Book Title: Kharo Kelavanikar
Author(s): Sukhlal Sanghavi
Publisher: Z_Darshan_ane_Chintan_Part_2_004635.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/249243/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kharo keLavaNIkAra [ 20] mahAbhAratamAM ane buddhanA upadezamAM sAcA brAhmaNane lagatI badhaprada carcA che. emAM kuLa, rUpa, zrata, zIla ane prajJA e pAMca lakSaNane sAcA brAhmaNanAM lakSaNa tarIke varNavyAM che kharAM, paNa temAM zrata, zIla ane prajJAnuM sthAna mukhya che; prathamanAM be lakSaNuM na hoya toya pAchaLanAM lakSaNe sAcA brAhmaNane oLakhavA pUratAM che. zrata, zIla ane prajJAmAM paNa zIla ane prattAnuM sthAna mukhya che. prAcIna kALamAM sAcA brAhmaNane oLakhavA mATe je kaTI RSioe nakkI karelI te ja kasoTI vartamAna yugamAM kharA keLavaNIkArane oLakhavA mATe kAmanI che. bIjI rIte kahIe te ema kahI zakAya ke sAce brAhmaNa ane kharo keLavaNIkAra e be pade yugabhedanAM sUcakamAtra che; bannenuM tAtparya ke hArda te eka ja che. keLavaNInuM kSetra vizALa che. enI vividhatA paNa nAnIsUnI nathI. tethI e kSetramAM kAma karanAra ke ene varelA evA keLavaNukAre paNa aneka ane anekavidha hovAnA ja, yugabhede paNa enuM bAhya svarUpa kAMIka ne kAMIka juduM paDavAnuM. eTale keLavaNIkAremAM paNa tAratamya hoya ja. taLAva, TAMkuM ane kudaratI phUTatuM jharaNuM e traNe pANInAM sthAna kharAM, paNa temAM aMtara che. taLAvamAM pANune ja vadhAre hoya te kharuM, paNa tene AdhAra bahAranI Avaka upara che; TAMkAmAM jaLasaMgraha hoya te paNa bahAranA bharaNa upara avalaMbita che; jyAre kudaratI rIte phUTatA ane vahetA jharaNAnI vAta sAva judI. e jharaNuM nAnuM meTuM ke vegIluM agara maMda hoI zake, paNa tenI dhArA avicchinna vahevAnI ane temAM navuMnavuM pANI Avye ja javAnuM. mAtra bahAranI Avaka upara ene AdhAra nathI. ene AdhAra peTALanI zakti upara che--evA ja akhaMDa jharaNune zAstromAM ziredaka tarIke oLakhAvela che-cAlu bhASAmAM jene ApaNe sera, saravANI ke navANa kahIe chIe. keLavaNIkArenA paNa kAMIka AvA prakAre che. keTalAka keLavaNIkAra sarevara jevA heya, vaLI kaI kaI TAMkA jevA paNa hoya, paraMtu emane tAnasaMgraha ane keLavaNIgata vicAre moTebhAge vAcananI vizALatA ane Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 816 ] darzana ane ciMtana. bahirlakSI anukaraNane AbhArI hoya che. tethI ja evA keLavaNIkAre vAcana, vicAra ane kalpanAthI samRddha hoya toya AgavI aMdaranI joItI sUjhane abhAve kAM te cAlele cIle cAle che, ane bahu te bIjAnuM joI joI keTaleka uparano pheraphAra kare che. evA keLavaNIkAremAM dharamULathI pheraphAra karavAnI sUjha bhAgye ja hoya che, ane kaIka hoya teya teo eka ke bIje kAraNe keLavaNInA khokhAmAM, enI paddhatimAM ane enA svarUpamAM maulika pheraphAra karavAnI hiMmata bhAgye ja dAkhavI zake che. tethI ja ApaNe joIe chIe ke moTA manAtA keTalAya keLavaNIkAre cAlu paddhatinI TIkA pote ja karatA hoya che, ane keLavaNIkhAtAnA keTalAya agraNuo cAlu paddhatinI truTio varNave che, chatAM temAMne kAI no mArga zodhato ke sthApato nathI ane e ja ADaMbarI, kharcALa, tetiMga taMtranI gulAmI cAlu rahe che sAcA keLavaNIkAratuM kAThuM juduM ja hoya che. tene jyAre ane je kSaNe pitAnA taMtramAM khAmI ane eba dekhAya tyAre ane te ja kSaNe e akaLAI UThe che, ane temAMthI koIka ne kaMIka no mArga zodhyA vinA e jaMpato ja nathI. e keLavaNIkAra koI eka ja cIlAne ke eka ja prakAranA anukaraNane avicArI dAsa rahI zakatA nathI. tenI svAbhAvika prajJA ane sahaja sUjha ene vadhAre ane vadhAre lekahitAvaha keLavaNInI dizA zodhavA, enA akhatarA karavA ane emAM AvI paDatAM badhAM ja jokhama sAme TaTAra UbhavAnI preraNA ApyA ja kare che. A je kAI keLavaNIkAra hoya tene sAcA keLavaNIkAra tarIke oLakhIe e Avazyaka che. ane e je navA cIlAo pADe te lAMbA vakhata lagI bahu upayogI paNa rahe che. A sthaLe vayovRddha ane vidyAvRddha prAba. ka. ThA. nA "poterame ? nAmanA vyAkhyAnasaMgrahamAMthI thoDIka ati mahatvanI paMktio utAruM chuM, je mArA vaktavyanuM spaSTa bhASya banI rahe che. "peDhI upara peDhI, na jAne roTalI, jAnI ghareDone vaLagI rahevAmAM zreyassarvasva mAne-manAve che. janma che, navI peDhIne uchere che, nathI ucheratI ne pote marI jAya che, jame che ne mare che. paraMtu emAM koI kaI buddhipradhAna javA pitAnI baMDakhera vicAraNamAM zraddhAe kudI paraMparApUta ghareDamAMthI nIkaLI jAya che, avarNanIya dAM ane kaSTo veThatA veThata paNa navI keDI pADe che, ane tenI pAchaLa AvatA janane pagale pagale evI navI keDInI paNa paraMparA badhAya che, ane moTI dhareDa banI rahe che. buddhipradhAna baMDakhora AvI avanavI dhareDA upajAvatA jAya che. tenuM nAma ja mAnavI kAravAnane pragatipaMtha." Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khare keLavaNIkAra [ 81 je uparanI vicArasaraNImAM taththAMza hoya te kharA keLavaNIkAranI keTimAM kene kene mUkavA, vaLI e gaNatarImAM nAnAbhAInuM kAMI sthAna kharuM ke nahi, tene nirNaya keLavaNIkAre ane svataMtra vicArake pote ja kare. ghaDatara ane caNatara'nA mathALAthI krame krame prasiddha thatI lekhamALA joke te ja vakhate meM rasapUrvaka sAMbhaLelI, paNa A vakhatanA ja tenA saLaMga zravaNe ane te upara vicAra karavAnI maLelI take mane aneka rIte UMDANathI vicAra karatA karI mUkya, paNa ahIM te huM bane teTaluM TUMkAvIne ja sUcanA pUratuM lakhavA dhAruM chuM. "dhaDatara ane caNataranuM lakhANa e anubhavasiddha sAcI vANI che. te lekhakamAM AvirbhAva pAmela zrata, zIla ane prAnA vikAsanuM saLaMga ane surekha citra rajU kare che. emAM AnavaMzika saMskAra keTale bhAga bhajavyuM che, keTale svaprayane, keTalo sasahavAse ane keTale dhArmikatAe, e badhuM jovA maLe che. je A lakhANamAM nAnAbhAIe pitRvaMza ane mAtRvaMzanuM Avazyaka rekhAdarzana karAvyuM na hata; je jJAtijano, geThiyAo ane prathama patnI zivabAI vize lakhyuM che teTaluM ochAmAM ochuM paNa na lakhyuM hota, to vAcaka nAnAbhAInA "ghaDatara ane caNatara nI pAyAnI ane mahattvanI vAto ja jANI na zakata. eTaluM ja nahi paNa jIvanavikAsamAM AnuvaMzika saMskAra kevI rIte ajJAtapaNe UtarI Ave che tenI jhAMkhI thaI na zakata. e kuLa ane kuTuMbakathAmAM dhyAna kheMce evAM keTalAMka pAtro A rahyAM. bhAvanagara mahArAje vagaramAgye khetarapAdaranuM dAnapatra karI ApyuM tyAre tene asvIkAra karatAM "tamAre mArAM chokarAMne brAhmaNa rahevA devA nathI ne ? mAre khetara zAM ne pAdara zAM? tame mane vaTalAvavA mAge che ?" AvA udagAre kADhanAra trikamabApA; gagA ojhAe dakSiNamAM rezamI kerana Apela dhotiyuM e ja vepArIne tyAM pAchuM vecI pacIsa rUpiyA lAvanAra, paNa tarata ja dhotiya vecI paisA upajAvavAnA lobhanI jhAMkhI thavAthI taratamAM pitAnuM mRtyu kaLanAra cheTAbhaTTa; khAImAM bALakane laI ghAsa kApavA jatI mAtA Adi mitro-kumitro taraphanA bahirmukhapaNAthI AryanArIne zobhe evA kAntAsaMmita upadezathI patine gRhAbhimukha karanAra prathama patnI zivabAI ane pachegAmanuM DilIvALuM praznorAmaMDaLa ItyAdi. agni-upAsanA nimitte maLatA sAliyANa mATe thatI kuTuMbanI tA. tANI ane sAliyANuM baMdha paDatAM upAsanA paNa baMdha. e prasaMgane uzI para Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ darzana ane ciMtana nAnAbhAIe je ugAro kADhelA, tema ja keTalAka camatkAra prasaMge temAM Dhaga jaNAtAM tenI sAme thavAnI je makkamatA dAkhavelI, e badhuM temanI bhAta upara prakAza nAkhe che (vAM prakaraNa bIjuM). e badhuM jeTaluM recaka che, tethIya vadhAre bedhaprada che. . nAnAbhAInAM mahAbhAratanAM tema ja rAmAyaNanAM pAtro nAnAmoTA vAcakavargamAM Adara pAmyAM che, te jANItuM che. temanuM lokabhAgavata ane lekabhArata paNa teTalAM ja kAdara pAmyAM che. A phAlanAM bIje temanA pahegAmanI DilInA sahavAsamAMthI vavAyAM che, ane aMjAriyA mAstare lagADela saMskRtanA zekhathI tema ja tenA viziSTa adhyayanathI te pAMgaryA che. vAmamAgI ane bhavya evA azrutasvAmInA samAdhimaraNanA darzanane lIdhe nAnI uMmaramAM je dharmavalaNa baMdhAyuM teNe nAnAbhAInA AkhA jIvanamAM sakriya kAma karyuM lAge che. nAnAbhAImAM mRta zarU te e che cheka bAlyakALathI, paNa hAIskUlanA uparanA varSomAM tenI kaLA khIlatI dekhAya che, te karatAM paNa tene vadhAre prakarSa te kolejakALa daramiyAna sadhAya che. Arthika saMkaDAmaNa, kauTumbika javAbadArIo ane muMbaInI mahakatAH e badhAM vacce je sAdagI, je jAtamahenata ane je kALajIthI emaNe aMgrejI ane saMskRta sAhityanI sAdhanA karI che ane taMgImAM paNa je ucca kakSAnAM saraci ane dhavardhaka nATake jovAmAM rasa keLavyuM che, te eno purA che. A to abhyAsakALanA bhUtoganI vAta thaI, paNa temaNe kAryakALa ane adhyApanakALamAM je aneka rIte zratayeganI sAdhanA karI che te temanAM lakhANomAM, belacAlamAM ane pratyeka vyavahAramAM bArIkIthI jonArane tarata jaNAI Ave tema che. nAnAbhAInuM kAThuM ja zIlathI sahaja rIte ghaDAyuM hoya tema lAge che. cheka nAnI uMmaramAM karela ghaDiyALanI corIne vagarasaMkece kabUlavI ane kaDavuM veNa na kahetAM kaTokaTI prasaMge jAte khamI khAvuM e zIladharmane pAme che. Arthika taMgI vakhate ane kuTuMbI janonA dabANa vacce paNa jyAre sAcAM pralobhanene jatAM karavAne vAre Ave che tyAre nAnAbhAI trikamabApAnA asaMgrahavratane jANe navuM rUpa na ApatA hoya tema varte che. ktavya pratyenI makkamatA ane AMtaranirIkSaNanI pradhAnatA e "ghaDatara ane caNatara nA papade najare paDe che. pitAnA atizaya guruvarya zrImana nathurAmazarmAne temanI icchA mujaba mukhya Asana na devAne potAno samayocita nirdhAra Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arA keLavaNIkAra [ 819 jyAre bhakta hRdaya nAnAbhAI e nabhAvyo haze tyAre temanA cittamAM nabhatAne pAro keTalo caDayo haze te Aje ApaNe kevI rIte kalpI zakIe ? pharI lagna karavAnA kauTuMbika Agrahane vaza thayA pachI jyAre nAnAbhAI pAtAnuM AtmanirIkSaNa khullA manathI kare che tyAre ema lAge che ke temane chupAvavAnuM kazuM nathI. ane e emanuM AtmanirIkSaNu Aje bIjAnA Agrahane kAraNe ja lagna karyAnI vAta karanAra ane khAza hAMkanAra keTalAyanA AMtaramananuM pratibiMba pADatuM hoya tema lAge che. nAnAbhAinA pUrNa zrutayAga ane zIlane pUrA ArvibhAva dakSiNAmUrtinI sthApanAnA samayathI spaSTapaNe dekhA de che. 'vidyArthIne tAlIma ApavI hoya te karatAM peAtAnA vanane tAlIma ApavA saMsthA kADhI che evI pratIti mane Aje paNa che. ' temanuM A kathana temanA AkhA jIvananI cAvIrUpa che, ema temane oLakhanAra kAI paNa kahI zakaze. temaNe evA matalabanu paNa kahyuM che ke kuTuMbaka kAsa ane bIjI athaDAmaNIe mane ahiMsAnI bhUmikA pUrI pADI che. A vastu temanuM jIvana samajavA mATe agatyanI che. nAnAbhAI nI prajJAnA kahA, ke prAcIna sAMkhyabhASA vAparIne kahIe te vivekakhyAtine kahA, karyAM potAnA parma zraddheya gusvayaMnI khAdya-AMtara cAritranI spaSTa paNa vitatra samAlAcanA karatI vakhate dekhAya che. zraddA ane zraddAmUlaka dharmasaMskAra e jIvanamAM eka moTI graMthi che, jene khuddha dRSTi' kahe che. navuM satya sUjhatAM nirbhayapaNe ane nikhAlasa mane e graMthine bheda karavA ke temAM sajJodhana karI samyagdaSTine vavuM emAM ja sAcI AdhyAtmikatAne pAyA che, nAnAbhAImAM enuM bIja te hatuM ja, paNa jyAre gAMdhIjInA saMparka thatAvaita STinA spaSTa unmeSa thayA tyAre lAMbAkALanA aneka mitrA sAthe sevelAM svapnA ane te upara racAyelI kriyAkAMDI paraMparAe temaNe, sApa kAMcaLI joDe tema, cheDI dIdhI ane vivekapUta navI jIvanadharmanI paraMparA dakSiNAmUrtimAM zarU karI. aspRzyatAnuM anAdi bhUta ke te vironI sava pavita anAdi vidyA ane jIvananA pratyeka khUNAmAMthI pheMkI devA sAthe mAtra nAnAbhAInuM ja nahi paNa sAthe sAthe temanA piravAra ane dakSiNAmUrti saMsthA e adhAMnuM navasaMskaraNa zarU thAya che; ane sAthe ja agniparIkSA paNa. paraMtu peAtAnA kuTuMbamAM parApUrvathI cAlatI agnidevanI baMdha paDelI upAsanA nAnAbhAI e dakSiNAmUti nA rUpamAM zarU karela agniAtra svIkArI temAM sAcA brAhmaNatva sAthe sagata heAya evI satyAminI upAsanArUpe manapaNe zara karI che, je uttarAttara vikasatI AvI che. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 820] darzana ane ciMtana aneka murakhIe, sahakAryakartAo sAthe prabaLa matabheda thayA, paNa temaNe koI sthaLe satyane AMca AvavA dIdhI che ke sAmAne anyAya karyo hoya ema "ghaDatara ane caNatara" vAMcatAM lAgatuM nathI. jyAM paNa khamavA ke sahavA vAro Avyo tyAM teo jAte ja khamI khAya che, na mArga zodhI kADhe che, ane bIjA badhAne mArga mokaLo karI Ape che. A vivekakhyAtine temaNe sAdhele nave vikAsa. pratyeka vicAraka ke pratyeka pravRttimAM je jAgatuM mana dekhAya che te ja temane apramatta yoga che. AnI pratIti "ghaDatara ane caNataramAM sarvatra maLI rahe che. gUjarAta vidyApITha sAthe saMkaLAyela rASTriya zikSaNasaMsthAomAM, huM jANuM chuM tyAM lagI, ekharAnuM sthAna dakSiNAmUrtinuM hatuM. enI pratiSThA, enA vidyArthIonI chApa vidyApIThamAM paNa judI ja anubhavAtI. bhAvanagara dakSiNAmUrtine vistAra ane prabhAva mAtra gujarAtamAM ja maryAdita na ho; enA vidyArthIo dUradUra lagI prasarelA, ane temAM zIkhavA AvavAne lebha paMjAba tema ja rAjasthAnanA keTalAka svataMtra zikSaNavAMchuomAM te kALe meM joyele. AvI bhAvALI ane sAdhanasaMpanna tema ja rAjya sudhdhAMmAM Adara pAmelI ane svahaste sthApelI tathA svaparizrame ucherelI saMsthAne cheDavAne vicAra nAnAbhAIne sAdhAraNa saMjogomAM AvI ne ja zake. je zikSake ane sahakArIo sAthe emane kAma karavAnuM hatuM temanA pratye nAnAbhAInA dilamAM kaI paNa aMgata svArtha ke asayAne sthAna havAno to saMbhava ja na hato. Ama chatAM temaNe e bhAvanagara dakSiNAmUrtine choDavuM, e to hakIkata che. A hakIkatano je khulAso te ja nAnAbhAInA AtmAnuM jhaLahaLatuM teja mane jaNAya che. emaNe ekavAra pitAnA atipriya AnaMdAzramanI chAyA jeTalI saraLatAthI cheDI teTalI ja saraLatAthI pitAne hAthe vAvela ane ugADela dakSiNAmUrtinA bhAvanagara sthita vaDalAne choDyo; ane te paNa te saMsthAmAMthI kazuM ja lIdhA sivAya. A kAMI jevote pheraphAra na gaNAya. e pheraphAranA mukhya kAraNa lekhe mane temanAmAM rahelI naitika zuddhi, cAritraniSThA ane svIkArela dhoraNane aMdara tathA bahArathI zuddhipUrvaka vaLagI rahevAnI cIvaTa, e lAge che. jyAre emaNe joyuM haze ke dakSiNAmUrtinI peDhI te jAhojalAlI bhoga che, paNa aMdara amuka zithilatA ke saDe dAkhala thayAM che, tyAre ja temane AtmA kakaLI uThayo haze. kharI AdhyAtmikatA Ave vakhate ja dekhA de che. temaNe bhAvanagara dakSiNAmUrtinuM kalevara choDyuM, paNa tene AtmA te temanI potAnI sAthe ja hatA. gAMdhIjI amadAvAdathI vardhI jaI beThA to satyAgrahane = Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kharA keLavaNIkAra [ 821 tyAM ja dakSiNAmUrtinI varSanA vikAsa ane AtmA paNa sAthe ja gayA. gAMdhIjIe naI tAlImanI navaSTi keLavaNIkAro samakSa rajU karI. dhaNAne zraddhAthI, ghaNAne prabhAvathI ane ghaNAne adhUrIpUrI samajaNathI gAMdhIjInI e dRSTi pratye AkarSaNa janmyuM. paNa spaSTa ane makakama samajaNapUrvaka gAMdhIjInI e dRSTine savedanamAM jhIlanAra bahu virala hatA. nAnAbhAI temAMnA eka, ane kadAca meAvaDI. vaLI nAnAbhAInI pAse dakSiNa mUrtinI sAdhanAnuM AMtarika DALa kAMI jevuM tevuM na hatuM. tenI sAthe sAthe A naI tAlImanI dRSTi umerAI, eTale temaNe dakSiNAmUrtinA AtmAnI sAthe gAmaDA bhaNI prayANa karyuM; ane pUjA zarU thaI. AMkhalA grAmadakSiNAmUrtinA 12-14 vistAra jotAM tema ja temane maLela kArya kartAonA sAtha ane sarakArI tema ja binasarakArI keLavaNIkArAnuM AkarSaNa jotAM ema kahI zakAya ke naI tAlImanI dRSTie atyAre jyAM jyAM kharuM kAma thaI rahyuM che temAM grAmadakSiNAmUrtinuM sthAna agatyanuM che. bhAvanagara ane AkhalA e bannemAM sthAnabheda kharo, paNa keLavaNI ane zikSaNano AtmA te eka ja. UlaTuM, bhAvanagara karatAM skhalAmAM e AtmAe naI tAlImanA saMskAranA puTa maLavAthI lAkakalyANanI dRSTie bahu vikAsa sAdhyo che, ema mane cokhkhu lAge che. AMbalAnA 12-14 varSanA e anubhava-paripAkanA maLe nAnAbhAIne lekabhAratI grAmavidyApITha zarU karavAnuM svapna AvyuM ane te mUrta paNa thayuM. AvuM svapna mUrta tyAre ja thAya ke jo dhArelA gaNyAgAMThayA paNa sAthIe maLe. nAnAbhAI ne evA ziSyA ane sAthIe maLyA. AnI cAvI zemAM che te paNa A sthaLe jANI levuM ghaTe. kAI paNu mANasa mAtra pustaka lakhI ke bhASaNo ApI samatha kAryakSama mANasAnI para parA pedA nathI karI zakatA. gAMdhIjIe Azrame UbhA karI kunehapUrvaka calAvyA na hota te Aje temanI tapasyAne jhIlanAra jvate che tevA varga paNa hayAtImAM na hota. nAnAbhAIne paNa e cAvI prathamathI ja lAdhelI. emaNe dakSiNAmUrti sAtheja chAtrAlaya zarU karyuM ane AzramajIvananA pAyo nAkhyo. e ja jIvanamAMthI temane keTalAka sAthIo maLI gayA; ane te AMbalAnI yAtrAthI saNesarAnI yAtrA lagI kAyama che. A rIte nAnAbhAIe thADAka paNa suyogya cetana-graMthazva nirmANa karyAM, je Azrama vanane AbhArI che. kAI paNa saMsthAe prANavAna rahevuM hoya te saMsthAnA sthApaka ane mukhya javAbadAre te saMsthAne teja apatA rahe, vikasAvatA rahe, evA ziSya Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 822 ] darzana ane ciMtana nipajAvavA ja joI e huM samajuM chuM ke nAnAbhAIe evI nAnI pa dIpamALA prakaTAvI che. * nAnAbhAI nAmamAM nAnA che; AtmA judo ja che. tethI ja dakSiNA mUrtinA mudrAlekhamAMnu A pAda temane lAgu pADavAmAM thAyatA jou chuM ! vRddhA: ziSyA muThyuM vA nAnAbhAI sittera vaTAvyA pachI paNa yauvana na anubhavatA hAta to kadI teo lAbhAratI grAmavidyApIThuM sthApavA ane calAvavAnA vicAra ja karI na zakata. . A dezamAM aneka maThe ane AzrameA zatAbdI thayAM peTI darapeDhI cAlyA Ave che. jyAre prajAne kaLavaNIthI pApavA UbhI thayelI saMsthAo thoDA ja vakhatamAM kAM teA veravikhera thaI jAya che ane kAM to niSprANa khanI rahe che. enuM zuM kAraNa? e paNa vicAravuM Te. mane ema lAge che ke zikSaNa ane keLavaNInI saMsthAone janma ApanAra tema ja tene poSanAra potAnI pAchaLa suyogya ziSyaparaparA UbhI nathI karI zakato, ane AvI saMsthAnA sAtatya tema ja vikAsa mATe anivAya rIte jarUrI evI cAritrabuddhinI niSThA keLavI nathI zakato; tema ja navAM navAM Avasyaka khaLAne jhIlavA jevI Avazyaka pradAnAM bIjo ugADI nathI zakatA. jo A vicAra sAcA hAya tA keLavaNIkAroe saMsthA sthApavA ane calAvavA sAthe A muddA tarapha paNa dhyAna ApavuM ghaTe. navAM khaLAne vivekapUrvaka jhIlavA sAthe nAnAbhAI e keTalIka suMdaratara prAcIna prathA paNa sAcavI rAkhela meM anubhavI che. enu eka udAharaNa Atithyadhama . pacIsathI vadhAre varSa thayAM haze. bhAvanagaramAM chAtrAlaya samelana hatuM. tenI badhI vyavasthA, je chAtra-saMcAlita hatI, te tA suMdara hatI ja, paNa ame keTalAya mitrA ravAnA thayA tyAre nAnAbhAI dareka mATe Trena upara bhAtuM laI vaLAvavA AvyA, ema to me mArA kuTuMba, gAma ane sagAMomAM bhAtAnI prathA joyelI, paNa jyAre eka saMsthAnA saMcAlaka ane temAMya mAvaDI bhAtuM laI mahemAnane vidAya karavA Ave tyAre navAI jarUra lAge. ame badhAe kahyuM, * ahIM Atithya eku thayuM che ke vadhArAmAM bhAtuM?? nAnAbhAI kahe, nA, rastAmAM khAvuM hoya te dharanI vastu zAne na vAparIe? ane A prathA mane sArI paNa lAge che.' ityAdi. huM te A sAMbhaLI vicAramAM paDI gayA. bIjo prasaMga : gujarAta vidyApIThamAM samelana hatuM. kuLanAyakapade nAnAbhAI ane kuLapatipade khApujI. samelana vakhate rasoDe * Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kharI keLavaNIkAra [ 80 jamanAra mATe kupane kADhelAM. jamavuM hoya te kupana kharIdI le. dhaNA mahemAne bahAragAmanA ane keTalAka dUra zaheramAMthI AvelA. te paNa kupana kharIde. bharIsabhAmAM nAnAbhAI e dhrUjate kahe kahyAnu Aje paNa mane smaraNu cheH emaNe kahyuM, huM A kupanaprathAthI dhrUjI jAuM chuM. 'emane gujarAtI agara saurATrI Atithyapriya AtmA kAMI juduM ja * vicAre. . vyaktigata, saMsthAgata ke samAjagata anyAya sAme UkaLI UDI tenA virodha karavAnI temanI makkamatA jevI tevI nathI. thoDAka dAkhalA ApuM : gayA DisembaramAM huM saNAsarA Avele. gAma vacce ame UbhA hatA tyAM eka jaNa nAnAbhAI pAse kAMIka dAda meLavavA ke lAgavaga lagADAvavA Avyo. teNe sAMDhIDA mahAdevanI jagyA tyAMthI na pheravAya ane navuM adhAtuM taLAva te jagyAne AvarI na le evI leAkeAnI ane grAmajanAnI vatI mAgaNI karI; joke sarakAre tA mahAdevanuM navuM maMdira ane enI pratiSThA e badhu karAvI devAnuM nakkI kareluM. pelI vyaktinI vAta sAMbhaLI nAnAbhAI tADUkayA : huM lokeAnA hitanI dRSTie mane je yogya lAgaze te kahIza. tamArA mahAdevane tame jANeA. mAre e sAthe ane tamArI sAthe kazI levAdevA nathI. '-ityAdi. nAnAbhAI jevA dhArmika mANasa ema kahe ke tamArA mahAdevane tame jANA, tA mArA jevAne navAI to thAya ja, paNa meM jyAre satya nA jANI tyAre nAnAbhAInA puNyaprApa pratye AMdara janmyA. vAta e hatI ke je mANasa dAda meLavavA Avela te pote ja maMdiranA mahaMta hatA, mahAdevane nAme potAnA mULa aDDo jamAvI rAkhavAnI vRttivALe ene leAka ke grAmahitanI paDI ja nathI, mAtra leAkAne nAme calAvye rAkhavu eTaluM ja, bhAvanagaramAM dakSiNAmUrti hatuM, tyArane bIjo eka prasaMga paNa yAda Ave che. eka taruNa zikSakane naitika ane cAritrIya nakhaLAI ne kAraNe chUTA karyo, paNa keTalAka zikSakAe tenA vidAyamAnamAM meLAvaDA karavAnuM vicAryuM. nAnAbhAI te jANa thaI, temaNe tarata ja sahukA kartAne jaNAvI dIdhuM ke Ave! kAI meLAvaDA saMsthA taraphathI yojAya e aNudhAtuM che. te evuM thaze teA huM rAjInAmuM ApIza. emanI A makkamatAthI zikSakAnuM valaNa badalAyuM ane temane kAMIka sAna AvI. tethIya vadhAre Azraya ane sammAna upajAve evI makkamatAne dAkhalo hamaNAM ja chellA ' saMskRti" aMkamAM prasiddha thayA che. te A rahyoH nAnAbhAI kALe eka nAnakaDA mahetAjI; ane kadAca trIze paNa paheAMcelA nahi. kAI lAgavaga nahi, sapatti nahi ke Ijo kAI mAbheA nahi. A Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ darzana ane ciMtana dazAmAM paNa temaNe mahArAjA bhAvasiMhajInA anyAyI pagalA sAme makakama pagaluM bharyuM. je kALe rAjAo Apakhuda te kALe tevA ja eka rAjavInA rAjyamAM vasanAra sAdhAraNa darajAne mahetAcha rAjyanA zirachatra jevA rAjAne cakhecokhkhuM ema saMbhaLAve ke tame je rIte mArI pALelI traNa pagI kUtarI meLavavA johukamI kare che tene huM vaza thanAra nathI, tyAre samajAya che ke kharuM brahmANateja e zuM. chevaTe zANuM mahArAjAne pitAnI bhUla samajAI ane e nAnakaDA mahetAjI pratye teo AmanyAthI varyA. dharma ane nyAyanA pakSapAtanI makkamatA e ja jIvanamAM anekamukhI tejakiraNe prakaTAve che. ekAda vadhAre romAMcaka dAkhale vAMcanArane preraNA Ape te hAI TAMkuM chuM. kAThiyAvADamAM dhADapADu khUnI gemale hamaNAM ja thaI gaye. eNe AMbalA gAmanA paTelanI tumAkhInI khabara levA AMbalA gAma bhAMgavAnuM nakkI karyuM. lekene jANa thaI samI sAMje pitAnA sAthIo sAthe bharI baMdUkothI sajja thaI te AMbalA gAma upara trATakavA nIkaLyo. jANa thavAthI nAnAbhAI temanA sAthI mULazaMkara sAthe mAtra pitiyuM paherI hAthamAM lAkaDI laI saMsthAne daravAje UbhA rahyA. pAse raratA uparathI pasAra thatA pelA gemalAne paDakAryo. eNe paNa sAme paDakAra karyo, "ke?' javAba maLyo, "nAnAbhAI." pele kahe, "nAnAbhAI, tame nAsI jAo. tamArI saMsthAmAM nathI AvatuM. huM te AMbalAnA paTelanI zekhI maTADavA jauM chuM.' nAnAbhAIe ThaMDe kaleje paNuM makakamatAthI kahyuM ke e na bane. pahelAM tuM mane ThAra kara, pachI ja AgaLa vadhI zakAze. chevaTe gemale go. emane ghera te ja vakhate gayo. moDe sudhI beThe. a. sau. ajavALIbenanA hAthe jame ane chevaTe vacana ApIne gayA ke AMbalA Adi cAra gAmamAM huM kadI dhADa nahi pADuM. A kAMI jevItevI sAdhanA che? AvuM te ghaNuM ghaNuM kahI ane lakhI zakAya, paNa maryAdA che. "ghaDatara ane caNatara"nAM 16ra pAnAM atyAre sAme che. bhAre teTalA uparathI ja jaladIne kAraNe atyAre samApana karavuM joIe. chevaTe huM eTaluM ja kahIza ke "ghaDatara ane caNataranuM pustaka dareka kakSAnA adhikArI vAcakane bhAre preraNAdAyI bane tevuM che. je dhyAnathI samajapUrvaka vAMcaze enA jIvanamAM samajaNa ane utsAhanI navI lahera prakathA vinA nahi rahe. enI bhASA nAnAbhAInI AgavI che. emAM kAThiyAvADI, khAsa karI gohilavADI, taLapadI bhASAne raNake che. lakhANuM evuM dhArAba ane pAradarzaka che ke vAMcatAveMta lekhakanuM vaktavya sIdhesIdhuM sparza kare che ane gAMdhIjInI AtmakathA yAda Ape che. je * zrI. nAnAbhAI bhaTTanI AtmakyA "ghaDatara ane caNatara nuM puravacana.