Book Title: Banne Kalyankari Jivan ane Mrutyu
Author(s): Sukhlal Sanghavi
Publisher: Z_Darshan_ane_Chintan_Part_2_004635.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/249276/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banne kayANakArI : jIvana ane mRtyu [4] gAMdhIjI mahAtmA' lekhAyA. kAraNa tenuM vana mahat hatuM. jenuM jIvana ja mahat hoya tenuM mRtyu paNa mahat ja hovAnuM. gAMdhIjInuM jIvana mahata zA mATe? e praznanA uttara eka ja che ane te e ke bAlyakALathI DeDa mRtyunI ghaDI sudhI ekamAtra premavRtti, satya ane khIjAnuM bhaluM karavAnI vRtti tema ja pravRtti ja akhApaNuM tema ja uttattara vikasita rUpamAM ane vadhAre ne vadhAre vyApaka rUpamAM sevI che. buddhanA mRtyu vakhate lakAmAM zAka vyApelA, paNa e zAka moTe bhAge temanA anugAmI bhikSugaNa tema ja gRhasthavarga pUratA hatA ema kahI zakAya. mahAvIranA nirvANu vakhate vyApela zoka paNa e ja kArTine hateA. alabatta, te vakhate atyAranA jevA samAcAra phelAvavAnAM sAdhanA na . hatAM. gAMdhIjInA mRtyusamAcAra atyAranAM sAdhanAne lIdhe vizvavyApI banyA che e eka ja kAraNa vizvavyApI zAkanuM nathI. paNa emanuM aMtara ane khAdyangvana evuM vizvavyApI khanI gayeluM ke te sthULa dehe game tyAM rahetA hoya chatAM duniyAnA dareka bhAgamAM temane saMdeza ekadhArA paheAMcI jato ane bhaNela ke abhaNu, A dharmanA ke te dharmanA, A kAmanA ke te kaeNmanA, A dezanA ke te dezanA, dareka mAnavI gAMdhIjI viSe eTaluM te mAnI ja letA ke teo je kahe che, je sa Mdeza Ape che te temanA AcaraNanuM pariNAma che, saunA ekasarakhA vizvAsa e ja ke gAMdhIjI vicAre kAMI, khele kAMI ane kare kAMI evA nathI ane nathI ja. vizvahRdayamAM gAMdhIjInI pratiSTA kevaLa uparanA kAraNe ja hatI. te saunA hRdhdhanA rAma banI gayA te mAtra satyaniSThA ane karuNAttine kAraNe. tethI ja ApaNe gAMdhIjInA vanane mahat kahIe chIe. yogazAstramAM kahyu che ke citta rUpa nadIno pravAha banne bAjue vahe che. te kalyANa tarapha vahe ane akalyANa tarapha paNa vahe. yogazAstranA A kathanane purAve ApaNA darekanA ji anubhava che. gAMdhIjI ApaNA ja jevA ane ApaNA mAMhelA sAdhAraNa mAnavI, paNa emanA cittanA pravAha Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhya. [21 kevaLa eka ja bAjue vahyo che e vizvavidita bInA che ane te eka bAju paNa mAtra kalyANanI ja. gAMdhIjIe potAnI samagrazaktine pravAha lekakalyANane mArge ja vALyo che. A mATenI taiyArI karavA gAMdhIjI nathI gayA kaI maThamAM ke nathI gayA kaI jaMgalamAM ke parvatanI guphAmAM. manane sahaja adhagAmI valaNa tema ja akalyANagAmI saMskArenA vaheNane urdhvagAmI valaNamAM ane eka mAtra kANugAmI pravRttinA vaheNamAM pheravI nAkhavA e kAma nathI rAne mATe saheluM ke nathI sattAdhArIne mATe saheluM. e kAma bhalabhalA sAdhakenI paNa kasoTI karAve tevuM agharuM che. paraMtu gAMdhIjInI satya tema ja premanI ananya niSThA ane satyaprema Izvara uparanI acaLa zraddhAe temane mATe e kAma taddana sahelA jevuM karI nAkhyuM hatuM. tethI ja gAMdhIjI saune ekasarakhI rIte bhArapUrvaka kahetA ke huM tamArAmAM ja chuM ane huM je karuM chuM ke karI zakyo chuM te strI-puruSa, yuvA -vRddha saune mATe (teo dhAre te) sukara che. gAMdhIjI mAtra viveka ane puruSArtha upara ja bhAra ApatA. emane Izvara emAM ja samAI jate. dareka mAnavamAM viveka ane puruSArthanAM bIja hoya ja tethI dareka mAnava Izvara ane brahmarUpa che. gAMdhIjI darekanA AtmAmAM vasatA evA ja saccidAnaMdamaya aMtaryAmIne pitAnA vartana ane vicArathI jAgRta karavA rAtadivasa mathatA ane temAM ja akhaMDa AnaMda anubhavatA. mANasa sumArgane anusare ke nahi paNa tenA manamAM eka athavA bIjI rIte sumArganI pratiSThA to hoya ja che. tethI gAMdhIjInA sanmArgadarzanane na anusaranAra paNa ane ghaNIvAra tethI sAva UMdhuM cAlanAra paNa- temanA A valaNa tarapha AkarSAti ane eka athavA bIjI rIte gAMdhIjIno prazaMsaka banI jAte. tethI karIne ApaNe kahI zakIe ke bIjI koI paNa vibhUtinA jIvane mAnonA hRdayamAM sthAna meLavyuM hoya te karatAM vadhAremAM vadhAre mANasanA hRdayamAM gAMdhIjInA jIvane sthAna meLavyuM hatuM. AvA sthAnane lIdhe ja lokoe temane mahAna AtmA kahyA ane temanuM jIvana mahata lekhAyuM. bhUtakALanA ItihAsamAM ke A navayuganA itihAsamAM e kaI dAkhala che ke jemAM tenA mRtyu vakhate ja gAMdhIjInA mRtyuthI kakaLI uThelI vizvajanatAne dazamo bhAga paNa hRdayathI kakaLI uThyo hoya? keTalAka prajApriya rAjA, rASTranetA ane kapriya sate cAlyA gayA tyAre temanA mATe zeka Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22] darzana ane ci'tana amuka bhAga pUratA ja hatA; ane keTalIka vakhate te te aupacArika paNa hoya. paraMtu gAMdhIjInI mRtyukathA ja sAva nirALI che. duniyAmAM ekeeka bhAgamAM vasatI janatAnA sAcA pratinidhioe gAMdhIjInA mRtyu upara AMsu sAryA che ane atyAre paNa gAMdhIjInI jIvanagAthA manamAM AvatAM ja ke kAne paDatAM ja kareADe! mANasA AMsu khALI zakatA nathI. tethI ja gAMdhIjInuM mRtyu jIvananA jeTaluM ja mahAna che ema kahI zakAya. gItA e duniyAnA dharmagraMthAmAM eka adbhuta ane apUrva graMtha che. tene racanAra vyakti paNa tevI ja adbhuta ane ANaMdaSTivALI hovI joI e. jenA mukhamAMthI gItAnA upadeza ApavAmAM AvyA che te kalpanAmUrti ke aitihAsika kRSNa paNa adbhuta vyakti che emAM zaMkA nathI. gAMdhIjIne sAcI rIte eLakhanAra kAI paNa eTaluM te samajI zake tema che ke gItAne tenA AdhyAtmika ane vyAvahArika arthamAM jeTale aMze gAMdhIjIe jIvanamAM pacAvI hatI teTale aMze gItAne pacAvanAra vyaktine zeAdhI kADhavAnuM kAma bahu agharuM che. gItAmAM kama yAganuM ja pratipAdana che. A muddAnuM samana lAkamAnya tiLaka karatAM vadhAre sacoTa rIte khIjA kAI e karyuM" hoya to te huM jANato nathI; paNa e anAsakta kayeAganuM pacAsathI vadhAre varSo lagI satata ane akhaMDa paripAlana gAMdhIjIe ja karI batAvyuM che. temaNe gItAnA kaceAganuM samarthana jeTale aMze jIvana jIvIne karyuM che teTale aMze graMtha lakhIte nathI karyuM", gItAnA anAsakta kayogamAM be bAjue samAya che. lokajIvananI sAmAnya sapATI upara rahIne tene unnata karavAnI lokasaMgrahakArI vyavahAra khAjI, ane traNe kALamAM ekasarakhAM TakI zake evAM zAzvata mUlya dharAvanAra satya, ahiMsA, ane IzvaraniSThA jevAM tattvone sparzIne ja jIvana jIvavAnI pAramArthika khAjI. gAMdhIjInuM vana zarU thayuM te, e pAramArthika satyane AdhAre, ane te uttarAttara vadhAre ne vadhAre vikasatuM, phelAtuM ane navapallavita thatuM gayuM te vyAvahArika bhAjI ke byAvahArika satyane avalakhIne, gAMdhIjInA krAI paNa jIvana-kRtyane laIne ApaNe vicAra karIe to e tarata ja dIvA jevuM dekhAI Ave che ke teonA ekeeka kRtyamAM pAramArthika ane vyAvahArika satya bannenA sahaja ane avibhAjya samanvaya hatA. teo kAI paNa kSetramAM, kAI paNa bAbata laI te kAma karatA hoya tyAre temAM pAramArthika satya hovAnuM ja, ane te pAramArthika satyane tee evI rIte vyavahAranI sapATImAM mUkatA ke satya mAtra zraddhAno viSaya agara pUjAne viSaya na rahetAM buddhinA ane AcaraNanA Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhya [27 viSaya paNa banI jatuM. jema jema gAMdhIjI pAramArthika satyane AdhAre vyAvahArika kSetre vadhAre ne vadhAre kheDatA gayA, jema jema temanI sAme kaThaNa ane kANutara vyAvahArika samasyA AvatI gaI, dharma, kAma, samAja, arthazAstra, rAjakAraNa- AvA aneka viSayonI jamAnAnUnI jaTila samasyAe ukelavAno bhAra temanA upara AvatA gayA tema tema temane potAnA vananA UMDANamAMthI pAramArthika satyanI maMgaLamaya ane kalyANakArI bAjue vadhAre ne vadhAre baLa ApyuM. e baLa ja gAMdhIjInuM amAtra khaLa hatuM. gAMdhIjI game tevA kSINu hAya ke tapasyAthI kRza hoya tyAre paNa temanA vanamAMthI je AzcaryakArI teja ane khaLa sphuratuM tene saraMjavAnuM kAma kAI ne mATe paNa saheluM nahotuM. te baLa ane teja temanA pAramArthika satya sAthenA tAdAtmyanuM ja pariNAma hatuM. emanI vANI ke emanI lekhinImAM, emanI pravRtti ke emanI dehasphUti mAM e ja pAramArthika satya prakArAtuM. gAMdhIjInA anuyAyI gaNAtA mANaso paNa gAMdhIjInA jevI ja dunyavI ane vyAvahArika pravRtti karatA, paNa temane badhAtaiya ema lAgyA ja karatuM ke temanA vanamAM gAMdhIjInuM teja nathI. Ama zA mATe ? eneA uttara gAMdhIjInI pAramArthika satya sAthenI peAtAnA jIvananI vadhAre UMDI ekarUpatAmAMthI maLI jAya che. AvI ekarUpatAe dunyavI lekajIvananAM ghaNAM pAsAMne sudhAryAM che, unnata karyAM che. A khInA ApaNane jeTalI viti che te karatAM vadhAre pramANamAM have pachInI peDhIne vidita thaze. prakRtinuM tattva ja evuM che ke tenuM lolaka mAtra eka ja dizAmAM nathI thebhatuM. jyAre te koI eka cheDA tarapha jhUke che tyAre tenI tadna sAmenI viruddha khAjue tenAM AMdolano zarU thAya che. gAMdhIjIe duniyAne mUMjhavatA praznone ukela saraLa mArge ANavAno kAryakrama yojyo. je duniyA AjalagI jheranuM auSadha jhera ja che, evA mUtramAM tathA kuTilatAne javAba kuTilatAthI ja apAya evA mUtramAM mAnatI, tema ja evA tra pramANe jIvana jIvatI ane chatAM kAI sArA kAyamI ukela ANI na zakatI te duniyAne gAMdhIjIe navA mArga batAvyA ke jheranuM kharuM ane kAyamI esaDa amRta ja che; tayA kuTilatA nivAravAnA saraLa ane sAcA ilAja saraLa jIvana jIvavuM e ja che. gAMdhIjInuM A kathana navuM te na hatuM, paNa enuM AcaraNa sAva navuM hatuM. temanuM e navajIvana game teTaluM pAramArthika satyane spatuM hAya, te dvArA badhA ja jaTila praznonA game teaA saraLa na sarvAMgINa vyApaka 4 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24] darzana ane ciMtana zakaya heya, chatAM tene samajavA ane pacAvavA jeTalI mAnava-samAjanI bhUmikA taiyAra na hatI. gAMdhIjIe samAjanA khUNekhUNAmAM pahoMcI lokonI saddabuddhi jAgRta karavA bhagIratha prayatna karyo. tene pariNAme lA mANase emanuM kathana samajavA tarapha ane emanuM jIvana ochevatte aMze jIvavA -tarapha vaLyA. paNa samAjano eka moTo bhAga e ne evo ja rahyo, ane gAMdhIjInA navajIvanamaya sadezanI tIvratA ane vizeSa pracAranI sAthe sAthe te vadhAre ne vadhAre vadhate e ke je gAMdhIjInA saMdezane jhIlI na zakyo, eTaluM ja nahi paNa tene e saMdeza sAva ghAtaka temaja avyavahAru lAge. jeo gAMdhIjInA navajIvanasaMdezane zraddhApUrvaka sAMbhaLatA ane yathAzakti te pramANe vartavA IcchatA teonA manamAM paNa keTalIkavAra gAMdhIjInA pAramArtheika siddhati vize zaMkA UThatI, ane pUratuM samAdhAna na thatuM. e. paNa varga vadhate gaye ke je gAMdhIjIne sAMbhaLavAnuM jatuM karI zake ja nahi paNa manamAM eka ja vAta poLyA kare ke e te saMta rahyA, vyavahAramAM emanI vAta na cAle. paNa AthI ye vadhAre moTo varga te e nimaNa thata gayo ke je gAMdhIjInA pAramArthika satyanA siddhAMtane tattvataH mAnavA chatAM vyavahAramAM tenI taddana avagaNanApUrvaka avyavahAritAmAM ja mAnatA. A chelle varga e ja gAMdhIjInA navajIvanasaMdeza mATe bhayAnaka hatA. gAMdhIjI pitAne hiMdu kahetA ane hiMdu dharma AcaravAne dAvo karatA, paNa temano hiMdu dharma RtaMbharA prajJAmAMthI udbhavela ane pipAyela hovAthI eTale badhe vizALa banyo hato ke te eka bAjuthI duniyAnA samagra sAcA dharmAnuyAyIone "gAMdhIjI amArA ja dharmano marma sarvatra sAcI rIte pragaTa karI rahyA che " ema mAnavA lalacAva, jyAre bIjI bAjuthI te sAMkaDA mananA rUDhicusta ane svAthI dhArmikenA manamAM te jarA paNa sthAna na pAmate ane temane aneka rIte akaLAvI mUkate. jagata kaI dizAmAM ghasaDAI rahyuM che ane mRtyunA mahAgartamAM khUMcatuM jAya che e sthitinuM bhAna hovAthI ane te mATe nirdoSa tema ja sarva AcArI zake te trANo pAya leke sAme mUkele hevAthI divase divase gAMdhIjIne anusaranArA vacce jatA hatA. ane ochAmAM ochuM temanI asarakAraka vANI vAMcavA ke sAMbhaLavA mATe te talapApaDa thanAranI saMkhyA vadhe ja jatI hatI. jUnI peDhInA ane ghaDapaNane kinAre jaI beThelA leke paNa A vargamAM AvatA ja jatA hatA. eTale rUDhicusta ane virodhI mAnasavALA, jemane pitAne dharma ke kAmanA vADA mATe paNa kazuM sakriya kAma karavAnuM Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a [ 25 na hatuM te manamAM samasamatA ane gAdhIjI pratye jAheramAM nahi te khAnagImAM rASa sevatA ane phelAvatA. AvA laoNkAnAM keTalAka buddipaTu chatAM mAtra sattAlolupa ane asahiSNu lekane eka varga pahelethI ja hatA. gAMdhIjInI vadhatI jatI vizvapriya pravRtti ane dezadhAraka pravRttinA teja sAme tevA vagatuM bahu ochA loko sAMbhaLatA. paNa gAMdhIjInA hiMdutvazAdhaka kAryakrama jema jema ugra ane vizALa banate! gayA tema tema te asahiSNu vargane bheALA, ajJAnI ane svArthI lokAne potAnA tarapha AkarSavAnI vadhAre taka sAMpaDatI gaI. musalamAtAnI mAgaNIo vadhatI cAlI. gAMdhIjI temane kAza ceka ApavAnI dIrghadraSTi bharelI vAta kare to pele asahiSNu vahiMdu lekAne uUre ke jue, gAMdhIjI potAne hiMdu kahevaDAve che, hiMdu dharmanA anuyAyI haiAvAnI vAta kare che, gItAne akSarasaH AcaravAnI vAta kare che, ane chatAMya AtatAyI musalamAno sAme bhIru thaI namI paDe che. sAmAnya lokA je levaDadevaDamAM pAIe pAIne hisAba gaNatA haiAya ane jenAM mana upara AtatAyIne prahAra karIne ja ThekANe lAvavAne saMskAra hAya teo gAMdhIjInI dISTi bharelI udAratAne avaLA atha le te e svAbhAvika ja hatuM. gAMdhIjInI dIrdhadaSTi e hatI ke pahelAM mArA dharanuM zodhana thAya te khIjAte odhana mATe kahevAnuM kAma saraLa thAya, ane duniyAmAM paNa peAtAnI pratiSThA vadhe. jyAM lagI muslima lIga ane hiMdu mahAsabhA vacce rasAkasI cAlI tyAM lagI pelA asahiSNu vage dezanA bALA lAkAmAM eka ja jAtanuM viSa phelAvyuM ke hiMdu jAti ane hiMdu dharmAM gAMdhIjInA hAthe jokhamAya che. durbhAgye dezanA bhAgalA paDyA ane emAMthI arasaparasa kApAkApIne dAvAnaLa pragaTyo. muslima lIge to gAMdhIjIne islAma ane musalamAnanA zatru tarIke gaNAvyA ja hatA; paNa kaTTara hiMdumahAsabhAvAdIee paNa temane hindu dharmanA zatru tarIke gaNAvyA. je lokAnA manamAM gAMdhIjI viSe kusa MskAra poSAyA hatA temaNe jyAre hiMdu ane zIkhAnI kalegmAma joI, strIonAM apaharaNA joyAM, tyAre te temane dRDha pratIti thaI gaI ke hiMdu dharma ke hiMdujAtinuM rakSaNu gAMdhIjIne hAthe cavAnI vAta AkArApuSpa jevI che. A kAma to hiMdu mahAsabhA ja karI zake ane te ja bamaNA baLathI jevAnI pratye tevA thaI sAmAnI sAna ThekANe lAvI zake. kaTTara hiMdu mahAsabhAvAdIone A muddo eTalo saraLa hatA ke tene samajavA ke samajAvavAmAM bahu cAturyanI jarUra paDe tema hatuM ja nahi, kAraNa ke lokamAnasa prathamathI ja pAzavavRttithI dhaDAyeluM hoya che, Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6] darzana ane ciMtana jyAre gAMdhIjIne te AvA lAMbA kALanA rUDha mAnasane samajAvaTa ane vivekathI sudhAravuM hatuM. DUbate ane Apadagrasta mANasa tUTI jAya evA tatkALasulabha taNakhalAnuM avalaMbana lete hoya tyAre ene kAMIka khamI khAI saMkaTa sahI vadhAre sthira upAyanuM avalaMbana karavA kahevAmAM Ave te bahu ochI saphaLatA maLe che. eTale dezanA bhAgalA paDatAM je je kemI. dAvAnaLa bhabhUkI uThyo temAM hiMdu tema ja zIkhone eka ja bacavAne upAya jaNAze. gAMdhIjI e upAyanuM avalaMbana karavAmAM lAMbe gALe bahu ja ahita jaI zakyA. tethI temaNe hindu ane zabene e badalAnI vRtti ajamAvatA prathama rokyA. Ane lIdhe jema jema musalamAne gAMdhIjIne prazaMsavA lAgyA tema tema hinduo ane zIkha vadhAre cheDAyA ane khullukhullA pracAra karavA lAgyA ke juo ! musalamAne ja gAMdhIjIne pitAnA. hitaiSI gaNe che. je musalamAnano hitithI heya te te hindaphohI hoya ja. uzkeraNIjanaka bance jatA navanavA banAvomAM badhe ja ekasarakhI rIte sAMtvana ApavAnuM ane samajAvaTa karavAnuM kAma gAMdhIjI mATe ghaNuM adharuM hatuM. chatAM temaNe anazana jevA jalada upAya ane reDi uparanAM. sarvagamya pravacane dvArA pitAnuM kAma jArI rAkhyuM ane badalo levAnI vRti je bhayaMkara rUpamAM hiMdu tema ja zIkha bhAIomAM phATI nikaLI hatI. te kAMIka aMze kAbUmAM lIdhI. paNa A vakhate pele asahiSNu ane sattAlupa varga lene ADe raste ja de jato ane khullaMkhullA. kahe ke gAMdhIjI te ahiMsAhArA chevaTe hiMduo ane zIkhonI ja katala karAvI rahyA che. jyAre gAMdhIjI viruddha lokamAnasa ThIka ThIka pramANamAM keLavAyuM tyAre je ruDhicusta ane nAmadhArI dhArmike pahelethI ja gAMdhIjInI viruddha hatA ane atyAranI tipitAnA AMgaNAmAM ja rahI temane bhAMDatA te badhA pilA buddhipaTu sattAlolupa varganA TekedAra thaI gayA. e asahiSNu vage hiMdu jAgIradAro ane rAjAone temanI sA javAne bhaya batAvI ane pitAdvArA temanI sattA cAlu rahevA AzA ApI hiMdu dharma ane jAtinA uddhArane bahAne pitAnI tarapha vALavA lAgyA, hiMduvAbhimAnI AcAryo ane mane temanA paraMparAgata dharmanI rakSAnI bAMhedharI ApI pitAnAmAM meLavavA lAge, custa mUDivAdIone bhAvi bhayamAMthI mukti ApavAnI AzA dvArA pitAnAmAM meLavavAmAM saphaLa thayo. pariNAme e gAMdhIjI viruddhanA khUnI mAnasamAM aneka vargone samAsa thate gayo, ane tevo varga hiMdupada pAdazAhInAM svapna paNa sevavA lAgyo. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhya [ 27 A sthitie ja koMgresavirodhI SaDyaMtra racAvyuM ane kaoNMgresane tema ja dezane vartamAna sthitie pahoMcADanAra mahAna jIvanane khatama karavAnA sakalpa pALyA, jenu goDase tA eka pratIka mAtra che. gAMdhIjI goDasene hAthe vIdhAyA ema kahevA karatAM ema kahevuM vadhAre sAcu che ke gAMdhIjInI uttarAttara vikasatI ane zuddha thatI jatI ahiMsAne na pacAvI zakanAra mAnase ja gAMdhIjInI hiMsA karAvavAmAM bhAga bhajavyuM. paNa gAMdhIjI jo sAce ja ahiMsaka hatA ane temanI praznA eka mAtra satyane ja dhAraNa karatI hatI ane jIravatI hatI teA temanI hiMsA zakaya ja nathI. UlaTuM emaNe AcarelI ahiMsA ane sevelI satyaprajJA e bane je nAnakDAzA sthULade pUratI maryAdita hatI te aneka mukhe vistarI che. je leAkA gAMdhIjInI ahiMsA ane satyabharA prajJAne pUrI rIte naheAtA samajatA teo paNa have vadhAre tAlAvelI sAthe tene samajavA mathI rahyA lAge che. AthI ja te aneka mANaso je kAInA bharamAvyA ADe raste dorAyA hatA te TapeTapa pArTI sIdhe raste AvavA lAgyA che ane geDasenA preraka mAnasane hRdayathI nidardI rahyA che. punarjanma vyaktigata hA ke sAmAjika hA, banne rIte tenA atha eka to che ja ke kAI paNa saMkalpa vRthA jate nathI ja. gAMdhIjInA vajrasaMkalpa to vyaya jaI ja na zake. sekreTisa ane krAIsTanA saMkalpe temanA jIvana pachI vadhAre vegavAna ane vadhAre damULa thayA che e jANItuM che. gAMdhIjInuM mRtyu e pAmara jaMtunuM mRtyu nathI. e mRtyue mANasajAtane zokAtura karI che. tene atha e che, ke tene potAnu aMtara nirakhavA aMtarmukha karI che. ane chevaTe gAMdhIjI icchatA hatA paNa zuM ? te tA hamezAM eka ja vAta kahetA ke tame peAtAnuM aMtara tapAso ane peAtAnI jAtane prathama sudhAro. vanamAM temaNe potAnA saMdeza jeTalA pramANamAM phelAvyo te karatAM temaNe potAnA mRtyuthI potAnA saMdezA vadhAre phelAvye che ane te AgaLa vadhAre ne vadhAre phelAze emAM leza paNa zaMkA nathI. ema te A dezanA takhtA upara AvyA pachI gAMdhIjIe bahu meTA sevakavaga Ubho karyo che. kAI paNa prAMta, kAI paNa jillA ke koI paNa tAlukA le te tyAM gAMdhIjInI doravaNI pramANe kAma karanAra evattA. maLI ja AvavAnA. AvA kAryakaromAM aneka jaNa to vibhUti jevA paNa. che. temanA mRtyuthI AvA vargamAM moTA umerA thaze eTaluM ja nahi paNa te varga vadhAre zuddha thaI kAryabaLa meLavaze; kAraNa ke have te vate Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28] darzana ane ciMtana pitAne ja khabhe Avela javAbadArInuM pUrNa bhAna thatuM jAya che. je musalamAna bhAIone gAMdhIjI potAnuM ghara sudhAryA bAda dUra beThA ke pAkIstAnamAM jaI samajAvavAnA hatA te musalamAnomAM paNa e bhAna aLavattara thatuM jAya che ke gAMdhIjI je kahetA te ja sAcuM che ane muslima lIga je dhamadhatAne nAme uzkeratI hatI temAM kazuM ja tathya nathI. A rIte jovA jaIe te gAMdhIjInuM jIvana jeTaluM mahatva ane kalyANakArI hatuM teTaluM ja temanuM mRtyu paNa mahatva ane kalyANakArI che e viSe zaMkA nathI. gAMdhIjI gurutvAkarSaNanA niyama jevA hatA. temaNe AkhuM jIvana paraspara virodhI evAM vividha bhaLone eka ja udezanI siddhi mATe sAMkaLI rAkhavAmAM asAdhAraNa saphaLatA meLavI che. rAjAo, maThadhArIo, mUDIvAdIo ane uracavAbhimAnI varga upara sAmyavAdanuM je saMhArakArI mejI vegapUrvaka AvI rahyuM hatuM tene ahiMsAnA pUradvAra nivAravA ane e mojAnuM prANAyaka tattva mAtra pratiSThita karavA gAMdhIjIe pitAnI kAryasAdhanAdhArA chellI ghaDI sudhI prayatna karyo. teo sane nirbhaya banAvavA ja mathatA ane je je bhayanAM kAraNe je je varga seva hoya te te vargane te vyanAM kAraNe ja pheMkI devA samajAvatA. rAjAone TrasTI thaI rAjya karavA kahetA, te mUDIvAdI tathA udyogapatione paNa TrasTI thaI kahita arthe udyogadhaMdho vikasAvavA kahetA. dareka dharmapaMthanA dIvAmAM teja na hatuM, kAraNa ke temAM tela ane battI ja khUTI gayAM hatAM. gAMdhIjIe pitAnAM AcaraNa dvArA dareka dharmapathanA dIvAmAM tela-barI pUravAnuM kAma karyuM ane samajadAra dareka dhArmika ema mAnate thayo ke amAro paMtha paNa sajIva che ane temAM paNa kAMIka rahasya che. savarNo jAtigata uccatAnA abhimAnane lIdhe aMdara aMdara na sAMdhI zakAya evA khaMDamAM vaheMcAI gayA hatA, ane dalitavarga te mAnavatAnI kaTimAM rahyo ja na hatuM. gAMdhIjIe varNa-dharma e Acaryo ke jethI eka bAju savarNAbhimAnIonuM uccasvAbhimAna svayameva gaLavA lAgyuM ane bIjI bAju dalitavarganI lehI sAthe ekarasa thaI gayela dainyavRtti nirmULa thatI cAlI. eka taraphathI UrdhvarehaNa ane bIjI taraphathI nimnAvarohaNa e banne kriyAe dezamAM varNadharmane navuM svarUpa ApyuM. je jAtigata uccanIcabhAvanuM hajAra varSa thayAM jaDa ghAlI bela viSavRkSa buddha, mahAvIra kabIra, nAnaka ke dayAnanda Adi dvArA nirmULa thaI Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ artha, [29 zakyuM na hatuM tenAM mULa gAMdhIjIe hacamacAvI mUkyAM ane tenA paripAkarUpe ekavAra astitvamAM Avela aspRzyatA have te chellA zvAsa ja laI rahI che. hindu dharma ane hindu saMskRti jeTalAM jUnA teTalAM ja te bhavya gaNAya che. paNa tenuM aspRzyatAkalaMka paNa teTaluM ja jUnuM ane teTaluM ja abhavya che. A kalaMka hoya tyAM lagI hindu dharmane dharma kahe agara hiMdu saMskRtine saMskRti kahevI e mAtra bhASAvilAsa che ema samajI gAMdhIjIe hiMdu dharma ane hiMdu saMskRtine niSkalaMka banAvavA bhagIratha prayatna karyo, ane te paNa pitAnI ahiMsAvRttithI. temanuM A kAma evuM che ke duniyAnA dareka bhAgamAM te hiMdu dharma ane saMskRtine bhavyatA apAvI zake, ane hiMdu kahevaDAvanAra dareka jaNane je nIcuM jovApaNuM hatuM te dUra karI tene mAthuM UMcuM rAkhavAnI himmata ApI zake. Aje je pitAnA kaTTarapaNAne lIdhe aspRzyatAnivAraNamAM ADe AvI rahyA che teo pitAnI navI piTI ane duniyAnA TIkAkArone hiMdu dharmanA aspRzyatAnA lAMchana vize je kAMI paNa sAce javAba ApavA taiyAra thaze te temane gAMdhIjInuM zaraNa lIdhe ja chUTake che. teone kahevuM paDaze ke nA, nA, amAre hiMdu dharma ane amArI hiMdu saMskRti evI che ke jeNe gAMdhIjIne janma Ape ane gAMdhIjI-ThArA Atmazodhana karyuM. goDasenA hAthane lehiyALa karAvanAra vikramati vargane paNa pitAnI navI peDhImAM pratiSThA meLavavI haze te te gAMdhIjInI ahiMsAne AgaLa dharIne ja meLavI zakaze. gAMdhIjIe keInuM kadIya ahita ciMtavyuM ja nathI. AvI kalyANa-guNa-dhAma-vibhUti pitAnA sthULa mRtyu dvArA paNa kalyANavRtti prasAravAnuM ja kAma karavAnI. Izvara A ke te raste saune buddhine ja pATha zIkhave che. vakramati ane dabaMdi lokone eka rIte te bIjAone bIjI rIte sudhAravAnI ja taka pUrI pADe che. eTale ApaNe daDha vizvAsa seva joIe ke gAMdhIjInI mRtyudhaTanAmAM paNa kaI gUDha IzvarIya kalyANa keta che, jenAM cihune atyArathI ja dekhAvA lAgyAM che. gAMdhIjIe gItAne artha pitAnA AcaraNadvArA darzAvyo che ane vikasAvya paNa che. gAMdhIjInI dRSTi dhyAnamAM rAkhI gItAne samajavA prayatna karIe te enA cAlu zabdArthanI pelI pAra eka lekAtara bhavya arthanI jhAMkhI thAya che. A muddAne vistAra karavAnuM A sthAna nathI. paNa gAMdhIane zraddhAMjali ApatI vakhate temanI dRSTinI alpa jhAMkhI karavA karAvavA pUratuM eka udAharaNa TAMkavuM aprastuta nathI. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30] darzana ane ciMtana prAcIna kALathI Aja lagI yuddhapriya lekene utejavA ane pAno caDAvavA mATe eka camatkArI ukita gItAmAM che. te kahe che ke: "are bahAdura, tuM kamara kasI taiyAra thA! raNamAM jA ! ane pachI pITha na pherava. duzmanothI na Dara ! je duzmanone hAthe maraNa pAmIza te kazuM nukasAna nathI. UlaTuM e rIte marIne tuM ahIMnA rAjya karatAM moTuM svarganuM rAjya pAmIza, ane je duzmanone chatIza te ahIMnuM rAjya che ja. kavIne ke marIne tuM rAjya ja bhogavavAne che. zarata eTalI ke laDatAM pAchI pAnI na karavI." A uttejanAe Aja lagI hiMsaka yuddho paDyAM che. kemake te uttejanA kaI eka pakSa pUratI hotI nathI. banne pakSe tevI uttejanAthI baLa meLavI prANaH yuddha khele che ane pariNAme nAzanI prakriyA aTakatI nathI. gAMdhIjIe A uttejanAne miTAvI nahi. tenuM baLa kAyama rAkhyuM eTaluM ja nahi paNa tene ghaNe aMze vadhAryuM paNa che. mAtra tene ahiMsAno na ka ane na puTa Ape ane te uttejanAne amara rasAyaNa banAvyuM. hajAro varSa thayAM cAlI AvatI pAzavI hiMsaka uttejanAne temaNe mAnavIya ke divya uttejanAmAM pheravI nAkhI, ane te kevI rIte? gAMdhIjIe uparanI uttejanAne no artha ApatAM kahyuM ke "zAzvata siddhAnta te e che ke koI paNa kalyANa karanAra durgati pAmato nathI. tethI he bahAdurI! tuM kalyANa mArge nirbhayapaNe vicara! AgaLa ane AgaLa vadhye jA! pAcho na haTha ! koInuM akalyANa ciMtavavAmAM ke koInuM bagADavAmAM na paDa! ema kalyANamArge cAlatA ane jhUjhatAM marI jaIza, khavAI jaIza to ye zuM? tethI te tane ahIM karatAM vadhAre sArI uca bhUmikA ja maLavAnI che; kemake kalyANakArI sadgati ja pAme che. te durgati kadIye pAmato nathI. ane je kalyANamaya vizvasevA karatAM karatAM A janma ja saphaLatA maLI che te ahIM ja sevA rAjyanA suphaLa bhogavIza." Aja lagI na hi tyAga n Tuti tAta gati e kArSanI sAthe saMgati besADyA vinA ja mAtra parApUrvanA laDAIne saMskArothI pizAyaluM vidvAna gaNAtAonuM paNa mAnasa to va Asa , garavA vA mo maTTIma ene artha jUnI ghareDa pramANe ja karatuM ane mAnavajAti kauravapAMDavanI peThe bhAIbhAIomAM uttejanAnuM madyapAna karI laDI maratI. tene badale gAMdhIjIe bhAIbhAIone aMdaroaMdara laDavAnI nA pADavA mATe ane temanuM laDAyaka baLa saunA sAmuhika hitamAM vaparAya te mATe gItAnA e vAkyane jIvana jIvIne navo ja artha arthe, je atyAra Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhya | [31 lagInA koI paNa AcArye aryo na hato. AvI te gAMdhIjInI aneka siddhio che. evI siddhivALe mAnava sAmAnya nathI, e mahAmAnava che, kemake enuM jIvana mahatva che ane tethI ja enuM mRtyu paNa mahatva che; kemake te mRtyuMjaya che. kemake tenI sAme mRtyu ja marI jAya che. ane te samagra mAnava-jAtinI cetanAnA UMDAmAM UMDA staramAM praveza karI cetanAnI sapATIne ja Uce ANe che. -prabuddha jaina, 1 mArca 1948.