Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ vividha 4 24A JAIN PANCHANG PADDHATI jaina paMcAMgapaddhati 101 (194 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat T ..... ****** ... By Muni Darshan Vijay www.umaragyanbhandar.com
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ va vedho. ' + zrI cAritrasmAraka graMthamAlA naM. 27 jaina paMcAMga paddhati lekhaka muni mahArAja zrI darzanavijayajI prakArAka zrI cAritrasmAraka graMthamAlA vIramagAma isvIsana vi. sa. 1993 vIra saMvata 2463 1937 mUlya: vAcana-manana. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ mu ka ka zeTha deva caMda dA ma che kuMDa lA ka 2 dhI AnaMda prInTIMga presa-bhAvanagara Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaMde vIram zrIcAritram prAkka thana asaDheNa samAiNNaM, jaM katthai kAraNe asAvajaM // na nivAriyamannehi ya, bahuguNamaya-meya-mAiNaM // - mAvatIsUtra | avalaMbiUNa kannaM, jaM kiMpi samAyarati giiytthaa|| thovAvarAhaNa bahuguNaM, savvesi taM pamANaM tu // -zrI dharmanimaraNa che zrI rAjanagaranA "muni samelana" pachI jaina samAjamAM zAntinuM vAtAvaraNa phelAyuM hatuM kintu eka kALa ceghaDIe saMvatsarInI carcA janmI ane jaina samAja punaH azAntinI khaDaka sAthe athaDAyo che. vi. saM. 1992 nA comAsAmAM saMvatsarI pavanI carcA upaDI ane be pakSa paDyA. eka pakSe so pUvo nA niyame cAlu paraMparA anusAra be pAMcamane badale be cotha karavAnuM ane bIjA be pakSe navIna praNAlikA rUpe be pAMcamane be pAMcama tarIke ja rAkhavAnuM jAhera karyuM. prAcIna AcaraNAvAlA pakSamAM suvihita gItA AcAryonI bahumati hatI; jyAre navIna paNa aha5 saMkhyAmAM hato. yadyapi saMvatsarI parvanI carcA ekAda varSa cAlI zAMta paDI jaze evI dhAraNA hatI, kintu navIna pakSe saMvatsarI sAthe bIjI parvatithionI carcA jeDI, parvatithionI vadhaghaTa jAhera karI A vastune moTuM rUpa ApI dIdhuM che. A saMbaMdhI mAro ajamerathI mokalela eka lekha gata comAsAmAM vIrazAsana patramAM prakaTa thayo che. tyArabAda cAturmAsanI samApti, A dezane lAMbe vihAra, dilI thaI sarapanA taraka AvavAnI utAvaLa, ane saradhanAnA pratiSThA mahotsavanI zubha pravRtti vigere kArAthI tathA samaya ane sAdhananA abhAve e tarapha laya ApI zakAya nahIM. eTale A viSayane jhINavaTathI abhyAsa karavAno prasaMga ja na maLyo. pachI pratiSThAnuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAya samApta thayuM eTale A pradezamAM vihAra zarU karyo. prastuta viSayane niSpakSapaNe abhyAsa Ara ane zrI sUryaprajJapti, caMdraprajJapti, lokaprakAza vigere zA tathA prastuta carcAmAM upayogI zrAddhavidhi, hIraprazna, senaprazna, tavataraMgiNI, zrI vicArAmRta saMgraha, tithivRddhi vigere granthonuM adhyayana karyuM, jenA pariNAme prAcIna AcaraNAnI satyatA ane navIna pakSanI niHsAratAno anubhava thavA lAgyA. jenA nicoDape prastuta nibaMdhanuM nirmANa thayuM che. navIna pakSa potAnA matanA samarthamAM zrI tatvataraMgiNInuM nAma Ape che eTale tenA matane tatvataraMgiNI sivAya bIjA keI graMthane AdhAra nathI. mitu te ja navIna pakSanA eka agraNI pU. mu. zrI kalyANuvijaya ma. te granthanA praNetA mATe kevI mAnyatA dharAve che te jAhera che. teozrI A graMthane pramANika mAnavAne ja taiyAra nathI. vAstavamAM navIna pakSa pAse potAnA matanI siddhinAM koI pramANe ja nathI. jyAre AcaraNA pakSanI siddhinAM aneka pramANe upalabdha thAya che, jene vAMcako prastuta nibaMdhamAM joI zakaze. A uparAMta ratalAmathI prakAzita "zAstrIya purAvA " mAM paNa pramANene saMgraha che. prastuta nibaMdhamAM tenuM paNa avataraNa karavAmAM AvyuM che. A pramANe eTalA sajajaDa ane daDha che ke koI paNa jinAjJApremI bhavabhIrU sAdhaka tenI upekSA karI zake ja nahIM. navIna pakSanA mahAmAe A viSayane niSpakSapaNe avalokaze te teozrIne paNa prAcIna pakSane sammata zAAdhAre vAMcI saMtoSa thaze, ane prAcIna AcaraNa sAcI che ema khAtrI thaze. huM jema jema zAstrAbhyAsa karato gayo tema tema prAcIna AcaraNavALo mata mane vadhu sAco jaNAto gayo. mAruM to zAstrAdhAre dRDha maMtavya che ke-prAcIna AcaraNa pakSa vadhu sAco ane sabaLa che. aMtamAM dareka jIva zrI jinavarendranI AjJAnuM pAlana kare ane AtmakalyANa sAthe e zubherachApUrvaka viramuM chuM. vIra nisaM0 2463 zrAvya mu. 15 zanivAra mu. saradhanA (meraTha) U. P. I muni darzanavijaya Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina paMcAMga paddhati a ne vartamAna saMvatsarI saMbaMdhI AgamAnusAra vicAraNuM - prakaraNa 1 luM. prAcIna jaina paMcAMga zrI suryaprApti, caMdraprApti, tibbaraMDaka prakIrNaka tathA| eTale (3046 1=183062=2923) 2922 muhUlokaprakAza sarga 28 mAM sanAtana jaina paMcAMga mATe sarva-| nI (1830962:30= = tamukhI vivaraNa maLe che jenA AdhAre prAcIna kALamAM nIce | ra9rU rAtridina (885 muddatta)ne caMdramAsa, 354 tithi) eka tithi, mujaba paMcAMganA aMgo taiyAra thatA hatA. ( 354 di. papha mu0) rAtridinanuM (10625 mudda1-bRhaspatisaMvatsara-gurUne nakSatroga (323412=)) nuM) eka caMdravarSa heya. 3933-ka aherAtra pramANukALa. 3-tusaMvatsara-30 rAtridina( 900 mui )ne 2-yugasaMvatsara-caMdra, caMdra, abhivardhita, caMdra ane abhi-| RtumAsa. (karmamAsa) 36 - rAtridina(1800 mu. )nuM vardhita e pAMca varSane 124 parva 1830 ahorAtrapramANa eka RtuvarSa. kALa. ArAdhya tithiono A saMvatsara sAthe saMbaMdha che. | 4-AdityasaMvatsara-strAva kare ......tA teNe 3-pramANusaMvatsara-nakSatra, caMdra, karma, saura aneT 1thA mavamA ca rAiMdiyassa 30, rAiMdiyamagaNaM abhivardhita varSothI gaNAte pAMca varSane 1830 ahorAtra sAhiti rajJA pramANu kALa. 30 rAtridina(915 mu )no eka sairamAsa, tethI 4-lakSaNasaMvatsara-lakSaNa pradhAna pramANu saMvatsara. bAraguNa 36 6 rAtridina(1098 mu)nuM eka sAravarSa. 5-zanisaMvatsara-abhici Adi nakSatramAM zanivArano | 5-abhivardhitasaMvatsara-tA utIrNa rAtrithAuM rUra kALa. lagabhaga 30 varSa pramANa. (caMdraprajJapti-prAbhUta, 10 )| gutIkaM = kuttei 22 sattara vAvaThThImane muttara trIjA pramANasaMvatsaranuM svarUpa A pramANe che. 14 rAiMdiyaggeNaM Ahiteti vdejaa|| 1-nakSatrasaMvatsara-273 rAtridina (81924 mudatta)] athota-31 rAtridina tathA 292 mud ( 312 ne eka nakSatramAsa, 3273 rAtridina (9832mada) rAtridina athavA 95927 mu) eka abhivardhitamAsa, nuM eka nakSatra varSa 383 rAtridina tathA 216 muhUrtanuM ( 383 rAtridina, caMdrasaMvatsarasA niri Tu Rum | ke 11511 muhUrtAnuM eka abhivardhita varSa. (sUtra 72 ) * caMdravAsa vaMre mAre, tIkSatti mugi 21 pAMca varSano eTale 1830 rAtridinane eka yuga. koI nimAve tevA vivAM diktisiT( sU0 73 ). vadejA ? | (suryaprApti prA.12 satra 72,73, pR. 202-203-206) -tA kUtare pAkiyAuM 21 vattIrNa vAvadImA lekaprakAza sage 28, zla0 300 thI 374, 349,364, 3 viyakSa, vizai sAtteiti nA ! | 367, 448, 499 mAM paNa upara pramANe che. prazna-caMdra varSane caMdramAsa 30 muhUrtavAlA keTalA rAtri- [ 67 nakSatra mAsa, 62 caMdramAsa, 61 RtumAsa ane dinane hoya 60 sUryamAsane eka yuga thAya. (caMdraprajJapti, prA0 10) uttara-eka caMdramAsa trIsa muhUrtavAlA ra9rU rAtri 60 seramAsa,61 RtumAsa 62 caMdramAsa, 17 nakSatra mAsa dinane heya. ane 7 rAtridina tathA 13 muddatta adhika 57 abhi vardhita mAsa. darekanA AraMbha tathA samApti eka sAthe tA esaNaM adhAduvAlasa khutta kar3A caMde saMvacchare tA seNaM kevaIe rAiMdiyaggeNaM Ahiteti vadejA? * abhivaddhito mukhyatastrayodazacaMdramAsapramANaH sNvtsrH| paraM -tA tiNi cauppanne 354 rAidiyasaye, duvAla | tat dvAdazabhAgapramANo mAso'pi avayava samudAyopacArAdabhivaddhita: | sa caikatriMzadahorAtrANi caturvizatyuttarazatabhAgIkRtasya cAhI saya bAvaThI 3 bhAgA rAidiyassa rAidiyaggeNaM, aahite|| rAtrasya trikahInaM caturvizatibhAgAnAM bhavati, ekaviMzamiti bhaavH|| prazna-tethI bAragaNuM caMdravarSa te keTalA rAtridinanuM hoya? -10 zrI kSemakIrtisUrikRta bRhakalpavRtti u0 2: khaMDa 2, uttara-caMdravarSa 354 rAtridinanuM hoya. 1 khaMbhAta bhaMDAranI prati pR0 198 ( pR0 42 ) , Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 2: cha ceva atirattA AiccAo bhavaMti jANAhiM / jANavA. nayanI apekSAe caMdra varSa te 3543rU rAtridina pramANa eTale barAbara 354 rAtridina 5 mudatta pramANe che. cha ceva omarattA caMdAhiM bhavaMti jANAhiM / / (pR.209) (450 prA0 12, 2074.) pU zrI vRttikAra mahArAjA eka spaSTIkaraNa kare che ke - RtumAsa-karmamAsanI upayogitA. ihaloke anyathAbhidhAnA RtavaH prsiddhaastdythaaupara darzAvela pAMca prakAranA mahinAo paikInA Rtu- prAvRTa, zarad, hemantaH ziziro vasanto grISmazceti / bhAsane 50 mahopAdhyAya zrI vinayavinaya bha6-jinamate tu yathoktAbhidhAnA eva RtavaH |...ih Rtavo dvidhA, tadyathA-sUryatavazcaMdrartavazca ( pR0 209 ) rAjA pharamAve che ke 2-2thAnAMgasUtra, syA0 6, 70 3, sUtra-524 RtumAsazca ' pUrNazidahorAtrAtmaka ' iti niraMzatayA lokavyavahArakAraka iti / zeSAstu sUryodayo | bhA cha uU......cha omarattA paM0....... airattA sarya-caMdra-nakSatra-abhivaddhitAkhyAH ] mAsA: sAM'za-|paM0......thA bhAra mAna 52 prabhArI che. (54 36) tayA prAyo na vyavahArapathamavataramtIti / ata pavA'ya- | vRttiH-'omaratta'tti avamA-hInA rAtriravamarAtro mRtamAsaH 'karmamAsa .' ityapi zAstrAntare'bhidhIyata, niya | dinakSayaH, 'panca' tti amAvAsyA paurNamAsI cA tadupaiti RtumAsaprayojanam / lakSitaH pakSo'pi parva, tatra laukikanImata yastRtIya meramAsa sampUya 30 mihina prabhAe cha, parva-ASADhakRSNapakSastA, saptama parva-bhAdrapada kRssnnje niraza hovAthI lekavyavahAramAM upayogI che. bIjA sAra pakSastatra evamekAntaritamAsAnAM kRSNapakSAH sarvatra vigere mahinAo aMzavALA hovAthI prAyaH vyavahAramAM parvANIti, uktaM ca-"AsAda vahula0 // 1 // (uta. AvI zakatA nathI, mATe ja anya zAstromAM RtumAsane a0 26, gA015)" karmamAsa tarIke oLakhAve che. A rIte RtumAsanI upayogitA jANavI. 'airatta' ti atirAtraH adhikadinaM dinavRddhiriti (atsAR, sa 28, 20 31, tayA yo 338 | yAvat caturtha parva--ASADhazuklapakSaH. evmihkaantne gadyapATha pR4 382 ). ritamAsAnAM zuklapakSAH sarvatra pANIti / pR0369-370 karmamAsa vAstavika rIte niraMza che kiMtu ekeka rUtumAM ___-ttarAdhyayanasUtra, a5yana-26, gAyA-15 eka avamAtra karavAthI caMdra ane eka atirAtra je- AsADhabahulapakkhe, bhadavae kattie ya pose ya / / vAthI sUryaRtu bane che. phagguNa vaisAhesu ya, nAyabvA omarattAo // 15 // pU A zrI malayagirijI mahArAja sApha pharamAve che ke- bRhadavRttiH-keSu punarmAseSu dinacaturdazakenApi dvidvimAsapramANAH paTakratavaH trayANAM ctuHpNcaashd| pakSasaMbhava ityAha-'AsADhe 'tyAdi, idamapi sugamameva dhikAnAM rAtriMdivazanAnAM 354 SaDbhirbhAge hRte labdhA navaraM bahulapakSa iti bhAdrapadAdiSvapi pratyekamabhisaekonaSaSThi 59 ahorAtrA, dvAdazAnAM ca dvASaSTibhAgAnAM mbadhyate, tataH * AsADhe 'tti ASADhe bahulapakSe bhAdrapa1 SaDbhirbhAgahAre dvaudvASaSTibhAgau iti / evaM ca sati dAdiSu ca bahulapakSe 'oma' tti' avamA 'myunA ekekarmamAsApekSayA ekaikasmin Rtau laukikamekaikaM candrartu neti zeSaH 'ratta' tti padaikadeze'pi padaprayogadarzanAdamadhikRtya vyavahArata ekaiko'vamarAtro bhavati, karma horAtrA evaM caikadinApahAre dinacaturdazakenaiva kRSNapakSa saMvatsare...... ( sUryaprajJapti-vRtti pR. 217) eteSviti bhAvaH (pRSTha-537) yatvidamavamarAvAtirAtrapratipAdanaM tatparasparaM mAsa 4-jyotiSkaraMDaka prakIrNakamAM upara pramANe sUcana che. cintApekSayA, tathAhi-karmamAsamapekSya candramAsasya pa-lekaprakAza, sarga 28, zloka 609 thI darara, kSetra cintAyAM avamarAtrasaMbhavaH, karmamAsamapekSya sUryamAsa 845 thI 849 mAM paNa upara pramANe ja viSayadarzana che. cintAyAM atirAtrakalpanA / ( pR0 217) uparanA pAThamAM sUcana che keavamAtra ane atirAtra nIce pramANe thAya che. tum|| -prAra, varSA, 226, Demata, saMta bhane 1-bhU prazanisUtra; prAbhuta 12, sUtra 75, 54 208, grISma. te paikI 6 caMdraRtuo babbe mAsa, kig 354 tattha khalu ime ka uU pannattA, taM jahA rAtridinavAlA caMdravarSanI apekSA 59rAtridina sudhI pAuse, varisAratte, sarade, hemaMte, vasaMte, gimhe / / 26 5 tA sabveviNaM ee caMde uU duve duve mAsA / ticau- masaMvatsaramA avarAtra cha. 3, 7, 11, 15, ppaNeNaM 2 AdANeNaM gaNijjamANe sAtiregAI pagaNa- [ 18 bhane 23 mA pakSamA. saTTi 59 rAiMdiyANaM rAiMdiyaggeNaM Ahiteti vdejaa| | varSamA atizata cha. 4, 8, 12, 16, 20 tattha khalu ime va omarattA paNNattA, taM jahA- [mane 24 bhA pakSamA. tatiye pavve, sattame paJce, ekArasame pabve, paNNara- | mI saurabhAsa 6 madhirAja yAyale. (sUrya-*g) same pavve, paguNavIsame pavve, tevIsame padhe // | ane caMdramAsavaDe 6 amarAtra thAya che (caMdraRtu ) tastha khalu ime cha atirattA paNNattA, taM jahA- | ma naya. causthe pabve, aTTame pance, duvAlasame pavye, sola- 50 bhopAdhyAya zrI vinayavibhaya mAna avamasame pavve, vIsAme pavve, cauvIsame pavve // rAtra tathA atirAtranuM svarUpa samajAve che ke Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ : : va0, 9. ? ? varSA ? Rtu 6 che. yugAraMbha pahelAne pUrNimAMta eka mAsa | sUrya Rtu pUrI thAya tyAre kammamAsamAM eka ahorAtra (ddhi. aSADha ) ane pachIne eka mahine (zrAvaNa ) vadhe. e rIte aSADa, bhAdara, kArtika, piSa, phAgaNa ane prAkRt Rtu che.* e ja rIte pachInA be be mahinAonI | vaizAkhamAM ahorAtra Ave che. eka ema pAMca Rtuo che. RtumAsanA 30 divase ane caMdramAsanA 29 divasa. A baMnenA AMtarAnI ghaDI te | uparanA vivecanathI spaSTa che ke-Rtuone aMge batAavarAtra. yuganA AraMbhamAM zrImatanA chellA divasathI vela avamAtra tathA atirAtrane caMdravarSanI tithio sAthe avama ghaDIo zarU thAya che. haMmeza 62 mo bhAga e lekhe | kaze ya saMbaMdha nathI; kemake-caMdravarSamAM daravarSe 6 tithio bAsaThamAM divase saMpUrNa ahorAtra ahamadazAne pAme che. | ghaTe che je upara darzAvela aherAtrathI bhinna che, jenI AdyASADhasyaikadinaM trizastrizadinAtmakau // yAdI AgaLa ApavAmAM Avaze. caMdravarSamAM tithie dvitIyA''SADhanabhasau, bhAdrasyaikaM dinaM tataH // 14 // vadhatI ja nathI. tithikSayane pahoMcI vaLavA mATe mahine syuSiSTirabhya eko-'vamarotro nipAtyate // vadhe che, kintu tithinI vRddhi thatI nathI ja. jayAre ekaSaSThidinAtmeti, sUryatuH(?) prathamo yuge // 15 // karmamAsamAM te atirAtranuM ya vidhAna che. pra. aSADadina-1, dvi aSADa dina-30, zrAvaNa dina-30 AvA AvA bhedothI spaSTa che ke-upara batAvela avabhAdare dina-1, kuladina- 62, temAMthI 1 divasa ocho mAtra ane adhika rAtre (nahIM ke adhika tithi)te caMdrakaravAthI 61 divasa pramANu pahelI Rtu jANavI, Rtu tathA sUryaRtune aMge che; kintu tithine aMge nathI. A gaNanAe Rtuone samAptikALa nIce mujaba jAvo. A vastu yathArtha nahIM jANavAne lIdhe keTalAka vidvAnomAM tithinI hAni-vRddhi jaina AgamAnusAra havAne bhrama phelAcaM0 | caM0 | a | caM0 | a0 ela che. A bhramanA Adi utpAdaka pU0 mu. zrI kalyANa vijayajI ma. che. pachI bIjA lekhakoe tene sura pUryo che. bhAva | bhAi | bhAva | bhAva || bhA 0 prAvaTa 10 te A pramANe-- pUmuha kalyANavijayajI ma-parvatithi zAstranA pramANothI vadhe che chatAM tene nahi vadhAravAne khAtara ravivAre za0 saMvatsarI karanArAoe zAstrane na gaNatAM pitAnI jIdda sAcI karI che emaja kahevuM paDe che. (u0 naM0 50 ).. jayAre sUryaprajJapti sUtra parvatithinI hAni-vRddhi mAne che te amane mAnavAmAM vAMdho zo hoI zake? parvatithi na vadhe ke ghaTe? AvA abhiprAyavALAe koI zAstralekha batAvo joIe ane nahi te A " guchaparaMparA' nA nAmathI cAlato gADariyo pravAha choDavo joIe. (u. 84) sUryaprajJapti " nAma jena sUtronusAre je "parvatithi'ne kSaya athavA vRddhi siddha thAya te Apa mAnavAne taiyAra cho? 4 | (pratiprazna 2) (vIrazAsana, pu. 15, aM02; pR0 23- vasaMta 24) 'jenemAM parvatithi vadhatI ghaTatI nathI.' AvA prakAranI gerasamajanuM khaMDana thAya che.....jemAM pUrvaa0 pra0 a0 kALathI ja paryaMtithiomAM vadhaghaTa thatI AvI che. (vIra grISma | va | zu zu II pu0 15, 0 12, pR0 205). munivara janakavijayajI-zrI uttarAdhyayanajI, zrI lekaprakAza, sarga. 28, zloka 609 thI 654. | ThANAMgajI vigere AgamamAM jaNAvyA anusAra bAra RtumAsanA 30 divasa ane sauramAsanA 3mA divase, 1 mAsamAM amuka amuka pakSamAM tithivRddhi pAmatI ane ghaTatI A banene vizleSa ardha ahorAtra che. A lekhe Rtu- (vI. pu. 15, aM0 8, pR. 129). dITha 1, ane dareka comAse 2 ahorAtra vadhe che. vIrazAsananA lekhaka taMtrIjI-jyAre jene paMcAMge haiyAti sUryaprartisamaye, krmmaasvypekssyaa| dharAvatAM hatAM ane jaina jayotiSa zAstra mujaba tithino ahorAtraH samadhikaH, syAdekaika iti sphuTam // 66 // nirNaya thatuM hatuM tyAre paNa ghaNA prasaMge evA AvatA ASADhe ca bhAdrapade, kAtike poSa eva ca / ke je vakhate parvatithinI hAni hoya athavA vRddhi hoya. phAlgune mAdhave coti-rAtraM nAnyeSu kahiMcit // 662 // ane vi. saM. 1989 mAM A satya, pU0 munirAja zrI * zrI bhagavatIjI sUtramAM 14 vastunA kathanamAM prAne prAraMbha | kalyANuvijayajI mahArAje, pramANo ApIne prakaTa karyuM | hatuM ane zrI sAgarAnaMdasUrijIne paNa teno svIkAra zrAvaNathI batAvela che te yugAdinA sUryavarSanI apekSAe hovuM saMbhavita che-lokaprakAza. [ karavo paDayo hato (vIra pu* 15, aM0 9, pR. 14 ). za6 || 14 n. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 4 : zrI jana + zAsanane samajelAne tithivRddhi amAnya hoya | sauramAsa tathA sArava bane che. tithi parathI caMdramAsa tathA caMdravarSa bane che. baMnenI sAthe RtumAsa ane Rtuvardhane meLa ja nahi. (aM- 10, pR. 174 ) meLavavA mATe atirAtra ( dinavRddhi) ane avamarAtra ( dinamunivara kAMtivijayajI-jaina gaNita mujabanA paMcAMgamAM ya kSaya)nI kalpanA karela che. RtunA adhikAramAM avamAtra parvatithinI hAnivRddhi Ave che e vAta te have nirvivAda tathA ahorAtranuM varNana maLe che. caMdravarSanA gaNitamAM banI gaI che (vIra pu. 15, a0 14, pR. 238 ) tithivRddhi AdezI ja nathI ane sauravarSanA gaNitamAM tithina nItA gama anavAkacha-jaina zAstromAM dareka | IzAro ya nathI. pachI A darekane eka kema mAnI zakAya? tithinI kSayavRddhi thatI hovAnuM kahevuM che....ekamathI punama zrIuttarAdhyayana sUtranI gAthA upara ApI che te piraadhInI tamAma tithione kSayahinA rogamAMthI pasAra thavuM | sInA prasaMgane anulakSI che. pArasIne pAda tathA AMgulanI paDe che. jene paMcAMgo ke je ghaNu kALathI viccheda thayelAM gaNanA karmamAsanA AdhAre karAya che tenA uparathI ja che temAM paNa parvatithinI kSayavRddhi AvatI hatI te siddha caMdramAsamAM kayAre porasI Ave ? e jANavA mATe avamathAya che.... jenamata pramANe paNa parvatithine kSaya Ave che rAtrino saMskAra ApI caMdra RtumAsa banAvavAnI paddhati ane vRddhi ya Ave che ( vI. pu. 15, aM0 19, 20, uparokta gAthAmAM darzAvela che. eTale avamAtra zuM che? pR0 310, 321 ) zrI sUryaprajJapti, jAtiSakaraMDaka | tene khulAso A pAThathI paNa sAdhI zakAya che. Adi zAstro jemaNe joyAM che temanAthI te ema nahi. eka ja varSamAM 6 amarAtra temaja 6 atirAtra eka kahI zakAya ke " ApaNe tyAM paryaMtithione kSaya athavA sAthe AvatA hoya te pariNAme 360 divasa ja rahevAnA, vRddhi thaI zake nahiM." (vIra50 15, aM0 23, pR0 360) parantu tema banatuM nathI. eTale be prakAranA Rtuva banAsau koI samajI zakaze ke zanivAranI saMvatsarI karanArA vavA mATe ja cha cha divasanA saMskAro ApavA joIe e mahAnubhAvoe uparanA lakhANumAM badhuM ya zAstranA nAme caDAvI A vidhAnanuM vAstavika satya che. dIdhuM che. caMdraRtunA avamAtrathI tathA surya RtunA atirAtrathI e bhUlathApanA kAraNe paNa e niyamana thAya che ke-caMdravarSa 354 divasanuM ja hoya uparanA lekhakoe caMdraRtu-sUryaRtu varSanA avamarAtra- | temAM tithi vadhe ja nahiM. saura varSa 36 6 divasanuM ja hoya atirAtrane ja caMdravarSanI kSINatithi-vRddhitithi mAnIne A| temAM dinakSaya thAya ja nahIM ATaluM samajayA pachI ema bhUla karI che. vaLI pU. zAstrakAra mahArAjoe avamAtra paNa kahI zake che. | koNa kahI zake ke-jaina zAstranA AdhAre tithi-vRddhi thatI hatI ? zAstranA 2 tathA tithihAninI vacce AMtarUM batAvyuM che temaja bhinna | saiAramAsane tithi sAthe saMbaMdha nathI eTaluM ja nahIM bhinna gaNita ane lIsTa ApyAM che te tarapha teoe dhyAna | kintu sAravarSanA vadhatA 6 ahorAtra ja abhivardhita varSamAM ApyuM nathI. adhika mAsanA bIjA pakhavADiyAnA kAraNarUpa banI jAya che prazna-tava, anuvAdake ekamathI pUnama sudhInI tamAma | eTale eka yugamAM eka adhikamAsa rUpe teo pitAne phALe tithino kSaya-vRddhi jaNAvI che, tathA kSINatithi ane | Ape che. A vastu paNa tithivRddhi mAnavAnA vipakSamAM jAya che. vRddhitithi caMdramAsa ane sUryAsathI thAya che ema jAhera | laukika evA caMDAzacaMDa vigere cAlu paMcAMgamAM karyuM che eTale siramAsanI apekSAe tithivRddhi mAnavI hAni-vRddhinA sarakhe saravALe daravarSe 6 tithio ghaTe che ane joIe. 354-355 divasanuM varSa thAya che. A gaNanA paNa saravALe uttara-lekhake tamAma zabda lakhI pitAnI ajJAnatA] tithi-vRddhinI kapanA vAstavika na hovAnI tarapheNa kare che. jAhera karI che. jene zAstrAnusAra vadimAM ekI tithi- tithipatra mATe ene tathA sudimAM bekI tithiono kadApi kSaya thato ja tithinI vicAraNAmAM yugasaMvatsara pramANusaMvatsara, temAM nathI. bIjI tarapha siramAsa sAthe ArAdhya tithine kazo ya saMbaMdha nathI. tenA trizAMzo mATe tithi e saMketa paNa paNa karmavarSa, karmamAsa, caMdravarSa, caMdramAsa, abhivardhita varSa nathI. tene sAme rAkhI caMdrotpanna tithienI vRddhi batAvavI ane abhivardhita mAsa ja upayogI che. jyAre bIjA varSo Ane artha che? jaina AgamanA nAme AvuM lakhanAre tathA mahinAo upayogI nathI. ArAdhanAnI daSTie rohiNI pitAnI kalama upara jarUra aMkuza rAkha tapa mATe nakSatra ane nakSatramAsa paNa upayogI che. joIe; kemake jaina zAstramAM tithi-vRddhi AdezI ja nathI. tithi caMdronna hoya che jene vayavahAra caMdramAsa tathA kharI vAta e che ke-sUtpanna te aherAtra ane caMdro abhivardhita mAsamAM karAya che. jinAgamamAM paNa nA panna te tithi manAya che. ardhamuhurtAdhika ahorAtra parathI maLe che jemake nirNayamAM yatra tatra caMdra tathA abhivardhitanA ja ullekha je kare to pa aa ## ahIM taMtrIe " pramANe ApIne pragaTa karyuM che" ema paiva mokSa maLajJAti (vR0 vApagrak ) II maralakhyuM che te mRSA che. pUra mukalyANavima.e te lekhamAM tithi vize maNi pratiti taddA kSayanuM nAnuM lIsTa ApyuM che je sapramANa che kintu tiyiddhinuM | vIravinA maLami ira ( nirogacULa ) eka paNa pramANu ullekhyuM nathI. yadi jena AgamAnusAra tithi- vRddhi thatI ja nathI te teozrI pramANu kayAMthI lAve ? mitA ivaSatiig Tv jinAte mata ema mAnI zakAya ke-kSayanI sAthe vRddhinuM nAma joDIne jotiSa |tisu caMdarisesu savIsatirAte mAse gate gihinAtaM zAstrane nahIM naNanArAone bhramamAM nAkhavAne A eka natanI CT (ti (nirogacUrli ) vigere. zetaraMja khelAI che. saMbhava che ke-ahIM pU A zrI sAgarAnaMda] eka yuganA pAMca varSamAM 3 caMdra ane 2 abhivardhita surIzvarajI manA nAmane upaga paNa e ja hetathI karAela che. 1 varSa Ave e te siddha ja che. vartamAnakALanA tithipatra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ thanA AdhAre ja che. pavanakAnamAM litA hatA, tethI te ' satra (baMgALamAM) sauravarSa gurU : 5 : paNa lagabhaga A zailIe ja taiyAra karAya che, jenuM gaNita | aMtima divase (caMdravadhaya vai0 10 12 ke 13) purUM thAya trIjA prakaraNamAM batAvavAmAM Avaze eTale ke tithinA | che. A varSanI tArikhethI 5rvAnuSThAna karAtA ja nathI. A nirNayamAM caMdra ane abhivardhitane ja pradhAna sthAna apAya che. varSamAM zudi vadine meLa paNa rahetuM nathI. sauravarSa tathA sauramAsa dhanAka mArka ityAdi jotiSa, caMdravarSa-A varSa pUrNimAnta caitra zudi 1 semavArathI viSayamAM sarvathA upayogI che. mAtra tithinirNayamAM nirUpayogI bese che. jaiva0)) purU thAya che. ahIM divasene vyavache. temAM pUnama ke amAsa jevuM ke nathI. keTalIka vAra te cAMdra- | hAra tithi zabdathI karela che. A varSamAM zudi ane vadine mAsanI tithi ane sauramAsanI teTalAmI tArIkhanI vacce | anurUpa meLa che, catrAdi 12 mahinAo che, 10 tithi moTuM AMtarUM hoya che. baMgALamAM cAlatI paMjIkA (paMcAMga) vadhe che. 16 tithio ghaTe che. ekaMdare varSanA 354 divasa jevAthI ApaNane A bAbatanA pramANe maLI zake che. | che. A varSanA mahinA tathA tithinA AdhAre ja parvanuSThAna juo-pi0 ema. bAkInI sana 134ra nI DAIrekaTarI | karAya che. parvAnukAnamAM ane varSonI tArikhenuM aMtare paMjikAmAM lakhyuM che ke-muslIma yugamAM sarvatra (baMgALamAM)] nIce pramANe che. hIjarIsana cAlato hato, tethI hinduo nArAja hatA eTale varSo samrATa akabare hIjarImAMthI 10 varSa ghaTADI baMgalA sana zarU karyo (pR. (7) zrAvaNa varSa 360 divasanuM hoya che. caMdravarSa vAra AthI gaNitamAM 360 divasano ja vyavahAra thAya che. caMdra ca0 zu15 va, tA. 12 mAsa vadi 1thI bese che. phasalIsana A0 kR0 1thI bese vai za0 3 vai0 tA. 30 che chatAM ca0 zu1 thI zarU lakhAya che. 365 di, a0 za0 14 zrA tA 6 15 ghaDI, 31 paLa, 28 vipaLe sauravarSa badalAya che, bhAva zu0 ki. 5 bhA, tA0 24 baMgAbda kAbda (sauravarSa) mahAviSuva saMkrAtithI bese che. kA* zu0 1 ka0i tA. 18 ane vi. saMvata caitra zu. 1thI bese che (pR. 88) A TuMkI neMdha parathI samajI zakAya che ke-caMdravarSa ane sauravarSanI vacce Azare 12 divasane pharaka rahe che. te banne cAMdramAsa levA e prAcIna mAnyatA che. sUryasiddhAMtamAM | eka nathI ja. karmamAsa A baMnenI sAthe joDAvA mATe saura, cAMdra, nakSatra ane zrAvaNAdi cAra mahinAo batAvyA che. amarAtra tathA atirAtranA saMskAra pAme che; temaja baMgALamAM mukhyatAe sauramAsanI paripATI che je te sauravarSa-tithinirNaya mATe te sarvathA nirUpayogI ja che. vakhatanA caMdramAsanA nAmathI ja belAvAya che. mevAthI saura varSa ane vaizAkha mAsa gaNAya che. A rIte zakAbda A avamAtra atirAtra vigere vAstavikakALanI hAni- tathA baMgAbdane saura vaizAkhathI prAraMbha thAya che. yadyapi A vRddhirUpa nathI kintu naimittika che. A mATe pU A zrI vaizAkha vasantano bIjo mahine che kinatu baMgALamAM te malayagirijI mahArAjAe sUryaprajJapti TIkAmAM suMdara svarUpagrISmano pahelo mahine ja gaNAya che eTale vaizAkha jeThanI varNana karyuM che. ane e ja vidhAna lokaprakAzamAM praznogrISmaRtu manAya che. vizAkhA nakSatra sAthe joDAtI pUnamavALo ttarI rUpe avatArita karyuM che je nIce pramANe che. mahine te cAMdra vizAkha che ane meSa saMkrAtivAle mahine | na dAnaH Tirs frItha, na vRtti: sthaytaH || te sera vaizAkha che. tiSazAstra vaizAkhamAM Adezala | tatoDagAvamAtrAgadha-mANAnAM jatha vRthA | 84 / vivAhAdi saMskAra A sauravaizAkhamAM ja karavA joIe. | viveda dAna-ao. 7 vAratavI (pR0 98, 99). vastutastveSa niyata-svarUpaH parivartate // 857 // ahIM pavanachAne cAMdramAsathI ja ArAdhAya che jemake | sAhitra kramANivattAvA, varganA pattA che. baMgalA sana 134ra vaizAkha tA. 22 ravivAra zakAbda 1857 vAtAraNa hAnivRddhi, sUryamAvivo che. 848 | tadanusAra tA. 5-5-1935 IsvIsana ane hiMdI vai0 zu zu | prazna-svarUpathI kALanI apAze paNa hAni ke vRddhi 3 ne divase akSayatRtIyA parva che. (pR 113) vagara. | thatI nathI, mATe kSayarAtri ane adhika mahinAnI vAte vRthA che. vikrama saMvata 1994 (caitrI ) baMgAlI sana 1344| uttara-vastutaH kALa niyata svarUpavALe che tethI kALanI vaizAkhI)nA baMgALI paMcAMgamAM sauravarSa ane | je hAnivRddhi karAya che te vAstavika nathI (kintu A hAnicaMdravarSanA je bheda che te paikInA theDA ane beMdhavAmAM vRddhi parasparanI apekSAye manAtI hovAthI naimittika che ) Ave che jethI vAcakane te banenI bhinnatAne yathArtha khyAla | jemake-karmamAsa ane caMdramAsanI apekSAe kALanI hAni AvI zakaze. (amarAtra) tathA karmamAsa ane sauramAsanI apekSAe | saravarSa-A varSa meSanA prathama audayika divasa | kALanI vRddhi (adhika rAtra) thAya che. (caMdravaSaya ca0 za0 4 budhavAra)thI zarU thayuM che. jemAM | tithi-pramANa mahinAne AraMbha vaizAkhathI thAya che ane divasene mATe tArIkha 1 zrI jinAgamamAM udayatithi pramANa manAya che. vastutaH zabda vaparAya che. jema laukika caMdavalIya paMcAMgamAM tithi. | yugAraMbhamAM sUryodaya kALe ja dareka kALa-aMgenI zarUAta vRddhi paNa thAya che tema laukika sauravaya paMcAMgamAM tithiI thAya che. hAni paNa thAya che eTale mAgazara-paSanI 29, kArtika, rojanA! ghAyA saMvA, jillA grALA, mahA ane phAgaNanI 30, azADanI 32 ane bAkInA cha| visargat 3, tAvanAthA mAsA, vadurathA vA, mahinAnI 31 tArikha che. ekaMdare A varSanA kula 366 TlavAyA dorA, hAtha madurA, navA thA jA, divase che jemAM 6 atirADyo che. A varSa mInasaMkrAntine | kamivALA latat guttA samarina ? | Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ : + : yuganI AdimAM aherAtra ane tithi bannenA prAraMbha thAya che parantu tithi ahArAtrathI nAnI hovAthI niratara krU bhAga ?? muddata ) zrA. 101 bAlavakaraNu abhIcanakSatra ane sarvAMnA prathama samaye yuganA prAraMbha jANavA, ( jyotikara'Daka payo ) khIjA aSADa zu. 15 ne aMte yugAraMbha jANuve. ( leAkaprakAza sarga. 28, zloka 463) arthAt bharata, bhairavata ane mahAvideha kSetramAM zrA0 10 1 khAlava karaNa ane abhIca nakSatramAM yugAraMbha jANuve. ( zloka 467468 ) yuga, va, ayana, Rtu, mAsa, pakSa, aherAtra, karaNa, nakSatra, muhurta, lava, ka, prANa ane zvAseAzvAsa. e caudanA eka sAthe Arabha thAya che. eTale zrA. 10 1 bAlava ane abhIcamAM e caude ArabhAya. pramANa pAchaLa hahatI jAya che tene prAraMbha ke pUrNatA mATe eka cokkasa samaya rahetA nathI. AthI tithi, prAraMbha ke samAptinI ape kSAe pramANu ' mAnI zakAtI nathI, kintu zarU thayA pachI je divase UgatA sUryanA saMbaMdha joDe te divase te tithi * pramANu ' manAya che. yugAraMbha ke kSINatithi pachI turatanI lagabhaga 30 tithie rAta sudhI rahe che. pachInI 30 pahelAM pUrI thAya tithio divase eTale pratikramaNanA kALa che, chatAM mAtra auyika DhAvAthI khIjA divasanA sayyadaya kALa sudhI A tithi ja avasthita manAya che. 61 mA divase to mAtra ra bhAga pramANa tithi hevA chatAM sampU aheArAtra e tithinA ja vyavahAra karAya che. | | he gautama ! caMdravathI varSA, dakSiNAyanathI ayA, prAthI Rtu, zrAvaNathI mahinAo, vadithI pakhavADIyA, divasathI aDhArAtra, rAdrathI muhurto, bavathI karaNA ane abhicathI nakSatrA prAraMbhAya che. ( ja khUddIpaprajJapti ) sAvaNa bahula paDivara, bAlavakaraNe abhIra Nakkhatte / saJcaratha paDhamasamae, jugassAI viyANAhi || jammUdrIpanA bharata, aravata tathA banne mahAvidehamAM samayAMtare cAmAsu bese che. (bhagavatIsUtra, za0 5, 60 1, lokaprakAza pR. 386 ) pUjyapAda mahApAdhyAyazrI vinayavijayajI mahArAjA aheArAtra tathA tithine judA pADe che. ahorAtra - tithIMnAM ca vizeSo'yamudIritaH // bhAnUtpannA ahorAtrA - stithayaH punarindAjA // 761 // ahorAtro bhavedarko- dayAdadayA'vadhi // dvASaSThitamabhAgonA - ShorAtra pramitA tithi: // 762 ityAdibhivizeSaiH syA-dahorAtrAt pRthak tithiH // kriSArUM 2 mavettasyA, vinAyaMzavanAt || 763 || aheArAtra ane tithimAM eTalI bhinnatA che ke sUryathI ane che te aDe|rAtra ane caMdrathI niSpanna thAya che te tithi. eka sUryodayathI bIjA sUryodaya sudhI kALa te aherAtra, tethI bAsaThamA bhAge nyUnakALa te tithi. pratyAdithI bannemAM bhinnatA che. tithimAM divasa-rAtrinI kalpanAthI paNa bheda paDe che. yadvadeko'vyahorAtraH, sUryanAto dvidhA kRtaH // dina-rAtrivibhedena, saMjJAbhedaprarUpaNAt 5 764 // sUryajAta ahArAtranA be bhAga karIe te te divasa ane rAtri evA bheda paDe che, jenI judI judI sattA che. ahIM pUrvA gAdi 15 divase ane uttamA Adi 15 rAtri jANavI. | ( sUryaprati, prA. 10, prati. 14, lAka. sa0 28 bleka 749 thI 75 ) tathaiva tithirekApi, zazijAtA dvidhA kRtA / dina-rAtrivibhedena, saMjJA bhedaprarUpaNAt jemake azADa vida 1 ( pUrNimAnta zrA 10 1 ) nA sUryodayathI yugAraMbha thayA, pachI 292 murhuta ( Azare 59 ghaDI )nI eka tithi e hisAbe ogaNapacAsamA divasa auyika bhA. zu. 4 nA Azare dhaDI 12, paLa 35 pramANa rahe che ane ekasaDamA divasa bhA0 10 1 mAtra 58 paLa pramANa rahe che. | // 761 // dropannatithi aDDArAtranI peThe be bhAgamAM vaheMcAIne nitithi tathA rAtritithi bane che je darekanI bhinnabhinna sattAo che. ditatithi naMdA, bhadrA, jayA, riktA ( tucchA ), pUrNA. rAtritithi-udmavatI, bhAgavatI, yazAmatI, sasiddhA,cubhA ( sUryaprati prA. 10, prati prA. 15, leAka sa. 28, lAka0 749 thI 056 ) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat bhA. zu. ja dine bapora pachI anaudiyaka pAMcama che. ahIM kASTha pratikramaNanA samaye pAMcamane bhAga kALa hovAthI te sampUrNu divasane pAMcama mAnavAne kahe te te jinAjJAne pratikULa manAya che, kemake sUryapraptinA AdhAre e a 10 1 thI bhA0 10 1 sudhI kArya kSatithi ja nathI te Aje pAMcama kai rIte manAya ? prazna-AThama Adi tithine pratikramaNanA samaya sAthe meLa meLavAyA e vadhAre ThIka manAya. | meLavavA ? prAtaHsadhyA sAthe ? rAi pratikramaNanA pATha sAthe ? uttara-ema banI zakatuM ja nathI. e meLa keAnI sAthe madhyarAtrithI madhyAhna sudhInA rAi pratikramaNanA kALa sAthe ? sAyaM sakhyA sAthe ? devasika pratikramaNanA pATha sAthe ? ke devasi pratikramaNanA TAima sAthe ? AvA aneka prazno UThe che, jene nikAla thai zake tema nathI. AthI pUrva puruSAe AThama caudaza Adi tithinA sUryodaya paccakakhANunA vakhata sAthe meLa abhISTa gaNyA che. Ama caudaza AdinA nimitta karAtA upavAsa Adi pa-cakakhANumAM khelAtA gumAva de ke te kava vigere pAThA tathA pAsadamAM udayane anulakSIne khelAtA * nAva gozta nAva visa nA AlAvA vigere uparAkta mAnyatAnA purAvArUpa che. pratikramazunI mapekSA laIe te paNa rAIpratikramaNanu chelluM Avazyaka lagabhaga sUrpAya sAthe sagati pAme che AvA pramANeAthI mAnavuM paDe che ke tithinI vyavasthAmAM bhogavaTA vizeSa joie ke tithi pratikramaNanA samaya sudhI joIe ityAdi vicAraNA nirUpayeAga che. utsarga thI tithinA niNaeNyamAM mAtra udbhayanI ja pradhAnatA che. * sAMjanA pAsadamAM nAva pati pATha bhAlAtA nathI kintu parivarsa nAva rati pATha kheAlAya che. AthI paNa divasa ane divasanA ArabhakALanI pradhAnatA ane rAtrinA ArazakALanI gANatA DhAvAnu spaSTa che; mATe tithino meLa divasanA prAraMbha sAthe meLavavA neie. www.umaragyanbhandar.com
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ kArya mATe nidhi aherAtramAM mata ni|i tithine e ca0108 uparanI gaNatarI pramANe udayatithi vadhumAM vadhu Azare e rIte bAsaThamI tithi UgatA sUrya sAthe na joDAvAthI 59 ghaDI pramANa (leka. sa. 28, zla0771 thI 782)] paDelI kahevAya che. je lokamAM zubhakArya mATe niSiddha manAya che. ane ochAmAM ochI 58 ke pa9 paLa pramANuM che, je | jyAre eka ahorAtramAM be tithi bhagavAI jAya tyAre AkhA divasanI tithi manAya che. eTale audayika tithi- tithine kSaya thAya che; kemake chelle bhAga (ekasaThamI tithi) vALe ahorAtra ja jinAgamasammata tithi che. | sUma (58 paLa pramANu) hoya che. jinAgamamAM ochAmAM ochI 59 paLavALI udayatithine hAlamAM cAMdramAsa be rIte manAya che. pramANa mAnI che. tithinuM pramANa niyata rUpavALuM hovAthI| pUrNimAnavadi 1 thI zarU thaI zudi 15 dine A 59 paLa batAvavAmAM AvI che. vAstavika rIte te samaya | samApta thAya che je mAravADa, pUrvadeza, paMjAbamAM cAle che. mAtra paNa udaya pramANabhUta hovo joie, kemake AraMbhanA | A mahinA Agameta che. samayathI ja AvalikA vigereno paNa AraMbha manAya che. amAsAnta-je pUrNimAnta mahinAnA paMdara divasa gayA laukika paMcAMga pravaryA pachI 58 paLanI maryAdA rahIpachI zudi 1 thI vadi 0)) sudhI gaNAya che. A mahinAne nathI. tera besaNunA nirNayamAM 36 paLavALI udaya tithine vyavahAra gujarAta tathA muMbaIIlAkA vigeremAM cAle che. pramANu mAnI che. A samaya savAranA paccakakhANanI apekSAe ekaMdare eyuga (pAMca varSa)mAM lattara yAne pUrNimAnA nakkI karyo che. mahinAonI apekSAe nIce mujabamAM kSayatithio Ave che. digambara samAjamAM gokAmAdilanA samayathI cha ( 0 810 thI 817) pacakakhANa Avazyaka rada thavAthI jinendra pUjAne samayane | varSa-1 A002 mAva04 ma0106 pradhAna mAnI udayatithinI ghaDIe nakkI karI che. temAM ochAmAM je va010 zrAva012 ochI 6 ghaDIvALI udayatithi pramANu manAya che. (jaina. | varSa-2 AvuM 14 mAzU01 makazu03 va0 35, aMka 12). e zu05 je zu07 zrAzu 9 eTale digambaranA mate 6 ghaDIvALI udaya tithivALo | varga-3 Azu011 mAzu.13 pizu.15 ahorAtra te tithirUpe che. civa 2 je004 zrA006 tithikSaya varSa-4 A0108 mAva010 mava012 30 muhUrtane ahorAtra ane ra9 aizva014 (Azare 59 dhaDI) | je zu01 zrAzu3 muhurtanI tithi. Azu. 5 mAzu 7 ma zu09 cazu-11 je zu13 di.a.zu.15 A hisAbe eka pachI eka dareka tithine AraMbha ane . | zrI sUryaprAptinI TIkAmAM paNa upara pramANe ja kSaya samApti Azare ekeka ghaDI pAchaLa haThe che. prathama caMdravarSamAM vidhAna che. guru aSADa vadi 1 thI AraMbhIne dareka tithine 3 bhAga zrI jyotiSakaraMDaka prakIrNakanuM kSayanirUpaNa pUrvokta kammara pAchaLa haThAvatAM guru bhA0 10 1 nA divase udaya ekama mAsanA avamane anusare che je matAntara rUpe che. jue- mAtra Azare 59 paLa sudhI rahe che. pachI bIja zarU thAya | taiyammi omarataM, kAyavvaM sattamammi pakkhammi / che. teno bhogakALa 2 (59 ghaDI) cAlu ahorAtramAM vAsa-hima-gimhakAle, cau cau mAse vidhoyante // AgAmI sUryodaya pahelAM ja samApta thAya che. (kayotiwi1)-lakaprakAza, sarga-28, ka-807 - bhA. 10 1 nA bIjA divase sUryodaya vakhate bIja varSA, hemaMta ane grISma kALamAM cAra cAra mahine trIjA purI bhagavAI gaI che ane trIjo prAraMbha thAya che. ahIM sAtamAM vigere parvomAM tithikSaya thAya. pUrva sUryodaye ekama hatI, bIjA sUryodaye trIja che, vacalI ahIM azoDa zrAvaNanI eka Rtu e lekhe pUrNimAna bIje sUryodayane sparza karyo nathI, tethI bhAva va 2 kSayatithi a0 10 1 thI gaNIe te bhA. 1, 2 vigere kSayatithio manAya che. Ave, kintu pU A zrI malayagirijI mahArAja tenI A rIte jaina paMcAMgamAM 61 ahorAtri sudhI tithinI ]LAmAM pravAsa kare che ke "A kathana zai, mataniyamane vadhaghaTa thatI nathI. ekasaThamA divase eka tithi kSaya pAme che. | atalakSIne che. kharI rIte pamiAta zrA, va, 1 pUmahApAdhyAyazrI vinayavijayajI mahArAjA lokaprakAza cAra pakSa bAda ekeka kSayatithi Ave." * sarga 28 mAM A pramANe kSayavidhi samajAve che. prastuta vicAraNAno nicoDa e che ke-tithikSaya 61 hamezA ahorAtrinA 8 bhAga, dara caMdramAse Azare 2 divasa sudhI na thAya. tithivRddhi kadApi na thAya. alpa karma divasa, ekasaThamA divase 1 divasa, daravarSe 6 divasa ane ! paNa udaya tithi pramANa che. yugamAM 30 divasa kSaya pAme che (lai0 783 thI 788) ! mAsavRddhi- ekasaThamA divase savAre 8 ahorAtra pramANuvAlI ekama tithi kSaya thAya che eTale mAla-vRddhi paNa anivArya che. tithi pachI Avela ahorAtra pramANuvALI bIja tithine | pUra jena Agama mahinAnI vRddhine paNa svIkAre che. kSaya thAya che. ( zla0 800-801 ). | * grISmane aMtima divasa a0 zuTa 14 che. yadi e camAsI cAdazane pradhAna mAnIne varSo, hima ane grISmane artha mAsa. evaM ca dvASaSThitamI, nAptA sUryodayaM tithiH / / ( ziyALa ane unALo karavAmAM Ave te ahIM paNa lokaprakAza tirati to to, gumAvyanAta 80rU I tathA sUryaprajJaptinAM kathana sAthe ekavAkyatA banI rahe che. ekammi (ekasi)ahoratte, do'vi tihI jattha nihnnmejjaasu| " ', pU. zrI TIkAkAra ma0 nA kathana pramANe tunA laikika ane lokenara soDA utarI hAtha, kutubena vika no vahino 80 ema be bhAga paDe che. pAchaLa haThAvatAM su dhI rahe che. pachI bIjA dina-nirAI, va. 28, zloka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ A uparathI nirvivAda siddha thAya che ke-e traNe anAdi have tenuM svarUpa vicArIe. ApaNe batAvI gayA chIe ke-ra33 divasane cAMdrAniyata che, temAM pheraphAra thato nathI. tenA viple anAdi che mAsa, 30 divasane kamma mAsa, ane 23 divasane saura mAsaT ane temAMthI banatA tithikSaya mAsavRddhi vigere naimittika kALa hoya che. A cAMdra mAsa tathA saura mAsamAM dara mahine eka | aMge paNa anAdi ja manAya. jyAre sUrya caMdranI gati badalAtI divasane vizleSa che e hisAbe daravarSe 12 divasane, ane/nathI, traNa mahinAe aniyata banatA nathI, AMtare badaaDhI varSe trIsa divasane vizleSa thAya che. te baMnene sarakhA | lAtuM nathI te pachI tithinI vRddhi ane mAsakSaya thAya kaI banAvavA mATe aDhI varSe eka mahine vadhAravo joIe. A rIte bane ? 193 mudattanI eka tithi ane 30 mudattane eka rIte zrAvaNa mAsathI prAraMbhAela yugamAM pUrvArdhane aMte | ahorAtra. A dazAmAM tithi vadhIne be sUryodayane sparzI ja paSa ane uttarArdhane aMte aSADa bevaDAya che. arthAta ekaIkema zake? AthI jaina AgamamAM tithinI vRddhi mAnI nathI. yuganAM pAMca varSo paikInA pahelA, bIjA tathA cothA varSe | yadyapi pU. mu. zrI kalyANavijayajI mahArAjA vigeree mAhanAnI vRddhi thatI nathI. trIjA varSe piSanI ane pAMcamAM tumAsanA adhika rAtrane tithi-vRddhi mAnI zAstrAnusAre varSe azADanI vRddhi thAya che. ahIM piSa ane azoDa vRddhi- TtithivRddhi hovAnuM jAhera karyuM che, e teone anAbhogamAtra vALA hovAthI te abhivati (adhika) mAsa kahevAya che 1 che, je vastu huM A pahelAM lakhI gayo chuM. mane AzA che ane trIjuM tathA pAMcamuM varSa abhivadhita saMvatsara tarIke ke-teo sUryaRtu-dinavRddhi ane tithivRddhine bheda samajatAM oLakhAya che. | avazya satyapathamAM AvI ubhaze. ' | caMdra varSa 12 mahinAnuM-354rU divasanuM hoya che jyAre A prasaMge punaH yAda devI jarUrI che ke-kamaeNmAsa abhivardhita varSa 13 mahinAnuM-383rR divasanuM hoya che. | ane sauramAsanI vivikSAmAM je kALavRddhi batAvI che te abhivardhita varSa 13 mahinAnuM hovA chatAM 32 divasano | caMdramAsa mATe te vAstavika hAni ja che. e saumAsane eka mAsa e hisAbe te bAra mahinAnuM bane che. ( de | pahoMcI vaLavA mATe ja yuganA aMte bIjo abhivarSita sUryaprAptisUtra, prA. 12, sUtra-72, pR0 203) mahine levo paDe che. eTale ke tithinI vRddhi mAnavI e ene ja pratidhvani zrI lokaprakAza, sarga 28 mAM nIce zAstrAnukULa nathI. mujaba che. laukika paMcAMgamAM karAtI tithivRddhi asata che je AgaLa nakSatra-caMdra-janma-chApa-nivardhitAvA: II rU52| spaSTa karaze. pAMca jAtanA mahinAo che. pAMca jAtanA saMvatsaro che. | tithi nAnI ane ahorAtra tathA sauradina moTA eTale tenAM nAma nakSatra, caMdra, karma, saura ane abhivardhita. | tithikSaya thAya e svAbhAvika che. A rIte tuTatA bhAgane ekatriMzadahorAtrA-zcaikavizaM zataM lvaaH|| pUravA mATe eka yugamAM be mahinA vadhe e paNa svAbhAvika caturvizati vicchannA-'horAtrasyAbhivardhate / / 314 / / che. eTale tithikSaya thatuM hovAthI mAsa-vRddhi anivArya che. ekatriMzadahorAtrA, labhyA mAse'bhivardhate // A ja nyAye yadi tithi sauradinathI moTI heta ane e ja caturvizatizataM chinnA-zcaikaviMzazata lavAH // 349 // | hisAbe mahine paNa moTA hatA te yugane meLa meLavavA abhivardhita mahinAmAM 31 divasa ane eka ahorAtranA mATe jarUrIyAta pramANe mAsakSaya karavo paData; kintu tithi rahelA muhUrta pramANe niyata che, moTI thatI nathI eTale 124 mA bhAgarUpe 12 lava pramANu kALa jANe, arthAt mahinAne kSaya thavAno saMbhava ja nathI. 312 aherAtra yAne 31 divasa tathA ra96 muhUrta jANavA. sArAMza-mAsakSaya e jainazAstrasammata nathI. A gaNanA pramANe A abhivardhita varSanA 12 mahinA gaNavAthI saMvatsarika pratikramaNa vAra mArA ne pATha 1 ja ne ! tAravaNaarthasaMgata bane che. ekadare prAcIna jaina tithipatra( paMcAMga )nA upayadi 32 divasanA pramANavALA abhivadhita mahinAnI karaNI nIce mujaba che. parAvRtti gaNue te te yugane aMte bIjA mahinAonI zrAvaNa vadi ekamathI paMcAMga-prAraMbha sAthe AraMbha samAptithI samAna thaI zakatA nathI eTale 292 mudatanI 1 tithi, je nAnI moTI thAya nahe. mAtra yuganA trIjA tathA pAMcamA varSane abhivardhita banAvavuM dara 61 divase 1 tithi ghaTe, kaI tithi vadhe ja nahIM. ane temAM caMdramAsanI vRddhi karavI, evuM pU. zAstrakAronuM audayikI tithi pramANa jAvI. pharamAna che. 30 muhUrtane 1 ahorAtra (rAtridina, divasa) varSe dvAdazamAsAH syu-rityasyeyaM matirmatA // 14-15 divasanuM pakhavADiyuMra9-30 divasane mahine. vardhate tu vidhormAsa, eva varSe'bhivardhite // 359 // yuganA trIje ane pAMcame varSe mAtra vi ane azADa abhivardhita varSamAM 12 mahinA hoya e buddhine | mahino vadhe. bIjA mahinA vadhe nahIM, koI mahino ghaTe nahIM. viSaya che ki tu abhivardhita varSamAM eka caMdramAsa ja vadhe che. | dara varSe 6 tiyi dhaTe. tithi-vRddhi-mAsakSaya 3543 divasanuM 1 varSa, 3835 divasanuM adhika zrI sUrya prastuminI TIkA tathA leka prakAza sarga 28 kaleka | mAsavALuM 1 varSa, 366 divasanuM 1 sAra varSa. 8 mAmAM vidhAna che ke-sAramAsa, kamaeNmAsa ane caMdramAsI pAMca varSane eTale 1830 divasane 1 yuga. e traNe anAdi niyata che. 3 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 9 : prakaraNa:-ra vaidika paMcAMga A prakaraNa lAMbu che. jenA viSaya uparane ja anusaratA hAvAthI ane pachInA prakaraNeA turata chapAvavA jarUrI hAvAthI mAnu' prakAzana ahIM mutavI rAkhela che. vaidika paMcAMgamAM tithi-mAsa tathA yuganI vyavasthA prAcIna jaina paMcAMga pramANe ja che. vizeSatA eTalI ja che ke- veDhAMga jyAtiSanA AdhAre a yuge 1 mahinA vadhe che tema pA yuge (savAva) eka pakhavADIyu paNa vadhe che. ' jaina paMcAMgamAM tithinA bhogavaTA niyata rUpe Azare 59 ghaDInA hatA. 61 mA divase eka tithi ghaTatI hatI, paNa kAi tithi vadhatI na hatI. jyAre laikika paMcAMgamAM tithine bhAga aniyata rUpe 54 thI 65 sudhI rahe che tathA dareka tithi vadhe che ane dhaTe che. prakaraNa-3 laiAkika pa'cAMga tithivRddhi. jaina paMcAMgamAM tithi vadhatI nathI kintu laukika paMcAM gamAM aherAtranI 60 ghaDIthI paNa meTI banatI hovAthI tithi vadhe che. A rIte daravarSe 7-8 vRddhitithio Ave che, A vRddhitithie e sUryodayane sparzI kare che pUrve darzAvela jaina paMcAMga ke vaidika paMcAMgamAM sUrya ane | sa MkhyA adhika eTale caMdranI gati niyata svarUpavALI manAtI hatI ane sAramAsa | ekadare varSanI Akhare vigere paNa niyata svarUpavALA manAtA hatA. dhaNAM varSoM sudhI | e pAMcAMga pramANe tithiniNaeNya thA hatA, parantu pachInA vidvAnee sUrya cadranI gatinuM kaiMka sukSma svarUpa sAdhI navuM paMcAMga banAvyuM. A pacAMga paNa kAyamane mATe mAnya rahI zakayuM nahIM, kAraNa ke jema jema paMDite grahagatinA sUkSmasUkSmatara svarUpamAM utaratA gayA tema tema pathyAMga banAvavAnA siddhAMtA badalatA gayA. eTale pAMcAMga paNa navA navA banavA lAgyA. A pAMcAMgAne ApaNe laiAkika 5McAMga tarike oLakhIe chIe. lokika - paMcAMga, jaina paMcAMga ke vaidika paMcAMgathI nIcenI bAbAmAM judAM paDe che. | tithinu` asalI svarUpa Azare 59 ghaDI che eTale tenI vRddhi avAstavika che chatAM A tithi-vRddhi kema bane che? mAnavuM paDe che ke temAM vadhelI ghaDIe vAstavika rIte nIkreTanI tithinI ghaDIe che. mAtra vRddhitithimAM vicArabheda paDe tyAre zudhdhatithi tAravavA mATe A dhaDIene ApaNe dUra karI daIe chIe ke eka sUryodaya AvI jAya che A vRddhi caitra vada ke Ase vikramAM Ave raba, pUrNimAnta mahine, amAnta mahino vigere pheraphAra thayA haze, *sAMbhava che ke A razailIne anusarIne pa'cAMgamAM caitrathI varSo maLatu' ja lAkika Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat Azare 7-8 vaLI saiAkika paMcAMgamAM daravarSe tithi vadhe che paNa A vRddhi kalpita DhAvAthI tenAthI 6 kATilya arthazAstramAM jaina jyotiSane jyotiSanu nirUpaNa che. | jemake vi. sa'. 1992 nA bIjA bhAdaravAmAM e RSi pAMcama che, zanivAre 58 ghaDI sudhI cotha che. pachI pAMcama zarU thAya che. chellI 2 dhaDI pAMcama che. ravivAre savArathI 60 ghaDI pAMcama che. seAmavAre paNa savArathI 25 ghaDI sudhI pAMcama che. pachI chu zarU thAya che. ahIM pAMcama 64nA dhaDInI anI zina, riva ane sAma ema3 vArane bhogave che temaja | ravi ane sAmavAranA e UgatA sUryane sparza kare che. A rIte pAMcama vRddhitithi manAya che. Azare 12 thI 14 tithi ghaTe che. tithivRddhine sUcavanArUM nizAna paNa rahetuM nathI. AthI paNa e svayaMsiddha che ke tithivRddhi e asat ja che. lAkrika cAMganA tithivibhAgamAM A eka navA umere thaela che je gatiprApta che chatAM kalpanArUpa che. tithi-kSaya jaina paMcAMgamAM dara varSe 6 tithi dhaTatI hatI. laiAkika pacAMgamAM 12 thI 14 tithi dhare che, kintu te ja varSamAM 7-8 tithine ja kSaya thAya che, ane varSa sarakhe saravALe 354-355 divasanuM khanI rahe che. * chellI sAlavArInA AMkaDA parathI A vastu barAbara samajI zakAze. jIe vi. sa. 1986 mAM 1988 mAM vRddhi 7 7 kSaya 13 12 13 ' 8 14 1989 mAM 1990 ( caitrI ) 7 1993 mAM sArAMza-jaina pAMcAMga ane laikika paMcAMganA varSoMnA divaseAnI sa MkhyAmAM nahIMvat pharaka che. lAkika paMcAMganuM abhivardhita varSa prAya: sanu hAya che, kudina 354 355 355 314 354 13 383 diva jaina paMcAMgamAM zrA0 10 1 ( aSADa vida 1)thI varSAraMbha thatA hatA. hAlanA paMcAMgAmAM caitra ke kAti kathI varSAra bha thAya che. mAsa-vRddhi jaina paMcAMgamAM 5 varSe 2 ane 20 varSe 8 mAsa vadhatA hatA. temAM ya pASa ane aSADa ja vadhatA hatA. laiAkika pA~cAMgamAM 32 mahinA 16 divasa ane 4 ghaDI jatAM 1 mahinA ane 19 varSa jatAM 8 mahinA vadhe che. jemAM mahA ane phAgaNa sivAyanA kAi paNa mahinA vadhe che. poSa ane aSADane badale khInne mahinA vadhe, tenu kAraNa gaNitathI Avela be cAra sAradina( trizAMze te pharaka ja che. jemake, vi. sa'0 1992 nA caMDAzu, paMcAMgamAMsUrya, je va. 10 dine mithunamAM, a10 12 rAte karkamAM, zrA. 10 14 dine siddhamAM ane prathama bhAdaravA www.umaragyanbhandar.com
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 10 ; choDIne bI bhA. za0 1 dine kanyAmAM praveza kare che. ahIM varSamAM thatI mAsavRddhi mAsakSayanI bhUtatAne kaika aMze pUrI zrA 10 14 thI bhA. zu 1 ema 32 divasa sudhI karI de che. A paNa eka koyaDe che sarSe rAzipalaTo karyo nathI eTale zrAvaNa bhAdaravAnI vacamAM AmAM gaNitajanya viziSTatA che je vastutaH nahIvata che. 30 divasanA eka mahine sUrya saMkrAti vagarane che. | udaya-tithi A mAsa-vRddhinA gaNitamAM amAnta mahinAne laukika tithi nirNayamAM udaya-tithi pramANu manAya che 0thavahAra karAya che. pArAzara rasmRtimAM ullekha che ke:yadi sUrya jeTha 10 14 mithunamAM ane trIje mahine AdityodayavelAyAM, yA stokApi tithirbhavet // karkamAM praveza karata te be azAno saMbhava hatA. be aMzane sA sampUrNeti mantavyA, prabhutA nodayaM vinA // 1 // taphAvata heta te be zrAvaNuM thAta, paNa mithuna saMkrAti | pharaka rahevAthI be saryodaya samaye rahelI theDI tithi paNa saMpUrNa jANavI. mAM upara pramANe cAra azAna bhAdaravA thayA. A uparathI samajI zakAze ke jema adhika 1 udaya vinAnI moTA pramANuvALI nae (zrAddhavidhi pR. 152) tithi e pUrva tithinuM vikRta aMga che tema adhika A pAThamAM nIcenAM vidhAna che. mahine paNa poSa ke azADanI vRddhinuM vikRta aMga che, udayatithi-sUryodaya samaye je tithi hoya te pramANa che. eTale ke aSADa na vadhavAthI zrAvaNa ke bhAdaravo vadhe che. je bhale te DI heya-udaya pahelAM game teTalI ghaDIo paikIne prathama (amAnta) mahino adhika ane bIjo mahine bhagavAI jAya paNa udaya pachI mAtra 1 ghaDI hoya te paNa te zuddha manAya che. te te mahinA sAthe saMbaMdha rAkhanAra pAna divase te udayatithi ja pramANuM manAya che. khara, vasaMta vigere RtuonA lakSaNe paNa ghaNuM karIne bIjA-zuddha mahinAmAM ja prakaTa thAya che. Akho divasa te ja manAya-udaya pAMcama rA ghaDI che pachI 57nA ghaDIne bhogakALa chaThano che chatAM te Akho divasa pAMcama che lokika paMcAMga 20 ne badale 18 varSamAM 8 mahinAnI | | ema mAnavuM. A vidhAnamAM be kuyuktione pratyuttara che. vRddhi mAne che jemAM dara vIzIe 6 Rtu divasane pharaka paDe (1) mAne ke gurUvAre be ghaDI pachI daza zarU thaI. che, te pharaka varSanA 354-355 divasa tathA kSayamAsathI zukravAre eka ghaDI pachI punama beThI. ahIM eka mAne che kepUrAI jAya che. huM vighaNupurANunI AjJA pramANe cAdaza pALuM chuM. te divase jaina paMcAMgamAM adhika mahinAvALA varSanA 383divasa talAvyaMga, viSayasevana karato nathI. ThIka che, gurUvAre be ghaDI thatA hatA, laikika paMcAMgamAM adhika mahinAvAlA varSanA sudhImAM niSiddha kArya karI laIza ane zukravAre eka ghaDI Azare 187: divasa hoya che. ( juo, vi. saM. 1993 pachI pUnama hovAthI huM chuM ja chuM. caitrI varSanA 383 divasa che, eTale ene paMcAMgAno A| (2) bIjo vAdI mAne che ke tamane audayika cAdazano gaNatrImAM paNa lagabhaga samAnatA che. Agraha che te huM zukravAranI savAra sudhI chuTo chuM. udaya mAsahAni- pachI eka ghaDI mAtra telAvyaMga maithuna-varjavAne. pachI pUnama laukika paMcAMgamAM mAsahAni e paNa eka jAtanI vizi- che. mane pUnamanI pratijJA nathI ja eTale eka ja ghaDI pALavI chatAM che. joIe. ApaNe jANIe chIe ke tithi ghaTe te mAsavRddhi A baMne kuyuktiene eka javAba che ke zukravAre anivArya che tema tithi vadhe te mAsakSaya paNa anivArya che. eka ghaDI daza che te zukravAranA saMpUrNa aherAtrane jana paMcAMgamAM te tithivRddhi ane mAsakSaya thatA ja na hatA, caudaza mAnavI. jayAre laukika paMcAMgamAM A banane kALabhede svIkRta che. | udaya pahelAMnI ghaDIo apramANa che. laukika paMcAMgamAM 20 ne badale 19 varSe 8 mahinA ss , , , udaya ghaDI 2 hovA mAtrathI gurUvArano Akho divasa vadhe che; tithi vadhe che ane 354 ne badale 355 divasanuM | | teraza che. udaya ghaDI eka hevA mAtrathI ja zukravArane saMpUrNa varSa hoya che. A darekanA AMtarAnI viziSTa ghaDIo pIMDarUpeT divasa caudaza che. banatAM mAsakSaya karAya che. parantu gurUvAre teraza pachI 58 ghaDIo caudazanI che paM. nemakuzalajI mAsakSayanuM svarUpa A pramANe batAve che.] | ane zukravAre 1 ghaDI caudaza pachI 59 ghaDIe pUnamanI che. anAja i. tene mATe A vAkya niyamana kare che ke-udaya pahelAnI game 160 varSamAM be mahinA ghaTe che. kSINa mAsa pachI 141 teTalI ghaDIo hoya paNa te apramANa che. eTale te ghaDIe mAM varSe 1 mahine ghaTe che, pachI 19 mA varSe bIjo 1 udaya pAmanArI tithaonI saMjJAne pAmI zaktI nathI, kintu mahine ghaTe che. jemAM kArtika, mAgazara ke piSa ja ghaTe che ane te ja varSamAM kSINa mAsanI pUrvanA ke pachInA traNa traNa pUrvanI udayatithimAM joDAI tenI ja saMjJAne pAme che. mahinAo paikIne harake eka mahine vadhe che. vi. saM. 1898 A rIte guvAre teraza che, pachInI caudazanI 58 ghaDIo mAM mAsakSaya hato, have visaM. 2040mAM kSINamAsa Avaze. paNa caudazanI nathI; teraza ja che. te divase caudazanA bhAga ekaMdare 188 varSamAM 72 kALamAM paNa terazanuM kartavya karavuM joie, zukravAre caudaza che. vRddhimAsa ane 2 kSINamAsa hoya che. pachInI pUnamanI 59 ghaDIo paNa caudaza ja che. A Akho divasa caudazanuM anuSThAna karavuM joIe. kevI sarasa vyavasthA jema 6 thI adhika saMkhyAmAM thaela tithikSaya teTalI | ahIM upalakSaNathI evo paNa arthavani nIkaLe che ke-be saMkhyAvAlI tithivRddhine ka95nA 5 banAvI de che tema te jaJudayatithi vacce kALa pUrvatithimAM dAkhala manAya. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 11 : RSi pAMcamane kSaya thAya tyAre udaya cUthamAM pAMcamane | baddha ke kALapratibaddha laikika anuSThAna sevane nivedha nathI. megakALa hoya che eTale ArAdhanA mATe eka ja pAMcama bane eTaluM ja nahIM, kintu kharI rIte joIe te lAkika dharmAche. AthI udaya cothane Akhe ahorAtra pAMcama ja manAya che* nuSThAna kSINu ke vadhatI tithimAM ja ArAdhAya che, mAtra vaLI manu smRtimAM kahyuM paNa che ke: vivAha, upanayana ke dIkSA vigere ke je comAsuM, gurUyaaN tithi samanuprApya samudayati bhAskaraH / zukranA udayAsta, dhanArka, mInArka, siMhastha gurU ane lupta sA siriTAyA (manusmRti). saMvatsaramAM niSiddha che te ja kAye mahinA ke tithinI vadhaghaTamAM sUrya je tithine vega pAmI udaya pAme te tithi | varya manAya che. saMpUrNa jANavI ane dAna, adhyayana tathA anukAnamAM te tithi levI. laukika tithi paMcAMganA upakaraNo nIce mujaba che. - vaiSNava matamAM bhAgavata ane smArtane bheda thayA pachI udaya tithi pramANa che. te tithi Akho divasa manAya. udaya asta mATe paNa mAnyatAbheda che. 54 thI 65 ghaDInI tithi hoya, dara varSe 7-8 tithi kSaya-vRddhinI maryAdA | vadhe, 12-14 tithio ghaTe 13-14-15 ke 16 divasanuM - tithinI hAnivRddhi thAya tyAre udaya-tithine niyama | eka pakhavADiyuM. 354-355 divasanuM eka varSa. rahetA ja nathI. laukika dharmAnuSThAnamAM tiyi ghaTe tyAre 19 varSamAM harakeI ATha mahinA vadhe, 160 varSe be te kSINa tithinA bhagavALe ahorAtra, ane tithi vadhe tyAre | mahinA ghaTe. temAMnI pahelI tithi levAya che. mahine vadhe te temane bIjo mahino zuddha manAya che. Azare 383 divasanuM adhika mAsavALuM eka varSa. mahinA ke tithinI vadhaghaTamAM devapUjA, jApa, gurUdAna, tithi ke mahinAnI hAnivRddhimAM kALa niyata kAryo gAyatrI, saMdhyA ke agyAraza tapa vigere koI paNa dinaprati 1 karavAne niSedha nathI ja. * " AThamanA kSaye sAtame AThama ane AThamanI vRddhimAM be | saMbhava che ke-laukika paMcAMganI pravRti pU. va. zrI sAtama lakhAya che." | umAsvAtijI mahArAjAnA samayakALa jeTalI purANI che. '(taMtrI-vIrazAsana) | prakaraNa 4H jaina paMcAMga (tithipatra) huM upara lakhI gayo chuM ke prAcIna jaina paMcAMga tathA| ahIM vIrazAsana patranA lekhaka taMtrI A paMcAMganI vaidika paMcAMgamAM samAnatA hatI jemAM parivartana karIne | tarapheNa kare che ke-" ApaNe sthUla gaNita mujabanA paMcAMgone liokika paMcAMga banela che. jenetara samAje, A paMcAMgane | mAnIe chIe " "ApaNe pUla gaNita mujabanA saMDAMzu caMDu apanAvyuM. jaina samAje paNa tene jaina jainetaramAM tithi | paMcAMgane mAnIe chIe tene A rIte choDI zakAya nahIM sabadhI matabheda na thavA pAme e ke evA koI bIjA) (vI. pu. 15, aM. 4, pR. 53) chellAM ghaNuM varSothI jaina lakSyabinduthI sAtha Ae, eTale laikika paMcAMgane anusaravuM samAja, jodhapurI caMDAzu caMdu paMcAMgane AdhAra mAnIne parvapasaMda karyuM. jo ke prAcIna jaina paMcAMga ane A laikika tithi Adi saMbaMdhamAM vata rahyo che. te pUrve paNa caMDujInA paMcAMgamAM moTuM aMtara che, kintu te pUrvAcAryoe svIkArela | gaNita mujaba je samAjano tithinirNaya thatuM hatuM hoIne keIka apekSAe jaina paMcAMga tarIke paNa manAya che. | (aM. 9, pR. 146). chellA ghaNuM varSothI "caMDAMza caMDa " eTale jema pazcAtakAlIna jaina AcAryoe A paMcAMgane paMcAMga ja jana samAjanA tithinirNayAdi kAryomAM pramANuanusarIne banAvela nAracaMdra, AraMbhasiddhi, mAnasAgarI paddhati | bhUta manAya che ( aM. 9, pR. 160)* vigere grantha jaina grantha manAya che temaja arvAcIna gaNita- . pU. mu. zrI kalyANavijayajI ma. (vIra. pu. 15, graMthanA AdhAre banAvela, jena AcAryonA hAthe ke daSTi nIce] aM. 2, prazna 1, 51,52,57, aMka 17, pR. 217 ) munivara taiyAra thaela paMcAMga paNa have jaina paMcAMga manAya che. | kAMtivijayajI (a. 14, pR. 238) tavataraMgiNInA caMDAzu-caMDU paMcAMga anuvAdaka (a. 20, pR. 321) vigere paNa caMDAzu caMDa samaya jatAM laukika paMcAMga paNa graha, vedhane pharaka, | mAnavAne ja jora Ape che. mAtra paMjAbamAM paM. devIdayAlaayanAMza, carAMtara akSAMza, rekhAMza vigerenA saMskArathI aneka | jInA paMcAMganA AdhAre ja jaina tithi nirNaya thAya che. jAtanAM banavA lAgyAM. sana munio paNa amuka gaNitathI ja, paraMtu caMDAzu caMdunI AvI khabaradArI karanAra vI. paMcAMga banAvatA hatA jethI akhila jaina samAjamAM tithi- taMtrIjI vakhata Avye bIjA ghaNAM paMcAMgane paNa vaphAdAra banI aikya sacavAtuM hatuM. mudraNayuganA prAraMbhamAM paM. zrIdhara jAya che e bhulavuM na joIe. jemake-pU A zrI vijayazIvalAle jaina samAjamAM pracalita gaNitanA AdhAre caMDAza | dAnasUrIzvara mahArAjAe " bIjA paMcAMgamAM bhA* zuM0 6no caM paMcAMga chApavuM zarU karyuM tyArathI jenee paNa jenatithi * prAcIna gaNitanI apekSAe A gaNita paNa sUkSma che. nirNaya mATe A paMcAMgane ja apanAvyuM che. jaina samAjamAM | * teozrI te ema paNa mAne che ke (pra. 51) jyAM sudhI saMdha AjasudhI A caMDAzu caMDu pramANa manAya che, ane tenA | mAnya kare tyAM sudhI zrIdharanA TIpaNane choDIne bIjA TIpaNAne AdhAre bhIMtIyA paMcAMga banAvI jena samAja eka ja divase AdhAra le na joIe (52) kaI kaI sAla koI TIpaNuM avibhakta rUpe pavarAdhana kare che. | manAtuM hema ema amArA te naNavAmAM (1) nathI AvyuM. vigere paraMtu e vAramAM ja tithiI pracalita Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 12 : kSama che" ema sacavI no kSaya karavA AderyuM che. pArAzarasmRtimAM kathana che ke--udaya tithi thoDI hoya (vIra pu. 11, aM* 41, pR. 637) puna: pazu "bIjA | te paNa te AkhA ahorAtra pramANu che, tenI udaya pahelAnI paMjAbI, gujarAtI vigere paMcAMgamAM zudi ka kSaya lakhe | samasta dhaDIo apramANa che. A rIte gurUvAre udaya teraza 2 dhaDI che, zukravAre che" ema jaNAvI bIna paMcAMge mAnavAne bhAra ApyA che. divasa teraza (10 11, aMe 44, pR. 686 ) ahIM vI. taMtrI teo-] udaya caudaza 1 ghaDI che, chatAM gurUvAre A zrIne sarvathA sammata che (aM0 44 mukhapR4). ane zukravAre A divase caudaza ja mAnavI; kemake te - jyAM AvuM vartana hoya tyAM samAjanuM aikaya jokhamAya ! te vAre te bane udaya tithi che. jo ke gurUvAre teraza pachI e svAbhAvika che. AvA ja kAraNe gata varSathI jenasamAjamAM | caudazane 58 ghaDI bhegakALa che, je sUryodaya pachI be ghaDI jatAM zarU thAya che. te paNa terazamAM dAkhala mAna ane parAdhanane aMge moTI gaDabaDa UbhI thaI che. A ahorAtra teraza ja mAnavI. temaja zukravAre A jeno zuddha kSINa ke vRddhatithi tathA mAhanAone gaNitathI, divasa ane zanivAranA sUryodaya sudhIne vakhata caudaza ja je rIte taiyAra thAya te rIte ja ulekhe che, je parathI mAnavI. ane te divase pUjA, upavAsa, pratikramaNa vigere saMskAravALuM tithipatra banAvI tenA AdhAre ja parAdhana caudazanuM anuSThAna karavuM joIe. kare che. 'e niyama bhUla na joIe ke-eka ahorAtramAM eka ja yadi koI manuSya gaNitathI taiyAra thaela pAMca aMga-| tithi mAnavAnI che. udaya caudaze A ahorAtra caudaza vALA asala paMcAMgane jue ane temAM parvatithinI hAni mAnavAnI che. ahIM 1 ghaDI caudaza pachI pUnama mAne te ddhi dekhe te tene pahelI take parvanA ArAdhana mATe aneka te paNa AjJAbhaMga, anavasthA mithyAtva tathA virAdhanAnA prazna UThe e svAbhAvika che. pUrvakALe AvI jAtanA aneka | deSothI lepAya che. praznottaro thaela che ane hAla paNuM thAya che. (jenI vicAraNu AgaLa karIza.) tithi, nakSatra, pakSa, mAsa, caturmAsa, varSa ke yuga (pAMca varSa) pratibaddha parva jevA ke kalyANaka, rohiNI, caudaza, saMvatsarI udayatithi vigerenI avadhi sUryodayathI ahorAtri pramANu jANavI. jaina samAjamAM pahelethI ja udaya-tithi pramANa manAya | e ja rIte chaTTa, aThThama, saptAha, aThThAI, oLI, pakSadhara, che. laukika paMcAMga svIkAryA pachI paNa e niyama jArI che 5khavAsa, akSayanidhi vigere tapa, mAdhara, deDha mAsIdhara, arthAta sUryodaya vakhate je tithi bhogavAtI hoya te tithi te 12 pavI 120 kalyANaka, rohiNI vigeremAM divasanI AkhA ahorAtra sudhI pramANa manAya che. mukhyatA che. eTale temAM darzAvela saMkhyA pramANe ahorAtra pUjyapAda AcAryapuMgava zrI ratnazekharasUrIzvarajI levAya che. AgaLapAchaLanI eka tithine pheraphAra karIne paNa mahArAjA pharamAve che ke-- enA divasonI saMkhyApUrti karavAmAM Ave che. A rIte tithia : kAvyAnastrAva thA cAra | te caudaza pUnama ityAdi dareka parvone ekeka ahorAtra mAdhAn ! sUyAnuarzva to divALA -] pramANukALa, te ja te parvonI vAstavika udaya tithi che. dAva ( grAvidhi, prazAMza rU, tAra 2, pR. 22) A udayatithinA vidhAnathI tithiprAraMbha, tithisamApti, je tithi savAre paccakakhANanA samaye vidyamAna hoya | astatithi, kalyANaka praharatithi, pratikramaNakALa-tithi vigere te pramANa che. lokamAM paNa sUryodaya anusAra ja divasAdina | mAnyatAonuM nirasana thAya che. vyavahAra thAya che. apavAdaahIM prasthAnattAtha pAThathI sUryodayakALa levAya ! ahIM udayatithimAM eva nahi hevAthI karva di varSa che, je nIcenI gAthAthI spaSTa thAya che. sAvadhA imAmanatti e nyAye apavAda vidhAna paNa iSTa che. pAdu tatva0 anuvAdaka jaNAve che ke " udayatithi mAnavAno cAummAsiya varise, pakkhiya paMcamIsu noyambA / niyama utsargika che. utsargane apavAdanA prasaMga hoya che tAo tihio jAsi, udeI suro na annAo // 2 / / tema A niyamane paNa apavAda hoI zake che. apavAda tenuM pUA paJcakkhANaM, paDikkamaNaM tahaya niyamaggahaNaM y| nAma che ke je utsarganA hetune bAdha kare nahi." joe udei suro, tIi tihIe hu kAyacaM // 2 // (vIputra 15, aM0 19, pR. 309) udayammi jA tihI, sA pamANamiarIe kormaanniip| AgAma-vAghA-batta-vivAda verA ahIM anuvAdakane " utsarganA hetune abAdhaka| apavAda" ISTa che ema uparanA lakhANathI jaNAya che. --(maerunazipa putra, zrAviSi)| udayatithine sargika niyama iSTa tithinI vyavasthA mATe kahyuM che ke--mAsI, saMvatsarI, caudaza, pAMcama ane 1 che ane apavAda paNa e hovo joIe ke je ISTa AThama tithio te ja pramANe che ke jemAM suryane udaya | tithinI vyavasthA kare. thAya, tethI bhinna tithi pramANu nathI. je tithimAM sUrya Uge | parvonI vyavasthA sargika niyamathI thAya e icchanIya te tithimAM pUjA, paccakakhANu, pratikramaNuM, tathA niyamaprahaNI che tema parvanI vyavasthA mATe ja apavAda le karavAM. udayakALanI tithi pramANuM che. anyathA karavAthI | IchanIya che. arthAta A banne vidhimArga che. pariNAme e paNa AzAbhaMga, anavasthA, mithyAtva tathA virAdhanAnA doSa lAge. | parvanI vyavasthA thavI joIe e pradhAna hetu che. rakSA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 13 : reLa vigerethI levAtI jayaNA tathA sApekSapaNe karAtuM tithi parivartana paNa apavAdamAM ja dAkhala thAya che. huM parvanI truTIne puranAza je niyama te ja apavAda che, pUnamanI svataMtra tithi banAvavAnuM kASTane pasaMda hAya ke nApasaMda hAya paNa utsanI azaktimAM apavAda ke apavAdApavAda jhaTa daIne pUnamanA ArAdhya ahArAtra taiyAra karI de che. prazna-parantu udaya tithi ja mAnavI joie e te nakkara vAta che nA ? mahApurUSo udayatithinA nIce pramANe apavAdo pharamAve che. patithine kSaya thAya te pUrvanI tithine patithi banAvavI, patithine lepa aTakAvavA mATe A vyavasthA che, parathi vadhe teA khIjI tithine patithi karavI. parvanI anyavasthA dUra karavA mATe A apavAda che. mahAvIra jJAna kalyANaka lAka mAne te divase karavu mahAvIra nirvANa kalyANuka leAkanA anusAre karavuM arthAt udaya amAsa maLavA chatAM udaya caudaze ke lAkika adhika amAse yAne leAkeAttara cAdaze paNa karavuM nArane sati mahattvAM tithau yite rAhiNI ane pAMcamInA tape kAraNe maLatI tithimAM karavA ( senaprazna30 3, 50 47, pR. 98 ) A udayatithinA apavAda che. dhyAnamAM rAkhavuM ke ahIM ddArane sati lakhyu che kSaye kSati lakhyuM nathI, hAlamAM khAsa kAraNa hoya to vada pAMcame paNa paMcamI tapa karAya che. kSayaprasaMge pUnamanI ArAdhanA teraza caudaze .karavI ( hIraprazna ) athavA caudaza ekame karAvI. ( hIraprazna ). apavAda sahasAtkArane age che A pAMcamA kSaya thAya te pUrvI tithie pAMca karavI. ( hIraprazna ) A pramANe udayatithinI apavAda AjJA che jemAM Satithine zuddha ke vyApaka rIte ArAdhya banAvavAne hetu samAyela che. A dareka apavAdonI vizeSa carcA bhAgaLa mULa pATha ApIne karavAmAM Avaze. sArAMza-udayatithi maLe teA udayatithie, na maLe te khIjI tithie padmarAdhana avasya thavuM joie. ulsa ane apavAda banne parvArAdhananI-pruSTa tithinI vyavasthA mATe yeAjAelAM che. prazna-vI tatrIe jAhera karyuM che ke- zrI danavijayajIne zAstrakArAnI AjJA mujaba spaSTa udayatithinA Agraha nathI ' e sAcuM che ? ( tA. 27-11-1936 vIrazAsanamAMnI " noMdha " phakarA naM. 13 ) uttara-taMtrIjInuM A vAkya nIce pramANe sudhArA mAMge che, " zrI darzanavijayajIne pU. zAstrakArAnI AjJA mujaba saMyukta paryaMnI vadhaghaTa, pakSaya, vIra jJAna ane vIra nirvANunA prasaMge spaSTa uddayatithinA Agraha nathI,', Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat uttara-apavAdanI anupa sthitimAM kemake gharzAvavAno yahavAr manAya che. tithinA nirNayamAM utsarga ane AjJAthI ja panI vyavasthA thatI hAya tyAM udaya samAptine apavAda baMne eka sAthe kAma karI zaktA nathI. jyAM vyAmAla khATA che. sAdhue jIvadayA pALavAnI jarUra nathI, ' A kathana jema prazna-tatva. anuvAdakanA zabdomAM kahuM te ''nadI utaratAM anatha kara che tema upaluM kathana paNa anatha kare che '' ( vIra. pu. 15, a. 19, pR. 309 ) UbhA karyA che. temaNe hIraprazna u0 3, prazna 3, pR. 28, uttara-ahIM anuvAdake A vAkayamAM mAtra zabda vibhrama u 4,50 6, pR. 29, ane u0 4,pra020,pR. 34 mAM Adezela tyAganA apavAdo avazya vicAravA joie chatAM tene uttara temanA ja pakSanA eka lekhakanA vAkayamAM ja ApI daie. dvisaka nathI gaNAtA ( vIra. pu. 15, a. 25, pR. 391 ) jema samAlAcanAkAra apavAda vidhipUrvaka nadI utaranAra mAne che tema " apavAda vidhipUrvaka udaya teraze pAkSika anuSThAna karanAra virAdhaka nathI gaNAto, '' e dhyAnamAM bAdhaka che. kintu utsarganA kAnA sAdhaka che. vAstavika rAkhavu joie, A khate kathanamAM batAvela apavAda, usanA rIte apavAdanI upasthitimAM uttara gauNa banI jAya che. A sthitimAM apavAdanI sAthe utsarga hAvA ja joie Ave Agraha rAkhanAra anavasthAne nAtare che. prazna-apavAda tenuM nAma ke je utsarganA hetune bAdha kare nahi' (pR. 309 ) uttara-ahIM utsarga nA hetu pa vyavasthA che ane apavAda paNa te ja kAma kare che, eTale utsarganA hetune khAdha paheAMcavAnI AzaMkA nakAmI che. hAM, apavAda e sadA utsargane bAdhaka hoya che te teA rahevAnA chatAM pavyavasthArUpa kAryane ja sAdhe che. bAkI apavAda vidhimAM ya udayanA Agraha rAkhavA, e jAtanuM siddhAMtapAlana te "gurUne pagane spaza na thAya evuM jAnAra eka bhIle gurUe mArapIchAM na ApyAM tyAre tIrakAmaThAMthI mArIne lodhAM paNa paganA karyAM nahIM. ( vIra. pu. 15, maM. 25, pR. 393 ) spa tenA jevuM che. enI dRSTie jema gurUne mAravAmAM vAMdhA na hatA paNa paga lagADavAmAM vAMdho hato tema tamArI dRSTie panA lepa karavAmAM vAMdho nathI manAtA, kintu parvanA hisAbe saMskAra karavA jatAM mAvela asamAptikALa-tithibhAgakALa levAmAM vAMdho che. " udayatithinA ekAMta Agraha na hoya paNa ArAdhanAneA ane tenA mATe tithi na lopavAnA Agraha hAvA ja joIe. jyAre vI. taMtrIjIne teA uddayatithinA ya Agraha | DhaMDherA | nathI, panI ArAdhanAnA ya Agraha nathI. mAtra svakalpita samAptinA ja Agraha che. A zuM samajavuM ? te pITe che ke--" sUryAdayano yAga na maLe te! cAle paNa samAminA yAga avazya joie ja " " sUyaeNdaya karatAM paNu samApti e mahatvanI vastu che. " ( vIra pu. 15, pR. 150) vI taMtrIjIne mana samAptie mahatvanI vastu che jyAre mumukSune mana pa` e mahatvanI vastu 9, uttara--A mAnyatA vAstavika nathI. divALInA prasaMge che. pUva vadhe ke ghaTe tyAre tenI su Mdara vyavasthA karanAra yAne / udaya tithi ke tithibhAgasamApti e kASTa niyama rahetA nathI. prazna-apavAdavidhi, udayatithinA niyamane dhyAnamAM rAkhI dhaDAyela che. (pR0 309) www.umaragyanbhandar.com
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 14 : A rIte tA tame uyatithi ane patithie banneya vAdamAMthI khAtala thAo che. prazna--tA te pachI tatva.anuvAdake batAvela smRtima mArga ja zreyaskara che. " je divase te tithi na hoya athavA nakAmI thaelI hAya ( kSINu thaI DrAya ) te divaseAe paNa ( sacittatyAga, zIla pAlanAdi) pALavA ja joie evA niyama nathI, " arthAt je tithi kSINu thai te gaI. asalamAM tithi ja nathI, pachI ArAdhanA konI ? uttara-basa ! anuvAdake to pa pratyenI A ni:zuSkatA batAvIne kamAla ja karI che. AvA svachaMdI lekhakAne mATe ja bhagavAna munisuMdarasUri mahArAjAe jAhera karyuM che ke AjJAbhaMgAntarAyAtthAna nta saMsAranirbhayaiH // upadhAna 1 pratikrAnti 2 jinAca 3 viniSedhataH // nyUnitA duSSamA doSAt pramattajanatApriyaH // traNa pAyA te| hatA. cothe pAyeA palpaka pUrA karyAM. jema sthAnakamArgI ahiMsAnA nAme prabhu-pUjA uDAve che tema kAi samAptinA nAme pUrNimAdi pavenei uDAve che. AvA manuSya dayAne pAtra che. / sArAMza-apavAdanA prasa Mge udaya tithineA Agraha rAkhavA na jo e. pU mu. zrI kalyANuvijayajI mahArAjAto ane tithine vRddhitithi tathA udayatithi mAne che ( u0 naM0 13, 14, 18, 35, jaina tA. 30-7-37 te lekha, vIra. pu. 15, a. 12, pR. 206) AthI samAptivALI DhAvAthI ja khIjI tithi udayatithi che ema mAnanArane javAba maLI jAya che. vaLI teozrI sAk sAk jaNAve che ke--eka ja tithi vadhIne e thAya tyAre khIjI vRddhi tithimAM tenuM kArya karavuM ( jaina ). sena praznamAM agyAraza eyikI nathI ema naNIne nahIM paNa phalgu gaNIne tyAjya mAnI che ( u. naM. 18 ) vIrazAsana patra pahelI tithine samApta nahIM thavAnA kAraNe udayatithi mAnatuM nathI jyAre temanA ja pakSamAM rahela pU. mu. kalyANuvi. pahelI tithine udayatithi mAne che temaja samAptinA abhAve paNa tithinI audayiktA tathA tithinI pramANiktAne svIkAre che. ekasthAne teA prathama puname vrata karavAnuM paNa Adeza che. teozrIne mAtra krUSNune deSa khaTake che. digambara samAjamAM A geAchAmAhilanA samayathI paccakhkhANu Avazyaka niSiddha hAvAthI 6 ghaDI sudhInI udayatithi pramANa manAya che. samApti vicAraNA sUryodaya samaye je tithi vidyamAna hAya te uyatithi manAya che. hAla temAM eka navA abheda UbhA karavAmAM AvyA che. tenA mate udayatithi sAthe " te ja divase samApta thanAra " evA pATha joDavAmAM Ave che. parantu A kalpanA arvAcIna che. tenA khAdhaka pAThA nIce pramANe che. jinAgamamAM vivAdyA aottA jaNAvela che ane udayatithi pramANa mAnI che; samAptinA nirdeza nathI. yuga Adi 14 vastu mATe AAraMbha zabdanA prayoga thaye che; samApti zabdane nahIM. tithinA divasatithi ane rAtritithi evA bhedhe che kintu Ara'bhavatI ke samAptivatI evA bhedA nathI. vAstavamAM tithi pa9 dhaDInI che. A rIte samApti zabda nirarthaka ja che. je kALavibhAganA AraMbha tenI samApti e tA zAzvata niyama che zrAvidhimAM pratyAkhyAnanetAmAM pADe che. ahIM udaya zabdaja lakhyA nathI, pachI samAptinI AzA ja zI ? hIrapraznamAM pUnamanA kSaye ekamanu paNa vidhAna che. paNa samAptinA prazna raheto ja nathI. senapraznamAM 3mAAAtivAna vacanAmAkhyAtmRtI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat pramAm pATha che. tyAM sthAvi tretanA tithi: jemAM praznakartA tathA uttarakartA samApti jevI koI cIja ja mAnatA nathI. yadi samAptivALI tithi te divase pramANa manAtI hAya teA ahIM paDelI AThama mAnavAnI vinati thA mATe karavAmAM Ave ane samAptinuM lakSaNa na batAvatAM vRtta, svA, vacanaprAmA5 vigere lakhANu zAmATe karavAmAM Ave ? vaLI ahIM yakIne sthAne pretanA sattA ja ApI che. karavAnI AjJA drunI azaktimAM ceAthe pAMcamanA tapa AmAM paNa udaya ke samApti dekhAtA ja nathI. jJA sampU.ti maMta| A pATha udayatithine khIjI udaya tithi sudhI sampUrNa mAnavAnA pakSa kare che che. kSaye pUrvA mAM tithibhAganI ja pradhAnatA che, je terazane caudaza ane caudazane pUnama banAve che vRddhatte uttarAnA niyama samAptinI pradhAnatA DhAya tA niraka che. uparanAM traNe rUlIMgA anuvAdakajInI eka ja kalamathI ghaDAyelAM che, te eka lakhANamAM samAptinA pakSa kare che ane khIjA tathA trIjA lakhANamAM samAptine havAmAM uDADI muke che eTale temaNe mAnelI samAptinI kiMmata zI che? e temanA lakhANuthI ja spaSTa tarI Ave che. | ahIM A sthitimAM samAptinI vAteA keTale aMze ThIka che te vicAravuM ghaTe. tatva. anuvAdaka navuM ja prakAze che. :1-te divase te tithinA bhAgavaTA jo sapUNaeN thatA hoya to ja tamArAthI te divase te tithi mAnIne ArAdhI zakAya ( vI. pu. 15, * 27, pR0 420) 2-teraza bhUlAya tA teneA tapa pAve pazu karavAnuM nathI kahyuM ? (a'. 24) arthAt paDavA mAnIe to udaya ke samAptinA abhAva ja rahevAnA. 3-svataMtra (udaya) paMcamInA tapa paNa jo uparAta rIte saMvatsarInA tapa bhegA (ceAthe) AvI zake che... ( vIra0 0 26, pR0 406 ) arthAta ahI' samAptinI kalpanA paNa AvI zakatI ja nathI. | tatva anuvAdakajI eka sthAne tithisamAptine ja pramANu mAnavA mATe graMthasamAptinA dAkhalA Ape che (vI. pu. 15, . 35, pR. 539) parantu bIjI bAju teo '' AdaryAM adhuruM rahe e rIte adhurAM rahela tatvA TIkA vagere graMthAne divAlothI siddha karAtI tithisamAptinI vAte AkAzapuSpa Apta vacana tulya pramANa mAne che ja. eTale AvI DagamagatI www.umaragyanbhandar.com
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 15 : jevI banI jAya che. ekaMdare jIvapradezavAdanI jema tithi- eka mahinAmAM 2, 5, 8, 11, 14, 15, 0)) ema samAptivAda paNa geravyAjabI ja Thare che. | 12 parvatithio che. sArAMza samAptinI kalpanA e mAtra ka95nA ja che. ahIM (saM1583 ne sAdhumaryAdApadaka, bela 9) udaya samAptinA abhAve virAdhanA mAnanAra vI. pR* 51) | akhAtrIja vigere paNa parvatithio che. zAMtabhAve vicAre. pUnama ane pAMcama e gANa parva nathI. parvatithi upara catuSpavamAM pUnama ane amAsane khAsa parva tarIke parvatithio 2, 5, 8, 11, 14, 15 ( 0))) ema | jazula che chatAM " bhAi zu 4 nI saMvatsarI thayA pachI bAra che. udaya parvatithine saMpUrNa aherAtra parva manAya | bhA0 zu5, tathA pUnama ke amAsa e parvatithi nathI, che eTale parva e tithi pratibaddha che temaja aherAtra| tene kSaya thAya te calAvI levuM." ema mAnavAnI koi pratibaddha che. parvArAdhanAmAM mAtra udayatithi joIe. pachI te | bhUla na karI bese eTalA khAtara pUrve mahApurUSoe aneka Akho aherAtra parvarUpa manAya che. nirNaya ApyA che. hAlamAM e pUnama, amAsa tathA bhA. vAdI 1--vi. saM. 1993 mAM mauna agyArasa somavAre zu. 5 ne lepavAne bahu saphAIpUrvaka prayatna cAlu thaye 7 ghaDI pachI bese che. maMgaLavAre 3 dharI pachI utare cheTche, paraMtu e tithie zAzvata parve che e pratIti karAvavA ane bAraza bese che. have huM somavAre savAre khAI laIza mATe pUjya mahApurUSonA pharamAne nIce ApavAmAM Ave che. ane maMgaLavAre 3 ghaDI pachI bArazanA bhAgamAM khAvAne pU0 jagadgurU A zrI vijayahIrasUrIzvarajI mahArAja to huM parvArAdhaka kharo ne? | "mAsammi pavvachakaM tiNi pabvAI pakkhammi" vAdI 2-mAno ke somavAranI rAtre 11 vAge pAMcama | ta thavA pa0 sarghizraddhAnAM, na tu patrADhAbese che, maMgaLavAranI rAte 11 vAge utare che, huM somavAreT dhirAvato ( prazna gha0 2 4026 0 2) 10 vAge avrata sevIza ane maMgaLavAre 11 vAgyA pachI | " mahinAmAM 6 ane 5khavADiyAmAM 8, 14, 15 ema chaThThanA vakhatamAM avrata sevIza. eTale mane pAMcamanA zIlanI | 3 parva heya " pratijJA che te pALI kahevAze ? A gAthAmAM kahela catuSpava dareka zrAvaka mATe che. kintu vAdI 3-udaya caudaza mAtra 1 ghaDI che tyAM sudhI mAtra lepa zrAvakanA adhikAramAM (zrI sUtrakRtAMga sUtrachamAM) jaNAvI saciratyAga karIza. pUnama besatAM sacittanI chUTa karIza. | che te nahIM. eTale caudazanuM ArAdhana thaze ? prazna-jUnimastitra va gharSaghena saMjo, A traNe vAdIo khAvAmAM, zIlamAM tathA sacitta-TbApa vAparatathaStilthA? rAta grAmyathAntiA tyAgamAM potAnI pratijJA barAbara paLAI che ema kadAca mAnI le | zrAvako vAraMvAra pUche che ke traNa pUnama ja parva che ke kintu vAstavika rIte to tee chUTAnA chUTA ja che. A avasthAne dareka pUnama? dUra karavA mATe udayatithino ahorAtra te tithirUpe | utara-"tihIna makaafma ja tiro asmAnavo e ja suMdaratama mArga che ane tithi pratibaddha parva | vAsare " ityAdyAgamAnusAreNa avicchinnavaddha paraMparayA ca sarvathA dina pratibaddha ja hoya che, ema mAnavAmAM ja udaya-] sa iri pUmir: parvatthana maLyA puti tithinI saphaLatA che. (hIrAhma, , 2, 2, pR. 6) pUjya mahApue nIce pramANe parvatithi AdezI che. "Aja cha parva paikInI kaI tithi che?" ItyAdi Aga mathI ane avicchinna vRddhaparaMparAthI dareka pUnamane parva ka. sa. zrI. hemacaMdrasUrimahArAjanA pramI vaturvara mAvANA kSanA 8, 14, 15, ane ) tarIke mAnavI ja joIe. che (yogapra. 3. vho 85 nI vRtti | gamvidha vinA najItA(hIra, p. 3, p. pR0 178) 27, pR 18.) pU A zrI ratnazekharasUrIzvarajI mahArAja amAsa ekama vigere tithionI hAnika vRddhimAM chaThTha 2, 5, 8, 11, 14, 15, 0)), cha aThThAIo, pAMca| kalpadharano kayAre karaze tene niyama rahI zakato nathI. kalyANukA caumAsI, saMvatsarI, pAkhI. A pAThanI upayogitA vigere vicAraNA kSaya ane jainetara paNa mAne che ke vRddhinA prasaMge karIza. ahIM eTaluM kahevuM paryApta che ke A pATha amAsane parva mAnavAnI tarapheNamAM che ane AgaLa caturdazyaSTamI caiva, amAvAsyA ca puurnnimaa| jaNAvaze tema chaThTha tapanA kAraNe amAsane gANuparva batAgaomtAni nava saMsimtava 2 litvajugA| vavA IcchatA hoya tene javAba Ape che. janAjJagot grkhAtI vAvazo . | bhAva za 4 tathA 5 ne chaThTha karavA joIe, zakti rakarA manniA -navRta thanAtawitz | mayo || | na hoya te judI vAta. ( hIraprA. pra. 1, pra. 7, , arthAta 8, 14, 15, 0)) vigere parva che. (zrAddhavidhi | pR04, senaprazna u02, pra. 81, 50 28). praH 3, dvA0 2, pR0 15-153) pAMcama lIdhI hoya teNe mukhyavRtie bhA. zu , 4, pU A zrI AnaMdavimalasUrIzvarajI mahArAjA- | 5 ne aTTama kare. (hIraprazna pra. 4 pra0 14pR. 30) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ :16: pUru pA. AcArya deva zrI vijayasenasUri mahArAja | vRttimA 8, 14; sAnapAyabha, saMvatsarI, yobhAsIna 51. tithi mAnela che. aneka granthamAM tathA zrI mahAnizithasUtramAM parva saMbaMdhe vistRta vyAkhyAna kare che. pAMcamane parvarUpe svIkArI che. A dareka parvatithionI prazna-zrAvakAzcaturpavyAM caturthAdikaM kurvanti, sA kA zIlAdi pALavAvaDe ArAdhanA karavI joIe. yathAzakti catuSpIti ? (sena0 u0 3, pra08, pR0 43, 44) dareka athavA eka parvatithine ArAdhavAmAM doSa nathI. zrI zubhavijayajI mahArAjane prazna-zrAvake catuSparvamAM zrAddhadinakRtyamAM " Aja parva paikI kaI tithi che ?" upavAsa vigere kare che te catuSpardhI kaI? mA gAthAnA vivaraNamA 8, 14, 15, 8, 14, 0)) uttaram-caturdazI aSTamI amAvAsyo pUNimA (yatna bhAne . arthAt zAstrAnA prabhAzayA patAzcatasrazcatuSpaya' iti yogazAstravRttau catuSpA | temaja suviditaparaMparA anusAra dareka amAsa tathA pUnama caturyAye' tat zlokavyAkhyAne, tathA pravacanasAro- vigaire pa.tarI mArAdhya che. ddhAravRtau catuSpI aSTamI caturdazyamAvAsyA-pUrNimA | jo ke zrI sUtrakRtAMgasUtra zrutaskaMdha bIjAnI vRttimAM lepa lakSaNA uktAH / tathA pANi caivamUcuH-aTTamI cAu zrAvakanA adhikAramAM 14, 8, udiThTha-pUnama-nI vyAkhyAmAM dudassi puSiNamA ya taha amAvAsA havai pavvaM / mAmi 14, 8, mahAkalyANaka tathA traNa camAsI pUnamane parva tarIke pavvachakaM tinni a pabvAI pakkhaMmi // 1 // bImA lakhe che te lakhANu kArtika zeThanI pAMcamI zrAvaka pratipNcmii aTTamI igArasI caudasI paNa tihiio| eAo mAnI jema caritAnuvAda che kintu vidhivAda nathI, koI suha tihio goama gaNahAriNA bhaNiA // 2 // bIA eka vyaktinuM kriyAnurAna caritAnuvAda manAya che ane dareke duvihe dhamme paMcamI nANesu aTTamI kamme / egArasI aMgANaM Acarela kriyAnukAna vidhivAda manAya che. caritAnuvAda paudasI caudapuvANaM // 3 // evaM paJcaparvI pUrNimAmAvAsyAbhyAM SaTpanvI 'ca pratipakSamutkRSTataH syAditi svIkAra ja evo niyama nathI kintu vidhivAdane svIkAra zrAddhavidhau pratikramaNasUtravRttau ca / karavo ja joIe. tathA zrIbhagavatIvRttau " cAudadasaTTamudAdida uttaram-sUtrakRtAMgavRtti-rAjapraznIyavRtti vyApanimAsIsu" *ityatrodadiSTA-amAvAsyA proktA'sti, khyAnaM caritAnuvAdaparaM na ca tat sAdhakaM bAdhaka vipAkavRttAvapi tathaiva ki ca "saMte vale vIria purisakkAra |vA bhavati / bhagavativRttiyogazAstravRtyAdau catuSpadyaparakkame aTThamI cauddasI nANapaMcamIpajosavaNA cAu |dhikAre sAmAnyataH pUNNimA'mAvAsye uktesta ityatra mmAsiesu cautthachaTTame na karijA pacchitta"mityekona-zrAvakANAM tatra te jJeye iti (sena. u0 3, pra. 339, pR.84) viMzapaMcAzakavRtyAdiSvanekagrantheSu paMcamI bhaNitAsti / / zrI sUtrAMnI titama rAyapase bhUtranI vRttimA darzApaMcamyAH parvatvaM mahAnizIthe'pyuktamasti / nanvevaM sati | kSa tithimA yaritAnuvAI 35 lAvAthA 52252bhAM sAdhAtripabvI 'catuSpI, paMcapI SaTparvI vA tapaH zIlA- | mA. nA. zrI sApatInI vRtti tayA yogazAstrAnI dinA''rAdhanIyocyate, svazaktyapekSaM sarvAmekAM vA | vRttimA yatupAnA prasa 12, pUnama tathA sabhAsane tAmArAdhayatAM nkshciddopH| tathA 'chaNhaM tihINa mami, kA | pa tarI disa cha, bhATe sahI zrAvane yA yatupa tihI ajavAsare' ? ityAdi gAthA zrAddhadinakRtyasUtre'sti ArAya lI. tyAMnI yatuvA te zrAme mAyarI cha tavyAkhyAnaM ca 8-14-5 patAH sitetarabhedAtpatithaya | mema samaj. iti / ityAdi granthAnusAreNAvichinnaparamparayA ca sarbA A dareka pAThathI nakkI che ke parvatithi 12 che jemAM api amAvAsyA pUrNiNamAditithayaH parvatvenArAdhyA eveti / atha ca 'cAudasaTTamudiTTa puNaNamAsiNIsu | 8, 14, 15. 0)) me yatupayA pradhAnatA cha. paDipuNNa ' mityasya vyAkhyA-caturdazyaSTamyo pratIte, Agama te kavacita caudaza karatAM paNa amAsane vizeSa udiSTAsu-mahAkalyANakasaMbaMdhitayA puNyatithitvena | bhattA pAye che. mane prathama mA0 zu. yoyane 55 prakhyAtAsu, paurNamAsIpu tisRSu cartumAsakasambandhi- | tarI satAve che. abha-amAvAsApa uvavAsaM kAuM 'nIviti sUtrakRtAMge dvitIya zrutaskandhasUtravRttau lepa- aTTamI mAisu uvavAsaM kAuM pAraNae sAhUNaM dAuM bhAvakAdhikAra ityetatparidhinaM caritAnuvAdarUpaM, zatavAraM | parijaha (paryu0 cUrNi0 32) paMcamazrAddhapratimAvAhakakArtikazreSThavannatu vidhivAdarUpaM, amAse upavAsa karI athavA AThama vigereno upavAsa tallakSaNaM punarakena kenacidyakriyAnuSThAnamAcaritaM sacaritA- | za bhunita milI pA25 42. nuvAdaH, sarvairapi yaskriyAnuSThAnaM kriyate savidhivAdastu sarvairapi svIkarttavya eva, na tu caritAnuvAda iti // 8 // kahaM cautthIe apavve pajosavijati ? (nizithacUrNi) zrI yogazAlavRttimA 8, 14, .)), 15; avayana zanivAranI saMvatsarI karanAra paNa kabUle che kesaasaarbh 8, 14, 0)), 15 zrAvadhibhA tathA zrA- pUmu. kalyANavijayajI mahArAjAatim sUtravRttimA 8, 14, .)), 15 tathA 2, 5, 8, pUnama cemAsIne kAraNe ja nahiM paNa cAritratithi' 11, 14, 15; zrI bhagavatIbhUtramA 14, 8,0)), 15ovAnA ra tIrtha yAna mArApanIya cha (6030) zrI vipAsUtramA 14, 8, 0)) 15; yA 18mAnI | tattva anuvAdaka--pAMcama parvatithi che. bhA *" cAuddasaTTamudiTTha pUnnimAsIsu paDipuNNaM posahaM sammaM | 5nI sa470 palaTA chatAM tenupAtithi paTAyu aNupAlemANA." bhagavatyAM za01" (iti vicArAmRtasaMgrahenathA. bhAvAtanAsanA cha? (vI. pu. 15, mudritapatra 20) vIrazAsana pu. 15, 17, pR. 278. | 025, 50 362) pacamazrAddhapratimAvAhakAcaritAnuvAdarUpaM, zabAnA mAisu uvavAsaM kAra uvavAsaM kAuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ thI tenA mA-/ zAstrokta che " : 17 : AvA sabaLa pramANenI hayAtImAM pUnama ke pAMcamanA | 5rvapaNAne sIdhI rIte inkAra karavo te banI zake tema " ahIM cAturmAsika tathA sAMvatsarika pa sivAya dareka mAnathI eTale AjanA zanivAre savacharI karanArA tene parva. | samAM zukala ane kRSNa pakSanI be AThama tathA be caudaza maLI cAra paNAno ADakatarI rIte inkAra kare che ane koI sIdhI rIte pa Ave che tenI sAthe dareka mAsanI zukala paMcamI meLavatAM pAMca parvo thAya che. zrI jainadarzananI A catuSparva kiMvA paNa InkAra kare che. paMcapavIM kahevAya che." (vIra puru, aM0 17, pR. 278 ) AgaLa batAvavAmAM Avaze ke patithi ghaTe tyAre tenA anuSThAna mATe pUrvatithine ahorAtra levAya che ane anuvAdakajIe darzAvela A catuSparvo Agamata nathI, te saMpUrNa aherAtra kSINa parvatithine manAya che. tattva anu vicArAmRtasaMgrahamAM A parva viSe zrI bhagavatIjI vAdaka paNa dareka parva mATe e vAtane svIkAre che. mAtra | sUtranuM pramANa paNa uddhata karavAmAM AvyuM che, jemAM catu. pUnama ghaTe te temane uparane niyama svIkArya nathI. lakhe | zI-aSTamI-amAvAsyA ane pUrNimAne SaTaparvo tarike che ke-"pUnamanuM devasika anuSThAna te caudaza bheguM ja AvI oLakhAvI che " ( pR0 278) A phakarAmAM ya anuvAdakajI jAya che" " caudaza bhegI pUrNimA thaI gaI " " prAya.| zAstrokta caturthInuM nAma sparva rAkhe che. zcittAdi vidhimAM caudazanI mukhyatA hovAthI tenA kSaye | | mA lakhANo parathI anuvAdakajInI pUnama mATe kayI. karAtI terazane caidazanuM nAma apAya che, jyAre pUrNimA | manodazA varte che te barAbara samajI zakAze. eTalI mukhya nahIM hovAthI tene kSaya caudazamAM aMgIkAra karyA chatAM te divasane pUrNimAthI nahIM kahetAM caudazathI ja sArAMza-pUnama ane pAMcama e AgamaktaH parvatiyi che, kahevAmAM Ave che." ( vI. pu0 15. pR0 374, aM0 25)| karavI joIe. ja te sAmAnya tithi nathI, tenI ArAdhanA svataMtra ahorAtramAM pUnamane 5rvapUnama nahIM mAnavAne ke saphAIpUrvakane | panAM anuSThAneInkAra ? A parvamAM nIce pramANe anuSThAna karavAM joIe. vaLI paNa lakhe che ke- " saMvatsarI bhA. za0 4nI tithie niyata thavAthI pAMcama karatAM cotha mahATI tithi catuSpayoM caturthAdikuvyApArasya niSedhanaM // che. tenI AgaLa pAMcama te marelI mAtA tulya che. " brahmacaryakriyAsnAnA-dityAgaH pauSadhavatam // 85 / / (vI. pu15, aMka 25, pR 392) tti:-tasyAM caturthAdikaM tapaH kuvyaapaarsy-saavdyahIM anuvAdakane Azaya evuM lAge che ke "marI gaI. gyApArasya niSedhaH brahmacaryakiyA-brahmacaryasya karaNaM snaate gaI, " paraMtu te pratyeno pUjyabhAva paNa marI jAya che? nAdeH-zarIrasatkArasya tyaagH| zrAdizabdAt udvrtnvrnntemanA uparanA lakhANathI ajJAna leka ema ja mAnavAnA kaSilepanapuSpagaMdhaviziSTavastrAbharaNAdi parigrahaH / poSaM-puSTi ke " parvatithi kSINa thaI eTale nAza pAmI " pachI ArA prakramAvarmasya dhatte pauSadhaH, sa eva vratam-sarvataH pauSadha dhanA konI ? : (vArANa ba0 3, 0 81, 60 278) - 8, 14, )), 15 A catuSpavamAM tapa, sAvagha vyApAra A pramANe te pUnamane lepa ja thAya che. pachI tenI | | tyAga, zIlapAlana, snAna-vyAyAma-pIThI coLavo, tathA puSpAdiArAdhananI vAta to mRgajaLa jevI ja che. nuM dhAraNa vigerene tyAga ane paiSadha vrata karavAM joIe. ekaMdara anuvAdaka kSINa tithinA anuSThAnane ja sApha| zrI bhagavatIjI vigere sUtromAM catuSpavamAM aSTapraharI niSedha kare che. sacitta tyAga, zIlapAlana Adi te te | pauSadhanI AjJA che (vI. pu. 15, saM. 17 pR. 278, senatithinA niyamo, te te tithio je divase hoya te divase prazna pU. 4) pALavA eTalo niyama che paraMtu je divase te tithi na ArANyAvizadadhyAna-tapodAnAdibhiH sadA // 13 // hoya athavA nakAmI thaelI hoya te divase e paNa pALavA ja upadezakalpavallI pR. 99 evo niyama nathI." (vi. pu. 15, aM0 26, pR0 487) parvatithi tathA kalyANakanA divase sadadhyAna tapa tathA anuvAdakacha ema mAne che ke pUra ja0 zrI vijayahIra dAnAdithI ArAdhavA. sUrIzvarajI mahArAjAe udaya cothe pAMcamane upavAsa pagvesu posahAi baMbha aNAraMbha tava visesaaii|| karavAnI AjJA ApI che te ThIka nahIM, kemake te divase to prAso ya citta aTTAhiya pamuhesu viseseNaM // mU0 11 // udaya cotha ja che ane bIje divase ja udaya pAMcama che." parvanA divase pauSadha, brahmacarya, AraMbhatyAga tathA tapa bIjuM kSo pUrvAne niyama paNa ThIka nathI kemake te 5rvatithi vizeSa vigere karavAM je Aso tathA citranI aThThAimAM vizeSa rIte nakAmI thaI gaI che; mATe te divasamAM sacitta tyAgAdi karavAM. jo ke A niyamo sarvadA vidheya che eTale yathAzakita pALavA evo niyama nathI vigere. chekAma, .T parvanA divase avazya pALavA ja joIe. zrI bhagavatI sUtra, zrI vipAka sUtra, zrI yogazAstra vige-IN 12 parve 6 aThThAi 120 kalyANakanA divasomAM AraMbha remAM upara lakhyA mujaba 8, 14 0)) 15 ne.ja catuSpavI mAnI che chatAM anavAdaLa vyAmohanAM cazmA paherI navI 1 samAraMbha mahAraMbha sacittabhakSaNa snAna vastradhAna vigere | vajevAM, tathA atyaMta prItithI pUjA tapa ane gurAne catuSNava UbhI kare che. Agamokta catuSpavIne vapa tarike oLakhAve che. Agamokta catuSpavI ArAdhavA Iracha-JArAdhavA, nAranI sAme zabda jALa UbhI kare che ane pUnamane sadatara viSNupurANu tathA manusmRtimAM paNa 14, 8, 9). 15 ane saMkrAtinA divase talAvyaMga, strIsevana ane mAMsauDADI mUke che. juo. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 18 : lakSaNa varSa batAvyAM che. brahmacArI rahevA sUcavyuM che. | kayA AdhAre, kaI AcAraNAthI caudazamAM pUrNimAne samAjainetara paNa A catuSpavane pradhAna parva mAne che. ane AraMbha veza karavA taiyAra thayA cho ? e vicAro Aja to samasta samAraMbhane tyAga karI ArAdhe che. (zrAvidhi. prakAza che, zrI saMdha zAstrAdhAre caudazA ane pUrNimAnI ArAdhanA judI dvAra. 2, pR. 15ra ) judI kare che. pachI tame evo Agraha zA AdhAre 12 parvanA divase tapa tathA zIlapAlana vigerenI rAkhe che ke cadazamAM pUrNimA samAI jAya che? ArAdhanA karavI joIe (sena prazna pR. 44). prazna-saMvatsarI mahAparvane 50 ane 70 A pAThamAM sApha sApha AjJA che ke parvanI tathA kathA- divase meLa meLavavA cAdaze cemAsI sthApI tema ame kenI ArAdhanA kevaLa bolavA mAtrathI thatI nathI nintI paNa eka divasamAM be tithi sthApIe chIe emAM vAMdho anuSThAna karavAthI thAya che eTale te divase pUjA, pratyAkhyAna, kayAM che ? (5) pratikramaNa, niyamagrahaNu (sacittatyAgAdi), pauSadha uttara-Ama karavAmAM koI rAjAnI vinaMti nathI; zIlapAlana, anAraMbha tathA tapa vigere AcaravAM joIe. temaja kAI trIjA mahAparvane meLa meLavavAnuM nimitta paNa te parvanimittanI viziSTa kriyA karavI joIe. A rIte nathI ke jethI eka divasamAM be pa sthApavA paDe. vaLI pU. anuSThAnamAM pratyAkhyAna pauSadha, zIlapAlana, sacittatyAga. AcArya mahArAja yugapradhAna zrI kAlikAcAryajI mahAAraMbha-samAraMbhano niSedha ane tapasyA vigere (pUnamanA rAjA caudaze comAsI lAvyA che kintu pUnama nathI lAvyA. devavaMdana, eLI, pUjA, yAtrA )ne samAveza thAya che. arthAta pUrNimAne aparva nathI manAvI ke pUrNimAnuM parvata prazna-vI. taMtrI mAne che ke-tapa ane ArAdhanAne leza paNa nathI ghaTADayuM. te parva divase trAdi, zIlapAlazAstrakAra mahArAjee pADela bheda paNa zrI darzanavijayajIe nAdi, saciratyAga vagere te barAbara pALavAnAM ja che. eTale samajavAnI jarUra che ( vIra pu. 15, aM0 8, pR. 175 )| yogazAstramAM pU. ka. sa. AcArya zrI hemacaMdrAcAryajI uttara-parama ArAdhya gurUdevanI kRpAthI ja huM samajyo mahArAjAe catuSpavImAM pUrNimA gaNAvI ane te divasa chuM te meM upara lakhyuM che, vI tetrIjInA hAthamAM kalama che | ArAdhavAnuM jaNAvyuM che jayAre tamArA mate te pUrNa mAnI eTale phAve tema lakhI zake che, kintu eka divase caudaza-pUnama ArAdhanA ja UDI jAya che. caudarAmAM pUrNimA manAvIne mAnanAre upara darzAvela dareka ArAdhanA kyAre karavI ? ane | tame te zAstrasiddha catupUrvI uDAvavAnA pApane bhAgIdAra cimAsIne prAyazcitta chaThanuM zuM karavuM ? e zAMtabhAve vicAre. | bane che. have vicAro ke tamAruM kahevuM keTaluM vyAjabI che ? prazna-zAstrakAra mahArAjA ekamAM ja be tithione prazna-traNa pakhkhI pratikramaNa dhaTyAM tenuM zuM? samAveza karIne judo divasa levAnI nA pADe che (vI. 15, uttara-eka comAsAmAM ATha pAkhInI zuddhi che eTale aM0 22, pR 347 ) comAsI pratikramaNamAM 5khI pratikramaNa maLI jAya e - uttara-eka vadhAre divasa chUTA rahevuM AraMbha samA | yauktika che. temaja eka pAkhImAM paMdara daivasikanI zuddhi raMbha thAya, mithuna sevAya, pauSadha choDAya, cothI pratimAdhArI. | che eTale pAkSika pratikramaNamAM devasika pratikramaNa sAmela chatI zaktie cha7, temaja evIhAra vidha na kare ane eka parva | thAya e paNa saukti che. AvI ja rIte terazanuM pratikramaNa guma thAya emAM pUzAstrakAra mahArAjAnI sammati na hoya ! paNa pAkSikamAM meLavI zakAya. prazna-tatva, anuvAdaka pramANo Ape che ke " traNa prazna--vAhavAha ! Ape te khuba kahyuM. ame paNa pAkhI ochI thaI gaI tenuM zuM ?" arthAta jema traNa ema karIzuM ke pUnamanuM pratikramaNa pAkSika pratikramaNamAM pratikramaNa ochAM thayAM ane calAvI lIdhuM tema eka diva- 1 meLavIzuM. samAM be parvatithi bhegI maLe teya calAvI levuM emAM uttara-mahAnubhAva, pratikramaNa bhUtakALanI zuddhi kare sacittAdi tyAga, zIlapAlana vigerenI vicAraNA karavAnI che. jyAre tame to pAkSika pratikramaNamAM bhaviSya kALano na hoya. pUrNimAnI zuddhi karavA matho cho e kayA nyAye che temaja uttara-tamane kheLa goLanI parIkSA nathI. mAtra pILuM | tame zAstravirUddha vartavAnA bhAgIdAra bano cho ene paNa pILuM eTaluM sonuM ja mAne cho. kAMI khyAla Ave che kharA ? kAraNa ke tame te udaya prazna-ema kema ? samaye theDI paNa je tithi heya te pramANa che ema mAne cho. have udaya caudaza che. tame paNa caudaza ja mAne che, uttara-banene sarakhA eTale ApoApa khyAla | pachI caudaza bhegI pUrNimA paNa thaI gaI ema mAnavuM e jI. jImI yugapradhAna pUjayapAda acAya mahArAjazrI | e te lagAre vyAjabI na kahevAya. kAlikAcAryajIe te sAtavAhana rAjAnI viptithI una rAjAnI vijJamithI cothanI saMvatsarI karI ane zrI saMghe te svIkArI che, je caudaze caumAsI ane cothe saMvatsarI sthApI temAMya udaya pUnama ane udaya pAMcamane niyama jaLavAyo ja nathI. aghAvadhi cAlu che. have tame caudazamAM pUrNimA meLavavA :i che, eka divasamAM be parva mAnavA iccho che, temAM - uttara-AjJAthI parivartita thayela anukAnamAM auda thikane Agraha rAkhavo e vyAmoha khoTo che. evo Agraha nathI koI rAjAnI vinaMti ke nathI koI yugapradhAna AcA- | rAkhavAthI anachAnanA divase ghaTe che ane sAvadya kriyAnA yaMnI AcaraNa; temaja garvAdikanI paraMparA pramANe ane divase vadhe che. mukhyavRtti e te kAyamane mATe anuSAne zAstronA AdhAre paNa caudaza pUrNimAne eka karavAnuM | sevavAM joie ane tema na banI zake te adhikAdhika pramANa nathI. zAstrakAra mahArAjA te khAsa catupUrvamAM anuSThAne te jarUra sevavAM ja joIe. bIjuM caudazamAM pUrNimAnI bhinna ArAdhanA karavAnuM jaNAve che. pachI tame | pUrNimA mAnavAthI tame " ivani vAti " nI AjJAne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ nathI ane *" A mahine 144 / paNa : 19 : bhaMga karo cho. eka bAju tame udayane Agraha rAkhe che | rIte AcaraNa nathI temaja udaya caudaze pUrNimA, amAvAsyA ane bIjI bAju " hama sA tidi " ne chaDecoka | mAnavI, udaya cothe paMcamI mAnavI emAM tamArA ja mate bhaMga thAya che ane vicAra kema nathI karatA ? mahAnubhAva, 3yaMmi = tiri " nI AjJAbhaMgane doSa Avaze, tamArI svachaMda mAnyatA khAtara zAstrajJAna bhaMga na karAya | arthAt udaya caudaze pUrNimA, udaya cothe pAMcama mAnavAnI eno barAbara khyAla rAkhazo. AcaraNuM nathI ane tamArI mAnyatAnusAra AjJAbhaMga prazna--ame dara mahine 12 ema bAra mahine 144 paNa thAya che. A be mahAna de Ave che mATe tamArI parve mAnIe chIe. pachI vAMdhe kayAM che ? zAstrANAne | 5 | kalpanA koI rIte ucita nathI. bhaMga kayAM thAya che ? prazna--A vAta te amArI kalpanAmAM ja nahotI. tame uttara-thanI saMvatsarI AvavAthI 145 parva thayAM. 11 a s | yukti ane zAstrAdhAre satya samajAvyuM. hajI bIjuM dRSTAta have tame pUnama amAsane caudazamAM meLavo ane bhA. zu. ApI samajAvo te upakAra thaze. pAMcamane cothamAM meLo eTale ekadama 25 parvanA saMvara | u0-sAMbhaLe tyAre. pauSadhamAM ekAsaNuM, AyaMbila u-sAbhaLI tyAra. pAdhimAM ekAsaNa, divaso lepAze, 25 Azrava divasa vadhaze ane udaya | Adi karI AhAra laI zakAya che tema kaI evI kalpanA caudaze pUrNimA ke amAvAsyA; tathA udaya ethe pAMcama | kare ke yadi pauSadhamAM khAvA-pIvAnI chUTa che te sAmAyikamAM mAnavAthI " 3yaMma nA tihi" nI AjJAne tamArA mate ! zuM vAMdho che ? chaDecoka bhaMga thaze e to bhUlI ja jAo cho. pratikramaNa | pra-pauSadhamAM khAvApIvAnI chUTa levAya che. tene dAkhala AjJAnusAra pheravAyela che. pU. pA. zrI yugapradhAnajI mahA-! laI koI zrAvaka sAmAyikamAM paNa khAvA lAge che te te rAjAe AjJAnuM pAlana karyuM che. tame to AjJAno bhaMga karo] gajaba ja thaI jAya ne? vastutaH AcaraNamAM dekhAtuM pariche. pU. pA. zrI yugapradhAna kAlikAcAryajI mahArAjAe | vartana AjJArUpa hovAthI te svIkArya che. te AjJAnuM bAnuM AjJAnusAra pratikramaNa tithi badalI che kintu je tithi | dharI jyAM tyAM parAvartana na karI zakAya che te huM tamArA parvarUpa hatI tene badalI nathI. ene svataMtra parvatithi | kathanathI samaje chuM tevI ja rIte ahIM pauSadhanI AjJAnuM kAyama rAkhI che. e ja vastu pU. pA. ka. ka, sarvajJa zrI | anukaraNa karI sAmAyikamAM koI tevuM karavA-khAvApIvA hemacaMdrasUrijI mahArAjAe tathA pU. pA. jagadagurUzrI hIra- 1 besI jAya che te taddana anucita ja kahevAya. vijayasUrIzvarajI mahArAjAe sUcavI che ane 8-14-15, | u-hA. have tame mArA kahevAno Azaya barAbara 0)) ne catuSpardhI kahI tenuM ArAdhana karavAnuM kahyuM che jyAre samajI ja gayA che. have tame ja vicAro ke " jema huM tame eka parve ja uDAvo che. pauSadhamAM khAuM chuM tema sAmAyikamAM khAvAmAM zuM vAMdhe mahAnubhAva, kharI rIte AcaraNAne tarkanI keTImAM lAvI| che?" evI dalIla ApI eka bAlaka paNuM sAmAyiko zakAya ja nahi. tenuM AlaMbana laIne bIjI svachaMda mAyA-1 vinAza nathI icchatuM, te pachI viveka manuSyo " sAmAtAo na pivI zakAya, yikamAM khAvAthI zuM bagaDI javAnuM che?" evI adhArmika prazna-5Na AcaraNuM te AgamarUpa che. tenI mizAla | dalIla ApavA tatpara ne ja thAya. bIje paNa kema na apAya ? A ja pramANe AcaraNathI parAvartita traNa pratikramaNanI uttara-mahAnubhAva, sAMbhaLe eka trIjo vAdI ema | dalIla ApI saciratyAga, zIlapAlana, pauSadha tAdi pAlanakahe che ke pU. pA. zrI kAlikAcArya yugapradhAnajI mahArAjAe rU5 dhArmika pravRttio nakAmI che ema koI paNa vicArazIla jema pAMcama udaya hatI chatAM saMvatsarI cothe karI che te bhavabhIrU manuSya na ja kahI zake; chatAM ya vicArazIla manuSyo ame udaya cotha hovA chatAM trIjanI saMvatsarI karIzuM. tyAM | paNa AvI bhUla karavA kaTibaddha thAya te te sarvathA ani 2chanIya ja che. eTale ja huM kahuM chuM ke AcaraNAnI dalIla tamAre mauna rahevuM paDaze. ApI anAcaraNane paNa sAcI TharAvavA mathavuM e te gALa prazna-pU. pA. mahopAdhyAya zrI dharmasAgarajI mahArAja | khALane eka karavA barAbara che. vAstavika rIte vaidazamAM cAyana zAzvata vArSika tithi mAna che mATe amA1 pUrNimA mAnavAnI caraNuM nathI. tevA zAstrAdhAra paNa nathI, te pheraphAra na thaI zake. UlaTuM udaya caMdaze pUrNimA mAnavAmAM tamArA mate AjJA- uttara--jema pAMcamanuM parva ethe Ave che tema bhaMgane deSa Ave che. zAstrasiddha catuSparvamAMthI eka parva cothanuM parva trIje Ave te tene ApaNe zI rIte | ghaTe che; eka Azrava divasa vadhe che. A badhI vAtane rokI zakazuM ? T vicAra karI, DAhyo pura-zAstro mujaba cAlavAmAM mAnanAra purUSa zAstravirUddha pravRtti kadI paNa na ja kare. ArAdhyatidhine prazna-pAMcamanuM parva ethe mAnavuM e AcaraNa che, | eka paNa divasa anArAdhya bane: aparva bane evuM zAstratenI sAme trIje mahApavo lAvavAnI tarkaNa karavI e te | kAra mahArAjA kadI paNa na ja pharamAve. taddana anucita che, AcaraNanuM AlaMbana laI pitAnI kalpanAne pramANita banAvavAno prayatna kare e ani- prazna--eka divase be parva mAnanArA te bhAra daIne chanIya che, | kahe che ke ame A badhuM zAstranA AdhAre ja jAhera karIe uttara-basa ! have tame kekANe AvyA, ame e ja chIe. AthI saMbhava che ke pULa zAstrakAra mahArAjAne paNa kahIe chIe ke pAMcamanI ethe saMvatsarI AvI; pUrNimAnI ArAdhya tithino kSayavRddhi thAne parvalepa vigere ISTa haze. uttara- pUmahApurUSone ArAdhya tithinI hAnicAmAsI pAkhI caudaze AvI e AcaraNa che, paraMtu pUrNimA, amAvAsyA ke paMcamInI parvatithi uDAvavI e kaI | vRddhi iSTa heta te kadApi "kSa pU" "da jAvi Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 20 : " ityAdi niyama ke jenI vicAraNu AgaLa | "paMcamInA divase pAraNuM karIne paMcamInA ArAdhakoe paMcamInI paNa virAdhanA karI vigere " ( u. 79) chatAM karAze tene banAvata ja nahIM. | vIrA taMtrI tapane ekAMzI anuSThAna mAne che. prazna-e pATha to amane paNa svIkArya che. pU0 mu. prazna--vItaMtrIne e ya mata che ke "tapa vinA paNa zrI kalyANavima jaNAve che ke- " parvanI tithi ArAdhanA na ja thaI zake ema nathI " ( vI. pu. 15, ArAdhanA uDAvAya nahi tema bevaDAya nahi, eTalA mATe ja tithikSayamAM pUrvatithie ane vRddhimAM uttaratithie tenuM aM0 9, pR. 15ra ) pahelAM zIlapAlana vigerenI manA batAvI gayA chIe. A lakhANamAM tapanI paNa manA spaSTa che. kRtya karavAno Adeza apAyo che." (uttara 4) pUmuru zrI kalyANavima paNa adhika pUname upavAsa vI- taMtrIjI paNa emaja mAne che-kSaya prasaMge ArA AdezI bIjI pUname vagara upavAse ArAdhanA mAne che dhanAno vilepa na thAya ane vRddhi prasaMge bevaDAya nahi e | ( pR0 207 ) basa ! tapa ja na rahyuM eTale bIjuM ArAhetuthI A kSaye pUrvA, vRddho sattA ne niyama yojAyo | dhana te sutAM na ja rahyuM. che. (vI. pu15, aM0 5, pR0 75.) uttara-A uparathI te tamArI ArAdhanAno ke artha eTale amane e pATha mAnya che, mAtra kSINa pUnama nathI. ArAdhanA ane virAdhanA kathA mAnavI ane jyAM na hoya tyAre tene svataMtra divasa ApI zakAtuM nathI. mAnavI e tamArI pasaMdagI para rahyuM " ArAdhanA " ema uttara-pATha mAna ane bIjI tarapha parvanA anuSThAna raTavA mAtrathI zuM thAya. kAMI karavuM te joIe nA ? pU0 mATe bhinna divasa levAnI nA pADavI (pR. 347) e te jagadagurUdeve to pUnamanA kSaye pUnama na lepAya ane tenuM gajaba che nA? pUjyapAda jagadagurUjI to sApha pharamAve che anuSThAna na lepAya eTalA khAtara ja caudaza teraze re ke-pUnamano kSaya thAya tyAre tenuM tapa eTale chaTTa vigere nanana jJAnaM nI peThe AgaLa jaNAvAze tema anukrame sampaNuM anuSThAna teraza caudaze karavuM. caudaze pUnama manAya ane pUnama caudazane bhegakALa hovAthI tenuM tapa karavAnI AjJA teraze caudaza manAya A zAstranI AjJA che arthAta pravartAvI che. pUnamanuM tapa lopAya nahIM. sArAMza-bAra parvanuM svataMtra aherAtrathI anuSThAna karavuM praka-tapa e anuSThAnano eka bhAga che (vIra0 va0 15, | joie, parvalepa kare ISTa nathI. pR. 375) eTale ke-tapa mATe pUrva tithi levAya paNa, azaktimAM jayaNAbIjA anuSThAna mATe bhinna divasa te nirarthaka che. juo te hIrapraznanA pAThamAM 5Nu tapanuM vidhAna che. bIjA anuSThAnanuM - catuSpava vigere dareka parvomAM pavadha tapa vigere dhamAMvidhAna nathI. nuSThAne sevavuM joIe. zakti na hoya te jayaNA, kintu uda-catuparvamAM pauSadhanI AjJA che eTale caudazapuname azakti Adi nimitte apAyela AjJAne pradhAna mAnI te pauSadha karavAnuM te svataH siddha che, chatAM ahIM caumAsI parva tithi ja gayuM che evI jUThI kalpanA karavI nahI. zna karanArane mATe tapanI sAthe pauSadhanuM vidhAna nathI ema anuSThAnamAM azakti Adi kAraNo nIce mujaba apavAda che. rA AdhAre mAnavuM? pU. A. jagadagurU mahArAjAe pAMcama mukhyavRtyA tRtIyAto'STamaH kArya: tuTe te tenuM tapa ethe karavAne pharamAvyuM che. tyAM tapa ( hIraprazna pra. 4, pra. 14, pR0 30 ) khAsa karIne zabdathI pAMcamanuM samasta anuSThAna ja levAya che. ane tethI ja | bhAi za 3, 4, 5 ne aThama karavo. gaNu vRttio kAzu. 5 ne kSaya thAya tyAre jJAnapaMcamInuM badhuM | A divasomAM pheraphAra thaI zake che. anuSThAna the karAya che ja. pU0 yu A0 zrIkAlikasUrijI mahArAjAnA samaya pahelAM a0 za0 15 ne kSaye tenuM paryuSaNopavAsaH SaSThakaraNasAmarthyAbhAve paMcamImadhye anuSThAna caudaze ane caudazanuM pAkSika anuSThAna teraze karAtuM sAthe, nAcA ( dIva gha0 2, g0 7, g0 4) hatuM; tethI ja pU0 A0 jagadgurU mahArAjAe pUnama dhaTe tyAre chaThThanI zakti na hoya te saMvatsarIne upavAsa pAMcacaudaza pUnamanuM anuSThAna teraza caudaze pharamAvyuM che. eTale | mamAM gaNavo. zakita hoya to tene chaThTha karo. A bane nAM tapa, pUjA, pratikramaNa, sacittatyAgAdi kAraNe tu milantyAM tithau kriyate dareka anuSThAna bhinna bhinna be divasamAM levAya che. (sena0 303 go ka77 u0 18 ) A rIte dareka sthAne "tapa" nA saMketathI tatsaMbaMdhI | kAraNe pAMcamane upavAsa maLatI tithie karavo. dareka anuSThAnanI AjJA che. chAma karavAnI tAkAta na hoya te pAkhI vigere zrI senaprazna pRSTha 105nA athavA pati-I parvatithie obela karavuM ane kalyANakanuM tapa paraMparA bijhiviMdhANag gva to pAThamAMnA | pramANe ArAdhavuM. (hIraprazna pR0 29 ) tapa-pauSadhanA vidhAnathI dareka anuSThAne svIkArAya che tema | sarvathA chaThThanI zakti na hoya te saMvatsarI, pAkhI, sarvatra tapa zabdathI te parvanAM anuSThAna paNa levAya ja. AThama, jJAnapAMcama, rohiNI vigere tapamAMthI je paheluM Ave - mukalyANuvijayajI mahArAja khAdhAvAra AvavAthI tei ArAdhavuM bAkI rahe tene pachI vALI devuM. ( hIra0 ke nahIM AvavA mAtrathI parvanI virAdhakatA ane ArAdhakatA [4-34 pR. 36 ) jAhera kare che. juo --"bIja tithie khAdhAvIra na | chaThThanI zakti na hoya te pAMcamane upavAsa saMvaAvavAthI bIjanI ArAdhanA thaI" (u0 78) "bIjItsarImAM lekhAya ema hIrapraznamAM AjJA che. ( sena tithie khAdhAvAra AvavAthI zudi bIjanI virAdhanA karI "| u 2, pra. 81 pR0 28 ) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 21 : Si-bhIne catuSpamAM vaidha kare che. temAM mukhyavRttie parantu sayA zakti na hoya te pUname Aya'bila ke pAkSika-pUrNimAnA cAvihAro chaThTho karavA joie; nivi kare evI samAcArI granthanI AjJA che. ekAsaNuM na karAya. ( sena- u. 4, 50 42, pR 15) zakti na DhAya te| caudazanA upavAsane badale AMkhela svAdhyAya vigerenI AjJA che. AthI caudaza Adine pa na mAnavuM evA atha nIkaLatA nathI, svAsyavettuM samiAM thAtAmAyatAM na roSa: ( sena0 30 3, 60 8, 0 43-44 ) yathAzakti dareka nahIM te| eka parvatithi ArAdhanArane kAi dAya nathI. prakriyA upadhAnamAM sAtame divase upavAsa karaveA ja joie. yadi chaThe divase jAvajIva uccarelI pAMcama Ave te chaThTha karavA. zakti na DrAya te tenI pravezatithi badalavI. ( sena. pR0 61 ) aHpazaktivALA pAkSika zrune bha. mahAvIranA chaThThamAM gaNe te ya cAle, parantu pAkSika tapa turata upavAsadithI vALI devuM ( senax 30 4, pra0 36, pR. 105 ) pratimAdhAraka zrAvaka zrAvikI ceAthI pratimAthI Ara | prAcIna jaina paMcAMga anusAra mAtra mAsavRddhi tathA tithikSaya ja thatA hatA. have laukika paMcAMganA AdhAre tithi ane mahinAnI vRddhi tathA hAni banne thAya che eTale patithinI tathA pa`pradhAna mAsanI paNa vadhadhaTa thAya che. bIjI tara parvanI ArAdhanA karavI e te avazya kartavya che, te vadhadhaTanA prasaMge parvarAdhana mATe zuM karavuM? e savAla uThavAnA. pUrva mahApurUSoe tene gaNitathI niNaeNya karI padmanI suMdara vyavasthA karI che. mahinAno vRddhi prakaraNa 5 : kSaya ane vRddhi prAcIna 5'cAMgamAM pAMca varSe peSa ane azADa e, e lekhe dara vIza varSamAM 4 poSa ane 4 azADa ema kula 8 mahinA vadhatA hatA. hAlamAM 19 varSamAM harakeAi ATha mahinA vadhe che. zudi 1 tho zarU thatA mahinA amAnta ane vida 1 thI zarU thatA mahinA pUrNimAnta manAya che. adhika mahine amAntanI apekSAe levAya che. sUryAM caMdranI yuti (amAsa) pachI sa`sakrAnti na thAya ane bIjI yuti Ave te te khe yuti vaccenA kALa " kAlacUlA '' tarIke manAya che. sUryaMcaMdranI yutinA divasa te amAsa ja che. A sUrya je mahinAmAM rAzi na palaTe te mahinA vadhe che jene pachInA mahinAnuM nAma apAya che; jemake-vi. saM 1992 mAM zrA0 10 14 dine siMhanA sUrya thayA hatA. pachI 32 mA divase bhA. zu. 1 dine kanyAnA sUrya thayA hatA. vacalA trIza. divasanA eka mahinA vacce| jenuM nAma " prathama bhAdaravA " che. | A,rIte abhivati caela mahinA peAtAnA mAsa pratiadkA mATe niSiddha che. | mahinA bevaDAya tyAre tenA kAryAM e vAra karAya nahIM, mATe pU. A. zrI vijayasenasUri mahArAjA adhika mAsanI vyavasthA kare che ke prathama zaikSita-dvitIyacaitraNita-pakSAmyAM caitramAsasaMcaMdra jvALAvitavaH zrItAtavAapiArthamALa daiti | saina tathaiva hrArtha / anyathA mApavo mAsakSavaLati tapAMsi kutra kiyante ? iti // Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat | ( sena. 30 rU pra0 227, jU0 2 ) pUjyapAda zrIgurUdeva caitra mAsanAM kalyANukAddhi tapa prathama caitra vadi ane khIjA caitra zudimAM karatA hatA; tethI ApaNe paNa temaja karavu. vigere vigere ahIM azaktine kAraNe apavAda AdaeNzyA che. AvA pADAthI pUnama vigerenI veNAne ke hAni paDecatI nathI. . A vidhAna pUrNimAta caitra mahinAnI apekSAe che. amAntamAsanI apekSAe te| dinA 15 divaseA krAgaNamAM joDAya che eTale te divaseA zuddha mAsamAM dAkhala thaI jAya che. zudinA 15 divaseA khIjA zuddha mAsamAM Ave che, eTale te pazu ArAdhya bane che. A rIte amAnta mAne gujarAtI prathama mahinA abhivRti ane bIjo zuddha kahevAya che. adhika mAsamAM vRDha pattA te niyama lAgu paDatA nathI kintu amAsA-tane uddezIne rRDhDhA nAryastotta: niyama lAgu pADavAmAM Ave te anucita paNa nathI. mAsapratibaddha kArya potAnI kAlacUlAmAM na karavA, bIjA ( zuddha) mahinAmAM karavAM. e niyame jJAnapaMcamI, kArtikI caumAsI, kArtikI pUnama dri. kArtikamAM, maiAna ekAdazI di. mAgazaramAM, zItacAmAsI dvi.AgaNumAM, oLI, mahAvIra jayanti dvi caitramAM, akSayatrIja dvi vaizAkhamAM, grISmacAmAsI dvi azADamAM, saMvatsarI .i bhAdaravAmAM ane oLI ( divALI ) .i AsAmAM mAnavAmAM Ave che. avibhakta jaina sadhamAM A niyama eka sarakhA paLAya che, prazna--mAtra saMvatsarI mATe kaika bhinnatA che ? uttara--hA, vikramanI 11-12 sadIthI .i zrAvaNa pra. bhAdaravAmAM saMvatsarI karavAnA gucchabheda che. kiMjJAta tathA paryuSaNA mahApanA vAstavika bhedane na samajavAne kAraNe e bheda paDela che. tathA prazna--grISma caumAsI pachI pa0 mA divase sa MvatsarI karavI e hisAbe te .i zrAvaNa ke pra0 bhAdaravAmAM saMvatsarI Ave e ThIka che, uttar--zrI samavAyAMgajI sUtramAM aSADI caumAsIthI 50 divase sa'vatsarI ane sa`vatsarIthI 70 mA divase kArtika cAmAsI karavAnI AjJA che. A 50 ane 70 ane divaseAnA meLa maLavA ja joie. di. zrAvaNa ke pra bhAdaravAmAM saMvatsarI karIe to pachI 100 divase kArtika yaumAsI Avaze, eTale 70 nA hisAba na rahyo, jo ke mAsAmAM cAmAsI karIe teA 70 divasa thaze paNa mahinA ja badalI javAnA pariNAme hijarI sana ThIka mAnavA paDe. AthI zrI samavAyAMga sUtranI AjJAne yathA pALavAne mATe pradhAna mArga eka ja che ke-zrAvaNa, bhAdaravo, AsA ke kArtika paikIne kAI paNa mahinA vadhe te tenA adhika mahinAnA divaso gaNuvA nahIM eTale 50 www.umaragyanbhandar.com
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ akaba. : 22 : tathA 70 ne ThIka meLa maLI rahe ane uparokta gabheda | tera besaNAM, pAyajaMdaga-7, lekimata, vijayamata, sthAnikanirarthaka lAgaze. mAganA 4 ToLAM vigere paNa bIjA bhAdaravAmAM vArSika prazna-divase 150 che chatAM adhika mahinAnA 30 | parva sAthe che. sArAMza-niyatadinapratiba8 varSa pratibaddha akhAtI ja divasa vajI ne 120 divase mAnavA e kema bane ? uttara- e to banatuM AvyuM che. jemAsa cAra mahinAnI divALI saMvatsarI vigerenuM anuSThAna abhivadhitamAM vajavuM | ( kapadIpikA ) hoya ke pAMca mahinAnuM hoya paNa te kahevAze comAsu. tene kAI paMcamAsu kahIne bolAvatA nathI. AgamamAM aSADa vadhe abhivardhitamAM sAmAyika, pUjA, vivadha tapa, 12 tyAre kAgaNa caumAsI pachI pAMcame mAse AvatI aSADa | parvI, rohiNI, yogedavahana vigere kaI anuchAne niSiddha caumAsIne paNa ciAmAsI tarIke ja ullekhI che, kinta paMca- ] nathI. mAtra mAsa niyatakAryo mahinAnI vRddhinA prasaMge bIjA mAsI tarIke lakhI nathI. AthI nirvivAda che ke adhika | mahinAmAM ArAdhavA joIe. mahinAvALA pAMca mAsa javA chatAM te caturmAsa ja kahevAya | tithinI vadhaghaTamAM zuM karavuM ? ane adhika mahino kAlacUlA lekhAya. eka manuSya parvonI yathAvidhi ArAdhanA kare che, paraMtu yadi pAMca mahine caumAsI ane tera mahine saMvatsarI | iSTa tithine hAni ke vRddhi thAya tyAre te jarUra vimAsaNamAM karIe te AjJAbhaMgane doSa lAge che, ane dara mAsa- | paDe che ke have zuM karavuM ? ane nIce pramANe aneka takaNuo vRddhi prasaMge ekeka mahine pAchaLa haThAvIe te paNa AjJA karI bese che. bhaMga thAya che; mATe abhivadhita mahinAne " kAlacUlA ' tarkazuM 1-kudarate tithi ghaTI gaI eTale tenI ArAdhanA gaNI, cAra mahine caumAsI ane bAra mahine saMvatsarI | karavAnuM paNa rahetuM nathI. tithi nathI pachI ArAdhanA kenI ? karavI e ja AjJApAlanane saraLa mArga che. jemake pU0 muzrI kalyANuvi0 ma jAhera karyuM che keAjJA karAela divasone meLa meLavavA mATe tathA | " jyAre kudarate ja paMcamI caturthImAM AvI maLelI che ArAdhanA mATe ema karavuM ja joIe. | te enA tapane samAveza caturthImAM karI levAne kaze ja jema pakSamAM 13, 14, 15 ke 16 divase hovA chatAM | vAMdho nathI'' (tA. 30-7-1933 jaina varSa 31, aMka paMdara divasa lekhAya che ane traNa tririyA pATha | 30) arthAta-paMcamIne kSaya thayo, tethI tenuM svataMtra bolAya che tema comAsI tathA saMvatsarImAM mahinAnI tithi anukAna paNa na karavuM. khAsa pAMcamane aMge ke na karavA onI saMkhyA alpAdhika hovA chatAM rAmAsAmAM vara- chatAM, meM anuSThAna karyuM che ema manathI mAnI levuM. A mArA vigere pATha bolAya. vAkayane paraMparA-artha e ja thavAno ke parvatithi nathI prava- yadi adhika mahinAnA divase svataMtra gaNIe te? eTale enuM svataMtra anuSThAna paNa nathI. u0-uparanA lakhyA pramANe divasano meLa rahe nahI, | yadi pUjya munivarya AvuM mAne te pachI anyane mATe khAmaNunA pAThamAM anavasthA Ave athavA hijarI sananI to prazna ja zo? peTe dara abhivardhita varSe ekeka mahine pAchaLa haTAvavo jo ke A mAnyatA saMyukta parvatithine aMge che paNa paDe. Rtuono saMbaMdha paNa na rahe. parvane aMge ja che. AthI harakoI manuSya dareka parvanA kSayamAM - pra--prAcIna paMcAMgamAM bhAdare vadhate na hato, A niyama lAgu pADe te tene koNa rokI zakedareka tithio laikika paMcAMgamAM bhAdaravo vadhe che. AmAM ApaNe zuM ghaTe che ja eTale jevuM kSINa pUnamane mATe tevuM kSINa caudaza mATe banavAnuM. AmAM koI bacAva rahevAne nathI. vastutaH karI zakIe? e vAkayamAM kSINa parvane le pa ja sUcavyuM che. uttara prAcIna paMcAMgamAM piSa tathA azADa vadhatA takaNA 2-tiyi ghaTI gaI che eTale enuM anuSThAna hatA tyAre meM tene prathama mAsa kAlecUlA ja manAtA hatA, | kare teya ThIka, na kare teya ThIka. A vAta te darekane kabula che. have laikika paMcAMgamAM zrAvaNa - jemake tapa te te tithie sevavA lAyaka anuSThAnane eka ke bhAdara vadhe che te azADane badale vadhyA che ema mAnI bhAga che tenI vevasthA kAraNasara judI karavAmAM Ave teTalA laIe athavA be a yADa che ema kalpI laIe te bIjA uparathI tithinA samagra anudAna mATe jude divasa levAnuM bhAdaravAmAM saMvatsarI vArSika parva AvI maLaze, A kalpanA 50 ane 70 divasene meLa meLavavA mATe upayukata che. TharatuM nathI ( vIra. 50 15, pR* 375 ) arthAta-parva ghaTe to pUrvatithie tapa karI levuM 5Na saciratyAga vigere vAstavika rIte jJAnapaMcamI vigere pa vRddhi prasaMge anuSThAne bIje divase karavAnI jarUra nathI, vigere bIjA mAsamAM levAya che tema saMvatsarI mahAparva maravA- tarka -tithi vadhe tyAre pahelI ke bIjI game te eka gs dvanISa pasovinA e AjJAthI bhAdrapada yukta | tithi ArAdhavI. (bhAdramAsa pratibaddha) hevAthI zuddha bhAdaravAmAM ArAdhavuM joIe. jemake-"cAmAsI chaThTha cAdaza ane prathama pUrNimAe prAcIna 84 gamacho e nizitha pAThanI AjJA pramANe ! lakha " vigere parvane ArAdhatA hatA, digambara samAja paNa dazalakSaNI | takaNA -tithi vadhe tyAre pahelI ane bIjI ane parva bIja bhAdaravAmAM kare che. Aje paNa gaNeza cotha tithi ArAdhavI. (saMvatsarInI nizrAmAM pravartela laikika parva ) bIjA AvI AvI takaNAo uThavA ja na pAme eTalA mATe bhAdaravAmAM pALe che. pU0 vAcakavarya zrI umAsvAtijI mahArAja vidhAna kare che ke Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 23 : bhaye pUrvA tithiH kAryA, vRddhA kAryA tthottraa|| "taye pUrvAtithiH kAryAno artha parvatitheH kSaye zrI vIrAnanirvAna, varSa tormtti 2 | pUrvatizeH kSaya: sArthaka karAya te jo vALa torA no rUparezavira go 26 zraddhavadhi .... artha patiH vRddhI karAtiH vRddhiH rakSA karo bhinna bhinna lekhake A zlekanA pUrvArdhane nIce mujaba 1 paDe." "paNa uttarArdhane te rIte artha karatA nathI." artha kare che rajA pada vidhisUcaka che eTale AjhAsUcaka che, e vAtamAM vI. taMtrI- parvatithino kSaya hoya tyAre pUrvanI | matabheda che ja nahiM paraMtu hAni vRddhi ane mATe pada ja tithine kSaya kare ane parvatithinI vRddhi hoya tyAre | vApareluM che, te e baMne eka ja paddhatie artha kema uttarA tithinI vRddhi karavI." A artha te artha kara] karAtuM nathI ?...prApane vAstavika bhAva e ja che kenArane 5 lave tema nathI. eno sAco bhAvArtha eTale ja parvatithinA kSaye pUrvatithie te parvanI ArAdhanA karavI che ke-jyAre parvatithine kSaya hoya tyAre tenA parvanI | ane parvatithinI vRddhie-te ja tithinI uttara tithie ArAdhanA pUrvanA sUryodayane sparzelI tithie karavI ane tenA parvanI ArAdhanA karavI. " jyAre parvatithinI vRddhi hoya tyAre tenA parvanI ArAdhanA | (vI. putra 15, aM0 14, pR. 239) pahelAM sUryodayavALI phagu tithine choDIne bIjA sUryodaya - taravaraMgiNInA anuvAdaka-tithi paDI hoya te pUrvanI ja vALI uttarA tithie karavI. (vIrazAsana varSa 15, aMka | tithi grahaNa karavI. 14, pR. 149-147 ). (vIra putra 15, saM. 20, pR. 321) kSayamAM pUrva tithi levI ane vRddhimAM uttara tithi levI. hA zabda to tithinuM vizeSaNa che. ane te "kSayamAM ( vI. pu. 15, aMka 4, pR. 50 ) pUrvatithie ane vRddhimAM uttara tithie tithinuM ArAAgaLa taMtrIjI eka sthAne nAtha zabdathI muMjhAIne | dhana karavAnuM jaNAve che............. pUra vRkSo. A prazna kare che ke - be vAkayamAM paDele ja zabda paNa te te divase phakta te te -vRddhimAM uttarA ema jaNAvyuM paNa pUrvanI vRddhi | tithinI ArAdhanA sUcavavA mATe ja vaparAya che. kema jaNAvI nahiM? ( vI. pu. 15, saM. 6-7, pR. 119 ) (vIra pu. 15, 0 31, pR0 478) munivara janakavijayajI ma.-parvatithine kSaya chate pUrva A lekhake e karela kalekanA arthamAM kayAMka zabdane, tithie parvArAdhana karavuM (vI. pu. 15, aM. 9, pR. 164)] kayAMka vyAkhyAne ane kayAMka arthavikAsano pharaka che. dareka parvatithinA kSaye pUrva tithie tenA parvanI ArAdhanA lekhake zabdArtha na lakhatAM bhAvArtha lakhyo che. AnuM kAraNa karavI. ( vI. pu. 15, saM. 14, 5, 239 ) zlokamAM vaparAela phAryA pada che. | munivara nipuNavijayajI ma.-kSayamAM pahelAMnI tithi karavI | prazna-ahIM vArtAne sthAne grA, rANA ke zumA eTale parvatithine kSaya Ave tyAre pUrva tathine karavo ane | ityAdi prayoga dAkhala karyo heta te ThIka thAta. vRddhi Ave tyAre bIjIne parvatithi karavI. ( vI. pu. 15.] | uttara-mahAnubhAva, A zlokanA vidhAtA pUrvadhara che. . 6-7 pR. 117) teozrIe A pradeSamAM ja zabdathI tithinI sarvate- umAsvAtichanA praveSathI pUrva tithine kSaya karAya ane mukhI vyavasthA karI che, ane vartana thAjA e vivakSAne barAbara vicAryA pachI tamane lAgaze ke ahIM vRddhie parva tithi vadhArAya nahi paNa aparva tithi vigere pATha nakAmA che. vadhArAya. ( vI. pu. 15, saM. 14, pR. 239 ) vaLI uparanA lekhako paikInA ghaNAe bhinna bhinna valaNa nyA. nyA. nyA. vi. mahArAja-parva tithine kSaya heya | pakaDI tithine badale anuSThAna upara bhAra mUke che tathA tyAre tenuM dharmakRtya AgalI tithie karavuM. ane parva, te arthane sAdhavA mATe ja tithi sAthe sAtamI vibhaktino tithi be hoya tyAre tenuM dhama kRtya pahelIe nahiM paNa prayoga karyo che, paraMtu ApaNe joI zakIe chIe ke-5bIjIe karavuM. ( vI. pu. 15, aM. 4, pR. 61 ) zrI vAcakajI mahArAjAe anukAnane haTAvavAne mATe nahIM - pU. zrI kalyANavijayajI ma.-ukta vAkya che ke tithinA | kinta parvatithinI hAni ane vRddhine haTAvavA mATe ja A kSayavRddhinuM nirdhAmaka nathI, paNa parva tithinA kSayavRddhi satra banAvyuM che. yadi teozrIne anuSThAnanI parAkRtti ISTa prasaMge tenuM kRtya kayAM karavuM enI vyavasthA ApanAruM che. | hatA te teozrI kSaNe pUrvatithI kriyA A pramANe ( vI. pu. 15, saM. 12, pR. 205 ). vyavasthA karata. paraMtu tema karavAthI pariNAme 5rvanA anutene artha " parvatithinA kSayamAM tenuM kRtya tenI kAnane lepa ja thavAno saMbhava che, mATe teozrIe anuSThAnane pUrvanI tithimAM karavuM ane vRddhimAM uttara tithimAM " eTalo ja | anulakSIne ke AjJA ApI nathI kintu tithine anulakSInethAya che. ( pR0 205, 206 ) ja kSaNe pUrvI tithi: rAI ema tithi parAvartananI je tithino kSaya thAya te tithinuM kArya tenI pUrvanI | AjJA ApI che. A rIte vadha-ghaTa haTAvavAthI patithi tithimAM karI levuM, ane jyAre eka ja tithi vadhIne beane tenuM anuSThAna kAyama rahe che. kharataragara chamAM paNa parvanA divase ja pauSadha kara, (tA. 30-7-1933 jaina ) | AvI sAMpradAyika paraMparAne anusaravA mATe AThamanA kSaye munivara kAtivi-kSayavRddhi vakhate parvatithinI | sAtamane kSaya karI, AThamane parvarUpe kAyama rAkhI, te ArAdhanA mATeno divasa nakkI karavAne mATe ja te prASa) aparva sAtame nahIM jitu Arepita udayavALI AThame ja [paSadhAdi abhISTa manAya che. jarUrI che. (pR. 238 ) tithi | trAhIM paranA lekho thAya tyAre bIjI vRddhi tiya"I . 12-7-19 nA sAtamane kSaya karI, ane padayavALI A ja Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastuta zlokamAM ttiziH krama che, zAryA kRdanta che ane kamaNI prayAga hAvAthI kamAM prathamA vibhakti che. A vastune dhyAnamAM rAkhI atha karIe te 'jJArnanA banne prasaMgane anulakSIne eka ja paddhattie atha thAya che. : 24 : arthAt pU. vA. zrI umAsvAtijI mahArAjAnA pradhASamAM vadhaghaTane haTAvI patithine vyavasthita karavAnu... ja vidhAna che. zlokanA artha A pramANe sAdhI zakAya che-kSayamAM pUrva'tithi karavI ( mAnavI ), * vRddhimAM tithi karavI ( mAnavI ) tathA bhagavAna zrI jJAna nirvANu laukika mAnyatAe karavAM. pachInI mahAvIrasvAmInA vistArA--kSaya prasaMge kSINune badale yogya che-svIkArya che. vRddhiprasaMge be paikI yeAgya che-svIkAya che, ane bha. zrI mahAvIra prabhunA jJAna tathA nirvANu lekAnuvRttie ( laukika pa McAMgamAM anusAra ) karavA yeAgya che. | DhAya te pUtithi levI uttaratithi levI arthAt--AThama dhaTe te sAtama AThama ane, AThama vadhe te khIjI AThama AThama ane, vai zu. 10 ane A. va *))nuM anuSThAna lA je vAre te pa` mAne te vAre karAya. A apavAda sUtra che. 'mezAM apavAda e utsagathI aLavAna DhAya che. apavAda vidhAnamAM utsargane lAvI dAkhala karavA e eka jAtanuM. ajJAna che. A leAka sUtrarUpa che. eTale jema te apavAdarUpa che tema apavAdApavAdarUpa paNa che. ekadare A zloka kSINu ane vRddhitithinI suMdaratama vyavasthA kare che. A zlokanA pUrvAdhamAM udayatithinA apavAda che ane laukika mAnyatAne pratikAra che. uttarAmAM udayatithi ane vRddI uttattanA apavAda che. pUrva vAcakajI mahArAjAe A leAkathI eka AnA karI che athavA muzkelInA mAtra toDa kADhayA che evuM nathI, kintu teozrIe vAstavamAM gaNitathI je thavu joIe. te ja niSkarSa A kSeAkamAM batAvyeA che. jue. 1-vi. sastuM. 1994nA pAtra vikramAM seAmavAre paDavA ghaDI 1, paLa 49 che, pachI bIja khese che, te ja rAtre 2 57, 55 36 jatAM khIja purI thAya che ane trIja ese che. magaLavAre prAta:kAle trIja udatithi che. ahIM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat digambara matamAM haMmezAM 6 ghaDI sudhI rahetI uddaya tithi pramANu manAya che. A niyama vAstavika rIte hAni-vRddhi prasaMge ja upayogI che, tithine zuddhakALa 59 ghaDI ja che jemAM 6 ghaDInI vadhaghaTa karavAthI 65 ane 54 dhaDI Ave che je bhAgakALa lAkika tithiomAM svIkArAya che, eTale pa ghaDI pramAN zuddha tithine spaSTa karavA mATe A paNa eka bIjA prakAranI rIta che. A rIte pA. va0 1 mAtra pANA be ghaDInI che te ochAmAM ochI 6 ghaDInI hAta tA ja sAmavAre te pramANa manAta, teA digambarIya mate sAmavAre te ekama nathI kintu bIja che. bIjI rIte tapAsIe te tithine zuddha bhAgakALa 59 dhaDI (ra9rRra muddata ) che chatAM ahIM bIja 56 dhaDInI anI gaI che. tene ja 59 dhaDI pramANa kahapIe eTale zarUmAM 3 dhaDI vadhArIe teA seAmavAre udayakALe bIjanuM astitva dekhAze. A rIte pazu se|mavAre bIja sAdhya che. pra0-pa dhaDonI tithi, e skula gaNita hatuM. A vijJAnanA yugamAM e skula gaNitanI vAteA na cAle. u-bhAI, sAyanagaNita ja sama che, bAkI nirayana gaNita ke jene ApaNe mAnIe chIe te teA skula ja che, vI. ta MtrI paNa jaNAve che ke-' sthula mAna ja ghaNA jyeAtiviMdAne sammata che mATe ame paNa skula mAnaneA ja upayega karIe chIe. '' te pachI tithinI gaDabaDamAM AgamAktaskula gaNitathI tithi zuddha karavAmAM Ave teA khATu zuM che ? bhUlavuM na joie ke kSaye pUrvA niyama paNa skula vidhi ja che. atyAre manAtI aMgrejI mahinAnI tArIkheA paNa skula gaNitarUpa ja che, teA skula gaNita semavAre khIja hAvAnI tarapheNumAM che. ! ahIM pU. vAcakajI mahArAjAnI e ja AjJA che kekSINu khIjanA anuSThAna mATe pUrvI tithi-sAmavArI ekama yAgya ja che. kevA sarasa samanvaya che ? pAMcama gurUvAre che tema zukravAre che. emAMnI eka pAMcama nakalI che, bIjI asalI che, temAM nakalo ka ane asalI kaI ? e tAravavuM DAya tA tenI taDajoDa tapAsavI paDe che. te A pramANe-asalamAM tithinA bhAga pa9 baDI haiAya che khIjanA svataMtra bhAgakALa 60 55, 5La 47 che; kintu jyAre ahIM pAMcama 64 dhaDInI banI gai che, eTale hAvI te UgatA sUryane dekhatI nathI mATe khIjanA kSaya manAya che. te divase seAmavAre 40 1, paLa 49 thI 10 57, paLa 36 sudhI khIjanA bhAgakALa che. AthI sAmaneA aheArAtra khIjatuM anuSThAna karavAne yogya mAnavA joie. joSae tenA karatAM vizeSa bhAgavAtI pAMca ghaDI abhi viSata che. A ghaDIe pAMcamanI nathI, pAMcamane nAme ApacArika-caDelI che. zuddha pAMcama tAravavA mATe A parikI muDIne dUra karIe eTale paha ghaDI pramANa zuddha pAMcama raheze. 2--vi. sa'0 1993 mAM bhA. zu? 4 budhavAre 4 57, 51 46 che pAMcama gurUvAre 60 ghaDI sudhI che, zukravAre paNa pAMcama lAMbo thane 60 2, 502 sudhI che pachI chaThThanA prAraMbha thAya che. A pAMcama budha, gurU ane zukra ema traNa vArane bhogave che. gurU zukranA e sUryodayane sparze che mATe pAMcama vRddhi tithi che. mAsavRddhimAM paDelA mahinA abhivRdhita che tema tithivRddhimAM pahelI tithi abhivardhita che. bIjI rIte kahIe te " sUryAdaya pahelAnI ghaDIovALA bhAga apramANlR manAya che." A nyAye pAMcamanI zarUnI pAMca dhaDI aupacArika che, nakalI che ane pachIneA kALa eTale gurUvAranI ghaDI 3 * ce--tiSa: ye, ye sati cA, f-kSIjIcA: | thI zukravAranI dhaDI 2 sudhInA vakhata vAstavika pAMcama che - sthAne sattiyitvana vartu yogyA, pUrvAtithi:-pUrvayitA siviya / eTale zukravAranA pAMcama e asalI pAMcama che. pUrvanI ko'rthaH ? aSTamyAH kSaye upasthite zraSTamIsambandhI kAryakaraNA- pAMca ghaDI vastuta: pUrvatithinuM aMga che je gaNitanI samarthA pUrvasthitA saptamIti / saptamyevASTamItyarthaH / bhAMjagaDamAM pAMcamanuM aMga banI gaI che, www.umaragyanbhandar.com
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 25 : pra-budhavAre 58 ghaDI etha che te cotha che, zukravAre che e leme pUrvatanI tithi pramANa manAya che. digaMbarIya pAMcama che te pAMcama che, have gurUvAranI ghaDIo che tenuM zuM | tithi vyavasthA paNa A karavuM ? laukikane ja anusare che. jayAre ApaNe zarUnI ghaDIone te tithirUpe apramANu mAnI u -e adhika pAMcama che, sat Hymtino vyApaka | tene pUrvatithinI saMjJA ApI sattA tithine pramANutAnI artha karIe te zukravAra pahelAno anadita pAMcamano prabhata kaTImAM sthApita karIe chIe. gakALa pUrvanI udayatithimAM dAkhala manAya, kema ke gurUvAranI pra-laukika, digaMbara ane sthAnakamAmAM e dareka vRddhimAM udaya samayanI ghaDIe vAstavika pAMcama nathI, udaya | prathama tithine svIkAre che ane ApaNe uttarAne svIkArIe cethanuM saMyukta aMga che. bIjI rIte kahIe to e udayA chIe te ApaNe temanAthI judA kema paDIe chIe ! pAMcamanuM anantara pUrvAga che. anaMtatAnuM tathya svarUpa | u-A gaNitano viSaya che. AmAM matabheda rahevAne ja, saMvatsarI prakaraNamAM batAvAze. laukikamAM paNa smAta (zaiva) tathA bhAgavata (vaiSNa) mAMya pra-gurUvAranI pAMca ghaDIo bIjI tithinI che evuM tithine aMge mAnyatAbheda cAlyA ja kare che. A rIte kema manAya ? jemAM paNa laukika rItine anusaranArA ane 50 vAcau0-jema cAra samAna bhAgIdAromAMnI eka pAse cethA- | kavarya zrI umAsvAtijInI AjJAnusAra lokottara rItine inI vadhu rakama hoya te te teNe bIjAnI muDI haDapa karI anusaranArAmAM tithibheda rahevAne ja. sAmAnya rIte be tithinA che ema manAya che tema ahIM tithine aMge paNa tevuM ja che. joDANamAM pUrva tithinI vedhaka ane uttarA tithinI viddha bhalA, 59 ne badale 65 ghaDInI tithi banI jAya te saMjJA che, A sthitimAM uttarAtithinI vidhAtI (bhadAtI) ghaDIe uttarAtithinI saMjJAne pAmI zakatI nathI. je pArakI muDIthI nahIM te zAthI? ghaDIo zarUAtamAM ja hoya che. eTale abhivardhita ghaDIono pra-A tithizuddhinI vAte kalpanArUpa che. saMskAra Apavo hoya tyAre A viddha gaNutI zarUnI ghaDIu0-mahAnubhAva, vastutaH 59 ghaDInI (2933 mArta) tithiT ene ja ApavuM joIe. A gaNita pradhAna rItine ja jana e zAzvata siddhAMta che ane tithivRddhi e ja kalpanA che. A| samAja prathArUpe mAne che. kalpanAne uttara gaNita ja Ape che. vAstavika rIte laukika ane jemAM A gaNitabheda che ApaNe laukika paMcAMga, daravarSe 6 ne 13 ke 14 tithi, ane te bheda rahevAne ja. enI hAni ane jinAgamamAM nahiM Adezela tithivRddhi, eT pra badhAya pahelI caudazane ja caudaza mAne, caudaza tarIke badhuMya pU. mahApurUSone pagale pagale AcaraNArUpa svIkArIe tene ArAdhe, ApaNe paNa tene caudazanI chApa lagAvIe ane chIe, kintu temAMnI kalpita vRdvitithinI AradhanAnA nAme ja | punaH bIje divase zuddha caudaza mAnIe e sAdhaka mATe to jyAre azAnti uThe tyAre ApaNe tenI abhivArdhata ghaDI- bahu aTapaTI vyavasthA che. nAnA ke moTA koI pahelI caudaza ene judI karI asalI tithi pAse yAne laukikamAMthI ke bIjI caudazane bheda samajI zakaze nahiM ane Aje lokettaramI javuM ja joIe. laukika azAMtithI bacavA mATe Tcaudaza che tyAM Aje che te cAdaza ne ? ema mAnI vyAmAhamAM lokettara mArganuM ja zaraNa levAya che. e lokottara paddhati. 1 paDaze. koI bIjI caudaze pUnama lekhaze arthAta tamAro dvArA ja pUrvanI pAMcama te vAstavika pAMcama nathI ema nakakI | lAkAra tithi ArAdhanAnA hetu saphaLa thaze nahi. karavuM joIe. u0-Avo vyAyehana thAya eTalA khAtara huM AgaLa pra-digaMbaramatamAM vRddhi mATe zI vyavasthA che? sapramANa jaNAvIza tema prathama caudaza teraza bane che. basa caudaza be hetI nathI; pachI vyAmohanuM kAraNa ja nahI rahe. u-teo 6 ghaDInI udayatithi mAne che jethI temanI | mAnyatAmAM uttarAtithi apramANu banI jAya che. temane | kapita tithivRddhinI ArAdhanAnA nAme azAti uDe 59 ghaDInI zuddhatithinuM gaNita kabula che; aupacArika 6] eTalA khAtara 59 ghaDIne saMskAra tathA tithisaMjJA parAvaDIo dUra karavAnuM paNa svIkArya che, mAtra teo tithinI | vartana vagere vidheya ja che, paraMtu jyAM azAtinuM kAraNa na prAraMbhane badale aMtima ghaDIone azuddha mAne che. je hisAbe | hoya yAne hAni vRddhi nimitta parAdhananI guMca na hoya tamoe kaltha mAnela tithi ja temanA matamAM pramANa banI tyAM A saMskAranI AvazyakatA ya nathI. jAya che. vaLI laukikamAM to pUrvatanI tithi pramANa manAya prazna--sthAnakamArgIya tithipatramAM dareka vRddhi ane che, je huM AgaLa kahI gayo chuM. teTalI ja saMkhyAvALI kSayatithi na mAnavAne saMskAra - prave-ApaNe laukika paMcAMgane mAnIe chIe paNa tenI apAya che je tamArA A kathanane anusarate hevAthI ThIka dareka rItine kema anusaratA nathI? che ema mAnavuM paDaze. uttara-bhAI, emAM te prAcIna jena tithisvarUpa u0-sAmAnya rIte udaya pahelAnI tithio paraviddha | hAvAthI pUrvanI tithimAM dAkhala manAya che. laukika ekA- hotuM nathI ane sadAna mATe jagatathI judA na judA ja rahevuM paDe che eTale e paNa pAlave tema nathI. e apekSAe te dazI mahAmyamAM vRddhi tithinI gata ghaDIone naSTa batAvI che. ahIM sudhI te ApaNo ane laukikane eka mata che. prAcIna gaNita pramANe tithipatra banAvavuM e vadhu hitakara che. pachI paNa A ja niyame tithinI AraMbhanI ghaDIo ahIM te jema abhivardhita varSamAM 57 mahinA te tithirUpe apramANa manAvI joIe eTalA khAtara ApaNe | abhivardhana dazAne yogya chatAM mAtra AdiSTa mahino ja pUrvotanI tithine apramANa mAnIe chIe; jyAre laukikama) vadhArAya che tema dareka tithi 59 ghaDInA saMskArane yogya 6. DInI che. jethI ekAdazI dAna mATe ghaNo vakhata raheT hovA chatAM AdiSTa catupa vigere 5rvatithine ja saMskAra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ apAya. A gaNitanA viSaya che jenA vaDe apramANu ane bIjI pAMcama vAstavika yadi prAcIna jaina paMcAMga haiAta te| prAyaH A bhAga Avata. sArAMza-59 ghaDInA saMskAra ApavAthI zuddha thaela zukravAranI pAMcama ja pAMcamanA anuSThAna mATe yeAgya manAya. pUjyapAda vAcaka mahArAjA pharamAve che keHpAMcamanA anuSkAna mATe uttaratiya zukravArI pAMcama ja yeAgya che. : 26 : pahelI pAMcama pAMcama ane che. pramANe tithi vi. sa0 1992 mAM zukra-zanivAre kA zu 14 che vIrazAsana patra pavRddhi lakhavAnI tarapheNamAM che chatAM tenI tA. 28-2-36 nA pu0 14, a0 22 mAM gurUvAre tathA zukravAre teraza mAnI che ane dvi. teraza zukravAre siddhAcaLanI cha gAuno pradakSiNA ArAdhavA sUcavyu che. ahIM uparokta niyame ja prathama caudazane terazanuM nAma ApavAmAM AvyuM che. have rahI zlAkamAM rahela zrIvIra jJAna ane nirvANunI vAta. te paNa sAtheja vicArI laie. | 3-vai. zu. 10 nA divase bha. zrI mahAvIrasvAmInu kevaLajJAna kalyANaka che je divasa prAcIna kALamAM leAkavyApI parUpe ujavAtA haze. tenA paryArAdhanamAM leAkamAnya divasa levA ema pU. vAcakajI mahArAjanI AjJA che. AmAM udaya ke samAptine Agraha rAkhyA na pAlave, 4-kA 10 ")) nA divase bha. zrI mahAvIrasvAmInuM nirvANuM thayuM che. tyArathI A divasa lekavyApI (laukika tathA leAkeAttara) parva tarIke manAya che jene ApaNe divALI tarIke oLakhIe chIe. | divALI e lakAttara pUrvI che, chatAM janatA tene mATe che. nirvANunA kALane ke dIpamALA karavAnA vakhatane pradhAna mAnI janatA caudaze, prathama amAse yAne leAkeAttara caudaze ke uddezya amAse divALI mAne ane ApaNe ya amA sanuM khAnuM lai tenAthI judA paDIe e ucita nathI, prAcIna pa McAMgamAM teA mAsA zu. 11 thI kArtika 4 sudhInI krAi tithi dhaTatI ja na hatI eTale dhaNI vAra savArathI sAMja sudhI amAsanA bhAga rahetA haze ane jaina jainetaramAM eka divase divALI parva karAtuM haze. hAla laukika pacAMgamAM te divALI ya ghaTI jAya che. AvI paristhitimAM ApaNe evA pa'cAMganI udaya tithine vaLagI rahI janatAthI judA paDIe, e pU. mahApurUSone iSTa nathI. prazna--udaya caudaze divALI karavI e te ThIka nathI. kAma nA tiImAM batAvela deSo lAge. | pU. vAcakrajI mahArAjA avibhakta rIte thAya e kruddezathI divALI mATe lekane anusaravAnI Ape che Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat pUjyapAda jagadgurUzrI hIravijayasUrIzvarajI mahArAna paNa pharamAve che ke-- 16 prazna--bhagavAn mahAvIrasvAmInA nirvANu samaye amAsa tithi ane svAti nakSatra hatAM, kAka varSe divALInA guNunA samaye te banne hAya che ane kAika varSe hAtA nathI. vaLI keTalAeka ema mAne che ke jyAre amAsa ane svAtine yoga maLe tyAre guNaNuM gaNavuM, khIjAe kathe che ke je divase meraiyAM " nAmanI leAkaprasiddha kriyA karAya te divase gaNavuM. merayAM karavAmAM ya judA judA divasa levAya che. ahIM vasatA gujarAtIoe caudaze merayAM karyAM ane ahIMnI prajAe khIje divase, tA je dezamAM hAe te dezanA merayAnA divase gaNavuM ke gujarAtanA merayAMnA divase ? | uttaram - dIpAlikAguNanamAzritya svasvadezIyalokA yasmindine dIpAlikAM kurvanti tasmin dine kuLanImiti ( hI0 30 4, 30 3, pR. 22 ) uttara--te te dezanA leAkA je divase divALI kare te divase guNaNuM gaNavuM. sevana AjJA devA garisaMgha kRtaprazna- zrI mahAvIrasya nirvANasamayemAvAsyA tithiH svAtinakSatraM cAbhUtAm, dIpAlikA savadhiguLanasamaye 4 mizcivarSe te mavata: micic neti / etadupari kecanetthaM kathayanti yad yadA svAtyamAvAsye bhavatastadA guNanoyam, anye ca yasmin dine ' meraiyAM' iti lokaprasiddhaH kriyAvizeSaH tasmi ndine guNanIyamiti / tatra 'meraiyAM' karaNe bhedo bhavati - etat dezamadhye ye gurjaralokAH santi taiH pAkSikadine sAni tAni, patazIrthaMtu dvitIyAsare / sataH jhim svadezAnusAra meAMtine jhuLanIyam ? utta yurvyezAnusAreLa ? krUtti. uttara--mahAnubhAva, jyAM tyAM udama samAptine AgaLa | ke amAse divALI karavAnI che. dharavA e eka jAtanI khImArI che. apavAdamAM utsaga na ane digabare| AsA 10 14 nI rAte cothA prahare levAya chatAM dareka sthAne udaya samAptine AgaLa karI | vIra-nirvANu mAne che. AthI temane laukika divALI sAthe abhAvita dAya batAvavA lAgavuM e vastuta: " abhAvita | koA ya sa Mbadha nathI. prazna " rUpe doSa ja che. vastutaH A AjJAe udaya samAminA AgrahIone javAba ja che. sApha vAta che ke pa'cAMgamAM laukika anukaraNlR che tema viALAmAM yAne anusaravu. ahIM udayanA niyama gauNu banI jAya che. pU. A. zrI sAgarAnaMdasUrIzvarajI ma. jaNAve che kepatithi udayavALI prApta thatI hAya paNa koi kAraNathI udayavALI patithi na lai zakAyate| tenA bhAgavaTAvALI pUtithi karavI, ( vIra. 30 15, 0 11, pR. 188 ) 50--digaMbara samAjamAM divALInI vyavasthA kai rIte che ? u~~jaino tathA atrenA amAsanI rAte divALI mAne che. ApaNe amAsanI rAte cAyA prahare bha. zro mahAvIrajoIe; kintu pu. zAstrakAra mahArAjAnI AjJAthI laukika svAmInuM nirvANuM mAnIe chIe eTale amAse davALI karavI pravRtti pramANe caudaze, prathama amAse ( leAkeAttara caudaze ) zrI pAvApurI tIrthakSetramAM te ApaNe amAse ja (rAtrinA ahIM nivANu kSetranI apekSAe A pravRtti chellA prahare) divALI parva mAnIe chIe; ujavIe chIe. che. * A viSayamAM vI. taMtrIjI pramANa mAMge che, je tene mArA uparanA tathA sayukta parva prakaraNamAM AvanArA lakhAthI maLI rahero. (vI. taMtrI tithinA bheAgavaTAne " tithinA bhAga " tarIke paNa oLakhAve che. pu0 15, 40 51 ) www.umaragyanbhandar.com
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ kalarsa saMvatsarI te divase aA tathine 7 divasa thaze. paNa nirNaya tha - pra-kSaya pAmatA : 27 : yAda rAkhavuM ke jema udaya bhAi za0 5 hovA chatAM bhA|pramANe mAnI laIe to nIce lakhyA mujaba AjJAbhaMga zu0 4 dine tapa karavAnI sakAraNa AjJA che tema ahIM paNavigere deze lAgaze. 'udaya amAsa hovA chatAM caudaza ke prathama amAse yAne lakAttara caudaze divALI karavAnI AjJA che. bAkI kSayanA 1-aSADa zudi 14 ane 13 maLelAM che. te divasane prasaMgamAM te kSINa tithinuM sthAna pUrva tithi le e pahelAM 13 mAnazo to te divase caumAsI pratikramaNa vigere nahIM kahevAI cUkayuM che. karI zake. kAraNa? teraze caumAsI na karAya ane te divase ekaMdare pUjyapAda vAcakavarya zrI umAsvAti mahArAjAe caumAsI pratikramaNa karaze to teraze caumAsI karavAne doSa A zlekamAM je apavAdaka vidhAna karyuM che te vAstavika | lAgaze. pachInI dareka pAkhI paMdara paMdara divase karavAnI che. rIte gaNitane tALo ja meLavyo che. e hisAbe punaH punaH teraze pAkhI tathA camAsI Avaze. teraze caumAsI pratikramaNa karyuM che pacAsame divase bhA A kaleka tithinI jema nakSatranI paNa vyavasthA kare che, zu 3 dine saMvatsarI pratikramaNa karavuM paDe. kadAca azADI eTale rohiNI nakSatrano kSaya hAya, UgatA sUryane na dekhatuM | caudaza nathI e apekSAe pacAsame divase saMvatsarI karavAne hoya te rahiNI tapa kRtikAmAM thAya ane rohiNI vadheTniyama paNa duHkhasAdhya thaI paDe. to rohiNI ta: bIje divase thAya. 2-bhAdaravA suda 4ne kSaya che eTale etha ane trIja kSayamAM teraze. caudaza mAne maLelA che. tene trIja mAnazo te te divase saMvatsarI ApaNe upara joI gayA ke-tithikSayanA prasaMge kSINa ! karAze ja nahIM. vaLI te divase abADI caumAsIthI 19 tithinA anuSThAna mATe pUrva tithi levAya che paNa e tithine [ divasa thaze. pachI kArtika caumAsI 71mA divase Avaze. kayA nAme oLakhavI ? eno paNa nirNaya tha joIe. | yadi 50 ane 70 divasano meLa meLavavo hoya te ezArI - prave-kSaya pAmatI tithi pUrvatithimAM maLI jAya che. | camAsI ekeka divasa pAchaLa haTAvavI paDaze, athavA navI kSINa tithinuM anuSThAna paNa pUrvatithimAM sadhAya che paNa te cetha banAvavI paDaze. pariNAme arAjatA vyApaze. kadAca tithinuM nAma zuM ? sA sapUti nA niyame Akho ahorAtra trIja mAnavAmAM u0-tame zuM mAne che, te te jAhera kare. Ave te saMvatsarI cutha parvane lepa thaze. pra-kSINa cidaza terazamAM maLe che jarUra kintu te divase | 3-kA* za0 14 ane 13 maLelAM che. tene 13 mAnI udaya teraza che mATe ame ene teraza kahIzuM. aSADa zudi | camAsI pratikramaNa karaze te avidhi vigere deSa lAgaze. 15 ghaTe te dazamAM maLe ene paNa amo caudaza kahIzuM. pachInI pAkhI ane mAsInA divaso badalavA paDaze. tathA pU. muru zrI kalyANavijayajI mahArAjA u0 naM0 5 thI 11, saMvatsarIthI 69mA divase comAsuM pUruM thaze. 16, 19, 48 vigeremAM paNa emaja jAhera kare che. juo | prazna-A rIte te meTo goTALo thAya. zuM karavuM? (5) parvatithinI vRddhi hoya tyAre tenI pahelI tithi uttara-A tarka jALane chedavA mATe ja pU. zrI pUrvanI tithinA nAme bolavAnI Adhunika rUDhi mAtra che. AmAM | vAcakajI mahArAjAe te zlokamAM jA ne prayoga karela zAstranuM pramANa nathI ane prAcIna paraMparA paNa sahAyaka | | che, jenA " AdhAre upara darzAvela divase caMdaza che, cotha nathI. (8) bIja AdinA kSaye ekama Adine kSaya kahe che, ema mAnavuM te ja yathAtathya che. te "mRSAvAda " che. ekamane bIja kahevAnI jarUra nathI paNa vastutaH caudazane kSaya thAya te teraza ja cidaza bane te divase bIjanuM kRtya karavAnI jarUra che. (9) ekama che arthAta cAdaza akSINa manAya ane teraza kSINaAdinA divase Adayika ekama Adi hovAthI ekama | tithi manAya. Adi ja mAnavI joIe. (10) bIja Adi parvanA prazna-A te eka prakArane arthavibhrama che. divase sUryanA udayavALA na hoya te tatsaMbaMdhI kRtya uttara-pU. zAstrakAra mahArAjanI e AjJA che. emAM parvanI tithimAM karavAM paNa tene bIja Adi kahevI te | arthavibhrama jevuM kazuM ya nathI, mithyA mAnyatA che. (16) bIja AdinA kSayamAM ekama Adine aparvatithi gaNI teno kSaya mAnavo emAM zAstra | prazna-pramANu batAvaze ke? AdhAra nathI temaja AvI prAcIna paraMparA paNa nathI; uttara-hA, juo, sAMbhaLo. mATe AvI Adhunika rUDhi tyAjya hovI joIe. 1-pULa vAcakavaryazrI umAsvAtijI mahArAjA pharamAve che ke( tA. 24-9-36 dine lakhela, tA. 9-10-36 vI. kSaye pUrvA tithiH kAryA (titheH kSaye tatsthAne tat pu15, aM0 2, pR. 21 mAM mudrita) | tividhena vA nuM thothA pUrva tithiH ) tithine kSaya bIja AdinA kSayamAM ekama Adine kSaya kahe thAya tyAre tenA sthAne pUrvatithi svIkArya che. A AjJA athavA bIja AdinI vRddhie ekama AdinI vRddhi kahevI te | pramANe teraza ja cadaza bane che. caudazane 59 ghaDI pramANa mRSAvAda" che. (vIra putra 15, aM0 12, pR0 206 ) kalpavAthI paNa A vastu vizeSa spaSTa thAya che yAne te munivara kAMtivi ma paNa pUche che ke-pUrvAcAryane evo divase udaya cadaza hoya evo meLa maLI rahe che. uttara batAvo ke jemAM be AThamane badale be sAtama 2-aha jaha kahavina labbhaMti,tApro surumgameNa juttaao| mAnavAnuM ane AThamane kSaya hoya tyAre sAtamane kSaya tA avaraviddha avarAvi, hujana hu punvtviddhaa||1|| mAnavAnuM pharamAvyuM heya (vI. pu. 15, aM* 14, 50 239)/ u0-tamArI A mAnyatA zAathI pratikULa che. AnA | mAne ke pUrvokta parvatithie kaI rIte sUryodayavALI virUddhamAM tamArA ja pakSakAronA ullekho che chatAM ya tamArA kathana maLatI nathI, to apara ( tenI pahelAnI ) tithie paNa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 28 : nuM ritiparI brA atithitirakAra, aparaviddha ( kSINa ) manAya che; kintu pUrvokta tithio kara zani svakSINu manAtI nathI. athavA e kSINatithi pitAnI pUrva viparAyaNa thaI gayA |kAro yukta iti cet satyaM, tatra trayodazIti vypdeshsyaasaMjJAmAM rahetI nathI. (A gAthA gi0no ja Abehuba paDa pADe che.) pyasaMbhavAt, kintu prAyazcittAdividhau caturdazyeveti viSaya marivA! ahIM bhAvArtha e che ke-cAdaza saryodayavALA na maLe te | ( hi va 6, 40 8, g0 200 ). tyAre terazane cadazathI viMdhAela gaNI terazano kSaya mAna. A sthitimAM teraza teraza tarIke oLakhAtI nathI kintu kharataragaccha prazna-ApaNe ( tapagaccha ane kharacaudazanuM nAma dhAraNa kare che. sArAMza-caudazano kSaya thAya taraga7vALA ) banne udaya tithine mAnIe chIe ane tyAre te divase teraza nathI paNa caudaza che ema mAnavuM. anauyika tithine niSedhIe chIe te kSayaprasaMge udaya A pAThanA AdhAre prAcIna kALathI " pavatithinI | | terazane te divase udaya caudaza na hovA chatAM caudazarUpe | kema mAnI zakIe ? hAni vRddhi na thAya ? evI mAnyatA cAlI Ave che. | uttara-tArI vAta sAcI che kintu je pUrvAthI A pravRttine 40 varSano kapita ravaiyo mAnanArA caudazanI saMjJAne prApta thayelI teraza teraza zAstra AjJAthI keTalA dUra che e have samajAvavAnuM rahetuM nathI. have te teo madhyasthabhAve puna: vicAra karI bhUla oLakhAtI ja nathI; kemake te prAyazcita vidhimAM eTale pratikramaNa pauSadha Adi kAryamAM caudazarUpe ja manAya che. sudhAre e ja puchavA gya che. | arthAta caudaza ghaTe tyAre teraza ja caudaza bane che ane 3-tavaMtaraMgiNIne amukita manAte pATha che ke kSaya caudazane badale terazane ja kSaya manAya che-karAya che. nA " gAya dhamapitA-pUjA anAmena | 4-pU. pA. A. zrI sAgarAnaMdasUrIzvarajI mahArAjA yuktAH-avAptasUryodayA iti yAvat na labhyante, tA lakhe che ke "parvatithinA kSaya vakhate pUrvatithino ja kSaya taf "pravatti ," avavidyA-kSInatithimirat | | manAya ane lakhAya, paNa parvatathivALo kSaya lakhAya paNa arthAta vInAthiya: . mArA pi-tithizit | manAya paNa nahi , api prAkRtatvAt bahavarthe ekavacanaM, hujjatti-bhaveyuH // 5-eka vAra "bIja AdinA kSaye ekamane bIja nirda tta, vArthe thata: asa,Tazaudaza) eka (terazane caudaza ) kahevAnI jarUra nathI' ema nirUpanAra tadviddhA satyo, na, pUrvA eva-pUrvatithinAmnya eva, pU zrI kalyANavi. mahArAja paNa jAhera svIkAre che ke " parva bhaveyuH, kintu uttarasaMzikA api iti bhAvaH / tithinA kSaye tenuM kRtya pUrvatithimAM parvane vyapadeza vIra, , 25, . 1, pR. 264, 4. 20, . 22. karIne karavAno te lekha che." artha-have koI kAraNe te-pUrvokta tithio sUryodayavALI-sUryodaya sahita na maLe te aparavi-kSINatithithI ( vI. pu. 15, saM. 2, pR0 24 ) bhedAelI pUrvanI tithie aparaviddha-kSINasaMjJAvALI bane, 6-munivara nipuNavijayajI jaNAve che ke " je AThavyatireka jaNAve che ke-tiddhiA tenAthI bhedAela mane kSaya Ave to sAtamane kSaya karavo joIe." tithio (teraza vigere) pUrvatithinA nAme rahetI nathI, kintu ( vI. pu. 15, aM. 6-7, pR. 117 ) uttara tithi(caudaza vigere)nI saMjJAvALI paNa bane che. | 7-munivara janakavijayajI pUrvokta pAThanA anuvAdamAM lakhe che ke "evI rIte kSaya tithi ( kSINa caudaza ) ahI pU. zAstrakAra mahArAjA anvayathItarekathI | yukta pUrvatithi (teraza ) kSaya tithinI saMjJAvALI (caudaza) parvatithinI vyavasthA kare che. AthI e paNa nakkI thAya | thAya che. pahelAM caudaza e pramANe kahelI ja che x x nahi che ke-je parvatithi hoya te akSINa hoya, je akSINa na | to kSaya je aSTamInuM kArya sAtamamAM karAtAM chatAM AThamanuM heya te parvatithi na heya. kArya che e pramANenI saMjJAne prApta nahiM kare." vaLI spaSTa jaNAve che ke ( vI. pu. 15, aM. 9, pR. 164) retathA vaturvarathA para caparo yu ........ 8 zrIyuta agaracaMdajI nAhaTAne (1) praznaanythaa kSINASTamIkRtyaM saptamyAM kriyamANaM aSTamIkRtya | " purNimAne kSaya hoya tyAre pUrNimA ne caturdazI bane divase nyapadezaM na labheta, na ceSTApattiH AbAlagopAlaM pratItameSa lIlotarI khAvAnA paccakhANa hovAthI na khAnAra zI rIte adyATamyAH pauSadho'smAkamiti, patavacanavaktR-puruSA pALe ? " nuSThIyamAnA-'nuSThAnA-'palApitvenonmattyaprasaMgAt // zeTha kuMvarajI ANaMdajIno uttara " trayodazIne kSaya karI caudaza temaja punama be divasa lIlotarI na khAya." artha-mukhyatAe teraze caudazane ja vyapadeza vyAjabI che, nahIM to kSINa AThamanuM anuSThAna sAtame karavAthI "A (jainadharma prakAza, pu. 49, aM. 1, pR. 27) AThamanuM anuSThAna che " evI sattAne nahiM pAme. ahIM -vI. taMtrI bAMhedharI Ape che ke AThamanA kSaye aSTApatti paNa nathI, kemake AbAlagopAlamAM prasiddha che.sA RJ sAtame ADama ane AThamanI vRddhimAM be sAtama lakhAya che." ke Aje amone AThamane pauSadha che. AvI rIte bolanAra (vI. pu. 15, saM. , pR. 76 ) puraNe Acarela anuSThAnane " Aje sAtama che" ema kahI 10-tatvataraMgiNInA gupta anuvAdaka punaH punaH kabUle che ke a5lApa karavAthI tame gAMDA gaNAze. (4) have jo kadApi te tithio sUryodayathI yukta na maLe * punaH tene ja puSTa kare che ke I te kSINutithi yukta pUrvanI tithi kSINatithinI saMjJA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ vALI paNa bane che. kSItIthi yukta pUrvanI tithi pUnI tithinA nAmavALI ja rahe ema nahIM paNa uttara tithi eTale kSINa tithinI saMjJA paNa apAya che, " ( vI. pu. 15, a. 20, pR. 322) karAtI terazane caiAdazanuM (5) tenA (caudazanA) kSaye nAma apAya che. : 29 : ( vI20 pu. 15, jainetara ekAdazI mahAtmyamAM kathana che ke-- (a) - ekAdazI yadA naSTA parato dvAdazI bhavet / upoSyA dazamI viddhA muniruddAlako'bravIt // 1 // uddAlaka muni kahe che ke ekAdazI dhaTe ane khIje divase bAraza Ave to dazamI vidyA ekAdazI upavAsa karavAne yAgya che (manusmRti). (2)--jANa tyinya, dhai: zveta dvAovratam | pAraNaM ca trayodazyAM taiH kRtaM koTigovadham // 2 // ekAdazI vItAvI bAraze ekAdazInuM vrata kare ane teraze pAraNuM kare tene kreDa gAyAnI hatyA lAge (sabhavita che ke nImA matavALA mATe bhAge A rIte vrata kare che.) ()pAzI yavA nAcit, rAmyAM duSittA tithiH / vRddhikAle bhaved doSaH kSayapakSe tu puNyadA // 1 // agyAraza kadAca dazamamAM duSita bane (dezanI viddha hoya ) te vRddhimAM doSarUpa che ( dasamI viddha temaja vRddhi pAmela agyAraza duSTa che ) ane kSayamAM puNyaprada che ( kSINa thaSTa dazamamAM maLelI agyAraza puNyadAyI che ). vAstavamAM dazamI viddha agyAraza te agyAraza ja che. eka azuddha gAthA pra0--eka gAthAmAM te teraze pAkhInI ja manA che, tame upara je pramANu TAMkayA che te badhA ya kSayaprasage caudaze teraza karavAnuM Adeze che ane taNA paNa e ja vastune svIkAre che; chatAM eka gAthA tenA virUddhamAM paDe che tenA khulAsA avazya thavA joie. te gAthA A cheH chaTThIsahiyaM na aTTamI, terasasahiyaM na pakkhiyaM hoi // paDave sahiyaM na kayAvi, iyaM bhaNiyaM jiNavariMdehiM // 1 chaThThuM AThama, teraze pAkhI ane ekame pAkhI na thAya, ema zrI jinavarendranuM vacana che. ( pravacanaparIkSA pR0322 ) (vIr. pu. 15, a. 11, pR0 135) A gAthAnuM samAdhAna thai jAya eTale A viSayane sathA Ukela Ave. u--A gAyAne bhinna bhinna daSTie tapAsIe eTale tenA paramArtha svaya khyAlamAM AvI jaze. khadhakhesatI thAya, kintu jinAgamamAM pUnamanI pAkhI Adeza 3-di pUname pAkhI kalpavAmAM Ave te A gAyA ja nathI, chatAM A gAyAkArane pUname pAkhI mAnavAne pakSa ke bhrama hoya ane e khyAlathI tesamathiM pATha lakhyA hAya e banavAjoga che, e rIte te pUname pAkhI thAya evuM mAnanArA ja A pAThanA vizvAsa karI zake ( jue nasaMcayaLa gAthA 284) ) | 1-gAthAkAra chaThThuM AThama karavAnI manA kare che. sAtama AThama karavAnI manA karatA nathI eTale ahI te pUrvAnA niyama barAbara svIkAre che. re Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 2-pAkhI zAzvatakALathI caudaze ja ArAdhAya che. tene kSaya thAya tyAre teraza ja caudaza bane che. jyAre gAthAkAra teraze caudaza karavAnI manA kare che eTale ahIM kSace pUrvAnA ja niSedha kare che kintu codaza dhaTe tyAre tenuM anuSThAna kayAre karavu? te mATe A gAthAmAM kaiM sUcana nathI. vAratavika rIte jene caudazanu anuSThAna karavuM che tenA mATe A gAyA nirUpayeAgI che. | 4-A kathana cAmAsIne aMge paNa nathI kemake gAthAmAM parNiya zabdanA prayAga karyo che. vaLI cAmAsIne kSaya thAya tyAre zuM karavu? tenA khulAsA A gAthAmAM nathI. arthIpattithI kAi ema paNa mAnaze ke teraze pAkhI na karavI arthAt teraze cAmAsI karavI. 5-graMthakAra ekame pAkhI karavAnI manA kare che, eTale temanA mate caudaze ane caudaza ghaTe te| pUname pAkhI karavAnI vyavasthA hoya ema paNa kalpI zakAyache. 6-prAcIna kALathI cAthe saMvatsarI, caudaze caumAsI ane caudaze pAkhI karAya che. prastuta gAthAkAra AThamanI vyavasthA kare che, pAkhI mATe niSedha kare che; jyAre sAMvatsarI tathA cAmAsI mATe mAna che. A dareka vicAraNAne niSkarSa e ja che -caudazanI pAkhInA niSedhamAM pUnamanI pAkhInA pakSamAM ke caudazanA kSaye teraze caudaza karavAnA niSadhamAM A gAthA che, je AjJA virUddha hAvAthI pramANabhUta nathI. prazna-A gAthA " tithikSaya tathA munivarya janakavijayajInA lekhamAM samana mATe uddhRta karavAmAM AvI che. ( vIra. pu. 15, 0 11, pR. 195 ) eTale temane teA pramANabhUta che, pachI apramANurUpa manAya ? uttara--mahAnubhAva ! te paNa A gAthAne pramANabhUta mAnI na ja zake. kadAca bIjAnI sAme dharavAmAM A gAthAnA bhale upayAga karavAmAM hAya, kintu peAtAnI ja mAnyatAnA virUddhamAM jatI A gAthAne te ke bIjA koi paNa pramANabhUta mAnavAne na ja lalacAya. A gAthAnA atha puna: vicAra| eTale tamArA khyAlamAM barAbara AvI jaze. kema vRddhivicAra " mAM peAtAnA pakSanA chaThe AThama na thAya. eTale chaThTha pachI sAtama ane tyArapachI AThama hAya che. A sthitimAM sAtame Ama Ave kiMtu chaThThuM Ama naja Ave e te| muddAnI vAta che. teraze pAkhI na thAya, eTale pAkhI caudaza ghaTe tyAre tenA bhAgakALa teraze che. sUrya pUrvAnA niyame teraze pAkhI mAnavI joie. prastuta pATha tene niSedha kare che jyAre uparanA lekhA caudaza dhaTe tyAre udaya - teraze ja caudaza kare che, kahe, A gAthA teonA praznamAM paNa pramANabhUta che? sathA nahI. paDave pAkhI na thAya eTale caudazanu anunnAna caudaze thAya. caudaza dhaTe te tenuM anuSThAna ekame thAya ja nahIM, kAraNa ke vacamAM pUnama che. A rIte caudazanA anukAna mATe ekamanI manA karavI e teA vyAjabI che kintu caudazaneA kSaya thAya tyAre pUname anuSThAna karI zakAya ema A www.umaragyanbhandar.com
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ [: 30 : pAThathI nakkI che. zuM tithi kSayatRddhi vicArakAra ke muni zrI dharmasAgarajI ma. paNa jyAre sApha lakhe che ke teraza varya janakavijayajI caudaza ghaTe te pUname pAkhI karavAne | caudaza bane, tene teraza na kahevAya tyAre to mane barAbara taiyAra che te nahIM ja, te A pATha paNa teonI virUddhamAM | vizvAsa besI gayA che ke cAdazanA kSaye terazane kSaya che. na mAlUma teo kayA kAraNe AvA pADhIne rajA karI tene cAdaza ja mAnavI. karatA haze ? uttara-hA bhAI, hA, have tame satya samajyA kharA. prazna-tame A gAthAne kSayanA prasaMgamAM nakAmI A pramANe kAMI navAM nathI. temaja pU. pA. mahepAdhyAyajI batAvI kintu A gAthA udayatithinI vicAraNAmAM ja ! '| zrI dharmasAgarajI mahArAje paNa kAMI navuM nathI kahyuM. kintu pu. upayogI che je hisAbe ahIM "udaya AThama hoya to che, pA. vAcakavarya zrI umAsvAtijI mahArAje je "kSo pUrvA" udaya caudaza hoya te teraze ke paDave tenuM anuSThAna na kahyuM che te gaNItane tALo meLavIne ja kahyuM che-eka satyakarAya " e artha thAya che. uparanA lekhako paNuM evA siddha gaNita ja rajU karyuM che. Aje " jaina parvatithi ghaTe AzayathI A pATha rajU kare che nahiM ke vadhe nahiM" AvI je paraMparA che tenuM mULa vAcakau0-mahAnubhAva! A artha to'tamane bahu ja bhAre paDaze. varyajInAM vAkyo ja che, jene adyAvadhi pU. pA. jainAcAryo juo, udaya AThama hoya to tenuM anuSThAna che ne karavuM, ane zrI saMgha anusarI rahela che. eTale udaya AThama hoya chatAM tenuM anuSThAna sAtame thAya A uparathI tamane te barAbara nirNaya thaI ja gayo ema A gAthAthI mAnavuM paDaze. chaThThane niSedha thaze kintu haze ke ApaNI vartamAnaparaMparA keTalI badhI satya sAtamanI chUTa ja raheze. zuM teo A rIte karavAmAM ane prAcIna che. vartamAna paraMparAne, AcaraNAne arvAcIna sammata thaze ? ke zAstra virUddha mAnanArA mahAnubhAvo mAdhyastha bhAve vicArI udaya daza hoya te tenuM anuSThAna paDeve karavuM. eTale satya svIkAre e jarUrI che. udaya cAdaza hovA chatAM tenuM anudAna pUname thAya ema vRddhimAM pahelI cidazane terazane mAne A gAthAthI mAnavuM paDaze. teo jyAre A rItine apanAve tyAre ja A gAthAne pramANutAnI koTImAM sthApI zake. prazna-tamArI kSaya tithinI vAta te huM barAbara jo ke teo udaya taraze caudaza mAnavAnA pakSane duSita | samajI gayo. have vRddhi tithinI vAta paNa samajAva; jemake karavA A gAthAnuM zaraNuM le che paraMtu tema karavA jatAM pita| cadaza be che te te bannene kyA nAme oLakhavI ? ja duSita pakSakAra banI jAya che. pUrvAnA niyama anusAra uttara-pahelI cAdazane aupacArika caudaza arthAta teraza ja caudaza bane che tyAM te te nahi ne pATha teraza mAnavI ane bIjI caudazane ja zuddha caudaza mAnavI; nirUpayogI che, kintu cAlu varSamAM vIrazAsananA bhIMtiyA temaja kSayamAM je koyaDo hato te ahIM lagAvo eTale e paMcAMgamAM chuM ema lakhavAnuM zarU karyuM che eTale teo | vastu tame jaldI samajI jazo. caudaze nahIM kintu teraze ja paphakhI mAne che. kahevuM joIe ke prazna kevI rIte ? e barAbara samajAve. te navIna paMcAMgakAra A pAThathI terazanI saMjJA ApavAnuM mokupha rAkhe to ya uparanA mu. janakavi. vigere lekhakane uttara-je kSaye terazane kSaya mAnI te divase cAdaza ja mAnIe A prayAsa alpAMze saphaLa che ema mAnI zakIe. chIe tema be saidaza hoya tyAre prathama cidazane teraza mAnavI; vAstavamAM teoe A gAthAthI potAnA pakSanuM samarthana ane A vastu gaNitAnusAra barAbara che e AgaLa AvI gayuM che. mAnyuM che temAM ja thApa khAdhI che. prava-De vadhu khulAso Ape. pUjya pravacanaparIkSAkAranA kahevA mujaba sAcI vAta te e ja che ke u0-juo jaina paMcAMga anusAra 59 ghaDI pramANa A ane AvI gaNatI (ratnasaMcaya ga0 280 thI zuddhatithi mAnelI che, jenI carcA AgaLa AvI gaI che. 288 vigere ) gAthAo pUnamiyA matavALAe joDI kADhI che. jaina paMcAMganA anusAra te tithi kadApi vadhe ja nahiM, eTale ( pravacanaparIkSA pR0 322). tithinI vRddhi te laikika paMcAMganA anusAre ja thAya che. have yadi A gAthAnA bIjA caraNamAM lekhanadeSathI vA ne jyAre ArAdhanA mATe matabheda paDe tyAre zuM karavuM? A badale te thaI gayo che evuM mAnIe te A gAthA pramANu prazna UThe tyAre ApaNe mULa jaina paMcAMga pAse ja pahoMcavuM bhUta mAnavAmAM kazeya vAMdhe nathI. je pramANe lokika prathama paDe ane e niyamAnusAra 59 ghaDI pramANu zuddha tithivALo pUnama caeNdaza tathA teraze pANInI AjJA maLe che. ahorAtra ja pramANa mAna joIe. A rIte vRddhitithinI zarUAtanI ghaDIo nahi gaNavAthI bIjA sUryodayavALA punaH kahevAnI jarUra nathI ke-pU. zAstrakAra mahArAjAnI ahorAtramAM ja vAstavika tithikALa Avaze ane abhivaAjJAnusAra teraza tathA pUnama caudaza bane che ane cidaze dhita tithinA sUryodaya samaye tenI pUrvatithine bhAgAkALa pAkhI karAya che, jenA pramANo huM pahelA ApI cUkyo chuM. Avaze, eTale ke prathama cidaze terazano bhAgakALa Avaze. AthI e nirvivAda siddha che ke-kSI , caudaza hoya arthAta e hisAbe prathama caudazanA sUryodaya samaye terazanI tyAre terasa caudaza bane che. ghaDIo che. ane pU. pA. vAcakavarya zrI umAsvAtijI prazna--A badhAM pramANa je tame ApyAM che ethI mahArAjAe paNa "vRddhI / sattA " mAM e ja tI mane barAbara khAtrI thaI gaI ke caudazanA kSaye terazano | AjJA ApI che. ja kSaya karAya; te terazane caudaza ja kahevAya, te divasane mahatame kaho cho e bhale sAcuM hoya, paraMtu teraza na manAyana kahevAya. temaja pU. 5. mahApAdhyAyajI! tamArA kathananA bAdhaka pATha paNa maLe che. jI : Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ vidhAni | prakRtivAlA bhaviSya mATe paNa niyama bAMdhyA : : 31 : (2) gSAnAmAvAghorvata viSeattathirg- | ( visaM. 1583 ne vera vize sAdhumaryAdA paTaka bela 10) (dIprazna gha0 3, 501, pR. 24)] u0-mahAnubhAva ! A te punavidhAna sUtra che. ahIM svabharSa satanA tithi: pramANamiti | 281 | pazu kika paMcAMganA anusAre ja be tithi nirUpI che. (naprazna 30 3, p. 28, g0 7 ) | tame e maryAdApakamAM joyuM haze ke navamAM bolamAM audayikyekAdazyAM zrIhoravijayasUrinirvANapauSa bAra parvanI ArAdhanA AdezI che paraMtu vaka ane jaDa dhAdividheyamiti (senaprazna u03, pra0 363, pR0 87) | prakRtivAlA bhaviSya kALanA mAnavIe vyAmohana pAme mATe u0-A vRddhi ke kSayanA dareka prazno gaNitathI taiyAra A dazamA bolamAM vRddhiprasaMgeno paNa niyama bAMdhe che. thayelA laukika paMcAMgane anulakSIne ja puchAyelA che. yadi | bAkI be pikInI kaI tithi ArAdhavI ? e mATe to pU pA. saMskAravALuM ArAdhya rUpaka taiyAra karIne tenA AdhAre zrI ANaMdavimalasUrIzvarajI mahArAjA pAse pU. vAcakavartha praznottara karavAmAM Ave te kadApi nirNaya thaI zakato ja zrI umAsvAtijI mahArAjAne "3 gf sattA ane nathI, mATe praznottaramAM tithionuM asalI gaNitavALuM pATha mojuda ja hatuM ane te niyama pramANe ja te kArya svarUpa ja dharavuM paDe che; kintu ArAdhanA tithiomAM e karavAnuM hatuM; kintu laukika paMcAMgAnusAra parvatithi be rIte manAtuM-svIkArAtuM nathI AvI tyAre koIne vyAmoha thaI jAya tenA nivAraNa mATe pra-enuM kAraNa ? maryAdApaTTakanA pAlana mATe pharajIyAta jaNAvyuM ke eka tithi vigaI ne vAparavI. yadi ahIM koI prazna pUchatuM ke kaI tithi u0-laukika paMcAMgamAM te teraza akhaMDa lakhI heya | ArAdhavI? te A. zrI ANaMdavimalasUrijI mahArAja sApha ane cidazane kSaya lakhyo hoya chatAM ApaNe ArAdhanAmAM te jaNAvata ke pU. zrI. vAcakavaryajInA praSAnusAra terazane kSaya mAnIe chIe. A te tame paNa vartavuM. eTale A kathana paNa mAtra laukika paMcAMgAnusAra svIkAro che ne ? ja ghaDAyela che. pra-e te zAstrAnAnA pAlana mATe svIkAravuM ja A prazna pUchanAra mahAtmAoe laikika paMcAMga sAme paDe tema che, nahiM te parvatithinA apalApano deSa Ave rAkhIne ja prazno puchyA che tema ja "pfmara jhurAvA" che ane AbAlagopAla amane pAgala gaNI kADhe mATe | vagere kSaya prazna puchAya che. arthAta parvatithinI hAnipaNa e te mAnavuM paDe tevuM che. vRddhinAM prazna je maLe che te laukika paMcAMgane anulakSIne u0-basa, evI rIte laikika paMcAMgamAM caudaza beT che ane javAba paNa laikika paMcAMgane anulakSIne ghaDAyelA lakhI che. ArAdhanAmAM bIjI cAdaza mAnanAra mahAnubhAvone | che. hajI paNa bIjAM kaI bAdhaka pramANu hoya to rajU karI lo. be caudaza joI bhrama thavAno saMbhava che. prathama cadazane prazna-hA, hajI ya bAdhaka pATha che khare. ene paNa cidaza ja mAnavAthI tene paNa ArAdhavAno prasaMga Ubho khulAso ApI gho to ghaNuM samAdhAna thaI jaze. juo, A thaI jAya, temaja pUrvokta deza te UbhA ja che mATe bhramanuM | rahyo te bAdhaka pATha. te pATha hIraprazna, prakAza trIje, pR. 18 nivAraNa karavA ane deSa TALavA bIjI caudazane ja daza mAM praznottararUpe che. praznakAra che pU. paM. zrI nagarSigaNijI mAnavI ane pahelI caudazane teraza mAnavI e vyavasthA mahArAja:sArthaka ane sAcI che. prazna-calA vAAM vALa, pramavArakAri- prave-tamArI vAta te yathArtha lAge che. lokika paMcAMga vRddhovA'mAvAsyAyAM pratipadi vAkalpo vAcyate tadA SaSThatapaH joIne sAmAnya manuSyone to bhrama thAya. munivara janaka kva vidheyam iti prazno'trottaram-SaSThatapovidhAne dinnaiyvijayajI paNa vIrazAsana pu, 15, aM. 5, pR. 165 mAM tyaM nAstIti yathAruci tadvidheyatAmiti ko'trAgrahaH ?" svIkAre che ke "paM. padmAnaMdajI gaNivara jevA paNa pahelI AThame ArAdhanA kema na karavI e prakArane prazna kare ane ] eTale ke cadaze kalpasUtrane prAraMbha thAya athavA amAkhulAso meLavI bIjI AThama ArAdhe.' A uparathI | vAyAdinI vRddhimAM amAse ke ekame kalpasUtra AraMbhAya te tamAruM kathana te barAbara che ke laikika paMcAMga joI bhrama chaThTha kayAre kare ? tene khulAso e che ke-chaThTha tapa mATe te thAya ja che. divasane niyama nathI. yathArUci kare, AmAM Agraha zAne? u-tyAre tame je pATha ApyA che te lokika paMcAM- A pAThano vistArathI khulAso ApavAnI jarUra che. gane anulakSIne ja puchAyA che e mAruM kathana tame barAbara | A pAThe dhaNune vizvamamAM nAkhyA che. juo-pU0 mu. kalyAsamajI ja gayA che. have enA javAbamAMye laikika paMcAMganA | vijayajI mahArAjAe paNa u0 naM0 23 mAM vyakta anusAra ja javAba apAya eTale e vastu khyAlamAM rAkhIne | karyuM che ke-amAvAsyAnI vRddhie terazanI vRddhi na mAnavAthI ja ja pU. jagadagurU zrI hIravijayasUrijI mahArAje ane e chaThThane prazna Ubho thayo che. AjanI mAphaka je te vakhate pU. zrI vijayasenasUrijI mahArAje javAba ApyA keT paNa cAdaza amAvAsanI vRddhie terazanI vRddhi karAtI hAta audayikI tithi >> arthAta bIjI tithi ArAdhanIya che. athavA manAtI hota te zrI vijayahIrasUrijInI pAse A have samajyA ? belo hajI koI bIjo pATha paNa bAdhaka chaThThano prazna Avata ja nahIM. AthI siddha thAya che ke te heya te jaNAvI gho. samayamAM caudaza amAvAsanI vRddhie terazanI vRddhi karavAnI rUDhi na hatI. pra0-hajI bAdhaka pADe che. jUo pu. AcArya zrI ANaMdavimalasUrijI mahArAjA pharamAve che ke | uttara-ahIM paNa praznakAra lAkika gaNitathI taiyAra thaela "tithi pada gi gvA vana vivAda na vArili" tithi svarUpane sAme rAkhIne ja prazna kare che. A sApha vAta Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 32 : mATe navI kalpanA u--nIce pramANe tithiA DhAya teA caudaza, amAsa hAvA chatAM temAM auddezika manI siddhi karavI te sathA asaMgata che. zu' pU zrI vijayasena- | tathA paDave kapadhara Ave che, surIzvara mahArAjA pAse paDelI AThama mAnavAne prazna AnyA ethI ema siddha thAya che ke te samayamAM prathama bhAThama ja mAnavAnI rUDhi hatI ! pra--tyAM te pR. 5. zrI padmAnaMda gaNIjI mahArAjA jANavA mATe pUche che. u--tevuM ja A praznottaramAM samajI lyA. A prazna paNu gaNitavazAt Avela tithine sAme rAkhIne ja puchAyA che. | | kalpedharanI | have praznapATha vicArIe te jema praznakAra mahApurUSe | laukika tithio sAme rAkhI che tema jaina tithi mATenA niyama tarapha paNa acUka lakSya rAkhyuM che ema mAnavuM ja paDaze. | jemake--ahIM praznanuM utthAna caudazathI che. di amAsanA kSaye caudo amAsa tathA kalpavara manAtA heAta teA amAvAsyAvikSaye evA hetu sAme rAkhI praznanuM utthAna thAta. vaLI ahI' praznakAra mahAtmA mAvAsyAt vRddho e hetune sAme dhare che. ahIM delIdIpaka nyAyathI amAsanI vRddhi paNa caudazanA kalpanA heturUpa che ema sUcana che. khAGI amAsanA kSaye caudaze kalpara Ave e vastune praznakAra mahAtmA svIkAratA ja nathI. AthI praznakAra spaSTa mAne che ke amAsanI vRddhimAM ekama mAdinA kSayamAM ja caudaze ka5ra Ave che. ane amAsa mA ivadhe te amAsa ke ekame kalpara Ave che. Ai vastu yathA samajAya te pR. zrI hIravijayasUrIzvarajI ma nA samayamAM amAsanA kSaya kivA amAsane caudazamAM samAveza thate hatA AvI bhUla ApoApa sudharI jAya, have laukika prathama amAse ke caudaze kalpezvara che, te pAkSika tathA kalpa eka divase hAvAthI chaThTha kayAre karavA ? temaja ekame kalpa1ra che, eTale pAkSika tathA vacce eka divasanuM AMtara' che te aTTA dhara tathA pAkSikanA chaThThuM karI levA ke amAsa ekamane ? matalaba, mA sthitimAM uparAkta prazna UThe che. A tyAM mA praznane avakAza che. ahIM amAsanI vRddhi ke gata sAlamAM tathA cAlu sAlamAM ekamekapara che hAnine lIdhe A praznanA uThAva mAnavA e eka auddezika | kalpanA ja che. pUrva jagadgurUjIe paNa prathama amAsa, bIjI amAsa ke caudazanA IzArA karyA vinA ja mAtra chaThThanI anivAryatA tathA tenI tithine a'ge aniyatatA jaNAvI che, zrAmAM sAdhakatA bAdhakatAnA vicAra ja nimULa che chatAM e vicAra karavA hAya to A pAThe " pavatiya vadhe te pahelI tithi pUrva sattAne pAme ' e vAtanI ja tarapheNa kare che. | prakAra amAvAsyAM pATha mApe che kintu pUrvatamyAM amAvAsyAM lakhatA nathI. AthI paNa nakkI che ke teozrInA samayamAM kalparanA aMge pahelI amAsa prathama amAsarUpe rahetIja na hatI paNa caudaza banI jatI hatI. A kAraNe teozrIe jJamAvAsyAnaM pATha ja ApyA che. zuM caudazamAM kalpezvara maLelA che ema kalpI caudazakalpedharanA chaThThu na karavo ? zuM teraza-caudazane chaThTha, amAse khAdhAvAra ane ekame kalparanA upavAsa karavA ? zuM teraze upavAsa, caudaze khAdhAvAra ane amAsa ekamane chaThTha karavA ? pratyAdi praznonA jagadgurU mahArAjAe eka ja uttara ApyA che. chaThTha karavo ja joie. kintu tenI | tithi aniyata che. | pra--e amAsa hoya tyAre ja caudaza tathA amAsanI vacce eka divasa vadhavAthI znanA prazna UThe che, kemake vI pu. 15, a. 12, pR. 206 mAM tathA pU. mu zrI kalyANavimanA . naM. 22mAM e ja sUcana che kevaLa paNa pAkSika ane kalpa eka divase AvavAthI athavA teA bannenI vacce eka divasanu aMtara pADavAthI ja e prazna udbhavI zake che." uda--A prazna UThyA che te vyAjabI che, krintu e amAsa mAnavAthI ke caudazamAM amAsa kheDavAthI ja A prazna UThI zake ema zA AdhAre kahI zakAya ? mAtra caudaza tathA kalpara eka thavAthI athavA caudaza ane 45nI vacce eka divasanu aMtara pADavAthI ja A prazna UThI zake e e thana sAcuM che. 1-bhA. zu. 1 vigere ( bhA. chu. ekamathI pAMcama sudhI) krAi tithi ghaTe te caudaze kalpezvara Ave. amAsa vadhe ane ekama vigere kAi tithi ghaTe te ya caudaze yAne laukika prathama amAse kalpanara Ave. pratA laukika paMcAMgamAM kapta tithinI vadhaghaTa DAya tA A prazna UThe, e ja khulAse kare ne ! Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat dhaTe 2-amAsathI pAMcama sudhInI prApta tithi vadhe nahIM, nahIM athavA amAsa vadhe athavA amAsa Te athavA ekama vigeremAM harAi ekeka tithinI yugapat vadhaghaTa thAya tA amAse kalpezvara Ave. 3-ekama Adi vadhe teA paDelI ekame athavA udbhaya ekame kahapara Ave. pUja A. zrI hIravijayasUrIzvarajI mahArAjAe paNa uttaramAM thADA zabdomAM anekavidha praztAne khunnAse karyAM che. arthAt pAkSikamAM kalpavara ke mamAsa maLI gayA che ema mAnavuM nahIM, ekame 395 hAya tyAre caudaza ke amAsa e bemAMthI eka patithie khAdhAvAra AvavAnA ja. ane eka tithi tapamAM rahevAnI ja. eTale ahIM amuka divaseja khAdhAvAra levA ityAdi Agraha rAkhavA nahIM, ane pa che, eTale yathArUci ArAdhana karI. di kAI akalpadhara ke janmavacananA yoge amAsane Apa mAne te tene vinanaiyarUM nAsti no pATha sakhta javAba Ape che ke te pa heAvAthI ja chaThTha mATe tithinI aniyatatA AdezI che. yadi amAsa pava' na haiAta te mAtra caudaza ane kalpadhara sAdhavAnI ja niyata AjJA ApI hota. joDAya ? A pATha caudaze kalpara malyA che ema kahI pa lApa karanAra tathA amAsa apa che mATe te divase ja khAdhAvAra levA joIe ema jIda karanArane mATe lAlabattI rUpa che. pra--A rIte te kabUla karavu paDe che ke amAsa AdinI vRddhimAM ane ekama mAdinA kSayamAM mA prazna UThI zake che. praznakAra mahArAjAnA praznamAM e ja bhAzayanA www.umaragyanbhandar.com
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ dara mahAdhara Ave e vAta sAme che ema paNa nathI kahetAsAra cAlavAnuM pharamAve che : 33 : zabdo vaparAyA che. have barAbara samajavAmAM Ave che. karavAmAM zuM de' che ema pUche che. uttaradAtA pU. AcArya amAsa dhaTe ane caudaze ka9padhara Ave e vAta to A| mahArAjA paNa prathama tithine phalga hovAthI dUSita ke nakAmI pAThamAM koIe svIkArI ja nathI, chatAM hAla caudazamAM pUnama | che ema paNa nathI kahetA. teozrI te uttaramAM pU0 pUrvatathA amAsa maLI jAya ema kahevAya che te zuM samajavuM?| cAryajI mahArAjAnA prathAnusAra cAlavAnuM pharamAve che. u-pUnama tathA amAsanI cacAM saMyukta parva | A uparathI eTaluM te barAbara siddha thAya che ke prathama prakaraNamAM karavAmAM Avaze. ahIM te eTaluM ja vicAravAnuM tithine phagu mAnI dUSita gaNavI te eka kapanAmAtra che. che ke thavA vaMtura vALo pATha " kSINa amAsa ke phazutithi dharmArAdhanamAM niSiddha athavA varSa nathI jenI carcA ka95dharanuM anuSThAna caudazamAM maLI jAya che " e mAnyatAne AgaLa upara sapramANu karavAmAM Avaze. sApha InkAra kare che, ane amAsa e catupamAMnuM parva che. prave--tame prathama jaNAvI gayA cho ke laukika tathA laukika paMcAMgamAM tenI hAni-vRddhi heya kintu chaThTha vigere| digaMbarAmAM vRddhi tithimAM pahelI tithi pramANa manAya che. tapa ArAdhanAmAM tenI vadhaghaTa thatI nathI e vAta khyAlamAM, vaLI tame upara kahI gayA ane AgaLa upara pramANathI rAkhIne ja laukika paMcAMganA AdhAre prastuta praznottara | siddha karavAnA che te mujaba pahelI phagRtithi dharmArAdhanamAM thAya che. niSiddha athavA duSita nathI, te pachI prathama vRdvitithimAM AthI e paNa siddha thAya che ke te samayamAM caudaza | anuSThAna karavAmAM zuM bAdha che? amAsanI vRddhie terazanI vRddhi karavAnI AcaraNA hatI. 1 u0--tamane khabara ja haze ke jenazAsane AjJApradhAna prazna--vartamAna navIna matAnusAra te vRdvitithine phalga | ,, | che. mahAnubhAva, prathama tithie anuSThAna karavA jatAM mahAna tithi batAvela hovAthI tame pUrve je vyAmoha thavAnI saMbhA pUrvAvita vAcakavarya pU0 zrI umAsvAtijI mahArAjanI AjJAvanA batAvI gayA cho te ThIka nathI. emanA matAnusAra to bhaMgane deva Ave che. zuM A jevo tevo bAdha che? pU0 prathama cAdaza kalyutithi hovAthI vyAmoha thavAne saMbhava nathI. | vAcakajI mahArAjAnI AjJA che ke " yau vA tathA" uttara--ThIka che bhAI, tame prathama tithine phalyutithi basa. AjJAdhArI jene mATe A AjJA pramANe ja tithinI gaNI je dUSita batAvo cho e deSa pU A zrI vijaya | ArAdhanA karavI ucita che. senasUrijI mahArAjAe te batAvyo nathI. juo, A rahyo | ma--evI AjJA ApavAnuM zuM kAraNa haze ? te pATha. praznakAra pU0 50 zrI padyAnaMdajIgaNujI mahArAja, u--gaNitathI je satya che te ja A AjJAmAM ane uttara ApanAra che pU0 AcArya mahArAja zrI vijaya-] vyakta karyuM che. tenuM gaNita AgaLa upara AvI gayuM che, senasUrijI mahArAjA. eTale pUDha pA. zrI vAcakajI mahArAjAnI AjJAnusAra uttarAprazna-tathA kagSAvizivRta taNAM | tithi ja pramANa manAya che. mAdhana thatadine kathAthavesTAthAM ghaTA-1 prazna-vRddhimAM uttarA ema jaNAvyuM, paNa "pUrvanI vRddhi" diwA vA mavati sAvalA ghArAva mati taduIkema jaNAvI nahiM ? pari navamyAdInAM bhavanAt sampUrNA yostu virAdhanaM jAtaM uttara-bhAgyazALI, e zleka lagAra vicArapUrvaka vAMco pUrvadine bhavanAt atha yadi pratyAradhyAnavelAyAM vilo eTale ApoApa tamArI guMcavaNa nIkaLI jaze. juo, huM kyate tadA tu pUrvadane dvitIyamapyarita pratyAradhyAnadelAyAM samajavuM. kSayamAM pUrva svIkArya che ema jaNAvyuM che, kintu samagradine'pIti suSTu ArAdhanaM bhavatIti // pUrvAno kSaya karavo ema nathI lakhyuM. evI ja rIte vRddhi - uttara-- tithi: rajA zuddhonA tora' | tithimAM uttarAtithi svIkAravA yogya che ema vidhAna karyuM iti umAsvAtivAcakavacanaprAmANyaNamiti // 185 // | che. A Akho zloka ja vidhAnAtmaka che. ahIM pUrvAnI namra, 30 rU, g0 7, vRddhi thAya e te zabdathI ApoApa AvI ja jAya che. A praznottarane bhAvArtha e che ke pU0 paM. zrI padmA. jemake caudazanA kSaye mukhyapaNe terazane ja kSaya thAya naMdagaNijI mahArAje pahelI AThame anukAnamAM vizeSa lAbha | ema tame mAne che, tamane e vastu maMjura che tema vRddhimAM batAvI tenuM ArAdhana karavAnI tarapheNa karI che; jyAre pU| mukhyapaNe be cAdaza hoya te be teraza ja thavAnI. tame AcArya mahArAjA zrI vijayasenasUrijI ma. javAbamAM lokanA prathama caraNamAM te pUrvAne kSaya mAnI le ane mAtra 50 pA vAcakavarya zrI umAsvAtijI mahArAjAnI | uttara caraNamAM pUrvAnI vRddhi na mAne e ucita kema kahevAya? AjJAnusAra tenI ArAdhanA karavAnuM pharamAve che. pUrva caraNamAM pUrvAne kSaya nathI lakhyo chatAM mukhya paNe pUrvA ahI praznakAra ane uttaradAtA banne jJAnI purUSa che,] kSINa mAnI tema uttara caraNamAM pUrvAnI vRddhi nathI lakhI eTale A vastumAtra praznottararUpe ApaNI sAme AvI che; chatAM pUrvAnI vRddhi mAne te ja te samanvita kahevAya. A paraMtu AjanA a954 manuSyo AvA vyAmohamAM phase ane niyamAnusAra be cAdazamAMnI prathama caudaza teraza bane, e uparokta pramANunI ajJAnatAmAM pahelI AThamane pramANa sarvathA ucita che. mAnavA lalacAya emAM Azcarya zuM che? prazna-tamAruM A kathana keTalIka rIte te mane paNa A pATha jotAM yAda rAkhavAnI jarUra che ke prakAranu ThIka lAge che, kAraNa ke hamaNAM navIna prathA mAnavAvALAomAM vidvAna paMDitajI gaNivara prathama tithine kazuM nathI mAnatA.| be AThama, be caudaza ema manAvA mAMDyuM che paNa temAM phazu gaNI tene nakAmI ke duSTa paNa nathI kahetA. teozrI| vyAmoha thavAno pUrepUrI saMbhAvanA che. kAraNa? ze be te prathama tithi AkhI paripUrNa hevAthI tenI ArAdhanA | parvatiyi heya te prathama tithine anuSThAna mAne che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 34 : rAkhe jemake pAMcama khe che. temAM prathama pAMcamane anuSThAna | yAmAhane TALavA khAtara paNa leAttara tithine mArAkhya mAnI, prathama caudazane teraza mAnavI hitAvaha che, ceAgya gaNI che ane khIje divase sUryodaya pachI jeTalI dhaDI pAMcama hoya che tyAMsudhI tenu vrata che. pachI chaThTha khesatAM pAraNuka kare che ane tene chaThTha mAne che. diga khAmAM pazu Avu ja che. have jyAre ApaNA navIna matavALA laukika paoNMcAMgAnusAra e pAMcama, e caudaza lakhavA mAMDaze eTale tyAM pazu vyAmA thavAneA prasaMga khAvaze ema lAge che. u0tamArI vAta taddana sAcI che. me'tA pahelAM paNa kahyuM ja hatuM ke ahIM mAme|ddha thavAnA bhaya che. have e pAmeAha TALavA mATe ja ApaNe te pU. pA. zrI vAcakrava umAsvAtijI ma. nI AjJAnusAra uttarA tithi zuddha mAnIe chIe ane pahelI vRddhi tithine pUrvanI tithinuM nAma Apa vAnA pakSamAM chIe. laukikathI leAkeAttara tithi alaga svIkArya che; ane e ja AjJA vA. pU. pA. vAcakavajInI che te uttarAne ja lokottara tithi mAnavI ane pUrvatanI tithine pUrve rahelI tithinuM nAma Apavu e paNa taddana ucita ja che. yadi kSayamAM teraza ja caudazanu nAma dhAraNa kare che, te vRddhimAM vRddhi caudaza terazanuM nAma dhAraNa kare, e paNu barAbara ja che. vaLI laukikamAM pUrvatanI tithi ArA manAya che. bIje divase te tithi mAtra amuka ghaDI ja che. pachI pAra NAmAM e tithi khIjI tithinI sattAne pAme che. jemake laukika paMcAMgAnusAra RSi pAMcama e che, te prathama pAMcame vrata-anuSkAnAdi kare che. bIjI pAMcama mAtra khe ghaDI che. eTale bIje divase e ghaDI sudhI vrata upavAsAhi rAkhe che. e ghaDI pachI chaThThu bese, eTale " chaThThamAM pAraNuM karyuM" " ema kahI tyArathI tene chaThThuM evI sattA Ape te lakAttara tithine mAnavAvALAee leAkeAttara tithinI ArAdhanA mATe laukika mAnya tithithI leAkeAttara tithi svataMtra che. ane lokika mAnya tici lekAttara nathI ema spaSTa karavA khAtara prathama pAMcamane ceAthanuM ja nAma Apavu joie ane " bIjI pAMcama ja pazcima che.te ja leAkeAttara che ' ema paNa mAnavu joie. pra--A saMbaMdhamAM kAMI pramANu ApazeA kharA ! u--jI pramANu joie chIe ? sAMbhaLeA tyAre. 1-je pramANeA terazane caudaza banAve che te ja pramANeA samAnatAnA kAraNe prathama caudazane teraza banAve che. 2-Azare 59 ghaDI pramANa zuddha tithi haiAya che. khA niyamAnusAra prathama caudazamAM terazanI ghaDIe AAvI che eTale prathama teraza banI zake che. 3-vRokAryA tathottamAMnA hrArtha zabda prayoga paNa prathama caudazane teraza mAnavAnuM sUcave che. (6) bhIMtiyA paMcAMgAmAM bhArAdhanA karanAranI mula* bhatA khAtara pacAMgamAM e AThama heAya teAya e sAtame lakhAya che ane bIjI AThamane AThama lakhAya che te ape kSAe A vAta sAcI che. ( pR. 54) (6) mADamanI vRddhimAM pahelI AThamane sAtamarUpa mAne che. ( vIra. pu. 15, 0 5, pR. 7576 ) 6-mIyut agaracaMdajI nahATAnA prazna (2) aSTamI zaukika rItie pahelI pAMcama ja ArAdhya pAMcama rahe che ane khIjI pAMcama chaThTha bane che; jyAre jaina rItie vigere kAI e tithi DhAya te kayA divasa pALavA ? zrIjI pAMcama ja mAkhA visa pAMcama rahe che ane pahelI pAMcama ceAtha bane che. 4-anya darzanakAre ajainomAM be caudazamAM prathama caudazane anuSThAna yeAgya gaNe che. di. pazu temaja mAne che. eTale sA kAne bAmeAha thavAnA 'bhava che, te e temaja jJA sati zloka paNa tene sahayeAma Ape che. A viSayamAM bhinnabhinna lekhA paNu e ja uccAre che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 1pU. pA. . zrI sAgarAnaMdasUrIzvarajI mahArAjA - tithinI hAni ke vRddhi manAya ja nahiM. jyAre pa tithi be jAya tyAre pUrvanI sAdI tithine ja be khelavI ane mAnavI joie, paNa pavavALI tithine na te e manAya ke na aa be khelAya. ( vI. pR. 100) 2-munirAja zrI vikAsavijayajI--AThamanI vRddhi zAya tA khIjI AThamane AThama tarIke mAne ane pahelI mADhamane sAtamarUpe gaNe che. ( vI. pu. 15, a. 5, 5. 75 ) 3-munivara zrI nipuNuvijayajI~e AThama mAve tyAre bIjI tithine Ama rAkhI che. pahelI tithine bIjI sAtama banAvavI. 4-zrIyut mA. gI. kApaDiyA inTaravyu Ape che kepatithinI vRddhi thatI hoya te tenI bhAgalI tithi e karI bIjI tithine patithi gaNuvI. ( vI. pR. 54 ) pa-vI tatrI--(cha) " pavatiya e dvAya te| pahelI tithine phalgu tithi-sAdI tithi jevo mAnIe chIe. ' ( vI. pu. 15, 04, pR. para ) Ane atha ApaNe e ja karI zakIe ke-e yAdaza DhAya te pahelI caudaza teraza bane che. te divase terazanu kAya karAya che. zeTha kuMvarajI Abu'dajIne javAma--uttara--jI aSTamIe lIdheAtarI na khAya, paDelI tithine pU`tithirUpa gaNe. (zrI jainadharma prakAza, pu. 49, aM0 1, pR. 27 ) paMcAMgamAM paNa temaja lakhA, paMcAMgane AzrIne patithinA kSaya tathA vRddhi lakhAya che, ApaNe upara joi gayA ke zaMkA samAdhAnamAM laukika kintu jainatithi ArAdhavA mATe te parvanI pUrvatithinI hAni-vRddhi manAya che. '" jevuM mAnIe tevuM lakhIe '' A nyAye jainatithipatramAM pazu patithinI hAni tathA vRddhi lakhavI na joie. zrAddhadinakRtyamAM gAthA che ke-- chaNTaM tihINa majjhammi, kA tihI ajavAsare ? (for, g. 1, senagna, pR. paNa) Aje 8, 14, 15, 8, 14, 0)) e cha paf paikInI kruddha tithi che? www.umaragyanbhandar.com
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 35 : mumukSue prAtaHvicAraNAmAM ke gurUdeva pAse Aje kaI tithi che? evA prazna karatA hatA ane sAdhu ke yati tene | jyAmAha na thAya evI rIte spaSTa uttara detA hatA. Aja paNa A rIti pracalita che. keTalAka bhAio tathA hunA ti tathA sAdhu munirAjane puchIne niya karI lye che, | koI kAi sAdhaka to savAre mandiramAM darzana karavA vakhate 8 Aje caitra zudi1 ne seAmavAra azvinI nakSatra 1 ityAdi yAda kare che. A paNa zuddha tithi jAvAne mATe yeAjAelI eka upayogI pravRtti che. | uttara ApanAra caudazanA kSaya ke vRddhi prasage Aje teraza che athavA Aje pahelI caudaza che, ema jaNAve te sAdhaka bhUla karI nAkhe parantu Aje caudaza che athavA bIjI teraza che ema jaNAve te| ArAdhakane bhUlathApa khAvAne bilakula saMbhava nathI, vastuta: te kharAbara pavarAdhana karI zake che. vaLI ekane teraza kahevI ane bIjAne cAdaza kahevI AvA uttarabheda paNa aniSTakAraka che mATe AbALageApALa rekane eka tithi jaNAvavI joie. ATalA khAtara panA hAni-vRddhi prasage kSaye pUrvI nA sakArA ApI uttara devA e ja vyAjakhI uttara che. darekane paMcAMganuM jJAna hAtu ja nathI ane patithi jANuvAnI purI tamannA hoya che tyAM ye pUrvA vigerenA sa'skAravALI zuddha patithi kahevI mAnavI, lakhavI ane ArAdhavI e ja uttama mArga che. pra0--ApaNe terazane cAza ane pahelI caudazane bIjI teraza mAnI zakIe kintu tema paMcAMgamAM lakhI zakAya nahIM; kemake mAnavuM e judI vAta che ane lakhavuM e judI vAta che. ema lakhavAthI AvAdanA doSa lAge. u--mahAnubhAva, gatinuM je satya che te ja mahApurUSAe Addezya che. teozrInI AjJA pramANe panI vyavasthA mAnIe chIe, pachI te pramANe lakhavAmAM mRSAvAda zeno ? jevuM hAya tevuM manAya ane jevuM manAya tevuM ja melAya tathA lakhAya. e teA zuddha AcaraNu che, manAya che, mAnavuM skraI, khelavuM kaMI ane lakhavuM kaMi, e ApaNune na pAlave, mATe jevuM mAnavuM tevu lakhavu e ja prazasya mArga che. prAcIna kALamAM gurUno yAga na maLe tyAM gRhasthA anya pAsethI tithijJAna meLavI, bAra padmanI ke tithinI hAni vRddhinA saMskAravALI neATa karI rAkhatA hatA. atyAre paNu AvI nATA karAya che. pra--evu kahevAmAM Ave che ke pUrvanI tithine kSaya vigere lakhavAnA ravaiyA cALIzeka varSathI cAlu thayA che. u----yAre manuSya dRSTirAgamAM khecAya che tyAre tene AvI AvI taNA ja sUjhe che, zuM digambare ke sthAnakamArgI muninA vastra dhAraNa tathA jinapratimAne arvAcIna TharAvavAne bhinnabhinna taNA nathI karatA ? kare che, ane temane vyAjabI uttara maLe teya potAnA pakSagyAmAhane choDatA nathI eTaluM ja nahIM kintu zAsranA arthAta peAtAnI kalpanA pramANe kheMcI jAya che. A dazAnu svarUpa pU. zAstrakAra mahArAjAnA zabdomAM spaSTa varNita che keAmrarI vata nirIRti yutti, taMtra yaMtra tikSya nividA / pakSavAsahitattva tu yutti-yaMtra taMtra titi niyeLav sUtra0 a0 1, u03, gA0 15, TokA, pR. 47 astu. anAdi kALathI evuM banatuM AvyuM che. AvA ja AvezathI te lekhake prAcIna paraMparAne 40 varSanA ravaiyA mAnyo che. | Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat A uparAMta lagabhaga arpI zatAbdi pUrvethI ApaNAmAM bhIMtiyA pacAMga chapAya che. A bhIMtiyA paheMcAMga tathA khAra padmanI TIpa paNa A paraMparAne ja anusAre nIkaLe che. jemAM pUnama caudaza vigerenI hAni-vRddhimAM teraza vigerenI hAni vRddhi sApta lakhavAmAM Ave che. jyAre pU. mahApurUSonI A AjJA che tyAre A rIte lakhavAmAM ja AjJApAlana che. AAmAM krApta svacchaMdI taka NAne avakAza nathI. parantu huM pahelAM lavavidhaavAvi, mukhyatA caturvA nava navaphezo custa, tatra yozIti thapareza syAdhyasaMbhavAt / ityAdi pramANeAthI sAbita karI cUkayA chuM ke kSaya prasaMge teraze cAzanA ja nyapadeza kharAkhara che. mahI va nA prayoga karIne e vastune pUrepUruM jora ApyuM che, A pAThane yathArtha samajanAra manuSya e prAcIna AcaraNAne ravaiyA kahevAnI bhUla na ja karI zake. | * digambarIya bAra pA~nI TIpemAM paNa A rIte ja lakhAya che. digambaroya tithipatramAM nAmI vRddhi tithino AMka na lakhatAM tenA sthAne + ke * mUkAya che. vaLI pU. ArAdhyapAda zrI maNivijayajIdAdA, pU0 5. ratnavijayajI ma., pUrva mahAyeAgI zrI derAyajI mahArAja, pUrva gacchAdhirAja zrI mUlacaxchagaNi ma., pUrva ma* zrI nRhiMca cha ma.,pU. A. zrI vijayAnaMdasUrijI ma., pU zrI jhaverasAgarajI ma, pU. ma zrI gaMbhIravijayajI mahArAja vigerenA zAsanakALamAM pUnama tathA caudazanA kSaye terazanA kSaya karavA lakhavA vigere pradhAna mArga hatA, ane Aje ya e ja pradhAna mArga che. ATaluM chatAM 40-50 varSI lakhI nAkhavA e kayAM sudhI ThIka manAya ? AvI carcAmAM kalamano upayAma kema karavo e paNa zikhI levuM joie, eTale satyanA pakSapAtI te emaja kahI zake ke-e 40 varSanA ravaiyA nathI, kintu prAcIna AcaraNA che. pra.--vI. taMtrI jAhera kare che ke-" bhItimAM pAMgAmAM jema tema lakhAya che te teA aNusamajI va paNuM muMjhAya nahI te pUratuM ja lakhAya che. '' (dhIra. pu0 15, '0 40, pR. para ) munivara janavijayajI ( vI pu0 15, 09, pR0 65 ) vigere lekhakA paNu 50 zrI padmAnaMdanuM nAma darzAvI khALavA mATe A niyama DhAvAnI dalIla kare che. A apekSAe vI. taMtrI kabUle che ke- jyAre jyAre khe AThamA Ave tyAre tyAre be sAtamA lakhIne khIjI AmanA divase ja mAtra AThama lakhavI... jyAre jyAre caudazanA kSaya Ave tyAre bArasa pachI sIdhI ja caudaza lakhavI ane terazanA kSaya batAvavA. AvuM paNa bAra pa tithione aMge zarU karAyuM.(vI. pu0 15, aM. 9, pR0 147) uttara--A bAbatamAM vI. taMtrIne samayadhamanA taMtrI saNusaNutA javAba Ape che. je akSarazaH nIce mujaba che. www.umaragyanbhandar.com
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 36 : A (uparanA) lakhANathI navI kalpanA mATe bacAvanA | bahAra paDyuM che, jemAM paryaMtithinI hAni-vRddhi sAka bit mAryA che ane vIrazAsanamAM AvelA tithionA lakhA-TbatAvavAmAM AvI che. NamAMthI zrI javA mATe prayAsa sevyo che. A lakhANa je u-bhAI e te A jamAnAne pavana che ke krAnti, ke haDahaDatuM jUThANuM che chatAM ghaDIbhara mAnI laIe, 5Nu be | kAti ne kAti. A navuM paMcAMga e paNa eka paMcAMga pUnama hoya tyAre bhautiyA paMcAMgamAM je be teraza lakhavAmAM paddhatinI krAMti ja le. digambare jinAgamane na mAne, sthAnakaAve che te paNa aNasamaju mATe che ema mAnazo te je mAgao paMcAMgIne na mAne ane navAM zastra banAve te pachI divase bhIMtiya paMcAMgamAM caudaza lakhI hoya te divase A navA tithivAdIe tithinI AcaraNane na mAne ane caMDAzugaMDu paMcAMgamAM caudazane aMza paNa na hoya chatAM te navuM paMcAMga kADhe emAM Azcarya zuM? jyAM bhIMtiyuM paMcAMga mujaba caudaza samaju ane aNasamaju badhA karatA AvyA jovAnuM ya pUratuM jJAna nathI tyAM caudazanA kSaya vRddhinA AMkatenuM kema? samaju mATe ArAdhavAnI judI tithi ane DAo keTalo anartha karaze tene javAba bhaviSyakALa ja aNasamaju mATe judInA bhAgalA judA pADyA hoya evuM Apaze. sAMbhaLyuM ke jANyuM nathI; mATe kheTa bacAva kare e yu. pI. ma eka kahevata che ke ranIyA rANA rAma nirarthaka che. ( yA saTTA ) meM sattA hai, A navuM paMcAMga vyAjanA (samayadharma, tA. 29-1-36, va* 5, aM. 11 | lebhe mUDInA sadaMtara nAzane ja netare che; kemake udayana ekAMta pR0 85) AgrahathI parvalepanI bedarakArI ke jenI carcA huM AgaLanA A javAbamAM spaSTa kahyuM che ke-pUnamanA kSaye terazane kSaya | prakaraNamAM karIza te Aje spaSTa che. ane eTalA mATe ja manAto Avyo che, lakhAte Avyo che. jemAM samaju ke A navuM paMcAMga ( eDavaraTAIjha ) prakAzita karavAmAM aNasamaju mATe koI jAtane tithibheda nathI. " AvyuM che. dareka parAdhaka vivekInI pharaja che ke vyAjanA have ApaNe zAstranuM pramANa laIe te spaSTa AjJA che ke lobhamAM mULa muDI na jAya eTalA mATe sAvaceta rahevuM. parvatithinA kSaye pUrvatithine pavaMtithi mAnavI arthAta pUrva tIrthaMkara bhagavAna zrI mahAvIra deva paNa ApaNane punaH tithine kSaya karavo, vigere mAtra bALako mATe nathI; kintu | cetave che ke gaLATrg go vaTTa, prANag go niramAbALagopALa mATe che ane tyAM ja amane Aje AThamane | vAge | crva mAM mavaka 1 pauSadha che ema AbALagopALamAM pratIta hovAnuM " zrI AcArAMga sUtra. jAhera karyuM che. A navA paMcAMge lattaramAMthI laukika rItimAM praveza A AjJA ApaNA pUrva mahApurUSo jANatA hatA, 1 kape che. A navA paMcAMgamAM AjJAbhaMga, AcaraNubhaMga tethI ja vi. saM1952 nI carcAmAM " pUnamanA kSaye tera-1 vigere nukazAna to pratyakSa ja che. ane kSaya karavAnuM te pramANa maLe che " vigere jAhera kara pU0 mahAyogI zrI buTerAyajI mahArAja, pU. gacchAvAmAM AvyuM che. e to nirvivAda siddha che ke AjanA A | dhirAja zrI mUlacaMdajI gaNI, pU. zAMtamUrti zrI vRddhicaMdrajI deDhaDAhyA AcAryo karatAM te pU0 maNivijayajIdAdA vigere ma, pU zrI gaMbhIravijayajI ma0 nA caraNasevI vayemahApurUSe adhika jJAnI ane adhika bhavabhIrU hatA. teo vRddha anubhavI zrAddhavarya zrImAna kuMvarajI ANaMdajI jeo tithine aMge jarAya pila cAlavA detA nahIM, e vAta 50 varSathI jaina paMcAMga prakaTa kare che teo A navA DhaMganuM dharaNendra sUrinA pATaNanA pharamAnanI carcA parathI samajI zakAya paMcAMga dekhIne satya ja ucAre che ke -" tithionI kSayache. teozrIe AjJA pramANe mAga svIkAryo che. samaju ke vRddhi lakhavAnI pravRtti saM. 1992 sudhI kaI paMcAMgamAM aNusamaju darekane eka ja mArga Adezya che, ane akhila | na hatI" (jainadharma prakAza putra para, aM0 9, pR. 314 ) hiMdamAM avibhaktapaNe eka ja divase pUrvArAdhana karAvyuM che te | arthAta A varSe parvatithina hAnivRddhi lakhavAnuM zarU thayu eTale parvanA kSaye pUrvatithino kSaya lakhavAnI prathA aNu- che te navIna pravRtti che. samajI mATe che ema kahevuM e mAtra dalIlanuM divALuM che. mArAMza e che ke atyArasudhI je rIte jaina bhatiyA pra--tarava0 anuvAdaka cAlu bhIMtiyA paMcAMgane ja badhI | paMcAMga banatA AvyA che te rIti ane te rItie banatA bhUlanuM mULa mAne che (vI. putra 15, aM0 20, pR. 32) [ paMcAMga ja zAstrAnusArI che. eTale vI. ophisa taraphathI cAlu varSamAM navI DhabanuM paMcAMga | prakaraNa 6 : saMyukta parvatithi. ja AgamatA / caudaza teraza bane che. paNa A ' mahinAmAM 12 parvatithi che. je paikInI 2, 5, 8, 11 | terazane kSaya manAya che. tathA be caudaza hoya tyAre pahelI e ekeka parve che, jyAre 14, 15 ane 14, 0)) e | caudaza teraza bane che. mA zAstrIya vidhi che. joDiyA parve che. bAra parvamAM catuSkarSa Agamata che. e ja nyAye pUnamano kSaya thAya tyAre tenuM anukAna temAM paNa A saMyukta tithiono samAveza thayo che. ekeka | caudaze ane caudazanuM anuSThAna teraze karavuM terazanA kSaya pavane AzrIne je niyama che te ja niyama saMyukta parvane lAgu karavo. tathA be pUnama hoya tyAre punamanuM parvAnukAna bAjI paDe che. pUname ane caudazanuM anuSThAna laukika prathama pUname eTale ApaNe upara joI gayA ke kSINa caudaze caudazanuM anu. | lokenara caudaze karavuM, e 5NuM zAstrasaMgata che. dAna Aropita udayavALI caudaze eTale teraze thAya che ane A vastune vistArathI samajI laIe. samA tithi Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 37 : A | pra--vI tatrIjI khUle che ke " kSayaprasaMge ArAdhanAnA vilApa na thAya ane vRddhiprasaMge bevaDAya nahi, e hetuthI mA rUpe pUrvA vRddho uttarA0 nA niyama yeAjAyA che. (vIra pu. 15, aM0 5, pR0 75 ) arthAt kSaya-vRddhine anulakSIne banAvela niyama ArAdhanAnA vilApa na thAya te khAtara ja che. A niyame caudazane saMskAra terazane apAya che. pUnama paNa patithi che. tenI ArAdhanA mATe zuM karavuM? u--vI. taMtrInI kabUlAta pramANe pUnama ane caudaza ane pardanI ArAdhanAnA vilApa na karavA DhAya te bannene akSuNNa rAkhavA ja joie. bannene svataMtra ekeka ahA rAtra Apave ja joe, Avu' ja vRddhine a'ge samajavAnu che. | pUna u--ahIM sAmavAre baDI 1 thI baDI 57 sudhI mane bhAgakALa che. AthI sAmane aheArAtra pUnamanuM anuSThAna karavAne ceAgya che. pra--mAno ke zADa zuddhimAM ravivAre teraza dhaDI pa, sAmavAre caudaza 40 1 tathA sAmavAre ja pUnama dhaDI 57 | che. pachI te ja rAtre azADa viMda ese che eTale magaLavAre ema che, ahI pUnamanA kSaya thayA che teA tenA mATe zI vyavasthA karavI ? | paMcAMgamAM paNa pUnamanI vRddhimAM A hisAbe ja tithi vyavasthA karAya che. juo. saM0 1989 nA mAgazara zuddhimAM zanivAre teraza ghaDI 50, paLa 12, ravivAre caudaza ghaDI 55, paLa 59, se|mavAre pUnama ghaDI 60, paLa-0 ane maMgaLavAre paNa pUnama ghaDI, paLa-15 hatI. uparanA niyame ravivAre teraza, sAmavAre caudaza ane magaLavAre pUnama | mAnI, dareke caudaza tathA pUnamanI ArAdhanA karI che. zuM khAlaka ke zuM vRddha ? zuM samaktidhArI ke zuM paMca mahAvrata dhArI ? zu' ana strI ke zu pravartinI sAdhvI ? zu kSullaka ke zAsanasamra!8 AcArya ? ema krAimAM A caudaza pUnama mATe be mata na hatA. bhA. zu0 5 nA kSayamAM anya paMcAMganA AdhAre zu 6 nA kSaya karavA vakhate vI. taMtrIne pUnamanA kSaye terazanA kSaya karavAnI prathA zAamaryAdAthI viparIta che evu khyAlamAM Avela (vI. pu. 133) chatAM e vI taMtrIe ja peAtAnA vI. paMcAMgamAM e teraza chApI che, sAmavAre caudaza karI che tathA sAmavAre caudaza ArAdhI che. punaH kahevAnI jarUra nathI ke utsarga karatAM apavAda baLavAna DeAya che, mATe kSaya-vRddhinA prasaMge auyika niyama na rahI zake. gaNitathI paNa vRddhitithi e pUtithinu vikRta aMga che. AthI prathama pUnama e mukhya tathA asalI pUnama nathI, tene udaya pUnama mAnavI, e niyama ahI lAgu pADI zakAya nahIM. A rIte ravivAre mukhyatayA pUnama nathI, saMskArajAta caurza che, zanivAre caudaza nathI kintu bIjI teraza che. pUnamanI dhaDIne paNa dhaDIvAlA saMskAra ApI zuddha tithi banAvIe te udayakALe pUnamanu astitva AvI ubharaze. A rIte seAmavAra e athADI pUnama parvatA ja aheArAtra che. digambarI gaNita pramANe paNa mukhyatAe seAmavAre ja pUnama Ave che. khIjI tarapha azADI caudaza paNa caumAzI patithi che. tene audiyeka aheArAtra te pUnama ja banI gayeA che. mAkhALagApALa tene pUnama tarIke mAne che, ArAdhe che. have caudaza mATe ya svataMtra mahArAtra joie ja. eTale puna: kSaye pUrvAnA nyAye ravivAre caudaza Ave. ravivAre 5 ghaDI pachI te| caudazanI 55 che ja, te divase dhaDI caudazanA sayeAga che ja, tene 59 ghaDInA khArApavALI pUnamanA hisAbe pa ghaDIne saMskAra ApIe eTale ravivAre caudaza banavAnI. A rIte ravivAre caudaza manAya che ane pUrvanA terazanA kSaya thAya che. saunA ekamata che. abhiSita paDIne pUrNAMkta rIte 59 ghaDInI zuddha tithivALA saMskAra ApIe teA rivavAre savAre caudazanA ane zinavAre terazo bhegakALa Ave che. yuddho uttarAnA niyame mukhyatAe sAmavAre ja pUnama che. e pUnama mAnavAthI AbALage pALamAM mAmA thavAnA ja. eTale jJArnane anulakSIne khIjI pUnama ja pUnama rahevAnI arthAt pahelI caudaza khanavAnI. | have caudaza e che. punaH puttA uttarAnA nyAye zanivAre khIjI teraza Ave che. A rIte semavAre punama, ravivAre caudaza ane zanivAre khIjI teraza mAnavI joie. pra--mAtA ke azADa zudimAM zukravAre teraza baDI 54, zanivAre caudaza ghaDI 59, ravivAre pUnama ghaDI 60 ane sAmavAre pUnama ghaDI 3 che. AmAM pUnama vadhI che tenuM zuM karavuM? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat yAda rAkhavuM ke ahIM hAryAMnA niyame teraza te teraza nathI, caudaza che, tathA caudaza e caudaza nathI paNa pUnama che. | cauda pUnama sthApI e apavAda vidhi che. teraze caudaza AvI e apavAdApavAda vidhi che. :utsaga karatAM apavAda ane apavAda karatAM apavAdApavAda baLavAna ja DAya che eTale A vidhimAM auyikatA niyama rahetA ja nathI. digambarIya tithi vyavasthA paNa ravivAre caudaza karavAnA pakSamAM che. sArAMza-hAni-vRddhi prasa Mge pUnama tathA bhA. zu. pa nI |hAni-vRddhi karavI nahI. tene akSuNNa pa rAkhI tenA aTThArAtramAM pavarAdhana karavu' kintu panA lepa te karAya ja nahI, A tithi vyatrasthA pramANe pUnamanI hAni-vRddhimAM terazanI vadhaghaTa mAnavI, lakhavI e ja zAstrIya mArga che. pra--A niNaeNya karavA pahelAM keTalAka UDApADa karI levA jarUra che. u--pUnama laukika paMcAMgAnusAra 65 ghaDInI khanI javAthI vadhI che je tenI vAstavika vRddhi nathI. zAzvata niyamathI virUddha kalpita vRddhi che. seAmavAre udaya pUnama che, ravivAre laukika abhivati pUnama che. mA mAnyatAmAM | u0--khAsa pUcheA, tamene praznottaradvArA parama satyanI vizeSa pratIti thaze. pavalApa iSTa nathI pra--pUnama tathA pAMcama patithi nathI, u--zrI bhagavatI sUtra-vRtti, vipAkasUtra-vRtti, mahAnizitha sUtra pacAzaka vRtti, pravacanasArAdvAra, yogazAstra vRtti, zrAddhadinakRtya, zrAddhavidhi savRtti, sa. 1583 te sAmaryAdApaTTaka, hIraprazna, senaprazna vigere zAstromAM tathA avicchinna paraMparAmAM 2, 5, 8, 11, 14, 15, 0)) ema www.umaragyanbhandar.com
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ khAra patithi mAnI che, tene tamAre pattiSi na mAnavI, e tamArI munasaphInI vAta che. prathA pramANeAthI te pItathi pUnamane gaupa` mAnavu joie. : 38 : mAnavI ke naSTa thaI gaelI che te ame tamane mitrabhAve puchIe chIe ke bhAi ! AThame tamane zuM khAnagImAM mApela che kintu | ke naSTa thaelI AThama mATe eka svataMtra divasa rAkhA cho ane pUname tamArA ze| aparAdha karyo che ke tene mATe svataMtra divasa rAkhavAnA tamAne vicAra ja AvatA nathI ? 50--mahAnubhAva, khIjAne doSita mAnavA mane te te ja doSanA akhADAmAM jaI nabhavu e kayAM sudhI cAlI zake ? A bannenI mAnyatAmAM eka parva dhaTe che e divA jevI vAta che tethI tenI mAnyatA duSita che, tameA banne ya parvane oLavA che. kintu pU zAstrakAra mahArAjone kASTha paNa patithinA lApa iSTa nathI, eTalA khAtara ja teozrIe kSaye pUrvA ne niyama banAnyeA che. anya pUruM purUSone paNa palApa iSTa nathI je huM AgaLa jaNAvIza. mahA pra0--eka parva dhaTe te| hAni zI ? manAya ane amuka tathA amAsa mukhya --amuka parva mukhya khAsa bheda kAMI ullekhita nathI. e apekSAe vicArIe teAya pUnama pavarUpe ja che. tame catupUrvI sivAyanA khIja vigere parvanI hAnivRddhimAM eTaluM ja nahIM kintu harakeA iSTa tiSinI hAni--vRddhimAM pUrvatithinI vadhadhaTa mAne che, / svIkArA che. mAtra pUnama amAsanI vadhadhaTamAM pUrva-pUrvAMtara | tithinI vadhaghaTa na mAnA, e kai jAtane nyAya ? pUnama dhaTe tA caudaze pUnama kareA che, caudaza ghaTe te teraze caudaza | ArAdhe che. tA caudazane pUnama karyA pachI terazane caudaza karavAnI AjJA kema na pALI ? tame! pUnamane gauNlR mAna vAtA pakSa karA ! ene spaSTa arthA e ja che ke pUnamane pava mAnavAne sAipUrvakanA inkAra. A kAra hajI sAk sAk zabdomAM nathA karAtA eTale bhaya pazu prazasya che. prazna--vI. taMtrI jaNAve che ke " parvanI ArAdhanA je vAre te tithi hoya te divase karavAnI hoya. pachI e sAthe DhAya teA beya panI ArAdhanA thAya temAM navAI jevuM zuM che ? ' ( vI. pu. 15, 0 8, pR0 134 ) arthAt pUnama dhaTe tyAre caudaza-pUnamanuM saMyukta anunnAna karI levuM. emAM judA divasa levAnI zI jarUra che ? gANu mAve catuSpavatra mukhya che u--mahAnubhAva, tame caudaze caudaza tathA pUnamanuM eka anujana karavA icche hA eTale ahIM tatva. anuvAdake caudaza ghaTe tyAre caudazanu anuSThAna pUname sAthe karI. lenArane je Apatti dekhADI che te ja Apatti tamArI upara ja AvI paDe che. 40--teoe caudaza pUnamanuM anuSAna pUname karanArane je Apatti darzAvI che te vyAjabI che. tyAM tenuM lakhANu A pramANe che " bheA mitra ! caturdazI ane pUnama banne ArAjya tarIke tamane sammata che. jo tArA mata pramANe caudazanA kSaye pUnama karavAmAM Ave te pUnamanI ja ArAdhanA thai, caudazanI ArAdhanA upara teA pANI ja mukAi jaze. ' jo tame ema kahevA mAge ke " caudazanA kSaya thaelA hAvAthI tenI ArAdhanA paNa naSTa thaI gaelI che" to ame tame ne mitrabhAve puchIe chIe ke bhAi ! AThame tamane zuM khAnagImAM Apela che ke jethI naSTa thai gaelI AThamane tame pheravIne mAne che ane caudaze tamArA aparAdha karyAM che ke tenuM nAma paNuM sahana thatuM nathI ! Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat ( vIra. pu. 15, 0 21, pR0 342 ) u--sa. e ja lakhANathI tamArA caudaze caudaza pUnamanuM anuSThAna mAnavAneA pakSa pazu deSita ja dUra che. te nace pramANe-- be mitra ! caturdazI ane pUnama banne ArAjya tarIke sammata che. jo tamArA mata pramANe pUnamanA kSaye caudaza karavAmAM Ave te caudazanI ja ArAdhanA thai, pUnamanI zmArAdhanA upara to pANI mUkAI jaze. jo tame ema | kahevA mAgeA ke punamanA kSaya hAvAthI tenI ArAdhanA paNa mahinAmAM 12 ne badale 10-11 pa raheze, u~harakAi pUnama ke amAsa dhaTe te zIlapAlana, pASadha, AraMbhanA niSedha vagere pa divasanI ochI saMkhyA hovAthI kSati vastu huM parvAnuSThAnamAM samajAvI gayA chu. jethI pUjA, sAmAnya rIte anuSThAnamAM te pahoMcaze, ekadare eka be divasa adhika Azrava sevAze, pApa karAze. AmAM te sAvadya kriyA mATe te divaseAmAM chUTA rahevAnI tarapheNa che. zuM AvI sAvagha pravRttine zuddha mA kaDI TAi vivekI sahakAra ApI zake kharA? haragIja nahIM. pra.--ahIM vI ta trIjI icche che ke eka varSa zIlA duinA niyamavALA 354 divasa Ave te zuM kare ? mahinAnA zIlAdinA niyamavALA 29 divasa Ave te zuM kare? ane pakhavADiyAnA niyamavALA 14 divasa Ave to zuM kare ? enA paNa zrI darzanavijayajIe khulAsA karava jarUrI che. ( vI. pu. 15, 0 8, pR0 134 ) u--pahelAM eka vAta jaNAvI dauM ke vI tatronA rAjyamAM tithi dhare che tenI tarapheNa karAya che tema tiSi vadhe tenI tarapheNa bilakula karAtI nathI. jema pUnama re tyAre taMtrIjI tenu anuSThAna ghaTADavA mATe 14 divasanA jakhavADiyAnI dalIla kare che tema pUnama bevaDAya tyAre vItaMtrIjI seALa divasanA pakhavADiyAnI dalIlathI banne pUnama bhinnabhinna anuSkAna karavAnuM kema svIkAratA nathI ? kSayamAM tA pakhavADiyAne sAme dharavuM ane vRddhimAM aviratimAM DubakI mAravI. AvI dalIlanI kiMmata zI ? | have temanA praznanA khulAsA karUM. ke kharI vAta e che ke pakhavADiyAnA niyamavALA 14, 15, 16 jeTalA divasanu pakhavADiyuMDhAya teTalA divasa zIla pALe, e ja rIta mahine tathA varSa mATe che. eTale eka varSa zIlAdinA niyamavALA 354 zIla pALe ane adhika mahinA Dema te 383 divasa sudhI paNa zIla pALe. AmAM prazna karavAnI agatya ja na hatI. vAstavamAM varSe, cAmAsa, mAsa ke pakSa e sakatAno mukhyatA haiAya tyAM vasAnI saMkhyA jovAtI nathI, jo ke tithinI saMkhyA ( 360 3 390 vigere ) pUrepUrI DrAya che paNa divase apASika hoya che. zIlavratavALA tithi kra www.umaragyanbhandar.com
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ [: 39 : mahine ghaTe teya zIla pALe che, vadhe teya zIla pALe che. [tethI ja vIrazAsananA kAti paMcAMgamAM ya kalyANakane aMge mAsI, chamAsI ke varSItapa karanAra adhika mAsamAM | prAcIna mArga svIkArAyo hato. pAchaLathI caudaza pUnamanI pazune deSa mAno tapane choDato nathI. eTale emAM divasa | carcAmAM kalyANakane prazna joDavAthI ThIka thaze ema mAnI tithine kazeya saMbadha nathI, kintu tithi, divasa ke nakSatra temaNe pahelAM paMcAMgane prathamava mAvatara jevuM sAthe saMbaMdha rAkhanAra vidhAne jevA ke chaThTha, aThThama, aThThAI, bhUlavALuM jAhera karI bIjuM paMcAMga chApyuM che. jema oLI, pakSadhara, 5khavAse, akSayanidhi, tapa, mAsadhara, deDha- | satyArtha prakAzanI pahelI AvRtti ane saMskArita mAsIdhara, ratnAvalyAdi tapa, bAra parva, 120 kalyANaka, rohiNI | pahelI AvRtti temanA kazcita matane siddha karavAne paryApta tapa vigeremAM divasanI mukhyatA che eTale temAM darzAvela purAvArUpa che temaja vIrazAsanA A krAti paMcAMganI pahelI saMkhyA pramANe aherAtra levAya che. kSayavRddhinA prasaMge eka AvRtti ane bIjA ja saptAhamAM bahAra paDatI saMskArita divasane pheraphAra karIne paNa enI saMkhyA pUrti karavAmAM Ave | Ati e temanA paMcAMgane kapita hovAnuM pUravAra kare che. che. A nyAye pUnama parvane lepa paNa ISTa mAnI vastutaH kSINa pUnamane levA mATe ja A badho prayAsa zakAya nahIM. kheDAyo che. - pra-eka divase bhinnabhinna be traNa tapa Ave tyAre arthAta uparokta vicAraNAthI samajamAM Avaze ke zuM karavuM ? ekamAM darekano samAveza karavo ja paDe. tevuM ja | parvane lepa kaI rIte iSTa nathI ane pUnamane kSaya thAya caudaza-pUnamane aMge che. te terazane kSaya tathA pUnama vadhe te terazanI vRddhi mAnavI u0-pamAM sajAtIya parvone ApasamAM eka bIjAmAM joIe ane paMcAMgamAM paNa e ja rIte lakhavuM joIe. samAveza thato nathI kintu vijAtIya parvone kadAca paraspara pra-kadAca tema mAnI te laIe paNuM paMcAMgamAM eka bIjAmAM samAveza thAya che evI pravRtti che. lakhavuM zA mATe ? pra-A kathana kaMka spaSTIkaraNa mAge che. | u-caudazanA kSaye terazano kSaya ane pahelI caudazane u-bAra pavI e tithi para che. teno eka sthAne bIjI teraza lakhavAne je hetu che, te ja hetu pUnamanA bIjAmAM samAveza thato nathI. koI paNa parvatithi bIjI pavI. | kSaye ane vRddhimAM paNa terazane kSaya-vRddhi lakhavAne paNa che. tithimAM joDI zakAya nahIM. prava-paMcAMgamAM hAnivRddhi na lakhavAnAM kAraNe nIce vana AdinA 120 divase e kalyANaka parvo che. | mujaba che. tattva anuvAdaka jaNAve che ke " je parvatithino kSaya jaNAve te ajJAna loka ema eka kalyANukane anuSkAnamAM dareka kalyANakAnuM anuSThAna | samaje ke Aje te tithi che nahIM, tyAre chevA karavAmAM sAmela mAnI zakAya nahIM. jo ema hoya to mauna ekA zo vAMdhe ! AvuM samajIne tithine divase je AraMbhe na dazInA pAMca kalyANa ke pAMca varSa sudhI karavAne zA mATe sevAtA hoya te paNa sevavA mAMDe. vaLI parvatithi be jaNAve Adeza che ? piSa dazamInA paNa traNa svataMtra divasa te nivivekI leka pahelI tithie AraMbha sevatA sevatA levAya che. evA nirvasa paNa banI jAya ke pahelI tithie karAya AMbelanA 9 divase te eLI parva che. temAM harakeIIche ne te bIjI tithie paNa kema na karAya ! " yAvata tithi ghaTe te eka eLIne divasa bIjA divasamAM dAkhala teo te divase paNa chevA karavAdikanA AraMbhe bedhaDaka mAnI zakAya nahIM. karavA maMDI paDe. " (vIra- pu15, aM0 23, pR0 361) | vada 0)) dhaTe te amAsa ane cAdazanA bhi| u-di lekhaka tathA vAMcakanI buddhi dagA ne Ape to bhinna divase levAya che kemake te bane tithiparvo che. | A pAThamAM punamanI hAni-vRddhi na karavAnI spaSTa kabulAta catuSava piMkInI A tithione bikula svataMtra che. te A pramANe- rAkhavI ja joIe. yadi pUnamane caudazamAM bheLavI devAya te pUnamano eka ja divase tithiparva Ave, ka9yANakaparva Ave ane | abhAva thaze ke pUnamane kSaya manAze. ajJAna leka " kSINa rohiNI parva Ave to eka divase traNa traNa bhinna 5] pUnamanuM anuSThAna karatuM nathI te bIjI patithionuM hovAthI azakya parihAra yA AgAranI apekSAe kadAca anuSkAne zA mATe karavuM?" ema samajI kSINa parvanA anueka divase ArAdhya paNa manAya che. caudaze mahAvIra mokSa. kAnane jalAMjalI Apaze. aMte nikavaMsa pariNAmI manuSya kalyANaka manAya paNa amAsa te amAse ja hoya. | saphAIpUrvaka karAtA parvalepane badale khullaMkhullA parvalopa vaLI catupUrvI vigerenI zAzvata ArAdhanA che yAne | karavA maMDI paDe ane vaDhajaDatAnA yoge catupavI ke bA12 pavano AbALagapALa prasiddha ArAdhanA che jyAre | pavane nukasAna pahoMcADe te Azcaryo zuM che? A te vyAjanA ka9yANaka tapa vigerenI kadAcika ane vyaktigata ArA-Tlebhe mULa mUDI khevA jevuM thAya. dhanA che. A vastu paNa paMcAMgakArone khyAlamAM rAkhavI vaLI be pUnama karavAthI te pariNAme pUnamanA anuSThAnane joIe. paMcAMgamAM 12 parvonI kSayavRddhinI vyavasthA barAbara ja dhakko pahecaze e tarava anuvAdakanA uparanA kathanamAM karavI ja joIe ane lekaprasiddha jaina tahevAronI| svIkRta che ja. vyavasthA barAbara karavI joIe. - pra-pUnamanI vadhaghaTa lakhavAthI ene dhakko pahoMce paMcAMgamAM 120 kANanI vyavasthA karavAnI pravRtti ! evuM banavAno saMbhava nathI. Aja sudhI na hatI. tava, anuvAdaka praznotarImAM Aja u-mahAnubhAva! atyAra sudhInA anuvAdakajI vigerenA vAtane kabale che ( vIra pu0 15, aM0 32, pR0 495 )/ lakhANe tapAsa eTale tamane mArA kathananI khAtrI thaze. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ R) | khAtaro thAya eTale : 40 : jAo tava, anuvAdaka lakhe che ke-" tene (pUnamano )[ kevI sarasa vicAraNA che ! lekhaka mahAzaya bIjAne saya caudazamAM aMgIkAra karyA chatAM te divase pUrNimAthI) DahApaNuM Ape che kintu pitAnI bhUla sudhAravAnI takane jatI nA kahetAM caudazathI ja kahevAmAM Ave che." (vI pu. | kare che. 15, aM0 24, pR. 374), - yadi anuvAdakajI eka ja divase pUnama parva tathA caudaza A pAThamAM pu. vAyakavaya zrI umAsvAtijI mahArAjAnI parvanuM anuSThAna karavAnuM ravIkAre che te temane paNa eka nI AjJAna bhaMga che. yAdaza ane AThamanA prasaMge anuSThAnanA lepano ane bIjA anujanane aMge mRSAvAdane A AjJA mAnavI ane catupUrvI paikInA pUnama parvanA deSa lAge ja che. prasaMge A AjJA na mAnavI e kaI jAtanuM AjJApAlana? A dezamAMthI tathA matyAdi doSomAMthI bacavA mATe caudazanuM anuSThAna pAkSika hovAthI pUnamanuM devasika pUnamane svataMtra ahorAtrathI ja sAdhavI joIe. nahIM to keDI anuSThAna te bheguM ja AvI jAya che. (pR0 374). khAtara koDI gumAvanAra kamanasIba ( vI. pu15, aM0 26, pR0 A pAThamAM anuSThAnane saphAIpurvaka inkAra che 406 ) jevI vale thAya. eTale pUnamanA hakkavALA divase caudaza eTaluM ja nahIM kintu pU. A. zrI haribhadrasUrIzvarajI ma. pUnama be be mAnavA jatAM banethI bhraSTa thavuM paDe. pU. vAcakajI tathA pU. A. zrI vijayasenasUrIzvarajI ma. vigerenI mahArAjAno pradheSa hIraprazna tathA senaprazna AdinI rAmApIpaNu da caumAsIe chadra karavo e AjJAnuM ullaM. " catupUrvI akSuNa rahe, caturthInA pauSadhAdi karavI ja dhana che ane na jA ? datta pratye akhi joIe " ityAdi AjJAne sAtha chUTI jAya, gRhasthAne mIcAmaNAM che. AraMbhI jIvanamAM rakhaDavuM paDe ane parva lepAya. je divase te tithi na hoya athavA nakAmI thaelI hoya - A kamanasIbI nahIM te bIjuM zuM? te divase paNa sacittatyAgAdi pALavA ja joIe evo sArAMza-parvane lepa kaI paNa aMze iSTa nathI, ane niyama nathI, " pUnamanI hAni-vRddhinA prasaMge terazanI hAni-vRddhi karavI ( vIrapu 15, aM0 26, pR0 407) joIe e parApUrvathI prazasya mArga che. A pATha kSINuM pInA anuSThAnanI manA ja kare chatAM | bIjAM dUSaNe ArAdhanAnI vAte "se vAMsajALe kAMkarA hoya " nA jevI pUnamanI hAni ke vRddhi mAnavAthI aneka Apattio vAta che AvI paDe che. A lakhANa parathI teonI mAnyatAmAM kSINuparvanuM ! sthAna zuM che te vicAro. pra-somavAre udaya caudaza che ,pachI kSINa pUnama che eTale somavAre bane tithi eka sAthe mAnIe emAM pU. munizrI kalayANuvijayajI mahArAjA u0 naM0 Apatti zI ? 78-79 mAM khAdhAvAra AvavAthI parvatithinI virAdhanA thAya ema jaNAve che ane vI. 50 15, aM0 u-somavAre caudaza ane pUnama ema be tithi 12, pR. 207 kalama 10 mAM prathama pUnama ke jene pite mAnavAthI kSe pUrvAha nuM AjJApAlana nahIM thAya, kSA gurUpe niSiddha mAne che te divase pUnamanuM tapa karavAne saMskRti nA niyame eka parva kAyama raheze eTale eka parva tathA bIjI pUname pAraNuM karavAno Adeza che. ArAdhAze, bIjuM parva pAze. yadi bane ne eka ahorAtramAM hovAnA kAraNe eka ja anuSThAnathI ArAdhya A pAThamAM prathama pUnama phalga tarIke ane bIjI mAnaze te be pUnama thAya tyAre banne pIne traNa ahacaumAsI pUnama khAdhAvAra tarIke AvavAthI vRddhimAM pUnamanI rAtramAM hovAnA kAraNe traNe anuSThAnathI ArAdhya mAnavAM ArAdhanAmAM kSati pahece yAne va8 jaDe A pAThane zAstrA paDaze. yadi ahIM pUnamanA abhAve pUnamanuM anukAna uDAvo dhArarUpa mAnI bedhaDaka pUnama parvane ja niSedha kare te tene che te be pUname bevaDuM anuSThAna karavuM paDaze. kSayamAM keNa rokI zake? vivekI manuSyanI pharaja che ke temaNe AvA pUnamanuM anuSThAna taddana na karavuM ane vRddhimAM ya teno eka AMTIghuMTIvALA lakhANuthI sAvaceta rahevuM joIe. divasa varSe mAna, A kaNa jAtane nyAya ? pUnamane nama vigere mATe vizeSa jANavA IchanAre ja pUnama | caudazamAM joDI devAthI eka parvane eka divasa sAvadya kriyAne ane pAMcama gaNa parva nathI vigere pahelAnA lakhA- vadhaze. cothI pratimA dhArI vigerene cauvihAra chaThTha tathA be ne vAMcI levuM. pauSadha karavAnI AjJA che tenI vyavasthA nahIM thAya, - pra-yadi emaja che, to pUnama vigerenI hAni-vRddhi na yadi tamo te divase mukhyatayA caudaza mAnaze temAnavI joIe tema na lakhavI joIe, e paNa vyAjabI che, pUnama parva lepaze, pUnamanA niyamavALe pUnamane kudarate u-tAva anuvAdaka paNa drAviDI prANAyAmathI eka ja | kSaya mAnI chUTo raheze. athavA caudazanI ghaDIomAM svacchada divase caudaza pUnamanuM ArAdhana mAnIe te eka parvaneT vartaze. paSadha pratimadhArI vigere eka ja piSadhapavAsa karaze. avazya lepa thAya che ema svIkAre te che ja; jemake- | yadi tame te divasane pUnama mAnaze te-- vaLI pUnamane divase karAtA pAkSika anuSThAnane tame sApa ahorAtra pUnama che mATe Aje pAkhI-caumAsI pUnamanuM anuSThAna kahezo to pAkSika anuSThAnane lopa thaze ane caudazanuM anuSThAna kaheze te ceko nahIM karI zake. pAkhI-caumAsI mATe pUrva divasa levo mRSAvAda thaze." | tamene iSTa nathI eTale caudaza lopAze. AbALagapALamAM ( vIra pu* 15, 0 21, pR. 342 )T prasiha " Aje caudaza che. amane pauSadha che " ityAdi Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ L: 41 : kacanapUrvaka AcarAtA anachAnane a5lApa karavAthI mAMDI AjJA pAze. kemake 50 tathA 70 divasene meLa ja gaNuze. pauSadhapratimA dhArI tathA caumAsIne chaThTha karanArA, rahe nathI. caudazanA abhAve vimAsaNamAM paDaze. 7. bhA* zu pAMcama be mAnazo che? pra--be pUnama mAnavAmAM zuM dUSaNa che ? pAMcama ane saMvatsarInI vacamAM eka ahorAtra vadhaze, u-sUrNa karavAnuM AjJApAlana nahIM thAya. caudazA AgaLa batAvAze tema anacratA nahI rahe, koI aherAtrine pUnamanuM zAzvata anaMtara parva jevuM che tene juduM pADavuM paDe, kALa pAchaLa haTAvIne trIje saMvatsarI mAne te tene rokI mArAdhanAmAM vyAmohanA prasaMgo bane, aMte lattara punamanI nahIM zake. laukika be kArtakI caudaza haze tyAre 70 mA ArAdhanA na paNa thAya. vigere. | divase caumAsI tathA vihArane aMge paNa gaDabaDa uThaze. A te sAmAnya punamanI vadhaghaTa mAnavAnA daSaNo che | 8. kArtika zudimAM caudazamAM pUnama dAkhala karI, tene hitu azADI punama vigerenI vadhaghaTa mAnavAthI te mahApa. | caudaza mAnazo ? mAMya avyavasthA patharAya che. Akho aherAtra caumAsI vaidazane che tethI punamane jenI TUMkI yAdI nIce mujaba che hakka raheto ja nathI. kAzu 15, sidhdhAcaLa yAtrAno maha1. aSADI caudaza tathA pUnama eka divase ArAdhaze | vana divasa che paNa Aje mAsI hovAthI yAtrA nahIM ane te divase caudaza mAnazo te saMvatsarInI tithi niyata | | karI zakAya. athavA khAsa pUnamanA pratibaMdhavALAne ya mAsIe ke ekame yAtrA karo ema kahevuM paDaze. nahIM rahe. 5. jagadgurU mahArAjAe caudaza pachInI tithithI 50 mAM divase saMvatsarI AdezI che. tamAre hisAbe caudaza | 9. yadi te divase pUnama mAnazo to ? pachI bIje divase udaya ekama che. tenAthI 5 mo divasa saMvatsarIthI 71 mo divasa hovAthI Aje cemAsI na pAMcama Avaze. athavA to saMskRtithI caudazano aherAtra thAya, kadAca camAsI karazo te bha0 zrI sudharmAsvAmIjInI caudaza ja che pUnama nathI, pachI 50 mo divasa kone? e AjJAne bhaMga thaze. vaLI Aje ja siddhAcaLajInI yAtrA, paTavimAsaNamAM paDazo. udaya caudazathI 5 mo divasa leze | darzana, vihAra-ThANuoThANa ane camAsI pratikramaNa eka te bhA* zu 3 dine saMvatsarI Avaze. divase karavAM paDaze; kemake caumAsI mATe bhinna divasa le te tamane ISTa nathI. 2. te divasane tamo punama mAnaze ? anuvAdakajI comAsAmAM 5TayAtrAnI chUTa Ape che te divase punama hovAthI caumAsI nahIM karI zake, ( vIra pu. 15, aM0 32, pR0 497). kadAca caumAsI karaze te AjJAbhaMganuM pAtaka lAgaze ane ! kArtikI pUnama be mAnazo che ? 50 mA divase-pAMcame saMvatsarI karavI paDaze. AjathI ja tamee phalga mAnI niSedhela pUname vihAra tathA yAtrAnukAna zatruMjayanI yAtrA baMdha thaze. kadAca yAtrA karaze te punamanI paNa nahIM karI zake. kadAca vihAra karaze te udaya pUnamanI yAtrA karI ema kahevAze. pahelAM vihAra thaze. . aSADI punama be mAnaze ne ? 10. caitra zudimAM caudaza pUnama bhegA mAnaze te ? caudaza tathA tamArI phaltha pUnamane chaThTha thaze. pahelI punama | AMbelanI oLInA be divasanuM anuSThAna paNa eka e comAsAno prathama divasa che. AjathI 50 mA divase | ArAdhanAmAM AvI jaze. eLIne ATha divasa raheze. A saMvatsarI eTale te divase bhA. zu 4 be hoya te prathama hisAbe catrI devavaMdana tathA tapapadanI ArAdhanAthI vaMcita bhAdaravA zudi 4 mATe vyAmoha thaze. kAzu pahelI caudaza | raheze. vaLI atyAre khAsa caMdaze cAritra padanI oLI hoya te paNa e ja vyAmoha thavAne. jue pU. A. | Ave che je aniyata banI jaze. zrI vijayAnaMdasUrijI ma. nI jayati be jeTha mahinA hoya 11. caitrI pUnama be mAnazo che ? te Aje ya prathama jeThamAM ujavAya che. phazunA hisAbe 10 divasanI oLI thaze. athavA 4. zrAvaNa vada amAsanA kSaya hAya ne temAM te divase | kugumAM parAdhana karavuM paDaze ane sAtamAM divase darzana caudaza amAsa banane eka sAthe mAnazo to ? padanI ArAdhanAmAM caudazane vega thaze. amAsa parva to lopAze kintu caudaza kalpadhara eka 12. AsomAM paNa upara pramANe ja samajavuM. divase AvavAthI tamArA hisAbe tene cha nahIM karo eTale ekaMdare pUnamanI hAnivRddhi mAnavAthI parvatithiomAM ka95zvaranuM tapa paNa UDI jaze. evI avyavasthA thaze ke dareka prasaMge navA navA vikaTa 5. bhAdaravA zudimAM cothamAM pacama joDI tene cotha mAnaze | prazno uThatA jaze ane bhadrika muMjhavaNamAM AvI paDaze. to paMcamI parva lopAze tatta: gyAM tithau jiyate nA pra0-A to " na gharanA ne na ghATanA " jevuM thAya. AjJA nahIM paLAya, pachInI udaya tithi chaThTha che tenAthI u0-te pahelethI DAhyA thanane bhUla sudhArI levI 70 mA divase caumAsI karavI paDaze athavA zrI samavAyAM joie ane prAcIna AcAraNAne zirodhArya karavI joIe. gajInI AjJA nahIM paLAya. doSanI samAnatA ane AjJAnI pradhAnatA 6. te divasane pAMcama mAnazo ? pra-pUnamanA kSaye somavAre pUnama, ravivAre caudaza te divase pAMcama hovAthI saMvatsarI na karAya. kadAca, tathA zanivAre kSINu teraza karavAthI udaya caudaza sAdhI saMvatsarI karaze te zrI samavAyAMgajI tathA zrI kalpasUtranI I zakAtI nathI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ .: 42 : u-tamArA hisAbe paNa pUnamanA kSaNe doSa jevo ne | u0-punama dhaTe tyAre paNa udaya teraza caudazana bhAga je gharSa kAraNika kSaya tevo UbhA che, tamo samavAre pUnama mAnaze paNa te | vaTa che ja. e ja kAraNe cAdazane divase udaya pUnama nathIja. A sthitimAM te roma thAya tyAre teraza ja cadaza bane che. laH jevuM thayuM. doSa to banemAM che mAtra re UM. | e te pratyakSa pramANa che ke-IsAna eka vastune cAhe nI AjJAthI somavAre pUnama ane ravivAre caudaza mAnavI che te tenI prApti mATe tame | che to te tenI prApti mATe saMbaMdhI pUrva ke pUrvatara e ja te doSane sanAtana parivAra mArga che. Ama karavAthI sAdhana tarapha paNa dula karatuM nathI. juo. parvalopanuM pAtaka nahIM lAge e mahAna lAbha thaze. pU0 ghIne vyApArI ghI nI prApti mATe ghI, mAkhaNa, dahIM zAstrakAra mahArAjenI AjJAmAM anekavidha lAbha samAyelA temaja dudha tarapha dhyAna ApatA rahe che. dhanAthI dhana mATe che. kSaddha jIvane teno khyAla Avato nathI. temAM paNa kSaya | ratana, sonuM ke sanAvALA dhuLane paNa uThAvI the vidhimAM teraza ja caudaza bane che e te mAne che ja, che. chavitAthI jIvana kalyANa mATe anAja, kaDavA prata-pUnamanA vRddhi prasaMge pahelI pUname ane kSayamAM | kavAtha ke mArelA semalane paNa khAI jAya che. mekSAthI udaya teraze caudaza karaze to udaya samAptivALI caudazanI | dIkSA lya, zrAvaka vrata le ke samyaktvane svIkAre che. pAMcamAM virAdhanA thaze. ArAmAM mokSa nathI ema mAnI kadApi koI paNa mokSanA u-udaya samAptine niyama apavAdamAM nabhI zakata] sAdhanane tarachoDatA nathI. nathI, je vAta huM udaya tithinA vivecanamAM batAvI game chuM. A ja rIte kriyAcI chava catuSava pikInI punama vAge apavAdanA prasaMge je tithi parvatithinuM sthAna le che ! rane barAbara upAse che. hAnivRddhimAM e punama ke cAdaza te tithi Arepita udayavALI hoIne ja parvatithirUpa che. vigere koI paNa parvanA anuSThAnane jatuM karato nathI, eTale samavAre punama, ravivAre cAdaza ane zanivAre kSo pU0 vAcakavaryajInI AjJAmAMya apavAda prasaMge udayana teraza ityAdi vyavasthA karIne cAdaza punama banenI avazya yathAAgraha rAkhavAnI sApha sApha mane che. zakti ArAdhanA kare che. pra-te kaI rIte? vAstavika rIte anuSThAnanI ArAdhanA mATe A badhI u---teozrInA pradheSa kamAM ja pUrvArdhamAM udayatithi | vyavasthA che. zuM vinA kAraNe koI terazane cAdaza banAve levAnI manA che ane uttarArdhamAM udaya dazame jJAna parva karavAnI kharA? yadi zuddha punama, zuddha caudaza ke zuddha parva tithi maLe temaja udaya amAse nirvANapa-dIvALI karavAnI manA] te kSaNe pUrva ke paddha sattA nI jarUra zI che ! je jarUra che. che. tamArI udaya samAptivALI amAsa hoya chatAM te divase | te te parvanuM anachAne barAbara sevAya tene mATe ja che. ane divALI parva na karI zakAya e manA nahIM te bIjuM zuM?! e ja udezathI parvatithine zuddha karavAnI AjJA che. pra-jarUra e AjJA pramANe te udaya samAptivALI | bAkI jene parvanI tamannA nathI tene mana te parva vadhe amAsane te IrAdApUrvaka choDavI paDe che. | teya zuM ane parva ghaTe teya zuM? u0-e ja pUjaya zAstrakAra bhagavAna, e ja zleka, e ja ! arthAta-A badhI AjJAo zAstrAnusArI anudAnArthI AjJA tathA e ja apavAda; chatAM eka prasaMge udaya samA- |kriyAcI one AzrIne che. ptine abhAva calAvI levo ane bIjA prasaMge nahIM. AnuM | tattvataraMgiNI vyavahAra pathamAM AvI nathI. kAraNa? vaLI be laukika amAsa hoya tyAre tame tamArI - prave--tame tactaraMgiNIne aMge zuM kaho cho? phazuM amAse paNa dIvAlI ArAdhaze. tyAM to tamAro phalmane hAu paNa kayAMya cAlyo jAya che. ura--pU. pA. A. zrI vijayahIrasUrIzvarajI ma, pu. A. zrI vijayasenasUrIzvarajI ma. pU. A. zrI vijayAnaMda pra-pahelI amAse caudaza karanArA virAdhaka che. sUrijI ma. pU. paM. zrI gaMbhIravijayajImaNIjI ma, pU A. upahelI amAse divALI karanArA virAdhaka manAya zrI sAgarAnaMdasUrIzvarajI ma. ke pU A. vijayadAnasUrijI te ja pahelI amAse caudaza karanArA virAdhaka manAya. ma. vagere kAIe tithinI carcAmAM ke nirNayamAM A graMthanI sArAMzaparvanI kSayavRddhimAM udaya tithine niyama sAkSI ApI nathI, te saMbhava che ke tattvataraMgiNI rahI zakatuM nathI. moTe bhAge gata trIjA cothA varSa sudhI koI kAraNe vizeSa tithino bhogavaTo- vyavahAramAM AvI nathI. pra-kSaya vidhimAM sAtame AThama manAya tema caudaze ! - prave--vI. taMtrIjIe to mukhyatayA A graMthanA AdhAre punama manAya kintu teraze caudaza zI rIte manAya ? ja badhI carcA upADI che. u0-punama dhaTe tyAre caudaza ja punama banavAne yogya che. | A graMtha bhinna hetathI rayA u--vI. taMtrIjInA lakhANuthI ja e te nakkI che ke e ja hakkathI ahIM caudaza ja punama banI gaI che eTale aMze. che. jue, temanA lakhANanA caudaza ghaTe tyAre teraza ja cidaza banavAne yogya che. caudaza nathI. A cidazane banAvavA mATe cidazanI ghaDIo vI. taMtrI-"caudazanA kSaye pUrNimAne divase caudazanuM vALI teraza ja levAya. huM pahelAM batAvI gayo chuM tema kArya karanArAone zrI tavataraMgiNInA kartAe evo sacoTa 59 ghaDIvALuM tithi gaNita paNa A ja vyavasthAne saMgata che. uttara Ape che ke " (vI. pu. 15, aMka 4, pR. 50 ) pra-udaya teraze cAdazane bhagavaTo che e ja kAraNe temanI mAnyatAnuM khaMDana karatAM temane Apatti darzAvI karyuM " kharataragara chavALAo caudazanA kSaye pUname caudaza kare che cAdaza ghaTe tyAre teraza ja cadaza bane che. che ke"(vI. pu. 15, saM. 9, pR. 151 ) vigere cara u tero cane avasthAne saMgata cheuttara ane zrI tala Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 43 : arthAta --A graMthamAM kharataragacchane aMge vicAraNA | che, jemAM pUnamanI kRddhimAM pUnamane tathA caudazanA kSayamAM | ane uparanA spaSTIkaraNa pramANe A grantha prastuta carcAmAM arthAta vI- taMtrI tathA anuvAdakanA lakhANa mujaba terazane caudaza mAnIne te caudaze parva karanAranI sAthe kaMI paNa upayogI nathI. A noMdha mAtra anuvAdaka tatvataraMgiNInA dezika vivecana karavAmAM AvyuM nathI. uparanA | nAme badhuM caDAvye jAya che eTalA khAtara ahIM levAmAM pAThamAM kSINuM caudazanuM anuSThAna pUname karavAno niSedha che | AvI che. kharI vAta te e ja che ke A graMtha vyavahAraane kSINa pUnamanuM anuSThAna caudaze karavAnI apekSita | pathamAM AvyuM hoya ema lAgatuM ja nathI. A ja kAraNe sammati che. vI. taMtrI, je divase pAkSika kare che te ja ! pachInA yugamAM ya tithi mATe matabheda UbhA che. navI navI divasane punaH pUnama tarIke oLakhAve che, te pUname cAdaza | mAnyatAo cAlI che temaja tithi kSaya- vRddhi vicAra, kSayakaranArane kayA hisAbe doSita mAnavA taiyAra thayA che? e vRddhi tithi praznottara ane tera besaNAMnI maryAdA ke pake vicAraze kharA ? &aa kharI ? vigerenI racanA thaI che. tattvataraMgiNamAM thoDI muddatamAM ya pUnama mAnavI ane te ja divase caudazanuM anuSThAna thaelA pAThAMtara bhedothI paNa mArI uparanI kalpanAne Te karavuM e jeTaluM kRtrima che teTaluM ja terazane ke udaya pUnama maLe che. sivAyanI punamane AjJAnusAra cadazanI saMjJA ApI | pU A zrI vijayadAnasUrIzvarajI mahArAje AjIte ja divase cAdazanuM anuSThAna karavuM te prAkRtika che mATe vana terazane kSaya karI pUnama ArAdhI che ApaNe teraze ke prathama pUname caMdaza karIe chIe kintu ArAdhya pUnama hoya te divase kadApi cidazanuM anuSThAna | pra-pU. A. zrI vijayadAnasUrIzvarajI mahArAjA pUnakaratA nathI. ane va. taMtrIjI te ArAdhya pUnamanA manA kSaye terazane kSaya karavAne niSedhe che. divase ja caeNdaza kare che. u0-A te TADhA pahoranI tapa mArI. teozrInuM pra-navataraMgiNInA gupta anuvAdaka te tenA nAme ja ! I | lakhANa che. badhuM jAhera kare che. pra--temanuM lakhANa te maLatuM nathI. u-temanA anuvAdamAM paNa meM upara jaNAvyuM e u-chatAM ya teozrInA nAme AvA jAThA beMbagoLA ArAdhanA saMbaMdha vAkayo che. jemake keke rAkho cho. kSINa thaeluM paNa pAkSika eTale caudaza parva pUrNimAmAM pra-nI taMtrIe eka proSa jAhera karyo che nA kekaravuM pramANabhUta nathI. (vIra putra 15, aM0 20, pR0321) pUnamanA kSaye terazane kSaya karavAnI prathA zAstramaryAdAthI te pachI caudazanA kSaye pUnama ja pAkSika parva tarIke viparIta ja che, evuM pUjyapAda sakalArAmarahasyavedI AcArya zA mATe aMgIkAra karavI joIe? deva zrImadavijayadAnasUrIzvarajI mahArAjAne, te viSe savizeSa vicAra karavAne prasaMge upasthita thatA, khyAlamAM AveluM ja ( vIra puja 15, aM0 21, pR. 342 ) ane tethI vi. saM. 1989lmAM te prathAne AdhIna thaI pAchaLanI tithi levA jazo te tamArAthI caudazanA kSaye bhA. zu. 5 nA kSaye bhA. zu. 3 ne kSaya karyo nahi ho. pUname pakakhI nahIM karAya ane AgaLanI levA jaze te | (vI. pu. 15, aM0 8, pR 133) AThamanA kSaye sAtama nahi karAya. A banne bAjuthI tamAre u-taMtrojInuM A lakhANa ja vicitra che. eka vAra baMdhAvAnuM che. (aM0 21, pR. 347 ) | | lakhe che ke "prathA zAstramaryAdAthI viparIta ja che" ane tathA gAthA 28, 29, ne anuvAda vigere. punaH turataja lakhe che ke-" te prathAne AdhIna thaI " vigere, ( vIra va0 15, aM0 36, pR. 559, 60 ) vaLI taMtrIjI te ja aMkamAM ema paNa lakhe che ke tathApi A zAstramAM kahyuM che ne "payuMSaNAnI cothanA | te paraMparAne zrIta pagachanA keI paNa pU AcAryAdi kSaye pacamane svIkAra karIne tamAre vyAkuLa thavuM paDaze. '' munivare saM. 1952, se. 1961 ne saM. 1989 e traNa (vIpu15, pR. 375) vigere prasaMge mAnI na hatI. mAtra zrIsAgarAnaMdasUrijI ja saM. 1952 A sivAya anuvAdake pu0 15, aMka 22 mAM 346] ane saM. 1989mAM judA paDyA hatA." pRSThanI kalama 5 pachInA phakarAomAM je lakhANa karyuM che A uparanA banane phakarAne sAthe rAkho ane vicAro te te teonuM pitAnuM ja che. tenA jImedAra te khuda-bakhuda | 1 ] eTale tamane vI taMtrIjInI didhA vANIne khyAla Avaze. - anuvAdaka ja manAya, kemake enAM bAdhaka pramANo zrI hIra eka phakarAmAM pUnamanA kSaye terazane kSaya karavAno vicAprazna tathA senaprazna vigeremAM aneka che, jene A lekhamAM , | raNAmAMthI pAMcamane kSaya karyAnuM jAhera karAya che. bIjA paNa tamo joI zakazo. phakarAmAM saM. 1952, saM. 1961mAM ya e rIte thayAnuM zrI sAgarAnaMdasUrIzvarajI mahArAjA paNa ullekha karAya che. spaSTIkaraNa kare che ke tattvataraMgiNImAM saMvatsarInI cothanA eka tarapha teozrIne " khyAlamAM AveluM ja" evI kSaye kharatarane cAdazanA kSaye pUname pakakhI mAnavAne aMge kabulAta apAya che, bIjI tarapha anya paMcAMgAnuM zaraNuM pAMcame saMvacharI mAnavA mATe Apelo aniSTa prasaMga ja levAya che ane trIjI tarapha mAgazara sudi punamanI vRddhimAM jeoe pahelAM ke hamaNuM paNa vicAryuM haze te yogya ' zudi 13 be karAya che, chapAya che, ArAdhAya che. mAgane ApoApa samajaze. ( siddhacakra tA. 15-2-36, A dizA-tridhA vANImAM lAbha zuM ? satya evI bhedI 10 4. aM0 24, pR. 552, vI. pR. (2) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ mANI rasanA vize nI nathI kare che. somavAre pahelI prA vicAra : 44 : | vI. taMtrInA lakhavA mujaba te teozrIne saM. 1952 vANIthI nitAna dUra rahe che. mane to lAge che ke e lakhANa lakhI vI. maMtrIe gaNuM mAryuM che.* thI 1989 sudhI te A saMbaMdhI vicAra na ja Avyo. prazna-teozrI pUnamane badale terazanI ane bhA. zu eTale tyAM sudhI teozrI pUnamanI hAnivRddhimAM terazanI hAnipAsane badale trIjanI hAnihi karatA hatA, tame ema0 ddhi karavAnA pakSamAM hatA, tathA bhAi za* panI hAnivRddhimAM trIjanI hAnivRddhi karavAnA pakSamAM hatA. huM mAnuM chuM mAno che ! ke saM. 1989 pachI paNa teo te ja pakSamAM hatA. uttara-avaya. emAM zaMkA nathI. kAraNa? saM. 1989mAM ja vIrazAsana patranA bhIMtiyA prazna-meM pramANa Apazo? paMcAMgamAM mAgazara zudimAM be pUnamane badale zanivAre tathA e-1InuM 1 thI 12 A ma* ravivAre be teraza chApI che. temAM presa bhUla paNa thaI nathI. pramANa che. juo-teozrIe dareka pUnama amAsanA kSaye | | pUAcArya mahArAjA tathA samasta caturvidha saMghe e Aca tarazanA kSaya mAnyA che. dareka pUnama amAsanA ddhie taraNanA|hisAbe ja ArAdhanA karI che. nathI karyo koIe Ikora ke vRddhi karI che ane e rIte pUnama tathA amAsa mAnI che, nathI karyo koIe savizeSa vicAraNA pachI tho joIe AdarI che AcarI che ane AcarAvI che; paNa kyAMya tevo virodha. dareke somavAre pahelI pUnama manAvatAM cedarA aMzamAtra tene niSedha karyo nathI. mAnI cadazanuM ja anuSThAna karyuM che. A prasaMga te ja - vIrazAsananA lekhaka taMtrIe AvI ja bhUla karI che. teo sAlano che ke je sAlamAM vI. taMtrIjI savizeSa vicAra navIna matanA pU. AcAryone "pUjyapAda " thI, ane prAcIna karavAnuM jAhera kare che. AcaraNAne anusaratA pU. AcAryane moTe bhAge " zrI " padathI | saM. 1992mAM phAgaNa zudimAM mAsI 14 be hatI. saMbhALe che. A mATe temane sUcana karavAthI temane guNa | vIra pu0 14, aM0 22 (tA. 28-2-1976)mAM pahelI roSa thAya e nyAye vIru pu0 15, aM0 8, pR0 136 phakarA 12AzanA badale karAela bIjI teraza ne zukravAre sihakalama 1, perA 6 mAM potAnI manodazAne vyakta karato uttara caLajInI 6 kozanI pradakSiNa lakhI che. teozrInA pariApe che. evA lakhANane te pratyuttara na ja hoya eTale ahIM vAre 5NuM A bAbatamAM InkAra karyo nathI. yadi savizeSa mAtra pUjyapAda zabda mATe ke khulAse karo ucita dhAruM chuM. vicAra karavAmAM Avyo heta te teozrInI sAthe vicAra temaNe te ja aMnA pR0 134 kalama 2, nIcethI bIjI paMkti karanArA A bAbatamAM turata avazya spaSTatA karata, paNuM ane pR0 135 ko0 1, 10 mI tathA 13 mI paMktimAM chapAela " mahArAjA " " pUjyapAda " mAnabhaMjaka zo tarapha dhyAna ke banyuM nathI. eTale savizeSa vicAra karavAne prasaMga vigere ApyuM hota to temane A gaMdA lakhANathI potAnA aneTcAlu carcAmAM prakaTa thaelA zabda kayAM sudhI ThIka che ene kharaDavI na paData. uparanA zabda temanA taMtrIpade chapAyA che chatAM|nirNaya ? nirNaya karavo e jaTila prazna che. jene cha lakhavuM hoya tene koNa rokI zake? daSTirAganA saM. 1989mAM caMDAzucaMDa paMcAMgamAM bhA. zu ane vamaLo AvA prakAranA ja hoya che. | | kSaya hato kitu teozrIe na te te pAMcamane kSaya karyo che vIra taMtrI te ja aMkanA phae 12, perA 5 mAM pUche che ke na teno kSaya iSTa mAnyo. teoe bIjA paMcAMganA "jana, jana ti, samayadharma, jana yuga, ane tarUNu jana| gaNitathI Avela kSaya jAhera karyo che.teozrIe tyAre vigere patranA taMtrIo ane lekhake moTe bhAge tema (pUnya-| pAMcamanA kSaye trojane kSaya karavAnI prathA viparIta che ke pAda vigere) lakhatA nathI, te Apa zuM temane suvihita sAdhuenI mAnyatA mujaba zrAvaka mAnatA nathI? e lokone te muni tattvataraMgiNI amuka rIte Adeza che, AvuM eka paNa kAraNa saMsthA pratye meTe bhAge vAstavika bhakti nathI." jAhera karyuM nathI ane anya gaNita pramANe chaThThane kSaya Ane sAce uttara to kevaLajJAnI ja ApI zake. uparanA jAhera karyo che. yadi teozrIne savizeSa vicAranA pariNAme praznathI e nakkI che ke dareka taMtrI taMtraNakAryamAM pUjyapAda pAMcamane kSaya nakkI hatuM te te pramANe kema jAhera na karata vigere na lakhavAmAM te samAnadharma che. have rahI vAta vAstavika ke atyAre temanA nAme AvI vAto bahAra Ave che? anya bhakitanI. mArI pAse bhaktimA5ka pArAzIzI nathI, kintu tenuM paMcAMganI dalIlIthI e nirvivAda mAnavuM paDe che ke yadi mApa karanAra pahelI take " pAMca AcArya aNasamajathI moTAbhAgu bIjA paMcAMgAmAM 6ne hAya na maLatA te teone trIjanA banavAM jatAM jALamAM sapaDAyA " " zrI vijayanemamUrithI Dara kema kSaya ISTa hato ja. yadi pAMcamano kSaya ISTa hato to bIjA lAge che?" " ajanA A paraMparAnA AgrahI ' 'bhAI be AMkhanI zarama che " " lattaramAMthI dakikamAM gaelI mati " ItyAdi lakha paMcAMganI dalIla ApavAnI zI jarUra hatI ! nAranI garamIne pAre keTale UMce caDe che tene nirNaya nahera] juo, A rahyA teozrInA zabdo. kare ke vIru taMtrIne potAnA praznano uttara maLe ane saMtoSa thAya. " pUjyapAda parama gItArtha AcAryadeva zrImad vijaya vIru taMtrIne eka phakarAmAM paNa temanA A praznano kaMka uttara che. | dAnasUrIzvarajI mahArAje ApelA khulAsA." " Aje e dekhAva thai rahyA che ke dharmanI jijJAsA vadhI | 1 praha-saMvata 1989 nA che. A rekhAva dekhAva ja che ke enI pAchaLa koI satya che?| che to saMvatsarI kaI tithie karavI ? bhAdaravI zudi 5 nI dhamanI jijJAsA vadhe tyAre zuM vadhe ? zuM haTe? dharmanI jijJAsA sAthe duniyAdArInI vRtti- (kudarate kSINa thaela parva | u0-bhAdaravA zudi 5 ne kSaya caM paMcAMgamAM che, ghaTe te harakata nathI ItyAdi) vadhe ke ghaTe? dharmanI paNa bIjA ghaNA paMcAMgamAM bhAdaravA zudi 6 ne jijJAsA sAthe vizALa prati rAga jAme che virAga (pUrNimAnAM kSaya thAya che, tethI zudi chaThane kSaya mAnavAthI paryuSaNamAM aSAnAdi ) tarapha vaSa janma 1 dhamanI jijJAsA vadhe tema vadhaghaTa karavA jarUra raheze nahIM. saMvata 1952 nI sAlamAM pama ( zramaNa saMdha) pratye AdarabhAva keLavAya ke pama tarakI paNa A pramANe hatuM ane zrI tapagacchanA haiyA bhAga (moTAbhA, Dara, zarama vigere) tiraskAra vadhe? bhAdaravA suda 6 ne kSaya mAnI bhAdaravA zudi 4 nI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 45 : saMvatsarI karI hatI. saMvata 1961 mAM paNa bhAdaravA zudi pUnamanI vismRtine aMge karela vyavasthAnA AdhAre kSINa 5 ne kSaya caMdu paMcAMgamAM hatA paNa prAyaH sarva saMdhe pAMcamanuM anuSThAna chaNe karavAnuM koI paNa buddhivAna puruSa chaThane kSaya mAnyo hato, mATe aThThAidhara-zrAvaNa vadi 12 zakavAra ane saMvatsarI bhAdaravA suda 4 zukravAre karavI vismRtimAM ya jaNAve nahIM, te pachI a-vismRtimAM te e ja zreyaskara lAge che. evo Adeza kare ja zAne ? eTale teoe paNa AvI kalpanA karI ja nathI. teo te emaja jAhera kare che ke(vIrazAsana varSa 11, aM. 41, azApa zudi 14 zukravAra. tA. 21 julAI 1933 pR. 637 tathA A lekha paMcAMgamAM cha ghaTe che mATe chaThTha dhaTADavI. pUrvakALe ya tema tA. 21 okaTobara 1932 nA aMkamAM paNa pragaTa thayela che.) thayuM che ane AmAM zrI saMdhanA vicArazIla hone paNa mata che A ja viSayamAM bIjo lekha paNa teozrIne maLe che. A sAthe ja teozrIne pAMcamanA kSaye cothamAM tenI pUjayapAda sakalArAmarahasyavedI AcArya deva zrImad ArAdhanA AvI jAya che te iSTa na hatuM. yadi ema ja vijayadAnasUrIzvarajI mahArAjAe kareluM spaSTIkaraNa." heta to Aja je navIna kapanA cAlI rahI che te pramANe AgAmI zrI paryuSaNu parvane aMge ghaNuM amAre | jarUra jAhera karata ke pAMcamanA kSaye ethamAM tenI ArAdhanA abhiprAya jANavAnI utkaMThA lakhI jaNAve che. agAu tA. | AvI jAya che, kintu ema na karatAM varSothI mAnya caMdu 21 okTobara 1932 nA roja A viSeno eka praka-| paMcAMgane cheDI paMjAbI ane gujarAtI paMcAMganA AdhAre ttara ame jaNAvI cukayA hatA. tA. 21 julAI 1933 nA ine kSaya jAhera karyo. A sthAne te teozrIne vicAravAnI aMkamAM zrI vIrazAsana patre tene utAre pharIthI prakaTa karyo pUrepUrI taka maLI che, tene pUrepUro vicAra pU. AcArya hato. A pachI je kAMI UhApoha thayo che tenA upara bArIka | mahArAjazrIe karyo che chatAM ya teozrI ema nathI pharamAvatA dayAna ApatAM amane jaNAyuM che ke zrI saMdhanA vicArazIla ke pAMcamane kSaya kare iSTa che. pAMcamA kSaye tenI vRddho amArI sAthe ekamata che. jijJAsuonI jANa mATe ArAdhanA cothamAM AvI jAya tema paNa nathI mAnatA. amAro abhiprAya punaH jaNAvavAne amane harakata nathI. te mAtra bIjA paMcAMganA AdhAre chaThane kSaya jAhera kare che. A rahyo. vartamAna 1989 nA varSamAM caMDa paMcAMgamAM pU. AcArya mahArAjazrI eka vastu e paNa jaNAve che bhAdaravA zadi 5 ne kSaya lakhyA che ane bIjA ke " paryuSaNamAM tithine vadhaghaTa karavA jarUra na rahe " A jAbhI gujarAtI vagere paMcAMgamAM zuda chaThane kSaya, kAraNa kAMI sabaLa kAraNa nathI. A eka sAmAnya kAraNa che, lakhyA che. valapi paryuSaNanI aThThAImAM tithinI vadhaghaTa te ghaNI vAra A pramANe saM. 1952 tathA 1961 mAM paNa hatuM] Ave che, eTale hAni-vRddhi na thAya e IcchavuM e nirUpaane te samaye ziSTajanoe chaThThano kSaya aMgIkAra karIne | yogI che, chatAM A kAraNane sabaLa mAnIe te teozrI zadi cothanI saMvatsarI ArAdhI hatI. te anusAra A| eka pavanI ja nahIM kintu aThThAInAM ATheya divasanI vadhavakhate paNa zrAvaNa vadi bArasa ne zukravAre aThThAIdhara tathA| ghaTane ThIka nahi mAnatA hoya ema svIkAravuM paDe che. bhAdaravA zudi cotha ne zukravAre saMvatsarI eTale vArSika parva - pu. AcArya mahArAjazrI vijayadAnasUrijI mahArAje te ujavavuM joIe. parvatithino kSaya ke vRddhi karavo joIe ema kayAMya lakhyuM ja (vIrazAsana pu. 11. aM. 44 zrAvaNa vadi 6 zukravAra.] nathI. are ! eTaluM ja nahiM kintu TheTha chaThane kSaya mAnyo. tA. 11 ogasTa 1936 pR. 686) AmAM ApaNI prAcIna pracalita paraMparA pratye temanuM bahumAna A bane lekhomAMthI nIce pramANe muddA tarI Ave che. ane Adara jaNAI Ave che. teozrI suvihita AcAparvatithino kSaya ke vRddhi na thAya. rAne teDe ane saMghabhedanuM pApa mAthe hAre, evuM pagaluM bhare kharA! haragIja nahiM. ane eTalA mATe ja saMdhanA vicAracaMDu paMcAMgamAM bhA. zu. 5 ne kSaya hate chatAM paMjAbI zIla vRddhonA vicArane Teke lIdhe che. keTalI dIrdhadarzitA ? ane gujarAtI vagere paMcAMgomAM chaThane kSaya hovAthI keTalI vicArazIlatA ? ane prAcIna paraMparA pratyenI keTalI chaThThane kSaya karyo che. zraddhA ? te jaNAI Ave che. yadi gata varSe A vicAravicArazIla vRddhonA sahakArane sAtha ApI temanA pratye zIla vRddhonA vicArane bahumAna apAyuM hota, vicArazIla bahumAna-Adara darzAvyAM che. vRddhonA vicAre pratye upekSAbhAva ane anAdarabhAva praha-jema vismRtimAM kSINa pUnamanuM anuSThAna ekame pragaTa na karyo hato te keTalo lAbha thAta? chevaTe gurU AjJAnuM karavAnI AjJA che tema ahIM kSINa pAMcamanuM anuSThAna | pAlana ane zrI jaina saMghamAM zAMti ekatA, saMdha pratyenuM che mAnI chaThThane kSaya kahe che ema kema na hoya? bahumAna jaLavAta. pU. pA. suvihita AcAryadeva, sUri. u0-pU. A. zrI vijayadAnasurijI ma. pitAnA lekhamAM | paMga, zAsana premI mahAtmAo pratye bahumAna ane bhaktinuM e kAraNa batAvyuM nathI. teo to sApha lakhe che ke-"ghaNuM puNya hAMsala jarUra thAta, khera ! A varSe yadi vicArazIla mahAtmAonA pagale calAya toye paMcAMgamAM bhA. za. 6 ne kSaya thAya che " " paMjAbI guja. | suvidita gItArthe rAtI vigere paMcAMgomAM chaThThano kSaya lakhe che. " vigera| kalyANakArI che. prazna-vI. taMtrIne mata che ke- ApaNI pharaja che ke pU. zrI jagadagurUjI mahArAjAe paNa jema vismRtinA kAraNe e ekama AdezI che tema pAMcamane badale chaThTha AdezI ja! je paraMparA zAamaryAdAthI viparita hoya te game teTalI nathI. eTaluM ja nahIM kig phyAM ne prayoga karI | prAcIna hoya te paNa tene tajI devI." ( vIra puru 8, aM0 8, phakaro 4, pR. 172) cotha ja AdezI che. pachI chaThTha zA AdhAre levI! vaLI | Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 46 : uttara--mahAnubhAva, pUnama Ati mATe zAamadA zI che te teA tame! A lekhathI nakkI karI zakazo. bAkI dravya, kSetra, kALa ke bhAvane anulakSIne yAjAela ceAthanI sa'vatsarI, caudazanI ceAmAsI, kalpasUtranuM zrIsa dhamAM vAcana, zravaNa, tapaNI, cetanA tenI dorI pramANathI adhika ceALapaTTo, kAthiyA vastra ityAdi zuddha AcaraNA che. suvidyuitapara'parA che. zrIsaMdhe kAyamane mATe tene mAnya rAkhI che, khAvuM ja pUnama vigerenI AnivRddhine age che. AmAM nathI hiMsApradhAnatA ke nathI sAvaghatA ? A caraNA zAstrAnusAra-zrI jinAgamAnusAra che. azazna gItAryAMnA kALathI pramANu manAtI AvI che. pU. zrImaNivijayajI mahArAja dAdA, pU. mahAyegI zrI yuTerAyajI mahArAjA vigeree tene yathAvidhi svIkArI che. ApI punarAvRtti karI zakIe chIe ke pUjyapAda mahApurUSonA karatAM potAne samajI ke vicAra karavAnI taka meLavanAra tarIke oLakhAvanAra AjanA taMtrI hAya ke 50 AcAya ma. hoya, paNa tene mATe kahevuM joie ke te AverAda che. arthAta vI. taMtrIjInI taka temane ja mubAraka DaoN. ApaNane te senera! taka maLI che eTale e mahApurUSone pagale cAlI AtmakalyANa karA levuM joie. | pUrva bhA. zrI vijayAnasUri mahArAjA caraNA mATe karamAve che ke--tiSa vAste no prajJAtamUha rove jisakI khabara na hove ke yaha AcaraNA kisa kAla meM kisa AcAryane calAI hai, tisaku ajJAtamUla kahate hai / pelo jJajJAtamUDha jJAnanA siAhita kaura sumadhyAna nI jhananI rove naha AcAryo nI paraMparA paNa prApta hove tisa AcAraNA ko sUtra kI tare pramANabhUta mAnanI cAhiye // 21 ......bAvArthI nI paraMparA che jo AcaraNA calI AtI hove usako uccheda kahane arthAt na mAnane jo no vRddhine sonamAnI ja tare nAza ko prApta hove / pra--nahIM vi. taMtrI vinaya kare che ke "mahApurUSote game te kAraNusara teneA AveA vicAra karavAnI taka na maLI hAya, paNa ApaNune taka maLI che. '' (te ja aMka, pR. 134) sArAMza--prAcIna AcaraNA e ja zrI sAMdhane Adaraya che ane raheze. lyune nAme juThThANu... phelAvAya che | e pUnama hAya tyAre pahelI pUnama vRau uttarAnA niyame caudaza bane che je cAdazarUpe ArAdha manAya che. | (cIpu.1, * 22-13, pR0 24-226 ) vicAravuM joie ke--eka tarapha caudazamAM pUnama dAkhala karI, eka adhika divasa Azrava sevI hiMsAvALuM jIvana vitAvavu, svacchaMdI banavuM ane bIjI tarapha pUnama cAdarzano bhinna bhinna ArAdhanA karavI. A bemAM hiMsArahita mA kayo? be divasanI ArAdhanAnA niSedha karI zakAya ja nahIM, AthI pU. . zrI vijayanemisUrIzvarajI ma., pU. vayevRddha | A. zrI vijayasiddhisarozvarajI ma, pU. zrI sAgarAnaMdasarIzvarajI ma., pU. A zra vijayanItisUrIzvarajI ma. pramukha gItArtho pUnama vigerenI hAnivRddhi na karavAnuM mAne che, Acare che ane temaja upadeze che. | u0vI taMtrInI sApha sApha karavAnI vyAkhyA anusAra temanA A kaMthanamAM " te mahApuruSo bhUlyA che '' evu sAkathana che. baddAmaha manuSya AthI vizeSa zuM lakhI zake ? pra0--vI ta'trIjI bacAva kare che ke- Ama nahIM | hAta tA kAi kriyAdvArAdi karI cUkata ja nahIM." (te ja aMka) saM. 1952 vigere varSAmAM bhA. zu. 5 vigerenI vadhaghaTamAM judI judI vicAraNA thai che jemAM punamanI vadhadhaTane age terazanI vadhaghaTa karavAnuM paNuM sapramANu jAhera thayuM che chatAM ya trIjI upara pramANe kalama calAve che e ochI zaramanI vAta che ? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat u~~~zithilatAne aMge sAvadya pravRtti cAle te azuddha AcaraNA che, jene rAkavI e zAstrasammata mA che. prastuta praznamAM te| zithilatA ke sAvaghatAne sthAna ja nathI A AyaraNAmAM ArAdhanAnI ArAdhyatA che, zubha dhyAnano prApti che, AjJApAlana che; jyAre vI. taMtrIjInA punama tathA caudazane eka karavArUpa A kriyAdvAra (!) daza agiyAra divasamAM bAre paryAM paLAvI eka be divasanA svacchaMdI vatanarUpa sAvala kriyAne netare che. AvA parvalu paka kriyAhArane zrI saMdha zIrIte sAtha Ape ? pra0--prathama pUnama teA phalgu tithi che, je divasa jyotiSa graMthamAM azubha manAya che te te divase dharmAMnuM anuSThAna na karAya, u--A pazu tamArI apUrva zeAdha lAge che.' 40--e to vI. taMtrIjInI kRpA che. amArU tA eTaluM ja kahevu che ke tameA kahyu tithimAM parva na mAno. --jyotiSa zAstramAM te lupta saMvatsara, siMhasya gurU varSa, gurU zukranA uddayAsta dina, ceAmAsa, kSINa mAsa, adhika mAsa, yamalAdi yeAgavALA divase| zubha kAryo mATe neja mAnyA che. pU A. zrI ratnazekhara sUrIzvarajI mahArAjA 4, 6, 8, 9, 14, *)) kSI, kahyu, krUra ane dagdhA tithione zubha kArya mATe vajra batAve che. tamArA mata pramANe tA A tithi pardhAnuSThAna tathA kalyANaka vigere mATe azubha che. pra0--e darekamAM patranuM anuSThAna choDayu na pAlave. ekadama zuddha divasa levA jaIe tA dhama sevAnA divasa ja na maLe. uThIka che. vAtA karavI jyAtiSanA nAme ane cAlavuM icchA pramANe, tamArA jyotiSanA nAme karAtA paoNrAdhananA niSedha AvA ja prakAranA che. pra0--khIjA prakAranA azubha divasemAM game tema kareA tenI te| ciMtA nathI, kevaLa phalgu mAsa ane phalgu tithine vI taMtrajI mAne che ke-pUrvAcArya mahArAjAonAM karatAM | parvanA anuSThAnamAM varjya mAnavA e ja muddAnI vAta che. potAne vadhAre samaju tarIke eLakhAvanAra Ajane seAlika | A vAtane bhinnabhinna lekhAe nIce mujaba jAhera karI siTara hoya ke moTA camarabaMdhI DhAya paNa tene mATe kahevu' | che. sAMbhaLA... joie ke te pAmara che, ahIM mApaze A vAkayane saMskAra vI taMtro pavanI mArAdhanAne aMge jema adhika www.umaragyanbhandar.com
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 47 : mAsa tyAjaya che tema kuSNu tithi paNa tyAjya che ' " kazu | kSayatithimAM mahAduSTa yamadaMSTrA yamaghaMTAgomAM chAyA lagnanA tithine te zAstrakAroe anadhikRta ja kahI che. " baLane haranAra 118 dUSaNe paikInA koI paNa dUSaNonI hayAtImAM ( vI20 pu* 15, 0 0, pR155) sAmAnya ke viziSTa dareke dareka parva thAya. riktA(tucchA)mAM ja phazutithi te kahevAya che ke je tithi ArAdhanAne pAkSika mAsI thAya. grahaNanA divase gaNunI sAjhAmATe adhikArapAtra gaNAya nahIM. yamAM mahAmaMgalika zrI kalpasUtra vaMcAya, eLInI ke mahA( vI20 50 15, aM- 5, pR0 77 ) paDavAnI asarajhAyamAM ja pAkhI, comAsI tathA oLI parva vRddhimAM pahelI tithine phagu tithi jaNAvavAne hetu ArAdhAya. mAtra kALunA nAme nitAMta dharmakAryone niSedha zo? phalga tithi eTale ArAdhya tarIke nAmI tithi. karAya e kevaLa draSTirAganuM ja phaLa che. ( vIra pu. 15, aM0 6-7, pR. 119 ). pra-vI. taMtroja te DhaMDhero pITe che ke5. mu. zrI kalyANuvijayajI mahArAjA-jyotiSa zAstranA sivi junA jamAnagvekSaka. e pAThane niyama pramANe vRdvitithi saMbaMdhI pahelI tithi phaLa hovAthI jANanAra ne samajanAra abhivadhita mAsa ane abhivardhita zubha kAryamAM pramANa nathI gaNAtI... prathama phagu hoI | tithi beunI upekSAnI dRSTi samAna jaNAvI che te samajI tyAjya che. ( vIru puru 15; aM0 2, pR. 24, 21 ). | zake tema che (vIpu 15, saM. 10, pra. 173). - jyotiSa zAstra tithivRddhimAM prathama vRddhi tithine | u-taMtrIjIe A lakhANamAM khulle khullA juThuM ja zabha kAryamAM kema vata gaNe che e vAtane jene anabhava | zaraNuM lIdhuM che, teo guna zabdanA arthane taddana cheDI de hoya te te A prazna kadI ja na pUche. che. A saMskRta pAThamAM hIna ane adhika baneno niSedha che. (vIra putra 15, aM0 12, 50 25 ) taMtrIjI kSINa tithimAM te parAdhana kare che eTale bane tithine niSedha karavA jAya te potAnI A navA parvalpaka munivara kAMtivijayajI mahArAja matanI ImArata bhAMgIne bhukko thaI jAya tema che. eTale teo sAdI tithi jeTalIya jyotiSa zAstramAM kazu tithinI | zabdane apalApI abhivardhita mAsa tathA abhivardhita kiMmata nathI. dIkSA, pratiSThA vigere zubha kAryomAM sAdI | tithinI upekSA karavAnuM jaNAve che, na mAlUma vIrA taMtrIone tithi laI zakAya che paNa kugu tithine te cokakho | kSINu tithi vahAlI, ane vRddhi tithi davalI kema che te samajI niSedha ja karavAmAM Avyo che. jema napuMsaka mAsa mATe tema | zakAtuM nathI. kSaya prasaMge terazane ane vRddhi prasaMge laukika phazu tithi mATe. sAdI tithie kuMDalIthI graha na maLatAM prathama pUnamane daza kahevAne alApa karavAmAM Ave che hoya tyAre chAyA lagnathI ke vijaya mudattathI kAma levAya | te paNa uparanI karIne ja pakSapAta che. ekaMdare A pakSache paraMtu phalga tithie te tema paNa thaI zakatuM nathI. zubha | pAta dayAne pAtra ja lekhAya che,* kAryanA lagna mATe phagu tithine niSedha ja che, pra0-phaltha eTale napuMsaka. napuMsaka te dIkSA mATe ya ( vIra. 50 15, 0 14, pR0 239 ) ayogya che. tenAthI vizeSa zI AzA rAkhI zakAya ? u0-A divasomAM sAmAyika, pUjA, pratikramaNa, dAna, u0-tithi vRddhinI napuMsakatA jinAmAnusAra nathI zIla, tapa, upavAsa, sacittatyAga vigere ke na karavuM. | kintu laukika AgamAnusAra che eTale kRtrima che. kRtrima napuMsaka niSphaLa jAya ema mAnatA haze. dIkSA to le che kintu mokSe paNa jAya che. vAstavika rIte pra-munivara kAMtivijayajI ma. kugumAM dainika kAryo | | parvArAdhanamAM prathama tithine phaltha mAnavI e manasvI kalpanA che. karavAnI chUTa paNa Ape che. jemake " ane te phalyu) prazuM phalgamAM parAdhana iSTa che ? kaI paNa zubha kAryamAM agara te dainika sivAyanA viziSTa u0-mahAnubhAva, ISTa che eTaluM ja nahIM kintu jena parvakAryAdimAM paNa upayoga thAya nahi. " janetara dareka phagumAM parvArAdhanA kare che. ajene te philma u-eTale chUTa Apela pUjA vigere dainika kAryo tithine ja parAdhana mATe yogya mAne che. temanA hisAbe zubha nathI zuM ? yadi zubha che te ya teno niSedha kema nahIM ? | pahelI the gaNeza cotha, pahelI pAMcame RSI pAMcama, pahelI zuM te vakhate phagupaNune doSa cAlyA jAya che? yadi ema agyAraze vrata agIArasa ane pelI caeNdaze zivacaudaza hoya te dainika sivAyanA viziSTa dharmakArya karavAmAM kazune Ave che. zudimAM bIjI caudaze pUnama mAnI satyanArAyaNanI hAu zAmATe batAvAya che ? pUjA bhaNAve che. - pra-vI. taMtrIe " saMvatsarI, mAsika ke akhAtrIja, 1 | pra-zuM phalgamAM lokottara pUrvArAdhana 5Nu karAya ? divALI vigere vArSika kRtya mATe adhika mAsane nirUpayogI | - u0-mahAnubhAva, karAya. evo prazna ja nakAmo che. tame batAvyo che e ja rIte prathama tithi paNa anadhikRta che. | kugumAM jaina parvonuM barAbara ArAdhana kare che, sAMbhaLo. | (vara0 50 15, aM. 9, pR. 155) AvA lekhakone dezIne tAva anuvAdakajIe lakhelAM nIna u0-dazanuM parva, nathI, mAsika parva ke nathI vArSika] vAkaya vI. taMtrIne barAbara lAgu paDe che. " lokamAM "zAsane 5va vI. taMtrIjInA kathana pramANe te te kazumAM ArAdhya | pATha khAkhe che" eTaluM mAtra kahevaDAvavA khatara managhaData arthe kapIne game tevA zAstranA pATho ApI devA, e eka jAtane ja rahe che. rogacALe che. koI paNa DAhyo manuSya evA cALAmAM kasIne hAnI praka-kazmAM parvAnukAna te na ja karAya. samAjamAM dayApAtra banavAnuM, nAyI samAjamAM hAMsIpAtra thavAna' ulupta saMvatsara, siMhastha varSamAM vArSika parve thAya |ane dhamAM samAjamAM avizvAsapAtra karavAnuM kadApi pasaMda na ja vAjidunA Tarna, tathA jillaze tathaH spaSTa hovA chatAM kare."(vI. 50 15, aM, 2, pR. 375) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 48 : eka apekSAe tiSa zAstramAM niSiddha vRddhi tithinI | pU0 vAcakavartha ane karamAna che ke varALa che, ghaDImAM ja khAsa parva prAraMbha karo che, paccakakhANa karo :karavI. eTale be amAsa hoya tyAre lokika prathama amAse che. laukika pazumAsa tathA phalyutithimAM AgamanI ArA- pAkSika anuka'ne tathA dIvALI parvanuM anuSThAna thavAnuM ja. dhanA vahana tathA upadhAna karo cho. kallu mAsamAM bAra have gurUAjJAmAM zuM bAkI rahyuM? parve ArAdhe che, vizatisthAnaka tapa, rohiNI, pAMcama pravartamo phazu mATe zuM mAne che ? ArAdhe che, pAkSika karo cho, kazumAM mahinAnuM ghara u-mAsapratibaddha kAryo potAnA adhika mAsamAM na paMdaranuM dhara ArAdho che, prathama bhAdaravAnA chellA cAra thAya, tithipratibaddha kAryo pitAnI adhika tithimAM na thAya, divasomAM paryuSaNa parvanuM anuSThAna se che. mahAbhAMga na AcarAya A zAstra AjJA che. AmAM te divase bIjI lika zrI kalpasUtranuM vAMcana zravaNu AraMbha cho. kadAca tithinA anuSThAnane niSedha nathI thato. adhika mAsamAM caudaza janma-vAMcana utsava paNa karo cho, kSINa bAraze tema vigere koI paNa parva sevavAne niSedha nathI thatA, temaja philtha teraze AtmakalyANanA parama heturUpa paryuSaNa mahA te parvArAdhananuM phaLa paNuM yathAyogya maLe che ja. A panI zarU karo cho. kazu ekame mahAmaMgalika zrI ka5 nyAyathI vRddhi prasaMge laikika prathama pAMcama, AThama, cAdaza ke sUtrane Adare che, vAMce cho, sAMbhaLe che. kSINa bIje ke pUname anukrame 5, 8, 14 ke 15 tithionuM anuSThAna kalsa trIje traNa lekamAM zreyakArI aTTama kare che. kSINuM sevAya nahiM eTaluM ja nahi kintu te tithio pUrvatithinI chaThTha ke zuM AThame zAzvatI oLI parvane AraMbhe Do. saMjJAne ja pAmI jAya che. A ja rIte prathama kArtikamAM phaltha divasamAM oLI sAdho che. phalga pUname cAritrapadane jJAnapaMcamI, pra0 vaizAkhamAM akhAtrIja, pra. bhAdaravAmAM seve che. kahegu amAse ja divALI manAvo che. phalga saMvatsarI tathA pra. AmAM divALI parva na karAya. caudazamAM saMtikara pATha bhaNaze. phalyutithimAM rahiNI kare sArAMzaasajajhAyamAM keTalAeka dharmAnuSThAnane niSedha che. A zuM kahevAya ? cAvavAnA judA ane batAvavAno judA jevo ghATa thayo. akaLAIne AkrozamAM AvyA che, kintu koI paNa sthAne adhika mAsamAM dharmAnuSThAna ke vinA varatu vicArajo ane zastrapratikULa hoya tene sudhArajo. parvanuSThAnano niSedha nathI. arthAta kika prathama tithine ArAdhanAmAM sarvathA phalga tarIke mAnI heya evA pratiSThita pra-smaraNa, tarkaNA, AcAraNuM ke pU0 zAstranA pramANano abhAva che. AdhAre tamo ThIka samajAvatA haze, kintu gurUvarya A viSayamAM zuM Adeze che? A rIte laikika prathama pUname yAne lokottara codaze u- dareke dareka pU. AcArya mahArAjAe vigere zrI | | pAkSika parvanuM anuSThAna karavAmAM phAgune jarAya paNa doSa zamaNuM saMgha phalgamAM upara pramANe parvanAM anudAna manAto nathI. Adare che, Acare che, upadeze che, temaja anumode che. [pUnamanA ye 13 ne kSaya kare vaLI prathama pUnama vigerene kazu tarIke badanAma | pUnama vadhe to teraza vadhAravI karanArAo paNa kagunA divase zubha anuSThAna tapa vigere uparanI bhinna bhinna vicAraNAthI e ja pramANe siddha karavAnI AjJA Ape che. te paNa temanA ja zabdamAM che ke parvane lepa karI zakAya ja nahIM. yadi koI parva dhaTe vAMcI le. | te pUrvanI tithi te parvarUpa bane che. pUrvanI tithi paNa 1-munivara kAMtivijayajI-" kagunA dainika sivAyanA | parva heya te tenI ya pahelAnI tithi pUrva parvarUpa bane che. viziSTa parvakAryAdimAM paNa upayoga thAya nahIM , arthAta ! pUnama dhaTe to semavArI daza pUnama bane che. ravivArI phazumAM dainika kAryo karavAM. | teraza ja caudaza bane che. 2- vI. taMtrI-phagupUname munivihAra vigere thAya.(pR. 9)] parva bevaDAya paNa nahIM. koI parva vadhe te uttarA tithi -vI. taMtrIjI-adhika mAsa mAsika ane vArSika ko | ja lettara parvarUpa bane che. vRddhitithi pUrvanI tithinI mATe nipagI (50 155 ) arthAta te pAkSika vigere saMjJAne pAme che te paNa parvatithi hoya te tenI paNa anuSThAna mATe nirUpayogI nathI A ja niyame vyavasthA thAya che. ravivAra ane somavAre | vRddhi pUnama hoya te somavArI pUnama jena punama che, 4-pR. mu. zrI kalyANavijayajI mahArAja (10)-kei | | ravivAre jena cidaza che ane zanivAre bIjI teraza che. paNa cAmAsI caudaza pachInI pUrNimAnI vRddhimAM cAmAsI A gaNitamAM 59 ghaDI pramANu zuddhatithi e ja gaja chaThTha caudaza ane prathama pUrNimAe lakha, mAsI | pratikramaNa caMdaze lakhavuM ane bIjI pUnamane ArANa pUnama che. gajavaDe mApavAthI parvonI barAbara vyavasthA thaI jAya che. lakhavI. (vI pu. 15, saM. 12, pR. 207) A mAnyatAnA pramANa pAThe nIce mujaba che. arthAta-A pAThamAM chaThThanA anuSThAnanI, upavAsa, prati- | 1. pU vAcakavarya zrI umAsvAtijI mahArAja pharamAve jamaNu, sacittayAga, zIlapAlana vigere ArAdhananI sApha anujJA | cha / kSaye pUrvA tithiH kAryA, vRddhau kAryA tthottraaH| che. A hisAbe pUtra zAstrakAra mahArAjee pharamAvela lakattara A chokanA AdhAre punamanI vadha-ghaTamAM terazanI pUname tapa Adi karavAnuM na rahyuM. "bakaruM kADhatAM UMTa vadhaghaTa karavAnuM huM pahelAM samajAvI gayo chuM. peThuM " te AnuM nAma. taduparAMta sau koI jANe che ke pU. | ahiM te A lekamAM eka aitihAsika nirNaya che A0 zrI vijayAnaMdasUrijI bha0no samudAya teozrInA te vyakta karavo jarUrI mAnuM chuM . | tiAya hovAnuM age prathama ( napuMsaka ) jeTha pU. A. zrI kAlikAcAryajI mahArAjAe vI. saM. 57 mAsamAM ja gurUjayati parva ujave che. I lagabhagamAM ethe saMvatsarI tathA codaze caumAsI sthApI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 49 : tyArapachI varSo bAda pULa vAcakavarya zrI umAsvAti mahA- | g@AnuM ja bedhaka eka sAthe thozIvArtA rAjAe kSaNe nuM vidhAna karyuM che jemAM tithi vadhe ghaTe 1:5nama-caudazano yuga5ta khulAse karyo che. keTalI vizALa lakhI, te zuM karavuM ? ene mArga batAvyA che. sAthe sAthe jJAna- ] parva ane nirvANuparva mATe paNa apavAdApavAda Adezyo che. sAya sAna- | dIrdhadarzitA ? yadi te samaye bhA0 su0 5 ke pUnama-amAsa mATe ke 4-pUnama tathA caudaza catuSkarvI paikInA saMyukta parva paNa vizeSa apavAda hota to teozrI A zlekanA uttarA hovAthI tenuM saMyukata anuSThAna rAkhavuM. dhamAM prathama tene ja khulAse karata, kintu teozrI pUnama 5-A pAThamAM goravaturvarathAM vAM lakhyuM nathI pAMcamane mATe svataMtra anuSThAna mAnatA hatA. AthI A| mATe kSINuM punamanuM anuSThAna caudaze ke terase thAya-A tithienA mATe apavAdapavAda ne jaNAvatAM mAtra jJAnaparva saMdigdha artha nIkaLatA nathI, kiMtu tera-caudaze saMyukta tathA divALI mATe ja apavAdApavAda Adeza che. anuSThAna karavuM evI vivAdarahita AjJA che. ThIka che. cAdaza pUnamanA joDiyA parve zAzvata kALathI 6-zudimAM ke vadimAM koI paNa pAMcama tUTe te tenuM joDAelA che. kalpita lokika paMcAMgane AdhAre tene judA anuSThAna cothe karavuM joIe. bhA. zu. 5nA kSayamAM paNa pADavAnuM keNu ucita mAne ? AgaLa batAvAze tema | e ja rIte karavAnuM. koI manuSya bhA. zu. ane pradhAna parvo anantaratA ne prazna paNa A ja " kudaratI jeDA" ne mAnI pAMcamano lopa karavA icche tene rokavA mATe A saMyukta rAkhavAnuM samarthana kare che. niyama upayukta che. 2. hIrapraznanA paM. zrI nagarSigaNi mahArAjAnA praznamAM | 7-ahIM tapa zabdathI tenA samarata anuSThAnanI AjJA yadA caturdazyAM kalpo vAcyate / amAvAsyAdi vaddhau che. mAne ke jJAnapaMcamI truTI te tenuM tapa cothe karavuM vaISmAvAyAM . ityAdi pATha che. jemAM daze kalpadharI eTale pAMcamanuM samarata anuSThAna cothe karavuM AvavAnA hetumAM amAsane kSaya abhISTa mAnyo nathI, kemake | 8-gaNitathI taiyAra thaela laukika tithine anulakSIne amAsa dhaTe te cAdaza ja amAsa bane che ane ka5dhara A prakAra thayo che. lokottara amAse ja sthira rahe che. A hisAbe amAsa ghaTe toya amAse ja kalpadhara rahe kiMtu caudaze kadApi kalpadhara - pra-hIrapraznano A praznottara saMvatsarI, pAMcama tathA Ave ja nahIM. AnuM tAtparya e che ke jene daSTie comAsAne uddezIne che. amAsane kSaya thatuM nathI. yadi lokika paMcAMgamAM amAsa u-evuM ekAMta mAnI zakAya nahIM kemake A pATha ghaTe te cadaza amAsa banaze, teraze ja caudaza banaze, ane ke pUrvA ne ja anusare che, je pUrvAthI dareka pUnama ke terazane kSaya manAze. eTale ka95dhara pUrvA nA niyama pAMcamanI je vyavasthA thAya te vyavasthA A pAThathI paNa dasamAMthI banela kettara amAse ja Avaze. amAsane sAya che eTale A pAThamAM dareka pUnama ke pAMcamanI kSaya nathI thato enuM kevuM sabaLa pramANa che? | vyavasthA mAnavAmAM kazI hAni nathI. catuSpava ke bAra pavane ArAdhaka dareka caudaza pUnamane cha8, be ekAsaNuM 3. jagadagurU pU0 pA AcArya mahArAjA zrI hIra-] vigere karato hoya te kSaya prasaMge teraza caudazanAM vijayasUrIzvarajI jaNAve che ke kare. pachI e : pUnama caubhAsInI hoya ke caitranI hoya, paMcamI tithistruTitA bhavati tadA tapsapaH pUrvasyAM paNa tenI vyavasthA te eka sarakhI rIte ja karAya che. tithau kriyate pUrNimAyAM ca buTitAyAM trayodazIcaturdazyoH vaLI karatuta pAThamAM mArU ke cAturmAsa evA zabdano kriyate trayodazyAM vismRtau tu pratipadyapi / prayoga paNa nathI. eTale dareka pAMcama amAsa tathA pUnamane ( hIrakana pra. 4, pra. 5, pR, 32 ) | mATe A praznottara upayogI che. artha-pAMcama guTe te tenuM tapa pUrvanI tithie-cothe| D0-"tame ahIM pUnamane kSayathAya te caudaza pUnamanuM. karavuM ane pUrNimA guTe to tenuM anuSThAna teraza caudaze | anuSThAna anukrame tera-caudaze karAya " evo artha batAve karavuM. teraze bhUlAya te ekame paNa karAya. che; jayAre keTalAka lekhake te padane bhinna artha kare che. A pharamAnamAM nIce mujaba nirNaya jAhera karyA che-| juo - 1-50 vAcavazvarya mahArAjAnI 7 nI AjJAnuM | 5. mu. zrI kalyANavijayajI ma. tA. 9-10-36 nA soe so TakA pAlana. eTale pUnama tUTe te caudaza pUnama vIrazAsananA aMkamAM nirUpaNa kare che ke-"( u0 naM0 19) bane ane teraza caudaza bane, ekaMdare caudaza tathA pUnama pUnama amAvasanA kSayamAM tatsaMbaMdhI 5rvakRtya teraza karavuM banne parve svataMtra rahe. joIe ane caudazane caudazanA kRtya mATe rAkhavI joIe; 2-pUnama ghaTe te pUnamane caudazamAM meLavI devI nahIM paNa je caudazane ArAdhaka na hoya te pUnama amAvasanA kintu catuSparvane ArAdhaka dareka pakSamAM caudaza tathA pUnama kSayamAM tabaMdhI kRtya caudaze kare, paNa caudazanuM kRtya terazamAM (amAsa)nuM bhinna bhinna anuSThAna seve che tema kSaya prasaMge dhakelIne pUnama amAsanuM kRtya caudaze karavuM te zAstravirUddha che. paNa bannene svataMtra rAkhI bane parvonuM AjJAnusAra anu- teozrI pratiprazna 3 mAM zrI vijayasenasUrijI jAna seve. mahArAjane paNa paraMparA lekha maLyAnuM jAhera kare che. 3-koi vakrajAne pUrva tithi ja pUnamarUpa bane che mATe ] vaLI paNa teozrI jaNAve che ke-pAMcama pUnamano ja kSaya tene caudaza paNa mAnavI ane pUnama paNa mAnavI evo] kare ane tene tapa A0 zrI hIrasUrijInA kathana pramANe vyAmoha na thAya eTalA khAtara ahIM pUrvastha na lakhatAM caudaze ane teraza karavo. (vIrapu2 15. aM. 12,pR. 207) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 5 badhI | vI ta'trIjIe paNu vI- pu. 15, aM. 9, pR. 152 mAM e ja sura pUryAM che. 30--A lekhakAnI kalpanA zrAddI pata ninIti yutine AbhArI che. dIvA jevI vAta che ke yadi pu. jagadgurUjIne e kalpanA ISTa heAta tA tevA ane darzAvanAra zabdaracanA karatA tithinA vyatyaya karavAnuM spaSTa Adezata. athavA pratye yAM thatuAM cA evA pATha lakhata kintu ahIM teozrIe caudaza punama mATe anukrame teraza caudaza iSTa mAnyA che; mATe ja kAzInAH pATha lakhela che. yadi pUrvI ne badale tRtIyAmAM lakhyuM hata tA ja punamane sthAne teraza saMgati pAmata, pAMcamane sthAne trIja na ja levAya tema punamane sthAne teraza na ja levAya. ke A pAThamAM sathe pUrvA AjJAnI sAdhakatA che, 50 diva saneA meLa meLavavAnI vyavasthA che ane pratimAdhArIne catuSpI sAdhakane chaThTha pauSadha vigere karavAnI anukULatA che, ahIM Ave| zAstrAnukULa artha choDIne manamAnyA kalpita artha karavAthI mAtra pU. jagadgurUjInI AzAtanA ja thAya che. tamAro a ye pUrvAnI apekSAthI rahita che mATe krutpita che. AvA manamAnyA atha karanArane tattva anuvAdakanA nIcenA kukArA ja barAbara javAba Ape che. je A pramANe che-- A tame je arthanI takarAra jaNAve che te thavAnuM kAraNa tA e che ke-trakAranA sUtrane pakaDanArA sadhaLA jo sUtrakAre kathana karelA ane pakaDe to takarAra na thAya. sUtra emanu ane a peAtAnA karanArAothI navI navI takarArA janme che. evAone zro siddhasenasUri mahArAja sanmati tarkamAM ThIka ja zikhAmaNa Ape che. zrI sanmatitarkanA trIjA kAMDamAM teozrI kramAve che ke sUtra aneka arthone maLavAnuM sthAna che. khIjA sUtranI apekSA rAkhyA vinA jaje arthavyavasthA kare, te| temAM pramANu STie bAdha AvavAthI te satrane unmattanA vAkayanI mArkaka asUtrapaNAnI Apatti Ave che. eTalA ja mATe niyuM katyAdinI apekSA vinA eka sUtramAtrathI pUrvIpara avirUddha arthanuM jJAna thaI zakatuM nathI. arthanI gati nayavAdarUpI gaDhanavanamAM lIna thayelI che ane du:khe karIne samajAya tevI che. " tethI ja sutra bhaNelAe paN aM saMpAdana karavA prayatna karavA joie. zAstranA ane samyag prakAre zIkhyA vinA pazu tenI prarUpaNAdika kAryomAM jenA hAtha dhITha banI gayA che tevA AAcAryAM kharekhara mahA AjJAnI-zrI tIrthaMkara mahArAjanA zAsananI viDa MbanA kare che.' (sanmatita 3 kAnta, pR. 745-46) (vI. pu. 15, aMka 34, pR. para3) pra0--caudaze caudaza rAkhIe ane teraze punama mAnIe tA harakata zI ? | u0-manasvI mArge cAlanArane teA kayAMya aDacaNu ja nathI. zAstrAdhAre cAlanArane teraze punama mAnavAmAM Dagale ane pagale | harakatA Ave che. juo caitrI punamano kSaya che tenu anuSThAna teraze karazeA teA terazanI yAtrA, jayanti utsava, pUjA, jJAnapada pUjA karaze ke punama nimittanI yAtrA, caitrI devavaMdana tapapada pUjA karaze ? zuM zuM karazeA ? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat : mAne ke azADhI punamanA kSaya che teA azADI teraze yAtrA baMdha karavI paDaze. kArtika punamanA kSaye cAmAsAmAM teraze zatrujaya yAtrA zarU karavI paDaze athavA punamanA khAsa yAtrAnA visa lApAze, A sivAya huM caudaza-punama eka divase mAnavAnA duSaNo batAvI gayA . te paikInA dhaNuA dUSaNA parithata thaze. tattva.anuvAdaka tA mAne che ke jyAM tithi DhAya tyAM ja ArAdhana thaI zake. tithi vinA tithinuM ArAdhana na ja thai zake e dekhItu che. (vI, pu. 15, 5,23 pR, 362) tenuM di punamanA kSaye daza punama bane, ane teraza caudaza ane teA ja temanuM uparanuM kathana sumeLa banI zake, krintu caudazane badale teraza ke ae divasane punama sAthe kazAya sabaMdha nathI te divase punamanuM anuSThAna thai na zake, e dekhItu che. vaLI sathe pUrvI vigere AjJAno bhaMga thAya che temaja pUrva zrI maNivijayajI mahArAja (dAdA) vigerethI cAlatI AvelI gurUparaparA paNa lApAya che. te pUekriyArUci, AjJApAlaka ane jJAnI mahApurUSoe paNa punamanA kSaye terazanA kSaya iSTa mAnyA che, temanAthI judA paDI navI kalpanA karanAranA bhAgyamAM tA mAtra palApa, AjJAnuM ullaMdhana ane gacchabheda ja rahe che e paNa mATI harakata ja che nA ? caudazanA kSaye caudazanuM anuSTAna teraze karI te tithine teraza tarIke mAnA te lotha-pAgalatAnA khItAbha maLe che jyAre pUnamanuM anuSThAna ja teraze karazeA tyAre kaye khItAba maLaze te vicAro. eTale harakatanA khyAla AvI jaze. pra0-teraze bhUlAya te ekame ArAdhavAnI AjJA che e zu ? u--zrI senaprazna( pra0 50 tathA 105 )mAM tapasyA mATe kALamoMdA aniyamita darzAvI che, jyAre ahIM vistaraNanuM kAraNu heAvAthI peTA apavAda AdeA che. A vidhAna durUpayeAga paNa thayA che evu pramANu maLe che. jIe-hinnAmivRddo prativRddhiiinta, tamatamarAphsam| A kathana pramANe kAi kSaye pU kSayamAM pUrvI tithinA kSaya ane yudgho uttajJa vRddhimAM uttarA tithinI vRddhi AvA prakAranA vikRta a kalpIne ke e ekama karatA haze ema lAge che. A mAnyatA vyAjakhI pratipadyavine vicitra a kalpIne e pUnama hAya tyAre na hatI ane Aje tenI pravRtti ya nathI, prastuta praznottaramAM te vismRtinA kAraNe ekamanuM Alakhana AdezyuM che. pra0-senaprazna 02 pra0163 pR037 mAM to vismaraNanA bhUlathI pAkhI, rAhiNI ke pAMcama vagerenA upavAsa kAraNe karAtA upavAsane daDarUpe mAnyA che. juo, na thAya teA khIje divase upavAsa karavA tathA te tapa pUrUM thAya tyAre eka adhika upavAsa karI ApaveA. mahAkAraNe upavAsa na thAya teA te mattAnAMne aMtaragata sAmela karela che. u--te pAThamAM je daMDa darzAvyA che te upayAgazUnyatAne lIdhe che, tethI te Da ThIka che; kintu ahIM te| Akasmika rIte tithine kSaya hovAne kAraNe svAbhAvika bhUla thavAne | sabhava che, to pU zAstrakAra mahArAjAe ahIM je upa- www.umaragyanbhandar.com
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ ': 51 : vAsa Adezyo che; daMDarUpe nahIM' kinta ArAdhanArUpe ja | ArAdhana caudaze karavuM ane caudazanuM mArAdhana teraze che. AthI ja tatsaMbaMdhI bhinna upavAsa karavAne paNa karavuM arthAta pUnamanA kSaye caudaza pUnama bane che ane pharamAvyuM nathI. teraza caudaza bane che kintu pUnamane lepa thatuM nathI. zrI vijayadevasUri saMdhanA " tithidvAnivRdivicAra | Aja niyame pUnama vadhe te bIjI pUnama pUnama bane mAM vyavasthA che ke - che, pahelI pUnama caudaza bane che, caudaza bIjI teraza bane che. kuru pUrNimAbhivRddhau dve trayodazyau / ahIM be parvatithine sAdhavA mATe levA mAge pUnama be hoya tyAre be teraza kara (mudrita pR0 3 ) apavAdApavAdarUpa che. uparanA pramANothI nakkI che ke-pUnama ghaTe te tenuM ! prakaraNa : 7 saMvatsarI parva ladi Thito to u no'S : jema vaizAkhamAM | gg ggS mAtAja, aSADa, kArtika tathA bhAva za0 4 no divasa vArika mahAparva che. dareka jaina | pU0 yugapradhAna AcAryavarya zrI kAlikasUrijI mahArAjA e A mahAparvane, ArAdhe che. A ceAtha pachI paMcamI parva Ave | vIranirvANa saMvata 457 lagabhagamAM zAlivAhana rAjAnI che. jethI A mahAparva joDiyA parUpe banI jAya che. vadha- | vinatithI bhA. za0 ethe zrIsaMvatsarIpa vaTamAM te bannene akSaNa rAkhI parAdhane karAya che. A| jeno itihAsa A pramANe che. sthApita karyuM, vArSika yAne saMvatsarI parvanI nIce mujaba maryAdAo che. | I 1-jAva bhahavayajoNhassa paMcamIe / patthaMtare jaha bhAdara mahino sauthI prathama muddAnI vAta e che ke-jema vaizAkhamAM | gg gg ggg me ghoLyA vaSe na rati, akhAtIja, aSADa, kArtika tathA phAgaNamAM caumAsI ane | vaLavA vALI vi makAIhiM variyA vohaM puNa? caitra-AsomAM eALI ArAdhAya che tema bhAdaravAmAM ja saMva- | | ujeNoe nagarIe balamitta-bhANumitta rAyANo, tesiM sarI parva ArAdhAya che. zrI jinAgamamAM AjJA che ke-| marfi s ur gvAviko, septi vAhiM magvamag pavitra che bhAdaravAyukta | pahiM kavi nirivara zo to tijJA pAMcame paryuSaNa karavI joIe. arthAta A mahAparva | mANo . sAttavALo tathA sAvo, temAM samA-kUthabhAdrapadapratibaddha che, NacchaNo parvAttato / aMteuraM ca bhaNiyaM-amAvAsoe bhAdaravA mahinAnI vRddhi thAya to bIjA bhAdaravAmAM uvavAsaM kAuM aTThamImAisu uvavAsaM kAuM [ iti ] saMvatsarI karAya che. comAsAne keAI paNa mahine vadhe toya pAThAMtaraM, pAraNae sAhUNaM dAuM pArijaha / annadA bhAdaravAmAM ja saMvatsarI karAya che. pajjosavaNA divase se Asanne Agate AjakAlaeNaM sAtavAhaNo bhaNio-bhaddavahajuNhassa paMcamIe pjjodigambara samAja paNa dazalakSaNI (paryuSaNa) parvane sagA ! tannA maLata-divase mana tamane gmbhAdaravAmAM ja ArAdhe che. jenetare paNa gaNezacotha (gaNa tavyo hohiti " to na pajjuvAsitANi cehayANi dharanA mArgane ArAdhavAnI tithi yAne saMvatsarInI nizrAe sAhuNoya bhavissaMti" tti kAuM, to chaToe pajjosavaNA pravartela laukika parva) bhAdaravAmAM ane te paNa zuddha bhAda bhavatu / AyarieNa bhaNitaM-navakRti pratikAmeDaM / ranA ravAmAM pALe che. sAmAnya janatAmAM paryuSaNa parvanuM bIjuM | bhaNitaM-to cautthIe bhavatu / nAma ma bolAya che, je paNa bhAdrapadapratibaddha saMvatsa __ AyarieNa bhaNiyaM-parva houtti, cautthoe katA rIne anulakSIne mojAela che. pajjosavaNA / zudi cothe mahAparva ArAdhavuM evaM cautthI vi jAyA kAraNiyA ( bhIparyuSaNA-cUmi) prathama te bhAdaravA zudi pAMcame saMvatsarI parva ujavAtuM 2-zroniSithacUrNi uddeza 10-sIso pucchaha-iyANi hatuM. devo paNa e tithine anulakSIne A mahAparvanI kaha cautthIra apavve pajjosavinati ? praayriobhnntiArAdhanA karatA hatA. zrIjIvAbhigamasUtramAM nirdeza che ke kAraNiyA cautthI ajakAlagAyarieNa pattiyA (vIra0 tatthaNaM bahave bhavaNavai 4 tihiM caumAsipahiM panjosa g0 26, 6-7, g0 27 ) daSTio mAmadinA riti naMdIzvara 3-zroniSithaNi u. 10-mahAvibhUe paviTTo dvIpamAM bhuvanapati, vANuvyaMtara, jyotiSI ane vaimAnika de kAlagajjo / paviSTehi ya bhaNiyaM bhadavayasuddhapaMcamIe traNa caumAsImAM tathA paryuSaNa parvamAM aSTAblika mahAmahotsava pajosavijati / samaNasaMgheNa ya paDivannaM / kare che. - zrI kalpasUtramAM AjJA che ke " baMtA ja te tAhe ranA bhaNiyaM-tadivasaM mama logANuvittIya iMdo (iNdmhe| ) aNujANeyadho hAhiti / sAhU ceieNa pajjosavittae no se kappai taM rayaNiM uvaNAvittae " pajjuvAsessaM, to chaTToe pajosavaNA kijau / saMvatsarI mahAparva pahelAM ya karI zakAya. pAMcamanI rAtrinuM ullaM AyariyeNa bhaNiyaM-Na vaha prAikameDaM / ghIne karI zakAya nahIM, arthAta A parva pAMcame thAya, pAMcama ] pahelAMnI rAte thAya kinta pAMcama pachI chaThThanI rAte thaI zake tAhe ( ranA) bhaNiyaM-to agogayAe cautthoe nahIM. zrI nizitharNimAM saMtAIva rekArava eTale pAMcama | govijJaka | nAgagip maniyaM-gve maraDA pahelAM paNa saMvatsarI thAya evA vidhAnane phalita havAle che. | jarUrathI povirtA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ mATe sacavA vinaMti ': 52 : kALA pattaLanA vANI parivA, sAsarI karAya che. AMthI varSa pahelAMnI ane pachInI saMvacev aNumayA sambasAhUNaM / sarI sAthe 360 divasane barAbara meLa maLI rahe che. tyAra patriviNanukravAra birAjattArU| 50 ane 70 divase pUrvakAlInaiva paMcamItazcaturyo pravRttirAsIt / * | zrI samavAyAMgasUtramAM AjJA che ke-aSADa mAsIthI (vana vAzara, vIrazAsana go 22, samaya-] 5 mA divase saMvatsarI karavI, ane saMvatsarIthI 70 mA dharma pu0 5, pR0 92) | divase kArtika caumAsI karavI. A pramANa pAThone paramArtha e ja che ke - - zrIkalpasUtramAM paNa 50 mA divase paryuSaNanI AjJA che. pU yu A0 zrI kAlikasUrijI mahArAjAe sAtavAhana jyAre bhAzu pAMcame saMvatsarI thatI hatI tyAre rAjAnI vinaMtithI bhAzu 4 dine saMvatsarI parva manAvyuM. 50 ane 70 divasanA hisAbe azADa zudi 15 ane zrI bamaNu saMve bhAzu 4 dine saMvatsarI parvArA-| kArtika zudi 15 dine caumAsI thatI hatI. dhana svIkAryuM. pUyu A0 zrIkAlikasUrijI mahArAje bhAdaravA zadi nizitha cUrNinI racanA thaI tyAre avibhakta jaina ethe saMvatsarI karI, pachI 70 mA divase kA za0 14 samAjamAM AcaraNArUpe bhA0 suda 4 nI ja saMvatsarI | AvI, eTale teozrIne kA zu0 14 ne divase ja caumAsI manAtI hatI. koI pAMcame saMvatsarI mAnatuM na hatuM. anivArya hatI. eka caumAsInI tithi badalI, eTale traNe te samayamAM catuSparvo paikInA amAsa ane AThama comAsInI tithi badalavI paDI. A rIte bhAdaravA zudi 4 khAsa parva rUpe ArAdhya manAtA hatA. pratiSThAnapuranITthI 50 ane 70 divasanA hisAbe azADa zadi caudaza janatA te divase sAdhuvaMdana mahetsava karatI hatI. | ane kArtika sudi cAdaze comAsI Ave che ane te bannethI 120 divasanA aMtare phAgaNa zudi caMdaze comAsI Ave che. prAcIna kALamAM saMvatsarI bhAdaravAnI ja zuddha pAMcame thatI hatI, eTale bhA. zu. 5 asalI mahAparva che ane | pU A zrI jagadagurUjI vigere pharamAve che kezAzvata tithi parva che. pAMcamanI cotha thaI. A kAraNe cAmAsI paNa pUnamane cotha e kAraNe pravartAvela avibhakta caturvidha saMghe | s, I badale caMdaze sthApI eTale A divasono meLa maLI rahe che." svIkArela ane AcaraNArUpa manAtuM mahAparva che. | (hIra, pra. 4, pra0 15. pR* 30, sena u0 4, pra. 111, pR0 115 ). rAjAe mahAparva mATe pAMcamanI rAtri pachInI chaThTha| AthI e nakkI che ke-daza saMjJAvALI tithie ja ane anAgata cetha ema be tithio sUcavI che. AthI pAMcamathI pazcAtavartI ke pUrvavartI divasa ja levA vinaMti mAsI thAya. karI che. pU0 yuAcArya mahArAjAe paNa tenI vinaMtithI/ i0 varSanLa-prazna-nAgaDhasivANI grInapUrvane divasa ArAdhyo che tyArathI saMvatsarI mahAparva za8] [maNavAra ni hi siddhAMtaH jaiva pavaIyA ke Aropita udaya pAMcamanA pUrva divase ArAdhAya che | vinAnAM vaMcAzaratha tapa ka gvavA(nAvAtA mATenI carcA AgaLa batAvavAmAM Avaze) { mAsitavArA jhabhya makUparatavatuthI thAvara A kAraNathI kAyamane mATe caudaza-pUnama tathA bhA| yu rata taI gharase ? vinAnA pattAzayA: I zu cotha-pAMcamanA joDiyAM parva banyA che. uttaram-kalpakiraNAvalyAmASADhasitacaturdazyA A. pra-eka vAra cothe saMvatsarI karI kti khIra va 5 mAdrasiviturthI yAtriAvaDhaNitateozrIe pAMcame saMvatsarI karatA te zI aDacaNa hatI ? | caturdazyA avadhitvenopAdAnAt sA madhye na gaNyate / u-mahAnubhAva! e to aTala siddhAMta che ke eka | ataH pUNimAto dinagagAne teSAM paMcAzadeva bodhyam / saMvatsarI pratikramaNa karyA pachI utsargathI 360 mA divase ( thrIprazna g0 2, 40 3, g0 8) bIjuM saMvatsarI pratikramaNa karavuM joIe, 361 me divasa atha-azADa zudi 14 e grISma camAsIne chelle thAya ane vArSika pratikramaNa na thAya te virAdhakatA manAya divasa che. pachI 50 mA divase saMvatsarI Ave, chatAM ka5che. cothe pratikramaNa karyA pachI bIje varSe eka 36. meM kiraNAlImAM "azADa zudi 14 thI AraMbhIne bhAi zu divasa che ane pAMcama 361 me divasa che. A kAraNe 4 sudhI" ema lakhela che te kaI rIte ghaTI zake ? e rIte teozrI bIje varSe cothe ja saMvatsarI karI zake, kintu te 51 divasa thAya che. pAMcame saMvatsarI karI zake tema hatuM ja nahIM, tethI u0-kalpariNAvalImAM " a0 zuka 14 thI AraMbhIne teozrIe bIje varSe ceAthe saMvatsarI karI eTale ja zrI | bhA. za0 4 sudhI " ema je lakhela che tyAM ciAdazane avasaMke avibhakta jaina samAjamAM eka ja divase mahAparva | dhirUpe grahaNa karI che. eTale cAdazane choDIne pUnamathI gaNatA ArAdhavA mATe kAyamane mATe cothe saMvatsarI svIkArI. A| 50 divase thAya ema jANavuM. vastusthitimAM te samayanA zrI caturvidha saMdhamAM keTalI dIrdhadarzitA ane ekatA hatI tenuM suMdaratama citra dorAeluM che. zanivAre caumAsI paDikkamaNuM karyA pachI 50 divasa * | zrImAna kuM. A0 jaNAve che ke -" azADa zudi 14 yadi bhA za0 cotha pAMcama vadhe ghaTe to kettara rIte | sarI paDikamaNa karavuM joIe te hisAbe bhAlavA zuka Avela tithine anantara ceAtha ja mAnIne te divase saMva. 4 ravivAranI saMvatsarI karatAM 50 divase ja thAya che. * A ullekha mATe bhinna bhinna pratiomAM tathA avatarAmAM keTalAka mANaso bhUlathI 51 gaNe che 5NuM asADa suda 14 bhinna bhinna pAThAMtare mane che. I te gaNavAnI che ja nahIM tethI koI rIte 51 thatA nathI ?' Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( jainadhama prakAza pu. 21, 0 5, TA. peja A sAlamAM zina--rivanI apekSAe vArane AzrIne 50 divasa thAya che. : 53 : para ) paNa bhAdaravA suda ceAtha ghaTe tApUnI trIja ja ceAtha bane che ane te divase saMvatsarI pa` ArAdhAya che. ceAtha vadhe tA laukika bIjI ceAthe savatsarI parva ArAdhAya che. munivara janavijayajI ma. gaNe che ke- pU* zrI yadyapi ceAthanI dhaTamAM trIje mahAparva manAya che kintu banne kAlikasUrIzvarajI mahArAjAnAM samayamAM aSADa pUrNimAthI / ceAmAsInA 50 tathA 30 divasanA meLa mATe leAkAttara rIte caumAsI thatI hAi aSADanI 16tithi, zrAvaNanI 30 tithi ane tene anantara ceAtha ja mAnavI, kahevI, tathA lakhavI joie; bhAdaravA zuda cotha sudhI 4 tithi, pAMcama (?)thI pacAsamI | kemake asalamAM te divase cAthane ja bhAgakALa che. arthAt tithie paryuSaNA karavAnI hatI. '' A gaNunAmAM aSADanA kSayanA prasaMge trIjane divase saMvatsarI DrAya tyAre te 15 ane bhAdaravAnA 5 divasa gaNavAthI ja hIrapraznanI sAthe | atha meLa maLI rahe che. cAya ja kahevAya. A dareka gaNunAnuM tAtparya e che ke--azADa zuda 14 pachI azADa jIMdu 15 thI bhA. zu. 4 sudhI 50 udaya tithie hAya che jyAre aheArAtra yAne vAra 48, 49 ke 50 DrAya che. jemake azADa zudinI 1, vadinI 15, zrAva NunI 30 ane bhAdaravAnI 4 ema kula 50 tithi gaNAya che. azADa punamane vAra bhA. zu. ceAthe hAya tA 50 ane pAMcame hAya te 49 aheArAtra gaNAya che. rIte ceAtha pachI pAMcamanA bhAgavaTAnA kALa ceAtha ja che. udaya pAMcama pahelAnI pAMcamanI ghaDIo ceAtha che. A paNa cAyanI sAMje pratikramaNa samaye pAMcama dvAya te sa'vatsarI manAya. zrIhIrapraznanI AjJAnusAra--azADa zudi 14 ane 15 e taMbha tithi che. pUnamathI 50 mA divase saMvatsarI karavI. yAda rAkhavu` ke A pUnama na lepAya ke na evaDAya. pUnamane paNa zuddha rAkhavI ja joie. smautsargika troja pAMcamanI manA zrI kalpasUtramAM niyamana che ke netA se dUrphe tuM tyA~ savAvittape te rAtrinuM ulla dhana karavuM nahIM. A pATha pramANe prAcIna kALamAM bhAdaravA zuddhi pAMcame saMvatsarI hatI tyAre pAMcamanI rAtri vaTIne ae saMvatsarI karavAnI manA hatI. have ceAthanI saMvatsarI heAvAthI pAMcama pahelAnI anantara ceAthanI rAtri vaTIne udaya pAMcame savatsarI karavAnI manA che. eTale have pachI kadApi udaya pAMcame saMvatsarI thai zake nahIM. ceAtha saMjJAvALI tithie pAMcamanI ghaDIonA bhAgakALamAM saMvatsarI karavAnI manA nathI eTale udaya pAMcama pahelAM savatsarI karavI joie, | kArtika caumAsI sudhInA 70 divasa mATe pazu upara ahIM bhUlavuM joie nahIM ke prAcIna jaina paMcAMganA pramANe gaNita samajI levuM jemAM paNa bhA. zu. 5 nI anusAra tA bhAdaravA ke tenI koi paNa tithinI vadhaghaTa vadhaghaTa thai zake ja nahIM. thatI ja na hatI, te pachI bhAdaravA di ceAtha ke pAMcamanI vadhadhaTa te thAya ja zenI ? mAtra laukika pAMcAMgamAM tenI vadhaghaTa thAya che, je kalpita ja che; mATe ApaNe te vadhadhaTane leAkeAttara rItie sudhArI levI ja joie. prAcIna kALamAM vArSika pa tA bhAdaravA zuddhi pAMcame ja thatu hatu. hAla AcaraNArUpa ceAthe ja thAya che. te have pAchaLa haTAvIne kAyamane mATe trIje lAvI zakAya nahIM. A autsargika niyama che. apavAde te ceAtha nA pAmanArI tithie eTale Apita udayavALA ceAthe paNa saMvatsarI thaI zake che, apavAda vyavasthA. jema caudaza tathA pUnama e joDiyAM pa che tema bhA. zu ceAtha tathA pAMcama paNa joDiyamAM parva che. A ceAtha ke pAMcamanI vadhadhaTa thAya tyAre sUrya pUrNa ane vRau annanA niyame tenI vyavasthA karAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat pra0--vRddhimAM e ceAtha mAnavI ke me trIja ? u--ceAtha e kAraNaka pa che, mATe e banne rIte manAya che. kintu ArAdhanAmAM kAI jAtanA tithibheda thato nathI, ceAtha vadhe te| ArAdhanA teA darekanA mate eka tithie ja thAya che eTale leAkeAttara yAne anantara ceAthe ja savatsarI parva manAya che. bhAdaravA suda pAMcama dhaTe teA pUrvAMnI cAtha pAMcama ane, ane trIja ceAtha bane. A rIte ceAtha sanAvALI trIje saMvatsarI parva karAya che. pAMcama vadhe tA pUrvAMnI pAMcama ceAtha bane ane te divase ja saMvatsarI pa` manAya che. huM sayukta parva prakaraNamAM batAvI gayA chu. te pramANe kSaye pUrvA tathA vRddho uttaLanA apavAdApavAda niyame ane pa9 ghaDI pramANu zuddhi tithikALanA saMskAra gaNitathI upara darzAvyA pramANe ja tithi vyavasthA zAstrAnukULa che. pAMcama e parvatithi che, tema ceAmAsAnA 70 divasa gaNavA mATe paNa pAMcama tA joie ja. 40--sa', 1992 mAM sadhanA mATA samUhe ravivArI laukika pAMcamane ceAtha mAnI te divase saMvatsarI karI hatI. tene mATe kAI ema jaNAve che ke rivavAre ceAtha karanArA virAdhaka che. (pR. para ) u--ema ArAdhaka ke virAdhakano paravAnA lakhI devAthI kAi ArAdhaka ke virAdhaka thaI jatuM nathI. kharI rIte tIrthaMkaranI AjJAthI pratikULa cAle ke gItA e Acarela AcAraNAne tADe te ja virAdhaka che. ahIM te zAAdhAre spaSTa che ke yadi laukika prathama amAse divALI karanAra virAdhaka bane te ja ravivAre cAca karanArA virAdhaka bane, pra--pU. vAcakajI mahArAjAe te divase divALI manAvavAnI AjJA karI che. u--pU. vAcakajI mahArAjA je zlAkamAM laukika prathama amAse divALInI AjJA kare che te ja kSeAkanA pUrvArdhamAM pAMcama vadhe te pahelI pAMcamane cAtha mAnavAnI AjJA kare che. A viSayamAM vizeSa jANavA icchanAre kSayavRddhi prakaraNa tapAsI levuM joIe. www.umaragyanbhandar.com
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 54 : jenAmAM zakita heya teNe te chaTha karavo joIe, tene pra--ravivAre udaya cetha nathI tenuM zuM ? u0-mahAnubhAva, e vAta te nakkI thaI cUkI che! tapa cAya bhege na ja gaNAya. nAthavA A vAkaya to pAMcake eka ja sthAne eka sAthe usarga tathA apavAdane lAgumanI ArAdhanAnA khAsa pharamAna 25 che. A pATha mAtra anuvAdakanI pADanArA avyavasthAne ja notare che, AthI divALI kesazaktone mATe che, nahi ke sarvAne mATe. have ta tithinI vadhaghaTanA prasaMge udaya levAtA ja nathI. jema tame dalIla vicAro. divALInA prasaMge ulya rahita tithie parAdhana karo cho ? pU. zrI jagadagurUjI mahArAjA te pAMcamanA kSaye tenI temaja kSaya vRddhinA prasaMge 5Nu udayavALI nahIM kintu janaTArAdhanA pUrvetithie karavAnuM pharamAve che e pATha te huM tithi saMskArathI Avela yAne Arepita udayavALA tithie | ApI gayela chuM. 5. zrI jagadgurUjI mahArAjA 5NuM pAMcamanA ja pUrvArAdhana karavuM joIe. A sIdhI ane sAdI vAtamAM] kSaye ethamAM ArAdhana AvI gayuM mATe svataMtra ArAdhananI tame samajI zakaze ke eka ja praka zAstrakAra mahArAjAnA | jarUra nathI karamAvatA. teozrI to pAMcamanuM tapa pUrva eka ja zlokanI apavAda AjJAo pikInI amukane mAnavI | tithie ArAdhavAnuM kahe che. AmAM te je pUrvAnI AjJAnuM ane amukane na mAnavI e kaI jAtanuM AjJApAlana ? ane | pAlana che paratuM tapa uDADavAnuM vidhAna nathI. jyAre A e dareka AnAone samAna rIte pALanArane virAdhaka lakhI | tatva. anuvAdaka te nI AjJA uDAvavA sAthe nAMkhavA e kyAMne nyAya ? ravivAranI saMvatsarI tathA cAlu | jagadagurUnA nazvazAnA pATha ne AjJAne uDAvI eka parvane lopa varSamAM gurUvAranI saMvatsarI e vyAjabI parAdhana che. vaLI karavA ughukta thayA che. te kema banI zake? anantaratAne prazna to ravivArI saMvatsarInI ja tarapheNa kare che. | juo Aje sakala zrI saMdha avibhakta pAMcamane pAMcamanA kaI paNa pAMcama ghaTe te to pUrvAnA niyame cotha | parvarUpe mAne che, ArAdhe che. je pUrvAnI AjJAnuM pAlana pAMcama bane che, eTale bhAza0 5 ghaTe to e ja niyame | kare che. mAtra eka rogI, azakta manuSya ke je bhA* zu cotha ja pAMcama bane che, ane cothanA anuSThAna pAMcamanI ArAdhanA karavAnuM te Icche che chatAM mAtra kamamATe tenI pUrva divasa levAya che. jorInA kAraNe tenI ArAdhanA karI zakatuM nathI, ane pra-dareka pAMcama mATe A niyama barAbara che mAtra ArAdhanA nahiM thavA badala pazcAttApa paNa kare che. AvI bhA* za0 5 ghaTe te tenuM anudAna cothanA anuSThAnamAM ja sthitimAM pU. zrI jagadagurUjI mahArAjAne pATha tene AzvAdAkhala karavuM joie, eTale eka ja divase saMvatsarI tathA sana Ape che kintu ethI pAMcamanuM parva lapAtuM nathI. pAMcama yugapata mAnI levA joIe, ene Azaya e nathI ke dareka ArAdhaka jIvo mATe pAMcau-jema bAre mahinAnA parve pitAnA mahinAmAM | manI ArAdhanAnAM dvAra baMdha thaI jAya, kemake sAthe nArANA ArAdhavA joIe, chatAM koI mAtra saMvatsarIne kAraNe vizeSe nA mala STne prayoga Ubho ja che ke paMcamInI ArAdhanA karavA icchatA zrAvaNamAM ArAdhe, te te anicchanIya che tema bAre mahine | sazakta mumukSae te chaTha karavo joie. nAnI pAMcamonuM svataMtra anuSThAna hovuM joIe; chatAM koI Aje te zrI saMdha pU zrI vAcakacha umAsvAtijI mahArAmAtra bhAru zu. pAMcamanuM anuSThAna bIjAmAM meLavI che, to | janI AjJAnusAra kSaya prasaMge cothane svataMtra pAMcamarUpe mAne che te paNa anicchanIya che. ane ArAdhe che. zrI jana saMdha rogI ke azakta nathI ke pra tamArA uparanA khulAsAthI ema lAge che ke ! tene pAMcamanA ahorAtramAM ja pU. pA. vAcakacha ma0 nI pAMcamanI ArAdhanA karavI to joIe kintu tava anuvA- AjJA viruddha jaI cotha mAnavAnI pharaja pADavI paDe ane daka hIrapraznanA eka pAThathI ema siddha karavA mathe che ke e rIte pAMcamane ja tIlAMjalI ApavI paDe. maghA ne kSINa pAMcama heya tyAre tenI svataMtra ArAdhanAnI AvazyaktA/pATha sApha hovA chatAM azakto mATe darzAvAyela pATha sazanathI. juo A rahyo te pATha ane te uparathI temaNe | ktone paNa lAgu pADavA mathavuM e kayAMne nyAya che ? ApelA nirNaya "SaSapalANa ghaETURAmabha| sa gf nA pAThathI te cotha pAMcama banI gaI. have e pAnolage re nAcavA (prazna karu 7. p. 20)Tcame saMvatsarI karavAne kaTibaddha thavuM tathA pazcimanA "svataMtra paMcamIne tapa paNa jo uparokta rIte saMvatsarInA ! ArAdhanAnA daravAjA baMdha karavA taiyAra thavuM emAM ja tapa bhege AvI zake che te kSINupaMcamIno tapa tenI pUrva | anuvAdake mAnela zrI saMdhanI kamajorI ke anuvAdakajIne tithinA tapamAM arthAt saMvatsarInA upavAsamAM zAstrakAra daSTirAga ja kAraNarUpa saMbhave che. mahArAjAne samAvI devuM paDe e taddana nirvivAda che." (vI. sAcI vAta to e ja che ke pU. zrI jagadagurUjI 5. 15, saM. 26, pR. 406. ). mahArAjAnI AjJAmAM pAMcama parvanuM rakSaNa che. ane u0-kharekhara tatva anuvAdakanI A dalIla joIne maneT "pUrvazAM to vire '' ityAdimAM pAMcamanI ArAAzcarya thAya che. temane potAnA navIna pakSanI siddhi karavA / dhanA mATe daravAjA kholavAnI cAvI che, jyAre anuvAdakamATe kaI paNa zAstrIya vacana ke dalIla na maLI tyAre temaNe | jInA sucanamAM pAMcama parvane vinAza che ane pazcimanA arAkatene mATe darzAvAyela pAThathI pitAnA navIna matanI |anuSThAna mATe khaMbhAtI tALuM che. siddhi karavA mAMDI che; paNa zAstrIya pAThamAM, pramANe | pra--tamArA pramANe ane dalIlo vAMcI emAMthI eka ApatI vakhate A dalIla manAya tevI nathI, juo A vastu te siddha thaI gaI che sazakata manuSya pacimanI pATha zuM kahe che. ArAdhanA karavI joie. vaLI- jenAmAM chaThTha karavAnI zakti na hoya te vyaktine tapa | koI paNa evuM pramANa nathI ke je pAMcamanA tapanuM apasaMvatsarInA tapa gaI jAya. TlApa karatuM hoya, paraMtu eka prazna to e UThe che ke yAda / nA pAye zA mathavuM e jovAyela pAka sAra e to uparAza tithinA AvI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 55 : azaktinA kAraNe pAMcamane tapa ceAthamAM sammilita thai te namra chatAMye draDha mantavya che ke kAipaNa bhavabhIrU, AjJAzake tA kSayamAM tenuM tapa saMvatsarImAM kema na samAI jAya ? | pAlaka, zAsanapremI manuSya pUnama ke pAMcamanA kSaye anuvAdaemAM vAMdhA zuM che ? kajInI dalIlane lagAre mAna ApI zake ja jIe peAtAnI dolanI puSTi mATe tenI nIcenA phakarAmAM ati nahiM. anuvAdaka zraddhAnuM DahApaNu vadhAyuM che, kintu A atizraddhA, dharmAMdhatA ke eprikasa ityAdi khatAmA keTalIka vAra dalIlonuM devALu nIkaLe tyAre ja apAya che. mane to ema sApha lAge che ke anuvAdakajI pAse kAi pramANu na maLyuM tyAre azaktanuM pramANu sAme dharyuM. emAM paNa barAbara saphaLatA na maLI tyAre atizraddAnI kileserImAM jhukAvyuM che. vastutaH temanI navIna mAnyatAnI puSTimAM temanI pAse kAi pramANu nathI. ceAthAmAM " azaktimAM jayaNA '' vALA vibhAga joi levA. azakti mATenA zAstra pramANo jANavA IcchanAre gata prakaraNa u--mahAnubhAva, vyaktigata mATenI AjJA sArAya saMdha | mATe lAgu na pADI zakAya. eka khImArane azaktinA kAraNe pAMcamanA tapa ceAthamAM sammilita karavAnuM kahyuM ethI pAMcamanA tapatA ke pAMcamanA parva'paNAnA niSedha nathI karyA. azaktinA kAraNe teNe tapa na karyAM ethI kAMI pAMcama UDI jAya kharI ? haragIja nahiM. pAMcama te kAyama ja che. ArASA tenI ArAdhanA karavAnA ja. sazakatAne tenI ArAdhanA karavAnI rahI che. have kadAca tame kSINatAne aMge ekAda rAgI vyakti mATe sakAraNa pAMcama tapane niSedha karo ane ceAtha saMjJAvALI tithie savatsarI ArAdhanAmAM te pAMcamanu anuSThAna mAnI lye . emAM kAine kAMi kahevAnuM rahetuM nathI; kintu pU. zrI jagadgurUjI mahArAjAnI AjJAmAM jema pAMcama | huM gata prakaraNamAM caudaza-pUnamane eka divase mAnanArane lagatA dUSaNA batAvI gayA chuM. A bhA. dinA ceAtha-pAMcamane eka divase mAnanArane paNa e ja prakAranA dUSA lAge che. je paikInI nIcenI bAbata te avazya vicAraNIya che. alupta che tema ahI tame paNa e pAMcamane alupta rAkhIne | pR vAta kare| to ja tamArA vacananI ki`mata aMkAze. bAkI tame pAMcamane lepa karI ane pU. zAstrakAra mahArAjAnA nAme te caDAvA; ane temAMya vaLI azaktane mATe vidhAna karAyela viSinA Azraya che. emAM te narI pAmaratA ja jAya che. azakti mATe apAyelI chUTa kSINatAmAM kadI svIkA nathI. di emaja DeAta te pU 50. jagadgurujI mahArAja pUrvajyAM tio zitte pharamAvata ja nahi. anuvAdakajItI mAphaka sA kahI zakata ke pAMcama truTe te tenu tapasavasarInA tapamAM sammilita thai jAya che, parantu teozrI tA pUrvakSyAMnI AjJA Ape che. enuM zuM kAraNa ? eka ja ke azakta mATe je vidhAna che te kSINu pAMcamamAM lAgu na ja pADI zakAya. eka divase ceAthanuM saMvatsarI parva ane pAMcamanuM tithiema bannene eka sAthe mAnavAthI bannenuM anuSThAna paNa sevI zakAtuM nathI. tatva. anuvAdakanA ( vI pu. 15, a 21, pR0 342 ) kathana pramANe eka panA anuSThAnane lApa athavA mRSAvAdanuM pAtaka teA lAge che ja. zuddha tithi maLA zakatI nathI, mATe krAi tene khIcaDI tithi kahetA ya cAle. yadi tamA te divasane mukhyatayA cotha mAnazeA te ? pAMcamanuM pa lApAze, ajJAnI ke vajaDa manuSya kSINu pAMcamanI ArAdhanA karAtI nathI te| kSINu parvonI ArAdhanA zA mATe karavI ? ema kahI parvArAdhanane uDAvaze. pU. zAstrakAra mahArAjAonI ye pUrNa vigare AnAnA bhaMga thaze. pachInI uddaya tithi chaThThuM che tenAthI 70mA divase caumAsI karavAmAM gaDabaDa thaze. mAjI mahAparvane lepa thavAthI anantavA niSNuya pazu khArage paDaze. pAMcamanA saMvatsarI parva thaze. kASTa kASTa teA chaThThanI pahelA eTale pAMcame saMvatsarI karI che ema paNa mAnaze. cethanA kSaye kaeN pAMcamanA kSaye ceAtha-pAMcame saMvatsarI karanAra banne eka kATInA gaNAze kemake pAMcamane ahArAtra svataMtra na hoya tyAre pAMcamanA bhAge levAtI cAtha e pAMcama ja che. vigere vigere | Ama karavAmAM bIjo vAMdhA Ave che; jemake kAI pU AcAya. mahArAje eka bimAra manuSyane azaktinA kAraNe AnI levI ? ene caudazanA upavAsanA badalAmAM vIsa mALA gaNI levAnuM krUramA- havALI tithie vyuM. have e rAgInuM dRSTAnta lai koi vakra ke jaDa buddhivALA jIva ema kahe ke udaya caudaze paNa jyAre AvI chUTa che tA kSINu caudaze te tenI ArAdhanA na kare teA cAle ja. eTale te tatva. anuvAdakajInA kSINu pAMcamanA rAne thoDA pheraphAra sAthe gADhavIne Ama kahe ke " svataMtra udaya caudazanA tapa paNa jo vIsa mALAthI pUrAya che, teA kSINu caudazanuM tapa pazu vIsa mALAthI pUrAya emAM vidhA nathI, arthAt kSaye pUrvA nA niyame teraze caudaza na mAnatAM kSINu caudazanuM tapa mALAmAM dAkhala karAya te ya cAle e taddana nirvivAda vAta che. " AvI lIlAthI bharamA koIpaNa vivekI bhavabhIrU | levA iSTa nathI mATe cotha lApAze. mAbALageApALamAM manuSya kadI paNa caudazanA anuSThAnane cheDe kharA ? haragIja | prasiddha Aje ceAthanI saMvatsarI che. ityAdi kathanapUrvaka nahiM. jyAre zrImAn tatva- anuvAdakajInI vAto evI che ke | anuSThAnanA leApa karavAthI unmatta gaNAzA, ceAthamAM pAMcamane |DavAmAM vAMdhA nathI, parantu dareka pa mATe Ama thatAM ! bhinnabhinna smArAdhaka visAmaNamAM paDaze. yadi Aje divasanA aniyamitatA, avyavasthA ane chevaTe parvArAdhanane lepa- | meLa ja nahIM rahe eTale zrI samavAyAMgajI tathA zrI kalpasUtranI AjJAnuM ullaMdhana caraze. vigere vigere yadi tame te divasane pAMcama mAnaze| to ? udaya pAMcama tA nathI ja chatAM kSaye pUrvA ane sA saLe ti nA niyame sapUNuM ahorAtra pAMcama che mATe Aje sa MvatsarI nahIM karI zakA athavA tamAne saMvatsarI mATe pUrva visa prasaMga paNa AvI jaze. | eka divase khe patithi mAnavAthI upara darzAvela jaTIla praznAvali AvI paDe che. ddhi anuvAdakajInA kthana mujaba emAM vAMdhe na Avate hAya tA teo ye pUrvAnA niyamanuM zuM karavAnA che ? zuM huM A darekanA nikAla karavA mATe pU. vAcakrava zrI umAA niyama AThamamAM, agiyArazamAM ke caudazamAM lAgu pADavA ane pAMcamane lAgu na pADavA ema ? pU. zrI jagatlR- | svAtijI mahArAjAnI kSaye pUrvAnI mAnAe ja pradhAna gurUjI mahArAjA paNa aaiN zA mATe lakhe che ? mATe mArI' | sAdhana che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 56 : | u-bhAI ! ethamAM pAMcamanuM anuSThAna dAkhala thAya, vaLI jagazuru mahArAja paNa pharamAve che ke paMcamI tividitA mavati tA tattapa: pUrva / athavA tene ja cAya mAne ane tene ja pAMcama mAne evuM uttara klei khULamAAM 4 ditAtha kozavAlayoH pU0 jagadgurUjI jaNAvatA nathI. pUnama ghaTe tyAre paNa kiyate, trayodazyAM vismRtau pratipadyapi / tera-caudaza be tithi AdezI che, pUnama caudazAnuM anuSThAna juduM pADayuM che; kig pUnama caudazane eka banAvI nathI. (hIraprazna, pra. 4*, pra. 50, pR0 32 ) pAMcama guTe te tenuM tapa pUrvanI tithie- the karavuM | e ja rIte pAMcama ghaTe tyAre pAMcamanuM anuSThAna pUrvatithi ke je pAMcamanI saMjJA pAmaze te divase ArAdhavAnuM che eTale ane pUrNimA guTe te tenuM anukAna tera-caudaze karavuM. teraze , pAMcama ane ethanuM anuSThAna judu pADavAnuM che. pAMcamanA bhUlAya to ekame paNa karAya." hakkavALI tithimAM koI ekanI saMvatsarI manAvavAnuM kahI zake A pharamAnAmAM pAMcama mATe nIce mujaba nirNo jAhera ke? vaLI cotha ghaTe tyAre jUnA niyame trIja ja cotha ja ryA che. bane che, chatAM cethane tapa trIje pUrAya che ema kahI tene 1-gaNitathI taiyAra thaela laukika tithine anulakSIne trIja mAnavAthI mAsInA 50 tathA 70 divasanI vyavasthA A praznottara che. vigeremAM aneka goLamALa thAya che, te trIje saMvatsarI karI 2-ahIM kSaNe pUrvanA niyamanuM ja pAlana che. pUrvasya | e kathana doSayukta che. jyAre Aropita udayavALI the zabdathI ceAthane ja pAMcamanA anuSThAna mATe AdezI che. saMvatsarI karI e kathana vyAjabI che. Dha-pAMcama te gauNuparva ke aparva nathI. AthI jema | munivara janakavijayajI manA lekhana pramANe zrI bIjA parvemAM kSayaprasaMge pUrvatithi kSINatithinuM sthAna tattvataraMgiNImAM kSaya prasaMge sAtamane AThama mAne che tema le che tema dareka pAMcamanA kSaye paNa eka ja pAMcama bane. bhA. zu. 5 dhaTe te cetha pAMcama bane ane pUrvanI tithi trIja thanA kSaya prasaMge trIjane cetha ane pAMcamA kSaya prasaMge cetha bane. pAMcamane cothamAM guma na karatAM tenuM bhinna anu cothane pAMcama ja mAnavI joIe. A pramANe te chAna avakhya ArAdhavuM. joke zrI senaprazna u0 3, pra. pAMcamanA kSaye trIjane ja kSaya thavAne e zAstrIya 477, pR0 98 mAM maLatI tithie pAMcama ArAdhavAnI mArga che chatAM koI manasvIpaNe manA kare te tene gaLe AjJA che. atyAre zudi pAMcamane badale vadi pAMcama paNa garaNuM kazuM bAMdhe? khArAdhAya che, hitu ahI gzAM lakhIne pAMcamane lepa 7- bhAdaravA sudi ceka-pAMcamanuM saMyukta parva che te dhUchanArane sakhta javAba Ape che. eTale kSINa pAMcamI saMyukta ja rahe, te na eka thAya ke na traNuM thAya. ethe ja karavI joIe; 8-kSINa pAMcamanuM saghaLuMya anuSThAna cothe karavAnuM che 1-anyathA 50 vAcakavaryanI AjJAnuM ullaMghana thAya che. arthAta kArtikamAM zudi pAMcama ghaTe te jJAnapaMcamInuM saMpUrNa 5-thamAM caya ane pAMcamanuM sAthe anuSThAna karavuM] anuSThAna ethe karavuM, ane bhAdaravA su. 5 ghaTe te tenuM evI AjJA nathI ja. eTale e tithine cetha paNa mAnavI, | pAMcama paNa mAnavI ema khIcaDI tithi karavAnI nathI. have te divase pAMcama hovAthI ethanuM anuSThAna na ja jema caudaze pUnama ane teraze caudaza manAya che tema ethe | thai zake, pAMcama ane trIje cotha mAnavAnI arthAta cothane ahe pra0-bhA. zu. 5 ghaTe tyAre bhA. su. 6 ne kSaya rAtra ja sa kRti. niyame ekalI pAMcama bane che. | pIe te kema 6-pUnamanuM anuSThAna caudaze karAya kintu teraze na karAya. | pAMcamanuM anuSThAna ethe karAya kintu trIje na karAya. eTale u0-pU. zrI jagadagurU mahArAjAe pUrvAzAM ti pUnama bane caudazanI ane pAMcama bane ethanI. ne niyama ghaDayo che jemAM ghaNAnI chUTa ApI ja nathI. tava anuvAdaka paNa jaNAve che ke vaLI vismRtinA kAraNe pUnamane badale ekama AdezI che kintu pAMcamane badale chaThTha AdezI nathI eTale teozrIne "temAM kSINa pAMcamane tapa pUrvatithimAM karavAne kaho | che, paNa trIja ke chaThThane divase karavAne kahyo nathI......" | ] kSINuM pAMcamanuM anuSThAna cothe ja ISTa che; paNa trIje ke "te pAMcamanI trIja karavAnuM te kahetA ja nathI." (tA. | cha ISTa nathI ja. 19-7-37, vIra va0 15, aM, 24, pR. 375) " tenuM tatva anuvAdaka ke je navIna matanA samarthaka che te anuSThAna kSaye pUrvAnA niyame ethe karavAnuM che."(pR374) | paNa kabule che ke temAM kSINa pAMcamano tapa pUrvatithimAM " jyAre bhAdaravA suda cothano kSaya thayo hoya tyAre karavAne kahyo che paNa trIja ke chaThThane divase karavAne kahyo nathI." tene tapa trIje purAya che ane pAMcamane kSaya thayo hoya ! A pra-vIrazAsananA taMtrIjI jaNAve che ke-pU. zrI tyAra tana tapa ceAthamAM pUrAya che." (tithivicAra pra2. TvijayadAnasUrijI mahArAje pAMcamA kSaye chaThThane kSaya karyo che. vIra pu0 15, saM. 2,50 497) u0-A vAta taddana kalpita che. teozrIe te anya athota pAMcama ghaTe tyAre eka pAMcama bane ane cAya paMcAMgAnA AdhAre ne kSaya mAnya che, ane te paNa ghaTe tyAre trIja cotha bane, ekaMdare pAMcamanA kSayeT chaThThane kSaya hovAthI. eTale teozrIe pAMcamane badale chaThThane kSaya trIjane kSaya kare. mAnya nathI ja. A mATe teonuM lakhANa ja sAkSI pUre che. pra-tatva, anuvAdaka te pAMcama dho tyAre pAMcamane | pra-vI. taMtrI jAhera kare che ke-"kSaya kyuM lakhavAnI saMvatsarInA anuSThAnamAM ja dAkhala mAne che ane trIjo kSayaT heta e hatuM ke-jema teraza bhUlAye ekame pUrNimAne tapa karavAnI manA kare che (vIra pR0 75.) 1 karI zakAya, tema bha. zu. 5 nA kSaye bhA. zuM. 3 nA dine mAM ya ane tithine rAja karavAnI nathI thaI zake Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ "T eTale cothe saMvatsarI taMtrI pUnamana trIje na ja thAya : zuM che? te ; pIcamane " pADI ara 1 ne mata che ane yAtrInA nAka naya tema ja : 57 : tene tapa na hoya kAraNa ke-zrI saMvatsarIne aMge bhA. zu. | pAMcamanI anantara thi saMvatsarI karavI 2, zu. 3 ane zu. 4 no aThThama karavuM joIe evuM vidhAna hovAthI bhA. zu. 5 ne tapa bhA, zu 6 nA thaI zake. | chIe ke-rAjA sAtavAhane 5. yu. A. zrI kAlika rI ApaNe upara zrI nizitha caNinA phakarAmAM vAMcI gayA bAkI 50 vayovRddha AcAryadeva zrImad vijayasiddhisUrIzvara-] zvarajI mahArAjAne bhAzu 6 dine saMvatsarI karavA vinaMti jIe te vakhate paNa bhA. zu. 5 ne kSaya mAnya rAkhavAnuM karI eTale pU. AcArya mahArAjAe te rAtrinuM ullaMghana 5 sva. A. zrImad vijayadAnasUrIzvarajI mahArAjAne jaNAvela | thatuM hovAnA kAraNe chaThe saMvatsarI karavAno inkAra karyo. ane teozrIe paNa tema ja kareluM, " (vIra0 pu0 15, tyAre rAjAe punaH vinati karI ke anAjathag aphathI naM. 42, 50 676 ), TSAvi = anAgata eTale anAra ethe saMvatsarI I-vI. taMtrIjInA A lakhANathI to e spaSTa che ja ! ArAdhA. pU. AcArye mahArAjAe uttara vALyA ke ema ke-kSINa pAMcamanuM anuSThAna pU. zrI jagadagurUjInI AjJA che, eTale ethe saMvatsarI karIzuM. basa teozrIe cAthe pramANe pUrvadivase thAya kintu trIje na ja thAya. ahIM vI| saMvatsarI karI, sarva zramaNae sammati ApI ane zrI taMtrI pUnamanuM anuSThAna teraze ane pAMcamanuM anuSThAna trIjI saMghe AcarI. mAne che, e ja tenA svamatane vyA che. sAcI vAta e A phakarAmAM Avela anAthag zabda paNa saMvatsarI che ke pAMcamanuM anuSThAna pUrvadivase eTale Aropita udaya | vyavasthAmAM amedha sAdhana manAya che. vALI pAMcame ja karavAnI AjJA che. vI. taMtrojI pU. AcAryazrone vismaraNazIla kare che ane teonA nAme vihatanA A pATha udaya pAMcamanI pUrvalI cothe saMvatsarI hoya ema spaSTIkaraNa kare che. aAdhAre pUnamanuM anuSThAna ekame tathA pAMcamanuM anuSThAna cha karavAnuM jAhera kare che. A temanI bhUla che; kemake A tA. 13-12-36 nA samayadharmamAM khulAso che ke - pramANe mAnavAne eka paNa pramANa nathI. vaLI pU. zrI ahIM chaThThanI nA pADI ane pAMcamanI anantara thanI jagadagarU mahArAjA hI prazna (pra. ka. pra. 1, 5a] mAM hA pADI. pAMcamane anaMtara divasa le evo purA kayAM spaSTa AjJA kare che ke-" jeNe pAMcama uccarI hoya teNe zuM che? te tenA mATe nizithacUrNine purA anAra cotha mATe mukhya vRttie bhAdaravA zudimAM 3, 4 ane 5 ne aThThama , ane te ama! joi le.(samayadharma va0 5, saM. 12, 50 9). karavo. " chatAM vI. taMtrIjI pitAnA saMdhane bhramamAM rAkhavAnuM sApha vAta che ke-sarvatra pAMcamanI rAtrinuM ullaMdhana karamATe UlaTuM ja samajAve che ane 2, 3, 4 no | vAne niSedha che, kAraNa saMvatsarI pratikramaNa ane kSamApanA aTTama gaNavI vinA kAraNe eka AcAryazrInA nAme | sAMje thAya che. saMvatsarI kSamApanA vinA e rAtri vItI AvI vAto caDAvye ja jAya che. eTale payagaMbarI jAya te virAdhakatA lekhAya. phatavAnI jema A zrI sadgata AcAryazrInA nAme e ja rIte anantara zabdathI pAMcama pahelAnI rAtrinuM eka jAtano katave ja Ubho karavAmAM Avyo che. vastutaH | prahaNa thAya che. jemAM te samaye pAMcamanI rAtrinuM ullaMghana pU A zrI vijayadAnamari ma. pAMcamane kSaya karyo nathI | thatuM na hatuM tema have pachI pAMcamanI anantara rAtrinuM temaja lakhe nathI AthI ja tatva. anuvAdakajI paNa ullaMdhana na thAya e ja anArAne paramArtha vani che. kSINa pAMcamane tapa chaThe karavAno niSedha kabule che. | | zrI kalpasUtramAM tatis AMtare paNa zrI saMvatsarI A saMbaMdhI vize jANavA icchanAre gata chaThThA praka-I karavAnI AjJA che ja, mahArAjA sAtavAhana e niyama jANIne raNamAM teozrInA aMgenuM lakhANa vAMcavuM. anantara kSatrie ja-pAMcamanI pahelAnI ja rAtrie saMvatsarI 9-anuSThAnanA arthI mATe A cetha tathA pAMcama parvane karavAnI vinaMti kare e taddana svAbhAvika che. ahIM rAtri akSaNa rAkhavI ja joIe. vadhaghaTamAM paNa te bannene akSaNa zabda vAparyo che eTale upalakSaNathI ahorAtri yAne divasano banAvI levA ja joIe. anuSThAnane premI pAMcama hoya teya | ja svIkAra karAya che. ThIka, na hoya teya ThIka, evI-pala na calAve. kSa pUrvA vRddha | eka bAlaka paNa jANe che ke-haMmezAM pAMcama pahelAM sattA vigere, niyamo anachAnAtha mATe yojAelA che. parvanA | cotha ja heya, eTale tithinA hisAbe te cotha pAMcamane divaso barAbara maLI rahe te A niyamo lagADavAnI jarUra ja nathI | anaMtara ja hoya, chatAM A praznottarImAM irAdApUrvaka rahetI. yAda rAkhavuM ke anuSThAna mATe tithi che. ane anu. | gaLAnAM ghaDathIpane vyavahAra thayo che. mahApurUSa ThAna mATe ja kSaga ityAdithI tithi vyavasthA karAya che. te| " niSphaLa zabdaprayoga " karatA ja nathI. temanA pratyeka akSa tithi vadhe ke ghaTe, kintu anuSThAnane lepa karI zakAya nahIM. | ramAM gUDha rahasya bhareluM ja hoya che. A irAdApUrvaka pejA ela nAnA zabdamAM paNa AvuM gaMbhIra tattva che, tene ahIM bhAdaravAmAM cothanI vadhaghaTamAM trIjanI vadhaghaTa Ukela karIe to ja A zabdanI mahattA turata samajavAmAM Ave. karavI, e apavAda mArga che. pAMcama parvanI vadhaghaTamAM cothanA ahIM nAnayA zabadathI udaya pAMcama pahelA ahevadhaghaTa karavI te paNa apavAda mArga che. kintu cotha paNa vArSika parva tithi che eTale punaH ja kSaNe purvA nA niyame rAtre levAya che ane vArthI zabdathI tene ja cetha manAya che. arthAta UgatI pAMcama pahelA divasa le ane tene trIjane cetha banAvI, trIjanI vadhaghaTa karavI, e apavA cothanI sattA ApavI. jemake-- kApavAda mArga che. bhAdaravA zudimAM cotha tathA pAMcamanA parve sAthe rAkhavA, 1-bhAdaravA zudimAM zanivAre trIja ghaDI kA, ravivAre vadhaghaTa thAya to paNa sAthe rAkhavA-e anantaranA niyamathI | cotha ghaDI yA ane somavAre pAMcama ghaDI rahyuM che. ahIM paNa siddha thAya che. udaya pAMcama pahelAno ahorAtra ravivAra che ane te divase anantara za manI rAtri, rAtrinuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 58 : udaya cotha che mATe cotha ne ravivAre saMvatsarI 5rva karavuM. | mane kSaya che. ahIM semavAre ceAtha che kinna pAMcamanI hAni Ama nAgaNa ane raDIne barAbara saMyeAga che. | thaI che tethI cAya pacimane anatera nathI kintu ekarU5 nA ziAM zanivAre ja che. jyAM pAMcama tathA cotha maLI jAya tyAM anantaratA 2saM. 1992 mAM bIjA bhAdaravA zudimAM zanivAre ja rahetI nathI. bIjA zabadomAM kahIe to te pAMcame ja cotha ghaDI 58, ravivAre pAMcama ghaDI che ane somavAre cotha thAya che. bezaka paMcama zrata kevaLI AcArya bhagavAna pAMcama ghaDI rAA che. pAMcama 64 ghaDI pramANu thaI javAthI | pAMcamanI vRddhi thaI che eTale be pAMcama che. zrI bhadrabAhasvAmIjI te pAMcamanI rAtri oLaMgavAnI manA kare che eTale somavAre ke ravivAre saMvatsarI thaI zake, mitu ahIM somavAre udaya pAMcama che, ravivAre kRtrima pAMcama| cothe saMvatsarI sthApita thayA pachI pAMcamanI anantaratAne che, udaya pAMcamanI anaMtara rAtri ravivAranI ja rAtri che paNa savAla che e rIte semavAre pAMcama hovAthI tenI anantara te cotha nathI, zanivAre udaya cotha che paNa te anaMtara rAtri tarapha dhyAna jAya che. trIja ne ravivAra e pAMcamanI rAtri nathI, sAnaMtara yAne 5ra para rAtri che, te have saMvatsarI anantara rAtri che ja, kintu tenuM nAma cetha nathI; trIja che. kayAre karavI ! e jaTIla prazna che. - prAcIna jaina paMcAMgamAM to bhA zu pane kSaya ja - paM0 pUrvadhara sutakevaLI zrI bhadrabAhasvAmInI AjJAmAM te | | thato na hato jyAre laukika paMcAMgamAM bhA0 0 4 ke para te pAMcamanI rAtri vaTavAno mane che. eTale pAMcama, laukika | dhaTe che. A gaDabaDamAM paNa anantara i maLI zakatI ja nathI. pahelI pAMcama ke ethe saMvatsarI karavAnI AjJA che; kintu pU. A. mu. zrI kAlikAcAryajI mahArAjanI cothe saMvatsarI ahIM paNa uparanA gaNita pramANe pAMcama tathA cothane sthApita karI tyArathI pAMcamanI pUrvalI-anantara rAtrie ja | saMskAra ApIe te anantara cotha ja prApta thaze. saMvatsarI karavAnI saMmati che je janapaMcAMgane anukULa che. somavAre pAMcamane begamALa 54 dhaDe che. tene 59 janapaMcAMgamAM tithinI vRddhi thatI ja nathI. eTale pAMcama pahe- ghaDIne banAvIe eTale somavAre pAMcamane udayakALa Ave lAnI tithie ja anantara tha che. laukika paMcAMgamAM be | | che ane eka paNuM 59 ghaDInI letAM ravivAre sUryodaya pAMcama thAya che eTale pahelI pAMcamane cotha mAnavAmAM | vakhate ja cothane prAraMbha kALa Ave che. A rIte saMskAra yAmAha thavAno saMbhava che. basa jaurnig zabda e kAmo- vidhithI ravivAre Aropita udayavALI lokottara cetha ane hane dUra karavA mATe yojAela che somavAre Arepita udayavALI lekettara pazcima che. ApaNe kSaya vRddhi prakaraNamAM sApha kahyuM che ke-laukika, digambara samAja paNa ghaDIvALA udaya tithinA hisAbe tithimAM gaDabaDa uThe tyAre temAMthI lattara tithi tAravIne somavAre cotha nahIM kintu pAMcama ja mAne che. tenI ArAdhanA karavI. lokottara tithi 59 ghaDInI ja hoya che. | mULa vAcakavarya zrI umAsvAmijI mahArAjAnI je pUrNA ahIM pAMcama 64 ghaDInI banI gaI che. tenI zarUnI pAMca] nI AjJAnusAra paNa somavAre pAMcama ane apavAdApavAdathI abhivardhita ghaDIo vAstavika rIte cothanI ghaDIo che. tene ravivAre cotha saMjJAvALI tithi che. cotha mAnavAthI ravivAre savAre 3 ghaDI sudhI cothane kALa basa. lekAra saMskArathI Avela ane cotha saMsAne Ave che, jethI ravivAre laukika pAMcama che, kAra cotha pAmela ravivArI e ja zrI nirithacUrNimAM Adezela che. eTale zuddha tithigaNita ravivAre cetha mAne che. anantara tha che. te laukika trIja che kintu lettara pU vAcakajI mahArAjanI tRta uranI AjJA pramANe | tha ja che. te divase saMvatsarI parva ArAdhavuM joie. paNa somavAranI pAMcama e ja pAMcama che. pUrvalI laukika yadi somavAre saMvacharI karIe te pAMcamanA hakavALI pAMcama te pUrvanI tithi eTale ethanI saMjJA pAme che. A tithie saMvatsarI thAya che, pAMcamanuM parva lopAya che, anaHhisAbe paNa ravivAre cotha saMtAprApta tithi che. ratAnI maryAdA tUTe che ane kSa rvAnI AjJA lepAya che. A saMbaMdhamAM vizeSa jANavA icchanAre kSayavRddhi | vigere de lAge che. prakaraNa tathA saMyukta parvatithi prakaraNa joI levAM. - 4-yadi bhAdaravA zudi cotha vadhe te to purAnI basa, A rIte lokottara tithi saMskArathI Avela ane | AtAnanAra lokika bIjI cotha ja lokAra cAya che ane cetha saMjJAne pAmela ravivArI cetha e ja zrI nizithI te ja tithi anAgatA ceAtha che. eTale laukika bIjI ceAthe ja cUNimAM Adezela anantara tha che, A cotha ne ravivAre | saMvatsarI parva ArAdhavuM joIe. zrI saMvatsarI parva karavuM joIe. AmAM paNa nAnA 5-di bhA. za. eka dhaTe te uparanA gaNita pramANe ane vaDaghIva ne barAbara saMyoga che. yAne dUrvAnA niyame trIja ja Aropita udayavALI caya yadi zanivAre saMvatsarI mAnI laIe te anantaratAnI | bane che. A cotha ja pAMcama ne anantara cotha che. te divase maryAdA rahetI nathI; sAnantaratA AvI jAya che. yu | nI AjJA lepAya che tathA lekottara tithithI vaMcita kSayaprasaMge trIjanI banela ethe saMvatsarI ArAdhAya che. rahevuM paDe che. yadi ahIM koI " trIje saMvatsarI karI " ema kahe che te A hisAbe vi0 sa 0 1993 nA bhAdaravA zadimAM pAtakI manAya che; kemake vAstavika rIte te cAya ja che. gurUvAre ja anantara ceya che ane te ja divase saMvatsarI | ekaMdare udaya pAMcama pahelAnI cotha, laukika prathama parva che. pAMcama ke trIja e traNe anacra cotha bane che ane te ja divase 3-bhAdaravA zudimAM ravivAre trIja paDI 8, somavAra cothA saMvatsarI parva mArAdhAya che. ane temAM apAyo dhaDI 2 ane te ja divase pAMcama ghaDI 56 che. eTale pAMca-JvANIno barAbara niyama sacavAya che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 59 : A Ukela thayA pachI mA kAi samajI zakaze ke-auda ciMkI pAMcama pahelAnI Atri na oLaMgavI ane tene ja ceAthathI saketavI, evI vyavasthA mATe e anantara uparyukta che. zabda tyArapachI thaela mahApurUSoe paNa tame pUrvA, vRddhau uttarA, na hu punvataviddhA, na parvatithinAmnya eva bhaveyuH, mukhyatayA caturdazyA eva vyapadezo custa ityAdi | karamAnAthI parvanI e ja vyavasthA pharamAvI che. A anantarAnI apekSAe pUnama tathA pAMcamanI vicAraNA karavAmAM Ave teA tatsaMbaMdhI je bhrama che te paNa nIkaLI jaze. | | | pra0--vI. ta'trIjI " patithinI je anantaratA che te truTI jaze '' paNa patithinI anantaratA te kharAbara TIkI ja rahe che '' ityAdi ullekha kare che eTale temane anantaratA svIkAya che. kruka eTalA ja che ke tameA anantarapaNAmAM udaya pAMcamanI pu rAtri yA che jyAre te anantaratAmAM pAMcamano pUrva tithi me che, temanA DisAme pAMcama vadhe tyAre prathama pAMcamane aDDArAtra vacamAM chUTA rahe che chatAM cetha anantara tithi banI rahe che. pU. mu. zro kalyANuvijayajI mahArAjAnA u, na, 43 mAM e ja vidhAna che. tattva.anuvAdake pazu lAMkhI e ja niNaeNya jAhera karyAM che. carcAne aMte (vIra- pu. 15, 0 33, pR0 511) udi e rIte ja heta / anantara zabda ja nirUpyAgI che. anaMtaramAM sa'vatsarI karavA mATe antarAva zabdathI sammati che ja kintu pU. zAstrakAra mahArAjAne pAMcamane AMtare saMvatsarI paDe te ISTa nathI eTalA mATe anantaratA zabdanA prayAga karyAM che. vaLI vaca<
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 60 : caudazano anAra tithi levAtI nathI. AthI lakika thAne pokaLatA che te jyAre tithiI anantaratAne badale tri mAne vIrazAsana paMcAMganI prathama caudaze, teraze ke bAraze terazanuM | ahorAtrinI anataratA mAnavAne prasaMga Ave tyAre muzkelI pratimaNa karAya che. A rIte ja pAMcamane anantara ethamAM na naDe eTalA khAtara rAjAne ajJAna batAvI potAno pakSa siddha karavA mATe A DIDhALa Ubho karyo che paraMtu tema paNa ahorAtra levo joIe. karavAmAM ya teo niSphaLa nivaDyA che. have te tame merUteraza teraze karaze, zrI mahAvIra rAjA zAtavAhana zrAvaka hato. teNe jyAre chaThThanI jayati teraze manAvaze paNa terazanuM paDikAmaNuM laukika saMvatsarI karavAnI vinati karI tyAre pU. AcArya mahArApahelI caudaze karaze. athavA merUteraza ane zrI. mahAvIra jAe navA navuM evo uttara Apyo che. A vastune jayati caudaze karaze jyAre terazanuM pakimaNuM tenAthI bhinna rAjA barAbara samajI lya che ane temAM saMtAIvare lags tithi bAraze karazo. khera ! nA paramArthane barAbara jANyA pachI ja vinati kare che keA tamArI tithi vyavasthAmAM paNa anantara aherAtrinI aNAgayAe cautthIe pajjosavijau / ja prathAnatA che e bhUlavA jevuM nathI. ahIM rAjA anantara ceAthe saMvatsarI karavAnuM kahe che, pa-bhAdaravA zudimAM be cotha hoya tyAre paNa cothanA | yadi temane yadi temane aMtara zuM ane anaMtara zuM e jJAna na heta manAra mahArAtre ja zrI pArzvanAtha bhagavAnanuM caityavaMdana! to vinA kAraNe anantara zabdane pravega kema karI zake ? vigere vidhi karAya che. ahIM paNa kaI vyakti anantara | pAMcamanI rAtrinuM ullaMghana thAya nahIM tyAdi jANyA pachI ja tithino Agraha karatuM nathI. zAstramAM spaSTa vidhAna hovA chatAM rAjAe kayAA ne praveza karyo che ane temAM paNa pAMcama mAtra pAMcama thanA saMbaMdhamAM anantara tithino ja Agraha. ] pahelAnI ja rAtri levI, koI bIjA be cAra ahorAtra vacamAM kare e vidva6 samAjamAM te na ja cAlI zake. na ghusADe tenI cokasAI mATe ja ema karyuM che. A tenA -tamo cothanA kSaye udaya trIje saMvatsarI karo ja ! | Azayane pahoMcI na zakavA badala te rAjAne ja ajJAna che. yadi tithinI anantaratA iSTa hoya to tame pAMcamanI batAvavo e te mAtra matAgraha ja che. hajI AgaLa vAMce. anantara ethane sthAne udaya trIje saMvatsarI kema karI zake? pUjaya AcArye mahArAjA paNa marrrg evuM cothanuM ahorAtrinI ja anaMtaratA mAnI, e trIjane cetha banAvo | vizeSaNa sAMbhaLyA pachI ja parva magha3 ema sammati Ape te ja tamo te anantara ethe saMvatsarI karI zake. vAsta-che. bhale rAjAe anantara zabda vAparyo paNa te nirarthaka ke vikamAM tamo aherAtrinI ja anantaratA svIkAro cho, trIjane ajJAnatAnya hota te pU. AcArya deva tene sammati anantara tha mAnI saMvatsarI ArAdha che; chatAM A vAtane na ja Apata. AjanA munijI paNa anAgatA zabdathI zA mATe chupAve che ? gabharAya che, te te yugapradhAna purUSa pAmatA ne pAMcama ghaTe tyAre paNa udaya trIja anantara cAtha bane | | kabUla ja kema karata? paraMtu rAjAe pUNe vicAraNA che. te divase saMvatsarI ArAdhAya che; chatAM ya pakSavyAmohathI| pachI ja jJAtA vAthInI vinaMti karI che ane pU. mAtra tithinI anAratAnI vAta karavI Ano artha zuM? | AcArya bhagavAne tevI eTale pAMcama pahelAnI cotha mATe ja uparanA dareka prasaMgone barAbara vicAre. anantarapaNe saMvatasarInI sammati ApI che. arthAta pU. AcArya | kriyAo mATe ahorAtra ja levAya che emAM kharA | mahArAjAne game te cutha nahIM kinta pAMcamane anantara za kA nathI. pAMcama cothanI anantaratAmAM je navI kapanA | rAtrivALA cAtha ja e vatsarA iSTa che. karAya che e mAtra kalpanA ja che. vastutaH pApabhIru mATe te e ja kalyANa mArga che ke- pra--ATalA pramANe pachI pAMcamane anaMtara cothA mAyAmRSAvAda cheDIne pAMcamanI anantara rAtrie ce the levAmAM aherAtranuM ja vidhAna che e vastu nirvivAda siddha saMvatsarI karavI joie. che. parantu munivara kAMtivijayajI ma. te mAthAne ja pAMcamanI rAtri baMdhAya nahIM tema saMvatsaro karavAno uDADe che. juo tenA ja zabdomAM-" bhA. . 4 ne zanivAre AjJA che. tethI saMvatsarInI vicAraNAmAM rAtri ja pradhAna zrI saMvatsarI karavAthI anantaratAne jarAya bAdha pahoMcatA aMga che e ja hisAbe anantara thayAM ya pUrvanI tithi nathI. e 5NuM khyAlamAM rAkhavA jevuM che ke-"zALA) | nahiM kintu pUrvanI rAtri ja levAya che, kemake zAstromAM saMva. u ' e rAjAnA zabdo che ke je rAjAne pAMcamanI ! saro vigere mATe khAsa rAtrinA ja ullekha maLe che. temaja rAtrinuM ullaMghana thAya che ke nahi tenI khabara na hatI."| antaratAne Aga 1 anantaratAne aMge paNa rAtrinA yAne upalakSaNathI aherAtra teo A kathanathI ema mAne che ke-rAja ajJAna hatuMteNe I ana3 divasanA ulamAM maLa che; hiC anantara cothane prayoga karyo che. zA mATe tenA zabdo paNa ullekha maLato nathI, pakaDavA? arthAta ceya pAMcamanA nirNayamAM rAjAnA zabdo | tatsaMbaMdhI zAstra pramANe nIce mujaba che - hovAthI anantaratA nirarthaka che. cauda pUrvadhArI paMcama zrutakevaLI pU. A. zrI bhadrauda-A temano zAbdika ramata che. janatAne IrAdA.bAhusvAmIjI kahe che ke -baMtaviSe igs vittA yuvaka deravA mATe ja A lakhANa thayuM che, ema sau koIl no che zvA te ghaNi 3NAvaraNa II (pI haebdha) samajI zakaze. juo, teo zarUmI tithinI anantaratAne A pAThamAM zrI saMvatsarI parva ane te rAtrine sabaMdha svIkAre che. eTale yadi tithinI anantaratA levAtI hoya te| batAvyuM che ke teone anantara cotha mAnavAne kazAya vadhe nathI, phikta 1 manivara kanakavijayajI ma. jazu che tane Dara che ke-amArI tithinI anAratA levAnI vAtomAM | bhAdaravA zadi pAMcamanI aMdara te payuMSaNa thai zake ka" je1 che Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 61: te rAtri te kaI? Ama kahI pU2 ka25dIpikAkAre ( pU. zrI | vALI gAthA mAtra 93 mAM cothe pAmavaNa kapanA jayavijayajI mahArAjAe ) ema khulAso karyo che ke mArA vyAkhyAna prAraMbhane sucave che eTaluM ja vyAjabI che. bAkI sAtapazupanI bhAdaravA suda 5 nI rAtrinuM ullaMdhana na| vAhana rAjA te vikramAnA vakhate hato ane te samaye thaI zake " (vIra pu* 15, aM0 17, 50 279 ). cethanI saMvatsarI thaI te sapramANu siddha che. munivara kAMtivijayajI jaNAve che ke-"pAMcamanI pU A zrI kAlikacAryanA samaya nirNaya mATe rAtrinuM ullaMdhana thAya ke nahi tenI khabara nahatI."| paTTAvaLI samuccaya bhA01 nuM trIjuM pariziSTa joI levuM. (vIra pu. 15, aM0 15, 50 249). (lAratezvara bAhubalI vRtti, pR 180) A pAThamAM zrI saMvatsarI mATe rAtrinI pradhAnatA | svIkArI che. pATha 6-maggvavA purataH ghoDA na 2-caudapUrvadhArI paMcamazrata kevaLI pU. A. zrI bhadra- | citte I bahusvAmI pharamAve che ke- (bharatezvara bAhubalivRtti, pR. 180 ) SaovA joraqmAna mistAvi ke sA taM raNi uvnnaavittp| (zrI kalpasUtra) ahIM prahara zabdano prayoga che. prahara te tithinuM aMga sadaviauSadhimAM khulAso che ke-madrAvaNitamI | nathI. aherAtri rAtri ke divasanuM aMga che, te anantaratAmAM rAtrinAtikramet paMcamyA rAtrevAgeva locaM kArayet / tA| 7-pU. AcArya deva zrI kulamaMDanasUri mahArAjA pharamAve rAtri nolNghyet| che-nizIthacUrNi 10 uddezakavacamAt pryussnnaaraatreA dareka pAThamAM rAtri-zabdanuM sUcana che tema anantara- 1 maiitatA che A pATha paNa saMvatsarI ane rAtrine ja saMbaMdha tAmAM paNa pUrvalI rAtri ja levI. Aje te rAtri . pahelAM | vyakta kare che. anantara zabdathI paNa pUrvanI rAtri ja leca karAya che ja. niyata manAya. u-to aNAgayAe cautthIe pajosavijau (zrInizItha 8-zrI nizItha cUrNi u0 10 mAM prAyazcitane aMge jULe) te pAMcamanI anantara rAtrirUpa cothe saMvatsarI karo. gaNanA che ke-mavayasuraMvamI jurite 4-rAjannidaM naiva bhavetkadAcita yat paMcamIrAtriviparya ahiMgaraNe uppane saMbaccharo bhvh| chaTThoe egadiNUko yaNA tatazcaturthyAM kriyatAM nRpeNa, vizaptamevaM guruNAnumene saMvaccharo bhava / tapAgacchIya gRhazALAmAM lakhAyelI zrI kAlikAyArca kathA (vIra0 50 15, aM0 17, pR. 279) zleka 54 (vI. pu 15, aM* 11, pR. 195) A pAThamAM pAMcamanI rAtrinA ullaMdhananI manA che ane bhA. zu pAMcame sUryodaya pahelA adhikAraNu utpanna thanI eTale anantara paNa rahela etha-rAtrinI sammati che. thAya te AvatI saMvatsarIe eka varSa thAya; cha te eka divasa cUta evuM varSa thAya. 5-zrI rAjazekharasurijI mahArAja to divasa parAvRttine A pAThamAM udayapAMcamanI pahelA saMvatsarI ja hoya e ja jAhera kare che. sAka mAnyatA che. yadi ceAtha ane pAMcamanI vacamAM eka zrIvIraM zivaMgate 470 vikramArko rAjA'bhavat / | tithi AvI paDe te uparanI vyavasthA nirUpayogI nivaDe che tatkAlino'yaM sAtavAhanastatpratipakSattvAt / yastu eTalA khAtara ja anantara ethe saMvatsarI karavAnI che. cotha kAlikAcAryapArdhAt paryuSaNAmekenA'hanA arvAgA te levI paNa te vAstavika rIte pAMcamane anantara devI joie. nayat, so'nyaH sAtavAhana iti sNbhaavyte| anyathA A kathananI upayogitA uparanA pAThamAM saMgati pAme che. navasaya teUNapahi; samakaMtehiM dhiirmukkhaao|| ATalA pramANe maLyA pachI sau koI samajI zakaze pajjosapaNa-cautthI, kAlayasUrihi to ThaSiyA // 1 // ke-"pAMcamane anantara cotha " levAne artha pAMcama paheiti cIraMtanagAthAvirodhaprasaMgAt / / lAne ahorAtra ja thAya che. (vRdavicAratuvarAtiya pR0 82) A AkhA prakaraNane sAra nIce mujaba che. (vIra- pu. 15, saM. 16,pa0 216 ) | - bhA. zu tha tathA pAMcama bannene anukULa rAkhavA, A pAThamAM pAMcamanI anantara tithie nahIM kinT InI vadhaghaTa karavI nahIM pAMcamane anantara divase ja payuMSaNa karavAno ullekha che. bhAdaravA zadi pAMcama ke cotha vadhe ghaTe te trIjanI ahI zAna zabdano prayoga che jene arthe tithi thaI] vadhaghaTa karavI. bhAdaravA zudi pAMcamanI pahelAnI rAtre zakatA nathI; kema zabdathI ATha tithie nahIM] anAra cotha manAya che. A divase ja saMvatsarI parve karavuM. kintu ATha divaso ja levAya che. A pramANe vartavAthI ja pUzrI vAcakacha ma, pU0 zrI - A pAThamAM sAtavAhana rAjAnA samaya mATe vicAraNA jagadagurUjI ma., pU. zrI nizIthacUrNikAra ane suvihita che. jeno nirNaya zaMkAvALo che. vI. ni. saM. 457 laga AcaraNanuM pAlana thAya che ane dareka panI barAbara bhagamAM pU. yu. A. zrI bIjA kAlikAcArya mahArAjA tathA ArAdhanA thAya che. sAtavAhana vidyamAna hatA. A arasAmAM pAMcamanA anantara divase ethanI saMvatsarI thaI che. vaLI vI. ni. saM. 993 mAM cethA kAlikAcArya thayA che. A arasAmAM ka5zravaNurUpa paryuSaNanI vyavasthA thaI che. eTale uparanI tarasa | Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 62 : prakaraNa 8: zAstranAM pramANe pUnama, amAsa tathA bhA. za. 5 ne vadhaSaTanA prasaMge puSi gratA nANAM parata dinapatra paNa akSaNa rAkhavI, jenI vistRta vicAraNA gata praka| sarva pramANita thaF raNomAM darzAvI che. a veg prAmAvivAdaH || A prakaraNamAM tenAM zAstrIya tathA AcaraNaprApta ](g, mA bIju ranamarizta vAto ta ne ) pramANe ke jemAM pUnama, amAsa, caudaza, bhA. zu. 5 ane . eTale je AcaraNa Aje cAle che te azaThAcarita saMvatsarI cothanI vadhaghaTa na karavAnA Adezo che tene | heine sarvathA svIkArya che. ullekha karavAmAM Avaze. prAcInakALe caumAsI pUnama ghaTe tyAre terazane cidazanI pra-pahelAM to A paraMparA kayArathI che te kahe; pachI] | ane caudazane pUnamanI saMjJA ApI anukrame te bane divase bIjI vAta karo. juo pU0 muzrI kalyANuvijayajI mahArAjA pAkhI tathA caumAsInuM ArAdhana thatuM hatuM ane saMvatsarInA pratiprazna kare che ke-"(4) 5rvatithinA kSaye tenuM kRtya pUrva 50 tathA 70 divasano meLa maLI raheto hato. atyAre paNa tithimAM parvane 1padeza karIne karavAne ulekha che, paNa pUnama ghaTe tyAre e rItine ja anusaravAmAM Ave che. pavaMtithinA kSaye tenI pahelAMnI apaatithine kSaya kara - have pUnama ane pAMcama vigerenI vadhaghaTa na karavAnAM vAmAM Ave che te zA AdhAre? koI grantha athavA praca tathA laukika paMcAMgamAM vadhaghaTa thAya te anya tithine saMskAra lita paraMparApravartaka pramANika AcAryanuM nAma batAvavA ApavAnA zAstra pramANo nIce pramANe cheH kRpA karaze !" (vI. 50 15, aM0 2, 50 24) | vIranirvANu saMvata 457 lagabhagamAM u0-teozrI A prazrama pUrva tithimAM kSINu parvati- pU yu A0 zrI kAlikAcAryajIe zrI saMvatsarI dhine 1padeza karavAno lekha hovAnuM svIkAre che. arthA.1parva cAthe sthApyuM. sAthe sAthe e paNa maryAdA hatI ke-" A pattithI paNa pUrvatithi pitAnI saMjJAne cheDI le che e parva pAMcamanI anAra ceAthe karavuM "nAnatharg vAro sAdI vAta hovA chatAM A prazna kema Uo haze ! pUrva | enI matalaba evI che ke-laukikamAM be pAMcama hoya te tithi pitAnI saMjJA choDI parvatathinI saMjJAne dhAraNa kare | pahelI pAMcama, be ceAtha hoya tyAre bIjI cetha ane pAMcama che tenA pramANe kSadhi prakaraNamAM vistArathI batAvyA che. ke cotha ghaTe tyAre trIja e pAMcamanI anantara tithi che. saMkSepamAM eTaluM ja ke-anarars ass, kSaye pUrvAmAM tene ja eka mAnIne e anAra cothe saMvatsarI karavI. prayAga karAela va za na du" tavA , na pUvatiH | A vyavasthA vikrama saMvatanI pUrve thaI che ane zrI vinAnyagva maghu tu sattarasaMzA kara, | nizIthacurNimAM tene havAle che. vaturvarayA pUva thazo yu, ItyAdi pramANe parvatithinI anantaratA sambadhI vizeSa jANavA IcchanAre prakaraNa vadhaghaTamAM pUrvatithinI vadhaghaTa karavAnuM sApha sApha jAhera kare che. 7 ne " anantaratA vibhAga vAMcI ja. have rahyuM paraMparApravartakane jANavAnuM. je AcArya bhagavAne ethe saMvatsarI karI che teozrIe svamukhe ja A vIranirvANa saMvata 700 lagabhagamAM- paraMparA paNa AdezI che. nAnA rANIpa tathA pU vAcakavarya zrI umAsvAtIjI mahArAjAne proSa che keparva mavaDanA pATha ja e vAtane puravAra kare che. taye pUrvA tithi kAryA vRddhau kAryA tathottarA // keTalIka vAra evuM paNa bane che ke-paraMparApravartakanuM | kSayamAM pUrvatithi karavI (mAnavI) ane vRddhimAM pachInI nAma nathI paNa maLatuM. yadi teonuM nAma maLe te " amuke | tithi karavI (mAnavI) eTale pUnama ghaTe te caudaze pUnama pravartAvela " ema jAhera karAya che. anyathA mAtra AcaraNa thAya, teraze caudaza thAya. A ja rIte pAMcamanI vadhaghaTamAM pUrvanI ke paraMparArUpe jAhera karAya che. cothanI tathA trIjanI vadhaghaTa thAya. ane huM pachInA prakaraNamAM batAvIza tevA lakSaNo heya A pradezamAM paNa zrI nizIthacUrNimAM darzAvyA pramANete AcaraNA-paraMparA jinAjJA35 ja manAya che. jA ! ja anora ceka lAvavAnI rIti che. zAstramAM ja vidhAna che ke madhyayuganI AjJAoshriisuuriprmpraagtN idamamukenAcAryeNA'mugmin varSe cAummAsiya varise, pakkhIyapaMcamItu nAyanvA / pravartitamiti siddhAMte prakaraNe sUriparamparAyAM ca kApya- tAo tahio jAsiM, udeha sUrona annAzro // 1 // zrUyamANaM sarvamArAtrikazrAvakapratikramaNasUtrAdisiddhAnte'- | saMvaccharacaumAse, pakne aTTAhiyAsu tihIsu / nupalabhyamAnamapyavyavacchinnasRriparaMparA''yAtatvAtpramANI- tAka ghamA maLavA, sA re lavamera 2 / katavyam aha jA kahavi na lanbhanti, tAo suruggameNa juttAbho // prAyagyi paramparapaNa, AgayaM jo a ANupuvIe / / tA avarabiddha avarAvi, hujana puva tabiddhA // 2 // ko vei cheyavAI, jamAlinAsaM sa nAsihI // 1 // ( zrI mahAnizItha vira ) jIva mAvadullAmIkatattApAra 22 ni|i sArAMza-mAsI, saMvatsarI, pAkSika, pAMcama, AThama mAmA thAya chesAravAra prathA chImAtA-khikAi vigere udayatithie levI, kSaya thAya te 5tithina Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 63 ; tenuM nAma mApavuM. tene kSINa tithi na mAnatA tenAthI [vi. saM. 1563 nI AsapAsamAM pUrvItithine kSINutithi mAnavI eTale pUnama ghaTe te pUrvalI caudaza paNa parvatithi hovAthI terazane phI tithi mAnavI. pU. mahepAdhyAya zrI devavijaya vAcaka ma "parva tithi nirNaya" samAcArI gAthA samUhamAM jAhera kare che ke - pU A zrI vRddhidevendrasUri mahArAjA pharamAve che ke-] AsADhakattiyaphagguNa-mAse khao praNimA hoha / / pUrNimAmAvAspayoH kSaye trayodazyA eva kSayaH kArya tAsa khayo taraso, bhANao jiNavariMdehi // 1 // iti vRddhasamAcaryo / yaduktam-kSaye pUrvA0 // 1 // bIyA paMcamI aTTamI, egArasI cauddasIya / jamhA puNNimAkhae terasI khao havaI tamhA paNNimA | tAsa khao pUvyatihiyo, amAvAsA evI terasI // 1 // vaDadipavi terasI buDAMDhajA iha vayayaM pUbvasUrihi bhaNiyaM // tathA cAgame-aTramI cauddasI uhilA puSNimAiti vacanAt // isu pavatihIsu khao na haveha, iha vayaNAo iti vacanAt / amAvAsyApUrNimAsyoH taye bhayastu prayodazyA eva / jamhA pUNNimA khae terasI khao hoi, tamhA praNNimA evameva bhAdrapadazuklapaMcamyA naye tRtIyayAH kSayo bodhyaH / vuDDhoevI terasI vuDDhIjA, iha vayaNaM pRnvasUrihiM bhaNiya kasmAdevaM yat bhAdrapadazuklapaMcamokSaya tRtIyAyAH | ti vRddhasAmAvA kSayaH kriyate iti pRcchasi, taduttaramevaM - tathA ro__ " caturthIparvatithitvena tasyAH kSayAbhAvot,ciraMtanA- pakkhaMte taha mAsate, jA bhave puNNimA khuDadie / cAryarAhatatvAt / " ataevAdhunApyevamevAsmAbhiH kriyate // | to terasIpa bhaliyA to terasIe bhaNiyA, karija jiNaANAe // 18 // yadamAvAsyA yAH taye pratipadaH kSayaM karoti tanmatama- evaM gurUvaeseNa, bhaNiyA bhavvassa bohAe / vAtanuM che suttANusAreNa kahiyA, lihiyA jasavijayeNa // 18 // ++ pUNimAbhivRddhau dve tryodshyo| ++ evaM bhAdrapada (zAhI purAvA, saM8, pR. 20 ) zuklapaMcamyAM vaddhitAyAmapi vaditapUrNimAvadavaseyamiti / sArAMza-parvatithionI vadhaghaTa na thAya. dareka parva (230 pRgvatI vatinA samAcAra, kR0 rU5 ) | tithionI vadhaghaTamAM pUrvatithinI vadhaghaTa karavI. pUnama amA ( zAstrIyapurAvA naM 5, pRSTha-8)| sanI vadhaghaTamAM terazanI vadhaghaTa karavI. vigere. za-pUnama tathA amAsanI vadhaghaTamAM terazanI vadhadha | A nirNayanI pahelI prata vi. saM. 1560nI AsakaravI, bhA. za. 5 nI vadhaghaTamAM trIjanI vadhaghaTa karavI. jo ke pAsamAM lakhAela che ane tenA uparathI bIjI prati vi0 pUnamanA kSaye caudazane kSaya thAya, kintu tene ya kSaya karavAnI saM. 1577 mAM pUrva mu. zrI rUpavijayajI ma. karI che. manA che, mATe terazane kSaya karo ane atyAre paNuM eT tenI nIce pU. mu. zrI rAmavijayajI ma. lakhe che ke-pUnarIte ja karAya che. miyA matanA javAbamAM A nirNaya karyo che. pU A zrI saM. 1792 mAM lakhAela tithi hAnivRddhivicAramAM ANaMdavimalasarIzvarajI mahArAjAe pUnamanI vadhaghaTamAM teraA samAcArInI sAkSI ApI che. zanI vadhaghaTa mAnI che, mATe ame paNa e ja rIte mAnIe A samAcArImAM pavaMtithi ane kalyANakane tapa | chIe. A pramANe ArAdhavAthI chaThTha AdinI barAbara vyavasthA ekasAthe Ave te cAra divasamAM tapa pUravAnI ane pachI thAya che. gata sAlamAM eTale saM. 1576 mAM be zrAvaNI yathAzakti ArAdhavAnI AjJA che. pUnama hatI jyAre pUjyapAda AcAryadeve be teraza karI che vikamanI paMdaramI sadImAM ane yatisamUhane paNa e rIte ja AjJA karI che. pU0 A0 zrI kulamaMDanasUri mahArAjAno praoNja che ka-| ( zAstrIya purAvA naM. 1, pR. 11) AsADhakattiyaphagguNa,-mAsANa jA pUNimA huMti // teozrInA paryuSaNa parvatithi vicAra ke je teonA tAsa khayaM terasIo, bhaNio vIyarAgeNa // 1 // | ziSya paM. zrI jakhkhavijaya mahArAje lakheluM che temAM paNa traNa camAsI pachInI pUnamane kSaya thAya te terazanA | dareka pUnamane badale terazanI ane bhAru zu. 5 ne badale kSaya karavo. A kathanamAM paNa che pUrvAne niyama ja trIjanI vadhaghaTa karavAnI AjJA che. bhAi zuda 5 nI svIkArAyo che. vRddhi bIjI cothe saMvatsarI karavAnI paNa AzA che. pra-vI. taMtrI pUche che ke teozrIe racelI samA ( zAstrIya purAvA naM. 2, pR0 4) cArImAMthI ja gAthA ApavI joie. pU mahozrI devavijayajI vAcakanA 5tithinirNau-pU0 vAcakavarya zrI yazovijayajI mahArAjAnA ya | yanA AdhAre teozrInA ziSya pU0 mu. zrI yazovijayajI pUrA grantho maLatA nathI te pU0 A0 zrI kumaMDanasUrI. mahArAje saM. 1563 mAM khaMbhAtamAM kSa tivinirbhara zvarajI mahArAjAnA dareka graMthe upalabdha thAya e AzA lakhyo hato temAM paNa pUnama, amAsa ane pAMcamanI vadhavyartha che. pazcAtakAlIna graMthomAM je pUrNA. mANaaoftha0 ityAdinA havAlA maLe che tethI te pradhaSarUpe | paTamAM upara pramANe ja vyasthA che. ( zAstrIya purAvA naM. 4, 50 5) pramANu manAya che. | mahe zrI devavijayajI vAcakacha tathA 50 50 zrI vAstavika rIte A gAthA ja zrI samavAyIga sUtra tathA zrI kalpasUtranI AjJAne sAdhaka che, jenuM gaNita zrI saMvatsarI | merUvijayajI gaNinI samAcArInA AdhAre adhika mAsa pa. parva prakaraNamAMthI joI levuM. vicAra sammatinI pratimAM eka TIppana che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ purAvA naM saMvAda mAM sAmela : 64 : tatva anuvAda kabale che ke tenuM anuSThAna pUnA. temAM nIce mujaba tithivyavasthA che. niyama pramANe cothe karavAnuM che. 1-pAMcama ghaTe te pUrva divase karavI. (vara0 50 15, saM. 21 pR0 374) ra-saMvatsarI ethanI vadhaghaTamAM pUrvatithi-uttarAtithi levI. tayAM goravaturaH citte (zI) 3-pUnamanI vadhaghaTamAM terazanI vadhaghaTa karavI. eTale ke pUjamAMya pUnama ane pAMcama pUrvatithie karavA, ema paM. zrI merU pUnama ghaTe tyAre caudaza pUnamanuM anukAna teraza caudaze vijayajI mahArAjanI samAcAramAM khulAse che. vizeSAthI eT karavuM. terazane divase Aje caudaza che ema bhUlI javAya to te samAcArIne joI levI. paDavo levo. A AjJAmAM pUnamathI 50 me divase saMvatsarI -pAMcamanI pahelAM eka divase ceAthe saMvatsarI thAya. | Ave e gaNitanI acUka sAdhanA paNa che, jo ke saMvatsarI caumAsI vigerenA tapa AgaLa pAchaLa, pa-parvatithi ghaTe tyAM pUrItithi levI. vigere. karI zakAya che athavA AyaMbila AdithI paNa pUrI zakAya ( zAstrIya purAvA naM. 7, pR0 9 )T karI che; kintu pUnamane lopa iSTa nathI tema pUnamanuM tapa caudazanA kharatara-ga7 tapanA be saMvAda chapAyA che. saMvAda tapamAM sAmela mAnI levuM daSTa nathI eTalA khAtara A pahelAmAM tapagaraNa mATe mAsa tathA tithi vadhe to bIjA levA. AjJA pravartAvI che. pahelI caudazane bIjI teraza ane pahelI pUnamane bIjI caudaza kahevI. vigere sAmAcArI che. pU A zrI vijayasenasUri mahArAjA pharamAve che ke( zAstrIya purAvA naM. 9, pR. 11) rAri kathAnusAregAvitripaugar bIja saMvAdamAM tapagacchanI samAcArIne aMge kahe che ke- | sarSo ja mAvAthaightfsta thaya: parvanAtha caudazanI vadhaghaTamAM terazanI vadhaghaTa karavI. eka saMpUrNa | va |(se... g0 44)pUrvAvALAmArAvAtra pramANa caudaza khaDI rAkhavI ane te divase pisaha karavo. bhAi zu. ( prazna g0 126 ) 5 vadhe te bIjI ethe saMvatsarI karavI. ahIM udayatithine | sArAMza-dareka pUnama tathA amAsa parvarUpa che, ArAdhya ja niza svara nathI, pahelI udayAtha sAmAnya tithi bane che! che arthAta tene lepa na thAya. pUrvAcAryonI AcaraNa ja kemake pAMcamanI agAu eka divase saMvatsarI karavAnI che, | pramANa che. ( zAstrIya purAvA naM. 10, 50 12 ). tyArapachInI sadInA pramANe vikramanI sattaramI sadImAM- kattiyathAsADhaphamguNa-mAse khau praNimAi jai hoi / / A samayamAM mahApurUSoe pUnama tathA pAMcama parva- tAsaM khau terasIi, bhaNiou jiNavaridehi // 1 // tithio che. pUnama-pAMcamane kSaya na karavo. vRddha paraMparAne A gAthA jUnI samAcAranI pratamAM che (rAdhanapura). anusaravuM ityAdi AjJAo pravartAvI che. (siddhacakra varSa 5, aM. 2, pR. saM. 1992 divALI ) pU zrI jagadgurU zrI hIravijayasUrIzvarajI mahArAjA sArAMza-traNa caumAsI pachInI kaI pUnama ghaTe te pharamAve che ke tene badale terazane kSaya karavo. vastutaH pU0 A0 zrI javA caturvara jo vAte, amArA vize | kalamaMDanasUrIzvarajI mahArAjAnA pravanI ja A gAthAmAM nAmAvarathAthaio ( dhI gha0 rU, g0-7, g018 ) | punarAvRtti che. caudaze ka95dhara ane amAvAsyAdinI vRddhimAM amAse | udepuranA motInA bhaMDAranI pratamAM ullekha che kekalpadhara heya, eTale ke-laukika amAsa ghaTavAthI caudaze | " amAse be hoya te 13 be karavI, 0)) ke kSaya u5ra Ave che. laukika amAsa vadhavAthI caudaze ke amAse | have te 12, 13 bhegAM karavA, bAre mAsanI pUrNimA tathA ka65dhara Ave che; kemake amAsa dhaTe tyAre caudaza ja amAsa 0)) kSaya have te 12-13 be bhegI karavI. aSADha, kArtikI, bane che eTale amAse ja ka5dhara Ave che. mATe uparanA 7 phAgaNI, citrI, Aso, pUnama vRddhi hoya te 13 deya karavI " pAThamAM amAsa ghaTe tyAre caudaze kapadhara hovAnuM svIkAryuM ( udepura ) nathI kintu caudazane ja amAsa mAnI che. A vastune yathArtha (siddhacakra pAkSika, varSa 1, aMka 2) jANavA icachanAre "kSaya ane vRddhi prakaraNane " pahelI caumAsI ane caitrI azvinI pUnamane kSaye terazane tathA caudazane teraza mAne " vibhAga vAMcI ja. pajusaNanI amAsanA kSaye paNa terazane kSaya kare. ityAdi AgamAnusAreNA'vicchinnavaddhaparaMparayA ca | ( siddhacakra va0 5, aM0 9-50 209 kalama 2) sarvA api pUNimAH parvatvena mAnyA eveti / vikramanI aDhAramI sadImAM( 0 0 1) | pU. mahe zrI devavAcaka maviracita ane teozrInA sArAMza-reka pUname parvarUpa che. arthAta tenI vadhaghaTa | na thAya. vRddhaparaMparA paNa sarvathA mAnya che. ziSya pU0 mu yazavijaya ma. vi. saM. 1563 mAM likhita tathA te uparathI pU. maha0 thI vijayavijayajI matiyaphruTatA mati tavA tattapa: gIlsa | mahArAjAnA ziSya paM zrI rUpavijayajI ma.nA ziSya ripI liyarsa (dIpa, g0 22 ). paM. zrI mohanavijaya ma0 likhita kSINa parvatithi nirNapazcima dhaTe te tenuM anuSThAna pUrvItithie karavuM eTale yamAM pUnama amAsa tathA bhAva - 5 nI vadhaghaTamAM terazna ka-bhAdaravA zudi pAMcamano kSaya na thAya. cotha ja pAMcama bane | tathA trIjanI vadhaghaTa karavAnI saMkSipta vicAraNA che. ane te pAMcame pAMcamanuM anuSThAna karAya. (zAstrIya purAvA naM. 3, 540 5) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAt ekaikaudayanara mAnyA apa dvitIyeva : 65 : pU. paM zrI rUpavijayajI mahArAjAe saM. 1773 mAM | manA kSaye terasane kSaya na thAya " ItyAdi siddha karavA batAvela tithi saMbaMdhI tapAgacchanI samAcArImAM paNa upara | prayAsa karyo che. teone A sivAya bIjA keI graMthamAM pramANe ja vyavasthA che. ( zAstrIya purAvA naM 4 pRSTha 6) AvuM spaSTa niSedhaka pramANuM maLyuM nathI. eTale A ekanuM vi. saM. 1992mAM eka pramANa jemAM che te graMtha keTale vizvasya che? e paNa pU u0 ma0 mI vinayavijayajI mahArAjAnA ziSya | ApaNe tapAsI levuM joie. vAMcake granthanI svayaM parIkSA 50 mui zrI rUpavijayajI ma. lakhela pratanA AdhAre karI zake te mATe prathama tenuM viSaya varNana yAne ke sAra narabherAma amaracaMde saM. 1792 jeTha zu 7 budhavAre tithi | ahIM ApavAmAM Ave che. hAnivRddhivicAra lakhe che temAM pATha che ke tithikSaya-vRddhivicArane ke sArA nIce mujaba che. aTTamI cAuhasI pUNNimA udviAya prajvatihI, pasu ao na varI ++ 1. vIranirvANathI 993 mA varSe yu A0 zrI kAlika sUrIzvarajI AnaMdapuramAM padhAryA, comAsuM karyuM. AcArya jamhA pUNNimA khae terasIkhao evameva buDadievI mahArAjAe dhruvasena rAjAne saMvatsarI parva karavA mATe jAyai icAi / AvavA sUcavyuM. rAjAe vidA kahI pitAnA go uttarAyaH varSeti varanAra pakavatI] putranuM mRtyu thayuM hovAthI prajA pAMcame pitAne tyAM zoka prLanA pRtta P1 tu tithaiva na tu mAvA, mAthA su| nivAraNa mATe Avaze, A kAraNe huM vArSika parva mahotsavamAM sAmAnyA aparvarUpA ataeva tasyA vRddhaH trayodazyAmeva | nahIM AvI zakuM te Apa cha saMvatsarI kare ema vinati nyAsaH kriyate sthApyate ityarthaH / evamapi tava na rocate karI. pU. AcArya mahArAje gItArthane meLavI sammati mAgI. tarhi evaM kuru vaddhitAyA AdyapUrNimAsyA ghAMTakA- gItArthoe agrfhyuM che ema kahI cothe saMvatsarI karavA zcaturdazyAM rathApyA, sthApitatvena ca vadhitA caturdazI sammati ApI. pU0 AcArya mahArAjAe gItArthonI pAzAkhAmagAve che mavetAM, batAva tathA| sammatithI ethe vArSika parva karyuM, sabhA samakSa kalpasUtra AdyAyAzcaturdazyA ghaTikAyA trayodazyAM saMyoja ratha | vAMcyuM ane saMvatsarI pratikramaNa karyuM. tathA 50 ane 70 nA kAryA evaM rItyApi AgamazailyApi aparvarUpA divasene meLa meLavavA comAsanA divaso haTAvyA. kahyuM che trayodazyeva paddhitA bhavati / yadyevamapi tava na rocate tahi ke-saTTAbajA ityAdi prathamAM pUrNimA parityajya dvitIyAM pUrNimA bhana // 2. caudaza ane pAkSika zabdo ekAWvAcaka che. ___ pavamamunA prakAreNaiva bhAdrapadazuklapaMcamyAH kSaye vRddhau | ca tRtIyasthAnavatinyAstRtIyAyAH kSayaM vRddhiM ca kuru | che. jyAM pUnamanuM paNa sAthe ArAdhana Adezya che tyAM mA kadAgrahagrathilo bhava, zrAdyA paMcamI caturthIsthAne saMsthA caumAsIvALI pUnama levI. paya, dve catuthyau~ kRtvA AdyAM caturthI parityajya dvitIyAM 4. tithInAM pravRddhau uttarA eva kAryA / maSa ti || pa. pU. vAcakajI mahArAjAne proSa che ke-9 ( zAstrIya purAvA naM1, pRSTha 1-2 ) | kSa si: ityAdi. sArAMza-parvatithine kSaya na thAya, pUnamanI vadhaghaTamAM 6. riSikSa pUrve tithiH kA AThama ghaTe te terazanI vadhaghaTa karavI ane bhA0 za05 nI vadhaghaTamAM trIjanI sAtamamAM AThama sthApI, tene AThama kahevI kemake temAM vadhaghaTa karavI yA te vRddhimAM cothanI vRddhi karavI. AThamanI gaMdha che. caudaza dhaTe te tene gaMdha terazamAM che pU A eTale teraze caudaza karavI. zrI devendrasUrijInI samAcArInA AdhAre prastuta vicAra javAmAM Avyo che. 7. pUnama ghaTe te tenuM tapa teraza karavuM. pUffmAnananAmAM pramANe raMtu zartha zataH pUnama che ja nahIM. tapa pahoMcyuM che ema mAnI levuM; muMjAvuM nahIM. juo pramANu pATha hIrapramane prAcIna bhaMDAramAM tithicarcAmAM chuTAchavAyAM pAnAo praznottara maLe che jene prasaMga paDe te pramANa tarIke paNa upayoga | 8. teraza bhUlAya te ekama levI ghaTTIAi ja karAya che. prastuta carcAmAM navIna pakSa taraphathI "tithikSaya | pradRmI ityAdi gAthA. vRddhivicAra" paNa AvI ja rIte bahAra AvyA che. | 9. udaya teraze caudaza karAya che te bhUla che. udaya A vicAragraMthanA sAmAnya saMskRtamAM lakhAela pAna | | caudaza levI. traNa che tema nAma paNa traNa cheH- tithikSaya-vRddhivicAra, 10. kSINa caudaza pUname karavI te bhUla che, e rItano 2 parva tithikSaya-vRddhivicAra ane 3 tithivicAra. Aropa e mithyAjJAna che. eka divase e be patithi bAkI A graMthamAM nathI kartAnuM nAma ke nathI sAlavArI; nathI | karavAthI parvane lepa ke mRSAvAdane doSa lAge che. maMgalAcaraNa ke nathI prazasti; nathI A granthanA anya 11. bhagavatInuM za0 2, u0 5 nA tuMgIyAnagarInA havAlA ke nathI itihAsane meLa. AvA paMthe te aparUSayanI TimAM ja dAkhala thAya che, kintu munivara janaka zrAvakanA varNananA pAThathI caudaza pUnama bane e siddhAM tAnusAra che kevaLa pUnama mAnanAra caudazane virAdhanAra vijayajI mahArAje tirikSaya-vRddhivicAranA nAme (vIra, virAdhaka che. 50 15, aM* 11, pR 195) ane tAva anuvAdakajIe tipivicAranA nAme (vIra. 50 15, aM0 32, 50 A uparanA sAramAM ghaNuM vicitra kathana che te paNa 496-97 ) A vicAragraMthanA pramANo ApI " pUna-1 tapAsI laie. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1. cothe saMvatsarI thavAne je itihAsa bApe cheT 11, A tithivicAranA pAnAmAM aMtima bhAgamAM be te zahera. rAjAnuM, nAza kAraNa, AyunI aniyatAne aMge chApavI mAnyA che te paikInA ekane lepanArane athAta eka divasamAM be parva mAnanArA te virAdhaka batAvyA che eTale saMvatsarIne niSedha vigere je lakhyuM che te zAstrathI virUddha che, kapita ja che. zrI bAgamanA upalabdha pATha hovA | have have niyame pUnamano kSaya Ave che chatAM saunA divase eka ja divase caudaza tathA pUnama ema be parvo chatAM kapanAne gheDa deDe te bIjI vAtamAM satyatA kayathiI | ArAdhanArane virAdhaka kahevA mATe bIjA pramANo zodhavAnI lAvI zake ? | jarUra rahetI nathI. 2. ahIM pAkSika zabdathI caudazane svIkAre che, kig ekaMdare vALI gAthA lakhavA vakhate te pramANe khyAla kIAi A graMtha pramANabhUta nathI, chatAM eka vAta nakkI che ke A graMthanI racanA thaI tyAre jaina samAjamAM rAkhyo nathI. lokika pUnama tathA amAsanI vadhaghaTamAM terasanI vadhaghaTa 3. pU. jagadagurU zrI hIravijayasUrIzvarajI mahArAjAe | thatI hatI. eTale ja A tithikSayavRddhivicArakAre tene dareka pUnama( amAsa)ne pUnama mAnI che jayAre A carcA virodha karyo che; kintu te virodhanI kaMI asara thaI nathI. kAra pUnamanI ArAdhanAnA AdezathI mAtra caumAsI pUnamane ja ravIkAre che. eTale pU0 AcArya mahArAjAnI AjJAne tithilayahi vicAranI jema kSayadhivRtithipraznolope che. nara nAmane eka graMtha paNa prastuta carcAne aMge jAherAtamAM 4-5-6 te vicArIe vadhaghaTanA lakSaNo sarasa | bALe che. batAvyA che. kAryA zabdane ThIka spaSTa karyo che, kiMtu proSa A graMtha mArA jovAmAM AvyuM nathI eTale tenA plekanuM prathama caraNa barAbara mApyuM nathI. caudaza dhaTe te racayitA, racanAkALa, kada viSaya saMbaMdhI paNa UhApoha teraze caudazane gaMdha paNa mAne che. karI zakAya tema nathI. hAla to eTalI kapanA karavI basa 7. pUnamanuM tapa teraza karavAnuM kahe che eTale thaze ke A praznottara meTe bhAge pUnamanI vadhaghaTamAM terazanI tyAM pUnamane gaMdha caudaze hoya ane caudazane gaMdha teraze hoya vadhaghaTa karavI evI tarapheNane hovo joIe kemake prastuta A viveka visarI jaI kalpita ja artha kare che, carcAmAM pUnamanI vadhaghaTama terazanI vadhaghaTa karavAnA saMskAranI virUddhamAM A granthanuM pramANa TAMkavAmAM AvyuM nathI. eTale 8. ahIM teraza bhUlAya te ekama levAnuM mAne che ane | A granyane teranI vadhaghaTanA tarapheNane granya mAnI zakAya. dIyA vALI gAthA Ape che te gAthA kevI nirUpayogI che e huM pAMcamA prakaraNamAM batAvI gayA che. AvI | munivara janakavijayajI ma. nA jAhera karyA mujaba A gAthAnuM khAlaMbana laI teraze caudaza karavAnI manA kare che | graMtha ANaMdamUraga7nI eka mAnyatAne sakhta virodha kare chatAM pote AthI pahelAnA ja pUchamAM caudaza ghaTe te teraze Tche. te pATha A pramANe che. pAkhI karavAnuM Adeze che. varastutaH A gAthA paNa A | " sara vinAnaMvarajoyA: 'prasighana ' vicAramanya thaI keTana che tene puravAra karavA mATe basa che. ti frerfmavRddho prativaH kurSi yuti 9, vicArakAra udaya teraze caudaza karavAnI manA kare che. | tamatamatI "......"prathama ja ditya hatI AthI e siddha thAya che ke A tithi vicArasaMha ba I[LamAM mahA" te pahelAthI pUnama ke caudazanA kSaye barAbara terasane kSaya. | (kSayahitithipraznottara vIra pu015, aM-10, pR017) thato Avyo che, ( tithilAnivRddhivicAra pR4-2) vIjataMtrIjI pUnama-caudazanA kSaye terasane kSaya karavAnI A ullekhathI e nirNaya para AvavuM paDe che kerItine 40 varSanA ravaiyAmAM sAmela mAne che paraMtu temanA ANaMdasara saMdhavALA sattAne vRddhimAM uttarA pakSanA lekhakene mAnya A graMtha paNa e taMtrIjInI taraMgI uttarottara tithine adhika mAnavI A vikRta artha kalpanAne mIThe javAba Ape che ke A graMtha bane tyAra | karatA haze. pUnama vadhe to ekamanI vRddhi karatA haze ane paNa tapagacchamAM pUnamanA kSaye terazane kSaya thato hato. bicAvamAM raNa vistRta pratithi ne pATha batA 10. caudaza dhaTe te pUname caudaza karavI e mAnyatA |vatA haze. ahIM praznottarakAra be ekama karavAnuM khaMDana kare itara gajhanI haze tene ahIM javAba ApavAmAM Avyo che, | che te vyAjabI lAge che paraMtu potAnI tevI je bhUla thAya che e sudhAravAnI A saMbaMdhI vizeSa uhApoha te praznottara dekhyA pachI taka nathI levAtI e te Azcarya ja che nA? pite pUnamanA karavAmAM Avaze. hakavALA divase cadaza pUnama banene mAne, eka parvane lopaUvisaM. 1869 mAM ke bIjA parvane aMge mRSAvAda ema banne deSa lagAve ghaNIvAra tithicarcAmAM tera besaNAnA tithinirNayane ema pitAnA pagamAM baLatAne na dekhe e ja pAMcamA) paNa pramANape jAhera karavAmAM Ave che. te eka ja pAnuM ArAne prabhAva | * ratalAmanI zrI rUSabhadeva kesarImalajInI peDhI taraphathI zrI yadi Aropa e mizyA nAna che to 50 vIthA vadhatI gatithihAni vivicAra prakAzita thaela che. saMbhave che ke "yasaddhi tithionI ghaDIone je khATA sanA khArApa karo cho tene | tithipraznottara " nuM A bIjuM nAma haze. jemAM pUnamanI vadhadUra karo eTale ApoApa tithinuM sAcuM jJAna thaze. paTamAM terazanI vadhaghaTa AdezI che. Azcarya che ke 10 mu. zrI Aropa karyA ja ane Aropa mivA tAna che ema kalyANa vi. ma. tithihAniriddhivicAne apramANika mAne che gokhyA javuM ema be vAte kema pAlave ? paNa te ja pakSanA munivara janAkavi kSayarahitithipraznottarane pramANika mAne che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ 'padIpaki samasta sAthe zrI : 67 : che. temAM tithinI carcA saMrakRtimAM ane pAchaLanuM bIjuM | svIkArAye haze, paraMtu e pravRtti cAlI nathI. eTaluM ja lakhANa gujarAtImAM che, nahIM mitu AnaMdasUra garachamAM paNa vi. saM. 1923 tene sAra A pramANe che. sudhImAM te pUnamanI hAnivRddhimAM terazanI hAnivRddhi karavAnI 1. jene paMcAMga pramANe prativarSa 6 tithi ghaTe. koi ja prakRti mukhya banI gaI che, je vAta spaSTa rIte zrIpUjatithi vadhe nahI, piSa azADa sivAyanA mahinA page vadhe nahI. dharaNendrasUrijInA pharamAnamAM ullekhita che. 2. laukika paMcAMga pramANe tithinI vadhaghaTa thAya tyAre pU0 mu. zrI dIpavijayajI mahArAjA zrI vijayAnaMdasari zrI zrAddhavidhimAM darzAvela 50 pa. umAsvAtijI mahA. ga7ne patrathI salAha Ape che kerAjAnA re pUnA niyame vartavuM. svarata zrI bharUaca sUrata kAMThAnama paragaNe zrI 3. pUnama amAsa ghaTe te pU. zrI kulamaMDanasara zrI vijayAnaMdasUrIchIyA samasta saMpradAya prati. zrI mahArAjAnI AjJA che ke vaDedarethI lI. 50 dIpavijayanI vaMdanA | bIjuM tithi mAsADhakattiyaphagguNa-mosANa jA puNNimA huti / / bAbata tumAro khepI Avyo hato te sAthe patra mokalyuM te pitu hA bI amAsa pUnama guTatI hoI te upara tAsa khayaM terasIyo, ya bhaNiyaM viyarAyehi // 1 // devasUrajIvAlA teraza ghaTADe che. tame paDo ghaTADe che, eTale aSADa, kArtika ke phAgaNamAM pUnama ghaTe te tera | e tamAro kajIe che paNa bahu eka gurUnA ziSyavAlA che zano kSaya kare e pramANe jinendra bhagavAnanuM vacana che. behu jaNa hIraprazna, senaprazna upara laDe che ane mATe 4. bIjA mahinAomAM pUnama ghaTe te ekamano kSaya | vicAra karI bolatA nathI te pratyakSa ga7mamatva jaNAI kare. AnA mATe pU che mATe vicAravuM...... ... A zrI kulamaMDanasUrijI tathA pU0] jagadgurUjI mahArAjAnA jUnamAM kuditA vigere pramANo | saM1871 Ase zudi 1 vinA svArthe sthAne | vigraha jeII pAdhare nyAya chaI te karajo jI. maLe che. 5. aMtima gujarAtI lakhANu A pramANe che. (vIra 6 zAstrIya purAvA naM6, pRSTha 9) arthAtanirvivAda nakkI che ke-zrI vijayadevamari pR0 418). | garavAlA pUnamanA kSaye terazane kSaya kare che ane AnandasUra zrI vijayadevasUra ANaMdasUri gacchanAyaka likhata kaye | ga7 munio pUnamanA kSaye pachInI ekamane kSaya kare che. mAsa doDha sudhI ghaNu zAstra joIne lekha karyo che. je mAne che. e bhUlavuM na joIe ke Ajano vidyamAna munichatrI paLanA udayAta tithi mAnavI, je traNa comAsAnI | saMdha zrI vijayadevasUrinI ziSya paraMparA che. pUnama kSaya hoya te bArasa terasa ekaThA karavAM. bIjA dika mAsanI punamane kSaya have te paDavAno kSaya karo. mahAkavi pU0 zrI vIravijayajI mahArAjA kartha che kee likhitathI kare te paMcane dharmane gunegAra. je ne! | vijaya jinendrasUrIzvara rAjya tapagacchakero rA . 6 che phare te ema kare. upaluM lakhyuM sahI. (esaTha prakArI pUjA-kalaza) sAkha paMca gItArthanI che sahI zrI surata baMdaramaNe | e te nirvivAda siddha che ke--"zrI pUjya jinendrasUrie saMvata 1869 varSe eka vada 10 vAra zanai tapagacchanA tera | pUnamanA kSaye terazane kSaya karyo ja che. '' besaNuM samasta likhita. paM. uttamavijaya sumatIsaka, paM (vIra putra 15, aM0 21, pR. 341) raMgavijaya amRtasaka. zrI. Iti tithinirNaya. A pramANathI pU0 zrI vIravijayajI mahArAjA tene uparanA lakhANa parathI samajI zakAya che ke A tapa-1 anamAM che vIrano ja anusaryA che. vIrane upAzraya paNa pUnamanI vadhaghaTamAM terazanI garachanA besaNA*no nirNaya che nirNaya karavAmAM upala vadhaghaTa mAnanAra che. bdha pramANe tarapha pUruM lakSya Apela che. comAsI pachI vi. saM. 1895 mAMpUnamanA kSaye terazane kSaya mAnyo che te vyAjabI che. pU zrI vijayadevasUra saMghanI mAnyatAnusAra tithihAnivRdi* A zrI kAlikAcArya mahArAjAe caudaze caumAsI] sthApI che ane caudazanA kSaye teraze caumAsI ArAdhAya che | vicAramAM nIce mujaba tithi vyavasthA che. te pratyakSa che. e rIte pUnamanA kSaye terazano kSaya karavo te vijJAnanA pratipaghapati rA iza divA apramANa che. bIjA mahinAomAM pUnamanA kSaye ekamane laya | FLaaifmI tipaddhi kurita tamatamAM, mAnyo che te vyAjabI nathI. hIrapraznanI tikSanI | zataH pUnamAmitI kAyagyo , na tu tiAjJA apavAdarUpe che jyAre A nirNayamAM tene utsargarUpe | Gra ( g0 2 ) saina Tona tu tAva ( gfkAsvIkArI che. AthI A kathana " azAstrIya " manAya che. | caturvI nAra parva) tithInAM vRddhiva na mati, tataH paramArthataH trayodazyeva vaddhitA (102) tasmAt siddhaM saMbhava che ke AnaMdasaragacha vigerenI sAthe ekatAnI , ) || sAMkaLa jovA mATe kadAca anya pUnamanA kSaye ekamane kSaya | vaitA pUjamAmavRtI kathAzavardhana ( 9 tyaja kadAgraha, kuru pUNimAbhiSau dve prayodazyau, * tapagacchanA tera besaNu-1 tapagaccha, 2 sAMDaragai,3 caudasIyA | anyathA gurulopI Thago bhaviSyasi iti dika (pR0 3) // ga, kamalamalasAgacha, 5 caMdragaccha, keTIkAga7, 7 kataka. (vi. saM. 1895 tathA 1902 mAM purAMgacaka, 8 keraTaga7, 9 ciDAga7, 10 kAjapurAga, 11 lakhAela tithini briSiAra) vaDaga7, 12 osavAlaga7 ane 13 maladhArIga7. (zAstrIya purAvA pari0 2, pRSTha 4) (tapagaccha zramaNavaMza vRkSa 54 36 AvRti bIjI ) | Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 68: sArAMza-pUnamanA dimAM terazanI vRddhi karavI e ja drasUrijIe te sAlamAM be trIjane badale e teraza vAta" jAhera karyuM haze. mArASTra mArga che; anyathA vartana karavuM e guranI mayadAne lApa che. teonA pharamAnamAM eka e paNa vAya che ke - vi. saM. 1998 mAM be pUnamanI be teraza karavI e te ghoka mArga thaI pU. paM. zrI vijayajI mahArAja ratalAma zrIsaMdhaneTgayo che." uttara Ape che ke | eTale-AnandasUragacchamAM be pUnama hoya tyAre be tathA adhika mAsa te pramANu nahIM te rIte deya pUnama | ekama karAtI hatI te mArga baMdha thaI gayuM che ane devahoya athavA doya amAvAsyA hoya te dusarI ja tithi sura saMghanI peThe sarvatra be teraza karAya che, ema sUcavavA pramANa karavI. " mATe ja A pharamAnamAM "dheka mAga'' zabda vaparAya che. (saM. 1898mAM lakhAelI svaracita zrIcarcApragnettarI,y. 23) sa. 1935 mAM laukika gaNitane AzrIne A praznottara puela che. | vi0 saM - 1935 bhAi za0 2 ne kSaya ka. bIpuja ahIM teozrIe pUnamane badale ekamanI vRddhi karavAnI | dharaNaMdrasUrijIe udayapuramAM zrA0 va 13 ne kSaya karavAnuM pravRttine niSedha karyo che ane bIjI pUnamane svIkArya | jAhera karyuM. tene tyAM cAturmAsa birAjamAna 50 mu* zrI jaNAvI che. teozrInuM vi. saM. 1904mAM svargagamana thayuM. javerasAgarajI mahArAjAe uttara vALyuM ke( vIra50 15, aM0 2124, 50 335-382) - je tithi ghaTe te tene sthAne niyame vi. saM. 192-1930mAM pUrvanI tithi karavI. saMvaccharacaumAse, pakkhe aTTAhiyAsu ya tihIsu / (vIpu* 15, aM0 10, pR0 179: aM0 24, pR0 382) tAupamANaM bhaNiyA, jAo sUro udayamei // 1 // eTale ke bIja vigere ghaTe tyAre pUrvanI 13 ne kSaya (vIrapu2 15, aM0 11, pR 188) karavAnI pravRtti azAstrIya yAne kalpita che. jema A saMbaMdhamAM virodha thayo che tema pUnamanI vadhaghaTamAM terazanI vadhaghaTa karaA gAthA pramANe audayikI aThThAine pramANa mAnavAnI vAnI AcaraNane keAIe virodha karyo nathI. carcA janmI. - A uttara zrIpuja dharaNendrasUrijIne uddezIne che e spaSTa vi. saM. 1929, 1930mAM bhAza0 1 be hatI | che. AmAM ekama ke bIjane prazna ja nathI. tethI jIpUjya vijayadharaNendrasUrijIe pATaNathI be ekamane badale be teraza karavAnuM pharamAnapatra bahAra pADayuM hatuM paraMtu bhIMtiyA paMcAMgane yuga beTho- tene jAhera vizadha thayo hate. A varSo pachI paM zrIdhara zivalAlanA caMDAzu caMdu (vIra pu. 15, . 1, pR. 178 a, 250 pacAganA AdhAre jena bhItiyA paMcAMga nIkaLe che jemAM upara darzAvela AcaravyA pramANe bArapava paikInI koI ekAMta udayanA AgrahIone AmAMthI ghaNA badhapATha maLI zake che. | tithinI vadhaghaTa thAya te pUvatithinI vadhaghaTa chapAya che ane pUnama amAsanI vadhaghaTamAM terazanI vadhaghaTa chapAya che. pU A0 vijayadAnasUrIzvarajI mahArAjAe paNa eka khulAsAmAM paryuSaNamAM tithinI vadhaghaTa kIka mAnI nathI. e jo ke jaina samAjamAM mukhyatayA caMDAzu caMDu paMcAMga uparanuM anukaraNa haze ema lAge che. pramANuM manAya che ane tenA AdhAre tithinirNaya thAya che digambare te dazalakSaNI ( paryuSaNA) parvamAM kaI kintu paMjAbamAM te lAhoranuM paM. devIdayAlanuM paMcAMga tithi vadhe te 11 divasa ane koi tithi dhaTe te pUnamane pramANu gaNAya che eTale tyAMnA jene tenA AdhAre bhatiyuM sAthe vadhArI 10 divasa ujave che. paMcAMga tayAra karI tenA AdhAre pavarAdhana kare che. AthI gujarAtamAM ane paMjAbamAM keTalIka vAra parvatithimAM pharaka paDe che. uparanA lakhANumAM saM. 1939 mAM bhA . 1 be batAvI che, kiMtu anya lekhake vikrama saMvata 1lpara mAM- jAhera kare che ke te vakhate bhA. zu 5 be hatI.* ema hoya to 5Na zrIpuja dharaze visaM. 1952 mAM bhAdaravA zudi pAMcamane kSaya hate * 50 A0 zrI vijayavallabhasUrijI ma. nahera karI che ke eTale zukravAre cotha pAMcama bhegA hatA. AthI saMvacharI 1) vi. saM1930 mAM bhA. za0 5 be maMgala budhe hatI.] kyAre karavI ? e prazna carcAnuM rUpa pakaDayuM. teno ahevAla vi. saM. 1931 mAM saMvasara cetha e thamavAra tathA zanivAre hatI vi. saM. 195ra nA zrAvaNa zudi 15 nA "na dharma prakAza" ane vi. saM. 1957 mAM saMvatsaro be semavA tathA maMgaLa ( pu12 aM* 5 mAM " saMvatsarIne nirNaya " evA vAre hatI. traNe prasaMge bIjI ceAthe saMvatsarI parva manAyuM che. ] mathALAthI nIce pramANe chapAye che. (jena nyUti na pu. 6, 10 puja, aM- 23, pR0 320;T "cAlu varSanA bhAdrapada mAsamAM jodhapurI paMcAMgamAM zudi aM0 26, 50 355, jena, putra, a. 18, pro ] 5 no kSaya hovAthI tithine kSaya na karavAnI samocArIne (2) 50 mutra zrI kalyANavi. ma. lakhe che ke" nedhapura paMcAMgamAM saM. 1930 mAM bhAdaravA zudi paMcamInI] AvelI che." bhAdaravA suda be pAMcama nahIM paNa be thI ja spaSTapaNe jANavAmAM nahi paraMtu caturthInI vRddhi thaI hatI." (vI 50 15, aMve, 50 261) | " chaganalAla goDIdAsa sAyalA lIMbaDInuM banAve 200 varSanA () J.v. lakhe che paMcAMgamAM saMe a0 nA bhAdaravA mAsamAM zada ekama be zani-ravi -" paMcAMgamAM saM a0 nI sAlamAM ane mAruM za 1 budhavAra che." vIra. 50, 15, 035, 50 538) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ [: 69 : AdhAre zudi 3 no sudi 4 ne zreya kara ? e | zrI AtmArAmajI mahArAjano paNa pitAnI hayAtImAM viSe vivAda bahu divasathI cAle che ane keTalAeka " e pramANe ja mata hatA. vaLI sarvajJakathita kriyAo " e vAkayane bAdhAre zudi 4 ne kSaya upalabdha thAya, paNa prabaLa kAraNe anyathA prakAre karavA jarUra paDe che, che paNa te divasa sAMvatsarika parvone hovAthI tene kSaya | kAraNa ke jana siddhAMta svAdAda che te A jodhapurI paMcAMga ne karatAM zudi 3 ne kSaya karavo ema kahe che. ane keTalAekanuM kahevuM ema thAya che ke zrImAna kAlikAcAryajIe kaIi sarva kathita nathI. jo ke ghaNA varSothI ApaNe e caturthInI saMvatsarI karI te paMcamInA rakSaNArthe karI che pramANe tithio mAnya karatA AvyA chIe ane have pachI tema chatAM A pramANe karavAthI zudi 4 ne zudi 5 baMne | purI paMcAMga pramANe ja tithi vagere mAnavA saMbaMdhI amArA paNa e pramANe mAnavAmAM aDacaNa nathI, vaLI jodhamUkIne zuda che je aparve paryuSaNa karavA jevuM thaze. zudi manamAM paNa Agraha che kemake amArA vaDIla dharmagurUo 3 ne kSaya karavA icchanArA zudi 15 ne kSaye zudi 13 ne e pramANe mAnatA AvyA che paraMtu ene vartA kSaya karavAnI rItine dAkhala Ape che; paraMtu ene mATe | kAMI na zAstra pramANe nathI ane bIjA brahmapakSI paMcAMcokkasa zabdo zAstrokta che ke "zudi 15 nA kSaye zudi| gonA vata kAMI khoTA hoya ema kahI zakAya nahiM. vaLI 13 ne kSaya kare, ' paranuM bhAdrapada zudi 5ne kSaya hoya, atyAre eka tithi bIjA paMcAMga pramANe mAnavAthI have e te zuM karavuM ? tene mATe bilakula zAstralekha pUrvAcAryonA | paMcAMga pramANe tithio mAnavAmAM virodha nathI, kemake eka graMthamAM ke senaprazna, hIrapraznAdi praznottaranA graMthamAM nathI.] vakhata koI kriyA sakAraNa anyathA karavI paDe te pachI pAchI tema kaI vRddha purUSa pUrve e prasaMga Avyo hato ane barAbara na karAya ema hAya nahiM. vaLI AvA vAMdhAnuM amuka tithine kSaya karyo hate ema kahetA nathI AvI rItanA | kAraNa kAMI vAraMvAra hetuM nathI. bahu varSe A varSe bhAdrapada baMne taraphanA pUrvapakSo cAlatA hatA paNa koI prakAre eka | zudi 5 ne kSaya AvyuM che. bIjI tithio mATe te nirNaya thato na hate. tethI jarUrane prasaMge bIjo mArga zodha-| nirNayakAraka lekha zAstrAmAM hovAthI vAMdho paDavAne vAnA vicAra para lakSa deDAvIne atre cAturmAsa sthiti karIne kiMcita paNa saMbhava nathI, paraMtu atyAre AvA saMvatsarI rahelA paMnyAsajI zrI gaMbhIravijyajIe zrI ujeNa parvamAM pheraphAra thavAnA prabala kAraNathI temaja te ja pakSanA ke je hiMdustAnanuM mukhya biMdu che ane jyAMthI jayoti vartAranA bIjA sava paMcAMge chaThanA kSayamAM saMmata chethIo gaNitanI rekhAo le che tyAMnA vartArAnuM, jepuranA vAthI chaThano kSaya kare emAM koIpaNa virodha hoya ema amane vartArAnuM ane kAzInA vartArAnuM e traNe paMcAMgo maMgAvyA lAgatuM nathI tethI paMnyAsa zrIgaMbhIravijayajInI saMmatithI ke temAM kSaya kaI tithine che te joine bahumate nirNaya ame upara jaNAvele nirNaya pradarzita karyo che. AzA che ke kara e traNe paMcAMgamAM nIce pramANe che. sarva kena baMdhuo A lekha upara madhyasthapaNe vicAra karaze sudi 4-zukra- zudi 5-zanI ghaDI 2-54-ujeNu ane sarva sthAne koipaNa prakAranA Agraha ke matabheda sivAya zudi 4-zukra- zudi 5-zanI ghaDI 3-54 jepura | ' zukravArI ja saMvatsarI thaze. tathAstu zudi 4-zuka- zudi 5 zani ghaDI 3-45 kAzI | A lakhANamAMthI nIcenA muddAo tarI Ave che. uparAMta e traNe paMcAMgamAM chaThano kSaya kare che, 1. bhA. 0 5 ghaTe tyAre niyamathI trIjane J ghaTADavAno prasaMga Ave che. muMbaI, vaDodarA ane lAheranA paMcAMgamAM paNa chaThane kSaya!* karela che. A bAbata khAsa jodhapurI caM paMcAMganA | jema cothanA kSaye trIja ghaTADAya che tema* banAvanAra zrIdhara zIvalAlane pUchatAM teo lakhe che ke "amArU| 2. pUnamanA kSaye terazane kSaya kare enA mATe paMcAMga brahmapakSanuM che, te mAravADa dezamAM mAnya che. tamArA | zAstrokta cakkasa zabda maLe che. AthI pUnamanA kSaNe dezamAM saura pakSa mAnya che te te pramANe tamAre chaThane | caudaza pUnamane eka divase mAnavAnI vAte nisTAra ane kSaya kare. ' pramANa rahita sAbita thAya che. yadi kSINa pUnama ATalA tenA lakhANa parathI je ke gujarAtamAM te chaThane caudazamAM sAmela manAtI hoya to pU. paMnyAsajI mahArAjA kSaya thaI zake paraMtu saMvatsarI parva kAMI khAsa gujarAta mATe emaja pharamAvata ke pUnamanA kSaye terazane kSaya na thAya; nathI, e te AkhA hiMdustAna mATe che tethI mAtra saurapakSanA jyAre ahIM teo ethI UlaTuM ja jaNAve che ke pUnamanA gaNitane Azraya grahaNa na karatAM jepura, ujeNane kAzInA kSaye terazane kSaya karavo e zAstrIya mArga che. paMcAMgo maMgAvavAmAM AvyA ke jenuM gaNita brahma pakSanuM ja . 5rvatithinI vadhaghaTa thAya nahIM. e niyame ahIM che chatAM te paMcAMgamAM paNa chaThane kSaya hovAthI ane ! pAMcamane kSaya paNa ISTa mAnya nathI. yadi pAMcamane kSaya paMcAMgone bahumata e thavAthI ane nIce pramANe svIkAryo hota to te mahAtmA pAMcamane kSaya kare athavA nirNaya karavAmAM Avyo che. cethamAM pAMcama AvI jAya che emaja sApha jaNAvata, kintu tema na karatAM teozrIe maTI jahemata uThAvI ane bhAdrapada zudi-4 zukravAra saMvatsarI paMcAMga tapAsIne puravAra karyuM che ke parvatithinI vadhaghaTa bhAdrapada zudi-5 zanivAra pAraNA thAya nahIM eTale ke teozrIe pAMcamA kSaya Aje nathI. bhAdrapada zudi6 ne kSaya vI. taMtrI kalyANaka prasaMgane anulakSIne jaNAve che ke-mATe cAthane A pramANe ja nirNaya dezAvarathI judA judA vidvAna | kSaya ja kabula rAkhI trIjamAM cethanI paNa ArAdhanA mAnavI. muni vigerenA abhiprAya maMgAvIne zrI muMbaInA zrI saMghe ( vIra pu0 15, aM. 4, pR. 5 ) munirAja zrI mohanalAlajI samakSa ekatra thaine thoDA | mutra zrI kalyANavima0 jaNAve che ke parvanA kSaye tenuM divasa pahelA karela che. vaLI svargavAsI munirAja ! kRtya apUrvamAM kIdhA vinA Take ja nathI ( u 0, 11). Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 70 : zanivAra trIja che. 14 5. 38 A lekhanA prAraMbhamAM paNa mAtra zadi trIja tathA cothanA ravivAra cotha che. 8 5. 31 jaya mATe matabheda batAvyo che mituM pAMcamane kSaya karavAne koIe himAyata karyAnuM batAvyuM nathI. samavAra pAMcama che. 2 5. 22 4. samaya AvyuM ane paMcAMgathI 5Na tithinirNaya - chaThTha che. 56 5. 24 karavAmAM bAdha nathI, kemake teozrIe paMcAMganI bahumatine ja ! arthAta saM. 1861 mAM saM. 195ra ne anusAra mAnya rAkhI tenA AdhAre chaThThane kSaya karyo che.. gaNita pramANe 6 ne kSaya rAkhala rAkhavAmAM Avyo che. 5. sarvadA zrI saMdhamAM ektA jaLavAI rahe te bhUlavuM | pAMcamane kSaya karyo nathI. sarvAnumatithI eka ja divase paryAna joie kema ke eka vAra ekatA suTa te zrI saMdha varSa sudhI | rAdhana karI ektA jALavI rAkhI che. saMdhamAM zAnti saMsakhya rahe che. A sthitimAM zAsananA sUtradhArAnI pharaja | banI rahI che. che ke akhila bhAratavaSaya zrI saMghanuM akaya na jokhamAya, | vikrama saMvata 1989 mAMzAti sAdhavAnA divasamAM zAti ja jaLavAya ane avi A vIsamI sadImAM punaH trIjI vAra e ja prasaMga bane. bhaktapaNe vArSika parva ArAdhAya eTalA khAtara teozrIe saM 1989 mAM caMDAzu caMdu paMcAMgamAM bhA0 0 5 ne gya mArga veja joIe. kSaya hato. 6. paMjAba tathA muMbaInA saMdhanA TharAvane mAna ApyuM A varSe paNa sarakhA divasomAM sAthe ja ane zAMtiche, eTale bahumatie trIjo mArga svIkArIne saMdhanI zAti pUrvaka mahAna parvanI ArAdhanA thAya e uddezane sAme rAkhIne mATe acUka laya ApyuM che. ekadare pAMcamane kSaya iSTa bahumatithI anya paMcAMganA AdhAre zudi 6 ne kSaya jAhera mAnya nathI. thayo che. ahIM eka spaSTIkaraNa karavuM Avazyaka che ke saMvata 1989 nAM citra zudi 15 nA "jaina dharma lAhoranA 5. revIdayALajInA paMcAMgamAM saM. 1952 T prakAza" pu0 49, aM0 1, pR. 25 mAM ( navuM jene paMcAMga '' (paMjAbI vikrama saM. 1953) mAM bhAdaravA zudimAM nIce | zirSaka taMtrI lekha jAhera thayA che je nIce pramANe che. pramANe tithikALa hato. " amArI sabhA taraphathI A mAsikanI bheTa tarIke dara gurUvAre trIja che. 14 5. 26 (citrA ). varSa caitro jene paMcAMga chapAvIne bheTa ApavAmAM Ave che. zukravAre cotha che. 8 5. 19 (svAti) te paMcAMga lagabhaga 50 varSathI parama pUjya munirAja zanivAre pAMcama che. 2 5. 27(vizAkhA). zrIvRddhicaMdrajI mahArAjanI sUcanA anusAra temanI zanivAre kahyuM che. 56 5. 26 , ) hayAtImAM temaja tyArapachI paMnyAsajI zrI gaMbhIra 5. A. zrI AtmArAmajI mahArAjAe paMjAbamAM A TvijayajInA samayamAM ne tyArapachI atyAra sudhI zodha paMcAMganA AdhAre chaThThane kSaya havAthI cotha ne zukravAre saMva- | zIvalAlanA jodhapurI gaMDu paMcAMga anusAra goThavavAmAM Ave tsarI jAhera karI hatI, je uparanA lekhamAM sUcavela che. che. e pramANe banAvatAM koI vakhata ghuMca paDatI te tenuM pU A zrI vijayavalabhasUri ma paNa pitAnA bhASaNamAM nivAraNa pUjaya munirAja karI ApatA hatA. cAlu varSanA A ja vAta jAhera kare che. (jaina puru kapa, aM0 24, sadarahu paMcAMgamAM bhAdrapada zudi 5 ne kSaya che. have tithine 50 561) kSaya na karavAnI ApaNI pravRtti anusAra zudi 5 nA ' arthAta te samaye hiMdustAnamAM bIjA paMcAMgamAM gaNita-1 kSaye sudi 4 no kSaya karavo joIe paraMtu te divasa vazAta Avela chaThThane kSaya ja kSayarUpe manAya che. saMvacharI parvane divasa hovAthI tene kSaya na karIe vikrama saM. 1991 mAM to zudi 3 ne kSaya karavuM joIe. visaM. 186 caMDAzu caMDa paMcAMgamAM bhAva za 5 A saMbaMdhanI carcA keTalAka vakhatathI cAlatAM muMbaInA ne kSaya hate. kArtakI ne citrI paMcAMgamAM zudi 6 ne kSaya che, tethI keTalAka A saMbaMdhI saM0 1961 zrAvaNanA jaina dharma prakAza | zudi 6 ne kSaya karavo ThIka mAne che; paraMtu kAyamanI cAlu purA 21, aM0 5, 50 120 mAM "saMvatsarI saMbaMdhI nirNaya" praNAlikA jodhapura caMDa paMcAMga pramANe karavAnI zirSaka lekha che, te nIce pramANe che, hovAthI ema karatAM acakAvuM paDe che eTale A " cAlatA varSamAM bhAdrapada mAsamAM zukala paMcamIne je prasaMga agAu Avyo hato ke kema? ane Avyo hoya te purI caMDapaMcAMgamAM kSaya hevAthI saMvatsarI kaye divase kara te vakhate zuM karyuM hatuM? te bAbata tajavIja karatAM saM. 1952 mAM caM paMcAMgamAM bhAdrapada zudi 5 ne kSaya ho vAmAM Avaze ? te saMbaMdhI ghaNI jagyAethI savAla thavA uparathI paMnyAsa zrI gaMbhIravijayajI jeo atre cAturmAsa na thavAnuM ane muMbaInA paMcAMgamAM zudi 6 ne kSaya hato te vakhate rahelA che teo sAhebe keTalAka AdhAra sAthe bhAdrapada paMnyAsajI zrI gaMbhIravijayajI vidyamAna hatA temanI samakSa zudi 4 ravivAre saMvatsarI parvanuM ArAdhana karavAmAM Avaze, aneka prakAranI tajavIja karatAM chevaTe zudi 6 ne kSaya karae nirNaya jAhera karavAnuM pharamAvyuM che. " | vAno nirNaya thayo hato. A tajavIjanA prAraMbhamAM nIcenA traNa muddA para vicAraNuM thaI hatI. * te varSe paM. devIdayAlajInA paMjAbI paMcAMgamAM nIce. -zudi 5 nA kSaye zudi 3 ne kSaya karavAnA saMbaM pramANe tayikALa . dhamAM zudi punamanA kSaye zudi 13 ne kSaya karavAnI *paM. devIdayAlajInA pAnanI paMcAMga saM. 1970 (. haLa) mAM | pravRttina pravRttine dAkhale ApavAmAM Avyo hato, paraMtu paNa bA za0 6 ne kSaya lakhe che. e bAbata to enaprAtimAM tema karavAno ulekha nA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. bhAdrapada zuddhi 5 nA kSaya mATe te ullekha nahIM hAvAthI e dalIla cAlI zakatI nathI. : 71 : 2--bhAdrapada zudi 5 ne zudra 6 nA kSayanA saMbaMdhamAM khAsa zrIdhara zivalAlane ja patra lakhIne pUchatAM teNe lakhyu hatu ke " mArUM paMcAMga brahma A dezamAM te pakSa mAnya che. gujarAtamAM saura che te te pramANe sAMnA paMcAMgamAM zudi 6 nA te pramANe karavAmAM tamane virAdha jevuM nathI, '' pakSanu che. pakSa mAnya kSaya che te X 3--saurapakSanI mAnyatA sivAyanA brahmapakSa pramANenA jodhapura sivAya jayapura, ujjaina ane kAzInA vartArAnA pa'cAMgA maMgAvatAM temAM paNu bhAdrapada di 6 ne kSaya hatA. eTale tenAthI karelI dhAraNAne puSTi maLI hatI. suna vAMcakA A uparathI joi zakaze ke AjanI mApaNI patithA kSaya ke vRddhi na thAya. AmAnyatA cAlIza vanA ravaiyA mAtra nathI. A prathA khoTI paNa nathI, pU. 10 zrI vRddhica MdajI mahArAjA ane pUrva gabhIravijayajI mahArAja jevA AsamarahasyajJa mahAtmAonI dekharekha nIce nIkaLatA zA pacAsa varSanA jUnA paMcAMgamAM pUnamanA kSaye terazanA ja kSaya thayA che. badhAye e pramANe AcaraNA karI che. zrI vIrazAsananA taMtrIjInA zabdo pramANe caMda te eka vaiye mAtra hAta; eTale te vakhate te navIna ja prathA zarU thai hota ! atyAre zrI vIrazAsananA navA paMcAM A varSe vakhata ta aa hovAthI ane maMgAvyA chatAM paNa gAthI jema khaLabhaLATa UThyo che tema te vakhate pazu e khIjA pa"cAMgA na AvavAthI upara jaNAvelA jayapura vagerenA vartArAnA paMcAMgamAM kema che te jANI zakANuM nathI. paMcAMgathI jarUra khaLabhaLATa uThata ja, bAraza .pachI sIdhI ja pAkhI-caudaza Ave e vastu te vakhatanA kriyArasika jinaA vakhata zukra 6 te kSaya karavA te caDu paMcAMgathI zAsanapremI mahAtmAe kadI paNa na ja calAvI che. kintu judA paDIne karavAnA che tema karavu ThIka ke nahIM ? A te vakhate pUnamanA kSaye terazanA ja kSaya thatA hatA. ane bAbata sa. 1952 mAM carcAtAM ema hayu hatu ke " zrIdhara huM tenuM ja anusaraNu e gItA mahAtmAonI dekharekha nIce zIvalAlanA paMcAMganA vartAro kAMi Agama vacana nIkaLatA paMcAMgamAM thayu' che. AjathI pacAsa varSa pahelAM nathI tethI kadI eka vAra sakAraNu khIjA AdhAre| maLavAthI pUrva pA0 50 zrI gabhoravijayajI mahArAja jevA AgamajudI rIte karavuM paDe te| te bAdhAkArI nathI, temaja verahasyajJa ane vidvAna mahAtmAnI hAjarImAM te vakhatanA ''jaina pachI pAchA tene ja anusaravuM te ayukta nathI." A saba- huM dharma prakAza"mAM lakhAyu` ke pUnamanA kSaye terazanA kSaya karavAne dhamAM vizeSa jANuvAnI icchAvALAe zrI jaina dharmAM prakAza ullekha zAstramAM che. temaja te vakhate bhA. 30 panA kSaya pu. 12 mAnA aMka 5 mA vAMcavA jethI badhI hakIkata prasaMge pUrva pA. zrI AtmArAmajI mahArAja (pU pA. zrI spaSTa thai zakaze, vijayAna dasUrijI mahArAja )ne vicAravAnI taka maLI; pu. pA. 5. zrI gabhIravijayajI mahArAjane paNa e taka sAMpaDI, te mahAtmAe bahu vicAra ane jahematane ate anya pacAMgAmAM bhA. zu. ne kSaya hovAthI anya paMcAMganA AdhAre ja zuda | chaThane kSaya mAnyA-manAvyo. ane te .vakhate pUnamanA kSaye terazanA kSaya mATe zAstramAM pATha che ema pazu jAhera karyuM. zrI vIrazAsananA taMtrIjI A zAstrIya prAcIna para parAne azAstrIya, khATI ane ravaiyA mAtra mAne che; parantu AvA zAsanamAnya mahAtmAoe Acarela zAstrIya prathAne khATI kahenAra pAte ja khATA che ema kahevAmAM huM lagAre atizayAkti nathI karatA. X X prAMte mArI namra vinaMti che ke ApaNA tapagacchamAM paryuSaNane aMge be judI judI pravRtti na thAya tema karavAnuM ApaNA pUjya purUSo AcAryAdi yAgya mAnaze, ane A bAbata upekSA na karatAM peAtAnA vicAra jaNAvI bIjAnA vicAra meLavI esarakhI pravRtti thAya tema karaze eTalI prAthanA karIne A lekha samApta karavAmAM Ave che. " A lekhane sAra e che ke 1. zrI jainadharma prasAraka sabhA taraphathI pacAsa varSathI pU. pA. mahAtmA zrI vRddhicaMdajI mahArAja ane pU. 5' zro gaMbhIravijayajI mahArAjanI sUcanA ane dekharekha nIce bhItiyA 5'cAMga nIkaLela che. 2. patithine kSaya na karavAnI ApaNI prathA che-- pravRtti che. te vakhate taka maLavA chatAM pazu pU. pA. AcAya mahArAja zrI vijayAnaMdasUrijI mahArAje pAMcamanA kSaye ceAthamAM tenA samAveza thaI jAya ema nathI ja kahyuM, temaja pU. 50 zrI gabhIravijayajI mahArAje paNa tema nathI kahyuM; ane pUnamanA kSaye caudazamAM tenuM anuSThAna RAvI jAya; caudazamAM khe tithinI ArAdhanA thai jAya ema kAie nathI ja kahyuM; UlaTu pUnamanA kSaye terazane kSaya karavAnuM zAstrIya pramANu che ema jaNAvyuM mATe huM te vamAna matavALAone sAmraha sAdara sUcavuM chuM ke Apa sarve AjathI pacAsa varSI pahelAM gItA mahAtmAee vicArela ane Acarela mAne pagale cAlI Atmati sAdhavA sAthe saMdhamAM aikaya ane zAMti jALavo. A mahAtmAonAM zAstrajJAna, jinazAsana-jinA ttAprema, bhavabhItA ke vicArazIlatA ApaNAthI temanAmAM lagAre ochAM na hatAM; balke vadhu ja hatAM; mATe teozrInA mArge cAlavAmAM Atmati samAyuM che evu'marU' namra 4. ApaNe caDu paMcAMga mAnIe chIe. khAsa kAraNe tene choDIne bhaviSyamAM paNa te pramANe cAlavAmAM vidhA nathI. arthAt khAsa kAraNe anya pAMcAMgamAM mAnavuM paDe te mAnavu ane pachI te caDu paMcAMga pramANe cAlavAmAM bAdha nathI. ! | dRDha mantabdha che. 3. zudi pAMcamanA kSaye ceAthane ane te divase savaccharo rAvAthI trIjA kSaya karavA joie. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 7. sadhanI zAMti khAtara paraspara vicArAnI Apale karI tapagaccha saMdhamAM eka tithie parvAdhirAjanuM ArAdhana thAya e paNu lakSyamAM rAkhavAnI jarUra che. 5, ca u sivAyanA ghaNA 5'cAMgAmAM bhA. zu ine kSaya hAvAthI chaThano kSaya karavA ThIka mAnyA che. 6. pUnamanA kSaye terazane kSaya karavAne ullekha zAstramAM che. www.umaragyanbhandar.com
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 72 : prazna--ahIM vI. taMtrIcha prazna kare che kru-vi. sa'1989 | eTale vI. ta MtrInu trIjanA kSaya na karavA saMbaMdhInuM lakhANuM. mAM jeoe bhAngu* panA kSaye bhA. zu. 3nA kSama karyAM | eka bhramaNA mAtra che. nahi teoe bhUla karI ?' (vI. pu 15, aM 6-7, pR.119) uttara-ThIka che. vI. taMtrIjInA hAthamAM kalama che, chApuM che eTale game tema lakhI zake parantu te te varSamAM potAnA tatramAM sArka jAhera kare che ke bhA. zu. 6 nA kSaya che mATe chaThanA kSaya mAnavA chatAM Aje bhA dhru. 5 nA kSaye trIjane kSaya karyAM nahIM ityAdi DhA zA hisAbe ane zA jokhame pITe che ! eka tara6 6 nA kSaya che mATe ekadare A varSe bhA. zu. 5 / kSaya kAe mAnyA nathI, jo ke pa McAMganI mAnyatAmAM bheda paDyo che. caDAMzu paMcAMga mAnanAre trIjanA ja kSaya karyAM che ane itara paMcAM ganA pakSakAroe ne ja kSaya karyAM che. caMDAMzu pa`cigamAM pAMcamanA kSaya hatA e hiMsAkhe teA trIjanA ja kSaya thayeA che ane bojA pacAMgamAM chaThThane kSaya hatA e hisAbe chaThThanA ja kSaya thayA che. parantu pAMcamanA kSaya krAie mAnyA nathI ane kAIe pAMcamane kSaya karyo nathI. vI. tatrIe niSpakSabhAve A badhA vicAra karavA joie ane satya svIkAravuM joie. saMvat 1992 mAM chaThanA kSaya mAnavA ane bIjI tarA pAMcamanA kSayanI vAtA karavI, A pramANe karavAthI ja samAjanuM akaya jokhamAya che. uparanA lakhANu pramANe pAMcamane kSaya RSTa nathI ja e nirvivAda che. yadi STa hAta te pAMcama ceAthamAM sAmela mAnavI ema khulAsA karata. jyAre ahIM teA UlaTuM pAMcamanA kSaye trIjanA kSaya thavA joSTae ema kakhUlyuM che ane saMdhamAM eka pravRtti thAya e maMgaLa kAmanAthI khIjA paMcAMgamAM chAnA kSaya jAhera karyAM che. kintu pAMcamanA kSayanA phAei pakSa karyAM nathI. te samayanA anya lekhake| paNa chaThThanA kSayane ja vyakta kare che pU. mA. vijayadAnasUrIzvara mahArAjA lakhe che ke-- " bhA. zu. paJA kSaya caDu paMcAMgamAM che paNu khIjA ghaNAM paMcAMgAmAM bhA. zu. 6 nA kSaya thAya che. tethI zudi 6 nA kSaya mAnavAthI paryuSaNamAM tithi vadhadhaTa karavA jarUra raheze nahI. " vigere ( vIra. pu0 11, ma. 41, pR. 637) * zrI sa dhanA vicArazIla vRddhonA amArI sAthe eka ra .. | mata che. ', pi ahIM pAMcama khe che. kintu patithi vadhe nahIM mATe vRddho vAryA sottAnA niyame pahelAM batAvela rIti pramANe samavAre pAMcama, ravivAre ceAtha ane zanivAre pahelI ceAtha ke khajI troja bane che. eTale ceAtha ne ravivAre saMvatsarI parva Ave che. jema caudaza ghaTe tyAre teraza A pramANe 1952 ane 1961 mAM padbhutu ane caudaza bane che, chatAM teraze pAkhI karI ema kahevu te te samaye ziSTa jatee chaThanA kSaya a'gIkAra karIne sudi ceAthanI saMvatsarI ArAdhI hatI.( aMka 44, pR. 686) zrI mazeovijayajI jaina gurUkuLanA sekreTarI jAhera kare che pAgalatA che tema ahIM rivavAre cautha bane che chatAM tene pAMcama hevI te AgrahamAtra che. A pramANe ceAtha ne ravivAre saMvatsarI patra mAnavAthI, aparvamAM satasarI parva thaze e bAnu rahetuM nathI. kharI rIte teA trIja cAca apa tithie che; jyAre pAMcama patiya che. udaya ceAthanI sAMje pratikramaNa vakhate pAMcamanA uddaya pahelAnA bhAgakALa hAya che tema ahIM pAMcamane udaya " vi. saM 1989 vI. sa0 2459 nA paMcAMgamAM pUnamaneA kSaya hoya tyAM terazanA kSaya karAya che e rIte | jodhapurI caMDAMDu paMcAMgane AdhAre bhAdaravA zuddhi trIjanA kSaya karela che paNa keTalAka purUSonu ane munirAja tathA | bhegakALa che. khIje divase udaya pAMcama che. hyumAM dhanu AcAryAMnu mAnavu` che ke gujarAtanA pa'cAMgamAM anunnAna na thAya e kathana tA kalpanArUpa ja che je huM zudi 6 ne kSaya hAvAthI bhA zu 6 nA kSaya rAkhavA. pahelAnA prakaraNamAM batAvI gayA chu. agAu sa` 1952 mAM AvA prasaMga hatA ane e rivAjane anusarI ne| kSaya mAnavA ucita mAnyA che. Ama karavAmAM amArA hetu e che ke hiMdanA samarata jaina sa MdhamAM pUnita sAMvatsarI parvanI ArAdhanA koipaNa jAtanA matabheda vinA eka ja divase thai zake. - mahAnane cena nata: lA : '' vigere " bIjA paMjAkhI gujarAtI vigere pacAMgAmAM zuddhi nA kSaya lakhyA che." tyArasudhI bhA zu. 5 dhaTatI tyAre keTalAeka taraphathI trIjanI apatAnuM khAnuM batAvAtuM hatuM ane teo gacchabheda na kare eTalA mATe bIjA paMcAMgAmAM svAbhAvika rIte kSINa thaela ne kSINu mAnI bahuzrutenI bahumatithI mA levAtA hatA. vi. saM. 1992mAM laukika pacAMgAmAM bIjA bhAdaravA zudi pAMcama e hatI * eTale saMvatsaranI carcAe bhinna rUpa pakaDayuM che. 10 58 pakSa caDAMzu ca umAM tithinA kALa A pramANe che. zanivAre ma ravivAre sAmavAre 5 p Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat "" 17 ,, 3 O seAmavAre udaya pAMcama che ane tene anantara ahArAtramAM eTale ravivAre ceAtha che. vaLI 50 ane 70 divase paNa maLI rahe che. taiyAra thayela zro mahendra jaina pacAMgamAM bhA. zu. 4 bIcha ravivAre * munivara vikAsavijayajI ma. jaNAve che ke--" mArA taraphathI paNa che, ane te ja pramANe ketakI paMcAMga, citrazAlA pAMcAMga, pratyakSa paMcAMga ane bApudeva zAstro kAzIvAlAnA pacAMgamAM paNa bhA. zu. 4 ravivAre che. sAra che ke anya ( vIra pu. 11, aM 4ra, pR. 663 ) mA badhI vicAraNAonA eka ra paMcAMgamAM gaNitathI Avela bhA. thru 6 ne kSaya ja zrI (vIra pu. 15, '0 4, 40 53) save kabUla rAkhyA che, kintu "pAMcamanA kSaya che kravA eTale ke A sUkSma gaNitavALA poMcAMgamAM be pAMcama nathI. pAMcama ceAthamAM sAmela che. '' AvuM kaiAi paNu mAnatuM nathI, maiM paNa be trIne che. bApudeva zAstrI kAzIvALAnA pacAMgamAM.........be cAtha nathI, --vI tatrI www.umaragyanbhandar.com
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 73 : ATalI spaSTatA hovA chatAM saMvatsarI kyAre karavI ? e | lIMca tathA prazna cakraDALe caDayA che. parva manAyuM che. nIce lakhela munisaMdhe bhA. zu. 4 ne ravivAre savasarI karI che. zanivAre sa MvatsarI karanAra nIce pramANe che. | | ma, muni sammelanamAM mukarara thayela vidyamAna pU. AyA maryAdi A. zrI vijaya nemasU. ma, A zrI sAgarAnanda s. ma0, vaye vRddha A0 zrI vijayasiddhi sU. ma., A. zro vijayavallabha sU. mantra, A zrI vijayanItisU* ma0, 0 zrI jayasUrijI ma., A. vijayabhUpendrasuri ma. ( tristutika) mu. zrI sAgaracaMdajI ma. (pAyaca MdagaThIya jee pAMcama sAme savatsarI karela che ) vijayakamala sU. mane samudAya, pU A zrI vijayasiddhi pU zrI AtmArAmajI mahArAjanA savADAnA A zrA zra vijayalabdhisUri ma0,0 zrI vijayaprema sU sUra ma. ne bahAragAmanA sabADA ane kacchI samudAya. A. * zrI vijayabhadra s. ma, A0 zrI vijayAnaka sUma0 zrI vijayarAmaca Mdrax 0 ma., mu. ma0 zrI dhIravijayajI ma ane tenA ziSya ma`Dale cAya ne zanivAre sAMvatsarI pa karela che. temanA cAturmAsanA kSetrA lAlabAga, geADIjI (muMba4), sAdarI, pATaNu, jodhapura, mahesANA vigere zaherA tathA bIjA pacIsa trIsa gAmemAM ceAtha ne zanivAre savatsarI parva manAyuM che. (vIr. pu15, 0 12, pR0 205 nA AdhAre ) . anya paNa pU. AcAryaM mahArAjAe-- ma, zrI vijayameAhana sU. ma., zrI vijayadeva sU. zrI vijayapratApa sU. ma., zrI vijayalAla s. ma, zrI vijayanyAya sU ma zrI vijayadarzana sUma, zrI vijayAdaya s. ma., zrI vijayanaCdana s. ma., zrI vijayaamRtam zrI vijayapadma s ma, zrI vijayalAvaNyas. ma0, zrI vijayavijJAna mU. zrI vijayendra sU ma., zrI vijayabhakti s. ma, zrI vijayapadma sU. zrI vijayakumuda sU. ma zrI vijayamedha su. ma., zrI vijayaharakha s ma, A. zrI vijaya zAnti sUrijI ma zrI mANekasAgara s.ma, zrI mallisAgara sU., zrI RddhisAgara sUrijI | citra temanA e eka prasagAmAM ja Alekhita maLe che. ApaNe pahelI cAthe saMvatsarI karI e mAnasa-palaTAnuM juo---- | zrI. vijayalalita sU. ma., zrI vijyeAmaga s. ma, zrI vijayavidyA sU., zrI vijayakaratura sU. ma., zrI vijaya saubhAgya sU pU. A. vijayasiddhisUrIzvarajI mahArAjA ane pU. A. zrI vijayamedhasarijI ma. vigere e ceAtha ne ravivAre sa MvatsarI karI che. jyAre teozrInA bahAragAmanA parivAre zanivAre savatsarI karI che. arthAt teozrI gatavarSa sudhI pUnama, amAsa tathA pAMcamanI vadhadhaTa mAnatA na hatA. zrI jayasUri ma., zrI khAntisUri ma., zratIthara ma., vigere AcAryAM. eka dare tapagacchanA e sivAyanA dareka malADA, munisamudAya, upakezagaccha ane tristutika matanA Adi maLI kula 37 AcAryo ane lagabhaga-575 sAdhue ceAtha ne ravivAre saMvatsarI pa karela che, jena vastIvALA dareka moTA zahero tathA gAmA jevA ke--amadAvAda, surata, muMbaI, pUnA, AkAlA, nAgapura, / kalakatA, bhAgarA, gujarAnavAlA, aMbAlA, dillI, ajamera, rAjakATa, junAgaDha, vaDhavANa, lIMbaDI, bhAvanagara, pAlItANA, x mU. A0 zrI vijacavallabha snma herakayu" che ke-pi pA~cAMgAmAM de .5 camIyAM likhI hai paraMtu apane game` de| tithiyAM rivAja na hainese ye pUrNa tithipAyAM mRto mAyA tathottarA isa vacana ke anusAra dusarI pa'camI sAmavAraka pacamI tithi mAnanI heAgI Ara prathama paMcIkA dusarI ceAtha mAnakara usa rAja ravivAra tA. 20-9-1936 kA immacharI pava manAcA bhayagA. | * kharataragaccha tathA acaLagacchanA A0 jinapAcadrasUri, A. jinaharisAgarasUri, A. jinajayasUra, A jinamANesi Mha sU. vigeree pahelA bhAdaravAmAM "ane pAtha'dagae dvibhA. zu0 5 sAme savAsarI pakarela che. hunnarI gAmAmAM ceAtha ne ravivAre savasarI | Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat upara pramANe zanivAre sa MvatsarI thai che krantu AmAMnA keTalAka sthAnomAM banne divase saMvatsarI parva manAyuM che. 2. muMbai lAlabAgamAM A. zrI rAmacaMdrasUri ma. lAlabhAi jhaverIne ravivAranI savatsarIne ja hisAbe mAsakhamaNanA prAraMbha karAyeA hateA. (jaina jyeAti, jI. 10 6, 0 8) 3. pATaNamAM paNa temanA saMdhADAnI zrI sAdhvIjIe ravivAranI saMvatsarI ane te ja hisAbe mAsakhamaNu tapa karyuM che. 4. zanivAranI savatsarI karanAra muni maMDaLe paNa pakSadhara, pakhavAsA tathA mAsa,dhara ravivArI sa MvatsarInA hisAbe ja karela che. mAtra saMvatsarI badalAvI che eTale teozrInA hiMsAmbha ravivAranAM pakSamAM hatA eTalu* ja nahI kintu sa 1992 nA zrAvaNu mAsa sudhI te pUnama tathA pAMcamanI vadhaghaTa mAnanArA na hatA. tyArapachI teozrInA vicArazanA palaTA thayA che, 5. sa. 1992 sudhI prAcIna AcaraNA pramANe paMcAMga anatAM hatAM. sa', 1993 mAM te pakSa taraphathI navI jAtanAM paMcAMga nokalyA che. sArAMza e che ke zanivAre vahetI ta dhArAe temane dago dIdho gacchabhedarUpe pariNAmI che. x muMbaI samAcAranA "jaina" nahera kare che ke eka zAstrIya niNaeNya bahAra pADavA chatAM zrI vijayarAmacaMdrasUri tene svIkAra --jaina, tA0 26-7-1936. | kare nahIM teA tethI paNa nukasAna nathI.' ( mu. sa. tA0 27-2-37 vIra0 pu0 15, a'0 23 pR0 366) arthAtlekhanA Azaya pramANe te zAauya ni+cane svIkAravAne taiyAra che evu' mAnavu' nahIM, AthI ja teo zAstrArtha mATe paNa taiyAra na hatA ke nathIja, e paNa samajI zakAya tevu' che. | karanAranI niraMkuzapaNe che ane A carcA www.umaragyanbhandar.com
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 74 : A pramANe lakhyuM che emaja nahIM kig dareka khAcArya vi. saM. 1997 tathA caturvidha saM che te pramANe ja pUnama tathA amAsane badale puna: bIje varSe paNa e ja bhedaka prasaMga AvyuM che. | terazanI vadhaghaTa karIne Arepita udayavALI caudaza pUname caMkAMza catu paMcAMgamAM saM. 1993 mAM bhAdaravA zudimAM pUrvArAdhana karyuM che. A sivAya bIjI dareka parvatithinI nIce pramANe tithio che. vadhaNTamAM paNa pUrvatithinI ja vadhaghaTa jAhera karI che. budhavAre 4 ghaDI 57 paLa 46 | (samayadharma, tA. ra9-11-36, 10 5, aM0 11 guravAre 5 , 60 = * pR* 84 nA AdhAre) zukravAre 5 2 2 paraMtu navA pakSe cAlu sAlamAM be jAtanA navA paMcAMga ahIM 5Nu kSaye pUrvAnA lakatara niyame zukravAre pAMcama, | banAvyA che. te paikInuM paheluM paMcAMga te temaNe ja svayaM gurUvAre cetha ane budhavAre pahelI cotha ke bIjI trIja bane che. khoTA paMcAMga tarIke jAhera karyuM ane bIjuM paMcAMga janatA cotha ne garUvAre anandara pAMcama che. 5 ane 70 diva-T sAme thayuM che. A navA paMcAMgamAM parvatithi vadhaghaTamAM lokika rItine ja svIkAra karyo che ja eTale patithinI sane meLa maLI rahe che. atyAdi dareka vAte gatavarSa jevI vadhaghaTa na thAya e prAcIna paraMparAne jaLAMjaLI ApavAmAM samAnatA che. AvI che. bIjo pakSa budhavAre saMvatsarI parvanI ArAdhanA mAne che, zeTha kuMvarajI ANaMdajI jevA vayovRddha zrAvaka paNa te A varSe paNa kyAre ArAdhanA karavI? e prazna tIvra paMcAMgamAM tithione pheraphAra " zirSaka lekhathI A navI bane che. tithi prarUpaNAne aMge jaNAve che ke - - pakSavyAmoha e evI kAtilatA che ke-pate je pakaDayuM tene cheDI zakAtuM nathI. zanivAre saMvatsarI karanAra parva nathI. zanivAre saMvatsarI karanAra parva zumAre 50 varSathI amArI sabhA taraphathI munirAja tithine aMge prAcIna paraMparAthI bhinna valaNa 5kaDayuM che | zrI vRddhicaMdrajI ane paM. zrI gaMbhIravijayajInI sUcanA ane have pitAnI e bhUlane sudhAravAne badale pitAnA eT ane salAha anusAra jodhapurI zrIdhara zivalAlanA caMDa tithibhedane sAco karavA mATe navA navA prayatno cAlu karyA|paMcAMganA AdhAre bhautiyAM paMcAMga chApavAmAM Ave che che. e dareka prayatnonuM aMtima dhyeya e ja che ke bhA. zu. 5] ane temAM zrI umAsvAti vAcaka mahArAjanA giftithi e tathAsya parva nathI. eTale 5rve mATenA niyame tene lAgu | praNA, va Atha tathA e kathanAnusAre bAre tithi pADavAnA nathI. pUnama ane amAsa mATe paNa e ja rIte pALavAnuM dhoraNa svIkArI te pramANe lakhavAmAM Ave che. * samajavAnuM che. ekaMdare A navA pakSe pAMcama. pUnama ane " tithionI kSaya-vRddhi lakhavAnI pravRtti saM. 1992 amAsanA parvapaNane uDADavA mATe saphAIpUrvaka kAma lIdhuM sudhI koI paMcAMgamAM na hatI." che. tattva, anuvAdakajI paNa zanivArI ceyane sAcI TharAvavA pUnamane uDADavI jarUrI che ema kabula kare che (vIra pu. 15, (jena dharma prakAza, pucha para, aM0 8, pR0 314) a. 24, pR0 375). zeTha kuMvarajIbhAI te lekhamAM bIjI paNa eka vAta tarapha eka bhUla seMkaDo bhUlene netare che." te AnuM nAma. | zrI saMdhanuM dhyAna kheMce che -mahendra jene paMcAMga ane navA matanuM navuM paMcAMga virazAsana patranA paMcAMganA AdhAre tithiomAM paNa pheraphAra atyAra sudhI caMDI caMpunA AdhAre re dUrvA vRta paDyo che. eka ja tapAgacchamAM be rIte judA judA tithiparva ra0 nA niyama parvatithione saMskAra ApI jene bhIMtiyA | paLAya te yogya jaNAtuM nathI. vigere vigere. paMcAMga tayAra karatA hatA, jemAM pUnama tathA amAsanI | temanuM A lakhANa sarvathA vyAjabI che. mArI pAse vadhaghaTamAM terazanI vadhaghaTa jAhera lakhAtI hatI. cAra jAtanA jaina bhIMtiyA paMcAMga AvyA che. te A pramANe - - vIrazAsana patra ke je navA pakSanuM ja pradhAna sAptAhika 1 prAcIna-caMDAzu caMdunA AdhAre prAcIna AcaraNa che, temAM paNa AjasudhI pAkSika jana paMcAMganA koThAmAM| yAne pU. zrI vAcakajI mahArAjanI AjJA pramANe taiyAra thayeluM. pUnamanI vadhaghaTamAM terazanI vadhadhaTa jAhera thaI che, je nIce 2 mahendra-A bI mahendrasUrinA graMthanA AdhAre pramANe che. | prAcIna AcaraNa pramANe taiyAra thayeluM. saM. 1981mAM tA. 2-12-1932 dine amAsanA kSaye terazano kSaya karyo che, zanivAre caudaza, ravivAre amAsa karI 3 paMjAbI-laheranA pa* devIdayAlanA paMcAMganA AdhAre che. ( aMka 9) prAcIna AcaraNuM pramANe taiyAra thayeluM. (jenA AdhAre saM. 1987 mAM jeThanI be amAsane sthAne be teraza paMjAbamAM parvArAdhana karAya che. ). karI che. tA. 5-6-1, aMka 36). - 4 navInacaMDAMzu caMDanA AdhAre prAcIna AcaraNa sa. 1988 mAM mahAnI pUnamanA kSaye teraza(vAni)no kSaya | lokika rItie parvanI vadhaghaTa mAnIne tayAra karalu eTale re tiSiH rAnI lakattara rItine choDIne karyo che. ravivAre pUnama tathA zanivAre caudaza karI che. A cAra paMcAMga pikI pahelA traNumAM gaNitabheda che, sa, 1989 mAgazaranI pUnama be che tene badale zani jyAre cothA paMcAMgamAM AcaraNAle che. pahelA traNeya ane ravivAre be teraza karI che. (tA. 19-2-22, aMka 21)T paMcAMgA parvanI vadhaghaTa mAnatA nathI. ceAthe pacAsa pavana - a. 1999 mAM vaizAkhI :)) e che chatAM zani ravivAre vadhaghaTa mATe ja jagyuM che. be 1a lakhI che. ( tA. 1-6-24 aMka-14) te darekamAM tiSione pheraphAra nIce mujaba che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ caitra zuddhi caitra di .. vaizAkha zudi " 39 vaizAkha vida jema vira 33 " aSADa di "" vida zrAvaNu vida bhA. zudi AsA di 39 "3 "" 4 33 vaMda prAcIna mahendra paMjAbI navIna 1 nathI 1 nathI 2 nathI 4 e . . 6 nathI 12 e 13 nathI . . 9 nathI 13 nathI 4 e vida huM nathI 1 nathI huM e 12 nathI 4 nathI 13 e 13 nathI 13 nathI 1 e 1 khe cha nathI 1 nathI huM e 10 nathI 13 nathI 4 .e 4 nathI huM e 7 khe 6 khe 9 nathI cha nathI 1ra e huM nathI 1 nathI 9 be 10 nathI 13 nathI 4 khe 6 nathI khe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat 9 13 nathI : 75 : 10 nathI 13 e . . 14 nathI 13 nathI 10 nathI 7 nathI 13 e 13 khe uparanA kASTakathI samajI zakAya evuM che ke zrI saMdhamAM eka ja divase pa paLAya e vastu taddana visarI javAmAM AvI che. pi mahendra ane paMjAbI paMcAMgamAM AjJA ke AcaraNAvirUddha ke nathI; jyAre navIna paMcAMgamAM te mAnA tathA AcaraNAne ja lepa karavAmAM gAvyA che, eTale A paMcAMga gacchamedanI bArAkSarI rUpe che ane saMvatsarI jevA mahAn pamAM zro saMdhanA karAvanAra zasrarUpe che. matanA TUkaDA huM nathI 12 me 13 nathI . O 2 nathI huM e 9 nathI 13 nathI 5 e huM nathI huM e 13 nathI. 11 nathI 14 e paMcAMgAmAM upara pramANe pheraphAra hAvAthI pasAdhakAne mATe paNa gaDabaDa UbhI thai che. AthI kuMvarajIbhAie tarapha sadhanuM dhyAna kheMcyuM che, te vAstavika che--upayogI che. A zrI savatsarI mahAparvane aMge zu satya che? te mATe uparanA prakaraNeAmAM vistRta khulAse ApavAmAM AvyA che. eTale punaH punaH tenI punarAvRtti na karatAM TUMkamAM eTaluM ja lakhavu. ucita che ke cAlu sAlamAM gurUvAra ne ceAthe zrI sa MvatsarI mahAparva ArAdhavu joie. navIna matanI tithiprarUpaNA ekadare tapagacchanA A navA pakSa nIce mujaba tithiprarUpaNA kare che. 1-samAptivALI tithi pramANa manAya. 2-prAcIna jaina paMcAMgamAM dareka tithinI vadhadhaTa thatI hatI. 3-5tithi vadhe ghaTe. 4-ArAdhanAnA paMcAMgamAM pa larTa tA eka vAre e tithi lakhavI ane vadhe teA e vAra sudhI eka tithi lakhavI, * zrI caroAvijayajI jaina gurUkuLa-pAlItANA, zrau siddhakSetra jaina khAlAzrama-pAlItANA, zrI jaina dharma prasAraka sabhA-bhAvanagara, zrI jaina mAnada sabhA-bhAvanagara., jaina ophisa-bhAvanagara, jaina nyAti esi-amadAvAda, samaya dha eksi-sAnagaDha, rAhu medhajI hIrajI bukaselasa -mu`baI, zAntilAla odhavajInI kuM.muMbai, UMjhA phrAmasI-UMjhA, sArAbhAI maNilAla navAba-amadAvAda, (mahendra paMcAMga) ane zrI hastinApura tItha kamiTi-ambAlA, (pa'nabI paMcAMga) vigere. bhAtiyA pa`cAMgamAM sa. 1993 nA bhA, zu. 4 ne gurUvAre savAsarI nahera thai che. 5-kSIjI pUnamane caudaza dAkhala mAnavI. AmAM traNa pakSa che. (1) vI. taMtro--pUnamanuM anuSThAna caudazamAM AvI jAya. (2) pU. kalyANuvi. pUnamanuM anuSThAna teraze karavuM. tattva anu. kArtikI pUnamanI paTadarzana yAtrA teraro karavI. (3) tattva. anu--pUnama dhaTI jAya tyAre tene pALavAnI ke' jarUra nathI, sArAMza--pUnama parvanA lepa mAnavA 6-pUnama vadhe te che pUnama rAkhavI, AmAM pazu vicArabheda che. (1) pU. zrI kalyANuvi--caumAsInuM anuSThAna caughdha tathA pahelI pUname karavuM, (2) caumAsInuM anuSThAna teraza caudaze karavuM. sArAMza--chaThTha karanAre khIjI pUnamanI upekSA karavI. cha-kSINa pAMcama ceAtha dAkhala mAnavI. AmAM paNa vicArabheda che. (1) vI. taMtra-bhA. zU* pAMcamanuM anuSThAna bhA, zu. ceAthamAM AvI jAya. (2) tattva. anu0--pAMcama nakAmI thAya tyAre te tithi pALavAnI jarUra nathI. (3) vI. taMtra--pAMcama dhaTe tyAre tenu anuSThAna ae karavuM. 8-pAMcama vadhe. tyAre e pAMcama rAkhavI ane bIjI pAMcamanI pUrve eka kvisa cheADI trIje divase saMvatsarI karavI. 9-kSNu pratathi tathA kallu mahinAmAM dharmAnuSThAna na thAya. 10-tattvatara`giNInA AdhAre ja tithinI vyavasthA karavI. navIna pakSanA samarthaka pU. zrI kalyANavi maha A mAnyatAmAM bhinna vicAra dharAve che, ( jaina pu. 35, aM 31, pR0 728 ) 11-pUnama vigerenI vadhadhaTamAM teraza vigerenI vadhaghaTa karavAnuM tathA lakhavAnuM mAtra 40 varSathI zarU thayuM che. 12-gurvAdika AcarelI prAcIna AcaraNA khATI che. teozrIe bhUla karI hoya paNa ApaNe tene sudhArI levIjoIe, tithine aMge prAcIna AcaraNA zrI tapagacchanI prAcIna tithi AcaraNA nIce mujaba che. 1-udayatithi pramANa mAnavI, kSISutithi vadhatI tithi divALI vigere prasa Mge sUce pUrvA vaDe mAreApita udayavALo tithi levI. tathA 2-prAcIna jaina paMcAMganA AdhAre tithi vadhe ja nahIM ane leAkeAttara bhAdaravAnI kAi paNa tithi vadhelaTe nahIM. 3-bArapavAnI vadhadhaTa na manAya, na lakhAya. tithi pavRtithi bane ane pa`tithi vadhe tA bIjI tiSi 4-ArAdhanAnA paMcAMgamAM patithi ghaTe te pUnI ja pavarUpe rahe jyAre pahelI adhika tithi pUrvanI sattAne pAme che, eTale ArAdhanAnA paMcAMgamAM 12 parvInI vadhaTamAM 12 sivAyanI pUrvanI tithinI vadhadhaTa lakhAya-chapAya. | 5-pUnama ghaTe tyAre pU. zra! jagadgurUjInI AjJA pramANe caudaza pUnama bane ane te divase mAtra pUnama ja paLAya. tenAM pUrva divase caudaza manAya-lakhAya. pUrvanA lApa na ja thAya. www.umaragyanbhandar.com
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6-pUnama vadhe vRddho uttattvanA niyame yAne para ghaDInI zuddha tithinA hisAbe bIjI pUnama ja punama rahe, laukika pahelI pUnama lakAttara yAdaza amAsanI paNa pUnama pramANe vyavasthA karavI. : 7* : . 7--pAMcama ghaTe tyAre pU jagadgurUnI pUrvAM viI AjJA pramANe ceAtha ja pAcama ane ane te ja divase pAMcama paLAya. pAMcama pa`nA lepa na ja thAya, tenI svataMtra ArAdhanA karavI joe, 8--pAMcama vadhe to khIjI pAMcama ja pAMcama rahe ane laukika pahelI pAMcama lakrAttara ceAtha bane. eTale me pAMcama hoya tyAre pAMcamane anantara yAne pUrva vise ja ceAtha tathA saMvatsarI pa` Ave, sa0 1992mAM tathA sa0 1993mAM A hisAbe ja savatsarI karavAmAM AvI che. 9-zumAM pUjA, sAmAyika, pratikramaNa, pauSadha, tapa, pAkSika vigere karAya, mAtra te ja tithinuM viziSTa dharmAnuSThAna RSika tithimAM na thAya. laukika dharmAnuSThAnamAM paNa phalgu vanya manAtI nathI. 10--pU. vA0 zrI umAsvAtijI mahArAjA tathA pR. mA ja. zrI vijayahIrasUrijI mahArAjAnI AjJA pramANe ja ticinI vyavasthA karavI. tattvatara'giNInA AdhAre tithi vyavasthA thatI hatI evuM javAbadArIvALuM pramANu maLatu nathI. 11--pUnama, amAsa tathA bhA. zu. panI vadhaghaTamAM cauda pUnama, caudaza amAsa tathA cotha, pAMcamane saMyukta jaina saMdhamAM tithi sabaMdhI je AcaraNA che tenI yAdI gata prakaraNamAM ApavAmAM AvI che. A AcaraNAnA prAraMbhakALa yugapradhAnAnA yugathI manAya che. pachInA zAstrA e mAcaraNAne ja anusare che ane ApaNA ArApAda gurUdevAe paNa e AcaraNA apanAvI che. eTale e Aya. raNA Aje pramANurUpe manAya che. mAcaraNA zuM che ? vyavahAra pAMca prakAranA che te A pramANe-- paMcavihe vaSahAre panate, taM jahA- AgamabavahAre, suyvAre, ALAvavahAre, dhArAvavAre, layavavAre // prakaraNa 9 H AcaraNA ( sthAnAMtasUtra, sthA0 1, 30 2, sUtra0 422) ( maLavatIkSNa, za0 8, 30 8, sUtra-340 ) so ( vavAro) puLA paMcavijJo, jJAnamasujJa-yALA-jhIva // ( vyavahAramASya 30 20 ) jinAgamamAM prAcIna AcaraNAnuM zuM sthAna che te yAgitA jaNAve che keprastuta prakaraNamAM batAvavAmAM Ave che. sArAMza--bhAgama, sUtra, AjJA, dhAraNA ane jIta ema pAMca prakAranA vyavahAra che. khA pAMcamAnA jIta vyavahAranuM bIjuM nAma AcaraNA che. juo-- Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat rAkhavAnI prAcIna khAcaraNuA che. kemake pU yu. zrI kAlikAcArye bhAdaravA zuddhimAM ceAtha-pAMcamane sAthe ja rAkhavAnI AAjJA karI che, pU. vA. zrI umAsvAtijI mahArAjAnI paNa pUnama tathA pAMcamanI vadhadhaTamAM e ja AjJA che. madhya yuganA mahApurUSoe paNa kSINu pAMcamanuM anunnAna ceAthe ane kSINu pUnamanuM anuSThAna caudaze jaNAvyuM che. ApaNA gurUvage pUnama smAdinI vadhadhaTamAM terasa AdinI vadhadhaTa karI che, ane A ja paNa e ja pramANe tithi-niya karAya che. nItamiti joDarna ? banne yadurdi zInnathaihiM ALAM, zaM jItaM, ucitamAciSNamityarthAnantaram / " ( vAvpInitA suni ) 12--yu" mA. zrI kAlikAcA jI ma. bhA. zu ceAtha pAMcamane anantararUpe rAkhavAnA niyama kyo tyArathI cAlatI AvelI AcaraNAne khoTI kahevI, e mAgamanI AzAtanArUpa che ane manamAnI rIte gurvAdikathI vadhAre DahApaNavALA jAhera karavA, e narI dayAne pAtra ajJAnatA ja che; kemake gurvAdikanI nidya khAcaraNA jinAjJArUpa ja manAya che. A banne tAravaNunA samanvaya karavAthI harakrAimanuSya samajI zake ke navIna pakSe tithi mATe karelI prarUpaNA bhavabhArU jIvA mATe AdaraNIya nathI. .. 'gIta gAma-pramutAne nItArthatA maryAtrA, tapratipAvavo grantholyupavAnUnIta ' ( vyavArapIAi, vRtti ) vAstavika rIte AcaraNA, paraMparA ane ga-cha samAcArI e jItanAM khIjA nAmeA che. pUrva mA. zrI zAMtisUri mahArAjA AcaraNAnI upa annae bhaNiyaM pi sUpa, kiMcI kAlAI kAraNA vikkhaM // anna mannad thaya, rIsad vijJIviM|| 8 // kaSpANaM pAvaraNaM, zragoyaracAu jholiyA bhikkhA // govAdiya DAya, tuMvaya muddALo // 82 || sikkiganikkhevaNAI, pajjosavaNAra tihi parAvatI // bhoyaNavihiddiannattaM, emAha vihimanaMpi || 83 || avalaMbiNakajaM jaM kipi samAyaranti gIyatthA // covAvAdaLa vajhumuLa, sabvetti saMmAnaM 3 / 89 // a-zrutamAM anyathA kathana che chatAM savigna gItAe kAlAdika kAraNanI apekSAe kaika anyathA AcaryuM che ema dise che. jemake-kapAnuM paheravu, agrAvatAramAM palaTo, e gAMThevALa jhoLImAM bhikSAgrahaNuM, aupahika, kaTAhaka tuMbaDI sa MvatsarInI tithinu parAvartana eTale pAMcamane badale mana(trapaNI)nI kAcalI, deza vigere. sikkAmAM pAtranikSepa, ntara cauthe sa'vatsarI karavAnuM ane geAcarInI vidhimAM sUtra pAnuM parAvartana yAdi vividha mAcaraNA jANuvI. www.umaragyanbhandar.com
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 77 : gItArtho kAraNane avalaMkhIne thaDA nukasAnavALuM ane bahu | niSedha na karyo hoya ane je gItAEvaDe anumata heya te guNavALuM je kaI AcaraNa kare che te darekane pramANurUpa che. [ AcaraNa' kahevAya che. (dharmaratnaprakaraNa bleka 81, 82, 8, 85) vIrapurisapatta, vaMtramaNo kAmo fas-GH I pU. A0 zrI devendrasUrijI mahArAjA vidhinanI | viSaHSam-purijJAvAnu viDyo ( t . vRttimAM zrI vyavahAra bhASyanI sAkha ApI e ja vAta samajAve che. , ( thavA-mANa ) satyaparinA chakAyasaMjamo piMDauttarajjhAe / dhIrapurisA-titthayarA tehiM pannattoti, viuNo caurukkhe Sasahe gohe johe sohI ya pukkhariNI // 1 // dasapugviNo tehiM kAlaM paDuccapasaMsio-na niMdio, pi yadhammAIhiM azcinno teNa pazcao bhavaha satyametaditi // arthAta-zAstrapariNA adhyayanane badale cha chavanikA adhyayana pikaeNSaNa pachI uttarAdhyayana adhyayanane badale bahuobahussupahi.jo vutto nayanivArio hoi / uttarAdhyana pachI AcArAMganuM adhyayana. A dareka dravya, kSetra, vattAvata pamANaM, jIeNa kayaM havai eaM // kALa ane bhAvanI apekSAe pravartela AcaraNuo che. kALA- | yadyanRtaM syAt, bahuso bahussupahiM bArizro huto, dika apekSA e ja vRkSanAM phaLe, baLadanuM baLa, kheDUtanI kaLA, jamhA na nivAriyo tamhA sahahiavvaM, satyametaditi // hAnuM sAmartha, prAyazcittamAM daMDa ane puSkariNInA jaLamAM ( ratha hAramALa, f, rAza 10 ) hAsa thato anubhavAya che. AcaraNAvyavahAra te pUra tIrthaMkaradee Adezela, pU. A. zrI guNaratnasUrijI mahArAjA AcaraNane pUrvadharee prazaMsela ane dharmapriya pApabhIrU purUSoe AcaaMge zrI kalpasUtranI vRttinA trIjA khaMDamAMthI sAkSI ApI rela pAMcame Agama che, jene bahuzrutee aneka vAra kahyo jaNAve che ke - che kintu niSedhe nathI e chatagyavahArathI paraMparA pramANa dhira saMghayaNAdaNaM, merAhANi ca jANiuM theraa| manAya che. sehaa gIyatthA cciya ThavaNA AiNNa kappassa // 1 // - yadi jUThI pravRtti hoya to tene bahuzrute punaH punaH nivAre che, mATe je pravRttine bahuzrute nivAre nahIM te ( vANottao, mAcIgAmAvivAra) | pravRtti vizvAsa karavA yogya che-sAcI che. sArAMza-sthavire, gItArtha, ziSyo, dhati tathA zarIra vAMcaka samajI zakaze ke-pUnamanI vadhaghaTamAM terazanI baLanI maryAdA hAnine vicArI AcaraNAka5nI sthApanA vadhaghaTa karavI A AcaraNA che jene pApabhIrU ane dharmakare che.. priya mahApurUSe Acare che. bahuzruto A pravRttine niSedha pratikramaNamAM chellA be sAdhu sivAyanA manisaMdhane 1 karatA nathI. pavanI ArAdhanAmAM saMvara tathA nijerA badale mAtra traNa Adine ja vaMdana karAya che te A rItanI jaJpratyakSa che eTale A asAvadha pravRtti che, mATe A pravRtti AcaraNa che. chatavyahavArane sammata che, jinapraNIta che, vizvAsa karavA uparanA pAThathI spaSTa che ke pAMcamane badale anantara| yogya che, avitatha che. ethe saMvatsarI karavI, eTale ke pAMcamanA pUrva ahorAtramAM | navIna matanI caudaza pUnama eka divase ja ArAdhavI saMvatsarI ane pUnamanA pUrva aherAtramAM caumAsI pAkhI| vigere AcaraNanI keTamAM AvI zake tema nathI kemake aneka vigere karavAM te prAcIna AcaraNa che, bahuzrute A navI pravRttine niSedhe che, temAM parvane ArAzuddha AcaraNuM dhananI manA che eTale sAvadha vartanane pakSa che. ahIM dhRti, saMdhayaNa vigerenA hAsanuM paNa nimita nathI; mATe A navI azaThAdi guNavALA gItArthIe pravartAvela AcaraNa ja prathA vizvAsane yogya nathI. Agama tulya che. te mATe kahyuM che keastthenn samAiNNaM, jaM katthai kAraNe asAvaja // / maggo AgamanII, ahavA saMvijJabahujaNAin / na mivAriyamanahiM ya, bahumaNumayameyamAinnaM // 1 // ubhayAnusAriNI jAsA, maggaNusAriNI kiriyA // 8 // ( nAMkhI , 5, 30 1, sU0. utta, mAvati TIkA dUgdha-sUtra-kAra-mAvapuSArijamAno vAhanamANa ). | cya sUra za0 2, 30 3, 4. saMyamavRddhiH kAryevaM kicidAcaranti, taccAnye'pi saMvizagItArthAHpramANayaMtIti sa mArgo'bhidhIyate // " sazani- rAjarina TTikAvAvivAra jaM savvahA na sute, paDisiddha neva jIvavahaheu / pramANasthena satA, samAcIrNa-AcaritaM yad bhAdrapadacaturthI taM savapi pamANaM cAritta-dhaNANa bhaNiyaM ca // 84 // paryuSaNAvat kucit-dravya kSetrakAlAdau, kAraNe-puSTAvalaMbane, apalabiUNa kalaM, jaM kiMpi samAyaraMti gIyatthA / asAvA-prakRtyA mUlottaraguNArAdhanayorabAdhakaM na ca thovAvarAhaNa bahuguNa, samvesiM taM pamANaMtu / / 85 // naiSa, nivAritam, anyaH-tathAvidhaireva tatkAlagItArthaH, ( dharma-kALa ) api tu bahu-yayA bhavatyevaM, anumatam etad AcIrNa sArAMza-Agama tathA saMvijJa mahApurUSoe Acarela ( zrIvArajanaka vRtti, 30 3, ghaM. 3, vatra 12 ) | AcaraNane anusaratI kiyA te mArgonusAriNI kriyA kahe | vAya che. je pU. A. zrI kAlikari samA rAgadveSarahita mahA jene AgemamAM niSedha nathI, jemAM jIvahiMsA nathI, -purUSe dravya kSetrAdi kAraNe cothanI saMvatsarIne peThe AcaryuM, hoya, je pAparahita hoya, jene te samayanA gItArthoe | jemAM thoDe doSa che paNa lAbha dhaNo che, jene gItArtho kAraNa , Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 78 : ge nA chokuLavatnasUri ma rthyA thai mAge Acare che te munie tathA sarvane mATe svIkAravA yogya chandAdi pravatitamapi kasmAnna pramANam / che, pramANurUpa che. sAmAyArIvi puNo, pamANamiha hoi tannisAmeha // I ucyate-AcaraNalakSaNAbhAvAt // asaTheyA samAiNNo, annehi aNumayA ho // 45 // / (vAsontaprakaraNe, AcI prAmANyavicAra) sallakkhaNaM tu Avariya-pAraMparapaNa AgayA saMtI // pU0 u0 zrI dharmasAgarajI ma0siMddhatadosalesaM, daseina attadoseNaM // 46 // iharA pasatyanAmAvi, paMDiyANa pramANamiha na jo|| (g0 30 zrI dharmasAgaro mata tatvatAno) | visamissa pAyasaM vA, tiAvahaM tiviheNa vajijA // 47 // A kathanamAM paNa uparanA lakhANo pramANe ja artha ( tItanI ) saMbaMdha che. vizeSatA eTalI ja che ke-je samAcArI Atma sArAMza-je sAvadya paraMparA hoya tene tyAga karavo, deSanA kAraNe jinAgamane duSita batAve te samAcArI pramANa je asAvadha paraMparA heya tene svIkAra kare. pramAdAbhUta nathI. caraNa, laghugurUmaryAdAnuM ullaMdhana, sapApakriyA, sukha cAlatA, azakanuM lakSaNa nIce pramANe che. zaThapravRtti, gRhasthomAM mamatA, dehazobhAdi, azuddhaupadhi, asujhata AhAra-pANI, vinA AjJA vasativAsa, talAaalennN vihAreNaM, ThANAcakamaNeNa ca // gAdI-takiyAnuM vAparavuM, asa vegI gItAnI svacchatA, sakkA suvihiA nAuM, bhAsA veNaipaNa ya // 1 // avicArI lokamaryAdA, pAsatyA, svachaMdI tathA (prAvazyaka vRtti a03, pU0 A0 zrI kulamaMDana | yatinI pravRtti, deSita vastunuM prahaNa vigere azuddha pravRttio sarikRta tattvataraMgiNI, mudrita patra-86) che je tyAga karavA gya che. artha- zrI AdinA saMsaga dethI rahita tathA prati pU A zrI devendrasUri mahArAjAe jAhera karyuM che lekhaNAvALI vasati, navaka9pI vihAra, avirUddha sthAnamAM ke-prAcIna AcaraNa ane laukika zAstramAM bheda paDe kAusagga, IryAsamitiyukta gamana, bhASA ane vinayavaDe e svAbhAvika che eTale ke-bhAdaravA zudimAM be suvihita sAdhu jANI zakAya che. cetha hoya tyAre janatA pahelI ethe ja ane zrI AvA azaTha mahApurUSe Acarela pravRtti caraNArUpe saMdha bIjI cothe ja cutha mAne, be pAMcama hoya te manAya che. janatA pahelI pAMcame ja ane zrI saMdha bIjI pAMcame ja pAMcama duSita AcaraNa mAne ItyAdi tithibheda svAbhAvika ja rahevAne tema ja manasvIpaNe karAtI pravRtti e AcaraNArUpe nathI. gaNeza cotha ane saMvatsarI cothane paNa A hisAbe ja beda jaM jIaM sAvajaM, na teNa jIpaNa hoI vavahAro / paDavAne. 8 nIgamanAvavuM, tegaDa kapalpa rada thavAne | zeThe pravartAvela pravRtti paNa apramANa manAya che. (AvamAM 30 20 ) bI samavAyAMga satramAM zaThanA lakSaNe nIce mujaba go kA dhI zaktiNitA - batAvyA che. jaM puNa pamAyarUyaM, gurulAdhavaciMtA virahiyaM savahaM // AcAryAdine paribhava karanAra, sthavirAdine upaghAtaka, suhazIla saDhAiNNAM, carittiNo taM na sevanti // 86 // apamAna karanAra,alpA chatAM potAne bahuzruta manAvanAra,pitAne jaha saDDhesu mamattaM, rADhAi asuddha uvahi bhattAI // ja zuddhapAThI batAvanAra, vigere. khAvA purUSoe pravartAvela mArga nidija vasahi tUlI-masuramAiNa paribhogo // 87 // samAcArInI TimAM AvI zakatuM nathI mATe tenI eka paNa pravRtti AcaraNAne yogya nathI. -dharmaratnaprakaraNa (zrI vicArAmRtasaMgraha* kR 86) pU A zrI devendrasurIzvarajI mahArAjA- samAcAromAM ane asa vegI gItArtha ke asamaMjasa | lokanI pravRttinA AdhAre racAela anya zAstramAM bheda paDe azaTha gItArthoe pravartAvela AcaraNa tIrthaMkaranI che. eTale samAcArImAM evA anya zAone virAdha | AnA samAna che, gaNadharanA vacana jevI che, jinAgama subha jevA nathI. mAtra Agamano virodha na hoya e vAta | che. bhavabharUe tene Adara ane svIkAra karavo ja joIe. bhUlavI na joIe; mATe prAmAvibhAti pramANaT - AgamathI avirUddha AcaraNa pramANa che. ko phajjA satyANaM titthkro| titvakareNa kArya (dharmaratnaprakaraNa, gA.80nI TIkAnA AdhAre)nakovijjatti vattaM bhavaI / evaM soNA gIastho kattA, pU. A. zrI kuLamaMDanasUri mahArAja vihIpa karito prakoppo bhavA / kattA iva tIrthakara havetyarthaH nanu yadi AcAryaparaMparAgatA samAcArI pramANI (Si jUrti karA-2 ) kriyate tadA.pArzvastha-yathAcchadAdipravartitA'pi kasmAtra pramANam ? ucyate AcaraNAlakSaNAbhAvAt __ api ca-bhagavadarzanamapi kimAgamamUla-manAgamamUlaM vA ? yadyAgamamUlaM tahi kavam AcAryaparaMparA na pramAsadabhAvazcA'zuddhapiNDAdigrahaNAdinA sAkSAt sA- gham ? mArA jAmajoursnmArASagvdytvaat kaSAMcit ||n ca sA pramANa azaThatvAsaMbhavAta mazakyatvAta / athA'nAgamamUlaM tahi apramANamunmattaka ( vIvivAtakAra 0 84 ) ] tita-varNanavarA ( nI navighAra ). Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ tti, tApI saMsAramAra-| nathI. mArA nAme janatAne mana nAmanA piyate " pAvatI, 3 | jAnI taka na maLI che nANA ) 8, 81) | thatAM dUra : 79 : roNA sena niti, neLa vinaMti kuvaATI | pravItaMtracha mAne che ke-"mahApurUSanAM nAmanA to kuttA vALa, rokAvAgu tamane jJa ? | nAme ke ApattionA nAme janatAne muMjhavavI e ema thAri-4nAvavAnumatto kUdatta-kSetra-ja-mAMa[ nathI." " mahApurUSane game te kAraNasara tene A vicAra hArizamAno ja saMghanata peMdiriNA-I karavAnI taka na maLI hoya paNa ApaNane taka maLI che." nti, taccAnye'pi saMvijJagItArthAH pramANapatIti, sa mArgo' vigere. A lakhANane Azaya e ja che ke-paraMparA game tevI + + jJAnanA vimAvati nALafmata siM1 prAcIna hoya te paNa tene tajI devI. vigere. (dharmAtrALa-tti) | tavataraMgiNInA anuvAdaka te tenAthI AgaLa vadhe yad bhASirta bhASyAdau che ane e prAcIna tithiparaMparA sAme kalama calAve che keasddhaavnnnnN'nnvjN, gIyatyaavArayaM ti majatthA / je kALe karIne kAraNika TharAvI hoya, chatAM temAM prAyaraNA, vihuANatti, vayaNao subahu mannati / / 1 // zAstrane bAdha na hoya tevI paraMparA kAraNu dUra thatAM dUra thaI jAya, emAM paraMparAne kazeya bhaMga thato nathI " ( vIra . (kAvAro , pR. 22 )) 50 15, aM0 27, pR. 418 ) eTale ke teo kAraNika nItAra 1 kUttanASa-manimitta sarjI paraMparAne teDavAmAM AdbhaMga jevuM mAnatA nathI. vidheyameva 'sarvamumukSubhirapi // uttara-uparanA bane lekhake e navIna pakSanA bacAva ( vavanakAretAtyAna) |mATe ja e pramANe lakhela che. vastuta: teoe pitAnI kalan cAcAryaparaMparA na pramANam, aviparItArthavyAkhyA ! mane durUpayoga ja karyo che. A sivAya teonA lakhANumAM tRtvena tasyAH pramANasyA'pAkartumazakyatvAt / + + paNa paraspara bheda che. juo vI- taMtrI te tithinI Ajiitvyvhaarenn pUrvAcAryacaraNAyAH pramANitatvAta jinA caraNAne zAstramayadAthI viparIta mAne che jyAre tatvazakattamaisf... #the pUrvAvALAnALA na maLya | anuvAdakajI tithiparaMparAne kAraNika ane zAstranA bAdha nte ? satAM sA ( AcaraNA ) jinAtaiva pramANamiti // vagaranI mAne che. ( zrIvivAdAgRtataMtraz g0 84, 81). vaLI tavaka anukavAdakajI kAraNika paraMparAne kAraNe dUra " ataH uttama nitathakamakavanAH sarva thatA dUra karavAmAM AzAbhaMga mAnatA nathI. AthI to ema raDAvInaM mAryA na thAya che ke-tattva, anuvAdakanA mate "pAMcamanI saMva. " sarI cothe thAya che te kAraNika AcaraNuM che, paNa have * yazarmAnAvAM, talanova " te kAraNuM na hovAthI aMcaLagaccha, pAyacaMda ga7 tathA sthA" zaTAvIza tu grAmarogrIjA pura rAta"TnakamAgao te AcaraNAne dUra karIne punA pAMcame saMvatsarI (vAttAna, jAvAmA vivAra) | kare che te sarvathA yAjabI che. uparanA dareka zAstra pAThe eka avAje kabula kare che ke, hAya, manuSya pramANAnA abhAve AvA AvA ja kRSi azaThagItArthanI AcaraNa tIrthakaranI AjJA tulya mAra | mAre che chatAM lekhakane yadi ethanI saMvatsarI iSTa che to che. jenadarzana AgamapradhAna che mATe ja AcArya paraMparA | zAstramAM sucavela pAMcamanI anaMtara ceAthe saMvatsarI karavAmAM pramANa che. dejane dUra kare ane pUrva kamane khapAve te mokSa-1 ja jinAjJA che e bhUlavuM joIe ja jinAjJA che e bhUlavuM joIe nahIM. AjJAsiddha vastumAM mAge che. A hisAbe dravya-kSetra-kALa-bhAva vigerene ucita | manasvI takaNuone sthAna nathI. vicArI saMyamaddhi mATe je pravartana thAya tene anya saMgI azaTha gItArthonI AcaraNAne aMge manasvI taNA karagItArthe anusare che je mArga kahevAya che. azaThaAcarita'nArane pU0 mahApurAe aneka uttara ApyA che je nIce niSpA5 gItAe nahIM vATela AcaraNAne sau koI AjJA | mujaba che. (tIrthakaranI AjJA )rUpe mAne che. mumukSaoe gItAthanI 1-co pUrvadhara zrutakevalI bha0 zrIbhadrabAhu svAmI ma sarva AcaraNa zrI gaNadharapraNItanI jema AcaravI. pharamAve che ke - AcAryapara parA apramANika hoya ja nahIM, kemake te AyariyaparaMparae, prAgayaM jo u cheyadie / jinAjJAmAM dAkhala che. purUSo tene jinAjJA samI ja ko'veha cheyavAI, jamAli nAsa sa nAsihi // pramANa mAne che. (zrI sUtAchUtra-nirika) pAMcamA chatavyavahAra mAnanAre sarva azaThAcarita pramANu karavuM. niSpA5 azaThAcarita jinapraNIta ja che, pU. A. zrI vijayAnaMdasUri ma0-artha "AcAyoM azaThAcaritane pramANa mAnavAthI dareka vyavasthita thAya che. I se no mAvaLA vastro gAtI ho, 3 vigere vigere. uccheda kahane arthAt na mAnane kI jo buddhi kare, so jamAlI ko tareM nAza ko prApta hove / " AcaraNanA ucchedakene! ( vI. u0 26, 3, g0 222) azaTha gItAo pravartAvela paraMparAne jinAgama tulya pU A zrI sAgarAnaMdasUri ma -( artha) mAnI tene anusaravuM joIe ke eTaluM ja nahIM kintu tene apalA5 ke mudrabuddhithI upajate virodha paNa na karo] " AcAryanI paraMparAthI AvelA satra, artha ke AcAjoIe; kemake tema karanArane AjJAbhaMgane doSa lAge che rane je koI DahApaNu dekhADavA mATe nAza karavAnI buddhi Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 80 : pa eTale nAmaMjUra kare ke haThAve te manuSya jamAli (nihava)nI jene bIjA ga7vALA na mAnatA hoya te paNa azaThAcarya hovAthI pramANabhUta manAya che tema ja bahusammata paNa mApa nAza pAme che " pa pa ]] manAya che. ( zrI siddhacaka pAkSika 10 5, aM. 9, pR. 205 ) | teozrI aMte jaNAve che - munivara janakavijayajI- artha ). paraM pUrvAcAryaparaMparAgatasamAcArI samucchedakaiH prava * zrI jinezvaradevanI e prakAre AjJA ja che ke- je | titA yA samAcArI tasyAM kasyAgamarahasyA bhittgItArtha AcAryothI Avela artha hoya tene svechIbuddhie sya nAyaM pratyayaH saMbhASyate yat iyaM AcaraNAlakSaNopetA apramANa na karavA sUtrakRtAMgasUtranI niryuktimAM pharamAvyuM pramANamiti / che ke " :AcAryonI paraMparAthI AvelI AcaraNAne artha-paraMtu pUrvAcAryanI paraMparAthI Avela samAcArIne je ucheda kare arthAta na mAnavAnI je buddhi kare te jamAlInI peThe nAza pAme. " ucchedanAra purUSe calAvela samAcAramAM koI paNa Agama rahasyanA jANanAra purUSane e vizvAsa AvatuM nathI ke ( vIra pu. 1pa, aM0 13, pR. 221 ). A AcaraSTrAnA lakSaNavALI thAne zuddha AcaraNArUpa che arthAta--koIpaNa manuSya prAcIna AcaraNAne lepa ke pramANabhUta che. karIne jamAlI bane e jarAya I-chavA yogya nathI. ( zrI vicArAmRtasaMgraha pR86, 27) 2-pU0 zrI cIraMtanAcArya A pAThanuM pRthakkaraNa nIce mujaba thAya che. " azaThAcAryA-cIrNA-mAnane paMcavihA''yArA 1-gurUparaMparAvALI AcaraNa mAnya che, tene mahA-''yrnnsiilss guruNo hizrovaesavayaNaM prANA, tama purUSone Take che. mahA AyaraMtareNa gaNipiDagaM virAhiyaM bhavaha tti" 2-guruparaMparAnA ucchadakanI manamAnI pravRtti amAnya ( zrI nIrUtra sUgiH ) | che. mahApurUSe paNa tevI pravRttine apramANika rUpe ja jAhera kare che. artha-azaTha AcAryanI AcaraNAne na mAnIe te, | samAcArIne ucheda karI navI samAcArI calAvavI paMcavidha AcArane pAlanAra gurUnuM hitopadeza vacana te | e kaI rIte iSTa nathI, mATe zrI saMghanI pharaja che ke temaNe AjJA che. tene anyathA karanAre gaNipiTaka (Agama ) AvA prasaMge pitAnI karela ane vizALa buddhino paricaya virAyuM che. karAvI egya taDa lAvavo joie ane sarvatomukhI prayatnayathArtha che ke-prAcIna tithi AcaraNane lepavAthI pU0 jI dhArA zrI saMghamAM ekatAnuM sAmrAjaya sthApavuM joIe. mA zrI hIravijayasUri vigere pUrva mahApurUSa ane gurU 4-azaThe pravartAvela prAcIna paraMparA pramANabhUta che varganI AjJAne chaDeceka apalopa thAya che. temaja bahusammata paNa che. 3-50 A0 zrI kulamaMDanasUri ma - 5-prAcIna AcaraNAne lepI navI samAcArI calA"puurvpuurvtraiH pAzcAtyaizca gItArtharAgamahadayavedibhiH teSu | ana vyavami | vavAmAM Ave to jinAjJApAlaka manuSya tene pramANika svopanaprantheSu parvakramAyAta-sAmAcArI-prAmANyadarzanena / | mAnavAnI bhUla karato nathI. taducchedakapuruSa-kalpita-sAmAcAryAH praamaannyniraakrnnaat| artha-Agamane jANanAra ati prAcana tathA arvA huM paNa zrI saMghane e ja vijJapti karuM chuM ke-tithi cIna gItArthoe potapotAnA granthamAM gurU paraMparAthI Avela AcaraNAne aMge cAlatI prastuta carcAne, zAMtipUrvaka aMta samAcArInI pramANikatA darzAvI che ane tenA ukheDanAra | lAvavA jaIe ane jaina jagatamAM punaH eka ja tithie purUSanI manasvI samAcArInI apramANikatA jAhera karI che. | paradhana thAya tema mArga ja joIe. teozrI vaLI paNa jaNAve che keka sa. pU. A0 4pU A zrI guNaratnasUri mahArAjazrI hemacandrasUri pramukha zrIsa dhe pitAnA manaravI Agraha | zakAvArInAM kAnane "paMvidA" (jI) nahIM choDanArano daMDa karyo che. te pramANe karanAra zrIsaMghaT ( ra rA NapAna " ( nizIthafNa thI ) AgamAnusArI che. vidhAna che ke zramaNusaMdha pariNAma-TattatvajAti vistAranAni jhavaNITitAna tathA ativALo, nizvayakArI ane suparIkSitakArI hoya che. zrIsaMgha| maya: takALa ane zakti sameta AgamabaLavaDe tapAsIne kArya kare che, kiMtu jema tema kaI karate nathI; kemake koIe mahAna artha-azaTha AcAryanI AcaraNuM na mAnavAthI aparAdha karyo hoya te tene eka be traNa vAra mANaso | zrInaMdI sUtra tathA zrInizIya satra vigerenI "zrI gurUjInI mikalI bolAve che, na Ave te paNa tene saMdhabahAra muka AjJAthI UlaTuM karI zrI AgamanI virAdhanA na karavI." vAnI utAvaLa karate nathI kig tenA na AvavAnuM kAraNa tathA "tIrthakaranI jema gItArthanI AjJAne nAmaMjura tapAse che. yadi te Agrahane aMge na Ave te tene eT na karavI " ItyAdi AjJAne avahelanA doSa lAge che. bahAra kare, ane bhayathI na Ave te tene AzvAsana Ape, | athaSA ye prAcIrNa na manyante, taiH pratikramaNe prtisaMdhanI mahattA darzAve ane saMdhane zaraNe AvavA samajAve. | kamaNasUtra bhaNanAnantaraM anyasAdhuvayavarje sarveSAM sAdhUnA mATe saMdha sunizcitakArI che ema zrI vyavahAra bhASyanI | rATha daLAya nahAtmAta thayela puratathaSU tti u0 , pR343 mAM varNana che. matalaba e che ke tyanuM che prAcIna AcaraNanA rakSaNa mATe zrIsaMdhanI moTI javAba-1 artha e prAcIna AyaraNA na mAnatA hoya dharI che, vaLI eka muchanI koI paNa eka samAcArI ke teoe pratiAmaNamAM pratikramaNa pATha bhaNyA pachI prAcIna Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ : 81 : vidhi pramANe chellA be munio bAkI rahe e rIte kramazaH | teraza Adi vadhaghaTa thAya " ityAdi gurUparaMparA che te ja dareka munione vaMdana karavuM joie, ritu mAtra gurUrahita | tapaganI bahuzrutasammata samAcArI che. A saMbaMdhamAM 29, 2, pAMca, sAta tathA sAta munione vaMdana karavuM cAlu varSamAM je je savAlo uThayA che. lagabhaga te darekane na joIe. kemake A samAcAra AcaraNArUpe pravartamAna che. khulAso prastuta lakhANamAM karavAmAM AvyA che. eTale A badhI gaDabaDa zAMta karavAno eka ja mArga che ke vAMcake niHzaMkapaNe samajI zakaze ke upalabdha pramANe prAcIna azaThe pravartAvela AcaraNanuM pramANa mAnavI. AcaraNAnA ja pakSamAM che. ( vAtakaraNa, AcIprAmANyavicAra )| navIna pakSavALAe mAtra tarka jALa para ja madAra bAMdhI A dareka pAThathI vAMcaka samajI zakaze ke va* taMtro che paraMtu jyAM pratyakSa pramANe upalabdha hoya tyAM tarkajAtathA tavataraMgiNIno anuvAdake prAcIna paraMparA para karela LanI kiMmata zI ? uparanA pramANamAM eka paNa pramANa humalo avAstavika che. parimArjita zabdomAM kahIe te mAtra evuM nathI ke jenA AdhAre navIna pakSe jAhera karela caudaza pitAnA navA pakSane sAco TharAvavA mATe UbhI karelI kahapanA ane ethamAM pUnama ane pAMcamane aMtahita thAya che ItyAdi jALa che. jayAre prAcIna paraMparA azaThasuvihita gItArthoe mAnyatA sapramANa manAya. astu. AcarI che te A paraMparAne zAstrIya pramANane saMpUNuM TakA | a te e ja maMgaLa kAmanA che ke-- che mATe tene Agamatulya mAnI tene anusaravAmAM ja Atma koi paNa navIna kapanAo karI, prAcIna AcaraNAne hita samAyuM che. uthalAvI ga7bheda karavAnuM pApa na vahere. pakSa-mamatvane aMtima bhAvanA bAjue rAkhI mArUM e sAcuM ema nahIM kintu sAcuM e mAre AvI zubha bhAvanAthI prerAI prastuta viSayanuM avalokana uparanA lakhANamAM tithine aMge bhinna bhinna pramANothI | karI jeTaluM sAruM lAge teTaluM svIkAre, Agama tulya pavitra vicAraNA karI che. dareka pramANenA talasparzI adhyayana pachI ApaNane eka ja nirNaya para AvavuM paDe che ke-jena- khAcaraNa tarapha upekSA na karatAM suvihita gItArtha AcAryonI samAjamAM parvatithine aMge je prAcaMna AcaraNa che te ja| upakAraka paraMparAne mAnya rAkhI jinezvara devanI AjJAne pALe. vyAjabI che eTale " parvatithinI vadhaghaTa na thAya paNa tene | ane dareka bhavabhIrU AtmA saMdhamAM zAMti, aikaya tathA prema badale pUrvatithinI vadhaghaTa thAya tathA pUnama, amAsa ane| jamAvI satyanA paMthe vicarI AtmakalyANa sAdhe e bhAdaravA zadi pAMcamanI vadhaghaTa na thAya paNa tene badale | zubhecchAe viramuM chuM kara AvavuM te aMge jabI che Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6 ,ii ya cAritra-smAraka graMthamALA taraphathI pragaTa thala keTalAka graMthA sIrIjha naMbara 11 vizvaracanAprabaMdhaH-( sacitra ) gujarAtI bhASAmAM. pRthvI goLa che ke phare che ? vagere vagere bhUgoLanA praznonI samIkSA karatA jaina jainetara draSTie tayAra karavAmAM Avela graMtha. rUA 1 8-0 12 dinazuddhidIpikAH-pAkRta tathA gujarAti jaina jayotiSanA prAcIna ane ajoDa graMtha. 17 jaina tIrthanA nakazeH--hindabharanA pratyeka jaina tIrthonI vigatavAra yAdI tathA relve lAina, meTara lAIna vagerenI samajutI sahita. rUA. 0-8-0 19 bahata dhAraNA maMtraH-(saMskRta) tame tathA tamArA gAmane saMgha kayAM tIrthaMkaranI e kayAre pratiSThA karI zake ane kevuM maMdira banAvI zake te jANavA mATe rUA. 0-8-0 20 vihAradarzana khaMDa 1-2 (gujarAtI) AkhA hindamAM page sAyakala ke moTarathI pravAsa karanAranI jhINI mATI vigata sAthe mArganA gAmanI jaina-vigata paNa ApavAmAM AvI che. nakazA sahita rUA. 1-4-0 22 paTTAvaLIsamuccaya bhA. 1H--( saMskRta ) prAcIna jaina itihAsane pramANabaddha saMgraha videzanA itihAsavettAoe jenI muktakaThe prazaMsA karI che. rUA. 1-8-0 24 tapagaccha zramaNa vaMzavRkSaH--(AvRti bIjI ) bhagavAna mahAvIrasvAmIthI zarU karI vatamAna tapagacchanA dareka sAdhuone vaMzakrama, mukhya itihAsa thA pUrva mahApurUSonA jIvanacaritro sahita rUA. 1-0-0 ) 26 zrI cAritravijayajIH- jaina gurUkuLanA nirmAtA pU0 zrI cAritravijayajI mahA rAjAnI jIvanI. atyAra sudhI bahAra paDela caritragraMthamAM jene prathama naMbara Ave che. potAnA gurU jInuM jIvanacarita lakhavA irachanAre A graMthanuM eka vAra avazya avalokana karavuM ja joIe. rUA. 1-4-0 -:maLavAnuM sthAnaH zrI cAritra smAraka graMthamALA-vIramagAma ( gujarAta ) [ jANItA jaina bukaselara pAsethI paNa maLaze. ] WWWWWWWWWWWWWW Shree Sucharmaswami Gyanthandar-Umare, Surat www.umaragyanbhandar.com