________________
ઉ ઘ ડ તે પા ને
પસાર થઇ રહ્યું છે.
ઇસુનુ ૧૯૯૦ મું વર્ષ વિદાય થયું, ને ૧૧ મા વર્ષોંનું પ્રભાત યૂપ કે એશીયાના પ્રત્યેક દેશની પરિસ્થિતિના વિચાર કરતાં સ્પષ્ટ છે કે, વીતેલા વર્ષ દરમ્યાન વિશ્વ કેવળ ભારે તંગદિલીની વચ્ચેથી જ આફ્રિકાના દેશો કાંગા, આલ્જીરીયા, લાઓસ, ઇત્યાદિ હજી ભારેલા અગ્નિની જેમ યુધ્ધના દાવાનલ વચ્ચે શેકાઇ રહ્યા છે. તેજ રીતે યુરોપમાં અમેરિકા, રશિયા, ફ્ાંસ, જર્મન કે ઈંગ્લેડ આ બધા યુરાપના મેટા રાષ્ટ્રો આજે એક યા ખીજી રીતે અશાંતિ, અવિશ્વાસ તથા અહંભાવના અનિષ્ટોથી ઘેરાઇ રહ્યા છે. ચીન, જાપાન, ઇજીપ્ત કે ઇરાન, નેપાળ અને સીલાન, ખમાં કે અફઘાન આ એશીયાઈ દેશે પણ શાંતિના ક્રમ લઈ શકતા નથી. જગતની ચામેર આ રીતે આજે તે। અશાંતિ, અવિશ્વાસ તથા વૈમનસ્યના આતશ ભડકે બળી રહ્યો છે.
ઉગી ગયું છે. રીતે જણાઈ આવે
થયા
તંગદિલી વધતી જ મૂકવાની ઉદારવૃત્તિ હોય વળતરરૂપે કેવળ માહ્ય એશીયા કે યુરેપમાં
ભારત અને પડખેના પાકીસ્તાન વચ્ચે પણ આજે વર્ષો રહી છે. ભારતની ગમે તેટલી તે વિષયમાં શુભ નિષ્ઠા કે નમતું છતાં પાકીસ્તાને ભારતની સાથે તેનાં સૌજન્ય કે શુભ નિષ્ઠાના ઉપચારથી પણ સજ્જનતા દેખાડી નથી. ઉલટું; દેશ કે પરદેશમાં; ભારતનું ઘસાતું ખેલવામાં સ્હેજપણ તેણે કચાશ રાખી નથી. એજ રીતે ભારતની સાથે લાલચીને પણ પેાતાની રીછ પ્રકૃતિ અવાર-નવાર અતાવ્યા જ કરી છે. ભારતની સરહદ પરા હજારા માઇલના વિસ્તાર તેણે પચાવી પાડયા છે. છતાં ચાર કેટવાલને દંડે તે રીતે તે લાલ ચીન ભારતની સાથે વારેજ તહેવારે દાંત કચકચાવી રહ્યું છે. ભારતના સત્તાધીશે એ તે પાતાનું સૌજન્ય તેને યુનેામાં દાખલ કરાવવા માટેના પ્રયત્નો દ્વારા પણ દર્શાવેલ છે.
આ બધી આંતરરાષ્ટ્રીય નીતિ અને રીતિમાં ભારતનાં વર્તમાન તંત્રવાહકોની સાથે એટલે આપણને મતભેદ નથી. પણ ભારતના સત્તાધીશો ભારતના ધાર્મિક તથા સામાજિક પ્રશ્નામાં જે રીતે માથું મારે છે, ને અનેક પ્રકારના િઉગ્યે નવા ને નવા કાયદા દ્વારા ભારતીય પ્રજાના વ્યકિતગત કે સમષ્ટિગત સ્વાતંત્ર્ય પર, તેના અધિકાર પર જે હસ્તક્ષેપ કરીને અત્યાચાર કરી રહ્યા છે, તેની સામે અમારા નમ્ર છતાં મકકમ વિરોધ છે. ધર્માદા ટ્રસ્ટ એકટ, ક।ડખીલ, ઇત્યાદિ કાયદાએ કેવલ ભારતની અમુક જ પ્રજા પર લાદવાના જે પ્રયાસેા વમાન કોંગ્રેસી તંત્ર દ્વારા થઇ રહ્યા છે, તે પોતાને બીનસાંપ્રદાયિક કહેવડાવનાર સત્તાને કદી શેલે ખરા ? તદુપરાંત જે ધાર હિંસા આજે ભારતના પ્રાંતે પ્રાંતમાં ઇરાદાપૂર્વક વધારવામાં આવી છે, લેાકેાને અનાજ ખાવાનું બંધ કરાવીને ‘ માછલા વધુ ખાઓ' ‘માંસ વધુ ખાએ' તથા ‘ઇંડા વધુ ખાએ ' ના પ્રચાર આજે કોંગ્રેસના તંત્રમાં જે રીતે થઈ રહ્યો છે, તે પેાતાને અહિંસક માનનારી સરકાર માટે કેટ-કેટલે વધતા વ્યાઘાત જેવું છે!