Book Title: Kalyan 1946 Ank 05
Author(s): Somchand D Shah
Publisher: Kalyan Prakashan Mandir
Catalog link: https://jainqq.org/explore/539028/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samAja, sAhitya ane saMskAranuM nUtana mAsika ' - jaina saMskRtinuM saMdezavAhaka jaseyaM taM samAyarA rajapadegizomacaMda DI. zAha [ aSADa saM', 2002 - varSa 1 lu, aMka 5 me ]. kijala Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9000 0 vIra saM. 2472 vI. saM. 2002 aSADa aMka 5 me. junuM varSa 3 ; navuM varSa 1 luM. 120 : : apacAnAM cepI darada rAjahaMsa 116 mahAsAgaranAM motI ... pU. A. vijayalabdhisUrijI ma. 117 dhanI kaTokaTI ... zrI pannAlAla ja. mazAlIA 119 kamanA khela zrI kIrti zrAparUpa sudhAre zrI ujamazI juThAbhAI 121 bheravI ... zrI maphatalAla saMghavI 122 kaseTIne kaparo kALa ... pU.A.vijayabhuvanatilakasUrijI ma.124 jenAthI samAjanI avanati .. pU. paM. praviNavijayajI ma. 127 be suvAkayo enI kAMI samaja paDatI nathI ! ... zrI prakarSa 132 be rAjakumAre zrI somacaMda zAha 134 jaMbu kumAranI ATha patnIe pU. A. vijayarAmacaMdrasUrijI ma. 197 AyAnA jIvana para jIvanArAM bA vinAdI 140 haLavI kalame saMpAdaka 142 hAza ! du:khamAMthI chUTayA zrI pradIpa 164 leka kahevAmAM subhASita ... pU. munirAjazrI mahimAvijayajI 148 161 : 69 dravyaguNaparyAyano rAsanI cAlu lekhamALA A vakhate anivArya saMjogone laIne rahI javA pAmI che. ame jANIe chIe ke, vAMcako temaja grAhake vagere taraphathI A lekhamALAne sAruM sanmAna maLyuM che paNa dIlagIra chIe ke, A vakhate sthAna nathI ApI zakayA. AgAmI aMkathI niyamIta cAlu rAkhavA ghaTatuM karIzuM. saMpAdaka, Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Tutteem na saMskRtinuM saMdezavAhaka saMskAravAMccha jaina samAjanuM - nUtana mAsika aSADa : 2002 apacAnAM cepI darada rAjahaMsa" - AhArano vikAra, e apacA tarIke oLakhAya AvA prakAranAM apacAnya darada, e sAmAnya che. e apacana sAce ja zArIrika ravAthyanuM vighAtaka TinAM nathI hotAM. AvAM daradono kIDo e AtmAmAM bane che. jema jema AhAranuM sevana vadhu pramANamAM rahelI dharmazraddhA ane tatvajijJAsAne karI nAkhe che. thAya che, tema tema te apacana vadhu ugrarUpa pakaDe che. sAmAnya rItiye A darada khUba cepI rahe che; eno paNa kaIka veLAe prakRtiSathI, taddana viparIta cepa tIvra-jherI hoya che. anya zArIrika daradanI rasthiti janmavA pAme che. tevA avasare laMghana- jema, A darada jeenuM mAnasa svAcya heja lathaDayuM nirAhAritA e paNa vikRtarUpa pakaDe che. ane enA hoya tevAone tUrta ja lAgu paDe che. yoge aneka navA daro ubhAM thAya che. eTale ekaMdare * vartamAna sAhityasarjanamAM, je asaMgata, azA ema kahI zakAya ke- jema AhArano apa zarIra- strI ane paraspara virodhI pratipAdana raju thAya che, svasthatAne nukazAna pugADe che, tema nirAhAritAnuM te A apacAjanya daradanuM aniSTa pariNAma je apacana paNa prakRtiSathI pratikULarUpe pariName che. kahI zakAya. - AhAranA apacA karatAM, jJAna ane adhikAranA e kharuM che ke- AvI koTinAM darado, jema vadhu apaco vadhu gaMbhIra che; e apacA mAnasarasvasthatAne vyApakarUpa pakaDe che, tema te lagabhaga asAdhya koTimAM mATe ati pratikULa che; e apacananuM mULa nidAna, sUkAI jAya che; ane pariNAme enuM jhera, samAjanI jJAna ane adhikArano vikRta pariNAma ja hoI zake. AMtarika dharmavyavasthAnA mULamAM utare che, mATe paNa amUka veLAe, jJAna ke adhikAranA apaco che cA e apacajanya jherIlAM darado jarUra pratikArya che. karatAM, ajJAna ane anadhikArano apacana-vikAra vartamAna samAjane e daradano bhoga thato bacAvavA ugra hoya che. je viSayanA jJAna ke adhikArane meLavavAne * khUba ja Avazyaka che. jeo lAyaka banyA nathI temaja lAyakAta meLavavA mATe jeo taiyArI karI zakyA nathI tevAo jyAre pratikAra saMgIna joIe. bahuzrutatA ane te viSayamAM mAthuM mArI, prakRtidoSathI mAnasarasvasthatAne sarvamukhI zAstrIya saMgati, e A cepI daradanAM gumAvI, je kAMI vidhAno kare che, te khare, ajJAna pratikAra mATenAM mukhya aMgo che. .. ke anadhikArano apaco ja kahI zakAya. ' ' samAdhi, saraLavRtti, sahadayatA, e AtmagatA * vartamAnanA sAhityasarjanamAM je anicchanIya sahaja guNono vidhAtaka A cepa- vadhu vyApekarUpa paristhiti atyAre ubhI thaI che; tenuM mULa A pakaDatA aTake, e sArU tAtkAlika pratikAra karavo, apacAnuM mAnasika darada che, ema sau koI vicAraka e samAjanA tabIbI niSNAtonuM kartavyadharma nathI pArakhune lAgyA vinA nahi rahe.. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ E pU0 AcAryadeva zrI viThyalabdhisUrIzvarajI mahArAja sukRtanAM kAryo zIdhrAtizIdhra AraMbhe vicAravuM, ke nAnAM baccAM gaMjIphAnAM saMdara evuM na bane, ke manera ane taraMgenI ghare ne kALajIpUrvaka saje che, paraMtu pavanane hAramAlA aDadhI guMthAyA pahelAM ja, dama eka sapATa lAgatAM, jota jotAmAM ja te nIkaLI jAya, te zuM kAmanuM? jamInadosta thaI jAya che. AvI ja rIte mAnahRdaya savarane dayAnA nIrathI dabAdaba vI mAyA-moha-mamatAnA aneka mahelo bhare! parapIDAne pitAnI ja pIDA mAnI, caNe che ane temAM mugdha bane che. paNa AyuSya tene dUra karavA prANa pAthare! vizvakalyANanI khatama thayA pachI zuM? puNya ane pApanAM bhAvanA dayAmAM ja che. pArasale ja (parcels) sAthe rahevAnA. sad bhAvanAothI jIvanarUpI maMdirane zaNagAro. "huM ke huM ane mahApuruSe kevA juThI AzAo ane durAcArane cheDe, hatA " e jANavuM hoya te teozrInAM puNya . A banne ya pIzAne vaza karanAra sAco caritrarUpI darpaNe, sadeva, sanmukha rAkhe ! para maMtra prApta thatAM AzAone vijaya thAya che. sparane bheda khullo thaze, pUje kema pUjAyA, keAI eka vyaktimAM saDe jotAM, sArA ane adharmo kema tiraskArAyA, AvA praznonA samAjane niMdanAre AMgaLInA kehavATathI paNa temAMthI ukela thaze. hAthane kApavA jevI kAramI mUrkhatA kare che, A madhubiMdu jevA kSaNika ane nazvara saMsA- saMsAramAM saghaLAya guNI ke nirguNa nathI. eka rika sukhanI lAlaca e rAkSasIonI cuMgAla vyApAramAM toTo paDatAM, anya vyApAra kheDache. tyAga mArgane abhilASI vIra mahArathI vAnI hiMmata jatI nathI. ja A mAyAvionI mAyAthI, ane enI DIzamIza thatAM pahelAM rAjInAmuM ApabhayaMkara yaMtraNAone kaMTakamaya paMjAthI bace nA nokara DahApaNano upayoga kare che. pitAne che. jeonA hRdayamAM tyAganI bhAvanA nathI, gunha che ema jANyA pachI, DIznIza thatAM teo prayAsathI mRtyu-mukhasamI e rAkSasIonI sudhI nokarIne vaLagI rahe, te pitAnI ghaNI dastI yA saMgata kare che. kimatI AbarUne pitAnA hAthe ja dezavaTe jeonA jIvanamAM dhama-saMskAranI suvAsa Ape che. tema viSayanI peDhImAMthI, vRddha thatAM nathI, pavitratAnAM pagaraNe nathI, kArUNika bhAva jyAre kAmakAjamAMthI bAtala thAya ane azakta nathI, ane paramArthIka vRtti nathI, teonuM bane, tyAre bahetara che, ke pahelAM ja ApaNe jIvana cIThThIviheNa liphAphA jevuM nakAmuM che. te taraphanuM rAjInAmuM ApI devuM. nahi te dharma vihaNuM mAnavaprANa prANa rahita cheDIne kamanasIbIthI khAlI hAthe retAM retAM muDadA jevuM kema na gaNAya? dharma vihIne e DIznIza (dismiss) thavuM paDaze. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118] [ aSADa, saibhAgyavaMtu jIvana sau koIne priya hoya "huM regI chuM" evuM bhAna thatAM vaidyanI che, e saubhAgyavaMtA jIvananuM nidAna sadAcAranA zedha kare che ane tenI ApelI auSadhI niraMsvarNa zaNagAre che. te AcaravA sakriya prayAsa sara saprema pathyanI sAthe bhe che, tema saMsArI karanAra saubhAgyavaMtA jIvanane pUro anubhava mAoe paNa potAnA Adhi, vyAdhi ane karI zake che, sadAcAranI zobhA adhyAtma- usAdhivALA rogane jANavA joIe; e jANyA jJAnathI ane vivekathI vadhe che. mokSanuM pAna pachI AturatAthI e rogone dUra karavA dhavaMtarI jema AtmasaMyama che, tema AtmasaMyamanuM gurUone zodhI teo pAse cikitsA karAvI pAna adhyAtmajJAnanI suvAsa che. A je egya auSadha Ape te svIkAravuM joIe. na dIsImAna ane yazasvI jIvana banAvavA sukhanuM dvAra viveka che. viveka na hoya, AtmArAmanI peDhI tapAse, manAjI munima ane bhale samRddhizALI hoya ke mahAna camaThaga banyA che, Idriye Adi pAMca nAnA tkArI jJAna dhara hoya toya te jIvanane duHkhamanima prapaMcI ane lAMcIyA banyA che, ane maya ja vyaya kare che. . . vaLI te manAjInA kAbumAM che. tamArI peDhIne - vizva AkhuMya amRtanuM ja pipAsu che, tame nahiM tapAso, te dareDa paDavAnI taiyArI che. tame meha madirAnA nazAmAM sagha che keIne ya priya nathI. paNa amRta ane zuMya gumAvaze; hajI bAjI hAthamAM che. ghaNuM jheranI oLakha eTalI kaThIna nathI, ke jeTaluM kAlathI lUMTAyA che. rahyuM sahyuM sAcavaze teya jherane jhera samajyA pachI paNa tene choDavuM sArI mIlkata bacaze. kaThIna che. * . . . . . . . . - sarve dharmo A mAne che, ke "pApanuM cheakhIla saMsAra te asara che, temAMthI sAra zodho ke kheMce e narI. mUrkhatAphaLa dukha, ane dharmanuM phaLa sukha, che mATe nathI sAMsArikavAsanAomAM sArakalpavAvALAo pApa na kare, ane sArAM paropakAranAM kAma kare. retIne pIlIne tela meLavavAnI kalpanA kare che. - parama kANika niHsvArtha-jIvI tapamUrti ' mahAtmAone maLo ! pratyeka prazasta pravRtti-- ' enAdi kALathI sAthamAM lAgelA ke pAchaLa ene oLakho! dInatA ane daridratA, tathA paDelA sAcA dhADapADuo paMcedriyajanya viSa abujhatA ane asabhyatA jaLapravAhamAMnA ja che ane te viSaye sAce pAMcamI katAranuM taNakhalAnI jema savega vahI jaze. kAma kare che. - sAmAnya velane paNa caDhavA keI Azra- ' Atma khajAne khAlI thatAM Atmika thanI jarUra rahe che, to pachI A AtmAne AnaMdarUpa AjhAdInI barabAdI thAya che, paravaza pUrNa vikAsa ane prakAzamaya avasthA pAmavA AtmA dizAne bhUle che ane tethI te akRtyono avalaMbananI AvazyakatA hoya ja. * Azraya laI durgatinAM duHkho sahe che. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmanI kaTokaTI panIja mahAbhiSaNa bhutAvaLe khaDI thaI che mulattAmAM rAcI, pramANika matabhedane paNa ugra zrI pannAlAla ja masAlIA, rAdhanapura rUpa ApI ApaNe kevaLa dharmanI ja apabhrAre, kurakALa! vizvavati AhaMta darzananI janA AdarI che. jyAre zAsananI sonerI A dazA karatAM tane jarAe kaMpa thayo nahIM? ' yazakIti upara bhayaMkara kAtila prahAra thaI prabhuzAsanane hArA karALa kopane bhega banAvatAM tane jarAe saMkeca lAgyo nahIM? zAsa- - rahyA hoya, azlIla, asabhya, nirlajja ane bezarama humalAo AvI rahyA hoya, dharmanA nanI tejasvI pAradarzakatA upara kAjaLa pheravatAM paramarSi mahAtmAone badanAma karavA jherI ke vizvadarzananI apratima mahattAne tiraskAratAM kaTAkSa cAlI rahyA hoya, ane kyAreka khuda hArA kALamIMDha hRdaya upara sahasa-vajI paNa zrI tIrthaMkaradeva upara paNa kalpita, aNaghaTita tUTI paDyAM nahIM? ' ane hicakArAM deSAropaNa thaI rahyAM hoya eka samaye samasta bhAratadeza jainadharmanI tyAre ApaNAthI nizcita, susupta ke pramAdanA ziLI chAyA nIce surakSita hatuM, cavana deze nazAmAM paDI rahevAya? mAMya TheTha kAspiyana samudranI pelI pAra sudhI jaina darzanano sAmrAjya ke vAgate, enI jyAre duniA jaDavAdanA pretanI pAchaLa kanaka jyotinAM teja dUra ghUghavatA mahAsAgare - pAgala banI nAcI rahI che, vijJAnane nAme neya prakAzita rAkhatAM, enI raNahAka arida. ' vinAzanAM khUnI sAhitya sajI ajJAnanI uDI LanAM kALajAM cIrI nAkhatI. tyAre mauryavaMzanA gartAmAM jaI rahI che, ahiMsAnAM suMdara rarara caMdra svarUpa samrATa saMpratinA rAjyakALamAM enI dena tajI hiMsAnAM kaTu AsvAda pAmI AtmajanasaMkhyA aI abajathIye vizeSa hatI. ghAtane netarI rahI che, tyAre ApaNe khubaja e samaye jainonAM dilamAM Dara na hatI, 0 jAgrata rahevuM joIze. paramarSionI A AtmaenI atulazaktithI saltanate dhrujatI, enA ' A ciMtana bhUmimAM AtmadarzanathI vaMcita rahevAze avAjathI raNabhUmio kaMpatI, paraMtu khedanI ne nahI ke pazcimanAM AMdhaLA anukaraNa pAchaLa vAta che ke, Aje e pote ja kapila che, dhruje che, => ghelA banI, AryAvartanI prAcIna saMskRtine chelDa enuM apAra tejasvI vadana rUkSa, viSAdAchita dalA devAze nahI. ane zailakhaMDanI jema nizcala banyuM che, aM5tA bhagavAna mahAvIranA saMtAna ! uTha, jAgrata ane adhamatAnI jaLa-bhamarIomAM e pite ja thA! pramAdanI pilAdI lehazaMkhelA toDI, aTavAI gayA che! kusaMpe pAtharelI mAyAvI jALa bhedI nAMkha, kayAM gaI e ApaNI pauruSanI taratI chaTA? kSatriyaputrane vaLI A kAyaratA zI? bAhyavidyut camaktAM nayane, sudaDha, manoramya deha- vilAsamAMye muMjhAya che kema? je vijetA che lattA, anupama kAMti, kIti ane duzmanoneya enA dilamAM A Dara zI? A nirbaLatA mugdha karatI prakhara tejasvI buddhi! ane nirmAlyatA, A zuktA ane zithilatA zI durdazA ! Aje to ApaNuM hRdayamAM kyAMthI? sahadhamabAMdhava! uTha, kusaMpanI buddhiSanI ja mahephIla jAmI che, kevaLa kusaM- jhera-kaTerI phagAvI, vairanAM prajvalita hutAzanane Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 ] bujhAvI, bhrAtRbhAvanI jayaghASaNA gajAvI le, aikyanAM amRta gaTagaTAvI le. zAsananA kaNa dhAre| jAgA, pUrva Ape te zAsanane mATe mahA megherA alidAna arpaNa ryAM che, prANanI jAjvalyamAna Ahuti ApI che, tyAre Aje A vivazatA ane asvasthatA zI ? deva, Apa te zAsananA prabhAva ane gauravazIla mahAkulaTA che. ApanI nirbhayatA ane bhavyatA, zramaNu saMskAranI samRddhatA ane AtmasamarpaNanI zreSTatA jagatamAM ajoDa che. tyAre Apa samA dharmahitaciMtakA [ aSADa, hovA chatAM zAsana Ama arakSita ane sidAtu kema ? dharmanI, kaTokaTInA samaye A kalaha ane parasparanAM vAgyuddho kevAM ? - karama thArI gati nyArI, badhAne tuM nacAve che; ghaDImAM tuM hasAve che, ghaDImAM tu raDAve che. na chuTayA ka paMjAthI, bhalA rAjA mahArAjA; aLI Age thayA khAka, keI sAjA ane tAjA. -nacAve nAca duniyAnA, ceArAzI lAkhanA cauTe; naraka nigeAdanAM duHkhA, palakamAM te apAve che. kAmanI che ama lIlA, badhAye jyAM anyA DhIlA; kharekhara hIMcakA e che, nIce uMce caDhAve che. -banAve zrI kadI purUSa, kadI nAnA kadI meATA; ahurUpI svarUpI e, garava saunA gaLAve che. AzAnAM vAdaLA ghera, nirAzAye ghaDI phere; krIDA AnaMda karatAne, ghaDImAM AMsuDA vere. zrImatAne dhImatA nA, mUkAve mAna ne pAna, bhUlAvI zAna ne bhAna, manAve mUDha ajJAna. have kusa'panA kAliyanAgane avazya nAthavA paDaze, vevalAveDA ane dilacArIne dUra karavI paDaze. niHsatvatA ane nirmAlyatAne hAMkI kADhavI joize. jainama ! samAjanI avibhAjyatA sAcavavA jIvananAM sAcAM tarpaNanI khUba ja AvazyakatA raheze. zAsanadevI AMsubhInI AMkhe sAcA jaino zeAdhI rahI che. kamanA khela [ rAga-gajhala karyAM keI rakanA rakA, khAvI kamanA kA; jarI kheAma ne medAna, sone e muMjhave che. karamanA raMganA relA, paLe paLanA judA khelA; svajana 5khI taNeA meLA, ane zAne mUrakha ghelA. ghaDI gaja para caDhAve che, ghaDI cAmara vIMjAve che; karI eAla ne kaMgAla, ghaDI dhrujata luMTAve che kama meAjA pharI vaLatAM, madhuce mATImAM maLaze; svajana snehI ane priyatama, badhAMye agnimAM maLaze. dharamanI jyAta jyAM jAge, karamanI adhara tyAM bhAge; karma sattAnI eDIne, dharama sattA cheDAve che. karamanI jaDane kApI,Atamandhine pragaTAvA kahelakSmaNa zizu kIrti, anaMtA sukhane pAve. zrI kIrti, Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrAparUpa sudhAre sudhAraka samajatA nathI ke, naitika TekA vinAnuM zrI ujamasI julAla zAha . svAtaMtrya ke svamAna paNa prANa vinAnA naitika patananA kSetre pragati sAdhavA A kheLIyA jevuM che. bhramaNamAM paDavuM ane svacchadI banI haka ke nirdoSatAnA bAnA heThaLa te sudhArake e. nyAya hAMsala karavA mathavuM e te, vAstavikra triI nibhAvI, bhale bIjAne bhUlave, paraMtu aMte. ulaTuM jIvana hArI javA jevuM che. jAgatA chatA pite ja bhUlaze. patananeM sadA jyAM bhaya che tevA mAge vihara jyAM cAritranAM mUlya aMkAtAM na hoya tyAM , eto dIvo laI pha paDavA jevuM che. ' '' uparokta zabdo bhale nirUpayogI nivaDe, paraMtu, AjakAla AtmaghAtaka sudhArAo bhaNI je ema samajatA hoya ke, cAritranI utkRSTatA janatAnI rUcI vadhatI jAya che, kAraNake unmAda e ja jIvanasiddhi che tene mATe lAbhadAyI che. ane mastIne te anukULa hoya che. jo ke e yAda rAkhavuM joIe ke, maitrI ane paricaya. vAstavika te anukULatA, pratikuLatA janmAvI ubhaya vacce ghaNuM lAMbu aMtara che. jAhera duHkha ApanArI che, paraMtu caDelI anakaraNanI pravRtio mATe samUhagaNamAM vivekabuddhithI AMdhIe jaga AMdhaLuM karyuM che. | vijAtiya paricaya jAya temAM niMdAne avakAza sudhArAnA nAma pAchaLa jAmI paDelA nathI. jAherakathAo ane vyAkhyAnaAdimAMvivedurAcAre have te mAjhA mUkI, AryasaMskati kapUrvaka vijAtiya bheda jALavI racAtI pravRttio bhUMsI nAkhI ane pastrI puruSa joDenI vijAtiya prAcInayugathI te haju AjasudhI cAlu che. maitrinI himAyata thavA lAgI. samAjamAM vadhI paDelI chUTane kAraNe svAtaMtrya, svamAna, samAnahaka vikAsAdi jhaDapabhera astitvamAM AvatI e maitrI samAjane preraka zabdane asthAne bhabhakabharyo prayoga karI zrAparUpa che te sau keIe tenAthI bacavuM e Adhunika sudhArako samAjane vinAza bhArI hitAvaha che. ' derI rahyA che. - pitAnuM pharajana udhe mArge vaLe tene - dinapratidina vadhatA jatA viveka buddhinA mukhya doSa mAbApane phALe jAya che. te vaDilonI abhAvane kAraNe yuga yugathI e purANuM vaLI pharaja che ke, pote potAnuM jIvana vizuddha banAvavuM pavitra evI strI-puruSa vaccenI caNAyelI ane potAnI prajAnA nitya jIvana para dhyAna karavuM. vivekabharI maryAdAnI divAlo Adhunika sudhArakene aMtamAM sudhArAnA nAmathI nabhatA e kudhAulaTI temanA vikAsanI ADe ubhI jaNAI rAothI dUra rahevuM, sArAsAra samajatA zIkhavuM. tethI e maryAdAnI divAle mULamAMthI uDAvI je sudhAro guNonI avagaNanA kare, pharaja dIdhI. ane parastrI puruSa joDe, puruSa ke strIne bhUlave te sudhAre kema manAya? te te mAtra maitri racavAne haka dAva AgaLa dharI keIpaNa svacche, te pragati nahi paNa patana. jyAM prakAranA saMkeca vinA dIla cAhe tenI joDe chUTathI sadguNa ugato nathI tyAM vAstavika sudhAre haravApharavAne ane mAlavAne e sudhArakee saMbhava ja nathI. sadaguNa keLavAya te ja amala karyo vaLI samAja sudhArakanuM rUDuM birUda vikAsa manAya, sudhAre pragati mATe hoya, dharAvI janatAne preraNA ApI, paraMtu e patana mATe nahi. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhe ra vI gAne meM AtI hai, jisa vakhta sArI duniyA eka mIThI niMdameM lapaTI hUI che. abhI meM zrI maphatalAla saMghavI. "ravI" ko bulAne kI kozISa karUM te jalasAmAM raMga jAmyo hato. praphulla zuM che merI pAse AvegI nahi. "bhairavI puSponI maheka vacce lAlAjInA gAnanI prabhA kyAre gavAya ane te zA mATe te samajAvatA ora mAdhurya pheravatI hatI. gAnanA akhaMDa lAlAjIe zrotAone temanI pratibhAvaDe mugdha pravAhamAM lIna zrotAo tALIo bajAvatA zakyA. hatA. - chatAM jalasAmAM AvelA gAmanA munsapha evAmAM ghaDiyALamAM ekane Take re paDyo. sAhebe pitAnuM kyumenTa ApatAM jaNAvyuM ke, lAlAjInI DumarI baMdha thaI. saMgItane vaza jalAlAjI, samajone abhI cAra bajagameM hai. zrotAo punaH saceta banyA. Ara tuma "bhairavI zarU karI do. phIra rAta bIta belo ! aba kyA sunAu?" premanA jAyagI, aurala sUbo ekIsa ke mere TenameM sAgara jevA lAlAjInA aMtaramAMthI zabda khalela hogI" kerTamAM jajamenTa ApavA na UThyA. beThA hoya tema mukta kalAsvAmI lAlAjIne "bheravI calAve." eka bhAIe uttara samajAvatA munsapha belyA. ane munsaphanA Apyo. zabdanI kiMmata AMkI lAlAjIe vinA TAIme "bhairavI!" lAlAjIe vismita thaI pUchayuM "bhairavI" zarU karI. ane tenI samajAvaTa karatAM jaNAvyuM ke, lAlAjIe bhairavI upADI; paNa pratikULa bhAI bhesvI sUnAne kI abhI Dera che." vAtAvaraNanA gavaDe havA te jhIlavA na lAgI bhairavI" eTale zuM te nahi samajanArA ane tenI pratyAghAtI asara zrotAone thavAne zrotAjanemAMthI ekabIjA bhAIe haTha pakaDIne badale lAlAjInA hadaya para pAchI paDIne athakahyuM ke, "lAlAjI, basa aba te bhairavI hI DAvA lAgI. ane temane gatimAna kaMTha baMdha sunAo, aura saba kucha pIche sunege." thaI gaye. magara aba isa vakhta para meM "bhairavI" " karyo lAlAjI cUpa ho gaye? munsapha kIsa tarapha se gA zakuM? "bhairavI" gAne kA sAhebe prazna karyo. Tema vinA meM nahi gA zaktA huM!" saba "meM lAcAra huM sAheba, abhI mere se hakIkata rajU karatAM lAlAjIe "bhairavI" ne bheravI" nahi calegI. e vakhta bhairavI kA hai marma cheDyo. nahi, aura meM "bhairavI" kIsa tarapha se gA abhI gAne meM Apa ke jyAM haja hai?" zakuM. Apa thoDI dera beTho aura Tema hone para ajJa zrotAonI vacce beThelA saMgItajJa lAlA- "bheravI" ke rAga-rAgiNI apane-Apa merI jIne eka trIjA bhAIe prazna karyo. bhakti ke vaza he kara merI pAsa A jAya gI. "bhAI bhairavI ke sAre sUra nAjUka hete hai, vinA kema apane saMgIta ke cheDanA sacce aura ve subaha hene ke de ghaTe pahile saMgItakAraka dharma nahi hai. "lAlAjIe Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bheravI. [ 17 satya hakIkata jAhera karI ane zrotAo karI bhairava ke uThaneka samaya hotA hai aura ye gayA. munsapha paNa vicAramAM paDyA. , bharavake pizAca nikA prANI mAnA jAtA hai." chevaTe temaNe lAlAjIne "bhairavI" mATe "bharavI" zabdanI spaSTatA karatAM lAlAjI bhairavI AgrahabharI eka dalIla karI. . .. * sAMbhaLavAnI IcchAvALA tene nahi samajanArA "agara munsapha sAhaba meM rAga-rAgiNI zretAone joIne mUchamAM hasavA lAgyA.. kA saccA ArAdhaka na hotA to prema che. temanI mUcho moTI to hatI ja. . . saba kucha sUnA detA. e saMgIta mere AdhIne chevaTe lAlAjIe "bhairavI" na gAya te nahi hai, magara merI bhakti ke AdhIna che. na ja gAyA. khare, AjanA parAdhIna yugamAM aura bharavI kI merI bhakti kA aba taka Tama klAnA sAcA upAsako hajI jIve che, teTalAM nahi huA hai. sAhaba! vinA samaya kA sama A bhAratanAM ane tene Azraye jIvana vItAkucha apriya hI hotA hai. meM saMgIta ka sA vatI anya prajAonAM sadbhAgya gaNAya. rAdha : ddhi thAya che. kudaratanA sAcA kuladIpaka, kudaratanI AmanyAne kI tarahe meM lakSmI ka sevaka bana kara, mere A lepatA sahelAM potAnA prANubhAgane AvakArI saMgItakAra apamAna karanA nahi cAhatA hu le che, paNa kudaratI niyamane lepa nathI ja munsaphanA Agrahane gaLI jatA lAlAe karatA. te pramANe phaLa dhAraNa karatAM vRkSonI satya zabdomAM satya hatuM te varNavI dIdhuM. 1 peThe rAga-rAgiNIne janma paNa anukULa havA * ane saMyogomAM ja thAya che. padma samaye lAlAjInI "bharavI" gAvA mATenI AnA svarUpa dhAraNa karatAM phaLanI mIThAza, ardhakAnI jaIne eka bhAIe pUchayuM, "lAlAjI A pakava dazAmAM akudaratI rIte janma pAmatAM bharavI zuM che, te te jarA samajA. * phaLamAMthI na ja meLavI zakAya. A : "hAM, vo meM khuzIse samajhAuMgA. sUne seMkaDe zrImatinI madhye Asana upara "bhairavI" eka tarahaka rAga che. jisa taraha beThelA mukta kalAsvAmI lAlAjInI kalAno mAlakeza, mADha, kAliMgaDA Adi hai. aura ce Akhare vijya thaye. ane bheravInI irachAvALA rAgakA saMgIta taba gAyA jA zaktA hai, jaba dhanapatio kAM khAtA ghara tarapha pAchA vaLyA. gAthAo; sa. pU. munirAjazrI mahAvijayajI ma. nizcaya daSTi hadaye dharIjI, pALe je vyavahAra, jAti aMdhane re doSa na A kare, puNyavaMta te pAmazejI, bhava samudrane pAra. je navi dekhe je artha hema parIkSA jema huejI, mithyA STi tethI A karo, sahana hutAsana tApa; mAne artha anartha. jJAnadazA tema parakhIejI, nizcaya naya avalaMbatAjI, navi jANe tasa mama: * jyAM bahu kIrIyA vyApe cheDe je vyavahArane jI, lepe te jina dharma. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kasoTIno kaparo kALI jainazramaNa prANaleNa paLAmAM paNa svadharmathI pati natAne na ja pAme ema mane atUTa vizvAsa che. " pUrva AcArya zrI vijayabhuvanatilakasurIzvarajI A sAMbhaLI dhanvarI belyo ke, sabhya jJAna, darzana ane cAritrarUpa mahAmUlAM "nahi, nahi! zivatApasa ja parama sahiSNu hoya ratnone prApta karanAra mahAmanivaroja mokSamArganA che. kaTokaTInA kALamAM paNa daDha dharmIo che." chevaTe gAmI kahevAya che. mokSa-mArgastha mahA muniyoe devoe nirNaya karyo ke, cAle tyAre ubhayanI parIkSA , saMyamapadanI bhUmikArUpa sahiSNutA ane upasagane karIe. suvarNa parIkSA thatAM vizeSa kiMmatI ane vadhAvI levAnI pura-mukhI taiyArI dhaDI levI ja AdaraNIya kANu che te jaNAze. baneya saMpa karIne prathama jainazramaNanI parIkSA preraNA teTalI ja tIvrabhAvanA. mahA maniyonA hadaya- karavA prerAyA. temAMya jenopAsaka vizvAnare jaNAvyuM maMdiramAM sadaiva vase che ane sahaja svabhAve mahA ke, "tana dIkSita jaina nigraMtha hoya tenI parIkSA muniyAnI daDhatA anekAtmAone samyakatva prAptinuM karIye, kAraNake, junA munio saMskArathI poSAyelA sabaLa kAraNa bane che; ene puravAra karatuM A ava- hoya eTale daDha rahI ja zake." sarpiNI kALanA bAramA tIrthaMkara devanA vartamAna aho ! A jenopAsaka devane svadharmanA muniye kALamAM baneluM ajaba ane asarakAraka ajoDa daSTAta para keTalo daDha vizvAsa haze ? sAce ja jainamunidhaDo levA jevuM hoI zabda dehamAM goThavAya che. coe paNa aneka prasaMgomAM asahya kaSTa pahADone - bharatakhaMDamAM vasaMtapura nAmanA nagaranI bahAra kAMkarA mAnIne vadhAvI lIdhelA hatA. muMgA bhAve, aneka suzobhita ghaTATopa vRkSothI uparAjIta eka, Avela upasargone mahotsavanI jema harSathI bheTavA vizALa vana hatuM. je vananI aMdara vRkSanI a nya taiyArI batAvatA; eTaluM ja nahi paNa upasargono banelI sakA hatI ane cakAomAM saryanAM kiraNo paNa sAmano karavA paNa svecchAthI tevA pradezamAM ane nahi jevAM patharAtAM. nirjanatA ane prazAnta vAtA saMgomAM pravezatA. saMketa pramANe nUtana dIkSita varaNathI pavitra banelA e vanamAM loka-prasiddha ane jaina muninI parIkSA mATe AvI pahoMcyA. vRddha jamadagni nAmano zivopAsaka tApasa ghora tapazcaryA | mIthIlA nagarI jeonI rAjadhAnI hatI, jene karato hato. tapane tapatAM ghaNAM varSo vItI gayAM. vizALa rAjya, akhUTa samRddhi, vipula vilAsa ane bAhya bhAvathI aTala-vRttithI tapane tapatAM lokamAM dina dinanA navAM bhoga-sAdhano bhalabhalAnA dilane tenI prasiddhi ane kIrti gUMjatI hatI. DolAvanArAM hatAM. evA tarUNa avasthAne pAmelA rAjA devalokamAM A samaye eka vizvAnara ane bIjo 5gharathe hadayathI vItarAgatAne pAmI rAjyaRddhino dhavaMtarI deva paraspara atyaMta mitra bhAvane dharatA tyAga karyo ane zrI vAsupUjya bhagavAnanA punita dharmavAdanA uMDANamAM utarI paDayA. vizvAnara jaina haste jaina-nigraMthapaNuM svIkAryuM hatuM. tAjAja dIkSita dharmano ananya upAsaka hato. jyAre dhavaMtarI zivo paNuM hRdayamAM tIvra vairAgya bharyo hato. banne devo pAsaka mithyAdharmano parama anurAgI hate. vizvAnare A muninI parIkSA karavAne AvyA. jaNAvyuM ke, "saMsAramAM jainadarzana jevuM bIjuM prathama parIkSA darzana nathI ane tenA upAsaka zramaNa samAna dharma mahaSi padmarathanI samIpe baneya deva AvyA bhAvanAvALA anya dharmI upAsako nathI. zivadharmanA ane keAI musAphIra gRhasthanuM rU5 leine mahAmunine upAsako upalakIyA tyAga, saMyama ane tapane dhAraNa namrabhAve prAthavA lAgyA ke, " he mahAmuni ! amo karanArAo che. kasoTI kALamAM gabaDI paDe; jyAre musApharo chIe. amArI pAse hareka jAtanAM pakavA Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ seTIne kaparo kALa. [ 125 nonuM suMdara bhAthuM ane zItala jela che. Apa kaI samuM meM, samRddhi thatuM bhAgya A saghaLuM ya zAmATe tapazcaryAvALA zuSka dekhAo che, te Apa IcchA veDaphI nAkho cho? pachI vRddha thaIne punaH saMyama pramANe grahaNa kare ane amane kRtArtha kare!" grahaNa karajo, pAlaje." mahAmuni sudhA ane tRSAthI bAdhita hatA. phAsu mahAmunirAje javAba Apyo ke, "kALano kAMI ja AhAra jalane jega male to teone jarUriyAta paNa vizvAsa nathI. anaMtakAla parivartana pachI mahApuNe hatI. vaLI aTavI eTale ghaNe dUra gayA pachI AhAra mAnava jIvana ane dharma prApti thAya che, to durlabha, maLavAno saMbhava hato chatAMya pote e saghaLuM ya ISTa dharmane pAmIne vizeSa lAMbu AyuSya hovAthI pAlana mAnyuM. kSadhA ane pIpAsAnI vedanA vadhAre lAMbo karavAnI taka maLaze. ahobhAgya che ! mAnava janmane samaya sahana karavAnuM pasaMda karyuM. paNa pelo anejanIya vilAsomAM, ane kSaNika bhogamAM gumAvI devo eto AhAra na ja svIkAryo. deva kapaTathI gRhastha banyA mAtra pAgalatA ja che, ajJAnatA che. nirbhAgitA che" hatA, teoe namratAthI prArthanA karavAmAM kazIya amRtadhArA samAna A pratyuttara sAMbhaLatAM aDola kamInA na ja rAkhI, paNa muni te acalaja rahyA. muninI vRtti ane bhAvanA jotAM ubhama de harSita bIjI parIkSA thayA ane have thAkIne, hArIne, zivopAsaka jamadagni hadayathI praphullita thayelA devoe bIjI parIkSA tApasanI pAse gayA . karavAno saMkalpa karyo ane mahAmuninI sanmukha eka "tApasa tapAsa" suMdara daivIya nATyakramanI zarUAta karI. deva zaktithI jamadagni tApasa lAMbA kALathI tazcaryA tapatA suMdara rUparUpanA aMbAra evI kumArIkAo rAga-rAga- hatA jenA zarIra para aneka velaDIe vIMTAyelI hatI. NIothI bharacaka, madhura gIto gAvA lAgI. hAvabhAvanI aneka pakSIoe temAM lIlA-gRho banAvyAM hatAM jAduI jALa bIchAvA lAgI ane netranA tINa kA- dekhAvamAM dayA ane kSamAnA dariyA samA hatA. A kSonAM bANathI vIMdhavA lAgI. tema ja bhalabhalAne tApasane joIne bhalabhalA rAjAo ane sAmAnya darzako paNa DelAve te rasa-bharapUra nATayakrama karAyA chatA mukta-kaThe tApasanI tapazcaryA kSamA, saMyama tyAga ane mahAmunivara to anitya bhAvanAnI raMgabhUmimAM ja rasa aDolatAne prazaMsatA hatA. A tApasanI dADhImAM letA rahyA. pugalonA svabhAvanI vicAraNAnA suMdara cakale ane cakalInuM rUpa laine banneya devo beDA bhAvothI muni to alaMkata thatA gayA ane Atmika ane dhIre dhIre vAta karavA lAgyA. nirmaLatAne anubhavatA gayA. devoe muninA aMtaH- cakale cakalIne kahevA lAgyo ke, " have huM pharavA karaNane nirmaLa ane nirvikArI joIne denAM hada javA IcchuM chuM, himAlaya sudhI musApharI karI AvuM. tuM harSathI DolavA lAgyAM, paNa pelA mithyAtvI devane ahIM A nirbhaya sthaLamAM rahe ane thoDA samayamAM hajupaNa eka akhataro karIne parIkSA karavA vicAra thaze. pAcho AvIza." cakalI dinatA pUrvaka cakalAne udde trIjI parIkSA ne kahevA lAgI ke - mahAmuni vicaratA hatA eTalAmAM DoLaghAlu ane "ThIka, tame jAo to cho paNa tyAM navI cakalI ADaMbarathI ThAvakAM moDhe bolanArA be nimIttiyAo sAthe lobhAIne tyAM rokAI jAo to mAruM zuM thAya ? munirAjane maLyA ane namaskAra karIne dhIme rahIne ekalI paDelI huM jurI purIne marI jAuM !" bolyA "he mahAmune ! ApanuM nimitta ane lakSaNe nA, nA, jarUra pAcho AvIza. na AvuM to gauhajotAM nirNaya thAya che ke, ApazrInuM AyuSya haju tyAnuM pApa mane lAge evA zapatha lauM chuM." cakalI ghaNuM ja dIrgha dekhAya che. bhoga yogya A suMdara kAyA, e kahyuM ke - camakatI bhabhakadAra tarUNa avasthA ane puNyanA puMja "ema te nahi. purUSone vizvAsa na Ave. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 ] jo tameA pAchA na Ave teA A tApasa je tapa kare che, te tApase jeTalAM pApA karyAM che ane kare che te adhAMya pApA tamane lAge. evI kathulAta Ape| / javAnI chUTa ApuM. ' . tApasa A vAta sAMbhaLatAM ja ghaNAM varSoMnI tapazcaryAthI tape badhIya garamIne AMkheAthI varSAvavA * lAgyA ane kahevA lAgyA keH-- " tamA juThuM eTaleA che. kSaNavAramAM tamArA prANa harI laiza. huM te dhaNAM tapa karUM chuM. mArAM pApAne meM dhoI nAkhyAM che, nirdoSa ane pavitra huM chuM. tame| batAvA ke me' kayAM ane kayAM kayAM pApA karyAM che?" A hRdaya jotAM mithyAtvI deva samajyA ke, jaina-nigra'thA hIrA che ane ADaMbarI tApaseA kAcanA ja TukaDAo che. tApasa parIkSAmAM pAsa thAya tema nathI, mAre mitra je jaina-dhanA anurAgI che te sAceA ja che ane huM mAtra bhramajALamAM ja syA hatA. have cakalI kahe che keH-- Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ seMkaDe saMvatsarathI pravAhanI jema vahI AvatI lagna prathA vinAzanA mArge jenAthI samAjanI avanati: pU. pa0 praviNavijayajI mahArAja zalanI kIMmata nahiM samajanArA keTalAka dhamathI hAthamAMthI capu jhuMTavI lenArI mAtA vAstavika taddana anabhijJa AtmAo taraphathI vidhavA vivAha dayALu kahI zakAya che. (Widow Marriage ) nA pracAra mATe karavAmAM teja mujaba vidhavA bahenonI alpakAlIna pariAvatI hIlacAla Movements), strIonA mIta ane viSaya sukhanI vAsanA purI karavA puratI ja zIla zaMgArane bhasmIbhUta karavAmAM kharekhara agA- kAlpanika dayA khAnArAo temane zIladharmathI bhraSTa karI rAnuM AcaraNa karI rahI che, ema kahIe te temAM bhaMviSyamAM anekavidha duHkhane arpaNa karanAra hoI kazuM khoTuM nathI. - teo sAcA hitevI agara vAstavika dayALu che - uparokta pravRttimAM vidhavA bahenonI nirAdhAra ema kadI mAnI zakAya nahi. sthiti, pati vihoNuM jIvana, saMbaMdhIo taraphathI hA, temanI nirAdhAra sthitine lAbha laI temano thata tirarakAra, mAMgalika prasaMge karavAmAM Avato tiraskAra karavA, Dagale ne pagale apamAnita karavI, bahiSkAra, viSayavAsanA tRpta karavAnAM sAdhanane raMjADavI, Adi temanA pratyenuM anucita vartana karavuM abhAva, Adi temanI thaI rahelI karaNa e to sajana mATe zarama bhareluM kahevAya. hAlatano khyAla karI temanA upara dayo lAvI te duHkha temanI yogya sagavaDo purI pADavA temanuM yathA mAMthI mukta karavA purata temano Azaya che ema teo gya sanmAna sAcavavA temanAM jIvanane dhArmika vAtAjaNAve che. . bhale, game te Azaya hoya, chatAM paNa temane A vara 3 varaNamAM joDavAne zIlanA rakSaNa mATenA zakaya prayatna manamAnIta dayAne siddhAnta atyaMta bhUla bharelo che. AdivA banatuM karavuM joIe ane te sau koI sammakAraNa ke upara Tapake, dekhAtI dayAnI kAryavAhImAM taja che, ane hAya. ajJAnatA AdinA kAraNe hiMsA paNa thaI javAnI paraMtu viSaya vAsanAnI kSaNika zAnti mATe bhavibhaya rahelo hoya che. jyAre bahArathI dekhAtI niI. dhyanI ghora azAntine utpanna karanArI punarlagnanI yatA bharelI ceSTAmAM koI vakhata sAcI dayA paNa prathA jainasamAja mATe agara to temane mATe bIlasamAyelI hoya che. * kula ahitakara, AgAmI kALamAM moTuM nukazAna karadaSTAMta tarIke hAthamAM khulle cappa laIne ramatAM nArI ane nAlezI bharelI prathA che. pitAnAM bALakane nihALI tenI mAtA jhaTa tenA hAtha- vItarAga dharmanA marmathI vAsita banelI jaina mAMthI te capune khuMTavI le che; ane tema karavAthI jevI paramocca jJAtimAM A rivAja dAkhala thAya bALaka potAnA jAti svabhAvane AdhIna thaI be phaTa to ucca jJAtimAM ane nIca jJAtimAM taphAvata rUdana kare che, gAlo de che ane khAte paNa nathI. je ze? vaLI A prathAthI vyavahAra dRSTie paNa A bALakanA A alpakAlina rUdanathI thatA duHkhone lokamAM kevAM nukazAna ane bakheDo ubhA thAya che. khyAla karI je mAtA tenA hAthamAMthI cappane kheMcI te te AjanA jamAnAmAM nyusa peparonA vAMcanArAo letI nathI, te dayAnA vAstavika siddhAntane samajI sArI rIte jANatA haze. ja nathI. jyAre tenAM kSaNika rUdana tarapha dhyAna na A praznane dharma sAthe paNa saMbaMdha hoI e ApatAM, bhaviSyamAM thatAM nukazAnano vicAra karI, viSayamAM dharmazAstro zuM pharamAvI rahyAM che, tenI paNa sIdho na mAne to eka thappaDa lagAvIne paNa putranA noMdha levI ati Avazyaka che. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 ] * [ aSAMta, pariziSTa parvamAM kalikALa sarvajJa bhagavAna sAMbhaLavAne mATe paNa strIo taiyAra nathI, tyAM bIjo zrImadda hemacaMdrAcArya mahArAja jaNAve che ke pati karavAnI vAta hoya ja kayAMthI? sanaskUtti jJAnaH sanatpatti sAvaH | bAvIzamAM tirthAdhipati zrI nemanAtha bhagavAna sakRt kathA pradIyante, trINyetAni sakRt sakRt // bhegAvali karmanA abhAve jyAre rAjula sAthe pANI artha: rAjAo tathA sAdhu purUSe je eka haNa na karatAM jAna laI pAchA phare che, tyAre rAjuvakhata bole che tenuM pAlana kare che. ane kanyA paNa ame tenAM mAtapitA kahe che ke, gabharAIza nahi, eka ja vakhata apAya che. uparanI traNa vastu mAtra anya koI zreSTa rAjaputra sAthe tAruM lagna karIzuM. eka ja vakhata hoya che. * te samaye je ke, rAjula haju lagnagranthIthI joDAI zrI caMdakevalI caritramAM pu. -methI, eTale te Icche to bIjo pati karI zake che; mahArAja cothA adhyAyanI 462 mI gAthAmAM kara- chatAM te kahe che ke, satI strIo jene manathI paNa mAve che ke - pati tarIke svIkAre che tene mana te ja sAce pati - che. bAkInA bhAI-bApa tulya che. sArI sat vajI, niA gaDha saMta . . A daSTAMta jaina samAjathI kayAM ajANyuM che ? saMganAnAM sat vAvayaM, strInAmupacama: sat # AvI utkRSTa satInuM nAma bhajanArI vidhavA baheno artha agnimAM lAkaDAMnI thAlI, kaNekamAM pANI, je kArya rAjule karyuM te kAryane pasaMda karI temanA ane sajjanonuM vAkya A traNa vastu jema eka ja , pavitra paMthe vicarI zIlanuM saMrakSaNa karI ane vAra hoya che tema strIonuM lagna paNa eka ja vakhata janma maraNanAM duHkhomAMthI potAnA ane mukta * kare eja ucita mArga che. vaLI 455 bhI gAthAmAM teozrI tyAM sudhI jaNAve pUjya vijaya lakSmI sUrIzvarajI mahArAja paryuSaNa ' . hikA vyAkhyAnamAM sazalya tapa na karavA sabaMdhI rameDhAvo cAmRta, zAsthApi ca<Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - jenAthI samAjanI avanati. [ 129 eka matathI vAsupUjya svAmInA ane bIjA matathI tejapAlanI mAtAnuM dRSTAMta tapAsIe. A strInI munisuvratasvAmInA samayamAM thaelA zrImALakumAra kukSithI be nararatno pAkaze, evI koI bhaviSyavettAnI ane mayaNAnI kathA sArI jaina AlamamAM suvikhyAta vANIne sAMbhaLI najIkamAM rahelo mANasa A vAtane. che. te kathAmAM mayaNuM suMdarIe potAnA patine Apelo sAMbhaLI tene upADI jAya che. ane tenAthI be nara-- javAba ane tenI mAtAe potAnI putrI mATe kalpo ratno utpanna thayA cheAthI temanI mAtAe abhiprAya e temanA hRdayamAM rahelI satItva dhamanI IrAdApUrvaka punarlagna karyuM che ema kadI siddha thaI mahattAne mApavAnuM eka mApaka yaMtra gaNI zakAya. zatuM nathI, ane te vakhate e rivAja hato ema " vastusthiti e che ke, koDha rogathI grasta thaelA paNa kahI zakAya nahi. koI vyaktigata banelI ghaTazrIpALakamAra, madhanAsuMdarI jevI eka rAjaputrIno nAne jaina samAjamAM cAlI AvatA suMdara baMdhAramArI saMgatathI bhava na bagaDe e hetuthI kahe che ke, Nane toDI nAkhavAmAM durUpayoga karavo e sajajano he madanA ! tuM hajI bIjo pati karI zake che, tenA mATe ucita na kahevAya. vaLI tevA prakAranAM nararatnonI, uttaramAM te jaNAve che ke, he svAmInAtha ! AvuM utpatti e kAMI vidhavAvivAhane AbhArI che ema IkaTuka vacana Apa pharI kadI bolazo nahi, kAraNa nahi, paraMtu jainazAsananI prabhAvanA karanAra tevA ke, prathama te kAMjI eka tuccha khANuM che ane te paNa mahAna purUSonI utpatti eka jAtanI bhavitavyatAne je saDelI hoya to tenI tucchatA mATe pUchavuM ja zuM? AbhArI che. vaLI tyArapachI haju keAI sadhavA strIe te ja mujaba eka to strIne avatAra ja anaMta AjasudhI evAM nararatano utpanna kayAM nathI, to pApanI rAzi ekaThI thAya tyAre prApta thatuM hArTa adharma vidhavAothI tevAM nararatno utpanna thavAnI vAyaDI gaNAya che, temAM bIjo pati karo eTale tenI adha- vAta karavI vyartha che, matA mATe kahevuM ja zuM ? AnuM nAma ja sAco have maurya ane maMDitaputra e be gaNadharonI satItva prema. - mAtAne ApavAmAM Avato dAkhalA paNa anucita ' tyArabAda siddhacakra mahArAjanA snAtra jalanAM ja gaNAya. kAraNake teo brAhmaNaputro hatA, eTale siMcanathI kaMcanamaya kAyAvALA zrIpALakamArane jyAre te dezamAM te prathA te samaye cAlatI hoya ane koI u5saMdarI nIkALe che. tyAre te potAnA manamAM vicAre tema kare e saMbhavita che; parantu tevI prathA vItarAga che ke, eka to krodhAvezamAM AvI jaI rAjAe ana- dharmanA anuyAyIoe apanAvavI ja joIe ema cita kArya karyuM ane bIjI bAju koDhIyA patine kadI banI zake nahi. keIpaNa kAmamAM rahelI suMdara, choDI daI anya patine svIkAra karavAthI madanAe ane hitakara prathAnuM anukaraNa karavuM yogya gaNAya. paNa anucita karyuM che. ema vicArI gaddagadda kaMThe vaLI keTalAka jainadharmanA itihAsathI taddana rUdana karavA lAgI ane kahyuM ke, bane kuLane kalaMkIta aNu manuSyo te AdIzvara bhagavAne paNa kayAM puna chA pachI Ara ) para paDI hota lagna nathI karyuM ? ema kahI te mahApurUSa upara paNa to sAruM thAta. * adhama Aropa mUkavAnuM sAhasa kheDe che. paraMtu | kharekhara rUpasuMdarInI A khoTI paNa kalpanA nIcenA khulAso vAMcavAthI mAlama paDaze ke, e vAta tenA hadayamAM uMDe uDe rahelA satItva dharmanI maha. taddana bInapAyAdAra ane galata che. ttAnuM eka pratibiMba hatuM. . '' bhagavAna AdIzvaranA samayamAM jyAre yugalika have punarlagnanI puSTi mATe mAtra ajJajanene dharma pravartato hato, tyAre je bhAIbenanuM yugala bramita karavA apAtA kapolakalpiIta dRSTAMtano vi. janma teja yugala pukhta umara thatAM pati-patnI cAra karIe. tarIkeno saMbaMdha joDe che. A temane mATe anAdiprathama vidhavAvivAhanI puSTi mATe vastupAla kALane niyamaja heya che. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 ] " [ aSADa, ja te arasAmAM evuM ja eka yugala jhADa nIce beThuM maraNano paNa aMta Ave e mATe zIvadharmanA che, te prasaMge acAnaka jhADa uparathI eka phaLa pAlananI parama AvazyaktA che; pa purUSanA zIra upara paDavAthI te marI jAya che ane nahi svIkAratAM temane punarlagnanI viNa mAgI salAha kanyA ekalI paDavAthI Amatema bhaTake che. tene ApI zIlathI bhraSTa banAvI bhavobhavamAM raMDApA : upADIne nokarI nAbhI rAjA pAse lAve che. kanyAnI AdinuM duHkha samarpaNa karavuM e to sonA sATha AzcaryarUpa banelI nirAdhAra sthitine nIhALI nAbhI karamA barAbara che.. rAjA kahe che ke, bhale rAkho ! AdIzvaranI A patnI je duHkha zIlanA khaMDanathI ubhuM thayuM hoya te thaze. hajI to e bhAI beno yugalika dharmanA rivAja da:khane dUra karavA mATe zIlapAlana kevaLa parama auSadha mujaba pati-patnI tarIke joDAyAM ja nathI, te pahelAM che. kAdavathI kharaDAyelA pagane sApha karavA mATe kAdate purUSanuM mRtyu thaI jAya che. aMte te kanyAnuM vitI nahi paraMtu tene svaccha karavA mATe pANInI pANIgrahaNa AdIzvara bhagavAna kare che. kaho ! A jarUra rahe che. temaja bALavidhavAo thatI aTakAprisaMgamAM jarApaNa vidhavA vivAhanI gaMdha che? vavA mATe kanyAvikraya, vRddhavivAha Adi kuprathAo | sAmAnya buddhivALA paNa A ghaTanAne dIrgha rokavAnI jarUra che. uMTavaidAthI roga nAbuda nahi draSTithI vicAraze to sahera samajI zakAya evI che. thAya. satya auSadhinI zodha karavI jarUrI che. chatAM pAzcimAtya keLavaNImAM niSNAta banelA A pu have je loko ema kahe che ke, jene punarlagna prasaMgane AgaLa karI bheLA janone uMdhA pATA karavuM hoya te kare. na karavuM hoya te na kare paNa e baMdhAvavAno prayatna zA mATe karatA haze? te samaja mATe samAja taraphathI nAhakane pratibaMdha hovA na paDatI nathI. keIpaNa sArI agara burI kAryavAhI joIe. kAraNa ke, baLAtkArathI dharma karAvavAmAM ze koIpaNa zamsa kare tene koNa rokI zake che? paraMtu phAyado che. ? pitAnA khoTA siddhAntane poSavA mATe bhagavAnanAM A temanuM kahevuM yukti yukta nathI. kAraNa ke, pavitra nAmane saMDovavuM e to tadana geravyAjabI baMdhAraNa vinA samAjane chinna bhinna thatAM vilaMba gaNAya. lAgato nathI. vaLI jaina samAja jemAM pApa mAnato vItarAga paramAtmAnA dharmamAM zAla e sauthI heya, jethI bhaviSyamAM atyaMta nuksAna nihALo zreSTha ane aMdara AcAra gaNAya che. bharaphesaranI sajhA- hoya, tevI kAryavAhIono pratibaMdha camAM je vyaktio caturvidha saMgha mATe prAtaHsmaraNIya joIe. Atmahitane nukasAna karanArAM pApa kAryo banI hoya te temAM paNa temanuM zIla ja kAraNa che. saunI IcchA upara cheDavAmAM Ave to te pApakArI tevA suMdara, dharmane nAza karanArI vidhavAvivAhanI kAryavAhIno pracAra chaDecoka vadhI jAya e ni saMdeha prathA Aryo mATe koI paNa saMjogomAM AvakAra dAyaka vAta che. vyakitagata koI strI tevuM kArya kare to tene gaNI zakAya nahi. mATe pote ja jokhamadAra che, jayAre dharma taraphathI taduparAMta anne karma thIarIno paNa vicAra karavo agara samAja taraphathI te pratibaMdha uThAvI levAmAM jarUrI che ke, badhI ja strIone bALa skApA nahi Ave to punarlagnanI aniSTa pravRttino pracAra vadhI jAya AvatAM amukane ja Ave che tenuM zuM kAraNa? bhUla ane tethI thatA saghaLA pApanA bhAgIdAra jaina samAja sivAya zikSA kadI hotI ja nathI. bALa vaidhavya dazAnuM tathA dharmazAstrAkAra bane che. mATe koI paNa mukhya kAraNa te e che ke, je strIoe zIladharmanuM adharmanI kAryavAhI upara pratibaMdha khaseDI levAnI suMdara paripAlana nathI karyuM tevI strIone te dazAnA agara tene zIthIla banAvavAnI koziSa bIskula hitA- bhAga nAnI ummaramAM thavuM paDe che. to have tevI vaha kahI zakAya nahi. svahAramAM paNa dardIne pALavAnI vaidhavya dazA punaHprApta na thAya ane paraMparAe janma parejI (carI) vaidyo dardInI IcchA para cheDe, vidyArthI Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jenAthI samAjanI avanati. ee adA karavAnI pharajonA amala, mAstarA temanI munazakhI upara rAkhe, ane kalArkAe aAvavAnI pharo, epIsarA temanI marajI uparoDe tA te saMsthAomAM anekavidha kheDA ane avyavasthA ubhI thayA vinA rahe ja nahi mATe jaina samAz2ate suvyavasthita rAkhavA mATe dareka prakAranA kAyadA kAnunane madyuta banAvavAnI jarUra che. vaLI baLAtkArathI paLAvelA zIla pAlana Adi dharmAMthI kAMi lAbha ja nathI ema kahenArAe jaina siddAntathI taddana ajJAna che, zAstramAM kahyuM che ke,kaayenn baMbhaceraM dharaMti bhavvAna je azuddha taNA / kappaMmi baMbhaloe tANaM niyamena uvavAo // aH je bhavya AtmAe azuddha manathI mAtra kAyAthI brahmacaryane pALe che te nizcayathI brahmadeva loka nAmanA pAMcamA devalAkamAM utpanna thAya che.'" jo ke nikaTa mekSagAmI menA teA cchApUrvaka zIlanuM pAlana kare che chatAM kulAcArathI agara lajajAthI paNa tenuM pAlana devaleAkanI suMdara sukha sAhIkhIthI bharapura e suvAkA: Content ment does not arise from wealth, rank or power but from the simple mind that is easily pleased with what he gets, and simple tastes that are easily qualified to gether with the heart of Considering that what ever is, is best. dhana, hoddo agara sattAmAMthI satASa dI utpanna thatA nathI. parantu je samaye je vastu malI rahe teTalA mAtrathIja khuza rahenArA sAdA manadvArA temaja tuccha vaibhavamAM paNa AnaMda anubhavanArA ane peAtAnI pAse je [ 131 gati arpe che. vinA icchAe pIdheluM agara khaLA-kArathI pIvaDAveluM amRta kadI nukasAna karatuM nathI. keTalAkanuM kahevuM ema paNa che kedhaNAM pApa kAryonA dharma zAstrakA| taraphathI pratibaMdha hAvA chatAM tathA te mATe dhagurUne upadeza cAlu hovA chatAM duniyAmAM sadhaLA pApe to cAlu ja che ane tethI pratibaMdhanI kAMi kIMmata rahetI nathI. uparAkta temanI mAnyatA sAva bhUla bharelI che. kAraNa ke gharanuM bAraNuM baMdha hovA chatAM ceArA te game tyAMthI khAtara pADI pesI jAya che. te| pachI bAraNuM baMdha karavAnA kAMI arthA saratA nathI chatAM bAraNuM khulluM rAkhIne te| sutA nathI kadAca baMdha karyuM ke nahi tenI zaMkA heAya teA bhara nidrAmAMthI uThIne paNa punaH tapAsI AveAche. kahevuM ja paDaze ke, khulle bAraNe cArane pesavAnI je sugamatA .rahe che tevI sugamatA khAtara pADIne pesavAnI na ja rahe uparanA dRSTAMtathI pratibaMdhanI keTalI AvazyakatA che te Ape| Apa ( cAlu ) samajAI jaze. pUrva 5., praviNavijayajI mahArAja kAMi che teneja sasva samajanArA hRdaya dvArA saMtANaM pedA thaI zake che. no body likes critism Every body's tism even if it is justified spoils shilling is worth 18 d. Stinging eri human relations. kAine paNa peAtAnI TIkA pasaMda paDatI nathI. darekane peAtAnI vastu hAya tenA karatAM vadhu kIMmatI mAluma paDe che. sAcI paNa kaDaka TIkA manuSyeAnA paraspara saMbadhAmAM khalela paheoMcADe che. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ enI kAMI samaja paDatI nathI! . Maa kema nahi jAgatI hoya? enI kAMi samaja paDatI nathI! lekhaka : prakarSa " saMsAranA raMgarAgamAM ane anekavidha pApA- aneka rogothI pIDAtA, DokaTara ane vidyonA raMbhamAM rakta banelA zeTha sAhukArene, prophesarane, kahevA mAtrathI jenA sivAya ghaDIbhara paNa nabhI na amaladArane jhukIjhukIne salAma karanArAone saMsA-- zake evI potAnI ISTa vastuno paNa tyAga khuzIthI ranA samasta pApanA tyAgI munivarane jhukavAmAM karavA taiyAra thanArA dardIo, munirAjanA kahevAthI, kema lajajA AvatI haze? enI kAMI samaja AtmAnI taMdurastI arpaNa karanAra, kaMdamULa, rAtri- paDatI nathI ! bhajana ane anya abhakSya vastuono tyAga kara- alpakAlIna, azAzvata svarAjya apAvanArAnA vAmAM zA mATe AnAkAnI karatA haze? enI kAMi sAmaiyAmAM rasapUrvaka bhAga lenArAo zAzvata ane samaja paDatI nathI ! saMpUrNa svarAjya arpaNa karAvanAra munirAjonA khAMDa ane kApaDanA rezanIMgamAM tathA anya sAmaiyAno virodha kayA hetuthI karatA haze? enI prasaMgoe kalAka sudhI khaDepage ubhA rahenArA, kAMI samaja paDatI nathI ! pratikramaNa Adi dharmakriyAomAM ubhA thatAM kema berIsTaranI, DAkaTaranI ane AI. sI. esa. kaMTALatA haze? enI kAMi samaja paDatI nathI! Adi DIgrI meLavanAranA mAnamAM TIpArTIo mAtra peTanI khAtara pacIsa-pacAsano pagAra ApanArAo, sAdharmikabhAIonA jamaNamAM paisAne ApanArA zeThIyAonI ane ophIsaronI AjJAne durUpayoga thAya che ema zuM moTuM laine bolatA haze? jhaTa uThAvanArA, saMsAranI saghaLI takalIphemAMthI enI kAMI samaja paDatI nathI ! haMmezane mATe mukta karanArI vIra paramAtmAnI zakaya roTalI, dALa, bhAta, kapaDA, ghareNAM ane gharanA AnAone zIrodhArya karavAmAM AMkha ADA kAna rojIMdA enA e vaparAzathI nahi kaMTALanArAo roja kema karatA haze? enI kAMI samaja paDatI nathI! enI e pUjA, sAmAjika ane dharma pravacana Adi kevaLa pApanA paTalAja baMdhAvanAra tathA pisA -sada ArAdhavA lAyaka kriyAothI kema kaMTALatA haze? ane ArogyanuM pANI karAvanAra nATaka, sInemAne enI kAMI samaja paDatI nathI ! AMkha phADIne jonArAone pApanAzaka dharmanA saMtri : DATAnA prisakrIpazana upara vizvAsa rAkhI jAgaraNa samaye kema nidrA AvatI haze? enI pANI ane davA meLavI ApanAra kampAunDara upara . kAMi samaja paDatI nathI! zraddhA keLavI, AMkha mIMcIne davAnA Dojha gagaDAvasIgAreTa, bIDI, pAnapaTTI, soDAlemananA pINAM, nArAone, dharmazAstro upara tathA bhAvaauSadhI hoTalanA thA, kephI ane cevaDA tathA nATaka sInemA arpaNa karanAra munirAje upara teTalo vizvAsa kema AdimAM vyartha kharca karanArA, bhukhyA bhIkhArInA nahi jamato heya? enI kAMI samaja paDatI nathI! peTamAM paDelA uMDA khADAne nIhAlI temanuM hadaya kema 4. davAkhAnAnI, anAjanI, kApaDanI, zAkabhAjI nahi pIgaLatuM hoya ? enI kAMi samaja paDatI Adi dukAnonI, nizALanI, hajAmanI, bebInI, nathI ! bhaMgInI ane TreIna, TrAma ane basanI jarUrIyAta aneka prakAranI mAthApheDa karAvanArA TAIphoDa svIkAranArAone, mAtra dharmanI jarUrIAta kema khuMcatI ravA tAvanI lAMbI mAMdagImAM mAtra maganuM pANI haze? enI kAMI samaja paDatI nathI ! ane mosaMbInA rasa upara gujAro karanArAone, gharamAM bAla baccAnA, sAsu vahunI, naNaMda sArA thayA pachI upavAsa, AyaMbIlanI tapazcaryAo bhajaInA, kAkA bhatrIjAnA ane mA dIkarAnA mataupara tathA abhakSya padArthono tyAga karavA mATe rUcI bhedathI kajIyA kaMkAsathI, tathA bajAramAM gharAkonA Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' ' ' enI kAMI samaja paDatI nathI. [ 133 ane moTara khaTArAnA lAhalathI kaMTALI jaI ghara sarakAranA gunhA badala varSo sudhI jelanI cAra tathA bajArane nahi choDanArAo, bhaktinI dhunanA eka divAlo vacce tathA lakavA AdinI bImArInA kAraNe thI gavAtA stavanonA avAjathI tathA ghaMTanA gharanA khUNAmAM goMdhAI rahenArA, mAtra bAra kalAka jyanAdothI daherAsarane ane dharma saMbaMdhI matabhedanA agara covIsa kalAka agara covIsa kalAkanA maryAMkAraNe upAzrayane zA mATe tIlAMjalI ApatA haze? dita samayavALA pauSadhavrata mATe upAzrayanI cAra enI kAMi samaja paDatI nathI.! ** divAla vacce AvatA kema gabharAtA haze? enI AjakAla dharmamAM jhaghaDAo vadhI gayA che, kAMi samaja paDatI nathI! ema bahAnuM kADhI, zakaya ane matabhedavinAnA dharmA svarAjya prAptinA upAyomAM tathA te saMbaMdhI anachAnone nahi AcaranArA "nAcavuM nathI tenuM saMsthAonA aneka matabheda hovA chatAM, svarAjya AMgaNuM vAMka' e kahevata mujaba hamAre dharma karavA prAptinA upAyone nahi choDanArAo, dharmanA sAmAnya ja nathI ema sAce sAcuM kema nahi kahetA hoya ? matabhedothI akaLAI jaI dharma jevI ucca ane enI kAMI samaja paDatI nathI! . pavitratama vastune tilAMjalI ApanArAone samaju mAtra alpakAlIna zArIrika AregyatA apaNa kahevA ke aNasamaju kahevA? enI kAMI samaja karanAra moTA senITerIyamo ane meTI moTI hospI- paDatI nathI! Talo tathA kevaLa IhalokagI keLavaNI mATe moTI pUjA, sAmAyika, pratikramaNa ane vyAkhyAna moTI kolejo ane hAIskula khaDI karanArAone, zravaNa Adi dharmakriyAo karI upAzrayanA tathA zAzvata zAMti, bhAvaArogyatA ane samyagujJAna derAsaranA corasA ghasI nAMkhanArA haju anIti, bakSanAra, vItarAga prabhunA gagana cuMbI jInAlaya juTha ane kapaTane cheDatA nathI. amo dharmanI kriyA tathA AlIzAna dharmasthAno zA mATe khaTakatAM haze? bIlakula karatA nathI chatAM anIti Adi pApane enI kAMi samaja paDatI nathI.! AcaratA nathI. ema bolanArAo te te dharmakriyAsaMghomAM, udyAnomAM, upadhAnamAM ane prabhunA one paNa amalamAM mUkI, cArasA ghasI nAMkhanArAne aSTAblikA mahotsava Adi ekAnta hitakara dharma zikSA ApavAnI suMdara takane zAmATe jatI karatA kAryomAM vaparAtI lakSmIne dhUmADo thayo mAnanArAone haze? enI kAMi samaja paDatI nathI! sudhAraka kema kahevA? enI kAMI samaja paDatI khAvAnI, pIvAnI, suvAnI, haravApharavAnI, rAMdhabajArU tamAma vastu kharIdanArAo A sArI ane vAnI, bhIkSA lAvavAnI, TaTTI javAnI Adi rAta A kharAba A TakAu ane A bIna TakAu ema ane divasa anekavidha kSiA karanArAonuM, pratikramaNa e vibhAge pADI dukAne dukAne bhaTakI uMcI vastune sAmAyika, pU, pAva sAmAyika, pUja, pauSadha Adi kriyAoe zuM bagADayuM kharIdavAnI kALajI rAkhanArA badhA dharmo sarakhA che haze? nAhakamAM te zubha kriyAono virodha karI bhakika ema zuM joIne bolatA haze? enI kAMi : ja AtmAonA bhAva prANenuM zAmATe khUna karatA haze? paDatI nathI! enI koI samaja paDatI nathI ! nathI. ! praznottare lakhI mekalA ! kalyANa mAsikamAM cAlu praznottara vibhAga rAkhavA mAgIe chIe te praznottaro mokalavA lekhane AmaMtrIe chIe, te praznonA javAba meLavavAnI goThavaNa ame karI laIzuM. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ be rAjakumAre zrI semacaMda zAha rAjakumAranI aparamAtA kAmavikArane vaza thAya che. ptimAM phAvaTa nahi AvavAthI bane rAjaputrone marAvI nAkhavAnI jALa bIchAve che emAM maMtrIzvaranI samayasUcakatA, bane rAjakumArane bacAvI le che; tenuM rahasya bharyuM varNana A kathAmAM rajU thAya che. bharatakSetra e AryonI puNyabhUmi upara Aja "bhayathI bacavA mATe banne rAjaputroe khagane lagImAM aneka mahApuruSoe avatAra lIdhe che ane dhAraNa karavuM ane sazastra subhAne paNa sAthe rAkhavA e mahApuruSoe jagatanA jIvo upara upakAra kara- A rIte 10 divasa vyatita karavA." adhirAIthI vAmAM kamInA rAkhI nathI. rAjAe pUchayuM ke, eka kALe ujajayinImAM parAkramI mahAsena nAme "pachI zuM karavuM?" rAjA rAjya karato hato. surasuMdarI ane mahAlakSmI "pachI khUTatA divasamAM banne rAjaputro nRtyanA nAme be rANIo hatI. surasuMdarI paTarANI hatI thanaganATa sAthe tamArI pAse Ave ane pAchA tene pAla ane gopAla nAme be rAjaputra hatA. vanamAM cAlyA jAya A rIte eka mAsa pUrNa thAya. eka vakhata rAjA potAnA AvAsamAM sutelo che. tyAMsudhI cAlu rAkhe tyArabAda punaH rAjyane saMbhALavuM. svamamAM mastakavinAnA dhaDane nRtya karatuM joyuM. jeI A amaMgaLanA nAzanI vidhi che." ekadama mukhamAMthI zabdo sarI paDyA ke, A zuM ? prapAThakae svamanuM phaLa ane bhAvamArganuM AkaLavyAkaLa banela rAjAe turata ja maMtrIzvarane nirUpaNa karyA pachI sau saune ghera javA upaDI gayA bolAvyuM. maMtrIzvare hAjara thaI mahArAjAne pUchayuM ke, ane mahArAjAe maMtrIzvarane kahyuM ke, kavakhate mAruM zuM kAma paDayuM ?" maMtrIzvara ! A rAjyakArabhAra tame saMbhALe !" "maMtrIjI! Aje meM svamamAM mastaka vinAnA, "mahArAjA ! jevI ApanI AjJA !" banne dhaDane joyuM che to tenuM phaLa zuM haze?" rAjaputro sAthe mahArAjAe eka mAsano vanavAsa "phaLanI khAtrI karavA ApaNA hoMzIAra svama svIkAryo, vanamAM 19 divasa vyatita thayA. padI vizAradane bolAvIe." : - banne rAjaputroe bhilanA vezanuM paridhAna karI bolAvo to kharA teo zuM kahe che." rAja nAcatAM nAcatAM rAjamahela sudhI AvyA. sevakoThArA svaprapAThakone bolAvyA ane svamano bhAva rAjaputranuM rU5 asarAone paNa zaramAve tevuM pU. tiSattAe kahyuM, hatuM. aMgopAMga tejarUpathI lepAyelAM hatAM, bhAla mahArAjA ! kahetAM jarA duHkha thAya che." ardhacaMdramAnI jema camakatuM hatuM, te rU5 lAvaNyathI tamAre duHkha lAvavAnuM kazuM kAraNa nathI. jevuM tenI aparamAtA mahAlakSmInA zarIramAM kAma-vikAre hoya tevuM jaNAvo." sthAna lIdhuM. kharekhara kAmarUpI AtmazatrunI balihArI vamanuM phaLa mAThuM che." - A che " ' -- che. mAnava jevA buddhizALI prANI AgaLa paNa mAThuM hoya to bhale he paNa jaldi jaNAvo" kAmavikAra zuM nathI karAvata? mArALAM martha = sagArAjA svamanuM phaLa zravaNa karavAne Atura banyo. svama kAmane vazavartI AtmA bhAna bhUle che, jIvanane pAThakee svamanuM phaLa jaNAvatAM kahyuM ke, cUMthI nAMkhe che. AbarU, kIrti ane kAMtine nisteja banne rAjaputro sAthe Apane eka mAsa paryata banAve che paNa A keNa samajI zake ? kAmavikAra vanavAsa sevavo paDaze." e jIvanano mahAna zatru che. vanavAsa sevavAmAM to amane bhaya nathIne?" bhaya ane lajjAne tajI rANue prapaMcanI jALa patita thayA. pachI Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ be rAjakumAre. [ 135 bIchAvavI zarU karIne dAsIne AjJA karI ke, kaMi kahevAmAM sAra nathI." dAsI ! pAlakamAra pAse jA ! ekAMta zedhI "sAra hoya ke na hoya paNa svAmI pAse kaMI vAta karaje ke, tArI aparamAtAne sApe DaMkha mAryo chUpAvavAnuM na hoya!". che, mATe tame AvI jadI upacAra karo ! " dAsI "paNa mane kahetAM lajajA Ave che." hukamane vaza thaI pAlakumAra pAse gaI. * lajajAne hamaNAM korANe mUke." che pAlakumAra ! ApanI aparamAtAne sApe DaMkha "svAmInAtha ! Apa Agraha karI che paNa kahe mAryo che mATe jaldi padhAro ane upacArane hAtha vAne mAruM mana kabUla karatuM nathI." dharo !" moTuM ThAvakuM rAkhI cAlAkIpUrvaka dAsIe "kabula kare ke na kare paNa Aja tAre kIdhA jaNAvyuM, kamAra sAMbhaLatAM ja mAtA pAse doDI Avyo vinA vinA chUTako nathI." rANIe vicAryuM ke, rAjA ke nathI " rI: ane avanata mastake mAtAjIne kahyuM ke, have mAruM dhAryuM pariNAma lAvaze. ethI rANIe mAtAjI ! A auSadhinuM pAna kare !" gadagadda kaMThe kahyuM ke, "mane auSadhinI jarUra nathI paNa.." "tamArA surasuMdarInA putre mArI cheDatI karI che." paNa zuM je hoya te kaho ! pAla tuM mane ja A zuM bole che ?" cheha to nahi dene? mAtAjI ! A zuM bole che ? "sAcuM kahuM chuM." mAtAjI sAthe cheDanI ramata ramAya ? ane rame to "sAcuM paNa mAnyAmAM Ave tevuM nathI kAraNake putra kahevAya kema? mATe je hoya te kaho !" - cAritra mATe azraddhAnI jarApaNa gaMdha mArA putro "pAlakumAra! mane tArA AliMgananI bhUkha che." "mAtAjI ! duSTavAsanA AvI kayAMthI ?" , upara Ave tema nathI." " gaMdha Ave ke na Ave paNa je banyuM hatuM ema bolavAnI sAthe rANInA hRdayane kaLI jaI te kahyuM." ekadama bArIethI bahAra paDatuM mUkyuM. rANI samajI gaI ke, bA hAthamAMthI gaI, "tAruM kahevuM mane asatya lAge che." valakhI paDI gaI, moTuM phIkuM paDI gayuM, zeka ane "asatya lAgatuM hoya te pachI sayuM!" vizAdanI rekhAo mukhapara paDavA lAgI. have mAruM "rANI mAro putra pAla, sAgara maryAdA mUke paNa zuM thaze? rANI duHkha ane zokanI lAgaNI pUrvaka pAla potAnI maryAdA na cUke! " ATalo vArtAlApa divase vyatita kare che. thayA pachI mahArAjA samaya thavAthI rAjasabhA bhaNI A bAju mahArAjAne zaheramAM praveza karavAno cAlI nIkaLyA. samaya AvI pugyo che, mahArAjA patro sahita ahI rANI te hatAza banI gaI. kAmAgninI tRpti dhAmadhUmathI praveza kare che. saunAM hadaya pulakti che. paNa na thaI ane uparathI rAjAnI apamAnita banI. kevaLa mahAlakSmI rANI duHkhano anubhava karI rahI che. jALamAM phasAvavAnI ane rAjAne avaLuM samajAvavAmAM rAjA saunI khabara aMtara pUche che, tyArabAda huM hArI gaI. mAruM jIvatara dhULadhANI thayuM have te aMta:puramAM praveza kare che ane mahAlakSamIne viSama jIvavA karatAM maravuM bahetara sAruM che. A vicAramAM paristhitimAM jue che. rANInuM hadaya zAkathI bharAI ne vicAramAM rANI aMta:purathI vanamAM javA cAlI AvyuM che, AMkho azruthI bhInI thayelI che, aMgo- nIkaLI ane AtmahatyAnA Are AvI ubhI rahI. pAMgamAM bhayanI garamI prasarI rahI che. bebAkaLI rAjAne A vAta rAjasabhAmAM maLI. tuja hAlatamAM paDelI rANIne prazna karyo ke, rAjasabhAne cheDI rANI mahAlakSmI pAse Avyo, mArA AvavAthI saune Aje AnaMda che tyAre rAjAe pUchayuM ke, tAre zoka karavAnuM zuM kAraNa?" kapaTabhAve rANIe "ahIM kema AvI che?" rANIe prapaMcanI uttara Apyo ke, jALa bIchAvA mAMDI ane belI ke, Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 ] "" huM mArUM nirdhArita karavA AvI chuM. "" teM zuM nirdhArita karyu che? ' " khasa, have jIvavA karatAM mRtyune bheTavuM e vadhu hitAvaha che. "" eTale zuM tu. agnimAM praveza ke ApaghAta karavA mAge che? 66 "hA, have mArA chellA upAya teja che." "rANI ! tema karavAthI kAMi saratuM nathI. AtmahatyA karavAthI paraleAka du:khI haze. niLatA ane nirmAlyatAnuM AtmahatyA epratika che. tuM tArA vicArane pherava ane pAchI aMtaHpuramAM praveza kara ! " ema huM pAchI na . " tyAre tArI zuM icchA che?'' "mArI icchAne Apa mAna nahi ApI zake!!" " tArA mATe sarvasva che, ' "sarvasva hAvA chatAM A kAma ghaNuM kaparUM che." "paNu rAjA, mahArAjAene kaMi asAdhya hAtuMnathI" "asAdhya nahi hovA chatAM A kAma mATe tamArU hRdaya kAma nahi kare. '' "" " karaze ke niha kare te te zAthI jANyuM ? rANIe rAjAnA manane kaseATInA eraNa para caDAvI joyuM ke have vAMdhA nathI. tyAre rANIe kahyuM ke, svAmi ! ApanuM vacana hoya te kahuM. " vacanaja che, kahene ! " 66 "" " pAchA te| niha paDeAne ? '' " nA, nA, " "" " tyAre tamArA banne putronAM mastaka dhaDathI judAM karAvI mane seAMpe| ! " kahyuM ke, 66 rAjAne sAMbhaLatAMja AMcakA AvyA, paNa zuM thAya ? vacana ApI cUkayA hatA; temaja rANImAM Asakta hatA. strIe zu kare che, kevI krUra ane adhamavRttivALI hoya che. bhalabhalA cANakayamuddhivALA ane vIrapurUSAne paNa paTakayA che. rAjAe te IcchAe ke anicchAe maMtrIzvarane maMtrIzvara ! eka Aphata AvI che. " " mahArAjA ! evI vaLI Aphata zuM che? ', [ aSADa, " eka kAramA kRtya mATe Apane Adeza karavA paDe che." " je hoya te kahA ! '' " pAla-geApAlanAM mastaka kapAvI mArI pAse hAjara karA ! ' "A zuM khelA che? ApanA rAjaputrAnAM..." "" " hA, mahArAjA ! e avicArI pagaluM lAge che. pAchaLathI pazcAtApanA DuMgarA khaDA thaze. " game tema thAya paNa huM kahuM chuM tene amala karAvA ! * paNa kAMi pAlageApAlanA zUnho ? " " gUnhAnuM nidAna karavAneA avakAza nathI. '' " pAtra--geApAla jevA rAjaputrA ke je anyAya, anIti ane aparAdhanA mArgomAM ADe paNa utaryAM nathI teo upara A jAtane jIlma gujArave| e ce|gya nathI. " A rIte rAjAne samajAvavA chatAM rAjA ekanA e na thayA. ma`trIzvara du:bhAtA ane duHkhAtA hradaye rAjaputra pAse gayA. rAjAnA Adeza saMbhaLAvatAM kahyuM ke, " mahArAjA ApanA bannenAM mastaka mAge che." zA mATe mAge che ane amAre zuM gunhA ? te kAMipaNa pUchyA sivAya rAjaputrAe kahyuM ke, " jevI pitR AnA!" rAjakumArA jevA talavAra laI dhaDathI mastaka juduM karavA jAya che tyAM maMtrIzvara khelyA ke, " thAbhe! jIvatA nara se| bhadrA pAme mATe tame banne rAjakumAre ahIMthI paradaeNzabhaNI cAlyA jAe ! ' " paNa tame mahArAjAne zuM javAba Apaze| ? " e huM javAba ApIza, tame tamAruM jIvata macAve!" matrIzvaranA kahevAthI padezabhaNI prasthAna karyuM. maMtrIzvare rAjakumAra jevAM e marataka mATInAM taiyAra karAvI tenA upara kumAranA vaNu sarIkhA raMga lagAvI, leAhIthI tameALa batAvI sAMje rAjasabhAmAM banAvaTI masta| hAjara karyAM, rAjAne te lAgyuM ke, mArA putrA yamadhAmamAM pahoMcI gayA. game tevA pitA Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bukamAranI ATha patnIe: pU. AcAryadevazrI vijayarAmacaMdrasUrIzvarajI mahArAjA paraNyA pahelAM mAtra sagapaNu ja thayuM hoya toya mATe jyAM sudhImAM huM mArAM mAtA-pitAne pUchI kulIna strIoe kevI patibhakti darzAvI che tene pAcho AvuM, tyAMsudhI he bhagavAna! Apa ahIM ja darzAvanArAM daSTAntanI paNa bhagavAna zrI jinezvara- sthiratA karavAnI kRpA kare.' devAnA A zAsanamAM kamInA nathI ja. zrI zAlina sthiratA karavAnuM zrI sudharmAsvAmIjIe svIkAryuM, bhadrajI vagerene dharmapatnIo ADe na AvI. ema ne eTale zrI jakhkha kumAra nagara tarapha AvavA nIkaLyA. kahyuM ke-patie amArI AjJA vinA dIkSA kema A tarapha evuM banyuM che ke bIjA rAjyathI bhaya lIdhI ?" e to paraNelI hatI, paNa mAtra sagapaNa utpanna thayo che. eTale daravAjAmAM pesAya tema rahyuM ja karyuM hoya to paNa zuM? zrI jabukamArane prasaMga nathI. eka daravAje tevuM dekhyuM eTale zrI jammujANe che? e prasaMgamAMthI paNa ghaNI suMdara preraNA kamAra bIje daravAje gayA, te tyAM paNa kIllA upara. maLI zake tevuM che. yatra goThaveluM joyuM tathA eka lAMbI mahAzilAne eka vAra zrI jakhkhuM kumAra, vartAmAna zAsananA goThavelI joI nAyaka, carama tIrthapati bhagavAna zrI mahAvIrapara- bhagavAna zrI mahAlAra5ra zrI zrI jan kumAre vicAryuM ke- A raste jatAM mAtmAnA gaNadharadeva zrI sudharmAsvAmIjIne vandana je mArA upara zilA paDI to huM, ratha, dheDA ke karavAne gayA che. ane tyAM te tArakanA mukhakamaLathI sArathI kAI jIvatA rahevAnA nathI. ratha bhAMgaze ane sudhAmaya dharmadezanAne sAMbhaLatA zrI jabukamAranA ame maraze. jo A rItie mAruM mRtyu thAya ane hadayamAM bharAgya utpanna thayo. ethI huM avirativALI hAlatamAM maruM te mArI durgati abhAgIyAone mATe te Ama thavuM e ati thAya, mATe tema na thAo !" durlabha che, paNa puNyavAnane mATe Azcarya rUpa che. Avo vicAra karIne, zrI jakhkha kumAre rathane - bhavevairAgya pedA thavAnA vege, zrI jabbekumAre pAcho levarAvyo ane zrI sudharmAsvAmInI pAse jaIne zrI sudharmAsvAmIjIne vijJapti karI ke-"bhavabaMdhanane * temaNe vAvajIvane mATe brahmacaryano niyama grahaNa karyo. chedanArI parivajyA huM ApanI pAse grahaNa karIza, - A pachI tyAMthI pAchA pharIne ghera AvyA ane hoya paNa putrane maraNathI duHkha thayA vinA rahe nahi. ghera AvIne zrI jakhkha kumAre potAnAM mAta-pitAne pazcAtApa thavA lAge, hadaya duHkhita banyuM. badhI vAta karI ane dIkSAnI rajA mAgI. mAtA bheda khulI na jAya eTalA mATe maMtrIzvare samaya- pitA pahelAM to raDavA lAgyAM, paNa zrI jakhkha kumAra sUcakatA vAparI pelAM banAvaTI mastako pheMkAvI dIdhAM jyAre jarAya DagyA nahi, tyAre temaNe eka mAgaNI mastakane joI mahAlakSmI rANI to harSanA AvegamAM karI che, je ATha kanyAonI sAthe tAruM sagapaNa AvI gaI paNa surasuMdarI to hadayaphATa raDavA lAgI. kareluM che, temanI sAthe pANigrahaNa karIne temanA AvuM kRtya kone karAvyuM ? ema manamAM ciMtavavA vivAhakautukane pUruM kara ane te pachI joIe to tuM lAgI paNa maMtrIzvare khAnagI rIte rANIne kahyuM ke, bIjI savAre ja dIkSA leje. tArI sAthe ame paNa tame gabharAzo nahi badhAM sArAM vAnAM thaze. putro dIkSA laIzuM.' jIvatA che surasuMdarIne zvAsa nIce beTho. [ pAla- zrI jakhkha kumAre joyuM ke tema karavAmAM lAbha. gopAla vanamAM gayA che tyAMsudhI vArtA AvI che, che. mAtA-pitAne paNa uddhAra thaze." AthI kahyuM vizeSa mATe AgAmI aMka vAMco...] ke- ApanI ATalI AjJA pUrNa thAya, eTale Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 ] bhUkhyAne bhAjanathI nivArAya nahi, tema, mane paNa ApanAthI nivArAze nahi !" zrI jammU kumAranAM mAtA-pitAe e vAta kabUla karI. te pachI zrI jammU kumAranI sAthe paraNanArI A kanyAenA pitAene zrI jammU kumAranAM mAtApitAe kahI dIdhuM ke-- amArA dIkarA jammU tamArI kanyAenI sAthe vivAha thatAMnI sAthe ja dIkSA leze. e te vivAha karavAne ya rAjI nathI, paNa amArA uparAdhathI karaze. have jo tamAre pAchaLathI pazcAtApanuM pApa karavuM hoya, to bahetara che ketame vivAha na kare|, paNa pAchaLathI amane doSa detA nahi zrI jammU kumAranAM mAtA-pitAe teA ema kahI dIdhuM, paNa A lAkane te muMjhavaNa thAya ne? pachI e ATheya zeThIyAe peAtapAtAnI patnIenI sAthe tathA baMdhuenI sAthe maLIne * have kema karavuM ? '- tene vicAra karavAne bese che ane du:khita anyA cakA vArtAlApa kare che. [ aSADa, vATAghATa cAle che, tema karavuM te yeAgya che ke nahi-- tenA vicAra cAle che, paNa A prakAranI vAtacIta thatI sAMbhaLatAnI sAthe ja ATheya kumArikAe ka'pI UThe che. te kumArIkAone ema thAya che ke amAre mATe ane AveA vicAra?' kumArikAoe potAnA je niNaeNya saMbhaLAvyeA che, te nirNayane jo uMDAthI vicAravAmAM Ave, te| AvI sthiti banI ja hAvI joie, evuM khyAlamAM AvyA vinA rahe nahi. kumArikAone, temanAM mAtA-pitAdi je vAta karI rahyAM che, te sAMbhaLatAM ema thAya che ke--mAtApitAdi ApaNA pratyenA meAhane AdhIna thaine kulInatAnA vAstavika mAgane cUkI rahyAM che !' ane ethI ja te ATheya kumArikA, vinA pUchyuM ja ema khAlI uThe che ke, " huM pUjyeA ! A badhI vicAraNAne cheDI dyo ! AvA prakAranA paryAlAcanathI sayuM` ! amAre je niya che tene sAMbhaLI le!" teo je vArtAlApa karI rahyA che, te sAMbhaLIne te A zeThIyAonI putrIe kahe che ke- - have paulAcana karavAnuM baMdha kare| ane huM pUchyuM| ! amArA nirNayane sAMbhaLeA ! ,--AvA spaSTa bhAva vyakta karyo pachIthI, te A kanyAee peAtAnA je nirNaya jAhera karyAM che, te paNa manana karavA jevA che! enA uparathI khyAla Avaze ke-vAgnAnathI varI cUkelI agaravAgyAna dvArA devAi cUkelI kanyAo paNa jo A bhAvanAvALI hAya che, teA patinA sanmA~ gagamana prasaMge zuM khele che ane zuM kare che. Ama kahyA bAda, peAtAnA niNyane jaNAvatAM te kumArikAe sauthI pahelI vAta te eja kahe che ke, "ame jammUkumArane apAi cUkI chIe eTale te ja amArA svAmI che. mATe have khIjAne ame devA yogya nathI." arthAMta bhale pANigrahaNa nathI thayuM, paNa vAgyAnathI te ame jammU kumArane apAI ja cUkI chIe, eTale amArA pati te te ja jammUkumAra che, mATe amane khIjAne devI niha ! 66 ' zrI jammU kumArane mAtra vAgyAnathI devAI cUkelI A kanyAee peAtAnA je niSNuya saMbhaLAvyA che, te jotAM ema lAge che ke te kanyAonAM mAtA-pitA tathA khIjAM svajanA evA vicAra karatAM haze keApaNI dIkarIone ApaNe vAgyAnathI dIdhI che, paNa hajI jammU kumAranI sAthe temanA uddAha thayA nathI. eTale jo jammU kumAra dIkSA letA ja hAya, te ApaNe ApaNI kumArikAone mATe khIne ja vicAra karIe, ' te kaeN--A jAtinA niNaeNya upara te mAtA-pitAdi AvyAM nathI, haju te aMdara aMdara A pramANenA peAtAnA makkama niCyane saMbhaLAvI dIdhA bAda; te ATheya kumArikAe pAtAnAM mAtA-pitAdine jANe sanmAnA khyAla ApatI hoya tema kahe che ke, lAkamAM paNa ema kahevAya che ke, rAjAe ekvAra kheAle che, sAdhue eka vAra khele che ane kanyAe eka vAra apAya che: A traNa eka eka vAra bane che. " arthAt jema rAjAe melyA te melyA; pachI melelu' pheravatA nathI, ane sAdhue paNa khelyA te melyA; pachI kheleluM pheravatA nathI, tema kanyAe paNa eka vAra apAI te apAI; pachI pharIthI apAtI nathI. AvuM te leAkamAM paNa kahevAya che eTale ke jyAre leAkamAM paNa AvI mAnyatA hAya, te ApaNe te leAkeAttara mAne anu Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 139 ' zrI jaMbUkamAranI ATha patnIo. saranArA kahevAIe, eTale ApaNAmAM te loka karatAM bhAvanA hoya, tyAM patnIo ema kahe kharI ke, "mArA. uMcI ja sthiti hoya. loka paNa je eka vAra devA patie mArI AjJA vinA dIkSA kema lIdhI?' Aje elI kanyAne bIjI vAra na devAya ema mAne che, te susaMskAre naSTaprAyaH thatA jAya che ane kusaMskAronuM lakottara mArganA anuyAyI thaIne Apa amane eka bala vadhatuM jAya che. pitAne lokottara mArganA anuvAra devAelI kanyAne bIje sthaLe devAno vicAra yAyI tarIke oLakhAvanArAo, laukika citAthI, kema karo che.? ' paNa paravArI bese, e zuM ochuM zocanIya che? patnI avasare AryakanyAo, ke je lokottara mArganI eTale patinI sahacAriNI, paNa te sevikAbhAve ! : viziSTatAne pAmelI hoya, te potAnAM mAtA-pitAdine A AryabhAvanA!! paNa Aje to AryabhAvanAo. paNa kevA bhAvanI vastuo kahI zake che te juo ! naSTa thatI jAya che ane anAryabhAvanAe potAnuM che te ATha kanyAoe te potAnAM mAtA-pitAdine sAmrAjya jamAvI rahI che. temAMthI je jeTaluM bacaze, lokanItine khyAla ApyA bAda ane e dvArA loke- tenuM teTaluM kalyANa thaze. AryapatnI patinA kalyAttara mArganA anuyAyI tarIke kema vartavuM joIe tenuM NamAM ja rAjI hoya. patinA kalyANane mATe potAnA garbhita sUcana karyA bAda paNa, e ja kahyuM che ke- svArthane bhera devo paDe tema hoya, te AryapatnI "Apa pUjyoe amane jammu kumArane ApelI che, tethI nAkhUza na thAya paNa AnaMda pAme ! " pati te kAraNathI te jammukumAra ja amArI gati che, ame kalyANamAge saMcaraze te pote bhegasukhathI vaMcita te temanA vaza chavanArI chIe." raheze, mATe patine kalyANamArge jatAM rokavo' AvI - A pachI chelle chelle to te kumArikAo kamAla adhama bhAvanA sAcI AryapatnImAM na Ave to pachI kare che! patibhakatA strIonA kartavyano sundaramAM jainapatnImAM te Aveja zAnI ? pAchaLa jIvananirvAhanuM sundara khyAla teo raju karI de che! e kanyAo pUratuM sAdhana na hoya, paNa potAno pati je kalyANakahe che ke, amArA svAmI jammu kumAra dIkSA le agara mArge jato hoya, to jainapatnI evuMja kahe ke, "Apa to bIjuM paNa je kAMI kare, te amAre paNa karavuM e mATe bephIkara rahe. majurI karIne peTa bharIza e ja patibhaktA evI amAre mATe yogya che." ema paNa ApaNuM kuLa lAje tevuM kAMI ja nahi karuM ! kahevA mAge che ke, pati dIkSA le te dIkSA levI ane pApI chuM ke ApanI jema mArAthI saMyamanA pavitra pati bIjI kare to te karavuM e ja patibhaktA tarIke mArge cAlI zakAtuM nathI. Apa khUzIthI ApanuM amAro dharma che; mATe jammu kumora dIkSA levAnA che, kalyANa sAdho ane A bhavamAM ke bIjA bhavamAM evuM jANIne tame bIje kaI vicAra karo nahi! theI tevo prasaMga AvI lAge te A dAsInA AtmAne jainakuLamAM janmelI kanyAonI ane jainapatnI- tAravAnuM cUkaze nahi ! jainapatnInA mukhamAM AvA enI kayI manodazA hoya, teno A prasaMga uparathI zabdo zobhe ke "mAro dhaNI mArI AjJA vinA dIkSA ghaNe suMdara khyAla AvI zake tema che. jyAM A kema le?" e vigere zabdo zobhe ? zrI jaina vidyAthI graMthamALA prathama zreNI dasa copaDI chUTI rUA. 1-12-0 dasa copaDI bhegI rUA. 2- 0-0 zAha umedacaMda rAyacaMda gArIAdhAra : (vAyA-dAmanagara) Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtAnAM dhAvaNa choDI AyAnA ucherapara jIvanArAM zrI vinodI. ApaNI raheNI-karaNInI Dhaba, belavA- divase huM piMka khAvA gayo hato." "vAIpha cAlavAnI laDhaNa, hastadhUnana, khANAnA jalasA, Aje ema. sI. mAM che eTale mAre ja paheraveza, gharanI bAMdhaNI. ziSTAcAra, sAdhana raseI karavAnI hovAthI breIna para barDana sAmagrI, rAca-racIluM, e badhuM ja aMgrejI chApanuM bahu che." "e mAre sana che, paNa sAle kevaLa nakhazIkha zuddha khAdIdhArI paNa vilAyatI baDe AjhAda che. keTalIkavAra to evuM phAIna vetaraNanAM ane vilAyatI DhabanAM keTa, pATaluna lei che ke basa pUche nahi." ane Tepasa paheranArA hoya che. khAvApIvAnI "huM ane vAipha sAMje maMdire kApaDa Dhaba, khAvApIvAnAM pAtra, e badhuM paNa videzI levA gayAM hatAM. tyAMthI gArDana tarapha gayAM chApavALuM eTaluM ja nahi paNa vicAranuM vAhana eTale jarA leITa thayuM, mare vAiphanI paNa vilAyatI, aMgrejI bhASA vinA vicAra evA TanathI TIkA karI ke vAIphane breIna pradazita karavAnI paNa bhAre mArAmArI, Aje para bhAre asara thaI gaI!" mahAsabhAmAM hiMdI bhASAne mahatva ApavAnI "kAle mA ane DokaTara bee jAya che," vAto thAya che. suratanI jillA skUlaborDamAM te jhara tame game tema kaho paNa vAIkane cAra tamAma kAryavAhI ane lakhANa gujarAtImAM ja divasathI phIvaraDAuna thato ja nathI, ane karavAnuM pharamAna thaI cUkayuM che. tyAre ApaNI khAdheluM nIkaLI jAya che." gharamAM, kacerIomAM, vyavahAramAM, vAtacItamAM, kAle nAIna DAunamAM huM aMgrejI vinA cAlatuM nathI. taLapaduM gujarAtI ethI Avyo." "maganabhAI! tame to balavAmAM paNa bhAgye ja koI vAkya aMgrejI mA jyAre vinA jatuM haze. kema jANe vilAyatamAM janmIne joIe tyAre bahu bIjhI ja ho che." " tamAruM hamaNAM ja hiMdane Are utaryA hoya ! kAte breIna bahukAma kare che he!" "Aha! AjhAde mAtRbhASA AvaDatI na hoya, ke kAMto enA keTaluM phAIna suNAvI dIdhuM !" "bApujInA pratye suga hoya ke kAMto mAtRbhASAmAM spaSTa lekha to verI ekSelenTa he! kevuM paDe." bhAvayukta vicAra pradazita karavAnI anaAvaData "merArajIbhAI minisTara thayA to paNa hoya tema vAtacItamAM basa aMgrejI ja aMgrejI! ApaNI sAthe jekalI vAto kare che. " AvuM vAyane bhAva sAcA svarUpamAM raju karavA AvuM haratAM pharatAM saMbhaLAya. aMgrejInI ja mekha mAravI paDe che. kema jANe "serI ane theMkyu zabda te AmAtRbhASAmAM zabdane te hoya? zabdadvArA bAlavRddha sau naranArIonA "mAM" nA pAna zakti batAvavA mATe aMgrejI ja joIe e jevA thaI gayA che." mAnyatA thaI gaI che. Aje vAtavAtamAM paNa aMgrejInA mehamAM ApaNe ApaNI mAtRkhIcaDIA aMgrejI ja vaparAya che. "mArA bhASAnuM baLa ane gaurava ghaTADayAM che. hajupaNa phAdharane leTara AvyA hatA." sanaDe ne je ApaNI bhASAnuM kheDANa nahi karIe te Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyAnA ucherapara chavanArAM, [ 14 tenuM samRddhapaNuM maTI jaI e marUbhUmi jevI - mAtAne cheha daIne AyA upara maha pragaTAvI nirUpayegI thaI jaze. tenA tarapha harakhabharyA deDI jaI tenI upAsanAmAM r zwdy dh d rw dhw khr zrdh rndr rbh rz drhrr dydh dwzyd hm dr rdd rd gh zrdrdrdrh dr - ghaNuM te vAtavAtamAM "ene gujarAtImAM ane tenA zaraNamAM jaI paDyA chIe. AMglazuM kahe che je " ema kahI zabda yAda kare che. bhASA viheNa mANasa ApaNane "bApaDe," ane bhASAnuM dAridra ughADuM kare che. * bicAre, aNaghaDa ane seLamI sadIne lAge pitAnA vicAranuM vAhana ja agrejIdvArA che, paNa kharuM jotAM ApaNuM prAcIna saMskRti thaI rahyuM che, eTale ke kevaLa aMtara bahira ane ApaNA AryatvanuM gaurava AchAM--pAtaLAM svadezI mANasa e aMgrejI bhASAnI samRddhi paNa eNe ja sAcavI, saMgrahI rAkhyAM che. bAkI mATe gaurava lenArA svAMgadhArI svadezIbaMdhuo ApaNe to gujarAta, hinda cheDIne aMtara- sAme bAghA je joyA kare che. vicAranI bahAra AMglapradezavAsI jevA banI gayA chIe Apale karavAmAM aMgrejIbhASA vihoNe mANasa ane vAnara nakala karI rAcI uThyA chIe. nirUpayogI jevo thaI paDe che. aMgrejI jANa- are ! ApaNI rageragamAM ane lohInA nArane ja kema jANe bhAratabhUmi potAne rajakaNamAM ApaNe vilAyatIne sthAna ApyuM che, gaNavAnI hoya. buddhi, zakti, AvaData, caturAI, eTaluM ja nahi paNa ApaNA bAga-bagIcAmAM cAlAkI, evuM badhuM ghaNuM ghaNuM mANasa pAse paNa vilAyatI vanaspati vAvIne rasakasa e che hAya paNa jo aMgrejI belatAM, vAMcatAM ane karyo che. pazu pAlanamAM paNa vilAyatI kutarA lakhatAM na AvaDatuM hoya to e badhA ekaDA pALI tenI gADI-moTaramAM pharavA laI javAne vinAnAM mIMDAM jevAM che! aMgrejIbhASAnA jJAna meha pragaTAvyo che. ApaNAmAM Aryava jevuM vinA A bhAratavarSanA dezapremI manuSyanI rahyuM che ja zuM? khetInAM sAdhano paNa vilAyatI jaMdagI zuSka ane anAdaraNIya che! samAjamAM, AvavA mAMDayAM che. bALaka dhAvaNa cheDe na cheDe kacerImAM, vyavahAramAM jyAM jaze tyAM jANe tyAM to tene "pappA" ane "mammI" AMglapradeza! agrejIbhASA vihoNA manuSyane "theMkayu" "guDamenIMga" kahetAM zIkhave che. te ema na lAge ke huM kaI bIjI duniyAmAM ane bALakane e zabdo potAnI bebaDIvicaruM chuM. ' tataDI vANImAM belato sAMbhaLI, e mammI, - rAjabhASA jANavI joIe eTalA khAte pappAne rUMverUMve harSanAM jharaNuM phUTe che! cAto bIjI bhASA tarIke ApaNe aMgrejI bhaNyA ApaNe aMgrejIne A moha zuM chUTaze? nathI paNa mAtRbhASAnuM sthAna aMgrejI bhASAne ApaNuM prAcIna saMskAra saMskRtinuM punarAgaApavA mATe ja ApaNe aMgrejI bhaNyA chIe, mana kevI rIte thaze? ApaNI gujarAtI bhASAmAM evuM jaNAya che. ApaNe gujarAtI chIe ane ghaNuM aMgrejI zabda gujarAtI poSAka paherIne gurjarInI catuvidha khIlavaTa mATe ApaNe dAkhala thaI jaI ghara karI beThA che te have utsuka chIe, gurjarInuM dhAvaNa dhAvelA chIe mAlikI hakane kabaje cheDe tema nathI.' e vAta visArI mukavAmAM AvI che ane sAcI saMskRtanI peThe mAtRbhASA paNa maTI paravArI. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ haLavI tame SUN taLAjA mUrti khaMDana prakaraNa: 27H 8:" 45 nI kALI rAtrIe jaineAnI lAgaNIne dubhAvanArUM mUrti khaMDananuM duSTa kRtya thayuM hatuM te a Mge jaina janatAmAM khaLabhaLATe ane uhApoha khUba pragaTayAM hatA, gAmeA gAma, ane zahera zahera ane dezadeza apamaMgaLanA samAcAra vAyuvege prasarI gayA hatA tAra-relIphezana ane TapAla dvArA peAtAnuM du:kha vyakta karyuM hatuM. kAramA kRtyanA kArI ghA sau kAine satAvatA hatA. bhAvanagara nAmadAra ThAkaiAra sAhebane Ane aMge * ghaTatuM karavA vinavaNIe thai cukI hatI. ghaTatuM badhuM karavA AzvAsana ane dilAseA paNa maLI cUkyA hatA. ghaTatI tapAsa thavA chatAM A Ardra mahInA lagI gUnhA karanAra hAtha na AvyA. chevaTe gUnhAnA ekarAra karanAra lAkhA bhUrA bahAra AvyA. zA mATe teDI ? kevIrIte teADI ane kayAre tADI vagere savistara ahevAla bhAvanagaranA adhikArIe pAse pAte ja rajU karyAM. kArTa bacAva karavAnI taka ApavA chatAM kaipaNa bacAva karyAM nathI; ema akhabArAnA vAlA ApaNane kahe che. cAra kArTImAM kaisa cAlatAM mUrti khaMDana aMge varSanI sakhta keda paDI che. ane A rIte taLAjA mUrti khaMDana prakaraNa sameTAyuM che, : prAsaMgika noMdha : A prakaraNamAMthI ApaNe te eka ja kheAdhapADa levAne che ke, ApaNAM deva mazine surakSita rAkhavA kAje ApaNI nibaLatA, nirmAlyatA ane upekSA bhAvane kha'kherI nAMkhavA paDaze. nahitara vamAnanI viSama paristhitimAM ApaNA amUlya vArasA bhayamAM kayAre mUkAi jaze tenuM kaMI kahI zakAya nahi.. deva dizamAMthI aneka vastue ceArAyAnA dAkhalAo te ApaNe ghaNI vakhata vAMcIe chIe ane rIDhA banatA jaie chIe. saMdhanA agragaNyA ane devadirAnA draSTIe ane vyavasthApaka mahAzayA bhAvimAM AvA duHkhada prakaraNo ubhAM na thAya tenA mATe sakhta kALajI rAkhI amUlya vArasAne surakSita rAkhaze evI ApaNe te AzA ja rAkhIe. khetI ane yaMtro: je ApaNe ghaNI kharI bAbatemAM anukaraNa karatA AvyA chIe paNa tenAthI phAvaTa ke pragati sAdhI hoya ema ApaNuM aMtaHkaraNa nA kabUla kare che balke ApaNe tenAthI ghaNuM ghaNuM gUmAvyuM che. hiMdamAM seMkaDA varSothI haLa ane baLado dvArA kheDUtA khetI kare che. zakya prayAsA ane prayatnAthI bhUmine rasa*savALI rAkhI. joie teTalu anAja vagere utpanna karyuM che. dezI udyogAmAM jema ghaNI jagyAe Aje ahe-yaMtroe sthAna lIdhuM che; tema have khetarA kheDavA mATe paNa paradezAya catro hiMdanA bArAmAM utarI rahyAM che. e paNa khetIpradhAna dezane saravALe nukazAna veThavA kRtrima khAtara nAkhI vadhu meLavavAnI AzA rAkhavI jevuM che. zarUAtamAM thADA lAbha jaNaze paNa e lAbha bahu najIvA haze tyAre nukazAna bhArI haze. kRtrima khAtarathI ane yaMtroArA jamInamAMthI divase-divase rasakasa e thaze ane temAMthI utpanna thatuM anAja vagere satvavinAnuM ane pauSTikatAmAM utaratuM raheze. briTana lekhakA paNa mAne che ke, " iMglAMDamAM pAkane lAgu paDatA rAgeA vadhI paDyA che; tenuM kAraNa Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ haLavI kalame. [ 143 kRtrima khAtaroja che. kRtrima khAtarathI khatarAyelAM chIe ane bIjI bAju yurepanuM aMdha anukaraNa khetaramAM Dhora caratAM nathI. care che te aneka roge parokSa ke pratyakSa, jANe ke ajANe karI rahyA chIe. phATI nIkaLe che." zuddha khAdI paheratA haze paNa te khAdIno paheraveza Ane mATe mekakerisane jaNAvyuM che ke "ukara- aMgrejI DhabathI sIvaDAvela haze. hiMdanI mAtRbhASAne DAnA khAtarathI khatarAyelI jamInamAM pAkelA ghauMnI cheha daI" vAta vAtamAM aMgrejI bhASAno upayoga thAya pauSTikatA tenA karatAM 17 TakA vadhAre hoya che." che. AryonA ritasviAne tyajI paradezIya ritarivA lorDanArtha bene potAnA "luka Tu dhI lenDa' jene mAna ApatA thayA chIe. Aryadharmane gauNa nAmanA pustakamAM paNa cetavaNI ApI che ke, "yaMtrI- banAvI yuropanI mAphaka rASTradharmane mahattva ApyuM karaNathI jamIna evI cusAI jAya che ke, tene pari che. ApaNI zuddha keLavaNIne bhUlI jaI vikRta keLaNAme khetInI jamIna pahelAM kadI na thayAM hoya tevAM vaNIne apanAvI che. TuMkamAM ApaNuM je sAruM hatuM te moTAM moTAM rasakavinAnAM rasanAM raNa banI javAno gUmAvI vAnaranI mAphaka nakala karatA zIkhI gayA ane saMbhava ubho thAya che ane ethI khetInA sAdhanonuM ethI dhArmika, sAmAjIka ane rAjakiya bAbatamAM yaMtrIkaraNa ApaNane bhUlAvAmAM nAkhanArI bhayAnaka be matabheda ubhA thayA ane be matabhede aneka matajALa jevuM thaI paDe che. bhedane janma Apyo. matabhedoe manabhedanuM sthAna lIdhuM dhAnyane khUba ugADo" e jAtanI jAhera ane samAjanuM aikya jokhamAyuM. khabara pAchaLa yaMtro na ghusI jAya ane ApaNuM che ApaNe ApaNA doSone jotA nathI paNa pArate na gumAvI besIe enA mATe ghaNAoe salAha kAnA doSa jevA ApaNI AMkho TevAI gaI che ane ApI che; huM paNa vaNamAgI salAha ApI doDhaDAhyo kyAMsudhI ema bane tyAMsudhI svarAja te zuM paNa banuM che, paNa hakIkata satya che. ApaNuM je sahIsalAmata che te paNa gumAvI ane svarAjanI mAgaNI: ' bAvA jevA banI jaIzuM. varSothI rASTranAyako ravarAjyanI mAgaNI briTIza AryonI bhUmikA Atmadharma upara racAI che sarakAra pAse karatA AvyA che. ghaNI vakhata hIla- ane te draSTi sanmukha rAkhI koI paNa pagalAM bharAya tyAgraha Adaryo che paNa te badhAmAM nikha, te hitAvaha che bAkI to lAbha levA jatAM nukazAna LatA Aja lagI maLI che. tenAM kAraNe rAjakIya, hAthamAM Avaze, sAmAjIka ane dhArmika draSTie ghaNAM che. gAMdhIjI Aje to svarAjano game te artha karatA hiMdamAM thoDA mAsathI briTIza maMtrI mIzane hAya, paNa sane 1917 nA DisembaramAM gAdharAmAM rASTrIya sarakAra sthApavA mATe hiMdanA dezanetAo sAthe rAjakiya pariSadanA adhyakSasthAnethI gAMdhIjIe mahInAo lagI vATAghATo calAvI eka yojanA kahyuM hatuM ke, ApaNA loka ApaNane gamatA taiyAra karI bahAra mUkI. temAM paNa aneka vAMdhA-vacakA nathI, ApaNI bhASA ApaNane joitI nathI, yA ane vacagALAnI sarakAra cora gese apaNe dharma nahi joIe, ApaNI saMskRti avIkAra karyo. kharuM kahIe to mahinAonI vATA- nathI joitI, ApaNe paheraveza nathI joIta, ghATonuM ane doDadhAmonuM pariNAma zUnyamAM AvyuM ApaNA rita rivAja nathI joItA, ApaNuM che. mIzana pAchuM brITana bhaNI upaDI gayuM ane evuM kaI ja ne ahIM to je paristhiti hatI te te cAlune cAlu rahI. zabdane artha zuM eja samajAtuM nathI. | svarAja meLavavAmAM pAchA paDavAnuM kAraNa to e gAMdhIjInA zabdono havAlo ApI hAlato ame che ke, ApaNe eka bAju hakakonI mAgaNIo karIe TuMkamAM eTaluM ja kahevA mAgIe chIe. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAza ! du:khamAMthI chUTayA zrI pradIpa. [ AjanI duniyAmAM mUDIvAdI mAnasa vadhatuM jAya che. zrImAna vadhe paNa zrImaMtAIhadayanI udAratA jaNAtI nathI. bheguM karavAnI khAtara doDAdoDa karanArA daridra zrImate Aje cheka duHkhI ane kaMgAla jIvana jIvI rahyA che. jene levuM che paNa devuM nathI AvA mUDIvAdI zrImone dharma, samAja ke jAtabhAIne mATe kAMI paNa karI chUTavAnI niHsvArtha bhAvanA hRdayanA eka khUNAmAM paNa jaNAtI nathI. AvA ja eka kaMgAla zrImaMtanuM sAcuM zabda, citra, lekhaka A kathAmAM raju kare che. ] . amArA gAmamAM lakhesarI gaNAtA rAvabahAdura amArI sagI AMkhe joyuM ke, "lallubhAI dhArI dhArazeTha lallubhAI gaI kAle hArTa pheIlathI akasmAta NAmAM niSphaLa gayA. rAvabahAdura lalla zeTha jIvana gujarI gayA. emanA maraNathI amArA gAmamAM eka hArI gayo. chevaTe emane maratAM paNa na AvaDayuM.. mhoTuM mANasa chuM thayuM, chatAM gAmamAM emanA amArA gAmamAM lallu zeTha paiseTake sukhI gaNAtA, javAthI keInAM hRdayamAM AghAta ke duHkhanI lAgaNI jAta kamAIthI sArI jevI mUDI temaNe ekaThI karI na hatI. loka lAje emanI smazAna yAtrAmAM gAme hatI. amArA gAmamAM koI lakhapati na hatuM. eTale emanuM mAna paNa ThIka jaLavAtuM. emano dhaMdhe bhAga lIdho, paNa meM gAmanuM koI mANasa evuM na : dhodhamAra cAlato. nasIba evuM pAMsaruM hatuM ke, jyAM dIdhuM ke, jene lallubhAInA akALa avasAnathI gAmamAM hAtha nAMkhe tyAM temanA pAsA pobAra paDatA, snehI pitAnuM mANasa gayA jeTaluM lAgyuM hoya. saMbaMdhio ke nAta-jAtamAM lallubhAI zeThano paDayo lalubhAInA AlIzAna baMgalAo Aje zanI bela haMmezA jhIlAto hata; paNuM lalla zeTha jIvyA banIne ujajaDa jevA ubhA che. lallubhAInI dhAraNA tyAMsudhI emanAM haiyAmAM kayAMe zAnti, nirAMta ke hatI ke, "A badhuM huM sAthe laI jaIza." paNa ame jaMpa mane jaNAyAM nahi. zikSakonI jAhera khabara Ama banavAnuM zuM kAraNa? dhArmika viSayamAM rAjayika, sAmAjika, dhArmika ane Arthika janatAnI rUcI ghaTavA lAgI, pagAro ocho maLavAne vAtAvaraNa Aje khUba ja viSama paristhitimAM mUkA- aMge jIvana jIvavAmAM muzkelI lAgI, sthAna, mAna eluM che. AvA samaye manuSya jIvana jIvavAmAM aneka pAna ane bahumAna ghaTavA lAgyAM eTale lAIna ceMja hiADamArIo ane muMjhavaNa ubhI thAya che. jaina pATha karI kaI judA kSetromAM zikSako utarI gayA. navA zALA vageremAM zikSapade kAma karatA zikSakonI zikSaka thatA aTakI gayA. divase divase achata paDatI jAya che ane ene aMge zikSakonA abhAve ghaNI jaina pAThazALA baMdha jAhera patromAM ke jenA patromAM rojabaroja jAhera thavAnI taiyArImAM che ane keTalIka to baMdha thaI gaI khabaranAM lakhANo ApaNane vAMcavA maLe che. che. zrI yazovijayajI jaina saMskRta pAThazALA, zikSako eka samaya evo hato ke, 25 thI 30 rUpI - taiyAra karavA ghaNuM vakhatathI mahenata karatI Ave che pagAra zikSakane je maLatuM hoya te ghaNe lekhAto ane haju paNa kare che paNa jyAM janatAno rUcIbheda ane keAI jAxkha Ape te arajIo upara ara thayo hoya tyAM zuM karI zake? jIo AvatI ane Aje to e samaya AvI pUgyo ke, jAxkhanAM lakhANo peparamAM uparA uparI jaina samAjanA agresaroe A sabaMdhi ghaTatuM chapAvA chatAM zikSaka arajI karavA rAjI nathI. karavAnI vahelI take jarUra che nahitara zikSako vinA 60-70 rUpIAno pagAra levA paNa taiyAra nathI; jaina pAThazALAo baMdha karavAno vakhata Avaze. . Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAza ! du:khamAMthI chUTayA" [ 145 emanA mRtyu pahelAM gheADA divasa agAu acAnaka mAre emane maLavAnuM thayuM, gheADIvAra dhara dharanA gAma gapATA mAryA pachI, mArA aMtaramAM atyAra sudhI parANe dukhAvI rAkhelI pelI zaMkA pragaTa karatAM meM kahyuM; hAstA, paisA maphata Ave che, rUnA dhaMdhAmAM e lAkhanI kheATane A tAra che, atyAra sudhInI karI kamANI badhI Ama dhULamAM jAya e kAMI pAlave ? zeTha ! ATalI badhI nANAnI relachela heAvA chatAM zeDhajI ! mApha karaje ! huM je joI rahyo chuM hajI tamAre dhaMdhA karavA che? ane emAM nA ja enAthI juduM mane jaNAya che,' sAMbhaLatAnI sAthe joIe che ! nukazAnInI vAta sAMbhaLatAM Ama tamane AMcakA Ave che ! tyAre tamAre tamArI tIjorImAM nANAM kema darareAja ubharAtAM rahe eja joie che ne? tamAre badhuM joie che? sArI e duniyAnI deAlata, amIrAI ane ThakurAInA vaibhavA A tamArA agalAmAM pUrAI rahe evI tamArI icchA che emaja ne ? mATe tame duHkhI che, jagatamAM seMkaDA duHkhI, atRpta ane khIcArA garIba mAnaveAmAMnA eka tame paNa che, je amArA jevAnI dhyAne pAtra che ! ' jANe mAthAparathI vijaLI pasAra thatI hoya te rIte saLavaLatAM temaNe mane pUchyuM, zuM che paNa ? rItasaranI vAtateA kare!! evuM te kayuM rahasya mArAM jIvanamAM chUpAyuM che, kahI nAMkhAne je hAya te !' mArAthI na rahevAyuM, varSonA varSo sudhI lallu zeDanA nIkaTanA paricayI tarIke meM mArI vAta, zarama ke saDhDhAca vinA e dhaDakapaNe kahevA mAMDI, jue zeTha! tamArI A badhI jAheAjalAlI, A tamArA moTA moTA dvArA, A baMgalA, bagIcA ane enA vaibhave A badhAmAM gaLADUba DUmelA tamArA jIvanamAM kayAMye zAMti ke sukha mane jaNAtAM nathI. bhale ! khuzAmata khAra leAkeA tamane sukhI kahetA haze, paNa huM jANuM chuM ke, ATaATalI RddhinA DhagalAe tamAre AMgaNe khaDakAyelA che, paNa tamArA du:khIyA jIvane nirAMta kyAM che ! cAvIse kalAka doDAdoDa, hAyavAya sivAya tamArAM jIvanamAM huM kazuM ja joi zakatA nathI; ' ' mArA javAbane sAMbhaLatAM ja lalluzeDa TharI gayA, kAMIka javAba Ape eTalAmAM emane meATA munima parazeAtama eka parabIDIyuM lallubhAI zeThanA hAthamAM mUkI, bAju para khasI gayeA. zeThe parabIDIyuM ughADayuM, casmA caDhAvyA, vAMcatAM, vAMcatAM zeThanA meparanI je gheADI dhaNI lAlAza hatI te tarata uDI gaI, mADhuM kaTANuM karI, parazotamanI slAme joine zeDa kheAlI uDDayA; * Ama ekadama bhAva kema gagaDayA?" huM.hama gayA, lallu zeThane bajAramAM kAMI nukazAnI AvI lAge che. zeThanA mIjAja hAthamAM nathI, chatAM, meM mArUM kahevAnuM AgaLa laMbAvyuM, 'jue zeTha! tame du:khI che. e Aja tamArA caherA kahI Ape che,' meAlatAM, vadhAre paDatuM melAi javAyuM hoya ema mane lAgyuM, paNa lallu zeThe mArA dhUnI ane kaDaka svabhAvanA mAhItagAra heAvAthI emaNe mArUM A badhuM hasavAmAM kADhI nAkhyuM; gheADIvAra pachI dhIre rahI majAka karatAM emaNe mane kahyuM; 'vAha:bhAi vAha ! tamArA jevA lukhkhA ane muphalIsa mANasAnA upadeza sAMbhaLavAnuM huM ThIka pAtra malI gaye| paNa tamane khabara che ? A badhI kamANI bhegI karI rAkhI che te dharmAMdA karavA mATe avasare kAma Ave che shamajyA ? tamArA jevAne kAMi dharmAdA kAma mATe joItA hoya te tame badhA doDayA doDayA lallu zeThane zeAdhatA AvA che mATe rahevA dyone badhI A tamArI saphAI ! ' lallu zeThe meTA vAdha mAryAM hoya evI hAvakAithI peAtAnA dAnezvarI karNInA jevI sakhAvatAnI bahAdurI mArI AgaLa hAMkavA mAMDI. paNa lallu zeThanA huM bALa geAphIyeA hateA. garIba kuTuMbamAMthI akasmAta dhanavAna banI gayelA lallu zeThanuM hRdaya ghaNuMja garIba hatu, emanuM mAnasa mUDIvAdI hatuM, ane saMkucita temaja kSudra khyAlAthI eka pAi paNa parApakAranA ke dharmanA mArge kharacavAne teo taiyAra na hatA. enI mane pUrI khabara hatI. eka aThavADIyA para ja banI gayeleA banAva, Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 ] mArI najara svAme AvyuM; mArUM ghara emanA baMgalAnI slAme hatuM. lalluzeThanA baMgalAmAM jatAM AvatAM krANu mANasane huM joI zakatA. kharAkhara kAna mAMDuM teA baMgalAmAM utAvaLe avAje thatI vAteA huM sAMbhaLI zakatA. eka aThavADIyA para amArA gAmanA jagajIvanadAsa potAnA eka eLakhItA bhAine laine, lalluzeThe pAse AvyA hatA ane e AvanAra bhAInA gAmanA jINu derAsarane mATe TIpamAM mAMDavAnuM emaNe lallu zene kahyuM. tyAre Aja lalluzenA zabdo meM mArA kAneAkAna sAMbhaLyA hatA. peAtAnI jAtane sudhAraka gaNuvAne DALa karanArA lalluzeThe te leAkAne kahyuM, jIe bhAi! ApaNe sAcI vAta kahIe, eka nahi paNa lAkha kharacavA hoya te| ApaNe kharacIye. bAkI AvA kAryoMmAM ApaNane zraddA nathI, jaina samAjamAM ghaNAM derAsarA che, tamArA gAmamAM eka derAsara nahi hoya te| jaina dharmAnuM zuM echuM thaI gayuM ? AjanA jamAnAmAM ApaNA zrAvakabhAie jyAM du:khI hAya, samAjanI keLavaNImAM jyAM mIMDuM hoya tyAM A badhAM derAsara ane upAzrayeAnI zI jarUra che? AjanA kALamAM ene saMbhALaze kANuM ?' jagubhAI A sAMbhaLI tarataja ubhA thaI gayA, paNa mane A sAMbhaLatAM mAthA para garamI caDhI gai. lalluzeThanA A daMbhanA bhedI burakhA phADI pheMkI devAnu mane mana thayuM. paNa pADeAzInA gharamAM thatI vAtA parathI laDavA ubhuM thavuM e sabhyatAnI virUddha che. Ama mAnI te vAre huM irAdApUrvaka gama khAI gayA. paNa tyArabAda mArI rUbarUmAM je banAva banyA tenA rItasaranA javAba me' te veLAye temane ApI dIdheA hateA. vAta ema banI ke, amArA gAmanI bAjunA gAmaDAmAM eka jaina vidyArthI Azrama cAle che, jaina bALakAne dhArmika keLavaNI, saMskArA vagere ApavA dvArA tyAM vyavahArika dheAraNa sudhInuM zikSaNa apAya che. mArA mitra kAntilAla saMdhavI te AzramanI vyavasthAnA mene upADe che. A AzramanI vyavasthA [ aSADa, tenA nibhAva kharca ItyAdinI badhI javAbadArI sevAbhAve teo saMbhALe che. hamaNAM hamaNAM saMsthAne ghaNI kheATa AvatI hatI, eTale madadane mATe temaNe lallu zeThanI pAse javuM hatuM, sAthe mane paNa lIdhe|. huM teA taiyAra hatA. rAvabahAdura lallubhAinA sakhAvatI svabhAvanA paricaya mane te khareAbara hatA, paNa kAntilAlane mAre e paricaya karAvavA hateA, ame banne sAthe gayA. lagabhaga 5dareka mInITa sudhI kAMtilAle peAtAnA AzramanI jarUrIyAta para lekacara calAvyuM paNa anekAnAM dhanane svAhA karIne nirAMte peTa para hAtha pheravatA rAvabahAdura A badhuM sAMbhaLI rahyA. javAbamAM mutsaddIgIrInA dAvapeca ramatAM temaNe amane kahyuM; jIe kAntibhAI ! paisA kharacavAnI mArI nA nathI, ame atyArasudhI dhaNuM kharacyuM, paNa jaina samAje amArI kAMi kadara karI che? samAjanI krAI paNa pravRttiemAM have ApaNane kAMI ja rasa rahyo nathI, samAjanI sthiti Aje evI che ke, mArA jevAne be paisA kharacavAnuM mana thatuM hoya te paNa pAchuM haDI jAya! kevA ekadara jainasamAja! khAya tevuja kheAde. mATe jainasamAjanI kAIpaNa pravRtti mATe eka pAi paNa ApaNe kAine ApatAja nathI. samAjane ApaNI kAMI paDIja nathI te ApaNane zIgaraja? ATa-ATalu kharcavA chatAM samAjamAMthI kAMi ApaNe mATe sArUM eAle che?' 'chatAM Apata, tamArA jevA sevAbhAvI jAte AvI mAMgeA che. te kAMI khAlI hAthe na kaDhAya, paNa hamaNAM hamaNAM. vyApAra 'dhadhAmAM phAvaTa nathI, gharamAM maMdavADa bahu hateA. mAre zarIre tAvanI bImArI rahyA kare che. eTale davAdArUmAM A sAla na dhAyuM kharaca thai gayuM. eTale badhe kyAM paheAMcI vaLIye ? mArI sAthe AveleA kAMtilAla tA A badhuM De kaleje sAMbhaLI rahyo, paNa mArA mIjAja hAthamAM na rahyo. mane rAvabahAduranI kAMi paDI ja na hatI; kAMtilAlanA sAMbhaLatAM te veLA meM rAkaDuM parakhAvI dIdhuM. lalluze ! A badhI bharamAvavAnI vAtA kAI ajANyAnI AgaLa karo, sDamajyA ? huM te tamAre Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "hAza! duHkhamAMthI chUTayA [ 147 bALagIyo chuM. tamane pagathI mAthA sudhI eLakhuM AgaLa tamArA du:kho ke muzkelIonuM dhyAna kema chuM. pelA jagubhAI derAsaranI TIpa karavA mATe AvyA kare che? enI amane khabara che, kAraNa ke tamAre tyAre tame zuM kahyuM hatuM ? e khyAlamAM che ne ? derA- levuM che paNa devuM nathI'. saramAM ke upAzrayamAM zraddhA nathI. e vAta sAcI che ke bolatAM bolatAM mAruM lehI ukaLI uThyuM. maga-- piso ApavAmAM zraddhA nathI. levuM che basa, game- janI garamIno pAre caDhI gayo, lalubhAI hamatyAMthI AvatuM hoya, paDAvIne paNa bheguM karavuM ne ane mauna hatA. mArA garama mIjAja chevaTe TADho. saMdharo karavo. basa AmAMja tamane zraddhA che. zikSaNa paDyo. laluzeTha TharI gayA. chevaTe huM ane kAntilAla 6 keLavaNInI ke samAja ke jAtabhAInI tamane kayAM paDI tyAMthI vidAya thayA. basa e prasaMga banyA pachI, che ? ghaDIkamAM sudhAraka banIne derAsara upAzraya baMdhA- lallazeThane tyAM javAnuM meM tadana baMdha karI nAkhyuM. vanArAonI TIkA kare che, jyAre bIjI paLe A paNa A veLA mAre acAnaka javAnuM thatAM, vAtamAMne. kAMtilAla jevA sevAbhAvInI AgaLa samAjanI niMdA vAtamAM pharI jyAre lallubhAIe potAnI sakhAvatanI karavA nIkaLI paDayA che! paNa mArA murabbI ! samA- baDAImAravA mAMDI tyAre have mArAthI rahI zakAyuM nahi; januM tame zuM ukADhyuM? mane hamajAvazo? tamArAja eTale meM kAra karatAM Aje pharI kahyuM, "zeTha gAmanA, tamArIja nyAtanA, keTalAye jAtabhAIo tamArI sakhAvatanI ke dharmAdA karavAnI vAta javA dyo. Aje sAdhanahIna dazAmAM AvI paDayA che, kAInI kaI be pisA mAMgavA Ave che tyAre tame karaDavA AgaLa hAtha dharI zakatAM nathI. chUpI vedanAonAM deDo che; nAganI jema kaMphADA mAre che. paNa mArA uhAM AMsu dharanA khUNAmAM besIne pADI rahelA jevo cApho mANasa ke jene tamArA jevA lakhetamArA e khAnadAna sAdharmI bhAIonI kaI sevA sarInI sADIbAra nathI teja tamane sAcuM kahI zake; tame karI? ane e tamArI sakhAvatano ItihAsa huM sAcuM kahuM chuM. pharI pharI yAda rAkhajo ke, tame jaNAvo te kharA?'. sukhI nathI duHkhI cho; zrImAna nathI daridra che, kAraNa? ajANyA babUcakenI AgaLa tamArI baDAIo jene lAkho levA game che ane pAI paNa ApavI mAravI rahevA dyo; hamajyA, lallubhAI! tame rAva- paravaDatI nathI te daridra che. enA jevo dIna, sadAne bihAdura.kema banyA che, enA uMDo bheda paNa mArAthI duHkhI ane kaMgAla jagatamAM bIje kaI nathI.' apa nathI. ApaNI sarakAre pAMca daza hajAra tamArI mATe AkhAbolA svabhAvathI paricIta lallubhAI pAsethI kaDhAvyA ane tamAre bApA kahIne tyAM ApI A badhuM ThaMDe kaleje sAMbhaLI rahyA, mane lAgyuM ke, devA paDyA, eTale tame rAvabahAdura lallubhAI thayA AmAMnuM mAruM eka paNa vAkaya laluzeThane na gamyuM. che. hamajyA.? A bheda have kAMI chAno rahyo nathI!" huM tyAMthI uThe A mArI chellI mulAkAta hatI. ... ane Aje rahI-rahIne vepAra paDI bhAMgavAnI, pharI lallubhAI zeThane maLavAno moko mane na maLyo maMdavADanI temaja gharakharce vadhI paDayAnI vAta te na ja maLyo. kare che ! A badhuM tUta nahiM te zuM ? lallubhAI tyArabAda kAraNasara mAre bahAragAma javAnuM thayuM jyAM ApavAnI vAta AvI tyAM vyApAra paDI bhAMga ane gaIkAle sAMje jyAre huM bahAragAmathI Avyo, vAnA; kAraNa ke tamAro jano vyApAra levAnuM che, tyAre gAmanA pAdare vauvaDa maLyA ke, lalubhAI zeTha ApavuM e tamane kema pAlave ? e TAIma tamane Aje. havAre acAnaka hadayanA dadathI avasAna pAmyA, tAva ke maMdavADa yAda na Ave te bIjuM zuM yAda sahasA teja veLA mArAthI belAI gayuM, hAza ! Ave? koI mahA du:khIyArA garIbanI jema amArI bicArA lallubhAI duHkhamAMthI chUTayA.' Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAkakahevatAmAM subhASitA : [ gatAMkathI cAlu ] sa yAti vacanIyatvaM, pApI pApena pacyate; mukhyamArga parityajya, svamArga kurute yakaH 31 mukhya mAne tyajI je peAtAnA mAne ubhA kare che te AtmA niMdAne ceAgya ane che, kAraNake pApI peAtAnA pApathI pIDAya che. 31 svayaM pApI paraM nindan, kathaM zuddho bhaviSyati? yathA kAkaH svayaM kRSNo, nIlIkuNDe vasan sadA 32 pAte pApI heAvA chatAM khIjAnI niMDhA karatA te kevIrIte zuddha thaze? pAte kALA hAvA chatAM huMmezAM gaLInA vAsaNamAM beThelA kAgaDA kaIrIte svaccha anI zake? 32 yatra tatra gato jantuH, pIDAmApnoti pApavAn karpAsa iva sarvatra, madhyagranthi kadarthitaH 33 - vacamAM rahelA gAMThavALA kapAsanI jema pApa karanArA AtmA jyAM tyAM kadarzItA pAme che. 33 sudhIto'va ja jAjo,rAjJaZsalamAnuyAt? sava: rAstathA miththA no putimATM bhavet 38 kAgaDAne dudhe dhAvA chatAM zuM rAjahaMsa ane ? teja rIte tapathI kRza thayelA mithyArdaSTi satine pAmatA nathI. 34 medhAvivarjitaH pUrva, mAnena ca kadarzita. atova capalo yadvadvAnaro vRzcikAzitaH 35 ekatA buddhirahita ane temAM mAnathI gherAyelA eTale pUchavuM ja zuM? mULa atyanta capala vAnaranI jAta ane adhurAmAM purU vIMchI karaDavA. 35 pUrva jAti viddinastadanu, krodhAndhatAM ca saMprAptaH umra ivAvakarastho, nIco nAlokitaH kena ? 36 pahelAM jAti vinAnA ane temAM krodhathI AMdhaLeA anyA, AvI sthitinA nIca eLakhAyA vagara rahe ? UMTa ane ukaraDAnA TekarA upara ubhuM. pachI chupuM rahe kharU? 36 pUrva munirAjazrI mahimAvijayajI ma0 ' jaina upAzraya : naMdazmAra ye vadanti dayA dharma, hiMsAdharmaM svazAstrataH teSAM svamAtRvandhyAtvavAkyavad vacanaM vRthA. 37 je peAtAnA zAstrathI hiMsAne paNa yAdhama tarIke oLakhAve che, teonu` te vacana peAtAnI mAtAne vAMjhaNI kahevA jevu' phAgaTa che. 37 bhUpatiH kurute'nIti, prajAyAH kA gatistadA ? AcAryaH kurute'kArya, tadA ziSyasya kA gatiH 38 jyAre AcArya. akAryane kare tyAre ziSyanuM kANu zaraNu? rAjA anItine Acare tyAre prajAne kAnu" zaraNuM ? 38 ArAdhita. zivAya syAt, bhavAya ca virAdhita: zrI jinastena satyokatI, rAjA mitraM na kasyacit. 39 zrI jinezvaradevanI ArAdhanA meAkSane mATe thAya che ane virAdhanA saMsArane mATe thAya che, kharekhara e sAcuM che ke, rAjA kAinA hAtA nathI. 39 tapo bhare kRte naiva siddhirajJAninAM bhavet, navanItanya maMttisthena vighosTane ghaNA tapa karavA chatAM ajJAnI AtmAne siddhi prApta thatI nathI, AMdhaLA AdamI dahIM valAvavA ese ethI mAMkhaNu maLe ? 40 auSadhena vinA vyAdhirgato bhAgyAnubhAvata; putrantu vina'nAyuM, thayA yAto mRdAdadi: 22 bhAgyanA prabhAve auSadha vagara vyAdhi cAlyA jAya che, teA jANavuM ke, kuputra vagara mahenate ghara cheADI cAlyA gayA. 41 sUryaprati rajaH kSitaM, svacakSuSi patiSyati; guruM prati kRtA'vaMzA, sA tathA tasya bhAvinI. 42 jema sUryane sAme dhULa nAMkhavAthI peAtAnI AMkhAmAM paDe che tema gurUnI sAthe karelI avajJA paNa tevI rIte ziSyane peAtAnA ana mATe thAya che. 42 40 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAThazALA mATe maMgAvo! 2 : : : : be pratikramaNa mULa | 100 nA 35-0-0 sAmAyika sUtra mULa 100 nA 15-0-0 be pratikramaNa sAthe 100 nA 150-0-0 pagapratikramaNa mULa 100 nA 125-0--0 sAmAyika sUtrArtha too nA 35-0-0 nitya noMdha 100 nA 12-0-7 jIva vicAra sAthe o-100 nava tatva sAthe daMDaka saMgrahaNI 1-ra- karma graMtha bhAga-2 2-8-0 nava smaraNa snAtra pUjA o-4- sudhArasa stavanAvali o-8=0 nUtana stavana maMjarI 0-6-0 cAra prakaraNa ane traNa bhASyasAthe ,, 3-o-o saMvAda saMgraha 0-12- 2tnAkara pacIsI te sivAya lAIbrerI ane prabhAvanA upayogI pustako paNa maLaze. lIsTa maMgAve ! somacaMda DI. zAha jIvananivAsa sAme--pAlItANA, : : : : mudraka : amaracaMda becaradAsa mahetA zrI bahAdurasiMhajI pri presa-pAlItANA.