________________
કૃપાનિધિ ! વાનર સાથેના મારા બૈરનું શું કારણ ? તે જણાવવા કૃપા કરશે! ?’
મુનિની સામે લંકાપતિએ અને દેવે આસન જમાવ્યાં.
મુનિવરે તેમના વેરનું કારણ કહેવા માંડયું.. લંકેશ ! શ્રાવસ્તી નગરીમાં તુ હતા. મંત્રીપુત્ર, તારૂં નામ હતું દત્ત, જ્યારે મા દેવને જીવ કાશીમાં એક શિકારી હતા !
દિવ્યજ્ઞાનના સહારે મુનિએ જ્યારે બંનેના પૂ ભવા કહેવા માંડયા ત્યારે લંકાપતિ । ટગર ટગર મુનિના મુખ તરફ્ જ જોઈ રહ્યો.
પછી પ્રભુ!”
તુ સંસારથી વિરકત બની ગયા. તે દીક્ષા ગ્રહણુ કરી. પૃથ્વીતલ પર વિચરતા વિચરતા તું કાશીના દ્વારે પહેમ્યા.
1}
તે વખતે આ દેવના જીવાત્મા શિકારી, તે નગરની બહાર નીકળતા હતા. મુડાયેલા મસ્તકવાળા તુ તેને સામે મળ્યા. શિકારીએ તારામાં અપશુકનની બુદ્ધિ કરી. તારા પર મહાન તિરસ્કાર વરસાબ્યા. અને પ્રહાર કરી તમે નીચે પાડયા. તારૂં મૃત્યુ થયું. મરીને માહેન્દ્ર’ દેવલાકમાં તું દેવ થયા. ત્યાં દી કાળ તે સુખ ભાગવ્યાં અને ત્યાંથી આયુષ્ય પૂર્ણ થતાં તારા લંકામાં જન્મ થયેા.
પેલા પારધી તેા પાપના પોટલા બાંધી પહોંચ્યા નરકમાં. ત્યાંથી આયુષ્ય પૂર્ણ કરી વાનર થયા અને વાનર મરીને આ દેવ થયા !
તમારા બંનેના ભૈરવુ આ કારણ છે, દેવે ફરીથી તે મહા સાધુતે વાંધાલંકાપતિની અનુજ્ઞા લીધી અને અદ્રશ્ય થઇ ગયા. અહીં તડિકેશના ચિત્તમાં તે। મોટા ખળભળાટ મચી ગયા. કર્માંતે પરાધીન આત્માએ ભવમાં ભટહતાં કેવી કેવી ભૂલા કરે છે. એ ભૂલાનાં કેવાં ભયંકર પરિણામા આવે છે...!' ચંતન કરતાં કરતાં તેને ભવના ભાગે અસાર ભાસ્યા.
કલ્યાણ : જાન્યુઆરી, ૧૯૬૧ : ૮૨૭
તડિકેશ' રાજા મુનિરાજને વંદના કરી, પરિવારની સાથે લંકામાં પાછા ગયા. હવે નથી ગમતુ તેને રાજ્યસિંહાસન, નથી ગમતી રાણીઓ સાથેની ક્રીડા, નથી ગમતા ખાનપાન કે નથી ગમતાં લંકાનાં નદનવને.
પુત્ર સુક્રેશને ખેલાવ્યા અને લંકાનુ રાજ્ય તેને સાંપ્યું.
તાકેશ રાજિષ બની ગયા.
દીકાળ સંયમજીવનનું ગ્ર પાલન કર્યું અને સર્વ કમાંથી મુકત બની તે મહિષ પરમપદને પામી ચૂકયા.
વાનરદીપના અધિપતિ ધનેાધિરથ ડિકેશના પરમપ્રિય મિત્ર. તડિકેશ્ન સંસારના ત્યાગ કરી ચાલી નીકળે અને બનાદધિરથ રાજ્યમાં લંપટ થઈને એસી રહે? તેણે પણ સંયમજીવન સ્વીકારી લીધું, શિવપના પરમ યાત્રિક બની ગયા.
(૨)
રાક્ષસેશ્વર સુકેશ બન્યા અને વાનરેશ્વર કિષ્કિંધિ બન્યા.
એ અરસામાં બૈતાઢય પર્વત પર આદિત્યપુર નગરમાં મંદિરમાલી નામનેા વિધાધરેશ રાજ્ય કરતા હતા. તેને શ્રીમાલા નામની એક પુત્રી હતી.
શ્રીમાલા યૌવનમાં આવી. મંદિરમાલીએ પુત્રીને સુયેાગ્ય પતિ પ્રાપ્ત થાય તે હેતુથી સ્વયંવરનું આયેાજન કર્યું. સ્વયંવરમાં સર્વે વિદ્યાધર રાજાએતે આમંત્રણ આપવામાં આવ્યાં.
તેમાં વાનરેશ્વર કિક્રિન્ધિ પણ આવી પહોંચ્યા. સેંકડા વિધાધર રાજાએ સ્વયં વર–મંડપમાં સિંહાસને પર ગાઠવાઇ ગયા.
શણગારમાં કમીના હાય ખરી? પેાતાની સંપત્તિવૈભવના પ્રશ્નનો આનાથી કયાં ખીજો સુંદર અવસર મળવાના હતા ?
રાહ જોવાઇ રહી છે રાજકુમારીની.