Book Title: Prabuddha Jivan 2010 03
Author(s): Dhanvant Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Catalog link: https://jainqq.org/explore/526020/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ @ AT. 6 s Nii . prabuddha jIvuMnA ( varSa-pa70 aMka-30 mArca 2010 pAnA 360 kImata rUA. 10 ) tIrthakara mahAvIra janmakalyANaka vizeSa aMka jina-vacana ahiMsA ane samatA evaM khu nANiNo sAraM jaM na hiMsai kiMcaNa / ahiMsAsamayaM ceva etAvaMta viyANiyA / / -sUtra vRtAM" - 6-4- 7 0 jJAnI mANasonuM A sArabhUta lakSaNa che ke teo koI paNa prANInI hiMsA na kare. eTaluM jANavuM joIe ke ahiMsA ane samatA (sarva jIvo pratye samAnapaNuM) e mukhya dharma che. jJAnI ke lie sAratattva yahI hai ki vaha kisI bhI prANI kI hiMsA na kare / ahiMsA aura samatA (sabhI jIvoM ke prati samAnatA) inhI ko mukhya dharma samajho / It is the essential characteristic of a wise man that he does not kill any living being. One should know that non-killing and equality of all living beings are the main principles of religion. (DaoN. ramaNalAla cI. zAha graMthita 'bina-vana'mAMthI) korTa thaI. lorDa kArDa kaI thaI. I. I. 18. kArDa, dharDa laI, thAI thaI jAuM. vorDa karDi Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Amana saMdarbhasahita arthate pAmIe celaNA sUtI hatI. kAtila ThaMDInI Rtu hatI. teno hAtha kAmaLAnI bahAra rahI gayo hato. te hAtha ThaMDo paDI gayo. vacce AMkha khUlI. ekAeka enA mukhamAMthI udgAra nIkaLI paDyo, "te zuM karato haze ?' magadha samrATa zreNikanI bhramara taMga banI gaI. 'mahArANI potAnA koI premIne yAda karI rahI che'ema samajIne temanuM mana zaMkAothI bharAI gayuM. temaNe mahArANInA mahelane saLagAvI devAno Adeza ApI dIdho. aMte rahasya khUlyuM. celaNNAe e ja sAMje eka munine jaMgalamAM dhyAna dharatA joyA hatA. potAnA hAthane ThaMDo paDelo anubhavIne ekAeka tenA mukhamAMthI evo udgAra sarI paDyo hato ke, 'te zuM karato haze ?' A saMdarbhamAM e vAkya bIjo artha Ape che. saMdarbha vagara koI paNa vAkye je iiN Apyo, tethI ezikane kopAnya banAvI mUkyo. deza, kALa ane saMdarbho vagara AgamonA arthane pakaDavAmAM kevI muzkelI pedA thAya che e vAta e ja loko samajI zake che jeNe tenA viSe thoDuM paNa ciMtana karyuM hoya. ApaNA prAcIna vyAkhyAkAroe AgamanA eka pAThanA aneka artha rajU karyA che. teno cokkasa artha ApavAmAM teo svayaM spaSTa krama kRti (1) mahAvIra mArga : 'IThThA avasara mata cUka (2) bhagavAna mahAvIranuM buniyAdI ciMtana (3) mahAvIra kathA zA mATe ? (4) upAdhyAya covijayajI racita sarjana-sUci zrI vardhamAna svAmI jina-stavana (5) nIrthaMkara bhagavAna mahAvIra vize pustakI (6) loka vidyAlaya vALukaDa (pAlItANA) ceka arpaNa kAryakrama prabuddha jIvana mArca, 2010 nahotA. evA aneka Arthika zabdo che, jemano spaSTa artha Aje paNa prApta nathI ane evA pATha paNa che jemanA mATe - 'tattva punaH kevaligamyam' kahIne ja chUTI javuM paDe che. Ama chatAM Agraha mahAvIra Aje vidyamAna hota to teo A saMgharSo joIne saghaLuM choDIne himAlayanI koI guphAmAM jaI beThA hota, ekAntavAsa karI dIdho hota. potAne kAraNe AvA saMgharSo thAya evuM temaNe kyAreya evo che ke jAo saghaLuM satya pratyakSa ja hoya. AvI IcchayuM nA hota. Aje upAzrayo, dharmasthAnone paristhitimAM ApaNe mahAvIra jayaMtI ujavIne paNa temanI vijayapatAkA laherAvavAno adhikAra pAmI zakatA nathI. temanA vibhinna rUpomAM ekatA pragaTAvI zakatA nathI. e tyAre ja zakya che ke jyAre ApaNe mahAvIrane mahAvIranI dRSTie ja lokone jovA daIe. kAraNe vivAda che, nAnI-nAnI mAnyatAone kAraNe paNa vivAda che. A vivAdomAM mahAvIrane zodhavAno prayatna keTalo sArthaka thaze ? (7) AjIvana sabhyono pUraka rakama mATeno adbhuta pratisAda (8) jayabhikhkhu jIvanadhArA-16 19) zrI jaina mahAvIra gItA : eka darzana-17 (10) eka jaMgama tIrthano yAtrA anubhava (11) abudha koNa ? (12) jaina pAribhASika zabdakoza (13) sarjana svAgata (14) paMthe paMthe pAtheya : he rAma ! pUjAne badale mAre kahevuM joIe ke na kahevuM joIe-Apaze loko pUjA karavAnuM sArI rIte jANIe chIe, paraMtu jenI prazaMsA karI rahyA chIe, jenI stuti karI rahyA chIe tenI vAta svIkAravAnuM bahu ochuM jANIe chIe athavA to nathI jANatA. jo mahAvIranI pUjAne bale temanI AjJAne mAthe caDhAvI hota, temanI vAta svIkArIne cAlyA hota, temanA pagale pagale cAlyA hota to zuM Aje jaina samAjamAM maMdirone kAraNe je saMgharSa cAlI rahyo che te kyAreya cAlyo hota kharo ? dharmanA kSetramAM ATalo moTo saMgharSa! mahAvIrathI A taddana viparIta che. huM jANuM chuM ke mahAvIra mukta che, temanAmAM rAga-dveSa nathI paraMtu kartA DaoN. dhanavaMta zAha DaoN. jayakumAra jaja anu. DaoN. zekharacaMdrajI jaina sumanabhAI ema. zAha Do. kumArapALa desAI mathurAdAsa TAMka DaoN. kumArapALa desAI pa. pU. AcArya zrI vAtsalyadIpa pArulabena bharatakumAra gAMdhI jitendra e. zAha DaoN. jitendra bI. zAha DaoN. kalA zAha kandhI dave pRSTa 3 5 12 13 15 22 24 26 29 32 33 34 25 36 carcanI sAme eka mANasa ghaNA samayathI Ubho hato. te mANasa kALo hato. tyAM koIka ajANI vyakti AvI. teNe phariyAda karI ke keTalA samayathI huM ahIM Ubho chuM, mane koI aMdara javA nathI detuM. AvanAra vyakti bolI, tame oLakho cho ke huM koNa chuM? huM Isu chuM. mane paNa aMdara nathI javA detA. tamane aMdara nathI javA detA to temAM AzcaryanI vAta zI che? .AcArya mahAprajJa 'prabuddha jIvana'nI gaMgotrI 1. zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha patrikA 1929 thI 1932 je prabuddha jaina 1932 thI 1933 briTiza sarakAra sAme na jhUkyuM eTale navA nAme 3. tarUNa jaina 1934 thI 1937 4. punaH prabuddha jainanA nAmathI prakAzana 1939-1953 5. prabuddha jaina navA zIrSake banyuM 'prabuddha jIvana' 1953 thI 7 zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanA mukhapatranI 1929 thI, eTale 81 varSathI avirata saphara, pahelA sAptAhika, pachI ardhamAsika ane tyArabAda mAsika 2010mAM 'prabuddha jIvana'no 57mAM varSamAM praveza prabuddha vAcakone praNAma pUrva taMtrI mahAzayo jamanAdAsa amaracaMda gAMdhI caMdrakAMta sutariyA ratilAla sI. koThArI maNilAla mokamacaMda zAha jaTubhAI mahetA paramANaMda kuMvarajI kApaDiyA cImanalAla cakubhAI zAhe DaoN. ramaNalAla cI. zAha Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Regd. With Registrar of Newspaper for India No.RNI 6067/57 varSa : 57 aMka : 3 7 mArca 20107 vikrama saMvata 20667 vIra saMvata 25367 caitra suda tithi-17 zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanuM mAsika mukhapatra prabuddha jIvana vArSika lavAjama rUA.125/ 7 chUTaka nakala rUA. 10/ mAnada taMtrI : DaoN. dhanavaMta zAha mahAvIra mArga INa avasara mata cUka' sidhdha tIrtha zatruMjayanI taLeTImAM A jAnyuArI mAsamAM pU. jainAcAryo, muni bhagavaMto ane bauddha dharmaguru pU. dalAIlAmA sAthe dharma caryA yojAI tyAre 'vizvazAMti' kaI rIte prApta thaI zake enA uttaramAM dalAI lAmAe kaMIka evuM kahyuM ke manaHzAMtithI ja vizvazAMti prApta thaI zakaze. manaHzAMti A yAtrAnuM prathama caraNa che. bhagavAna mahAvIre A manaHzAMtino mArga ApaNane 2600 varSa pahelAM darzAvI dIdho che. mahAvIrane tIrthaMkara tarIke pUjatA pahelAM emane eka mAnava tarIke pahelAM oLakhIe. buddhano gRhatyAga emaNe jIvanamAM joyela viSAdomAMthI janmyo hato, ane A viSAdanA kAraNo zodhavA e nIkaLI paDyA. banne rAjAnA putro hatA. eke mahAbhiniSkramaNa karyuM. bIjAe samajI vicArIne tema ja parivAranI saMmatithI saMsAra tyAga karyo ane bAra varSathI vadhu bhramaNa karIne jIvananA satyonI prApti karI ane jagata zAMti mATe e satyo emaNe vizvane caraNe dharI dIdhAM. sAmyavAdI paNa. sAmyavAda ane samAjavAdano siddhAMta sau prathama mahAvIre jagata samakSa mUkyo. varNa vyavasthAno cheda karyo ane sarva dharma samabhAva ane sarvamata Adara mATe syAdvAda ane anekAMtavAdano uttama ane advitiya siddhAMta jagatane caraNe dharyo. mahAvI2 tapasvI ane jJAnI hatA e A satyAnubhUtine kAraNe, paraMtu sarva prathama to mahAvI2 52ma tejasvI ane buddhizALI mAnavI hatA. mAnava ane jagata svasthatA temaja zAMtithI rahe e emano prathama dhyeya hato. mahAvIra ApaNA pahelAM samAjazAstrI ane pahelAM sarva prathama emaNe 'aparigraha'no siddhAMta jagatane Apyo. badhI azAMtinuM mULa kAraNa parigraha che. eka vakhata 'aparigraha'no Adarza jIvanamAM sthira thAya pachI pAchaLa ahiMsA, satya, ane acaurya mAtra cAlyA Ave ja nahi, vaLagatA Ave. 'mArI jarUriyAta uparAMta vizeSa mAre joItuM ja nathI to pachI zuM meLavavA mATe huM koInI hiMsA karuM ? zA kAje asatya vadu ke koInuM kAMI paDAvI lauM?' AvA vicAravALI vyaktimAM zAMti ApoApa samAdhistha thaI jAya; A mana:zAMti. A aMkanA saujanyadAtA : DaoN. mANekalAla ema. saMgoI smRti : pU. mAtuzrI devakAbena ane pitAzrI maganalAla hirajI saMgoI mAtra aparigrahathI to vyaktine potAnI svasthatAnI prApti thaI paNa samAja vyavasthAnuM zuM? eTale mahAvIre karma siddhAMta Apyo. pratyeka cetanAno niyAmaka karmavargaNA che ema kahI karma nirjarA, karma rajakaNo, vagere karma siddhAMtono vizALa paTa te 14 guNasthAno sudhI vistArI ApaNane ApI A karmavAdane sUkSmatAthI kAMtyo ane karmazUnyatA sudhI yAtrA karAvI 'jIvana mukta' ke 'mokSa'nA darzanano mArga darzAvyo. jevuM karazo evuM bhogavazo - A janmamAM zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha, 33 mahamadI minAra, 14mI khetavADI, e.bI.sI. TrAnsapaoNrTanI bAjumAM, muMbaI-400 004. TeliphonaH 23820296 e Website : www.mumbai_jainyuvaksangh.com * email : shrimjys @ gmail.com Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jIvana mArca 2010. nahi to punaH janmamAM to avazya e bhogavavuM paDaze ja. A 'bhaya'thI maLyuM che, paraMtu hamaNAM 20mA jaina sAhitya samAroha prasaMge ratalAma sAmAnya mANasa avyavasthita thatA ane zoSaNakhora thatA bacyo javAnuM thayuM tyAre eka adbhuta "sthaLa'nA darzana karavAno lahAvo ane samAja jIvanamAM saraLatA, zAMti ane zistanA niyoMnI maLyo. mahAvIranA mArganI cetanAnI tyAM anubhUti thaI. paraMtu A sthApanA thatI rahI eTale "mokSa'nA mArgadarzananI pahelAM mahAvIre koI sAdhanA maTha ke maMdira upAzraya na hatA. samAja, mAnavIya saMbaMdho ane saMvedanAne prathama prAdhAnya ApyuM. ahIM mahAvIra ane gAMdhI vicAranuM A grAmamAM vistaraNa hatuM. mahAvIra A rIte samAjazAstrI uparAMta manovizleSaka paNa hatA. ratalAmanA eka jaina udyogapati ane "cetanA" akhabAranA A aparigraha eTale ja mUDIvAdano aMta. kArla mArksa je mAlika caitanya kAzyapajIe ahIM mahAvIra-gAMdhInA sAmAjika AkrozathI kahyuM e ja mahAvIre varaso pahelAM mAnava samAjane utthAnanI dRSTi aMtaramAM bharI, ane "garIbI se mukti, vikAsa kI zAMtithI AgamavANI dvArA samajAvyuM. je samAjano mAnavI yukti'nA vicArane kendramAM rAkhI aDhI ekaranI jagyAmAM eka aparigrahI haze e samAjamAM zAMti ane mana samRddhi haze. e anokhA grAmanuM nirmANa karyuM. - "garIbI haTAvo'nA nArA to samAjane kyAreya maMdInI agnimAM tapavuM ke taDaphaDavuM nahi paDe. koI ApaNe bahu sAMbhaLyA, emAM garIbo haTyA ane navA rAjakaraNI paNa vyakti bhUkhyuM nahi sUe. aparigrahathI vyaktinI mana:zAMti ane zrImaMta udyogapati pedA thayA. anekonI mana:zAMtinI dizA banI jaze. A aDhI ekaranI vizALa jagyAmAM ekaso be oraDAvALA nAnA paraMtu vartamAnamAM to A mana:zAMti mATe lagabhaga dizA ja badalAI gharo che. ahIM 40 vividha dharmonA 450 garIbInI rekhA nIcenA loko gaI che. maMdiro ane dharmasthAnakomAM jamana:zAMti prApta thAya evI mAnyatA eka sAthe saMpathI rahe che. 35 thI 40nI vayanA be bALako hoya evA dRDha thatI gaI. yena kena prakAre dhana saMcaya karI e dhana saMcayathI AvA kuTuMbane ja dharma-jAtanA bhedabhAva vagara ahIM praveza apAya che. A sthAnakonuM ja nirmANa karavuM ane e dhana saMcayamAM potAnI salAmatI badhAne niHzulka AvAsa apAyA che, paraMtu e kuTuMba mATe A kAyamI zodhI, e dhana saMcayathI anyanA parizramathI utpanna thatA dhanane AvAsa nathI, rojagArImAM sthira thAya, potAnA puratuM kamAtA thAya bhogavavuM-vyAja pravRtti-ane pote puruSArtha vihina banI kahevAto sAdhanA eTale A sajja kuTuMbo samAja pravAhamAM bhaLI jAya che ane e kuTuMbanA mArga svIkArI mana:zAMti zodhavA nIkaLI paDavuM evI vartamAnamAM to jANe sthAne navA garIba kuTuMbane praveza apAya che. ahIM garIbane AvakAra eka "phezana' banI gaI che. AvA nivRtta sAdhakonI saMkhyAmAM Aje che, garIbIne jAkAro che, puruSArthanI pUjA che ane svamAnane dinapratidina vadhAro thato jAya che e sAruM to che ja, paraMtu AtmadarzananI sanmAna apAya che tema ja pramANikatAnI AratI utArAya che. A jhaMkhanA sAthe AtmamaMthana paNa eTaluM ja jarUrI che. maMthana haze to ja grAmanA puruSo rojI kamAvavA zaheramAM jAya tyAre temanA mahilA sabhyone satyanuM navanIta prApta thaze. grAma udyoga, jevA ke zivaNa, agarabattI, sAbu vagere gRha udyoga vAre vAre kahevAmAM Ave ke, "tame kuTuMba, samAja mATe ghaNuM karyuM, have zikhavADAya che ane e cIjonuM vecANa paNa ahIM thAya che. savA karoDanA badhuM choDo ane potAnA AtmAnuM vicAro." zuM A satya che? mahAvIre kharce nirmANa thayelA A ahiMsA grAmanuM sarjana 2005mAM thayuM. kahyuM che ke "parasparopagraho jIvAnAm-jIvana ekamekanA AdhAra upara anya dharma sthAnonI jema Aje samAjane AvA "ahiMsA nirbhara che. mahAvIre karma-puruSArtha vihina jIvananA vicAro kyAreya grAma"nI vizeSa jarUra che, enA sarjakane AvA nirmANathI avazya nathI ApyA. janmathI jIvana ane mRtyu sudhI mAnava paraspara upakArothI mana:zAMti prApta thaI hazeja, kAraNa ke amane jonArane to prasannatA jIvana jIve che, pratyeka paLe e koI ne koIno RNI banato jAya che. ane manaHzAMtino anero anubhava thayo ja. eTale paLe paLa ene A RNamukta thavAnuM che ane eTale ja A A mahAvIra mArga che. ahIM mahAvIra che, ahIM gAMdhI vicAranI suvAsa che. paLepaLanI RNamukti mATeno puruSArtha ane karma eja sAcI mahAvIra janma kalyANaka divase ApaNe aparigraha ane AvA AtmasAdhanA che, AtmakalyANa che. A karmamAM rahIne ja akarmabhAva jagatakalyANanA mahAvIra mArgane yAda karIe to mana zAMtithI prApta karatA karatA ja 14 guNasthAnane pAmavAnA che, nivRttimAM jagata zAMtinI yAtrAno mArga ApoApa prApta thaI jAya. pravRttimaya rahevAnuM che. mA zAradA sarve zaktimAnone A zubha vicArane AcAramAM ahiMsA grAma pariNAvavAnI zubha buddhi Apo ane AvAM ghaNAM "ahiMsA upara jaNAvela evA ghaNAM nivRttidhAma-sAdhanAdhAma-maMdiro, ane grAmo'nuM sarjana thAva. upAzrayonA zubhra AMdolanonA anubhava prApta karavAnuM sadbhAgya dhanavaMta zAha * 1 varSanuM lavAjama rUA. 125/-(U.S. $ 15) * 3 varSanuM lavAjama rUA. 350/-(U.S. $40) * 5 varSanuM lavAjama rUA. 550/-(U.S. $ 65) * 10 varSanuM lavAjama rUA. 1000/-(U.S. $120) * kanyA kariyAvara AjIvana lavAjama rUA. 2000/-(U.S. $ 150) Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArca, 2010 prabuddha jIvana bhagavAna mahAvIranuM buniyAdI ciMtana lekhaka: DaoN. jayakumAra jalaja, anu. : DaoN. zekharacaMdrajI jaina bhagavAna mahAvIranA 26mA janmotsava prasaMge madhyapradezanI rAjya samitie 'bhagavAna mahAvIra kA buniyAdI ciMtana" ne hindI pustikAnuM prakAzana karyuM hatuM. bhagavAna mahAvIranA ciMtananA marmajJa ane vikhyAta sAhityakAra, prAdhyApaka DaoN. jayakumAra jalaje A pustikAnuM sarjana karyuM. A pustikAnI aneka AvRttio pragaTa thaI temaja A pustikAno aMce, urdu, saMdhI, marAThI, kannaDa ane gujarAtI bhASAmAM anuvAda thayo ane e bhASAnI paNa ghaNI AvRtti thaI. mULa pustikA 30 pAnAnI che, ahIM to mAtra thoDAM aMzo ja pragaTa karyA che. DaoN. jayakumAra jalaja ane DaoN. zekharacaMdrajIno RNa svIkAra karIe chIe. --taMtrI) dehAvasAna thayeluM. teo have apekSAkRta svataMtra thayA. bhAI pAsethI AjJA mAMgI. temano saMkoca joI rokAI rahyA. digaMbara matAnusAra chevaTe mAtA-pitA sahita sahunI AjJA laI gharethI nIkaLI paDyA. sADAbAra varSa sudhI mauna tapasyA karatA rahyA ane mAtra ciMtana tathA dhyAnathI teoe satyanI prApti karI. 557 I. pU. 13 oNkTobara, budhavAra, vaizAkha zukla 10mInA divase bihAra pradezanA vRMbhaka gAmanI RRjuphUlA nadInA kinAre zAlavRkSanI nIce A ghaTanA ghaTita thaI. tyAra pachI sau teone sarvajJa kahevA lAgyA. jJAna ane ciMtananA page yAtrA karavAne kAraNe temanA vicAro ane niSkarSonA pAyA khUba ja majabUta, UMDA ane sarvakAlika che. mahAvIranI tapasyAe temanI samakSa A pAyAnuM satya prakaTa karyuM ke padArtha/vastu/dravya ke sat mahAna che. mATe pachI te jIvana hoya ke ajIva teonI sAthe sanmAnanI dRSTithI jovuM joIe. A adbhuta anubhavanI asAdhAraNatA mAtra ATalI vAtathI samajI zakAya che ke Ane samajavA mATe vijJAnane lagabhaga 2500 varSano samaya lAgyo. 20mI zatAbdImAM AInsTAInanA mAdhyamathI Ane samajI zakAyuM. Ane samajavA mATe rAjanIti zAstrane lagabhaga savA be hajAra varSa sudhI pratIkSA karavI paDI. phrAnsanI krAMti vakhate ja te samajI zakAyuM. joke AInsTAIna mULabhUta rIte mAtra jaDa padArthonA saMdarbhe phrAnsanI krAMti tene mAtra mAnavIya saMdarbhomAM ja samajI zakyA. jyAre mahAvIre Ano sAkSAtkAra saMpUrNa jaDacetananA saMdarbhe karyo. teoe mAtra mAnavAdhikAra athavA prANIonA adhikAranI ja nahi paNa saMpUrNa jaDa-cetananA adhikAronI ciMtA karI. mahAvIrano janma I. pU. 599 (599 BCE) zanivA2 19 mArca varSamAM caitra mAsa, zukala pakSa, trayodazI tithi, madhyarAtrie bihAra prAntanA vaizAlI pAsenA kuMDagrAmamAM thayo. kuMDagrAma jJAtR kSatriyonuM gaNarAjya hatuM. mahAvIranA pitA rAjA siddhArtha tenA gaNa pramukha hatA ane mAtA trizalA jeonuM eka nAma priyakAriNI hatuM teo vaizAlI gaNarAjyanA licchavI vaMzanA mahAmAnya rASTrAdhyakSa ceTakanA bahena ke putrI hatA. putranA garbhamAM AvatAnI sAthe ja rAjyamAM dhana-dhAnyanI vRddhi thavA lAgI. mATe temanA pitAe temanuM nAma vardhamAna rAkhyuM. vaLI nAnapaNathI ja buddhinI nirmaLatA ane aneka vIratApUrNa kAryone kAraNe vardhamAnane 'sanmati' ane mahAvIra'thI saMbodhavA mAMDyA. mahAvIrane lokataMtra ane gaNataMtranI vicArasaraNI saMskAra to temanA mAtA-pitA dvArA vArasAmAM maLyA ja hatA paNa pote paNa te pramANenA gaNarAjyonA khullA ane khIlelA vAtAvaraNamAM moTA thayA hatA. mahAvIranA jIvanamAM koI rahevAyApaNuM nathI. temanA jIvana sAthe saMkaLAyelI ghaTanAo pramANita kare che ke temanuM jIvana doDadhAma vALuM nahi paNa vicAravaMta, zAMta, taTastha ane vastune koI paNa pUrvAgraha vagara samajavA mATe prastuta rahyuM che. grahaNa karavAnI bhAvuka utAvaLa paNa nahi ane chUTI javAno koI pazcAtApa paNa naze. jIvanamAM koI nATakapaNuM nahi, koI tamAzo nahi. teonuM jIvana eka medAnI nadInI jema zAMta vaheNa jevuM hatuM. mATe trIsa varSanI uMmare mahAvIranuM saMnyAsa grahaNa koI azrubharelI ke tAtkAlika dhaTanAnuM pariNAma nathI. balke te ciMtana-manananI lAMbI prakriyAnuM pariNAma rahyuM haze. zramaNa bhagavAna mahAvIranA pAMca kalyANako aSADha zudi 6 brAmA gAma nagara tra 13 viSakuMDagrAma nagara kArtika vada 10 kSatriyakuMDagrAma nagara vaizAkha suda 10 RjuvAlikA nadInA kinAre zALa Aso vida 0)) pAvApurI 5 zvetAMbara mAnyatA che ke teo (1) cyavana kalyANaka paraNelA hatA. jyAre digambara (2) janma kalyANaka mAnyatA che ke teoe lagna karyA (3) dIkSA kalyANaka na hatA. zvetAMbara matAnusAra 4) kevalajJAna kalyAka jyAre teo 27 varSanA hatA tyAre temanA mA-bApanuM pUrNa nirvANa kalyANaka potAnA paryAva2Na, jaLa, jaMgala, jamIna vagerenI rakSA mATe ciMtita vizvane A jANIne sukhada Arya thaze ke mahAvIra A badhAne nirjIva nahi-paNa sajIva mAne che. mahAvIranI dRSTimAM saMsAranA prANIo be prakAranA che-trasa Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jIvana mArca 2010. athavA jaMgama ane sthAvara. zaMkha, kIDI, bhramara ane pazu / mANasa ja mahAvIra virodhI vicAro temaja dRSTi viSe eka sahiSNutApUrNa anukrame be, traNa, cAra ane paMcendriya trasa jIva che. hAMsiyA (pUrvAgraha)ne choDavAnI ane anekAMta dRSTinI himAyata sthAvara jIvone paNa kaSTa Apavo, teno apavyaya karavo, teno karatA hatA. A zodhane eTalI to AdhArabhUta mAnavAmAM AvI ke jarUrIyAta vagara upabhoga karavo-mahAvIranI dRSTimAM hiMsA che. dhIre paravartI kALamAM mahAvIranuM saMpUrNa ciMtana ane darzana anekAMtavAda dhIre have vaijJAnika prayoga paNa Ano svIkAra karavA lAgyA che ke nAme prasiddha thayuM. A sarvemAM jIvonI sthitino svIkAra karavA bAbate mahAvIranI vastu utpAda, vyaya ane dhrovya yukta che. arthAta temAM pratyeka dRSTi khoTI nathI. kSaNe kAMIka vRddhi ke pratyeka kSaNe kamI thayA kare che. chatAM kAMIka che je mahAvIranI sarvajJatAno artha e che ke teo vastuonA sthira rahe che. navuM pANI AvavAthI ane jUnA pANIno nikAla pArasparika vyavahAranA evA mApadaMDo nakkI karI zakyA jenAthI thavAthI nadI kSaNa-kSaNe badalAtI rahe che. paNa A parivartananA mAnavInA vyaktitvanA vikAsanA dvAra khule che. A jJAnathI te pratyeka kSaNamAM te tenI te ja rahe che. gaMgA Aje paNa gaMgA ja che. anekAMta, syAdvAda, ahiMsA, aparigraha vagere satyone joI- vastu svataMtra che. te potAnA pariNAmI svabhAvane kAraNe svayaM samajI zakyA ane AnAthI ja mAnavInA jarUra badalAya che paraMtu tenA potAnA zramaNa bhagavAna mahAvIranA 27 bhavA AcaraNamAM sahiSNutA ane para-sammAnanI kSetrAdhikAramAM koInI DakhalagIrI thaI zake 1. bhava navasAra grAmamukhI bhAvanAne rekhAMkita karI zakyA. nahi. 2. bhava saudharma devalokamAM deva teo dRSTi sampanna banyA hatA. dRSTi 3. bhava marIci rAjakumAra vastu nAnI hoya ke moTI, jaDa hoya ke sampanna vyakti cAre bAju (sarva dizA) joI 4. bhava pAMcamA brahmalokamAM deva cetana te eTalI virATa che ke ApaNe tenI zake che. mahAvIra mATe sarva dizAmAM jovAnuM 5. bhava kauzika brAhmaNa saMpUrNatAne eka sAthe (yugavata) joI paNa saMbhava banyuM. Adhunika yugamAM AvI | 6. bhava puSpamitra brAhmaNa nathI zakatA. AIsabarga jaLanI sapATIe sarvajJatAnI AchI jhalaka ApaNane mahAtmA 7. bhava saudharma devalokamAM deva jeTaluM dekhAya che tenA karatA vadhu vizALa gAMdhImAM jovA maLe che. 8. bhava agnidyota brAhmaNa hoya che. teno adhikAMza bhAga sapATInI vastunA aneka guNadharmo che. jemake cetana | 9. bhava IzAna devalokamAM deva nIce hoya che. phakta dRzya bhAgane joIne tene vastu (jIva-AtmA)mAM jJAna, darzana, sukha 10. bhava agnibhUti brAhmaNa Takkara mAravAvALuM jahAja tenI sAthe vagere acetana vastumAM rUpa, rasa, gaMdha vagere. 11. bhava sanatkumAra devalokamAM deva athaDAIne khaMDa khaMDa thaI zake che. e ja sthiti saMsAramAM rahelI anaMta vastuonI 12. bhava bhAradvAja brAhmaNa dareka vastunI che. te AIsabarganI jema che. 13. bhava mAhendra devalokamAM deva sApekSatAne kAraNe vastunA anaMta aMta mahAvIranA ciMtananA saMdarbhe syAdvAda arthAt dharmanA pakSa che, jema ke eka vyakti 14. bhava sthAvara brAhmaNa zabdano paNa khUba ja prayoga thAya che. paNa, 15. bhava brahmadevalokamAM deva pitAnI apekSAe putra che to putranI syAdvAda vastunuM svarUpa nathI. te anekAMtano 16. bhava vizvabhUti rAjakumAra ane saMyamanI apekSAe te pitA paNa che. jene ame pitA | bhASita pratinidhi che. vicAranA kSetramAM je ArAdhanA temaja niyANuM kahI rahyA chIe te potAnI bahenanI dRSTie anekAMta che abhivyakti ane vANInA 17. bhava zukradevalokamAM deva bhAI che. zuM ApaNe kahIzuM ke bahena dvArA 18. bhava tripRSTha vAsudeva kSetramAM te syAdvAda che. hakIkate vastune karavAmAM Avela saMbodhana bhAI barAbara 19. bhava sAtamI naraka ApaNe jeTalI paNa joI ane jANI zakIe nathI? virodhI dRSTikoNathI vastumAM je dharma 20. bhava siMha chIe, tenuM varNana tenAthI ghaNuM ochuM karI dekhAI rahyo che te paNa vastumAM ja rahelo 21. bhava cothI naraka zakIe chIe. amArI bhASA, amArI che. vivAda vastumAM nathI, jonArAnI dRSTimAM 22. bhava vimala rAjakumAra ane saMyama grahaNa dRSTinI sarakhAmaNImAM vadhu asamartha che. te che. ApaNe AgrahapUrvaka kema kahI zakIe ke | 23. bhava priya mitra cakravartI ane cAritra grahaNa vastu nA vyakitatva (svarUpa)ne tenI ApaNane je dekhAya che te ja sAcuM che! | 24. bhava mahAzukra nAmanA devalokamAM deva | saMpUrNatAmAM vyakta karI zakatI nathI. tene bIjAnI dRSTino tiraskAra ane potAnI | 25. bhava naMdana rAjakumAra, cAritra grahaNa ane apUrNa ane ayathArtha rUpe ja vyakta kare che. dRSTino ahaMkAra vastu svarUpanI gerasamajane | tIrthaMkaranAma-karmano nikAcita baMdha | dhUNA (khaMbhA) zabdanI vyutpatti sthA (UbhA kAraNe ja ApaNAmAM utpanna thAya che. mATe | 26. bhava prANata nAmanA dazamA devalokamAM deva' rahevuM) dhAtuthI che. eTale je Ubho che te 27. bhava zramaNa bhagavAna mahAvIra pUNA che. ghaNA vakhata pahelA niruktakAra Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArca, 2010 prabuddha jIvana yAska tarka ApeluM ke jo thAMbhalA ne UbhA rahevAne kAraNe sthUNA do.' jevA saraLa zabdomAM parivartita thaI zatAbdIothI amArA kahevAya che to pachI te khADAmAM dATelo hoya to darazayA (khADAmAM loka jIvananuM eka jarUrI aMga banI gayo che. pratyeka yuddha pachI khUMpelo) ane baLiyo ne saMbhALavAne kAraNe sarjAnI (baLiyone thAkelI-hArelI manuSya jAti potAnI hAramAM ja nahi potAnA saMbhALanAra) paNa kahevuM joIe. vijayamAM paNa kSata-vikSata deha ane hAthamAM tUTeluM paiDuM laI enI mahAvIranI syAdvAda, ahiMsA, aparigraha vagerenI samasta ja zaraNamAM pahoMce che. sAruM thAta ke ApaNe sthAIrUpe samajI zakyA avadhAraNAo ane kAMtanA pAyA upara UbhI che. vicAromAM je hota ke satya ApaNA pota-potAnA pakSa karatA vadhu moTuM hoya anekAMta che, vANImAM te ja syAdvAda che, AcAramAM ahiMsA che che. mahAvIra mAtra muktinA ja nahi paNa jIvananA paNa himAyatI ane samAja vyavasthAmAM te aparigraha che. mahAvIra anekAMta vaDe ja hatA. temanuM ciMtana prANImAtranA jIvanane bacAvavA cAhe che. vyakti ane samAja mATe eka AkuLatArahita, samatAvAdI, zAMta bIjA mATe upAdAnanI bhUmikA amone pradAna na karIne mahAvIra ane niSkapaTa jIvana zodhavA mAMge che. temanI A ciMtA ane pIDA amone ahaMkArathI bacAve che. paraMtu bIjA mATe nimittanI bhUmikA phakta mANaso mATe ja nahi paNa samasta jIva-ajIva mATe paNa che. soMpIne teo amone tucchatAnA bodhathI paNa bacAvI le che. eka eka evA yugamAM jyAre mANasa-mANasa vacce samAnatA viSe dRSTie amo kazuM ja nathI, paNa bIjI dRSTie kAMIka karIe chIe vicAravuM paNa saMbhava na hatuM, tyAre mahAvIre samasta padArthone samAna paNa kharA. rUpe virATa ane svataMtra ghoSita karyA. teoe potAnI ghoSaNAne jaina mahAmaMtra NamokAramAM pAMca parameSThio paikI arihaMtone kAryarUpe prastuta karI potAnA caturvidha saMghamAM tamAma vargo ane siddho pahelA namana karavAmAM Avela che. e hakIkata che ke siddha varNo-strI puruSa sahuno samabhAve svIkAra karyo. sarve ATha prakAranA karmo (cAra ghAti ane cAra aghAti)no kSaya karI teo kahe che, vastu pote potAnA vikAsa athavA hRAsanuM mULa bhAva ane dravya banne mokSa prApta karI cukyA che. teo adeha rUpe kAraNa athavA AdhAra sAmagrI athavA upAdAna che. sahune potAnA mokSamAM che ane saMsArane mATe mAtra parokSa preraNA ane apratyakSa page cAlavAnuM che. koI bIjA mATe cAlI zake nahi. arthAt amAro Adarza rUpe ja nimitta che. AnAthI ulTe arihaMtonA cAra madadakartA game teTalo moTo kema nA hoya te amArA mATe upAdAna ghAtakarmono ja kSaya thayo che. teono bhAvamokSa thaI gayo che paNa banI zakato nathI. sutrakRtAMgamAM mahAvIre kahyuM che-"sUro pAsata hajI teo saMsAramAM che. e nakkI che ke teonA bAkI rahelA cAra varakuLava' sUryanA udaya thayA pachI paNa joyuM to AMkhane ja paDe che. karmono kSaya thavo ane temane dravya mokSanI prApti thavI nakkI che, paNa khalIla jibrAna potAnI propheTa kavitAmAM jANe mahAvIranA vartamAnamAM temanuM sthAna siddho karatA ochuM che paraMtu prANIonA vicArone ja vAcA ApatA kahe che-'bALako amArA thakI che, uddhAra mATe te pratyakSa nimitta che ane saMsAramAM sazarIra vihAra amArA mATe nathI' paNa AvuM keTalA mA-bApa vicAre che! adhikAMza karatA teo potAnI nimittanI bhUmikAno sIdhe-sIdho nirvAha to Ama ja Icche ane prayatna kare che ke teonA bALako te pramANe karI rahyA che. mATe saMsAranA hitanI dRSTie apekSAkRta vadhu sakriya, ja kare, tevA ja bane jenI temane apekSA che. teo phakta temanA vaDe prabhAvI ane pratyakSa nimittanI bhUmikA dvArA saMbaddha arihaMtone batAvelA banAvelA mArga para ja cAle. temanA nAnA pada chatAM siddhothI pahelAM namananuM vidhAna karIne ApaNe bIjAnI hiMsA nathI karatA to A bIjA para ApaNI NamokAra maMtra e ApaNA lokajIvanane eka sAco ane arthagarbhita dayA nathI. dayA bhAva ke kupA bhAvathI to mahAvIranI yAtrAno prAraMbha saMketa Apyo che. thayo ja nathI. A to bIjAono prabhu mahAvIrano sAMsArika parivAra mahAvIra pustakIya vyakti nathI. teo adhikAra che ke ApaNe temanA adhikAra mAtA-devAnaMdA tathA trizalA (videhaditrA) | mAtra tattvajJAnane mukti mATe paryApta kSetramAM, praveza na karIe. A amAro pitA-RSabhadatta tathA siddhArtha (zreyAMsa) | mAnatA nathI. teoe ciMtana, dhyAna ane adhikAra che ke teo paNa amArA vaDIlabaMdhu-naMdivardhana sAdhanA vaDe ja satyanI upalabdhi karI hatI, adhikAra kSetramAM praveza na kare. A bahena-sudarzanA pustako dvArA nahi. Ane kAraNe ja temanuM parasparika che. temAM ahesAna zAno? | patnI-yazodA jJAna anivAryapaNe jIvana sAthe joDAyeluM mahAvIranA vicArone paravartI putrI-priyadarzanA che. teo mAne che ke jo jJAna samyaka che AcAryoe sUtrabaddha karyA che-| dohitrI-zeSavatI to te jIvanamAM utare ja. jema pANI parasparopagraho nIvanAma' (tattvArthasUtra 5 kAkA-supArzva potAnI meLe DhALa tarapha pravAhita thaI jAya 21) A ja vicAra 'jIvo ane jIvavA jamAI-jamAlI che. samyak jJAnIne kyAMya kAMI pUchavuM paDatuM Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jIvana mArca 2010 nathI. te pote ja pramANa banI jAya che. nirmaLa AtmA svayaM pramANa ane ekAgratAnI dizA ema A abhedatvathI prApta thAya che. hoya che. Ane kAraNe ja mahAvIrano dharma sAdhakano dharma che. te mahAvIra bhAgyavAdI nathI. teo AtmAnI bahAra koI IzvarIya koInuM anusaraNa nathI. samyakajJAnI satyane jANe che. te tenuM nirmANa sattAmAM vizvAsa karatA nathI. teo e to mAne che ke vastu potAnA karato nathI. ApaNe ajJAnI jaNa ene nirmita karIe chIe. kahevuM pariNAmI svabhAve pote ja parivartita thAya che, paNa A prakriyAmAM joIe tene nirmita karavAno prayatna karIe chIe. (kAraNa ke nirmita te bIjAnA nimittanI bhUmikAne ane vastunA potAnA prayatnone to ApaNe tenuM zuM karIzuM?) ane pachI tenA pakSe dalIlo karIe niSkrIya mAnatA nathI. potAnuM upAdAna svayaM hovAthI vastunI chIe. mATe sahu potapotAnA kathita satyane laIne phare che. ane lagAma tenA potAnA hAthamAM che. baMdhana ane mokSa svayaM temAM eka bIjAne vAda-vivAda mATe lalakArIe chIe. samyakajJAnIomAM rahelA che. te temAMthI game tene pasaMda karI zake che. karma phaLIbhUta vAdavivAdano koI muddo ja raheto nathI. kAraNa ke tyAM satya eka ja thAya che. paNa jo AtmA jAgRta che to te paLa ApyA vagara ja kharI hoya che. mahAvIranA sAcA anuyAyI zrImad rAjacaMdra, ke jemano jaze. sAnnidhya ane sajIva saMparka mahAtmA gAMdhIne thayo hato, ane teo Icche che ke dayA paNa jJAnathI utpanna thAya. ajJAnathI janmelI potAnA vicAra ane saMskAro para jeonuM RNa teo potAnI dayA baMdhana muktimAM madadarUpa thatI nathI. dazavaikAlika sUtramAM teonuM AtmakathA-"satyanA prayogo'mAM svIkAra kare che-sAcuM ja kahyuM kathana che - 'pUDhamaM nALuM to tyA' - pahelA jJAna pachI dayA. che- "karoDa jJAnIono eka ja vikalpa hoya che jayAre ke eka jJAna prApti pachI ane 527 I. pU. budhavAra, 13 okTobara ajJAnInA karoDa vikalpa hoya che." kArtika kRSNa, amAvasanA divase pAvApuramAM potAnA nirvANa ekaluM jJAna eka mukhoTo che to mAtra AcaraNa paNa eka dhAraNa thatA sudhI jaina dharmanA 24mA tIrthaMkara bhagavAna mahAvIra 29 varSa, karela cahero che. ane Avo cahero haMmezAM du:khanuM kAraNa hoya che. 3 mAsa ane 24 divasa sudhI niraMtara bhramaNa karatA rahyA ane mANasanuM sauthI moTuM duHkha ja jana-jananI muktinA nimitta e che ke te haMmezAM eka bAhya bhagavAna mahAvIranI sADAbAra varSanA banatA rahyA. potAnI jAtane oDhelA caherAmAM rahe che. te je chadmasthakALanI ugra tapasyA. jItI levI, potAnA rAgadveSa nathI te dekhAvA mAMge che. tene tapanuM nAma keTalI vAra dina saMkhyA pAraNA para saMpUrNa vijaya prApta karyAne harahaMmeza A tANa rahe che ke te chamAsI 1 180 kAraNe pUrva tIrthakaronI mAphaka kyAreya potAnA sAcA pAMca mahinA upara paccIsa divasa 1 175 emane jina, emanA kahelA svarUpamAM oLakhAI na jAya. comAsI 1080 zabdone jinavANI ane samyak darzana, samyaka jJAna ane traNa mAsI jinavANIne potAnI AsthA samyaka cAritra vagara A bAhya aDhI mAsI 2 150 ane AcaraNano viSaya oDhelA dekhAvathI mukti saMbhava be mAsI 6 360 banAvanArane, te pachI game te nathI. prathama zatAbdi pUrvanA mAsa kSamaNa-(eka mahino) varga | varNa | jAtinA hoya, AcArya umAsvAtie pAsa kSamaNa-(15 divasanA) 1080 jaina kahevAmAM AvyA. darzana-jJAna ane cAritrane eka pratimA-aThThama tapa te o nI dharmasabhA chaThTha tapa 229 458 sAthe eka ja vizeSaNa samyakanI bhadra pratimA samavasaraNa' kahevAtI. temAM sAthe joDIne ane mArgane eka mahAbhadra pratimA samasta dharma, vicAra, uMmaranA vacanamAM mUkIne teone sarvato bhadra pratimA 1 10 mANasone ja nahi paNa pazumokSano mArga kahyo che. temanuM 4165 350 pakSIone paNa AvavAnI chUTa A kathana ke "sakhyadrarzana 1. A yaMtramAM divasanI saMkhyA 1 mAsanA 30 divasanA hisAbathI | hatI ane muktinA sama jJAnavAritrALamokSamArga:' ApaNI lakhavAmAM AvI che. avasara hatA. te pote kSatriya dRSTine A traNenA abhedatva para - 2. chaThTha 229 ane pAraNA dina 228. A rIte eka divasa pAraNAmAM hatA. temanA mukhya gaNadhara rAkhe che. Ane ja ratnatraya ocho thavAnuM kAraNa e che ke kevala-jJAnakalyANaka avasarano chaThTha | IndrabhUti gautama brAhmaNa hatA. kahevAmAM AvyuM che. vighaTita- chaghaWkALamAM jAya che. jyAre tenA pAraNAno divasa kevalaparyAyamAM jAya teo e pratiSThita paNa vibhAjIta vyaktitvane samagratA che. tethI eka divasa ocho thAya che. lokavimukha thaI rahela saMskRta my my w 180 nh bh m bh jI . hm bh h my my Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArca, 2010 prabuddha jIvana bhASAnA sthAne janabhASA prAkRtano svIkAra karyo. prAkRta navA dravyo amUrta che. jIva ane pudgala kriyAzIla che. bAkInA cAra yuganI bhASA jarUra hatI paNa te saMskRta, pAli jevI pUrvavartI dravyo niSkriya che. dharma-adharma AkAza ane kAla anukrame gati, bhASAomAMthI vikasita thaI hatI. te kAraNe tene bolanArA paNa sthiti, avagAhana ane pariNamana arthAt rUpAMtara sAthe joDAyelA tene sArI rIte samajI zakatA hatA. mahAvIranI mAtRbhASA mAgadhI che. jaina graMthomAM (AgamamAM) te vartamAnanA pracalita arthamAM prayukta prAkRta hatI chatAM potAnA upadezo mATe temaNe ardhamAgadhI prAkRtane nathI. rUpa | varNa, rasa, gaMdha zabda ane sparzathI yukta je kAMI paNa pasaMda karI. ApaNane dekhAya che te saghaLuM pudgala che. cetana AtmAthI teno A rIte bhASAnA saMdarbhe paNa mahAvIra potAnA janavAdI saMbaMdha viccheda thatA ja tenuM acetanatva ane pudgalatva tarata ja vicArane kAraNe eka vizALa bhaugolika bhUkhaMDanA mANaso sAthe spaSTa thaI jAya che. mATe ja mahAvIre jIva (AtmA)ne dehathI bhinna saMbodhana ane saMvAda sthApita karI zakyA. ane pRthaka mAnavAnA daDha vizvAsane samyaka darzananI eka viziSTa vastu svarUpanI sAcI samajaNane kAraNe mahAvIranI dRSTi ane anivAryatA mAnI che. ciMtanamAM "hI' (A ja) nahi paNa 'bhI' (A paNa)no samAveza AtmA karmane kAraNe ja punarjanama, svarga, narka, manuSya paryAya, thayo che. teo mAnatA ke bIjAne mATe paNa hAsiyo (thAna) | pazu paryAyo vagere prApta kare che. chatAM karmajALamAM phasAvavuM ke na choDavo joIe. bIjA mATe sthAna choDavuM te kAyaratA nathI paNa phasAvavuM, phasAI gayA pachI tene kApIne temAMthI bahAra nIkaLavuM ucca prakAranI vIratA che. dezanI rakSA mATe samyaka rIte jJAnapUrvaka te AtmAnA hAthanI vAta che. eTale ja kahevAya che ke karmonI gati zatruno vadha paNa hiMsA nathI. hiMsA to tyAre thAya jyAre unmAda game teTalI nyArI hoya paNa puruSArtha sAme tenuM kazuM ja upajatuM ane ahaMkArane vazIbhUta thaI koInA sukha ke prANonuM haraNa karavAmAM nathI. AtmA potapotAno AtmaniyatA che. enAthI Itara, tenAthI Ave. umAsvAtie mahAvIranA maMtavyane spaSTa karyuM che-"pramattayoti bahAra koI teno niyatA nathI. sRSTinA koI tathAkathita niyaMtA prANavyaparopa hiMsA' (tattvArthasUtra 7/13) vartamAna yugamAM mahAtmA ane tenI kRpA-akRpA, janma ane jAtinA naphA-nukazAna para gAMdhIne mahAvIranI dRSTinI barAbara pakaDa hatI. mahAvIra vizvAsa karatA nathI. chatAM ATaluM to che ja ke jyAM sudhI bhotika svarUpamAM hiMsA bhale na thAya, paNa jo manamAM teno AtmA karmanI jALamAM che tyAM sudhI A jALa tenI niyAmaka che. bhAva Avyo hoya to teno paNa karmabaMdha thAya che-pApa lAge che. karmabaMdhananI A ramatane samajAvavA mATe mahAvIre AtmAne be A bhAvahiMsA che. bhautika rUpe zarIrothI gherAelo mAnyo che. ghaTita thatI hiMsA te dravya hiMsA (1) sthUla zarIra, je che. jyAM bhAva ane dravya banne zramaNa bhagavAna mahAvIra prabhuno parivAra mAtAnA udarathI prApta thAya che. prakAranI hiMsA thatI hoya tyAM (1) IndrabhUti vagere 11 gaNadharo A jIvana kALano sAthI che. vadhu moTA pApanuM baMdha thavuM (2) IndrabhUti vagere cauda hajAra sAdhuo jenuM mRtyu thatAM ja jalAvIne ke svAbhAvika che. (3) caMdanabALA vagere chatrIsa hajAra sAdhvIo daphanAvIne nAza karavAmAM Ave saMsAramAM vyApta samasta (4) zaMkha-zataka vagere eka lAkha ogaNasATha hajAra zrAvako che. manuSya tathA pazu paryAyamAM astitvane mahAvIre cha dravyomAM (5) sulasA revatI vagere traNa lAkha aDhAra hajAra zrAvikAo AnI saMjJA dArika tathA deva vargIkRta karyuM che - jIva (6) sADAtraNaso caudapUrvadhara sAdhuo ane nArakIya paryAyomAM eka (AtmA), pudgala, dharma, (7) teraso avadhijJAnI sAdhuo jIvanamAM paNa vikriyA eTale ke adharma, AkAza ane kALa. (8) sAtaso kevalajJAnI sAdhuo parivartanazIlatAthI kSamatAne jIva dravya anaMta che. pudgala (9) caudaso kevalajJAnI sAdhvIo lIdhe vaikriyika che. enA karatAM vadhu anaMta che. | (10) sAtaso vaikriyalabdhidhArI sAdhuo (2) adRSya sUkSma zarIra dharma-adharma ane AkAza dravya (11) pAMcaso vipulamati mana:paryavajJAnI sAdhuo janma janmAMtaranA karmonA e ka-eka che. kALa dravya jamA-udhAranuM pariNAma che. (12) cAraso vAdalabdhimAM nipuNa-vAdI sAdhuo asaMkhya che. AtmA cetana che. cAragati, corAsI lAkha (13) sAtaso teja bhavamAM muktigAmI sAdhuo mATe ja mahAvIra tene jIva kahe yonimAM A AtmA teno bhAra (14) caudaso teja bhavamAM muktigAmI sAdhvIo che. anya sarve dravya acetana che. upADato rahyo che. A ja tenuM (15) AThaso anuttara vimAnamAM ekAvatArI tarIke utpanna thanArA sAdhuo | pudgala mUrta che. anya badhA mULa kArAgAra (jela) che. A Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 kArmANa zarIra che. ApaNA mana, vacana kAyAnA AcaraNathI pudgalanI vibhinna vargajJAo (saMsAramAM vyApta anaMta paramANu samUha) dararoja satata AtmA tarapha kheMcAtI Ave che. te ApaNA kAryonA nimitta / saMyoga pAmIne AtmAne DhAMkI de che-jema krIma lagAvela caherA upara dhULa ke dhUmADAnuM paDa jAmI jAya che athavA bhInA daDA para dhULa coMTI jAya che. 'sAya AgnIva: jarmano yogyAn purvIlAnAvatta sa: vanya:' (tattvArthasUtra 8/2) vargaNAo/karmANuonuM AtmA tarapha AkarSAIne AvavuM te karmano Asrava ane AtmA sAthe tenuM dUdha-pANInI jema ekAkAra thaI javuM te teno baMdha che. A baMdhanuM puMjIbhUta rUpa te ja kAmiNa zarIra che. upara varNavela banne zarIra jaDa che, jyAre AtmA cetana che. potAnI mukti ane nirmaLatA hetu AtmAne kArmANa zarIrathI mukti pAmavI jarUrI che. samaya sAthe karma paripakva bane che. te temano paripakva ke udaya ke phaLa che. te phLIne naSTa thaI jAya che. paNa tenA phaLAne ApaNe je rIte bhogavIe chIe, ja mAnasikatAthI tenuM grahaNa karIe chIe tenAthI navA karmonuM arjana thAya che ane te ApaNA saMcita karma sAthe umerAI jAya che. karmano bhoga ane bhogano karma A viSacakra tyAM sudhI cAlyA ja kare che jyAM sudhI ApaNe tenA saMtulana bindune prApta karI letA nathI. jyAM navIna karma baMdhana rokAI jAya ane pUrva saMcita karma athavA jUnA karmo tapa arthAt IcchA nirodha dvArA nAza pAme. A kramazaH karmanI saMvara ane karmanI nirjarA che. krodha-mAnamAyA-lobha vagerenI pakaDathI bacavAno sahaja svabhAva AtmA uparanI karmabaMdhanI patane zipila kare che. paNa jo prabuddha jIvana mArca 2010 AnI ja koI graMthi, teno ja koI saceta bhAva ApaNA aMtaramAM vikasita thavA lAge che to tenA kAraNe navIna karmane Asrava | Agamana thAya che. ahaMkAra na hovo te sArI vAta che. paNa AvA lokonI kamI nathI jeone A vAtano ja ahaMkAra che ke teone koI paNa vAtano ahaMkAra nathI. eTalA mATe ja puNyanI IcchAne apanAvavAnuM samarthana mahAvIra karatA nathI. puNyanI IcchA karavI te saMsAranI IcchA karavI che. puNya sugatinuM kAraNa che, mokSanuM nahi. mokSa mATe to puNyathIye upara uThavuM paDe che. puNya bhale sonAnI sAMkya hoya paNa che te baMdhana ja (sAMkaLa), tene gaLe lagAvazo to te bAMdhaze ja. vItarAgatA ane rAga-Sa banne AtmAmAM dare che. paNa rAga-dveSa para nirbhara che. tene AtmAthI Itara bAnI apekSA hoya che. pa2padArtha ja tene ukasAve che. tenuM niyamana rimoTathI thAya che. mATe muktigAmIe vI hepI ane vItarAgI paNa thavuM paDe che. AI virUddha vItarAgatA Atmanirbhara che. tene AtmASI aMtara anya koI bAranI apekSA nathI hotI. tenA mULa kyAMya bahAra hotA nathI. jJAna, darzana, cAritra, zraddhA, sukha vagere guNono bhaMDAra, AtmA, vItarAgatAne lIdhe ja mULa caLakATa prApta kare che, jema darpaNa upa2 jAmelI dhULane sApha karavAmAM Ave. A AtmAne, vastune potAnA mULa svabhAvamAM parata thavuM che ane vastuno svabhAva te ja teno dharma che. A ja potAnA ghera pAchuM pharavuM che. kArmANa zarIrathI mukta banI Atma svabhAvamAM potAnI nirmaLatAthI pAchI pharela AtmanI zakti para mahAvIrano atUTa vizvAsa che. AtmAnI zramaNa bhagavAna mahAvIranA upAsaka rAjA-mahArAjAo (1) rAjagRhInA rAjA zrezika (aparanAma bhaMbhasAra athavA biMbisAra) (2) caMpAnagarInA rAjA azokacaMdra (athavA koNika) (3) vaizAlInA rajA keTaka (4) kAzI dezanA rAjA nava mallakI jAtinA gaNataMtra rAjavIo (5) kauzala dezanA nava lacchavI jAtinA gaNataMtra rAjavIo (6) amalakalpA nagarInA zveta rAjA (7) vItabhaya pattananA udAyana rAjA (8) kauzAMbInA zatAnIka rAjA tathA udAyanavatsa (9) kSatriyakuMDanA naMdivardhana rAjA (10) ujjayinInA caMDapradyota rAjA (11) himAlaya partavanI uttara tarapha pRSTha caMpAnA zAla ane mahAzAla (12) polAsapuranA vijaya rAjA (13) potanapuranA prasaLacaMdra rAjA (14) hastizIrSa nagaranA adInazatru rAjA (15) RSabhapuranA dhanAvaha rAjA (16) vIrapura nagaranA vImitra rAjA (17) vijayapuranA vAsavadana rAjA (18) saugaMdhika nagaranA apratihata rAjA (19) kanakapuranA priyacaMdra rAjA (20) mahApuranA balarAjA (21) caMpAnagarInA dattarAjA (22) sAketapuranA mitraMdI rAjA A pramANe bIjA paNa aneka rAjA, mahArAjAo, maMtrIro. kroDAdhipati-lakSAdhipati saMkhyAbaMdha zrImaMto bhagavAna mahAvIranA parama upAsaka hatA. zaktino Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArca, 2010 prabuddha jIvana | 11. ahesAsa ane deha sAthenI tenI pRthakatAno gahana bodha raLatA | ApaNe te mukAmathI paNa pAchA pharI zakIe chIe jenA kAraNe sahajatAthI thato nathI. tenA mATe jIva (AtmA), ajIva (pudgala), koI janmamAM te yAtrAe nIkaLyA hatA. Asava, baMdha, pApa-puNya, saMvara, nirjarA, mokSa jevA tattvone mahAvIranA pUrvajanmonA varNana e saMketa kare che ke sAdhanA hadayaMgama karavA ane deva (arihaMta siddha), zAstra (Agama), guru ane vItarAgatA koI paNa AtmAne mahAvIra banAvI zake che. koI (AcArya, upAdhyAya, sAdhu)nuM nimitta, prApta karavuM paDe che. deha pUrva bhavamAM siMha paryAyamAM janma lenAra AtmA paNa mahAvIratAne kendrita dRSTi AgaLanI yAtrA kema karaze? deha to eka bhava mATe prApta karI zake che ane prANimAtranA uddhAra mATe nimitta banIne maLe che. jyAre AtmAne to sAdhAraNa rIte asaMkhya bhavonI caDatI- janma-maraNanA cakramAMthI mukta banI zake che. paDatImAMthI pasAra thavuM paDe che. svayaM mahAvIrano AtmA paNa aneka karmabaMdhanI jakaDamAMthI mukta thavA mATe samyagdarzana, jJAna, janmomAMthI pasAra thaI mahAvIra banyo hato. cAritrapUrvaka upAdAna ane nimittanI bhUmikAnA nirvAha mATe mahAvIrano vizvAsa anekAtmavAdamAM che. AtmAo anaMta ane mahAvIranI vIratAno mArga agharo jarUra che paNa jo eka vakhata te svataMtra che. te koI aMzIno aMza paNa nathI. AtmA kIDInI hoya pagonI pakaDamAM AvI jAya to tenI saraLatAno javAba nathI. ke hAthInI-samAna hoya che. je rIte prakAza potAnA AcchAdananI bhagavAna mahAvIra ApaNane pUrvagraha, jaDatA ane rUDhithI anurUpatAmAM saMkucita ane vistRta thAya che te ja rIte AtmA bacAvavA mAMge che. zarIranA parimANamAM samAelI hoya che. eTale ke AtmAomAM mahAvIra dareka prakAranA bhedabhAva, ADaMbara ane karmakAMDano virodha parimANanuM aMtara hoI zake che-pramANa (tattva)nuM nahi. AtmAno kare che. temano prayatna rahyo che ke mANasa jarUrI ne binajarUrImAM pudagala (zarIra)thI saMyoga thavo jIvana che. paNa A ja saMyoga bheda karavAnuM zIkhe. AtmAnuM karmabandha sAthe joDAvAnuM pramANa paNa che. karmabandhathI bhAgyavAda, hAraphUla, svAgata dvAra, caraNasparza, bhaviSyakathana, mukta thayela AtmA janma-maraNathI mukta thaI jAya che. te A amUrta ta AzIrvAda gulAmI ane bAhya dekhAvanA eka navA karmakAMDe vizva rUpamAM hoya che. te kazAmAM vilIna thato nathI. A eno mokSa che. para potAnI pakaDa majabuta banAvI che. A ja nirvANa che. dareka padArtha potapotAno bhAgyavidhAtA che. bIjI bAju nimitta viSaya-kaSAya janya kArmANa zarIrathI muktinA lakSya tarapha pratyenI kRtajJatAne eka nakAmI vastu mAnavAmAM AvI rahI che. AtmAnI pragatine jaina zAstroe 14 guNa sthAno (jo ke aMtima jyAM saMsAranAM samasta arihaMto, siddho, AcAryo, upAdhyAyo 11 guNa sthAna ja tenA vikAsakALanA pagathiyAM che. pahelA traNa ane sAdhuo pratye praNAma prastuta karanArI, kRtajJa abhivyakti avikAsa kALanA che.) be parokSa jJAna (Indriya ane mananI e kikoI banI eka zirodhArya maMtra banI gaI che. ane krodha, IrSA, mithyA Agrahane sahAyatAthI utpanna mati ane ja nahIM akRtajJatA ne paNa zrata) ane traNa pratyakSa jJAna zramaNa bhagavAna mahAvIranA cAturmAsa mAnavIya guNonuM nAzaka mAnyuM (jJAna svabhAvI AtmAmAM che. (sthAnAMga sUtra 4-4) tyAM 1 comAsuM asthika grAmamAM sIdhe sIdhA utpanna avadhi, ja Aje to emAM hoMziyArI mana:paryAya ane kevaLa)nI prApti 3 comAsA caMpA ane pRSThacaMpAmAM mAnavAmAM Ave che ke je ane zrAvakanA saMdarbhe 1 1 | 12 comAsA vaizAlI ane vANijya grAmamAM pagathiyAnuM nimitta pAmIne upara pratimAo nA mAdhyamathI 14 comAsA rAjagRha nagaranA nAlaMdA pADAmAM cayA chIe sauthI pahelA ene samajAvavAmAM AvyA che. koTi 6 comAsA mithilAmAM ja toDavAno prayatna karo. kramatAne chevaTe to bheda-prabheda 2 comAsA bhadrikAmAM nimittanuM nAma paNa na lo ane gaNatarI vaDe ja samajAvI anyathA tamArI saphaLatAno zakAze ! paNa lakSya tarapha pragati 1 comAsuM AlaMbhikAmAM thoDoka zreya tene paNa maLI jaze. karato AtmA mAIlanA A 1 comAsuM zrAvastImAM * * * pattharonI gaNatarI karato nathI. 1 comAsuM anArya bhUmimAM 30 IndirA nagara, ratalAma, A eka evI yAtrA che jemAM 1 comAsuM pAvApurImAM pIna-4pa7001. lakSyanI prApti pUrve pAchA phonaH (07412) 504208. vaLavAno khataro haMmezAM rahe che. Email:jaykumarjalaj@yahoo.com 42 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 prabuddha jIvana mArca 2010. mahAvIra kathA zA mATe? bhagavAna mahAvIranA jIvananI mahattvanI ghaTanAo aMge ApaNe paricita samAjamAM aparigrahano upadeza Apyo. e dhArmika krAMtine AvarI levAno chIe, paraMtu mukhyatve emanA jIvananI jANItI ghaTanAo dvArA ja emane A mahAvIra kathAno uddeza che. jovAno-pAmavAno prayatna karyo che. caMdanabALAnI ghaTanA sahu koI jANe bhAvanA ane kriyAne joDavAno bhagavAna mahAvIre utkRSTa prayAsa karyo, jemAM che, paraMtu kaTapUtanAnI ghaTanAthI ghaNA ajANa che. saMgamadeve bhagavAne mananI zaktine mATe paccakhkhANa, dhyAnanI ucca bhUmikA mATe kAusagga, mahAvIrane karelAM upasargo vize jANakArI dharAvanAra maLe, paraMtu acchedaka AMtaradoSonI oLakha mATe pratikramaNa, AMtarazuddhi mATe paryuSaNa ane vIratAnA ke Ajivaka saMpradAya vize bahu ochI jANakArI jovA maLe che. sarvocca Adarza samI kSamApanA jevI bhAvanAone prabodhI. jIvananI prayogabhUmi haMmezAM evuM banatuM AvyuM che ke keTalAka pracalita prasaMgo samAjamAM para A unnata bhAvanAone kriyAzIla banAvavAno prayatno karyo. A bhAva ane gIta-saMgIta, stavana ke kathArUpe khUba jANItA banatA hoya che ane keTalAka kriyAno setu darzAvavAno A mahAvIra kathAno Azaya che. prasaMgo e samagra jIvananI agatyanI kaDI hovA chatAM ajJAta rahetA hoya bhagavAna mahAvIranuM jIvana eka satyazodhakanI adhyAtma-yAtrA che, to che. koIpaNa caritrane joIe to ene saMpUrNatayA jovA mATe jANItA emAM banatI ghaTanAo AdhyAtmika rahasya dharAve che. emanI sAdhanAnI ane ochA jANItA evA tamAma prasaMgone akhilAIpUrvaka jovA joIe bhUmikAne jovAnuM sahune mana thAya. prasaMganI sapATI bhedIne enI bhItaramAM ane tenA prayAsarUpe A mahAvIra kathAnuM Ayojana karyuM che. jovAno prayAsa karanAra ja e sAdhanAmRta pAmI zake che. tethI A mahAvIra bhagavAna mahAvIra mahAna krAMtikArI hatA, e vigata para pUrato prakAza kathAmAM emanA sAdhanAnA paMthanI yAtrA batAvavAno hetu rAkhyo che. AvA jIvanane paDyo nathI. emaNe krUratA, dharmAdhatA ane IjArAzAhInA Adhipatyane dUra kathA, gIta, stavanarUpe AlekhavAno A prayAsa e mATe che ke jemAMthI karyuM. nArIsanmAna ane mAnavagauravanI vicAradhArA vahevaDAvI. jAti, kuLa zrotAone bhagavAna mahAvIranA virATa jIvanano sparza thAya. ke varNane badale vyaktinI enA guNa, kArya ane parizramathI pahecAna ApI. gIto, duhA, copAIo ke stavananono dhodha vahevaDAvIne zrotAnA puruSArthano prabhAva pragaTa karyo. azvamegha ane naramegha sAme jhuMbeza UThAvI manoraMjanane badale enI bhagavAna mahAvIranA jIvanane samagratayA jANavAnI ane tene sarvathA naSTa karyA hatA. adhyAtmatRSA tRpta thAya evA AzayathI koIpaNa rUpamAM hiMsAne tyajavAno zrI muMbaI jena yuvaka saMghanA sarve sabhyo ane A mahAvIra kathAnuM Ayojana karyuM che. upadeza Apyo. prabuddha jIvana'nA vAcakone samarpita stavana ane saMgItanA sathavAre A A rIte baddhamAna banI gayelA nimaMtraNa. kathA prastuta karaze jaina darzananA vizvamAM vardhamAne krAMtikArI parivartano AMtararASTrIya ciMtaka ane pracAraka bhagavAna mahAvIra janmakalyANaka divasa nimitte karyA. bhagavAna mahAvIranA caritrane temaja tIrthakara mahAvIra vizenA graMthonA zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha' dvArA Ayojita dvi divasIya samajavA mATe A krAMtikArI prasiddha lekhaka padmazrI DaoN. kumArapALa parivartanonI chabI nIrakhavI anivArya || mahAvIra kathA || desAI. che. mAtra tyAga ane vairAgya ja nahIM, || mahAvIra kathA || mahAvIranA ciMtana-darzanane paraMtu emaNe karelo samagra sRSTino kathA tattva, saMgIta ane abhinava darzanano triveNI saMgama abhinava parimANathI prastuta karatI A vicAra AmAM dhabake che ane tethI A potAnI AgavI zailIthI svamukhe ja prastuta karaze | prakAranI 'mahAvIra kathA', e paNa eka mahAvIra kathAno eka uddeza bhagavAna ja ciMtaka dvArA vahetI karavI e eka mahAvIre karelI sAmAjika, Arthika jainadarzananA AMtararASTrIya ciMtaka ane tIrthaMkara mahAvIra vizenAM virala prayoga che. ane rAjakIya krAMtinA prabhAvane graMthonA prasiddha lekhaka mahAvIra janma kalyANakanI pUrva padmazrI DaoN. kumArapALa desAI darzAvavAno che. saMdhyAe ane janma kalyANakanA dharmanI dRSTie joIe to saMgIta sAtha: mahAvIra zAha ane gAyaka vRMda divasanI savAre, citta vikAsano A (1) tA. 27-3-2017, zanivAra, sAMje cAra kalAke bhagavAna mahAvIre AtmA eja sthaLa : ke. sI. kaoNleja hola, carcageTa, muMbaI. utsava prasaMga-"mahAvIra kathA" zrI muMbaI paramAtmAnA siddhAMtanI ghoSaNA karIne (2) tA. 28-3-2010 ravivAra, savAre dasa kalAke jaina yuvaka saMgha enA sabhyo ane IzvaranI adhInatA ghaTADI, jagatanA sthaLa : bhAratIya vidyA bhavana, haoNla, copATI, muMbaI. | prazaMsakone Adara saha arpaNa kare che. sarva matone sApekSa satyavALA TharAvyA. A prasaMge tA. 28 mArcanA zrI kulIna vorA sarjIta 365 divasanI Apa sarvane bhAvabharyuM AmaMtraNa che. anekAMtadaSTithI jagatane jovAnuM kahyuM. 365 bALako mATenI jaina vArtAonA kelenDara "jaina bALa pataMgiyA' AcAramAM ahiMsA, vicAramAM -zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha DaoN. kumArapALa desAInA zubha haste lokArpaNa anekAMta, vANImAM cAvAda ane | kArobArI samiti ane saMgha parivAra pravezapatra mATe zrI muMbaI jena yuvaka saMghano saMparka karavA vinaMtI. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArca, 2010 prabuddha jIvana - 13 upAdhyAya zrI yazovijayajI racita-zrI vardhamAnasvAmI jina-stavana sumanabhAI zAha zrI vardhamAnasvAmIne anaMta jJAna, darzana, sukha, vIryAdi zuddha zarIra ke kAyAnA traNa mukhya vibhAgo che. sthULa (dArika) deha, AtmikaguNo pragaTapaNe varte che. AvA agaNita vizuddha guNonuM zravaNa sUkSma tejasa deha ane sUkSmatama kArmaNadeha. bAhya Indriyo sahitano jayAre bhaktajanane pratyakSa saguru mAraphata thAya che tyAre tene prabhu hADa-mAMsavALo sthULa deha je jIvane kriyA karavAnuM pradhAna sAdhana che, pratye gADha prIti, bhakti, ahobhAva ityAdi thAya che. bhaktajana ane jene pAribhASika zabdamAM "audArika' kahevAmAM Ave che. bIjo prabhuguNomAM lIna thaI guNagrAma kare che. bhaktajanane nirNaya ane vibhAga tejasa deha che, je garamI Ape che ane khorAkanuM pAcana nizcaya thAya che ke prabhunA zuddha-AlaMbanamAM ja teo jevI paramAtma- karavAnI zakti dharAve che. trIjo vibhAga e kArmaNa deha che, je atyaMta dazAnI prApti zakya che. sAdhakanA hRdayamAM Avo apUrva bhAva pragaTa sUkSma che. kAzmaNa deha pogalika kArmaNa-vargaNAono banelo che. A thavAthI te prArthanA kare che ke prabhunuM AlaMbana mukti na maLe tyAM sudhI kArmaNa-vargaNAo Atmapradezo sAthe majabutapaNe mizrabhAve joDAyelI tene rahe. have stavanano gAthAvAra bhAvArtha joIe. hoya che. Atma-pradeza e Atma-tattvanuM avibhAjya aMga che ane giruAre guNa tuma taNA, zrI vardhamAna jinarAyA re; asaMkhya Atma pradezo sthULa dehamAM vyApta che. jIva jyAre rAgadveSa suNatAM zravaNe amI jhare, mArI nirmaLa thAye kAyA re. ane ajJAnavaza vibhAvika vRtti ane pravRtti kare che tyAre mana-vacanagiruAre guNa tuma taNA...1. kAyAdi yoga kaMpAyamAna thAya che ane te zarIramAM rahelI aneka prakAranI he mahAvIrasvAmI ! Apane anaMtA jJAna, darzana, cAritryAdi karmaNa-vargaNAone AkarSaNa kare che. A vargaNAo Atma-pradezo AtmikagaNo pragaTapaNe varte che. he prabhu! ApazrI samasta brahmAMDanA sAthe saMlagna thAya che, jene karmabaMdha kahevAmAM Ave che. jIve je prakAranA saghaLA padArthonA trikAlika bhAvo vartamAnamAM joI-jANI zakavAnuM vibhAvo karyA haze ane jeTalI tIvratAthI te karyA haze te mujabanI sAmarthya dharAvo cho. AvA vizaddha guNo ane aizvaryano mahimA ane vargaNAo grahaNa thAya che. karma aneka prakAranAM che, paraMtu tene sahelAIthI gurugame jANavA maLyo che. he prabhu! Apane sadeva zuddha jJAna-darzanAdi samajI zakAya te mATe tenuM ATha-vibhAgamAM vargIkaraNa karavAmAM (aSTaguNonA pariNamanamAM avyAbAdha karma) AvyuM che. dareka vibhAga bhAra saMyama ane vrata para ) sukha ane sahajAnaMda varte che. koI cokkasa AtmikaguNane bhagavAna mahAvIre mArI samajaNa che tyAM sudhI ane mane vAMcavA maLyuM AvI apratima paramAtma-dazAnuM AvaraNa kare che. dA. ta. jJAna che tyAM sudhI kyAMya ema nathI kahyuM ke mAtra mAruM nAma japo, mAtra pUjA varNana gurugame mane asmalitapaNe AvaraNIya, darzana AvaraNIya, karo, Ama karo - tema karo. bhagavAna pAse koI paNa vyakti gaI tene zravaNa thayA kare tevI bhAvanA huM temaNe ema ja kahyuM ke vratono svIkAra karo. hindustAnamAM eka mahAvIra ja mohanIya, aMtarAya, AyuSya, bhAvuM chuM. AvuM guNAkhyAna evA thayA che ke jemaNe vrato upara ATalo bhAra mUkyo che, saMyama ane nAma, gotra ane vedanIya. sAMbhaLavAthI jANe mArA kAnamAM cAritrya upara ATalo bhAra mUkyo che. AmAMnA prathama cAra ghAtI karmo amRtadhArA vahe che tevo anubhava Aje atyAre ApaNe Atmalocana karavuM joIe ke mahAvIranI jayaMtI che, jenA saMpUrNa kSaya ke TaLavAthI thAya che. he prabhu! mane evuM lAge ujavI rahyA chIe ane dara varSe ujavatA rahIe chIe. huM mAnuM chuM ke te zubha kevaLajJAna pragaTe che. bAkInA cAra che ke mArA zarIramAM vyApta che, kharAba nathI paraMtu tenI sAthe vadhArAmAM e paNa sAMkaLI levuM joIe ke aghAtI karmo kevaLInA te ja Atmapradezo uparathI karma rUpa mahAvIranI jayaMtI ujavatI vakhate ApaNe e vAta na bhUlIe ke ekalA| bhavamAM pUrNa kSaya thatAM siddhagati AvaraNo satata dUra thayA kare che, bhagavAna mahAvIre potAnA jamAnAmAM traNa lAkhathI vadhu bAra vatI zrAvako | thAya che. jenI haLavAza huM anubhavuM chuM. taiyAra karyA hatA. Aje ApaNA jeTalA jaino che, temAM jaina anuyAyI to zrI vardhamAnasvAmIne AnAthI krodha, mAna, mAyA, che paraMtu zrAvako keTalA che teno ApaNe vicAra karavo joIe. Aje cAre pragaTapaNe vartatA zuddha-guNonuM samAjamAM hajAro sAdhu-sAdhvIo che. zuM Aje traNa lAkha jainone bAravratI lobhAdi kaSAyo maMda paDelA mane guNakaraNa, teo pratye prIti, zrAvaka na banAvI zakAya? jo Aje traNa lAkha zrAvako jainomAM bAravratI jaNAya che. bhakti, upAsanA ityAdi banI jAya to hindustAnamAM kadAca eka navI krAMtino sUtrapAta thaI zake. huM mArI nirmaLa thAye kAyA reH sAdhakathI thAya che. AvI dhyeyalakSI | AzA rAkhuM chuM ke hindustAnamAM AdhyAtmika krAMtino sUtrapAta karavA mATe upa2nA jJAnavAkyane jaina samAja AgaLa Avaze. pravRttithI sAdhakanuM kAraka-cakra vistArathI samajIe. nAcArya mahAprajJA bAdhakabhAvamAMthI sAdhaka thAya che. Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 prabuddha jIvana mArca 2010. eTale AvA sAdhakane kSayopazama varte che evuM apekSAe kahI zakAya. bhaktajana Asaktiyukta anya deva-devIo pratye udAsInatA seve AnAthI sAdhakanA Atmapradezo upara lAgela karmarUpa paugalika rajakaNo che, kAraNa ke tene mahAvIra prabhu jevA vItarAga pratye ananyatA varte phaLa ApI nIrjare che. navAM karmabaMdha aTakI javAthI sAdhakanA Atmapradezo che. nirmaLa thatAM jAya che. AvI apekSAe stavanakAre kahyuM che ke-"mArI ema ame tuma guNa goThazuM, raMge rAcyA ne vaLI mAgyA re; nirmaLa thAye kAyA re." te kema parasura Adare ? je paranArI vaza rAvyA re, tuma guNa gaMgAjaLa, huM jhIlIne nirmaLa thAuM re; guruAre guNa tuma taNA...4 avara na dhaMdho AdaruM, nizadina torA guNa gAuM re. je bhavyajIvane potAnuM sattAgata AtmasvarUpa zuM che ane zuM nathI giruAre guNa tuma taNA...2. tenI yathArtha samajaNa bhedajJAna mAraphata evA dehadhArI sadguru pAsethI ghaNAM bhaktajanomAM evI mAnyatA pravarte che ke mAtra gaMgA nadImAM thAya che, jeo AtmAnubhavI che, tevA sAdhakane aMtima dhyeya ke lakSya snAna karavAthI pApa naSTa thAya che ane nirmaLatA thAya che, je dekhItI thAya che. AvA sAdhakano saghaLo puruSArtha dhyeyalakSI thAya che. AvA rIte saMdehajanaka jaNAya che paraMtu jinadarzanano sAdhaka prabhunA anaMtA lakSyanI prAptinuM eka sat-sAdhana zrI jinezvaranuM puSTa-nimittAvalaMbana jJAna-darzanAdi guNorUpa gaMgAjaLamAM ja nimagna thavAnI ruci dharAve che. A hetuthI sAdhaka ekabAju zrI tIrthaMkara paramAtmAnuM guNagrAma kare che. AvA sAdhakane gurugame samajaNa pragaTelI hoya che ke prabhune je che ane bIjI bAju potAnA doSo niSpakSapAtapaNe oLakhI tenuM AtmikaguNo pragaTapaNe varte che, tevA ja guNo potAnI sattAmAM bharyA hRdayapUrvaka prAyazcita kare che. Avo sAdhaka niraMtara prabhunA guNomAM ja paDyA che, paraMtu te AvaraNa yukta che. eTale prabhunA guNonuM guNagrAma, rAcyo-mAcyo rahe che. AvA sAdhakane Asakti dharAvanAra anya devaciMtana, manana, dhyAnAdithI sAdhaka paNa potAnA guNo bhaktimArgathI devIomAM jarAya ruci thatI nathI. sAdhakanI AvI AMtarika vartanAnI nirAvaraNa karI zake che. sAdhaka evI bhAvanA bhAve che ke, "huM niraMtara apekSAe samyakatvanI nizAnI kahI zakAya. prabhuguNa gAvAmAM ja nimagna ane lIna rahuM tathA anya koI pravRtti na tuM gati tuM mati Azaro, tuM AlaMbana muja pyAro re; karuM.' bIjI rIte joIe to jJAna-sabhara bhaktithI kareluM guNagrAma vAcaka yaza kahe mAhare, tuM jIvajIvana AdhAro re. parama-ISTa evI mukti pAmavAnuM pradhAna sat-sAdhana che. giruAre guNa tuma taNA...5 jhIlyA je gaMgAjaLe, te chIllara jaLa kima pese re? mumukSane nirNaya-nizcaya varte che ke paramaguNI evA zrI je mAlatI phUle mohiyA, te bAvaLa jaI nahi bese re. vardhamAnasvAmInuM zaraNuM, teo pratye ananyatA, prIti, bhakti, giruAre guNa tuma taNA...3 ahobhAva tathA teonI Azraya-bhakti ja tene muktimArganuM dhyeya mAtra gaMgA nadInA pANImAM snAna karavAthI zarIra ane aMtaHkaraNa prApta karAvanAra puSTa-nimitta nIvaDaze. rAgadveSa ane ajJAnavaza jIvane zuddha thaI pApo ke karmo naSTa thatAM nathI. paraMtu je bhavyajIva prabhunA kSaNe kSaNe thatAM bhAvamaraNomAMthI choDAvanAra zrI arihaMta prabhu sarvottama guNorUpa jJAnagaMgAmAM bhAvapUrvaka nimagna thAya che tenI AMtarika zuddhi sat-sAdhana che. paraMtu bhaktajanane siddhi thavA mATe zrI jinezvare prarupelI avazya thAya che. je sAdhakane sarvajJa ane sarvadarzI evA mahAvIra prabhunA AjJAnuM niSThApUrvaka paripAlana atyaMta Avazyaka che. sAdhakathI udgAro guNo upara rAga ane ruci thAya che te khAbociyA jevA Asakta deva- nIkaLe che ke "he prabhu! Apa ja mArA svAmI cho, Apa ja taraNadevIonI bhaktimAM aruci dharAve che. gaMgA nadInuM vahetuM pANI zuddhatA tAraNa cho, mane Apano ja AdhAra che, Apa ja mArA jIvana-prANa dharAve che, jyAre khAbociyAnA chIcharA pANImAM malinatA hoya che, samAna cho. he prabhu! pAMpaNanA dareka palakAre mane Apano ja jayaghoSa jemAM bAhya zarIrano mela paNa dUra thavo zakya nathI. voM ! mArA dareka zvAse ApanA ja dhabakArA thayA kare ! ApanA jevuM stavanakAra bIjo dAkhalo zuddha AtmasvarUpa jevuM ja mAruM ApatAM jaNAve che ke je bhamaro yatra tatra samaye yathA, yosi sosyAbhidhayA yayA tayA / / svarUpa nIvaDe evI mArI mAlatInA sugaMdhI phUlothI mohita vItadoSakluSaH sa yed bhavAn, eka eva bhagavAna namostu te / / | hRdayapUrvakanI prArthanA ApanI thAya che te bAvaLanA sugaMdha rahita -ayogavyavaccheda dvAaizikA, 29 | kRpAthI saphaLa nIvaDe. * * * puSpa upara bese ja nahIM. AvI rIte koI paNa samayamAM koI paNa rUpe ane koI paNa nAme prasiddha 563, AnaMdavana sosAyaTI, mumukSu sAdhaka parama-vizuddhi guNo hoya paraMtu jo e vItarAga hoya to e tame eka ja cho, bAhyanA nyu samA roDa, dharAvanAra zrI mahAvIra prabhu upara | vibhinna rUpomAM abhinna mArA bhagavAna! tamane namaskAra hojo ! vaDodarA-390 024. ja rAga ane ruci dharAve che. Avo phona : 0265-2795439 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArca, 2010 prabuddha jIvana - 15 tIrthakara bhagavAna mahAvIra vize pustako I DaoN. kumArapALa desAI gujarAtI : lAlana, prakAzaka : gUrjara graMtharatna kAryAlaya, amadAvAda, prathama AvRtti, 1988. (1) mahAvIra kahetA hatA : le. zAha vADIlAla motIlAla, prakAzaka : zaMkarabhAI (17) mahAvIra svAmInA deza zrAvako : prakAzaka : jaina sastI vAcanamALA, motIbhAI zAha, muMbaI, prathama AvRtti, 1921. bhAvanagara, prathama AvRtti, 1978. (2) mahAvIra svAmI caritra: saMpA. vakIla naMdalAla lalubhAI, prakAzakaH mukti (18) mahAvIra prabhunuM jIvanarahasya : prakAzaka : prabhudAsa becaradAsa pArekha, kamala jaina mohanamALA, vaDodarA, prathama AvRtti, 1925, bIjI AvRtti 1930, rAdhanapura, prathama AvRtti, 1928. trIjI AvRtti 1936, (19) mahAvIra svAmInA pAMca vadhAvA: prakAzaka : zA. bhImasiMha mANeka, muMbaI, (3) mahAvIra caritra: le. harSacaMdra, prakAzaka : zAha nAnAlAla dharamazI, bhAvanagara, prathama AvRtti, 1891. bIjI AvRtti, 1945. (20) mahAvIra jIvanavistAra : le, pAri bhImajI harajIvana, prakAzaka : meghajI (4) mahAvIra paramAtmAnuM saMkSipta jIvanacaritra : saMpA. kuMvarajI AnaMdajI, prakAzaka: harajI kaMpanI, muMbaI, prathama AvRtti, 1911. jaina prasAraka sabhA, bhAvanagara, prathama AvRtti, 1942. (21) zrImad mahAvIra (sacitra aMka-89) : prakAzaka : desAI mohanalAla dalIcaMda, (5) mahAvIra : le. dhIrajalAla dhanajIbhAI zAha, prakAzaka : sastu sAhityavardhaka prathama AvRtti, 1914. kAryAlaya, amadAvAda, prathama AvRtti, 1944. (22) mahAvIra cariyuM : anu. becaradAsa dozI, prakAzaka : prAkRta vidyAmaMDaLa, (6) mahAvIra caritra : le. guNacaMdra gaNi, prakAzaka : jaina AtmAnaMda sabhA, amadAvAda, prathama AvRtti, 1966. bhAvanagara, prathama AvRtti, 1938. (23) mahAvIra svAmInA daza zrAvako : prakAzaka : jaina sastI vAcanamALA, (7) mahAvIra svAmIno saMyamadharma : saMpA. paTela gopAladAsa jIvAbhAI, prakAzaka bhAvanagara, prathama AvRtti, 1923. : navajIvana kAryAlaya, amadAvAda, prathama AvRtti, 1936. (24) mahAvIra svAmIno jIvanasaMdeza : le. dalasukha mAlavaNiyA, prakAzaka : vA. ma. (8) mahAvIra svAmIno AcAradharma : saMpA. paTela gopAladAsa jIvAbhAI, prakAzaka desAI, saurASTra yunivarsiTI, rAjakoTa, prathama AvRtti, 1972. : jaina sAhitya prakAzana maMDaLa, amadAvAda, prathama AvRtti, 1936, (25) mahAvIra vANI: saMpA. cImanalAla maNilAla zAha, prakAzaka : kapilabhAI (9) mahAvIra svAmIno aMtima upadeza : saMpA. paTela gopAladAsa jIvAbhAI, talakacaMda koraDiyA, gujarAta dI. jaina zAMtivIra sabhA, hiMmatanagara, prathama AvRtti, prakAzaka : jaina sAhitya prakAzana samiti, amadAvAda, prathama AvRtti, 1937, 1975. prakAzaka : nirNayasAgara, muMbaI, dvitIya AvRtti, 1938, prakAzaka : gujarAta (26) mahAvIra vANI : dozI becaradAsa jIvarAja, prakAzaka : gUrjara graMtharatna vidyApITha, tRtIya AvRtti, 1948. kAryAlaya, amadAvAda, sAtamI AvRtti, (10) mahAvIra tattvaprakAza : | vartamAna sthiti 1974. vijayakesarasUri, prakAzaka : jaina ophisa, | Aje sthiti evI banI gaI che ke je je avatAro thayA che. je je (27) mahAvIra caritra: zeTha cimanabhAI A bhAvanagara, prathama AvRtti, 1927. |mahApuruSo thayA che, je je dharma-pravartako thayA che temane paNa kAM to koThI bhAIlAla, prathama AvRtti, amadAvAda. (11) mahAvIra paMcakalyANaka pUjA : (28) bhagavAna mahAvIra ane mAMsAhAra vijayamAnikyasiMha sUri, bIjI AvRtti, kArAvAsamAM baMdha karI devAmAM AvyA che athavA to aMdara temane paNa : zAha ratilAla maphAbhAI, prakAzaka: praveza ApavAmAM nathI Avato. aMdara praveza thaI rahyo che-ekAttavAdano | hemacaMdrAcArya jaina sabhA, pATaNa, prathama 1927, sAtamI AvRtti, 1937. (12) mahAvIra svAmInA 27 bhavanuM | AgrahavAdano, jhaghaDAno, saMghaSono. A samagra vAtAvaraNamAM mahAvIra, Avatti, 1959 stavana tathA paMcakalyANakanuM stavana prakAzaka | jayaMtI ujavavAno zo artha che? khUba UMDANathI ApaNe vicAra karavo, (29) zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra deva : zrAvaka bhImasiMha mANeka, muMbaI, bIjI |paDaze. huM jyAre rAjanItinA kSetrane jouM chuM tyAre keTalAka arthomAM (zrI kalpasUtra varjIta citramaya jIvanaAvRtti, 1922. rAjanaitika lokone dhanyavAda ApavAnuM Avazyaka banI jAya che. virodhI prasaMgo) : kApaDIyA gokuladAsa (citra), (13) mahAvIra stavana : le khaka : |loko paNa eka sAthe bese che. vAto kare che. samAdhAna ka khaka : | loko paNa eka sAthe bese che, vAto kare che, samAdhAna kare che. samanvayI yazovijayajI mahArAja (citraparicaya uttamavijaya, saMpA. mAnavijaya, | karavAno prayatna kare che ane Akhare saMgharSano ukela zodhI kADhe che, samAdhAna lekhaka), prakAzaka : harajIvana harIdAsa, satyavijaya graMthamALA, amadAvAda, prathama muMbaI, prathama AvRtti, 1949. thaI jAya che. AvRtti, 1923. (30) zramaNa bhagavAna mahAvIra 1 thI 26 | IjharAIla ane philistAnanI vacce kevo moTo saMgharSa cAlI rahyo (14) mahAvIra kathA : saMpA. paTela | bhava : vijayadharmasUri, prakAzaka : zrI gopAladAsa jIvAbhAI, prakAzaka : jaina hato ! samAdhAnanI vATAghATo zarU thaI. eka vakhata nahi, be vakhata nahi.' mUlikamala jaina mohana graMthamALA, sAhitya prakAzana samiti, amadAvAda, prathama lagabhaga AThaso, navaso vakhata vATAghATo cAlI ane Akhare samAdhAna koThIpoLa, vaDodarA, dvitIya AvRtti, AvRtti, 1941. thaI gayuM. zuM Aje anekAMtavAdane mAnanArA lokomAM, mahAvIrane 1969. (15) mahAvIranuM auSadha grahaNa : le. | mAnanArA lokomAM ATaluM dhairya che kharuM? be vakhata vATAghATa niSphaLa jAya (31) bhagavAna mahAvIra, AcArya zrI tulasI nyAyavijaya, prakAzaka : hemacaMdrAcArya |to kahe che ke koNa phAlata vAtoMmAM mAthAkaTa kare? choDone e vAtane! | :saMpAdaka dalasukhabhAI mAlavaNiyA, prakAzaka jainasabhA, pATaNa, 1959. AcArya mahAprajJA : jaina zvetAMbara terApaMthI samAja, amadAvAda, (16) mahAvIrano sAmAyikayoga : le. prathama AvRtti, 1975. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jIvana mArca 2010. (32) zramaNa bhagavAna mahAvIra : vijayadharmasUrIzvarajI, saMpA. yazovijayajI mahArAja, 1926, prakAzaka : zAha pannAlAla lAlacaMda, mukti kamala jaina mohanamALA, vaDodarA, (50) vardhamAna tapa vidhi : ratnavijaya, jaina dharma prasAraka sabhA, bhAvanagara, prathama AvRtti, 1974. | dvitIya AvRtti. (33) bhagavAna mahAvIra, eka anuzIlana: lekhaka : devendramuni zAstrI, anuvAdaka (51) vardhamAna prabodha: prakAzaka : zrI zivatilaka jJAna maMdira, rAmapurA, bhaMkoDA, : DaoN. kanubhAI vrajalAla zeTha, prakAzaka : zrI lakSmI pustaka bhaMDAra, amadAvAda, prathama AvRtti. prathama AvRtti, 1955. (52) tIrthakara bhagavAna mahAvIra : kumArapALa desAI, prakAzaka : zrI jayabhikhkhuM sAhitya (34) zramaNA bhagavAna mahAvIradeva: jIvana ane upadeza : prakAzaka : 2500mI TrasTa, amadAvAda, prathama AvRtti, jAnyuArI 2004. nirvANa kalyANaka samiti, navI dilhI, prathama AvRtti. (53) trilokaguru mahAvIradeva (saMkSipta jIvana) : paMnyAsa caMdrazekharavijayajI, prakAzaka (35) bhagavAna mahAvIranA aMtevAsI : le. 'makaraMda', prakAzaka : zrI yazovijayajI : kamala prakAzana TrasTa, amadAvAda, prathama AvRtti, 1974. graMthamALA, bhAvanagara, prathama AvRtti, 1967. (54) tribhuvana prakAza mahAvIradeva: munizrI caMdrazekharavijayajI, prakAzakaH kamala prakAzana (36) zramaNa bhagavAna mahAvIranA sAmAyikanA prayogo : vIranaMdI lAlana, prakAzaka TrasTa, amadAvAda, prathama AvRtti, 1975. ; gUrjara graMtharatna kAryAlaya, amadAvAda, chaThThI AvRtti, 1995. (55) bhagavAna mahAvIra : munizrI tattvAnaMdavijayajI, prakAzaka : zrI ahaMda vAtsalya (37) bhagavAna mahAvIra : le. jayabhikhkha, saMpAdaka : kumArapALa desAI, prakAzaka: prakAzana, muMbaI, prathama AvRtti, 1974. zrI jayabhikhu sAhitya TrasTa, amadAvAda. (56) nigraMtha bhagavAna mahAvIra jayabhikhu, prakAzaka : gUrjara graMtharatna kAryAlaya, (38) bhagavAna mahAvIranA daza upAsako : anu. dozI becaradAsa, prakAzaka : amadAvAda, prathama AvRtti, 1956, gUrjara graMtharatna kAryAlaya, prathama AvRtti, 1931. (57) buddha ane mahAvIra : mazarUvAlA kizoralAla ghanazyAmalAla, prakAzaka : (39) bhagavAna zrI mahAvIradeva : zrIkAnta, prakAzaka : cImanalAla nAthAlAla navajIvana prakAzana maMdira, amadAvAda, prathama AvRtti, 1923. zAha (zrIkAnta), amadAvAda, prathama AvRtti, 1996. (58) buddha ane mahAvIra : (anu.) paTela narasiMhabhAI IzvarabhAI, prakAzaka: (40) mahAvIra jIvanadarzana : le. kumArapALa desAI, prakAzaka : pUjA pablikezansa, bhArata jaina vidyAlaya, pUnA. prathama AvRtti, 1925. amadAvAda, 1998. (59) sacitra mahAvIra caritra : bhAnuvijaya, prakAzaka : jaina mArga ArAdhanA (41) bhagavAna mahAvIra yuganA upAsako : prakAzaka : jaina AtmAnaMda sabhA, samiti, Ayati AM. pra.) prathama AvRtti, 1966. bhAvanaga2, prathama AvRtti, 1971. (60) bhagavAna mahAvIra yuganA upAsako : muni caturavijaya (saMzo.), prakAzaka: (42) kAlpanika adhyAtma mahAvIra bhAga 1 : buddhisAgarasUrIzvarajI, prakAzaka: zAha khImacaMda cAMpasI jaina AtmAnaMda sabhA, bhAvanagara, prathama AvRtti, 1971. buddhisAgarasUri sAhitya saMrakSaka prakAzana samiti, amadAvAda, prathama AvRtti, hindI : 1969. vayaM puNa evamAikkhAmo, evaM bhAsAmo, (1) mahAvIra : te. mitAmasI, prANa : (43) kAlpanika adhyAtma mahAvIra bhAga 2 : caitanya prinTIMga presa, vijanaura, prathama AvRtti, buddhisAgarasUrIzvarajI, prakAzaka: buddhisAgarasUri evaM paruvemo, evaM paNNavemo, (2) mahAvIra zAsana : te. tatita vinayanI, savve pANA, savve bhUyA, sAhitya saMrakSaka prakAzana samiti, amadAvAda, prathama prakAzaka : Atmatilaka graMtha sosAyaTI, pUnA, AvRtti, 1969. savve jIvA, savve sattA, (44) kAlpanika adhyAtma mahAvIra bhAga 3 : prathama AvRtti, 1921. na haMtavvA, na ajjAveyavvA, buddhisAgarasUrIzvarajI, prakAzaka: buddhisAgarasUri (3) mahAvIra jIvana vistAra : anu. dozI na parighetavvA, na pariyAveyavvA, sAhitya saMrakSaka prakAzana samiti, amadAvAda, prathama tArAcaMda, prakAzaka : hiMdI vijaya graMthamAla,Abu na uddaveyavvA / AvRtti, 1969. roDa, prathama saMskaraNa prathama AvRtti, 1918. (45) vizvoddhAraka mahAvIra bhAga 1 : saMghavI itthiM vijANaha natthittha doso / (4) mahAvIra vardhamAna : saM5. naina namAvIsacaMdra, maphatalAla, saMskRti rakSaka sastu sAhitya kAryAlaya, AriyavayaNameyaM / prakAzaka : vizvavyApI kAryAlaya, alhAbAda, vaDodarA, prathama AvRtti, 1949. | (bhagavAna mahAvIra, zrI AcArAMga sUtra, 1-4-2) prathama AvRtti, 1945. (46) vizvoddhAraka mahAvIra bhAga 2, saMghavI huM ema kahuM chuM, ema boluM chuM, (5) mahAvIra vALI : saMpA. TozI vevaravAsa, maphatalAla, saMskRti rakSaka sastu sAhitya kAryAlaya, | evI prarupaNA karuM , evo upadeza ApuM chuM ke - prakAzaka : bhArata jaina mahAmaMDala, vardhA, prathama vaDodarA, prathama AvRtti, 1949. koI paNa prANI, koI paNa bhUta, koI paNa jIva, AvRtti, 1953. (47) AnaMda ane prabhu mahAvIra : kezara vijaya, koI paNa sattvane kyAre paNa haNavA na joIe, (6) mahAvIra gatisparikSA : naina sutarAma, prakAzaka : vijayakamalezvara graMthamAlA, amadAvAda, temanI para AghAta karavo nahIM, prakAzaka : rAjasthAna jaina sabhA, jayapUra, prathama prathama AvRtti, 1926. (48) vardhamAna tapo mahAbhya : saM grA. AvRtti, 661 3. temane paritApa Apavo nahIM ke, caMdrasAgaragaNi, prakAzaka : chaganI -rAmajInI peDhI, (7) mahAvIra vAcho : saMpA, DhozI vevaravAsa, tamane koI paNa prakArano upadrava pahoMcADavo nahIM. ujjaina, prathama AvRtti, 1946, e sArI rIte jANI lo ke prakAzaka : sarva sevA saMgha, vArANasI, prathama (49) vardhamAna tapa padhAvalI : prakAzaka : zA. | A ahiMsA dharmamAM koI paNa prakArano doSa nathI. | AvRtti, 1966. zAMtilAla haragoviMdadAsa, pATaNa, prathama AvRtti, vastutaH ahiMsA e Arya (pavitra) dharma che. (8) mahAvIra vayA che : te. muni nathatinI temanA Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArca, 2010 saMpA. vRddhicaMdra kundanamala surANA - tArAnagara (rAjasthAna), prathama AvRtti, 1968. (9) mahAvIra vyaktitva, upadeza aura AcAramArga zaMkA riSabhavAsa bhArata jaina madyamaMDala, muMbaI, prathama AvRtti, 1974. (10) mahAvIra kI kahAnI vardhamAna kI jabAnI : naMdalAla jaina, prakAzaka : kAmareDa memoriyala klaba, purAnI caraNaI, jabalapura, prathama AvRtti, 1975. (11) mahAvIra : zrI citrazataka : paM. zrI kamala kumArajI zAstrI, kumuda, puSpendu, prakAzaka : bhImakasena ratanalAla jaina, vakIlapurA, dilhI, prathama AvRtti, 1986. (12) mahAvIra darzana : bhuvana vijayajI mahArAja, prakAzaka : gayA jillA bhagavAna mahAvIra 2500vA~ nirvANa mahotsava saMcAlana samiti, gayA, prathama AvRtti, 1975. prabuddha jIvana AvRtti, 1972. (23) mahAvIra vANI bhA. 2 : rajanIza, saMpA. svAmI caitanya bhAratI, saMpA. prakAzaka : jIvana jAgRti kendra, muMbaI, prathama AvRtti, 1973. (24) mahAvIra paricaya aura vANI : AcArya rajanIza, AnaMda vitarAga saMpA., prakAzaka : motIlAla banArasIdAsa, dilhI, prathama AvRtti, 1974. (25) mahAvIra vANI : le. vIrATa, prakAzaka : maMtrI : vIrasevA maMdira TrasTa prakAzana, yugavIra - samantabhadrA graMthamAlA - 10, vArANasI, prathama AvRtti, 1975. (26) zrI mahAvIra purANa : saMpA. zrI naMdalAla jaina 'vizAkhA', prakAzaka : jaina pustaka bhavana, kalakattA, prathama AvRtti. : (27) mahAvIra parinirvANa smRtigraMtha maMDana mizra aura tripAThI, rudradeva, saMpA. prakAzaka : lAla bahAdura zAstrI kendrIya saMskRta vidyApITha, dilhI, prathama AvRtti, 1975. (28) bhagavAna mahAvIra : kAmatA prasAda jaina, prakAzaka : mUlacaMda kizanadAsa, sUrata, prathama AvRtti, 1928. taphAvata che (29) dharmavIra mahAvIra aura karmavIra kRSNa: saMghavI sukhalAla, anu. bhArilla zobhAcaMda, prakAzaka AtmajAgRti kAryAlaya, vyAvara prathama AvRtti, 1934. vicAronA mahAvIre je kahyuM te ekarUpa ja kahyuM. Aje ApaNe aneka mahAvIra paidA karI dIdhA che. mahAvIrane pakti tarIke ApaNe eka ja mAnIe chIe, paraMtu pravacanakAra mahAvIra eka nathI. ApaNI vyAkhyAmAM mahAvIranuM je pravacanakAra svarUpa che, te bIjAonI vyAkhyAmAM soLanA evuM ja nathI. tethI e praca mUMjhavaNa bharyo che ke mahAvIra sAthe sAco saMbaMdha kono che ? mahAvIranA pravacanane padhAryataH na pakaDyuM, ema mAnIne to koI cAlatuM nathI. sau potapotAnA mArga para sAcA che, paraMtu bIjAonI dRSTie eTalA sAcA nathI ke jeTalA teo pote che. ApaNe aneka hovA chatAM mahAvIrane eka nathI rahevA detA. rASTrakavi maithilIzaraNa gupte kahyuM hatuM, 'meM rAma, buddha vagere mahApuruSone mArI zraddhAMjali arpaNa karI che. bhagavAna mahAvIrane paNa huM mArI zraddhAMjali arpaNa karavA icchuM chuM. paraMtu eka muzkelI che. bhagavAna mahAvIranuM zvetAMbara ane digaMbara baMne saMpradAya dvArA svIkRta jIvanacaritra maLatuM nathI. huM kono abhimata svIkAruM ane konA abhimatano asvIkAra karuM. kone prasanna rAkhuM ? ane kone aprasanna karuM ? Apa mane koI mArga batAvo jethI huM mArI bhAvanA pUrNa karI zakuM.' paraMtu AcArya tulasI paNa zo upAya batAve? zvetAMbara paraMparA mukhya mahAvIre lagna karyAM, digaMbara zAstro kahe che ke mahAvIre lagna nathI karyAM. anya paNa je taphAvata che te che ja. paraMtu e badhA gauNa taphAvata che. sauthI moTo taphAvata che vicArono. tenuM kAraNa che zabdonI kheMcatANa. A kheMcatANa eTalA mATe thAya che ke sarvasaMmata prAmANika vaktA koI nathI. potapotAnA saMpradAyomAM paNa saMbhavataH evI vyakti nathI. zAstronI bhASA be-aDhI hajAra varSa jUnI che. samayanI dIrgha avadhimAM ciMtanano prakA2 5Na ajJAta jevo thaI gayo che. A tamAma sthitio zAstravANIne samajavAmAM jaTilatA pedA kare che. saMdarbha vagara zabdanA sAcA arthane pakaDavAnuM sahaja nathI hotuM. 3 AcArya mahAprajJa (13) mahAvIra vANI : rAmapuriyA zrIcanda, prakAzaka : 2500vA~ nirvANa mahotsava samiti, naI dilhI, prathama AvRtti, 1975. (14) mahAvIra yA mahAvinAza: rajanIza, narendra bodhi satya, prakAzaka : rajanIza phAunDezana, pUnA prathama AvRtti 1975. 17 (15) mahAvIra vANI : rAmapuriyA zrIcanda, prakAzaka : 2500vA~ nirvANa mahotsava samiti, naI dilhI, prathama AvRtti, 1975. (16) mahAvIra vyaktitva upadeza aura AcAramArga : riSabhadAsa rAMkA, prakAzaka: bhArata jaina mahAmaMDala, muMbaI, dvitIya AvRtti, 1974. : (17) mahAvIra yuga aura jIvanadarzana DaoN. hIrAlAla jaina, DaoN. A. ne. upAdhyAya, prakAzaka : bhAratIya jJAnapITha, naI dilhI, prathama AvRtti, 1974. (18) mahAvIra kI sAdhanA kA rahasya : muni nathamala, saMpAdaka : Adarza sAhitya saMgha, curu, rAjasthAna, prathama AvRtti, 1975. (19) saMkSipta mahAvIrAyaNa: prakAza zramaNa, prakAzaka : vardhamAna jJAnapITha, meraTha, prathama AvRtti, 1975. (20) zrI mahAvIra jIvana saMkirtana : rAmakumAra jaina, prakAzaka : vardhamAna jJAnapITha, meraTha, prathama AvRtti, 1974. (21) mahAvIra merI dRSTi meM rajanIza, saMpA. dayAnanda bhArgava, prakAzaka : motIlAla banArasIdAsa, dillI, prathama AvRtti, 1971. (22) mahAvIra vANI bhA. 1 : rajanIza yoga lakSmI, saMka., svAmI kRSNa kabIra, svAmI yoga cinmaya, saMpA. prakAzaka : jIvana jAgRti kendra, muMbaI, prathama : (30) bhagavAna mahAvIra kA samaya : le. kAmatA prasAda jaina, prakAzaka : caitanya miTiMga presa, bijanaura, prathama AvRtti, 1932. (31) zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra deva (zrI kalpasUtra varNita citramaya jIvanaprasaMga) : gokuladAsa kApaDiyA. (32) bhagavAna mahAvIrasvAmI kA divya jIvana : purNAnanda vijayajI, zrI vidyAvijayajI smAraka graMthamAlA, sAMThabA (sAbarakAMThA), prathama AvRtti, 1975. (33) bhagavAna mahAvIra : jagadIzacaMdra jaina, prakAzaka : yunivarsiTI graMtha nirmANa borDa, ahamadAvAda, prathama AvRtti, 1977. (34) bhagavAna mahAvIra jIvana aura darzana : rAjendra muni, saMpA. bhaTanAgara, lakSmaNa, prakAzaka tAraka guru jaina graMthamAlA, udayapura, prathama AvRtti, 1974. 4: (35) zramaNa bhagavAna mahAvIra : prakAzaka : kalyANa vijayajI gaNi zAstra saMgraha samiti, jhAlora, mAravADa, prathama AvRtti, 1942. (36) zramaNa mahAvIra muni nathamala, Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prabuddha jIvana mArca 2010 prakAzaka : jaina vizvabhAratI prakAzana, rAjasthAna, lADanU, prathama AvRtti, 1974. : vardhamAna prakAzana, prathama AvRtti, 1975. (37) satya kI khoja : muni nathamala, prakAzaka : jaina vizvabhAratI prakAzana, (55) bhArata para bhagavAna mahAvIra kA asIma upadeza : vinobA bhAve, saMpA. rAjasthAna, lADanU, prathama AvRtti, 1974. tripAThI rudradeva, prakAzaka : dazapura sAhitya saMvardhana saMsthAna, mandasaura, (ma. pra.) (38) bhagavAna mahAvIra : AcArya tulasI, prakAzaka : jaina vizvabhAratI prakAzana, prathama AvRtti, 1964. rAjasthAna, lADanU, prathama AvRtti, 1974. (56) buddha aura mahAvIra tathA do bhASaNa : kizoralAla mazarUvAlA, anu. (39) jaina dharma aura bhagavAna mahAvIra : DaoN. devendrakumAra zAstrI, prakAzaka : jaina jamanAlAla, prakAzaka : bhArata jaina mahAmaMDala, vardhA, prathama AvRtti, 1950. siMdhaI khuntIlAla rAdhAbAI jaina TrasTa, indaura, prathama AvRtti, 1975. (57) zrI mahAvIra purANa : naMdalAla jaina 'vizAradajI' saMpA., prakAzaka : jaina (40) bhagavAna mahAvIra : virATa, jayapUra, prakAzaka :anupama prakAzana, jayapUra, pustaka bhavana, kalakattA, prathama AvRtti. prathama AvRtti, 1975. (58) DhAI hajAra varSoM meM zrI bhagavAna mahAvIra svAmI kI vizva ko dena : (41) mahAvIra vANI : saMka. rUpAMtarakAra, DaoN. devendrakumAra zAstrI, prakAzaka: saMpA. dezabhUSaNajI, zrImatI munnAdevI, lAlA rAjendra prasAdajI, dilhI, prathama AvRtti. vIra sevA maMdira TrasTa prakAzana, vArANasI, prathama AvRtti, 1975. (59) bhagavAna mahAvIranA yuganI mahAdevIo : suzIla, prakAzaka : jaina (42) tIrthaMkara mahAvIra : eka adhyayana : le. mahendrakumAra phusakele, prakAzaka: AtmAnaMda sabhA, bhAvanagara, prathama AvRtti, 1946. janatA presa prakAzana, parakoTA, madhyapradeza, prathama AvRtti, 1975. saMskRta : (43) zramaNa mahAvIra : le. muni nathamala, prakAzaka : jaina vizvabhAratI prakAzana, (1) buddhAraNyakopaniSadRSTA vArtika : le. surezvara TI. kA. Anandagiri, prakAzaka: rAjasthAna (lADanU), prathama AvRtti, 1974. mahAdeva dvimANAji ApTe, pUnA, prathama AvRtti, 1894. (44) tIrthaMkara vardhamAna mahAvIra : le. zrI madhukara muni ratana muni caMdrasurAnA (2) kAvyamAlA-7 : prakAzaka : nirNayasAgara, muMbaI, prathama AvRtti, 1907. 'sarasa', prakAzaka : vIra nirvANa graMtha prakAzana samiti, iMdaura (madhyapradeza), prathama (3) mahAvIra pUjA (nyAya kusumAgnAmi prakaraNam) : le. nyAya vijayajI, AvRtti, 1974. prakAzaka: lakSmI prinTiMga presa, ahamadAbAda, prathama AvRtti, 1902. (45) bhagavAna mahAvIra kA jIvana : le. paMDita sukhalAlajI saMghavI, prakAzakaH (4) saMbhatitarka prakaraNa vyAkhyA tattvabodhavidyAcinyA : le. siddhasena divAkara jaina kalcarala risarca sosAyaTI, banArasa, prathama AvRtti. vyA. kA. abhayadeva sUri saMpA. saMghavI sukhalAla, prakAzaka : gujarAta purAtattva (46) citeroM ke mahAvIra : DaoN. premasumana jaina, prakAzaka : maMtrI amara jaina maMdira, ahamadAbAda, prathama AvRtti, 1928. sAhitya saMsthAna, udayapura, prathama AvRtti, 1975. (5) mahAvIra tattva prakAza : le. vijaya kezara sUri, prakAzaka : vijaya kamala (47) jaina dharma aura bhagavAna mahAvIra : DaoN. devendrakumAra zAstrI, prakAzaka : kezara graMthamAlA, prathama AvRtti, 1927. DaoN. jI. sI. jaina siMghaI khuntIlAla rAdhAbAI jaina TrasTa, indaura, prathama AvRtti, (6) triSaSThizalAkApuruSacaritra mahAkAvyam bhA. 2, parva 10muM : hemacaMdrAcArya, 1975. prakAzaka : jaina dharma pracAra samiti, bhAvanagara, prathama AvRtti, 1965. (48) anuttara yogI : tIrthaMkara mahAvIra bhAga-1 : le. vIrendrakumAra jaina, (7) nyAya khaMDAdyaparanAma mahAvIra stava prakaraNa : le. yazovijaya gaNi, prakAzaka: zrI vIra nirvANa graMtha prakAzana samiti, indaura, prathama AvRtti, 1974. prakAzaka : manasukhabhAI mANekalAla, prathama AvRtti, 1928. (49) carama tIrthaMkara zrI mahAvIra : vijaya vidyAcaMdra sUri, saMpA. jozI madanalAla, (8) mahAvIra caritam (anuvAda TippaNa) : bhavabhUti, saMpA. ToDaramala, prakAzaka : prakAzaka : rAjendra pravacana kAryAlaya, rAjagaDha, prathama AvRtti, 1975. paMjAba yunivarsiTI, lAhora, prathama AvRtti, 1928. (50) bhagavAna mahAvIra : le. mAlavaNiyA dalasukha, prakAzaka : jaina saMskRti (8) zramaNa bhagavAna mahAvIra : le. kalyANa vijayajI gaNi, prakAzaka : zrI saMzodhana maMDala, vArANasI, prathama AvRtti. kalyANa vijayajI zAstra saMgraha samiti, mAravADa, prathama AvRtti, 1942. (51) bhagavAna mahAvIra aura mAMsaniSedha : le. AtmArAmajI, prakAzaka : (9) jaina mahAvIra gItA : le. buddhisAgara sUrIzvarajI, prakAzaka : jayabhikhkhu amaranAtha, ludhiyAnA, prathama AvRtti, 1957. sAhitya prakAzana graMthamAlA, ahamadAbAda, prathama AvRtti, 1968. (52) bhagavAna mahAvIra aura unakA tattvadarzana : le. deza bhUSaNajI, prakAzaka: (10) alpabahugarbhita zrI mahAvIra stavanam sattvacUrikaM mahAdaNDaka jaina sAhitya samiti espleneDa roDa, dilhI, prathama AvRtti, 1973. stotrAparaparvA cAlya bahutva vicAra stavanam : le. samaya sundara gaNi, prakAzaka: (53) vIra vardhamAna caritam : le. DaoN. hIrAlAla jaina, prakAzaka : bhAratIya zrI AtmAnaMda sabhA, bhAvanagara, prathama AvRtti, 1914. jJAnapITha prakAzana, dilhI, prathama AvRtti, prAkRta, ardhamAgadhI, rAjasthAnI aura 1974. udadhAviva sarvasindhava; samudIrNAstvayi sarvaduSTayaH / anya pustakeM : (54) vardhamAna jIvana koza : saMpA. na ca tAsu bhavAnudIkSyate, pravibhaktAsu saritsvivodadhiH / / (1) prakaraNa ratnakara bhAga-2 bAMThiyA mohanalAla coraDiyA zrIcanda, -dvAtriMziDA, 4-15 (adharmAgadhI) : prakAzaka : zrAvaka prakAzaka: jaina darzana samiti, kalakattA, bhImasiMha mANeka, muMbaI, prathama AvRtti, jema samudramAM badhI nadIo maLe che, evI ja rIte tamArA prathama AvRtti, 1980. 1876. (53) mAnavatA ke maMdarAcala bhagavAna darzanamAM tamAma dRSTio maLe che, bhinna bhinna dRSTiomAM tame (2) prakaraNa ratnakara bhAga-3 mahAvIra : jamanAlAla jaina, prakAzaka hepAtA nathI, bha, nahImoma samudra hepAtI nathI. (adharmAgadhI) : prakAzaka : zrAvaka Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArca, 2010 prabuddha jIvana 19 bhImasiMha mANeka, muMbaI, prathama AvRtti, 1878. (anya) : pArI bhImajI harajIvana, prakAzaka : meghajI harajI kaMpanI, muMbaI, prathama (3) mahAvIra caritram (prAkRta) : le. gaNacaMdra gaNi, prakAzaka : devacaMdra lAlabhAI, AvRtti, 1911. muMbaI, prathama AvRtti, 1929. (23) zrIman mahAvIra (sacitra aM. 89) (anya) : desAI mohanalAla dalIcaMda, (4) mahAvIra stavanam (anya) : le. pArzvacaMdra kavi (mUla), bhAvaprabha sUri prakAzaka : desAI mo. da. muMbaI, prathama AvRtti, 1914. (vRtti), prakAzaka : yazo. vi. pAThazALA, mahesANA, prathama AvRtti. 1929. (24) mahAvIra cariyaM (chacho prastAva) (anya) : guNacaMdra prakAzaka : prAkRta (5) mahAvIra satuti garbhita (zrI samyakatva vicAra stavana) (anya) : le. vidyA maMDala, ahamadAbAda, prathama AvRtti, 1965. nyAyasAgara sUri, paMDita caMdulAla nAnacaMda, artha. prakAzaka : zrI vikA sabhA, (25) mahAvIra paMcakalyANaka pUjAdi saMgraha (anya) : le. padmavijaya, prakAzaka khaMbhAta, prathama AvRtti, 1984. zAha cImanalAla gokuladAsa, prathama AvRtti, 1923. (6) mahAvIra tattvaprakAza (anya) : le. vijaya kesara sUri (mUla), paM. maNilAla (26) mahAvIra rI olakhANI (rAjasthAnI) : DaoN. zAntA manAvat, prakAzaka: popaTalAla (saM. anu.), prakAzaka : dayA vimala graMtha, dahegAma, prathama AvRtti, 1920. anupama prakAzana, cauDA rastA, jayapUra, prathama AvRtti, 1975. (7) mahAvIra stavanam avacUri : le. samaya suMdara gaNi svAparA, prakAzaka: (27) mahAvIra jina stuti saMgraha (saTika) : prakA. haMsarAja, jAmanagara, prathama AtmAnaMda sabhA, bhAvanagara, prathama AvRtti, 1970. AvRtti, 1918. (8) mahAvIra caritram (prAkRta) : le. guNacaMdragaNi, prakAzaka : devacaMda lAlabhAI, (28) vardhamAna dvAtriMzikA (saMskRta) : siddhasena divAkara TIkA. udayasAgarasUri, muMbaI, prathama AvRtti, 1929. prakAzaka : jaina dharmaprasAraka sabhA, bhAvanagara, prathama AvRtti, 1903. (9) vizeSAvazyaka bhASA : bhA. 2 (anya) : le. cunilAla hakamacaMda, prakAzaka (29) vardhamAna dezanA bhAga-1 (saMskRtAnuvAda) (anya) : le.paM. zubhavardhanagaNi, : AgamodAya samiti, muMbaI, prathama AvRtti, 1927. prakAzaka : jaina dharma prasAraka sabhA, bhAvanagara, prathama AvRtti, 1984. (10) mahAvIra caritam (anya) : le. kavi bhavabhUti, vIra rAghava (vRtti) (30) vardhamAna dezanA bhAga-2 (saMskRtAnuvAda) (anya) : le. paM. zubhavardhanagaNi, prakAzaka: nirNaya sAgara presa, muMbaI, prathama AvRtti, 1823. prakAzaka : jaina dharma prasAraka sabhA, bhAvanagara. prathama AvRtti, 1988. (11) mahAvIra svAmI caritra (anya) : vakila naMdalAla lallubhAI, prakAzakaH (31) vardhamAna dezanA (anya) : le. rAjakIrti gaNi, prakAzaka : paM. hIrAlAla mukti kamala mohana, vaDodarA, prathama AvRtti, 1924. haMsa, jAmanagara, prathama AvRtti, vIra 2463. (12) mahAvIra svAmI caritra (anya) : vakila naMdalAla lallubhAI, prakAzaka: (32) vardhamAna vidyAkalpa (anya) : le. vAcaka caMdraseno kRta, prakAzaka : mukti kamala mohana, vaDodarA, prathama AvRtti, 1930. zA. DAhyA. mahikam, ahamadAbAda, prathama AvRtti. (13) mahAvIra bhakta maNibhadra (sacitra) (anya) : bhImajI harajIvana suzila, (33) vardhamAna dezanA (prAkRta gadya) : zubha vardhanagaNi, prakAzaka : jaina dharma prakAzaka : jyoti kAryAlaya, ahamadAbAda, prathama AvRtti, 1937. prasAraka sabhA, bhAvanagara, prathama AvRtti, 1984. (14) mahAvIra jina paMcakalyANaka pUjA (anya) : vijaya mANikyasiMha (34) vardhamAna-tapa-mahimA (anya) : le. jaya padmavijaya, prakAzaka : saurASTra sUri, prakAzaka : gAMdhI vADIlAla sAM., ahamadAbAda, prathama AvRtti, 1927. ile. enDa meTala inDasTrIjha, muMbaI, prathama AvRtti, 1941. (15) mahAvIra jyotipUjA (anya) : prakAzaka : caritra smAraka graMtha, vIramagAma, (35) bRhat hA~kAra kalpa vivaraNam tathA vardhamAna vidyAkalpa : le. jinaprabha prathama AvRtti, 1929. sUri, prakAzaka : zA. DAhyA mAhokam, ahamadAbAda. prathama AvRtti. (16) mahAvIra cariyaM (padya) (anya) :le. nemicaMda sUri, prakAzaka :AtmAnaMda (36) sanmati mahAvIra : le. sureza muni, prakAzaka : sanmati jJAnapITha, AgrA, sabhA, bhAvanagara, prathama AvRtti, 1973. prathama AvRtti, 1954. (17) mahAvIra tattva prakAza (anya) : vijaya kesara sUri, kamala kezara graMtha, English : dahegAma, prathama AvRtti, 1986. (1) bhagavAna mahAvIra 2600eka kalyANaka mahotsava : AcArya rAjakumAra (18) mahAvIra stavana prakaraNam (nyAya khaMDaravAdya) (anya): u. yazovijayajI, na, mano4 vorA, bhagavAna mahAvIra 2600bho yA mahotsava samitI, prakAzaka : manasukha bhagubhAI, ahamadAbAda, prathama AvRtti. cennAI, pahelI AvRti. (19) mahAvIra prakAza-bhA. 1 (anya) : lAlana niketana, maDhaDA, prathama (2) bhagavAna mahAvI21 : proITa mAI Tobaransa : 54 3. bhAra. thaMdrA, haina mizana AvRtti, 1924. sosAyaTI, yenA, paThevI AvRti, 1875. (20) mahAvIra kahetA hatA (anya) (3) bhagavAna mhaavii2|| anDa DIja khevansana bhouna TAImsa : saMpA64 : narendra : le. vADIlAla motIlAla, prakAzaka bhAnAvata ane prema sumana jaina, prakAzaka : jayaI jagajIvajoNI - viyANao dagaguru jagANaMdo / : zaMkarabhAI, mo. zAha, muMbaI, prathama akhila bhAratavarSIya sAdhu jaina saMgha, jagaNAho jagabaMdhu, jayai jagapiyAmaho bhagavaM / / AvRtti, 1988. bIine2, pahedI mAti, 1876. (21) mahAvIra stava (anya) : le. nahI, 1 (4) bhagavAna mahAvIra : khepa : jagatanI jIvayonine jANanArA, jagadguru ane jagatane AnaMda mAna vijaya, prakAzaka : satya vijaya cauthamalajI, anuvAdaka : paMDita rAmacaMdra zarmA, khAnapura, prakAzaka : jinodaya pustaka graMthamAlA, prathama AvRtti, 1922. ApanArA, jagannAtha, jagatabaMdhu ane jagata pitAmaha, bhagavAna prayA24 samiti, 2tabAma, padI AvRti, (22) mahAvIra jIvana vistAra (mahAvIrano yo! 1842. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 (5) bhagavAna mahAvIra : lekhaka : suMdaralAla cunIlAla kApaDiyA, kIrtipAla esa. kApaDiyA, vaDodarA, pahelI AvRti. (6) bhagavAna mahAvIrA (zorTa bAyogrAphI eNnDa AIDiyolojI oNpha lorDa mahAvIrA, dha greTa praoNpheTa oNpha jainIjhama) : lekhaka : muni mahendrakumAra, jaina vizva bhAratI, lADanU, rAjasthAna, pahelI AvRti, 1942. (7) kaoNnTeporemITI eNnDa dha kronolaoNjI oNpha mahAvIrA eNnDa buddhA anuvAdaka : muni mahendrakumAra, Trejha eNnDa phlorojha prinTarsa enDa pablizarsa, devI, 1970, (8) kaoNnTeporemITI eNnDa dha kronolaoNjI oNpha mahAvIrA a~na buddhA : lekhaka : muni nAgarAjajI, jaina zve. terApaMthI mahAsabhA, kalakattA,1964. prabuddha jIvana (9) DivAIna laoNrDa mahAvIrA dha lAITa oNpha dha thrI varlDasa : lekhaka : esa. Ara. phalanIka2, kamala prakAzana TrasTa, amadAvAda, pahelI AvRti, 1981. (10) IsenzIyalsa . oNpha bhagavAna mahAvIrsa philosophI - ganAdharAvAda : lekhaka : ke. rAmappA, motIlAla banArasIdAsa, dilhI, 1989. (11) gAIDalAInsa Tu mahAvIra darzana : saMpAdaka : pI. bI. mahetA, sadbhuta sevA sAdhanA kendra, 1984. (12) heriTeja oNpha arhat mahAvIra : lekhikA cArloTa krAujha (zubhadrAdevI), pArzvanAtha vidyApITha, vArANasI, 1997. (13) AI ema mahAvIrA : lekhaka : ena. ela. jaina, saMpAdaka : sAragamala jaina, pArzvanAtha vidyApITha, vArANasI, 2002. (14) lAIpha oNpha lorDa zrI mahAvIrA ejha riprejheTeDa Ina kalpasUtra peInTiMgsaH lekhaka : sArAbhAI maNilAla navAba, sArAbhAI maNilAla navAba, ahamedAbAda,1978. (15) lorDa zrI mahAvIra : oNmnIsIenTa Ticara oNpha Trutha : lekhakaH Ara. bI. prAgavaTa, AdinAtha jainazvetAMbara Tempala, beMgalora, 1969. (16) lorDa mahAvIra eNnDa hIjha TiciMgsa : lekhaka : vI. jI. nAyara, jaina yuvaka saMgha, cennAI, 1977. (17) lorDa mahAvIra eNnDa hIjha TiciMgsa : lekhaka : Ara.bI. prAgavata, ratnAhIrIbAI liTararI pablikezansa, cennAI, 1969. (19) lorDa mahAvIra : hisTorikala paraspekTiva : lekhaka : bolacaMda, pArzvanAtha zodha saMsthAna, vArANasI, 1987. (20) lorDa mahAvIra : hisTrI Ina hisTorikala paraspekTivsa : lekhakaH bulacaMda, rAjahaMsa pablikezana, banArasa, 1948. (21) lorDa mahAvIrA eNnDa harbala sAyansa : lekhakaH darzana vijayajI, anuvAdaH ghanazyAma jozI, vallabhasUri smAraka nidhi, muMbaI, 1957. (22) lorDa mahAvI2A eNnDa harbala sAyansa : lekhakaH darzanavijayajI, anuvAdaH ghanazyAma jozI, goDijI mahArAja jaina Tempala, muMbaI, 1960. (23) lorDa mahAvIrA eNnDa hIjha TiciMgsa : keTalAka lekhakonA lekhono saMgraha, vallabhasUri smAraka nidhi, muMbaI, 1961. (24) lorDa mahAvIrA eNnDa hIjha TiciMgsa : lekhaka : vI. jI. nAyara, prakAzaka : vallabhasUri smAraka nidhi, muMbaI, 1983. (25) lorDa mahAvIrA enDa hIjha TAImsa - lekhaka : kailAzacaMdra jaina, saMpAdaka : DI. mArca 2010 esa. koThArI, motIlAla banArasI dAsa, dilhI, 1983. (26) lorDa mahAvIrA eNnDa sama adhara TiciMgsa oNpha hIjha TAIma : lekhaka : kAmatA prasAda jaina,jaina mitra maMDaLa, dilhI, 1927. (27) lorDa mahAvIrA : lekhaka : bulacaMda, jaina kalcarala risarca sosAyaTI, banArasa, 1948. (28) lorDa mahAvIrA : lekhaka : TI. ela. vAsavAnI, paMjAba saMskrIta jaina Dipo, (18) lorDa mahAvIra - dhI jenA praoNpheTa : lekhaka : puranacaMda samasukha, kubera hIrAlAla jaina, DaoN. e. ena. upAdhyAya, vIra nirvANa graMtha prakAzana samitI, pablikezansa, cennAI, 1953. Indaura, 1979. 1936. (29) lorDa mahAvIrA : saMpAdaka : akSayakumAra jaina (navabhArata TAImsa), ravikumAra, nyU dilhI, 1993. (30) lorDa mahAvIrA hIjha lAIpha eNnDa DaoNkTarAInsa : lekhaka : somasukha puranacaMda, vaDodarA, 1914. (31) lorDa mahAvIrA Ina dha AIjha opha phoragIvanesa : saMpAdaka : akSayakumAra jaina, mInA bhAratI, nyu dilhI, 1975. (32) mahAvIrA : lekhaka : amUlyA sena, mahAbodhi buka ejansI, kalakattA, (rI-prinTa) 2003. (33) mahAvIrA : hIjha lAIpha enDa TiciMgsa : lekhaka : rAghavacArI sarasvatI, jaina sastu sAhitya, amadAvAda. (34) mahAvIra enDa hIjha mizana : lekhaka : bhIkhAlAla bI. kapAsI, amadAvAda, 1927. (35) mahAvIra jayaMtI sImpojhIyama : prakAzaka : gulAbacaMda jaina, dilhI, 1955. mahAvIra jayaMtI vIka (ekjhIbIzana oNpha jaina ArTa) bhArata jaina mahAmaMDaLa, kalakattA, 1964. (36) mahAvIra : vallabhasUri smAraka nidhi, muMbaI, vi. saMvata, 1955. (37) mahAvIrA : hIjha lAIpha eNnDa TiciMgsa : lekhaka : bImalA curna leko, mahAbodhi buka ejansI, kalakattA, 2002. (38) mahAvIrA : hIjha lAIpha eNnDa TiciMgsa : lo, vimalA curna, lujhaka enDa kuAM., laMDana, 1937. (39) mahAvIrA: hIjha TAImsa enDa hIjha philosophI oNpha lAIpha : lekhakaH DaoN. (40) mahAvIrA : hIjha TAImsa eNnDa hIjha philosophI oNpha lAIpha : lekhaka : DaoN. hIrAlAla jaina, DaoN. e. ena. upAdhyAya, jaina mitra maMDaLa, nyu dilhI, 1926. (41) mahAvIrA : hIjha TAImsa eNnDa hIjha philosophI oNpha lAIpha : saMpAdaka : paMDita kailAzacaMdra zAstrI, jyotiprasAda jaina, bhAratIya jJAnapITha, dilhI, vi. saMvata 2034. 1:3 (42) mahAvIrA : dhI greTa hIro : e. je. sunavAlA, prakAzaka : lujheka enDa kuAM., laMDana, 1934. (43) mahAvIrA eNnDa hIjha philosophI opha lAIpha : lekhaka : AdinAtha neminAtha upAdhyAya, InDiyana InsTiTyUTa oNpha kalcara, beMgalora, 1956. (44) mahAvIrA enDa hIjha TiciMgsa : saMpAdaka : e. ena. upAdhyAya, nAthAmala TAMTiyA, paMDita dalasukhabhAI bhAtiyA, mohanalAla esa. mahetA, 2500mo nirvANa mahotsava samiti, muMbaI, zvetAmbaratve na digambaratve, na tarkavAde na ca tattvavAde na pAseAkSI pura, suraja muktivana, 'na to zvetAmbara hovAthI mukti maLaze ke na to digaMbara hovAthI. na to tarkavAda dvArA mukti maLaze ke na to tattvavAda dvArA. potAnA na pakSane vaLagI rahevAthI paNa mukti na maLe. sAcA arthamAM to kaSAyamukti e ja mukti che. 1977. (45) mahAvIrA : lekhakaH amaracaMda, junA kalcarala risarca sosAyaTI, banArasa, Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArca, 2010 1953. (46) mahAvIrA : lekhaka : amaracaMda, pArzvanAtha vidyApITha, vArANasI, (rI prinTa), 1997. prabuddha jIvana (47) mahAvIrA : lekhaka : sarasvatI rAghavAcArI (sudhArelI AvRtti) vallabhasUri smAraka nidhi, bombe, 1956. saMvata, 1941. (48) mahAvIrA dha jaina : lekhaka H jyoti prasAda jaina, ahiMsA sthaLa, dilhI. (49) mahAvIrA dha marasIphula : lekhaka : RSi RSabhadAsa svAmI, saMpAdaka : vI. jI. nAyara, Adizvara jaina Tempala, cennAI, 1974. (50) mahAvIrA vacanAmRtA : lekhaka H sunItakumAra ceTarjI, jaina sAhitya prakAzana maMdira, muMbaI, 1963. (61) zramaNa bhagavAna mahAvIra : lekhaka : muni ratnaprabha vijaya, volyuma 1, pArTa 2, (jIvana) prakAzaka : jaina siddhAMta sosAyaTI, amadAvAda, vi. saMvata, 1948, (62) zramaNa bhagavAna mahAvIra : lekhaka : muni ratnaprabha vijaya, volyuma 2. pArTa 1, (jIvana), prakAzaka : jaina siddhAMta sosAyaTI, amadAvAda, vi. saMvata, 1948. (63) zramaNa bhagavAna mahAvIrA : lekhaka : muni ratnaprabha vijaya, volyuma 2. pArTa 2, (jIvana), prakAzaka : jaina siddhAMta sosAyaTI, amadAvAda, vI. saMvata, 1951. (64) zramaNa bhagavAna mahAvIra : lekhaka : muni ratnaprabha vijaya, volyuma 3. pArTa (51) morala sTorIjha oNpha bhagavAna mahAvIra : lekhaka H upAdhyAya puSkaramuni, 1, (gaMdharvavAda) prakAzaka : jaina siddhAMta sosAyaTI, amadAvAda, vi. saMvata, 1950. saMpAdaka : AcArya devendra muni, divAkara prakAzana, AgrA. (52) zramaNa bhagavAna mahAvIrA (volyuma 4), ninhavA vedA : lekhakaH jinabhadra, saMpAdaka : ratnaprabha vijaya, prakAzaka : jaina siddhAMta sosAyaTI, amadAvAda, 1947. (53) nona vAyolansa : a vaeN oNpha lAIpha : lekhaka : kumArapALa desAI, jayabhikhkhu sAhitya TrasTa, 1990, (54) perebalsa oNpha mahAvIrA : rajUkartA : kiraNabhAI, zrI kiraNa pablizarsa, muMbaI, 1979. (55) priziMga oNpha lorDa mahAvIrA : lekhaka : sI. ema. zAha, prakAzakaH sI. desAI, jayabhikhkhu sAhitya TrasTa, amadAvAda, 2000. ema. zAha, amadAvAda, 1985. (56) pablika haoNliDe ona laoNrDa mahAvIrA barthaDaeN : lekhaka : paMnyAsa sumeracaMdrajI jaina mitra maMDaLa, dilhI, 1975. divAkara, mahAvIra jaina sabhA, maMDavalA, 1949. (57) zramaNa bhagavAna mahAvIra : lekhaka : ke. sI. lAlavAnI, dhI minarvA amadAvAda, 2003. esosIeTsa, kalakattA, 1975. (58) zramaNa bhagavAna mahAvIrA eNnDa jainijhama : lekhaka : ramaNalAla sI. zAha, vallabhasUri smAraka nidhI, muMbaI, 1975. (59) zramaNa mahAvIra : lekhaka : muni nathamala, mitra pariSada, kolakAtA, 1980. pramukha zrI rasikalAla laheracaMda zAha upapramukha zrI caMdrakAnta dIpacaMda zAha maMtrIoH zrImatI niruone subodhabhAI zAha DaoN. zrI dhanavaMta tilakarAya zAha sahamaMtrI : zrImatI varSAbahena rajjubhAI zAha koSAdhyama : zrI bhupendra DAhyAbhAI javerI samitI sabhyo zrI lalitabhAI popaTalAla zAha zrI dilIpabhAI mahendrabhAI zAha zrI vallabhadAsa A2. ghelANI 21 (60) zramaNa bhagavAna mahAvIra : lekhaka : muni ratnaprabha vijaya, volyuma 1, pArTa 1, (15 pUrva bhavo) prakAzaka : jaina siddhAMta sosAyaTI, amadAvAda, vi. (65) zramaNa bhagavAna mahAvIra : lekhaka : muni ratnaprabha vijaya, volyuma 4. pArTa 2, (nintavavAda) prakAzaka : jaina siddhAMta sosAyaTI, amadAvAda, vi. saMvata, 1947. (66) zramaNa bhagavAna mahAvIra : lekhaka : muni ratnaprabha vijaya, volyuma 5, pArTa 2, (sthavirAvalI) prakAzaka : jaina siddhAMta sosAyaTI, amadAvAda, vi. saMvata, 1950. (67) TAImalesa maeNseja oNpha bhagavAna mahAvIra prakAzaka: lekhaka H kumArapALa (70) tIrthaMkara mahAvIrA : lAIpha enDa philosophI : lekhaka : divAkara esa. sI., jaina mitra maMDaLa, dilhI, 1975. (71) varlDa seviyara lorDa mahAvIra : lekhaka : rAmaprasAda pI. bakSI, sAMtAkrujha jaina mitra maMDaLa, muMbaI, 1961. - saujanya : DaoN. kumArapALa desAI zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha : kAryavAhaka samiti 2009-2010 zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanI vArSika sAmAnya sabhA zanivAra tA. 02-01-2010nA roja tathA kAryavAhaka samitinI sabhA budhavAra tA.2402-2010nA mAravADI vidyAlaya, saradAra vallabhabhAI paTela roDa, muMbaI-400 004 madhye maLI hatI. jemAM sane 2009-2010nA varSa mATe hoddedAro, kAryavAhaka samitinA sabhyo, koSTa tathA niyaMtrita sabhyonI varaNI sarvAnumate nIce mujaba karavAmAM AvI hatI. hoddedAro zrI gAMgajIbhAI popaTalAla zeThiyA zrImatI uSAbahena pravINabhAI zAha zrI bharatabhAI bhAI mALiyA zrI kAkulAla chaganalAla mahetA 3. vasubahena caMdubhAI bhaNazAlI ku. mInAbahena zAha zrImatI kusumabahena narendrabhAI bhAu zrImatI puSpAbahena caMdrakAnta parIkha zrImatI ramAbahena vinodabhAI mahetA zrImatI ramAbahena jayasukhalAla vorA zrI kiraNabhAI hIrAlAla zAha zrI pIpabhAI zAMtilAla koThArI zrI nitInabhAI kAMtilAla sonAvAlA zrI premaLabhAI ena. kApaDiyA nimaMtrita sabhyo zrImatI jayAbahena TokarazI vIrA zrImatI zailajAbahena cetanabhAI zAha zrI jayaMtIlAla popaTalAla zAha zrI razmibhAI bhagavAnadAsa zAha kuM. yazomatIbahena zAha zrImatI kalAvatI zAMtilAla mahetA zrImatI caMdrAbahena pIyuSabhAI koThArI zrI mahendrabhAI zAmajIbhAI gosa2 zrI zAntibhAI karamazIbhAI gosara zrI mANekalAla ema. saMgoI zrI prakAzabhAI jIvanacaMda jhaverI zrImatI rekAkA jinendra poravAla zrI pannAlAla ke. cheDA (68) tIrthaMkara mahAvIrA : lAIpha eNnDa philosophI : lekhaka : esa. sI. divAkara, (69) tIrthaMkara mahAvIrA : lekhaka : kumArapALa desAI, jayabhikhkhu sAhitya TrasTa, ko-opTa sabhyo. zrI zaileSabhAI hiMmatalAla koThArI zrI dilIpabhAI vIrendrabhAI kAkAbaLIyA zrI zAMtilAla maMgaLajI mahetA Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 prabuddha jIvana zrI vinaya vihAra keLavaNI maMDaLa saMcAlita loka vidyAlaya, vAlukaDa (pAlItANA) ceka arpaNa kAryakrama -mathurAdAsa ema. TAMka zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha chellA 25 varSathI paryuSaNa vyAkhyAnamALA daramiyAna gujarAtarAjyanI koI eka saMsthA mATe dAnanI apIla kare che. dAnanI apIla karatAM pahelA be-traNa saMsthAonI mulAkAta levAmAM Ave che temAMthI je saMsthA Arthika sahAya mATe vadhAre lAyaka hoya tenI varaNI saMghanI kAryavAhaka samitimAM karavAmAM Ave che te mujaba A varSe loka vidyAlaya vAlukaDa-pAlItANAne Arthika sahAya karavI ema TharAvavAmAM AvyuM hatuM. paryuSaNa vyAkhyAnamALA daramiyAna loka vidyAlaya mATe rUpiyA pacIsa lAkha trepana hajA2 traNaso ogaNacAlIsa jevI mAtabara rakama maLI jene arpaNa ka2vAno kAryakrama vAlukaDa mukAme zanivA2 tA. 9mI jAnyuArI 2010nA roja rAkhavAmAM Avyo hato. saMghanI chellA 25 varSanI praNAlikA che ke ApaNe dAna, dAna lenAranA AMgaNe jaI ApavuM. saMghanA hoddedAro, sabhyo, dAtAo maLI kula 19 bhAI-baheno zukravAra tA. 8mI jAnyuArI 2010nA roja rAtanA 9-25 kalAke bombe senTralathI bhAvanagara eksapresamAM ravAnA thaI, zanivAre savAre 11-00 kalAke sonagaDha sTezane pahoMcyA hatAM. sonagaDha sTezane mArca 2010 vAlukaDanA kAryakaro lakjharI basa laIne Avela, temAM sau ravAnA thaI, pAlItANAmAM pAlaNapura jaina yAtrika bhavanamAM utaryAM. snAnAdi kriyAo patAvI sau loka vidyAlaya, vAlukaDa (kAryakramanA sthaLe) javA basamAM ravAnA thayAM. vAlukaDa pahoMcatA loka vidyAlayanA menejIMga TrasTI zrI nAnubhAI ziroyAe badhAne bhAvathI AvakArI svAgata karyuM temaja skulanI vidyArthinIoe badhA mahemAnone cAMdalo karI gulAbanuM phula ApI abhivAdana karyuM. loka vidyAlaya, vAlukaDa taraphathI trividha samArohanuM Ayojana karavAmAM AvyuM hatuM. pahelo kAryakrama savAranA mahilA mahA vidyAlaya saMkulanuM zilAnyAsa zrImatI maMjulAbena anubhAI tejANI ane zrImatI rekhAbena jasamatabhAI vIDiyAnA varad haste karavAmAM AvyuM hatuM. A mahA vidyAlaya mATe 71 lAkhanuM dAna zrI anubhAI tejANI ane jasamatabhAI vIDiyAe temanA pUjya mAtuzrInA smaraNArthe 'mAtuzrI rAmubA devarAjabhAI tejANI ane zAMtAbA nAnubhAI vIDiyA nAma ApavAmAM AvyuM hatuM. A rIte A be bhAIoe potAnI mAtAnuM RNa utAravAno yaza lIdho hato. A prasaMge pU. zrI rAjazasUrizvarajI mahArAja sAheba temaja pU. sAdhvIjI pU. bahena mahArAja sAheba temaja gujarAta rAjyanA bhUtapUrva mukhyamaMtrI zrI kezubhAI paTela hAjara hatAM. vAlukaDa mukAme ItihAsa sarjAyo ke eka sAthe 4 kaoNlejonI judI judI phekalTInInuM ahIM nirmANa thavAnuM che. A kAryakrama pachI padhArelA badhA mahemAno ane pAlItANAthI AvelA saMghanA badhA sabhyone bhojana kakSamAM svAdiSTa bhojanano AnaMda levA AmaMtryA hatAM. bhojanAdi kArya patAvI, mahemAnone vAlukaDa saMkulanA badhA vibhAgo batAvI, mAhitI apAI hatI. tyAra pachI kAryakrama mATe taiyAra karelA zAmiyANAmAM badhAM goThavAI gayAM hatAM. kAryakramanI zarUAta karatAM pahelAM vAlukaDanA bhAI-bahenoe pUjya zrI gaNapatinI stuti raju karI hatI. prAraMbhamAM loka vidyAlaya, vAlukaDanA TrasTI DaoN. jheDa. pI. khenIe vAlukaDa padhArelA badhA mahemAnone ane maMca upara birAjamAna mahAnubhAvono, paricaya Apyo, temaja saMsthAnA kAryanI khUba ja suMdara rUparekhA ApI. badhA vAlukaDa mukAme padhAryAM te mATe khUba abhinaMdana ApyAM hatAM. tyAra pachI maMca upara birAjamAna mahAnubhAvo sarvazrIgoviMdabhAI lAlajIbhAI dhoLakiyA, gurU Azrama, bagadANAnA manajI bApA, dalasukhabhAI godhANI temaja saMghanA pramukhazrI rasikalAla laheracaMda zAha ane maMtrI DaoN. dhanavaMtarAya tilakarAya zAha, anubhAI devarAjabhAI tejANI ane jasamatabhAI nAnubhAI vIDiyAe dIpa pragaTAvI kAryakramanI zarUAta karI hatI. dIpa prAgaTya kAryakrama pachI maMca upara birAjamAna mahAnubhAvonuM pustaka ane zAla oDhADI bahumAna karavAmAM AvyuM hatuM. AjanA prasaMge ghaNAM dAnanI jAherAto dAtAonA nAma sAthe thaI hatI. Azare 75/80 lAkhanA dAnanA nAmo jAhera thayAM hatAM. bhUtapUrva vidyArthI zrI kAMtibhAI ukANIe 11 lAkhanA dAnanI jAherAta karI hatI. A badhAmAM zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanuM 25,53,339/dAna e anerUM hatuM. pU. AcArya zrI rAjayazasUrizvarajI mahArAja sAhebanA sAMnidhyamAM loka vidyAlaya, vAlukaDanA menejIMga TrasTI, zrI nAnubhAI ziroyAe saMghano ceka rUA. 21,78,339/- arpaNa karavAmAM Avyo temaja rUA. 3,75,000/- vAlukaDane dAtAoe mokalyAM hatAM. kula dAnanI rakama rUA. 25,53,339/- thaI. e prasaMge pU. AcAryazrIe potAnA vaktavyamAM kahyuM ke sarasa saMskAra ApatI AvI vidyAlayone kharekhara vidyAtIrtha kahevuM joIe. dAtAo potAnI mAtAne yAda karI dAna Ape che te kharekhara prazaMsaniya che. tyArabAda saMghanA maMtrI DaoN. dhanavaMtabhAIe potAnA vaktavyamAM Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArca, 2010 prabuddha jIvana 23. chIe. jaNAvyuM ke ame kharekhara dAtA nathI paNa amane bIjA dAtAo ApaNI gayAM che. evI khUba ja suMdara ane AtmiyatAnI lAgaNIthI badhAne saMsthA mATe dAna Ape che te bheguM karIe chIe. ame mAtra nimitta premanI hUMpha ApavAmAM Ave che. chIe. dAtAo bIjA che. ApanuM dAna hoya che te ame badhAM pAsethI tyAMthI basamAM badhA zrI mahAvIra jaina cAritra kalyANa ratnAzramabheguM karIne Apane ApIe chIe. phakta TapAlInuM kAma ame karIe sonagaDha gayAM. baporanuM bhojana tyAM ja karyuM. baporano vizrAma karI sAMjanA pharIthI ratnAzramanA vidyArthIoe skulamAM cAlatA vividha sAMjanA bhojanano kAryakrama vAlukaDa mukAme hato temaja rAtanA prakAranA klAsIsa, komyuTara rUma, kalAtmaka cIjonI banAvaTa vagere sAMskRtika kAryakramamAM sabhyo hAjara rahI, bALakone protsAhita karyA batAvavAmAM AvyuM hatuM. sAMjanA skulanA chokarAo taraphathI sAMskRtika hatAM. rAtanA basamAM badhA pAlaNapura yAMtrika bhavana mATe ravAnA tayAM progrAma raju karavAmAM Avyo hato. hatAM. A mulAkAta samaye zrI muMbaI jaina yuvaka saMghe rUA. 11,000/- no ceka ravivAre tA. 10mI jAnyuArIe thoDA sabhyo savAre vahelA UThI maMdabuddhi Azramane ane rU. 5,001/- no ceka zrI mahAvIra jaina zatruMjaya parvata uparadAdAnI pUjA ane darzana karavA gayAM hatAM. bAkInA cAritra ratna kalyANa Azrama sonagaDhane arpaNa karyo hato. bIjAoe taLeTImAM AvelA devasthAnonA darzanano lAbha lIdho hato. sonagaDhathI rAtanA 9-15 kalAke bhAvanagara eksapresamAM ravAnA baporanuM jamavAnuM yAMtrika bhavanamAM hatuM. temaja sAMjanA kAryakrama mATe thaI maMgaLavAra tA. 12mI jAnyuArIe 11-00 kalAke vAMdrA sTezane bhaginI mitra maMDaLanA maMtrI zrI Dolarabena kapAsI taraphathI jamavAnuM utaryA hatAM. * AmaMtraNa hatuM. eTale badhA sabhyo 5 vAge basamAM besI bhaginI prabuddha jIvana mitra maMDaLanI ophise maLavA gayAM hatAM. bhaginI mitra maMDaLanI | (phorma naM. 4, rUla naM. 8) bahenoe AmaMtrita mahemAnone gulAbanA phula ane rUmAlathI svAgata | rajisTrezana opha nyUjhapepara rUlsa 1956 anvaye 'prabuddha jIvananI mAlikI karyuM hatuM. saMghanA sabhyoe bhaginI mitra maMDaLanI navI pravRtti nihALI ane te aMgenI mAhitI. saMtoSa vyakta karyo hato. pachI bhojanane nyAya ApI badhA basamAM 1. prakAzana sthAna : rasadhArA ko. o. hA. sosAyaTI, yAMtrika bhavana mATe ravAnA thayAM hatAM. 385, saradAra vallabhabhAI paTela roDa, yAMtrika bhavana pahoMcyA pachI bhavananA daravAjA pAse ja saMgItanI muMbaI-400 004. moTI mahephila jAmI hatI. zrI bharatabhAInI pharamAIzathI kumArI kAmacalAu saranAmu : 33, mahammadI mInAra, desIkAe stavananI zarUAta karI hatI. tyAra pachI philmI gIto, bhajana, 14mIkhetavADI,muMbaI-400 004. stavana, gajhalo, zAyarI raju karI. mahephilamAM cAra cAMda lAgI gayAM | 2. prasiddhino krama : mAsika. dara mahinAnI 16mI tArIkhe hatAM. raju karanArA sarvazrI DaoN. dhanavaMtabhAI, rasikalAlabhAI, 3. mudrakanuM nAma : zrImatI nirubahena subodhabhAI zAha bharatabhAI, prakAzabhAI, uSAbena, Indubena, uSAbena, IlAbena, 4. prakAzakanuM nAma : zrImatI nirubahena subodhabhAI zAha ghelANI sAheba gAMgajIbhAI vagere mahephilamAM raMgata lAvyAM hatAM. rASTrIyatA : bhAratIya somavAra tA. 11mI jAnyuArIe savAranA yAMtrika bhavanamAMthI saranAmuH : rasadhArA ko. o. hA. sosAyaTI, nIkaLI sonagaDha mATe ravAnA thayAM. rastAmAM bhImezvara mahAdeva ceriTebala 385, saradAra vallabhabhAI paTela roDa, TrasTa saMcAlita maMdabuddhijana AzramanI mulAkAta lIdhI. zrI bhIkhAbhAI muMbaI-400 004. sATIyA enuM khUba ja suMdara saMcAlana kare che. gAmamAM jeTalA paNa 5. taMtrI : zrI dhanavaMta tilakarAya zAha maMdabuddhinA purUSa-strI hoya tene baporanuM ane sAMjanuM jamaNa ApavAmAM rASTrIyatA : bhAratIya Ave che. temaja AzramamAM ja 140 maMdabuddhijanane rahevAnI, khAvAnI |saranAmuM : rasadhArA ko. o. hA. sosAyaTI, vyavasthA che. jemAM 105 purUSa che ane 35 baheno che. A saMkhyA 385, saradAra vallabhabhAI paTela roDa, vadhAravAno emano vicAra che. A saMsthA kharekhara khUba ja umadA kAma muMbaI-400 004. kare che. maMdabuddhinA bALakone sAcavavA e khUba ja kaThina kAma che. 6. mAlikanuM nAma : zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha samAjamAM AvA lokone badhA gAMDA kahIne haDadhUta karatA hoya che. | ane saranAmu : 385, saradAra vallabhabhAI paTela roDa, jyAre A saMsthAmAM emane mAnabhera rAkhavAmAM Ave che ane emanuM muMbaI-400 004. gAMDapaNa ochuM thAya evA prayatno kare che. huM dhanavaMta tilakarAya zAha AthI jAhera karuM chuM ke upara jaNAvelI vigato A maMdabuddhinA AzramamAM Aja sudhI ghaNAM maMdabuddhinA bALakoe mArI vadhumAM vadhu jANa ane mAnyatA mujaba sAcI che. dhanavaMta tilakarAya zAha, taMtrI pyAra bharI sevAno lAba lIdho che ane sArA thaI samAjamAM pAchAM Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 prabuddha jIvana AjIvana sabhyono pUraka rakama mATe adbhUta zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanA varSo pahelA rUA. 251/-, rUA. 501/- bharIne je mahAnubhAvo AjIvana sabhya banyA hatA eozrIne vartamAna AjIvana sabhya phI rUA. 5000/- che ema jaNAvI pUraka rakama ApavA ame 'prabuddha jIvana' dvArA vinaMti karI hatI, jeno amane khUba ja sAro pratisAda maLyo hato. kama agAuno saravALo 197003 01 zrI jayaMtIlAla choTAlAla zAha 5000 02 zrI sureza premacaMda mahetA 5000 03 zrI bhupatalAla chaganalAla virANI 4750 04 zrI jayazrIbena jayaMtilAla virANI 4750 05 zrI maheza jamanAlAla zAha (navA) 5000 06 zrI hareza praviNacaMdra zAha 5000 07 zrI puSpAbahena caMdrakAMta parIkha 4499 08 zrI nitinabhAI AI. kapAsI 4500 09 zrI praviNacaMdra zAMtilAla koThArI4749 10 zrI pRthvIrAja sI. zAha 11 zrI risakalAla sI. caudharI keTalAMka mAnavaMtA sabhyo pAse jUnI vigato na hatI eTale sarve sabhyone ame pUrI vigata ApI pUraka rakama mokalavA vyaktigata patro lakhyA, ane sAthe 'prabuddha jIvana' mATe sUcano paNa AvakAryA. amane khUba ja AnaMda thAya che temaja zrI muMbaI jaina yuvaka saMghanA AjIvana sabhyo mATe gaurava paNa thAya che ke amArA e vyaktigata pono amane adbhuta-abhUtapUrvaka pratisAda maLyo ane pratidina pUraka rakamanA ceko rokaDA maLatA rahyA. sAthe khUba ja jANavA jevA abhiprAya maLyA. A sarva mahAnubhAvone AvI UMcI saMskAritAne amArA nat mastake vaMdana che. A saMsthA pratye Ape je zraddhA vahAvI che e mATe Apane amArA aMtaranA abhinaMdana ane ApanA sarvAMgI vikAsa mATe parama kRpALu paramAtmAne prArthanA. 'prabuddha jIvana'mAM vinaMti karI hatI tyArathI, tA. 10-3-2010 sudhI je je pUraka rakama amane prApta thaI che enI yAdI nIce mujaba che-tyAra pachI je rakama prApta thaze enI vigata paNa 'prabuddha jIvana'mAM pragaTa karatA rahIzuM. nAma nAma rakama 29 zrI yAtrika ema. jhaverI (navA) 5000 (vasIlAbena jhaverI 30 zrI kiraNabhAI gAMdhI 31 zrI dAmajIbhAI ke. cheDA 32 zrI prakAza esa. dozI 4750 4500 4750 33 zrI pradIpa DI. koThArI 4500 5000 34 zrI kizora dalIcaMda jobalIyA 35 zrI zIvajI mulajI zAha 36 zrI vijaya premajI zAha 1000 4750 5000 37 zrI vinoda ema. mahetA 38 zrI navIna sI. gAMdhI 500 39 zrI arUNakumAra ramaNalAla gAMdhI 5000 40 zrI jayaMtilAla eca. zAha 4750 41 zrI e. ema. DelIvAlA 2500 5000 2000 2000 4750 4750 4500 4499 4749 4499 5000 4250 5000 54 zrI manasukhalAla amRtalAla modI 4750 55 zrI je. vI. Thakkara 5000 56 zrI bharata karamacaMda dalAla 4750 4749 5001 5000 1000 4500 4750 14 zrI premaLabhAI ena. kApaDiyA 15 zrI mukundalAla vADIlAla gAMdhI 16 zrI bharatacaMdra cImanalAla zAha 17 zrI kirITakumAra karamazI gAlA 18 DaoN. dineza ke. daphatarI 4750 5000 4500 19 zrI harSada ema. zeTha 5000 20 zrI ke. ela. vorA 5000 21 zrI hasamukha jI. zAha 4750 22 zrI zaradabhAI rasikabhAI zAha 4749 4500 4500 4500 4500 4750 5000 12 zrI manasukhalAla ela. vasA 13 zrI pratApa ke. zAha 27 zrI sumitrA ke. jhaverI 24 zrI ajita Ara. cokasI 25 zrI arUNA ajita cokasI 26 zrI gAMgajI popaTalAla zeThiyA 27 zrI mahendra popaTalAla zAha 28 zrI mahendra sI. saMghavI mArca 2010 42 zrI hemalatA ela. zAha 43 zrI hitena kalyANajI gAlA 44 zrI narendra sI. hekaDa 45 zrI ema. ena. zAha 46 zrI lakSmIbena tejazI cheDA 47 DaoN. praviNa je. zAha 48 zrI kalpanAbena zAha adbhUta pratisAda 49 zrI hasamukhabhAI DI. zAha 50 zrI bhAratI jI. kapAsI 51 zrI dAmajI vijapara sAvalA 52 zrI cImanalAla ke. mahetA 53 zrI pradipa ena. zAha nAma 57 zrI pramIlAbahena bI. zAha 58 zrI rakSAbahena zropha 59 zrI mRdulAbahena ema. mahetA 60 zrI pIyuSabhAI pI. avalAnI 61 zrI pareza ema. kApaDiyA 62 zrI bharata lakhamazI cheDA (navA) 5000 63 zrI manasukhalAla mahetA 2000 64 zrI lakSmIkAMta je. zAha 4500 65 zrI jayaMta je. turakhIyA 4500 66 zrI jayaMta ke. cheDA 2500 67 zrI manahara pI. hemANI 4500 68 zrI vasaMta ke. modI 500 4750 5000 71 zrI bhUpendra ema. zAha 4650 72 zrI surendra zAha 5000 73 zrI priyalatA esa. sonAvAlA (navA) 5000 74 zrI bipInabhAI vA. gosalIyA 5000 69 zrI jazavaMta pI. vorA 70 zrI ramAbahena vinoda mahetA 75 zrI manoja nemacaMda zAha 76 zrI nirmalA vI. tolATa 77 zrI kalAvatI esa. mahetA 78 zrI varSAbena Ara. zAha 79 zrI bhUpendra Ara. zAha 80 zrI guNavaMta bI. zAha 81 zrI kIrITa Ara. gohIla 82 zrI bharata ke. zAha 83 zrI araviMda ela. zAha rakama 4500 3500 5000 4749 4500 84 zrI pannAlAla Ara. zAha 85 zrI navIna DI. zAha 2500 4650 5000 3500 4750 2049 2500 1000 4649 4749 4500 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArca, 2010 prabuddha jIvana 25 2kama nAma 2kama nAma 2kama 8 zrI nAnajI lAlajI bhedA 5000 131 zrI araviMda pI. zeTha 4750 87 DaoN. ramIbhAI javerI 4000 132 zrI zazikAnta cImanalAla zeTha 4750 88 zrI dhIrajalAla kalyANajI 5000 133 zrI DAhyAbhAI DI. vakhArIyA 1500 89 zrI chabIladAsa nemacaMda zAha 5000 134 zrI dIpaka ela. vorA 1000 90 zrI kuMvarajI nAnajI kenIyA 4500 135 zrI saMdIpa ena. vorA 4250 91 zrI rasikalAla kezavalAla zAha 4750 136 zrI prakAza modI 4651 zrI vikrama canIlAla zAha 4500 137 zrI hasamukha eca. dodhIvAlA 4750 93 zrI maheza sI. ajamerA 1500 138 zrI jyotibena zAha 4750 94 zrI devacaMda jI. zAha 4000 139 zrI dIlIpabhAI vI. kAkAbaLiyA 3000 95 zrI gulAbacaMda ke. zAha 5000 140 zrI ela. DI. zAha 5000 96 zrI bipina e. zAha 4500 141 zrI jagazI ema. zAha 5000 97 zrI mahendra bI. vorA 4750 142 zrI rasikalAla DI. juThANI 2500 98 zrI yogeza premajI cheDA (navA) 5000 143 zrI TokarazI ema. gaDA 4650 99 zrI DI. ema. pArekha 4501 144 zrI kanakamala munota 1000 100 zrI kizora je. zeTha 5000 145 zrI amitA DI. pArekha 4750 101 zrI kusumabena bI. dozI 1000 146 zrI jayaMtIlAla je. gAMdhI 1000 102 zrI khetazI ena. zAha 4750 147 zrI dipaka ema. modI pa000 103 zrI ramaNalAla e. saMghavI 1000 148 zrI hirena zAha 2149 104 zrI caMdrakAnta jI. zAha 5000 149 zrI maNilAla esa. dozI pa000 105 zrI madhukAnta TI. zeTha pa000. 150 zrI kAkulAla sI. mahetA 4500 106 zrI sudhIra je. mAlade (navA) 5000 151 zrI mahendra eca. zAha 4750 107 zrI prabodha ke. zAha 4750 15ra zrI sonala rAjenakumAra zAha (navA) 5000 108 zrI kezavalAla sI. zAha 750 153 zrI lakSmIcaMda ke. zAha 4500 109 zrI hiMmatalAla dhaDA 1001 154 zrI vinita araviMda zAha (navA) 5000 110 zrI rasikalAla je. kApaDIyA 2750 155 zrI prakAza nAgaradAsa zAha 5000 111 zrI mahendra yu. zAha 4500 156 zrI vI. ena. savANI 4750 112 zrI narendra maNilAla dozI 2000 (mATuMgA gujarAtI klaba li.) 113 zrI mANekajI nemajI daMDa 4500 157 lInA vI. zAha 4500 114 zrI jazavaMtabhAI bI. mahetA 2500 158 zrI rasikalAla ena. vorA 4750 115 zrI jayakizora vI. saMghavI 5001 159 zrImatI mIrA Ara. mahetA 5000 116 zrI sevaMtIlAla choTAlAla zAha 5001 160 zrI zAMtilAla rAmajI gaDA 4500 117 zrI ema. bI. vorA 4750 161 zrI dineza varajIvanadAsa zAha 2500 118 zrI vipinacaMdra esa. saMghavI pa000 162 zrI zirISa ke, bhaNazAlI 4650 119 zrI yazomatIbena vI. nANAvaTI(navA) 5OOO 163 DaoN. dhIrendrakumAra vI. zAha 5000 120 zrI prajJeza kAMtilAla desAI 4749 164 zrI pramodacaMda vIracaMda zAha 2500 121 zrI guNavaMtarAya DI. zAha pa000 165 DaoN. bharata je. bhImANI 4530 122 zrI rameza ema. jhaverI 4500 166 zrI kiraNa eca. zAha 4500 123 zrI pratAparAya pI. zeTha 1001 167 zrI azoka esa. mahetA 5000 124 zrI lakSmIcaMda lIlAdhara deDhIyA 4750 - 168 zrI lakSmIcaMda yu. mArU 4500 125 zrI dhIrajalAla TI. zAha 4500 169 zrI anaMtarAya epha. zAha 2500 126 zrI anaMta khetANI 2500 170 zrI hasamukhabhAI talasANIyA 1000 127 zrI dilIpa bI. zAha 4750 - 171 zrI zAMtilAla sI. zAha 5000 128 zrI kapuracaMda jaina 4500 172 zrI jayaMtIlAla ema. dozI 5000 129 zrI puSpA dhanavaMta mahetA 5000 - 173 zrImatI darzanAbena nareza parIkha5000 130 zrI zIlA rAjendra buTAlA 5000 174 zrI harIza ela. saMghavI 1500 nAma 175 zrI dinakarabhAI e. koThArI pa000 176 zrI zAMtilAla saMghavI 1000 177 zrI harSadabhAI bI. dozI 4500 178 zrI harakhacaMdabhAI bI. zAha 2500 158 zrI rasikalAla ena. vorA 4750 159 zrImatI mIrA Ara. mahetA 5000 160 zrI zAMtilAla rAmajI gaDA 4500 161 zrI dineza varajIvanadAsa zAha 2500 162 zrI zirISa ke. bhaNazAlI 4650 163 DaoN. dhIrendrakumAra vI. zAha 5000 164 zrI pramodacaMda vIracaMda zAha 2500 165 DaoN. bharata je. bhImANI 4530 166 zrI kiraNa eca. zAha 4500 167 zrI azoka esa. mahetA 5000 168 zrI lakSmIcaMda yu. mArU 4500 169 zrI anaMtarAya epha. zAha 2500 170 zrI hasamukhabhAI talasANIyA 1000 171 zrI zAMtilAla sI. zAha 5000 172 zrI jayaMtIlAla ema. dozI 5000 173 zrImatI darzanAbena nareza parIkha 5000 174 zrI harIza ela. saMghavI 1500 175 zrI dinakarabhAI e. koThArI 5000 176 zrI zAMtilAla saMghavI 1000 177 zrI harSadabhAI bI. dozI 4500 178 zrI harakhacaMdabhAI bI. zAha 2500 179 zrI manahara sI. pArekha pa000 180 zrI narendra ema. zAha 4500 181 zrImatI jhaverabena pI. sonI 1000 182 zrI manaharalAla je. zeTha 1000 183 zrI rasikacaMda DI. turakhIyA 1000 184 zrI ramaNalAla ena. zAha 2500 185 zrI haMzA niraMjana vorA 4000 186 zrI prakAza ke. zAha 1000 187 zrI mahendra ema. zAha 4000 188 zrI kizanabhAI ke. kApaDiyA 2500 189 zrI zarada ema. gAMdhI (navA) 5000 190 zrImatI bhAratIbena bI. zAha (navA) 5000 191 zrI pI. ema. zAha 5000 192 zrI bI. esa. vasA 5000 193 zrI anaMta je. dhAmI 5000 193 zrI rasikalAla esa. turakhiyA 500 ToTala 10,62,057 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 6 prabuddha jIvana mArca 2010. jayabhikhkhuM jIvanadhArA : 16 I DaoN. kumArapALa desAI [gujarAtI sAhityanA prasiddha sarjaka 'jayabhikhu"nI jIvanakathAmAM have raMga purAya che javAMmardInA. vaLI caritrakAranA caritranI sAthe enI AsapAsano pariveza eTalo ja rasaprada banato hoya che. AjathI ekaso varSa pUrvenA samAjanI mAnyatAo, vahemo ane jIvanadazAnuM AmAM citraNa maLe che. emanA zALAjIvananA prasaMgomAMthI emanA sarjananI pIThikA sAMpaDe che. ahIM emanA zALAjIvananA sarjanalakSI ghaTanAprasaMgonI jhalaka joIe emanI jIvanakathAnA havenA pravAhamAM.] jIvanI jema jALavaje! pratyeka mAnavIne atItanuM eka tIvra kheMcANa hoya che. e atIta cAlatI hatI. enA cittane bhUtakALanI smRtionA raMge raMgI nAkhe che. e smRtio ema kahevAtuM ke AmAMnA eka kUvAmAM eka brAhmaNI ane bIjA enA vartamAna jIvanamAM AnaMda-karuNAnA vividha bhAvo jagADatI kUvAmAM mocaNa DUbI gaI hatI. e DUbI gayelI baMne strIono jIva hoya che. emAM paNa 'tane sAMbhare re ?' ane 'mane kema vIsare re ?'- avagate jatAM e baMne kuvAnA thALA para besIne aneka kautuka kare che evA keTalAya prasaMgo cittamAM UpasI AvatA hoya che. mana punaH ema kahevAtuM. kyAreka emanuM rudana saMbhaLAtuM to kyAreka aTTahAsya. punaH bALapaNanI duniyAmAM sarI jatuM hoya che. are, raste jatA vaTemArgune aTakAvIne e citravicitra prazno kare che uttara gujarAtanA varasoDA gAmanI nizALamAM bhIkhAlAle ane pasAra thatI koI strInI pAse sADI mAge che. (jayabhikhkhanuM hulAmaNuM nAma) abhyAsa karyo. sAbaramatI nadI A AvI to keTalIya kathAo varasoDA gAmamAM ghera-ghera pracalita hatI. gAmathI mAtra eka gAu (doDheka mAIla)nA aMtare hatI, paraMtu nadI keTalAka to mUche tAva daIne kahetA ke A badhuM ame najaronajara joyuM ane gAmanI vacce puSkaLa vAghA-kotara AvelAM hatAM. nirjana ane che to koI navI vArtA karatuM ke gAmanI eka strI A rastethI pasAra bheMkAra kotaramAM bAvaLa ane AvaLanA jhADa sthaLanA ekAMta ane thatI hatI ane ene A avagatie gayelI strIo vaLagI paDI te bhayanI tIvratA vadhAratAM hatAM. vaLI Thera Thera hAthiyA thoranI moTI- kAraNe e strIne bhUta vaLagyuM hatuM. koI kahetuM ke ame ene mATe sAde moTI vADa jovA maLatI hatI. UMDAM kotaromAM thaIne pasAra thatI keDI gAtI sAMbhaLI che to koI kahetuM ke ame kUvAnI aMdara bhUsakA mAravAno para cAlatI vakhate bhalabhalAnI hiMmata bhAMgI jatI. Akho mANasa avAja sAMbhaLyo che! bhUtapretanA bhedane pArakhanArA anubhavI loko jANe jamInamAM khovAI gayo hoya, e rIte A UMcAM kotaromAM e evI salAha ApatA ke A rastethI nadIe javuM nahIM ane javuM paDe to kyAMka adRzya thaI jato. enA mukha sAme jovuM, paNa pITha sAme na jovuM. kAraNa ke e to cuDela vAtAvaraNamAM evo sannATo raheto ke vaTemArgunI AMkhanI kIkI kahevAya. tarata vaLagI paDe! satata cotarapha bhamatI rahetI. koI dhADapADu, bahAravaTiyo ke lebhAgu bhIkhAlAla AvI ghaNI vAto gAmaDAgAmamAM sAMbhaLatA, paNa manamAM mANasa kotaranI kaI bakholamAMthI dhasI Avaze eno kazo aMdAja eka pAkI gAMTha vaLI gayelI ke jIvatA mANasane marelo mANasa zuM karI nahoto. Ave samaye madade Ave evuMya koI dekhAtuM nahotuM. kotaronI zakavAno ? A bhayAnakatAmAM kUvAo umeraNa karatA hatA. sukAI gayelA A vaLI, A be kUvAothI ardhA gAu dUra nadInA kinAre smazAna kUvAo vize keTalIye lIlIchama kathAo gAmalokonI jIbhe carcAtI AveluM hatuM. A smazAnamAM kUtarAM ane ziyALa sadAya rahyAM karatAM hatI. gAmanI vastI karatAM gAmanA vistAramAM bhUtapretanI vastI vadhu ane tyAMthI otarAdI (uttara) dizAmAM nAhavAno dharo Avyo hato. hatI! koInuM akALe mRtyu thAya ke so jayaI jassa kevalaNANujjaladappaNammi loyAloyaM / eka vAra bhIkhAlAla ane enA koI dhIMgANAmAM khapI jAya, to puDha yadibiMba dIsai, viyasiyasayavattagabbhagauro vIro / / goThiyAo A dharAmAM snAna karavA e badhAno jIva avagati pAmIne gayA. e samaye ziyALAnI baporanI -jaya dhavalA 3: maMgalAcaraNa bhUtapreta thato ! ApaghAta karanArI | jenA kevaLajJAna rUpI ujjavaLa darpaNamAM loka ane alo | chuTTI mitro sAthe maLIne A rIte pratyeka nArI DAkaNanuM rUpa dhAraNa pratibiMbanI jema dekhAya che, je vikasita kamaLagarbhanI samAna UjavatA hatA. bhIkhAlAlanA eka karatI ane ethI ja sAbaramatI ujvaLa ane taptasuvarNa jevA pILA varNanA che tevA bhagavAna vaDIla eka nAnuM suMdara ghaDiyALa nadInA kinAre AvelA be kUvAo mahAvIrano jaya thAva. videzathI lAvyA hatA. e jamAnAmAM vize gAmamAM jAtajAtanI vAto ghaDiyALanI kalpanA karavIye muzkela. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArca, 2010 eve samartha A evuM ghaDiyALa hatuM ke jenA kAMTA rAtre aMdhArAmAM jhagamaga thatAM. vaLI emAM eka nAnakaDo kAMTo hato, e to Akho divasa doDyA ja karato ! aTakavAnuM nAma le nahIM, ghAMcInA baLadanI jema goLagoLa pharyAM kare ane eka vAra pharavAnuM zarU karyuM to thoDI ja vAramAM pAcho e tyAM AvIne Ubho raheto hato. prabuddha jIvana mAruM hatuM ne meM ja khoyuM,' jyAre bhIkhAne to ema lAgatuM hatuM ke enuM nahotuM ane eNe khoyuM. vicAramagna bhIkho maMdiranA oTalA para besI rahyo. manomana vicArato hato ke have basa, ahIM ja maMdiranA oTalA para besI rahevuM che. mAre koInI pAse javuM nathI ane kazuM karavuM nathI. A mitroya kevA che ke mArI madade AvatA nathI. Ama ne Ama rAtanA dasa vAgyA. maMdiranA daravAjA paNa baMdha thaI gayA. corA uparanA hanumAnajIno dIvo paNa olavAI gayuM. cAre bAju aMdhakAra prasarI gayo ane acAnaka A aMdhArAmAM koI bhIkhAnA khamIsanI cALa (aMgarakhAno chAtI nIceno Ara) kheMcatuM lAgyuM. bhIkhAe potAnA e vaDIla pAsethI apAra Azcaryo dharAvatI ghaDiyALa paheravA mAgI. pahelAM to vaDIle AnAkAnI karI. A chokaro ene toDI nAkhaze to e ghaDiyALane 'ripera' karanAra kyAMthI maLaze ? bhIkhAe to haTha pakaDI ane kahyuM ke 'A ghaDiyALane huM jIvanI jema ke jALavIza. satata mArI sAthe rAkhIza. ene eka paLa paNa reDhI mUkIza nahIM.' AthI nadIe dharAmAM snAna karavA gayelA bhIkhAlAla Ato eno mitra jagata Ubho Ubho hasato hato. potAnA mAthe bhIkho coMkI gayo. bhayabhIta banyo ane gabharAIne pAchaLa joyuM ghaDiyALa sAthe laIne gayA hatA. gharamAM mUke ane koInA hAthamAM caDe to! e divase nadIe nAhI, dhoIne sAMje pAchA pharyA. AratInA samartha badhA goThiyAo bhegA thayA. AnaMdabhera AratI karI ane pachI aMdhAruM thatAM sahu ghara tarapha pAchA pharyA. Ave samaye bhIkhAlAlanA manamAM vicAra jAgyo ke keTalA vAgyA haze ! ane tarata ja aMdhArAmAM jhagamagatI ghaDiyALanA kAMTA yAda AvyA. eNe paheraNanA khissAmAM hAtha nAMkhyo, to khyAla Avyo ke ghaDiyALa to nadIkinAre AvelA pIpaLAnA thaDanI bakholamAM paDI haze. dharAmAM snAna karavA jatI vakhate bakholamAM e sAcavIne mUkI hatI. nAhyA pachI jhaTapaTa kapaDAM paherIne rojanI mAphaka ghera Avyo ane utAvaLamAM ghaDiyALa levAnuM vIsarI gayo. bhIkhAne mAthe to Aphtano pahADa tUTI paDyo. eka to vaDIla ghaDiyALa ApavAnI AnAkAnI karatA hatA ane pote haTha karIne meLavI hatI. mAMDa mAMDa emaNe ghaDiyALa ApavAnI taiyArI batAvI ane zarata karI hatI ke Ane jIvanI peThe jALavaje. have zuM thaze ? vaDIlanA mAranI bIka nahotI, paraMtu vaDIlanA manamAM potAne vize kevo khoTo abhiprAya baMdhAze e vicArathI bhIkho zaramamAM DUbI gayo. pote vaDIlane kaI rIte moM batAvaze ? have karavuM zuM ? manamAM ema paNa thayuM ke vaDIlane ADuMavaLuM samajAvI dauM, paNa tethI zuM? vaDIle mArA upara vizvAsa mUkyo eTale have huM emane chetaruM ? mitrone vAta karI eTale sahue hamadardI banAvavA mAMDI. paraMtu ghaDiyALa pAchI meLavavAnI koInI pAse upAya nahoto. mirjhAe gamagIna cahere vidAya lIdhI. bhIkho vicAramAM paDyo ke kyAMthI A upAdhi vahorI lIdhI! ghaDiyALa batAvIne mitro para vaTa pADavAno vicAra kema Avyo ? 27 koI lakSAdhipatinI saghaLI dolata lUMTAI jAya ane jeTaluM duHkha thAya enA karatAMya vizeSa duHkha bhIkhAne thavA mAMDyuM. lakSAdhipatine enuM saghaLuM dhana gumAvavA chatAM manathI eTalo saMtuSTa hoya che. 'haze, musIbatano pahADa tUTI paDyo hoya ane koI mitra ATalI badhI bephikarAIthI hase, e bhIkhAne mATe asahya banI rahyuM. eNe kahyuM, 'jagata, huMya naThAro nIkaLyo. bhIDamAM madada kare te bheru kahevAya, paNa tane kyAM kaI mArI ciMtA-phikara che.' bhIkhAe potAnA mananI akaLAmaNa vyakta karI muzkelIno muMjhAro ghaNI vAra AvI akaLAmaNathI vyakta thato hoya che. jagate kahyuM, 'are ! emAM Avo DhIlo zuM thaI gayo che ? cAla, thA taiyAra! jaIne ghaDiyALa laI AvIe. koIneya khabara nahIM paDe ane jaladI pAchA AvI jaIzuM.' gabharAyelA bhIkhAlAlanA manamAM bALapaNathI ja bhayanuM niraMkuza rAjya hatuM. enA cittamAM bhayanA saMskAro ladAyA hatA ane AthI eko jagatane kahyuM, 'gAMDo thayo che ? atyAre javAya ? javAnA rastAmAM be gojhArA phUvA Ave che, tyAM cuDela vase che te tuM jANe che ne! ane ethIya vadhAre A aMdhArI rAte UMDAM kotaramAM koI jaMgalI jAnavara sAmuM maLe to ? nA, bhAI nA, ghaDiyALa meLavavA mATe jIva gumAvavo nathI.' bhIkhAe dhrUjatA avAje kahyuM, tyAre enA javAbamAM jagata bolyo, 'sAva namAlo che. oTale beTho beTho royA kara. tArAthI bIjuM kaMI nahIM thAya. jIvatA mAnavIne marelAM maDadAM DarAvavA lAge tyAre thaI rahyuM, marda che ke koNa ? vaLI tArI sAthe huMya AvuM chuM. ApaNe be chIe. pachI zuM ? jANato nathI ke eka jaNa eTale kaMI nahIM ane be jaNa eTale be ekare agiyAra.' jagata AtmavizvAsathI bolato hato. vaLI bhIkho karI ke nahoto. divase ko e kAma karI Ape, paNa bALapaNamAM sAMbhaLelI bhUtapretanI vArtA enA manamAM evI jaDa thAlI gaI hatI ke aMdhAruM ane bhayajanaka lAgatuM hatuM. rAtri ene kALarAtri jevI bhAsatI hatI. nizALamAM khelakUdamAM bhIkho sauthI mokhare raheto hato. UMcA kUdakA ane lAMbA kUdakAnI harIphAImAM to koI evo mADIjAyo nahoto ke e bhIkhAne TapI jAya. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 prabuddha jIvana | mArca 2010 bhIkho mAnato ke cora sAme laDI zakAya, game tevA jAnavara sAme Apattino divasa hato. hoya nahIM tyAMthI musIbata AvatI hatI. jhajhamI zakAya, paNa A mAyAvI jIvone to kemeya karIne vaza karI musIbata thoDI dUra TaLe to pAchI pharIne sAme AvIne UbhI rahetI zakAya nahIM. bhIkhAnA A bhayane jagatanA maheNAM-ToNAMe dUra haThAvyo hatI. ane e ekadama Ubho thaIne jagatano hAtha pakaDIne bolyo. "cAlo, kamanasIbe thoDI vAramAM e kALo paDachAyo pAcho pharato dekhAyo karIe kUca-kadama." ane jagate kahyuM, 'A bhUta nathI. paNa rIMcha che. mahuDAnI A RtumAM aMdhArAmAM kUca-kadamano vicAra karyo, paraMtu enA AcaraNamAM mahuDAne ArogIne jhUmatuM lAge che. rIMcha potAne bhAvatA mahuDA aneka muzkelIo hatI. eka to e ke gAmanA nAkethI nadI tarapha akarAMtiyA mAphaka khAya che ane pachI ene enuM ghena caDe che. Ave javAya nahIM, kAraNa ke koI oLakhItuM maLe to ATalI moDI rAtre vakhate ene chaMcheDavuM sAruM nahIM." nadI bhaNI javA mATe Thapako Ape. moDI rAte Ama karavAnI vAta jo bhIkhAe jagatanI rIMcha vizenI jANakArI para jhAjhuM lakSa ApyuM ghera pahoMce to rAtre bahAra nIkaLavA para pratibaMdha mukAI jAya ane nahIM. eNe to ema mAnyuM ke nakkI bhUta rIMcha banIne ja AvyuM che. vadhArAmAM methIpAka maLe. eNe potAnI A zaMkA jagata samakSa pragaTa karI tyAre jagatano gusso bhIkho ane jagata sAva judo ja mArga laIne vAMdhAmAM UtaryA. UchaLI UThyo. jagata be lAkaDI lAvyo hato. eka enI kaDiyALI lAkaDI ane bIjI 'alyA, sAva gharakUkaDI jevo che tuM. basa, badhI vAtamAM tuM bhUtane bhIkhAne mATe hatI. vaLI sAthe kamaramAM eka charo khosyo hato. e ja bhALe che. sAMbhaLa ! huM to keTalAMya jaMgalo khUMdI vaLyo chuM. divasa jamAnAmAM A rIte kamaramAM charo khosavAnI gAmaDAmAM phaeNzana cAlatI. hoya ke rAta-enI kadI paravA karI nathI. ziyALAnI ThaMDImAM ke comAsAnA rAtanA aMdhakAramAM UMDAM UMDAM kotaro ane vAMghonI vaccethI mAtra varasAdamAM, ghora madharAte vagaDAmAM ghUmyo chuM. paNa koI divasa evuM TamaTamatA tArAonA tejathI bhIkho ane jagata mArga kApI rahyA hatA. bhUta meM bhALyuM nathI. paNa have sAvadhAna thaI jA. jo rIMcha ApaNI madharAtano ThaMDo pavana zarU thayo. vanavagaDAnAM phUlonI sugaMdha nAkane tarapha AvI rahyuM che. (kramaza:) maghamaghAvI rahI hatI. A be mitronA pagaravathI ziyALavAM ane 13/bI, caMdranagara sosAyaTI, jayabhikhkhuM mArga, pAlaDI, ghorakhodiyAM rastAnI bAjumAM lapAI chupAI jatAM hatAM. amadAvAda-380 007. mobAIla : 09824019925 baMne mitronI AMkhamAM rAtanI duniyA jovAnuM kutUhala ramatuM hatuM. DaoN. kumArapALa desAInA pustakane divasanI duniyA karatAM rAtanI duniyA koI ora raMga dharAvatI hoya pradIpakumAra rAmapuriyA sAhityapuraskAra che. AvI zAMti ane AvI gaMbhIra ghaDIo bhIkhAe jiMdagImAM kyAreya AjanA vizvanI samasyAonA saMdarbhamAM zikAgo ane pasAra karI nahotI. jyAre jagatanA pitA kheDUta hovAthI kyAreka enA kaMpaTAunanI vizvadharma pariSada ane anya AMtararASTrIya pariSadomAM pitAnI sAthe khetaramAMthI moDo ghera Avato hato. apAyelAM DaoN. kumArapALa desAInAM vyAkhyAnono saMgraha 'Jainism baMne mitro sAbaramatInA retALa paTa para AvI pahoMcyA. acAnaka : The Cosmic Vision' ne uttama pustaka tarIke zrI pradIpakumAra eka chIMkoTo (vAreghaDIe chIMka khAnA) saMbhaLAyo. jagata Ubho rahI rAmapuriyA smRti sAhitya puraskAra" arpaNa karavAmAM Avyo. jaina gayo. eNe bhIkhAno hAtha pakaDyo. AkAzanA tArAnA jhAMkhA prakAzamAM dharma ane darzanane mATe apAto A puraskAra ApatAM zrI sukharAjajI joyuM to sAmethI kALI meMzanA jevuM DhIcakA ane jADA mANasanA jaiine jaNAvyuM hatuM ke A graMthamAM jaina dharmanI tAttvika vicAraNAnI AkAranuM kaMIka vegathI cAlyuM AvatuM hatuM. sAthosAtha mAnava adhikAra ane jaina dharmamAM strInuM sthAna vize AgavA bhIkhAe jagatano hAtha dAbIne kahyuM, "are jagata, A sAme jo, vicAro maLe che ane jaina dharmanA zAkAhAra, kSamApanA jevA viSayonI| kALuM zuM Ave che? bhUta lAge che. mAryA." sAthosAtha vizvabharanI jaina saMsthAone ekasUtre joDavAnA 'jaina jagate bhIkhAne jarA tIkhA avAje kahyuM. "he bhagavAna, tane to DAyasporA" vize navuM ciMtana prastuta karyuM che. AcAryazrI nAreza dhyAna jyAM ane tyAM bhUta ne bhUta ja dekhAya che. jo e bhUta hota to to huM kendranA DaoN. sureza sisodiyAe kahyuM ke A graMtha vartamAna yugamAM doDIne sAta vAra ene gaLe bAjhI jAuM, paNa e bhUta nathI. koI jinadarzananI bhAvanAonI prayogazIlatA darzAve che. jaMgalI jAnavara lAge che.' udepuranI najIka AvelA maMgalavADamAM zrI akhila bhAratIya sAbaramatI nadIno retALa paTa jyAMthI zarU thato hato, evA khetaranA sAdhumArgI jaina saMghanA adhyakSa zrI suMdaralAlajI dugaDa dvArA DaoN. chellA khUNe baMne UbhA rahyA. pelo kALo AkAra dUra dUra jato hato kumArapALa desAIne caMdraka, sanmAnapatra tathA sAhityathI sanmAnita ane baMnee chUTakArAno zvAsa lIdho. paraMtu A divasa bhIkhAne mATe karavAmAM AvyA. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArca, 2010 prabuddha jIvana zrI jaina mahAvIra gItA-eka darzanaH 17 g5. pU. AcAryazrI vAtsalyadIpasUrijI saMtadaza adhyAya : maMtrayoga che. jaina dharma karmamAM mAne che, chatAMya maMtra vize bhagavAna mahAvIranA zrI jaina mahAvIra gItA'mAM soLa adhyAya pUrNa thayA pachI cha samayathI gahana ciMtana ane vyApaka nirUpaNa thayuM che. AgamagraMthomAM svataMtra prakaraNa che. sattaramA prakaraNa rUpe "maMtrayoga' che. "zrI jaina paNa maMtra vize ullekha maLe che. ema paNa kahevAyuM che ke AgamagraMthanA mahAvIra gItA'nI racanA saMvAda zailImAM thaI che. prathama gaNadhara zrI pratyeka akSara maMtra svarUpa che. vaLI, jaina dharmano "zrI navakAra mahAmaMtra' gautama svAmI pUche che ane carama tIrthapati zramaNa bhagavAna mahAvIra A jagatamAM abhUtapUrva sthAna dharAve che. eka paNa vyaktinA saMdarbhamAM uttara vALe che. samagra "zrI jaina mahAvIra gItA'mAM viziSTatA e che, nahIM paNa mAtra gurunI pUjAnA saMdarbhamAM zrI navakAra maMtranuM jyAre kyAMya prasaMga nathI paNa vibhinna adhyAyomAM bhakti, zakti, dharma, paNa UMDANathI ciMtana manana karIe chIe tyAre Azcarya e vAtanuM thAya jJAna ItyAdi aneka viSayo para bhagavAna mahAvIra sIdho upadeza che ke hajI paNa zrI navakAramaMtramAM rahelI viziSTatA ApaNe kyAM pAmI Ape che. bhagavad gItAnI jema vibhinna viSayo para nirUpaNa thayuM zakyA chIe? hovAthI pAThakane potAne manabhAvana kazuMka maLI rahe tevI saMbhAvanA evuM kahevAya che ke je vastunuM satata raTaNa karavAmAM Ave te maMtra UbhI thAya che. Ama chatAM eka paNa dRSTAMta vinA "zrI jaina mahAvIra banI jAya.mananA rUti manna: mananA joDANa vinA maMtra sudhI pahoMcAtuM gItA' ApaNane satata satarka ane jAgRta rAkhe che e tenI vyApaka nathI. maMtra ane tenI sAdhanA apAra zraddhA mAMge che. jaina dharma, upara sidhdhi gaNavI joIe. kahyuM tema karmamAM mAne che chatAM bhagavAna AdinAthanA samayathI mAMDIne "zrI jaina mahAvIra gItAmAM soLa prakaraNa pUrA thayA pachI 'maMtrayoga" Aja sudhImAM asaMkhya pUrva sUrioe tathA anyoe samaye samaye maMtra che. A prakaraNathI graMthalekhaka zrImad buddhisAgara sUrIzvarajIe sattaramA sAdhanA, deva sAdhanA karyAnA ullekho maLe che. A ullekho darzAve che ke adhyAya rUpe nahIM paNa mAtra eka prakaraNa rUpe bAkInA cha prakaraNanuM maMtra sAdhanA paNa dharma mArga upayogI che ane jarUra paDe tyAre pUrI zraddhA Alekhana karela che. sAthe maMtra sAdhanA karavI joIe. maMtra sAdhanAno upayoga Atma kalyANa 'zrI jaina mahAvIra gItA'mAM prAraMbhathI atyAra sudhI zrI gautamasvAmI mATe, viziSTa hetunI siddhi mATe, saMkaTa nivAraNa mATe karavo joIe. prazna kare che. "maMtrayoga'mAM sarvaprathamavAra zrI sudharmAsvAmI prazna kare vyaktigata svArtha mATe tathA anyanA azubha mATe maMtra sAdhanAno upayoga che. ene prabhu zrI mahAvIra "maMtrayoga' kahe che. karavo joIe nahIM. 'zrI navasmaraNa"mAM je nava stotro samAya che te zrI jaina mahAvIra gItAmAM "maMtrayoga'mAM 141 zloka dvArA Avo ja nirdeza kare che. "zrI uvasaggaharaM stotra', 'zrI namiuNa stotra', maMtrayoga'no prAraMbha Ama thAya che. zrI bhaktAmara stotra', 'zrI kalyANa maMdira stotra', "zrI bRhazAnti zaktiyogaM mahAyoga samAkarNya mahAmatiH / stotra', vagere abhuta maMtra vidhAnathI sabhara che ane AvI paDelA praNamyaM zrI mahAvIraM, sudharmovAca bhaktiH / / saMkaTa nivAraNa mATe adbhuta sAmarthya dharAve che te sau jANe che. vaLI, cintAmaNisamA loke, cintitaarthprdaaykaaH| tvayA samyaktayA protkAH, sarvayogAH zrutA myaa|| dehajyotiSi yasya majjati jagad dugdhAmburAzAviva, svadIpamantrayogastu, samyagArAdhito nRNAm / jJAnajyotiSi ca sphuTatyatitarAM oMbhUrbhuva: svastrayI / sadyaH phalapradAtAsti, tasmAtaM vacmi bhktiH|| zabdajyotiSi yasya darpaNa iva svArthAzyakAsatyamI, mahAna buddhizALI evA sudharmae zaktiyoga sAMbhaLIne bhaktipUrvaka sa zrImAnamarArvito jinptiyotistryaayaastu naH / / praNAma karIne mahAvIrane A pramANe pUchayuM: ' -tattvAnuzAsana prazasti, zloka 259 'A jagatamAM Icchita padArtho ApanArA ciMtAmaNi samAna evA kSIrasamudranA snAnanI jema emanI dehajyoti jagatane snAna badhA yogo tame mane kahyA, te meM sArI rIte dhyAna daIne sAMbhaLyA che.' karAve che, emanI jJAnajyotimAM traNeya loka prakAzita thAya che, 'tamAro A maMtra yoga loko sArI rIte kare to tarata ja phaLa ApanAra darpaNamAM paDatA pratibiMbanI mAphaka emanI zabdajyotimAM padArtha bane che. tethI bhaktipUrvaka tame mane te kaho.' abhivyakta thAya che, evA devothI pUjita mahAvIra amane traNeya (maMtrayoga, gAthA-1, 2 ane 3) jyotionI prApti mATe mArgadarzana Ape. jagatanA pratyeka dharmomAM ane pratyeka dezomAM maMtra mATe zraddhA keLavAI ! Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 prabuddha jIvana teno sukhada anubhava Aja sudhI te muntronA sAdhakone thato rahyo che. yoganiSTha AcArya zrImad buddhisAgara sUrIzvarajI prakhara yoga sAdhaka ne maMtra sAdhaka hatA. teonA jIvanamAM evuM banyuM ke, 'ekavAra suratanA zrI saMghe vinaMtI karelI ke Aje jeno mIrAdAtAra vagere jainetara tIrthomAM darzana mATe jAya che to jaina dharmamAM evA e paNa deva nathI jyAM jeno jAya ane saMkaTa mukti pAme ?' zrImad buddhisAgara sUrIzvarajInA cittamAM A vicArabIja ropAyuM ane tenA phaLa rUpe zrI ghaMTAkarNa mahAvIra devanI mahuDI tIrthamAM ApaNane prApti thaI. ATalI bhUmikA eTalA mATe bAMdhI ke 'zrI jaina mahAvIra gItA'mAM jenA maMDANa thAya che te 'maMtrayoga' vize ApaNane spaSTatA prApta thAya. 'maMtrayoga'mAM maMtra vize nirdeza maLe che, tenI sAthesAya zrI saMghanA, AcAryonA, sAdhu-sAdhvIonA, upAsaka gaNanA, vyaktigata ane samuhagata kalyANe ane utthAna mATe kayA maMtranI sAdhanA karavI tenI sUcanA maLe che ane saunA kalyANa mATe prArthanA paNa prApta thAya che. 'maMtrayoga'nA cothA zlokamAM kahe che : 30 mI zrI vanI, mahAvIra sarva duHkhono nAza karI. tAva vagere sphoTaka rogonA mULano nAza karo, nAza karo. zrI jaina mahAvIra gItA"nA maMtrayogamAM zrI mahAvIra svAmInA nAme upara mujaba maMtra kathana karavAmAM AvyuM che. svayaM zrImad buddhisAgara sUrIzvarajI haMmezAM 3 dI mahAvIra tathA OM hrIM aThTham mahAvIra nA maMtrano akhaMDa jApa karatA hatA. tevA ullekho temaNe lakhelA graMthomAM tathA temanI rojiMdI DAyarIomAM vAraMvAra jovA maLe che. 'maMtroga'mAM prAraMbhamAM je nirdeza maLe che temAM prArthanA rUpe maMtra sUcanA maLe che: "te vardhamAna! te mahAvIra ! tame haMmezA mArA hradayamAM vAsa karo ane zAkinI, bhUta, vaitAla vagereno zIghra nAza karo.' 'mArA hRdayamAM rahelI duSTa buddhino zIghra nAza karo, mArA hRdayamAM rahela AtmajJAnanA mahAlAbhane zIghra Apo.' 'tamArA prabhAvathI mahAmArI roga zIghra nAza pAmo, mAruM akALa mRtyu na thAo ane jaldIthI mArA badhA uparone harI lo." 'hai bhAskara, sarva devonA deva, tame mArA hRdayamAM vaso. jaya ane vijaya thAo. zIghra zukSma ane ISTa Apo.' 'OM thrI vastI khUM mahAvIra| he prabhu zAnti, tRSTi Apo. mane sarva zakti Apo ane sarva doSono nAza karI, nAkA karo.' (maMtrayoga gAthA, 5, 6, 7, 8 ane 9) duniyAnA dareka mANasanI AzA mukhyatve lakSmI prApti mATe tathA putra-putrInI prApti mATe ane sarvasattAnI prApti mATenI hoya che. 'maMtrayoga'mAM kahe che ke OM zrIM hU~ e maMtra ziromaNI che ane sarva prakAranA sukho ApanAra che. vAMcoH OM zrIM aiM mantrarAjasyaM, pUrNalakSmIkaro bhava / mArca 2010 putra vetti ja meM putrI, rAkhyAvi sarvasaMva6: / / OM zrI che e maMtra rAja che. pUrNa lakSmI ApanAra che. te mane putraputrI, rAjyAdi sarva saMpatti Apo.' (maMtrayoga gAthA 10) zrI jaina mahAvIra gInA'nA 'maMtroga'mAM mahAvIra prabhunA nAme satata maMtra zaktino apUrva prabhAva che. evuM kahevAmAM AvyuM che. OM arha zrI mahAvIra puurnnshktivikaask!| zrI caturvidha saMghasya, kuruM zAntiM dayAnidhe ! / / 18 rAjyazAntiM prajAzAntiM dezazAntiM tathA kuru / svakuTumbapazUnakSa, rakSa sarvavipattitaH / / 19 OM namaste mahAvIraM ! vizvazAntiM sadA kuru / kSudropadravato rakSa, sarvalokAnprarakSaka ! / / 20 loka duSTavebhyo, rakSa rakSa sukhaprada ! mahAvIra prabho! rakSa, duSkAlA dibhayAtsadA / / 21 dharmapratApato lokarakSArtha saddayAnidhe! kuruSva meghavRSTiM tvaM yogyakAlesu dhAnyadAm / / 2 OM kAra zrI manAtIta ! pUrNa zaktinA vikAsaka, dayAnidhi zrI caturvidha saMghanI zAMti karo. rAjyazAMti, prajAzAMti, dezazAMti karI. sarva vipattithI pazu, kuTumba vagerenI zatruthI rakSA karo. e mahAvIra tane namaskAra. haMmezA vizvanA karI ke sarvalokonA rakSaka ! kSudra upadravathI rakSaNa karo. duSTa devothI lokonI rakSA karo. sukha ApanAra he mahAvIra prabhu, duSkALa vagerenA bhayathI haMmezAM rakSA karo. he dayAnidhi ! dharmanA pratApathI lokonI rakSA mATe yogya samaye dhAnya ApanAra evI preSTi karI. (maMtrayoga gAthA 18, 19, 20, 21, 22) bandhurna naH sa bhagavAnarayopi nAnye, sAkSAnna duSTatara ekatamo'pi caiSAm / zrutvA vayaH sucaritaM ca pRthag vizeSaM, vIraM guNAtizayalolatayA zritAH smaH / / -tavanirNaya, 33 mahAvIra amArA bhAI nathI ane kaNAda vagere amArA zatru nathI, ame koIne paNa pratyakSa joyA nathI, Ama chatAM mahAvIranAM AcArapUrNa vacano sAMbhaLIne ame emanA atizaya guNothI mugdha thaI gayA chIe ane emanA zaraNamAM AvI rayA chIe. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArca, 2010 prabuddha jIvana 31 maMtramAM viziSTa zakti hoya che. sukhanI prApti mATe, zAntinI 3% $ Na vastrI mahAvIrA rajU zuM svAhA. tamane namaskAra. A prApti mATe, samRddhinI prApti mATe maMtra upayogI bane che tevI ja vidyAmaMtranA adhirAja maMtrano japa karavAthI mANasa zAnI thAya che. rIte bhUta, preta, pizAca vagere aniSTonA nAza mATe maMtra zakti te lakSmIpati mahAvIra mane lakSmI Apo. he yazodApati vIra, mane upayogI bane che. maMtra dvArA deva-devInI sAdhanA thAya che. zAsana yogya patnI Apo. devo Aje paNa potAno pragaTa prabhAva darzAve che tevI aneka he sarvAdhAra, mahAvIra, rAI, vizvazAsaka, vidyA, kalA, guNathI yogya ghaTanAo banatI rahe che. zAsana devonI sAdhanA vyavasthita maMtro evo priya pati mane Apo. ane vidhipUrvaka karavAmAM Ave to avazya tenuM suMdara phaLa prApta guNakarmanA bhedathI daMpatinI zuddha rAgatA hoya che. guNonI samAnatAthI thAya che. maMtra sAdhanA dvArA saunI abhivRddhi mATe prayatna karanAra nirogItA thAya che. svayaM sukhI thAya che ane anya lokone sukhI kare che. maMtranA pUrNa (maMtrayoga gAthA 83 thI 95) prabhAvathI jagata jene camatkAra mAne tevA prasaMgo sarjAya che. maMtranI zrImad buddhisAgara sUrIzvarajI maMtrayoga' dvArA jaina saMgha dvArA sAdhanA tIrthamAM, pavitra sthaLamAM, sarovaranA kinAre, nadI taTe, jaina saMgha upara ane samagra mAnava jAta upara mahAna upakAra karI ajJAtuM athavA zuddha sthaLa zodhIne karavI joIe. maMtra sAdhanA karatI rahyAM che. maMtrayogano mAtra eka ja zubha uddeza e che ke pratyeka dharmAjIva vakhate eka ja Asana, eka ja mALA, zuddha vastro ane nirmaLa jIvana sukhI thAya ane suMdara rIte dharma ArAdhanA kare. A maMtrayogano anivArya che. maMtrasAdhanA daramyAna vikaTa anubhava thAya to paNa uddeza e nathI ke vyakti aMdhazraddhALu bane. zraddhA ane aMdhazraddhA vacce potAnI sAdhanAmAM daDhatApUrvaka AgaLa vadhavuM joIe. haMmezAM akhaMDa pAtaLI divAla hoya che ane dareka vyakti potAnI IcchA mujaba zraddhA ane majabUta vizvAsa maMtra sAdhanAmAM siddhi sudhI pahoMcADe lADa tenuM arthaghaTana kare che. e arthaghaTana sAthe zrImad buddhisAgara che. AjakAla sAMbhaLavA maLatA vicitra banAvo pratye lakSya rAkhyA sUrIzvarajIne koI saMbaMdha nathI. bagIcAmAM raheluM phUla sugaMdha veravAnuM vinA paraMparAgata sAdhanAne vaLagI rahevuM e ja sAdhakanuM lakSya hovuM kAma kare che. phUla e vicAra kadI karatuM nathI ke pote konA hAthamAM joIe. Ama karavAthI siddhinA zikhare pahoMcI zakAya che. jaI caDaze? phUlanuM kArya to mAtra sugaMdha vecavAnuM hoya che, thoDAka zlokArtha joIe: mahApuruSonuM AvuM ja hoya che. he mahAjana, tamArA puNyanA samudranA pratApathI mane zAMti thAo. zrImad buddhisAgara sUrIzvarajInI kalyANa kAmanA sone sukhadAyaka tamArA nAma rUpI auSadhathI sarvatra zAMti thAo. banI raheze. * * * OM sarca TrI mahAvIra, pUrNa zAMti pracAraka lokone zrI, huM kIrti, pUjya AcArya vAtsalyadIpa, dhRti, vidyA ane zAMti ApavI. caMdraprabhu jaina derAsara, prArthanA samAja, muMbaI-400 004. sarva jAtinA jainonA vidyA, kSAtra karma vagere vaDe sarva deza ane khaMDamAM dharmano udaya karo. pannage ca surendre ca, kauzike pAdasaMspRzi / sarva dezomAM jainonI sarvathA vRddhi thAo. sarva gRhastha jainonI vaMza nirvizeSamanaskAya, zrI vIrasvAmine namaH paraMparA thAo. -yogazAstra, 1-2 badhA dikapAla, graho vagere tamArA caraNa-sevako che. te badhA tamArI Indra caraNomAM namaskAra karatA hatA, caMDakauzika nAga paga para AjJAne vaza thaIne amArI sahAya kare che. DaMkha deto hato. A baMne pratye jemanuM mana samAna hatuM evA mahAvIrane sau TrIM zrIM mahAvIrA mane vidyAzakti Apo. vANI-siddhi huM namaskAra karuM chuM. Apo he vAEvIzA, vANInA pati, mane vANInI siddhi Apo. I XXX je vastra Na stra mahAvIrA vANI pati tamane namaskAra. mane vAda zamodbhutodbhutaM rupaM, sarvAtmasu kRpAdbhutA / vivAdamAM jaya Apo. mArA hRdayane prakAzita karo. sarvAdabhutanidhIzAya, tubhyaM bhagavate namaH / / vyAkhyAna ane vivAda vakhate mArI jIbha upara raho. he svayaM saMbuddha -vitarAgastava, 10-8 daveza, jJAna sAgarano prakAza karo. prabhu! tamArI zAMti adbhuta che, adbhuta che tamAruM rUpa, sarva tamArA prabhAvathI zIghra jJAnanA AcchAdhIno nAza thAya che. jIvo pratyenI tamArI kRpA adbhuta che, tame badhA abhutonA svAhA. he prabhu tuM mArA sarvazatvano prakAza karo. bhaMDAranA svAmI cho, tamane mArA namaskAra. Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 2 prabuddha jIvana mArca 2010. eka jaMgama tIrthano yAtrAnubhava ppreSaka : zrImatI pArulabena bharatakumAra gAMdhI vartamAna samayamAM pratyeka mAnavInA manamAM jJAna meLavavAnI jhaMkhanA satrane cAra cAMda lagAvI dIdhA. jAgI che. vizva AkhuM jJAna AdhArita thaI rahyuM che. bhAratIya saMskRti je jJAnakhajAnAnA aNamola motI jevA sAgaramalajInI vAta karuM ke paMDitajI AkhA jagatanI saMskRtionI ziratAja banI rahI che tenI pAchaLanuM eka dhIrajalAlajInI ke jeoe potAnA jJAnadIpaka dvArA jJAnanI jyoti jalAvI. kAraNa che temAM raheluM ziSTa, samyagu ane prAcIna sAhitya. sAhitya e bhAratamAM ja nahi, videzomAM paNa jaina dharmanA dhvajane pharakato karanAra saMskRtinA mULa samAna che. jo sAhityano nAza thAya to saMskRti paNa nAza padmazrI kumArapALa desAInI vAta karuM ke padmazrI chajalANI sAhebanI. jeoe pAmI jAya. bhAratIya saMskRti ane sAhityamAM sauthI moTo phALo jaina zuddha dharmanA pAlana mATe dAMbhikatAnA paDadAne dezavaTo ApavAnI vAta karI. sAhityano rahyo che. emAMye prAcIna ane madhyakAlIna sAhityamAMthI jo jenuM nAma ja pArasa che evA zrI pArasamalajInI vAta karuM ke jeo hajAro jaina sAhityanI bAdabAkI karavAmAM Ave to kaMI bAkI ja na rahe tema mahAna lokone niHzulka vyavasAyika tAlIma ApI rahyA che ke pachI zrI caitanyajI vidvAno kahe che. AvA jaina sAhityanI jALavaNI, saMzodhana, abhyAsa vagere kAzyapanI vAta karuM jemaNe jaina dharmanI aparigraha bhAvanAne Adarza banAvI mATe mahAvIra jaina vidyAlaya dvArA sAhitya satro yojI prayatno thaI rahyA che. "ahiMsAgrAma'nI racanA (100 parivArone makAna, rojagAra tAlIma, zikSaNa jene pracaMDa pratisAda paNa maLI rahyo che. vagerenI niHzulka sagavaDa) dvArA jIvaMta banAvI jaina siddhAMtane mUrta svarUpa paMjAbakesarI, yugadraSTA AcArya zrI vijayavallabhasUrijI ma.sA.nA prayatnothI ApI, jIvana sAthe vaNI laI deza samakSa eka namUnArUpa yojanAne moDela 1915mAM zrI mahAvIra jaina vidyAlayanI sthApanA thayelI. tyArabAda dhIme svarUpa ApyuM. are ! DaoN. prakAzajI amerikAmAM khyAtanAma sarjana hovA chatAM dhIme A saMsthAnI pragati thatI ja gaI. jaina sAhityanA tattvajJa, dIrghadRSTA dharma tathA mAtA-pitAnI sevA mATe dhIkatI prekaTIsa choDI bhAratamAM vasI ane dharmapremI pU. zrI ramaNalAla cI. zAha ke jeone jaina sAhityano abhyAsa, 110 beDanI hospiTala calAve che. DaoN. dhanavaMta zAhanI vAta karuM ke jemanI saMzodhana vagere thAya temAM UMDo rasa hato. teoe jaina sAhitya viSe vizeSa saraLatA, namratA, saujanya ane lAgaNIbharyA protsAhane Aje vidvAnonI saMzodhana thAya, abhyAsa thAya, aprakAzita sAhityanuM prakAzana thAya vagere saMkhyAne rekorDa breka 100nA AMka para pahoMcADI ane aneka gauravabharyA bAbato mATe khUba ja rasa laIne lokone jaina sAhityamAM rasa letA karavA jaina graMthonuM vAMcana, ciMtana, dohana ane saMzodhana karAvyuM, ke pachI DaoN. 1977mAM prathama sAhitya-satranuM Ayojana karyuM. zarUAtamAM tene bahu pratisAda jitendra zAhanI vAta karuM ke jemaNe A mahAyajJanA samagra saMcAlanamAM, na maLyo. dhIme dhIme A nAnakaDuM bIja Aje vaTavRkSa banI gayuM che. aneka viSayonI pasaMdagImAM tema ja mArgadarzaka tarIke dhanavaMtabhAInI sAthe kadamathI vidvAno temAM rasa laI rahyA che. AvA A jainIonA gaurava samAna sAhitya kadama joDI kArya karI A gauravagraMtha samArohane avismaraNIya banAvavAmAM satranuM 20 muM satra tA. 29, 30, 31 jAnyuArI, 2010-ratalAma madada karI. tevI ja rIte DaoN. kalAbena, DaoN. kokilAbena, DaoN. abhayabhAI, DaoN. khAte yojAI gayuM. jenuM zIrSaka hatuM "jaina sAhitya gaurava graMtha samAroha'. utkalAbena, DaoN. mAlatIbena vagereno paNa prazaMsanIya phALo rahyo. te sAthe - uparokta satranuM Ayojana mahAvIra jaina vidyAlayanA nejA heThaLa thayuM. sAhitya-yAtrAnA sahabhAgI zataka vidvAnone paNa vaMdanA jemanA vinA A Ayojaka hatA DaoN. zrI dhanavaMtabhAI zAha ane yajamAna pade hatuM "rupa mANaka kArya muzkela ja nahi, azakya hatuM. bhaMsAlI cerITebala TrasTa'-muMbaI. A samArohamAM jaina dharmanA prAcIna, A to thaI Ayojako, vidvAno vagerenI vAta, paraMtu jenA thakI A madhyakAlIna ane arvAcIna 100 jeTalA graMtho para saMzodhakoe potAnA jaina sAhitya gauravagraMtha samAroha gauravamaya ane garimAmaya banyo tevA laghu zodhanibaMdho rajU karyA. A jJAnayajJamAM sahabhAgI thavAnuM saujanya mane pitRbhakta zrI vallabhabhAI bhaMsAlI ane paNa sAMpaDeluM. A mahAyajJanA sahabhAgI banIne AvI chuM tyAre roma-roma zrI maMgalabhAI bhaMsAlInuM je pradAna che te anokhuM ja rahyuM che. mArA mAnavA romAMcita thaI gayuM che. A sAhitya satra jIvanamAM na bhUlI zakAya tevo mujaba AvuM vizALa sAhitya-satra kadAca pahelIvAra ja yojAyuM haze ane avismaraNIya prasaMga banI gayo che. teno samagra yaza DaoN. dhanavaMta zAha ane rupa-mANaka bhaMzAlI TrasTane phALe ApaNe dareka jANIe chIe ke "tAre te tIrtha'. tIrtha be prakAranA gaNAvI jAya che. amApa saMpattinA svAmI hovA chatAM temanAmAM rahelI saMskAritA, zakAya. 1. sthAvara tIrtha eTale ke ApaNI saMskRti ane sthApatyakalAnA lAgaNI, kuTuMbaprema, sAdharmika bhakti, namratA, nirAbhimAnatA, saraLatA ziramora evA devAlayo, upAzrayo vagere. 2. jaMgama tIrtha eTale ke sAdhu- ane udAratA joIe to kharekhara kahI zakAya ke e kuTuMba ghaNuM ja sadbhAgI sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA. sthAvara tIrtha sthira che, jaMgama tIrtha haratApharatA che. temane mATe A AkhuM Ayojana eka rIte joIe to pitA-mAtA tathA che. ratalAmamAM Ayojita A sAhitya satra paNa eka jaMgama tIrtha banI gayuM vaDIla baMdhune anokhI ane adbhuta jJAnAMjalIrUpe rahyuM. temanA pU. pitAzrI ema kahIza to jarAya atizayokti nahi gaNAya. jJAna, bhAvanA, sevA, rupacaMdajInA saMskAra, dharmavAraso ane saraLatAne temaNe akhaMDa jALavyA ekya ane samarpaNano jemAM mahAsaMgama thayo che tevA A satra viSe zuM kahyuM che ema nahi tene savAyA sAcavyA che tema kahIza to paNa khoTuM nahi gaNAya. ne zuM na kahuM? eka-ekathI caDiyAtI vyaktionI upasthitie A sAhitya- vallabha sA, maMgala sAnI baMdhubelaDIe jJAnasaMmArjananA kAryamAM je yogadAna Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArca, 2010 ApyuM tenAthI ghaNAM lokone preraNA maLaze, jJAnAvaraNIya karmano thopazcama thaze. 'atithi devo bhava' e ukti sarvee sAMbhaLI haze, paraMtu upasthita dareka mahemAnonI AgatA-svAgatA ane Atithya je rIte thayuM teze A uktine sArthaka karI batAvI. A mahAyajJanuM suMdara Ayojana karyuM mahAvIra jaina vidyAlaye, lAbha lIdho yajamAna rupa-mANaka bhaMzAtI ceriTebala TrasTa, paraMtu A samagra saMcAlanane saphaLa banAvyuM zrI mukezajI jaina ane temanI TIme. eka eka vAta yAda karuM, eka ekane yAda karuM tyAM hRdaya lAgaNIthI bhAvavibhora banI jAya che. sarasvatI-lakSmIjI ane manasAdevIno A triveNIsaMgama kharekhara ajoDa ane adbhuta banI rahyo. A badhI mAtra prazastinI vAto nathI, koIne sAruM lagADavAnI vAta paNa nathI, paraMtu je jANyuM, mANyuM ane anubhavyuM evI aMtaranI lAgaNInI vAta che. mAtra mArI ja nahi, mArI joDe je upasthita rahyA hatA tevA 200 lokonA mananI vAta che, pitA-mAtA ane vaDIla baMdhu pratyeno prema che tene vyakta karavA, potAnA para temanuM je RRNa che temAMthI yatkiMcita mukta banavA tathA temaNe ApelA saMskAra vArasAne jALavI rAkhavA rupa mANaka bhAratanA cAra mahAnagaronI sAthe sAthe jenuM nAma paNa laI zakAya tevuM koI nagara hoya to te che karNATakanI rAjadhAnI beMgalora. InphonagarI tarIke oLakhAtuM kheMgAra dakSiNa bhAratanuM mahAnaga2 to che ja te niHzaMka che. prabuddha jIvana uSA - smRti' 1, bhaktinagara sosAyaTI, rAjakoTa-360002. bhaMzAlI ceriTebala TrasTa dvArA A eka bhagIratha kArya thayuM che. potAnI phonaH 0281-2222795; mobAIla : 9824485410 beMgaloranA olDa eraporTa roDa tarIke oLakhAto vistAra pravRttiothI dhamadhamato che. te vistAramAM Avela kAryaTana TAvara komali bilDiMga che. dakSiNa bhAratanA akhabAronI heDalAInsamAM hAlamAM te TAvara-temAM lAgela mahAbhayAnaka Agane kAraNe camakI gayuM. te AgamAM nava vyaktio maraNane zaraNa thaI ane anya paMdarathI vIsa vyaktio gaMbhIra rIte ghAyala thaI. te ja AgamAM ghaTelI eka ghaTanA ApaNane ghaDIbhara vicAratA karI mUke tevI che. benjhI eka madhyamavargIya cALIsa varSanI yuvatI hatI ane nava-dasa varSanI be putrIonI mAtA hatI. pati-patnI banne alaga alaga jagyAe nokarI karI rahyA hatA. benjhIe kAryaTana TAvaranI potAnI nokarI hAlamAM ja choDI dIdhI hatI ane |budhavAratA. 24-2-09 thI navI jagyAe navI ja oNphisamAM kAme lAgavAnI hatI. benjhIe jyAre jUnI nokarI choDI ja dIdhI hatI to maMgaLavAre (tA. 23-2-09) zA mATe teNe kArlaTana TAvaranI oNphisamAM paga dIdho teno tenA 33 saMpattino sadupayoga to karyo ja che paNa anya dAnavIrone paNa saMpatti kevI rIte vAparavI te mATe mArgadarzaka banyA che. sauthI vadhAre vidvajanone jJAnanI ArAdhanAnA A ajoDa kAryamAM zAmela karIne temaNe eka jIvatA-jAgatA, hAlatA-cAlatA jaMgamatIrthanI jANe ke sthApanA karI che ! jJAnatIrthanI sthApanA karI che! prAcIna graMthonA gauravabharyA vArasAnI Ana-bAna ane zAna vadhArI che. A maMgala avasare eTalI ja kAmanA che ke AvA sAhitya satro vAraMvAra yojAya, dareka vijjano potAnI zaktino upayoga karI mAtra graMthonuM ciMtana, manana ane vAMcana ja nahiM paraMtu hastaprato jALavavAnI, tene ukelavAnI ane e rIte jaina sAhityane amaratA bAvAnI A sapravRttimAM yatkiMcita phALo ApI samAjane zaktinuM pradAna kare. rAta zata vaMdana jaimI nA mahAyajJanuM sarjana karyuM, sahabhAgI banyA ane potAnA yogadAna dvArA tene avismaraNIya banAvyuM. vItarAganI vANI viruddha kAMI paNa lakhAyuM hoya no trividha triviSe micchAmi dukkaDaM... mRtyu pAmI mRtyu koI paNa rIte potAnA AgamananA aNasAra avazya ApI de che. jitendra e. zAha parivArajanone paNa khyAla na Avyo. benjhI maMgaLavAre kAryaTana TAvaranI oNphisamAMto pahoMce che ane potAnA kAmakAjamAMthI paravAre te pahelAM ja zorTa-sarkiTanA kAraNe te makAnana pAMcamA mALa sahitano upalo bhAga bhayaMkara AgamAM DapAI jAya che. maMgaLavAre karyo paraMtu somavAranI rAtathI te kUtarAne vagara kAraNe gharamAM utpAtophAna macAvavA zarU karyAM. eTaluM ja nahIM benjhInI ne AkharI rAte te benjhIthI thoDIka kSaNo mATe paNa dUra thavA taiyAra na hato. benjhI tarata ja mobAIla para patino saMparka kare che. tenI vAta sAMbhaLyA pachI pati tene khAtrI Ape che ke mAtra dasa miniTamAM te tyAM pahoMce che. hakIkata e hatI ke AganI bhayAnaka jvALAo benjhInA bhAI onIe bahenanA mRtyu pazcAt jaNAvyuM te mujaba zAInI benjhIne behada cAhato hato. somavAranI AkhI rAtanA utpAta pachI maMgaLavAre benjhIe jyAre kArlaTana TAvaranI vacce ane kALA raMgano dhumADo zvAsamAM jato.phisamAM javAnI taiyAra karI tyAre te kahevAtA hovAne kAraNe bejhI mATe te TAvaramAM dasa miniTa anudha jAnavare benjhIne dharamAMthI bahAra jatI paNa TakI rahevuM azakya hatuM. asahya gUMgaLA- rokavA potAnAthI zakya teTalA prayAsa karyAM. maNamAMthI bacavA tenI pAse eka ja mArga hato. pAMcamA mALethI paDatuM mUkavuM ane bhAgya sAtha Ape to jIvana jIvavAnI eka taka jhaDapI levI. ja baMbAvALAo TAvara sudhI pahoMce te pahelAM ja teNe pAMcamA mALethI chalAMga lagAvI. AganI jvALAothI to teNe potAnI jAtane bacAvI lIdhI paNa ATalA UMcethI khAdhelA pachaDATane kAraNe teNe jIvananA chellA zvAsa gaNI lIdhA. benjhI benjhIe tenA gharamAM eka kUtaro pALyo hato. nAma hatuM zAInI. benjhIne potAnA prAdhAno tyAga paraMtu vicAravA jevo prazna e che ke kALanA zAMta dhImA pagalAM jAnavara sAMbhaLI zake paraMtu potAne buddhimAna gaNAtI mAAsa na sAMbhaLI, na samajI zake to bannemAM vadhAre abudha koNa ? 'mAtRchAyA', grAunDa phlo2, 14, kasturabAnagara, Opp. naM. 57, arUNodaya sosAyaTI, alakApurI, vaDodarA-390007. TeliphonaH 2354725 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 prabuddha jIvana mArca 2010. 605. pregyayoga (aticAra) 606. nakSatra jaina pAribhASika zabdakoza, a DaoN. jitendra bI. zAha (phebruArI 2009nA aMkathI AgaLa) jagyAnI svIkArelI maryAdA bahAra kAma paDe tyAre jAte na jatAM ke bIjA pAse te cIja na maMgAvAtAM, nokara Adine ja hukama karI tyAM beThA kAma karAvI levuM. sthAna sambandhI svIkRta maryAdA ke bAhara kAma par3ane para svayaM na jAnA aura na dUsare se hI usa vastu ko ma~gavAnA kintu naukara Adi se AjJApUrvaka vahA~ baiThe-biThAe kAma karA lenaa| When a thing is got not by oneself going outside the prescribed sphere or by inviting someone from outside this sphere but by ordering a servant etc. to bring it. nakSatra e jyotiSka nikAyano eka prakAra che. nakSatra jyotiSka nikAya kA eka prakAra hai| One of the types of Jyotiska-gods. nagnapaNAne samabhAvapUrvaka sahana karavuM. nagnatA ko samabhAvapUrvaka sahana krnaa| To put up with nakedness with a sense of equanimity. jenAmAM kAMIka strInuM cihna ane kAMIka puruSanuM cihna hoya te dravya napuMsakaveda ane strI-puruSa baMnenA saMsargasukhanI abhilASAne bhAva napuMsakaveda kahevAya che. jisa meM kucha strI ke cihna aura kucha puruSa ke cihna hoM vaha dravya napuMsakaveda aura strI-puruSa donoM ke saMsarga-sukha kI abhilASA bhAva-napuMsakadaveda hai| The collective of bodily signs in which some characteristic of a man. Some characteristic of a woman is neuter veda of dravya type, the desire for the pleasure born of intercourse with a man as well as a woman is neuter veda of the bhava type. vastunA aneka dharmomAMthI jyAre koI eka dharma dvArA vastuno nizcaya karavAmAM Ave tyAre tene naya kahevAya 607. nagnatva (parISaha): 608. napuMsaka liMga-bheda : 609. naya vastu ke aneka dharma meM se kisI eka dharma ke dvArA vastu kA nizcaya karanA ise naya kahate hai| A thing is possessed of numerous properties and when it is ascertained on the basis of but one of these properties the ascertainment ocncerned is called Naya. 6 10. naraka nitya-niraMtara azubhatara vezyA, pariNAma, deha, vedanA ane vikriyAvALA sthAnane naraka kahevAya che. nitya (niraMtara) azubhatara lezya, pariNAma, deha, vedanA ane vikriyAvAle sthAna ko naraka kahate hai| Those groups which are ever Cgaracterized by an increasingly more inauspicious lesya, parinama, deh, vedana and vikriya is known as Naraka. 6 11. narakagati cAra gatimAMnI eka gati. cAra gati meM se eka gti| One of the gati from the 4 types of gati. 6 12. narakAyu jenA udaya vaDe naraka gatinuM jIvana gALavuM paDe tene narakAyuM kahevAya. jina karmoM ke udaya se naraka gati milatI hai use narakAyu kahate hai| The karmas whose manifestation compels being to lead the life of a helish being. 20, sudarzana sosAyaTI, 2, nAraNapurA, amadAvAda-380013. (vadhu AvatA aMke) Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArca 2010 pustakanuM nAma : prabuddha so lekhaka : tArAbahena ramaNalAla zAha prakAzaka : zrI muMbaI jaina yuvaka saMgha 385, saradAra paTela roDa, muMbaI-400004. mUlyaH rU|. 100/-, pAnA 130,AvRtti prathama, navembara-2009 mahApuruSonA jIvana preraka ane mArgadarzaka hoya che. tethI temanA jIvanacaritro vaMcAya te agatyanuM che. A bAbatane dhyAnamAM rAkhI tArAbahena zAhe A caritro AlekhyA che. A pustakamAM jinazAsananA prabhAvazALI puruSonA jIvanacaritronA nAmo A pramANe che. (1) Arya vajrasvAmI, (2) adhyAtmavIra zrImad rAjacaMdra, (3) prajJAcakSu paMDita sukhalAlajI (4) vidvAna ramaNalAla cI. zAha, (5) zrI rAkezabhAI jhaverI. jinazAsana AvI prabhAvaka pratibhAothI gauravavaMtu banyuM che. ahIM AlekhAyela dareka mahApuruSanuM jIvana sAmAnya mAnava karatAM ucca hatuM, koI ne koI rIte khAsa hatuM-vizeSa hatuM. Arya vajrasvAmInuM jIvana vairAgya ane jJAna thakI addabhuta hatuM. zrImanI sAdhanA apUrva hatI ane paMDita sukhalAlajInuM jJAna abhUtapUrva hatuM. rAkezabhAI vartamAna yugamAM dharmanI jyota prajvalita rAkhavAmAM mahattvanuM yogadAna ApI rahyA che. ramaNalAla cI. zAhanI vidvatA ane saumyatAnA sumeLathI sau koI paricita che. tArAbahena zAhe A sarva prabhAvaka puruSonA jIvana saraLa ane subodha zailImAM Alekhyo che. vAcakone jIvanamAM jJAna, vairAgya ane dharmanI preraNA ApatuM A pustaka sAcA arthamAM prabuddhano co javAnI preraNA Ape tevuM che. XXX pustakanuM nAma : dha jaina philosophI' lekhaka : The Jaina Philosophy, Speechs & Writtings of Virchand R. Gandhi vIracaMda gAMdhI likhita nibaMdho tathA vyAkhyAno prakAzaka : varlDa jaina kaoNnpheDezana muMbaI prAptisthAna : varlDa jena kaoNDrezana, mahetA bilDIMga, 1le mALa, rUma naM. 7, 47, nagInadAsa mAstara roDa, phorTa, muMbaI-400 023. phona:022-22632220.mUlya rU|. 200/-, pAnA 288, AvRtti cothI, 2009. vIracaMda rAdhavajInA mRtyu pachI dasa varSe jaina philosophI' pustaka aMgrejI bhASAmAM prakAzita thayuM ciMtaka ane dArzanika evA vIracaMda gAMdhI eka evI prathama vyakti hatA jemaNe jaina darzanane prabuddha jIvana sarjana-svAgata QDaoN. kalA zAha pazcimanI duniyA samakSa khulluM mUkyuM, bhAratIya saMskRti pratyeno temano prema ane aDaga zraddhA A pustakamAM vyakta thayAM che. jaina dharmanA siddhAMtone gahanatAthI lekhake spaSTa karyAM che. teo mAtra jaina dharma ja nahi paNa anya dharmonuM jJAna paNa dharAvatA hatA. te uparAMta yoga, mAnasazAstra, AhAravijJAna vagere viSayothI paNa jJAta hatA. teo bhAratanI vAstavikatA, tenI samRddhasAMskRtika paraMparA tathA AdhyAtmikatA, lokonI dhArmika jIvana paddhati ane audyogika pragati vagerenuM tAddazya citra A pustakamAM doryuM che. Ama ahIM temaNe bhAratanA sAcA pratinidhi tarIkenI chApa UbhI karI che. XXX pustakanuM nAma : 'bhAratIya saMskRtino AtmA' zrI vIracaMda rAdhavajI gAMdhInuM caritra) vIracaMda gAMdhI likhita nibaMdho tathA vyAkhyAno lekhaka : kumArapALa desAI prakAzaka : varlDa jaina konpheDarezana, prAptisthAna : varlDa jaina kaoNnphezana, mahetA bilDIMga, 1le mALe, rUma naM. 7, 47, nagInadAsa mAstara roDa, phorTa, muMbaI-400023. phona: 022-22632220 mUlya rUA. 100/-, pAnA 176, AvRtti prathama, 2009. AjathI ekaso soLa varSa pUrve amerikAmAM vizva dharma pariSada zikAgomAM yojAI hatI. A dharma pariSadamAM 29 varSanA yuvAna vIracaMda rAghavajI gAMdhI jena dharmanA pratinidhi tarIke hAjarI ApI potAnI vistA ane vAgdhArA vaDe temAM sahune stabdha karI dIdhA. teoe aneka viSayo para AgavI chaTA, UMDo abhyAsa ane viziSTa ciMtana zakti alpa AyuSyamAM prApta karyA hatAM. kumArapALa desAInuM AvI vyaktinuM caritra lakhavAnuM svapna hatuM ane te pustaka dvArA sAkAra thayuM che. jaina dharmanA jyortidhara ane bhAratIya saMskRtinA udgAtA evA vIracaMda rAghavajInuM vyaktitva eka siddhahasta lekhakanI kalame lakhAyuM che. temanA vyaktitvanI navI navI kSitijo lekhakanI saMzodhana vRtti ane abhyAsa dvArA khulI thaI che. pravAhI, pramANabhUta ane chaTAdAra zailImAM 35 lakhAyela 'bhAratIya saMskRtino AtmA' nAmanuM vIracaMda rAghavajI gAMdhInuM A caritra temanA vyaktivanA aneka molika ane navIna pAsAonuM nirUpaNa kare che. te uparAMta A pustakamAM I. sa. 1886mAM prakAzita thayela vIracaMda rAdhavana gujarAtImAM lakhela'raDavA-phuTavAnIhAnikAraka cAla nibaMdha prakAzita karyo che. pariziSTomAMthI vIracaMda gAMdhI vizenI mUlyavAna sAmagrI prApti thAya che. prathama vAra Avo sarvagrAhI graMtha prakaTa thayo che je atyaMta AvakArya che. XXX pustakanuM nAma : The Yoga Philosophy zrI vIracaMda rAghavajI nibaMdho tathA vyAkhyAno vIracaMda gAMdhI likhita nibaMdho tathA vyAkhyAno lekhaka : kumArapALa desAI prakAzaka : varlDa jena kInheDarezana, prAptisthAna : varlDa jaina kaoNnpheDarezana, mahetA bilDIMga, 1le mALa, rUma naM. 7, 47, nagInadAsa mAstara roDa, phorTa, muMbaI-400 023, phona : 022-22632220 mUlya 3 rU|. 150/-, pAnA 206, AvRtti trIjI, 2008. vIracaMda gAMdhIe oriyanTa philosophInA upakrame vyAkhyAno ApelA hatA. dha yoga philosophI' e vIracaMda gAMdhInuM bhAratanA tattvajJAna, prAcIna saMskRti ane AdhyAtmika paraMparAmAM eka viziSTa pradAna che. I. sa. 1893mAM cikArgomAM vizvadharma pariSadamAM jaina dharma vize emAMya khAsa karIne anekAnta vize vyAkhyAna ApI badhAMne jaina dharmathI paricita karyA hatA. A pustakamAM 'yoga', 'hipnoTijhama', 'zvAsozvAsanuM vijJAna' tathA 'dhyAnanI zakti' jevA viSayone AvakAryAM che ane te dvArA AvA gaMbhIra viSayo para suMdara prakAza pADyo che. aMgrejI bhASAmAM taiyAra karela A pustakamAM temanA mahuvAnA raheThAA, temAM prApta karela vividha meDalsa, temane maLela mAnapatra, temanI smRtimAM bhArata sarakAre prakAzita karela sTempsa (TapAla TikiTa) vagerenA phoTAo pustakane suMdara tathA darzanIya banAve che. aMgrejI mAdhyamamAM zikSaNa lenAra yuvAvargane vAMcavA, vicAravA tathA vasAvavA ane preraNA ApatuM A pustaka che. bI-42, dayAnaMda sosAyaTI, e-104, gokula-dhAma, goregAma (IsTa), muMbaI-400063. phona naM. : (022) 22923754 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Regd. With Registrar of Newspapers for India No. R. N. 1. 6067/57 Posted at Patrika Channel sorting office Mumbai-400 001. On 16th of every month * Regd. No.MH/MR/SOUTH-146/2009-11 PAGE No. 36 PRABUDHHA JIVAN DATED 16 MARCH, 2010 ApI jatA. oraDA baMdha-ughADa karavAnuM kAma Nama ! 'pATaka Tekanikala hAIskUla'nA paTTAvALA ayyatanuM paMthe paMthe pAtheya. BkandhI dave hatuM. maNibena mane kahe, 'bena, kAle eka guMDo tamane mAravA AvavAno che, saMbhALajo.' mArA nAnAM-nAnAM bhUlakAMo lAvavA-mUkavA javAnuM e bAI thAmA, a..ga...e bAI thAmA ki .." sAsu tyAM ja beThA hatA, temaNe kahyuM, 'maNibena kAma maLI gayuM. thoDuM zALAnuM kAma paNa soMpyuM. ane karkaza svare bolato pelo mANasa mArA tarapha tamane kevI rIte khabara paDI ?' paNa gallAtallA vaLI saMcAlakone vAraMvAra kahIne temano pagAra doDyo. khissAmAMthI eka dhAradAra cappa kADhI ne karI javAba na Apyo. temane ema hatuM ke benane vadhAro paNa hamaNAM ja karAvI ApyuM. vAlIone hatuM teTaluM jora karI hAtha UMco karI ugAmyuM. cetavI daIza eTale bena temanA gharavALA ane thoDAM vadhAre paisA ApavA samajAvyA. jethI barAbara e ja TANe vAkolA brIjanA cheDe nAnakaDI AjubAjunA marAThI mardone laIne Avaze. maNibenanI jIMdagIno mukhya savAla pUro thayo. mahiNI haoNTala calAvato bhIkho doDyo. 'e kAya karatosa rAtre meM mArA patine vAta karI, paNa mArA ghaNIvAra sAMje mAre tyAM cAvIo ApavA Ave akkA?' kahetAM bhIkhAe ugAmelo hAtha nIco sAsunA ekanA eka putra eTale bA kahe temaja tyAre koI nAnuM-moTuM kAma karavA IcchA kare, karI nAkhyo. pelAne hAtha pakaDIne potAnI haoNTalamAM karavAnuM. bAne hatuM AvI rIte dIkaro jAya ne nA paNa mane e na game. meM to pahelethI ja zALAlaI gayo. thavAnuM kaMI thAya to ? vahunuM to jANe samajyA ! gharanuM aMtara rAkhI dIdhuM hatuM. mane have hoza AvyA. zuM thaI gayuM enI kaLA - savAre uThI rasoI-pUjA niyamita karI 7-30 samaya kyAM koInI rAha jue che ? eka varSa vaLatI nahotI. gavarnamenTa kaoNlonIthI vAkolA brIja vAge zALAe javA nIkaLI. bAne nIkaLatI vakhate A vAtane pUruM thayuM. sAtamA dhoraNano azoka utarI DAbe hAthe AvelI 'pragati samAja zALA" dayAmaNA avAje kahyuM, 'mArI mInu ne jayanuM dhyAna be divasa nA Avyo. pUchatAM khabara paDI ke tenI jatI hatI ne A banAva banyo. A je banyuM temAM rAkhajo.' banne bALako sUtAM hatAM. khUba vhAla karI bA suvAvaDamAM gujarI gayA che. meM hindI vibhAganA zALA saMcAlakonA ugra matabhedano huM zikAra banI pati sAme achaDatI najare joI huM gharanI bahAra sTAphane sAthe laI tene tyAM javAnuM nakkI karyuM. hatI. paNa pachI jANe kaMI ja banyuM nathI ema manane nIkaLI gaI cAlatI pala para AvIne A bhayanAka zALAnI pAchaLa jhUMpaDapaTTI. jANItA chokarAne sAthe manAvI zALAmAM praveza karyo. banAva banyo. roja 8-00 pachI haoNTale Avato laI azokane ghera pahoMcyA. azokanA dAdImA bhIkhAno camatkAra kema thayo te paNa kharekhara bhIkho Aje vahelo kema AvI gayo ? zuM teNe AgaLa beThA hatA. ame sau nIce beThAM. azoka svAbhAvika ja hatuM. roja be pALImAM cAlatI hindI mArI rakSA kAje hanumAna banavAnuM hatuM ? khera, doDI mArI pAse page lAgI besI raDavA mAMDyo. gujarAtI prAthamika zALAnI banne risesamAM bhIkho paNa mAro AbAda bacAva thayo. meM tene premathI paMpALyo. vAMsAmAM dhIme dhIme hAtha AkhA sTApha mATe cA-kophI-nAsto pUro pADato. A maNibenane paNa mArA pratye bhAva kaMI pheravyo. tenA AMsu mArA rUmAlathI lUchayAM. azoka vaLI koI garIba parivAranA bALako mATe phI akAraNa nahoto thayo. te garIba nirAdhAra brAhmaNa dAdImAne kahe, 'ammAjI, mane noTa, pensila, mAphInI araja paNa karato. mArI sAthe to e nIcuM vidhavAne saMtAnamAM nAnI dIkarI. kamANI kAMI nahIM. pustako badhuM mAsTaranIjI Ape che. mArI phI paNa joI lagabhaga hAtha joDelI mudrAmAM Ubho raheto. mArI pAse zALAmAM AvyA tyAre zabdo karatAM mApha karAvI dIdhI che. tyAM to aMdaranAM oraDAmAMthI mAruM sthAna hindI-gujarAtI banne vibhAganI mukhya tenA niHsAsA vadhAre saMbhaLAyA. meM zALAnI cAre tenA pappA AvyA, kahevA lAgyA, 'amane zikSikAnuM hatuM. enuM mAna e kAyama jALavato. tarapha vistarelA baMgalA-kaoNlonIomAMthI AvatA mAsTaranI nahIM madadagAra maLyA che. mAro azoka jyAre eNe pelA AkkAno hAtha nIce vALyo bALakone teDI-mUkI javAnuM kAma karavA sUcavyuM. dina-rAta tamArI ja vAto kare che.' A zuM ? A tyAre teNe eTaluM ja kahyuM hatuM: 'veDA jhAlo kAya, madha 25 31, khUba rAjI thaI gayA. jota-jotAmAM emane ghaNAM to pelo akkA ? pUlane cheDe Ubhelo krUra akkA ? tulA kAya samajha nAhI. tI mAsTaranI devI na zraddhayaiva tvayi pakSapAto, na dveSamAtAdaruciH pareSu / Ahe devI.'--jo ke mAre A kaMI sAMbhaLavuM | mArI madada, sahAnubhUti ane azoka taraphano prema jANe pIDAI rahyo hato. 'mAlA nahotuM. huM je kaMI karatI hatI temAM prabhune | paMthAvastatva parIkSayA ; vAmeva vIrapramuHATT: H; || - mApha karA , mAstaranIjI' bolyo hato akkA. sAkSI rAkhI garIba vAlIo pratye dayA -ayogyavyavaccheda dvAaizikA, 31 sTApha sAMbhaLato hato, samajato na hato. rAkhatI. zraddhAne kAraNe tamArA tarapha huM pakSapAta dharAvato nathI. dveSane huM samajatI hatI, sAMbhaLI zakatI nahotI. A banAvano aNasAra mane AgalI | kAraNe bIjAMo pratye aruci dAkhavato nathI, meM to AptavanI | enI AMkhomAM AMsa pastAvAnA paricAyaka sAMje AvI gayo hato. zALAnA kAmavALI parIkSA karI che enA AdhAre ja mArA prabhu mahAvIra ! huM tamArA hatA. mArAthI bolAI gayuM : he rAma ! maNibena mukhya kabATonI cAvIo roja mane | zaraNamAM Avyo chuM. gAMdhInagara - T Tyaka Printed & Published by Niroobahen Subodhbhai Shah on behalf of Shri Mumbai Jain Yuvak Sangh and Printed at Fakhri Printing Works, 312/A, Byculla Service Industrial Estate, Dadaji Konddev Cross Rd, Byculla, Mumbai-400 027. And Published at 385, SVP Rd., Mumbai-400004. Temparary Add.: 33, Mohamadi Minar, 14th Khetwadi. Mumbai-400004. Tel.: 23820296. Editor: Dhanwant T. Shah nija jana / SS SS SS SS SS S SS S