Book Title: Kalyan 1961 01 Ank 11
Author(s): Somchand D Shah
Publisher: Kalyan Prakashan Mandir
Catalog link: https://jainqq.org/explore/539205/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ varSe 7 aMka 11 vIra sa', 2487. * vi. saM. 2017 " jAnyuArI 1961 dezava | -6 taMgI: somacaMda DI. zAha 920 >> Dow- se? = C va dharma, samAja,sAhitya ane saMskAranuM adhatana mAsika , dha Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lekha ughaDate pAne H kAyA palaTa : vaidya mehanalAla cu. dhAmI kAnajI matanI samIkSA : 5. zrI sUracaMdrajI DAMgI zrI sammetazikharajI mahAtIrthaMnI ati prAcInatA : mA dazA samAcArasAra : lekhaka pRSTha sa. 801 803 805 jaina darzananA kama vAda : zrI khukhacaMda kezavalAla zirAhI 813 verAyelAM vicAraratnA : pU. pa, zrI kanakavijayajI ga, rAmAyaNanI ratnaprabhA : zrI priyadarzana. samyagadarzana : zrI matalAla saghavI manana ane ciMtana : rA. zrI vallabhadAsa neNazIbhAi kuladIpaka : zrI sUrya zizu ArAgya ane upacAra : vaidyarAja kAMtilAla devacaMda zAha 841 vinAzanAM tAMDava : pU. su. zrI nityAna'dhruvijayajI ma. manana mAdhurI : sasAra cAlyuM jAya che. : zrI sametazikhara mahAtithanI B 5. zrI prabhudAsa mecaradAsa pArekha 809 zrI vima vaghu me, cu. dhAmI pratiSThA muhurta : pU. su. zrI muMdrasAgara 818 821 829 831 833 845 850 853 861 saMkalita 864 upacAgI sUcana kalyANu' nI phAIlA have juja che 1lA traNa varSanI phAileA maLatI nathI varSe 4 thI 16 sudhInI maLe che. dareka phAilanA rUA. 5-50 kharca alaga. kalyANa mAsIkamAM gItA, stavana, padyo ke kAnyA levAnA niyama nathI. lekhe paNa kAgaLanI eka bAjue lakhIne mAkalA, 'samAcAra sAra' vibhAgamAM dareka dhArmika samAcAro TUMkamAM levAya che teA samAcArI ane teTalA muddAsara ane TUMkA lakhavA patravyavahAra ke manIorDara karatI vakhate grAhaka na khara acUka lakhave. ** lavAjama purU thaye Apane khabara ApavAmAM Ave che te DhIla karyA sivAya lavAjama sanIe rathI mekalI ApavuM. vI. pI. thI nAhaka daza AnAnA vadhu kharca Ave che. * navA deza grAhaka manAvI ApanArane 'kalyANa' eka varSa *ii meAkalAvAze. TAITala peja upara chApavA mATe tInA phATAe ke bleka sArA hoya te ja mekalavA vinati che. AphrikAmAM vI. pI. thatu nathI teA lavAjama purU thayAnI khabara apAya che. krosa sivAyanA peTala Ara ke manIorDarathI lavAjama mekalI vinati che. ApavA 83 aka na maLyAnI pharIyAda 28mI pachI karavI. dareka aka aMgrejI mahinAnI 20mI tArIkhe pragaTa thAya che. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ u gha Da te pA ne pasAra thai rahyuM che. isunu 1990 muM varSa vidAya thayuM, ne 11 mA varSoMnuM prabhAta yUpa ke ezIyAnA pratyeka dezanI paristhitinA vicAra karatAM spaSTa che ke, vItelA varSa daramyAna vizva kevaLa bhAre taMgadilInI vaccethI ja AphrikAnA dezo kAMgA, AljIrIyA, lAosa, ityAdi hajI bhArelA agninI jema yudhdhanA dAvAnala vacce zekAi rahyA che. teja rIte yuropamAM amerikA, raziyA, phAMsa, jarmana ke IMgleDa A badhA yurApanA meTA rASTro Aje eka yA khIjI rIte azAMti, avizvAsa tathA ahaMbhAvanA aniSTothI gherAi rahyA che. cIna, jApAna, ijIpta ke irAna, nepALa ane sIlAna, khamAM ke aphaghAna A ezIyAI deze paNa zAMtinA krama laI zakatA nathI. jagatanI cAmera A rIte Aje te| azAMti, avizvAsa tathA vaimanasyanA Ataza bhaDake baLI rahyo che. ugI gayuM che. rIte jaNAI Ave thayA taMgadilI vadhatI ja mUkavAnI udAravRtti hoya vaLatararUpe kevaLa mAhya ezIyA ke yurepamAM bhArata ane paDakhenA pAkIstAna vacce paNa Aje varSo rahI che. bhAratanI game teTalI te viSayamAM zubha niSThA ke namatuM chatAM pAkIstAne bhAratanI sAthe tenAM saujanya ke zubha niSThAnA upacArathI paNa sajjanatA dekhADI nathI. ulaTuM; deza ke paradezamAM; bhAratanuM ghasAtuM khelavAmAM shejapaNa teNe kacAza rAkhI nathI. eja rIte bhAratanI sAthe lAlacIne paNa peAtAnI rIcha prakRti avAra-navAra atAvyA ja karI che. bhAratanI sarahada parA hajArA mAilanA vistAra teNe pacAvI pADayA che. chatAM cAra keTavAlane daMDe te rIte te lAla cIna bhAratanI sAthe vAreja tahevAre dAMta kacakacAvI rahyuM che. bhAratanA sattAdhIze e te pAtAnuM saujanya tene yuneAmAM dAkhala karAvavA mATenA prayatno dvArA paNa darzAvela che. A badhI AMtararASTrIya nIti ane rItimAM bhAratanAM vartamAna taMtravAhakonI sAthe eTale ApaNane matabheda nathI. paNa bhAratanA sattAdhIzo bhAratanA dhArmika tathA sAmAjika praznAmAM je rIte mAthuM mAre che, ne aneka prakAranA iugye navA ne navA kAyadA dvArA bhAratIya prajAnA vyakitagata ke samaSTigata svAtaMtrya para, tenA adhikAra para je hastakSepa karIne atyAcAra karI rahyA che, tenI sAme amArA namra chatAM makakama virodha che. dharmAdA TrasTa ekaTa, ka|DakhIla, ityAdi kAyadAe kevala bhAratanI amuka ja prajA para lAdavAnA je prayAseA vamAna koMgresI taMtra dvArA thai rahyA che, te potAne bInasAMpradAyika kahevaDAvanAra sattAne kadI zele kharA ? taduparAMta je dhAra hiMsA Aje bhAratanA prAMte prAMtamAM irAdApUrvaka vadhAravAmAM AvI che, leAkeAne anAja khAvAnuM baMdha karAvIne ' mAchalA vadhu khAo' 'mAMsa vadhu khAe' tathA 'iMDA vadhu khAe ' nA pracAra Aje koMgresanA taMtramAM je rIte thaI rahyo che, te peAtAne ahiMsaka mAnanArI sarakAra mATe keTa-keTale vadhatA vyAghAta jevuM che! Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have najIkamAM cuMTaNI AvI rahI che. bhAratIya saMskRtinA premI prajAjanoe pitAne mata kone Apa ne kone nahi Ape te have nakakI karavAnuM che je tame ahiMsA tathA bhAratIya saMskRtine prANasamA tapa, tyAganA Adarzane dharma tathA dharmanA prANabhUta pApa-puNyanI phalephIne mAnatA ho te bhalabhalA camarabaMdhIne paNa tenAthI virUddha vartana karanAra pakSane umedavAra hoya te nA pADI deze! mata e ApaNI pitAnI pavitra tathA svataMtra milkata che, mUDI che; tene kema kharacavI? kayAM kharacavI? ne kevI rIte kharacavI? temAM ApaNe sarvataMtra-ravataMtra chIe! je, je, bhUlatA nahi, tamArA matadvArA, tamArI AMgaLI uMcI thavAthI cUMTAIne khurazI para beThelAo, ghera hiMsA asAMskRtika tathA adhAmika ta ItyAdine je pracAra kare te badhAyanI javAbadArI tamArI che, te khyAla rAkhIne AgAmI cUMTaNI jaMgamAM tamAre mata ApatAM vicAra eka naDi eka vAra karajo ! hamaNAM tAjetaramAM vasati gaNatarI bhAratamAM thanAra che, jAti ke dharma tarIke tame jaina che, e khyAla rAkhIne tamAruM nAma jaina tarIke seMdhAvaje! bhUlaze nahi; AjanA rAjyataMtramAM tamAre jena tarIke dareka sthaLe ubhA rahevAnuM che, e hakIkatane kadi bhUlaze nahiH tame jaina che, ne jaina tarIke AjanA svataMtra bhAratamAM jIvavAmAM gaurava leje! je pitAne bahu udAravAdI kahevaDAvIne bhAratIya kahevaDAvavA dvArA jaina tarIke kahevaDAvavAmAM saMkucitatA mAne che, teo bhIMta bhUle che. yAda rAkhe ! tamArA vyAjabI adhikAra, nyAyI mAgaNIo tathA tamArUM gaurava ane tamAruM vyaktitva AjanA rAjyataMtramAM tamAre sAcavavuM haze te tamAruM nAma noMdhAvatI vakhate tame jaina tarIke tamArI oLakhANa Apaze. tame sarva pahelA jaina che, e hakIkatane pharI pharI yAda rAkhaze ! A ane AnA jevA aneka praznamAM samAjane aneka rIte mArgadarzana makkamapaNe ApavAnA amArA uddezane anurUpa ame pragati karatA rahIe te mATe tamArA sahakAranI tathA tamArA AtmIyatApUrvakanA mamatAbhAvanI ame apekSA rAkhIe chIe! amArA aMtaramAM haMmezane mATe eja eka bhAvanA ramI rahI che, "vimatu sarvajJAta:' jagatanA sarva kaI AtmAonuM sarvatra sarvadA sarvarIte kalyANa he, maMgala hai, ne zreya he, kalyANanI A bhAvanA kalyANa' nA pracAra dvArA saphala bane ! eja eka zubha kAmanA! kalyANa mAsikanI 3600 nakala pragaTa thAya che te ApanA dhaMdhAnI jAxkha ApI sahakAra Apaze. jAhera khabaranA dara 1 mAsa 3 mAsa cha mAsa bAra mAsa 1 30, 75, 125, 200, lakho. 1/2 20, 50, 75, 12pa, kayA prakAzana maMdira 154 13, 30, 50, ( 75, pAlItANA 58 8 20, 30, 50, (saurASTra) Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (9 varSa : 17 -- ( hAla kAyA-palaTa vaidyarAja, zrI mohanalAla cu, dhAmI bhAratavarSanI kAyA palaTI rahI che. udyogo vadhI rahyA che; bekArI paNa vadhI rahI che. jazekhanAM sAdhananI vipulatA jhaLahaLI rahI che-vyabhicAra, baLAtkAra ane ke jAtIya vikAranI bhUtAvaLa paNa jAgI rahI che. - gAmaDAone vikAsanA vAghA paherAvAI rahyA che.. grAmajIvananI nirdoSa mastInI 2. lehI niMgaLatI kAyA para. dAkatare davAkhAnAo ane davAo DhagalAbaMdha vadhI rahI che. janatAnA Arogya chuM ne reganI bhUtAvaLa paNa bhasI rahI che. & chUtAchUtanA bhedabhAvane dezavaTa maLI rahyo che......mAnavI mAnavI vacce prema ane vAtsalyanI je gAMTha hatI te tUTI rahI che. che lekajIvanamAM bhautika sukhanI eka na mITAvI zakAya evI pipAsA tAtra banI ja rahI che. e sukhane pahoMcI vaLavA khAtara cerI, lUMTa, bheLaseLa ane dagAkhorI paNa vadhI rahI che. 23 anekavidha kAyadAo kevala lekakalyANanA pAyAne majabUta rAkhavA khAtara divase divase vRddhi pAmI rahyA che ane sAthe sAthe kAyadAmAMthI utpanna thatA jhaghaDAo nyAya( maMdiranA pagathIye kalarava macAvatA hoya che. dezanI kAyA palaTI hI che. gaIkAle zuddha ghI, cekaDuM dUdha, cekakhI chAsa ane cakakhuM anAja vagere dravya vipula pramANamAM sahelAIthI prApta thatAM hatAM; Aja zuddha ghInI soDama paNa leke bhUlavA mAMDyAM che...paradezI pAvaDaranA dUdhanI gaMgA zarU karavAmAM AvI che...garIbanI che) chAsa garabe kharIdI na zake eTalI kiMmate vecAtI hoya che, cekhA anAjamAM moTI che bheLaseLa cAlI rahI che. -- A rIte dezanI kAyA palaTI rahI che. nAnA gAmaDAMo e gAmaDAMnAM sAdAM jhuMpaDAo, e sAdA jhuMpaDAomAM dhabakatAM 4 3 nirdoSa jIvana. A badhuM Aje eka svapna banI cUkela che. Aja meTAM makAna ne jhAka- ka ( jhamALa pAchaLa mAnavInuM samagra mana parovAI cUkayuM che. (c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c) ses (c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c) Exe(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c)(c) Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 00000 *e , 00...4 0000 000 % 0% 0. 4 O tyAga e A dezane pAyAne Adarza hatuM. tyAgIne janatA mastaka namAvatI hatI. je Aja vadhAremAM vadhAre luccAI pacAvI janArA mANasane loko vaMdanA karatA hoya che. satya khAtara marI phITavuM, vacana khAtara phanA thaI javuM evA prAcIna kALanA gAMDapaNuM (!) nA sthaLe AjanuM vaijJAnika DahApaNa pitAnuM sthAna laI rahyuM che. A hApaNane mukhya hetu eka ja che...satyanAM lebAsamAM asatya goThavavuM. vacana ApavA ane kadI tenuM pAlana na karavuM. A dharatInI kAyA palaTI rahI che! satI nArIne jIvana e ApaNuM gIta hatuM, jIvataranuM pratika hatuM. Aja vAroSitAo ane naTa-naTIonAM jIvanamAM chupAyelI madaghelI phema ApaNuM jIvananuM 8 maMgaLa banela che. satIo karatAM naTIonI pUjAmAM ApaNI manovRttine vadhAre AnaMda prApta thAya che. rAmarAjyanuM vacana gAMdhIjInI kabaramAM daTAI gayuM! kalyANarAjanuM vacana paMDitajInA paga taLe chuMdAI gayuM! ane samAjavAdI samAjaracanAnuM nATaka hajI trizaMkunI dazAmAM ja paDyuM che! A mATInI kAyA palaTI rahI che. jJAnanI ArAdhanA A bhUmi para eka kALe gujatI hatI. ane ene ArAdhaka ke saMsArane sadAye zAMti Ape e taiyAra thata...kAraNa ke jJAnanI ArAdhanAne hetuM hatuM ? Atmadarzana. Aja paNa jJAnanA nAmanI virATa ArAdhanA thatI dekhAya che. bIjI gujarAtI bhaNato nAnuM bALaka paNa pite be na upADI zake eTale kacare daphataramAM bharIne jJAnanI ArAdhanA mATe deDate hoya che. ane A deTa mAtra zALAo puratI maryAdita nathI. yuropa-amerikA paryata A deTa laMbAtI hoya che. pharaka mAtra eTale ja che ke gaI kAlane hetu AjanI ArAdhanAmAM rahyo nathI. AjanI ArAdhanAno hetu che kevaLa bhautikasukha! kevaLa piTa bharavAnI paLe jaNa! kevaLa mananA vilAsane piSavA khAtara pahoMcI vaLavAnI zakti! kAraNa ke Aje dezanI kAyA palaTa thaI rahI che. ane A kAyApalaTa te rASTranI pragati che, agati che ke adhogati che. ene vicAra karavAne paNa keIne avakAza nathI. kevaLa kAyApalaTa ! mAnavInI nahiM....mAnavInA mananI! dharatInA hIranI nahiM...dharatInA mALakhAMnI mAtra kAyApalaTI ka 07 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kAnajI matanI samIkSA 5. zrI sUracaMdrajI DAMgI jainadarzananA vyavahAra tathA nizcaya baMnne sApekSa mArgonuM ekAMta khaMDana karavApUrvaka puNyatattvanA tathA nimitta kAraNonA sApha nakAra karanAra ane ekAMta niyativAdane kadAgrahapUrvaka pracAranAra nUtana sAnagaDhI paMthanA sthApaka zrI kAnajI bhatanI taTastha samIkSA a huM prasiddha thAya che. paryuSaNA vizeSAMkanAM peja 379 para prasiddha thayela prathama haptA pachI lekhanA bAkInA bhAga ahiM prasiddha thAya che. dravyanA tenA saDaja traNe kALamAM rahenAra svarUpanI apekSAe vicAra karavA te nizcaya dRSTi ane anya nimittathI astitvamAM AvelA ane tethI karIne kiMcitkAlIna rahenArA evA vaibhAvika svarUpanI dRSTie tenA vicAra karavA te vyAvaDArika dRSTi che. jema ke vaikAlika yA svA bhAvika cetanAnA svarUpanI dRSTie AtmatattvanA vicAra karavA te nizcaya dRSTi che ane ka sayAganita apUrNa mati Adi jJAnAnI dRSTie temaja kASAyaka bhAvAnI apekSAe AtmatattvanA vicAra karavA te vyavahAra draSTi che e banne prakAre padArthanu nirIkSaNa e sabhyagUdaza na che. (lekhAMka : bIte) vyavahAra anekAMta tattvajJAnanI draSTie upAdeya nathI, paraMtu heya che. bhUtA nathI paNu abhUtA che, sat nathI paNa asat che, svajAva nathI paNa vabhAva che, vAstava nathI paNa avAstava che. anupacarita nathI paNa uparita che. AnAthI tadana viparIta nizcaya che. A annene AvI rIte mAnavA eja samyagdarzana che. (6) samIkSA-vastunA nirUpaNamAM jyAre bheda sRSTi pradhAnapaNe hAya, tyAre te vyavahAranayanA viSaya bane che, ane jyAre temAM male. dagAmI valaNu pradhAna ane, tyAre te nizcayanI paMktimAM Ave che. dA. ta. dravya-guNanA, drabya.. paryAyanA temaja dravya-dravyanA bheda pADI vicAramati-zruta karavAmAM Ave tyAre e vyavahAra dRSTi che. ane dravya sAmAnyanA koipaNa bheda pADayA vinA vicAra karavAmAM Ave tyAre e nizcaya dRSTi che. kevaLa caitanyanA jJAna-darzana Adi guNNAnA ke pAMcAnA bheda pADayA vinA vicAra karavA te nizcaya dRSTi ane jJAna dazana AdinA bhe pADIne vicAra karavA, e vyavahAra dRSTi che, e banne dRSTie tattvajJAnamAM sarakhI Avazyaka che. e banne dRSTiothI tattvane jovu e samyagdarzana che. 2 aubhAvika ane apUrNa chatAM jaina mata pramANe Adi jJAnAe vAstavika hAI anuparita che. ane lIpa, pAthI, lekhinI jevA sAdhanene jJAna kahevAmAM Ave te upacati che. A uparathI joi zakAze ke vyavahAra nayamAM badhA ja viSaye asat-abhUtA ke ke mithyA koTinA nathI. jaina graMthAmAM ghaNe ThekANe nizcaya nayane bhUtA ane vyavahAra nayane abhUtA kahyo che. A be zabdo ajANune bhrama utpanna kare tevA hovAthI tenI thoDI spaSTatA karavI jarUrI che. bhUtAnA a sat ke paraane abhUtAnA a asat ke apa mA Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 806: zrI kAnajI matanI samIkSA : ramAI karavAmAM Ave che. have prazna e che ke ane nirapekSa mAnavAthI kaI paNa kAryamAM asathI zuM samajavuM ? ane eka artha heya-upAdeyane viveka rahetuM nathI. che "micchA' arthAta je sarvathA astitvamAM nimittane kAryanI utpattimAM sahAyaka na nathI. jema jhAMjhavAnAM nIrane AbhAsa ane mAnavAnA kadAjhathI pratyakSa anubhavanuM ekAMte bIne artha che je aMtima sat yA paramArtha khaMDana thAya che. nathI.' upara nirUpela vyavahAra nayanA badhA ja viSaye "mithyA' arthamAM asat na kahI zakAya, pravRttirUpa cAritranA mokSamArgamAM nirapekemake te AbhAsika na hatAM kaIne kaI rIte kSatA mAnavAnA kadAgrahathI vyavahAra-cAritranI astitva dharAve ja che. mATe te ekAMte avA- upAdeyatAnuM ekAMte khaMDana thAya che. stavika, upacarita ke asatuM nathI. bariMga pavitra kAraNane mokSanA sAdhana e rIte nizcaya ane vyavahAra e anekAMta na mAnavAnA kadAgrahathI dravya hiMsA ane tatvanI ja be bAjuo che. emAMthI eka paNa abhakSyabhakSaNa Adi duvyasanane choDavA pratye bAju tyajI devAthI bIjI bAju beTI banI ekAMte-upekSA thAya che, tethI svachaMda vRttine jAya che. pioSaNa maLe che. vyavahArathI nirapekSa e nizcaya pite ja tyAgI munione karelA vaMdanAdine mokSanizcayAbhAsatAne prApta thAya che. ane tethI mArganA kAraNarUpa na mAnavAnA kadAgrahathI vinaya asat , abhUtAtha, upacarita ke avAstavika guNane lepa thAya che. tethI jene saMskRtinA banI jAya che. mULamAM ja kuThArAghAta thAya che. AtmAne nizcayanayanA jJAyakapakSanA kadA kAnajI matadeva-gurunI kRpAthI mokSa graha thI ane vyavahAranayanA kAraka pakSane mithyA maLI zake che. vivekapUrvakanA vartanathI tana, mana mAnavathI niyativAdanuM ekAMte piSaNa thAya che. 2 pavitra rahI zake che, saMyamapUrvaka na cAle te zarIra rogagrasta thAya che, kuMbhAra ghaDe banAve gyatAvAdane kadAgraha karavAthI ane karma che, sonI sonuM ghaDI zake che, vagere vagere pakSane mithyA mAnavAthI svabhAvavAdanuM ekAMta mAnavuM. arthAta keI dravya bIjA keI dravyanuM piSaNa thAya che. . kaMI karI zake che, ema mAnavuM te ajJAna che. upAdAnavAdane kadAgraha karavAthI nimitta upAdAna kAraNanI svataMtra gyatAnA kAraNe anya pakSane mithyA mAnavAthI ahetuvAdanuM ekAMte dravya svakIya pariNatithI nimittarUpa banIne paSaNa thAya che. hAjara thAya che, paNa keI dravya keI bIjA - nizcayavAdane kadAgraha karavAthI ane vya- dravyanuM kaMI karI zakatuM nathI. eTale ke dravyanI 1 kaI karI zakatuM na vahAra pakSane miyA mAnavAthI atavAdanuM pariNatinA upAdAna kAraNamAM tenI pitAnI ekAMte pioSaNa thAya che. utpanna thavAnI yogyatA ja che. te utpanna thavAmAM nimitta thanArA dravya pitAnI svataMtra deva-guru-dhamanI bhaktine mekSanuM sAdhana egyatAthI tenI AjubAju hAjara thaI rahe che. na mAnavAthI devapUjAdi gRhasthanA pakkama eTalA mAtrathI te drae bIjA dravyane madada ekAMte aprajanabhUta kare che. karI, utpanna karyuM, ema na kahI zakAya. jema zarIrAdinI kriyAne mokSamArgamAM ahetuka ke mATImAM ghaDAne AkAra levAne guNa che. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kayANa : jAnyuArI, 1961 : 807 ane temAMthI ghaDo thavAne ja che. kuMbhAra te pachI ja putra janma leze ema kahevA tulya che. nimittarUpe pitAnI svataMtra regyatAthI upa- vyavahAra rUpI mAtA nizcayane janma Ape sthita rahe che. tethI te ghaDAne kartA kahI na che, eTaluM ja nahi paNa tenuM pAlanapoSaNa paNa zakAya. pariNAmane prApta thavAvALo kartA, pari kare che. NAmarUpa karma, ane pariNatirUpa kriyA-badhI (9) zrI kAnajImata eka ja dravyanI abhinna avasthAo che. jJAna prabhunI trikALajJatAmAM vizvAsa na hovAthI vasthAmAM AtmA svabhAvane kartA ane ajJAnA- vasthAmAM vibhAvane karyo che, pratyeka vastu svakIya e bhrama pedA thAya che ke amuka samaye amuka dravya--guNa paryAyanI apekSAe anya vastuthI dravyanI avasthA badalavA huM samartha chuM. sarvathA svataMtra che, kaI kaImAM nathI kaMI samIkSA-Arie sApha ane sthira hoya parivartana karI zakatuM ke nathI kaMI preraNA karI te jevI avasthAmAM ApaNe hoIe tevuM barAzakatuM, nathI keIne kaMI lAbha-hAni pahoMcADI bara temAM darzana thAya che. e pramANe sarva zakatuM, nathI janma maraNa karAvI zakatuM, nathI bhagavaMtanA AtmAmAM paNa ApaNe je avasthAe sukha-duHkha ApI zatuM ke nathI ke keIne prayatnapUrvaka pahoMcyA haIzuM tevI avasthA pu. koIpaNa prakAranI madada ke upakAra karI zakatuM. rita thAya che. ApaNI avasthAo sarvajJa prabhunA jJAna anasAra nathI. paraMtu jevI avasthA ApaNI (8) samIkSA-vAcakavarya zrI umAsvAtijIe hoya tevI savajJa prabhanA jJAnamAM pratibiMbita pitAnA sarvamAnya tatvArtha sUtramAM pharamAvyuM che thAya che. jo ema na hoya to prasannacaMdra rAjarSi keTa--"parasparovo vIvAnAma!" paraspara upakAra vize zreNika mahArAjAe pUchelA praznanA uttaramAM kara e jIvanuM lakSaNa che. jo keI jIva keI prabhue cAra vakhata judAjudA javAba ApyA; mATe kaI karI zakato nathI, ema mAnIye te tene badale prathamathI ja prabhu kahI ta ke prasatIrthakaronI tIrthasthApanA ane sAdhuone upa nacaMdra Si mekSe javAnA che. paNa tyAM te deza badhuM nirarthaka Tharaze. "adhira jIvAkobAra SinI je je mAnasika pariNati-avasthAe e sUtrathI te ema paNa siddha thAya che ke jIva badalAtI gaI te te prabhunA jJAnamAM pratibiMbita jIvane upakAraka che eTaluM ja nahi paNe ajIva thaI. ane te pramANe javAba ApyA. paNa jIvane upakAraka apakAraka bane che. AtmA svayaM puruSArtha karavA samartha che ane zrI kAnajI svAmI zubha bhAve ane azubha puruSArthathI ekSaprApti che, te nivivAda siddha bhAve banene heya mAne che. cira ane cakI thAya che ane te paNa nimittAnA AlaMbanathI, dAra vacce jema taphAvata che, tema azubha ane kinta nimitta nirapekSapaNe nahi. zubha bhAve vacce paNa eTale ja taphAvata che. upAdAnanI yogyatA nimittasApekSa ane pariNAme heya chatAM cekIdAranI jema sAdhakane nimittanI yogyatA upAdAna sApekSa che. je rAgAdi aMtaraMga zatruothI rakSaNa karanAra ke rakSa paraspara apekSita na hoya te amuka dravya kSetra, nI sAmagrI prApta karAvanAra bhAvene ekAMte kALa bhAvAdi amuka kAyane anusare che, te bane heya mAnavA, e egya nathI. ja nahi. sarva nimitte sarvatra hAjara thaI jAya vyavahArane abhAva thaze tyAre ja nizcaya ane kAryakAraNubhAva vAdane ja nAza thAya ke je pragaTa thaze ema kahevuM eTale "mAtAnA mRtyu kaI paNa darzanakArane mAnya nathI. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 808: zrI kAnajI matanI samIkSA : (10) zrI kAnajImata jaina paraparAmAM jJAna mATe zvetAMkhara AgamA pramANabhUta nathI, tethI strImukita kevaLIbhuti, ane savastra sAdhupaNAnuM samana thaI zakatu nathI. samIkSA-strInA AtmA paNa saMpUrNa puruSA sevI zake che. eTale tene pazu pUrNa vikAsa prApta karI zake tevuM mana che, prabaLa pAMca iMdriyA che, mahAvrata pAlana karavAnI tAkAta che. te pachI tene mukita prApta karavAmAM khAdhA hoI zake? zuM kevaLI bhagavAna paNa zarIradhArI che, vedanIyAdi cAra kathI yukata hAya che, eTale emane kavaLAhAra grahaNa karavAmAM koi khAdhA hoI zake nahi. pIchI, kamaMDaLanI jema vastro paNa sAdhune sacamamAga mAM Adhaka thaI zake nahi. vAstavamAM duniyAnA pratyeka kattavye jo nilepabhAve karavAmAM Ave teA meAkSanA hetubhUta thai zake che, AdhyAtmika kahevAtAM kAryo paNa Asakti ane ahaMkAra pUrvaka saMsAra hetue karavAmAM Ave te khaMdhananA kAraNa thaI zake che. kharU jotAM anekAMta zAsanamAM kAi paNa dRSTinA ekAMta Agraha karavA te anucita ja che. svArtha ane paramAtha nizcaya ane vyavahAra, vyakti ane samaSTi, upadAna ane nimitta A sane yathAsthAne upayAgI mAnI, tenA vivekapUrvaka sadguupayoga karavAthI ja jIvana ane muktinA sata mukhI AnaMda prApta tha zake che, zrI kAnajI svAmInA paMthamAM nizcaya ekAMte dekhAya che ane vyavahAranA niSedha hAya che. jema paMkhI eka pAMkhathI UDI zakatu nathI, eka page cAlI zakAtu nathI tema eka ja prakAranI dRSTinA kadAgrahathI satyArthInI prApti asa'vita mane che. naukAne kinAre pahoMcIne kRtajJatApUrvaka ja cheADI devAya, tevI rIte vyavahAra tyAre ja chUTe, jyAre nizcayanI pUrNa prApti thaI jAya, sa kama thI mukita maLI jAya. jo pahelethI ja vyavahAra dhake puNyakarmIne heya ja manAvAya te janasamUha nizcaye karIne pApapravRttimAM ja DubelA rahe. kAi jIva koI mATe kaMI karI zakatA nathI' evA upadeza vaDe sa pratye upekSA dAkhavavAnI svAthI vRttine pANu maLaze, javAkhadArInuM bhAna uDI jaze, ceAgya puruSArtha karavAnI vRtti maMda paDI jaze. coga karIe ane syAdvAda sudhAnuM pAna karI sarvAM siddhAMtAnA ApaNe vivekapUrvaka upaajarAmara padmanI prApti karIe, niyativAda ane nizcayavAda ekAMta upadeza karanArA A navIna upagaccha ane tenI dezaprAcInatAnA ekAMtanA Agraha na rAkhatA samInAthI ApaNe sAvadha rahevu joie. navInatA ke cInatAnu sevana karavAthI jIvananA satarmukhI vikAsa thai zake. (saMpU`) O phAinA para vizvAsa nahi e khIsAkAtarU mitro sAthe jatA hatA temAMnA eka vAra vAra khIsAmAMthI ghaDiyALa kADhI joyA karatA hatA. tenA mitre pUchyuM; Ama vAraMvAra zuM jIve che? zuM cAlatI nathI? nA, cAle teA che huM jouM chuM ke te hajI khIsAmAM che ke gaI ?' Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sametazikharajI mahAtIrthanI ati prAcInatA paM. zrI prabhudAsa becaradAsa pArekha-kalakattA zrI sametazikharajI tathane jIrNodhdhAra tAjetaramAM lAkhanA kharce thayo che ne te tItha para A varSanA mAha mahinAmAM mAha vadi 7 nA bhavya pratiSThA mahotsava ujavavAmAM AvanAra che, te prasaMgane anulakSIne A tIthanI prAcInatA tene ItihAsa ityAdi zAstrIya daSTiye AlekhavA paMDitajIe A lekhamAM prayatna karyo che. taduparAMta, A tIthane mahimA temaja tene paricaya paNa ahiM temaNe Apyo che, ne ujavavAmAM AvanAra pratiSThA mahotsavane bhavya banAvavA teo sava kaIne preraNA Ape che, je tarapha ame savarDa koInuM lakSya khIcIe chIe ! [1] meM joyA. kSaNavAramAM te teo A bhUmi upareya A pramANe saMdhapatine lAyaka saghaLAM kAme AvI gayA. karIne bharata cakravatIe mAgadhapatine vidAya karyo. ane pite sura-asuranA saMdhanI sAthe prayANa karI "cAraNa zramaNa bhagavate ja che.' meM oLakhI kAyA. traNa pradakSiNA daI vaMdana karyuM. tyAMthI teonI majala karatAM keTalAka divase sametazikhare AvyA. sAthe sAthe eka Azrama-sthAnamAM gayo, jyAM aneka tyAM paNa bhAratanarezvaranA AdezathI bhAvi vIza tApasa RSio rahetA hatA. tIrthakaronA maMdiranI paMkita vArdhakIrane kSaNavAramAM ' teo paNa tapodhana bhale padhAya ema harSapUrvaka banAvI dIdhI, ane pUrvanI peThe jinezvare gaNadhara kahI sAme gayA, ne beThA. te mahAmunio paNa kAyaane munionuM pUjana karI bharatezvare mAMgaNIne * sarga karI prAsuka bhUmi bhAga upara beThA. mAMgaNI karatAM paNa vadhAre dAna dIdhAM. A sametazikharatIya saghaLAM pApane bhedI meM ane tApasa RSioe pUchayuM. Apa nAMkhanAruM che. enuM eka vakhata pUjana karavAthI paNa pUjya bhamava te kaI tarapha padhAryA ?" mekSapada Ape che. teomAMnA eke pharamAvyuM, ke-sAMbhaLe." te tIrthamAM ATha divasa rahI rAjadhAnI yAdI ame maitADhaya parvatanI najIka zrI aSTApada AvatAM zubhadivase lazkara sahita vinItAnagarI tarapha parvate gayA hatA. tyAM, zrI RSabhadeva prabhunI nivaNa bharatezvare prayANa karyuM". bhUmi pAse bharata cakravatIe te girinA mukuTa samAna eka devamaMdira baMdhAvyuM che. pradakSiNuM daI ame temAM jaya mAhAsya parathI praveza karyo. temAM vaNuM ane mApa pramANenA A zrI kRSNa vAsudevanA pitA jagavallabha biradadhArI avasarpiNInA covIza tIrthakara bhagavaMtanI pratimAjIvasudeva pitAnA pautrAdi kuTuMbIo AgaLa pitAnA onAM darzana karyA, ne parama saMvegapUrvaka vaMdanA karI mahApravAsa (vasudevahIMDI-vasudevanA pravAsa)nI ad- stuti karI, ne tyAM rahyA. bhuta vAta karatAM eka prasaMganI vAta kare che - tyAMthI pAchA pharI ame zrI sametazikhara upara AkAzamAMthI (pheMkAyelo) huM eka meTA kuMDamAM AvyA. tyAM Aja sudhImAM ogaNIza tIrthaMkara prabhu -53, ne temAMthI bahAra nIkaLyo. jamIna upara to mokSe padhAryA che. (A vAta zrI neminAtha prabhunuM AvI meM vicAryuM, "A kayo pradeza haze?" tevAmAM zAsana zarU thayA pahelAM thAya che. tethI naminAtha AkAzamAMthI utaratAM be cAraNazramaNa bhagavaMtane prabhunuM zAsana cAlatuM hatuM. eka pArzvanAthaprabhunuM 2 ba nirvANa A tIrtha upara bAkI hatuM). Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 810 - zrI sametazikharajI mahAtIrthanI atiprAcInatA : para nA teonI nirvANa bhUmine vaMdanA karI tyAM (pachI zrI aranAtha prabhunuM caritra Ave che.) zrI cakrAyudha maharSinI nirvANa bhUmi koTizilAnAM darzana aranAtha prabhu sameta parvate siddha thayA. temanA karavA gayA. jenA upara zrI zAMtinAtha, zrI kuMthunAtha, zAsanamAM (24) cAvIza yugapuruSa sudhInA (12) bAra zrI aranAtha, zrI malInAtha, zrI munisuvratasvAmI deDa munimahAtmAe A keTizilA upara mokSa ane zrI naminAtha tIrtha kara paramAtmAnA zAsanamAM pAmyA che. thayelA ghaNuM ghaNuM aNagAra mahAtmA mokSapada (pachI zrI mallInAtha prabhunuM caritra Ave che.) pAmyA che.' zrI mallInAtha prabhu Aja pavata upara mokSe padhAryA. A sAMbhaLI RSio ane huM khUba AnaMda temanA zAsanamAM (20) vIza yugapu sudhImAM (6) pAmyA. amArI harSita romarAjI sukhAnaMdano anu- karoDa munie tyAM ja (koTizilA upara ja mokSabhava karI rahI. ame vijJapti karI che, je ApanA pada pAmyA. niyamamAM bAdhA pahoMcatI na hoya, to zrI zAMtinAtha (pachI zrI munisuvratasvAmi bhagavaMtanA caritrane prabha ane zrI cakrAyudha maharSinI vAta kahe. Apane aMte eja pramANe zrI munisuvratasvAmi A parvata mukhethI ame te sAMbhaLavA IcchIe chIe.' para mokSapada pAmyA. ane temanA zAsanamAM (3) traNa * maharSie pharamAvyuM-'amane kazIye harakata nathI, karADa muni Ave che naLa karoDa munimahAtmAe e zilA upara mokSapada zrI tIrthakara bhagavatenI ane zrI gaNadhara bhagavaM. pAmyA che. va. pAmyA che. tonI uttama kathAo bhavya jIne AnaMda ApatI | (zrI naminAtha prabhunA caritrane aMte zrI namihoya che. je tame pUchI che. te tamane pUrI kahIzuM. nAtha prabhu (A parvata para mele padhAryA pachI) temanA zAsanamAM (1) eka karoDa munio A zilA (ahIM vistArathI zrI zAMtinAtha tIrthakara prabhunuM caritra kahevAmAM AvyuM che.) upara mekSa pada pAmyA che. jethI tenuM nAma koTi zilA che. chevaTe-zrI zAMtinAtha prabhu zrI sametazikhare padhAryA. tenA "oTi-mistra' tti mArA utta-pujAane 900 munivaro sAthe mokSe padhAryA. (pachI cakAyudha gaNadhara bhagavaMtanuM caritra Ave che. temanA Da-pura-pUrUcA, maMkArA, vaMLIyA, kUvaLIyA cA' gaNadhara zrI cakrAyudha svAmI paNa pachI ghaNuM varSo bhAvArtha- tethI A keTI zilA kahevAya che. vicarI, kevaLajJAna pAmyA. anukrame e paramapavitra mATe te deva-dAnavoe pUcha che. mAMgalyarUpa che. vaMdana koTizilA upara AvIne vItarAga zramanA samUha karavA yogya che. ane pUjavA yogya che." sAthe mokSe padhAryA. ne devoe temano nirvANane mATe ame ahIM AvyA chIe. A tamArA mahimA karyo. praznano javAba pUro thAya che." tyAra pachI-zrI zAMtinAtha prabhunA (32) batrIza ame ane RSioe vaMdanA karI. bahu yugapuruSa sudhInA saMkhyAtA roDa munio A sammata- sarasa sAMbhaLavA maLyuM.' ema vicArI rahyA chIe, aulanI TizilA uparathI niraMtara mekSa pAmyA che. teTalAmAM te cAraNa zramaNa bhagavaMto padhArI gayA.' (pachI zrI kuMthunAtha prabhunA caritranA aMte) zrI (pRSTha 309 thI 348 mAMthI uddadhUta zrI vasudeva hIMDI kuMthunAtha prabhu zrI sametaparvatanA zikhare mekSa bhA. 2 jo) pAmyA. temanA tIrthamAM (28) aThThAvIza yugapuruSo [2] sudhInA saMkhyAtA kreDa munio A kaTizilA zrI aSTApada tIrthanI peThe zrI sametazikharajI upara mokSa pAmyA che. mahAtIrthanI zarUAta Adi-Izvara zrI RSabhadevaprabhunAM Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0. kalyANaH jAnyuArI, 1961 : 811 zAsananA samayathI thayela che. je ke- zrI ajita- saMkhyAtA karoDa munio melamAM gayA. nAtha bIjA tIrthaMkara prabhu pahelavahelA zikharajI (4) zrI sametazikharajI upara pratiSThita karAyelA upara nirvANa pAmyA che. chatAM tIrthanI zarUAta e pratimAjI prAcIna kALamAM paNa hatA, te judA judA pahelAMthI thaI che. ema zrI zatruMjaya mAhAmya sthaLomAM jovAmAM AvatA pratimAjIonA zilAlekha uparathI spaSTa jaNAI Ave che. uparathI samajAya che. * (2) zrI ajitanAtha prabhu 1000 munio sAthe nirvANa pAmyA (5) ATalA kALamAM ghaNAM ghaNAM jIrNoddhAra thayelA hovAnuM saMbhavita che. saMvata 1345 mAM pratiSThA (3) zrI saMbhavanAtha " 1000 sava thayAno ullekha maLe che. tathA tIrthamALAo (4) zrI abhinaMdana " 1000 uparathI musalamAna bAdazAhanA vakhatamAM paNa yAtrALu (5) zrI sumatinAtha " 1000 saMghe gayAnA ane dareka ThekANe tathA zikharajInI (6) zrI padmaprabhasvAmI" 318 yAtrA karyAnA vistArathI ulekha maLe che (7) zrI supArzvanAtha " 500 - (6) zrI pArzvanAtha prabhunA bhakata tarIke pAlaga(8) zrI caMdraprabhasvAmI 1000 janA rAjA prabhunA sevaka tarIke tIrthanI saMbhALa (9) zrI suvidhinAtha 1000 rAkhatA hatA. teonI rAjya mahora zrI pArzvanAtha (10) zrI zItalanAtha 1000 prabhunA nAmanI junA vakhatathI cAlatI Ave che. teo pitAnA gharamAM pArzvanAtha prabhunA pratimAjInI (11) zrI koyAMsanAtha prabhu 1000 pUjA karatA Ave che. daherAsara gAmamAM che. tenI (12) zrI vimaLanAtha " paNa, sArasaMbhALa rAkhatA Ave che. vagere hakI(13) zrI anaMtanAtha " kato sAMbhaLavAmAM AvI che. (15) zrI dharmanAtha " (7) chellI prAtaSThA vi. saM. 1825 Aju(16) zrI zAMtinAtha " bAju caraNa pAdukAo vagerenI thayAnA ulekhe (17) zrI kuMthunAtha " maLe che. pratiSThA karAvanArAonA nAma I. nI (18) zrI aranAtha " noMdha che. paraMtu vistAra thavAthI ApatA nathI. (19) zrI malinAtha " tyAra pachI vi. 2017nA mAgha vadI 7 nA divase tAjetaramAM pratiSThA thanAra che. teno utsava saM. (20) zrI munisuvratasvAmI 1000 2017 nA mAgha zudi 13thI zarU thaze. mULanAyaka (21) zrI naminAtha prabhu 1000 bhagavAnanI pratiSThA karavAne rUA. 116001 eka (23) zrI pArzvanAtha " 23 lAkha sela hajAra ne ekano caDAvo bolIne dhorAjI kula. 20. ra7349 vALA zeTha motIcaMda rUganAthanA putra zeTha aMdarajIbhAI e temanA pitAnA nAmathI parama pUjya upAdhyAyajI -- sattAvIza hajAra traNaso upare ogaNapacAsa. jinaparikara, bIjA keI pAmyA zivapura vAsare. mahArAjazrI kailAsasAgarajI mahArAjanI nizrAmAM zubhAdeza prApta karyo che. zrI padyavijayajI mahArAja kRta bhAsI devavaMdana zrI zAMtinAthaprabhuthI zrI naminAthaprabhu sudhInA (8, keTalAkanI mAnyatA hAlanuM tIrtha zrI 6 tIrthaMkara prabhunA zAsanamAM pAchaLanI peDhIo sudhI tazikharajI tIrtha nathI. paraMtu zrI jagatazeThe 0 108 1000 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 812: zrI sametazikharajI mahAtIrthanI atiprAcInatA : zarU karyuM che." ema kahe che. paraMtu temAM kazuM ja gaNAya. pachI tene mATenA pheMsalA vagere game e vajuda nathI. kema ke zrI gautamasvAmi mahArAjanI te jAtanA sAmAnya mudA game teTalA hoya. devakulikA prAcIna che. te tenI ITa uparathI nakakI thAya che. prAcInakALathI tasue tasu pavitra tIrtha tarIkenA sAkSAta ane jvalaMta pramANe vidhamAna hoya, tene (9) AgaLa jaNAvyA te, prAcIna tIrthaka bAdha koNa karI zake? stavane, tIrthamALAo, sthAnika pramANo zrI Agama ane zAstromAMnA pramANa vagere uparathI (10) tIrthanI AzAtanA TALavA ja zrI saMghane jainadharmanuM A pavitra mAM pavitra tIrtha che. tenA na chUTake girirAjane vecANa levAnI saMjoga anumaMdiro ja nahIM, paraMtu samagra pahADa I I sAra pharaja paDI hoya, teTalA uparathI te tenA karatAM pavitra dharmasthAna tIrthabhUmi che. ane tethI ja zAzvata pahelAM samagra pahADa jenonA tIrtha tarIke nahoto mahAtIrtha zrI zaMtrujaya giri pachInA turatanA kramamAM ema mAnI zakavAne mATe koI nyAya pramANe che ? mahAtIrtha tarIkenuM sthAna zrI sametazikharajInuM nahIM ja brITIzAe veta prajAno mAlikI hakka vyAavei che. mATe A paNa pUjyatama, mahAtIrtha che paka karavA dezI rAjyo ke bIjA pakSakAro dvArA vividha videzIyAnA rAjyakALamAM game tema banyuM hoya, tIrthanI prakAranI tarakIbo karI che. e tarakIbene pramANa AzAtanAnA prasaMgo banI gayA hoya, zikAra vagere mAnIne tene jena saMdhanA saMcAlana nIcenI zrI koIe khelI lIdhela hoya. ulaTA sulaTA paTTA paravAnA jainazAsananI anya dhArmika milkata tarIke nahIM thayA hoya, dastAvejo ane seTalameTa thayA hoya te mAnavAmAM zI rIte badha karI zakAya ? bhAratanA koIvAra nyAya ane dhArmika pavitratAnA rakSaNanA sAMskRtika nyAyane dhAraNe rAjayataMtra sadA dharmataMtranuM mahattvanAM mudAne bAdha karI zakatA hotA nathI. badha sevaka ja rahyuM che. kadiye tenA upara sattA na calAvI karI zake nahIM. bAdhaka gaNavAmAM Ave, te te zake, ane daramyAnagirI na karI zake. mATe paNa te anyAya ja gaNAya. tarakIbo nyAya viruddha ja Thare che. zrI saMgha nyAyI dhArmika hitanA rakSaNa mATe sadA jAgrata ane sAvadha brITIzoe pitAnA vakhatamAM pitAnA svArthone rahe. ane temAM saphaLatA prApta kare, evI ApaNe uddezIne game te karyuM hoya, te kAMipaNa viruddhanA pUrAvA prabaLa bhAvanA rAkhIye. jenuM baLa zrI saMghanA prayAtarIke gaNatrImAM laI zakAya ja nahIM. A keIpaNane somAM baLa preranAra bane che. kabula karavI paDe tevI hakIkata che. dhArmika sthAnamAM paNa Dabala ghAlavAnA AMta- mahAtIrtha pAralaukika hita mATe dharma ArAdhanAnuM - (11) (1) jainadharmanA anuyAyI bhakata tarIke A rika uddezathI pAlagaMjanA rAjyataMtranA saMcAlako mahA sAdhana che. mATe AtmAthI jIva sadA te dvArA vagerene koI brITIza amaladAre zikAra vagere karA dharmanI ArAdhanA karI zake te rIte tenI pavitratA vavA moTI saMkhyAmAM baMdhuka bheTa ApI e raste saMpUrNa rIte TakI rahevI joIe. eTalA ja mATe caDhAvI devAnI tarakIba karI hoya, eTalA uparathI tenuM svataMtra saMcAlana zrI jaina zAsana ane zrI tathA evA bIjA je kAMI banAvo banyA hoya, tethI saMdhanA hAthamAM rahevuM joIe. temAM bIjA koIpaNanI zrI tIrthanI AzAtanA karanArI bAbatone nyAyane sattA ke daramyAnagirI na ja hovI joIe. dhoraNe sthAna ApI zakAya ja nahIM. ne AzAtanAo cAlu rAkhI zakAya ja nahIM. chatAM rAkhavAmAM (2) tathA mahApUjyatama-devAdhideva paramAtmAnA Ave to dhArmika mAnyatA ane svataMtratAmAM Dakha- kalyANakAnA sthAyI smAraka tarIkenA A pavitra sthAno Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : ; jenadaSTie paramANuonI adhyApaka zrI khubacaMda kezavalAla zirohI ( vicAraNuM kalyANa mAM cAlu rahelI A lekhamALA vidvadabhogya banavA sAthe jainadarzananA maulika padArthapudagalo viSe anveSaNapUrvaka tAtvika vicAraNuM rajU kare che. jainadarzananuM tattvajJAna keTa-keTaluM saMgata ane ati sukSma yathArtha prarUpaka che. te A lekhamALAnA vAcakavargane heje samajAya tema che. lekhakane kalyANa" pratye mamatA che. tenA kAraNe teo A lekhamALA tenA hajAre vAcakone saraLatAthI samajAya te rIte lakhIne ahiM jainadarzananuM padArthavijJAna rajU kare che. thAya che. jevI rIte kaI kaI vakhate AkAzamAM dha e eka karatAM vadhu saMkhyA pramANa vAdaLAMo ghaTATopa ekatra thaI jAya che, vividha paramANuone saMmizrita ja heI, te jaththA jAtanA raMge paNa prakAzamAna thAya che. ane te rUpe saMmizrita thavAmAM tenuM saMyojaka dravya ja vAdaLAMne samUha agara vividha raMge kSaNa ane saMjaka vyakti koNa che te samajavuM vAramAM svayaM vikharAI paNa jAya che. A rIte jarUrI che vAdaLa tathA raMganuM saMghaTTana jema svAbhAvika che, tema vargaNAonA pudgalaskanuM saMghaTTana ane jema makAna banAvavAmAM ITAne para vighaTTana svataH yA svAbhAvika ja che. joDavA mATe kaDIyAonI AvazyakatA rahe che, tema skaMdhamAM saMjita paramANuono saMyejaka pudgala vagaNanA kaMdhanirmANamAM parapaNa kaI he joIe, e vicAra manuSyane mANuone saMjaka keI vyakti nahi hovA heje phUre te svAbhAvika che. paraMtu ahIM para chatAM paNa jenadarzanakAree batAvela rakaMdhamANuomAMthI thatA kaMpanirmANamAM paramANuone nirmANanI eka samucita rAsAyaNika vyavasthAne saMjaka keI nathI. te saMjana svAbhAvika viSaya samaja ati mahatvane che. paraMtu te para sarva prakAranI svataMtrAthI paramAtmAe ApelA zrI ApaNuM A bhavamAM ja mahApuNyanA prakarSanA udaye saMdhanA saMpUrNa saMcAlanamAM ja rahevA joIe. prApta thayo che. te ApaNA saunA hArdika umaLakA A be hetanI barAbara saphaLatA mATe A utsava thI A mahAtsava eTalI bhavyatAthI ujavAya ke zrI saMdhe evI rIte ujavavo joIe ke jethI A taraphanI bIjI kalyANakabhUmio tathA viccheda jethI hajAro varSo sudhI tenuM smaraNa tAjAM rahe jevI kalyANaka bhUmione paNa jIrNoddhAra ane ane vakhate vakhata zrI saMdhamAM-tIrthabhakita tathA uddhAra thAya. tathA tIrthonI AzAtanA dUra karavAnI AzAtanA nivAraNanI tamannA zrI saMdhamAM niraMtara tIvrabhAvanA ane jAgRti zrI saMdhamAM sateja thatI jAgatI rahe. jAya. darekanA mana-vacana-kAyA u9lasAyamAna thavA joIe. ane remarAjI vikavara thaI javI joIe. aMtamAM A avasara zrI jainazAsanamAM ane zrI tIrthabhakitamAM hareka rIte nyocchAvara thaI hajAra varSe prApta thAya che. tathA AtmAne te karaDe javAvuM joIe. bhave paNa prApta thAya ke na thAya, paraMtu ApaNane Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 814 : jainadarzananAM kamavAda : samajavA mATe prathama paramANumAM rahela vaNu gadharasa ane sparzenA sUkSma yA nivibhAjya aMzanI samaja hovI joIe. jagatamAM traNe kALanA tamAma varNAdinuM mApa ane ecchAvattAnuM je zAstrIya dheAraNu, jaina darzanakAroe nakakI karI Apyu che, e dhAraNanI samaja mATe kahyuM che ke, amuka vivikSita varNaekanA nAnAmAM nAnA aMza ke jenAthI vAdinI nyUnatA hoi zake ja nahiM, tevA avibhAjya vodinA pramANune 'paricchedgu' kahevAya che. evA amuka paricchedo bhegA thAya tyAre eka vA kahevAya. ane evI anaMta vAnA eka spardhaka thAya. pratyeka pudgala paramANumAM kAipaNa eka va, eka gaMdha, eka rasa ane rUkSa (lukhA) yA snigdha (cIkaNA) e annemAMthI eka tathA zIta (ThaMDA) yA uSNu (unA) e bannemAMthI ema e sparzI tA avazya hAya che. pratyeka paramANumAM amuka ja varNa-gaMdha-rasa ke sparzI sadA kALane mATe zAzvata hoI zakatA nathI. koi vakhata amuka varNAdi hAya tA koI vakhata anya vadi paNa hAya che. jAya che. A rIte pratyeka vaNa, gaMdha, rasa ane paza age samajavu. vaLI ekanA eka vadi paNa sarakhA svarUpe hAI zakatA nathI. kAraNa ke pratyeka varNAdinA jainadarzanakArIe tA aneka peTA bhedo batAvyA che. jemake jeTalI lAla cIjo jagatamAM hoya che te darekanA lAla raMga paNa eka sarakhA ja hoI zake evA niyama nathI. lAlara'ga kahevAtA hovA pratyeka varNAdinA evA spA jagatamAM amuka sakhyAmAM kula che. upara darzAvela lAlaraMganI kaNImAM pANInAM TIpAM krame krame vadhu ne vadhu nAMkhatAM lAlara`ganI camakamAM je pheraphAra thatA jovAmAM Ave che, tenu kAraNa e che ke prathamanA TIpA pramANu pANImAM lAlaraMganA je spardhako hatA te vadhu ne vadhu TIpA pramANu pANI chatAM paNa lAkhAkaroDA ke anata jAtanA temAM vaheMcAi jatAM pANInA pratyeka TIpAmAMthI lAlaraMga jagatanI cIjomAM jovAmAM Ave che. divAla para lagAvelA lAlaraMga zarUAtamAM je camakatA svarUpe dekhAya che, tevuM camakatu svarUpa amuka divasa pachI te lAlaraMgamAM dekhAtu nathI. lAlaraMganA te spA AchA AchA thavA mAMDayA. A uparathI samajI zakAya che kejemAM 'amuka vaCdipaNuM kamI hoya temAM te tevAnA spardhA AchA hoya, ane jemAM te te varNAdinA spardhako vadhu hAya temAM te te vAMane sparzanA aMzonuM nyUnAdhikapaNuM samajavuM. dipaNuM vadhAre hoya. A rIte va, gaMdha, rasa ane te aMza [vibhAga-pariccheda]nI sUkSmatA paNa vicAravI, eka khArIkamAM khArIka lAlaraMganI sukI kaNI eka camacImAM lai tenA upara pANInuM eka TIpu nAkhavAthI pANI lAlaraMganuM thai jAya che. temAM anukrame khIjI trIjI vagere pANInAM TIpAM nAkhatAM vadhu pramANamAM pANInAM TIpAM bhaLatAM te ja lAlaraMganI camaka eka sarakhI rahI zakatI nathI. kAraNa ke prathama TIpuM nAkhavA saIme te lAlaraMganA aMze eka TIpA pramANu pANImAM phelAya che, ane vadhu pramANamAM pANInAM TIpAM bhaLatAM te ja azA ghaNA vibhAgAmAM vaheMcAi uparanI kikatathI samajI zakAya che ke sa paramANue samAna za pramANu varNAdiyukata hoi zakatA nathI. keTalAka paramANue anyonya samAna zmaza pramANa varNAdithI yukata paNa hAya ane viSama aMza pramANa vadi yukta pazu hoya che. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalyANu : jAnyuArI 1961 : 815 paramANuonA skA banavAmAM eTale ke rUkSa pariNAmavALA che. snigdha ane rUkSa parianyeAnya saMcAjita thavAmAM paramANuenI smaNAmA paraspara vidhI hovAthI eka paramANumAM gdhatA [cikAza] ane RkSatA (lukhAza) ja eka eka sAthe rahI zakatA nathI. mAtra hetu che. arthAt anaMta paramANuonA skaMdhA thavAmAM paramANumAM rahela cIkAza ane lukhAza gu NunA amuka pramANamAM mizraNa thavAne lIdheja eka prakAranA rAsAyaNika saMbaMdha utpanna thAya che. tene lIdhe te aMdhAya che ane skaMdhe ane che. guNu snigdha [cikAza] pariNAmamAM eka [a'za-pariccheda] snigdhatAthI anantaguNu snigdhatAnA vibhAge samajavAnA che. ane te ja pramANe rUkSa [lukhAza] nA mATe paNa dhyAnamAM rAkhavAnI jarUra che. ahIM guNu zabdanA artha aMza jANavA. ane te paNa ati sUkSma ane nivibhAjya aMza jANavA te A pramANe:-- sarvotkRSTa kAI vivikSita sparzanA tAratamya bhede je judAjudA bhAga pADIe te kevaLajJAna rUpa buddhivaDe bhAga pADatAM pADatAM yAvat anaMta bhAga pADI zake che. ane tevA pADelA bhAgomAMnA eka bhAga te ahiM eka aMza athavA eka guNu kahevAya che. e aMzanA huve eka bhAga kalpIe teA pI zakAya nahi. kAraNa ke evI sUkSmatA have paDI zake nahi. tethI tene nivi bhAjya eka aMza te ahI guNu zabdathI gRpadezavALA jANavA. paramANuonA skaMdharUpe thatA kAyApalaTAne jaina pAribhASika zabdathI 'baMdha pariNAma' kahe. vAya che. aMdha pariNAma TAIme snigdha ane rUkSa sparzanA aze-paricchedenu sama ane viSama pramANu kevu hovu joie te mApa paNa jaina zAstromAM khatAvyuM che. ahiM madha pariNAmamAM snigdha, rUkSa lakSaNa e sparzI ja upayAgamAM Ave che. keTalAka paramANu snigdha pariNAmavALA che ane keTalAka baMdha pariNAma e rIte hvAya che. 1. sajAtIya aMdhana ane 2. vijAtIya baMdhana. snigdha pudgaleAnA snigdhanI sAthe ane rUkSa pudgalenA rUkSanI sAthe anya thAya te 'sajAtIya anya' kahevAya che. snigdha pudgalAnA rUkSa purvAMgalAnI sAthe badha thAya te vijAtIya baMdha' kahevAya che. paraspara anyane pAmatA puddagalAmAM snigdha rUkSa sparzInA zaiA sarakhA hoya te samAnaguNI' kahevAya che. ane paraspara anyane pAmatA te pudgalAmAM sparzI guNunA azA nyUnAdhika hAya teA viSamaNI" kahevAya che. sajAtIya andhanI mAtA evI rIte che ke paraspara guNunI samAnatA hoya te te puddagalA anyapariNAmane pAmI zakatAM nathI, paraMtu guNanI viSamatA hoya te ja sajAtIya sparzI pudga leAne paraspara anya thAya che. eTale ke tulya- guNavALA snigdhanA tulyaguNa [aMza-parinecheda] snigdhanI sAthe ke tulya guNavALA rUkSanA tulya guNuvALA rUkSanI sAthe anya thatA nathI. sajAtIya sparzI puddagalenA anya guNu (aMza) nI viSamatA hAya te ja thaI zake che. temAM paNa evI maryAdA che ke adha pariNAmane pAmatA te sajAtIya pudgalAmAM paraspara dviguNunuM AMtarU hAvu joie. eTale ke eka guNuvALA sparzanA triguNI sparzI sAthe, e guNavALA sparzanA caturthAMI sparzI sAthe, triguNavALA sparzanA paMcaguNI sparzI sAthe khaMdha thAya che. ema sava sthaLe samajavuM. arthAt sajAtIya sparzImAM Sika aMzeAnI taratamatAthIja khaMdha thAya che. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 816H jenadarzanane kamavAdaH - vijAtIya baMdha niSpane rUkSanI sAthe baMdha) A cAra kAraNo vaDe skaMdhamAMthI paramANunuM to guNanI samAnatA hoya ke viSamatA hAya chuTA paDavApaNuM thAya che. skaMdhamAM rahelA paramANu te paNa thaI zake che. paraMtu te vijAtIya baMdhamAM te dravyA che. ane varNa-gaMdharasa ane spa paNa guNanI samAnatA aMge e apavAda che ke zenA aze te bhAvAyuM che. rauddhAnika mantavya jaghanya guNa (eka aMzavALA)sinagdha, ane jaghanya evuM che ke dravyANa badalAya chatAM bhAvANu keI. guNavALA rUkSa pudgalene paraspara baMdha thate vakhata adalAya athavA keI vakhata na paNa nathI, eka guNa (aMza-pariccheda) vALA ni badalAya. dhane dviguNa-triguNAdi rUkSa pudgalenI sAthe arthAt dravyANunA palaTanamAM bhAvANunuM palabaMdha thaI zake che. kahevAnuM tAtparya e che ke Tana thavuM ja joIe e niyama nathI. zAstrIya jaghanya guNanI samAnatAvALA vijAtIya sparzI mAnyatA pramANe asaMkhyAtakALa pramANa skaMdhanI pudgalene paraspara baMdha thaI zakatuM nathI. je utkRSTa sthiti kahI che te sthiti pUrNa thaye paraMtu jaghanya guNa sivAya anya guNanI samA skaMdhane avazya palaTo thAya. chatAM skaMdhavatI natAmAM vijAtIya sparzI pudgalene baMdha thaI paramANuo te je varNa je rasa ane je spazake che. spaza guNane avibhAjaya-paricacheda vALA hatA te ja vadivALA rahevA hoya te aMza te jaghanya guNa kahevAya che. rahI zake che. eTale kevaLa snigdhatA rUkSatAnA ahIM samajavuM jarUrI che ke dviaNukAdi vigamathI ja paramANunA bheda thavAnuM mAnavuM ucita che banavAmAM snigdhatA ane rUkSatA ja kAraNa nathI. paraMtu saneha-zaukyatAnA vigama sAthe upara - bhUta heI saMjana thavAnA samaye vatI sni- jaNAvelA sthitikSayAdi kAraNothI paNa paramANune dhatA ane rUkSatAmAM jyAM sudhI pheraphAra na thAya bheda skaMdhamAMthI thaI zake che. e mAnyatA vAstatyAM sudhI skaMdhamAM saMjita paramANu skaMdha. vika temaja zAstrIya che. A rIte vagaNanA mAMthI chUTe paDe ja nahIM e niyama heI puddagala skanA saMghaTTana ane vighaTTananI samaja zakatuM nathI. kAraNa ke paramANunuM chuTA paDavApaNuM jaina zAstramAM ApelI che. phakta rinagdhatA ane rUkSatAne palaTanathI ja A pudgala vagaNAonA skaMdha samuhonI, hoI zakatuM nathI. temAM te nIce mujaba cAra skaMdhanA saMghaTTana ane vighaTTana rItanI ane ske. kAraNemAMthI kaI paNa kAraNathI bheda thaI zake che. dhavarta paramANunI vizALa saMkhyAnI samaja (1) sthitinA kSayathI-asaMkhya kALa pramANu sAmAnya buddhivALA manuSyane samajavI muzkela skaMdhanI je sthiti kahevAmAM Avela che tene che. jene jJAnane kSaye pazama sAre che tevA AtmAthI jIve te A vastune samajavA bahu kSaya thavAthI. ja keziSa kare che ane tenI spaSTatA samajAtA . (2) dravyAntaranA bhedathI. jenadarzananA praNetA sarva deve ja jagatanA (3) baMdha gya sinagdhatA tathA rUkSatAnA tamAma padAthenA traNe kALanA yathAsthita svakalAkathI, arthAta jevI sinagdhatA tathA rUkSatAthI 3pane saMpUrNapaNe darzAvavAnI zakitavALA che himaNakAdi skaMdhane baMdha thAya che te snigdhatA- evA draDha vizvAsI te AtmAthI ja bane che. rUkSatAne vinAza thavAthI. jeone jJAnane kSapazama ocho hoya che (4) mAMthI svAbhAvi utpanna thatI tevA draDhadhama che te sarvajJa deve pratye zraddhAlu hovAnA svabhAvathI ja te hakikata pitAnI gatithI kamaLa Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalyANaH jAnyuArI, 1961 H 817 buddhimAM nahIM samajAtI hovA chatAM paNa vastunuM mAtranuM svarUpa trikALa abAdhita che. paraMtu vata vAstavika svarUpa te sarvajJa devee kahyuM che mAna vaijJAnike e anubhavelA ke pragaTa karelA tevuM ja hoI zake che evI mAnyatAvALA hAya sarva niyamo kaMI sarvadA sthira ane satya rahyA che. paraMtu pAzcAtya keLavaNInA doDha varSanA nathI. prabhAve ApaNA zikSita gaNAtA keTalAka vargamAM daSTAMta tarIke vartamAna vaijJAnikoe padAeka evI bhrAmaka mAnyatA rUDha thavA pAmI che ke nA je bhAgane abhedya, adya ane sUvamaApaNAM zAstromAM AvI kahelI sUma hakikata tama mAnI paramANu tarIke nakakI karyuM hatuM te gappA' vagara bIjuM kaMI nathI. vAMcyA vinA paramANamAM pAchaLathI elekaTrona ane praTenanA vicAryA vinA, tulanA karyA vinA samajayA vibhAge samajAyA, ane bAda te proTonamAM paNa vinA, sava khoTuM che ema kahI devAmAM hoMzi- nyuTana ane pijI Tena samajAyA. hAlamAM IleyArI mAnatA ane mAtra tuccha vijJAna para ja kanane nAnAmAM nAnA aNu tarIke svIkArAya che vizvAsa rahetA ApaNu e sudhArake, zAstrokta paraMtu bhaviSyamAM tenI paNa ANuM tarIkenA hakikatone pAzcAtya vijJAnikanI saMmatinI ane anya mAnyatA mithyA banI javAnI. A rIte jema emAM rahelAM rahasyanA svIkAranI mahora lAge jema vijJAnane vikAsa vadhato jAya che tema tema che tyAre ja vastune saharSa svIkAre che. tenI keTalIka bAbatenI nizcayatA mithyA pramA Nita banatI rahe che. jyAre jainazAstramAM kahela [ A lekhamALAmAM vicArela paramANu A 1 keIpaNa hakikata keI kALe lezamAtra mithyA gAo vagere hakikatanuM zAstrIya varNana pramANita thatI nathI. lAMDanA AjanA mahAna vistArapUrvaka, paddhatisara, sUma vicArathI bhara vicAraka zrI De. kenethakara kahe che ke dareka pUra, jainazAstramAM eTaluM badhuM che ke anya keI bAbatamAM mAtra vijJAna pratyakSa kare te ja sAcuM zAstromAM paNa nathI. Adhunika vijJAnike tA ane bIjuM badhuM beTuM evI dalIla karanAra saMpUrNa paNe kayAMthI zedhI zake? paramANuvAda makha ja che. aMge Adhunika vijJAne karelI zodha jenazAstra jenazAstramAM dazAvela sUkSama vicAraNA rUpI samudra pAse eka jalabiMdu mAtra tulya che. para vizvAsa nahi rAkhanArA ane Adhunika vijJAna chatAM paNa jenazAstramAM kahelI muddagala dravya aMgenI nanuM paNa uparaceTIyuM ja jJAna dharAvanArAone hakikatamAM Adhunika vijJAna dhIme dhIme paNa te jenazAstramAM varNavela pudgala vagaNAonuM kaMIka aMze ekamata thatuM jAya che. svarUpa vAMcIne Azcarya thAya e svAbhAvika che. have te vijJAna viSe pragaTa thatI keTalIka paraMtu jenazAstra ane vartamAna vijJAna e bane. hakikate te eTalI badhI vicitra Ave che ke mAM kahelI hakikatane samajavAnI jeo zakita zAstrIya sUkSama hakikatene mAnya karavAmAM niSedha vALA che teo A paramANu, skaMdha, pudgalavakaravA jevuM rahetuM ja nathI. tema chatAM paNa gaNa ane sarjanA saMghaTTana tathA vighaTTananI padArthonI sUmamAM sUvama zedha jainazAstromAM hakikate satya svarUpe samajI mahAjJAnIo je rIte maLI zake che tevI saMpUrNa zodha dunyavI pratye pUjyabhAvavALA bane e hisAbe vartamAna keI paNa sAdhanathI zodhI zakAya tema che ja vijJAna paNa, skaMdha ane skadhanimaNanI nahIM. jenadazanakAe dazAvela pratyeka padArtha hakikatamAM jainadarzana sAthe kaMIka aMze paNa kevI 3 ba Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ verAyelA vicAra to ( pU. pAda paMnyAsajI ma. zrI kanakavijayajI gaNivaranAM vyAkhyAtAmAMthI uSkRta ) avataraNakAra : zrI sudhAvI 8 tapamAM, svAdhyAyamAM, vinayamAM, samatA bhAvamAM ekAgra banI javuM joIe. A badhAmAM thatI ekAgratA AtmAne saMsArathI tAranArI hAya che. vartamAna pApano udaya je zAMtipUrvaka bhAgave che, te bhavAMtaranA pApane TALI nAMkhe che. vartamAnanA dhama bhUtakALanA pApane paNa palaTAvI nAMkhe che, ane vamAnamAM pApanA udayane je ukaLATathI bhAgave che te mAnavIneA bhavAMtaramAM karelA kaMika dhama te paNa pApAdayamAM palaTAve che. pApanA udayane samatAbhAve bhagavavAthI dhanathI. jAgrata bane che, ne atyaMta sukha Ape che. AyaMbilanI tapazcaryA e AlakhanabhUta che. asAra sa MsAramAMthI ApaNe jo zAzvata sthAnamAM javu hAya, anaMta du:khamAMthI nIkaLI anatA sukhamAM javu hAya tA, zAzvatI oLInI ArAdhanA, e zAzvata sthAne pahoMcADanAra che. rIte samanvaya sAdhI zake che te have pachInA lekhamAM vicArIzuM. AjanA saMsAramAM Dagale ne pagale asahiSNutA vizeSa jaNAI rahI che. asahiSNutA vadhI eTale AtmAnI ni`LatA vadhI. ni*LatA kema vadhI ? aMdaranI samajaNe vidAya Ave te, AtmA nirmaLa banI jAya. sAttvika lIdhI hoya che mATe, paNa jo sahanazIlatA tathA tAttvika samajaNu A mATe keLavavI jarUrI che. A hakikatAnA, vijJAnakathita hakikatA sAthe samanvaya karatAM kAI khAkhatamAM saMjJAbheda, vyAkhyAbheda, upayAgabheda jaNAya teTalA uparathI zAstrIya vyavasthAmAM kSati nahiM samajatAM vastunI satyatA samajavAnA ane svIkAravAnA lakSyavALA anavuM. (cAlu) jainadhama e duniyAmAM DInamAM kaThIna dharma che. kevala zrAvakanA phulanA paNu khAvApIvAnI vastu ane teonA tapa duniyAbharamAM bIje kayAMya khAvA-pIvAmAM ekAMte sukha mAnanArane te kaThIna lAge temAM Azcaya nathI ! suMdaramAM suMdara cAtarathI aneka prakAranI vividha sagavaDatA hAya, subuddhinA bhaMDAra evI vyaktie hAya, saMpattionI cheLe uchaLatI hoya chatAM koI paNa khAjI uMdhI paDe enu nAma bhavitavyatA. bIjAne trAsa ApI Anada bhAgavave te tAmasavRtti kahevAya. bIjAne sukha ApI AnaMda bhAgave te sAttvikavRtti kahevAya. te rAjasavRtti kahevAya peAte pAtAnAM sukhamAM DukhI Anada bhogave kudeva, kuguru ane kudharmAM maLyA hoya, pachI bhale AtmAnI pAtratA hoya, AtmA UMcA hoya Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI.. kalyANaH jAnyuArI, 1961H 819 paNa tenA kAryane pAra pAmatuM nathI. paNa je rUpane samaje, ane jaina siddhAMtanuM nirIkSaNa sudeva, suguru ane sudhama maLI jAya, AtmAmAM kare, te ene khabara paDe? kharekhara jena sAdhunI pAtratA AvI jAya, pachI pUchavuM ja zuM? tenuM thierI keI anupama ane sUkSama che. paNa kAya te avazya pAra pADe che. athaoNt te AtmA vAtenA gapATA mAre zuM khabara paDe? cheka mekSamAM pahoMcI jAya che. saMyamI AtmAone jJAna che ke pApane AtmAnI-karmAdhIne AtmAnI azaraNutAnuM udaya bhayaMkara hoya che. pApa karyA pachI tenuM jJAna AtmAmAM Ave eTale saMsAra pratye tene phaLa, ne pariNAma uSya che, mATe teone pApa saMvega ane vairAgya pragaTe che. siddhAMtanuM tatvajJAna gamatuM nathI. ane pApa karavuM paDatuM nathI. yathArtha samajAI jAya te AtmA kamabaMdhana ane navANuM duHkha, ane mAtra eka sukha te paNa enAM kAraNothI sogAu dUra bhAgavA prayatnazIla rahe! kAlpanika enuM nAma saMsAra, ane se sukhanI jinezvara jevA deva jene malyA che, nirca khAtara eka duHkha te paNa kSaNavAra veThavuM enuM nya tyAgI jevA jene guru malyA che ane nAma saMyama. vItarAgakathita dhama jene malya che, tevA AtmAone saMsAranI azaraNutA mUMjhavI zakatI - vartamAnakALa eTale, bhUtakALa ane bhAvi. kALanuM pratibiMba pADanAra Arise, kAraNa? jevuM karyuM hoya tevuM maLe che, ane karIe evuM AkhA gharane jaza le haya, ne jaza malaze. Apa haya, pitAnI kIrti vadhAravI hoya, A badhuM vizAla hadayI dhamazIla vivekI strIone mAruM mArUM karatAM AtmA Aje cheka AbhArI che. kAraNa? strI e gharanI AbarU che, pitAnI jAtane paNa mAravA sudhI AvI rahyo paNa enAmAM zIla, sarava, viveka tathA udAratA che, paNa tArUM tArUM eTale tAravAnI bhAvanAvALo joIe. ' haze te pitAnI jAtane ne bIjAne paNa tArasaMsAramAM eka AtmAne sahu Iche, cAhe, 2 nAre banaze. ene anusare ane enA guNagAna gAya, A Aje duniyAmAM rAccA mAgyA rahelAone badhuM bhavAMtaramAM ApelI zAtAnuM phaLa che. keNu game? khoTuM kahenAre, khoTuM belanAre AnAthI viparIta e azAtAnuM phaLa che. ane cheTuM karAvanAre paNa meDhuM mIThuM belanAra Aje te saMtAne mAbApane hAtha joDatAM prAyaH sAcAnI duniyA Aje rahI nathI. zaramAya che, paNa AvA saMtAnane ApaNe kahIe pApa karatAM paNa je hadayamAM kaMIka paNa chIe ke, mane saradAra, e paNa avasara dayAbhAva rahyo haze te, kaI vakhata keinA dayAAvaze ke mAbApane nahi jaDatAM, gadheDAne hAtha pAtra banaze paNa je hRdayamAM nirvasa pariNAma joDavA paDaze? tyAre tuM zuM karIza? rahyo haze te keInA dayApAtra banazo nahi. ne - sAdhu-sAdhavInI dharmamaya jIvanayA joIne sarva keIne ApaNuM pApanA udaye dayA paNa ajJAnI AtmAne ema thAya ke A badhuM zuM? na jAge ! Ama kema kare che? paNa bicAro te AmA jinezvaradevanI vyAkhyAnavANI eTale e te je sAdhu-sAdhvI pAse AvI, emanA eka-eka gaMgApravAha. pelI gaMgA te malIna che, ane AcAra-vicArane jANe, eka-eka vastunA sva- mela rAkhe, paNa A gaMgApravAha temAM snAna Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 820 . verAyelAM vicAra ratna H karatA mAnavIone malInatA TALI aNIzuddha niLa banAve. prakAza pavitratA tathA zIlatA Ape ! jema mAnavIne peAtAnAM ghera lAkhAnImAlamilkata DAya te paNa te mUkha mAnavI bahAranI vastumAM rakhaDayA kare che, temAM tenu dila cAMTe che, tevI rIte ja jainazAsanamAM eTale ApaNI pAse mahAmUlya, mahAprAbhAvika navakAramaMtra hovA chatAM bahAranA maMtra-taMtramAM rAcIe chIe. AnuM kAraNa eka ja che ke ApaNane ApaNI vastumAM zraddhA rahI nathI. ApaNI mahAmUlya vastu para ApaNane pratIti nathI, ApaNe ApaNI vastune pArakhI zakatA nathI. eka vastu bhAvatI hoya, paNa phAvatI na hAya te bhegAMtarAya. paNa eka vastu phAvatI na hoya paNa bhAvatI kare te tapa, ane bhAgAMtarAyane tapamAM pheravavA te viveka. koine ApaNA pratye sadUbhAva jAge ApaNI pAtratAthI-saMskArathI. koine ApaNA pratye AkaSa Nu jAge ApaNI punyAithI-(saubhAgyathI). koIne ApaNA pratye durbhAva jAge durbhAgyathI-mApaNA azubha che. saMsAramAM mehanI mIThAzanA kAraNe merU jeTalA du:khe| Ave te paNa du:kha na lAge, ane saMyamanA sukhamAM bindu jeTaluM duHkha hAya tA paNa merU jeTalu lAge. mehanI kevI vicitratA ! vedanA ane viTaMbanA tIvra pApe ya khe rIte bhogavAya. vedanA te gharanA khUNAmAM bhAgavAya. ane viTaMbanA anekAnA parAbhava sahuna karI badhAnI vacce bhagavAya te. phAI paNa mAnavI ApaNane haDadhUta kare, herAna kare, trAsa Ape te samajI levuM ke bhavAMtaramAM ApaNe niha karelA tapa dharmanI khAmI che, ema vicArI keAInA para ApaNe aNugamA nahi. batAvavA. pazu ApaNI khAmI TALavA samatAbhAve tapanI ArAdhanA karavA ujamALa manavuM, AjanA kALamAM kharekhara A duSkara che. paNa ene sukara banAvyA sivAya chUTako nathI. khAlI pistola ! madhyarAtre dharamAM peThelA luTArU: khabaradAra ekapaNa DagaluM AgaLa bharyuM che te, ya te badhA rUpiyA ahIMyA dharI de. makAnamAlika : bhAI, ApaNe e ahlA badlA karIe. tArA hAthamAMnI pIstola je tuM mane Ape ! huM tane badhA rUpiyA ApI dauM. luTArU : acchA. makAnamAlika (pistAla hAthamAM AvatAM) cAla, meM ApelA badhA rUpiyA pAchA mUkI de che ke yamarAjane ghera pahoMcatAM thavu che? luMTArU: maherabAna, te pahelAM tamAre khAlI pistAlamAM kAratusa bharavA paDaze samajamA Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0 rA mA ya ra nI ratna pra bhA che - zrI priyadarzana 9 paricaya : bha. zrI ajitanAtha svAmInA samayamAM rAkSasa dvIpamAM laMkAnamarI ne meghavAhana rAnanuM rAjya. enA vaMzamAM bha. zrI zreyAMsanAtha svAmInA zAsanamAM laMkAmAM rAkSasezvara kItidhavala A bAju vaitADhayamAM medhapuranamarano atIka rAjA. bIkaMTha tene putra ane devI tene putrI, devInuM lagna vidyAdhare sAthe na thatAM rAkSasezvara kIti dhavala sAthe thayuM, ane ranapuranA puSpottara rAjAnI putrI suMdarIne zrIkaMTha parasparanA premane vaza thaI para. pariNAme zrIkaMThanI sAthe vidyAdharane vaira baMdhAyuM, ne mITha kItidhavalanA AgrahathI saMkAdvIpanI bAjumAM vAnaradvIpamAM vinkiMdha parvatanI bAjumAM vidhiAnagarI vasAvI tyAM ja AvAsa karyo. tyAM vasatA vAnara sAthe prajAne bhAre prIti rahetI, eTale temanA vaMzanuM nAma vAnaravaMza prasiddha thayuM. naMdIzvaradvIpanI yAtrAe jatA devatAone joI zrIkaMTha yAtrA mATe nIkaLyo. paNa mAnuSattaradvIpa AgaLa tenuM vimAna aTakayuM: potAne deSa vicArate zrIkaMTha rAjA vairAgyavAsita banI dIkSA le che, kevalajJAna pAmI aMte mokSe jAya che. have vAMco AgaLa ? ?? laMkAnuM patana ane utthAna kALo anAdikAlIna dhasamasata pravAha valle ja jAya che. vaheto ja jAya che ! e pravA- hamAM anaMta anaMta tIrthakaro vahI gayA! anaMta anaMta cakravartIo. anaMta anaMta vAsudevo. baladeva...mAnavo. dAna... taNAI gayA. rAkSasIpa para ane vAnaradIpa para agamya rAjAo thaI gayA. - zreyAMsanAtha pachI te vAsupUjaya, vimalanAtha, anaMtanAtha, dharmanAtha, zAtinAtha, kuMthunAtha, aranAtha ane mahilanAtha. apaTha tIrthaMkara thaI gayA. vIsamA tIrthapati munisuvrata svAmIne kALa AvI lAge. laMkAne nAtha te taDikeza.-- laMkA ane viSkinyA eTale mitra rAjyo. -- vikidhAnA adhipati dhanAdadhiratha vAnarezvara pA taDikezane khUba prema. viSkindhAnA ramaNIya udhAnamAM sahelagAha karavAnA taDikezane manoratha jAgyA. aMtaHpuranI rANIone laI taDikela AvI paheo vAnaradIpa para, naMdanavananI hariphAImAM utarelA vAnaradIpanA naMdana' nAmanA udhAnamAM taDikeza krIDAlo banI gayA! taDikezanI prANapriyA candrA. eka suMdaravRkSanI nIce te beThI che. vRkSa parathI eka vAMdaro nIce utare che. kyAre ya nahi.ne Aje A vAnare moTe julama karyo. nIce utarIne zrIdhe ja teNe candrArANI para hamalA karyo. tIkSNa nakha vaDe rANInI chAtI para ujharaDA bharavA mAMDayA. candrA te acAnaka AvI paDelI AphatamAM bebAWI banI gaI. tINI cIsa pADI uThI. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 822 : rAmAyaNanI ratnaprabhA : kukati parAdhIna prANI para kAre kayI jagAe Aphane tUTI paDe te ajJAna jIva kevI rIte jANI zake? mATe teA kukarmAMnI parAdhInatAne phagAvI devAne puruSArtha karavA paramapuruSa upadeza kare che, Ame ya munirAja vaMdanIya ja hAya, temAM upa taDikezaY=ArI munirAja te vizeSa rIte va MdanIya hAya. candrAnI kAramI ciciyArI sAMbhaLatAM bhAvarA banI gayA. ane jyAM joyuM ke eka bhayAnaka vAnara candrA para hallA karI rahyo che tyAM ja dhanuSya para tIkSNa tIra caDhAvyu. sarararara...karatuM tIra sIdhu ja khUMcI gayuM. tIranA bAnI pIDAthI vAnara AkuLavyAkuLa khanI gayA. doDayA. paNa keTaluM doDI zake? thoDeka dUra gayA ne dharatI para DhaLI paDayA, vAnaranA peTamAM bAjumAM ja eka mahAmuni dhyAna-avasthAmAM ubhA che. candra jevuM saumya mukha che ! kamaLa jevAM nila leAcana che! vAnaranI vedanAbharI AMkho muni tarapha maMDANI che, muninuM aMta:karaNa anukaMpana anubhave che. muni teA vAnaranA brAyala dehanI pAse esI gayA. enA kAna pAse peAtAnuM mukha lai jai, vAnarane paramamaMgala mahAmaMtra namaskAra saMbhaLAvyeA. upArathI tenuM haiyuM gadgadda banI gayuM. tarata ja te muninI pAse Avya. ane bhAvasahita munivarate vaMdanA karI. avadhijJAnathI deve pAtAne pUbhava joyA. hajI pAtAnA vAnaradeha leAhIyALa hAlatamAM paDayA che. khAjumAM mahAmuni ubhA che. munivaranA mahAna vaMdanA karIne deva jyAM udyAna tarA daSTipAta kare che tyAM teneA rASa bhabhUkI uco DikaeNza rAjAnA subhaTA eka pachI eka vAnarezane vIMdhI rahyA hatA. ve tyAMne tyAM ja eka vikarALa vAnaranuM rUpa dhAraNa karyu. sAthe bIjA seMkaDA vAnarAnI iMdrajALa ubhI karI dIdhI ane rAkSasezvaranA subhaTA para AkhAMte AkhAM vRkSeA ukhADIne pheMkavA mAMDamAM, meTI meTI paththara zilAe pADavA mAMDI, rAkSasavI| trAsI uDacA ane cAre dizAmAM bhAgavA mAMDavA. taDikeze vicAyu` ke jarUra A daivI upadrava che.' tarata ja zarIra parathI zasro tyajI cha pezvA vikarALa vAnaranI samakSa AvI taDikeze namana-pUjana karyu ane majalI joDI pUche che: tame koi divya puruSa che. znA mATe A rUpa dhAraNa karyu che ? ane zA mATe amArA para upadrava karo che! ' devanA rAja samI gayeDha. pAtAnuM divyasvarUpa pragaTa karyuM ane potAnA sava vRttAnta rAkSasezvarane kahyuM, mahAmaMtra navakAra eTale paraMbhavanuM akhUTa bhAthuM ! muni te| dhyAnA sAgara, paralokanI yAtrAe jatA potAnuM vRkSa parathI utaravu. candrArANI para jIvAtmA pAse temaNe bhAthuM na joyuM, tarata ja sarvAM-vairavRttinuM jAgavuM. acAnaka humalAnuM thavuM ne rANInuM ttama bhAthAnA DakhkhA cheDe bAMdhI dIdhA! vAnaranuM mRtyu thayuM. bebAkaLI thaI javuM, DikezanuM tIrathI peAtAne vIMdhI nAkhavuM. doDIne muninAM caraNA AgaLa DhaLI paDavuM, muninuM zrI namaskAra majjAmaMtranuM zravaNu karAvavuM. marIne peAtAne deva thavuM. avadhijJAnathI muninA mahAna vAnaranu kalevara palaTAyuM. mahAmaMtranA puNyaprabhAve vAnarane jIvAtmA deva upakArane joi harSa pAmavuM. pAchA ahIM AvavuM. banyA ! la"keza te| devanI A vANI sAMbhaLIne tAjjuba thai gayA. devane sAthe lai te madAmuninI pAse gaye. munivaranAM caraNAmAM mastaka namAvI lakrApatie vinIta bhAve pUchyuM. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kRpAnidhi ! vAnara sAthenA mArA bairanuM zuM kAraNa ? te jaNAvavA kRpA karaze! ?' muninI sAme laMkApatie ane deve Asana jamAvyAM. munivare temanA veranuM kAraNa kahevA mAMDayuM.. laMkeza ! zrAvastI nagarImAM tu hatA. maMtrIputra, tArUM nAma hatuM datta, jyAre mA devane jIva kAzImAM eka zikArI hatA ! divyajJAnanA sahAre munie jyAre baMnenA pU bhavA kahevA mAMDayA tyAre laMkApati / Tagara Tagara muninA mukha taraph ja joI rahyo. pachI prabhu!" tu saMsArathI virakata banI gayA. te dIkSA grahaNu karI. pRthvItala para vicaratA vicaratA tuM kAzInA dvAre pahemyA. 1} te vakhate A devanA jIvAtmA zikArI, te nagaranI bahAra nIkaLatA hatA. muDAyelA mastakavALA tu tene sAme maLyA. zikArIe tArAmAM apazukananI buddhi karI. tArA para mahAna tiraskAra varasAbyA. ane prahAra karI tame nIce pADayA. tArUM mRtyu thayuM. marIne mAhendra' devalAkamAM tuM deva thayA. tyAM dI kALa te sukha bhAgavyAM ane tyAMthI AyuSya pUrNa thatAM tArA laMkAmAM janma thayeA. pelA pAradhI teA pApanA poTalA bAMdhI pahoMcyA narakamAM. tyAMthI AyuSya pUrNa karI vAnara thayA ane vAnara marIne A deva thayA ! tamArA baMnenA bhairavu A kAraNa che, deve pharIthI te mahA sAdhute vAMdhAlaMkApatinI anujJA lIdhI ane adrazya thai gayA. ahIM taDikezanA cittamAM te| moTA khaLabhaLATa macI gayA. karmAMte parAdhIna AtmAe bhavamAM bhaTahatAM kevI kevI bhUlA kare che. e bhUlAnAM kevAM bhayaMkara pariNAmA Ave che...!' caMtana karatAM karatAM tene bhavanA bhAge asAra bhAsyA. kalyANa : jAnyuArI, 1961 : 827 taDikeza' rAjA munirAjane vaMdanA karI, parivAranI sAthe laMkAmAM pAchA gayA. have nathI gamatu tene rAjyasiMhAsana, nathI gamatI rANIo sAthenI krIDA, nathI gamatA khAnapAna ke nathI gamatAM laMkAnAM nadanavane. putra sukrezane khelAvyA ane laMkAnu rAjya tene sAMpyuM. tAkeza rAjiSa banI gayA. dIkALa saMyamajIvananuM gra pAlana karyuM ane sarva kamAMthI mukata banI te mahiSa paramapadane pAmI cUkayA. vAnaradIpanA adhipati dhaneAdhiratha DikezanA paramapriya mitra. taDikezna saMsAranA tyAga karI cAlI nIkaLe ane banAdadhiratha rAjyamAM laMpaTa thaIne esI rahe? teNe paNa saMyamajIvana svIkArI lIdhuM, zivapanA parama yAtrika banI gayA. (2) rAkSasezvara sukeza banyA ane vAnarezvara kiSkiMdhi banyA. e arasAmAM baitADhaya parvata para Adityapura nagaramAM maMdiramAlI nAmaneA vidhAdhareza rAjya karatA hatA. tene zrImAlA nAmanI eka putrI hatI. zrImAlA yauvanamAM AvI. maMdiramAlIe putrIne suyeAgya pati prApta thAya te hetuthI svayaMvaranuM AyeAjana karyuM. svayaMvaramAM sarve vidyAdhara rAjAete AmaMtraNa ApavAmAM AvyAM. temAM vAnarezvara kikrindhi paNa AvI pahoMcyA. seMkaDA vidhAdhara rAjAe svayaM vara-maMDapamAM siMhAsane para gAThavAi gayA. zaNagAramAM kamInA hAya kharI? peAtAnI saMpattivaibhavanA praznano AnAthI kayAM khIjo suMdara avasara maLavAnA hatA ? rAha jovAi rahI che rAjakumArInI. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 824: rAmAyaNanI ratnaprabhA : tyAM te zrImAlA soLe zaNagAra sajIne svayaMvara bhAlA sAme bhAlA camakavA lAgyA. maMDapamAM dAkhala thaI. talavAranI sAme talavAre uchaLavA lAgI. jANe svarganA AMgaNe urvazI ramavA nIkaLI ! hAthIonI sAme hAthIo bhaTakAvA lAgyA. hAthamAM sugaMdha bharapUra puSponI muMthelI manohara yoddhAonI kAramI cIcIyArIothI pRthvIne phADI bhALI hatI. bAjumAM pIDha ane anubhavI dAsI hatI. nAM khata dhvani thavA lAgyo. lohIthI pRthvI bhIMjAI gaI. kaMI vIro bhUzaraNa thavA lAgyA. dAsIe kramaza: vidhAdhara rAjAonI oLakha gai ApavA mAMDI. parAkrama, mULa, parivAra, rUpa, kaLA, kikizvinA nAnA bhAI aMdhake raudrasvarUpa pakarAjya vagerenuM rocaka varNana karavA mAMDayuM. eka DayuM. jhADa parathI phaLanI jema vijayasiMhanuM mAma pachI eka seMkaDe vidhAdhara rAjAo para nApasaMdagI uDAvI dIdhuM. utarI. vijayasiMha bharAya tyAM tenuM sainya trAsI thayuM jyAM vAnaradIpano adhipati kiSkribdhi beThe che, ane yuddhabhUmi choDI cAlyuM gayuM. tyAM zrImAlA pahoMcI. kiSkilpi paNa zrImAlAne laIne AkAzamArge kikivine jotAM ja zrImAlAnAM aMge aMgamAM kiSkindhA tarapha pAcho vaLe. romAMca pragaTayo.kikinvinA gaLAmAM varamAlA yuddha. mairakeTalI badhI bhayaMkara vastu che ! ArapAI gaI kiSkivinA garvano koI pAra nathI. te samaje che ke paNa tyAM te racanapurathI AvelA vijayasiMha meM zatruno nAza karI nAMkhyo eTale nirbhaya banyo. rAjakumAra roSathI bhabhUkI u. prabaLa parAkramathI vijayI banyo. paraMtu bIja te bhUmimAM ja daTAyeluM garviSTha banelA vijayasiMhe trADa pADI. hoya, bahAra na dekhAya. ema vairanuM bIja vAvyA pachI bhale cAmaDAMnI AMkhe na dekhAya paNa e bIjaA vAMdarAone ahIM koNe bolAvyA? vaitADhaya mAMthI jayAre ekAeka bhayaMkara kAMTALuM vRkSa uge che parathI pUrve paNa Amane cAranI jema hAMkI kADhavAmAM tyAre AMkho phATI jAya che! AvyA hatA.... adhama....duSTa...paNa have pAchA ja na javA dauM....pazanI jema ahIM A svayaMvaranI putravadhanA samAcAra vAyuvege rathanapara pahoMcI teDI para vadherI nAMkhe che..." ema Do pADate gayA. vijayasiMhanA pitA azanivega vidhAdharendra yamarAjanI jevo vijayasiMha hAthamAM bhayaMkara paNa dhamadhamI uThayo. rine badalo levA tarata ja te vAnalaIne uchaLyo. radIpa para AvI paheo, azaniveganA madAMdha svayaMvaramAM AvelA vidyAdhara rAjAo be yoddhAoe vAnaradIpanAM ramaNIya udhAne ujjaDa vibhAgamAM vaheMcAI gayA. karavA mAMDayA. kiSkindha nagarIne cArekorathI gherI lIdhI. | guphAmAMthI garjanA karate jema siMha nIkaLe tema keTalAke vijasiMhano paNa karyo. keTalAke kiSi kikilpi laMkApati sukeza tayA nAnA bhAI abdhanidhana pakSa svIkAryo. kanI sAthe kiSkilpinagarInI bahAra nIkaLyo. kikizvinI sAthe teno parama mitra sukeza laMkA- azanivege pite ja sainyanA mokhare AvI pati bharaNI thaIne jhUjhavA mAMDayo. pracaMDa yuddha karavA mAMDayuM. paTalANuM jema dAtAthI svayaMvaranI bhUmi yuddhanI bhUmi banI gaI! ghAsane kApe tema azanivege rAkSasavIro ane vAna Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vIrAne kApavA mAMDayA; paNa te zAteA hateA putraghAtaka adhakane ! aMdhA teA AMdhaLA banIte jhajhumI stho hato. kaMi vidhAdharAnA saMhAra karatA karatA te aniveganI samIpa AvI pahoMcyA. putra mAlIe pUchyuM. mA, tu kadI ya hastI te| dekhAtI ja nathI.' mahA parAkramI mAlInI AMkheAmAM AMkhA parAvI IMdrANInI AMkhAmAM pANI bharAi AvyAM. putra na adhakane peAtAnI najIkamAM jotAM ja anivege jue e rIte sADInA pAlavathI teNe AMkhA lUchI chalAMga mArI ! nAMkhI. pazu cakAra mAlI parakhI gayA ! haraNanA parasiddha jema tUTI paDe! adhakanuM dhaDa parathI mAthu uDAvI dIdhuM! rAkSasIpa ane vAnaradIpanA vidhAdharA yAre dizAeAmAM bhAgI chUTayA. sukeza ane kiSkindhi pAtAla laMkAmAM jachate bharAyA. pAtAlalakAmAM rahetAM kriSkinvine ne parAkramI putra thayA. ekanu nAma Aditya ane khIjAtuM nAma sa. ekavAra kikindhi megirinI yAtrAe cAlye 1. merugiri paranA zAzvatakAlIna jinezvara pratimAne teNe vaMdI, pUcha. yAtrAnA mahAna Anada teNe prApta karyAM. pAchA maLatAM AkAzamAMthI teNe madhupata joyA. madhuparvata paranA ramaNIya udyAnAe kikidhinA cittane harI lIdhuM. kikindhie madhuparyaMta para alakhelI nagarI vasAvavAnA manAratha karyAM. ane A te| vidhAdhara ! jotajotAmAM tAM madhupatanAM suvaNu zikharo para kirNikandha nAmanuM nagara vasI gayuM. kalkindhi potAnA saparivAra sAthe AvIne tyAM vasyA. jANe kailAsa para AvIne kubera vasyuM ! rAkSasapati mukeza pAtAlalakAmAM du:khamaya divase vyatIta kare che, te arasAmAM tenI rANI IMdrANIe traNa putraratnenA janma ApyA. ekanu nAma mAlI, khIjAtuM nAma sumAlI ane trIjAtu nAma mAthyavAna. kalyANu : jAnyuArI, 1961 : 825 traNe bhAinu gajabanAka bhUjAbaLa hatuM. traNe yauvanamAM AvyA, yudghakaLAmAM nipUrNa banyA, eka divasa prANIne khUba udAsa joi, meTA mA, tuM raDe che? zA mATe? zuM tAruM kAie apamAna karyuM che? zuM tArI sAme krAi narAdhame kudRSTi karI che? zuM tane koi roga pIDI rahyo che ? tuM kahe. kahevu ja paDaze. tArA ame traNu traNa parAkramI putrA Dhoie, chatAM tAre AMkhamAMthI AMsa pADavAM paDe. e amane zULathIya adhika khUMce che.' iMdrANIe svastha thaI kahyuM. beTA ! ApaNuM rAjya jyArathI baitADhaya paryaMta paranA anavega rAjAe tArA pitAne ane tArA pitAnA paramamitra kriSThinti vAnakharane harAvI paDAvI lIdhuM. laMkAnA rAjya para peAtAnA AjJAMkita nirSAMta' nAmanA vidhAdharane besADayA. ane tArA pitAne ahIM pAtAlalakAmAM AvIne rahevuM paDayuM. tyArathI ja mArA sukhanI saMdhyA AzramI gai che. jyAM sudhI huM duzmanAne.... basa kara mA, samajI gayeA. pitAnA rAjyane e duSTa nirdhAMta vidhAdharane vinAza karIne, laIne jaM jha MpIzuM.' traNe bhAIo pitAnA rAjyane pAchu meLavavA taDapI rahyA. khAgnanI jvAlAonI jema gairanI AgathI temanAM mukha lAlaceALa banI gayAM. yuddhanAM nizAna gaDagaDayAM, nAkhatA bajI uThI. lAkhA rAkSasavIrA laMkAne punaH hastagata karI levA managanI UMDayA. mAlI, sumAlI ane mAlavAne mAtA IMdrANIne caraNe mastaka namAvyAM ane mAtAnI zubha AziSa meLavI. kumArikAe kukuMmanA tilaka karyAM ane kumare vijayI khaDga bAMdhyAM ! Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thaI, 826: rAmAyaNanI ratnaprabhA :: . purohiti zubha muhUrtane pokAra karyo. saMsAratyAgano manorathAMkura, pAMgaryo ane eka yuyAtrAnuM zubha prayANa thayuM. AkAzamArge tva. maMgala divase teNe saMsArane sAcesAca tyajI dIdho. rAthI sainya laMkAnI sImamAM AvI pahoMcyuM bhISaNa rathanapuranA rAyasiMhAsane azanivegane putra ane raNavIra rAkSasavIroe laMkAne cArekorathI gherI sahastrAra beThe. lIdhI. azaniveganA pIThabaLathI madAMdha banela nirdhAta becara yuddha mATe laMkAnI bahAra nIkaLe. sahastrAranI rANI citrasuMdarI. bahAra paDatAM ja mAlInI bhayAnaka garjanAe ramaNIya zayanagRhamAM citrasuMdarI sUtI che. nighatane paDakAryo. dIpake dhImA dhImA jalI rahyA che. baMne vIra ane parAkramI! kSaNamAM nirdhAtane pazcimane vAyu maMdamaMda vahI rahyo che. vijaya dekhAya te kSaNamAM mAlIne ! tyAM to mAlonI citrasuMdarI ardhanidrAmAM paDI che. tyAM eka suMdara paDakhe sumAlI ane mAlyavAna AvI caDhayA. paNa svapna teNe joyuM. kadIya nahi joyeluM ? joine citrabhAlInI tyAM garjanA thaI. suMdarI harSita thaI gaI. jhabakIne beThI thaI gaI. sahastrAra rAjAnA zayanagRhamAM pahoMcI ane rAjAne zubha tame baMne dUra rahe, e duSTane te huM ja purA svapnanI vadhAmaNuM ApI. karIza." ema kahete mAlI siMhanI jema chalAMga mArI nirdhAtanI najIka jaI ubhe. sahastrAre svapna sAMbhaLI, tenA para ciMtana karyuM. yamarAja je devI! tame eka putraratnane prApta karazo !! sahamAlI tAna nikaTamAM AvatA strAre kahyuM. nirdhAta stabdha banI gayo. tyAM te mAlIe tI ' ghA karI dhaDa parathI mAthuM kheravI nAMkhyuM. ApanuM vacana saphaLa bano !' kahI citrasuMdarIe nidhata raNamAM roLAya. tenuM sainya naSTabhraSTa thaI patinA vacanane vadhAvyuM. citrasuMdarInA peTe eka uttama deva avataryo. mAlIe bhAinI sAthe laMkAmAM praveza karyo. dinapratidina garbha vRddhi pAmato gayo. laMkAnA rAjyasiMhAsana para mAlIne abhiSeka thayo. eka divasa citrasuMdarInAM cittamAM eka icchA - kikizviparvata para kikizvitagarImAM Adivya pragaTI. manoratha khUba ja kharAba hate. ghaNuM kaSTa e rAjyAbhiSeka karavAmAM Avyo. pUrNa thaI zake, koIne kahI zakAya nahi e ! punaH laMkA ane kikinvinA vArasadAroe sva citrasuMdarInI keLakamaLa kAyA kuza banatI cAlI. rAjya hAMsala karI lIdhuM. nathI e sukhe khAtI nathI e sukhe sutI ke nathI e sukhe pharatI. | (3) sahastrAra rAjA paNa ciMtAtura banI gayo. aMteandhakano vadha karI azanivegane kepa zAnta paramAM AvI citrasuMdarIne pUche che. thaI gayo hato. rathanapura pahoMcyA pachI azaniveganA priye! kema saMtApamAM tuM zekAI rahI che? kaI jIvanamAM jhaDapI parAvartana thavA lAgyuM. rAjayanI khaTapaTamAMthI tenuM citta hI gaya javAnI A mUMjhavaNu tane pIDI rahI che? dila kholIne vAta kara." ratAnuM tene spaSTa bhAna thavA lAgyuM. mekSamArganI "nA, khAsa kaMI nathI." upAsanA karI levAnI bhAvanA tenA aMta:karaNamAM evuM bane ja nahi. ciMtA vinA Ama sukAI aMkurita thaI. saddabhAvanAonAM satata siMcanathI jAya khare? gayuM. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI." kalyANa : jAnyuArI, 1961 H 827 "vAta sAcI che paNa..." citrasuMdarInuM mastaka namI peTamAM jIva AvyA pachI mAtAne je manoratha gayuM. paganA aMguThAthI te bhUmi khotaravA lAgI. thAya che, te manoratho pelA jIvana bhAvinuM sUcana te kahetAM zA mATe acakAya che?" rAjAe karatA hoya che. nikaTamAM AvI pUchayuM. sahastrAra te vidhAdhara rAjA hatA. vidhAnA baLe vAta kahI zakAya tevI nathI..." teNe indranuM rUpa karyuM ane citrasuMdarInA manorathane mArAthI paNa chUpAvavAnI che?" pUrNa karyo. chUpAvavI te nathI paNa....' kALakrame citrasuMdarIe putrane janma Apyo. paNa zuM ?' putranAM lakSaNa pAraNamAM ! janmathI ja rAja , putranA aMge aMgamAMthI zaurya nitaratuM hatuM. jIbha upaDatI nathI...lajjAthI bharI paDuM chuM..." tuM nahIM kahe tyAM sudhI huM ahIMthI khasavAno maMgalamuhUrte putranuM nAma pADayuM inka. kalAcAryonI chAyAmAM IndranI jIvanakalA khIlavA to to bahu sarasa !" mAMDI. eka pachI eka varSo vItavA mAMDayAM. indra khAvA-pIvAnuM paNa baMdha...A ApaNe te yauvanakALamAM prave. bhagavAnanuM nAma japatA beThA ! jyAM sudhI na kahevuM indra cAle ane baitADhayanAM zikhare praje hoya tyAM sudhI na kahetI ! indra bole ane vaitADhayanA rAjAo kaMpe! - rAjAnA atyAgraha AgaLa citrasuMdarIne parAjaya parAkrama te indranuM! vidhAbaLa to indranuM ! thaye. na chUTake tene pitAne AMtarika manoratha kahe teja:pratApa paNa indrane ! paDaze. sahastrAre vicAryuM ke "indra have rathanUpuranuM rAjya saMbhALavA zakitazALI che. pachI mAre AtmahitamAMja "indra sAthe bhega bhogavavAne malina manoratha jyArathI mane pragaTayo che, tyArathI mAruM mana khUba lIna banavuM yogya che." ja vyAkuLa rahe che' rathanapurano rAjA indra banyuM. kahetAM zuM kahI te dIdhuM, paNa sahastrAranA sahastrAre dharmasAdhanAmAM jIva parovyo. zuM pratyAghAto paDaze? tenI kalpanAthI te dhrujI uThI. . indra rAjyane mahArAjya banAvavAne daDha saMkalpa karyo. potAnA nAmane sArthaka banAvavAne tene manasahastrAre citrasuMdarInI saraLatAne geralAbha na uThA- . mA jAgyo. vyo. arthAta citrasuMdarI pitAne choDI Indra-para puruSane teNe cAra parAkramI vidhAdhara rAjAone cAra dicAhe che te jANI rANI 5ra deSa ke tiraskAra na karyo pAla banAvyA. paraMtu tenI te kAmanA pUrNa karavAnI yukitabaddha yojanA vicArI. sAta sainyo ane sAta senApatio banAvyA. karmanI kevI vicitratA che ! sahastrAra pratye pUrNa traNa parvadAo racI. premane dhAraNa karanArI citrasuMdarI garbhavAsamAM AvelA vaja' nAmanuM zastra banAvyuM. jIvanA prabhAve Indra pratye anurAgavALI banI ! airAvaNa hathI banAvyo. AgaMtuka jIvanAM karma citrasuMdarInA mana para kevI raMbhA-urvazI vagere nAmavALI strIonI sthAduSTa asaro kare che ? panA karI. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 828 : rAmAyaNanI ratnaprabhA : . bRhaspati nAmane maMtrI banAvyo. indrane raNamAM dhULa cATate karI A pAchA vaLyA naigameSi' nAmano sara-senApati sthA. samaja, zukana-bukanane parAkramI puruSe gaNakAratA ja nathI hotA.' devalokanA IMdranA parivAramAM tenAM je je nAme te badhA nAme teNe potAnA vidhAdhara-parivAramAM "rAsakSapati, zukana kaMI azubha nathI karatAM paraMtu pADayAM ane huM indra !" evA ghamathI rAjyanuM ApaNA zubha-azubha bhAvinuM sUcana karatA hoya che. pAlana karavA mAMDayuM. maharSioe....' paNa A to saMsAra ! koInuM ya ghamaMDa TakavA na "cUpa mara. tArI salAhanI mane jarUra nathI." de. karmasattA uMcI saMpatti ane vaibhava jIvana caraNe bicAro sumAlI...mAlInA durAgraha AgaLa dhare che paraMtu jIva pAse te tenA tyAganI apekSA sumAlIne cUpa thaI javuM paDayuM. AkAzamAge vaitArAkhe che. je jIva te saMpatti ane vaibhava para dayanAM zikhare rAkSasavIre-vAnaravIronI virATa senA magarUbI dhAraNa karanAro bane che to te saMpatti-vaibha- utarI paDI. vino bIjo umedavAra kamasattA umo karIne chInavI mAlIe indrane yuddhanI hAkala karI. levA prere che. indra paNa gAMjyo jAya ema na hato. rathanapuranI IndranI indra tarIkenI khyAti dezadeza prasarI zerIe zerIe dhAo ubharAvA lAgyA. yuddhanI gaI. laMkApati mAlI rAjA indranA ahaMkArane sahana nebatothI AkAzamaMDala dhaNadhaNI uThavuM. na karI zakaze. potAnI pracaMDa zakitanuM tene apamAna thatuM lAgyuM. arAvaNa hAthI para Indra ArUDha thayo. hAthamAM vajane dhAraNa karyuM. sAgaranA jevI apAra senA sAthe - indrane mahAta karavA mAlI thanaganI uTha, yuddhamAM nizAna gaDagaDavAM. dhamadhamato Indra mAlInI sAme dhasamasato AvI pahoMcyo. sumAlI mAlyavAna vagere parAkramI rAkSasavIronI sAthe mAlIe AkAzamArge vaitADhaya para prayANa karyuM. indranuM sainya ane bhAlInuM sainya paraspara bhaTakyuM. sAmasAmAM zastro AthaDayAM.. bhISaNa agni jevA rAkSasavIrethI AkAza DhaMkAI gayuM. paNa tyAM ja sumAlIe mAlIne kahyuM- taNakhA jharavA lAgyA. parvata parathI jema zilAo gabaDe tema hAthI ane ghoDA raNamAM paDavA lAgyA. "meTa, bhAI, zukana sArA thatAM nathI." yoddhAonA bhAyAM dhaDa parathI dhaDAdhaDa paDavA lAgyAM. "sumAlI ! tuM kAyarano kAyara ja rahyo. pracaMDa lehInAM TheraThera khAbociyA bharAvA lAgyA. bhujAbathI garviSTha banelA mAlIe sumAlIne hasI jotajotAmAM indranAM sainya mAlInAM sainyane kAvyo. bhagADavuM. paNa A gadheDe bhU bhUkI rahyo che.' hAthI game teTalo baLavAna hoya, paNa siMhanI bhale bhUke ! tuM bhUMkavAnuM baMdha kara." samakSa zuM kare? A ziyALIono virasa svara mAThAM eMdhANa mAlIe jyAM pitAnuM sainya bhAgatuM joyuM. tyAM kare che." te roSathI bhabhUkI uThayo. mAtelA sAMDhanI jema mAlI bolato baMdha thaiza? mAlInI aprameya zakti indranA sainya para dhasI gaye. gadA, mugara, bANathI para hajI ya avizvAsa che? sumAlI ! banAvaTI indranI senAne trAhi trAhi kirAvI dIdho. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samyagdarzana pUrNa darzana sivAya thAya anyAya vastunAM svarUpane, anyAyanu te khaLa jIvanavikAsamAM moTA aMtarAya UbhA kare. samyagdarzana sivAya, na pragaTe yAgyatA pUrNa darzananI. vastunA yathArtha svarUpanu jenA vaDe darzIna thAya te samyagdarzana. jenA vaDe nIra-kSIra viveka dRSTi prApta thAya, te samyagdarzana, jenA vaDe jaDa ane cetana vaccenA bheda spaSTa kaLAya, te samyagdarzana. AvuM darzana kavaza jIvane ekAeka prApta nathI thatuM. jamInamAMthI bahAra nIkaLatA choDanI jema, karmInA daLa bhedIne UMce AvatA AtmAmAM samyagdarzananI yeAgyatA Ave. indra paNa yama... varuNu...kubera vagere sAhasika sAthIdAro sAthe mAlInI sAme AvI ubhe. indre mAlInI sAme khunakhAra jaMga khelavA mAMDayA. jyAre yama...varuNu vageree sumAlI vagerenI sAthe bAtha bhIDI. prANanI paravA karyA vinA raNuvI| jhujhavA mAMDathA prANunI paravA kare te raNavIra nahi. prANunA sATe paNa vijaya meLavavA agaNita yeAdhdhA bhUzaraNu thavA lAgyA. pa zrI maphatalAla saMghavI samyagdarzana e koI mAmulI cIja nathI. e te che AMkha jIvananI, jayenA AtmAnI, surabhi yathArthatAnI, AdhArazIlA meAkSanI. samyagdazana Ave eTale guNa guNarUpe ALakhAya, doSa doSarUpe dekhAya, sa'sAranA kAraNarUpa viSayenI Asakita ghaTavA mAMDe, viSayanA viSakhANu phreMkatI indriyAmAM niLa Atma-amRta dAkhala thAya. cetana uparanA jaDanA prabhAva ghaTavA mAMDe. samyagdaSTi AtmA nAnAmAM nAnA jIvanuM jatana kare. cetana uparanuM jaDanuM svAmitva te paLavAra na sAMkhI zake. kamavaza ajJAna jIvAnI avaLI ceSTA tene apAra vyathA pahoMcADe. AtmazrIne lUMTavA mathatAM kAma-krodhAdi lUTArAe sAthe te jIvanabhara jhajhUmatA rahe. cItharehAla dazAvALA samyagdaSTi AtmA indra ane mAlInu' yuddha lAMkhe| samaya cAlyu indra cheDAyeA. vajrathI mAlInA gaLAne rahesI nAMkhyuM. mAlI mA~. rAkSasa subhaTA ane vAnara subhaTAe yuddhanuM medAna cheDayuM. indre laMkAnuM rAjya Apyu. vaizramaNa nAmanA vidhAdharane ane pote rathanUpuramAM pAchA vaLye . (manna:) Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 830 : samyagadarzana je sukha anubhave, tene eka aMza paNa samya- sarvajJabhASita dharmanA prakAzamAM te pitAnuM kavihIna cakravartIne svaneya anubhavavA na maLe. jIvana zodhe. tenA haiyAmAM bhAva hoya zrI - sAdhananI vipulatAmAM sukha zodhe, zAMti arihaMtane bhajavAnA. navakAramAM te vAela rahe. zodhe, ArAma zeche, te mizyAdaSTi tevI sAdhana samyaktva viheNe mAnava, aMze mAnava vipulatA pUva puNyanA cege prApta thaI hovA gaNAya, aMze pazu. tevI ja tenI nIti rIti chatAM ya samyagdaSTi AtmA tenuM svasukhanA heya. bAhya zikSaNa tene na sudhArI zake, bAhI hetupUrvaka kadI rasapUrvaka sevana na kare. te samaje sAdhane na tene saMskAra samRddha banAvI zake. tenA ke je huM AmAM lapaTAIza te saravALe mane ja mATe tene zaraNuM svIkAravuM paDe nigrantha gurunuM ; nukazAna thaze. kAraNa ke A badhuM te Aja che tevA ja gurunI AjJAmAM rahetA AtmAonuM. ne kAle nathI mATe bhAre mArAthI na karAya. padArthomAM sukha zodhavAnI avaLI nItine bharaso teno ja thAya ke je kadI adhavaca mUkIne vaza thaIne nathI Aja sudhI koI sukhI thayuM, cAlate na thAya. nathI keI kALe keI sukhI thavAnuM. saMsArane jovAnI rIta samyagdaSTi AtmA samyagadarzana vagaranuM darzana mAnavIne Thee pAsethI avazya zIkhavA jevI gaNAya. caDhAve, kadI sAcA raste na javA de. raste jatA keTayAdhIzane joIne te na kheda sarvajJa bhagavaMtanA pUrNa darzananI niSThAanubhave, na prasannatA vAMche mAtra eTaluM ja ke, pUrvakanI bhakita sivAya kadI na pragaTe nirmaLa tene maLyuM che je kAMI, tenI nazvaratAnuM bhAna samyatva ane te sivAya pAse na Ave samya tenA manamAM vasI jAya te kevuM?" darzana. zerIomAM roTalInA TUMkaTa mATe ravaDatA ravikiraNa zuM hoya samyaktvazIla AtmA. bhikSakane joIne paNa te na zrImate pratye jhera te upakAra badhe kare, paNa phasAya nahi kazAmAM. varSAve, ne temanI lamIne dveSI bane. te te rahevuM paDe tyAM sudhI saMsAramAM rahe khare, paNa ? ema ja bese ke "mane AnAmAM ane zrImaMtamAM nileSapaNe. javAne samaya thAya tyAre jAya khare, te kaI tAtvika taphAvata jaNAtuM nathI, are lahamI paNa cUpacApa; jANe AvyA ja nahato. vaDe pitAne sukhI mAnatA samakuvahIna zrImaMta karatAM, nirdhana e A bhikSuka kadAca vadhu je puNyazALI AtmAone maLyuM che sukhI heya. huM te eja vAMchuM ke Aje ya "vItarAga bhagavaMtenuM pUrNa darzana teo jetA tene pitAnA duHkhanuM mULa kAraNa samajAI baMdha thAya IndriyanI AMkhe, mananA AMkhe, jAya te?? buddhinI AMkhe, ane saveLA khele teja nayana - je samyaktvazIla hoya te sukhamAM unmAdI AtmAnuM ! na bane, duHkhamAM dIna bicAre ke bApaDe na samyagadarzana eTale TheTha mokSapurI sudhI bane. prakAza pheMkanAre dIve. sahune sukhI karavA sivAyanI kaI havA kahe bhalA, e dIve jenA hAthamAM hoya, samyagudRSTi AtmAnA haiyAmAM hoya ja nahi. te saMsAra-zerImAM jyAM tyAM athaDAya ke? | phUla jevuM satata tyAga parAyaNa tenuM jIvana samyagdarzana rUpI dIvAnI sahAyathI ekSapurInA hoya, badalAnI badabAbharI vAtothI te dUra ja sIdhA raste prayANa karI zAzvata sukhane ja rahe, adhikArI bane. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ manana ane ciMtana saM. DekaTara zrI valabhadAsa neNasIbhAI merabI (kalyANa varSa 17 aMka 9 pRSTha parathI cAlu) paNa mULa, DALAM, pAMdaDAM sAthe AkhA sAMThAne zArIrika ane mAnasika baLa nahIM ucheranAra mANasa kadI paNa annane meLavI zakti nathI ane tethI zarIrane paNa piSI zako . nathI AtmabaLa sarva prakAranI caDhatInuM zikhara zarIra baLa karatAM mane baLa caDhIyAtuM che che ane te meLavyA pachI jagatamAM bIjuM meLaane mane baLa karatAM AtmabaLa caDhIyAtuM che vavAnuM bAkI rahetuM nathI te vAta kharI che paNa tema chatAM mane baLa ane AtmabaLanuM mULa kAraNa zarIra ane manane prathama uttama prakAre ucheryo zarIrabaLa che, tethI jema kheDUta bAjarInA kaNa vinA uttama prakAranuM AmabaLa meLavavAne kadi prApta karavAne mATe khetaramAM ugelA bAjarInA paNa lAyaka thavAtuM nathI eTale ke AtmabaLanI phaNagA, temAM choDavA ane chevaTa DAMDAnI leza paripUrNatAe poMcatA pahelAM tenA thaDa-pAMdaDAM mAtra paNa upekSA karato nathI paNa te savane tathA sAMThA rUpa zarIra baLa ane mane baLanuM bAjarI samajIne ja tenuM rakSaNa kare che, bAjarInA rakSaNa karavuM joIe. choDanA dareka bhAganI mULathI te Toca sudhI kheDUta saMbhALa rAkhe che tema mANasoe mane- * manuSyanI kharI kiMmata : . baLa ane AtmabaLa prApta karavA mATe zarIranI kaI paNa manuSyanI kharI kiMmata tenI lezamAtra paNa upekSA nahI karatAM tenI eTalIja pAse zuM che temAM nathI paNa te kevo che temAM saMbhALa rAkhavI joIe. bAjarInA AkhA choDamAM che. mRtyu pachI paNa TakI rahenAra je saguNa mULa karatAM sAMThA vadhAre kiMmatI che ane sAMThA eja manuSyanI kharI kiMmata AMke che. manuSyane karatAM Toca uparanA DuMDA vadhAre kiMmatI che e kharo bhapake ane ahaMkAra, dhana ane kIrti vAta kheDUta samaje che. paNa tenI sAthe e vAta e te cAlyA javAnA, mAtra cAritra ja rahevAnuM, paNa sArI rIte samaje che ke e DaMDa tenA te cAritra avinAzI che. manuSya svamAna jALave, choDanA mULa tathA sAMThAnA baLa upara haiyAtI sadagaNI AcaraNa kare. satyanuM pAlana kare ane dharAve che ane DuMDAne upagI phAla paNa cheDanA sahadaya AcaraNa kare teja tenI kiMmata che. phAla tathA phelAvA upara AdhAra rAkhe che. mULa manuSyanA cAritramAM prabhu pratye pUjyabhAva, svatathA sAMThAnI bedarakArI karanAra kheDUta bAjarIne mAna, game te bhege satyanuM AcaraNa, ane laNI zakato nathI ane kadAca laNe che te atyaMta Adarza pratye vaphAdArI eja umadA sadUguNe halakI jAtanI laNe che evI ja rIte zarIranI che. je manuSya bIkaNu thaIne potAnA jIvana bedarakArI karanAra mANasa uttama mane baLa ane svamAnane kalaMka lagADIne bacAve ane nItika AtmabaLa meLavI zakato nathI. A sUtra ane chUTachATa muke te jIvate nathI paNa marelo che. draSTAMta dareka mANase manana karavA jevuM che. cAlAkI, chetaravAmAM kuzaLatA, sArI vidvattA zarIra anna vaDe piSAya che. e annanA capaLatA e sarva cAritranA kharAM aMga nathI. mULIyAM ke sAMThAmAM poSaNa ApavAno guNa nathI cAritranuM kharUM aMga te siddhAMtamAM jarA paNa Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 832 : manana ane ciMtana chUTachATa nahIM mukatAM, nItine vaLagI rahI sane anukuLa banavAnu che. je kAMi kharAba che tene nyAyapuraHsara gaNAvavA mATe koi paNa prakAranA sa'cega athavA koI paNa prakAranA bhaya pUratA nathI. sAcuM e hamezAM sAcuM ane khATu' e haMmezAM khATu che, sAcu kiM khATuM thai zakatu N nathI. ane khATu* kadI sAcuM thai zakatuM nathI. game te bhAge paNa ApaNe satya parAyaNarahevu joIe. game te bhAge ApaNe ApaNI pharaja pratye vaphAdAra rahevuM joie. lakita AkharU karatAM maraNu vadhAre pasaMda karavA jevuM che. AvA ja manuSye kaI paNa jamAnAmAM rA vIra che, peAte jene satya mAne te dareka manuSya aDaga hiMMmatathI jALavI rahevuM joie. peAtAnA siddhAMtane dago devA joie nahIM. prabhunA bhaya e jJAnanA moTAinA ghamaMDathI koI moTuM thatuM nathI niHsvArtha bhAvathI meTAM kama karavAthI meTuM thavAya che. ghama'DIne koipaNa samaye nIcuM jovu paDe che, saMsAramAM savathI mahAna teja che ke je kAmanAnI jALamAMthI mukta thai bhagavAnamAM masta thaI gayela che. sarvathI mATuM chatAM sakAma kaparA bhakitanuM sAdhana thaI zakatuM nathI paNa niSkAmabhAvathI IzvarApaNu Arabha che. paNa aMta:karaNane mAna ApI, sva-buddhithI karela nAnAmAM nAnuM kAya` paNa bhagavatamAna jALavI, peAtAnA siddhAMtane aDaga hi MmatathI bhaktinuM sAdhana thaI zake che. vaLagI rahIe eja ApaNA cAritranI kharI kasATI che. vairAgya vairAgya vinA prabhunuM bhajana thatuM nathI. prabhu bhajanamAM pradhAna vighna che dehAbhimAna. anubhavahIna vidyA, prANuhIna zarIra samAna naraka che anubhava zUnyanA upadezathI zrotAone yathArtha lAbha thatA nathI. vairAgyaprAptinA upAya che dveSadarzIna. prabhue A jagatane anitya, asukha, duHkhAlaya, ane azAzvata banAvyuM che. tenA dareka padAmAM vAraMvAra janma, mRtyu, jarA, vyAdhi ane rUpI doSa dekhAvAthI vairAgya thAya che. prabhuprema, AtmatattvanA vicAra, svA tyAga ane dhama pAlana e cAra sAdhanAthI anubhava prApta thAya che. jeNe peAtAnA AtmA sAthe ja zatrutA khAMdhI che tenA jIvanamAM zAMti kayAM? zAMti vinA sukhanI AzA karavI e durAzA ja che. ana pracUra saMsArasAgaramAM DUbatA potAnA AtmAne na bacAvave! e ja tenI sAthenI zatrutA che. AdhyAtmika taMdurastI svastha te che jenuM hRdaya sadA devI sapattithI bharapUra che jenA hRdayamAM jeTalI daivI saMpatti adhika haze teTalA te adhika sukhI thaze. duHkha bImAra te che jenA manamAM duSTa vicAra nivAsa kare che tenuM zarIra svastha rahI zakatuM nathI, tevu... svAsthya bahu jaldI bagaDe che. pavitra te che ke jenuM hRdaya pavitra che. mahAdekhAvaDI pavitratAthI gadA hRdayano manuSya pavitra mAnavAmAM AvatA nathI game tyAre paNa te potAnA gaThThA bhAvAthI sarvanA tiraskAranA pAtra thaze. dehAbhimAnanA tyAganA upAya che. satata Atma vicAra. huM zarIrathI alaga chuM ne zarIra mArAthI juduM che. zarIra dRzya ane huM draSTA chuM. rAga-dveSa, mAna-apamAna, niMdA, stuti, AdiranI sa dvandvothI bhinna huM nindva tenI sAthe mAro kaze| sabaMdha nathI. huM asaMga ane nivikAra chuM. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ phila tapaH tA is kilyANanI cAlu aitihAsika vAta jarA zizu . APAS pUrva paricaya : rAjagRhInagarInA manmatharAjA tathA mahArANI kanakamAlAne putra pesenakumAra pitAnuM bhAgya ajamAvavA kanakapuranagaramAM Avela che. rAjakumArI kanakAvatIne vAnarInA rUpamAMthI punaH mAnavarUpe potAnI pAsenA mUlIyA suMghADIne kare che. AthI kanakabhramarAjA tathA maMtrIzvara yogIMdranA pamAM rahela rUpasenakumArane mUla rUpamAM pragaTa thavA vinaMti kare che, ne temanuM pUrvavRtAMta jaNavavA Agraha kare che. kumAra pitAnuM pUrvavRttAMta pragaTa kare che. rAjA potAnI putrI kanakavatInuM rUpAsenakumAra sAthe pANigrahaNa karAvavAno nirNaya kare che. have vAMcA AgaLa prakaraNa 24 muM ane AtmA? jIvananI ughaDatI uSAnA prAMga NamAM thanaganate prakAzamAna hasate khIlata jamabhUmimAM punarAgamanaH zizu sUra same gaganagAmI banI rahe che. akhUTa dhanasaMpatti, sukha ane paripUrNa varSonI saMgRhIta jhaMkhanA prakaTa rIte sAkAkaLA jIvanamAM vaNu mAgyAM utarI AvyAM hoya 2 banatAM ane snehazraddhAnA pAye caNelAM chatAM petAnA mananI ghaDelI AzA sAkArapaNe svapna pratyakSa phalIbhUta thatAM tema ja virahautanyavaMta banatI nathI tyAM sudhI e sarva sukha vyathAnA citkAranA sthAne saMga ane AjIvana saMpatti hRdayadohanA pratIke ja che. milananAM madhurAM raNakAre kanakAvatI ane rUpasena - kumAranA haiyAM ananya Anada thanaganI rahyAM. paraMtu jyAre e ja suSupta AzA phalita thAya che tyAre? tyAre jIvana eka suramya pari kanakabhrama rAjA ane rANI kanakamAlAne mana mala prasarAvate AnaMda bahAra banI jAya che te ullAsabharI bharatI hatI. temanA pratyeka AnaMda tyAre ja maLaze ke jyAre citta marIye ? bhagavAnanA caraNakamaLamAM nimagna thaI jaze. . niraMtara pitAnI tapAsa karatA rahe ke bhagavAnanA caraNakamaLamAM anurAga prApta ApaNe deva banIne jIvIye chIe ke pazu banIne? . kara eja mAnavajIvanane uddeza che. Alasa, pramAda ane uchuMkhalatAe AdhyAahiM tame retA letA AvyA chehave tmika unnatinA beTAM vidano che. tene choDayA evuM puNya kare ke tame hasatAM hasatAM cAlyA vinA keIpaNa AgaLa vadhI zakatuM nathI. jAo. dayALu bane, sahAnubhUti Apa, sahAyatA jIvavuM ane maravuM e te nakakI ja che. kare paNa viveka vicAra pUrvaka ane niHsvAtha dhimAMthI ApaNe evI zikSA prApta karavI bhAvathI kare che e paNa prabhunI pUjAnuM pratIka che.. joIe ke ApaNe kema jIvIe ane kema Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 834H kuladIpaka : kAryamAM, avAjamAM ane AvezamAM umaMga ane rUpAsenakumAre pitAnA parizramanA pratidAnamAM utsAhane taravarATa jaNAI AvatuM hatuM. kAraNa anupama kanyAne meLavI saMtoSa anubhavyuM. ke kumArI kanakavatI vAnarIpaNAmAMthI svasvarUpe kumArI kanakavatI pitAnI tarkaTa buddhinA pravAhathI banatA teonI jIvanadizA satejavaMta banI hatI. viTaMbaNe pAmatAM ane eja anupama ane tene svarUpe banAvanAra eka ajANa vyakita ArAdhita svAmIne pAmI pitAnA jIvanane dhanya hovA chatAM te bhAmanI bhavyatAe rAjavaMzI kaLamAM mAnavA lAgI. janmela TekIle zUravIra dIpaka sama prakAza AvI rIte seva AnaMdanA pravAhamAM snAna kehInura nIkaLe. karatAM divase nirgamana kare che. saMdhyA ane uSAnI atyaMta raMgabharI jhabatema ja pitAnA mukhamAMthI nIkaLela vaca kanA avanavA bhAsamAM Aje kAMIka gaMbhIratA nanI siddhi ane karAranI kabulAta. manamAnyA vartI rahI hatI. rUpAsenakumAranI mAnasika daSTi bhAva saha eka anupama samAraMbha sAthe pUrNa para bhUtapUrvanA anubhavela citrapaTa khaDA thaI thaze e kAraNe niHsIma AnaMdano saMcAra vahI gayAM. aMte smRtiseja para mAtA ane pitArahyo che. nI AkRti ketarAI gaI navajIvananI saurabha kanakapura nagara sarvatra vajA patAkAthI zaNa uDI gaI ane tene sthAne bhaktibhAvayukata viragArAyuM. rAjabhavanamAM zaraNAI, ane vAjI nI havyathA jalI rahI. aMtara mAtA ane pitAnAM svaralaherIonI ramajhaTa jAmI. hIra ane kIsa- milana mATe taDapatuM jhaMkhatuM banI gayuM. bAnA jhAlothI suzobhita caMdaravA ane gAdI jIvanasa'cAranA bhAgamAM gamagInatA vyApI takIyAnI racanA, divya rozanInA camakArothI gaI rUpAsenakumAranA deha para enI chAyA avarAjamaMdira ati dedIpyamAna banyuM. tarI A joI kanakavatIe pUchyuM; "nAtha ! A AkhA ya rAjamaMdiramAM lagna samAraMbhanI zuM? parama pulakti apUrva rasAsvAdamAM ekAMtaDAmAra taiyArI hatI. nagarajane paNa kumArInA tika sukhamAM A kayA prakAranI skUlanA? zarIra lagnasamAraMbhanA laDAvA mATe AnaMdabhara banyA svAthya to sukhAkArI che ne ? hatA. lagnamahotsava maMDAyA. yAcakane chUTe hAthe devI! tamArAM sAnnidhyamAM dharmanA prabhAve dAna devA mAMDayuM. sava sthAne AnaMda ane sthAne ane ane badhuM maMgalamaya che. harSanA zvani gajI rahyA. Arya putra! te zuM pUnI chatrachAyA AnaMda sabhara jIvana samarpaNanI pavitra anutApa ape che? vyavasthita jIvana yAtrAmAM ane ucca maMgalamayI ghaTikA AvI pahoMcI pratikULatA zI che? kahe !" lagna samAraMbhamAM sarva maMtrI, sAmate, ddhAo zuM bolyA devI! sAdhana samRddhinI vizAnagarajane, sevake vagere parijanavaga bhegAM LatA sAthe pUnA vAtsalyabhAvayukta aMtare maLyAM. ane zubhalagna kanakavatIe lagnavedikA vipula ane agAdha che." para rUpasenakumArane snehadAna sAthe pitAnuM sarva "te nAtha! mAre kAMI aparAdha... sva sepyuM. tamArA manane AchA khyAle dUra karI gho. kanakabhrama rAjA ane rANI kanakamAlAe A te vyatIta kAlanI sumadhuratAe mane gherI rUpasenakumArane kanyAdAna karI atRpta AnaMda lIdhuM che. atula sukha chAMTaNanA AMgaNamAM anubhaLe. tamaya banyA chatAM nayanakumuda te ujavala Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalyANaH jAnyuArI 1961 H 835 snehasava hAbhihita mAtapitAnI sAnnidhyatAne ane daMpatinuM zreya vAMcchatA haiyAnA nimaLavAMke che. mAtA ane pitAnA milananI AkAMkSA bhAvathI tene sImyA. samayane dII banAvI de che. A kAraNe ja mana ubhaya daMpatie te bhAvene dravatA dile pravRtti uddabrAnta che anya koI kAraNa nathI. jhIlyA. Ajadina sudhI vAtsalya sudhAvaSa vaDIlanI be ghaDI sarvanA hadaye snehaviganA aMdhasaMbhALa sukhasaMgatamAM vismRtine ThAre mukI hatI kAre zUnya banI gayA ane nayana AbhalIe tene hAtha dharI jIvanayAtrAne saphala karavA mAMgu chuM. jhaLakatA bindu jhaLahaLI uThayAM. AvA gamagIna e....he...temAM ATalI badhI dilaviDa- samaye rUpasenakumAra tathA kumArIe bhAre pagale baNuM ! Apa tema vAMcchatA he te kaI prati, vidAya lIdhI. kULatA nathI. tamArA gatizIla vicAre zreSTha kRdhdhi samRddhi ane parivAra sahita keTaleka kartavyamattAdhArI che. huM paNa surasAsu vaDIlenI divase rUpasenakumAre rAjagRhInI bhUmikAe paga sevA mATe tatpara chuM Apa prayANa mATe dIdhe. ane enuM haiyuM utsuka banyuM. nirNita kare." pAyadaLa, azvadaLa ane senAonA pagalArUpAsenakumAre viSAdane eka keNe mUkI prasa thI rAjagRhI nagarInI gaganabhUmi dhUlikAnA navadane vinayAvanata mastake, kanakabrama rAjA gaNAthI ArAdita banI gaI. savanAM pAse pitAnI janmabhUmi rAjagRhI nagarI prati harSavaninA paDaghAthI vAtAvaraNa gAjatuM banyuM. prayANa mATe prAthanA karI. rAjagRhI nivAsI kapati rAjA manmatharAya kanakabhrama rAjA rUpa senakumAranI vinati sAMbhaLatA ja viSAdamaya banyA paraMtu vicAryuM ke A aNaciMtavyA zatrunuM AkramaNa jANI vimA. pArakI thApaNa kayAM sudhI-kanyAdhana te zvasura saNa anubhavavA lAgyA, ane maMtrI subuddhine bolAvI AkramaNanI vAta jaNAvI. susajajIta grahanI zobhA gaNAya." sainyane Adeza ApI, rUparAjakumAranI agresarI "yathAvasthita racanA ja zobhAmAM abhivRddhi nIce Aphatane dUra karavA me kahyuM. bIje daravAje kare che. lekavyavahAranA upekSaka kalaMkita bane che subuddhi dhana maMtrIne mekalyA evI rIte cAre jyAre enI pravRtti pagalIe viharanAra vyakita bAju rAjagRhInI rAjyadhUrAnI rakSA mATe sainyakaluSitatA pAmI zaktA nathI. vyavahAra bhUmikAnuM daLane vyavasthita mUkayuM. tyAre tenA smaraNabhaDAbaMdhAraNa ke maryAdA zreyaskarI che. jIvanamAM ramAM rUpakumAranI yAda jhabukavA lAgI ke Aje saMga-viga te sAhajika che. . rUpasenakumAra heta te !!! mArI ciMtAne e pramANe vicArI kanakabhrama rAjAe ene avakAza ja na raheta. enI buddhigati, bAhunivArI rUpasenakumArane gamana mATe saMmati vayitA kaLAkozalya vIryatA, kaLAkauzalyatA samakSa zatrusamUha ApI. kanakavatInA zvasuragamanane divasa AvI aMjAI jAta. avasarecita katavya jANI hRdayapahoMce. rUpasenakumArane ane kanakavatIne vidA vidAraNa smRtine dUra karI manmatharAya kartavya yamAM anekavidha uttama AbharaNuM, vastra, ratna, niSpanna thayA. * senayA, hAthI, a vagere jIvanavyavahAranI rAjAne kayAM khabara hatI ke Aja smRti jarUrIyAte pUrA pADatA anekazA sAdhane ApyAM najIkamAM milana karAvI sumadhuratA relAvanArI Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 836: kula dIpaka : ' , hatI! rajakartavyaparAyaNa rAjA mamatharAya thayA. raMca sahita baMne senApati vAhanathI nIce prajAnA hita jaLavAI rahe evA AyAsamAM utarI bheTI paDayA AMtaravigraDanA samarAMgaNamAM rokAyA. - aMtara milananI chAyA laLI paDI. rakatAzruvaMtI saritAne sthAne harSAveganA ane saMganA nIra rUparAjakumAranA adhyakSapaNA heThaLa gamana karatI senAe zatranA AkramaNa samukha prayANa jharatI azrunI helI macI rahI. rUparAjakumAra karyuM. jyAre maMtrI vagere nagarInI rakSA mATe rUpAsenakumAra ubhaya bhrAtAe eka-bIjAne parakAyA, spara oLakhI lIdhA ane dRSTinA paDakAramAM ja virAhAgninI tazikhAnI jhAMkhI karAvI dIdhI rUparAjakumAranuM sainyadaLa susajja rIte sarva sainyadaLe paNa vinItabhAve rUpanakumArane sAmAM AvatA sainikadaLa tarapha dhase satkA. che jyAre snehIjanonA milana mATe utsukacittavALA rUpasenakumAranuM raunikadaLa baMne bhAIo rathamAM ArUDha thaI haSa vyakata bhUminuM nidarzana karatAM havegathI gatimAM karI AnaMdane lUMTAtA pitAnA vitakanI Apa tvaritatA ane jema vadhArI de che. te sAthe vArtAvinoda karatAM rAjagRhInA mukhya A rIte ekadama dhasI AvatAM chatAM senA dvAra AgaLa AvI pahoMcyA. nIone vigraha taiyArI mATe zastrarahitapaNe jaI prathama mAtapitAne jANa karavA be data rUparAjakumAre paNa pitAnA sainikonA zastra AgaLa mokalyA. mUkAvI dIdhA ane Agekadama bharyA. baMne daLo rUpasenakumAra parivAra sahita rAjabhavana Ave sAmasAmA thayAM. saunI mekhare cAlatAM hasti che e sAMbhaLatAM ja mahArAjA manmatharAya para dipta kAMtivAna , ojasI, parAkramI vya madanAvalI rANI harSapraphulla thayA. putranA AvAktine jotAM ja rUparAjakumAranI buddhimattA ane gamanane satkAravA teo utkaMThita thayA. tene kartavyamattA bhUlAI gaI. pAritoSika ApI khuzI karyA. basa enI daSTie divyamUrtinA avalekanamAM ja guMthAI gaI ane himmata hArI gaI. maMtrI vagere paNa rUpasenakumArane levA mATe nyadaLa rUparAjakumAranI AvA prakAranI pravR sau daLa sAtha sanmukha thayA. save sAthe najarane ttithI ajAyaba pAmyuM. sarvee potapotAnA milAvI rUpasenakumAra AnaMdanA mahAsAgaramAM mAnasamAM buddhi kalapanAnA geLA gabaDAvyA. hileLe caDhayA. paraMtu tenI ceSTAnuM samAdhAna ke kAraNa na kaLI . A pramANe harSavani sAthe rAjabhavana pAse zakyA. yuddha mATe taDapanAra baLavAna yoddhA AvatAM ja rUpasenakumAranA netrakamala mAtapitAnA svAminA AdezanI ja rAha jovA lAgyA. darzana mATe Atura banyA. tyAM..te...hasti AruDha vyakita ane rUpa maLavA hI na thatAM ja rathamAMthI rAjakumAranI cAra akSikAnuM milana thayuM ane , bane bhrAtA vinaye karI utarI deDatAM doDatAM jaI pratyeka aMgamAM raNaraNuTa vyApI rahyo. varSonA temanA caraNadvayamAM mUkI paDyA. viga paDaLanA ochADa tUTI gayA ane sAtheganA suramya svaree AlApa AraMbhe...divya kanakavatIe vaDIlenA caraNamAM mastaka namAM neha prakAza prajvalI uThe. hRdaya hadayathI jJAta vyuM. vaDIlee AzIvarSA varasAvI. virahavya Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , , [ ]] kalyANaH jAnyuArI, 1961 H 837 thAne zabdanA avazeSamAM racI ekabIjAnI kathanIe AnaMda macAvya, 1 darekane posAya tevI rAjagRhI nagarImAM rUpasenakumAranA milana Indu sTAyale pina AnaMdamAM utsava ujavAyo. yAcakane dAna daI 2 kAyama cakacakIta rahetI tRpta karyo. baMdIvAnane mukta karyA. karmacArIone kalIpa bakSIse vaDe khuza karyA. sarvatra AnaMdanA arNave 3 geraMTIDa lIka pUla ubharAI rahyA, 4 dekhAvamAM suMdara, TakAu sarvanA usuka haiyA, milanakAlathI bharyAbharyA ane majabuta banI rahyA. 5 dareka ThekANe maLe che. dharmAcAryanA kathanAnusAra rUpasenakumAra samRddhi ane patnI saha bArabAra varSanA viSama hANalA bAda ujavaLa yazogAthA sAtha nirmaLa dehe rAjagRhI A khare. mAtapitAnI pUrve karatAM dhamanI zraddhA aTala banI. AtmavikAsanA paMthe parama pravRtta banavA ane kumAra pratye mAta-pitAe IcchA vyakata karI. baMne kumAre e mAtapitAne kahyuM, "pUjyazrI ApanI IrachA amRtatulya che. vyavahAra ane kartavyane viSe ame pravRtta thaI Apane jarUra haLavA karIzuM. paraMtu pitAzrI amArAthI rAjyadhUrAne bhAra zI rIte sahevAya? haju te ame anubhavothI ghaDAyA nathI. pulanI mALA pASA tame tamArA nA bhArane kema dhAre? ame te ApanI caraNasevAne mATe ja suyogya ane sajAga ja chIe. manmatha rAjAe kahyuM, "kumAre! pagale pagale A pe na ja paMtha kapAya have te amArI. avasthA kahe kharI davA ne vAya. kyAreka bhAra upADe te paDaze ja ne?? . (kramaza:) Agraha . jaina samAjanuM agragaNya mAsika kalyANa menyuAjeja grAhaka bane ane banAva | dhI nezanala pena varkasa vArSika lavAjama rUA. pa-pa0 INDU STYLO ji: vepArI pAse muMbaI-4. Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Arogya aupacAra * upacAra | 'kalyANa' mATe lakhAtI A lekhamALAe kalyANanA hunnarA vAcakAnA dilamAM AkaSaNa janmAvela che, zarIranA ekeeka aMganI ArogyazAstranI dRSTiye vizada vicAraNA karavA pUrvaka zAsrIcaSTine paNa najara samakSa rAkhIne lekhaka A lekhamALA Alekhe che kalyANa ' pratyenI AtmIyatAthI khIMcAIne lekhaka taraphathI lakhAtI lekhamALA dara arka banI zake te rIte niyamita prasiddha karavA ame rAkaya avazya karIzuM ! vAcakane A lekhamALA avazya rasaprada banaze ! lekhAMka : 7 mA H zravaNe driya-kAna ane tenA rAgAnA upAya vaidharAja zrI kAMtilAla devacaMda zAha jhIMjhuvADA hArathI meDALa batAtA, khADA kheMyAthI aniyamita AkAranA kAna e duniyA upara rahetAM anekAneka prANIomAM jete dhaNu puNya ekaThuM thayuM che tevA paMcendriya prANIoneja hoya che. carindriya sudhInA prANIone kAnanI zravaNa indriya maLatI ja nathI. kAnanI indriya (zravaNendriya)nuM mukhya kAma sAMbhaLavAnu che. zrAvakanI vyAkhyA-zrI jinezvara bhagavatAe prarUpelA dhane sAMbhaLe te zrAvaka. vartamAnamAM vidhamAna pApakArI dharmAcAryAM upakArI upAdhyAyaja kRpALu paMnyAsa pravaro ane nirvikArI sAdhu sA pAsethI zraddhApUrNAMka dharmAM sAMbhaLI manana karI taiyAmAM esADI, je je azubha kAryavAhi thai hoya te dUra karI zubha kAryavAhimAM uttama manuSya jIvanane joDavu A kAryaM kevaLa kAnanI indriyadArA ja thaI zake che. mATe nIrogI karNendriya e manuSyanA zarIramAM ghaNuM agatyanuM aMga che. have ApaNe kAnanI kudaratI racanA tarapha vaLIe (1) bahAraneA kAna, (2) madhya kAna (3) ane adaro kAna. traNa prakAramAM bahAraneA kAna najare joi zakAya che te uMcI nIcI sapATIvALeA che. madhyane 'ane aMdaranA kAna lamaNAnI pelANamAM AvelA che. bahAranA kAna nAnA snAyue, cAmaDI, te kuryAM (rabhara jevA padAne kuryAM kahevAmAM Ave che)ne a bane che. zarIramAM kAnanI buTTInI racanA evI thaelI che ke je sadAkALa zItaLa rahe che. vALatA vaLe evA tatuvALA ane taMtuvagaranA e prakAranA kuryAM majabuta ane sthitisthApaka hovAthI aneka kAvAhi kare che. kAna ane nAkanA bahAranA bhAga sAMdhAonI vacce, zvAsanaLI ane annanaLI jevI naLI kuryAMnI banelI hAvAthI akakaDa ane khulI rahe che jethI sAMdhA ghasAtA nathI. dhakkA jhIlI zake che ane avAjane kAnamAM pahoMcADe che arthAMt bAhya kAnanI racanA evI banAvelI che keavAjanA meAjA (laherA) ekaThAM karI karyAMnaLI dvArA avAjane aMdara dAkhala kare che, ka naLa paNa karyAMnI banelI savAUya Azare lAMbI hoya che. te vaccenA mApa karatAM banne cheDe vadhAre pahALI hAya che, tenA AgalA bhAgamAM jhINA rUMvATA hoya che je dhULa tathA sakSma jIvajaMtune aMdara jatAM zake che vaLI aMdaranA bhAgamAM dhaNI graMthIo che. jemAMthI cIkaNA pILA padArtha jharI kAnanA avayavAne bhInA sakhe che. ane A bhInAsa paNa ja MtuethI rakSaNa Ape che. A naLInA aMdaranA cheDe pAtaLI cAmaDIno paDado AvelA che tene kaNu paTala kahevAya che sAva sAdI kheAlImAM kAnaneA DhAla kahevAya che. A DhAlanI guthaNI evI che ke, uparanA cheDe DhIlA che. khAju kheMcAelI che ane trAMsA gATha Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 842: Arogya ane upacAra : vAele che. AthI karNanaLI dvArA taNAya paNa che naLI kothaLInI uparanI bAjue kATakhuNe joDAelI ane DhIle paNa thAya che. che te paNa pravAhI rasathI bharelI che nAnA magaja mAMthI jJAna taMtuo A naLIothI joDAelA che, madhyakAna yA vacalo kAna, hatheDI, eraNa ane tethI tene cheDA phulelA rahe che. A naLIo samatulA pagaDu AkAranA hADakAnI sAMkaLathI rakSAelo che jALavavAmAM madadagAra thAya che ane magajane bhAna AkhA zarIramAM sauthI nAnA A hADakA che, kAnanA karAve che (3) zaMkhAkRti AkAranuM hADakuM madhya DholathI vacalo kAna judo paDe che ane temAM cAma kothaLInA nIcenA bhAge joDAeluM che. goLa guMcaLuM DInuM AvaraNa che. hatheDI AkAranA hADakAne hAthI vaLeluM A hADakuM che, te paNa traNa naLIothI pravAhI Dhola sAthe joDAelo che ane bIjo cheDo eraNa rasathI bhareluM che. temAM sAMbhaLavA mATenuM zravaNayaMtra AkAranA hADakA upara paDe che. eraNa pagaDI kI- AveluM che. temAM rahelA vALa jevA ke avAjanI ranA hADakA sAthe joDAelI che ane pegaDAno bIjo laherene jhIlI nAdIdIpaka pravAhamAM pheravI tyAM cheDo aMdaranA kAna sAthe laMbagoLa bArInA bArIka joDAelA magajanA jJAnataMtuo dvArA magajanA padA sAthe joDAelo che. A vacalA kAnamAM havA bharelI pratikamAM avAjanuM jJAna karAve che. rahe che. ane tenA nIcenA bhAgamAMthI Azare savA Ica jeTalI laMbAInI naLI gaLAnA bhAgamAM jAya che. A havAmAM aharniza judA judA avAjanA jhaDapI naLI vATe gaLAmAMthI havA madhya kAnamAM Ave che ane dhImAM mejAonI paraMparA cAlatI ja hoya che ane baMne bAju e havAnuM sarakhuM dabANa rAkhe che. ane te cArekora phelAyelA che. A lahera bAhyaAvI tevA prakAranA nAmakarmanI racanA na hota te kAnane avAjanA calanane traNa prakAre upayogI bane bahAranA moTA avAjathI utpanna thatA havAnA jora- che. avAjanI lahero je havAmAMthI Ave che tene dAra dhakkAthI paDade cirAI javAno bhaya rahe. nAka aMdaranI havA mAraphata kaNuM paDadA tarapha vALe che, ane mukha hAthathI baMdha karI je thuMka gaLavAmAM Ave kAna upara je lahero athaDAya che te sIdhI karNanaLI te kAnamAM avAja thaI dhAka paDe. kAraNa ke Ama mAraphata kapaDadAne pahoMcADe che. karNanaLInI aMdara karavAthI madhya kAnamAM rahelI havA upara AkarSaNa je havA che temAM pratidhvani thaI upayogI thaI paDe thaI kAnanI havA paNa gaLI javAya che jethI dhAka che. je lahero kAnamAM pese che tenA lIdhe joradAra paDI jAya che temaja vaLI nAka ane mukha badha karI avAja saMbhaLAya che, bahAranA kAna upara paDIne pheMkavAno prayatna karIe to kAnamAM pAche te ja paNa keTalIka lahera parAvartana thaIne aMdara jAya che, avAja thaI dhAka ughaDI jAya che kAraNa havA pAchI tethI je bAjuthI avAja Avato hoya te tarapha naLI dvArA madhya kAnamAM jAya che. kAnane pheravIe chIe. bahAranA kAyama ThaMDA rahetA aMdarano kAnaH AMtara karNanI racanA vAMkI kuca upara je lahera paDe che temAMnI keTalIka paracukI guMcavaNa bharelI khubIdAra che. tenA traNa bhAga bhArI kAnanI bhIMta mAraphata aMdara pahoMce che sIdhI che AgaLano bhAga nIsaraNI AkArano traNa naLIono lITImAM AvatI laherenI vadhAre asara thAya che. che ane chevaTane bhAga zaMkhAkRti AkArano che jene bahAranA kAne jhIlelA lahera karNanaLI dvArA aMdara karNazaMkha kahevAya te (1) aMdaranA kananI vacce jAya che. Dhola para athaDAya che jethI paDado dhruje che kothaLI che temAM pravAhI rasa hoya che ane cunAne DhAlane aDelI hathoDI-eraNa ane pegaDA rUpI traNa maLato kSAra che. madhya kaNana pegaDAnA AkAranuM hADakAnI sAMkaLadAra bhaya kAnamAMthI a daranA kAnamAM hADakaM A kothaLInI laMbagoLa bArInA paDadA upara jAya che tyAM kothaLInI laMbagoLa bArI parano 5Da. baMdha beDuM AveluM che (2) traNa ardhagoLAkAra dAne dhrujAve che. AthI te kothaLImAM rahelA pravAhi Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalyANaH jAnyuArI, 1961 : 43 padArthamAM mojA utpanna thAya che A avAjanA mojA dhArmika kriyA karatAM. dharmanI kathA, prabhu prArthanA, iSTa zaMkhAkRti AkAranuM zravaNa yaMtra jhIle che ane tyAM devenuM smaraNa karI zarIranA divase lAgelA uzkerATane joDAelA jJAnataMtuothI magajane avAjanuM jJAna zAMta karI nirAMte ghasaghasATa mIThI niMdara letA. prabhAte thAya che. uThatA praphullita magaja, tejasvI AMkhe, thanaganatA. jJAnataMtuo, ojasa, utsAha, baLa, ane dharyaAvI rahasyamaya racanAvALI kAnanI indriyane laIne uThatA ane potAnI navI kAryavAhi zaru karatAM, bahAranuM ane aMdaranuM kudarate majabuta rakSaNa kareluM che. paNa jyArathI kAmottejaka. maryAdAbhaMjaka vikAreyuropa dezamAM laDAelA chelalA bhayaMkara, hiMsaka tpAdaka sarva vratamAM zIromaNi brahmacarya(zIladharma) meMghavArIdAtA, saMskRti chedaka yuddhoe ghoMdhATa, jJAna- pratyenuM bahumAna ochuM karanAra philma-sInema taMtuthI sahana na thAya tevA moTA avAje phelAvatA javAno joradAra dhasAro vadhI rahyo che, kacakaDAnI yaMtro tarapha mAnavIne kheMcI lIdhuM che. ane AnuM kAmaNagArI sRSTinI lIlAo ane dhRNAspada jIvana du:khada pariNAma e AvyuM che ke dhaMdhAdArI baherAza carcAo, kAlupatAbharI lAlasA, sauMdarya vadhI rahI che. ane zIlanA bhoge arthaprApti mATenI doDa, moTara, khaTArA, Tenka, eroplena calAvanArA. viparIta veSabhUSAo, behudA raMgeDhage, belavuM banAvavuM mIlamAM kAma karanArA, halana-calananuM niyamana karanArA ane gAvuM AvI bramotpAdaka kriyAo tarapha bALako ne dhvanivardhaka bhuMgaLAomAMthI joradAra avAja sAMbha bAlikAo, yuvaka ane yuvatIo, prauDho ane vRddhono LanArAnA jJAnataMtuo kAyama uzkerAelA rahe che akhalita pravAha vahI rahyo che. nizALamAM bhaNatAM bALa paNa pAya pustakamAM AvatI kavitAo, jethI mAnasika zAMti paNa mANI zakatA nathI. sAmAnya avAja kAnana avaye sArI rIte jhIlI prArthanAo pratye durlakSya sevI rImI gIto sAMbhaLavAmAM zake paNa aharniza cAlu rahetA moTA avAja kAna racyA pacyA rahevA lAgyA che, rAtrI samaye jyAre jIravI zake nahiM. chellI laDAImAM kevaLa moTA avA zravaNendriya ArAma mAMge che tyAre vartamAna kAryavAhi. jJAnataMtuone vadhAre ne vadhAre zrama ApyA kare che. jenA AghAtathI ghaNAnA mRtyu thayA che ane AthIja avAja vagaranA yaMtra, vAhano hathiyAro, zedhavAnI uparAMta zaradIthI ThaMDI havA, ke ThaThI pavana yojanAnA maMDANa thaI rahyA che. nizALA, davAkhAlAgavAthI, ThaMDA pANI kAnamAM javAthI, zIlI enI nAo, dhArmika sthaLe, ane ekAgra ciro kArya upadaMza Adi cepI rogothI mela bharAvAthI magajanA karavAnA sthaLoe avAjabaMdhI amalamAM AvI che. ane gaLAnA darathI, sakhata tAvathI atiuSNa davA othI, dArUnA sevanathI, kAnanA avayavonI nabaLAIthI, kAnanA snAyuo, pravAhIraso, carma paTalo ane jorazorathI bhASaNe karavAthI, ati uzkerATathI, ati zravaNataMtuo upara ati dabANa thavAthI kAnanA vividha rogo jame che. ane dhIme dhIme sAMbhaLavAnA taMtuo thaI Ave che. moTA avAjothI, virUddha khAnapAnathI kAnanA rogo nabaLA thaI baherAza thAya che. ATaluM ja nahi paNa zarIramAM uzkerATa rahevAthI svabhAva uzkerAe rahe. upacAra vAthI cIDIyApaNuM ane gAMDapaNa paNa thaI Ave che. (1) vartamAna kALamAM dhAvaNA bALakone kAnamAMthI sAdAI, sadAcAra ane. sadaguNanA saMskArothI rasI vahevAno roga vyApaka banI rahyo che. dhAvaNa bALakanI otaprata jIvana jIvatA bhAratabhUmimAM mAnava mAtAe rAtre sUtA sUtAM bALakane dhavarAvavuM divase ama karI rAtre vahelA satA pahelA thAya nahiM paNa beThA thaI bALakane khoLAmAM laI mastaka Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 : Arogya ane upacAra TAra rAkhI dhavarAvavuM jethI kAnanAM nAjuka avayavo vALI bakarNa rogaharIgarI' savAra sAMja 3thI6 goLI barAbara vikAza pAmI zake, ane rasI baMdha karavA gALI dUdhanA anupAna sAthe levI A goLI karyuM mATe gaMdhakanA yogavALI davA mahAgaMdhaka=gaMdhaka rasA- rogane haTAvavAmAM uttama che. yaNa ke kevaLa zuddha gaMdhaka dhAvaNa sAthe savAra-sAMja parimita mAtrAmAM ApavAthI rasI baMdha thAya che. (6) aThavADIyAmAM be vakhata rAtre sUtI vakhate cakakhA talanA telanA TIMpA ane kAnamAM pAMca pAMca (2) AMbA, jAMbu, mahavaDe ane vaDa e cAre nAMkhavAnI Teva pADI devI. kAnane nirogI rAkhavA A jhADanAM patro lAvI vATI caTaNI karavI. cAra gaNuM prayAga addabhUta kahI zakAya tevo che. talanuM tela nAMkhavuM. ane telathI cAragaNuM pANI nAMkhavuM. pachI dhImA tApe ukALavuM pANI baLI jatAM (7) kaNarogIe rAtrInA samaye kAnane saMpUrNa tela bAkI rahe utArI laI gALI zIzImAM bharI levuM ArAma Apavo. savAra-sAMja A telanA TIpA kAnamAM nAMkhavAthI rasI baMdha thAya che ane kAnanA ghaNA rogone maTADe che. (8) zAstramAM paNa ullekha che ke - (3) baherAza mATe bIlInA garbhane gaumutramAM trividha AzAtanA je kare re, vATI temAM thoDuM pANI ane thoDu dUdha nAMkhI dhImAM bhaNatAM kare aMtarAya; tApe pakAvavuM A telanA TIMpA dhIrajathI becAra aMdhA baherAM bobaDA re, mUMgA pahelA thAya re- mahinA nAMkhavAthI ghaNe phAyado thAya che. bhaviyaNa citta dho. (4) uTanA mutranA TIMpA paNa baherAza maTADavAmAM jJAnataMtu sAthe saMbaMdha dharAvatA darado aMdhApaNuM sAro phAyado Ape che. - baherApaNuM, muMgApaNuM ane pAMgaLApaNuM. A badhA (5) ati zramathI zramita thaelA kAnanA jJAna darado zrutajJAnanI AzAtanA karanArane udayamAM AvI taMtuone zrama rahita karI sateja karavA mATe, pArada, bhegavavA paDe che. mATe jJAnataMtunA daradIoe ati rasasiMdura, abhraka, loha, zilAjIta, gugaLa, suvarNa bhAvapUrvaka zrutajJAnanI ArAdhanA trividha trividhe tAmra, upalasarI, rAsnA, caNoThInA mULa, taja, tamAla karavI, karAvavI ane anumodavI. jethI jJAnanI ArAelacI, suMTha, tIkhA, TaMkaNakhAra, siMdhAluNa, bhAMgaro dhanAnA phaLarUpe jJAnataMtuonA daradothI mukata manuSya AsoMdhare, keLano kaMda Adi auSadhonI milAvaTa jIvana pAmI uttama phaLa meLavI zakAya. maratAM maratAM ceka Avyo eka amerikana ane bIjo aMgreja ema vImAnA be ejanTo pitAnI sA cukavavAnI rIta viSe baDAI hAMkatA hatA. aMgreja:-"amAre tyAM vImo UtarAvanAra koi madharAte marI jAya to tenI patnIne bIje divase pahelI TapAlamAM paisA maLI jAya che." amerikana -are e te kAMI ja nathI. amArI ophisa sIra mALanA eka makAnane chaThe mALe che. amAro eka polIsI holDara" ogaNapacAsame mALe raheto hato, tyAMthI te paDI gayo. ane tene amArI ophisanI bArIethI ceka Apyo ane pachI te marI gayo. Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinAzanAM tAMDavaH [ mAnasika hiMsAnA DhAraNuM vipAkane 7 pU. munirAja zrI nityAna'vijayajI mahArAja pUrva prakaraNanA sAraH rAjapuranagaramAM mArittarAjA je sAte vyasanamAM cakacUra che, tene peAtAnI kuladevI caMDamAri AgaLa Ahuti ApavA mATe trIsalakSaNA manuSya yugalane zAdhavA sevAne Adeza karyAM che. rAjAnA sevako te veLA aThThamanA pAraNe gocarI mATe nIkaLelA abhayaruci sAdhu ane abhayamati sAdhvIjIne pakaDIne rAjA pAse lAve che. te banne mahAtmAone yajJanI vedikA pAse jyAM lAvavAmAM Ave che, tyAM ja acAnaka pRthvIkapa thAya che. makAnA dhaDAdhaDa uDavA mAMDe che. vijaLInA kaDAkA kheAlavA lAge che, A addabhuta camatkAra joi rAjA mAridatta doDIne te banne puNyavAna sAdhu-sAdhvInA caraNakamalanuM zaraNuM svIkAre che. te veLA mahAtmAzrI abhayaruci munivara te rAjAne jIvahiMsAnA pApathI pAchA vALavA peAtAnI pUrvabhavyUnI kathA kahe che; tee kahe che ke AjathI navamA bhava-pahelA vizAlAnagarImAM huM sureMdradatta nAmanA rAjA hatA. mArI mAtA yazeAdharA hatI. nayanAvalI mArI paTTarANI hatI. eka vakhata mArA mAthA upara dhoLA vALa AvelA jANI huM dIkSA levA sajja banuM chuM, nayanAvalI kahe che ke, guNadhara kumAra nAmanA ApaNA putrane rAjya soMpI ApaNe sAthe dIkSA laie.' dIkSAnA maneArathA karatA zayyAmAM paDayA paDayA jAgu chuM, tyAM rANI mate uMdhatA jANI zayanabhavanamAMthI bahAra nIkalI, huM tenI pAchaLa gayA. tA rANI kubaDA dvArapAla pAse tenI zayyAmAM sUtI hatI. mane gussA AvyA chatAM saMsAramAM viSayeAnI paravazatA ane karmAMnI vicitratAne vicAra karatAM me mArA AtmAne zAMta karyAM. abhayaruci munivara mAridattarAjAne potAnI pUrvabhavAnI kathAmAM navamAbhavanI kathA kahI rahyA che : have AgaLa vAMcA : * prakaraNa 2 jI nayanAvaLIe gaLu dabAvI dIdhu (1) maMtrIo AvyAM eTale meM" kahyuM; "jI nahi. have mArA mAthAmAM dhoLA vALa AvavAnI zarUAta thai che, eTale pUrva puruSoe AdarelA saMyamamA grahaNa karavAnI huM IcchA rAkhu chuM. 'rAjan ! guNadhara kumAra hajI nAnAM che, temane zire A bhAra kema mUkAya ! mATe kumAra meTA thAya tyAM sudhI rAjyanuM pAlana karavuM e ApanA dhama che.' meM kahyuM; 'zuM ApaNI kulasthiti tame bhUlI gayA ? dhareMdbhuta Ave eTale gharamAM na rahevuM.' maMtrIo vagerene me khUba samajAvyA. rAtrI paDatAM huM mArA zayanagRhamAM gayA. nayanAvalIne meM koI jAtanA vikAra darzA arthAt kAMI banyuM nathI te rIte tenI sAthe meM vartAva rAkhyuM! bahu rAtrI thatAM huM uMdhI gayA. pAchalI rAtrIe me eka svapnuM joyuM, eka meATA mahelanA sAtame mALe suMdara siMhAsana upara huM beTho chuM, tyAM mArI mAtA yazeAdharA jematema khelatI AvI ane mane dhakko mArI siMhAsana uparathI gabaDAvI dIdhA, gamaDatA gabaDatA sAtamA mALethI cheka nIce huM AnyA, Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 846 : vinAzanAM tAMDava : pAchaLa joyu tA mArI mAtA paNa pAchaLa gamahatI nIce AvI. huM jematema karI ubho thayA ane jANe merUpa ta upara caDI gayA. huM jAgyA meM vicAryu ke A svama zarUAtamAM kharAba che paNa pAchaLa sArUM che, te zuM thaze ! mane khabara paDI nahi. je thavAnuM hAya te thAya dharmAnuM smaraNa karatAM rAtrI purI karI. savAre prAbhAtika kAya patAvI huM sabhA maMDapamAM gayA tenI tyAM mArI mAtA AvI, meM ubhA thai mArI mAtAnuM sanmAna karyuM. teNe mArI zarIranI kuzaLatA pUchI pachI me mAtAne sudara siMhAsana upara besADayA. ane rAtre AvelA svasanI tathA mArI dIkSA levAnI bhAvanA jaNAvI. mAre abhiprAya jaNAvyA. A sAMbhaLI, mArI mAtA AMkhamAM zrAvaNa bhAdaravA varasAvatA khelyAM; putra ! bIjI khadhI vAta pachI, prathama A duHsvapnanuM nivAraNa karavA mATe jalacara sthalacara jIvA kuladevatAne aNu kara. tethI A kharAba svapna kAMi kuLa na Ape.' te hiM...sAnu nAma sAMbhaLatA meM mArA ane kAnamAM AMgaLI kheAsI dIdhI ane kahyuM kemAtA! vadha karavAthI kevu zAMti krama? dhama 'ahiMsA lakSaNa' kAI jIvaneA ghAta na karavA tevA che. je AtmA khIjAne duHkha Ape che tethI peAtAne ja adhika du:kha bhogavavu paDe che. bhUlathI kareluM pApakama niSphaLa jatu nathI. tenuM phaLa avazya prANIne bhAgavavuM paDe che. jo zAMti kaMnu tame kahetA ho teA, je manuSyane sarvA sAdhanamAM icchita saghaLI vastune pUrNa karavAmAM samartha hoya te ja zAMtikama kahevAya che. peAtAne duHkha na thAya, pIDA na thAya tenI kALajI rAkhe tema khIjA kAine duHkha na thAya tema varte, jevA peAtAnA AtmA che, duHkha nathI gamatuM tevA ja bIjAnA AtmA che tene duHkha nathI gamatuM.' mArI mAtAe kahyuM 'jevA pariNAma hoya te pramANe pApa-puNya thAya che puNyabuddhithI karelu pApa duHkha nathI ApatuM paNa sukha Ape che.' dhamazruti kahe che ke, 'jagatane haNIne paNa jenI buddhi nileSa rahe che tene pApa lAgatuM nathI. jema kamaLane pANI lAgatu nathI tema.' meM kahyuM; 'mAtA ! A tame zu khele che ? puNyabuddhithI pApakamAM karavAthI kai puNya phaLa maLatu nathI, amRtabuddhithI khAdheluM jhera e amRta banatuM nathI, paNa khAnAra maraNu ja pAme che. jIvahiMsA karatAM khIjI koi pApa meTu nathI. saM jIvA sukhanI IcchAvALA che. A pramANe che, to dhamazruti hiMsAvALI kevI rIte hAI zake? abhayadAna ApavAthI jIvane dI AyuSya, suMdara rUpa, nirogI zarIra vagere saghaLI sapatti prApta thAya che. mATe he mAtA hu hiMsA te karIza ja nahi.' AvA prakAranA mArI makkama nirdhAra sAMbhaLI, rAjane ! mArI mAtA mArA pagamAM paDI. huM vicAramAM paDI gayA. eka bAju vaDIlanI AjJAne tiraskAra thAya che khIjI bAju taneA bhaMga bhayakara phaLa Ape che. krutimAM laI jAya che. AthI meM mArI mAtAne kahyuM; mAtA ! jo hu tamane vahAlA hAu te A hi.sA karavAnI vAta mUkI de, athavA tA mAre ja vadha karI mArA rUdhira ane mAMsathI kuladevatAne pUje. Ama kahI huM talavAra kADhI mArUM mastaka uDAvA jAu chuM tyAM hAM hAM karatA badhA mane vaLagI paDayAM ane mArA hAthamAMthI talavAra lai lIdhI. mArI mAtAe kahyuM; 'putra ! tuM marI jAya teA huM zA mATe jIvu? AthI tane mAtRhatyA lAgaze. bhale tuM sAkSAt jIvAnI hatyA na karIza. paNa eka loTanA phUkaDo banAvarAvI tenI hatyA kara, jethI A du:svapnanuM nivAraNa thAya. ATaluM mAruM vacana tuM mAnya rAkha. Ama kahI mArI mAtA pAchI mArA pagamAM paDI revA lAgI. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ snehathI mAhita thaI dAkSiNyatAthI me mArI mAtAnuM vacana mAnya rAkhyu. leTanA kUkaDo manovavAmAM Avye tenA upara raMga vagere lagAvI jANe sAcA kUkaDA ja na hoya tevA banAvye. jonArane pahelI najara te te sAcA jIvatA ja kUkaDo lAge tyAra bAda mane snAna karAvyuM. phUMkaDAne AgaLa karI vAjate gAjate devInA maMdire ame badhA gayAM. meM devIne namaskAra karyAM ane AgaLa phUkaDAne mUkyA. mArI mAtA kuladevatA AgaLa khelI; hai kuladevI ! mArA putra je azubha svapna joyelu che tenA nivAraNa mATe A phUkaDA lAvavAmAM AvyA che, mATe mArA putranuM kuzaLa karaje.' Ama kahI mArI mAtAe mane kahyuM; 'putra ! talavAra kADha ane A kUkaDAne vadha kara.' meM lATanA kukaDAne tyAM vadha karyAM. devInuM pUjana karyu. pachI mArI mAtAe raseyAne nayanAvalIe A sAMbhaLyu tene lAgyuM ke, kahyu` ke, jaldI mAMsane pakAvA, jethI badhA deva-vaidyo AvI jhera utArI nAMkhaze, jo jhera utarI tAnI zeSa laie. rasAIAe leTanA kukaDAne jaze te jarUra rAjA mane mArI nAMkhaze.' AthI pakanyA ane tenI zeSa badhAne vahecavAmAM AvI nayanAvalI kRtrima zeka karatI AvI ne huM nAtha mane paNa mArI mAtAe Agraha karI te zeSa huM nAtha !' karatI mane khAjI paDI ane mArA mArA mamAM mUkI sAcA mAMsanI zeSa khavaDA-- gaLA upara AMgaLA dabAvyA. jheranI vedanAthI huM nyAnA AnaMda pAmI. zeSa mArA mAMmAM jatA maLI rahyo hatA temAM gaLu dukhAvAthI vedanAmAM mArI mAtA AnaMda pAmI paNa mane te vakhate vadhArA thayA. rADo pADatA krodhathI dhamadhamatA, sAnumadha azubhaka aMdhAyuM te keNu jANatu jIvavA mATe valakhA mAratA vairamAM rAcatA tarahatuM ? phaDIyA khAte te veLA huM maraNa pAmyA, (2) bIjA divase savAre guNadharakumArane rAjya gAdI upara besADIne, rAjyAbhiSeka karyAM. nayanAvalIe badhA kArya mAM sAtha ApyA. paNa manamAM tene thayuM ke rAjA kAle dIkSA leze. ane jo huM dIkSA nahi la tA lAke mArI niMdA karaze mATe mArI ni MdA thAya nahi ane mukhaDAnI sAthe icchita sukha bhogavI zaku mATe rAjAne kAI upAya karI mArI nAkhuM. kevI bhayaMkara manokAmanA kalyANu : jAnyuArI, 1961 : 847 teNe jheramizrita taiyAra karelu eka vaDuM mArA thALamAM mUkI dIdhu. meM saraLabhAvathI te vaDuM khAdhuM, jamyAmAda huM vAsabhavanamAM gaye, tyAM mArA zarIranI nasa kheMcAvA lAgI, zarIramAM khaLatarA thavA lAgI, jIma kheMcAvA lAgI, gheADI vAramAM te huM siMhAsana uparathI gamaDI paDayA sevake ekadama doDI AvyA. 'are ! mahArAjAne kaI thaI gayuM jaldI upAya kara' sevake mane puchavA lAgyA; zuM thayuM? paNa mArI jIbha kheMcAI gayelI hAvAthI khelavA prayatna karyA chatAM khelI zakAyuM nahi. parivAre kharAkhara mArUM zarIra tapAsatAM jheranA vikAra thayA che ema lAgyu eTale bUmAbUma karI mUkI; 'jaldI jherane utAranAra vaidyane khelAvI lAvA, mahArAjane koIe jhera khavaDAyuM lAge che.' huM jamavA beThA hatA tyAM nayanAvalI AvI ane mArI sAthe eka thAlamAM bhAjana karatAM bhALA leAkeA samajyA ke, 'nayanAvalInA rAjA upara keTalo prema che. koi na samajyuM ke, samajatA pazu kahI na zakayA. mArA jIva lenAra nayanAvalI che.' huM A badhuM rAjan ! rAjyapATa cheThI sayama levAnI bhAvanA, sau upara samabhAva rAkhI guru sAthe pAvihAra karI gharegharanI ataprAMta bhikSA lAnI jIvananirvAha karavAnI bhAvanA, eka divasanA AMtarAmAM nAza pAmI gaI. ethI ulaTI dizAmAM krodha, meha ane dveSamAM saLagatA mAnavabhava gumAvI beThA. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48H vinAzanAM tAMDava : mArI mAtAe duHsvapna dUra karavA kUkaDAnI pavanathI paNa adhika vegavALe che ane dekhAhiMsA karAvI, paNa kharI rIte te saMyamabhAva- vaDo paNa suMdara hatuM. eka divase dhAnyapuranA mAMthI sAtamA guNasthAnake caDhelA evA mane svAmIe te kUtarAne che ane tene laIne guNa nIce paTaka. duHsvapnane tatkALa phaLavALuM banAvyuM. dhara-rAjAnI sabhAmAM AvI rAjAne bheTa dharyo. ne huM A rIte vinAzanA vamaLamAM phasAye. ame baMne eka ja TAIme rAjAnI sabhAmAM | mArI mAtAne khabara paDatA doDatI doDatI AvyAM rAjAe amArA bannenI khUba prazaMsA - AvI, paNa mArI pAse Ave te pahelAM te karI ane huM nIlakaMTha nAmanA paripAlakane eNpAye mArUM prANa paMkherU uDI gayuM hatuM. mArUM muDadu ane kUtare akAMDamRtyu nAmanA zvAna pAlakane jetA mArI mAtAne khUba AghAta lAge ane seMpAye ane te bannene rAjAe kahyuM ke, "AmanI tyAM ne tyAM maraNa pAmI. khUba saMbhALapUrvaka baradAsa karaje. ane mane khUba priya che. amane bannene rAjA khUba lAlanaprakaraNa 3 ju pAlana karavA lAge ame sukhapUrvaka kAla nirgaduHkhanI paraMparA mana karavA lAgyA. bIjA bhavamAM huM himAlaya parvatanI dakSiNa ekavAra huM mahelamAM pakSIne besavA mATe dizAmAM puliMdagiri parvatanA eka vanamAM mayU ratnathI jaDelI jagyAe beTho hato tyAM mahelamAM rInI kakSAmAM utpanna thaye. kAlakrame mAro janma suMdara prakAranA mRdaMga vagere vAchanna svara thaye. huM nAnuM hatuM tyAre kaI zikArIe mArI sAMbhaLatA huM nRtya karavA lAge. pachI AmamAtAne mArI nAkhI mane pakaDe ane naMdA- tema pharatAM mahelanA eka oraDAmAM meM praveza vATaka pADAmAM rahetA koTavAlane Ape. tyAM huM , te tyAM eka zayAmAM kubaDAnI sAthe bhega garamI, ThaMDI, bhUkha, tRSA AdinI khUba vedanA bhagavatI nayanAvalI jovAmAM AvI, tene jotAM bhegavavA lAgyA. khUba bhUkhanA lIdhe huM kIDA huM vicAramAM paDe ke "A bannene meM kyAMya khAvA lAge, te pApakarmathI mAruM zarIra huM joyA che. uMDo vicAra karatAM mane jAtismaraNa piSavA lAge. yuvAnavayamAM AvatA te huM jJAna thayuM. ane bannene oLakhyAM mArA aMgamAM khUba dekhAvaDe thaye suMdara manahara pIMchAthI krodha vyApI gaye. tethI ekadama tenI pAse ghaNe ramaNIya lAgato hato. jaI cAMca ane nakha mAravA lAgyuM. eTale maMjula svara ane mane hara rUpavAlo mane nayanAvalIe kubAnI leDhAnI seTI hAthamAM laI mane prahAra karyo. prahAranI vedanAthI huM vizvavala joI keTavAle vicAra karyo, "A suMdara mera taraphaDato dAdaramAM paTakA rAjAne bheTa dharyo hoya te mArI pratiSThA vadhe. ane gabaDatA gabaDate nIce Avye sAme rAjA guNadhara jugAra khelI AthI koTavAle mane ujajenI nagarImAM laI rahyA hatA. tyAM dAsIo buma pADatI AvI jaI pUrvabhavanA mArA putra rAjA guNadharane bheTa morane bacAve morane bacAve" rAjAe paNa dharyo. kahyuM ke "mArane jhAlI le merane jhAlI le te A bAju pUrvabhavanI mArI mAtA yazodharA A badhAmAMthI mane kaI pakaDe te pahelAM te mArA maraNanA zekanA AghAtathI maraNa pAmI kutarAe mane gaLAmAM pakaDA ane deDavA lAge dhAnyapura nagaramAM eka kutarInA peTamAM kutarA rAjAe mUkI de mUkI de kahevA chatAM kUtarAe tarIke utpanna thaye. kUtare moTe thatAM deDavAmAM mane cheDe nahi, eTale jugAra ramavAnI pATI Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalyANa : jAnyuArI 1961 : 84 chuTI mArI, kUtarAne pATI vAgatAM taraphaDate paTa- jema mane jIvate cIrI nAMkhyuM ane mAruM kAI paDaye ane tene meMmAthI huM chuTo paDI rUdhira mAMsa vagere khAvA lAgyuM tIvra vedanA gaye. amArI banenI maraNatela hAlata joI anubhavate huM maraNa pAme. sapa paNa mArA rAjAne khUba zeka thayo. purohita pramukha mANa prahAranI vedanAthI duHkhI thate maraNa pAme. sene kahevA lAgyuM ke, jevI rIte mArA pitA ne dAdIne kRNAgarU, caMdana vagerethI agnidAha dIdhuM hatuM tathA sadgatikAraka ghaNuM dAna ApyuM rAjan ! naLIyAnA bhavamAMthI maraNa pAmI hatuM tevI rIte A bannene agnidAha vagere vizAlA nagarInA eka meTA drahamAM huM rahita karaje. masya thaye kalarkame huM vRddhi pAme. rAjana ! A sAMbhaLI mane thayuM ke putre mArI mAtAne jIva sapanA bhavamAMthI maraNa amArA saMskAra karyA. sadgati mATe dAna ApyA pAmI eja kahamAM zizumAra (pADAnA AkArane paNa huM te tiryaMca gatimAM kIDA vagere khAte matsya) tarIke utpanna thaye ane te paNa moTe A sthitimAM raheluM chuM. karmanuM prAbalya kevuM thaye. che. DIvAramAM huM maraNa pAmyA. ekavAra zizumAre mane joyo ane puMchaDAthI mane pakaDaye te vakhate aMtaHpuranI dAsIo moranA bhavamAMthI maraNa pAmI saMvela parva. snAna karavA mATe tyAM AvelI temAM cilAtI tanI pazcima dizAmAM praveza nAmanA vanamAM nAmanI dAsIe kahamAM kudake mAryo tethI zizaeka neLIyaNanA piTamAM gabharapaNe he utpanna mAre mane mUkI dIdhuM ane dAsIne pakaDI. hai thaM, garbhamAM kuMbhIpAka karatAM tIvra vedanA sahana ho thatAM mANase tyAM doDI AvyA, zizumArane karate pure kALa thayA pahelAM huM janmemArI pakaDI dAsIne mUkAvI ane zizumArane eka jhADa mAtAnA stanamAM dUdha sUkAI gayuM tethI stanapAna sAthe bAMdhI khUba mAra mAryo te pachI lAkaDAne vinA bhUkhethI pIDAtA vanamAM aneka jIvane jema kApe tema tenA zarIranA TukaDe TukaDA karI mArIne khAvA lAge krame karI mATe thaye. tene jIva lIdhe tenA mAMsanI badhAe ujANI karI. mArI mAtAne jIva kUtaro paNa ApyA keTaleka TAIma pasAra thaI gayo ekavAra huM namAM maraNa pAmI Aja vanamAM sarpa rUpe thaye mAchImAranI jALamAM sapaDAye , mAchImAroe te taLAva pAse deDakAone khAte mATe thaye. mane bahAra kADhaye, mane joI temane vicAra bhavitavyatAnA vege ekavAra deDakAne khAte Avyo ke A ghaNe moTe masyA che mATe te sapa mArA jevAmAM AvyuM mane bhUkha ghaNuM rAjAne ApIe te ApaNane sAre zirapAva lAgelI hatI tethI pariNAmane khyAla rahyo nahi maLaze. AthI teoe laI jaI mArA ja putra tethI meM tene pUMchaDAthI pakaDo. supe mane jo 2 guNadhara rAjA pAse lAvyA. rAjAe temane sArI ane vAMkA vaLIne mArA meM upara daMza dIdhe, rakama ApI khuza karyo te divasa zrAdhdhane ' pachI te ame krodhamAM AvI gayA ane laDavA divasa hate. lAgyA paraspara ekabIjAne mAravAne lAga jevA pachI rAjAe mane nayanAvalI pAse laI jaI lAgyA tyAM tarakSa nAmanuM eka bhayaMkara prANI nayanAvalIne kahyuM ke, he mAtA ane puMchaDAne AvyuM teNe mane pakaDI lAkaDAnI be phADanI bhAga pitA ane dAdInA zrAddha mATe pakAvara Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ JoLa mahI dhama mahAsattA zrI tIrthakara deva e dhama-mahAsattA sAthe ekAkAra banI gayA che. dharma mahAsattAnuM je thamanI sAcI oLakhANa karavAne upAya lakSya che, e ja tIrthakara devanuM dhyeya che. e rIte kevaLa bhaNavuM, e nathI; e mATe bhaNavAnI sAthe dharma mahAsattA sAthe tIrthakara de ekAkAra banI bhakti ane upAsanAnI anivArya AvazyakatA gayA che. hamaNAM pradhAnanI pagAra ghaTADavAnI che. kevala tarkathI dharmanuM sAcuM jJAna keIne eka darakhAsta kendra sattAmAM AvI hatI. paM. maLyuM nathI. e mATe mehane TALavo joIe. javAharalAlane pUchavAmAM AvyuM ke, "mukhya pradhAane mehane jItavA mATe tIrthakara dene, paMca nane pagAra keTale ghaTADe ?" emaNe kahyuM: "mane parameSThi bhagavaMtene anugraha prApta karavo joIe zuM pagAra maLe che e huM jANato nathI. eTalA te anugraha satya bhaktivaDe prApta thAya che. dhama badhA e sarakAranI sAthe tadAkAra thaI gayA che. mahAsattAne kevaLa takathI samajavA prayatna karanAra mATe nIcenuM vAkya caritArtha thAya. jema ke zrI jinezvara deva dharma mahAsattA sAthe dharamane zedhavA mATe tatvavettA arabastAnanA tamaya thayA che. dharma mahAsattAe potAnA jaMgalamAM bhaTake che. [A philosopher is roam niyame, kAyadAo jAhera karavA joIe paNa te ing for Rome, in the deserts of Arabia] kenA dvArA kare ? sattA te mUMgI che, mATe kAraNake vizva eTaluM virATa che ke kevalapitAnI tIrthaMkaradevane pitAnA pratinidhi pade mUkIne buddhithI enA niyamone pAra na pAmI zakAya. emanA dvArA potAnA niyama ane pitAnuM ene mATe dharma mahAsattAne zaraNe javuM joIe. zAsana jagatanA nI jANa mATe jAhera kare ane uparane bhAga ApaNuM mATe dhImAM pakA- lAgyA. mane khuba vedanA thavA lAgI. rasoIe vIne taiyAra karAve. zekAyelA bhAganuM mAMsa kApI kApIne rAjA vageA vacana sAMbhaLI mane jAtismaraNa jJAna 3 . rene pIrasavA lAgyuM. mAre ja putra mArA mAMsane te veLA utpanna thayuM. svAdathI AnaMdapUrvaka khAte hate, A badhuM huM jete hate. zarIranA TukaDe TukaDe thavA chatAM | nayanAvalIe mAruM puchaDuM kApI rasoDAmAM tIvra vedanA bhegavavA chatAM mane te veLA dharma mokalAvyuM ane bAkInA mArA zarIra upara dhyAnane vicAra AvatuM na hatuM. kamarUpI beDIthI cAmaDI utArI pachI hiMga, suMTha, mIThuM, marI baMdhAyale mAre jIva zarIra mUkta na hatA masAlA bhabharAvI ukaLatA mAkhaNanA kaDAyAmAM atyaMta vedanAmAM rIbAte rIbAte huM tyAra bAda nAMkhyuM. uMcuM nIcuM karI mArA zarIrane pakAvA maraNa pAmyA. [apUrNa ] Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. jema dha-mahAsattA jIvanI utkrAMti mATe mathI rahI che, tema zrI tIrthaMkaradevAnI karuNA bhAvanA paNa jagatanA samasta jIvA sudhI vistare che. 'savI jIva karU` zAsanarasI,' sava jIvA sukhI thAo eTaluM ja naDe paNu sukhanA sAdhana pAme, sukhanA upAya meLavA. AgaLa vadhIne badhA jIvAne zAzvata sukhanAM sAdhanA huM meLavI ApuM, badhAne dharmAM-mahAsattAnA zAsanathI paricita karU, e zAsana pratye rAgavALA manAvu, vizvanA sanAtana zAsananA ArAdhaka banAvIne sukhI karUM. kela sukha ke sukhanA sAdhana ja nahi paNa paramasukhanAM sAdhananA risaka banAvuM. temAM rasa letA thAya evI yojanA karU nigedanA jIvA sudhI emanI bhAvanA paheoMce che. emanAM janma samaye narakanA jIvAne kSaNabhara zAtA maLe che. emanA janma thatAM ja AkhA vizvamAM eka hIlacAla zarU thaI jAya che. e hIlacAla ane ka panAnI asara naraka ane nigaDha sudhI pahoMcI jAya che. nArakI ane sthAvaranA jIvAne paNa zAtA upaje che. narakamAM ajavALA thAya che. kAraNa ke tIpIThabaLa kara nAmaka nikAcatI vakhate samasta jIvAnA kalyANunI emanI tIvra bhAvanA hAya che. mATe emanuM Adhipatya ane asara paNa traNe jagatamAM patharAI jAya che. prazna:--nigeAda paryaMta tIthaMkaradevanI asara pahoMce che, e zI rIte mAnavuM? kalyANu : jAnyuArI, 1961 : 851 jena che, tema dareka jaina e apekSAe AMzika tIrthaMkara che. pravacana puruSa e kSAye pazamika bhAva che, ema zAstrakAraza pharamAve che. sabhyaSTiSTa jIva mAtranA kSaye pazama bhAva e ja bhAvathI zrI jina pravacana che. pravacana eTale mAkSanA mA, jinezvaradeva mArgIsvarUpa paNa che. e apekSAe pratyeka jaina e AMzika jinezvararUpa che. eka azamAM tItha kara samAna che, mATe ja jaina thanAranI javAbadArI ghaNI vadhAre che jo e javAbadArI vahana na karI to dhama mahAsattA tene e sthAnathI utArI mUke che. kama` sattAdvArA naka, niAda ke ti McamAM dhakelI de che. jema seAnI sAnAne zuddha karavA mATe tApamAM mUke che, tema dha-mahAsattA jIvane enA zuddhIkaraNa mATe ka dvArA naraka-nigeAdanA tApa Ape che. e tApathI enAmAM zudhdhi Ave che. e zuddhi pharI ene uMce laI jAya che. samAdhAnaH--nizcayanayathI nigaDhanA jIva paNa eka apekSAe AMzika jaina, jinezvara devanA anuyAyI che. ATha rUcaka pradezane e AvaravA detA nathI e enu jainatva che. e khIskula jaDa nathI banI jatA eTalA puruSArtha enA cAlu ja hoya che. pAtAnu jIvava TakAvI rAkhavA mATe e satata prayatnazIla che, mATe AMzika jaina che. jema nigeAdanA jIva e apekSAe AMzika tIrthaMkaradeva dhama mahAsattAmaya hAvAthI emane anukuLa vanAranA ane emanI upA- sanA karanAranA paDakhe AkhI dhama mahAsattAnu ene maLe che. praznaH--tA zuM cArI karavA janAra cAra paNa emanI upAsanA ane emanuM nAmasmaraNu kare, te enA kAmAM sahAya Ape ? samAdhAna--nA, cArane cArIkaravAmAM sahAya na maLe, emanI pAsethI sArA kAmamAM ja madada maLe. ahIM paNa zuM jovAya che? sarakAra cAranI sAme rakSaNamAM madada Ape che. cArI karanArane sarakAra pAsethI madada nahi maLe. tema dhamahAsattA zuddhIkaraNane, jIvane utkrAMti tarapha lai javAnA ja prayAsa kare che. tethI tenA prati. nidhitI karadevA paNa zuddhIkaraNamAM sahAya kare. e mehanI sAme rakSaNa ApanArA che, mAhanI vRddhimAM nahi ja. dha-mahAsattA ane zrI tItha karadeva eTalA badhA ekAkAra thaI gaelA che ke emane kayAMya judA na pADI zakAya. mATe ja zuddhIkaraNanuM Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 852 : manana mAdhurI : kArya karI rahela dhama-mahAsatAnA pratinidhi badhA maLIne jinamata banI jAya che. ekeka zrI tIrthaMkaradeva pAsethI azuddhIkaraNanA kAryamAM naya upara racAela judAM judAM darzanemAM satyanAM sihAya na maLe. aMze rahelAM che, paNa te ekAMta daSTine kAraNe anya darzanakAre Aja vAtane bIjI rIte dUSita banI jAya che. ekAMta daSTi gaI ane kahe che. [God always does good] Izvara che. svAduvAda zailI AvI, eTale badhuM upayegI thaI haMmezA bhaluM ja kare che. keI khudA te keI ' - jAya che. Izvara kahe che. paNa te bhaluM ja kare, bhuMDana ja dhama e kriyA nathI paNa akriyatA che. kare e temane nizcaya che. e aMzamAM dhama saMgraha karavAnI kriyA choDavI enuM nAma aparimahAsattAne te leke paNa samajyA gaNAya. graha vrata. abrahmanI kriyA cheDavI enuM nAma gItAno anAsakti ega eTale paNa samapaNa zIlavata. khAvAnI kriyA choDavI enuM nAma tapa. bhAva. dharmasattAne bInazaratI zaraNAgati jIvane "dharmakriyAthI kamabaMdha thAya che mATe dhamakriyA utkrAMti tarapha laI jAya che. dhama-mahAsattAnuM paNa choDavI joIe, ema kahenAra dharmakriyAnuM dhyeya zuddhIkaraNanuM che. mATe je kAMI thayuM che, sAcuM svarUpa jANatA nathI. dhama e kriyAthAya che ane thaze, te sArA mATe ja che. je rUpa bhAse che, paNa svayaM kriyArUpa nathI. adhakAMI thaze te sArI kiyA haze to ja thaze. ema manI kiyAthI chUTavA mATe thatI kriyAne kiyA anAsakatapaNe mAnavuM e dhama-mahAsattAnI. nahi paNa akriyA kahevI ja ceAgya che kemake izvaranI ke khudAnI bInazaratI zaraNAgati che. enuM aMtima "akiya padanI prAptimAM Ave IzvarecchA kahIne hiMsA na karI zakAya kAraNa ke che. akiya padanI prApti karAve te kriyA paNa te rAga-deSa vinA thatI nathI, ApaNe tyAM paNa tatvathI akiyA che. anAsakita ega kahyo che. zarIra ane mana vANijJaTTa kavi nicANavaMdhavi vIrA ! tu bahAranuM utthAna ke patana e AMtara utthAna ke samara' he vItarAga ! tArA siddhAMtamAM niyANAnuM patananuM pratibiMba Reaction pratikriyA che. baMdhana niSedha karAeluM che. e rIte puNyanA AMtarika vRttio bagaDe che, tyAre zarIra paNa phaLanI AkAMkSAne niSedha karyo che. zubha kArya paNa bagaDe che. tIrthaMkara paramAtmAnI mAnasika vezyA anAsaktapaNe karavAnuM kahyuM che. dhama-mahAsa- ati zabda che tethI emanuM zarIra paNa nirmaLa nAnI ane IzvaranI icchA e ja ApaNI irachA. pudagalanuM bane che. lehI ane mAMsa paNa veta A rIte badhAM darzane jIvanI kakSA anusAra, pudagalethI bane che. vizvanI dareka vastu bIjI yegyatA mujaba dhama-mahAsattAnA niyamanuM vastu sAthe saMkaLAyelI che. e rIte jotAM haThajIvanI pAse pAlana karAvI enI utkrAMtimAM ganI prakriyAo paNa AtmAnA zuddhikaraNamAM dhama-mahAsattAnI IcchAnusAra sahAya karI rahyA amuka rIte sahAyaka che. zarIranI amuka nADI che. badhA darzanene satya aMza maLIne jainadarzana dabAvatAM mANasa khaDakhaDATa hasI paDe che, amuka banI jAya che. tethI e aMza jinamata mAnya nADI dabAvatAM te raDI paDe che zarIrane ane lAgaNIthaye. anya matamAMthI ekAMta aMzakADhIne enI ene saMbaMdha che, e AthI spaSTa thAya che. pIDa upAsanA karavAmAM Ave te e upAsanA e ane brahmAMDa Microcosom ane Macrocosom jinamatanI ja upAsanA thaI ane te paNa utkrAMti A rIte saMkaLAyelAM che. ekamAM bIjAnuM tarapha laI jAya che. svAduvAda daSTi AvI eTale pratibiMba che. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | darAjA mAhanalAla zanIlAlajI che ane je vahI gayelI vArtA ; nirdoSa draSidanAne ghanara aTavImAM mArA laI jAya che, paNa te mahAsatInA nimala zIlane prabhAva tathA zrI navakAramaMtranuM smaraNa kevuM adbhuta camatkAra sarajI jAya che? ne dhyAnastha mahAsatIne te mArA mRta mAnIne ghora aTavImAM ekAkI mUkIne cAlyA jAya che. vidattAe aThThama tapa ne navakAramaMtranuM dhyAna traNa divasa satata cAlu rAkhyuM che. temAM ekAgra evA te duniyAmAtrane bhUlIne aTavImAM be rAtrIo vyatIta kare che. trIjA divasanA madhyAhane kaI zikArI pitAnA parivAra sAthe te aTavImAM zikAranI zodhe nIkaLela AvI pahoMce che, dhyAnastha yAminI jevA tejasvI ekAgracittavALA tapasvI RSidattAne tene parivAra rU5nI lAlasAthI gherAyele upADIne laI jAya che, paNa RSidattAnA hRdayamAM te maMtrAdhirAja zrI navakAramaMtranuM dhyAna akhaMDapaNe cAlu che. have vAMce AgaLa : O. prakaraNa 22 muM teNe kadI svapnamAM paNa kalpI nahotI. Aje ekA eka Avo lAbha maLavAthI te masta banIne cAlyo khataranAka vipatti jato hato. ane cAlatAM cAlatAM keI gIta paNa pAradhirAja ane tenA mANase RSidattAne gaNagaNato hato. jhoLImAM nAMkhIne aTavine vikaTa bhArga kApavA mAMDayA. eno rAga sAre nahato, gAvAne kadI mahAvaro RSidattAe jarAye vicalita banyA vagara navakAra- nahato, paNa Aja rUpano raMga lAgI gayo hatena maMtranuM smaraNa cAlu ja rAkhyuM. mAnavI ati prasanna hoya tyAre gItanA gaMhakAramAM koIpaNa maMtranuM ArAdhana avazya ane prabhAva DUbI jato hoya che athavA nirAzAnA aMdhakAramAM pADayA vagara rahetuM ja nathI. jo e ArAdhana kheMcI gayo hoya tyAre gaNagaNato hoya che; na samapAchaLa sakAma bhAva na hoya to. jAya evuM AzvAsana meLavavA khAtara. RSihattA anAsakta bhAve ja maMtrArAdhana karI pAdhirAja vAraMvAra dhyAnamagna banelI RSidattA rahI hatI. kevaLa duSkarmanA udaya kALe citta nabaLuM sAme joyA karate hato. enA manamAM eka AzA na bane ke calita na bane e dRSTie ja navakAranuM nAcatI hatI ke A suMdarI AMkho khole to enI smaraNa karI rahI hatI. sAthe kaMIka mIThI vAta karAya. ane A rIte navakAranA ArAdhanamAM ja aTTa paNa A to AMkha kholatI ja nahotI. jarAye manuM tapa pUruM karavAnI tenI Teka paNa hatI. caMcaLa banatI nahotI. jarAya vyagra jaNAtI nahotI. pAradhirAja ghaNo ja khuza hato AvI suMdara nava pAradhirAjane AthI vadhAre Azcarya thatuM hatuM. kAraNa yauvanA nArI teNe jIvanamAM pahelIvAra joI hatI. ke teNe A prakAranI dhyAnamasta nArI kadI joI AvuM rUpa, AvuM gaurava ane AvI komaLa kAyA nahatI. Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 854 : saMsAra cAlyA jAya che ? paMtha lAMbo kApavAne hatA ane bhayaMkara rAtri bhAtuM te bheguM hatuM nahi ane je kaMI hatuM te zarU thAya te pahelAM potAnA paligrAmamAM pahecI madhyAnha pahelAM ja e lokoe khAI lIdhuM hatuM. javAnuM hatuM. AthI jhoLI upADIne cAlatA pAradhio tyAra pachI teone RSidattA maLI hatI, eTale ghaDIjhaDapabhera cAlatA hatA. bhara teo ArAma levA beThA. sUrya asta thaI sUryanArAyaNa astAcalanA viraTa paTa pAchaLa gayo hato. pitA potAnA mALAmAM salAmata rIte chUpAI jAya te pahelAM ja A maMDaLI eka nAnI AvI gayelAM paMkhIone kalarava paNa dhImo paDI saritAnA kAMThe visAmo levA beThI. rahyo hato. pAradhio utAvaLo pravAsa karIne kharekhara thAkI pAradhirAje kahyuM; dasto, have ApaNe cAlavuM gayA hatA. pAradhirAja paNa thAkI gayo hato. joIe.' utsAhano paNa eka mAnasika boja hoya che ane hA mahArAja.." kahIne badhA ubhA thayA. ghaNIvAra e beja ucakI zako kaThaNa thaI paDe che. RSidattA to enI e sthitimAM beThI hatI, nirAzA pacAvavI jeTalI sahelI che teTalI AzA nahi jALa. nahi khorAka, nahi vedanA, nahi daSTi, pacAvavI sahaja nathI. nahi ciMtA. jANe te pitAnA haiyAmAM ja purAI gaI pAradhioe nadI kinArAnA eka vRkSa nIce hatI. sArI jagyA joIne saMbhALapUrvaka jhoLI mUkI. RSi pAradhioe DALI jevI jhaLI eka lAkaDAmAM dattA enI e sthitimAM besI rahI hatI. enA netro baMdha hatA. enA oTha biDAyelA hatA. enA kamaLa bharAvIne uThAvI. pAradhirAje RSidattA sAme joyuM. vadana para dhyAnamastInuM gAMbhIrya chalakI rahyuM hatuM. enA nAkamAM caLakatI hIrAnI saLI zukranA tejasvI aThThamatapano Aje aMtima divasa hovA chatAM enA tArI sarI jaNAi hagl vadana para koI prakArane viSAda jaNAto nahato. ardha koza jatAM jatAMmAM te A bhayAnaka pAradhirAje pitAnA eka sAthIne kahyuM; "bhagavAne aTavi aMdhakArano ja eka durga banI gai. keIpaNa zuM rUpa ghaDayuM che? alyA, jarA jo to kharo. ajANyA musAphara A aTavImAM AvA samaye AvI jIvatI che ke nahi?" caDhayo hoya to jarUra AthaDI viDIne mRtyu ja pAme paNa A pAradhie te A mArganA bhomiyA hatA; eka pAradhie RSidattAnI chAtI para hAtha rAkhyo ane thoDI paLe pachI kahyuM, "hA mahArAja, vanasuMdarI teo evI ne evI cAlathI AgaLa vadhI rahyA hatA. jIvatAM che.' rAtrine prathama prahara pUro thAya te pahelAM teoe gajabanuM dhyAna kahevAya kahI pAradhirAje ghaNe paMtha kApI nAkhyo hate. have mAtra be aDhI najIka AvI RSidattAnI chAtI para hAtha mUkyo. keza ja javAnuM hatuM. haiyAnA thaDakArAno tene paNa anubhava thayo. teNe pachI? pitAnA sAthIo sAme joine kahyuM; "hAlo, ApaNe pAradhirAjanuM haiyuM A pachInI kalpanAthI gaja hAtha moM dhoI laIe. haju cha gAune pallo paDa gaja ujaLI rahyuM hatuM. A suMdarakArIne vAjateche ane surajadAdA hamaNAM ja pelI mera pahoMcI jaze." gAjate paTarANI banAvIza.ane. badhA pAradhio nadI taTe gayA. hAtha, paga, mukha ekAeka tenA sAthIo camakIne ubhA rahI gayA vagere deI sahue vahetA nIramAM bebe be jaLa- sukha ane AnaMdanI kalpanAmAM vibhara banele pAra pAna karyA. dhirAja bolI uTha; kema? Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalyANaH jAnyuArI, 1961 855 mahArAja kaMIka khaDakhaDATa thato jaNAya che." nicena nahotA banyA. taraphaDatA hatA. vanavAsIoe koI jAnavara haze. cAlo.' badhA pAradhione babe mANasee uThAvI lIdhA. ane e loko daseka kadama cAlyA haze tyAM ane jema A mANasakhAu rAkSase ekAeka teonA karatA lagabhaga so jeTalA mANasoe ghere AvyA hatA tema thoDI ja vAramAM adrazya thaI gayA. ghAlIne kikiyArI karavA mAMDI. aTavInI gADha jhADI pAchaLa sarasarATa karatA badhA cAlyA gayA. pAradhirAjanuM AzAsvapna jANe ekAeka vera vikhera banI gayuM. enA sAthIo AbhA banI emanI cAla parathI ema ja lAgatuM hatuM ke ubhA rahI gayA. eke kahyuM; mahArAja, A te mANa hiMsaka prANIo karatAM ya A loko A aTavInA sakhAu vanavAsIo lAge che..!" vadhAre jANakAra lAge che ! hA. suMdarIne nIce mUkIne ApaNA dhanuSya madharAta thaI gaI. saMbhALo!" pAradhirAje AjJA karI. paNa A mANasakhAu vanavAsIonI ToLI visAmo lIdhA vagara cAle jatI hatI. vanavAsIo paNa dhanuSya saMbhALavA jeTalo samaya rahyo ja na samajAya evuM kaMIka gAtA lalakAratA jatA hatA. nahiM, mANasakhAu vanavAsIoe calAvelA tIra dareka pAradhinA kALajA viMdhI gayA hatAM. karuNuM citkAra vATamAM AvatAM hiMsaka prANio paNa A ToLAne sAthe eka pachI eka badhA pAradhio dharatI para joIne jANe bhaTakIne eka tarapha sarakI jatAM hatAM. Dhagalo thaIne paDI gayA. vaNajhAra AgaLa vadhI rahI hatI. thoDI ja paLe pahelAM AzAnA gIta gaNagaNate lagabhaga pAchalI rAta thavA AvI tyAre vanapAradhirAja paNa DhaLI paDyo hato. vAsIo khUba ja AnaMdamAM AvI gayA. kAraNa ke ane ATale gekira thavA chatAM, Avo eka sAmenI girimALAo e loko joI zakatA hatA. e hatyAkAMDa racAI gayo hovA chatAM devI RSinA girimALAonI vacce ja teonuM nivAsa sthAna hatuM. evA ne evA svastha bhAva sAthe navakAramaMtranuM prAta:kALa thayo. ArAdhana karatI besI rahI hatI. pAradhinAM deha have sAva niceta banI gayA thoDIvAra pachI becAra mathAlo jhabakI hatI. hatA. emanA prANa cAlyA gayA hatA. mANasakhAu vanavAsIonA eka buTTA saradAre paMkhIonuM prabhAtagAna prakRtine mukharita karI pAradhionAM dehane uThAvI levAnI AjJA karI ane rahyuM hatuM. savAranI madhura, zAMta ane zItaLa havA tenI najara RSidattA tarapha paDatA ja te haSadhvani manane apUrva AlAda ApI rahI hatI. karato karato nAcI uThe. bolyo; jakharAja cAra mazAladhArIonI mazAlone prakAza kaMIka ApaNA para prasanna thaI gayA che. jakharAjane caDhAM. maMda maMda jaNAI rahyo hato. vavAne bhoga maLI gayo che. saMbhALapUrvaka A bAIne ane pUrvAkAzamAM uSAnI suvarNaraMgI oDhaNune uThAvI lyo..e jakharAjanI bheTa che. AvatIkAle pAlava patharAI gayo hate. saMdhyA pachI jakharAjanA caraNamAM enuM mastaka vadhe. vanavAsIonI ToLI eka sAMkaDI pagadaMDI para ravAmAM Avaze. bhAIo. cAla jakharAjano jaya !" thaIne girimALAomAM dAkhala thaI. sahue jayanAda bolAvyo. TaLI sAthe rahelA be vanavAsIoe vicitra dharatI para DhaLI paDelA pAradhionA deha haju prakAranuM zaraNAI jevuM vAdya vagADavA mAMDayuM. e Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 856, saMsAra cAlyuM jAya che : vAghanA dhvani eTalA tINA hatA ke dUradUra sudhI pahecI zakatA hatA. thoDe dUra jatAM eka nAnI TekarI AvI ane vicitra vAdya vagADanArA baMnee TekarI para caDhIne kAna phADI nAkhe evA tINA avAjavALuM vAgha vagADavA mAMDatyA. ane gheADI ja vAramAM sAmethI evA ja vAghane avAja AvI pahoMcyA. pUrvAkAzamAM bhagavAna azumAlie hasatAM hasatAM vizva sAme mamatA bharI najare jovA mAMDayuM. girimALAo vacce eka suMdara medAna hatuM. e medAnamAM se| savAsamAM jeTalAM nAnA-moTAM jhupaDA zAlI rahyA hatAM. ane e jhuMpaDAnI hAramALAthI dUra eka nAnI TekarI para kASTha vicitra ane bhayaMkara jaNAtI mUti dekhAtI hatI. e mUrti Azare trIsagaja jeTalI uMcI hatI. enI baMne AMkhA kerI karatAM ye meTI ane lAla dekhAtI hatI. AMkhane! lAlaraMga caLakI rahyo hato. kAraNa ke sUryanA kiraNeA sIdhAM e mUrti para paDatAM hatAM. kAi prakAranA lAlaraMganA mUlyavAna pattharamAMthI e AMkhA banAvI heAya ema anumAna karI zakAtuM hatuM. ane e mUrtinI jIbha lagabhaga eka hAtha jeTalI lAMbI bahAra nIkaLelI hatI. mUrtinA mastaka para bheMsanAM sIMgaDAnA AkAranAM vizALa zIMgaDAM dekhAtAM hatAM. mUrti bhayaMkara, adbhuta ane vicitra lAgatI hatI. e bhUti kA yakSanI hatI, A vanavAsI tene jakharAja kahetA hatA ane e jakharAjate ja peAtAnA ArAdhya deva mAnatA hatA. mANusakhAu vanavAsIonI pazcimAM strIo, bALakA ane vRddhonuM eka TALuM DhAla, trAMsA vagere vAgho vagADatuM vagADatuM ane nAcatu kullu sAme AvI rahyuM hatuM. vanavAsIee peAtAnA parivArane joine AnaMda dhvani karavA zarU karyAM ane thADI ja vAramAM sahu bhegA thai gayA. saradAre badhAne kahyuM; 'jakharAjane bhega maLyA che. jakharAja have prasanna thaze. AvatI kAle sadhyA vakhate utsava ujavavAnA che.' A samAcAra sAMbhaLIne e bALakeA vagere ThekaDA mArI mArIne nAcavA lAgyA ane jhALImAM kheDelI suMdarI sAme nIrakhI nIrakhIte jovA mAMDayA, pAradhienA nirjIva deDa cAkanI vacce AvelA eka eTA para goThavavAmAM AvyA ane RSidattAne eka kuTira AgaLa lai gayA. enu aThThamanuM tapa purU thai gayuM hatuM. maMtrArAdhana paNa purUM thaI gayuM hatuM. teNe AMkhA udhADI. joyuM teA badhuM vicitra lAgatuM hatuM. pote kayAM AvI che? peAtAne uThAvI janAra kANu che? vagere prazno enA manamAM thavA mAMDayA. peAte eka bhayaMkara aTavImAM AvI hatI ane rAjanA mArA cAlyA gayA hatA aTavImAM bhayaMkara aMdhakAra gherAI rahyo hateA vagere tene yAda AvyuM. paNa pAte ahIM kevI rIte AvI caDI ? eka jhuMpaDI pAse vanavAsIe jALavIne jhoLI mUkI. RSidattAne thayuM te sAva akaDAi gai che. te mahA prayatne jhALImAMthI ubhI thai ane AsapAsa dherA vaLIne ubhelI vanavAsIonI strIe sAme jovA mAMDI. strIone vAna zyAmala hatA. strIonA caherA paNa kaika eDALa hatA. ane puruSo ? e paNu kALA patthara jevA ja lAgatA hatA. RSiddattAe eka vRddha jaNAtI strI sAme joine kahyuM: 'mA, A karyuM sthaLa che ?' paNa kAI enI bhASA samajatuM nahiM tema vanavAsIonI bhASA RSiddhattA samajatI nahotI. eka strIe AgaLa AvI RSidattAne jhuMpaDImAM javA mATe izArA karyAM. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalyANaH jAnyuArI, 1961 : 857 RSidattAe AkAza sAme najara karI....... RSidattAe hAthanA IzArA vaDe badhuM laI javAnuM khANuM pALavAno samaya thaI gayo hato. teNe be sUcavyuM. hAthano khebe karI pANInuM sUcana karyuM. tarata eka vanavAsinI strIoe khAvA mATe khUba rakajhaka A pANI lAvavA doDatI ravAnA thaI. RSidanA karI paNa RvidattA sammata thaI nahi. ane te punaH jhuMpaDImAM dAkhala thaI. navakAramaMtranuM smaraNa karatI karatI khaMDanI zayAmAM jhuMpaDI nAnI chatAM svaccha hatI, eka tarapha ADe paDakhe thaI. tene deha eka ja rIte besI rahevAthI ghAsanI eka pathArI paDI hatI...mATInA betraNa pAtra akaDAI gayo hato. traNa traNa upavAsa thayA hatA. paDayAM hatAM. A sivAya jhuMpaDImAM kazuM nahotuM. tene kherAkanI paNa jarUra hatI. ArAmanI paNa jarUra RSidattA ghAsanI pathArI para beThI. hatI. paraMtu A abhaDela kherAka levA karatAM bhUkhyA ane thoDI ja vAramAM pANI bharelo bhATIne rahevuM teNe vadhAre uttama mAnyuM. eka ghaDe tathA eka loTe laIne vanavAsinI AvI vanavAsinI strIo potAnI bhASAmAM kaMIka vAta gaI. karIne mATInA traNeya pAtro laIne jhuMpaDI bahAra | RSidattAe pitAnA uttarIyanA cheDA vaDe gALIne nIkaLI gaI. pANIno leTo bharyo ane ubhI thaIne jhuMpaDInA kAra cAra vanavAsIo hAthamAM camaMkatAM bhAlAM rAkhIne pAse AvI. tyArapachI tyAM besIne teNe sUrya sAme jhuMpaDI pAse UbhA rahI gayA hatA. teoe nUpanajara karI manamAM traNa navakAra gaNyA ane pacca DInuM dvAra aTakAvyuM. kakhANa pAmyuM. pAMcasAta kogaLA karIne teNe mukhazuddhi | RSidattA navakAranuM smaraNa karatAM karatAM pitAne karI.....tyArapachI moDhuM dhoI sUryamAM birAjatI zAzvata kayA karmoSano A prabhAva haze te vicAravA mAMDI. zrI jinapratimAne mAnasika bhAve namaskAra karyA. AjIvanamAM te pote kaI ghora duSkarma karyA hoya te ane saradAranI AjJAthI traNa mANase mATInA yAda AvatuM nahatuM. jarUra pUrvabhavanA ja koI pAtramAM kaMIka khAdya sAmagrI laIne AvI pahoMcyA ghera duSkarmanuM A pariNAma haze ema te mAnavA lAgI. eka pAtramAM kAcA mAMsanAM TUkaDA hatA. eka pAtramAM RSidattAne paNa khabara na hatI ke AvatI kAle dudha hatuM. eka pAtramAM kadI na joyelAM ajANyAM saMdhyA vakhate yakSanI bhayaMkara mUrti samakSa tene ubhI phaLa hatAM. karavAmAM Avaze ane teno ziraccheda karIne A vanaaSidanA A joIne dhrujI uThI. teNe hAthanA vAsIo eka prakArano utsava ujavaze. izArA vaDe kazuM nathI joituM ema jaNAvyuM. paNa divasano prathama prahara pUro thayo. bIje prahara pelA mANaso traNeya pAtro jhUMpaDImAM mUkIne cAlyA paNa pUro thavA Avyo. vanavAsIone saradAra be sAthIo sAthe pAradhienAM ja mAMsano rAMdhelo eka strIe RSidattA sAme joIne IzArA vaDe AhAra laIne AvI pahoMcyo. A dravyo khAvAnuM sUcana karyuM. paraMtu jeNe kadI jIvanamAM mAMsAhAra karyo nathI. te maMdirA AvA jhuMpaDInuM dvAra ughADIne joyuM to RSidattA ghAsanI abhakSya dravyanA sparzathI dUSita thayelA dUdhano svI- zayyA para paDI paDI navakAramaMtranuM smaraNa karI rahI kAra karavA paNa taiyAra na thaI. tene jo AvI khabara hatI. tenI AMkho baMdha hatI. heta to teNe A vanavAsIoe mUkelA pANIne saradAre potAnI bhASAmAM kahyuM; devI, A bojana paNa upayoga na karyo hata. jamI lyo.' gayA, Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 858 : saMsAra cAlyuM jAya che? paNa yuvarAnIe kaze uttara na Ape, saradAra ane tenA sAthIo ekadama nAThA.... paNa saradAre potAnA eka sAthIne kahyuM: alyA A jarA AgaLa jatAM ja eka hAthIe saradArane su DhathI bAI to kazuM khAtI pItI nathI. jo Ama karaze te uchALyo. AvatI kAle sAMja pahelAM ja marI jaze. pachI ane kAramI cise sArAye vAtAvaraNane kaMpAvI jakharAjano bhoga kevI rIte caDhAvazuM?" rahI hatI. sAthIe kahyuM; "saradAra, A bAIne beThI karIne vanavAsIomAM je majabuta hatA te bANa vaDe enA moDhAmAM A kherAka bharavo joIe. khAdhA ne bhAlAM vaDe hAthIone tagaDavAno prayatna karatA vagara koI jIvI zakatuM nathI." hatA....paNa ethI hAthIo vadhAre uzkerAtA ane "hA. emaja karavuM paDaze." kahI saradAre rAMdhelA rastAmAM je Ave tene khurada karI nAkhatA. sta mAnava mAMsamAMthI eka kaLI hAthamAM lIdhuM ane jIva bacAvavA mATe jene jema phAve tema nAsavA te RSidattA pAse jAya te pahelAM ja bahAra bhAre mAMDayA. bumarANa macavA mAMDI. navakAranuM smaraNa purUM karIne RSidattA A saradAra ekadama camakyo. enAM hAthamAMno koLIyo badhe kolAhala sAMbhaLI jhuMpaDInA dvAra pAse gaI. che. hAla sAMbhaLI kaMpa nIce paDI gayo ane te tarata bahAra nIkaLyo. tenA ane tarata eka hAthIe tene suMDhamAM upADI. sAthIo paNa bahAra nIkaLyA. ane bahAranuM dazya RSidattAe joyuM "oha, mRtyu nizcita che... jotAM ja enA hozakoza uDI gayA. mRtyunI paLo na bagaDavI joIe. mana jarAye caMcaLa lagabhaga trIsa hAthIonuM ToLuM bephAma banIne na thavuM joIe. teNe vaLatI ja paLe AMkho baMdha ghumI rahyuM hatuM. ane dALo vATo karI rahyuM hatuM. ghAsanI karIne zrI jinezvara bhagavaMtanI pratimAnuM dhyAna zarU jhuMpaDIono bhukako thaI rahyo hato. vanavAsIo bhayathI karyuM. kaMpatA dhrujatA bumo pADI rahyA hatA. hAthI RSidattAne suMDhamAM uThAvIne eka dizAe ane madonmatta hAthIonuM ToLuM jAgye pAgala nAsavA mAMDayo enI pAchaLa bIjA hAthIo pAchA banIne kALo kera varatAvI rahyuM hatuM. koI koI hAthIe suMDhamAM vanavAsIone uchALI pagataLe chuMdI rahyA hatA. paNa pharavA mAMDyA. koI koI hAthIo nAnA moTAM vRkSone tIrNa garjanA A khataranAka vipattinuM pariNAma kevuM Avaze? sAthe samULa ukheDI rahyA hatA. (kramazaH) meTara cAlu che yAtrArthe padhAre meTara cAlu che * zrI jIrAvalA pArzvanAthajI mahAna prAcIna camatkArika tIthanI yAtrA mATe peDhInI prAiveTa basa AbureDa jena dharmazALAnI pAchaLathI darareja baporanA rA vAge upaDI sAMjanA pAMca vAge charAvalAjI pahoMcADe che ane bIje divase upaDI bapore 1 vAge Abu reDa pahoMcADe che. | svaccha havA, halakuM pANI, nUtana dharmazALA sArI evI bhajanazALAnI sagavaDatA che mATe dareka yAtrALu bhAI-bahenone A prAcIna tIrthanI yAtrAne avazya lAbha levA vinaMti che. nivedaka - menejIMga TraraTa kamITI zrI rAvalA pAzvanAtha jaina peDhI. po. revadAra (AbureDa thaI) Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sametazikhara mahAtIrthanI pratiSThA aMgenuM muhUrta sarvottama che pU. munirAjazrI ha'sasAgarajI gaNivara ziSya pU. munirAjazrI munIdrasAgara ma. 3LIyA : ( saurASTra ) C Ama chatAM te muhurtanI jAherAta pachI paNa mAsa bAda lekhake te lekhamAM AgaLa jatAM jo ke te divase phakta lagabhaga sADAdasa vAgyA sudhIja nizuddhi rahe che, paNa sUya thI teTalA samayamAM lagnazuddhi ke lagnanavamAMzazuddhi maLatI AvatI nathI. jethI A divase keI zubhakAya karavAmAM Ave te azubha ladAyaka thAya che' ema lakhANa kayu che te upalakadraSTivALu che. uMDu Alecana karyu." hAta te te divase sADA dasa vAgyA sudhI dinazuddhi nathI paraMtu AkhA divasa siddhiyega hAvAthI nizuddhi che temaja sUryAMya pachIthI zarU thatA pratiSThAnA TAIma sudhImAM mInalagnamAM 'kanyAnavamAMza ane dhananavamAMza' ema banne navamAMzamAM navamAMzuddhi maLatI Ave che, ane temAM paNa' kanyAnavamAMze ketA AThamA arthe SaDvanI'chae vanI pazu zuddhi che' ema lekhaka paNa jANI zakayA hota ane tethI teo te divase keAI zubhakAyaae kara che' ema vAmAM Ave te lAbhadAyaka ja thAya sAcuM lakhavAmAM bhAgyazALI banata. grAthI prasiddha thatA zvetAmbara jaina'e patranA tA. 1-12-60nA aMkamAM mukhapRSTha uparanA tathA tA. 3-12-60nA jainapatramAM 'same tazikhara mahAtI pratiSThA muhUrtI zItaLe prasiddha thayelA lekhamAM bhagavAnadAsa jaina, 'guja rAtI''janmabhUmi' Adi pratyakSa paMcAMgAnA AdhAre je saMvata 2017nA mAgha vide 7mudhavAre tA. 8-2-61nA divase sametazikhara mahA tIrtha upara aMjanazalAkA ane pratiSThAnA samaya prakAzita thayela che te khAkhata vidvAna jainAcArye ane jyeAtiSIe sAthe vima karavAthI jaNAyuM che ke te divasa pratiSThAdi zubha kArya mATe kayAre paNa zubha gaNI zakAtA nathI.' e mujaba jaNAve che; paraMtu te muhUta mAmata adyApipa nta amAne samAjanA ekapaNu jainAcArya jaina jainetaramAMnA ekapaNa jyAtiSI pAsethI racamAtra paNa virAdha jANavA maLela nathI. te lekhamAM-lagnamAM ucca thaIne rahelA mInarAzinA zukrathI Arlasiddhi pAMcamA vima ane tenuM kAraNu, zrI sametazikharajI tInI aMjanazalAkA ane pratiSThAnuM te saMvata 2017nA mAgha vide chanuM muhUta kADhI ApyA khAdya zrI sametazikhara jIjJeIddhAra kamITInA sabhyAne sAthe rAkhIne samartha vidvAna jainAcAyanA pAse temaja aneka gAmAnA jyAtiSIo pAse amee te muhUrtImAMnA sAdhaka khAdhaka tarIkenA guNadoSanA aneka divaso paryaMta sUmapaNe vimarza karyA pachI ja te muhu jAhera thavA pAmela che, ema samAjanA seMkaDo agragaNyA jANatA hAvAthI muhunA te divasa pratiSThAdie 54-55 ane 16mA leAkeAthI bhadrabhajanakAraka ceAganA parihAra svIkArIne paNa AgaLa vadhIne lekhake je pATho rajI karIne 'AThamA caMdra' ane 'bhadrabhajanakArakayAga' e e doSA jaNAvela che. temAMnA prathama doSanuM nivAraNa pachI rAkhIne A.si. vi. pAMcamAnA nibrijameLandratha 32mA zlokathI thatA bhadrabhajanadveSa sa MbaMdhamAM zubha kArya mATe azubha gaNI zakAya tema nathI khulAsA e che ke, A si. vi. pAMcamAne ra Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 862 : zrI sametazikhara mahAtIrthanI pratiSThA : 58mA zloka ane tenI TIkA lagnathI niMdhasthAnamAM rahelA krUragrahane jo kendra ke trikANamAM rahelAM budha-guru ke zukra, pRSTithI jotA hoya tA te krUragraha doSakAraka nathI.' e pramANe jaNA vIne te bhadrabhajanadoSanA saMpUrNa niSedha kare che, ema jANavA chatAM lekhake ahIM adoSane doSa lekhAvela che je zeAcanIya che. tethI paNa caMdra doSakartA nathI' e vAtane chUpAvI che, je vidvAnane mATe ucita na gaNAya. lekhake te vAta chUpAvI na hota tA temaNe pazu te lekhamAM AThamA sthAnamAM caMdrane baLavAna gaNAvyA hota. AgaLa jatAM lekhake vedhasaMba MdhInI 'A aSTama sthAnamAM rahelA caMdramA lagnamAM rahelA zukrane vedhe che jethI zukra paNa niLa khanI jAya chaeN'e vAta ekAMgI lakhelI che ane AThamA sthAne rahela caMdrane 11me sthAne rahela graha, vAmavedhathI veSita karIne zubha manAve che uccasthAnamAM rahela, kendramAM rahelA ane gurudRSTa evA baLavattara zukrane lekhake vedhathI haNAyela ane bhuvanadIpaka graMthakAranA mate zatru gRhamAM rahelA hovAnA kAraNe niLa gaNela che, ane sasaMmata evA zatrugRhamAM rahelA gurunI pUrNa dRSTivALA ane sAthe doSavALA maMgaLane badale samaLa gaNela che te khAdhaiya che. bAkI rahetA AThamA caMdramA' hAvAnA doSa saMbadhI vAtamAM lekhake, te lekhanA sAtamA perAmAM-vaLI caMdramA AThame sthAne rahele che tenA kaI rIte parihAra thaI zakato nathI.' ema lakhyA bAda dasamA perAmAM-caMdramA AThamA sthAnamAM hovAthI adhika aniSTakAraka gaNAya che ema je lakhela che te paNa anucita che. kAraNa ke vidyAmAdhavIyagraMthamAM 'AThamA caMdranA doSa nathI' ema spaSTa jaNAvIne te upara jaMtu jI:-nammezamRtyurAzIzA mitho mitre cayAe tadA / janmASTamarkSa candrasthadoSo bhaMgatvamAtrajet // tyAre Adhipatye'poSamAvaH' ema jaNAvIne bRhaspatinI sAkSI paNa rajI karela che. AthI 'AThamA caMdramA' haivAnA dASa gaNAvela che te spaSTa bhrAmaka Thare che, kuMDalInA tAtkAlika maitrI saMbaMdha vaDe guru-zu* e banne mitra che: eTale ke, lagneza guru ane aSTameza zukra e baMne paraspara mitra che ane ethI AThamA sthAne rahela cadranA DhoSane spaSTatayA parihAra thAya ja che, eTale te AThamo caMdra. lekhakanA kahevA pramANe adhika aniSTakAraka te| nathI ja; paraMtu adhika lAbhaprazna che. lekhane aMte lekhake-A. si. vi. r bleka 3nI TIkAnA nAme pATha raju karIne je 'zatru gRhanA gharamAM je graha uMcA hoya te prabhAne vagere vAta karela che, te vAta Ara'siddhiApe paNa aMdarathI sukhadAyaka thatA nathI. + + graMthakAranA matanI nathI, paraMtu heAnA tru, mitra ane madhyastha' ema traNa prakAra mAnanAra murhutamA Da, murhutaciMtAmaNui, bRhajjAtakavidhAmAdhavIya AdigraMthakArone je mata mAnya nathI evA (madhyasthane paNa zatru mAnIne grahonsa meja prakAra mAnanAra) 'suvanadIpaka' graMthakAranA matanI vAta che, lekhake te vAta jema AraMbhasiddhinA nAme raju karI che tema e sabaMdhamAM matavya paNa jo ArabhasiddhikAranu` ja raju karyu hota to pramANikapaNu lekhAta. jo tema karyuM" hota te lekhakane paNa 'bhuvana dIpaka'nA AdhAre zatrunA gharamAM gaNAvela zukrane madhyasthanA gharamAM jaNAvIne te zukra du:khadAyaka nathI' ema jaNAvavu paDe tema che. A sIdhI vAtane dUra rAkhavA vaDe lekhaka kevala bhuvana dIpaka graMthanA te 'maTTiALi' pATha pakaDIne kuMDalImAMnA ucca sthAnane zukrane mATe 'aMdarathI sukhadAyaka nathI' ema kahI te| zakAya Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalyANaH jAnyuArI, 1961 : 863 che, paraMtu te graMthanI te vAtamAM paNa teo paNa azubha che e vAta pUrvAparanA vicAra vyAjabI nathI kAraNa ke bhuvana dIpakanA hisAbe vagaranI karIne uDI jAya che. lagnasthAnamAM rahele zuke zatrunA gharamAM hevA chatAM pratiSThAnI prastuta kuMDalImAMne vargottamI samAjanA suhRdayI zANA sajajanene vijJaane svagRhI thaIne kendramAM rahele guru, "nArada- pti che ke, "zrI sametazikhara mahAtIrtha pratiSThA saMhitAnA durathAnakatAH pArasamadvAdA muhurtanI kuMDalImAM pUrvokta sarvane abhAva hovA uparAMta vividha prakAranA aneka rAjago je ropA vicaM cAnti kendrasthAne Wto liaa paNa rahelA hoIne A kuMDalI anusAre te DhanaDhanA mUtAna, vaDhavAna veLo guru mahAtIrtha upara bhagavaMtenI pratiSThAnuM saM. bhasmIkaroti tAn doSAn indhanAniva pAvakaH // 2 // 2. nija 2017nA mAgha vadi 7 tA. 8-2-61ne budha vAranuM ApeluM muhurta sarvottama hevAthI te ItyAdi vacanethI temaNe zukrane mATe jaNAvela bAbata vidhanA A rItane keIpaNa pracArathI doSa haNAIne bhasmasAt thaI jAya che. taduparAMta bhramamAM paDazo nahi." vidvAne paNa vijJapti kuMDalImAM 11mA lAbha sthAnasthita sUya te che ke, amane jaNAyela A bhavyatama muhurtamAM "vidyAmAdhavIya vacana mujaba kuMDalImAMnA paNa Apane keI deSa jaNAya to tarata amane jANyA ajANyA keIpaNa doSane haNavA samartha jaNAvaze. jaNAvela doSa, deSa haze te tarata che. ane kuMDalImAM lAbhasthAne rahele zukane sudhAre karAvIzuM ane doSa nahi hoya te tamane mitra e lAbhAdhipati zani paNa te zukane vigatathI sapramANa patradvArA jaNAvazuM. pUrNa daSTi karIne jete havAthI lekhake lekhane aMte jaNAvelI te divase mIna lagna | mUlya : vIza rUA. sArAbhAI navAba prakAzita jaina sAhityanA amUlya graMtha 1 pU. zrI hIrakalaza viracita hIrakalaza jaina jyotiSa : 2 akabara bAdazAhanA samayamAM thayela zrAvaka kavi nayanasukha viracita vaidya ma tsava nAmano vaidaka graMtha tathA zrI AnaMda kavi viracita kekAra : mUlya : pAMca rU. 3 jainAcArya zrI nabuMdAcArya viracita jAtIya samasyA ukelata aMte tyAga tarapha derata mahAna graMtha , mUlya : agIAra rU. * jaina sAmudrikanA pAMca the 1 zrI hastasaMjIvanI, 2 sAmudrika tilaka, 3 sAmudrika zAstra, ( 4 hastakAM ane 5 ahacuDAmaNisAra pAMce graMthe ekaja sAthe citro tathA gujarAtI bhASAMtara sAthe mUlya : sola rA. 5 uparanA dareka graMthanI theDI ja nakala sIlIkamAM che. mAMDavInI paLa, chIpA mAvajInI poLa prAptisthAnaH sArAbhAI maNilAla navAba mAMDavI a ma da vA de, Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ In ' mANATa yAra A /8 KOO KN KK KS | Nully " sANaMda-pAThazALA mATe anubhavI, saMskArI traNa divasanA AyaMbila pUrvaka sADAbAra hajAra tathA dhArmika abhyAsa karAvI zake tevA zikSikA- jApanI ArAdhanAnuM bhavya anuSThAna pU. munirAjazrI benanI jarUra hoya teoe A sIranAmuM lakhavuM. jayavijayajI mahArAja AdinI nizrAmAM thayuM hatuM, zAha caMdulAla mehanalAla ha. nAraMgIna piSTa baMga- nAnAM bAlake ane bAlikAo paNa ArAdhanAmAM lAmAM sANaMda (amadAvAda). joDAyAM hatAM. sAkaranI prabhAvanA thai hatI. panA-na tatvajJAna vidyApIThanI cha dhArmika kalakattA-96 kenIMga sTrITa jaina pAThazALAnA parIkSAo 30-31 julAI tathA 114 ogaSTamAM zikSaka zrI kanaiyAlAla phakIracaMdanI sAthe pAThazALAnA levA hatI. 2800 lagabhaga parIkSAthIo beThA 30 bAlaka bAlikAo yAgaMja, ajImagaMja, hatA. kala pariNAma 72 TakA AvyuM hatuM. parIkSAmAM kATakolA ane mahimApuranI yAtrA karavA gayelA. prathama naMbare uttIrNa thanAranAM zubhanAme A mujaba dareka jagyAe snAtra mahotsava, bhAvanA, pUjA vageremAM che. prabodhinI parIkSAmAM prathamanaMbare ku. caMdrikAbena sAro lAbha lIdho hato. prANalAla-jAmanagara, prAthamikamAM ku. bhadrAbena ratilAla kula muMbaI. prAraMbhikamAM pU. sAdhvI zrI AryaguNAzrIjI - taLAjA-munirAja zrI padmavijayajI mahArAjanI hArIja, zrI jayotibena dhIrajalAla naDIAda, prave. preraNAthI sva. pU. AcAryazrI vijayabhaktisUrIzvarajI zamAM pU. munirAja zrI jayaprabha vijayajI mahArAja mahArAja nI svargArohaNa tithi nimitte zrI navANuM rAjagaDha zrI vasaMtikAbena kapuracaMda Amoda, paricayamAM prakArI pUja, ogI, bhAvanA vagere thayuM hatuM. pU. sAdhvIzrI kanakaprabhAzrIjI ma. tathA zrI bhAnumati | muMbaI-jaina dhArmika zikSaNa saMgha dvArA pU. bena prANalAla muMbaI, pradIpamAM zrI dhIrajalAla AcAryazrI vijayadharmasUrIzvarajI mahArAjazrInI gUnarAja madrAsa nizrAmAM dhArmika zikSaNa sanmAna samAraMbha yojapiTalAda-pU. paMnyAsajI mahArAjazrI jJAnavijayajI vAmAM Avela. pAThazALAone dIvALInI boNanI gaNivaranI nizrAmAM zrI zAMtilAla tArAcaMda taraphathI 2kama ceka dvArA zrI pipaTalAla pAnAcaMdabhAI koThArInA temanA suputra zrI kanubhAInA lagna nimitte zrI siddha zubha haste arpaNa karavAmAM Avela. pU. AcArya. cakra bRhad pUjana mA. va. 10 nA dhAmadhUmathI thayuM zIe tathA pU. munivarya zrI yazovijayajI mahArAje hatuM. sAMje saMdhajamaNa thayuM hatuM. mA. va. 11 nA dhArmika zikSaNa ane dhArmika zikSako pratye ApaNI sattara bhedI pUjA bhaNAvAI hatI. pU. paMnyAsajI manovRtti kevI hovI joie' e para pravacana karyuM atrethI vihAra karI rahyA pratiSThA hevAthI te bAju hatuM. padhAryA che. amadAvAda-pU. AcAryazrI vijayaumaMgasUrI- lIbaDI- munirAja zrI mAnatuMgavijayajI zvarajI mahArAja tathA paMnyAsajI zrI udayavijayajI mahArAja atrethI vihAra karI zIyANI tIrthe padhAryA mahArAja mAgasara vadi 11 nA roja zrIpAlanagara hatA. pUjA, bhAvanA prabhAvanA vagere thayuM hatuM. padhAratAM zrI saMghe svAgata karyuM hatuM temaja zrI cANasmA-mAgasara vadi 8-9-10 traNa divasa sattarabhedI pUjA bhaNAvavAmAM AvI hatI. zrI azoka zrI zaMkhezvara pArzvanAtha bha. nA aThThama tapa tathA kumAra enDa kAM. taraphathI AvelA mahemAnonuM svAgata Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalyANa : jAnyuArI, 1961 : 865 hate. karavAmAM AvyuM hatuM. AMgI, bhAvanA prabhAvanA prabhAsapATaNa-pU. paMnyAsajI mahArAjazrI mana.. vagere thayuM hatuM. haravijayajI gaNivare junAgaDha khAte eka mahinAnA upavAsa karela temAM zarUAtanA ATha upavAsa cauvikuvAlA- banAsakAMThA) zrI surendrasUrijI jaina hAro karyA hatA. A vadi 11thI 93mI eLI pAThazALAnI bAramAsika dhArmika parIkSA mahesA zarU karela tyAMthI vihAra karI atre padhAryA hatA. NAnA zikSaka zrI ratilAla cImanalAla kA. zu. 4nA ahIM pApa zudi 1nA 93mI eLIne upavAsa karI lIdhI hatI. pariNAma 98 TakA Avela. pragati ThIka pa. zuda 2nA 94mI eALI zarU karela. zrI saMdha thaI rahela che. taraphathI bAra vratanI pUjA bhaNAvavAmAM Avela. atrethI choTAudepura-zrI mahAvIra jaina yuvaka maMDaLe vihAra karI unA-ajAharA thaI sAvarakuMDalA padhAraze. mahA vada 0)) nA roja atrethI eka mAIla dUra kALadharma pAmyA-pU. pAda A. bha. zrI vijaya mANakA gAme pU. sAdhvIjI ma. Adi ThANA 15 yatIndrasUrijI mahArAja 78 varSanI vaye zrI mohana padhAratAM tyAM sAmayika snAtra mahotsava ujavyo kheDA tIrtha khAte paSa zudi 3nA roja savAre 4-10 vAge samAdhipUrvaka kALadharma pAmyA hatA. A samAbeMgalera sITI-pu. AcArya ma. zrI yatIndra- cAra gAmogAma tAra-TeliphonathI pahoMcI jatAM meTara sUrIzvarajI mahArAjanA samAdhipUrvaka kALadharma pAmyAnA sAyakala rIkSAo vagere sAdhanothI hajAronI saMkhyAmAM samAcAra ane maLatAM piSa zadi 6 nA bajAramAM jaina janatA AvI pahoMcI hatI. AcAryazrIne pAkhI paLAI hatI ane devavaMdanI kriyA thaI hatI. janma 1940 kArtika zudi 2nA roja dhavalapuranagaahA mahotsava ujavavAnuM nakkI thatAM roja AMgI, ramAM thayela ane saM. 1954mAM zrImad rAjendrasUrIpUja, bhAvanA, prabhAvanA vagere rAkhavAmAM Avela. zvarajI mahArAjanA varada haste khAcarodamAM bhAgavatI . za. 15 nA garIbone bhajana ane gAyone dIkSA paryAyamAM abhidhAna rAjendra koza jevA seMkaDo ghAsa nAMkhavAmAM AvyuM hatuM. zrI bhuramalajI bhabhuta- graMthanuM saMpAdana karyuM. teozrInA svargavAsa nimitte malajI taraphathI sAdharmika vAtsalya thayuM hatuM. tA. ghaNI jagyAe aThThAI mahAsana sabhAo vagare thaI 25-12-60 nA roja zrI rIkhavacaMdajI prAgvATa hatI. madrAsavAlAnI adhyakSatAmAM eka sabhA yojavAmAM AvI hatI ane sva. AcAryazrInA jIvana para pAlItANA-sva. pU. AcAryazrI vijayabhaktianeka vakatAoe pravacano karyA hatAM. sUrIzvarajI mahArAjazrInI svargArohaNa tithi pa. zu. 3nA motIsukhIyAnI dharmazALAmAM ujavavAmAM AvI khaMbhAta-zrI vizA ozavALa jaina upAzrayathI hatI. te divase pUjA-bhAvanA-gI ane prabhAvanA manirAja zrI surendrasAgarajI mahArAja Adino kA. vagere thayuM hatuM. munirAjazrI padmavijayajI mahArAjanI va. 7 nA amadAvAda tarapha vihAra thatAM ghaNAM bhAI- preraNAthI svargArohaNa tithi sArI rIte ujavavAmAM he rALaja sudhI vaLAvA AvyAM hatAM. tyAMthI AvI hatI. sAyama thaI pAtara padhArela tyAM ezavAla saMdha padhArata khaMbhAta nivAsI zrI zAMtilAla jeThAbhAIe vANI-paryuSaNa parvanI ArAdhanA mATe zrI rIkhajamaNa Apela. tyAMthI kheDA thaI mahArAjazrI mA. vacaMdabhAIne amalanerathI bolAvavAmAM Avela. A va. 5nA amadAvAda-AMbalIpaLa jaina upAzraye padhA- divasa pauSadha vagere sArA pramANamAM thayuM hatuM. kezara rela che. akhaMDadIpaka, pAThazALA ane devadravyamAM sADAtraNa Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 866: samAcAra sAra H hajAranI upaja thaI hatI. pAThazALAne 4-5 varSanuM bhAInA tailacaitrane anAvaraNa vidhi zeThazrI ramezabhAI , devuM hatuM te TIpa karAvI puruM karyuM. zrI mahesANuM bakubhAIe karela. saMghanA maMtrI zrI sakarAlAlabhAI pAThazALA taraphathI bhAI amRtalAla AvatAM zrIsaMghe e upAzrayamAM maLelI madada ane thayelA kharcanI 2 101] pAThazALAmAM ApyAM hatA. vigate raju karI hatI. madadanI haju jarUra che ema jaNAvatAM zeTha dolatarAma vegIcaMde prathama be hajAra vara-ahamadanagara) atre navuM jinamaMdira ApyA hatA te uparAMta bIjA sAta hajAra eka rUA. thayuM hovAthI bhagavAnane praveza kA. va. 11 he ApavAnI jAherAta karI hatI. te uparAMta bIjI amalanerathI zrI nemIcaMda koThArI, zrI rIkhavacaMdabhAI, . rakamo paNa noMdhAI hatI. samAraMbhanuM kArya payA nagaravALA zrI motIlAlabhAI, sonaI jaina pAThazA pachI zeTha dolatarAma veNIcaMda taraphathI zrIphaLa tathA LAnAM bAlaka-bAlikAone laIne tyAMnA AgevAno peMDAnI prabhAvanA thaI hatI. tathA zikSikA zrI rukimaNIbena vagere Avela. pUjAAMgI-bhAvanA, jamaNa, vagere thayuM hatuM. pratiSThA mahotsava-bhIvaMDI (jI. thANA) khAte - pU. AcAryazrI vijayalakSamaNusUrIzvarajI mahArAja tathA vAberI-(ahamadanagara) atre seMkaDo varSanuM pU. paMnyAsajI zrI kItivijayajI mahArAja AdinI junuM patthara baMdhi jinAlaya hatuM tenA jINoddhAranI nizrAmAM mAgasara vadi 7 zanivAre atrenA jainajarUra hatI. zrI rIkhavacaMdabhAinI preraNAthI Aje maMdiramAM prabhajane gAdInazIna karavAne bhavya mahAjIrNoddhAranuM kAma cAlu che. sava bhAre dhAmadhUmathI ujavAyo. hAlatI cAlatI jarUra che-2-3 dhAtunA pratimAjInI bhAvathI AkarSaka sAta bhavya racanAo racavAmAM AvI hatI, pUjA kare ane gAmanA 15-20 chokarIone dhAmaka jene jovA mATe hajAro strI-puruSa jaina-jainetaronI zikSaNa ApI zake tevA jainabhAinI ITArasIgAma bhIDa jAmatI hatI, nave divasa roja pUjA-AMgImATe jarUra che. patravyavahAra zrI rIkhavacaMda hAthIcaMda bhAvanA-prabhAvanA ane navakArazInA jamaNavAra thayA amalanera (jI. 5. khAnadeza) e sIranAme karo. hatA. pUjA-bhAvanA mATe zrI malADa pArvadIpaka maMDaLa, bhAMDupanuM sAdhanA maMDaLa, saMgItakAra devendra, saMgItakhaMbhAta-zrI tapagaccha amara sAMkaLIbAI rena kAra naTavaralAla saMgItakAra zAMtilAla zAha vagere pAThazALAnI vArSika parIkSA pU. AcArya zrI vijaya khyAtanAma gadhaiyAe AvavAthI bhAre raMga jAmate janusUrIzvarajI mahArAja Adi munivaree bhAdaravA hatA. be bhavya varaghoDA kADhavAmAM AvyA hatA. lAkha vadi 13nA lIdhI hatI. tene meLAvaDe kArtika zaki savA lAkhanI upaja thai hatI. rA 2200] 13nA roja pU. AcArya devazrInI sAnidhyamAM kara pratiSThA upara thALI vagADavAnI bolInA hatA. vAmAM Avyo hato. e vakhate vidhArthIone lagabhaga pratiSThAnA zubha dine katalakhAnA baMdha 3 250)nAM inAmo zeThazrI ramaNalAla dalasukhabhAI rahyAM hatAM. seMkaDe bhikSukone bhojana apAyuM hatuM. zropha taraphathI zeThazrI muLacaMdabhAI DI. dalAlanA haste vahecAyAM hatAM. pU. AcAryazrIe samyagUjJAna upara * vidhi mATe chANInA zrI cInubhAI, zrI mohanabhAI vagere AvyA hatA. vadi 8 nA zrI zAMtisnAtra pravacana ApyuM hatuM. bhaNAvAyuM hatuM ane vadi 11 nA aSTottarI temaja sidhdhapuraa tA. 4-12-60nA roja zeThazrI navakArazI thaI hatI. muMbaInA zeTha kAMtilAla maganakasturabhAI lAlabhAInA haste navA baMdhAelA AlI- lAla jhaverI taraphathI ghera-ghera mIThAInAM paDikAM ane zAna upAzrayanuM uddaghATana thayuM hatuM, ane pU. paM. zrIphaLanI prabhAvanA thaI hatI. munirAjazrI vinayacaraNavijayajI mahArAjanA tathA zeTha kasturabhAI lAla- vijayajI mahArAje 60 mI oLI upara pAMca upa Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalyANa : jAnyuArI, 1991 : 867 vAsanAM paccakakhANa karyA hatAM. ekaMdare pratiSThA ane sArI rIte cAle te mATe upadeza Apyo hato. mahesava bhAre utsAhanA vAtAvaraNa vacce ujavAya jaino banAvavAnI kAryavAhIthI pU. mahArAjazrIne hate. saMtoSa thayo hato. hArIja-pU. munirAjazrI bhadraguptavijayajI mahA- pAlItANA-pU. sva. sAdhvIjIzrI dayAzrIjInI rAja Adi atre padhAratAM zrI siddhacakra mahApUjana prathama svargArohaNatithi mAgazara vadi 2nI hatI. te ane mULanAyaka zrI bha. nemanAthane aDhAra abhiSeka nimite ArilAbhuvananA jinAlayamAM pU. sAdhvIjIzrI ane zrI arihaMtapadane ekAvana lAkhano kSIranAM darzanazrIjInI zubhapreraNAthI amadAvAda nivAsI zA ekasaNa sAtheno jApa, vagere dhArmika anuSThAna vIracaMda lakhamIcaMda tathA zA caMdulAla bhogIlAla sArI rIte thayAM hatAM, nAnA-moTA sahu koIe taraphathI pUjA heThamAThathI bhaNAvAyela. prabhujIne lAkheNI utsAhathI bhAga lIdho hato. AMgI racAyela temaja rAte bhAvanA thayela. * muMbaI-kI mehana kheDA tIrtha-rAjagaDha khAte sidhakSetranI puNya bhumipara-bhAvanagara khAte pU. A. zrI vijayatIndrasUrIzvarajI mahArAja tA. tAjetaramAM bharAyela kogresa adhivezanane aMge 21-12-60 nA roja kALadharma pAmyAnA samAcAra AvelA hajAronI saMkhyAmAM jaina-jainetarabhAI maLatAM ja tharAda ane mAravADanA muMbaImAM vasatA tIrthAdhirAjazrI zatruMjaya girirAjanI yAtrA AvatA bhAIonI eka sabhA zeTha premacaMda gomAjanI peDhImAM pAlItANA zaheramAM ane girirAjanI yAtrAe javAnA tharAda nivAsI zrI caMdulAla dalasukhabhAI parIkhanA rastA para hajAronI saMkhyAmAM mANasonI ThaTha jAmatI pramukhasthAne maLI hatI. pU. AcAryazrInA kALadharma hatI. talATI para jANe moTA divasonI yAda tAjI nimitto zrI pAyadhunI zrI AdIzvara jaina daherAsaramAM thatI hatI. gujarAta-saurASTranA hajAro jainetaro. ajJAI mahesava, zAMtisnAtra bhAre dhAmadhUmathI uja- tIrthAdhirAjanI sparzanA karI hatI. vAyela che. mahatsava nimitte traNa hajAra rUA. thayA pAvApurI-nUtana samavasaraNa maMdiramAM devAdhihatA, deva zrI caumukha mahAvIra svAmInI pratimAnI prANu kALadharma pAmyA-pAlItANA khAte tA. pratiSThAnuM A cothuM varSa che. enI cothI varSagAMThane 27-12-60 nA 12-40 vAge kharataragacchIya zubhadina piSa vadi 6ne ravivArane hAI pUjA-AMgI. AcArya ma. AnaMdasAgaTyurIzvarajI mahArAja kaMka- bhAvano svAmI vAtsalya thayuM hatuM. bAInI dharmazALAmAM kALadharma pAmyA hatA. temanI vaDhavANa zahera-5. pU. AcAryadevazrI vijayasmazAna yAtrA tA. 28-12-60 ne nIkaLatAM premasUrIzvarajI mahArAja sAhebanA paTTaziSya vyAanya gAmethI padhArelA bhAIo paNa joDAyA hatA. khAna vAcaspati pa. pU. AcAryadevazrI vijayaagnisaMskAra samaye sArA pramANamAM saMkhyA ekaThI rAmacaMdrasUrIzvarajI mahArAja sAheba tathA 5. 5. thaI hatI. gAmogAma tAra TelIphana, reDIyA tathA pI. A. devazrI manaharasUrIzvarajI mahArAja sAheba rI. AIthI samAcAro pahoMcADavAmAM Avela. vagere AdI ThANuM 32 sAthe khUba dhAmadhUmapUrvaka boDelI-pU. AcArya zrI vijayajabUsUrIzvarajI poSa vada 6nA roja padhArela. * mahArAja Adi munivaro, paramAra kSatriyo vase che pUjya rAmacaMdrasUrIzvarajI ma. sAhebanAM vyAkhyAnone tevA AjubAjunA gAmaDAomAM padhAryA hatA ane zrotAjanoe khUba ja lAbha baMne vakhata lIdhe. dareka jagyAe sArI rIte sAmaiyuM thayuM hatuM. pUjA, ahIMthI teozrIe vada 10nA roja lIMbaDI javA | bhAvanA AMgI vagere dhAmadhUmathI thayuM hatuM. pU. vihAra karela che. tyAMthI cUDA thaIne rANapura mahA AcAryadeve daherAsara ane pAThazALAo vadhu khUle zuda 5nA roja padhAraze.