satvare ukela lAvavo khUba jarUrI che. AdhunikatAno Akhe joIe, nahi to zaheranA ajainono virodha thaze. upAzayanI Akho UMTa zuddha dharmanA taMbUmAM ghUsI jaze to ? paravAnagI maLavI azakya banaze. Ano eka ja upAya che. satvare cAre phirakAnuM saMmelana yojAya, emAMthI eka pheDarezanano janma thAya ane e pheDarezana zAstra mAnya vRddha zramaNa-zramaNIono sthiravAsa to mahA prazna che. A praznano niyamo ghaDe je sarvamAnya thAya. ukela have to jaladI Avavo joIe. cAturmAsa praveza ke anya " prasaMgonI bhavyAtibhavya nimaMtraNa kaMkotrI'mAM keTalo kAgaLa vaparAya lagabhaga sADA traNaso varasa pahelAM AnaMdaghanajIe vyathita hRdaye lagabhaga ' che e aMdAja che? jayotiSa joI ApI, dorA-dhAgA ApI gAyuM hatuM mithyAtvane poSaNa ApI zrAvaka-zrAvikAne potAnA mAnItA ziSyo gacchanA bheda bahu nayaNa nihAlatAM, banAvavA ane zAstromAM na hoya evA kharcALa pUjano karAvavA. bhavya tattvanI vAta karatAM na lAje varaghoDA, emAM hAthI, ghoDA, kaI dizAmAM A dharma jaI rahyo che? udara bharaNAdi nija kAja karatAM thakAM, pustaka prakAzana mATe khUba ja moTI dhanarAzIno upayoga, emAM vaLI moha naDIA kalikAla rAje. A prakAzano mATe bhavyAtibhavya saMmelano!! A pustakomAMthI kALanI A lekha lakhatA lakhanAre eka vedanAmAMthI pasAra thavuM paDyuM che. kasoTImAMthI kyuM ciraMjIva thaze? koI jIvAtmAne A lakhANathI du:kha pahoMcyuM hoya to A lakhanAra zrI sevaMtIbhAIe AvA ghaNAM praznonI hAramALA mUkI bhaviSyanA hRdayathI e sarvenI kSamA mAMge che. zramaNa-zramaNInuM eka zabda citra mUkyuM che. e atre e ja zabdomAM jenA roma romathI tyAga ane saMyamanI vilase che dhAra ahIM prastuta karIe chIe. A che aNagAra amArA. have pachInI paristhitimAM duniyAmAM jenI joDa jage nA evuM jIvana jIvanArA ApaNe eka pUjyazrI pAse jaIzuM, paMkho | kadAca e.sI. cAlatuM A che aNagAra amArA. haze. be-traNa mobAIla, lepaTopa cAre bAju paDelA haze. kaMkotrIo dIkSAnI sAthe paMcamahAvrata aMtaramAM dharanArA ke prakAzanonI prinTa nIkaLatI haze. pUjyazrI teozrI mATe banAvela mAraga ho cAhe kAMTALo, pahere nA kAMI pagamAM siMhAsana tUlya pATa para cAra-pAMca liyaranI gAdI para (nIce Asana kAyethI saghaLA vALa cUMTIne mAthethI muMDana karanArA haze) birAjamAna haze. A siMhAsano, gAdIo, paMkhA, e.sI., A che aNagAra amArA. lepaTopa,- Aje ja voTsaepa para eka phoTo Avyo, eka pUjya AcArya bhagavaMta pAlakhImAM AzIrvAda mudrAe birAjamAna che. amAro Azaya mAtra ane mAtra satya pragaTano ane dIvAdAMDIno AcArya bhagavaMtoe pAlakhI uMcakI che temAM eka vRddha AcArya che. ? thaI che. kadAca amArI e pAtratA paNa na hoya. paraMtu hRdayanA bhAvane bhagavaMtanA (pAlakhI uMcakanAra) caherA para je parizramanA darzana thAya rIkavA 2 thI 9 nA) caDe pa ja parivAranA darzana thAya rokavA ame asamartha chIe. punaH kSamAyAcanA. che ke koIpaNa zrAvakane stabdha karI de tevuM darzana che. zAsananI rakSA to A dharmAtmA ja karavAnA che. A sarva gurujana sadI pahelAM asta thayela yati prathA tarapha makkama Daga to nathI mAMDyA A mahAna AtmAo amArA mATe mokSa pathadarzaka che. amArA koTi ne? ApaNe. koTi vaMdana ho. gAdI sthAno to ghaNAM varSo pahelAM banAvavAnuM prAraMbhAyuM che, TdhanavaMta zAha banyAM che, banI rahyAM che. dtshah1940@gmail.com Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI 2016 prabuddha jIvana upaniSadamAM yajJavicAra || DaoN. nareza veda yajJa zabda paurANika kALano che. e kALamAM e zabda aneka arthano eka yA bIjA, koI paNa yajJano AdhAra lIdhA vinA jIvana jIvanAra vAhaka hato. jema ke, haLImaLIne rahevuM. dAna karavuM. udAtta caritravALA manuSya pApI che, evuM bhAratIya prajAnuM maMtavya che. bhAratIya prajAne mahAtmAonuM pUjana karavuM. saMkIrtana karavuM. homa-havana karavAM, vagere. mana dharmano eka pAyo yajJa che. yajJa hiMdu sanAtana dharmanI mukhya mudrA paraMtu yajJa e saMjJAno dhAtugata artha joIe to te pUjA evo thAya che. yajanIya ke ISTa devatAne mATe dravyatyAga karavo ene hiMdu prajA che. pUjAmAM ArAdhanA, upAsanA, sAdhanA, bhakti, sevA evA dharmanuM Avazyaka aMga samaje che. artho to samAviSTa che; paraMtu vadhArAno eka artha balidAna (Sac- hiMdu dharmanI AdhArazilA samAna upaniSadamAM yajJano zo khyAla rifice) evo paNa aMtanihita che. jema ke, kamaLapUjA. svArthanI dRSTie che te have joIe. nahIM, paraMtu paramArtha, paropakAra ke paramopakAranI dRSTie potAnI upaniSadanA RSionuM mAnavuM che ke pAMca loka cheH brahma, aMbha, vahAlAmAM vahAlI ane amUlya vastunuM balidAna karI devuM evo artha maricI, mara ane Apa. A pAMceya lokathI banelI samagra sRSTi emAM abhipreta hato. sAthosAtha bIjo khyAla svArthapUrti mATe eka yajJa che. pRthvI, aMtarikSa, ghuloka, dizAo ane avAMtara dizAo homahavana karI, dAna karI, koIne rIjhavavA evo artha paNa emAM e lokarUpa pAMkta che. agni, vAyu, Aditya, caMdra ane nakSatro abhipreta hato. jemake, putrakAmeSTi yajJa, azvameghayajJa, rAjasUyayajJa, devatArUpa pAMkhto che. jaLa, auSadhi, vanaspati, AkAza ane AtmA sarvameghayajJa, laghurudrayajJa, saptacaMDIyajJa, navacaMDIyajJa, sahastracaMDIyajJa. bhUtarUpa pAMta che. sRSTimAM jIvano janma ane jIvanuM maraNa yajJa paraMtu badalAtA samaya saMjogomAM yajJa saMjJAnA arthomAM paNa parivartana che. graho ane nakSatronI gati yajJa che. sUrya ane caMdranA udaya ane AvyuM che. sAMprata samayamAM yajJa saMjJAno artha thAya che ; kevaLa asta yajJa che. pRthvInuM bhramaNa yajJa che. jaLanuM vahana yajJa che, agninuM sevAbhAvathI athavA to kevaLa pAramArthika dRSTie kareluM karma. jemake, prajvalana yajJa che, vAyuno vega yajJa che, AkAzanA badalatAM rUparaMga bhUdAna yajJa, aspRzyatA nivAraNa yajJa, zramayajJa, netrayajJa, daMtayajJa. ane badalAtI Rtuo yajJa che. vAdaLa, vRSTi, vIjaLInA camakArA, yajJa zabdanA mULamAM to RNamAMthI mukta thavAnI vAtano saMketa paNa auSadhi ane vanaspatinuM prAgaTya, vastu-dravyanAM parimANo ane hato. satkarmI manuSyo jemaNe jemaNe potAnA upara upakAra karyo pratItio, temanI sthiti-gati e mahAyajJanI vidhinA bhAga rUpa hoya temanAM RNa cUkavavA Icchato hoya che. tethI ApaNA pUrvaja che. jJAnI RSioe RNamuktinI bhAvanAne yajJamImAMsA dvArA to prANa, dhyAna, apAna, udAta ane samAna prANarUpa pAMkta samajAvI che. pratyeka manuSya RNamAMthI mukta thavA mATe pAMca yajJo che. AMkha, kAna, mana, vANI ane tvacA IndriyarUpa pAMkta che. karavA joIe. e pAMca yajJo eTale brahmayajJa, devayajJa, pitRyajJa, cAmaDI, mAMsa, snAyu, hADakAM ane majjA dhAturUpa pAMta che. A bhUtayajJa ane atithiyajJa. AdhyAtmika urphe zarIra saMbaMdhI paMcako che. prANo ane devone rAkhavA yajJa zabdano yaugika artha tyAga hato. emAMthI svArthatyAga evo mATe A zarIra eka vasudhAna koza che. emAM ja sarva prANo, sarva artha vikasyo, emAMthI paropakAra evo artha vikasyo ane emAMthI devo, sarva loko ane sarva cAhRtio temaja sarva vedo che. matalaba AvI paropakAranI pravRtti eTale sevA evo artha vikasyo. aMgata ke jIvanuM zarIra yajJa che. zarIranA judA judA bhAgomAM rahIne jIvanAM hitalAbhane badale ni:svArthabhAve thatI paramArthI ke paropakArI pravRtti judAM judAM kAryo karatAM prANI ane kAna-AMkha jevI IndriyonA devo eTale sevAyajJa, evo artha vikaselo che. A uparAMta, ApaNAM A yajJanAM upakaraNo samAna che. jyAre zarIramAM cAlatI zvasana kriyA, karatAM vizALa dRSTivALA caDiyAtA prANInI pAsethI dharmonuM mukhya rudhirAbhisaraNa kriyA, cayApacaya kriyA, saptadhAtu sarjananI kriyA jJAna meLavavA mATe athavA cittazuddhi mATe ApaNane vahAlAmAM e mahAyajJanI vidhinA bhAgarUpa che. vahAluM evuM dravya hoya teno IzvaprItyartha tyAga karavo enuM nAma taittirIya upaniSadanA RSi kahe che, A badhuM ja jagata, A yajJa, evo artha paNa dhvanita thato raheto hato. AvA badhA lokika rIte, pokta (paMcaka) rUpa che, AdhyAtmika pAkta vaDe manuSya bahAranuM ke bhautika artho uparAMta yajJa zabdano AdhyAtmika artha paNa vikaselo pAkta jANe che. emano kahevAno matalaba e che ke A jagatamAM che. jemake, tapayajJa, yogayajJa, jJAnayajJa, japayajJa, svAdhyAyayajJa. eka akhaMDa karmayajJa cAlI rahyo che, ene saue samajavAno che. dareka Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jIvana jAnyuArI, 2016 padArtho, dravyo ane jIvo potapotAne phALe AveluM karma avizrAntarUpe toDI nAkhe che. karye jAya che. jene AtmavidyA jANI brahmane samajavuM ane pAmavuM che, emanI vANImAM rahelI rUpakAtmakatA dUra karIne kahIe to A eTale ke jIvananA aMtima dhyeya ane rahasyane samajavuM ane pAmavuM sacarAcara sRSTimAM brahma (satya)rUpI cetanatattvano ja vilAsa che, che, tene vyaSTi ane samaSTi kakSAe cAlatA A AMtara ane bAhya enI ja A badhI ramaNA che. A vilAsa ke A ramaNA eka virATa yajJakarmane samajavuM joIe. zarIra vaDe AtmAne jANI zakAya ane yajJa che. piMDe ane brahmAMDe cAlI rahelI sarjana ane visarjananI prakriyA AtmA vaDe brahmAMDa ane brahmane jANI tathA pAmI zakAya. paNa e yajJanA bhAgarUpa ja che. anaMta koTi brahmAMDo hoya to te badhAM e kevI rIte jANI zakAya enI samajUtI RSioe 'yajJa" yajJakuMDa ja che. temAM judAM judAM upakaraNo (sAdhano) dvArA yajanayajJavedI' ane emAM pragaTAvavAmAM AvatA "agni' ane emAM pUjana (homa-havana)nI vidhi niraMtara cAlyA kare che. A yajJa homavAmAM AvatI "Ahutio'nA rUpakothI samajAvI che. jema ke akSarabrahmano ja vikAsa che. tenI vyavasthA atyaMta suMdara ane niyamita muMDaka upaniSadanA RSi jaNAve che ke jevI rIte barAbara saLagelA che. eka bAju adhidevata vizva (devatAothI vyApta vizva) ane bIjI agnimAMthI ekasarakhA hajAro taNakhAM utpanna thAya che, tevI ja rIte bAjuthI adhyAtma zarIra (AtmAthI vyApta zarIra)rUpI yajJonuM svarUpa akSara brahmamAMthI vividha prakAranA jaDa-cetana Adi padArtho utpanna pUrNarUpavALuM che. eTale yajJathI atirikta, enAthI bahAra bIjuM zuM thAya che ane chevaTe temAM ja laya pAme che. e akSara puruSathI paNa che? bIjuM kazuM nathI. vyAdhi ane samaSTi niraMtara kriyAzIla che. emAM upara rahelo parama puruSa divya, nirAkAra, bahAra-aMdara badhe rahelo, ahoniza cAlI rahelI kriyA e karmayajJa ja che. A yajJa vaDe ja guphAmAM ajanmA, prANarahita, manarahita ane zuddha che. e parama puruSamAMthI gUDha ane guhya rahelA aMtima satya ke rahasyarUpa brahmapuruSane oLakhI prANa, mana, sarva Indriyo, AkAza, vAyu, teja, jaLa ane sarvane zakAya. mATe ja vedomAM yajJane "amRtanAbhi' kahyo che. e brahmatattvane dhAraNa karanArI pRthvI utpanna thAya che. tenuM mAthuM agni che, tenI AMtaryAga ane bahiryAga dvArA, tapa dvArA, sadgurunA mArgadarzana AMkho sUrya ane caMdra che, tenA kAna dizAo che, tenI vANImAMthI ane AzIrvAdathI samajIne pAmI zakAya. brahmacarya ane adhyayana e vedo thayA che, teno prANa vAyu che, tenA be pagamAMthI pRthvI utpanna tapa che ane potapotAne phALe AvelA svadharmo ane satkarmo thaI che, te sarva bhUtono aMtarAtmA che. AMtarabAhya yajJo che. chAMdogya upaniSadamAM A kAraNe ja puruSa, te akSara puruSamAMthI agnitattva utpanna thayuM che, e agnitattva pavana ane brahmacaryane yajJa kahIne oLakhAvyAM che. mATe sUrya baLataNa rUpa che. te akSara puruSamAMthI somatattva utpanna vyaSTi ane samaSTinAM svadharmo ane satkarmorUpe cAlatAM A yajJano thayuM che, temAMthI varasAda varase che. te varasAdane laIne anAja pAke devatA agni che. tene sAta jihavAo che, tevI ja rIte virATa sUryanA che ane e anAja khAvAthI utpanna thayelA vIryane puruSa strImAM mUke che. sAta kiraNo che. A sAta jidvAo ane sAta kiraNo ekabIjAnI Ama e akSara puruSamAMthI aneka prakAranI prajA utpanna thAya che. vRddhi kare che. vedanA RSioe je satyanuM darzana karyuM, te ja satya vedanI RcAo, sAmavedanA ane yajurvedanA maMtro, dIkSAo, yajJanA traNa agniomAM raheluM che. e traNa agni che : AzvanIya yajJo, sarve yAgo. dakSiNAo, saMvastara (varSo) ane yajamAna, temaja agni, dakSiNa agni ane gAIpatya agni. AzvanIya agni zuloka jemAM soma ane agnitattvo (caMdra ane sUrya) rahelAM che tevA loko e athavA mana che, dakSiNa agni aMtarikSa athavA prANa che ane gApatya akSara puruSamAMthI ja utpanna thAya che. aneka prakAranA devo, sAdhyo, agni pRthvI athavA paMcabhUto che. eTale ke bhUloka, aMtarikSaloka ane manuSyo, pazuo, pakSIo, prANa ane apAna, DAMgara ane java svargaloka-e traNeyamAM A traNa agnio che. bhUlokamAM e agnirUpe (anAja), tapa, zraddhA, satya, brahmacarya ane vedanI AjJAo paNa che, aMtarikSalokamAM e prANa eTale vAyurUpe che ane svargalokamAM e e puruSamAMthI ja utpanna thayelAM che. sAta prANo, sAta jyotio, Aditya eTale sUryarUpe che. A traNeya agnidevo je yajJakArya karI samidhanAM sAta lAkaDAM, sAta homo, ane jemAM sAta sAta rUpe rahyA che temAM ApaNe trisaMdhyA dvArA traNa vakhata homa karavAno hoya sAta prANo chupAIne rahyA che evA A sAta loko paNa e puruSamAMthI che. ApaNe prAtaHsaMdhyA dvArA savAre je homa karIe chIe te pRthvI ja utpanna thayA che. samudro ane parvato temAMthI ja thayA che. badhA (vasudhA) mATe che, madhyAnhasaMdhyA karIne bapore je homa karIe chIe prakAranI nadIo temAMthI ja nIkaLIne vahe che, badhI auSadhio ane te rudro mATe che ane sAyaMsaMdhyA dvArA sAMje je homa karIe chIe te rasa temAM ja utpanna thayA che. e puruSa ja kSaradaSTie sarva karmarUpa che, Adityo ane vizvadevA nAmanA devatAo mATe che. gApatya akSaradRSTie taparUpa che ane avyayadRSTie para nAmanuM amRta brahma agnimAM apAtI Ahuti sarva bhUtasRSTi (jIva) mATe che, che. je A guphAmAM chupAyelA tattvane jANa che te ajJAnarUpa baMdhanane dakSiNAgnimAM apAtI Ahuti pitRo mATe che ane AvanIya Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI 2016 prabuddha jIvana agnimAM apAtI Ahuti devone mATe che. A agninI sAta jidvAo che. e cheH kAlI (saMhAraka), upaniSadakALamAM Ane AdhAre paMca mahAyajJanA ane paMcAgninA karAlI (bhaMyakara), manojavA (mana jevI jhaDapI), sulohitA (khUba khyAlo vikaselA che. paMcAgni vidyAmAM jaNAvAyuM che te pAMca prakAranA lAla), sughUmavarNA (dhumADA jevA raMgavALI), sphaliMganI (taNakhA agni che je sarjananuM, pAlananuM, poSaNanuM ane vinAzanuM kArya kare jharatI), ane vizvarUpA (sarva prakAranA rUpavALI)-je A prajvalita che. te pAMca agni che (1) lokarUpI agni (2) parjanyarUpI agni jidvAomAM samayAnusAra Ahutio ApIne jIvana gujAre che, (3) pRthvIrUpI agni (4) puruSarUpa agni (5) strIrUpa agni. tene e Ahutio ane sUryanAM sAta kiraNo devonA deva evA parama svargalokamAM zraddhAno homa karavAthI soma utpanna thAya che. agnimAM puruSa jyAM nivAsa kare che, tyAM laI jAya che. "Ava, Ava" ema somano homa karavAthI varasAda thAya che. pRthvImAM varasAdano homa kahetI, temaja "A tamArA satkarmanA phaLarUpa pavitra brahmaloka che" karavAthI anna utpanna thAya che. puruSamAM annano homa karavAthI vIrya ema priya vacana kahIne satkAratI e jhaLahaLatI Ahutio e utpanna thAya che ane strImAM vIryano homa karavAthI jIva utpanna agnihotrIne sUryanAM kiraNo dvArA brahmalokamAM laI jAya che. thAya che. Ama, pAMca prakAranA agnimAM pAMca prakAranA homanI A yajJonA judA judA prakAro che. jema ke, kriyAtmaka ane kriyA niraMtara cAlatI rahe che. bhAvAtmaka, sakAma ane niSkAma, karmAtmaka ane AdhyAtmika. jarA utpanna thayelA jIvAtmAnA vRddhi ane vikAsamAM pAMca e paNa samajIe. jIvananI yajJarUpI naukA para pravAsa karIne loko vyaktionuM yogadAna hoya che. e pAMca vyaktio che : (1) devo A jIvanarUpI samudrathI pAra javAno prayatna kare che e karmAtmaka ke (2) guruo (3) pitRo (4) bhUto ane (5) atithio. e kriyAtmaka yajJa che. putra kAmeSTi yajJa, parjanyayajJa vagere sakAma yajJo pAMceya vyaktionuM potAnA upara je RNa caDeluM hoya che, emAMthI che. jyAre viSNuyAga, saurayAga vagere niSkAma yajJa che. vedAnta jJAnane RNamukta thavA jIvAtmAe pAMca yajJo karavA joie. e pAMca ja sAco upAya mAne che, eTale AvA sakAma ane karmAtmaka yajJanI yajJo eTale devayajJa, RSiyajJa, pitRyajJa, bhUtayajJa ane atithiyajJa. upayogitA svIkAratuM nathI. sAcA jJAnInuM lakSya to karmabaMdhana ane A pAMceya vyaktionuM pUjana, arcana, saMkIrtana karIne, emane mAna, yajJaprapaMcathI para thaI chUTavAnuM hoya che. ane vaLI AtmajJAnanI sanmAna ane Adara ApIne, emane mATe priya vastu ke dravyano prApti mATe AkharI sAdhana tarIke yajJanI upayogitA nathI. eTale tyAga karIne emanuM tarpaNa karavuM joie. to muMDaka upaniSadanA RSi A yajJarUpI hoDIo ke tarApAo dRDha AgaLa cAlatAM A RSio A yajJamAM Ahuti kevI rIte sAdhana nathI, paNa adRDha sAdhana che, ema kahe che. bhale muktisAdhaka ane zA mATe ApavI joIe te AtmajJAnanI prApti mATe e spaSTa kare che. muMDaka upaniSadanA 23mo jaina sAhitya samAroha | nirbaLa sAdhana che, paNa cittanI RSi kahe che, yajJavedImAM jyAre sonagaDha - 4,5,6,7 phebruArI - 2016 zuddhi mATe ke jJAnanI kakSAe saLagelA agnimAM jvALAo pahoMcavAnA sAdhana tarIke zrI rUpa-mANeka bhaizAlI ceriTebala TrasTanA saujanyathI zrI) bhabhUkI UThe, tyAre ghInA be sAMsArika loko mATe yajJano mahAvIra jaina vidyAlaya yojita 23mo jaina sAhitya samAroha bhAganI vacamAM Ahutio upaniSadamAM niSedha nathI. narabali sonagaDha (pAlitANA pAse) mukAme zrI mahAvIra jaina cAritra arpaNa karI nitya homa karavo. e ke pazu balinA karmakAMDayukta kalyANa ratnAzrama khAte 4, 5, 6 ane 7 phebruArI - 2016 ja agnihotra che. paraMtu jemanuM kriyAtmaka sakAma yajJone badale cAradivasa mATe yojAze. A samArohamAM jaina dharmanA cAreya agnihotra amAsa-pUnama yajJanuM AdhyAtmika svarUpa kalpIne phirakAnA vidvajano nIcenA viSayo para potAnA zodha nibaMdho cAturmAsa ane AgrayaNa nAmanI tene uccattara artha ane bhAvanI prastuta karaze. (1) jaina Agama sAhitya vizenuM sAhitya, (2)| iSTio (yAgo) vinAnuM rahe che kakSA RSioe ApI che. jaina tIrtha sAhitya, (3) bAra bhAvanA ane cAra parA bhAvanA, tema ja atithi vinAnuM, homa (4) jaina sajhAya. zodha nibaMdha prastuta karavA ane upasthita vinAnuM, vizvadevanA bali vinAnuM kadamba baMgalo, rahevA mATe nimaMtraNa patra ane rajisTrezana phorma meLavavA zrI athavA avadhipUrvakanI prophesarsa sosAyaTI, mahAvIra jaina vidyAlaya - muMbaIno sarva jijJAsujanone saMparka sAdhavA AhutivALuM rahe che, tenA sAteya moTA bajAra, namra vinaMtI. lokono e agnihotra nAza kare vallabha vidyAnagara-388120 phona naM. 022 2375 9279 - 022 2375 9399 mobAIla : 09727333000 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 prabuddha jIvana jAnyuArI, 2016 muMbaImAM sarvaprathama yojAnArI | DaoN. kumArapALa desAInI anokhI tridivasIya zrImad rAjacaMdra kathA eka nAnakaDI keDI racIe ane samaya jatAM e rAjamArga banI bAbatane paramArthabAdhaka gaNIne, sarpa kAMcaLI utArI de tema jagatane jAya, te rIte zrI muMbaI jaina yuvaka saMghe zarU karelI tridivasIya kathA AMjI denArAM bAhya pradarzananone tRNavat gaNIne sahajatAthI tyAga Aje rAjamArga banI cUkI che. A kathAonuM muMbaInA zrotAoe karyo. e pachI zrImadjIe potAnA jIvanamAM AdhyAtmikatAne ja to rasapAna karyuM, paNa deza-videzamAM paNa A kathA pracalita banI sarvocca sthAne birAjamAna karI. che ane AgAmI eprila mahinAnI 22-23 ane 24mI eprile saM. 1924mAM janma dhAraNa karanAra zrImad rAjacaMdrajIe saM. enI sAtamI kathAno prAraMbha thaze. A kathAnI samagra parikalpanA 1947mAM zuddha samyakdarzana prApta karyuM ane teo AMtarika rIte DaoN. dhanavaMta zAhanI che ane A agAu zrI mahAvIra janma kalyANakanI tIvra gatie pragati karatA rahyA. A kharekhara ananya, apUrva ane AsapAsa "mahAvIra kathA', "gotama kathA', "RSabhakathA', "nema alaukika ghaTanA gaNAya. rAjula kathA', "pArtha-padmAvatI kathA ane gayA varSe mArca mAsamAM zrImad rAjacaMdrajIe koI gaccha, mata ke saMpradAyanI tarapheNa karI 'zrI hemacaMdrAcArya kathA'nuM saMsthAe saphaLatApUrvaka Ayojana karyuM. nahIM, kiMtu AtmadharmanI pradhAnatA darzAvI che. zrImadjInA patroe jainadarzananA ciMtaka padmazrI DaoN. kumArapALa desAI emanI adhyAtmamArgamAM pragati karavAmAM khUba sahAya karI che. zrImanA jJAnagahana, ciMtanamukta marmagAmI vANImAM A kathAonI prastuti zabdezabdamAM e pratIta thAya che ke teo anya darzananuM khaMDana karyA kare che. e vidita che ke DaoN. kumArapALa desAIe vavANiyA, kobA, vinA jinadarzananI zreSThatA darzAve che. zrI AtmasiddhizAstra AnuM utkRSTa morabI, amadAvAda, rAjakoTa tathA muMbaImAM tathA videzamAM zrImadjI udAharaNa che. bhakti, jJAna ane kriyAno sumeLa tathA nizcaya ane vize pravacano ApyA che. emanA lekhoe janasamAjamAM zrImad vyavahArano samanvaya teonA tattvaciMtanamAM pragaTa thAya che. Ama A rAjacaMdra vize jijJAsA jagADI che. vaLI emanA zrImad rAjacaMdrajI tattvajJAna A samayamAM aneka jijJAsuone mumukSu banAvI de che. vizenAM "mULa mArganuM amRta ane adhyAtmanuM zikhara', 'Pinnacle zrImad jIvanavyavahAramAM Adhi, vyAdhi upAdhionA cakramAM of Spiriytuality' ane "zrImad phasAyelA mAnavIo mATe sukhano rAjacaMdra ane mahAtmA gAMdhIjI' zrI bhagavAna mahAvIra janmakalyANaka divasa nimitte visAmo banI gayA. bAhya pustako prasiddha che. | zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha yojita upAdhimAM vadhu ne vadhu DUbatA jatA Adhunika samayamAM thaI gayelA Adhunika mAnavIne mATe zrImad zrImad rAjacaMdrajInA jIvanane DaoN. kumArapALa desAInI jJAnasabhara vANI dvArA AMtarika samAdhino saMdeza banI anulakSIne AgAmI kathAnuM JI zrImad rAjacaMdra kathA || gayA. ADaMbaro ane vaibhavaAyojana karavAmAM AvyuM che. 2016 pradarzanomAM dharma mAnIne zrImad rAjacaMdrajI eka samartha tArIkha : 22 eprila, zukravAra, sAMje 6-30 rAcanArAonA hRdayane AtmajJAnI mahAtmA hatA. 23 eprila, zanivAra, sAMje 6-30 DhaMDhoLanAra dharmopadezaka banI teonuM adhyAtmajIvana ane 24 eprila, ravivAra, savAre 10-00 gayA. matArthamAM khUMpelA teono bodha jagatanA jIvo mATe sthaLa : jJAnIone AtmArtha tarapha kalyANarUpa banyo che. apUrva bhAratIya vidyAbhavana, copATI, muMbaI javAno saMketa ApanArA banI smaraNazaktidhAraka, jAtismRtiA tridivasIya kathAnA saujanyadAtA rahyA. hiMsAthI sattA ane yuddhathI jJAna dharAvanAra, zatAvadhAna dvArA zrI rAja sobhANa satsaMga maMDaLa sAmrAjya hAMsala karavAnA alaukika Atmazakti darzAvanAra, sAyalA nazAmAM DolatA sattAdhIzone jyotiSavijJAnanA abhyAsI, smRtiH zrI sI. yu. zAha ahiMsAnI aDaga ane prabaLa Ajanma kavi evA zrImad tAkAtano aMdAja ApanArA rAjacaMdrajI kIrtinI Toce pahoMcyA pravezapatra mATe jijJAsuone saMghanI banI gayA. jIvananA sthULa oNphisano saMparka karavA vinaMtI-23820296. hatA, tyAre temaNe A badhI bhAvonI zabdalIlAmAM Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI 2016 prabuddha jIvana 11 rAcanArAne mATe AdhyAtmika apUrva avasara AlekhanArA kavi banI adhyAtmayAtrAnI jhAMkhI meLavIe chIe. paraMtu e AdhyAtmikatAnI gayA. zrImad rAjacaMdrajInA jIvananI ghaTanAo ane emAM jovA gaherAI ane vizALatA, eno vaibhava ane enI vyApakatA maLato kAvya ane adhyAtmanA saMgama tIrthane pAmavAno prayAsa karIe. AlekhavAno AmAM prayatna thaze. vyavahAranI duniyAmAM jIvatA zrImanA jIvanano prakAza jagata para evI rIte phelAyo che ke emAMthI ane bAhya pravRttiomAM DUbelA mAnavIone kaI rIte teonI apAra sahu koIne jIvananI Urdhva yAtrAno virala paMtha dRSTigocara thaze. zAMti, niSkAraNa karuNA ke satsaMganI apUrvatAno khyAla maLaze. zrImad rAjacaMdra kathAmAM zrImad rAjacaMdrajI ane mahAtmA gAMdhIjInA bhautika jagatamAM Adhi, vyAdhi ane upAdhithI jIvanArA ane meLApa vize ane tenA bhAvi saMketo vize carcA thaze. sAmAnya rIte zrImad saMsAranA bhaDabhaDatA dAvAgnimAM baLatA, dAjhatA ke taraphaDatA rAjacaMdrajInuM tattvajJAna prasiddha che paraMtu enA prAgaTya bIja jevA emanA mAnavIne kaI rIte emanA alaukika svarUpano ke emaNe ApelA jIvananI ghaTanAnA rahasyo AlekhavAno AmAM savizaSa Azaya rAkhyo AtmaprakAzano anubhava thAya? e vilakSaNa anubhavanI vyApakatA sImAbaddha zabdomAM kyAMthI pragaTa thaI zake? zrImad rAjacaMdranA kavitva ane AdhyAtmikatAnA saMgamatIrtha ApaNe zrImad rAjacaMdranI AvI apUrva dazAnI oLakha pU. bApujIzrI UbhA rahIe tyAre ApaNA hAthanI aMjalimAM e kAvyo mAtra zabdarUpe lADakacaMdabhAI mANekacaMda vorA ane pU. bhAIzrI nalinabhAI maLe che. paNa e zabda pAchaLa rahelA karuNAbharyA hRdaya ane koThArIe aneka mumukSuone karAvI che. A saMdarbhamAM zrI rAjasobhAga jJAnagAMbhIryayukta vicAranA gADha anubhavane jANavAno AmAM prayAsa satsaMga maMDaLano sahayoga A kathAmAM sonAmAM sugaMdha umere che. savizeSa to zrImad rAjacaMdrajInA bhAvabhaktithI bharapUra evA padonI emanA vairAgyanI tIvratA, bodhabIjanuM apUrvapaNuM ane samyagU prastuti AdaraNIya zrI minaLabena ane zrI vikramabhAI dvArA thaze jJAna, samyam darzana ane samyam cAritra dvArA ApaNe emanI te paNa eka virala subhaga saMyoga che. zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha dvArA nirmita AMtara rASTrIya khyAti prApta, jaina dharma tattvanA vizva pracAraka padmazrI DaoN. kumArapALa desAInI hRdayasparzI prabhAvaka vANImAM che. thaze. 11 | G[TIT na thI pAlItANA, dhamakI / I I DINavIrakathA 1 L RSabha kathA ! be-zava kathA ll banAsakane aneka | mahAvIra kathATI Tgautama kathAII IISabha kathATI IInema-rAjula kathA pArtha-padmAvatI kathA be DI.vI.DI. seTa be DI.vI.DI. seTa traNa DI.vI.DI. seTa traNa DI.vI.DI. seTa traNa DI.vI.DI. seTa bhagavAna mahAvIranA jIvananAM rahasyone anaMta lablinidhAna guru rAjA RSabhanA jIvanacaritra nemanAthanI jAna, pazuono pArzvanAtha bhagavAnanA dasa pragaTa karatI, gaNadharavAdanI mahAna gatama-svAmInA pUrvajIvanano ane tyAgI drazna khabhanAM ke citkAra, rathi nemIne rAjulano pUrvabhavono marma. bhagavAnanuM ghaTanAone AlekhatI ane vartamAna itihAsa ApIne emanA bhavya kathAnakone AvarI letuM vairAgya udbodha ane nema- jIvana ane cyavana kalyANaka. yugamAM bhagavAna mahAvIranA upadezonI AdhyAtmika parivartanano khyAla jainadharmanA Adi tIrthakara mahattA darzAvatI saMgIta-sabhara ApatI, ajoDa gurubhakti bhagavAna zrI RSabhadevane rAjulanA viraha ane tyAgathI zaMkhezvara tIrthanI sthApanA. padmAvatI upAsano. Atma | mahAvIrakathA' ane anupama ladhutA pragaTAvatI caritra ane cakravartI bharatadeva tapa sudhI vistaratI hadayasparzI rasasabhara 'gautamakathA' ane bAhu balinuM romAMcaka kathA sparzI kathA kathAnaka dharAvatI anokhI mArca, 2015mAM prastuta thayela hemacaMdrAcArya kathAnI DI.vI.DI. ane sI. DI. taiyAra thaI gaI che. pratyeka seTanI kiMmata rU. 150/- cAra seTa sAthe lenArane 20% DiskAunTa - beMka opha InDiyAnI bhAratanI koI paNa zAkhAmAM zrI muMbaI jena yuvaka saMgha prArthanA samAja brAMca, A/c. No. 0039201 000 20260 IFSC : BKID 0000039 mAM rakama bharI oNrDaranI vigata sAthe amane slIpa mokalo eTale DI.vI.DI. Apane ghare kuriyarathI ravAnA karAze. 'uparanI DI.vI.DI. saMghanI oNphisa zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha, 33 mahammada minAra, 14mI khetavADI, e.bI.sI. TrAnsaporTanI bAjumAM, muMbaI-400 004mAM maLaze. saMparka : pravINabhAI Teliphona : 23820296, athavA nIcenA sthaLethI prApta thazeInsTITyuTa oNpha jainolojI ,bI-101, samaya epArTamenTa, AjhAda sosAyaTI pAse, AMbAvADI, amadAvAda-380015. phona : (079) 26762082.. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jIvana jAnyuArI, 2016 zrataratnAkara TrasTa tathA rUpamANeka bhaizAlI TrasTa | Ayojita samyagadarzana adhyayana zibira tA. 12-13 Disembara, 2015 ( DaoN. jitendra bI. zAhano satata be divasa cha cha kalAka adhyayanazIla ane prabhAvaka vANIpravAha Ayojaka muMbaI yunivarsiTI, phorTa, muMbaI dAnAdika kriyA navi diye, samakita viNa ziva zarma te mATe samakita vaDuM, jANo pravacana marma ||3|| samakita-samyaggadarzana vinAnI, dAna vagere kriyAo mokSa sukha rasa che. je A rasanuM pAna kare che tene amaratva prApta thAya che. tevI ApI zakatI nathI. tethI ja samyakatvane mukhya mAnavAmAM AvyuM che. ja rIte je samyakatvanuM pAna kare che tene jIvanamAM adhyAtmanuM amara A kAraNe AgamanA rahasya svarUpa samyakatvane jANavuM joIe. sthAna prApta thAya che. samakitanA 67 bolanI sakjhAya, upA. yazovijayajI A badhI bAbato samyakatvanA mahattvane sthApita kare che. paraMtu samyakatva-samyagradarzana jainadharmano eka mahattvapUrNa siddhAnta che. sahuthI moTI bAbata to e che ke mithyAtvanI sAcI samaja prApta na samyakatvanI prApti thayA pachI ja sAcA arthamAM jIvanamAM dharmano thAya to samyakatvanI prAptimAM bAdhaka bane che. tethI sarvaprathama udaya thAya che. samyakatva e dharmarUpI vRkSanuM mULa che. jo mULa sAjuM seminAramAM mithyAtvano vistArathI paricaya ela.DI. InsTiTyUTanA ane tAjuM hoya to vRkSa navapallavita rahe che. navA navA parNa AvyA DAyarekTara ane jaina dharmanA UMDA abhyAsI, prabhAvaka vaktA DaoN. kare che. puSpo ane phaLo prApta thAya che. tevI ja rIte jemanuM samyakatva jitendrabhAIe karAvyo. eozrIe pravacanano dora AgaLa vadhAratA nirmaLa ane avicala hoya tene mokSarUpI phaLa prApta thayA vagara kahyuM: mithyAno zAbdika artha thAya che je asatya che. khoTuM che te rahetuM nathI. samyakatvane sudaDha karavA mATe zAstramAM cha prakAranI mithyA che. sAcAne khoTuM mAnavuM ane khoTAne sAcuM mAnavuM e bhAvanA bhAvavAnI vAta karI che te paNa kharekhara to samyakatvanA mithyAtva che. AvuM mithyAtva be kAraNe utpanna thatuM hoya che. eka mahattvane ja darzAve che. samyakatvane dharmarUpI nagaranuM dvAra-pravezadvAra ajJAnane kAraNe ane bIjuM Agrahane kAraNe. ajJAna paNa be prakAranA kahyuM che. samyakatva e dharma mahelanI pIThikA-pAyo che. pAyo majabUta che. eka to vastunA jJAnano abhAva. AvuM ajJAna sAco bodha hoya to ja bhavya ImAratanuM nirmANa thAya che. jo pAyo nirbaLa- thavA detuM nathI. zAstrakAroe jaNAvyuM che ke "majJAnameva mahAI' saDelo athavA udhaI lAgelo hoya to tenA upara ImAratanuM nirmANa arthAt koIpaNa jAtanuM ajJAna e mahAna kaSTa ApanAra che. jIva karI zakAtuM nathI. samyakatva badhA guNonuM nidhAna-bhaMDAra che. jenI anAdikALathI saMsAramAM paribhramaNa karI rahyo che. tenuM eka kAraNa pAse dhana-dhAnyanA bhaMDAro che te sAco saMpattivAna che tevI ja rIte to ajJAna che. ajJAna aMdhakAra jevuM che. dekhato mANasa paNa jemanI pAse samyakatva che te ja sAco guNavAna che. samyakatva vagara aMdhArAmAM aTavAya jAya che tevI ja rIte ajJAnane kAraNe jIva guNo TakI zakatA nathI. samyakatva e bhojana-pAtrarUpa che. temAMthI saMsAramAM bhaTakyA kare che. jJAna hoya paNa jo te AtmakalyANa karanAruM rasAdi DhoLAI jatA nathI. tevI rIte samyakatva e dharmarUpI rasane na hoya to te jJAna paNa ajJAna ja che. jema koI mANasane AtmajJAna sthira rahevA mATenuM sAdhana che. zruta-zIla ane cAritrane sthira nathI paNa ghaNAM badhAM viSayonuM UMDuM jJAna hoya to paNa tenAthI rAkhanAra samyakatva che ane chelle jaNAvyuM che ke samyakatva e amRta vizeSa lAbha thato nathI. AthI viparIta jJAna paNa ajJAna ja che. prabuddha jIvanane paccIsa hajAranuM anudAna ApI koI paNa eka mahinAnuM saujanya prApta karo. svajanane zabdAMjali jJAnakarmathI arpI jJAnapuNya prApta karo. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI 2016 prabuddha jIvana 17 A bAbate aneka rocaka dRSTAMto ApI viSayane saraLa ane rasALa banavA lAge che. zAstrIya paribhASAmAM Ane yathApravRttikaraNa banAvyo hato. ajJAnamAM jo Agraha bhaLe to te vizeSa kahevAmAM Ave che. tyArabAda tene rAga-dveSanI tIvra gAMTha toDavAnuM nukazAnakAraka banI jAya che. ekaluM ajJAna jeTaluM nukazAna kare tenAthI sAmarthya pedA thAya che. tIvra gAMThane chedavAnuM kArya kaThina hovA chatAM anekagaNuM vadhu nukazAna karanAra banI jAya che. jyAM jyAM Agraha jIva apUrva bhAva dvArA gAMThone chedI nAMkhe che. A sthitine apUrvakaraNa bhaLe che tyAM tyAM vivAda sarjAya che. Agrahane kAraNe saraLatA naSTa kahevAmAM Ave che. tyArabAda anivRttikaraNa arthAt samyakatva prApta thaI jAya che. Agrahane kAraNe rohagupta muninuM patana thayuM. Agraha karyA vagara nivRtta na thavAnI sthiti. A sthitie pahoMcelAM jIve AvavAthI mithyAtva gADha bane che. saMsAramAM aneka lokonuM AgrahanA avazya samyakatva prApta kare che. jIva jyAre samyakatva prApta kare che kAraNe patana thayAnAM dRSTAMto prApta thAya che. mithyAtvanI sAmAnya tyAre tene anero AnaMda prApta thAya che. jevI rIte koI yoddho medAnamAM samaja ApyA pachI tenA prakAro vize vicAraNA karavAmAM AvI laDatA laDatA zatru sainyathI gherAI jAya. potAnA sahayogI seniko hatI. mithyAtvanA pAMca prakAro che. nAsI gayA hoya ane have bacavAno koI vikalpa bAkI na rahyo hoya (1) Abhigrahika mithyAtva tevA samaye yoddho hiMmata dharIne zatrunI senA vacce zatrurAjAne mArI (2) anAbhigrahika mithyAtva nAMkhe, AthI te vijetA ghoSita thAya tyAre te yoddhAne je AnaMda (3) Abhinivezika mithyAtva thAya tevo AnaMda samyakatva prApta thAya tyAre jIvane prApta thAya che. (4) sAMzayika mithyAtva AvuM uttama koTinA samyakatvanuM svarUpa samajavA jevuM che ane (5) anAbhogika mithyAtva tene prApta karavA prayatna karavA jevo che. zAstramAM samyakatvanI ekAdhika A pAMca prakAranA mithyAtvane kAraNe jIva prathama guNasthAnaka vyAkhyA prApta thAya che. tenuM kAraNa to samyakatva e jIvane AMtarika mithyAtvamAM ja bhamyA kare che. mithyAtvanA pozaka tattvo kAmarAga, zubha pariNAma che. tenA kAraNa, svarUpa ane phaLanI apekSAe sneharAga ane dRSTirAga che. vibhinna IcchAo thayA karavI te vyAkhyAomAM paNa vibhinnatA jovA maLe che paNa sUkSma vicAra karavAmAM kAmarAga, zakti ane vastuo pratyeno rAga sneharAga ane potAnA Ave to temAM koI ja bheda nathI. vicAro ane pote mAnelA guru AdimAM rAga ane te sivAyanA samyakatvanI vyAkhyAo anya pratye dveSa te dRSTirAga che. AvI vRtti mithyAtvane baLa pUruM (1) arihaMtone deva, susAdhuone guru ane arihaMtoe prarUpelA pADyA kare che. anaMtakALanA paribhramaNa pachI bhavitavyatAnA kAraNe tattvane tattva tarIke svIkAravA te samyakatva che. jIva akAma nirjarA karato karato namra bane che ane dharma pAmavA (2) tattvabhUta artho upara zraddhA karavI e samyakatva che. mATenI yogyatA prApta kare che. mana kAMIka vakratA choDI saraLa bane (3) jIva-ajIva, puNya-pApa, Azrava-saMvara, baMdha-nirjarA ane che te ja tenI mArgamAM AvavAnI yogyatA darzAve che. AvI yogyatAne mokSa A nava tattvone ja heya-zeya ane upAdeya rUpe svIkAravA tenuM mArgapatita ane mArgAnusArI kahevAmAM AvyuM che. tyArabAda samyakatva nAma samyakatva. prAptino karma vistArathI samajAvyo hato. jemAM (4) samyakatva mohanIya karmanA upazama ke kSayathI udbhave. (1) yathApravRttikaraNa AtmAnuM zubha pariNAma te samyatva. (2) apUrvakaraNa A tamAma vyAkhyA upara vistArathI vicAra karavAmAM Avyo hato. (3) anivRttikaraNa TUMkamAM samyagadarzana eTale sAcI zraddhA che. paraMtu badhI ja zraddhAne A traNeya karaNanI vAta savistara samajAvavAmAM AvI hatI. samyagadarzana kahevAmAM AvatI nathI. zraddhAnI tIvratA jIvane jevI rIte parvata uparathI gabaDato-athaDAto-phaMTAto paththara aneka aviratinA tyAga tarapha laI jAya che tevI zraddhAne samyakatvanI koTimAM varSo pachI jyAre nIce medAna pradezamAM pahoMce che tyAre te svayaM ja mUkavAmAM Ave che. zAstramAM samyakatvanA bhinna bhinna prakAro goLa-lIso banI jAya che tevI ja rIte koI eka jIva anaMtakALanI pADavAmAM AvyA che. paribhramaNanI avasthA bhogavato sahaja ja sArA pariNAmavALo (1) kAraka samyakatva prabuddha jIvana" korpasa phaMDamAM traNa lAkhanuM anudAna ApI paMdara varSa sudhI koI paNa eka mahinAnuM saujanya prApta karo | svajanane zabdAMjali jJAnakarmathI arpajJAnapuNya prApta karo Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 prabuddha jIvana jAnyuArI, 2016 (2) dIpaka samyakatva avasara ghaTanA AkAra pAmI rahI hoya tevuM (3) rocaka samyakatva abhuta dRzya jovA maLyuM hatuM. sthAnAMga sUtromAM daza vinaya-caMza parisaMvAda 250 thI vadhu jijJAsuo prakAranA samyakatva darzAvyA che. muMbaI vidyApITha (gujarAtI vibhAga), muMbaI jaina yuvaka saMgha upasthita rahyA hatA; temanI (1) nisargaruci (2) ane jaina ekeDemInA saMyukta upakrame tA. 19, 20 mArca, 2016, samakSa svAgata pravacana karatA zrI upadarzaruci (3) Airuci bipInabhAI dozI zani-ravivAranA roja muMbaI yunivarsiTI, konvokezana haoNla khAte (4) sUrnaruci (5) bIrjaruci upAdhyAya vinayavijayajI ane upAdhyAya yazovijayajInA e jaNAvyuM hatuM ke darzana vibhAga (6) abhigamaM ruci (7) sAhityanA Acamana-AsvAda arthe eka parisaMvAdanuM Ayojana dvArA aneka vizvavikrama jevA kAryo vistAraruci (8) kriryAruci (9) thayA che. aneka vidyArthIonI karavAmAM AvyuM che. saMkSeparuci (10) dharmaruci. A parisaMvAdamAM DaoN. jitendra zAha bIjavaktavya Apaze. jijJAsA saMtoSavAnuM anupama kArya A dazeya prakAro vize paNa , | DaoN. gulAba deDhiyA, DaoN. sejala zAha, DaoN. pArvatI khImANI, DaoN. A yuni. dvArA thaI rahyuM che. temaja vicAraNA karavAmAM AvI. razmi bhedA, DaoN. kokilA zAha, DaoN. sImA rAMbhiyA Adi aneka | bhaviSyamAM paNa uttama kAryo nizcayanayanI apekSAe to darzana vidvAno potAnA paripatro prastuta karaze. A parisaMvAdamAM banne AkAra laI rahyA che tenI vigato mohanIya karmanA vinAzathI je ApI hatI. zrI vallabhabhAI divase upAdhyAya vinayavijayajI ane yazovijayajInA zrIpAla rAsa nirmaLa guNasthAnaka prApta thAya temaja anya racanAonI saMgItamaya prastuti jhonI zAha karaze. bhaMsAlIe samyagadarzana e atyaMta che te nizcaya samyakatva kahevAya A parisaMvAdamAM bhAga levA IcchatI vyaktioe 'prabuddha jIvana' mahattvapUrNa viSaya che. ane tenI che. AvuM samyakatva mokSa prApta kAryAlayanA phona naM. 23820296 para rajisTrezana karAvavAnuM raheze. sAcI samaja prApta thaI jAya to karAvavAmAM kAraNabhUta bane che. kAryakramano samaya savAre 10 thI 5 raheze. jIvanane ApoApa dizA prApta A uparAMta cAra zraddhA, traNa parisaMvAdamAM baporanA bhojananI vyavasthA raheze. thaI jAya che tenI suMdara vigato liMga, daza prakAranA vinaya, traNa ApI hatI. A Ayojana karavA zuddhi, pAMca dUSaNa, ATha prabhAvako, pAMca bhUSaNa, pAMca lakSaNa, che mATe temanA taraphathI saMpUrNa Arthika sahayoga prApta thayo hato. jayaNA, cha AgAra, cha bhAvanA, cha sthAna Ama kula 67 bAbato temanI ja bhAvanA hatI ke samyagU darzananI sAcI samaja pratyeka jaina para vicAra karavAmAM Avyo hato. sudhI pahoMce ane e bhAvanA Aje AkAra thaI rahI hatI. A seminAramAM zraddhAnuM svarUpa ane tenI zuddhi Avazyaka che te zrI jitendrabhAIe jaNAvyuM ke jainadharmamAM sahuthI mahattvapUrNa aMge judA judA darzanoe sthApita karelA matanI paNa vicAraNA samya darzana vize sahuthI vadhu ajJAnatA pravarte che. Ane dUra karavA karavAmAM AvI hatI ane tulanAtmaka dRSTie jaina darzananA mATe zAstrasApekSa samaja keLavAya te mATe zrataratnAkara ane samyakatvano suMdara paricaya karAvavAmAM Avyo hato. rUpamANeka bhazAlI TrasTa dvArA dezanA judA judA zaheromAM 30 seminArano prAraMbha yuni. gItathI karavAmAM Avyo hato. seminAra Ayojita karavAmAM Avaze. A pUrve laMDana (yu.ke.) tyArabAda dIpa prAgaTya karavA mATe zrI vallabhabhAI bhaMzAlI, zrI voziMgTana (yu.esa.e.), amadAvAda, beMglora, muMbaI, ratalAma, dhanavaMtabhAI zAha, zrI guNavaMtabhAI baravALiyA, zrI bipInabhAI rAjakoTamAM A seminAranuM Ayojana thaI cUkyuM che ane tene khUba dozI, taralAbena, abhayabhAI ja suMdara pratisAda prApta thayo che. 'uttarAdhyayana saMtra : graMtha svAdhyAya, tathA jitendra zAhane AmaMtrita A seminAramAM viduSI karavAmAM AvyA hatA. sahue sI. DI. ane DI.vI.DI.. AtmasAdhaka zrI taralAbena, zrI dIpaka pragaTAvI bhAvanA bhAvI muMbaI jaina yuvaka saMgha vatI DaoN. gurudeva pU. DaoN. rAkezabhAInI traNa divasanI amRtavANInI hatI ke badhA ja jijJAsuonA dhanavaMta zAha tathA muMbaI sI.DI. ane DI.vI.DI. saMsthAmAM upalabdha che. uparAMta aMtaramAM jJAnadIpanuM ajavALuM yunivarsiTInA gujarAtI patharAya ane A samagra upakrama saMsthAnI veba-sAITa upara paNa Apa sAMbhaLI zakazo. vibhAganA vaDA zrI abhayabhAI nirvidane pUrNa thAya. yuni.nA saMparka : 022-23820296. dozIe prAsaMgika vaktavyo konvokezana holamAM etihAsika hiteza-09820347990. ApyA hatA. * * * Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI 2016 prabuddha jIvana 15 ApaNuM jIvana ane jainadhyAna || jAgRti nalina ghIvAlA [ zrI muMbaI jaina yuvaka yojita 81mI paryuSaNa vyAkhyAnamALAmAM tA. 14-9-2015nA ApeluM vaktavya. ] zamod bhutod bhUtaM rUpaM, sarvAtmasu kRpaadbhutaa| eno upAya jenadarzana zuM Ape che? jainadhyAnanuM svarUpa zuM che? sarvAdbhutanidhIzAya, tubhyaM bhagavate nmH|| tenA prakAro kayA? jainadarzanamAM AdhyAtmika sAkSAtkAranA mukhya prabhu ApanI zAMti adbhuta che, adbhuta che ApanuM ru5, sarva sAdhana tarIke ApaNAM jIvanamAM dhyAnanuM mahattva keTaluM? e viSe jIvo prati ApanI kRpA abhuta che. Apa sarva adbhutonA chaNAvaTa karavAno mAro namra prayAsa che. bhaMDArabharyA svAmI cho. Apane mArI samaya samayanI koTi koTi sau prathama dhyAna zuM che? vaMdanA hajo... * dhyAna e mAnavajIvananI uccattama avasthA che. sarvocca kakSAnI Aje mArA mATe A maMgala prasaMga che. jemaNe dhyAna ane yoganI sAdhanA che. parAkASTA A jagatane ApI tevA jagatapitA tIrthaMkara paramAtmAnA * dhyAna e atyaMtara tapa che. je karmonI nirjarA mATenuM prabaLa sAdhana che. janma vAMcananA pavitra divase ApaNuM jIvana ane jainadhyAna' viSe * dhyAna e vAstavika rIte aMtarayAtrA che. vAta karavAnI taka maLI che. jemaNe A jagatane dhyAnanI sarvocca * dhyAna e jIvananI maulika ane sahaja dazA che, bhUmikA batAvI che. kAyotsarga dIrgha tapasyAno navo AyAma, parama * dhyAna e ja mokSanuM dvAra che. Adarza Apyo che. ane jemanuM dhyAna e jagata mATe dIvAdAMDI samAna karmanI nirjarAthI mAMDIne je mokSanAM zikhara sudhI laI jAya che, che, evA paramAtmA vIra vardhamAna mahAvIra prabhunA jagata viSe - jenA eka pagathiye AvyaMtara tapa che, eka pagathiyA para sAdhanA dhyAna viSe jaNAvavA prayatna karuM chuM. tethI vizeSa uttama mAruM ane tethI uparanA pagathiye ekAgratA Ave evuM A dhyAna parama ahobhAgya karyuM hoI zake! AdhyAtmika che. mAnavajIvanamAM dhyAnano srota vaheto thAya che, tyAre jainadharma e AcAradharma che. dhyAna viSe mAtra vicAra karavAthI na vyakti potAnA du:kha ane karmakalezanA bhArathI haLavo bane che. cAle. dhyAna ApaNA AcAramAM kaI rIte Ave tenI vAta karavI che. to mAnavInuM mukhya sAdhana e tenuM viziSTa zaktivALuM mana che. A cAlo ApaNe ApaNuM jIvana ane jaina dhyAna viSe vAta karIe.. mananI dhyAnadhArA upara ja vyakti potAnA sukhanuM ke du:khanuM, harSanuM ApaNA jIvanamAM rojabarojanI jiMdagImAM AjanI sAmAnya ke zokanuM, zubha ke azubha karmanuM sarjana kare che. yogIrAja AnaMdaghanajI paristhitI zI jovA maLe che? vyaktine gharanI ane bahAranI temanA padomAM kuMthunAtha prabhunI stuti racatAM kahe che, kuMthunAtha ! javAbadArIo saMbhALatAM bIjA badhA dhyAnano samaya maLe che. manaDuM kima hI na bAje, he prabhu! A mana kema vaza thatuM nathI ! ApaNuM paraMtu.. potAnA Atmika vikAsalakSI dhyAna che, zubha dhyAna che, je mana kevuM che? keTaluM caMcaLa che. temAM keTa-keTalA vicAro cAlyA kare mokSamArga para gati karAvanAra che, rAga-dveSa ghaTADanAra che, jenAthI che. keTa-keTalA saMkalpa-vikalpo ghaDAyA kare che. keTa-keTalo gusso, jIvana zAMta, sthira ane saumya bane che, tevA zubhadhyAnano samaya krodha, akaLAmaNa Ave che. (bhagavAne kahyuM che ke mana e tophAnI raheto nathI. ghoDA jevuM che.) A eka mananI sthiti che. je keLavavAnI che. A vartamAnamAM kaoNpyuTara, lepaTopa, mobAIla, AI-peDa vagere manane vaza karavAnI je vAta karI che teno upAya dhyAna che. Adhunika sAdhanonA satata upayogathI vyakti potAnA bhItaranI sAmAnya rIte dhyAna viSe ghaNI vAto thAya che. jagatamAM aneka Atmika ekAgratA meLavI zakatI nathI. are ! TIvI jotAM paNa prakAranAM dhyAna che. dhyAnanuM lakSa paNa juduM juduM hoya che. keTalAka dhyAna cenalo badalyA karAtI hoya che ne! jemAM kuMDalinI jAgrata karavAnI hoya che. keTalAkamAM rAjayoga dhyAna gusso, caMcaLatA, viSayo ane vikAro pAchaLanI ghelachA, bhoga- je brahmAkumArInuM dhyAna eka judA ja prakAranuM dhyAna, keTalAkamAM vilAsanI lAlasA vagerenAM kAraNe vyaktine jIvanamAM kevI-kevI konsanTezana opha meDITezana arthAt mananI ekAgratA je ozo muzkelIo, kevA-kevA rogono sAmano karavo paDe che. hiMsA, jUTha, rajanIzanuM tema ja anya maharSionuM dhyAna.. corI, krodhAdi kaSAyo, rAga-dveSa vagere aDhAra pAponA sevananA badhAe zuM kahyuM, 'tame sthira beso. Asana karo, prANAyAma karo kAraNe ArtadhyAna-raudradhyAnanI vyApakatA chavAyelI che. pachI dhyAnamAM lIna thAo. jaina dharmanI khAsa vizeSatA e che ke, Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 prabuddha jIvana jAnyuArI, 2016 jemAM dhyAna pUrve jIvananA avarodharUpa paribaLo kayA che, tene jANo, * sva-para ne hIta-gIta-satya vacana, gamatI vastu para rAga nahIM tene dUra karo pachI nirmaLa manathI dhyAna karo. ApaNA jIvanamAM je ke nahIM gamatI vastu para dveSa nahIM evI dhIratAthI, samatArasamAM avarodharUpa paribaLo che te ArtadhyAna ane raudradhyAna... ramaNatAthI sAdhanA karanAra AtmA jyAre dhyAna kare che tyAre te jaina dhyAnanAM mukhya be prakAra...eka azubha dhyAna-aprazasta dhyAna dhyAna jIvane sarvocca sthAne pahoMcADe che. je avarodharUpa che, durbAna ane bhavabhramaNanuM kAraNa che ne ArtadhyAna gusso, krodha...jenI bhagavAne kevI sarasa kalpanA ApI che. ane raudradhyAna ane bIjuM dhyAna te zubhadhyAna-prazasta dhyAna, je krodhanI sAme kSamA kevuM sarasa kAma karI jAya che tenuM uttamottama upAdeyarUpa eTale ke jIvanamAM AcaravA yogya che, je mokSanuM kAraNa dRSTAMta te "caMDakauzika sarpa'...te uparAMta aneka prasaMgo jemAM che te dharmadhyAna ane zukladhyAna. dharmadhyAna paraMparAe mokSanuM kAraNa govALiyAno prasaMga, zUlapANi yakSano prasaMga, kaTapUtanA che kema ke dharmadhyAnanA satata abhyAsathI ja zuddha dhyAnarUpa zukladhyAna vyaMtarIno, anArya dezanAM lADha pradezanA AdivAsIo dvArA thayelA janme che ane tethI ja mokSaprApti zakya bane che. bhayaMkara upasargo ke saMgamadevanA bhayaMkara upasargo vagere prasaMgo ApaNe joIe to jainadharmanI khAsa vizeSatA e che ke te ApaNane prabhunAM sAdhanAkALamAM banyA. paraMtu prabhune to basa jIvamAtra pratye sIdhI rIte ema nathI kaheto ke huM tamane amRta ApuM chuM, je zubhadhyAnarUpa maitrIbhAva, karuNAbhAva, kSamAbhAva... bhagavAna mATe evuM kahevAya che. paraMtu amRta ApatAM pahelAM azubhadhyAnarUpa jherano paricaya ke teo satata pratyeka kSaNe dhyAnamAM ja rahetA. AcArAMga sUtramAM Ape che. pahelAM aMdhArAnI oLakha pachI ajavALAno paricaya...jo paNa darzAvyuM che ke, bhagavAna mahAvIra rAta-divasa ekAgra ane azubha dhyAnarUpa-avarodharUpa jherano paricaya thAya te ApaNAM apramattabhAvathI samAdhipUrvaka dhyAna karatAM hatAM. teo svayaM potAnA jIvanamAM kevI rIte vaNAyeluM che, keTaluM nukasAnakAraka che te samajAya AtmAne vairAgyabhAvathI yukta dharmadhyAna-zukladhyAnamAM rata rAkhatAM pachI tene dUra karavAnI soca jAgaze, zubha tarapha vALI zakAze. jemAM hatAM. e dhyAnanI keTalI badhI zraddhA haze... vastra paranI malinatA dUra karyA sivAya vastra sApha thatuM nathI. tema pahelAM vAta thaI tema dhyAna azubha viSayanuM paNa hoI zake mananI malinatA, mana para rAga-dveSa-ahaMkArarUpI AvaraNo dUra ane zubha viSayanuM paNa hoya. azubha viSayanuM dhyAna zuM che tene thAya pachI ja mana nirmaLa bane che. ane A mananI nirmaLatA ja jANavAthI zubhano prAraMbha thAya. sau prathama ArtadhyAna arthAt Arta, dhyAnasAdhanAne saphaLatA ApI zake. du:kha, pIDA, muzkelIo, takalIpho AvatAM te nimitte thatuM dhyAna. jainadhyAnamAM nakArAtmaka azubha dhyAna prathama samajAvyuM che. A ApaNI rojabarojanI jIMdagImAM divasabhara ghaNAM prasaMgo UbhA nakArAtmakamAMthI hakArAtmaka thavAno mArga...A eka ApaNA dharmanI thatA rahe che jemAM satata ArtadhyAna thatuM rahe che. temAM muMbaImAM vizeSatA che. jenadhyAnamAM bahu ja sUkSmatA che je anya dharma ke darzanamAM moTAmAM moTuM kAraNa te rAmo ke bAInI rajA paDavI. savArathI jovA nahIM maLe. tyAM azubhadhyAnanI vAta ja nathI. tema ja sAmAnya cAlu thaI jAya ke Aje rAmo Avyo nathI. zuM thaze? kevI rIte vyaktine Izvara thavAno IjAro paNa nathI. kyAMka anAdi zuddha athavA thaze? vagere...te uparAMta sAsu-vahu, derANI-jeThANI, naNaMdato kyAMka sRSTikALathI utpanna zuddha Izvara mAnavAmAM Ave che. jema bhAbhI, sALA-banevI vagere saMbaMdhomAM jyAM ekabIjAnA vicAro kRSNa te kRSNa...jyAre jainadarzanamAM viziSTa bhavyatAvALo sAmAnya nathI maLatA tyAM ArtadhyAna zarU thaI jAya che. puruSo bahAra AtmA jema saMsArabhramaNa karato jIva potAnI utkRSTa dhaMdhApANI kyAM to joba karatAM hoya tyAre nAnA mANaso ke uparI AtmasAdhanA, dhyAnasAdhanAthI svayaM Izvara, arihaMta, tIrthakara banI sAthe paNa nAnI vAtomAM dhIraja nahIM rahetA ArtadhyAna zarU...athavA zake che. to Apa ophisethI ghera Ave che tyAre TrAphikanI, TrenanI muzkelIo jainadharmanI mahattA agnitatvamAM che, ane te paNa bhItaramAM... pasAra karIne thAkyA-pAkyA ghera pahoMco cho te samaye gharanAM anya tethI ja japa-tapa-tyAga-svAdhyAya-dhyAna dvArA bhItaranAM agnine sabhyo bIjI-trIjI vAto kare tyAre zuM thAya che? Ama koIpaNa tapAvavAmAM Ave che. bAhya tapa sAthenuM atyaMtara tapa eTale ke pratikuLatA ubhI thatAM tene badalavAnA ke anukULa karavAnA upAyo upavAsa, AyaMbila. ekAsaNuM zakya na bane to uNodarI tapa sAthenuM sarva ArtadhyAna che. jIvanamAM sTresa bahu jovA maLe che. Ivana nAnA dhyAna karmone tapavIne bALavAnuM mukhya sAdhana bane che. je duniyAnI moTAmAM bALako paNa satata harIphAinA kAraNe stressed rahetA hoya che. moTI dena che. jaina dharmamAM krodhane agninI upamA ApatAM... naMbara lAvavAnI doDamAM satata sTresathI AtmahatyAnAM prayatno sudhI * bhItaranA krodharUpI agnine zamAvavA kSamArUpI jaladhArA... pahoMcI jAya che. amerikA jevA sudharelA dezamAM paNa A takalIpha * mAyAvI kapaTI pravRttine zamAvavA mana-vacana kAyAnI saraLatA. che, je satata ArtadhyAnanA kAraNe UbhuM thatuM hoya che. * lobha-Asaktine dUra karI anAsakti taraphanAM Atmika A sAmAnya ArtadhyAnanI vAta thaI to raudradhyAna kone vikAsamAM.. kahevAya...! raudra arthAt dUra...nirdaya svabhAvavALA jIvone hiMsA, Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 jAnyuArI 2016 prabuddha jIvana jUTha, corI, dhananA rakSaNa vagerenA kAraNe = mukhyapaNe kAyotsargamAM ja ane te paNa thatAM tIvra Atma pariNAmo sarva - kAyotsarga e duniyAnuM mahAna dhyAna che | UbhA UbhA, jemAM khUba muzkelI paDe. raudradhyAna che. najIvI bAbatomAM thaI jatuM duniyAnI koI philosophImAM UbhA UbhA yuddha, hiMsAkhorI, zaheramAM thatAM boMbadhaDAkA vagere... dhyAna nathI. ema kahI zakAya ke jaina dharme duniyAne zreSTha ApyuM che. jIvanamAM azubhadhyAnanuM nivAraNa karI zubhadhyAna lAvavA mATe kaThinamAM kaThina vastuno Adarza. dhyAnatapane prabhue evaresTa batAvyuM satata zubhavicAro, zubha ciMtana, zubha bhAvanA jarUrI che. pUrvanAM che. himAlayanuM sauthI UMcuM zikhara...mANasanA bhItaranI zaktino dhyAnaniSTha mahAna AcAryo temanA graMthomAM mAtra mananI ekAgratA evaresTa. Ama kAyotsarga ane dhyAnane bahu ja saMbaMdha che. nahIM, paraMtu zubha viSayamAM mananI ekAgratAne dhyAna kahe che. ApaNA jIvanamAM AvuM dhyAna lAvavA mATe kevA prayatno jarUrI "zubheka pratyayo dhyAnam' dipakanI sthira lo samAna zubhalakSyamAM che. ArtadhyAna-raudradhyAna para kevI rIte saMyama keLavavo...te mananI ekAgratA te dhyAna che. jenAthI citta zubhabhAvamAM rahe che. mATe..ApaNane satata ApaNA potAnA guNo nahIM paraMtu doSo saMvara-nirjarAnuM prabaLa kAraNa bane che. jIvana saumya bane che. jovAnI dRSTi keLavavI jarUrI che. ane te ja rIte rAga-dveSa rUpI dhyAna karavA mATe sahuthI sarasa prakriyA hoya te te kAyotsarga vibhAvathI dUra thaI svabhAvane bahAra lAvavA puruSArtha karavo ja dhyAna che. kAyotsarga e duniyAnuM mahAna dhyAna che. jenI aMdara ApaNI rahyo. zubha dharmakriyAthI zubhabhAva jAge. zubhadhyAna mATe kSaNe kSaNe badhI ja vRttio zAMta paDI gaI che, mAtra sUkSma zvAsa cAle che tevuM sajAga rahevuM paDe. ghara saMbhALatAM ke bijhanesa karatAM paNa kartavya, dhyAna te kAyotsarga dhyAna...kAyotsarga eTale ke kAyAne vosirAvavI. nIti, dharma, sadAcAra satata jarUrI che. mAtra vartamAnamAM jIvavAthI ApaNe kAyotsarga pahelAM bolIe chIe ne 'tAva-kArya-ThANeNa- mananI aMdaranA saMkalpa-vikalpo ghaTaze ane tethI dhyAna sahaja banaze. moNeNaM-jhANeNa-aprANa vosirAmi...arthAt huM jyAM sudhI paMcaparameSThInI bhakti, zAstra-svAdhyAya, tattvaciMtana, kAyotsarga pALuM nahIM tyAM sudhI eka sthAne sthira rahI, maunapaNe, samyakdarzana, jJAna-cAritrarUpa ratnatrayanI zuddha ArAdhanAmAM mana dharmadhyAnamAM AtmAnAM upayogane joDI kAyAne vosirAvuM chuM. jeTalo parovAyuM te dhyAna che. sarvajIvo pratye maitrIbhAva, potAnAthI adhika samaya dhyAnamAM rahyA teTalo samaya kAyAne bhUlyA ane mana sthira guNIjano pratye guNAnurAgI banavuM te pramodabhAva, du:khI jIvo thayuM to pachI dhyAna saheluM thaI paDe. eTale dhyAnamAM kAyotsarga bahu pratye karuNAbhAva tema ja hitazikSA mATe ayogya pAtra pratye upekSA madada kare che. te mAdhyasthabhAva... atyAra sudhImAM jeTalA tIrthaMkara-kevaLI paramAtmAo thaI gayA, A cAra bhAvanAo ApaNAM jIvanamAM vaNI levAthI zubhadhyAna tema ja jeTalAe upasargo sahana karyA te badhA ja kAyotsargamAM ane mATenI pairyatA-sthiratA prApta thAya che te uparAMta anitya, azaraNakadAca eTale ja upasargo sahana karI zakyA. dA. ta. metAraja munine saMsAra Adi bAra bhAvanAonuM ciMtana te vairAgyanI puSTi karatuM mAthe sagaDI saLagAvI, khaMdhaka muninI khAla ukheDI ke gajasukumAra sarva dharmadhyAna che. dharmadhyAnanAM satata abhyAsathI vizeSa mana:zuddhi zrI kRSNanA nAnA bhAI 16 varSanI uMmare neminAtha prabhu pAse dIkSA thatI jAya che ane mana:zuddhi thatAM rAga-dveSa-kaSAyo ghaTatAM jAya lIdhI. te ja rAtrie prabhunI che. rAga-dveSa-mohanAM vikalpo naSTa ' uttarAdhyayana graMtha upalabdha AjJA laI smazAnamAM thayA pachI AtmAmAM je nirvikalpa kAyotsargamAM hatA. tyAMthI uparokta graMtha vize me mAsamAM A saMsthAe yojela graMtha dhyAnanI prApti te zubhadhyAnanI gajasukumAra jenA bhAvi svAdhyAyanI tridivasIya zibiramAM A graMtha meLavavA mATe je | zreSTha sthitirUpa zukladhyAna che. jamAI thavAnA hatA te saumila jijJAsu zrotAoe potAnA nAmo lakhAvela e sarvene A graMtha - jinAjJA virUddha kAMIpaNa kSati brAhmaNa kumArane muni tarIke vinA mUlya meLavavA saMsthAno saMparka karavA vinaMti. thaI hoya to aMta:karaNapUrvaka joyA, bhayaMkara gussAnA micchAmi dukkaDam * * * kAraNe muni mAthe saLagatA | koI paNa jijJAsu AtmA A graMthanA 28 savAlonA uttara| zrImatI jAgRti nalina ghIvAlA, aMgArA mUkyA. gajasumuni ApavAnI pratijJAthI amArI pAsethI vinA mUlya A traNa 'sAMnidhya", 59/bI, datta sosAyaTI, kAyotsargamAM ja zubhadhyAnamAM bhAgamAM vistarita daLadAra graMtho prApta karI zake che. rAmajI maMdiranI bAjumAM, bhaThThA, rahyA. kevaLI prabhu thayA... saMparka : 022-23820296 - hemaMta kApaDiyA pAlaDI, amadAvAda-380007. paramAtmA mahAvIrasvAmI Ph. : 9428913751 mobAIla : 9029275322. 12aaaa varSanA sAdhanAkALamAM M : 079-26614848. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 prabuddha jIvana jAnyuArI, 2016 mahAtmA gAMdhI ane zrImad rAjacaMdra [sonala parIkha zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha yojita81mI paryuSaNa vyAkhyAnamALAmAM tA. 15-9-2015nA ApeluM vaktavya. sarvathI sarva prakAre huM bhinna chuM. eka kevaLa zuddha caitanyasvarUpa, ane jIvanamAM dekhAya che. parama utkRSTa, parama zAMta, aciMtya sukhasvarUpa, mAtra ekAnta zuddha zrImano janma 1867mAM vavANiyA gAme thayo. gAMdhIjI anubhavarUpa chuM. vikSepa zo? vikalpa zo? bhaya zo? kheda zo? porabaMdaramAM 1869 jamyA. bIjI avasthA zI?" AkAzavANI jevA A zabdo zrImad rAjacaMdrae zrImanuM mULa nAma lakSmInaMdana. cAra varSanI umare nAma badalI AjathI ekaso paMdara varSa pahelAM uccAryA hatA. ane AjathI nevuM rAyacaMda rAkhavAmAM AvyuM. pitAmaha kRSNabhakta hatA, mA devabAI varSa pahelAM, 'yaMga inDiyA'nA pAnA para koI masIhAnI jema jaina saMskAravALAM hatAM. bALavaye vaiSNava sAdhu pAse kaMThI baMdhAvI mahAtmA gAMdhIe sAta sAmAjika aparAdhanI ghoSaNA karI hatI : hatI, pachIthI jaina dharmanA tyAga-vairAgyathI AkarSAyA tethI kaMThI siddhAMta vinAnuM rAjakAraNa, zrama vinAnI saMpatti, viveka vinAno tUTI gaI pachI pharI baMdhAvI nahIM. tenI uMmara sudhImAM to jaina upabhoga, cAritrya vinAnuM jJAna, nItiniyamo vinAno vepAra, dharmathI pUrA raMgAyA. medhA evI tejasvI ke be varSamAM sAta dhoraNa mAnavatA vinAnuM vijJAna ane tyAga vinAnI bhakti. sudhInuM bhaNI lIdhuM. savAso jeTalA graMtho vAMcI nAkhyA. rAjacaMdra zrImad rAjacaMdra ane mahAtmA gAMdhI. baMne zaktinA puMja. virala nAmathI khUba lakhyuM ane zatAvadhAna siddha karyuM. eka sAthe aneka vibhUtio. gaI zatAbdInuM samagra teja jANe temanAmAM AvIne vasyuM kAryo karI zakatA. vAnagI joI temAM mIThuM che ke nahIM te kahI ApavuM, hatuM. baMne mahAnatAnA ucca zikharone AMbI gayA. sAgaranuM UMDANa moTA guNAkAra-bhAgAkAra manamAM karavA, hajAra jeTalA zabdo je ane AkAzano vyApa mApavA muzkela che tema A baMne vibhUtionAM kramamAM sAMbhaLyA hoya te ja kramamAM kahI ApavA, eka sAthe traNa jJAna ane vyaktitvano pAra pAmavo muzkela che. eka vyaktio sAthe judI judI ramato ramavI ane sAthe pAdapUrti vagere AtmasAkSAtkAranA zikhare sthira, bIjA janasevAnA samudranA karatA javA jevI kriyAono zatAvadhAnamAM samAveza thAya che. marajIvA. zrImade gujarAtamAM ane muMbaImAM zatAvadhAnanA saphaLa prayogo be aMtimo para virAjatA A be mahAnubhAvone joDatI kaDI kaI ? karyA ane ghaNI khyAti meLavI. caMdrako-sanmAno meLavyAM. muMbaI e kaDI che adhyAtmaciMtananI. A baMnenuM eka sadI pahelAM bhAratanI hAIkorTanA jaja cArlsa sAjamane vilAyatamAM paNa AvA prayoga bhUmi para ekatra hovuM e eka yogAnuyoga mAtra na hato. e to karI batAvavA mATe zrImad AmaMtraNa ApyuM tyAre teo coMkyA. hato eka apUrva avasara. A badhI prasiddhi ne jhAkajhamALa adhyAtmasAdhanAmAM bAdhaka banaze 1891nI sAlamAM iMglenDathI berisTara thaIne AvelA bAvIsa tevo temane khyAla AvI gayo ane tyAra pachI temaNe kadI avadhAnanA varSanA mohanadAsa gAMdhI ane revAzaMkara jagajIvananI peDhImAM prayoga batAvyA nahIM ane laukika siddhithI nivRtta thayA. A zaktithI sonAcAMdIno vepAra karatA covIsa varSanA kavi rAyacaMdabhAI pahelI paisA, pratiSThA, anuyAyIono moTo samudAya teo meLavI zakata. vAra maLyA hatA. e mulAkAta eka itihAsa sarjI gaI hatI. paNa temanuM lakSya e na hatuM. vIsa varSanI uMmare potAnA mArga vize A mulAkAtane yathArtha rIte samajavA mATe ApaNe thoDAM varSa ATalI spaSTatA ane bhautika siddhio pratye ATalI nirlepatA pAchaLa jaIe. zrImanA ane gAMdhIjInA janmathI paNa aDadhI sadI durlabha gaNAya. temane koIe pUchayuM ke tame Akho divasa dharmanI pAchaLa jaIe to joIe chIe ke 1828mAM bhAratamAM sudhArakayuga dhUnamAM ho cho to jhaverAtanA bhAva jANI zakatA hazo. tyAre temaNe zarU thayo. satIprathA baMdha thaI, brAhmosamAja, prArthanAsamAja, kahyuM, "amAro di' nathI pharyo ke bajArabhAva jANavA svAdhyAya karIe.' AryasamAjanI pravRttioe vega pakaDyo. kanyAkeLavaNInAM pagaraNa temane pUrvajanmanuM, jyotiSanuM jJAna hatuM; paNa teo to hatA virakta, paDyAM. 1857mAM vidroha thayo je rAjakIya jAgRtinuM pratIka hato. ahaMzUnya. 'kaSAyanI upazAMtatA, mAtra mokSa abhilASa, bhave kheda, 1858mAM kanyAkeLavaNI mATe jIvana samarpa denAra maharSi karveno prANIdayA, tyAM AtmArtha nivAsa.' janma thayo. badalAyelA yuganI A havAmAM gAMdhIjIe ane zrImade gAMdhIjInA vaDavAo rAjanuM kArabhAruM karatA. mutsaddIpaNuM, pahelA zvAsa lIdhA hatA. tenI asara ApaNane temanAM lakhANomAM vaphAdArI ane siddhAMtapriyatA temanA lohImAM hatI. bahAdurI paNa Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI 2016 prabuddha jIvana 19 kharI. sAcuM ane spaSTa kahetA Dare nahIM. gharamAM vaiSNava saMskAro, samAdhAna thaI zake teTaluM karI Ape che. temano sadA jAgrata AtmA paNa aspRzyatA, havelIno vaibhava vagere vize eTalI nAnI uMmare ane aNIzuddha cAritrya joI gAMdhIjIe potAnI dharmasaMbadhI zaMkAo paNa prazno thatA - e vaye paNa maulika ciMtana hatuM. mANasa-mANasa zrImad samakSa rajU karavA mAMDI. baMne samavayaska hatA, paNa gAMdhIjI vacce samAnatA ane virakti bALapaNathI temane AkarSatAM. amuka jIvanapatha para mArga kaMDArI rahyA hatA, jyAre zrImad zatAvadhAnI prasaMgo evA banyA jANe bhaviSyamAM utAranArA phAlanAM bIja tarIke prasthApita hatA ane AtmasAkSAtkAranI dizAmAM ghaNuM AgaLa nakhAtAM AvatAM hoya : bALavaye joyelA "zravaNapitRbhakti' vadhelA hatA. temano saMbaMdha Ama mumukSu ane mArgadarzakano thayo. nATakathI mAbApanI sevA karavAnI bhAvanA jAgI. 'harizcaMdra' gAMdhIjIe muMbaImAM vakIlAta zarU karI, tyAre zrImanI peDhI para nATakathI satya mATe moTAM balidAna ApavAnI preraNA maLI. corI niyamita jatA. kevI haze A be ajaba yuvAnonI ajaba mulAkAto! ane prAyazcitavALA prasaMge kSamAno prabhAva samajAyo. pitA bImAra be varSa pachI suratanA muslima vepArI dAdA abdullAnA kesa paDyA tyAre judA judA dharmanA vidvAno pAse dharmacarcA sAMbhaLatA mATe gAMdhIjI dakSiNa AphrikA gayA. vakIla tarIke be pakSa vacce evuM sarvadharmasamabhAvanA saMskAra jhIlAyA. pitAnA mRtyu vakhate sagarbhA samAdhAna karAvavuM ke baMnene ochAmAM ochuM nukasAna thAya ane saMbaMdha patnInA saMsargamAM hovuM temane e samajAvI gayuM ke vAsanA ane na bagaDe te temanI nema. e rIte kesa patAvyo. tyAra pachI tyAM sevA be ekasAthe thaI zake nahIM. je samaye dariyApAra javAno niSedha raMgabhedaviruddha laData UpADI. dharmacarcAo paNa satata cAlatI hatI. hato tyAre temaNe iMglenDa jaIne baeNrisTara thavAnI hiMmata karI, e dAdA abdullA pAse islAmanA ane aMgreja mitro pAse khristI temanuM kSitijo vistAravAnuM valaNa ane nirbhayatA batAve che. tyAM dharmanA siddhAMto gAMdhIjI samajavA jatA hatA. hiMdu dharmanI amuka jaIne "jenTalamena' banavA poSAka ane saMgIta-nRtya zIkhavAnA maryAdAo temane khUMcatI hatI, sAthe anya dharmonI vAto pUro saMtoSa prayoga karyA. e prayogonI vyarthatA jaNAtA dhyeya para ekAgra thayA. nahotI ApatI. temaNe nakkI karyuM hatuM ke jyAM sudhI huM hiMdu dharmane traNa varSanA videzavAsa daramyAna temaNe zAkAhAra, thiyosophI ane pUrepUro na samajuM tyAM sudhI dharmaparivartana nahIM karuM. zrImad sAthenA gItA vize vAMcyuM, carcA karI ane lakhyuM paNa. patravyavahAramAM teo potAne thatA prazno mUkatA. zrImad e praznonuM jIvananA mULabhUta tattvanI zodha ne eka jIvanamuktane mATe vizad samAdhAna karatA ane amuka graMtho vAMcavAnuM sUcavatA. A jarUrI tevI taiyArI sAthe ane baeNrisTaranI DigrI laI teo bhArata patravyavahAramAMnA traNa patro ja atyAre maLe che. A patro zrImade AvyA, te hatI 1891nI sAla. pUruM yauvana, vilAyatano anubhava, gAMdhIjIne temanI jijJAsAnA pratyuttararUpe lakhelA che. pahelAmAM moTI DigrI, jhagArA mAratuM vyaktitva. moTAbhAI levA AvyA gAMdhIjIe AtmA, Izvara, mokSa, punarjanma, Aryadharma, veda, gItA, hatA. muMbaImAM iMglenDanA mitra ane mArgadarzaka DaoN. prANajIvana yajJa, khristI dharma, isu, pralaya, avatAra, bhakti jevA viSayo para mahetA ane temanA bhAI revAzaMkaranuM giragAmamAM ghara. tyAM UtaryA. pUchelA satyAvIsa praznonA javAba che, bIjAmAM AtmajJAna samajAvyuM e ghara kayuM hatuM? maNibhavana? maNibhavana baMdhAyAnI sAla 1912 che ane trIjAmAM Arya AcAravicAranI vAta che. kula 200 jeTalA hovAno saMdarbha maLe che - maNibhavananI jagyAe emanuM je jUnuM ghara patro hatA - A badhA patro sacavAyA hota to e eka amUlya haze te kadAca A hoI zake. khajAno banI raheta. A patravyavahAranuM pariNAma e AvyuM ke hiMdu A gharamAM zrImad ane gAMdhIjInI pahelI mulAkAta thaI. dharma paranI gAMdhIjInI halI gayelI zraddhA sthira thaI. prANajIvanabhAI ane revAzaMkarabhAI zrImannA kAkAsasarA thAya. gAMdhIjI dakSiNa AphrikAthI pahelIvAra bhArata AvyA tyAre temaNe oLakhANa karAvI: "A amArA jamAI, ane revAzaMkara zrImad vavANiyA hatA. mulAkAta thaI nahIM. bIjI vAra AvyA jagajIvananI peDhInA bhAgIdAra. kavi che, zatAvadhAnI che.' gAMdhIjIe tyAre zrImanuM avasAna thaI cUkyuM hatuM. gAMdhIjI zrImanA parivArane to judI judI bhASAnA cAraso zabda lakhyA ane zrImanne vAMcI maLyA hatA. zrImannA bhAI manasukhabhAI sAthe temanI maitrI thaI saMbhaLAvyA. zrImad e ja kramamAM zabdo bolI gayA tyAre gAMdhIjIne hatI. temanI pAsethI AtmasiddhizAstra meLavI gAMdhIjI dakSiNa ghaNuM Azcarya thayuM. paNa teo kharA prabhAvita tyAre thayA jyAre temaNe AphrikA laI gayA hatA. AzramanI prArthanAmAM tenA pado ghaNIvAra joyuM ke jhaverAtanI peDhI saMbhALatA A tejasvI yuvAna kavinA gavAtA. DhALiyA para hisAbanA copaDA sAthe dharmanAM pustaka paNa hoya che mahAtmA gAMdhI ane zrImano saMparka keTalAM varSa rahyo haze? ane moTA sodA karyA pachI samaya maLe ke tarata te dharmanI vAta kare baMne maLyA tyAre zrImad 24 varSanA hatA. temanuM dehAvasAna 33mA che. dharmacarcA mATe loko Ave che ane teo nirADaMbara bhAve jeTaluM varSe thayuM paNa 29mA varSathI teo sAva aMtarmukha thaI gayA hatA. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 prabuddha jIvana jAnyuArI, 2016 hato. ni:saMga, ekAMtavAsanA e varSomAM ET dharmono paNa teTalo ja Adara karatA. temaNe patro lakhavA baMdha karyA hatA. eTale, zrImadamAM gAMdhIjInI karmadhAro jovA maLI hota | 'deha chatAM jenI dazA varte dehAtIta' pAMceka varSano A pratyakSa-parokSa saMparka zabdo baMnene lAgu paDe che. baMne gRhasthAzramI hatA. sAdhuno veza ke tilaka-kaMThI dhAraNa karyA na hatAM zrImanA mRtyu pachI pacIsa varSe lakhAyelI AtmakathA "satyanA paNa temanA jevA virakta sAdhupuraSo traNe kALamAM bhAgye ja jovA prayogo'mAM gAMdhIjIe lakhyuM che, "traNa vyaktioe mArA jIvana maLe. para moTI asara pADI che. rAyacaMdabhAIe potAnA jIvaMta saMsargathI zrImad kahetA ke adhyAtmamArganI pahelI zarata che abhaya. vikaTa ane patrothI, TaoNlsaTaoNye "dha kiMgDama oNpha gaoNDa ijha vidhina yu vanomAM teo ekalA cAlyA jatA, sAdhanA karatA. gAMdhIjInA pustakathI ane raskine 'anaTu dha lAsTa' pustakathI.' bIjA be agiyAra mahAvratamAM abhaya paNa che. prakhara buddhizALI ne gAMdhIjInA mahApuruSono meLApa temane zrImadbhA saMsarga pachI thayo hato, tethI carakhA-potaDIne ramUjathI jotA AcArya kRpalAnI gAMdhIjInA pagale zrImanI gAMdhIjI para sauthI pahelI ane kadAca sauthI gADha paDI cAlyA, kAraNa ke temaNe joyuM ke gAMdhIjImAM potAnuM satya laIne hatI. zrImad-gAMdhIjIno saMbaMdha mArgadarzaka - mumukSuno hato, te AkhI duniyA sAme ekalA UbhA rahevAnI tAkAta che. nirbhayatA gAMdhIjIe vAraMvAra svIkAryuM che, paNa temaNe spaSTa zabdomAM kahyuM che na hoya to koI vicArane AcaraNamAM na mUkI zakAya. ke huM temane mArA guru kahI zakato nathI. A kakSAnI vyaktio paNa mukhya bhaya to maraNano. zrImad kahetA, "abhayanA sAdhaka koIne guru kare nahIM ane koInA guru thAya nahIM. jema gAMdhIjIe mATe pahelI zarata dehathI para thavAnI che. dehanI Asakti, bhautika temane maLelA mahAtmA vizeSaNano virodha karyo hato tema zrImade paNa sukhanI icchA ja dehane taDapAve che. AyuSyabaMdha pramANe jIvanano potAne maLelA paramakRpALudeva birudano cokkasa virodha karyo hota. aMta thavAno che - kSaNakSaNa bhayaMkara bhAvamaraNe kAM aho rAcI raho?" - saMtabAlajI lakhe che ke zrImanI gAMdhIjI para asara hatI tema gAMdhIjIe mIrAbahenane lakheluM ke "mRtyu viyoga nathI, mRtyuthI to gAMdhIjInI paNa zrImad para asara hatI. teo vadhAre jIvyA hota mANasa dehanA potAnA baMdhanomAMthI nIkaLI muktapaNe maLI zake to jema gAMdhIjImAM zrImanI adhyAtmadhArA jovA maLI hatI tema che.' bhAgalA vakhatanA komI dAvAnaLa vacce gAMdhIjI ekalA cAlyA zrImamAM gAMdhIjInI karmadhArA jovA maLI hota. jatA. mRtyunA divase temaNe kahyuM hatuM, "jo huM sAmI chAtIe goLI A baMne vibhUtione sAthe sAthe vicAravAnuM ghaNuM rasaprada che. jhIluM ne rAmanAma leto maruM to huM sAco mahAtmA." gAMdhIjI kahetA ke mAruM jIvana e ja mAro saMdeza. zrImanuM jIvana bhayanuM kAraNa che parigraha. saMpatti vadhAravA ne pachI tenuM rakSaNa paNa khuda eka saMdeza hatuM. saMsAranA AdhivyAdhiupAdhi vacce paNa karavAmAM jAtajAtanI asurakSA anubhavavI paDe che. jaina Agamo samatA rAkhI zakAya, AtmakalyANanAM UMcAM zikharo sara karI zakAya kahe che, parigrahathI moTI koI jALa nathI.' zrImad uttarasaMDAmAM te temaNe batAvyuM. temanAM vacanomAM hRdayaparivartananI zAMta tAkAta sAdhanA karatA hatA tyAre mumukSu motIlAlabhAI naDiyAdathI bhojana che. bhautika prAptiomAM aTavAtA mAnavIne, aMtarmukha thavAnuM laI AvatA. zrImad kahe, "A vIMTIo vagere paherIne AvojAo AvAhana che. "AtmAmAM zaurya upajAvI vikArane haTAvavAno che, cho to bhaya nathI lAgato?' 'lAge che." "to bhaya lAge tevuM rAkho mumukSue A kadI na bhUlavuM." gAMdhIjI kahetA ke kurukSetra potAnI cho zA mATe ?' eka vAra kastUrabAnI peTImAMthI koI kaMI corI aMdara ja che. mANase potAnA durguNo para vijaya meLavavAno che. gayuM. 'coravAnuM mana thAya tevuM rAkhavuM ja zA mATe ?' gAMdhIjIe zrImade samanvaya mArga pasaMda karyo hato. kahetA ke mokSamArga to kahyuM. teo ApaNA rASTrapitA hatA. paNa temanI pAse na ghara hatuM, dareka kALamAM ekasarakho che : "AgaLa jJAnI thaI gayA, vartamAnamAM na beMkabelensa. cazmAM, ghaDiyALa, khAvApIvAnA becAra vAsaNa vagere hoya, thAze kALa bhaviSyamAM mArgabheda na koya' teo zuSka jJAna ke thaIne AThadasa vastu e ja temano asabAba hato. jaDa kriyAkAMDane mahattva na ApatA. bhedadRSTi ke matAgrahamAM na zrImad satsaMga para bhAra mUkatA. kahetA, "karma paNa kusaMgI hoI mAnatA. samarpaNa, bhaktibhAva ane AtmajJAnI sadgurunI zodhane zake. sthULa AnaMdo satsaMga nathI. te kaSAyamAM DUbADe che ane du:khI mahattva ApatA. e samaya jotAM A eka krAMtikArI valaNa kahevAya. kare che' baMnene tattvamAM rasa hato. kAmanAo para vijaya meLave te temano virodha paNa thayo je temaNe nispRhabhAve sahyo. teo jina mukta evuM banne mAnatA. eka sajjana gAMdhIjIne kahe, meM prArthanA darzanane zreSTha mAnatA paNa anya darzananuM khaMDana na karatA. gAMdhIjI choDI dIdhI che, kAraNa ke prArthanA karuM tyAre mAruM mana bhaTakavA lAgatuM potAne sanAtanI hiMdu kahevADavAvamAM gaurava anubhavatA paNa anya hatuM.' 'to manane bhaTakatuM aTakAvavuM hatuM. prArthanA zAmATe choDI?" Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI 2016 prabuddha jIvana 21 eka sajjana zrImane kahe, "mAre bhakti karavI che, paNa peTanuM zuM hAkala karI hatI : "saLagAvI do A samaya, vaLI hemanI vADa, karuM?" "huM tenI vyavasthA karAvuM. paNa tamAre upAzrayamAM ja rahI bhakti adhika nahIM to nirakhazo dhoLe dahADe dhADa.' teo kahetA, "huM koI karavAnI. koIne maLavuM nahIM, vepAra, vyavahAra, utsava, zaNagAra, gacchamAM nathI. mAtra AtmAmAM chuM." vidhividhAnane 'upadharmo ane gIto vageremAM mana nAkhavuM nahIM.' 'e to na thAya." "bhakti karavI dharmane "avyAkhyaya' kahetA. gAMdhIjI mAnavadharmane zreSTha mAnatA. nathI tethI peTane AgaLa dharo cho. potAne chetaro cho.' mAnavIne samAnatA ane garimAthI jIvavAno adhikAra apAvavA isubuddha jevI vibhUtionI jema karuNA A baMneno svabhAva teo jiMdagIbhara macyA. hato. sarva jIvo pratye, samagra jaDacetana sRSTi pratye apAra karuNA. baMne sat tattvanA upAsaka hatA. eka munI zrImad pAse AvyA. eka vAra bali mATe pazune laI javAtuM joI gAMdhIjIe kahyuM ke bali "meM saMsAra, kuTuMba, vaibhava, patnI-saMtAno badhAno tyAga karyo che." caDAvavo ja hoya to mAro caDAvI do. zrImad muMbaImAM hatA tyAre 'tyAga karyo ? keTalA zrAvakonA ghara gaLe bAMdhyA che? keTalI strIo vijayAdazamI vakhate 108 pADAno bali caDAvavAno hato te para dRSTi gaI che? keTalA bALakono moha thayo che te vicAryuM che?" aTakAvyo hato. ghoDAgADImAM bese to zarata mUkatA, 'cAbuka nahIM muni vicAramAM paDI gayA. thoDIvAre laghutAbhAve bolyA, 'huM tyAgI mAravAnI." gAMdhIjIe eka vAra kahyuM hatuM, "zrImanne darada to hatuM, nathI." tyAre tarata zrImade kahyuM, 'have tame tyAgI cho.' paNa sAthe jagatanA tApanuM paNa darda hatuM. ATalA viSama kALamAM gAMdhIjI ane zrImadda baMnee ghaNuM lakhyuM che, baMne potAnI bhASAne loko AtmajJAna kaI rIte karaze tenI temane ciMtA hatI, tethI ja atikramI gayelA che. tejasvI vicAro prabaLa pravAha jevA hoya che. temano deha nAnI uMmaramAM paDI gayo." gAMdhIjInI ahiMsA evI ke potAno mArga kaMDArI le. purANA ghasAyelA zabdo ane abhivyaktio pApane haNavuM, pApIne nahIM. tenA pratye to durbhAva paNa na rAkhavo. temane cAle nahIM. 'apUrva avasara', 'AtmasiddhizAstra'nI bhASA huM mArIza nahIM, tame mArazo to mAra khAI laIza, paNa anyAyane tyAre pracalita bhASA karatA anokhuM teja dharAve che. gAMdhIjInI tAbe nahIM thAuM.' briTIza zAsako pakaDatA tyAre kahetA, 'zoSaNa bhASAe to sAhityamAM eka yuga saryo che. sAme avAja uThAvavo te jo aparAdha hoya to te meM karyo che. pharIvAra zrImad nijasvarUpamAM evA lIna hatA ke gAMdhIjInI jijJAsA paNa karIza.' temanI ahiMsA Ama bahAduranI ahiMsA hatI. temaNe pUrI niSThAthI saMtoSI paNa potAnA jIvanakALamAM ja bhautika sukhanI nirarthakatA baMne samajatA. zrImad kahetA, jAherajIvanamAM vizvanuM dhyAna kheMcavA lAgelA gAMdhIjI "mArI pAse lokhaMDanI beDInI jema sonAnI beDI paNa baMdhana kare che. gAMdhIjI sAITa mArgadarzana levA AvatA" tevo garva zrImade kadI karyo nahIM, manamAM svecchAe svIkArelI garIbImAM rahetA ane sAdagInA upAsaka hatA. paNa dharyo nahIM hoya. zrImad nijasvarUpamAM lIna thayA, gAMdhIjI ekAMta ane apramatta sAdhanA baMnene pasaMda hatI. zrImad vanomAM, vizvasamastamAM vistaryA. pahelA dakSiNa AphrikAnI ne pachI bhAratanI guphAomAM cAlyA jatA. gAMdhIjI lokonI vacce potAnuM ekAMta meLavI zoSita, kacaDAyelI prajAne mAnava tarIkenuM gaurava ane adhikAro letA, niHsaMga thaI zakatA. aMtaranA vikArathI paNa virakta rahI apAvavA gAMdhIjIe jIvana homI dIdhuM. temanuM dhyeya to vizva samagranA ekAMtanuM sevana karavuM e paNa satsaMga ja che. dehAtIta hovA chatAM pIDita loko hatA. eka mAnavIthI ATaluM kAma thAya tenI kalpanA baMne dehanuM mahattva samajatA. zrImad dehane AtmAnuM maMdira, mokSanuM paNa ApaNA ve samajatA. grAma dahana AbhA mahi, mAtra paNa ApaNane AvI zakatI nathI. sAdhana mAnatA. A baMne mahApuruSonA amara vacanone smarIne viramIe: "apUrva 'bahu puNya kerA puMjathI zubha deha mAnavano maLyo, toye are avasara evo kyAre Avaze, kyAre thaIzuM brAhyAMtara nigraMtha jo, bhavacakrano AMTo nahIM eke TaLyo. gAMdhIjI dehane sevAnuM sAdhana sarva saMbaMdhanuM baMdhana tIkSaNa chedIne vicarazuM kava mahapuruSane paMtha jo' samajatA. dehane lADa na laDAvatA, paNa kuzaLa kArIgara jema potAnA ane 'huM tamane eka maMtra ApuM chuM. jyAre saMdeha thAya athavA ahaMkAra ojArane barAbara rAkhe ane tenAthI sArAmAM sAruM kAma le tema teo mAthA para caDI besato lAge tyAre A kasoTI ajamAvo: je sauthI potAnA dehane sAcavatA. garIba, sauthI asahAya tame joyo hoya, tene yAda karI potAnA zrImad kahetA, "tuM game te dharma pALe, je raste saMsAramaLano nAza | dilane pUcho - mArA A kAmathI enuM zuM bhaluM thaze - ane tamane thAya te raste jaje.' matAMdhatA, matabheda, matAgraha A badhAthI mArga maLI jaze.' sAMpradAyikatA sarjAya che ane mULa dRSTi cUkI javAya che. 16 varSanI umare strInItibodhaka pustakamAM tema ja aneka kAvyomAM temaNe vahemo * * kADhavAnI, strIzikSaNa ApavAnI ane samAjanI karaDhio dura karavAnI sonala parIkha : mobAIla : 09221400688 5 . 5 . Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jIvana jAnyuArI, 2016 prabuddha jIvanA kAla-Aja-kAla 1 DaoN. sejala zAha namane kirUnuvAda, jaino hajI tyAMnA tyAMja ? [ bhUtakALa ane vartamAnakALanI vaccenA = = = mAgara mata amISA. = = mANasane paraMparAgata rIte nathI jhaDapI sva . vAra samayamAM udbhavatA prazno ane samaya sAthe zakAto. enI sAthe saMvAda sAdhavo paDe che. | muMbai jaina yuvaka saMgha patrikA enuM rUpa kai rIte badalAya che te tapAsavuM tArkika vicAraNA sAthe Aja vAta 20mI mahattvanuM che, kAraNa e dvArA ApaNe vicAro sadInA "prabuddha jIvana'nA aMkamAM paNa ane ApaNA pravAhone cakAsatA hoIe vicArAI che. judI judI rIte. chIe. koI paNa vicAra potAne sthira rAkhIne nahIM paraMtu samaya sAthe badalAIne A vakhate be judA-judA aMkanI sAmagrI pasaMda karI che sAthe hAlamAM vebasAITa para jaina dharma vadhu lAMbo samaya Take che. enA mULamAM koI sAmenA paDakAra aMge eka vyaktie lakhela badalAva nathI Avato paraMtu je badalAva praznone paNa mukyA che. vAcaka pote ja joI Ave che te mAtra prastuta karavAnI rItamAM ane AvaraNamAM. Aje eTale ja yuvAno zakaze ke A traNeya lakhANamAM kevI sAmyatA jaina dharma sAthe je vicAra pravAhane joDI to che ja paraMtu Aje paNa ApaNe Ano rahyA che. ApaNA pustakonI bhASA ukela lAvavAmAM pUre aMze saphaLa thayA nathI. kadAca Ajano A lekha ApaNe vicAramaMthana badalAI che, hAI nahIM. 21mI sadImAM karAvI navI dizA tarapha javA vicAratA karI mAhitInA visphoTanA samayamAM ane Adhunika banavAnI hoDamAM doDatA mUke.]. muMbaI jaina yuvaka saMgha patrikA ane vadhAre lAbhadAyaka che, ema huM mAnuM chuM. (6) peTAjJAtione toDavA mArAthI banatuM thaI zakaze to cUkIza saMvata 1985nA bhAdaravA vada 3 zanivAra, tA. 21-9-29 nahi. tavya yugano siddhAMttavAda : samaya-dharmanI hAkala (7) jaina phirakAonI ekasaMpa thavAmAM samAja ane zAsananuM (yojaka-nyAyavizArada-cAyatIrtha zrI nyAyavijayajI mahArAja) bhaluM jouM chuM. (1) jenadharma viSe mane daDha zraddhA che. jiMdagI paryata te upara (8) zvetAmbara-digambaronA jhagaDA holavAI jaI te bane makkama rahIza. parivAro aikya-sutramAM baddha thatA jaina dharmano mahAna utkarSa (2) Arogya, saMyama, vyAyAma ane suzikSaNa e jIvana- thAya ema huM mAnuM chuM. vikAsanA mahAna sAdhana che, ema mAro daDha vizvAsa che ane (9) nabaLI gaNAtI jaina vaNika komamAM nabaLAI ane tenA artha mArAthI banatuM karIza. kAyaratAne khaMkherI nAkhavA sArU vyAyAmanI vizeSa jarUrIAta (3) anyAyanuM pagalu bharI saMghamAM kusaMpa nahi rAkhIza. jouM chuM. (4) rASTrIya pravRttinI koI paNa hIlacAlamAM huM na joDAuM, (10) 2DavA-kuTavAnA duSTa rivAjane vakhoDI kADhuM chuM. e judI vAta, paNa teno virodha to kadIya karIza nahi balka (11) dezamAM khAdI ane reMTIAno pracAra dezanA bhalA mATe tevI yogya pravRttino yathAzakti samarthaka rahIza. sarasa mArga che ema huM mAnuM chuM. (5) AjanA nokArazI, ke jamaNavAromAM paisA veravA karatAM (12) saMtADI-bhagADIne, dhAMdhala UbhI thAya evI bALa-dIkSA keLavaNImAM ke sAdharmika badhuonA uddhAramAM ApavA bahu jarUrI ke ayogya dIkSAnA kAryanI huM virUddha chuM. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI 2016 prabuddha jIvana 23 (13) maryA pAchaLa dAMDo ke kharca karavo geravyAjabI samajuM chuM. (14) lagnAdi prasaMgomAM ADaMbaro batAvavA pAchaLa paiso nahi veDaphatAM paropakAramAM kharca dharmanI zobhA vadhAravI ucita samajuM prabuddha na che. zrI mahAvIra jaina vidyAlaya amadAvAda zAkhAnAM uddhATana prasaMge saradAra vallabhabhAI paTelanuM pravacana (15) svacchatA ane sughaDatAnA niyamo para dhyAna ApIza. (16) bALalagna, anamela lagna ane vRddhalagnamAM zAmila thavuM e pApa mAnuM chuM. (17) devadravya karatAM sAdhAraNa dravyane puSTa karavAnI vizeSa AvazyakatA samajuM chuM. (18) kANe-mokANa javAnI ajJAna prathA nAbuda thavAnI jarUra jouM chuM. (19) hiMsAjanaka rezamano upayoga doSita hoI, te anAvazyaka vastunuM varjana karavuM ghaTe. (20) tyAgI munivaroe sAmAjIka sudhAraNA ane gRhasthAzramanI unnati arthe paNa sadupadeza Apavo jarUrano che ema mAro daDha mata che. (21) hAlano bArIka vakhata jotAM saMgha-yAtrA, upadhAna, ujamaNAM vageremAM vaparAtuM dhana jo vidyAlaya, gurUkuLa, hospITala ane hunnarazALA jevI mahAna saMsthAo ubhI karavA pAchaLa kharcavAmAM Ave to samAja ane zAsanano mahAna udyota thAya. (22) eka 'jena baeNnka' kholAya to judAM judAMtIrtho ane derAsara vagere saMsthAonI avyavasthita dhanarAzino vyavasthita paNe sadupayoga thaI zake, ane e samAjanA uddhArano sabaLa mArga Ane vAMce to ene samajAya ke jaina dharmanA mULa keTalA UMDA ane gahana hatAM ane Aje je rIte A yuvAno dharmathI dUra thatAM jAya che te citra badalAI zake. jaina prayoga mAtra mAInorITInA lAbhAlAbha ke upayoga mATe nahi paraMtu kharA arthamAM jIvavA mATenI tAkAta bane. have nIcenA lekho joIe. saradAra vallabhabhAI paTelanuM vyAkhyAna jaina dharmanA mULane sparze che ane jIvana sAthe ja joDavAnI ja vAta kare che. zrI mahAvIra jaina vidyAlaya amadAvAda zAkhAnA udghATana prasaMge saradAra vallabhabhAI paTelanuM pravacana A vidyAlayamAM jaina dharmanA mULa tatvo jANavAnI vyavasthA che e vizeSa agatyanI vastu che. evI sAcI vidyA maLe, jena dharmanA siddhAMtonuM jo teo pAlana karatAM zIkhe to sakhAvata karanArAne paNa saMtoSa thAya. sAdhuonI mAphaka gRhasthAzramIono paNa dharma che. badhA sAdhu thAya to jagata kema cAle ? jo sAdhuno dharma kaThaNa che to gRhasthIno dharma paNa sahelo nathI. jeno ThIka ThIka paisA kamAya che, e vidyA to emanI pAse che ja. e mATe emane koI vidyAlayamAM javuM paDatuM nathI, paNa jaina siddhAMtono teNe keTalo amala karyo che tenA para tene jene kahevo ke nahi teno AdhAra rahe che. jitendriyane jene kahevAmAM Ave che. eTale teNe keTalo saMyama keLavyo e mATe aMtaranA uMDANamAM utarIne teNe jovAnuM che. bAhya to ghaNuM thAya che. TIlAMTapakAM karavA, jAtrAe javuM, maMdiromAM javuM, e to dharmanI maryAdA che, dharmane samajavA mATe che, paNa tene dharma mAnIne asala siddhAMtone bhUlI jAya to e nAmano ja jene kahevAya. ApaNI AMkhamAM mela hoya, jIbhamAM jUTha bharyuM hoya, dilamAM malIna vRttio bharelI hoya to bAhya AcAra bojArUpa thavAno che. sAthe sAthe aMdaranI svacchatA karavI joIe. mahAvIranuM nAma vidyAlaya sAthe joDavuM hoya to temanuM smaraNa haMmezAM hovuM joIe. ApaNe vidyA levI hoya to mahAvIranI mUrti ApaNI samakSa hovI joIe, emanuM cAritrya ApaNI samakSa hovuM joIe (23) prAmANika banavA banato prayatna karIza. (24) sevA-dharma e mahAna dharma che. o! priya vAcaka! A puNyamaya siddhAntonA paMthe tArA jIvanane unnata banAvavA taiyAra thA! bhAdaravA suda 1 vi. saM. 1985 zrI jaina yuvaka-saMgha, vaDodarA 1929mAM 'navyayuganA siddhAMtavAda' zIrSaka heThaLa 24 hAkalanI eka yAdI maLI. jene Aje paNa varSonI dhULa nathI caDI. jarA joIe kaI rIte.. jaina dharmI prajAe mAtra dharma nahi paraMtu jIvanane samRddha ane pavitra karavA para bhAra Apavo joIe. dharma ApaNane jIvavAnI rIti zIkhavADe che, evI rIte jenAthI samAjane paNa sArA nAgarika maLe ane dezanuM vAtAvaraNa sauhArdabharyuM bane. A vicaraNa joI samajAya che ke keTalA Adhunika ane mahattvanA vicAro ahIM rahelAM che. eka tarapha dharmanI vicAraNAne daDha karavI ane bIjI tarapha samAjane paNa anukULa banI mAnavatAne mahekAvavI. Ajano koI yuvAna Aje Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 prabuddha jIvana jAnyuArI, 2016 ane teo Icche che e pramANe ApaNe jIvavuM joIe. to ja mahAvIra nAma sAthe joDAyeluM jaina vidyAlayanuM nAma zobhe. bAkI yunivarsiTIo ane kolejo to ThekaThekANe nIkaLe che, paNa emAMthI lAbha meLavavo hoya to dharmanA mULa tatvone pakaDavA joIe. ahiMsA paramo dharma:' e to jenono moTAmAM moTo siddhAMta che. ene jo barAbara samajyA hoIe to dukAne beThA hoIe, ne dhaMdho paNa ThIka cAlato hoya ane bUma paDe ke hullaDa thayuM, guMDAo Ave che, eTale dukAnamAM je hoya te saMkelI laIne bhAgavA mAMDavuM e jena na kahevAya. eNe to je pAse hatuM tene sAcI vastu mAnI, ane bhayathI bhAgyo. enuM nAma to bhIratA. kAyaratAne koI dharmamAM sthAna na hoI zake. jaina dharmamAM to haragIjha nahi. koInI hiMsA na karavI e barobara che, paNa kharA jainamAM maraNa-pathArI karavAnI zakti hovI joIe. enAmAM evI tapazcaryA ane AtmazuddhinI zakti hovI joIe ke tene joIne guMDAnA hAthamAMthI hathIAra heThA paDI jAya. Aje to mahAtmAjI e dharmanuM sevana karI rahyA che, hiMda pAse teo padArthapATha mukI rahyA che, ghora tapazcaryA kare che ane aneka viMTabaNAo vacce e siddhAMtane mukI rahyA che. tyArabAda bIjI eka vibhUti ravIndranAtha TAgoranA vicAranejuo, zrI ravIndranAtha TAgora e prakaraNanA anusaMdhAnamAM nIcenA vicAro rajU kare che: dhAro ke ApaNA dezamAM-hiMdustAnamAM-Avo koI kAyado thAya ane jeTalA jeTalA paMDyA purohito ane sAdhu-saMnyAsIo che temanI kAyadesara kasoTI karavAmAM Ave to? jeo kharekharA sAdhu-saMnyAsI che temanI yogyatA parIkSAthI puravAra thaI zakatI nathI. e vAta barAbara che paNa jyAM marajI pramANe veza ane padavIo levAtAM hoya tyAM sAcI sAdhutA pArakhavI atyaMta kaThina thaI paDe che. ApaNe e veza ane padavIne ja sAcI sAdhutA mAnI laIe chIe. kevaLa vezadhArIo ane upAdhinA ADaMbaradhArIonA caraNomAM lAkho hiMduonAM mastaka jhUke che. bhUkhamarAnA rogathI pIDAtA A dezanAM dhanadhAnyano bhAre durvyaya thAya che. AtmAne chetaravA sivAya eno bIjo koI badalo maLato nathI. 'sAdhutA athavA saMnyAsa jo potAnA AdhyAtmika kalyANanI khAtara ja hoya to veza ane nAma badalavAnI bhAgye ja jarUra rahe che. ane bIjo koI badalo maLato nathI. 'sAdhutA athavA saMnyAsa jo potAnAM AdhyAtmika kalyANanI khAtara ja hoya to veza ane nAma badalAvavAnI bhAgye ja jarUra rahe che. ane jo e badhuM bIjAnI khAtara hoya to parIkSA ke kasoTInI jarUra che. dharma jo AjIvikAno viSaya bane, athavA to lokamAnyatAno viSaya bane ane cokkasa prakAranA veza tathA vahevAra vaDe e dhArmikatAnI jAherakhabara phelAvavAmAM AvatI hoya to, Akhare bIjA kazA khAtara nahIM-svamAnanI khAtara e jAherakhabaramAM keTalo daMbha-pAkhaMDa che te ApaNe saue samajavAnI takalIpha levI joIe. (IrAna yAtrA) x x x A ja aMkamAM pragaTa thayelI eka kavitA kriyAkAMDa vize Akroza vyakta kare che emAM koI eka dharma nahIM paraMtu kriyAne mahattva ApatI paraMparA aMgeno gusso ane tethI paDatI takalIpho aMge jAgRti lAvavA aMge che. mahattvanI vAta e che ke e samayamAM koI eka strIne AvuM lakhavAnI jAgRti AvI. AMdhaLo kriyAkAMDa paththara gAro ne jhADavAM pUjyAM, pUjyAM pIMpaLa pAna, pUjyA uMdaraDA gAvaDI pUjI, zvAnane nIyuM dhAna, harijana tarasyo jANI, pAyuM nahi pAvaLuM pANI. dhRta sugaMdhI ne puSpa caDAvyAM, dIdhAM phaLonAM dAna, deva! maMgAvIne degaDA moTA, dUdhe karAvyAM snAna, bAluDAnA dUdhamAM pANI, pIDitonI bhIDa nA jANI! tAre kAje meM to vAghA sivADyA ne soLa dharyA zaNagAra, mahela samA tArA maMdira bAMdhyAM, sAva sonAnAM dvAra, phAyuM bhaMgI godaDuM mAge, bairI mArI laDavA lAge! tAre kAje meM kesa vadhAryA ne lIdho ajAno veza, cUramAM coLAvyAM goramArAjone, nA ApI garIbone gheMza. eThuM juThuM mAMgavA Ave, - nokara mAro lAta lagAve. uMTa gadheDAne pANI pAvA kAje bAMdhyA haveDAne vAva, mAnava kuLane khAsaDe mAryuM, pUNyo nahi kaMI bhAva. harijana utare ADo, bicArAno bagaDe dahADo! pANAmAM peThelA zodhavA tujane AMkha mIMcI dharuM dhyAna, ughADI AMkhonI sAme ubhelo bhALuM nahi bhagavAna. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25. jAnyuArI 2016 prabuddha jIvana chatI AMkhe AMdhaLA jevo, 2011nA bhAratanI vastI gaNatarInA AMkaDA joIe to khyAla mArA jevo koNane kahevo? Ave che ke bhAratanI vastInA 0.4% TakA loko ja jaina dharmane gaMgA nAhyo, gomatI nAhyo, nAhyo aDasaTha nIra, anusare che. arthAt 45 lAkha jaino jeo mukhyatve mahArASTra, haiyuM mAruM toye paththara peThe palaLyuM nahi lagIra. rAjasthAna, madhya pradeza, gujarAta, karnATaka ane dilhImAM vase che. pAkA kALA pANakA jevo, 2001nI vastI gaNatarI pramANe joIe to 42,25,053nI banyo mahAdevanI jevo. sarakhAmaNIe AMkaDo vadhyo che. paraMtu kula vastI gaNatarInI tulanAe -devakRSNa pItAMbara joSI A saMkhyA bilakula AnaMda Ape tevI nathI. have jo jarA UMDANathI XXX vicArIe to saMkhyAmAM jeTalA jaino darzAvyA che temAMthI dharmanA have A kavitA pachI hAlamAM ja jovA maLela jaina dharmanA paDakAra vicArone anusaranArA keTalA? Apa sahunA gharamAM rahelA yuvAnonI aMgenI vAta eka veba sAITa parathI. saMkhyA ane emanI AsthA jotAM ApaNe kharekhara laghuttama sthitimAM Two Big Challenges of Jainism AvI gayA hoIe evuM lAge che. khUba ja mahattvanI vAta che ke moTA bhAganuM saMzodhana ane riporTa kahe che ke jeno bhaNelA che ane The Challenge of Jainism from my perspective is that Jainism is practiced largely on an individual bhAratanI Arthika vyavasthAmAM temano phALo mahattvano che. kula Inkama level. (nonviolence example). TekSanA 24% phALo ApanAra. A prajAnI bIjI keTalIka vigato How will we make Jainism more than just a per- paNa garva anubhavAve evI che jema ke 16000 gauzALAmAMthI sonal and individual level religion? 12000 gozALA jaino calAve che. aMdAje 50,000 maMdiro che Will the mark be left outside of the Jain commu bhAratamAM. jI.DI.pI. grothamAM 08% phALo che bhAratano. 08% nity? (Activist poll) vasAhato temanI che. 46% bhAratIya sToka brokara jaino che. bhAratanI Jainismis changing whether we want it or not. Arthika rIte saddhara prajA che ane aneka nAmAMkita vartamAnapatro/ What changes is our generation going to be about? sAmayikonA mAlika jeno che. jenA bhavya itihAsa vize ke saMskRti What is being Jain' about? vize ke tAttvika vicAro vize paNa garva laI zakAya evA khamatIdhara. A dhArmika vicAraNAne potAnA bhaviSya aMge to ciMtita na ja * My thoughts * Living non-ascetic life. Lives in the modern' thavAnuM hoya evo bhrama kadAca A vAMcyA pachI manamAM Ave ja ! world. paraMtu vAstavikatA judI che jenAthI ApaNe bahu dUra rahevA mAgIe * Doing self reflection-meditation che. yuvAnono Akho eka varga che je dharmanI ekapaNa paraMparAmAM * Training one's mind on reducing anger, ego, greed, deceit or reducing attachment and nathI mAnato. aneka kAryakramomAM yuvAnonI vastI ochI thatI jAya aversion. che. keTalIka lokapriya jagyAe Ave che paraMtu temAM niyamitatA nathI. * Acting on principles : Ahimsa, Satya, Asteya, aMdarathI jyAM sudhI sahamatI nahi sadhAya tyAM sudhI kAryamAM nahi Aparigraha, Brahmacharya utare to pachI nAma ane phorma sudhI aTakI javAze. khUba ja ochI * Not so concerned with (but not against): * Diet saMkhyAnI prajA potAnA vizvAsa ane zraddhAthI jIvatI hoya che. je * Prescribed rituals AMkaDA upara darzAvyA che te paikI yuvAnone bAda karatAM ApaNI saMkhyA mAtra ochI nahi thAya paraMtu bhaviSyanI AzA paNa bhAMgI Concluding Thoughts paDaze kAraNa ke ene AgaLa laI janAra mazAlanI jyota ja jhAMkhI Our history outside of India is new. thaI rahI che. kadAca eTale ja upara ApelI hAkala aMge pharIthI Jainism is growing and the Jain community vicAravA jevuM nathI lAgatuM sahune ? A hAkala kAlanI nahi paraMtu is expanding in surprising ways. pratyeka samaye navya kahI zakAya evI che. dharma jIvanamAM zista Ape The Jain community has lota of talent and resources. che, jIvanane mUlyo ane saMskArathI bAMdhe che jethI svastha ane sArA Jainism in changing. I hope we take a direc- samAjanuM nirmANa thAya. cAlo sahu byugala vAgI rahyAM che.... * tion in which our Jainism spreads beyond bilDiMga naM. 10, viMga bI', phleTa naM. 702, alikA nagara, our immediate families into the communities lokhaMDavAlA kompaleksa, kAMdivalI (pUrva), and nation we are a part of. muMbaI-400 101mobAIla : 9821533702. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jIvana jAnyuArI, 2016 gAMdhI vAcanayAtrA | 'bilaveDa bApu" eka ananya maitrI-mahAtmA ane mIrA sonala parIkha (4) darda, prema, bhakti, AjhAdI (Disembara 2015nA aMkathI AgaLa) zakAtAM na hatAM, paNa bApu sudhI vAta pahoMcADavI na hatI. gusso, 1934mAM mIrAbahena yuropa-amerikAthI bhArata pAchA AvyAM akaLAmaNa, vedanA, ciMtA, ghavAyelo prema - zuM nahIM hoya e ane 1944mAM himAlayamAM cAlyA gayAM. A dasa varSano gALo AMsumAM? teo pAchA gayAM. thoDA divasa pachI jamanAlAla mIrAbahenanA jIvananI bhayAnaka uthalapAthalano gALo hato. bajAjano saMdezo maLatAM bApu pAse gayAM. thoDI miniTo pachI yuropa-amerikAnI sapharethI pAchA AvIne mIrAbahena vardhA gayAM. temane jatA rahevAnuM kahevAyuM. temaNe joyuM ke bIjA to muktapaNe temane ghaNuM kahevuM hatuM, bApu paNa haMmezAM lakhatA ke pote badhuM bApu pAse jatA hatA. potAne ja AvuM baMdhana zA mATe? uparathI sAMbhaLavA Atura che, paNa haMmezanI jema bApu pAse vakhata na hato. sUcanA ApavAmAM AvI ke mIrAbahene segAMvamAM ja rahevuM, bApunI teo koMgresamAMthI nIkaLI gayA hatA, paNa racanAtmaka kAma moTe tabiyata mATe e ja sAruM raheze. pAye upADeluM hatuM. eka taraphathI aspRzyatA nivAraNa, bIjI tarapha A AghAta evo hato ke mIrAbahena varSo sudhI emAMthI nIkaLI grAmodyogane sajIvana karavAnI jhuMbeza. zakyAM nahIM. mAnasika yaMtraNA vadhI jAya tyAre teo mAMdA paDI mIrAbahene bAjunA siMdI gAmamAM svacchatAnA pATha zIkhavavA jatAM. atyAre paNa bImAra paDyAM. bApu sAthe gAmaDAmAM rahI kAma zarU karyA. jo ke saheluM nahotuM. tyAM savarNo-achUtonA kUvA judA karavuM e temanuM svapna hatuM. 'gAmaDAnuM AkarSaNa ne bApu pAse rahevAnI hatA. eka vAra mIrAbahene achUtanA kUvAnuM pANI pIdhuM. te pachI IcchA - A be vacce huM kheMcAyA karatI. mane thatuM, kyAreka A baMne savarNonA kUvA pAse javA para pratibaMdha Avyo. tyAra pachI tyAM bAbata ekasAthe banaze.' teo lakhe che. segAMvamAM AvyA pachI kolerA phATI nIkaLyo. gaMdakIne lIdhe vadhu phelAyo. mIrAbahene lokonI mIrAbahenane lAgatuM hatuM ke bApu have ahIM Avaze ane temanI sAthe rahI sevA karavA mAMDI. te pachI gAmaloko narama paDyA. mIrAbahena jo pote sevA karaze. paNa vAstavikatA juduM ja kahetI hatI. ke hajI vadhAre pachAta gAmaDAnI zodhamAM hatAM. thoDe dUra segAMva to paNa temaNe A IcchA bApu pAse vyakta karI. bApue thoDo nAmanuM gAmaDuM hatuM. mIrAbahene tyAM rahevA mAMDyuM. A segAMva e ja vicAra karIne jaNAvyuM, 'huM segAMva jaIza paNa mIrA segAMva choDaze bhaviSyanuM sevAgrAma. tyAra pachI." bApu mATe jhUMpaDI banAvaDAvI mIrAbahena varoDA gAme bApu bImAra paDI vinobA pAse AvyA hatA. vinobAno rahevA gayAM. tyAMthI segAMva najIka hatuM. paNa bApue aThavADiyAmAM Azrama segAMvathI cArapAMca mAIla dUra hato. bApunuM blaDaprezara eka ja vAra maLavAnI paravAnagI ApI hatI. mIrAbahenathI A khUba vadhI gayuM hatuM. mIrAbahena bApu ATale najIka AvyA tethI kaThoratA sahana thatI na hatI. bIjI tarapha bApu AvyA eTale rAjI thayAM, paNa bImAra paDIne AvyA hatA tethI ciMtAmAM paNa segAMvamAM loko bhegA thavA mAMDyA. nAno sarakho Azrama Ubho paDyAM. page cAlatAM teo bApune thayo, jemAM badhA mATe jagyA hatI, maLavA gayAM, paNa "bApunI tabiyata 'bilaveDa bApu' mAtra mIrAbahena mATe na hatI. vadhu bagaDaze" kahI temane maLavA na dhI gAMdhI-mIrAbena korasponDansa bApunI paricaryA suzIlA nayyare devAyAM. A bApuno hukama hato ke paricaya ane saMkalana - tridIpa suhRda, thomasa vebara upADI lIdhI hatI. suzIlA meDikala bIjA koInuM DahApaNa te spaSTa thayuM prakAzaka : orienTala bleka sthAna prA. li. kaoNlejamAM bhaNatI hatI ane nahIM. mIrAbahena AghAtathI dimUDha 1/24, asaphaalI roDa, nyU dilhI-110002. gAMdhIjInA bhAvi saciva pyArelAla thaI gayAM. potAne maLavAthI bApunI Email: delhi @orientalblackswan.com nayyaranI bahena hatI. tabiyata kharAba thaze ? AMsu khALI | prathama AvRtti-2014, pRSTha pa35. kiMmata rUA. 950. AghAtajanaka ghaTanAone lIdhe Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI 2016 prabuddha jIvana 27 mIrAbahena pharI bImAra paDyAM. bApu jAte jaIne temane segAMva laI zakelo avaruddha prema pRthvIsiMha tarapha bekAbU thaIne vahI nIkaLyo. AvyA. baLadagADAnI mIrAbahenane aMdara sUvADI pote pAchaLa pRthvIsiMha mIrAbahenane eTalA gamI gayA hatA ke teo tenI sAthe cAlatA AvyA. segAMva AvIne mIrAbahenanI sAravAra bApue jAte lagna karavA, tenA bALakanI mA banavA Atura thaI gayAM. temaNe karI. dhIre dhIre mIrAbahena sAjA thayAM. bApue segAMvamAM rahevAnI pRthvIsiMhane utkaTatAbharyA patro lakhyA. pRthvIsiMha sAthe paravAnagI ApI. paNa sthiti upekSita jevI hatI. bApunI dekhabhALa janmojanmano koI saMbaMdha che tevuM temane lAgatuM hatuM. tene sarvasva karavA mATe suzIlA uparAMta jayaprakAza nArAyaNanA patnI prabhAvatI, arpaNa karyA vinA rahevAtuM na hatuM. begama amatussalAma, lIlAvatI ane rAjakumArI amRtakaura paNa mIrAbahene gAMdhIjIne paNa vAta karI, AzIrvAda mAgyAM. bApue hatAM. mIrAbahenanA bhAge betraNa bALakone kAMtatA zIkhavavA kahyuM, 'tuM pRthvIne pUrNapaNe anusaraje.' paNa pRthvIsiMha? tene proDha sivAya koI kAma na AvyuM. mIrAbahenane khAdIkAma ochuM gamatuM. vaye pahoMcelAM mIrAbahenamAM eTalo rasa na hato. temaNe bApune temane vadhu rasa pazupAlanamAM hato. kahyuM, 'AzramanI strIone bahena mAnavAnI salAha tame mane ApI aMdara upekSAnuM darda, bahAra hetuzUnyatA. bApunI paravAnagI laI hatI. e anusAra huM to mIrAne bahenanI najare joto hato." bApue mIrAbahena pahelAM sarahada prAMtamAM ane pachI bihAra gayAM. paNa kahyuM, 'evI paraMparA vyavasthA ane zista mATe sarjelI che, te kharuM; bApuno viyoga khUba sAlato hato. bApue aThavADiyAmAM eka ja paNa tenAthI tuM ane mIrA bhAIbahena nathI thaI jatAM. tuM Icche to patra lakhavAnI chUTa ApI ane posTakArDathI cAlatuM hoya to mIrAne paraNI zake che." posTakArDathI ja patAvavuM tevuM paNa sUcavyuM. lakhyuM, 'tuM segAMva pAchI paNa pRthvIsiMha bama cAlyA gayA. parazI paNa gayA. bhAgI Ave te karatAM tyAM kAma karatAM khalAsa thaI jAya tema huM IcchuM mIrAbahenano sAmano karavAnI temanAmAM hiMmata na hatI, paNa chuM.' uparAMta, 'tuM mArI AMkhathI dUra che. manathI dUra nathI." bApunuM mIrAbahena mATe du:kha paNa thatuM hatuM. teo bApune patro lakhatA, valaNa mIrAbahena samajI zakatAM na hatAM. mIrA kema che ?' pUchatA. bApue lakhyuM, 'mIrA AnaMdamAM che, svastha mIrAbahena sarahada prAMtamAM hatAM tyAre gAMdhIjI pAse pRthvIsiMhanuM che, kAmamAM parovAyelI che. te mAne che ke tamAro saMbaMdha Agamana thayuM. e 1938nI sAla hatI. pRthvIsiMha pAMca hAtha pUrA janamojanamano che ne AvatA janmamAM paNa tame baMne maLazo. A prabhAvazALI paMjAbI puruSa hatA. rASTravAdI, krAMtikArI hatA. bAbA janmamAM tuM A bhUlI gayo che tenuM tene duHkha thAya che." pRthvIsiMha AjhAda tarIke jANItA hatA. briTiza polisathI bacavA gAMdhIjI sAthe paDI gayeluM aMtara e pRthvIsiMhano nakAra : amerikA cAlyA gayA hatA. tyAM gadara pArTI sAthe kAma karyuM, pachI mIrAbahenanI sthiti kevI haze? 'mArA rastA para gADha dhummasa pAchA bhArata AvI lAhora kAvatarAmAM joDAyA, pakaDAyA, phAMsInI chavAyeluM hatuM. mArI pIDAne huM mauna titikSA ane kaThora parizramamAM sajA thaI. pachIthI janamaTIpa ApI AMdAmAna mokalI devAyA, bhUlavA mathatI. prArthanA karatI ke Izvara mane zAMti Ape.' A mona pharI bhAratamAM lavAyA. 1922mAM teo jelamAMthI bhAgI gayA. 16 paMdara mahinA cAlyuM. 'thoDo vakhata huM divasamAM aDadhI kalAka mATe varSanA bhUgarbhavAsa pachI te ahiMsA tarapha vaLyA hatA ane gAMdhIjI bolatI, bAkIno vakhata aThavADiyAmAM be vAra, jyAre bApune maLavA pAse AvyA hatA. jatI tyAre paMdara miniTa mATe bolatI." sarahadamAMta ane bihAramAMthI vardhA AvelAM mIrAbahenanI paNa kaLa vaLatI nahotI. mIrAbahenane romA rolAM sAthenI chellI mulAkAta pRthvIsiMha sAthe thaI tyAre e bemAMthI koIne AvI rahelA mulAkAta yAda AvatI. tene dasa varSa thaI gayA hatAM. tophAnano aNasAra Avyo na hato. bApune paNa nahIM. jiMdagI pAMca dAyakAnI majala kApI cUkI hatI. temane pharI vAra sapTembara 1939mAM mIrAbahenane pRthvIsiMhanI AtmakathAnuM evo anubhava thato hato ke gAMdhIjI mATe pote potAnI jAtane zA mATe aMgrejI sudhAravAnuM kAma soMpAyuM. 1940mAM segAMva sevAgrAma banyuM. bhUMsI nAkhI. pRthvIsiMha paranA eka patramAM temaNe lakhyuM hatuM, 'bApuno A badho samaya pRthvIsiMha ane mIrAbahena tyAM ja hatAM. mIrAbahenane prema mArA para zAsana kare che. mArA kAryone ja nahIM, mArA vicAro ane pRthvIsiMhanI bahAdurI, saraLatA ane nikhAlasatA gamyAM. 'AvA lAgaNIone paNa te kabajAmAM le che. temanI zista ane tAlIme mane ghaNuM koIka sAthe kAma karavAnuM game? temane thayuM. zIkhavyuM, paNa te mArI AtmanirbharatAnA bhoge thayuM. bApu pAse AvatA paNa vAta eTalI ja na hatI. pRthvIsiMhanI paDachaMda kAyA ane pahelAM huM svataMtra, mukta UrjAthI chalakatI, Atmanirbhara hatI. e saumya vartana, gAMdhIjI pAsethI vAraMvAra jAkAro pAmIne ghavAI huM Aje kyAMya nathI. pRthvI, tuM Avyo ane mArI vistRta cetanA gayelA mIrAbahenanA mana para kAmaNa karavA lAgyAM hatAM. pharI jIvaMta thaI. joke pRthvInuM valaNa spaSTa hatuM. teo mIrAbahenane pRthvIsiMhanI hAjarImAM temanuM strItva jAgI UThatuM. kyAMya vahI na cAhatA na hatA. madada paNa karI zake tema na hatuM. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 prabuddha jIvana jAnyuArI, 2016 paNa vAta ahIM pUrI thatI na hatI. pRthvIsiMha gayA, mIrAbahene mIrAbahenane thayuM, 'jaMgalamAM jaI rahevuM, chApAM na vAMcavAM, veda vagere mauna ekAMtavAsa oDhI lIdho tyAra pachI doDha varSe bApue saradAra vAMcavuM ne bApu sivAya koI sAthe patravyavahAra paNa na rAkhavo." paTelane lakhyuM, 'mAro ane pRthvIno anubaMdha pUro thAya che. amArI teo pharI himAlaya cAlyA gayAM. lAlA kanaiyAlAle potAnI esTeTamAM vacce have vizvAsa rahyo nathI." "pRthvIsiMha aMgata lAbha mATe mAro mIrAbahenane jhUMpaDI banAvI ApI. patravyavahAra cAlato ja hato. 'tArA havAlo Apato hato. te pharI hiMsA tarapha vaLyo hato ane mIrA manamAM thaI rahelI mathAmaNa huM samajuM chuM." bApuelakhyuM. 'prakRtinA sAnidhyamAM dvArA mane jItI levAnI dAnata rAkhato hato. teNe be strIone mana zAtA anubhave che." mIrAbahene uttara Apyo. potAnI mohajALamAM phasAvI hatI jemAMnI ekane te paraNI gayo. thoDA mahinA tyAM gALI mIrAbahena varoDA pAchA AvyA ne mIrAbahenane paNa lakhyuM, "pRthvI vize vizvasanIya sroto dvArA je potAnA khAlI jhUMpaDAmAM rahevA lAgyAM. caravADa, sevAgrAma rahyAM. jANavA maLyuM che te nakArAtmaka che. teNe jelamAMthI mane lakhelA patro sevAgrAmanI jhUMpaDImAM deDakA, vIMchI, sApa AvatA. mIrAbahena ane ahiMsA tarapha vaLavAnI vAto tenI yojanAno eka bhAga hatI. emane pakaDatAM ane emanI sAthe rahetAM zIkhI gayA hatAM. kyAMka sthira thavA ane e yojanA pAra pADavA teNe mAro upayoga darda ane AMsunA eka visphoTa pachI mauna tUTyuM tyAre jApAna karavA dhAryuM hatuM.' barmA sudhI AvI pahoMcyuM hatuM. loko DarI gayA hatA. 1942nI A cetavaNI hatI? mIrAbahenane pakaDI rAkhavAnI vAta hatI? mahAsabhAmAM bApune caLavaLanuM netRtva karavA vinaMtI karavAmAM AvI. 1946nI zarUAtamAM bApu chellIvAra mIrAbahena pAse pRthvIsiMhano bApue vinaMtI svIkArI-potAnI rIte AMdolana calAvavAnI zarate. ullekha kare che: "pRthvIsiMha vize kaMI bolavA mAgato nathI. mane aMgreja sarakAre krisa yojanA mUkI. mIrAbahena navasArI jaI strIo tenA tarapha pUrvagraha baMdhAyo che. Izvara bIjI bAbatonI jema A mATe zibira karavAnA kAmamAM joDAyAM. saMyukta rASTro bhAratane bAbatamAM paNa tane doraze ane rakSA karaze." yuddhanA thANA tarIke vAparI bhAratanI prajAnA moMethI chellA koLiyA mIrAbahena mauna sevI rahyAM. pRthvIsiMha to AvIne cAlyA gayA jhUMTavatA hatA. videzathI moTI phojo bhAratamAM UtaratI. bhAratanA hatA, paNa mIrAbahenanuM temanA pratyenuM AkarSaNa bApu ane yuvAnone laDavA mokalAtA. A badhA pachI ye AjhAdI ApavAnI mIrAbahena vacce khUba tANa UbhI karI gayuM hatuM. bIjI tarapha AzramanA koI vAta na hatI. bApu lekho, mulAkAto, bhASaNamAM satata TrasTIo mIrAbahena para vizvAsa gumAvavA lAgyA hatA. 'tamArA rokAyelA rahetA. prajA kadI na hatI teTalI jAgRta banI hatI. paisA ahIM paDyA che te laIne cAlyA jAo.' evI sUcanA maLavA A saMjogomAM mIrAbahena para Azrama choDavAnuM dabANa AvyuM lAgI. hatuM. teo potAnA paisA laI tenAthI himAlayamAM svataMtra kAma A tarapha mIrAbahena zivAlika TekarIomAM AvelA eka nAnA zarU karavA mAgatA hatAM. bApue hA to pADI, pachI lakhyuM, 'mArI AzramamAM thoDuM rahI AvyAM. temanuM mana ghAyala hatuM. azAMta, asaMmati chatAM cAlatI tArI pravRttimAM huM sAmela nathI." mIrAbahene asahAya hatuM. arthahInatA anubhavatuM hatuM. mIrAbahena pAchA lakhyuM, "eka taraphathI tame mane svataMtra karo cho, mArA paisA ApI do sevAgrAma AvyAM ane ciMtana-prArthanA-kAMtaNamAM mana parovavA cho. e paisAne jo huM vAparuM to jAhera asaMmati darzAvo cho ke pachI koziza karI. TrasTIo temane ahIMthI kADhavA IcchatA hatA. mane mArI rIte kAma karatI roko cho. A zuM?' ' mahAtmA gAMdhIjInA sahayAtrIo, 'prabuddha jIvana' phebruArI 2016no viziSTa aMka uparokta zIrSakathI prakAzita thaze A viziSTa aMkanuM saMkalana karaze gAMdhI jIvana ane gAMdhI sAhityanA abhyAsI gAMdhI vaMzaja zrImatI sonala parIkha. pU. gAMdhIjIe potAnA jIvanakALa daramiyAna svAtaMtrya, zikSaNa, rAjakIya, AdhyAtmika, sAhitya vagere aneka kSetre viziSTa pradAna karyuM. A yAtrAmAM emane aneka mahAna AtmAno sAtha maLyo ane gAMdhIjInI vicAradhArA dvArA e mahAnubhAvonuM ane ene pariNAme samagra bhAratanuM ghaDatara thayuM ane deza ane samAjane eka navI dIzA maLI. A viSayamAM aneka vidvAna lekhakonI kalame lakhAyela lekho A aMkamAM pragaTa thaze. abhyAsa lekhakone A saMdarbhe zrImatI sonala parIkhano saMparka karavA vinaMti. -09221400688. -taMtrI Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI 2016 prabuddha jIvana 29 nathI. A gALAnA bApunA patromAM lohI kADhe tevI ThaMDI dhAra che. pAchaLa rahI jApAnane aTakAve tevuM ahiMsaka baLa UbhuM karavA mATe 'ci. mIrA' nA sthAne 'Diyara misa sleDa' evuM saMbodhana paNa AvI kAma kare. temaNe bApune A lakhyuM. bApue javAba Apyo, 'tarata jAya che. pachI mAphI paNa mAge che. AvI jA." bIjI ja Trena laI mIrAbahena vardhA pahoMcyA. pahoMcyA bApunuM A valaNa mIrAbahenane ja nahIM, ApaNane paNa samajAtuM tevA ja gAMdhIjIe hAthamAM thoDA kAgaLa mUkyA. e hiMda choDo nathI. ane samajAto nathI emano ane mIrAbahenano saMbaMdha paNa. TharAvano mULa kharaDo hato. e laIne mIrAbahena alAhAbAda gayAM zuM mIrAbahenano prema mUrtipUjaka hato ? bithovana, bApu, ane javAharalAla ane maulAnAne maLI e kharaDo temane Apyo. pRthvIsiMha-koI nakkara AdhAra vagara temane cAlatuM na hatuM? dezanI A ghaTanA bApu ane mIrAbahena ekabIjAne keTaluM samajatA hatAM ciMtAthI grasta, moTA paDakArono sAmano karI rahelA bApune te darzAve che. kharaDo laI temaNe mIrAbahenane mokalyA, bIjA koIne mIrAbahenanI A asahAya dazA bhArarUpa, potAnA astitva para nahIM. mIrAbahena lakhe che, "meM kAryavAhaka samiti pAse kharaDo vAMcyo. AkramaNa rUpa lAgatI hatI? baMne vacce ghaTanAo ja nahIM, sthaLAMtaro ATalo moTo TharAva ne bApu hAjara nahIM. bApunI hAjarInA prabhAva paNa hatA, loko paNa hatA. tene lIdhe paristhiti vadhu muzkela, vaLa vagara AvA mahattvanA prazna para ekamata thaI koI cokkasa nirNaya caDhAvanArI banI jatI hatI? ke pachI baMnenI ekabIjA pAsenI para AvavAnI sabhyonI zaktinI A kasoTI hatI. A ja kAraNathI apekSAno ATalI nikaTatA chatAM meLa paDato na hato? bApu gerahAjara rahyA haze." sabhyoe carcA karI sudhArelo TharAva bApune anumAnathI vizeSa kazuM karI zakavAnI sthitimAM AvI zakAtuM mokalyo. bApune bahu saMtoSa na thayo, paNa bolyA, "cAlaze.' sevAgrAma pAchA AvyA pachI bApue mIrAbahena sAme traNa laData pUrajozamAM cAlI rahI che. vyaktigata bAbato para dhyAna vikalpa mUkyA : madrAsa jaI rAjagopAlAcArIne samajAvavA, dilhI devAnI bApune jhAjhI phurasada nathI. jaI vAIsaroyane samajAvavA, atItanuM karuNAbhInuM pRSTa potAnA ghA para mIrAe pote ja orissA jaI jApAnanA malama lagADavAno che. patro ke | pabaddha jIvana' okTobara 201pano aMka maLyo haMmezanI | AkramaNa sAme AI eka AtmakathAmAMthI pRthvIsiMha | jema te vAMcatAM AnaMda Avyo. bena sonala parIkhano lekha | asahakAra AMdolana mATe lokone prakaraNanuM ane mIrA ane | 'Agamana" vAMcyo A che vAta misa meDalIna pleDa (mIrAbena)nA | teyAra karavA. eka paLa paNa mahAtmAnA dIrgha ane vividharaMgI | bhArata AvavAnI. mIrAbene A vizvamAMthI vidAya lIdhI te | vicAryA vinA mIrAbahene trIjo saMbaMdhonuM pUruM citra maLatuM nathI, | samayano prasaMga meM mArA pravAsavarNana 'perisathI viyenA'mAM nIce vikalpa pasaMda karyo ane orissA chatAM ghaTanAo ghaNuM sUcavI jAya pramANe TAMkyo che: cAlyA gayA. orissAnuM kAma cha, bApu satata mArAbahenane eka | vaLI pAchA myunika sTezana para pahoMcI gayAM. jarmanInI | gha upayAgA na mAsanA aMtara para rAkhe che. nathI tyAMthI dUra | sarahada choDIne jevuM oNsTriyAmAM dAkhala thaIe tevuM ja paheluM sTezana | sAbita thayuM. phaLasvarUpa javA detA, nathI tenAthI pAse Ave brAuno. mane yAda AvyuM : are! A to aitihAsika gAma mIrAbahenanI dharapakaDa thaI ane AvavA detA. mIrAbahenanuM utkaTa che. hiTalara ahIM janmelo. hiTalara mULa jarmana nahoto. temane pUnAnA AgAkhAna samarpaNa vArevAre najIka AvavA | sTiyAno hato. ane ahIMyA ja gAMdhIjInA sAthI mIrAbena | pelesamAM bApu sAthe jelavAsa mAthuM pachADe che ane pachI pachaDATa |paNa che. meM caMdAne kahyuM, "cAlo, UtarI paDIe. ahIMyA hiTalaranuM bhogavavAno thayo. 'hiMda khAIne dUra thAya che. mana para paththara | gAma joIe ane mIrAbenane maLIe.' choDo'nI caLavaLane pariNAme mUkI tyAra pachI teo dezanI sevAmAM | ame hiTalaranA janmasthAnanA ghara mATe daseka jaNane pUchyuM., bApu ane amuka sAthIone parovAI jAya che. ' paNa koIe javAba Apyo nahIM. mIrAbenanuM ghara ame zodhI kADhyuM. AgAkhAna pelesamAM pUravAmAM dezamAM zuM cAlatuM hatuM? | eka pAricArikA emanI sevAmAM hatI. teNe kahyuM, 'mIrAbenane | AvyA AvyA hatA. A jelavAsa be varSa svAtaMtrya pUrvenI sauthI moTI |to maLI zakAya ema che ja nahIM. te to bebhAna avasthAmAM che.' lAMbo hato. A gALAmAM rAjakIya caLavaLa 'hiMda choDo' tenI | eka rUmamAM khATalA upara hatAM. amane kAcanI bArImAMthI | mahAdevabhAI ane kastUrabA carama sImAe hatI. bIjuM vizvayuddha | emanAM darzana karAvyAM. tethI vadhu kAMI banI zakyuM nahIM." | vArApharatI mRtyu pAmyAM. cAlatuM hatuM. jApAna pUrva sImAnI phona : 022 20142725 | mohanabhAI paTela (kramaza:). najIka AvI gayuM hatuM. | 022 26144735 | muMbaInA mAjI zerIpha mobAIla : 09211400688 mIrAbahenane thayuM ke pote paDadA Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 prabuddha jIvana jAnyuArI, 2016 jaina dharmamAM vaijJAnika dRSTikoNa mahAzatAvadhAnI munizrI ajitacaMdra sAgarajI ma.sA. [ pU. ajitacaMdra sAgarajIno paricaya : pUjyapAda bahuzruta AgamodvArakazrInA samudAyanA A munizrIe 12 varSanI vaye dIkSIta thaI jaina darzananA abhyAsa sAthe vyAkaraNa-vAya-kAvyano abhyAsa karyo che. 8 varSa sudhI manapUrvaka jJAna-dhyAna sAdhanAnA mAdhyame 22 Agamo kaMThastha karyA che. 21mI sadImAM sarva prathamavAra svayaMbhU zatAvadhAna-mahAzatAvadhAna ane ardha sahasAvadhAna karI samagra vizvanA bauddhika vargane AkarSyA che. sarasvatI sAdhanAnA mAdhyame mAInDa ane morala sudhAravA mATe risarca nyuro DaoN.nA mAdhyame vaijJAnika dRSTikoNathI karI rahyA che. lagabhaga 25 hajAra vidyArthIone sarasvatI sAdhanA pradAna karI che. ] jaina dharmanA AcAramAM, jaina dharmanA vicAramAM jaina dharmanI sajIva che. AthI jaina dharmanI mAnyatAne vaijJAnika AdhAra maLyo. kriyAmAM, kalAmAM, sthApatyamAM, jaina dharmanI saMpUrNa jIvanazailImAM samasta saSTimAM eka mAtra jaina dharma evo che ke je kahe chevaijJAnika dRSTikoNa samAyelo che. 'parasparopagraho jIvAnAM" AvI mailika vicAradhArA anya koI darzana je saMdarbhamAM vijJAna hajuya spaSTa tAraNa upara nathI AvI zakyuM pAse nathI. jaina dharma kahe che-pRthvImAM paNa jIva che. ane AthI te aMge jaina dharmae sadIothI saiddhAMtika prarUpaNA karI che. jyAre enI hatyA na karo-ene nukazAna na pahoMcADo. Aje sadIo bAda jaina dharmane UMDANathI tapAsIe chIe tyAre AjanuM vijJAna to vijJAna paNa A vAtane svIkAre che ke jamInamAM paNa jamInanA koSa ghUMTaNIye cAlatuM bALaka ja lAge che. jIvaMta hoya che. jyAre khetI vigere mATe rAsAyaNika khAtara ane - have vijJAna pazusRSTi ane vRkSasRSTine bacAvavAnI Tahela nAkhe jaMtunAzaka davAno chaMTakAva karavAmAM Ave che tyAre jamInanA jIvaMta che. vijJAnanA matAnusAra e pazuone ane vRkSone sAcavazuM nahIM koSo mRta banatA jAya che. Ama jaMtunAzaka davAo ane rAsAyaNika to AvanArI peDhInuM janajIvana jarUra khoravAze...jyAre jaina dharmae khetIthI ujjaDa banelI jamInane joIne vijJAne paNa sajIva khetIA aMge sadIothI puruSArtha Adaryo che. jIvahiMsA ane vRkSa sendriya khAtara vigerenI vAto astitvamAM - prakAzamAM lAvavA vinAzane mahA AraMbha-samAraMbha rUpe gaNAvyo che. sAthosAtha prayAso hAtha dharyA. ahiMsA paramodharma :'no ghoSa vaheto karyo che. eTaluM ja nahIM pazusRSTi jaina dharmamAM to jaNAvyuM che ke maMdiranuM, derAsaranuM nirmANa karavuM ane vRkSasRSTinuM sanmAna paNa jaina dharmamAM anokhuM che. ahIM dareka che to pahelAM te pRthvInI anujJA mAgo, kSamA mAgo, pUjA karo tIrthakara bhagavaMtonA lAMchano pazu ke pakSI ja che. dareka tIrthaMkara ane kSamA mAgI anumati laIne pachI jinAlaya aMgenI AgAmI bhagavaMtone kevalyajJAnanI prApti vRkSa nIce ja thaI che. zrI RSabha kAryavAhI hAtha dharavI. devaprabhu e rAyaNa vRkSa nIce besIne dezanA pha2mAvI jaina dharmanI kriyAo paNa ghaNI ja adbhuta che. kriyAmAM AvatuM hatI ane te paNa 99 pUrvavA2 ( kaDAmAM khamAsamaNa zrI vairAgya kalpalatA nAmanA graMthamAM jaNAvyuM che ke 6985440000000000=99 pUrva) dareka tIrthaMkara khamAsamaNa zuddha vidhipUrvaka ApavAmAM Ave to e zarIramAM mUlabaMdhabhagavaMtoe dIkSA paNa vRkSa nIce ja lIdhI hatI. eTaluM ja nahIM jAlaMdharabaMdha-uDDayAna baMdha traNeyano lAbha karAve che. yoganI dRSTie bAvIsamA tIrthaMkara zrI nemanAtha prabhue to pazuono pokAra sAMbhaLI A traNeya baMdha svAthya mATe ghaNA upayogI ane Avazyaka che. lagnanI jAna pAchI vaLAvI hatI. arthAt vijJAna je bAbate have Ama vidhipUrvakanuM khamAsamaNa AdhyAtmika dRSTie to lAbhaprada jAgati phelAvavA prayatna kare che, te aMge jaina dharmae to hajAro varSa bane ja che paNa zArIrika dRSTie paNa ghaNuM hitakArI bane che. pUrve ja majabUtIthI rajUAto karI che. kAyotsarga paNa ghaNI gahana sAdhanA paddhati che. zarIranA starathI jaina dharmae eka vAta vizva phalaka upara rajU karI ke vanaspati paNa upara haThI AtmAnA stara sudhInI yAtrA ane AtmAmAM sthira thavAnI sajIva che. hajAro varSa sudhI A vAta mAtra ne mAtra "jaina dharmanI gurucAvI eTale kAyotsarga. kAyA eTale zarIra ane utsarga eTale mAnyatA' rUpe rahI. paraMtu gaI sadImAM DaoN. . - tyAga. je kriyA dvArA ApaNe kAyAnA jagadIzacaMdra bojhe prayogo karIne e vAta * jaina dharma 'svadravya' nahIM paNa me mamatvano tyAga karI AtmahInasAbita karI batAvI ke vanaspati paNa A 'nyAya saMpanna dravya'nI vAta kare che. jo AtmalIna banavAno rAjamArga che Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI 2016 prabuddha jIvana - 31 kAyotsarga. 'uNodarI' tapa. bhagavAna mahAvIrane potAnI sAdhanA daramyAna govALe AvIne sadIothI vijJAne "AtmA' 'panarjanma' vigere bAbate nanaiyo kAnamAM khIlA ThokyA ane chatAMya teo bhayaMkara vedanA vacce paNa ja bhaNyo che. vijJAna atyAra sudhI A bAbatone haMmezAM kapoLa svastha rahI zakyA. zarIranA stare ghaTita thatI tamAma ghaTanAone kalpita ja mAnatuM AvyuM che. paraMtu hamaNAM ja thoDAM varSo pahelAM mAtra zarIra pUratI ja sImita rAkhavAnuM mahAna manovijJAna mAtra asAdhya rogonA nivAraNa mATe vijJAne pote risarca zarU karI jemAMthI jina zAsananI deNa che. vijJAna have enesthesiyA vigerenI zodha "pAsTa lAIpha rIgrezana therApI'no janma thayo. arthAt tamArA karI zarIra ane mananA kanekazanane DiskanekTa karavAnI vAta kare che. parvajanmonuM smaraNa karAvI zakatI therApI; ane have A vAta vijJAne jyAre jaina dharmae hajAro varSa pUrve A sAdhanA samAjane zIkhavI che svIkAravI ja rahI ke AtmA che. jyAre A aMge jaina dharmae hajAro ke zarIranA starathI upara kema uThavuM. varSa pUrve eka satya-tathya rajU kareluM ke "AtmA che'-"paraloka che ane zarIranA starane choDI AdhyAtmika dRSTikoNanI vAta karIe to AtmA potAnA karmone anusAra pachIno janma dhAraNa paNa karI zake kAyotsarga sAteya cakro ane kuMDalInI zaktine jAgRta karavAnI gahana che. arthAt punarjanma-pUrvajanma vigere tamAma vAto jainadharmae karI sAdhanA prakriyA che jemAM ArAdhake potAnI AdhyAtmika zaktine hatI. eTaluM ja nahIM tamArA pUrvajanmanI yAdone tame 'tAjI" paNa ujAgara karavAnI che. karI zako cho. jene "jAtismaraNa' jJAna kahevAya che. je vAta vijJAna jaina dharmanI pratikramaNa kriyA paNa ghaNI rahasyamaya che. divasa have samajye tevI vAto jaina dharmanA siddhAMta rUpe sadIothI che. daramyAna lAgelA tamAma pApothI pAchA haTavAnI pazcAtApa kriyAne eTaluM ja nahIM jaina dharmanI jIvana zailI paNa ghaNI ja vijJAna pratikramaNa kahe che. AjanuM vijJAna paNa have e vAta sAthe sahamata sabhara che. jagatanA dareka dharmo bhagavAna pAse sukha-samRddhinI mAgaNI che ke jyAM sudhI vyaktine potAnI bhUlono ekarAra na thAya tyAM kare che tyAre jaina dharma bhagavAna pAse "samAdhi maraNa"nI DImAnDa kare sudhI te vyakti aparAdhothI pAcho haTI zakato nathI. aparAdhI che. jIvanamAM khumArI ane maraNamAM samAdhinI adbhuta vAta e jaina vRttino khAtamo bolAvavA sarvaprathama e vAta aparAdhIne khyAlamAM dharmanI vizeSatA che. hovI jarUrI che ke mAre mATe A bAbato hAnikAraka che. Aje dina- mutyu e alaukika ghaTanA che. jIvanabhara tame je kAMI karo cho pratidina vadhatI jatI gunAkhorI ane ekanA eka ja gunegAro dvArA teno saravALo eTale mRtyu. jIvanabhara pApapravRtti karIne jIvanane thatI punaH puna: gunAkhorIthI AkhuMya vizva trasta che tyAre jainadharma aMte ApaNe bhagavAnane yAda karIzuM evuM mAnanArA kyAreya saphaLa eka maulika vicAradhArA rajU kare che. pratikramaNa karo - aparAdhI nathI banI zakatA, kAraNa ke mRtyu jIvananuM pariNAma batAve chemAnasanuM parivartana karo. saravALo batAve che. saravALAmAM uttara e pramANe ja AvavAno ke jaina dharmanA tapamAM paNa ghaNI vaijJAnikatA samAyelI che. A je pramANe upara AMkaDA goThavavAmAM AvyA hoya. AkhuMya jIvana dharatI upara thayelA eka mAtra bhagavAna mahAvIra ja evA mahApuruSa kALAbajAra, gorakhadhaMdhA, jUTha, mAyA-prapaMca ane AvI anekavidha che jemaNe uNodarIne paNa tapa kahyo che. bhUkhyA rahevuM ke zarIrane kaSTa pApakArI pravRttine aMte bhagavAna yAda Avaze e vAta ja zakya ApavuM ene to duniyA paNa 'tapa' kahe che. paraMtu khAdhA pachI paNa nathI. gAMdhIjIne goLI vAgI ane turata ja moDhethI zabdo nIkaLyA 2-4 koLIyA bAkI hoya tyAre ja bhojana sameTI levuM, peTa bharIne "he rAma!... jIvanamAM je rAma-nAmano jApa karyo hato, jIvanamAM je na khAvuM e paNa 'uNodarI' tapa che. jyAre AjanuM vijJAna - DaoNkTara mUlyaniSTha sadAcAro AcaryA hatA teno saravALo aMta AvI gayo. paNa e vAta kabUlI rahyA che ke jeTalA mANaso bhUkhamarAthI nathI jainadharma samAdhimaraNanI vAta kare che to sAthe-sAthe jIvanane maratA tenAthI vadhu akaLAIne khAnArA marI rahyA che. khAvAmAM saMyama aMte samAdhi prApta kema thAya? e mATenI suMdara jIvanazailI paNa AdhyAtmika dRSTie to lAbhadAyI haze ja paraMtu ethI AgaLa zArIrika jaNAve che. jemAM naitikatA, sadAcAra, nyAyasaMpanna vaibhava Adi dRSTie paNa ghaNo lAbhadAyI che. AhAra uparanA asaMyamathI zarIramAM vAtono samAveza thAya che. Aje ApaNane Thera Thera 'svadravya'thI AvatI sthUlatA-jaDatA vyaktine kALakrame rogI banAve che ane e satkAryo karyAnA ullekho sAMbhaLavA maLe che, jemake 'svadravyathI ja krama AgaLa vadhe to AyuSya paNa TUMkAve che. vizva AkhuMya jyAre jinAlaya nirmANa karAvyuM' vigere- vigere...jaina dharma 'svadravya' nahIM roja-roja navA ugI nIkaLatA rogothI vyathita che tyAre jainadharmae paNa "nyAya saMpanna dravya'nI vAta kare che. bhale thoDuM ane nAnuM satkArya eno rAmabANa ilAja sadIo pUrve ja jaNAvyo che ane te che thAya paraMtu te "nyAya' saMpanna dravyathI thaze to tenuM pariNAma khUba ja Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 prabuddha jIvana jAnyuArI, 2016 sAruM Avaze. A sAthe ja samAjamAM vadhatI jatI azAMti-udvega- eka vaijJAnikanA siddhAMta keTalo samaya sthAyI haze? te kahI zakAya kheda A badhuM ja asaMtoSane AbhArI che. ane teno nikAla 'cAya tema nathI. nyUTananI vAtane AInsTAIna khoTI sAbita karI zake saMpanna vaibhavadvArA jainadharma jaNAve che. aparigrahanI paNa vAta karIne che. A jotAM ema lAge che ke vijJAna hajuM nAnuM bALaka che je cAlatAMsamAjane zAMtinI ane samAdhinI dizAmAM jaina dharmae ja aMguli cAlatAM kyAMka paDI jAya che. bhUla karI bese che. nirdeza karyo che. eka tarapha mUDIvAda che. bIjI tarapha sAmyavAda che. vijJAna jema-jema AgaLa vadhI rahyuM che tenI dizA aMte jainadharma baMneya 'vAdo' rASTrane ane samAjane saMtapta rAkhe che tyAre jaina dharma tarapha laMbAya che. yadyapi ghaNAM sahasyone te zodhavA mathI rahyuM che, aparigrahanI amUlya vAta rajU kare che. thoDAM rahasyo zodhyA paNa che. paraMtu haju te apUrNa che. Aja rIte jIvana ane maraNa zAMti ane samAdhimaya kema bane ? tathA vijJAna AgaLa vadhaze to eka divasa jarUra tene zarIranA starathI samAjamAM ane rASTramAM zAMtino laya kevI rIte jaLavAya ? samasta AgaLa vadhI AtmAnI vAta sudhI paNa pagalAM bharavAnA zarU karaze vizvamAM zAMtino rAjamArga kevI rIte sthapAya? A tamAma praznonA ane bhagavAna mahAvIrane vizvanA Adya mahAna vaijJAnika ghoSita sacoTa uttara ApaNane jaina dharma taraphathI maLI rahyA che. kare to paNa AzcaryanI vAta nathI. kAraNa ke jaina dharma bilakula vikAsalakSI vijJAna dina-pratidina pragati karI rahyuM che. chatAMya vaijJAnikatA sabhara che. * * * vaiSNavajana to tene kahIe..." pUjya mahAtmA gAMdhInI 68mI puNyatithie zabdAMjali | | pannAlAla cheDA. thoDA divasa pahelAM 'vaiSNavajana to tene kahIe...' nAmanI nAnI ja nahi, pratyeka dharmanI Avazyaka kriyAomAM pAramitAne prApta karavA pustikA maLI. "kacchamitra'mAM prasiddha thayela lekha ane A kAvyanA mATe aMtima lakSya hoya che. navatara prakalpa dvArA samagra janasamAja, khAsa karIne bALakonA jaina dharmamAM A viSayonuM ati sUkSma vizleSaNa, viSayonA aneka jIvanamAM uttama mAnavIya guNonuM AropaNa thAya e dRSTie vividha prakAro, peTA prakAro dvArA dhArmika ane AdhyAtmika dRSTithI karAyuM mAdhyamo dvArA A gItano pracAra ane prasAra thAya e viSayaka che. temAMya, AhAra pANInI sUkSma maryAdA duniyAnA anya koI sAhitya maLyuM. dharmamAM jovA maLatI nathI. bhagavAna mahAvIre ahiMsAnI bhAvanAne sAhitya to mArA abhyAsakALanA samayano viSaya hato. varSothI mAnava dayA pUratI sImita na karatAM samagra vizvanA tamAma jIvo narasiMha mahetAnuM A kAvya vAMcuM chuM paNa, kyAreya nirAMte palAMThI pratinI dayA sudhI tene vistArI che. spaSTa che ke, hiMsA vinA eka vALIne zAMtithI e kAvyanuM arthaghaTana karyuM na hatuM. pustikA maLatAM, kSaNa paNa jIvana na TakI zake eTale "alpatama' hiMsAnuM dhyeya svIkArAyuM kAvya mamaLAvatAM kaMIka navI ja anubhUti thaI. che. hamaNAM "jaina dharma ane anya dharmanI Avazyaka kriyAo' viSayanI mULa vAta karavI che 'vaiSNava jana to tene kahIe" kAvyanI. chaNAvaTa karato "prabuddha jIvanano aMka vAMcato hato. jaina dharmamAM gAMdhIjInuM samagra bhavya jIvana A bhajanathI prabhAvita che. temaNe AtmAnA kramika vikAsanA sAmAnya kakSAthI sarvocca kakSA sudhInA A bhajanane mAtra potAnI prArthanA pUratuM sImita na rAkhatAM samagra mahattvanA guNasthAno dvArA vyaktinI AtmaramaNatA ane samabhAvI bhAratanuM bhajana banAvyuM. A bhajanamAM rahelI UMDI mArmikatA ane mAdhyasthatA, parISaho para vijaya apAve che. AdhyAtmikatA vizvanA tamAma graMthonA sArarUpa che ema kahIe to bhagavAna mahAvIra svAmIe AtmasAdhanAmAM pravRtta thavA pAMca khoTuM na gaNAya. zrI morArIbApue to A bhajanane aDhAra adhyAyanI aNuvrata, traNa guNavrata ane cAra zikSAvrata ema bAra vratonuM nirUpaNa "gItA" sAthe sarakhAvyuM che, tenA dareka caraNamAM eka eka adhyAya karyuM che. ahiMsA, satya, asteya, brahmacarya ane aparigrahane jaina jevuM jJAna bharyuM che. dharmamAM pAMca mULa guNa rUpa tarIke oLakhavAmAM AvyA che. A manamAM soMsaravA UtarI jAya tevA A zabdo; (1) je pIDa parAI guNasamUho dvArA samatA, kSamA, namratA, dayA, karuNA, saraLatA, jANe re (2) para du :khe upakAra kare (3) mana abhimAna na ANe (4) saMtoSa, vinaya, zAMti Adi aneka guNono abhyAsa vadhatAM utkRSTa sakaLa lokamAM sahune vaMde (5) niMdA na kare kenI (6) vAca-kAcha mana AcAra saMhitA pALavAmAM A guNo sahAyarUpa bane che. mAtra jaina nizcala rAkhe (7) samadaSTi (8) tRSNA tyAgI (9) parastrI jene Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI 2016 prabuddha jIvana | 33 mAtare (10) jIhvA thakI asatya na bole (11) paradhana nava jhAle koTI sudhI pahoMcADI zake evI zakti rahelI che. hAtha (12) moha, mAyA vyApe nahi (13) daDha vairAgya jenA manamAM kAvyamAM nathI koI AMTIghUMTI, nathI koI garbhita artho ke agharAM (14) rAmanAma zuM tALI lAgI (15) sakaLa tIratha jenA tanamAM zabdonI bharamAra, nathI koI tattvajJAna ke vidvatAno bhAra. samajavA (16) vaNalobhI (17) kapaTarahita (18) kAmakrodha nivAryA re. mATe nathI koI gurunA upadezanI jarUra. emAM darzAvela guNo gAMdhIjIe ApaNA jIvana vahevArane upayogI evA agiyAra mANasane sAco zrAvaka banAvI Ape, sAco vaiSNavajana banAvI vratone judAM tAravyAM che. A agiyAra vrato eTale satya, ahiMsA, Ape. nathI emAM koI narakano bhaya ke svarganI lAlaca, saraLatA asteya, aparigraha, brahmacarya, jAtamahenata, aspRzyatA, abhaya, ane saccAIno A mahAgraMtha che. svadezI, asvAda ane sarvadharmasamabhAva. nirasiMha mahetAnA mAnuM chuM ke kAvyamAM raheluM vicAronuM mulAyama pota AjanA kSetra kavikarmamAMthI udbhavelAM A guNone kAraNe gAMdhIjI chAtI ThokIne ane kALane jarUra sparzaze. azubha adhyavasAyomAM paDI gayelAM cittane kahI zakatA ke "Izvare mArI prArthanAno javAba Apyo na hoya evuM tenAthI mukta karIne zubha uccatama adhyavasAyomAM prasthApita karI kadI banyuM nathI." Apaze. vyaktinA puNyakarmono prabhAva vadhaze. pApakarmono prabhAva uttama mAnava jIvana ane Adarza vyaktitvanI oLakha para prakAza ghaTato jaze, kaSAyonuM upazamana thatuM jaze. jIvAtmA jANe kamarahita pADatuM A mAtra AdhyAtmika bhajana nathI, mUlya zikSaNa mATenuM uttama thayo hoya tevI nirmaLatA prApta karI zakaze. bhAthuM temAM samAyeluM che. dezakALane anusarIe to sAMprata jIvanamAM zAstrone koIpaNa dharmanI paribhASAmAM DhALo, artha eka ja haze; A guNo tenI AvazyakatA dvArA bhagavAna mahAvIranI ahiMsA, jIvananuM pratikSaNe avalokana ane doSonuM zodhana. * * * prema ane karuNAnI bhAvanAmAM vyaktine tenA jIvanamAM enI carama phona naM. : 022-23523328. mo. naM. : 9820284044. mAvajIbhAI sAvalA pUchavA jevuM ThekANuM uDaoN. gulAba deDhiyA [ mAro pU. mAvajIbhAI sAtheno lagabhaga paccIsa varasano saMbaMdha. gItA dIdIe A amUlya saMbaMdha mane pakaDAvyo. emanI sAthenA dIrgha patronI mArI yAtrAe mane aMdarathI vikasAvyo che. "prabuddha jIvana'nI javAbadArI svIkArI tyAre mAvajIbhAIe mane gajabanuM protsAhana ApyuM hatuM je vartamAna sudhI dhabakatuM rahyuM. sAce ja mAvajIbhAI pUchavAnuM ThekANuM hatuM. kacchamAM jaina sAhitya samAroha yojAyo tyAre emanA darzana karavAnI taka mane maLI hatI. jANe gItAnA koI sthitaprajJa RSi ! bahuzruta mAvajIbhAI pratyeka arthamAM prAjJa ane prabuddha puruSa hatA. emanI sAthenA patravyavahArono saMpUTa prakAzita thavo joIe. gujarAtI bhASA ane tattvajJAna pipAsu mATe e najarANuM banI raheze. A divALInA divasa daramyAna gItA dIdI yoga zibira mATe kacchamAM hatAM tyAre phona upara meM sUcana karyuM ke, "kacchamAM cho to mAvajIbhAIne maLatA Avajo ne!' AvA prAjJa puruSo ApaNane aMdarathI bolAvatA hoya che. e bhavya AtmAne koTi koTi vaMdana. cAlo, RjuhRdayI vidvajana gulAbabhAInI zabda AMgaLI pakaDI ApaNe mAvajIbhAIne hANIe. -dhanavaMta. ] kArataka suda cothanA divase, 14 navembara 2015nA roja, bIjA pitAjInI anAja kariyANAnI dukAna muMbaInA kAlAcokI mila divasanI taiyArI eTale jJAna pAMcamanI taiyArI mATe mAvajIbhAI vistAramAM. zALAno abhyAsa masjidabaMdara vistAranI pAlAgalI upaDI gayA. ApaNA mATe jJAna pAMcama ke lAbha pAMcama varSamAM eka jainazALAmAM. 1949mAM mATuMgAnI rUiyA kaoNlejamAM AsanA prathama divasa Ave paNa emane mATe to pratyeka dina jJAna pAMcama. pratyeka varSamAM abhyAsa adhUro choDyo. nokarI, vyavasAya, muzkelIo, paLa jJAnopAsanAnI paLa. 85 varSanuM AyakhuM kevuM bharyuM bharyuM, anubhavo, sthaLAMtara badhuM sAthe cAlyuM. te vakhate vikAsa pAmI rahelA prasannatAsabhara hoI zake eno eka jIvato jAgato dAkhalo ApaNe gAMdhIdhAma zaheramAM sthAyI thayA. pachI tyAM ja palAMThI vALIne beThA. joyo te mAvajIbhAI. gAMdhIdhAma ane mAvajIbhAI be nAma cAhakomAM sAthe bolAya che. tA. 20-9-1930nA dine kacchanA nAnI tuMbaDI gAme emano kaoNleja choDI hatI, abhyAsano rasa nahoto choDyo. tethI varSo janma. mAtAnuM nAma lAIbAI ane pitAnuM nAma kezavajIbhAI. pachI pUrepUrA gRhastha thayA bAda vidyArthI banyA. 1968mAM rAjakoTanI Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 prabuddha jIvana jAnyuArI, 2016 dharmendrasiMhajI kaoNlejamAMthI philasUphInA viSaya sAthe ema.e. thayA. ApaNe sAruM vAMcIe, game to mamaLAvIe, kyAreka koIne vAta dara zani-ravivAre gAMdhIdhAmathI rAjakoTa vargo bharavA jatA. e dara karIe pachI bhUlI jaIe. mAvajIbhAIno ilama ahIMthI judo paDe, saptAhanI lAMbI musApharIo vidyAprIti darzAve che. e to AkhA lekhanI sArabhUta vAtane mArka karI le, utAro karI le. mIrAMbAIe lakhyuM che : "beThI ThekANuM karI." mIrAMbAIe to ene lagatA potAnA vicAro sAthe ja noMdhI le. emAMthI 'vAcanavizva bhaktimAM aThe dvArakA karI hatI. mAvajIbhAIe vidyAnaMdamAM beThaka jharukho' jevuM mAtabara pustaka banyuM che. A vAcanano zokha emane jamAvI. cAno vepAra karatI emanI dukAna "N-45" cAhako mATe tera varSanI kizora vayathI pitAjInA protsAhanathI jAgyo hato, je cAhanI beThaka banI gaI. dukAnanA aMdaranA bhAgamAM moTI khurazI jIvanabhara tAjo ne tAjo rahyo. uttama graMtho vAMce, emanuM aMgrejI para besI emaNe carcA-vicAraNA, jJAna-goSThi, patra lakhavA ghaNuM ja sAruM. lakhAvavAno avirata yajJa Adaryo hato. emanI pAse jANItA ke pacAsa hajAranI saMkhyA kone kahevAya? eTalA patro ajANyA, vidvAna ke gAmaDiyA koIpaNa Ave. ni:saMkoca vAta mAMDe. mAvajIbhAIe lakhyA athavA emanA para cAre dizAethI AvyA carcA kare. mAvajIbhAI badhA pAsethI pAmavA tatpara ane pamADe hatA. posTamenanI sAikalanI ghaMTaDIno raNakAra jIvanamAM cetanAno paNa kharA ja. emanA kAna moTA ane zobhAyamAna hatA. saMcAra karato hato. potAne maLelA patra para rabbara sTempa mAre, mAvajIbhAI tattvajJAnanA aThaMga abhyAsI paNa zuSka jarAya nahi. jemAM patra maLyAnI tArIkha ane javAba vALyAnI tArIkha noMdhelI vAda kare vivAda na kare, saMvAda kare. vAMcavAmAM to emane koI na hoya. cIvaTa, vyavasthA to emanA jigarI ojAra. mAvajIbhAInA pahoMce. jIvanarasano jIva. kalAkAro, sAhityakAro, citrakAro, bacapaNathI mitra te DaoNkTara girIza vIchIvorA. DaoNkTara sAheba noMdhe anekAneka mATe kacchanI mulAkAtamAM A tIratha to kharuM ja. che ke, amAro vividha viSayo para 45 varSa sudhI patravyavahAra avirata emanA lekhana ane anuvAdanA pustakonI saMkhyA 75thI vadhu cAlato rahyo. lagabhaga vIseka hajAra patro arasaparasa lakhAyA haze. che. hajI apragaTa sAhitya paNa che. eka eka kSetranA diggajo sAthe maitrI ane patravyavahAra emanA gurjayepha, khalIla jibrAna, ozo rajanIza, vipazyanA, jhena svabhAva ane jJAnanI sAkha pUre che. DaoN. vIchIvorA, marmajJa kavi mArga, je. kRSNamUrti, AnaMdaghanajI, tAo philasUphI, sokreTIsathI ramaNIka somezvara, upAdhyAya zrI bhuvanacaMdrajI ma.sA., prabhAzaMkara sAtra, jJAnezvara, ravIndranAtha, jainAgama badhuM ja emanA lekhanamAM phaDake jevA anekano samAveza thaI zake. Ave che. mAvajIbhAI zailIkAra nahotA. sIdhuM, saraLa, soMsaruM emane saMgIta ruci hatI. jUnI philmonA gIto vAraMvAra sAMbhaLe. lakhanArA. roja lakhe-lakhAve. zrutalekhana ApavAmAM pAvaradhA. kadI na kahyuM, mArI pAse samaya nathI. bahu kAma che. badhuM Ayojanabaddha bolatA jAya, vAkya na tUTe, pharI na lakhavuM paDe, na maThAravuM paDe. paNa jaDatA kyAMya nahi. mAvajIbhAI jevAnI sobate samaya paNa tethI ja emanA lekhanamAM vAtacItano, saMvAdano raNako maLe che. rAjI thayo haze. ApaNe emane samayamitra kahI zakIe. TUMkuM lakhyuM, ahIM mane DaoN. ramaNalAla zAha ane zrI vADIlAla DagalI yAda Ave mArmika lakhyuM, bharapUra lakhyuM. bhASAMtara karIne bhASAonA aMtara che. teo paNa zrutalekhana ApavAmAM mAhira hatA. ghaTADyA. mAvajIbhAIne lahiyA paNa evA maLyA ke emanI vANIne mAvajIbhAIe koI kaMThI na bAMdhI, AkAza jevA mukta, pANI yathAvata bhASAzuddhi sAthe jhIlIne lakhyuM. mAvajIbhAI potAne jevA tarala, pavana jevA prasanna rahyA. Adara sauno karyo paNa pote sAhityakAra mAnatA ja nahotA. koI paNa prakAranI moTAIno darpaNa jevA, pratibiMba dekhADe paNa pote aMjAI na jAya chelle to dhakhAro nahi. pote je khAdInA vastro paheratA e khAdIno Adarza nirlepa ja rahe. sahajatA e ja emano zreSTha guNa hato. emanA parivAre emanI pAradarzaka jIvanazailImAM badhAne jovA maLato. koI jUthabaMdhI emane pArAvAra madada karI. emanA umadA svabhAva ane ajoDa nahi. sarvamitra. bhAgye ja koI saMsthAmAM joDAyA haze, samAraMbhothI, zokhane pUro karavAmAM sadAya sAtha Apyo. mAvajIbhAI bhASaNothI, jojano dUra. sanmAna na svIkAre. sAdara nA pADe ane navoditonA, yuvAnonA kharA cAhaka kharA protsAhaka hatA. preraNA nA pADI che tenuM gANuM paNa nahi, kyAMya ullekha paNa nahi. Ape. samajAve, mArga dekhADe pachI pote haTI jAya, Agraha kazAno mAvajIbhAI mULa vAcanano jIva. dara mahine trIsa-cALIsa nahi. vijJAna, arthazAstra, vaidaka, saMgIta, dharma badhA ja emanA jeTalA sAmayika to saheje vAMcI le. akhaMDa AnaMda, pagadaMDI, rasanA viSaya. navuM navuM zIkhavAnI emanI jijJAsA lIlIchama hatI. vicAravaloNuM, navanIta samarpaNa, riDarsa DAyajesTa, kumAra, haribhAva, tethI ja sarva kSetranA mitrone mAvajIbhAI potAnA lAgatA. paraba, bhUmiputra vagere anekAneka. mAvajIbhAI sAcA arthamAM anekAntavAdI hatA. je kaMI vAMce, je Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI 2016 prabuddha jIvana anubhava thAya, je sAMbhaLe badhAmAMthI sAra grahI le. navanIta tAravatAM jatAM ghaNAM mATe pUchavAnuM ThekANuM gayuM che. AvaDe. mULabhUta to tattvajJAnanuM kAThuM emane madade AvyuM. jIvana, enI buddhimAM namratA hatI. lAgaNImAM viveka hato, vidyAmAM karma, jagata, saMbaMdha badhA vize hakArAtmaka valaNa rAkhatA. tethI to DahApaNa hatuM ane emanI karmazIlatAmAM sonA kalyANanI bhAvanA kahI zakatA: jIvana eTale jIvana eTale jIvana. emanA anuvAda hatI. eTalA saraLa ane rocaka hatA ke 'eTTInI rojanIzI' jevA pustakanI kacchI bhASA ane kacchI saMskRtine ujAgara karatuM "kaccha kalAma" cAra AvRttio thaI che. kavivara ravIndranAtha vizenI jIvanakathA nAme eka sAmayikanuM prakAzana thoDA varSo mATe karyuM. e sAmayike mATe keTakeTaluM vAMcyuM haze e to e pustaka vAMcatAM ja aMdAja Ave. eka Adarza sAmayikanI vyAkhyA bAMdhI ApI. sAhityanI bhUmikA sAdhu-sAdhvI bhagavaMtone tattvajJAnanuM uttama mArgadarzana ApI nirmANa karI ApI. sAhityarasiko e sAmayikane hajI yAda kare zakatA. jijJAsu sAdhusaMtane marmanI vAta cIMdhI zakatA. koI vyakti che. emanI pAse aMgata salAha mATe jAya to ene paNa samyaka mArgadarzana jJAnapAMcamanA e AtmAne mArA bhAvapUrvaka vaMdana hajo. * ApI dharapata ApatA. eTale ja thAya che ke, upaniSadano mANasa, 18/64, manISa kAverI, manISanagara, cAra baMgalA, corAno mANasa, vAtaDAhyo, jJAnaDAhyo, jIvanarasasabhara mANasa aMdherI (ve.), muMbaI-400053,mo. 9820611852 svarNima hai vallabhIpura kA itihAsa 1mahendra phumAra masta cIna Adi dezoM se Ane vAle vidyArthI yA zodhArthI kevala nAlaMdA ne bhArata kA bhramaNa kiyA aura ve vallabhI meM bhI Ate rahe. meM hI Ate the, aisA kahanA kucha ThIka nahIM lagatA, kyoMki taba vallabhI ke itihAsa ko jaina graMtho meM dekhuM to patA calatA hai ki bhArata meM ucca zikSA ke kaI anya kendra bhI maujUda the. pUrva meM nAlaMdA zrI mahAvIra nirvANa ke 980 varSa pazcAt (vi. saM. 511 meM) zrI ora pazcima meM takSazilA ke alAvA ucca adhyayana ke anya kendro meM devardhigaNi kSamAzramaNa va anya 500 vidvAna AcAryo ne yahAM para bhI videzI vidvAna Ate rahe the. zrIsaMgha ko upasthita kara jaina AgamoM ko prathama bAra lipibaddha kiyA. itihAsa gavAha hai ki nAlaMdA ke samakakSa va samakAlIna kaI yahAM ke graMtha bhaMDAra meM taba aneka hastalikhita graMtha the, esA anya suvikhyAta kendra isa deza meM vidyamAna the jinake nAma hai: zrIjinabhadragaNi kSamAzramaNa ne ullekha kiyA he. "vizeSAvazyaka 1. vikramazilA ke nAma se bhAgalapura (bihAra meM) bhASya' graMtha kI racanA bhI yahIM huI thI. "zatruMjaya mahAtmaya' graMtha ke 2. puSpagiri ke nAma se kaliMga (oDIzA meM), racayitA AcArya dhanezvara sUrijI ne yahAM kI rAjyasabhA meM sammAna 3. udAMtapurI mahAvihAra (magadha), pAlavaMzIya rAjA dharmapAla pAyA thA. dvArA vIM sadI se sthApita saMvata 845 ke lagabhaga gurjarapati hammIra ke samaya, zatruMjaya 4. somapura, mahAvihAra (baMgAla), pAlavaMzIya rAjA dharmapAla tIrtha kI taleTI kahalAne vAle vallabhIpura kA patana huA thA. dvArA vIM sadI meM sthApita pracalita AlekhoM kI paridhi se haTa kara merI vinamra abhyarthanA 5. dakSiNa meM trivendrama ora kocIna ke kendra hai ki vallabhI meM huI dharmasabhA meM 500 kI saMkhyA meM dhuraMdhara AcArya, uparokta ke alAvA jaina darzana ke jJAnavardhana kA saba se darzanAcArya, vAcanAcArya, vibhinna pIThAsIna zramaNa tathA kaI marmajJa mahattvapUrNa kendra thA vallabhIpura. pavIM sadI meM guptavaMza ke rAjya kI muni bhagavaMta bhI avazya sammilita rahe hoMge jinake nAmAdi samApti ke bAda saurASTra ke vallabhIpura meM sthita ucca adhyayana ke itihAsa kI paratoM meM chipe hai. usa kAla kI viduSI sAdhdhiyoM kI isa zikSA kendra ne pUrI khyAti prApta kI tathA 6vI se 12vIM sadI nAmAvalI kI bhI khoja honI cAhie. vallabhI kI uparokta taka vallabhI ko pazcima kA nAlaMdA mAnA jAtA thA. dharmasabhA ke AsapAsa ke samaya meM hI parama viduSI sAdhvI mahattarA hAlAMki vallabhIpura ko magadha kI rAjasattA se kucha bhI lenAdenA yAkinI kA bhI vicaraNa ina pradezoM meM huA thA. ataH vallabhIpura nahIM thA, phira bhI cInI yAtrI zUnasAMga aura IisiMga, donoM hI kI dharmasabhA meM kucha viduSI sANviya kI zirakata se IMkAra karanA kramazaH vallabhI meM Akara ke the. unhoMno vallabhI ora nAlaMdA ko muzkila hogA. * * * anya saba se accha adhyayana kendroM ke samAna hI mAnA. IsvI sana 263, sekTara 10, paMcakUlA-134113 hariyANA. 400 se 700 ke bIca aneka cInI yAtriyoM aura bauddha bhikSuo mo. 093161-15670 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 prabuddha jIvana jAnyuArI, 2016 zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha dvArtha 81 mI paryuSaNa vyAkhyAnamALAnuM Ayojana (tA. 10 sapTembara 2015 thI tA. 17 sapTembara 2015) pacamo divasa : tA. 14-9-2015 : vyAkhyAna - vimuM * viSayaH ApaNuM jIvana ane jaina dhyAna * vaktA H zrImatI jAgRti ghIvAlA * dhyAna e atyaMtara tapa ane karmanirjharInuM sAdhana che. [ jAgRtibahena ghIvALAe jaina dharmanA viSaya sAthe ema.e.nI DigrI meLavI che. temaNe ema.philanI DigrI paNa meLavI che. hAla teo sI. yu. zAha yunivarsiTImAMthI 'jena dhyAna' viSaya upara pI.eca.DI. karI rahyA che. ] zrImatI jAgRtibahena ghIvAlAnuM A vaktavya A aMkamAM prakAzita che. jijJAsune vAMcavA vinaMtI. pAMcamo divasa : tA. 14-9-2015 : vyAkhyAna - dasame * viSaya H jaina dharma ane bhagavadgItA * vektA : zrI sureza gAlA * gItAmAM jainatvano AtmA soLe kaLAe khIlyo che. [ sureza gAlAe baMdhu tripuTInA kIrticaMdra mahArAja pAse jaina dharmano abhyAsa karyo che. gItA, upaniSada, pataMjali yogazAstra, saMtasAhitya ane sUphI paraMparAno abhyAsa karyo che. temaNe mekaNadAdAnI kacchI sAkhIono gujarAtI anuvAda - anahadanI bArI, maramano malaka ane navapadanI oLI pustako lakhyA che. "asImane AMgaNe' pustakane gujarAtI sAhitya akAdamInuM pAritoSika prApta thayuM che. ] sureza gAlAe "jaina dharma ane bhagavagItA' vize vyAkhyAna ja che. baMnenuM dhyeya samAnatAnI prApti ane rAgadveSathI mukti che. ApatA jaNAvyuM hatuM ke, mana ja baMdha ane mokSanuM kAraNa che. vacana saMtabAlajIe kahyuM che ke gItAmAM jainatvano AtmA soLe kaLAe ane kAyA to bAMdhI zakIe paNa manane bAMdhavuM muzkela che. bhavabhramaNanuM khIlyo che. gItA mAtA ane AcArAMga sUtra pitA che. te saMskRti kAraNa paNa mana bhramaNa ja che. je manane jIte che te pAMca jJAnendrIyane vizvavyApI che. gItA ahiMsAmAMthI udbhavI che. gItA badhA dharmo jIte che. pAMca karmendrIyane paNa jItI zake che. je kriyA karavAthI rAgadveSa mATe sArvabhauma graMtha che ema saMtabAlajI umere che. jIvananA aMgata laghu thaIne nAza pAme te jinAjJA che. rAgadveSa nAza pAmatA samatA prazno ja nahIM paNa sarva kSetronA sarva praznonA uttara temAM maLe che. Ave che. samatA pragaTe te ja jainadharma che. tethI jainadharmamAM samatAnA jaina dharmanuM je cAritra che te gItAno karmayoga che. AtmabhAvamAM ArAdhakane zramaNa kahe che : digambara AcArya jhoendue "yogasAra" sthiratA e cAritra che. gItAmAM sthitaprajJa che e ApaNA jaina dharmanuM pustakamAM lakhyuM che ke AtmabhAvamAM sthira thavuM e dharma che ane tenAthI kevalajJAna che. mokSa maLI zake che. teo vadhumAM kahe che ke Atmastha vyakti karma amerikAnA mahAtmA thoro kahe che ke duniyAmAM gItA jevo graMtha karatI hovA chatAM karmathI baMdhAtI nathI. A vAta samajAya to gItAne lakhAyo nathI. paMDita sukhalAlajI kahe che ke kRSNa karmavIra che, jyAre samajavAmAM saraLatA paDaze. samatA tamArA dharmamAM na Ave to te mahAvIra dharmavIra che. zuddha dharma ane zuddha karma eka ja che. temAM bheda dharma nathI. zvetAmbara paraMparAnA AcArya cidaMtAcAryae lakhyuM che ke che, paraMtu viruddha nathI. ApaNe karmasaMnyAsanI vAta karIe chIe paraMtu kevaLajJAna mAtra samatAthI ja Ave. jaina dharma eTale rAgadveSathI mukti zrIkRSNa kahe che ke koIpaNa vyakti karma karyA vinA rahI zakatI nathI. dvArA samatAnI prApti. gItAnA trIjA adhyAyanA 34mA zlokamAM tapasvI dhyAna ke samAdhimAMthI bahAra Ave pachI tene annanI jarUra zrIkRSNa arjunane kahyuM che ke dareka indrIyane potAnA rAgadveSa hoya che. paDe ja che. kabIra vaNakara ane mIrAMbAInA guru rohIdAsa camAra tuM tene vaza thato nahIM. AtmasAkSAtkAranA mArgamAM rAgadveSa carmakAranuM kAma karatAM hatAM. zrIkRSNa jANatA hatA ke arjuna kSatrIya avarodharUpa che. karma AsaktinA tyAgathI rAgadveSathI mukta thavAya hato. temanI sAme jo sagAM na hota to vadha karavAmAM koI vAMdho che. jaina paraMparAmAM karmasaMnyAsano mArga che. karmaAsaktino tyAga nahoto. arjunano vairAgya mohagarbhita che. te kSaNika AvegamAMthI ane karmasaMnyAsa alaga alaga dekhAtA hovA chatAM vAstavamAM eka sarjAyo che. arjunano A palAyanavAda che e zrIkRSNa jANatA hatA. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI 2016 prabuddha jIvana zrIkRSNa jANatA hatA ke A niyatinA mujaba nathI. tethI zrIkRSNa mAravA davA to levI ja paDe. maleriyAnA jaMtu mAravA hiMsA che? arjunane kahyuM ke tAre Asakti ane rAgadveSa tajIne paramatattva sAthe Arogya mahattvanuM che. samAjamAM zAMti ane sadAcAra jALavI rAkhavA saMlagna thavAnuM che. niyatie ApeluM karma karavAnuM che. gItAnA bIjA aniSTa tattvonI hiMsA jarUrI che. zrIkRSNa kahe che ke sarva ArAmano adhyAyanA 37mA zlokamAM kahevAyuM che ke anAsaktabhAve kareluM karmae parityAga kare te bhakta mane priya che. zrIkRSNa phaLanI AzA vinA baMdhana nathI. pravRtti nahIM vRtti karma baMdhananuM kAraNa che. kriyA nahIM karma ke puruSArtha karavAno upadeza Apyo che. jaina dharma kahe che ke, koI paNa kriyAmAM rahelA mohane choDavo joIe. jaina sUtramAM airyApathIkI kAryanI phaLazruti mATe pAMca kAraNa kALa, svabhAva, niyati, puruSArtha (moha vagaranI kriyA) ane sAMprayIka (moha sAthenI kriyA)nI vAta ane bhAgyanI jarUra paDe che. anAsaktapaNe niraMtara karma karavAnA che. eryApathIkI kriyA karavAthI karmabaMdhana thatuM nathI. bhagavAna zrIkRSNanA upadeza aMge jaina sUtro kahe che ke jayaNApUrvaka mahAvIranA samayamAM yajJamAM pazubalino rivAja hato. tethI temaNe (anAsakatapUrvaka) cAle che, bole che, sUe che ane khAya che te pApakarma ahiMsAno upadeza Apyo. zrIkRSNa arjunane durjanono nAza karavAno bAMdhato nathI. kRSNamUrti tene "coisalesa averanesa'thI karma karavAnuM upadeza arjunane Apyo hato. mahAvIra 'phijhIzayana' hatA. zrIkRSNa kahe che. jaina dharma kahe che ke samatAthI samaNa thavAya che. paramatattvamAM samaye 'gAMTha moTI hatI tethI teo 'sarjana' banyA hatA. jaina dharmamAM ramaNa thavAthI brAhmaNa thavAya che. AtmajJAnathI muni thavAya che ane mahAna kAlikAcArya 1500 varSa pahelAM ujjainamAM thayA hatA. temanA tapathI tApasa thavAya che. gItAnA zlokamAM kahevAyuM che ke AtmA sAdhvIbahena rUpavatI hovAthI rAjAe temanuM apaharaNa karyuM hatuM. zastra vaDe chedI zakAto nathI, agni bALI zakato nathI, pANI bhIMjavI tyAre kalikAcAryae zakonI madada laI rAjA sAthe yuddha karI bahenane zakato nathI ane havA sUkavI zakatI nathI. je janme che tenuM mRtyu mukta karAvI hatI. tyAra pachI temaNe pharI sAdhuveza dhAraNa karyo nakkI che. mRtyu pAme che teno janma nakkI che. janma pahelAM apragaTa hato. ahiMsA kSamya che. ahiMsAe dharmanuM pAsuM che paNa dharma nathI. hova cho. janma pachI pragaTa thAva cho. mRtyu pachI apragaTa thAva cho, dharma bace to ahiMsA bacaze. bImAra paDIe tyAre maleriyAnA jaMtu temAM zoka karavo nahIM. tenuM kAraNa A TALI zakAya ema nathI. 'chaThTho divasa : tA. 15-9-2015 : vyAkhyAna - ogayAramuM * viSaya : mahAtmA gAMdhI ane zrImad rAjacaMdra * vaktA : sonala parIkha 0. zrImad rAjacaMdra ane gAMdhIjInA jJAna ane vyaktitvano pAra pAmavo muzkela [ mahAtmA gAMdhIjInA vaMzaja sonala parIkhe gujarAtInA viSaya sAthe ema.e.nI DigrI meLavI che. ema.e.mAM temane suvarNacaMdraka maLyo hato. "navanIta-samarpaNa' sAmayikamAM thoDo samaya kAma karyA pachI hAla teo 'janmabhUmi' dainikamAM kAma kare che. temaNe 350 jeTalA pustakonuM vivecana karyuM che. ] zrImatI sonala parIkhanuM vaktavya A aMkamAM prakAzita karela che. jijJAsune vAMcavA vinaMtI che. ' chaThTho divasa: tA. 15-9-2015 : vyAkhyAna - bIra, * viSayaH mAta ane sAdhaka : vaktA : pU. yogIzrI amaranAthajI 0. paramAtmA ane ApaNI vacce ajJAta ane ahamanA be paDado che [ ArkITekTa ane inTiriyara DijhAinarano dhIkato dhaMdho choDIne temaNe varSa 2009mAM yogI amaranAthajI nAma dhAraNa karyuM che. teo dharma ke saMpradAyamAM mAnatA nathI. tapovana, RSikeza ane uttarAkhaMDamAM tapasAdhanA mATe jAya che. bhautikatA choDIne teo paramasukha, paramaAnaMda ane AtmAnI zodhamAM nIkaLI paDyA che. ] yogIzrI amaranAthajIe "mana ane sAdhaka' viSe vyAkhyAna 600 karoDa jAtanA mana che. vizvamAMnA dharmanA pustako vAMcavAmAM ApatAM jaNAvyuM hatuM ke mana ApaNane bhramita kare che. mana eka pachI 21 janma pUrA thaI jaze to paNa vAMcavAnuM pUruM nahIM thAya. manane eka AzA dekhADaze. mRtyu samaye kaheze mArI pAse ApavA jevuM kaMI jANavA tenA guNa avaguNa jANo. ApaNuM mana che te ApaNo svabhAva ja nathI. ApaNe zAstra, dharma, DigrI, dhaMdho ane pratiSThAne jANIe che. mRtyu samaye je vicAra haze evuM mana AvatA bhavamAM maLaze. chIe paraMtu manane oLakhatA nathI. caMcaLatA, cAlAkI ane caturAI manamAMthI krodha ane vikArane kADhavA muzkela che. tenA mATe AmUlAgra e mananA guNo che. vizvamAM 600 karoDa loko che. te rIte vizvamAM parivartana lAvavuM paDe. mana upara dharmanA saMskAra pADo. AdhyAtmanA Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 prabuddha jIvana jAnyuArI, 2016 pagathiyA upara caDhavA dharmanA - 'ghara beThAM vyAkhyAnonuM zravaNa karo , karo. sAdhanA e paramAtmA sAthe saMskAranI jarUra che. paramAtmA premano gupta saMbaMdha che. premikAne ane ApaNA vacce ahama ane * 81mI vyAkhyAnamALAnA badhAM ja vyAkhyAno Apa saMsthAnI bheTa Apo e gupta rAkho cho. te ajJAna e be paDadA che. ajJAna veba sAITa www.mumbai-jainyuvaksangh.com upara rIte sAdhanA, dAna ane sevAnI dUra karavA satsaMga, pustaka ane sAMbhaLI zakazo. vAta gupta rAkho. sAdhanA, sevA dhArmika pravacano jevA aneka saMparka : zrI hiteza mAyANI-mo. naM. : 09820347990 ane dAna samaye mana ane bhAva mArgo che. eka zikSita prAcAryae * A vyAkhyAna Apa youtube upara paNa joI sAMbhaLI zakazo. zudhdha rAkho. mane paramAtmA game nava varSa sudhI bhagavAna buddhanI saMparka : devendrabhAI zAha- 09223584041 che evA vicAranI sAthe sAdhanA guphAmAM karI paNa bauddha --Shree Mumbai Jain Yuvak Sangh - -81st | paramAtmAe mane svIkAryo? evo bhagavAnanA darzana ke saMketa na Paryushan Vyakhyanmala-2015 prazna karo. tenA mATe haMmezA maLyA. guphAmAMthI bahAra nIkaLI * A badhAM vyAkhyAnonI CD paNa Apa amArI oNphisethI sajAga raho ane potAnuM nIce utaryA tyAre lohIluhANa | vinA mUlya meLavI zakazo. vizleSaNa karo. karma cokhkhA rAkho. kUtaro joyo. tenA ghA nadInA CD saujanyadAtA : kAMtilAla ramaNalAla parIkha parivAra ApaNuM mana bIjAnA karmamAM bahu pANIthI dhoyA ane jaDIbuTI saMparka : hemaMta kApaDiyA-09029275322/022-23820296 rasa le che. AkhA gAmano hisAba lagADIne thoDI rAhata ApI. te | vyAkhyAnono lAbha levA jijJAsu AtmAne vinaMti. rAkhe che. samaye temane boddhatva prApta thayuM. | -menejara | bIjAnA kamAMnA temaNe bhagavAnane pUchyuM huM nava varSa guphAmAM dhyAnamAM beThA hato anaepoinTeDa oDITara banavAnuM choDo. bIjAnA doSane zodhavAnuM tyAre tame AvyA nahIM. bhagavAne javAba Apyo, huM nava janmathI choDo ane badhAno doSa potAnA mAthe lo. gAlIba kahe che ke tArI sAthe chuM. zikSaNanI pAtratAnuM ghamaMDa utaryuM eTale huM hAjara jiMdagIbhara gAlIba yahI galatI karatA rahA, dhUla caherA parathI ora thayo. uparAMta ghaNA loko phariyAda prabuddha jIvana'nA vAcakamitrone AyanA sApha karatA raho. yoga kare che ke prArthanA saphaLa thatI nathI. eTale manane samatva avasthAmAM tenuM kAraNa e che ke ApaNuM mana 'prabuddha jIvana' da2 mahinAnI 16mI tArIkhe jI.pI.o.nI rAkho. bhagavAna mahAvIre zuddha hotuM nathI. tapa ane dhyAna | sorTiga oNphisethI Dispeca thAya che. A cokkasa tArIkhe samagra upadeza Apyo che ke mana, vacana sAthe mananI zudhdhi anivArya che. muMbaI ane bhAratamAM aMko ekI sAthe ravAnA thAya che. posTa ane kAyAne sthira karo. te ja kSaNe duniyAne badalavAno prayAsa | khAtAnA lAyasansanA niyama mujaba eka divasa paNa AgaLa-pAchaLa serebrala korTeksamAM sAyalanTa karazo nahIM. tamArA vicAro | cAle nahIM. sorTiga oNphise parAomAM tathA bahAragAma DispeciMga eriyA che tenuM kAma cAlu thAya. badalo duniyA badalAI jaze. karma | thayA bAda lokala posTa DipArTamenTamAM aMko Ave che ane tyAre tethI tamArI mananI zakti vadhe, badalAze ane karmanA pariNAma | pachI posTameno potAnI anukULatA tathA samaya maLe tema DilivarI sArAsAra, vivekazakti, paNa badalAze. prArthanA ke dhyAnamAM | kare che. A saMpUrNa prakriyAmAM vaheluM-moDuM thatuM hoya che. posTa khAtA nirNayazakti ane yAdazakti ekAgracitta rAkhavuM. tyAre najara | pAse pUrato sTApha paNa nathI. A badhAM kAraNosara aMko niyamita vadhe. yuvAvarga kahe che ke dharma samakSa dAna, sevA ane sAdhanAno | na maLatAM hoya tevuM bane che paraMtu thoDI dhIraja ane saMyama rAkhavA sAdhanA karatA DigrI meLavIe to trikoNa rAkho. A trikoNanA be | ApIla che. AjanA moghavArInA samayamAM phakta posTa khAtuM ja kArakirdI ghaDAya. huM kahuM chuM ke tame pAyA dAna ane sevA che. sAdhanA rUA. 1mAM aMka AkhA dezamAM pahoMcADe che. jyAre kurIyara 25thI dharma ane AdhyAya bhalI jAva upara che. ApaNe anna, vastra ane |30 rUpiyA eka dITha cAja kare che je koIpaNa hisAba 30 rUpiyA aMka dITha cArja kare che je koIpaNa hisAbe zakya nathI. paraMtu sArAsAra, vivekazakti, jJAnadAna karIe chIe. te dAna | kAryAlaye ekavAra jI.pI.o.mAM aMko henDa ovara karyA eTale samajavuM. yAdazakti ane nirNayazaktinI gupta hovuM joIe. mAtApitA ke tIra hAthamAMthI chUTI gayuM. tyArabAda posTa khAtA samakSa ApaNAM jarUra paDaze. mananI Adata ane parivAranI sevA pharaja ke | hathiyAra heThAM paDI jAya che. mATe sujJa vAMcakone vinaMtI ke aMka vahelo badalavA vicAra badalo. tethI kartavya che. sevA ajANI vyaktinI moDA maLe to daragujara karazo. vizeSamAM potAnI sthAnika poSTa oNphisamAM tamArI sAdhanA saphaLa thaze. ane bhaviSyamAM jene kyAre ya | paNa tapAsa karavI athavA lekhita phariyAda paNa sthAnika poSTa oNphisamAM > * * maLavAnA nathI evI vyaktinI | karI zakAya che. vadhu vaktavyo AvatA aMke | menejara Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI 2016 prabuddha jIvana - 39 bhAd-udbhAd ApanA dvArA prabuddha jIvana'nA jUnA aMkonI C.D. mokalAvI amArA vistAranA garIba bALako tathA garIba parivAro upara ane 1929nA varSamAM kevuM prinTIMga lakhANa hatuM ne tAdRzya thatAM anahada kupA varasAvI dara mahine ekapaNa paisA vagara maphata 'prabuddha khUba ja AnaMda thayo, kAraNa ke amArA janma pahelAMnA 25 varSonI jIvana' mokalAvo cho e badala ame Apano garIba parivAro vatIthI vigato jANavI, mANavI majA AvI. khUba khUba AbhAra mAnIe chIe. 'prabuddha jIvana' dvArA vaSovarSa koI eka viSayane laI bahAra amane 'prabuddha jIvana" eka vyasana banI gayuM che. dara mahinAnI paDatA navA khAsa aMko vAMcavAmAM ghaNuM je navuM jANavAnuM maLe che. paMdara tArIkha pachI "prabuddha jIvana'nI dilathI rAha joIe chIe. zAstronuM jJAna ka ja sAmAnya vyaktine na hoya tevI vigato jANavAthI jevI rIte divasa ugyA pachI cA kophI vagara cena nathI paDatuM tema khUba ja sAruM lAge che tathA aMdhazraddhAnA aMdhakAramAMthI bahAra prabuddha jIvana' vAMcyA vagara cena nathI paDatuM. nikaLavAno rasto dekhAya che. ApazrI 'prabuddha jIvana' dvArA varSonA jaya mAM khoDIyAra sevA TrasTa, rAyagaDha aMdhakArane ulecavA je prayatno karo cho te bhale lAMbA gALe paNa aMdhakAramAMthI jJAna tarapha javAnA prayAsane vega jarUra maLaze ane ApanA zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha dvArA bahAra paDatA "prabuddha saphaLatA tarapha jAgRti lAvaze te cokkasa che tema amAruM mAnavuM che. jIvana'no aMka mane eka zraddheya mumukSu joDethI vAMcavA maLyo. vAMcIne haju paNa garbhagRha sivAya bahAra je deva-devInI mUrti hoya temAM khUba AnaMda thayo. meM to vAMcyo paNa sAthe sAthe meM mArA grupanA bIjA-trIjA sTeje sparzanA karIe to zrAvako ke je potAne kharA tamAma vidyArthIone paNa vaMcAvyo. bhakta mAnatA hoya te AbhaDacheTano havAlo Ape che. kharekhara have sadara aMka jo mane mArA uparokta saranAme ApazrI mokalI mUrti sthApanathI bIjA trIjA sTeje sparzanA karavAthI zrAvakanA bhAva Apo to huM te aMkano pUrepUro sarNapayoga karI mArI AsapAsanA vadhu thAya tema mAnavuM che. paraMtu chatAM amuka derAsaramAM Ano virodha tamAma garIba vidyArthIone besADI jAheramAM dararoja aMkamAM thAya che ? zuM bhagavAna ke deva-devI-mAnavIthI abhaDAya? A bAbate AvatA eka-eka lekhanuM vAMcana karAvI zakuM. huM pote apaMga chuM. spaSTa mArgadarzana ApavA vinaMti. kudarate Apela khAmIne paNa khUba ja khumArIthI jIravI laIne mArI TbI. sI. zAha zAntAvihAra, 13 zrI kolonI sosAyaTI, jIvana naiyA Apa jevA bhagavAna samA vaDIlone sahAre AgaLa dhapAvuM chuM. sevAno zokha che. aDoza-paDozanA bALakone paNa vinA mulya kAlAvaDa roDa, rAjakoTa-360001. (2). komyuTara tathA aMgrejInuM jarUrI jJAna Apato rahI mArI jIvana naiyAne niyamita rIte 'prabuddha jIvana' aMka mokalavA badala AnaMda ane AgaLa dhapAvato rahuM chuM. A patra sAthe mokalelI saMkalIta karelI vArtA AbhAra. temAM samAviSTa sAmagrI starIya, vaividhyapUrNa ane lA , vAMcazo to ApaNane teno jarUra khyAla Avaze. ciMtanasabhara hoya che. prazirISa esa. paMcAla prAkRta (ardhamAgadhI)no huM kaoNlejamAM prAdhyApaka hato tyAre 66, ronaka pArka, bhUmipUjA phArma pAse, hiMmatanagara, adhyApana paNa kareluM che. e rIte jaina dharma sahita vizvanA tamAma ji. sA. kAM.-383001. mo. : 9429476960 dharmo mane priya che. DaoN. kumArapALa desAI mArA baMdhuvatuM mitra che. tA. 5 navembara, 2015nA dine sva. "jayabhikhkha'nA jIvana para 'prabuddha jIvana'nA aMko meM khUba hoMzabhera vAMcyA. khUba ja AnaMda AdhArita nATaka nimitte TrasTI tarIke AvavAnuM banata, paNa anivArya thayo. kAraNa ke sarva dharmano A aMkamAM samanvaya karAyo che. vaLI pArivArika saMjogone kAraNe AvavAnuM mulatvI rAkhavuM paDyuM che. sAthenA bIjA aMkanA chellA pAne je sahayoga-rAjendranagarano 'prabuddha jIvana' prabuddhatvano dharmasAda-dharmanAda karatuM sAmayika raktapittagrastabhAIno lekha vAMcI AMkhamAM AMsu AvI gayA. zuM che. sAmagrI, saMpAdana, le-AuTa, mudraNa badhuM ja suMda2. AvA che AjanA adanA mAnavInI svArtha bharelI A jiMdagI? ApanA lokopayogI dharma ane samAjalakSI prakAzana badala punaH hArdika A aMko huM mArA vidyArthIo temaja aDoza paDozanA tamAma mitrone zubhecchAo ane dIpotsavInI AgotarI zubhakAmanAo. vaMcAvI tenuM pUrepUruM ciMtana karAvIza. bhaviSyamAM paNa mane AvA 1 caMdrakAnta mahetA aMka maLatA rahe evI abhilASA. pUrva upakulapati gujarAta yunivarsiTI Apa jaNAvazo to sada2 aMko mATenuM lavAjama Apane mokalI Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 prabuddha jIvana jAnyuArI, 2016 taMtrIzrI, ApIza. eka anya muddAnI paNa ApanA jevA vidvAna ane bahuzruta ghazirISa esa. paMcAla mahAnubhAvanA dhyAna para mUkavAnuM ucita samajIe chIe. 66, ronaka pArka, bhUmipUjA phArma pAse, bhAratamAM mAMsAhArI prajA sAmeno virodha prAya: jaina samAja hiMmatanagara-383001. (esa. ke.) ane tenA stooges kare che. jeno jagatanAM anya muslima dezomAM vepAra vANijya arthe patharAyelAM che, vasavATa kare che. jaino je muslima DaoN. nareza vedano 'samayatattva' upara lekha paNa vAMcyo. keTalo dezamAM vasavATa kare che te dezanI sarakArane paryuSaNa parva daramyAna badho UMDo abhyAsa che A mANasano! sAhitya, arthakAraNa, mAMsAhAra ane pazuonI katala-Slaughter-para pratibaMdha mukavAnI rAjakAraNa, vijJAna ane dharma, saMskRti keTalA badhA viSayo upara mAga kema nathI karatA? jo jainonI mAgaNI sAthe je te dezanI muslima emanI pakaDa che. temanuM pravacana sAMbhaLavuM eka lhAvo che. ghaNI vakhata sarakAra saMmata na thAya to teo je te deza choDI- tyAga karI (jema to koI jAtanI noTsa ke kAgaLiyAMno AdhAra lIdhA vagara paNa mahAvIre saMsAra tyAga karelo.) svadharmanuM rakSaNa kema nathI karatA? satata jJAna ane samajaNanI vAto ApaNane pIrasatA rahe ahIM ema sAbita thAya che ke jaina dharmane kramanaM. 2 para sthAna Ape e bolatAM thAke nahi, ApaNe sAMbhaLatA. che. rojI roTI, AjIvikAne krama naM. 1 para sthAna Ape che. mArA parama mitra naTavara desAIno lekha "kSaNabhaMgura' paNa vAMcyo. amArA lakhANathI Apane mAThuM lAge to doSano Topalo amArA temanI joDe to kAyama lagabhaga ekAda vakhata Teliphona upara para DhoLI devA vinaMtI che. micchAmi dukkaDam vAtacItano lAbha maLe ja. E phorUka e. gaddAra bAvAnI |mohana paTela bAvAnI menzana', bhIDabhaMjana sTrITa naM. 1, caMdrikA, bAramo rasto, nyU InDiyA sosAyaTI,jUhu skIma, rAjakoTa-360 001. (gujarAta) mo. : 98791 88179 muMbaI-400 049, Teli. ra6142725,26144735 () sAmAnya rIte evuM anubhavAI rahyuM che ke have prAdezika bhASAonuM zikSaNa, vAMcana, pustaka-prakAzana tathA vistaraNa mahada aMze ochuM viSaya : mAMsAhArI, (mUrti) pUjA virodhI, (dAudI) horAono jaino thaI rahyuM che. ziSTa sAmayikonuM pramANa paNa dina pratidina ghaTI rahyuM jevA ahiMsAvAdI, zAkAhArI. mUrtipUjaka loko sAthe zuM lAge vaLage? che. bahu ja ochA ziSTa sAmayiko hovA chatAMya, mArA mate jene muMbaIthI pragaTa thatAM boharA kronikala mAsikamAM uparokta 'ati ziSTa kakSAnuM kahI zakAya evuM sAmayika eTale 'prabuddha jIvana" viSayavALo lekha amArA vAMcavAmAM Avela che je A sAthe asalamAM rahyuM che. e mATe 'prabuddha jIvana'nA bhUtapUrva maMtrIo jemane rUbarU ApanA tarapha preSita karI rahyo chuM. maLavAnuM mane sadbhAgya prApta thayuM hatuM e zrI paramAnaMdabhAI kuMvarajI e bAbatathI Apa supere vAkepha cho ke dAudI vhorA koma kApaDiyA, zrI cImanalAla cakubhAI zAha tathA DaoN. ramaNalAla sI. mAMsAhArI che. binamUrtipUjaka tema ja ekezvaravAdamAM mAnanArI che. zAha uparAMta, vartamAna maMtrIzrI DaoN. dhanavaMtabhAI zAhano phALo jaina samAja zAkAhArI, mUrtipUjaka temaja ekezvaravAdamAM savizeSa tathA aNamola che. A bahumulA ratno samAja mATe mAnanAro nathI. jaina dharmano udbhava brAhmaNa dharmanI sAme baMDa mArgadarzaka ane upakAraka rahyA che emAM be mata nathI. pokAravA mATe thayo che. | 'prabuddha jIvana'nA okTobara, 2015nA aMkano taMtrIlekha jaina dharmanA temaja IslAma dharmanA mULabhUta siddhAMtomAM sAmya "micchA mi dukkaDa' kharekhara eka ati ucca kakSAno kahI zakAya evo nathI. teo paraspara virodhI jaNAya che. baMne dharmanA siddhAMto vacce lekha che. emAM paryuSaNa vyAkhyAnamALAnA bhUtapUrva saphaLa saMcAlaka uttara dhruva ane dakSiNa dhruvanuM aMtara jaNAya che. ahIM prazna e upasthita zrI cImanalAla je. zAhe pacIseka varasa pahelAM gItAbena jainane thAya che ke jaino temanAthI viparita siddhAMtone mAnavAvALAone lakhela "jyAM jAgRti che tyAM kSamApanAnI AvazyakatA nathI!" vAkya potAnA dhArmika samAraMbhomAM zA mATe nimaMtraNa Ape che? zuM teo keTaluM badhuM kahI jAya che. uttarAdhyayana sUtranA dazamAM adhyayanamAM (dAudI vhorAo) vaNanotaryA-Uninvited Ave che?" bhagavAna mahAvIra svAmIe potAnA paTTa ziSya cAra jJAna ane zuM jeno sagavaDiyo dharma pALe che? jeno jevI sAdhana saMpanna, cauda pUrvanA jANakAra evA pUjya gautama svAmIne chatrIsa chatrIsa buddhijIvI komane mAMsAhArIo binamUrtipUjaka sAthe bhaLI dharma bhraSTa vakhata "samaye yama ma pamAyaNa' kahyuM che emAM jAgRtinI ja vAta che karavAnI zuM jarUra che? jaina samAja mAMsAhArI lokone bolAvIne ne! jAgRti sevIne samaya mAtrano pramAda na karavAmAM Ave evo jaina dharmanA siddhAMtone cheha nathI Apato? mahAvIranA siddhAMtone dago upadeza ApavAmAM Avyo che. ApaNA jIvananA rojabarojanA daI Apa mahAvIra sAthe vizvAsaghAta karatA ho tema jaNAtuM nathI? vyavahAromAM ApaNA saMparkamAM AvatA pratyeka mAnavo sAthe jo ApaNe Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI 2016 prabuddha jIvana 41 jAgRta rahIe to pachI manadu:khano prasaMga ja Ubho na thAya ane jyAM koI khUba suMdara chaNAvaTa karI che. bhASAkIya ane lekhakIya pakaDa sArI ja prakAranuM manadu:kha nathI tyAM, svAbhAvika rIte "micchA mi dukkaDa' che. chatAM prabuddha lekhaka paNa kyAMka thApa khAI jAya che. uccAravAno ke kSamA mAgavAno prazna ja ubhavato nathI. jema ke-9mI gAthA mATe lekhakazrI lakhe chemana, vacana ane kAyAnA yogonI pravRttione paLe paLa jAgRti ajitanAtha bhagavAna zrAvasti nagarImAM janmyA hatAM. sevIne jo koInuM paNa manadu:kha na thAya evI rIte goThavavAmAM Ave (zrAvatithI ahIM ayodhyA nagarI artha levo). bhalA, zrAvati nagarI to navA karmo nahIM baMdhAya ane sAmI vyaktinA aghaTIta-anapekSita alaga che ane ayodhyAnagarI alaga che. kayA niyamathI tame zrAvatine vyavahAro thakI ApaNane manadu:kha thatuM hoya e vakhate paNa jo ayodhyA banAvo cho !? samatAmAM rahevAya to paNa navA karmo baMdhAtA nathI. je paNa thaI rahyuM vaLI ajitanAtha zrAvastimAM janmyA hatAM lakhavuM paNa yogya che e mAtra ane mAtra ApaNA potAnA pUrvabhavanA karmonA udaya nathI. ajitanAtha to ayodhyAmAM ja janmyAM hatAM. thakI ja thaI rahyuM che e svIkAravuM ja rahyuM. Avo sAkSIbhAva keLavavAthI eTale mane lAge che ke lekhakazrI 'sAvasthi putra patthiva'nA marmane pUrvanA karmo ochA thatA jaze ane navA karmo baMdhAze nahIM eTale te samajI zakyA nathI. athavA enA ciMtanamAM uMDA utaryA nathI. ApaNAM pUrvanA saMcita karmono jaththo ocho thato jaze ane ApaNe sAvasthi puva patthivano artha ema samajavo joIe ke-zrAvati dhIme dhIme karmarahita thatA jaIe ane mokSanI dizAmAM cokkasapaNe AgaLa nagaranA pUrva (pahelAMnA) patthiva eTale rAjA. zrAvatinA rAjA prayANa karIe e hakIkata che. saMbhavanAtha ane saMbhavanAthanA pUrvenA rAjA-pUrvanA tIrthakara eTale kyAreya paNa nimittane doSa devAne badale sarvadA jAgRti sevIne ajitanAtha bhagavAna. eTale zrAvasti ane ayodhyAnI bheLaseLa mana, vacana ke kAyAnA yogo dvArA badhAya jIvo sAthe jo karavAnI jarUra nahi rahe. maitrIbhAvapUrvaka vartavAmAM Ave to kSamApanA yAcavAno ja prasaMga lokone khoTI mAhitI na maLe e AzayathI A sUcana karela che. Ubho nahIM thAya evo anumodanIya saMdeza ApavA badala taMtrIzrI 1 AcArya zrI ratnacaMdrasUrijI DaoN. dhanavaMtabhAI zAhane hRdayapUrvakanA abhinaMdana. C/o. zAradAbena kALIdAsa javerI jaina upAzraya 1 jAdavajI kAnajI vorA 5, mitramaMDaLa sosAyaTI, pANInI TAMkI pAse, mo. : 9869200046 Azrama roDa, usmAnapurA, amadAvAda-370013. saMparka mo. : 83064 23531. paryuSaNa vizeSAMka maLyo. yogya samaye tame vAcakonA hAthamAM (11) mUkyo. sahu vAcako tamArA AbhArI raheze. zAstronA AdhAre padhAro vikrama saMvata 2072, lakhAyelo A aMka zAstra samo banyo che. alabatta zAstragraMtha samo vIra saMvata 2542. he kALa devatA A aMka suvarNa thALa barAbara che. temAM alpa kSati paNa na hovI joIe. taMtrI lekha gamyo. khUba ja gamyo. vArtAlApanI zailIthI jIvananA * zrI paMcidiya sUtra (pAna-24 R) anusvAra cUkI gayuM. vikaTa praznonI suMdara chaNAvaTa thaI che. mArI kavitAnI paMkti yAda * puNIo-puNiyo ! (pAna-25 vacce) kema? Ave che. * sajjAya-sakjhAya! kema? 'denAro Ape samajIne, ene pachI zuM mApe' pUro aMka vAMcyA bAda AthI vadhu azuddhi na jaDe to sAruM. sahajatAnuM sukha aneruM manane zAtA Ape' ghaNAM mAsikonA taMtrIne temanA aMkonI AvI bhUlo pratye AMgaLI tame sAcuM ja kahyuM che ke "ApaNAM karma pramANe prArabdha-niyatinuM cIMdhu tyAre "cAle" evA javAba maLyA che je tamAre tyAMthI to nahIM ja maLe. paTa taiyAra thAya che. niyati kramAnusAriNI. karmono hisAba to _ rameza bApAlAla zAha Apavo ja paDe che. enA phaLa sArA paNa hoya ane kharAba paNa - surata-395001 hoya. ApaNe sakarmo karatAM rahIe tethI Avato bhava to sudhare. traNa traNa vakhata prupha rIDIMga thAya che, chatAM kSati rahI gaI e akSamya kALa devatAne tame karelI prArthanAmAM mAro sUra purAvuM chuM. che ja. have vadhu cokasAI karIzuM. Apa vinA saMkoce bhUlo batAvatA tA.ka. gAMdhI vAcanayAtrA...paNa khUba ja game che. rahezo. - taMtrI sonalabena abhinaMdana. (10) || meghabindu navembara 2015no aMka vAMcyo, dareka lakhANo adbhuta che. DaoN. 4, umiyA bhuvana, DaoN. Ara. pI. roDa, abhaya dozI dvArA "ajitazAnti ane bRhat zAntinA rahasyo' vardhamAna nagara sAme, muluMDa (vesTa), muMbaI-40080. nAmano lekha lakhAyelo te vAMcyo. phona : 2568 0385. sela : 93204 40877. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 prabuddha jIvana jAnyuArI, 2016 (12) dharma pAlananI bAbatomAM tathA AcAra saMhitAnA arthaghaTanamAM Disembara, 2015no aMka maLyo, temAM videzomAM jaino ane jaina jarUra taphAvata lAge. paraMtu sAthe rahIne UMDA utaranArane ja vastunuM dharma viSaya para zrI hiMmatalAla gAMdhIno lekha vAMcyo, khUba gamyo. hArda samajAya. saMsthAomAM rAtrI bhojana ane emAMye jaina parvamAM videzamAM paisA hovAthI ane bhAratanA pramANamAM tyAM dharma pAchaLa * e thAya te akSamya che te svIkAruM chuM. paNa thoDA apavAda sivAya tyAM kharcavAnA ochA mokA maLatA hovAthI jyAre daherAsara/upAzraya lagabhaga badhAne ghera rAtribhojana thatuM hoya che" ema vAMcIe tyAre baMdhAya tyAre amuka TakA varga teno roja-baroja upayoga karI zake. eka vAtanA sAdhAraNa ullekha karI lauM. kAraNa tyAM moTe bhAge nokariyAta varga hovAthI savAranA samaye na atyAre laMDanamAM 24 Disembare baporanA sADA traNa thavA AvyA maLe ane rAtre paNa moDA AvavAnuM bane. te sAmAnya che. che. sUryAsta thavAnI taiyArI che. AvA samaye oNksio , skUla-kaoNleja, sTorsa badhuM cAlu hoya ane sahu ghare Ave tyAM rAta hoya. AvA uparAMta paMDitano sahavAsa sAmAnya paNe paryuSaNa parvanA 10 saMjogomAM rAtri bhojananA niSedhanA niyamane keTalA vaLagI raheze?. 12 divasano hovAthI dharmanI samaja ochI ane kriyAo adhakacarI (muMbaImAM zuM paristhiti che ?) ane paraMparAgata hoya che te vAta sAcI che. kAryakramomAM jamavAnuM hoya to ja loko Ave che tema TIkAtmaka jo ke sAmAnyapaNe bhAratamAM paNa zrAvaka/zrAvikAo dharmakriya rIte lakhatA pahelAM, amerikAmAM duradurathI kAryakramamAM hAjarI ApavA kare che ane dhArmika dekhAvuM che dhArmika thavuM nathI. moTA tapa comAsA AvanArA. kyAre ghare jAya, kyAre rasoI kare ne kyAre jame. daramyAna thAya temAM besaNA sAmAnya paNa saMghanA bhAviko taraphathI devadravya vize-huM laMDanamAM mahAvIra phAunDezananA pramukha chuM. karAvAya che. jemAM lAMbu Menu bhaktibhAvathI rAkhavAmAM Ave che amAre derAsara , amAre derAsara che ane devadravyanI khAsa alaga vyavasthA ane paNa ArAdhakoe keTalA dravya vAparavA te pote ja nakkI karavAnuM ekAusa rAkhela che. A badhuM hovA chatAM keTalIka anya saMsthAonI hoya che; paNa ema thatuM nathI ane tapa karavA/karAvavA pAchaLanI ane jANe che je mane jANa che jeoe A vyavasthA rAkhI nathI. A barAbara nathI. AhAra saMjJA para niyaMtraNa te thatuM nathI. paNa huM e samajuM chuM ke emanA mATe sAdhAraNanI AvakamAMthI gesa, 1vijaya pI. zAha, muMbaI IlekaTrIkasiTInA bIla, IsyuransanA jabbara bIla, sTAphanA pagAra mobAIla : 9987895751 bharAI zakAtA nathI. mArI pAse Ano upAya nathI. paraMtu A (13) vAta paNa vicAraNA mAgI le che. Disembara, 2015nA aMkamAM videzomAM jaina ane jainadharma viSe Aii A amerikAmAM jainonI navI peDhI (IMglenDamAM paNa ghaNA aMze) lekha vAMcyo. bhAratamAM vAcakone A prakAranI mAhitI maLe te dharmathI vimukha thatI jAya che. bahAranA paribaLo yuvA peDhIne eka mAthA para AvakArya che. jo ke jyAre videzamAM jainadharmanI vAta kahIe tyAre 142 tA 0 - tarapha tANe che to mA-bApa temane bIjI tarapha tANe che. amerikAmAM A viSenI gahanatA samajavI joIe. A mATe saMzodhanAtmaka kArya 60 thI dharAya kAI 60 thI 70 TakA yuvaka-yuvatIo ajainane paraNe che. A AdhArabhUta 8kA yuvaka-yuvatIo karavuM paDe. amerikA, yu.ke., IsTa AphrikAnA dezo tathA anya dezomAM mAhitI che. AvA saMjogomAM tIrthanI, lIlotarInI, rAtribhojananI jyAM jaino vase che tenI mAhitI, temanA prazno, temanI gati-vidhi vAtone prAdhAnya ApavuM ke atleast zAkAharI to banI rahe te vAtane jANavI joie. temanI sAthe kadAca rahIne, anekanA InTaravyu laIne prAdhAnya ApavuM te huM sujJa vAMcakone pUchuM chuM... paradezanA jainone ja AvA zIrSakane nyAya ApI zakAya. anyathA uparachallI ane sAmA pravAhe taravAnuM hoya che. kyAreka evuM paNa lAge ke 'we are 95 TakA mAtra amerikAnI vAta karavAthI kyAMka anyAya to nathI "90 fighting a lossing battle.' thato ne te mATenI saMpUrNa jAgarUkatA joIe. hiMmatabhAI gAMdhIno aMgata rIte mane e saMtoSa che ke ahIM satata 30 thI vadhAre lekha tethI ja nirAzAno ahesAsa karAve che. varSothI Agamono abhyAsa karI rahyo chuM. ghaNAne zAkAhArI banAvyA che ane derAsara ApavAmAM mahattvanI kAmagIrI karI che. svaprazaMsAnA AgaLa kahyuM tema lekhamAM betraNa nAmo sivAya mAtra amerikAnI doSane vahorIne paNa kahI zakAya ke videzamAM jaina dharmanuM bhAvi ja vAta che. yu.ke.mAM tathA IsTa AphrikAnA dezomAM ane have to nirAzAnajaka nathI. mIDala IsTamAM paNa gaNanApAtra jaino rahe che. A sthaLoe eka - Vinod Kapashi sarakhI paristhiti nathI. tethI badhAne "eka lAkaDIe hAMkavAnI Il Lindsay Drive, Kenton, utAvaLa na karavI joie. amerikAmAM jainadharmanI vAta thaI che emAM Middlesex-U.K. HA3 OTA paNa Sweeping statements che te yogya nathI. bhaktamar11@gmail.com. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sarjana-svAgata jAnyuArI 2016 prabuddha jIvana | 4 3 pustakanuM nAma : tIrthayAtrA bhAga-1, bhAga-2. lekhaka : pU. AgamoddhAraka A. zrI AnaMda bhAvAnuvAda : satIza vyAsa sAgarasUrijI mahArAja prakAzaka : zrImati lInA vyAsa saMpAdaka : pU. panyAsa zrI abhayasAgarajI ma.sA. uDo. kalA zAha prakAzaka : zubham prakAzana puna: saMpAdaka : baMdhu tripuTI 303-e, kRSNavihAra, TATA kampAunDa, pU. A. zrI jinacaMdrasAgarasUrijI ma. 303-e, kRSNavihAra, TATA kampAunDa, esa.vI. esa.vI. roDa, aMdherI (ve.), muMbaI-400058. pU. A. zrI hemacaMdrasAgarasUrijI ma. roDa, aMdherI (vesTa), phona naM. : 022-26704876, prakAzaka : zrI AgamoDhAraka pratiSThAna muMbaI-400058. mobAIla : 9820866450. ayodhyApuram mahAtIrtha, navAgama DhALa, phona naM. : 022-26704876, mUlya-rUA. 100/-, bhAga-1nA. pAnA 100 tA. vallabhIpura, ji. bhAvanagara. mo. : 9820866450. AvRtti 2024. mUlya-rUA. 100/-, pAnA-275. mUlya-rUA.225/-, pAnA-245, AvRtti : prathama, mUlya-rUA. 100/-, bhAga-2nA pAnA-93, pU. sAgarajI mahArAjanA jJAnapIThano amUlya I. sa. 2011. AvRtti : prathama vAraso ane temanA amUlya tattvaciMtananA "ahIM vAta che eka vAMkAcUMkA mAraga para bhAvAnuvAda karavo e eka viziSTa kaLA che. jAjaramAna aMzo 'Agama-jyota'mAM trimAsika | nirAMte Daga mAMDavAnI, AgotarA aMdAja vinA jemAM anyanI kRtine kalAtmaka rUpa ApIne lekha rUpe lagAtAra 16 varSa sudhI pragaTa thayA. A khAbakavAnuM jANyA ajANyA zabdakhaMDomAM.' jeo tene anyanI rAkhIne potAnI banAvI zake che. bhagIratha kArya temanA mAnasa putra Agama-vizArada jAgyA ajANyA zabdakhaMDomAM satata khAbake che ane satIzabhAI vyAsa A kaLAmAM saphaLa thayA che. banne pU. panyAsa abhayasAgarajI mahArAje viveka buddhi gujarAtI sAhityanA khoLe covIsa pastako Ape vArtA saMgrahomAM temaNe karelA bhAvAnuvAdo ane saMpUrNa jAgRkatAthI pAra pADyuM. pU. A. che evA prA. DaoN. nItA rAmaiyAne girA garjarI gujarAtI vArtA sAhityamAM viziSTa sthAne che : jinacaMdrasAgara sUrIzvarajI ane pU. A. hamacaMdra evorDa prApta karavA badala hArdika abhinaMdana. banne vAtA saMgrahamAM kula 21 vAtAsAgarasUrIzvarajI ma.e A. 16 bhAgone A sAhityanA pradezamAM vihAra karatA 29 temaNe paradezanA jANItA, mAnItA ane viziSTa viSayavAra karI puna: saMpAdana karyuM. ane phaLasvarUpe lekhako ane temanI kRtiono paricaya lekhikAe lekhakonI vArtAkaLAno paricaya karAvyo che. ane 'tIrthayAtrAnA nibaMdhanI suvAsa relAvatuM pustaka karAvyo che. A kationo paricaya mAtra paricaya sAthe sAthe satIzabhAInI bhAvAnuvAdanI kaLAno ApaNA hAthamAM phorama verI rahyuM che. nathI eno AsvAda-eka anero sAhityika paricaya paNa thAya che. vArtA aMgreja lekhakanI hoya vAra mahAnibaMdhanA viSayavastu, AnaMdano anubhava karAve che. ke, raziyana, amerikana, norvejIyana, phrAnsa, vagere kathayitavya, vaicArika tathA tAttvika vicAradhArA A pastakamAM lekhikAe paradezanA lekha ko nAmAMkita lekhakonI vArtAonA A bhAvAnuvAdo ane zAstrIya UMDANa jotAM 5. pU. sAgarajI ogasTa strInabarga, jyorja barnArDa zaoN TolasToya. gujarAtI bhASAnI vArtA vAMcatA hoIe tevo mahArAjane manomana vaMdanA. A 'tIrthayAtrA phrenDa DevI. mArgareTa eppaDa, miroslAva holaba ane anubhava karAve che ane e ja lekhakanI saphaLatA pustakamAM pu. sAgarajInI apUrva vidvattA anokhuM zelInI kationo sAhityika AsvAda karAvyo che. sa vAva nA anAkhu zelInI kRtiono sAhityika AsvAda karAvyo che. satIzabhAIne mArA hRdayanA aDhaLaka abhinaMdana. 1dUradaritA, che. amRtA prItama, azvinI dhIMgaDe ane anneya vizva sAhityanI prasiddha vArtAone zAstronA atala UMDANamAM javAnI tIvratA ane jevA bhAratIya sarjako tathA gajarAtI bhASAnA gujarAtImAM saraLa bhAvAnuvAda karIne ApaNI te uparAMta vartamAna kALamAM ya virala sAdhutva-A saMdarajI beTAI. hIrAbahena pAThaka, harIndra dave, potAnI bhASAnI vArtAo hoya tevI pratIti badhAM guNonuM pratibiMba spaSTa vartAya che. veNIbhAI purohita, niraMjana bhagata, priyakAMta satAzabhAInI kalama dvArA thAya che. ahIM Apela AgamagraMtho uparAMta prastuta mahAnibaMdhanA maNiyAra vipina parIkha rameza pArekha ghanazyAma vArtAomAM prema, viraha, hAsya, yuddha, balidAna aneka saMdarbho, svamata puSTikAraka vidhAno desAI tathA manojJA desAI, maheza zAha ane ema vividha viSayo lekhake vaNI lIdhA che. pUjyazrInA zratajJAnanI agAdhatA spaSTa karI jAya satIza vyAsa vagerenI kationo sa-rasa AsvAda gujarAta satIza vyAsa vagerenI kRtiono sa-rasa AsvAda gujarAtImAM yuddha vizenI vArtAo jUja hoya e karAvyo che. to sAthe sAthe parziyana kahevato, svAbhAvika che. satIzabhAIe AvI vArtAono A mahAnibaMdhamAM pUjyazrInI paramatakhaMDana samakAlIna vagere che. keneDiyana kavitA ane A vArtAsaMgrahamAM umero karIne khAsa dhyAnapAtra paTutA, svamata sthApananI AgavI rIta ane sAmA nArIvAdI keneDiyana kavitA tathA kephiyata che. "A banAvI che. A vArtAo bhAvAnuvAda hovA chatAM pakSane mAnya tevI zailI khUba AkarSaka che. badhAM lekhomAM eka sajAga sarjake karelI sAhityika gujarAtI bhASAnI potIkI' vArtAone sAhitya saMzodhana premIo taraphathI pUjyazrInA patrakAratvanI sapharano Alekha ahIM jovA maLe pratItijanaka anubhava karAve che. samAdhimaya AtmAne ApaNo sauno hArdika che. sAhityane, sAhitya viSayane, sAhitya vizenI satIzabhAIe gujarAtI sAhitya kSetre vividha AdarabhAva pragaTa karIe chIe. vAtothI jANavA mANavAno upakrama ahIM jovA svarUpamAM Alekhela sattara pustako badala mArA XXX maLe che.' satIza vyAsa. aMtaranA AzIrvAda ane aDhaLaka sAhitya sarjana pustakanuM nAma : sAhitya pradeza prA. DaoN. nItA rAmaiyAne aDhaLaka abhinaMdana, karo. basa e ja abhilASA. (girA-gurjarI evorDa puraskRta) XX X XXX lekhaka : prA. DaoN. nItA rAmaiyA pustakanuM nAma : vizva sAhityanI prasiddha vArtAo pustakanuM nAma : mohanathI mahAtmA prakAzaka : zubham prakAzana lekhaka : satIza vyAsa Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 prabuddha jIvana jAnyuArI, 2016 prakAzaka : zrImati lInA vyAsa pustakanuM nAma : lAipha lAIna prakAzaka : hemaMta Thakkara, ena. ema. ThakkaranI kaMpanI zubham prakAzana (satya ghaTanAo para AdhArita) 140, prinsesa sTrITa, muMbaI-400002. 303-e, kRSNavihAra, TATA kampAunDa, esa.vI. lekhaka : henrI zAstrI phona naM. : 22010633, 22033128. roDa, aMdherI (vesTa), muMbaI-400058. prakAzaka : zrImati lInA vyAsa mUlya-rUA. 300/-, pAnA-215, AvRtti : prathama, phona naM. : 022-26704876, zubham prakAzana I. sa. 2014.. mo. : 9820866450. 303-e, kRSNavihAra, TATA kampAunDa, esa.vI. padmazrI, kumArapALa desAI A graMtha mATe lakhe mUlya-rUA. 100/-, pAnA-91, AvRtti : prathama, roDa, aMdherI (vesTa), muMbaI-400058. che ke "ApaNe tyAM dharmacarcAne kathArUpe AlekhavAnA 2014, phona naM. : 022-26704876 bahu ochA prayatno thAya che. temAM A prayatna "mohanathI mahAtmA' gujarAtI bhASAmAM A mo. : 9820866450. noMdhapAtra che." be zabdo sanAtana banI gayA che. mohana eTale mUlya-rUA. 100/-, pAnA-109, AvRtti : prathama, dharmacarcAne kathArUpe AlekhavAno A graMthamAM vAMsaLI vALo "mohana" ane mohana eTale 2013. sunilabhAIe prayatna karyo che je noMdhapAtra che. 'lAkaDI'vALo mohana. A banne kadI visarAya nahi. | sarjakatAno sparza dharAvatI A pustakanI paMcamakALanA jIvonuM suMdara avalokana karI mahAtmA gAMdhI' vize aThaLaka sAhitya lakhAyuM che ogaNIsa satya ghaTanAo 'lAIpha lAIna' penTI uttamabodha karI, jIvo vAstavika AtmakalyANa kevI ane lakhAtuM raheze. vizvanA takhatA parathI mahAtmA zAstrInuM gujarAtI sAhityamAM prathama pradAna che. rIte sAdhI zake tenuM sacoTa mArgadarzana A pustakamAM gAMdhInuM nAma, temanA kAryo, temanuM astitva kyAreya ane te sAcA arthamAM abhinaMdanane pAtra che. A ApavAmAM AvyuM che. A pustakamAM prAcI bahenanuM bhUMsAze nahi. jamAne, jamAne, yuge yuge temanA pustaka kadAca henrI zAstrI ghaNuM vaheluM ApI zakyA citra AlekhavAmAM AvyuM che te gaMbhIratAthI samajavA vize lekhako lakhatA raheze ane temano paricaya hota. paraMtu jIvananA saMgharSoe temane rokI rAkhyA jevuM che. teo eka vaiSNava dharmamAM janmI, jainakuLamAM thato raheze. haze. lagna karIne AvyA, ane saMsAranA sukhosatIzabhAI vyAse mAtra 91 pAnAmAM gAMdhIjI "lAIpha lAIna' pustakamAM lekhake je satya bAhyasukho bharapura hovA chatAM temane uttama vize "mohanamAMthI mahAtmA gAMdhIjI kevI rIte ghaTanAo para AdhArita prasaMgonuM Alekhana karyuM nimitto-bAnA, mAmAnA, AzramanA, banyA tenuM Alekhana rasaprada, sacoTa ane saMkSipta che temAM temanAmAM rahelA-sarjakano paricaya maLe svAdhyAyakAronA, sAdhakonA tathA AzramanA bAnImAM karyuM che je gAMdhIjIne samajavAmAM upakAraka che. lekhake namrabhAve ane temanA mitra satIzabhAI kAryakramanA, janma-jarA-maraNanA du:khothI mukta bane tema che. lekhaka pote ja lakhe che ke "gAMdhI vyAse paNa ghaTanAo tarIke ja oLakhAvI che. paraMtu thavAnI ane zAzvata sukha prApta karavAnI ruci, tIvra jIvana to mahAsAgara che, badhA potapotAnI zakti vAcaka jyAre taTastha bhAve A ghaTanAone vAMce jhaMkhanA jIvane sAco mokSamArga prApta karAvI de pramANe grahaNa karI zake'-A kathana satIzabhAI che, pAme che tyAre temAMthI hendIbhAInA sarjanamAM che. vize sAcuM Thare che. 91 pAnAnA pustakanA vAcana sarjakatvano anubhava acUka kare che. te vAtanI sunIlabhAIe A pustakamAM AtmaprAptino daramyAna lAge che ke temaNe gAMdhIjIne-temanA pratIti nIcenA kathana parathI thAya che. mArga darzAvyo che.ane sAthe sAthe emAM emaNe jIvananA prasaMgone UMDANapUrvaka samajI-vicArIne pAnuM-3 "e paisA ApI jaze enI mane haiye karmasiddhAMta, kriyAkAMDa ane AtmaoLakha vize paNa AlekhyA che je vAcako mATe rasaprada ane preraka khAtarI che. A mANasa koInA paisA DubADe evo carcA karI che ane AMtara anubhavanuM tAraNa judAM banI raheze. nathI. A to marajIvo che.' judAM pAtro dvArA pragaTa karyuM che. ane e pAtronA gAMdhIjInA jIvana prasaMgonA AlekhanamAM pAnuM- 29 'hRdayanA dAtA maLI gayAnA mukhethI emaNe emanI manobhAvanA vyakta karI che. keTalAMka kathano atyaMta hRdayasparzI banyA che. samAcAra sAMbhaLIne saMjIva bhaTanAgara eTalA emaNe pote karelI AtmayAtrAno nicoDa kathAnA pAnuM-15 (1) gAMdhIjIno nirNaya-kadI koInI "harakhAI gayA, eTalI hade romAMcita thaI gayA, rUpamAM ahIM Alekhyo che. siphAraza karavI nahi.' ke emane hArTa eTeka Avyo ane.." pinkI dalAla kahe che, "AtmAne dharma enA pAnuM-21 (2) "e mArI mAnI prasAdI che ene pAnu-8 : kaTAkSamaya zailInuM dRSTAMta-"AjanA janma sAthe maLe ke dharma eka mANasane AtmA tarIke na toDAya." janarezanane sAtA-ghUgharA jevI vastuo banAvatAM janma Ape e philasUphIne navalakathA rUpe sAMkaLI pAnuM-32 (3) mArI umeda che teone mApha ja kyAM AvaDe che? kaI miThAI banAvatI vakhate tene ati rasALa zailImAM vAcaka sudhI pahoMcADavAno karavAnI ane temanA para kAma na calAvavAnI hiMmata keTalA tAranI cAsaNI hovI joIe evuM jJAna ja umadA prayAsa zrI sunIla gAMdhIe karyo che." ane buddhi Izvara mane Apaze.' kyAM che? karakasara karavI eTale zuM eno artha ja XXX (4) ahIM ja teo mi. gAMdhI ane berisTa2 emane khabara nathI." pustakanuM nAma : vRddhanI kAyadApothI gAMdhImAMthI gAMdhIbhAI, gAMdhIbApA ane karmavIra Ama A pustakamAM sarjaka henrI zAstrI (mokaLAzabharI ane rilekasTa lAIpha jIvo) gAMdhI banyA. gujarAtI sAhityanA navA zikharo sara kare evI lekhaka : rAmadAsa gAMdhI gAMdhIjI vize aDhaLaka sAhitya lakhAyuM che. jemAM zubhecchA. (elaela. ema. eDavokeTa ane solisiTa2) satIza vyAsa' likhita mohanathI mahAtmA-saMkSipta XXX prakAzaka : DaoN. himAMzu zeTha Ph.D. (U.S.A.) chatAM sacoTa bAnImAM taiyAra thayela avismaraNIya pustakanuM nAma : TUMkAmAM TUMkI yAtrA zivAMgI zeTha M.B.A. (U.S.A.) pustaka che. The Shortest Journey mUlya-rUA. 100/-, pAnA-135, AvRtti : trIjI, XXX lekhaka : sunIla gAMdhI navembara-2013. | samAcAra Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAnyuArI 2016 prabuddha jIvana vRddhatva eTale niSkriyatA nahi, vRddhatva eTale zubham prakAzana, 303-e, kRSNavihAra, TATA zrI muMbaI jaina yuvaka saMghane Disembara nirutsAha nahi, vRddhatva eTale vairAgya nahi, A kampAunDa, esa.vI. roDa, aMdherI (vesTa), muMbaIbadhI vAtonA rAmadAsabhAI potAnI aMsI varasanI 400058.mUlya-rUA. 80/ mAsamAM prApta thayela anudAna anubhava gAthA dvArA vidheyAtmaka rIte mUkI rahyA phona naM. : 022-26704876, vizva niDama pablika cerITebala TrasTa-rAjakoTa che." zrI dinakara jozI. mo. : 9820866450.. 3055945 AgaLanA aMkathI cAlu rAmadAsabhAIe paMcotera varSanI uMmare "saphara 3. pustakanuM nAma : 5000 mahendra gosara solIsITaranI' nAme AtmakathAnuM sarjana karyuM. tyAra basa ekavAra (navalikA saMgraha) (trizalA IlekaTrIkavALA) pachI temaNe 'bhakti cikitsA ane bhaktigAthA' lekhaka-varSA yazasvI 5000 navinabhAI premacaMda zAha ApyA ane have A cAlu pustaka vRddhatvanI zubham prakAzana, 303-e, kRSNavihAra, 3065945 kula rakama kAyadApothI'. A pustakamAM lekhake potAnI AMtarika TATA kampAunDa, esa.vI. roDa, aMdherI (vesTa), adhyAtmayAtrAne bhakti bhAvathI taraboLa karI che. muMbaI-400058. mUlya-rUA. 100/-. kizora TimbaDIyA keLavaNI phaMDa vRddhonA nAme kAyadaonuM Alekhana temaNe A phona naM. : 022-26704876, 20000 ema. ke. zeTha ceriTi TrasTa pothImAM karyuM che. vRddhatva e eka sahaja prakriyA che. mo. : 9820866450. 20000 zreyasa pracAraka sabhA bahu TUMkA vAkayonI saraLa ane sahaja zailI 4. pustakanuM nAma : 11000 dhIrajalAla paramAnaMda desAI dvArA rAmadAsabhAIe agharI vAtone paNa A dUranuM AkAza (haLavA nibaMdha) ceriTebala TrasTa sahelAIthI rajU karI che. emanA ciMtana ane lekhaka : harivadana mahetA 5000 amiSa enTraprAIjhIjha manananA paricchedo anusaraNa karavA yogya che. prakAzaka : zubham prakAzana, 303-e, kRSNavihAra, pa6,000 kula rakama ane keTalAka prasaMga citro sarvane vAMcavA game tevA TATA kampAunDa, esa.vI. roDa, aMdherI (vesTa), prabuddha jIvana saujanya dAtA banyA che. muMbaI-400058. mUlya : 80 jIvananA cha dasakA jeTalo dIrgha saMbaMdha kAnUna 20000 prahIra phAunDezana jAnyuArI mo. : 9820866450. sAthe rahyo. eTale A lekhake potAne mATe vRddhatvamAM saujanya (haste gautama gAMdhI kayA kAyadAo, vicAranAM dhArAdhoraNo pALavA phona naM. : 022-26704876. Booked before 3 years) joie enI kAyadApothI racI che. e vRddhone 5. pustakanuM nAma : kyAM khovAI gaI AtmiyatA? 25000 saralA caMdrakAnta jhaverI lekhaka : vairyabALA vorA upayogI ane mArgadarzaka che ane sAthe sAthe maulika Disembara saujanya prakAzaka : zrImati maNibena ema. pI. zAha, vimensa ane tAttvika paNa che. 25000 sUryavadana TI. jhaverI vRddhatvane Are pahoMcelA je koI loko A kaoNleja oNpha ArTasa enDa komarsa. prathama AvRtti. mArca 2016 saujanya pustaka dhyAnathI vAMcaze enA mananI aneka gUco, mUlya : rUA. 150/- phona : 24095869. 70000 kula rakama mUMjhavaNo ane samasyAo dUra thaI jaze. lekhakanI 4. pustakanuM nAma : 'sparza' (dArzanika kAvyo). saMpAdana : ajita sareyA abhivyakti sAphasUtharI che. bhASA upara prabuddha jIvana nIdhi phaMDa abhivyaktinI pakaDa che. lekhaka pAse jIvana ane prakAzaka : zubham prakAzana, 303-e, kRSNavihAra, 21000 jyatsanA caMdrakAnta zAha vyavasAyanI mUDI che. vRddhAvasthA ane kAyadAnI sUjha TATA kampAunDa, esa.vI. roDa, aMdherI (vesTa), (haste : zrI nitinabhAI sonAvAlA) muMbaI-400058. mUlya-rUA. 80/-. samaja che. pa000 nilA jayeza zAha samAja jIvanane sparzatA, mathatA ane mUMjhavatA phona naM. : 022-26704876, 1000 navinabhAI premacaMda zAha savAlomAMthI agatyanA savAlo para enA nirdhArita mo. : 9820866450. 2500 zrI hasamukhabhAI zAha vAcakane madada ane mArgadarzana ApatuM A pustaka 4. pustakanuM nAma : 'samya-zruta-vicAraNA' 2100 DaoN. hasamukhabhAI sI. zAha ApavA badala rAmadAsabhAIne abhinaMdana. saMkalana : zAha savAIlAla jAdavajI 31600 kula 2kama XXX saMpAdaka : vorA khAMtIlAla ratilAla, jamanAdAsa hAthIbhAI mahetA anAja rAhata phaMDa sAbhAra svIkAra prathama AvRtti. 21000 dhIrajalAla paramAnaMda desAI 1. pustakanuM nAma : mArA anubhavo prAptisthAna : vorA khAMtIlAla ratilAla, ceriTebala TrasTa lekhaka : urmilAbena dhoLakiyA 11, naMda-dIpa baMgalo, leIka vyu epArTamenTa 5000 zrImati nilamabena bipinabhAI jaina AvRtti : prathama, 1 mArca, 2014. pAchaLa, vastrApura, amadAvAda-380054. 5000 nirmalakumAra mohanalAla mahetA prApti sthAna : zrI jI. ke. zAha, 33 citrakUTa, phona naM. : (079) 26304pa1. | (jyoti AIskrIma) alTa mAunTa roDa, muMbaI. * * * 31000 kula rakama 2. pustakanuM nAma : bI-42, dayAnaMda sosAyaTI, saMgha AjIvana membarsa sajA ane samajutI (be laghunavala) e-104, gokuladhAma, goregAma (IsTa), 5000 zrI rajanIkAnta cImanalAla gAMdhI lekhaka-jItu mahetA muMbaI-40063. mo. : 9223190753. 5000 kula rakama Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 PRABUDDH JEEVAN JANUARY 2016 THE SEERER'S YATRA - A JOURNEY WITHIN Happy new year to all. May each of us progress in The enthusiasm of the journey was of course that it this year more closer to our life goals and for those was with the Guru present himself. He had instilled in like me - may we find and stick to our life's goal and me and like me all the others the seed of yearning to start the journey. see the places of Mahavir swami Bhagwan and the The last year ended and the New Year began with Gandhar's all thanks to the Gandharvaad and Shri a pious journey to Samedh Shikarji with the Guru Uttaradhyan sutra Shibir we have been part of last 2 himself leading the way. years. The heart was filled with joy and sadness but It was a journey full of wonder and miracles and yet full of devotion visiting Pavapuri, Kshatriya kund, in the Guru's saanidhya - Wonder and miracles happen Rujuvalika and Guniya ji reminiscing the events that and get accepted with such normalcy and sahajta. took place there. The first and the most obvious miracle was the The hard climb to Vaibhagiri hill from where all the Gandhar's have gone to moksha was probably to organisation of this trip with such precision and prepare us for the climb of Samedh Shikarji - which perfection. Over 1600 people on a special train aptly named Gurukripa Express manned and managed by was to be the epitome of our journey. the sevaks of the mission. Finally the day we had all been waiting for - to climb It's amazing to see how the act of seva drives Shikarji had come. I was full of many doubts - the cold weather, the long uphill climb, would I have enough normal individuals into perfection and that too full of enthusiasm. Truly the Masters invisible hand at work. energy to complete it? I had been to Shikarji before but then I was more younger, more energetic and even The sheer magnitude of the organisation is what then I had only been able to complete some tunks. amazed me. The management of the pantry serving out excellent food from breakfast to dinner on all the So with these thoughts I began my climb at 4 in the days of the journey in the train, in the buses and at morning and within 5 minutes was huffing and panting locations where there were halts was truly another feeling drained and hot and removing all the extra miracle. The organisation of almost 60 buses in jackets and sweaters and bag and dumping it upon Banaras and Pavapuri, 300 Trax jeeps in Banaras to my partner on this journey. I started wondering how | was ever going to even reach the first tunk which was visit Sinhpuri and Sarnath and 400 tanga's in Pavapuri to help us commute to different places. The excellent atleast a good 3 hours climb away if I was in this hotels and dharamshala's all in the proximity of each miserable state right at the beginning. other so that we all were around each other and most I just put my head down and started chanting my importantly around the Guru himself. jaap's of sahaj aatma swarup paramguru... under each The Guru's karuna of visiting each of the 20 train breath and one foot at a time kept treading along coaches individually to give each of us his Ami dhrishti stopping briefly just to catch my breath and moved on and which made us realise how truly lucky we are to again -one slow step at a time reaching the first tunk have been personally and individually been selected after 4 hours of beginning my journey. for this yatra. How much punya we must've done to Breakfast had been arranged by the sevaks at the have got this opportunity and how much purushaarth Jal mandir and it provided the much needed rest and is necessary that we make the most of it. energy after the rigorous climb. I was in no state to do The train journey was filled with hours and hours of any further tunks and while having breakfast too I kept sharing by the sah yatri's - fellow co passengers of very sadly discussing with my friend of how was l even how did their journeys start. How did they firm up their going to make it just to the Parasnath tunk where faith and each and every individuals story was pure Gurudev was going to come. My friend suggested that since it was still 3 more hours before Gurudev came nectar making one feel how blessed we all are to have found the Guru or more really the Guru had found us. to Parshwanath lets do a couple of tunks instead of just sitting here. I was still considering it for a long Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ JANUARY 2016 PRABUDDH JEEVAN 47 moment and my gaze fell upon a porter - Raju who had except me. Guru's grace and the ever present just brought the provisions of our breakfast from below. parmanu's of 20 tirthankar bhagwan's who chose this I asked him if he will help support me and push me particular place to complete their bhav yatras from from behind to climb the nearby tunks for the next here. couple of hours. He willingly agreed. And so began the Before we embarked upon this Yatra - Pujyashri second leg of my journey. Gurudev had nudged us to probe within - what is a The silent chants, the gentle coaxing of my friend teerthyatra ? What do we wish to gain from it? The and the able push from Raju drove me up...up..up and answer to this was to look at these places where the only God and Gurudev can explain how, what, when journey of tirthankar bhagwan's and millions other came and where I got the energy that I completed each and to an end and to bring about a nischay within us that every single tunk of Samedh Shikarji including the most we too forge our determination to progress upon their steepest of Chandraprabhuswami culminating finally footsteps. to Parshwanath ji's tunk and finally crashing down into A journey of a thousand miles they say begins with the dharmashala at close to 9pm. A journey of an one step. May all our journeys begin and progress unbelievable 17 hours - but my first complete towards the end of all journeys in this year. teerthyatra of this holy holy place. Reshma Jain I am still confused - where did I get the energy or The Narrators the determination? It was perhaps a mix of everything Email: reshma.jain7@gmail.com MAHASATI DHARNI Gujarati : Aacharya Muni Shri Vatsalyadeepji Translation : PushpaParikh It was early morning and the sweet sonorus sound not good. He tried to move near the queen. The queen of birds had started informing people about arrival of was surprised at the movement of the charioteer. The the sun. One chariot was passing through the forest. queen could realise the intention of the charioteer, so Queen Dharini of the king Dadhivahan of Kaushambi she addressed the charioteer in very harsh words, and her young daughter Vasumati were in the chariot. Please be away from me. Stop there and there only. They were being rescued to a safer place to save them Don't move an inch also. We have trusted you and from the enemy soldiers. Whole night the horses had now you are behaving like this? Instead of saving us kept running & were tired so the charioteer stopped at you are behaving in this way? You are like my brother a lonely place. and for Vasumati you are like her father. Both the ladies were still very much fright I AGAM Please be away from us.' ened and worried. The king of Kaushambi was | KATHA The charioteer did not listen to her and defeated in the war. The charioteer was suc tried to catch hold of her. The next moment cessful in rescuing the two ladies but still he was wor- only the queen took out the dagger from her waist and ried about the safely of the two ladies. killed herself before he could do anything to her. Dharini asked, 'why have you stopped?' The chari- Vasumati shouted and lamented over her mother's oteer for the first time saw the queen's beautiful face. death. The charioteer was now stunned and the whole She was a very beautiful and brave lady. She was a atmosphere appreared very sad. Dharini died on her pius lady. The charioteer was stunned at seeing her own to save her celibacy.Her face was full of purebeautiful face. Dharini again asked him why he had ness. In the Jain Agam (the religious books) Sati stopped? Dharini is praised a lot. Her daughter Vasumati is said The charioteer realised and said that the horses were to have become a sadhviji (lady saint) under Shraman tired. The main reason was that he had fallen in love Bhagwan Mahavir and is said to have reached the highwith the queen. The queen again and again requested est stage. She was then known as sadhvi Chandanbala. him to go still further away to a safer place but he did * * * not listen. Both the ladies were looking very much afraid Pushpa Parikh, Kenway House, 6/B, 1st Floor, in this lonely place. The intention of the charioteer was V. A. Patel Marg, Mumbai-400 004. Tele.: 23873611. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ PRABUDDH JEEVAN JANUARY 2016 CONTENTS OF UNIVERSE (6 DRAVYAS) ENLIGHTEN YOURSELF BY SELF STUDY OF JAINOLOGY LESSON - TEN O DR. KAMINI GOGRI In the following article we will study about the tenth colour. Pudgala (matter) alone is murta. All the dravyas, topic: Contents of Universe (6 Dravyas) except Jiva, are acetana (devoid of consciousness). The term dravya or padartha (substance)in Jainism In another classification, the dravyas or Tattvas are denotes any existence which possess the significant divided into seven categories, viz. Jiva (soul), ajiva factor of persistence despite its numerous qualities and (nonsoul), asrava (inflow of karmic matter into the sould), modifications. The Jaina theory of reality does not leave bandha (bondage of soul by karmic matter), sanbara room for both an absolute permenides and an eternal stoppage of the inflow of karmic matter), nirjara (shedding flux of Heraclitus. It accepts only the dynamic reality of karmic matter), and moksa (liberation of sould from which has the three fundamental characteristics, viz. karmic matter). The seven tattvasare so arranged here Utpada (origin), vyava (destruction), and dhrauvya as to provide an epitome of the Jaina doctrine of salvation. (Permanence). The plight of the Jiva in somsara and mirjara are two states Dravya is also the substratum of gunas (qualities) and in the process of liberation wherein the inflow of karmic paryayas (modes). There is neither quality without matter is first stopped and all karmic matter is subsequently substance nor substance without quality. Dravya is one shed. The jiva thus becomes completely free of karmic as a class, and is the inherent essence of all things matter and attains moksa. These seven tattvas are eternal manifesting diverse forms. In its reality it can neither be and "sat". created nor destroyed; it has only permanent (i) Jiva (soul) substantiality. But through its modes it secures the triple Jainism considers soul as the central figure. Its nature in character. Dravya is of six kinds, namely, Jiva perfect knowledge (Bhedajnana or Atmajnana) is (soul), pudgala (matter), dharma (principle of motion), essential to destroy karmas and attain salvation. The adharma (principle of rest), Akasa (space) and Kala (time) nature of soul in Jainism is to be understood from the The first five types of dravyas are called astikayas (those standpoint of non-absolutism (anekantavada). From the which exist and have different pradesas or areas like a real standpoint niscayanaya), soul is absolutely pure body) and the last is named anastikaya. possessing the nature of knowledge and vision. It is According to another classification it is of three regarded to be without smell, without sound, not an kinds, viz. sakriya (active), niskriya (inactive), and object of anuman (inference), without any definite bodily sakriya aniskriya (active-inactive). The sakriya shape, imperceptible and intangible and is dravyas, which have the capacity of moving from place characterised by consciousness. Acarya Nemicandra to place, are pudgala and jiva. The niskriya dravya is points out that the soul is characterised by upayoga against the narture of sakriya dravya. It has neither (consciousness), is formless (amutti), is an agent direct nor indirect functional power. Space comes under (katta), has the same extent as its own body this classification. Kala is also included in the category (sadehaparimana), is the enjoyer of the fruits of karma of Niskriya dravyas, though it accounts for changes in (bhotta), exists in world (samsarattho), is siddha other things. Sakriya niskrla dravyas are those realities (siddho) and has the characteristic upward motion which move about without themselves undergoing (vissasoddhagai): changes or motion. These have merely avagahana Thus we have seen that the nature of soul in Jainism (place). The dharma and adharma dravya come under is dual in character. According to the realistic this classification. Jiva, dharma, and adharma have standpoint, it remains the same under all states, while innumerable areas or pradesas, akasa has infinite according to the practical standpoint, it is transformed pradesas, and pudgala is of numerable pradesas. Kala into modes and thus becomes different in number. has one pradesa. These six dravyas maintain their place, form, etc. identical nature without losing their respective qualities, (ii) Pudgala (matter) though they are nutually interpenetrating and Things perceived or enjoyed by the senses, bodies. accommodate one another and mix up to occupy the mind, karma, and the other material objects are called same space. Akasa, Kala, Jiva, dharma and adharma Pudgala (matter). They can be touched tasted, smelt, are formless or amurta drvyas. They do not possess and have colour. Sabda (sound produced by various the sense qualities of contact, taste, smell, sound and means). Bandha (union caused by man or otherwise), Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ JANUARY 2016 PRABUDDH JEEVAN 49 sauksmya (fineness), shaulya (grossness) samsthana with the help of dharma as fish move with the help of (figure), bheda (dividion), tamas (darkness), chaya water. Adharma is the exact opposite of dharma. It (shade) and atapa (sun-shine) are the forms of assists Pudgalas and Jiuas in staying as a shadow Pudgala. it has two prominent forms, namely atoms assists travellers to rest (anu) and molecule (skandhas). They unite together (5) Akasa Dravya: to construct reality. Akasa in Jainism provides a place for all substances This system of realities results in the universe being to exact. It is said to be anantapradesi (possessing infinite in finite as well as eternal in character. The entire pradesas) amurtika (having a non-physical factor), universe, according to Jainism, is a compendium of andniskriya (inactive), and savayaui (having parts). It is the six Dravyas which are a permutation and of two kinds, lokakasa and alokakasa. The former is cocombination of atoms. The atom in Jainology is the extensive with the dravyas, whereas the latter is devoid smallest unitary part of pudgala. It is characterised by of this characheristic. Loke consists of three its internal cohesion (sneha) and indivisible unity. a divisions, Uadholoka (upper world), Madhyalok (middle molecule (anu), a combination of atoms, results in an world, and Adholoka (lower world). They are the abodes aggregate of matter (skandha). Anui is an indivisible of celestial beings, men and other creatures, and the entity and cannot be perceived by ordinary men. inmates of hell. Beyond this LOkakasa which is said to Pudgala dravya is always transformed into skandha be eternal, infinite, formless, without activity and and paramanu. The upadana karana (substantive perceptible only by the omniscient cause) and the nimitta karana (external cause) are (6) Kala dravya responsible for these modifications. For instance, in k ala in Jainism is divided into two the manufacturing of a pot, clay is the substantive categories, Byauaharakala and Paramarthikakala. cause and the potter, stick, water, etc. are external The former helps to change substances into their causes. Each and every entity runs through these two modes and the latter is understood from continuity. Time causes and gets its similar modes. is not an appearance but a reality since we experience (3-4) Dharma and Adharma it in the form of hours, minutes etc. (To be continued] Dharma and adharma dravyas convey special 76-C, Mangal Flat No. 15, 3rd Floor, Rafi Ahmed Kidwai Road, meanings in Jainism. Dharma is accepted as a kind of Matunga, Mumbai-400019. Mobile : 96193/79589/98191 79589 Ether which helps us in motion. Pudgala and Jiua move Email: kaminigogri@gmail.com Essence of Jainism miles away from its roots Prachi Shah Somewhere somehow, some minds do think it's dif- but every Jain rituals and kriyas too. Ofcourse this is ficult to pursue our own religion that's Jainism. This is nurtured to a child if and only with the strong belief of absolutely a myth. its' all in your mind and a mind game. their parents. And this is passed on to them from genIt's all in your belief and dedication towards our right erations to generation. belief. It's said nothing is impossible in your life. If there As it is known, the shikharbandhi derasarin Franklin is a wish, and will there is a way out. Township - N.J. is the sentient spiritual example of Today, being miles away from my country India, liv- this fact. The forte of Jain ritual practiced at this Derasar ing in the region of New Jersey, U.S.A., I can accept is invincible. This Derasaris led by a group called JCNJ an open challenge to prove the fact that Jainism is flour- (Jain Center of New Jersey). This group includes spiriishing and practiced here as much as it could be in the tually uplifted personalities who thrive to keep the spirit pious land of any region of India. That too with the true of Jainism optimistic. This center serves all the essenmeaning, understanding and aesthetic essence of tials needed for keeping the practice of Jain rituals and Jainism. Although, this is not just restricted to the age beliefs persistent! The inbuilt kitchen is always ready group of senior citizens, but starting from little toddlers to serve the Jain tapasvi whether it be for varshi tap, to a teenager to any youth and adult individual mass khaman or ayambel. The splendid parnaas for You might be surprised when I put it into words that all the tapasvis indeed need Anumodana. every child of a Jain family living here in New Jersey is Besides, all the Jain festivals including Paryushan, abound to go to Pathshala and make their roots strong Shree Mahavir Janma Kalyanak, Gyan pancham, and with their Jain religion. And whatever they are nurtured many more are like a majestic celebration. Not just viwith during their Pathshala lessons, they pursue the sual but spiritual too! Pathshala is conducted at this same as well. Their roots are strong not just with belief center all-round the school year, nurturing the little ones adana Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 PRABUDDHJEEVAN JANUARY 2016 with the roots of Jainism. You would be surprised to G yanshala holiday drive is one of the set instance see some little ones enhanting Jain sutras unfailingly. of current scenario of Jain spirit in today's date. During Besides JCNU, another group of Terapanthi Jains, this festive season, every child needs to understand namely JVBNA (Jain Vishwa Bharti of North America, how fortunate they are to have Jainism as their religion New Jersey) lead by Samanijis from Ladnu (India), and being born as human on this earth. JVNBJ under the guidence and principles of Acharya Shree Gyanshala believes and practices Jain principle 'SharTulsi, also has its enormous efforts to keep the spirit of ing is caring' and nurtures the values of Samabhavana Jain principles blooming in this region of America. The and Aparigraha to its students, by means of Holiday dedicated personalities of this group have never been drive where every year during festive seasons, they deficient in their whereabouts towards Jain rituals and offer help to people in need. For this year, OZANAM principles, Moreover, the physical presence of Family shelter for homeless families is the platform for Samanijis generates an immense impression in order Gyanshala students to serve their spirits. Gyanshala to keep Jain practice seriatim. Their selfless guidance students understand that there are many families is indeed an auxiliary assistance to Jain families living around, who are not as fortunate but with some small in this part of world. Gyanshala conducted for children gesture and help, they can contribute to make lives of of Jain families of N. J. by JVBNA-NJ provides a plat- these families better. Though it does not matter what form for promising tomorrow by means of enlightennig religion or nationality they belong to as helping people these children with Jainism. in need is the Jain way of life. The selfless motives of this Center is incredible! in- Hence as a result of this gesture, JVBNJ Gyanshala deed needs a big round of applaud!! students have collected every day Hygine items and At present two Samanijis - namely Shramani Satya would personally hand over to the shelter as a gift hamPragyaji & Samani Rohini Pragyaji are residing at this per with the motives of Holiday Drive. Isn't this gesture JVBNJ center. These Samanijis thrive to support all the overwhelming? Indeed it is! Jain families residing in NJ by means of Jain rituals and These Jain children who would be our future tomorspirit. They conduct periodic weekly Swadhyay, and row to keep the Jain roots strong and nurture the same Pakshik Pratikramans. Besides there are many Jain to their next generation, are bound to make their Jain seminars and family camps conducted by this group for believes and rituals strong enough, living on this forall the Jain families. Every Jain festival celebrated has its eign land, is definitely worth ceaseless Anumodana!! implication and factual spirit behind it due to presence of 49. Wood Ave, Edison. N. J. - 08820. U.S.A. Samnijis and dedicated volunteers of JVBNJ. (917-582-5643). prachishah0809@gmail.com Story of the Eighth Chakravarti Shubham Subham - the eighth Chakravarti was from Hastinapur. King Anantavirya, brother in law of Brahman Parshuram was living happily in the kingdom of Hastinapur. Once they had some quarrel so Parshuram killed King Anantvirya. After that, his son Kritavirya became king and married RajkumariTaradevi. Once Taradevi saw 14 auspicious dreams, she was happy to know about the arrival of a brave child in their family. Knowing about the war between Ksatriya and Brahman clan, she took special care for her child's safety. Once king Kritavirya killed rishi Jamadagni, father of Parshuram, at his ashram, so in a fit of revenge Parshurama arrived at Hastinapur. When Taradeviheard this sheran away to save the unborn child and took shelter at an ashram in the forest. Here she stayed inan underground room where she gave a birth to Subham. Here also Parshurama came to kill the Ksatriya clan child but couldn't succeed. The young Subhamone day asked his mother about his father. Mother Taradevi replied that his father Kritavirya was the king of Hastinapur. Later on due to family dispute he was killed by Parshuram and the kingdom of Hastinapur was appropriated by him. Thus he came to know that his father and even his grandfather were killed by Parshuram so he immediately marched towards Hastinapur. There he sat on the throne. Parshuram immediately recognized him and tried to kill him with his Parshu, instead Subham killed Parshuram. In due course Shubham became Chakravarti king, after winning over all the kingdoms in Bharatkshetra. To further expand his kingdom, he commenced his journey to an island on a Palakhi. His Palakhi having army within was held by a group of deities. While passing through LavanaSamudra, every deity thought for asecond, "So many deities are holding the Palakhi, suppose for a moment if I leave my hand for rest, nothing will happen." But every deity thought the same at that exact second, resulting in the Palakhifalling in the ocean, killing the entire army along with SubhamChakravarti. ChakravartiSubham couldn't perform any penance before the death so his jiva went to Seventh hell/ Naraka. Acquiring all prosperity and many kingdoms sometimes even the Chakravartis are not satisfied. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ JANUARY 2016 PRABUDHH JIVAN PAGE No. 51 Eighth Chakravarti Subham - By Dr. Renuka Porwal, Mob.: 098218 77327 King Anantavirya of Hastinapur was killed by Parshurama. Later on his son Kritavirya became king. His queen Rajkumari Taradevi saw 14 auspicious dreams as a sign of the arrival of a brave child. King Kritavirya had killed rishi Jamadagni, Parshurama's father, so to take revenge he killed Kritavirya. Taradevi ran away to a forest ashram and delivered the child. Young Subham, one day asked his mother about his father. On knowing that his father and grandfather both were killed by Parshuram, he marched towards Hastinapur. Parshuram immediately recognized him and tried to kill him with his Parshu, instead Subham killed Parshuram with the plate which turned into a wheel. Shubham became a Chakravarti. Once he made a journey to an island, on a Palakhi full of armywithin, carried by deities. While passing through Lavana Samudra every deity thought for a second, "So many deities are holding the Palakhi, suppose for a moment if I leave my hand for rest, nothing will happen." But every deity thought the same at that exact second, resulting in the Palakhi falling in the ocean, killing the entire army along with the Chakravarti. Subham couldn't perform any penance so he went to the Seventh Naraki. 000 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hala jItI lIlA kI lIlA' ' ' la che. uMda cheDA Licence to post Without Pre-Payment No. MR/TECH/WPP-36/SOUTH/2016, at Mumbai-400 001. Regd. With Registrar of Newspapers for India No. MAHBIL/2013/50453 Published on 16th of every month & Posted at Patrika Channel sorting office Mumbai-400 001 On 16th of every month 0 Regd. No. MCS/147/2016-18 PAGE No. 52 PRABUDHH JEEVAN JANUARY 2016 u u Ida jIrA udara rada ka da ka ha ka da kara che kaI rI dIkarI to Izvarane prArthanA karavI, paraMtu madada na karavI dharmano prayogo. ane ene vAjabI TharAvavA mATe tarka lagAvavA e khoTuM che.' 1 razmina caMdulAla saMghavI - A nirNaya mArA AdhyAtmika vikAsa mATe mane bahu kAma lAgyo. zAradAnI saraLa, garIba | (gatAMkathI AgaLa) AMkho hajI yAda Ave. lokonA gharakAma kare ane bIjuM eka kuTuMba : badhAnAM nAma bhUlI gayo kAma calAve. dIkaro dhyAna na rAkhe. dIkarAnI vahu chuM; paraMtu mArI yAtrAmAM bahu mahattvanI vAta che. jhaghaDA kare. pachI to bAMglAdezI jhUMpaDapaTTImAM e loko mULa lIMbaDInA, gujarAtI. mArA gAmanA zAradAne ane enA dIkarAne be alaga alaga eTale mane vadhAre AkarSaNa, pati, patnI, moTo ghara karAvI ApyAM. hArbara lAInanI relave upara dIkaro. enI patnI ane enAM bALako. traNa peDhI ane pAsethI lokonI bahu avarajavara. gharakAma eka jhUMpaDAmAM sAthe rahe, bahu zarUAtamAM divaso karavAnI tAkAta na rahI pAchI zAradA zAkabhAjIno 1992nI ja vAta. meM subhASanagaramAM davAnI madada Topalo laI chUTaka dhaMdho karatI. zarU karelI. A kuTuMbanI moTI strInuM nAma bhUlI eka vakhata dIkaro enuM jhUMpaDuM vecIne rAjasthAna gayo chuM. eTale ahIM ene zAradA kahuM chuM. jato rahyo. thoDAM varSa pachI zAradA paNa jhUMpaDuM svabhAvamAM narama, saraLa ane gamAra. eka ravivAre 1 vecIne jatI rahI. prabhu enuM kalyANa kare. savAre kahe-"mArA varane ke.I.ema, haoNspiTalamAM dAkhala karyo che. DaoNkTare davA lakhI ApI che. Izvara sarvazaktimAna che to A saMsAranA haoNspiTalanA sToramAM davA nathI. kahe che bahArathI duHkho zA mATe laI nathI letA? laI Avo. mane apAvo.' tapAsa karI, rUA. A badhA prasaMgoe mAro nirdhAra daDha karyo, 2,000nI davA thAya. e vakhate ATalI rakama to muMbaImAM rahevuM e madhyamavarga mATe paNa agharuM mArI pAse hatI nahi. vadhAre tapAsa karI. puruSa che. jhuMpaDAvAsIo mATe to naraka barAbara che. dArUDiyo hato. AgaLa paNa hospiTalamAM jaI dareka vyakti potAnA gAmamAM pote rojIroTI raLI Avelo. DaoNkTare dArU pIvAnI manAI karelI. chatAM zake evI vyavasthA thavI ja joIe. so mANasone dArU pIve che. muMbaImAM Arthika rIte svataMtra thavA huM madada kadAca ne e vakhate mArI pAse rakama na hatI. meM saMkocAtA rI pAse kema na hatI. e saMkocAtA nahi karI zakuM; paNa gAmaDAMomAM jarUra thaI zakaze. mArA pitAzrI zrI caMdubhAIne vAta karI. emaNe e vakhate huM nahoto samajyo. paNa Aje khyAla tarata kahyuM, 'bhale, huM davAnA paisA ApIza.' e Ave che. phakta Arthika samasyAonA nikAlathI samAcAra laIne huM zAradA pAse gayo. budhavAra loko sukhI nathI thaI javAnA. jyAM sudhI mAnava savArano divasa hato. pitAzrIne vAta karavAmAM- dharma nahi samajAya tyAM sudhI samasyAo rahevAnI saMkocAtAM saMkocAtAM meM be divasa kADhI nAkhelA. ja. mAnava dharma samajAyA pachI paNa samasyAo budhavAre to tyAM rokkaLa cAlatI hatI. bhAI gujarI to Ave kharI. paNa emAM zAMta rahetAM, ramatA rAkhatAM gayelA, zAradA haMmeza mATe vidhavA thaI gaI. AvaDI jAya.. vaccenA be divasomAM meM bahu vicAra karelo. | bahu moTI gerasamaja 'che ja dArUDiyo. mAre zA mATe madada karavI * amuka gerasamaja mANasane rokI | To, joIe!?' 'eka kuTuMbamAM ja huM rUA. 2000 vAparI rAkhe chenAkhuM to AkhA subhASanagaramAM kone keTalA Izvarane samajavAthI dUra ane ApuM ?' 'meM nakkI karelA bajeTathI kharca vadhI jAya Izvarane pAmavAthI dUra. che-to have kharca na ja karAya.' vagere vagere. budhavAre jyAre samAjamAM du :kho juve che meM nakkI karyuM, 'huM koI mATe koI jajamenTa nahi tyAre mANasa Izvarane javAbadAra ApuM. e vyakti zuM kare che te jovAnI javAbadArI Therave che. mArI nathI. mArAthI thAya to madada karavI, na thAya Izvare zA mATe evI vyavasthA karI paMthe paMthe pAtheya ke jemAM nirdoSa mANaso du :khI thAya? bIjI geramasaja che : Izvara sarvazaktimAna che to A saMsAranA duHkho zA mATe laI letA nathI? ahIM ATaluM aMdhera cAle che ne Izvara zuM kare che? AvI badhI samajane kAraNe huM 35 varSanI uMmara sudhI IzvaramAM nahoto mAnato. Aje mAnuM chuM ane Izvarane prema karuM chuM. 1. AvI gerasamajone eka bAju rAkho. je bane che ene mATe koNa gunegAra che e zodhavAno prayatna paNa eka bAjue rAkho. 2. tame koIne du:khI na karo. 3. tame koIne sukhI karavA tamArA prayatno karo. juo saMsAra samajAI jaze. Izvara maLI jaze. 0 A gahana savAlonA javAba pustakomAM na zodho. bIjAnAM anubhavo/du :kho/bhASaNomAM na goto. potAnA anubhavothI je rAmajAze, anubhUti thaze, te samaja bIje kyAMyathI nahi Ave. che bIjAne sukhI karavAnA prayatno A saMsAramAM sauthI saraLa cAvI che- Izvara sudhI pahoMcavAnI. jUnA samayamAM RSio jaMgalamAM jaI, tapa karI Izvarane pAmatA. e jJAnayoga hato. mane to gRhastho mATe karmayogathI zarUAta karavuM bahu sAruM lAge che. gRhastho saMnyAsa nathI levAnA. jarUra paNa nathI. A saMsAra evI rIte jIvI laIe ke Izvara sAthe vAto karatAM karatAM AnaMdathI jIvIe. ane-AnaMdathI marIe. - je vyakti bIjAnI vedanAne potAnI vedanAnI jema anubhave che te adveta samajavAnA mArga para che. mobAIla : 9820104491, Postal Authority Please Note: If Undelivered Return To Sender At 33, Mohamadi Minar, 14th Khetwadi, Mumbai-400004. Printed & Published by Pushpaben Chandrakant Parikh on behalf of Shri Mumbal Jain Yuvak Sangh and Printed at Fakhri Printing Works, 312/A, Byculla Service Industrial Estate, Dadaji Konddev Cross Rd, Byculla, Mumbai-400 027. And Published at 385, SVP Rd., Mumbai-400004. Temporary Add.: 33, Mohamadi Minar, 14th Khetwadi. Mumbai-400004. Tel.: 23820296. Editor: Dhanwant T. Shah.