Book Title: Atmanand Prakash Pustak 045 Ank 07
Author(s): Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Publisher: Jain Atmanand Sabha Bhavnagar
Catalog link: https://jainqq.org/explore/531532/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI AtmAnaMda prakAza. jeNa viNA logassa vi, vavahAro sanbahA na nivddi| tassa bhuvaNekkaguruNo, nabho aNegaMtavAyasa // (sanmatau shriisiddhsendivaakrH|) sA mAna H (na miH) yAga dhamA 3 vidhividhi-niyamoM vidhiniyamaH 2, vidhividhA kA (O ): para 5vidhiniyamoM ya nemiH) kaTa Ekalytekhiles 6,vidhiniyamayo vidhiH Sin 7,vidhiniyamayotijiniyamo SR niyama vidhiH niyamaH Fout theymsjatry' vidhiniyameyoti yamaH ) (E mA.bI kailAsalAgara mari jJAna mAvi zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra, ko (zrI dvAdazA2 nayayana sa. ) pustakra 45 muM aMka 7 mA. mAhA-phebruArI saM'. 2004 Atma saM. para -: za-zrIna sAbhAnasabhA-bhAvanA: For Private And Personal Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir SUSUF BRSTSTSTST YELES YES BSFam Bil mukhapRSTha uparanA cakacitrane paricaya. vAdiprabhAvaka tArkikaziromaNi AcArya pravara zrImadhuvAdikSamAzramaNa zrIe je atigaMbhIra vizAlakAya rAjanagara nAmanA natyazAstranI racanA karI che tenA yathArtha nAmano spaSTa khyAla ApatuM A citra che. ratha vagerenA cakramAM jevA vibhAgo hoya che tevA vibhAganI graMthakAre A mahAzAstramAM suMdara rIte goThavaNa karI che. prastuta graMthamAM anukrame vidhi Adi bAra ara, dvArakAntara tathA nayaaagzva evA mukhya vibhAga che. A rathanA cakramAM jema ArAo hoya che tema nayacakra graMthamAM eka pachI eka anukrame 6 vidhi 2 vivitra Adi nAnuM nirUpaNa karatA te ja nAmanA bAra ArAo che. A bAra navAro paikI prAra bhanA vidhi Adi cha navAra dravyArthika che ane aMtanA viniyamo/viniyama Adi cha nayAre paryAyArthika nayanA bhede che. rathanA cakramAM ArAo upara jema aneka khaDAnI nemi hoya che tema ahIM 6 vidhimakaaps, 2 vidhinijamoDhAmaggya tathA 3 niyamamacjaagNa rUpI traNa mA arthAta traNa nemi che. rathanA cakramAM jema eka bIjA ArA vacce zuSirabhAga ( pilANa ) rUpI aMtara hoya che tema ahIM eka bIjA na vacce je paraspara vicArabheda che te arAkatA che. racanA cakramAM jema badhA ArAone anAbAdha paNe sthira pe TakI rahevA mATenA sthAnabhUta - nAbhi hoya che tema ahIM sthAPSra pI nAma che, jemAM tamAma vidhi Adi nayarUpI ArAo nirAbAdhapaNe pratiSThita thaIne rahelA che. A yAdAnAminuM ja nAma nathaaagvuM ( tu banAbhi che. ) - cakrane, pharate jema leha paTTA leDhAnA pATe ) hoya che tema ahIM paNa paTTarUpe zAstra upara darzanazAstrapAraMgata paramavidvAna AcAryavara zrI fsajUra gaNivAdikSamaNuzrIe racelI 18000 leka pramANa atigaMbhIra ane ativistRta nyAyAmAnusAra ' navAjI nAmanI vRtti che. UFFSHSEBRITERIFSFSF UESTITUTIFUFBF UFFERSH EFFFF SFSFIRST BREFUESTITUTIFUTUR SHSEB SIST URUPUBLEBRUEUGURUPUR FURTHURUPUR FUTUR GUTUREFUSE LE4696 For Private And Personal Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra vIra sa. 1474. * vikrama sa. 2004. zrI AtmAnaMda prakAza. --zrI jaina AtmAnaMda sabhA-bhAvanagara prakAzaka: www.kobatirth.org mAhe :: tA. 20 phebruArI 1948 :: MA Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ... For Private And Personal Use Only pustaka 45 muM. * aka7 mA ni ve duna amArI mAnava tI 'zrI jaina AtmAnaMda sabhA-bhAvanagara' taraphathI dAsAranaya vAhavRttinA prakAzananI je vistRta ceAjanA karavAmAM AvI che, e graMthamAM zuM vastu che ? e graMthanuM mAtra jaina dArzanika sAhityamAM ja nahi, kintu samagra bhAratIya dArzanika sAhityamAM kevuM mahattvanuM sthAna che ? e graMthanA praNetA tArkikacakravattI AcArya zromallavAdI tathA tenI TIkAnA praNetA samathaeN tArkika AcArya siMhasUragaNI vAdI kSamAzramaNa samasta svaparavADmayaviSayaka pAMDityanA kSetramAM kevuM vizALa prabhutva dharAvatA hatA ? e graMthanuM prakAzana vidyamAna tema ja avidyamAna bhAratIya Arya dAnika sAhitya, tenI vividha vicAradhArAe ane tene lagatA itihAsa upara kevA vyApaka ane viziSTa prakAza pADaze ? ityAdi vigatAne rajI karatI rasaprada lekhamALA A mAsikamAM raphate raphate prakAzita karavAmAM Avaze. ame AzA rAkhIe chIe ke A lekhamALA mAtra vidvAneAne ja nahi, paraMtu sAmAnya rIte sAhityanA kSetramAM rasa dharAvanAra rasika AmajanatAne paNa rasaprada banaze, prastuta lekhamALA paikInA prathama lekha, eka khAsa aka tarIke, ame vijJa vAcakeAnA karakamaLamAM upakRta karavA Aje bhAgyazALI manyA chIe. A lekhamALAnA lekhaka, paramapUjya prAta:smaraNIya yeAvRddha cAritricUDAmaNi aviratajinAgamAdisa MzAdhanasvAdhyAyAdiparAyaNa dIrgha tapasvI zAntamUrtti AcArya bhagavAna zrI 1008 zrIvijayasiddhisUrIzvarajI mahArAjazrInA vidvAna ziSya AcArya pravara ka zAstraniSNAta zrI 1008 zrIvijayameghasUrIzvarajInA saccAritrapAtra mahAnubhAva ziSya zrI bhuvanavijayajInA vidvAn putraziSya munivara zrI bhUvijayajI mahArAja che. eezrIe amArI sabhA taraphathI prasiddha thanAra prastuta dvArAAnacacavAhavRtti graMthanA viziSTa-viziSTatama sazodhana ane saMpAdanane lagatA samagra bhAra svIkArIne amArI sabhAne AbhArI banAvI che. li. zrI jainaAtmAna dasabhA-bhAvanagara-tI vallabhadAsa tribhuvanadAsa gAMdhI. sekreTarI, zrI je. A sa. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org // jJayantininendra: || tAki zirAmaNa nayavAdapAraMgata vAdiprabhAvaka AcArya zrImallavAdi kSamAzramaviracita nayacakranA saMkSipta paricaya. nAma. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prastuta lekhamAM atyAra sudhI aprakAzita- amudrita chatAM sAmAnya rIte aneka daSTie samagra bhAratIya dArzanika itihAsamAM advitIya sthAna dharAvatA ane jaina paraMparAmAM tA vizeSe karIne anekAneka STie advitIya tathA atyucca sthAna dharAvatA je vizAlakAya dAnika graMthanA paricaya ApavAmAM Ave che tenuM nAma nayacakra che. Ane ja * dvAdazAra ? evA vizeSaNa sAthe dvAdazAnayacakra evA nAmathI paNa vyApaka rIte oLakhavAmAM Ave che. ,, "zvetAzrvarALAM sammati, nacavavAha, cADhAvanAra:, ratnArAvatAriyA, taravAtha:, pramALavAsim.......tyeyamAyaH " A pramANe SaDkazanasamuccayanI guNaratnasUriSkRta bRha vRttimAM ( pR. 107 ) je jaina nyAyagra thAnI sakSipta tAlikA-sUcI ApelI che temAM AvatA ullekha pramANe A ja graMthanI yaTMvAha evA nAmathI paNa eka samaye prasiddhi haze ema lAge che. A graMthanA saMzodhananuM kArya prAcIna kahI zakAya tevI cAra pratinA AdhAre atyAre cAlI rahyu che ke je nIce mujaba che. 1 lIMbaDI, jaina jJAnabhaMDAranI prati. 2 pATaNa, tapAgaccha jaina jJAnabhaDAranI prati. 3 vijayAnaMdasUri jaina jJAnamadira jIrAnI prati. 4 kAzInA pati zrIhIrAcaMdrajInI prati. A pratinA vyavahArasauka mATe ame anukrame hIM. pA. vi. TvI. evA saketeA rAkhyA che. A prati paikI hrI~ ane vA. pratiomAM paNa pahelA prAra MbhanA pAnAnA hAMsiyAmAM nacacavATIkA evA nAmeAllekha che. eTale ema jarUra lAge che ke 'nayacakravAla ' e nAmanA te samaye paNa pracAra hatA. A nAmanI sa`gati-asaMgati viSenI vivecanAmAM UtaravAnuM A sthAna nathI.1paNu eTalu' te kharuM ja ke 'nayacakra athavA dvAda 1. mane te vicAra karatAM ema jaNAya che ke nacavavA e TIkAnu' nAma che, ane nayaSa e bhagavAna zrImalavAdiSkRta graMthanu nAma che. varU savarape ( pALittidhAtupAtra), naca lata kRti navAA pramANe vyutpattinA ociyathI nAmayeAjanA kharAbara yukta jaNAya che. jema cakrane pharatA cakravAlagALa paTTa haiAya che, tema ahiM paNa TIkAnuM nayacakravAla evu mUlAnurupa ja nAma jaNAya che. For Private And Personal Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nayacakane saMkSipta paricaya 111 zAranayacakae nAmathI ja graMthanI vyApaka rIte atyAre te prasiddhi che. tema ja graMthanA te te vibhAgane aMte AvatI pupikAomAM-saMdhivAmAM paNa "nayacaka" athavA "dvAdazAra" evA vizeSaNa sAthe "kAdazAniyacaka" e ja nAmollekha che. vivakSita nayacaka eka ja nAma dharAvatA aneka graMtha bhinna bhinna saMpradAyamAM racAyA hoya evAM aneka udAharaNe sAhityanA ItihAsamAM maLI Ave che. udAharaNa tarIke "tarkabhASA" nAmane bauddhavidvAna mekSAkara gupta-viracita eka bauddhanyAyano graMtha che, je lagabhaga dharmakIrtinA nyAyabindune anusarata che. bIje kezavamizrakRta "takabhASA" nAmane paNa graMtha che je akSapAdanA nyAyasUtrane avalaMbIne che. trIje upAdhyAyajI zrIyazovijayajI mahArAjaviracita paNa "tarka bhASA" nAmane graMtha che je mukhyatayA A. zrIvAdidevasArapraNIta pramANunayatavAlekAlaMkAranAM sutrAne anusarIne jena nyAyanuM pratipAdana karanAra che. AvI ja rIte siddhaprAbhUta nAmano graMtha "vetAMbara jainaparaMparAmAM paNa che temaja digaMbara jainaparaM. parAmAM paNa che. te ja pramANe jJAnArNava nAmane eka graMtha vetAMbara jaina paraMparAmAM paNa che. jenA kartA vAcakavara zrI yazovijayajI mahArAja che. tema ja digaMbara jainaparaMparAmAM paNa te ja nAmane eka graMtha che jenA kartA zubhacaMdrAcArya che. upara jaNAvyA mujaba jema eka ja nAma dharAvatA aneka graMtha che te pramANe prastuta nayacaka nAma dharAvatA paNa be graMtha che. eka vetAMbara paraMparAmAM racAyeluM che, jyAre bIje. digaMbara paraMparAmAM racAyelo che. pahelAnA racayitA vAdiprabhAvaka tarIke jaina zAsanamAM vyApaka rIte jemanuM nAma gavAya che te AcAryapravara zrImalavAda kSamAzramaNa che, jyAre bIjAnA rtA devasena nAmanA digaMbara paraMparAmAM thayelA AcArya che. ahIM je graMthane saMkSipta paricaya ApavAmAM Avaze te prathama nayacaka heI A. zrI maphavAdikSamAzramaNakuta nayacaka ja prastuta che. bIjI paNa eka vAta khyAlamAM rAkhavI ghaTe ke A nayacakra upara siMhasUragaNi kSamAzamaNuviracita eka ati viratRta TIkA che, tene paNa paricaya kavacita pRthak te kavacit sAthe sAthe ja ahIM AvI jaze racanAzailI. graMthanI racanArelI nIce mujaba che. sutra. bhASya (gadyabaddha). TIkA. (gadyabaddha). mULa sUtra che. sUtra upara AzrI malavAdi kSamAzramaNakRta bhASya che ane tenA upara A0 zrIsiMhasUra gaNi kSamAzramaNuviracita TIkA che. upara sUtranuM nAma vAMcIne For Private And Personal Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 112 zrI AtmAnaMda prakAza koI evI kalpanA kare e svAbhAvika che ke A sUtragraMtha bhagavAna umAsvAtipraNIta tattvArtha satra je yA akSapAda-kaNAdAdiprIta nyAya-vaizeSikAdi sUtra graMtha jevo gadyabaddhasUtrasamUhAtmaka haze, athavA to zrI siddhasena divAkarapraNIta sammatiprakaraNa je yA IzvarakRSNapraNata sAMkhyasati vigere je kArikA mUDAtmaka haze. vAMcakone jANIne Azcarya thaze ke ahIM jene sUtra tarIke gaNavAmAM-varNavavAmAM AvyuM che ane je A vizALakAya graMthane eka mAtra AdhAra che te mAtra eka ja gAthArUpa che, nathI te e sUtrasamUhAtmaka, tema nathI e kArikAsamUhAtmaka; chatAM AvaDA nAnA AdhAra upara 18000 kapramANa vizALa vivecananuM caNatara caNavAmAM AvyuM che. graMthanI racanAzailI upara jaNAvyA mujabanI hovA chatAM eka mahAna daurbhAgyanI vAta e che ke nayacakranA upalabdha tamAma hastalikhita AdarzomAM mAtra A.zrI siMhasUra gaNi kSamAzramaNanuM vizALa vivaraNa ja maLe che, gAthAtmaka sUtrano tathA bhASyane temAM pratIkarUpe nideza Ave che eTaluM ja. eTalI vaLI mahAna AnaMdanI vAta che ke upalabdha AdarzomAM gAthAsUtra mAtra pratIkarUpe upalabdha hovA chatAM prabhAvacaritranA malavAdiprabaMdhamAM (ka. che 21 che), jena tarkavArtikamAM (pR. 112) tathA utpAdAdisiddhivivaraNa (pR. 222) viTamAM akhaMDape udhRta kareluM maLI Ave che. nahitara TIkAkAranI vyAkhyAnazelI evI che ke pratIkanA AdhAre mULa graMthane barAbara te ja svarupamAM akhaMDa rIte taiyAra kare e atidurghaTa kAma che. A gAthAsUtra saMbaMdhI adhika hakIkata AgaLa Avaze. ahIM phakta tene ullekha karuM chuM. vidhi-niymbhnggvRttivytirikttvaadnrthkvcovt| jainAdanyacchAsanamanRtaM bhavatIti vaidharmyam // 1 // upara jaNAvyA mujaba anya graMthomAM uddharaNarupe sacavAI raheluM gAthAsUtra maLI Ave che e mahAna AnaMdanI vAta che ja. chatAM mahAkhedanI vAta che ke enA uparanuM A. zrI malavAdikRta bhASya haju sudhI kyAMyathI upalabdha thayuM nathI. TIkAmAM AvatAM pratIke sivAya enA mATe atyAre to bIjI koI gati nathI. e to dIvA jevI spaSTa vAta che ke A TIkAne AdhAra ja bhASya che. A vAta TIkAnA prAraMbhamAM ja TIkAkAre jate varNavelI che. e prAraMbhane bhAga nIce mujaba che. jayati nayacakranirjitaniHzeSavipakSacakravikrAntaH / zrImallavAdisUrirjinavacananabhastalavivasvAn // 1 // tabItamadArthapathArthakacarAvavALafmamanugrAhyAghAma AmAM pahelI AryAthI TIkAkAre maMgalAcaraNa karyuM che. tyArapachI, pote zuM karavAnA che e jaNAvatI TIkAkAranI pratijJA che. A pratijJAmAM AvatA anugAthAsthAmaH zabdathI ja spaSTa che ke TIkAkAra bhASyAtmaka vyAkhyAna upara vyAkhyAna racI rahyA che, eTale TIkAnA AdhArabhUta bhASyanI prApti na hovAne lIdhe mULa vinAnI zAkhA jevI TIkAnI sthiti thaI gaI che ema kahIe te te khoTuM nahIM gaNAya. For Private And Personal Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nayacakrane saMkSipta paricaya. 6 113 eka to A graMtha enI aMdara AvatI anekAneka svapara samayanA zAstronuM dahana karIne caDhI atikistata carcAethI svayaM ja gamagahana che. temAM vaLI A bhASyanI 2 mina Umere thavAthI graMthanI gahanatA-kilaSTatA viSe kaMI pUchavAnuM ja nathI. tema chatAM keTalIka vAra ema paNa hoya che ke TIkAkAranI vyAkhyAnazelI evA prakAranI hoya che ke emAM pratyeka padano kramaza: artha ApavAmAM AvyA hoya che. sAmAsika padenuM pRthakakaraNa karIne puna: sAmAsika pade ApavAmAM AvyAM hoya che. mULanA zabdanuM vivecana karIne pite tenA upara kaMIka carcavA IcchatA hoya to huM vicArya, ara kag, mana parerA , ajhamatAnusAra: vigere zabdathI potAnA vivecanane svataMtra upakrama karavAmAM Avyo hoya che, tema ja caDhamati , atha zatamure vigere zabdothI potAnA svataMtra vivecanane aMta paNa sUcita karavAmAM Avyo hoya che - AvI AvI je sugama sAmagrI hoya to kadAcit lupta thaI gayelA mULane paNa TIkAnA AdhAre uddhAra, bhale sarvAze nahi, te paNa, mahadaMze avazya karI zakAya che. ane e ghaNIkharI rIte akhaMDa ane sAce paNa hoya che. Ama TIkAnA AdhAre graMthano paNa uddhAra thaI jAya che, ane mULagraMthano uddhAra thavAthI TIkAne paNa cagya abhyAsI saraLatAthI samajI zake che. paraMtu prastuta TIkAmAM bahudhA bhinna sthiti che. ghaNuM ja sthaLee TIkAkAra mULanA pAThane sthApti thAva thI ja ApI de che. atyAri-cAva thI nirdiSTa vacalA bhAgamAM AvatA jarUrI jarUrI zadane ja keTalIka vAra artha Ape che. keTalIka vAra to vaLI bhAvArtha ja ApI de che. keTalIka vAra te tyAM vAva nirdiSTa bhAgane bhAvArtha avataraNikAmAM AvI jato hovAthI kaMI vivecana ja karatA nathI. keTalIkavAra TIkA ane mULa mizrita thaI javAthI evAM saMkalita thaI jAya che ke mULa TIkAmAM hoya chatAM ya tAvavuM muzkela banI jAya che. A hakIkatanA udAharaNa tarIke nIce pATha jevA ja che. - "api ca 'laukikavyavahAro'pi ityAdi yAvad vyAmohopanibandhanam' iti / sAtizayabuddhibhirapi parIkSakainiratizaya lokaprasiddhayanuvartibhiH parAtmamatavizeSapratipattinirAkaraNatattvapratipAdane kArye itarathA sAkSivirahitavyavahAravadaniyatArtheva parIkSA syAt / laukikAstu nityA-'nityA-'vaktavyA dhanekAntarUpameva ghaTAdikamarthamavyutpannA api pratipadya vyavaharanto dRzyante / tadapaDhneta ( ? )pravRttayazcaikAntavAdAH tatra zeSazAsaneSu sAdhvidaM sAdhutvidamiti vicAro vyAmohasyaiva nibandhanaM heturityarthaH, vicArAnavakAzAd vi. A. zrI. malavAdie graMthanA prAraMbhamAM je bhUmikA racelI che temAMnA eka anupachaMdAtmaka kalekanI A TIkA che. TIkAkAre A lekanAM vivAdathavAro ane sAronivadhanam A be anukrame Adya ane aMtima caraNe pratIkarUpe lIdhAM che. Akho zloka uttarAdhyayana pAiya TIkA(pR. 2) tathA pravacanasAredAra TIkA(pR. 2)mAMthI nIce mujaba amane uddharaNarupe jaDI Avyo che. "laukikavyavahAro'pi na yasminnavatiSThate / tatra sAdhutvavijJAnaM vyAmohopanibandhanam // 1 // " For Private And Personal Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 114 zrI AtmAnaMda prakAza. TakAnI zailInuM nirIkSaNa karavAthI sahelAIthI samajAze ke TIkAnA AdhAre vacalA be caraNe uddhAra karavA keTalA badhe duSkara che? bIjA graMthamAM avataraNo maLI AvavAthI mULa tAravavAmAM ghaNI sahAya maLe che. ame A rItine paNa upaga karI je. paNa emAM khAsa kahI zakAya tevI kazI saphaLatA na maLI. eTaluM thayuM ke upara jaNAvela loka ane vidhi-niyamamatti .....A gAthAsUtra uddharaNarupe anya graMthamAMthI amane maLI AvyAM. bAkI jena dArzanika ane Amika sAhityane lagatI jeTalI sAmagrI maLI tene mATe bhAga ame tapAsI gayA. paNa emAMya khAsa kaMI saphaLatA na maLI. anekAntajayapatAkA tathA dharmasaMgrahaNI vRttimAM majhuvAdinA nAme je avataraNo jemAM te paNa saMmatinI A zrI madvavAdita je vyAkhyA hatI temAMnAM ja haze ema lAge che. pAchalA upalabhya jena dArzanika graMthomAM AnuM zAbdika anusaraNa paNa kaMi jovAmAM na AvyuM. AvA mahAna darzanaprabhAvaka graMthanuM pAchaLanA graMthamAM anukaraNa kema nathI thayuM? evo manamAM prazna UbhuM thAya e svAbhAvika che, paNa AnAM kAraNenI vivecanAmAM UtaravAnuM A sthAna na hovAthI je vastusthiti che te mAtra jaNAvI che. graMthanI upalabdhi-anupalabdhi pAchaLa paNa eka ItihAsa rahyo hoya ema lAge che. vikrama nA teramA zatakamAM, kalikAlasarvajJa zrImAna hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjanA gurubaMdhu zrI pradyumnasUrinA ziSya candrasenAcAryuM utpAdAdisiddhi nAmanA eka suMdara arthagaMbhIra prakaraNanI racanA karI che. AmAM utpA-caya-zazu sat e vAtane siddha karavAne mukhyatayA prayatna che. paNa ADakatarI rIte aneka vAdanuM vizadanirupaNa emAM Ave che. A prakaraNanA lagabhaga barAbara aMtabhAgamAM nIce mujaba upasaMhAra Ave che. ata eva tadAgamAdaparAgamAnAmanRtatvam, uktaJca mallavAdinA " vidhi-niyamabhaGgavRttivyatiriktatvAdanarthakavacovat / jainAdanyacchAsanamanRtaM bhavatIti vaidharmyam // 1 // " utArAvizeSamAvAI varaghAnAvaze . [3rapArisidi. 9. ra22 ] AmAM zrIcandrasenAcArya prastuta graMthanA paramamUlabhUta gAthAsUtrane udhRta karIne vizeSa bhAvArtha jANavA mATe enuM svAsthAna ja joI levAnI bhalAmaNa karelI che, kAraNa ke ApaNe upara jaI gayA tema A gAthAsUtrane artha AkhA nayacakramAM vyApI rahelo che. eTale kANamAM eno artha pate ema na hovAthI svAsthAna jevAnI bhalAmaNa karavI ja rahI. A hakIkatane prastutamAM e saMbaMdha che ke uparanA AdhAre utpAdAdisiddhiprakaraNanI racanA thaI tyAM sudhI nayacakra-bhASya-TIkA avazya vidyamAna hovAM joIe. nahitara graMthakAra svasthAna lupta manAtuM hota te svasthAna jevAnI bhalAmaNa karata ja nahiM. paraMtu ema lAge che ke te samaye graMthanA Adarzo bahu virala thaI gayA haze kharA. ane keTalAka samaya pachI aprApya paNa thaI For Private And Personal Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nayacakane saMkSipta paricaya 115 gayA haze. A vAtane purA prabhAvazcaritrAMtargata malavAdiprabaMdhamAMthI maLI Ave che. emAM A. zrI. malavAdIe nayacakanI tathA 24000 zlokapramANu "pAcarita' nAmaka rAmAyaNanI racanA kyanuM ane buddhAnaMda nAmanA bauddhavAdine cha mahinA sudhI rAjasabhAmAM vAdavivAda karIne parAjaya karyA vigerenuM jaNAvyuM che. prabaMdhanA cheDe nIce mujabanA be zleke che. buddhAnandastadA mRtvA vipakSavyantaro'jani / jinazAsanavidveSI prAntakAlamaterasau // 72 // tena prAgvairatastasya pranthadvayamadhiSThitam / vidyate pustakasthaM tad vAcituM sa na yacchati // 73 / / "jinazAsana upara breSabuddhithI buddAnaMda marIne vyaMtara thaye. pUrvabhavanA verathI A. zrI malavAdinA nayacake tathA pAcarita, A baMne graMtho e vyaMtare adhiSita karyo che. tethI baMne graMtha atyAre pustakamAM che, paNa e vyaMtara keIne vAMcavA deto nathI." ema lAge che ke A. zrI. malavAdine nayacaka graMtha aprApya thaI javAthI upara mujabanI kivadaMtI prasAra pAmI haze. TIkA kaI prAcIna bhaMDAramAM gupta rIte yA prakaTa rIte sacavAI rahI haze chatAM te paNa kadAca ajJAtaprAya thaI gaI haze ema lAge che. nahitara prabhAvanacaritrakAra "A. zrI malavAdikRta mULabhASya nathI maLatuM, paNa tenI TIkA maLe che. e ullekha karyA vinA prAye na raheta. TIkA ajJAta prAya thaI gaI haze ene bIjo purAvo e paNa lAge che ke prabhAvakacaritrakAre navaa navaM tena vAyutamita zata. rU4 "malavAdie navuM daza hajAra malekapramANunuM nayacakra banAvyuM." evuM jaNAvyuM che. TekAnA pramANa sAthe sarakhAvI jatAM tema ja bIjI daSTie paNa vicAratAM mArI saMbhAvanA che ke A saMkhyA vadhu paDatI che. je prabhAvakacaritrakArane A TIkAne paricaya hota te karNopakarNa cAlI AvatI A saMkhyA upara jarUra vicAra karata evI mArI kalapanA che. amArI pAsenA vi. zrI. AdarzomAM aMte 18000 lekapramANa saMkhyA ApelI che. A saMkhyAmAna TIkAnuM che. AnI sAthe mULanuM 10000 lekanuM saMkhyAmAna vicAraNIya che. tatvajJAnI jANe, prastuta e che ke prabhAvakacaritranI racanA thaI tyAre vikrama saMvata 1334 mAM paNa prastuta graMtha alabhya thaI gayo hato ema tenA kartA zrImAna prabhAcandrasUri ma, nA kathana uparathI spaSTa jaNAya che. 1. ahIM vicAra karatAM ema jaNAya che ke bhagavAna malavAdikRta nayacakra aprApya thaI gayuM haze tethI ja vikramane caudamA zatakamAM thayelA A. zrI jinaprabhasUrimahArAje jinAgamastavamAM vatte vizebaLavatI sammati-nayacakravAra-tavAna ! kayotiraDyumitrAmRta-vasudevadigdha / 42 | A pramANe, nayacakrane vaMdana na karatAM, nayacakravAla-ke je bhagavAna siMhasUragaNi kSamAzramaNakRta TIkAnuM nAma levAnI pUrve (pR. 1, nA TipaNumAM) saMbhAvanA karavAmAM AvI che-ne ja vaMdana karyuM che. te ja pramANe A. zrIguNaratnasUri mahArAje padarzanasamuccayanI vRttimAM tathA bRhathripanikAkAre bRhadipanikAmAM "nayacakravAla" nAmane ja ullekha karyo che. For Private And Personal Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 116 zrI AtmAnaMda prakAza : nyAyavizArada nyAyAcArya upAdhyAya zrImAn yoAvijayajI mahArAjanA nAmathI jaina samAjamAM bhAgye ja kei aRRNu haze. nAnAmAM nAnAM gujarAtI bhASAnAM stavana- sajjhAyAthI mAMDIne moTA meTA anekAnekaviSayAvalaMbI Akara gra MthA sudhInI sakhyA dha kRtinI racanA karIne mAtra jaina sAhityamAM ja nahIM, paNa samagra bhAratIya vADmayamAM amUlya phALA ApIne jaina temaja jainetara samAja upara emaNe je ati mahAn upakAra ka te eTale badhA vizruta che ke ahIM tenu punarAvartana karavAnI jarUra nathI. jema maulika ane sUkSma ciMtanathI bharapUra anekAneka kRtie karIne temaNe cirasthAyi yaza meLavye che; tema A nacacakraTIkAnA uddhAranA puNyakArya nA yaza paNa e ja yaAAvijayajI mahArAjanA phALe jAya che. A vAta ApaNe emanA zabdonA AdhAre ja joie. hrI~ sivAyanI upalabdha prattiomAM AvatA AdibhAga nIce mujama che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir // bhaTTAraka zrIhIra vijayasUrIzvara ziSya mahopAdhyAya zrIkalyANavijayagaNiziSyapaMDitazrIlAbhavijayagaNiziSya paMDitazrIjitavijayagaNi satIrthyapaMDitazrInayavijayagaNigurubhyo namaH / praNidhAya paraM rUpaM rAjye zrIvijayadevasUrINAm / nayacakrasyAdarza prAyo viralasya vitanomi // 1 // eN namaH | upara jaNAveaA pATha . pratimAM che. vi. ane jai. pratiomAM LiyAya paraM hatuM...thI OM nama sudhInA ja pATha che. upAdhyAyajI mahArAje ati durlabha prati uparathI je Adarza taiyAra karele te jovAnuM hajI saubhAgya amane prApta thayuM nathI. e kAi saMgrahamAM vidyamAna haze ke kema ? e paNa zoMkAspada che. kAi ajJAta avivikta sauMgrahamAMthI maLI Ave te e judI vAta che. atyAre tenA uparathI thayelI anyAnya nakaYA ja maLe che. hrI~ pratinA prAraMbhamAM jo ke AvA kaze| ullekha nathI. emAM mAtra " zrIoDIpArzvanAthAya nama: / / zrIparasvatye nama: / / zrIlanuthonama: / nama: zrIpravacanAya / AvA ja ullekha che. chatAM aMtargata bhAganI tulanA karatAM ema jaNAya che ke A prati paNa upAdhyAyajI mahArAje taiyAra karelA Adarza uparathI karavAmAM AvelI nakala hAvI joIe. A tA ApaNe graMthanA prAraMbhanI vAta joi. paNa TvI. pratinA aMtamAM eka evI ghaNI ja mahattvanI puSpikA che ke je A viSayamAM tadna navI ja bhAta pADe che, ke je hajI sudhI amane khIjI krAi pratimAM maLI nathI emAM upAdhyAyajI mahArAje pATaNamAM nacacakra vAMcyAnA tathA tenI kepI vigere karavAmAM sahAyaka thanAra Adine lagate mahattvanA ane agatyanA rasika ullekha Ave che. e nIce mujama iti zrImallavAdikSamAzramaNapa [da] kRta-nayacakrasya tumbaM samAptaH ( sam ) // cha // prayAxm-28000 5 zrIztu | pUrve paM. yA(zo)vijJayargALanA zrIpattane vAcitam ||jI: Adarzo'yaM racito rAjye zrIvijayadevasUrINAm ! saMbhUya yairamISAmabhidhAnAni prakaTayAmi // 1 // For Private And Personal Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - - - - nayacakrane saMkSipta paricaya 117 WWW vibudhAH zrInayavijayA guravo jayasomapaNDitA guNinaH / vibudhAzca lAbhavijayA gaNayo'pi ca kIrtiratnAkhyAH // 2 // tatvavijayamunayo'pi prayAsamatra sma kurvate lipyate( likhane ) / saha ravivijayaivi(vi)budhairalikhaJca yazovijayavibudhaH // 3 // pranthaprayAsamenaM dRSTA(STvA) tuSyanti sajanA bADham / guNamatsaravyavahitA durjanadRk vIkSate naina[m] // 4 // tebhyo namaH sUrINAM ( namasta )dIyA( yAn ) stuve guNAMsteSu me dRDhA bhaktiH / anavarataM ceSTante jinavacanodbhAsanAtha ye // 5 // zreyo'stu [1] sumahAnapyayamuccaiH pakSeNaikena pUrito manthaH / karNAmRtaM paTudhiyAM jayati caritraM pavitramidam // 6 // ___ iti samApta cha / cha / cha / cha cha / ch| [ hI0 pR. 534 ] "ii pratinI A pupikA che" e upara kahevAI gayuM che. prA. pratinAM aMtabhAganAM 6-7 pAnAM guma thaI gayAM che yA naSTa thaI gayAM che, eTale emAM aMte kevI pupikA haze e jANavAnuM kazuM sAdhana nathI. saMbhAvanA che ke upAdhyAyajI mahArAje pATaNamAM ja graMtha vAMce hAI pATaNamAM ja Adarza taiyAra karyo haze. ane A prati paNa tenA uparathI ja ghaNe bhAge lakhAI haze. tethI zrI prativALI pupikA emAM ghaNAbhAge hovAne saMbhava che. nirNAyaka sAdhana na hovAthI saMbhAvanA ja mAnya chUTake. lIprati bhArI pAse adhI mApI cha, mevetanAtanI pichavI cha ? e kazuM lakhI zakAya tema nathI. chatAM hIprativALI pupikA emAM nathI e vAta cokkasa che. vika pratinA aMtanI pupikA nIce mujaba che. iti zrImallavAdikSamAzramaNapAdakRtanayacakrasya tumbaM samAptamiti bhadram / graMthamAnasaMkhyA 18000 saMvat 1753 varSe zAke 1618 pravartamAne pauSamAse kRSNapakSe 3 tithau jIvavAsare zrI zaraSe( khe )jagrAme likhitamidaM pustakam , sa ca vAcyamAnazciraM nandatAdAcandrArkamiti karakRtamaparAdhaM kSantumarhanti sntH| mahopAdhyAyazrIjazavijayagaNinA kRto grantho nayacakraH zAstraH // saMvata 17534nI sAlamAM amadAvAda pAse AvelA sarakheja gAmamAM graMtha lakhAyo hoya . tebha sANe che. matamA vepanA haSithI mahopAdhyAyajazavijayagaNinA kRtaH // tadana moTara paMkti pesI gaI che. ghaNuMkharA bhaMDAramAM maLatI nayacakranI pratio A vi0 uparathI sAkSAta For Private And Personal Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 118 zrI AtmAnaMda prakAza yA para parAe thaelI nakalA che. tethI khadhAmAM A khATI pakti cAlI Ave che. AthI ja nacakratuba nAmanI upAdhyAyajI mahArAje nayacakra upara eka TIkA lakhI che-evI kalpanA kyAMka kyAMka prasAra pAmI che. vAstavika hakIkata tA upara jaNAvI te che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mahAn saddabhAgyanI vAta che ke upAdhyAyajI mahArAja temanA svAbhAvika utkaTa jJAna premathI ane pUjanIya prayatnathI temane maLI AvelI ati du bha prati uparathI nayacakranA Adarza taiyAra karIne tayacakranA uddhAranuM mahat puNya kArya karatA gayA che. jo temaNe A kArya na karyu" hAta tA je atyAre ApaNe TIkAnAM darzana karI zakIe chIe te karI zakata ke kema ? e viSe pUrNa zakA che. adhika saMbhava tA e che ke e puNyanAmadheya vAdiprabhAvakanA darzanaprabhAvaka graMthanA daOnathI ApaNe vacita ja rahyA hAta. kAraNa ke upAdhyAyajI mahArAje jenA uparathI Adarza taiyAra karelA te prati adyAvadhi kAi paNa sthaLethI prApta thai nathI. kANu jANe kAi ajJAta saMgrahamAM rahIne kAi puNyavAna mahAnubhAvanA prayatnanI pratIkSA karI rahI che, ke kAi avivikta samUhamAM rahIne kAi prayatnazIla vivecakanI vivecanAnI apekSA rAkhI rahI che, ke pachI e paNa bhagavatI AMtarika zabdazarIranu' anyatra saMkrAmaNa karIne peAtAnuM astitva kRtakRtya thai gayuM mAnIne patrAtmaka bAhya zarIranA tyAga karIne sadAne mATe svarga vAsinI manI gaI che ! ! ! A karatAM ya, amArA AzcaryanI avadhi aa e che ke nyAyAcArya zrImAna yazeAvijayajI mahArAjanI anekAneka kRtio temanA potAnA hastAkSarathI lakhAelI ApaNA jJAnabhaMDArAmAM sacavAi rahI che, jyAre atimahattvanuM sthAna dharAvatA prastuta samartha darzanaprabhAvaka mahAzAsranI temaNe peAtAnA hAthe je nakala karI hatI tenA patto ja nathI. ame anekAneka prAcIna jJAnabhaMDArAmAM tapAsa karI te chatAM hajI sudhI amane punitanAmaya ArAdhyacaraNu zrIyazavijayajImahArAjanA svahaste lakhAelI prastuta nayacakra graMthanI hastaprati maLI zakI nathI. jo e hastaprati kayAMyathI upalabdha thAya tA Aje ame ekatra karelA vivaraNunA AdazeomAM je anekavidha virUpatAe ane guMcavaNNA UbhI che tenA samagrabhAve lagabhaga ukela AvI jAya. saMbhava che, prastuta AdazanA viSayamAM paNa ame upara mULa AdarzonA viSayamAM je kalpanAe--saMbhAvanAo rajU karI che tema ja banyu hAya !!! jema gaMbhIra sUkSma sarvaviSayavyApaka vipulavicArasamRddha anekAneka kRtiothI upAdhyAyajI ma0 nI yazeAgAthA amara banI gaI che tema jaina sAhityanA itihAsa jyAMsudhI amara raheze tyAMsudhI A nacacakranA uddhAranA puNyakArya nI yaAAgAthA paNa zrI yazeAvijaya ma.nI amara ja raheze e ni:zaka che. amArI aMta:karaNathI abhyarthanA che ke zAsanadeva, A. zrI. mallavAdi kSamAzramaNakRta bhASya kAi ajJAta sthaLanA jJAnabhaMDAramAM gupta hAi lupta manAtuM hoya te tene satvara prakAzamAM lAvA ane vAdiprabhAvakanA AdarzonaprabhAvaka graMthanI sAMgeApAMga vyavasthAnuM puNya kArya karavAmAM sahAya karo. For Private And Personal Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nayacakrano saMkSipta paricaya. 119 bhASA gAthAsUtra, bhASya tathA TIkAnI bhASA saMskRta che e vAta upara ADakatarI rIte spaSTa thaI ja gaI che, tethI punaruktimAM nathI paDatuM. bhASA che to prasannamadhura paNa prauDhatA ghaNI ja che. temAM ya bhASyanI to bhASA eTalI badhI prauDha gahana che ke TIkAnA AdhAre ja enuM vyavasthita bhAvoddaghATana karavuM sukara che. vikramanA sAtamA saikA pachI mImAMsaka kumArila bhaTTa ane bauddhAcArya dharmakatie dArzanika kSetramAM praveza karyo tyArapachI dArzanika sAhityanI bhASAmAM paNa eka viziSTa yugAMtaranI zarUAta thaI che, ema kahI zakAya. kumArika ane dharmakIrtithI zarU thayelA dArzanika yugAMtaramAM je anekAneka prAcIna vicAradhArAonuM zabdathI cA arthathI parivartana thavA lAgyuM ane je nUtana anekAneka vicAradhArAo dAkhala thavA pAmI tenI sAthe bhASAsaraNimAM paNa ghaNe pheraphAra thato gaye ema spaSTa dekhAya che. jema gaMgezathI nyAyanA sAhityamAM navA ja yuganI zarUAta thaI che tema mArila-dhamakIti. thI paNa dArzanika sAhityamAM navA ja yuga zarU thayo che. phera eTalo ke ciMtAmaNikAra gaMgezathI zarU thayelA navya nyAyanA yugamAM, sAmAnya lekhanazailImAM tadana aparicita evI arasAchina zabdanI paraMparA zarU thaI tevI vicitra zabdaparaMparA A yugamAM zarU nathI thaI. paraMtu te pahelAMnA dArzanika sAhityamAM je viziSTa zabdaracanA jovAmAM Ave che temAM te kramazaH jhapATAbaMdha parivartana zarU thaI gayuM hatuM ane tenA sthAne spaSTa ane sAdI niyata dArzanika bhASAno upayoga thavA lAgyuM hatuM. atyAre A navIna kumAriladharmakIti pachInI bhASAsaraNithI TevAyelA ApaNane nayacakanuM paThana karatAM zarUAtamAM jarA ataDuM ataDuM lAge e svAbhAvika che. paraMtu jema jema paricaya vadhato jAya tema tema A muzkelI savara dUra thatI jAya che. mULane tAravavAmAM ane TIkAnuM saMzodhana karavAmAM A zailI upara ghaNuM dhayAna ApavuM paDe che. jo emAM jarA bhUlathApa thaI gaI te uTapaTAMga kalpanAo karIne thAkI jaIe te ye na te kalpanAone aMta Ave ke na te AtmasaMtoSa thAya. udAharaNa tarIke nIcene eka pATha joIe. ra tu vRkSamALeDa med [ ] reti sAthe vivArA. zAviSayavicArazanivA(ha) anichA) ronig(I)vAva"[, 28] sAtamI sadI pachInA dArzanika sAhityamAM kanidA zabda prayoga bhAgye ja jovA maLaze. emAM aniSThAnA sthAne navarathAno prayoga ja rUDha thaI gayA che. phuraNArUpe paNa je A vAta khyAlamAM na hoya te saMzodhanamAM mahAguMca UbhI thAya che. ane bIjI yat tat kalpa nAone Azraya levo paDe che. AvuM aneka vAra bane che, ene sau saMzAdhakane anubhava haze. eTale vadhAre vistAra nathI karate, tema ja vistAranuM A sthAna paNa nathI. graMthanA vibhAge. nayacakranA vibhAganI racanA eTalI badhI suMdara ane manahara rIte yojAyelI che ke For Private And Personal Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 120 zrI AtmAnaMda prakAza H enI ceAjanA karanAra kuzaLa zilpinI zilpakalpanA ApaNune AnaMda rAmAMcita ane Azcarya cakita karI nAMkhe che. mane khAtarI che ke vAMcako jANIne khUba khuzI thaze. nayacakra e nAmane anurUpa evA A graMthamAM mukhya tera vibhAgA che. cakramAM jema ArA haiAya tema AmAM paNa mAra ara-ArAo che. ArAe paNa nAbhi vinA rahI nathI zakatA. eTale cakramAM ratha vigerenA paiDAmAM jema vacamAM ArAone rahevA mATenI nAbhi hAya che, tema prastuta graMtha mAM paNa mAre ArAone ekatra pratiSThita thavA mATe tukha ApeluM che. A tuMbanA ja paryAyavAcaka zabda nAbhi che. ApaNe je upara tera vibhAgonI vAta karI temAM khAra ArAo-khAra vibhAga che ane terame vibhAga tuMba che. prathamanA khAra vibhAgAmAM khAra ArAonuM varNana che ane teramA tuvabhAgamAM A khAre ArAee pratiSThita thavA mATe tu Mkhanu zaraNu svIkArye ja chUTako che; nahitara vizaraNu thavA sivAya bIjI koi gati ja nathI e vAtane savizeSa siddha karIne graMthanA upasa*hAra karIne samApti karI che. upasaMhArakevA che e AgaLa Avaze. hamaNAM te ArAe ane tuMba kevAM che e joie. naya eTale abhiprAyabheda. tenA 1 naigamanaya 2 sagrahunaya 3 vyavahAranaya 4 Rju sUtranaya 5 zabdanaya 6 samabhaDhanaya tathA 7 eva bhUtanaya--evA sAta prakAro prAcIna a+cIna, A viSayane ca'tA, tamAma jaina zAstromAM suprasiddha che. AnA AdhAre, prastuta gra MthanuM ' nayacakra ' evuM nAma hAvAthI AmAM paNa upara jaNAvela naigamAdi sAta nayAnu nirUpaNu haze evI kAi sabhAvanA kare e tadna sahaja che. paraMtu nayacakramAM AvatuM nayanarUpaNu tadna judA ja prakAranuM che. A jAtanu nanirUpaNu phakta A eka ja zAstramAM daSTigAcara thAya che. AmAM AvatA nayAnA 12 prakAra che. ane tenAM nAma paNa taddana judAM che, je nIce mujaba che. 1 vidhiH 2 vidhividhiH / vidhervidhiH Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 7 ubhayabhayam / vidhi-niyamayorvidhinimayau 8 ubhayaniyamaH / vidhi-niyamayorniyamaH 9 niyama: 3 vidhyubhayam / vidhervidhizca niyamazca 4 vidhiniyamaH / vidherniyamaH 5 vidhiniyamau / vidhizca niyamazca 6 vidhiniyamavidhiH / vidhi-niyamayorvidhiH } A khAra nayA e ja nayacakra graMthanA bAra vidhi vigere te te nAmane anurUpa dArzanika, varNana che. vicAradhArAenu varNana karatAM nAtha, leAkatrAtA' vigere zabdothI bahubahumAna mahanIyatA paNa siddha karI batAvI che. enAM eka e manAra jaka udAharaNA joie. 10 niyamavidhiH / niyamasya vidhiH 11 niyamobhayam / niyamasya vidhi-niyamo 12 niyamaniyamaH / niyamasya niyama: ArAo che. eka eka ArAmAM vidhi, vidhiprAce tamAma, mukhya mukhya vicAradhArAonuM prasaMge prasaMge ' vAdaparamezvara, vAdanAtha, leAkabhaktipUrvaka graMthakAre syAdvAdanI mahattA ane - vAdaparamezvarasaMzrayazcaivam evaM ca bhavata ekAntavAdinastatyAgena anekAntavAdAzrayaH / vAdAH sarva eva lokaM svasAt kartuM samarthatvAllokasya Izate ekAntavAdA api teSAM tu sarveSAmanekAntavAdaH paramezvaraH tadvazavartinAmISTe, teSAM svArthonnayana samarthAnAmapi parasparavirodhadoSavatAmudAsInamadhyama nRpativat sandhyAdiSADguNyAnyatamaguNAzrayiNAM vijigI For Private And Personal Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nayacakrane sakSipta paricaya SUNAM parArpaNalakSaNasaMzrayaguNAdhAraH paramezvaraH syAdvAdaH tatsaMzrayeNaiva svavRttilAbhAt tadasaMzraye paraspara kAryavilopAt svayaM vinAzAcca teSAm / ...... lokasya nAthata iti lokanAthaH syAdvAdaH / kasmAt ? sahIto'muto vilupyamAnasya ekAntavAdibhirlokatattvasya loksaarakSya sabhya yuronaAT trAtA...[vA. 12-2] ' * sandeyaM....sarvavAnAthAnejAtavAnAthayAM te vA....... . anekAntavAdo hi vAdanAyakaH sarvavAdavirodhA'virodhayornigrahAnugrahasamarthatvAt ara (ri) vijigISvAdInAmivodAsInanRpaH / ... ....... sadasadvAdyubhayopanIta hetusAmarthyAdeva anekAntasiddhiH...tasmAt parityakta pakSarAgairanabhiniviSTairAtmadditagaveSibhiH kuzalairanyathA hitaprAptyasambhavAdAzrayaNIya iti paricchidya aymaaraajyA(dhvaH) rALa = [pA.264] 11 " syAdvAdo hi vAdAnAmISTe nigrahAnugrahasamarthatvAt tasmi~zca ekatvAdayo bhavanta eva ekAntagrAhaniSedhena nigRhyante anugRhyante vA ( cA ) nekAntapratipAdanAt " uparanA graMthanA bhAvArtha e che ke vAdie! rAjAe jema bIjA zatrue baLavAna hAya tyAre saMdhi vigere cha guNe paikI sazraya guNanA Azraya le teA ja TakI zake che, nahitara temane vinAza thaI jAya che tema svasva arthanu sakhala pramANeAthI pratipAdana karanArA paraspara viruddha vAdie jagatamAM hovAne lIdhe jo tame vAiparamezvara syAdvAdanA Azraya leze te ja tamAruM astitva TakI raheze, nahitara tamArA vinAza ja thai jaze. e leAkanA rakSaNuhAra che. Atma hitecchuoe e ja ArAdhanIya che ane e ja zaraNIya che. jema rAjA bhIma anekAMta guNAthI vidhionA nigraha ane avidhi upara anugraha kare che, tema jagatanA nAnA prakAranA vAdo ekAMtagrAha pakaDI rAkhe teA A syAdvAda nRpati temanA nigraha kare che ane ekAMta grahanA tyAga kare te temanA upara anugraDu kare che. A khAre ArAmanuM vana pUruM thayA pachI temane rahevAnuM tukha Ave che. A TuMbanuM nAma syAdvAdanu kha che. tuMba eTale nAbhi. jema nAbhi vinA ArA cakramAM TakI zakatA nathI tema syAdvAdarUpI tuLamAM pratiSThita thayA sivAya vidhi ? vidhividhi vigere abhiprAyarUpa ArAo paNa TakI zakatA nathI. e vastunuM A teramA tuma vibhAgamAM vistArathI samAlocanApUrvaka sama na karavAmAM Avyu che. graMthakAre A vAtane nIcenA zabdomA jaNAvI che. ... jinavacanasya anugamAd dvAdazAnAmarANAm azeSazeSa ( azeSa ) zAsana saMgrAhiNAmitthaM tumbakriyA syAdvAdanAbhikaraNam tatpratibaddha sarvArAvasthAnAd ato'nyathA vizaraNAt / yathoktam " jammi kulaM AyattaM taM purisaM AyareNa rakkhAhiM / La 6 tuMvammi vinaTe athA sArabaM(5) hAMti || 2 || " kRti [ 468 ] For Private And Personal Use Only upara mujaba cakranA aMgabhUta ArA ane tukhane aa ApaNe joi gayA. paNa haju cakranI kalpanA pUrNa na thaI kahevAya. cakramAM eka-bInna ArAo vacce bhAgarUpa paraspara tara hAya che. jo eka-bIjA ArA vacce evuM aMtara na hAya tA e cakra ja na kahevAya. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 12 zrI AtmAnaMda prakAza. e te thALI jevuM goLa pATiyuM ja thaI jAya. mATe ApaNuM prastuta nayacakamAM paNuM evuM eka bIjA ArA vacce aMtara joIe. graMthakAre A aMtaranI kalpanAne paNa bahu suMdara rIte ghaTAvI che. vidhi vigere ArA pachI bIjA bIjA ArAnuM utthAna thAya che kharuM, paraMtu bIjo ArA tarata ja pitAnA matanI sthApanA zarU nathI karate. pahelAM te AgaLa AvI gayelA anaMtara nayanA doSe batAve che ane pachI potAnA matanuM pradarzana kare che. A vAta graMthakAranA zabdamAM ja nIce mujaba che. ___"pUrvanayamatAparitoSakAraNamuttaranayotthAnam uttarottarasUkSmekSikayA pUrvasya doSadarzanAt matalaurityAdi (sthAmi) mArA zAma[qt. 431) Ama je khaMDanAtmaka bhAga che te ahIM eka bIjA ArA vaccenuM aMtara che. ApaNe paNa "leka vyavahAramAM amuka amuka be abhiprAya vacce ATaluM aMtara che" ema belIe chIe. graMthakAre nayacakranI kalapanA barAbara saMgata ane suMdara banAvI che. paraMtu haju paNa cakranI yejanA pUrI thavAne thoDI vAra che. tuMba, ArA ane aMtara te AvI gayAM, paNa nemi (cakradhArA) haju bAkI che. cakramAM nemi paNa hoya che. tema ahIM paNa nemi hovI joIe. vaLI nemi paNa eka akhaMDa valayAkAre nathI hotI. pahelAM te akhaMDa geLa nemi lAkaDAne kerI nAMkhIne banAvavAmAM Ave to ja thaI zake. A kaSTamAM rathika ke sUtrakAra eke ya UtaravAnuM pasaMda na kare, paraMtu kadAca akhaMDaLa nemi hoya to paNa kAmamAM na Ave. bhAre dabANa AvatAM ke Takkara lAgatAM tarata ja temAM phATa cIrA paDe nakAmI banI jAya. AthI aneka TukaDAo sAMdhIne ja geLa nemi banAvavAmAM Ave che. moTA bhAge AvA cAra TukaDAo gADAnA paiDAmAM hoya che. pAMca paNa hoI zake. traNa paNa hoI zake. ApaNA graMthakAre A neminI yojanA paNa barAbara karI che. graMthanA AMtarika svarUpane khyAlamAM laI traNa vibhAga pADayA che. eka eka vibhAgane mArga evuM nAma ApyuM che. cAra cAra Are eka mArga pUro thAya che. eTale bAra ArAmAM AvA traNa mArgo Ave che. A vAta graMthakAranA zabdathI ja ApaNe joIe. ___ " iti caturtho'ro nayacakrasya samAptaH prathamazca mArgoM nemirityarthaH ardhamekaM pustakaM samAta " [50 22-1] "aNano mata pritIyo mA mariyANAnA [mA. 7-2] jo ke cothA tathA AThamA ArAnA aMte upara jaNAvyA pramANenuM jemAM prathama dvitIya mArganI samApti jaNAvatuM vAkaya che tema bAramA ArAnA aMte trIjA bhAganI samAptine jaNavatuM vAkya nathI maLatuM; te paNa graMthakArane mArgadrayanI kalpanA abhISTa ja che ema dazamAM aranI AdimAM AvatA ullekhathI spaSTa jaNAya che. e ullekha nIce mujaba che. _ vidhyAdisakalabhaGgAtmakasamyagdarzanAdhikAre vartamAne'vikalanayasvarUpakSAnamUlatvAt samyagdarzanasya vidhyu-bhayavikalpacatuSTayAtmako mAgauM vyAkhyAya niyamavikalpacatuSTayAtmake tRtIye For Private And Personal Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir = = nayacakrane saMkSipta paricaya 123 mA vartamAne taka niyamamAM prathamapurA..... jagANAritudAna rAmavidhima ravA pA0416] uparanA ullekhathI spaSTa dekhAya che ke cAra cAra ane eka mArga ema traNa mArgonI kalapanA graMthakArane abhISTa ja che. traNa mArgonI yojanA karavAnuM kAraNa graMthanuM AMtarika svarUpa che. vidhi 2 vidhividhi 2 vigere bAre naye zuddha pada nathI. zuddha pado te vidhi ane niyama A be ja che. A baMnenA bhAMgAo pADavAthI bAra nA thAya che. temAM AdinA cAra vidhinA bhaMga che. madhyanA cAra vidhi-niyamanA bhAMgAe che. aMtima cAra niyamanA bhAMgA che. A vAta graMthakAre pote ja nIce mujaba jaNAvI che. . " tatra vidhibhaGgAzcatvAra AdyAH / ubhayabhaGgA mdhymaashctvaarH| niyamabhaGgAzcatvAraH pAzcAtyAH yathAsaMhiyaM nityapratijJA ja niyAnityapratijJA ja nityapratijJA ka" [pA ka68] A prakAranA Arthika svarUpane khyAlamAM rAkhIne graMthakAre traNa bhAgonI yojanA karI che. A traNe bhAgonA sajanathI AkhI nemi taiyAra thaI jAya che. A rIte prastuta graMthanA cakra" nAmanI ka95nA barAbara saMgata ane pUrNa thAya che. mane AzA che ke "nayacakanA vibhAgonI vejanA karanAra kuzaLa zipinI zilpakalpanA ApaNane AnaMda romAMcita ane Azcaryacakita karI nAkhe evI che" ema je meM pahelAM jaNAvyuM hatuM temAM have koIne atizayekti nahi lAge. - paraMtu eka satya vAta pragaTa karI devA IcchuM chuM ke upara meM neminA saMbaMdhamAM je vicAro vyakta karyA che te prathamazca mA nemityirtha: A vAkyanA AdhAre ja karyA che. kezamAM mAga zabdano nemi artha haju sudhI mArA jevA-jANavAmAM AvyA nathI. tema chatAMya TIkAkAre je mArga zabdane nemi evo artha karyo che te khoTo mAnavAnuM mArI pAse kaMI ja kAraNa nathI. ema je joIe to huM zabdano artha paNa kezamAM "nAbhi " e maLato nathI. chatAMya prastutamAM tuva zabdane tAmi artha soe so TakA satya ja che. emAM vivAdane kaMI sthAna ja nathI. upara cakra nAmane anusaratA vibhAge AvyA. paNa have bIjI rItanA vibhAgo joIe. 1 dravyAstika, ane 2 paryAyaoNstika A be nAnA mULa prakAra che. bAkInA badhA AnA ja bhedaprabhede che. jema naigamAdi traNa naye dravyArthikanA ane RjusUtrAdi cAra nA paryAyArthikanA bheda che te ja pramANe 1 vidhi vigere zarUAtanA cha no dravyAstikanA bhede che ane 7 rUmamA vigere pAchalA cha nA paryAyastikanA bhede che. A vAta rati po stika kAvata: [ Gn. 286] vigere zabdathI graMthakAre jAte ja spaSTa jaNAvI che. je ke bIjA jayanirUpaka zAstronI jema AmAM nigamAdi nanuM svataMtra nirUpaNa nathI te paNa e nAnI sAthe AmAM gADha saMbaMdha te rahe che ja. 1 vidhi 2, vidhividhi vigere For Private And Personal Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 124 zrI AtmAnaMda prakAza. ArAomAM apauruSeyavAda, puruSavAda, niyati vAda, kAlavAda, svabhAvavAda, zabdabrahmavivartavAda, prakRtipuruSavAda, IzvaravAda, karmavAda, satkAryavAda, asatkAryavAda, anyAtivAda, kSaNikavAda, vijJAnavAda, zunyavAda vigere te te darzananA prANabhUta maMtavyanuM ghaNuM ja vistArathI nirUpaNa karIne te te ArAone zAstrokata kyA kayA nayamAM aMtarbhAva thAya che enuM varNana dareka ArAomAM ApeluM che. 1 vidhi vigere ArAone jemAM jemAM aMtarbhAva thAya che te naya kramaza: nIce mujaba che. 1 vyavahAranaya, 2 saMgrahanaya, 3 saMgrahanaya, 4 saMgrahanaya, pa naigamaya, 6 naigamaya, 7 jusUtranaya, 8 zabdanaya, 9 zabdanaya, 10 samabhirUDhanaya, 11 evaMbhUtanaya, 12 evaMbhUtanaya. nagama vigere nA avAMtara aneka bheda paDatA hoI eka nayamAM aneka ArAone aMtabhAva thaI zake che enuM sopanika varNana te te sthaLe graMthakAre ApyuM che. prastuta graMthanI "nayacaka" tathA "dvAdazArayacaka" Ama baMne nAmathI prasiddhi che. vastu tatva eka ja hovA chatAM ye keTalAkanuM "nayacakra" nAma bolavA-lakhavA tarapha vadhAre valaNa che te keTalAkanuM "hAdazAnayacakra" nAma tarapha adhika valaNa che. TIkAkAre ekAda be apavAda sivAya sarvatra nayacaka nAmano nirdeza karyo che. TIkAMtargata pratIkanA AdhAre mULakAre paNa "nayacakra" nAmane ja ullekha karyo hoya ema lAge che. chatAM paNa "dvAdazArAyacaka " mULa nAma hoya ane "nayacakra" evuM saMkSipta nAma vyavahAra karyo mATe hoya e kapanA paNa kADhI nAkhavA jevI nathI. kAraNa ke "graMthanA bAra ArA che." eTaluM svarUpa jaNAvavAmAM ja dvAdazAra" vizeSaNanI samApti thaI jatI nathI, enI pAchaLa te eka viziSTa aitihAsika hakIkta rahelI che ane te e ke pahelAM nayacaka nAmanuM sAtaso ArAnuM sarerAtA - racava adhyayane pUrvamAM pUrvagatazrutamAM hatuM. tenA uparathI saMkSipta karIne A bAra ArAnuM nayacaka racavAmAM AvyuM che. tethI saratAnAvathI bheda batAvavA mATe dvArAAnatha. nAmanI paNa upayogitA ane AvazyakatA hoI zake. saptazatAranayacaka uparathI A dvAdazAniyacakrane uddhAra karavAmAM AvyuM che. e hakIktane jaNAvato eka viziSTa ullekha nayacakaTIkAmAM ja prAMta bhAge nIce mujaba che. ___ adhunA tu zAstraprayojanamucyate-satsu api pUrvAcAryaviraciteSu sanmati-nayAvatArAdiSu nayazAstreSu arhatpraNItanaigamAdipratyakazatasaMkhyaprabhedAtmakasaptazatAranayacakrAdhyayanAnasAriSu tasmiMzca ArSe 'saptazatAranayacakrAdhyayane ca satyapi dvAdazAranayacakroddhA(kha)TanaM vistaragranthabhIrUn saMkSepAbhivAJchinaH zikSakajanA[na] nugrahItuM 'kathaM nAma alpIyasA kAlena nayacakramadhIyeran ime samyagdRSTayaH' ityanayA'nukampayA saMkSiptagranthaM bahvarthamidaM nayacakrazAstraM zrImacchvetapaTamallavAdikSamAzramaNena vihitaM svniitipraakrmvijitaashessprvaadivinipurAvAnA che [ vi. 387] 1 saptazatAniyA thathana kadAca pUrvagatazrutamAM na hoya, paNa bhagavAna pUrvadharee AvA koI svataMtra ja adhyayananI racanA karI hoya e saMbhAvanAne paNa avakAza che. For Private And Personal Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nayacakrane saMkSipta paricaya. 125 anyatra paNa Ane lagatA ullekha nIce mujaba che. "tathA pUrvaviz2i sarjanAraMjhAdI saranArAtAni vitAni, vastrativarlDa - zatAraM nayacakrAdhyayanamAsIt / tatsaGgrAhiNaH punadiza vidhyAdayo yatpratipAdakamidAnImapi nayacakramAste" [ttaradAyanasUtra zAntisUti rIvA. pR. 68] tArdi-pUrvavidriH savADhanAradIfja sasarA rAtAkyuni, vastrAla sasarAtaarN nayacakrAdhyayanamAsIt / uktaM ca-ekeko ya sayaviho satta nayasayA havaMti emeva / " [ Avazthakaniyukti gA. 752 ] saptAnAM ca nayazatAnAM saMgrAhakAH punarapi vidhyAdayo dvAdaza nayAH, yatprarUpakamidAnImapi dvAdazAraM nayacakramasti" [ anuyogasUtra maurIyAvRtti pR. 267] uparanA ullekhothI e vAta paNa sapaSTa thatI jaNAya che ke-TIkAkAranA samayamAM nayacakrAdhyayananuM astitva hatuM, paNa tyArapachI vAdivetAla zrI zAMtisUri vigerenA samayamAM te lupta thaI gayeluM hatuM. graMthamAM daSTipAta graMthanI aMdara daSTipAta karatAM ja gaMbhIra ane ativistRta anekAneka prAcIna vAdavicArapravAhanAM darzana thAya che. kumArila-dharmakIti pachI dArzanika kSetramAM je yugAMtarane prAraMbha thaye temAM pUrvakAlIna te te darzananA mULabhUta siddhAMta eka ja rahevA chatAM enI upapAdana zailImAM eTaluM badhuM parivartana thaI gayuM ke eka ja darzananA kumAriladhamakIrtithI prAcIna ane arvAcIna graMne paraspara sarakhAvatAM ekabIjAnI zAbdikaArthika racanAmAM jANe paraspara AkAza-pAtALanuM aMtara na hoya evuM dekhAya che. A baMneya . vyaktioe dArzanika kSetramAM eTale badho UhApoha macAvI mUkyo hato ke te samayanA ane tyAra pachInA prAye tamAma dArzanikenuM lakSya e tarapha kheMcAyuM. dArzanika graMtho tapAsatAM tarata jaNAI Ave che ke dareka darzananA graMthapraNetAoe A baMneya vyaktioe AraMbhelI yA vikasAvelI vicAradhArAonA khaMDana-maMDanamAM pitAnA graMthane meTo bhAga kaye che. dharmakIrti pachInAM bauddha tarkazAstro pachI te game teTalAM moTAM hoya ke nAnAM, badhAM ye dharmakIrtinA graMthane ja anusarIne lagabhaga racAyAM che. dharmakIrtinA 1500 zlokapramANa ekalA pramANuvArtika graMtha upara ja TIkA-TIkAo thaIne lagabhaga savAlAkha zlekapramANa graMtharacanA thayelI che. e ja rIte mImAMsAmAM kamArilabhaTTanuM ane vedAntamAM zaMkarAcAryanuM agrasthAne raheluM che. A pramANe navI UbhI thaelI ane roja roja navI UbhI thatI vicAradhArAonA khaMDana-maMDanamAM ja dArzanika graMthakAronuM citta parovAI gayuM hovAthI dhIme dhIme prAcIna graMtha visarAvA lAgyA. thoDA kALa pachI prAcIna graMthanA vicAronuM khaMDanamaMDana paNa lagabhaga baMdha jevuM thaI gayuM. AnuM pariNAma e AvyuM ke e prAcIna graMthanA lepanI paNa dhIme dhIme zarUAta thaI gaI. kAlakrame emAMnA ghaNu ja graMtha Aje lupta thaI gayA che. te te darzananAM mULasUtre je ke rahI gayAM che paraMtu e sUtranAM bhASya-TIkAdi aneka For Private And Personal Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 126 zrI AtmAnaMda prakAza: vivaraNe lupta thaI gayAM che. keTalAMka haju nAmazeSa rahI gayAM che, jyAre anekanAM nAme ye haju sudhI patta nathI. te te graMthamAM varNavelA vicArapravAho paNa Aje lagabhaga sadAne mATe adazya thaI gayA che, chUTAchavAyA ane raDyAkhaDyA maLatA enA ulekho ke avataraNe sivAya bIjuM kaMIe jANavAnuM sAdhana nathI. ane e sAdhane paNa virala ati ja che. kAraNa ke upalabhya ghaNu graMtha navIna ja che. prastuta nayacakra graMthamAM A prakAranA saMzodhana mATe ati vizALa kSetra raheluM che. mULakAra ane TIkAkAra baMneya graMthakAro kumArila-dhamakIrtithI prAcIna che. graMthamAM AvatI lagabhaga dareka carcAo eTalA badhA vistArathI che ke eTale vistAra te te vicArane varNavatA te te darzananA mULa graMthomAM paNa nathI. ATalI badhI viratRta vicAraNA bhAgye ja anyatra jovA maLaze. jema kumArila-dhamakIrti pachInA yuganA dArzanika vAmayamAM sammatitarka uparanI zrImAnuM abhayadevasUriviracita tatvabodhavidhAyinI TIkA e sauthI moTAmAM moTo upalabhyamAna graMtha che. te ja pramANe mArila-dharmakIrtithI prAcIna dArzanika vADmayanA upalabdha graMthomAM prastuta graMthanuM pramANa paNa sauthI moTAmAM moTuM che. A vastusthitine lIdhe dareke dareka caSita vicAro AmAM vizALa pramANamAM najare paDe che. prAcIna vicArapravAhine jANavAnuM A ativipula sAdhana che. A graMthamAM upalabdha thatI lagabhaga badhI ja carcAo enA mULagraMthomAM Aje maLatI nathI. kAraNa ke te te graMthanAM je je vivaraNa-vyAkhyAnene najara sAme rAkhIne graMthakAre carcA karI che te badhAM durlabha yA naSTaprAya ja thaI gayA che. bIjI A graMthanI viziSTa lAkSaNikatA e che ke graMthakAra jyAre koI paNa vivAdA spada maMtavyanI carcA karavI zarU kare che tyAre te te maMtavyonAM utthAnabIjabhUta athavA mULaprarUpaka graMthathI mAMDIne potAnA samaya sudhI thayelA che te viSayanA lagabhaga badhA prasiddha ane pramukha graMthonI samAlocanA karI le che. A rIte AmAM aneka graMthanI samAlocanA Ave che. jo ke A badhA graMtha kayA kayA haze e kalpavuM, te te graMtha lupta prAya thaI gayA hAI, muzkela che. chatAM emAMnA je keTalAka graMthakAro ane graMthane nAme lekha prastuta graMthamAM che, tathA nAlekha vinA paNa bIjAM sAdhanonA AdhAre jANI zakAya che tene thoDe paricaya ahIM Apa asthAne nahIM gaNAya. abhidhamapiTaka, prakaraNapAda, abhidhamakezabhAgya, vAdavidhi, catuHzataka, pramANasamuccaya, nyAyamukha, sAmAnya parIkSA, AlaMbanaparIkSA, hastavAlaprakaraNa, vAkya, bhASya, TIkA, kaTandI TIkA, vasurAta, prazastamati, siddhasenasUri vigere. sUtrapiTaka 1, vinayapiTaka 2 tathA abhidharmapiTaka 3 A tripiTaka boddhadarzananuM Agama zAstra che. AmAMnA abhidhamapiTakamAMthI pratyakSalakSaNanI carcAmAM graMthakAre nAme lekhapUrvaka keTalAMka vacane udhUta karelAM che. baddhomAM sthaviravAda ane sarvAstivAdI ema be zAkhAo hatI. sthaviravAdionA graMtho pAlI bhASAmAM hatA, jyAre sarvAstivAdionuM tripiTaka saMskRta bhASAmAM hatuM. baMneyamAM tripiTakanA nAmanI samAnatA hatI paNa bhASA judI hatI. pAlI tripiTaka atyAre maLe che, paNa saMskRta tripiTaka saMskRta bhASAmAM bucchinna thaI For Private And Personal Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nayacakrane sakSipta paricaya gayu' lAge che. cInIbhASAmAM enA thayelA anuvAdo ja mAtra maLe che. eTale pAlI tripiTaka ane saMskRta tripiTakanA viSayeAnI samAnatA hatI ke kema ? e kahevuM muzkela che, chatAM cInIbhASAnuM parizIlana karanArA vidvAnonA lakhANanA AdhAre jaNAya che ke banneyamAM viSayeAnI samAnatA paNa nathI. prastuta graMthamAM je abhidhamapiTakanA ullekha karavAmAM Avye che te abhidharmapiTaka saMskRta bhASAnu che. 127 prajaLapaphebrum evA zabdothI mahUvAdIe eka bauddha graMthanA ullekha karyo che. tapAsatAM ema jaNAya che ke AnuM zuddha nAma prajaLapAt che. tripiTakamAM sUtrapiTaka vigere nAmane koi eka svataMtra graMtha nathI, paNa te te nAmanA mathALA nIce aneka nAnAM moTAM prakaraNA yA sUtreA AvI jAya che. emAM abhidharmapiTakanA sAta graMthA che, AmAM bIjA naMbaranA graMthanu nAma praraLapAt che ane tenA kartAnuM nAma sthavira vasumitra che. atyAre tA A gathanA paNa saMskRta bhASAmAM lepa ja thai gayelA che. phakta cInAI bhASAmAM enA anuvAdo maLe che. A. zrI mahUvAdIe AmAMthI eka bleka uSkRta karyA che. abhidhakAza eka vasuba'nA graMtha che. AnA upara emanuM ja 15000 aAkapramANa svApanna bhASya che. bauddha tattvajJAnanA graMthAmAM A graMthanuM pramukhasthAna che. mULa graMtha lagabhaga 600 kArikAtmaka che. atyAra sudhI teA A graMtha paNa saMskRtabhASAmAM lupta thaI gayA manAtA hatA. paNa abhidha kAzabhASyaTIkA, TimeTiyana bhASAMtara, tathA cInI bhASAMtaranI sahAyathI beljiyamadezavAsI pAzcAtya vidvAn DaoN. lA vAlI pUSie AnI kArikAnA saskRtabhASAmAM ghaNA aMze uddhAra karyAM hatA ke je abhidhakAza bhASyanA phreMca bhASAnuvAdanI pAdaTippaNIo( phuTaneATsa )mAM che. AnA AdhAre khUTatA bhAgane pUrNa karIne mAddhabhikSu rAhula sAMkRtyAyane saMpUrNa mULa gra Mthane saMpAdita karyo che, je kAzI vidyApIThamanArasa taraphathI prasiddha thayA che. AmAMthI TIkAkAre eka kArakAnA aMza uSkRta karyA che. abhidhama kAzanuM 1pa000 lAkapramANa bhASya paNa bauddhabhikSu zrIrAhula sAMkRtyAyanane maLI AvyuM che ane tenA phoTA ahiM hiMdamAM lAvavAmAM AvyA che je bihAra sarakArane hastaka che.-ema bihAra enDa erisA ricarsa seAsAyaTInA jarnalanA 23 mAM akanA rAhula sAMkRtyAyananA ja lekhathI jANyuM che. e tA atyAre duSprApya che paNa AnA hyuenatsAMga tathA paramArthe karelA cInI bhASAnuvAda tathA TimeTiyana bhASAMtaranA AdhAre pAzcAtya vidvAna lA vAli pUSie AnA phreMca bhASAmAM anuvAda karIne beljIya prAcyAdhyayana pariSada ( Socite Belge D'Etudus Orientales ) dvArA prakAzita karyA che, je cha bhAgAmAM che. A graMtha atyAre mArI sAme che. zrImalavAdi kSamAzramaNe eka sthaLe nAmeAlekhapUrNAMka abhidha - kAza bhASyanA eka bhAganA vistArathI samAleAcanA karI che. A bhAga lagabhaga kharAkhara svarUpamAM A phreMca bhASAnuvAdamAM maLI Ave che. For Private And Personal Use Only vAdavivadha graMtha paNuM vasubaMdhunA che. AmAM AvatA tato'rthAt vijJAna pratyakSam A pratyakSa lakSaNanI paNa graMthamAM samAlezrcanA karavAmAM AvI che. A graMtha atyAre teA nAmazeSa ja che. vasubaMdhunA samaya vikramanA caturtha zataka manAya che. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 128 zrI AtmAnaMda prakAza. catuzataka graMtha enA nAma pramANe cAra kalokapramANa che. AnAM seLa prakaraNo che. eka ekamAM 25 kaleke che. AnA katAM bauddhAcArya Aryadeva che. samaya vikramanI trIjI sadI gaNAya che. A graMtha paNa atyAra sudhI saMskRtamAM lupta thaI gayo hato. o. pI. ela. vaidya TibeTiyana bhASAMtaranA AdhAre enAM pAchalAM 9 prakaraNanuM saMskRtamAM parivartana karyuM che, je perisanI koI saMsthA dvArA phreMca bhASAMtara sAthe prakAzita thayuM che. thoDA pheraphAra sAthe AnuM ja eka prakAzana zAMtiniketanathI paNa thaeluM che. AmAMthI TIkAkAre eka kArikA udadhRta karelI che. pramANasamuccaya tathA nyAyamukhanA kartA dvAcArya dinAga che. graMthakAre vasa baMdhunA ziSya tarIke be traNavAra Ane ulekha karyo che. pramANasamuccaya-nyAyamukha paNa saMskRta bhASAmAM lupta thaI gayA che. pramANasamuccaya dinAgano pramukha graMtha che. enA pahelA paricchedanuM saMskRtamAM parivartana mAyasora yunivasaTIthI prasiddha thayuM che. graMthakAre auddhadArzanika carcAmAM moTA bhAge A dinAganA ja graMthane sAme rAkhyA che. dinAganI aneka kArikAo udhRta karIne tenuM vistArathI khaMDana karyuM che. chUTAchavAyA ullekhenA AdhAre dinAganA graMthonuM saMskRtamAM tibeTiyana cInI vigere bhASAMtara uparathI parivartana karavA IcchatA saMzodhakone AmAMthI vipula sAmagrI maLaze e ni:zaMka che. AlaMbanaparIkSA sAmAnya parIkSA vigere paNa dikSAganA graMtha che. nAnAMmoTAM so prakaraNanI racanA didbhAge karI che. nAmano ullekha na hovAthI jANI zakAtuM nathI, paNa graMthakAre emAMnA ghaNA graMtho najara sAme rAkhyA haze ema jarUra lAge che. vaizeSikadarzanasaMbaMdhI carcAmAM vAkyakAra, bhAgyakAra tathA TIkAkAranA abhiprAyanuM varNana Ave che. upalabdha prazastapAdabhASyamAM tathA nyAyasUtranA vAtsyAyanabhASyamAM e hakIkata nathI AvatI, eTale A graMtho enAthI bhinna ja che. vAyakAra bhASyakAra tathA enA uparanA keI TIkAkArane pahelavahelo ulekha A graMthamAM ja maLe che. atyArasudhI A graMthonuM nAma paNa kavacit saMbhaLAtuM nathI. adhyayana-aviddhakarNa-bhAvita vigere nyAyavaizeSika darzananA graMthakAronAM nAme prAcIna graMthomAM ullekha Ave che, paNa jema e graMtha naSTa thaI gayA che tema A vAkya, bhASya, TIkAgraMtha paNa naSTa thaI gayA che, ema jaNAya che. sattAnI carcAmAM eka kaTandI nAmanI TIkAne be traNa vAra ullekha Ave che. carcAnuM svarUpa jotAM nyAyasUtra uparanI ke vaizeSikasUtranI A keI TIkA haze ema lAge che. A nAmanuM paNa soprathama darzana A graMthamAM ja thAya che. bhatRharinA guru vasurAtane kavacita kavacit nAmollekha jovAmAM Ave che, paraMtu vasurAtanA matanuM viziSTa khaMDana haju sudhI ke graMthamAM jovAmAM AvyuM nathI. rUti maryAdimatama, vajutI adA thAya paraMtu evA ullekhapUrvaka vistArathI prastuta nayacakamAM vasurAtanA matanuM nirUpaNa ane khaMDana Ave che. For Private And Personal Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nayacAne saMkSipta paricaya 129 prazastamatine aneka vAra nAma lekha vaizeSikadarzana saMbaMdhI carcAmAM Ave che. prazastamatine ullekha bIjA paNa prAcIna graMthamAM Ave che. prazastamati graMtha vaizeSikadarzana uparanI koI vyAkhyA haze ema lAge che. bhAgyakAra prazastapAda ane prazastamati bhinna che. zrI siddhasena AcAryanA nAme keTalAka ulekha prastuta graMthamAM Ave che ke je A. zrIsiddhasena divAkarane upalabhyamAna graMthomAM maLatA nathI. A siddhasenasUri zrIsiddhasenadivAkara ja saMbhavatA hovA joIe. e ullekha jovA jevA che. tathA ca AcAryasiddhasena aah"vajha g carca, camata nAnA)midhAnaM tatta " [f0 277] " asti-bhavati-vidyati-padyati-vartatayaH satripAtaSaSThAH sattArthA ityavizeSeNoktatvAt hirenasUrijI " [ 0i 66 ] uparanA vAkyanA AdhAre zrI siddhasena divAkarajIno graMtha karyo haze ane enI racanA kevI haze vigere gaSaNIya ane vicAraNIya che. A uparAMta prastuta graMthamAM nA lekha vinAnAM to keTalAMye avataraNe che. vAda paNa AvA saMkhyAbaMdha che. paNa te te viSayanA graMtho duprAkhya, kathAzeSa athavA sarvathA lupta thaI gayA hoI te saMbaMdhamAM kaMI paNa kahevuM-ka95vuM kaThina che. sAMkhyanA saMbaMdhamAM ja evAM be sthaLo jovAmAM Ave che. eka udbhUta vacana AryA chaMdanuM ja che, paNa te Izvara kRSNanI sAMkhya satimAM maLatuM nathI. ekanI to avataraNikA paNa A jAtanI che. tathe(2)tadarthasambandhinI vyAkhyAtaiva dvitIyA gAthAsukhaM duHkhaM cAnuzayaM ca [ vAraM] vAreNAyaM sevate tatra tatra / vizanti yoni vyatirekiNastrayaH ajastu jASAmatisatyazuddhaH // 1 // A gAthA kayA prakaraNanI haze? A sAMkhyagraMtha paNa karyo haze ? vigere vicAraNIya che. 1. vastutaH pUrvApara saMbaMdha tathA bhASAracanA vicAratAM ema jaNAya che ke A gAthA koI sAMkhya graMthanI nahi, paNa koI vaidika graMthanI haze. ane temAM paNa koI upaniSadanI ane khAsa karIne "vetAzvatara upaniSadanI haze. pUrvApara meLavatAM maMthakAre ahIM traNa chede udhRta karyo che, ke je nIce pramANe che - ajAmekAM lohita-kRSNa-zuklAM bahvIH prajAH sRjamAnAM sarUpAH / gano kro gumALoDanute gADhyanA muvatamAmagoDaH I [ tA. 4-1-1] sukhaM duHkhaM cAnuzayaM ca [vAraM ] vAreNAyaM sevate tatra tatra / vizanti yoni vyatirekiNastrayaH ajastu jAyAmatisatyazuddhaH // 2 // ubhA sakhAyA sayujA suparNo samAnaM vRkSaM prisssvjaate| tayaH pipUruM svAdaracanazcananomijAti re [katA 0 4-1-] -A udbhUta traNa gAthAomAM bIjA aMkanI gAthAne spaSTArtha mAnIne AthIja tatatavadhinI. For Private And Personal Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 130 zrI AtmAnaMda prakAza vArSagayanuM SaSThita zuM graMthakAranA samayamAM vidyamAna haze? eka evuM sthaLa Ave che ke graMthakAre je vAtane sAMkhyamatanA nAme rajU karI che te ja vAta lagabhaga akSaraza: pAtaMjalagadarzananA vyAsa bhAgyamAM ( nyUjha phAra) udhRta karavAmAM AvI che. kyA graMthamAMthI e pATha udhRta karyo haze e cokkasa nathI kahI zakAtuM. paMcazikhanA sUtrapAThamAMthI uddharaNa karyuM haze ema manAya che. nayacakramAM vArSagaNataMtrane paNa eka sthaLe ullekha Ave che. e pachI SaSTitaMtra jevA kaI viziSTa graMthane AzrIne che ke sAmAnya rIte sAMkhyadarzanane AzrIne che e vicAraNIya che, upara jenAM nAma ulekhAdi dvArA jANI zakAya che tevA keTalAka ja durlabha athavA mULa svarUpe aprApya graMthe AvI jAya che. jenAM nAma nathI jANI zakAya evA te keTalA ce ajJAta graMtho bAkI che. nirUpaNa zailI. A. zrImalavAdinI nirUpaNuzalImAM aneka suMdara ane viziSTa lAkSaNikatAo rahelI che. jema rAjasihAsana upara virAjamAna rAjA vAda-prativAdienAM paraspara virodhI kathanane dhyAnapUrvaka pahelAM sAMbhaLI le ane pachI niSpakSapAtabhAve keIne paNa tejovadha yA apamAna karyA sivAya madhura zailIthI pheMsalo Ape te rIte jainendrazAsanarUpI siMhAsana upara ArUDha thayelA syAdvAda nRpati, ekAMtavAdane pakaDIne paraspara kalaha karatA vAdionAM paraspara virodhI maMtavyane pahelAM dhyAnapUrvaka sAMbhaLI laIne pachI paraspara virodhanuM nivAraNa karato badhI daSTione samanvaya karIne niSpakSapAta cukAdo jANe sAkSAta ApatA na hoya ! e ja barAbara, graMtha vAMcatAM, AbhAsa-anubhava thAya che. eka vAdI pahelAM potAnAM maMtavyanuM pradarzana kare che, pachI bIje vAdI Ubho thaIne pUrvanA vAdInA kathananuM khaMDana karIne pitAnA matanuM samarthana kare che, A pramANe kramaza: saLaMga cAlyA kare che. vacamAM prasaMge prasaMge parasparanA daSTibiMduone samajavA jevI anekAMtaSTinA abhAve vidhanI keTalI badhI kSudratA ane apratiSThitatA che e batAvavAmAM Ave che. ane chevaTe vistArathI ene cukAdo ApavAmAM Ave che. ghaNAkharA dArzanika graMthomAM vipakSIo upara khUba ja kaThora AkramaNa karavAmAM AvyuM hoya che, keTalAkamAM zabdATApathI bharapUra upahAsa ja khUba uDAvavAmAM Avyo hoya che, jyAre keTalAkamAM vAgabANono eTale badhe varasAda varasAvavAmAM AvyA hoya che ke vipakSIenA hRdayane ja vIMdhI nAkhe che. A. zrI mahalavAdInuM mULa nAma te mala hatuM paNa samartha vAdi hovAne lIdhe malavAda nAmathI ja temanI prasiddhi hatI. A. zrImatalavAdanA cAdhyAtaiiva tathA mAthA A pramANe TIkAkAre jaNAvyuM che. jo ke mudrita AvetAzvataramAM purNa Turva gAthA nathI, to paNa 1 lI ane 3 jI gAthA barAbara sAthe zvetAzvataramAM ja maLe che. tethI evI saMbhAvanA thAya che ke pracalita zvetAzvataramAMthI e kadAca paDI gaI hoya. jo ke A pramANe kahevuM e vadhu paDatuM sAhasa che ja, paraMtu ghaNA graMthamAM AvI rIte pAThe paDI javAnuM banyuM che. guruparaMparAnA bhedathI te AvA pAThonI hAnivRddhinA prasaMge ghaNuM maLI Ave che. pAThakane ThIka lAge to A vAta upara vicAra kare. For Private And Personal Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zrI nayacakranA saMkSipta paricaya, caritranuM varNana karatA graMthAnA AdhAre jaNAya che ke cha cha mahinA sudhI rAjasabhAmAM A. zrImallavAdie vAda karyAM che. Ama chatAM paNa teozrInI nirUpaNazailInI adbhuta lAkSaNikatA e che ke emaNe eke eka zabdanA upayoga bahu kALajIpUrvaka karyAM che. emanI nirUpaNazailI eTalI badhI nirmaLa suMdara che ke game tevA kaTTara virodhIne paNa apriya thai paDe tevI che. AnAM eka be udAharaNA jovA jevAM che. ( 1 ) ( mUla ) svena vacanena tat tad vacanaM virudhyeta - 131 95 ( TIA ) '- viSyeta 'ti "rAjA( zaMtA)vacane ji [ vartuLanivyA rU| 2 | 234] jUtha muniSThura 'viyate va ' cavadhArya sayaMta cit virudhyeta iti dAkSiNyamAcAryaH svakaM darzayati / " 66 ( 2 ) " sarvemAM vAya-mAnya-TIkAkArALAM sAmrajA matAnutisthAt tta paNa anAloDastyvaadii cetyetadapi syAt iti lokAnuvRttyA sAzaMkamivocyate mA bhUt tIrthakara gauravAkRSTamatibhiH 'anApta eva ' iti niSThuravacanakupitaiH saha tadbhaktaiH kalahaH iti / . " AvAM AvAM aneka suMdara udAharaNNA graMthamAM sthaLe sthaLe Ave che. kSamAzramaNa malluvAdinuM vyaktitva 6 anu mahuvAtinuM tAdi'[sindhahema 2 / 2 / 36 ] A zabdothI kalikAlasarvajJa zrIhemacaMdrasUrijIe jemane zreSTha tArkika tarIke varNavyA che, e vAdviprabhAvaka A. zrImaNUvAdinA vyaktitvanuM varNana karavuM e sAmarthya bahAranI vastu che. A nayacakra graMtha emanA svaparasamayanA agAdha jJAnanI pade pade sAkSI pUre che. Agamika, dArzanika, vaidika, vaidyaka vigere aneka viSayAmAM emanuM sAMgeApAMga pAragAmitva hatu e sthaLe sthaLe spaSTa dekhAya che. pANinivyAkaraNanA parivArabhUta dhAtupATha, gaNapATha, pAta jalamahAbhASya vagere vyAkaraNanA graMthAne teA jANe pI ja na gayA haiAya ema te te pade paDhe AvatA ullekhA ane carcAethI spaSTa mAlUma paDe che. vAkyapadIyanA tA Dagale Dagale upayoga karyAM che. dArzanika ane Agamika sAhityasa badhI graMthakAranuM jJAna agAdha hAya e tA siddha ja che, paNa tenAthI atirikta vaidikayAjJika ane ApaniSada vigere viSayAnuM jJAna paNa pakSavagrAhi nahIM paNa sa grAhi ane sAMgeApAMga hatuM, e te te sthaLeAe AvatI mArmika samAleAcanA ane cathAsthAna ceAjanAthI spaSTa jaNAi Ave che. For Private And Personal Use Only A zrImadghavAdinI kuzaLatA paNa adbhuta che. dareka dananA atimahattvanAM matabhyeAnI carcAmAM graMthakAra khAsa UtaratA nathI. pahelAM te te te te darzananAM prANabhUta maMtavyeAne cuMTI kADhe che, ane pachI vistArapUrvaka tenuM upapAdana karIne te te ma tayaiAnI aneka vikalpeAthI mArmika samATeAcanA kare che. eke eka viSayaneA eTalA badhA UhApAtu kare che ke kAipaNa vAdine peAtAnA pakSanA samarthanamAM kaI paNa kahevAnu rahI jAya evuM sthAna rahevA ja detA nathI. A. zrImallavAdinI eka khUbI e paNa che ke emane dareka vAtanI mAlika vicAraNAmAM Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 132 zrI AtmAnaMda prakAza ghaNe rasa che. pachI te svasamayasaMbaMdhI hoya ke parasamayasaMbaMdhI. koIpaNa carcA kare emAM enA mULagraMtha sudhI TheTha pahoMcI jAya che. jenadarzana sarvanayasamUhAtmaka che ema sthaLe sthaLe zAstromAM jaNAvyuM che ane ApaNe paNa roja e vAtanuM uccAraNa karIe chIe. je vastusthiti Ama che te te te nAnAM utthAnabIja zAstromAM hovAM ja joIe A eka sahaja prazna che. jenadarzananuM je mULabhUta svarUpa che te tenA mULabhUta graMthamAM na hoya e saMbhavI ja na zake. A. zrImalavAdIe dareka ArAonA aMte te te nAnuM mUla nibaMdhana ArSagraMthamAM- AgamamAM kayAM kayAM che, e te te AgamamAMthI pATha udhRta karIne jaNAvyuM che. jemake ___"kimetAH svamanISikA evocyante, asti kizcid nibandhanamasya Artha(rSa mapiiti ? ' asti / ityucyate, tadyathA-nirgamavAkyamapyasya "duvAlasaMgaM gaNipiDagamegaM siM judA" [ ] ityAdyartha( dhArSa ? )granthaM sAkSitvena Aha patamatasaMvAnim" [ vi. 332] "mA maMsthAH svamanISikayaivocyata iti, jainAgamo'pyevamityata Aha-upanivandhana thatoDA nir(f)matathA-"ramAM ja "cAri" [ vi. 37] sarvanayAnAM jinapravacanasyaiva nibandhanatvAt kimasya nibandhanamiti cet, ucyate nibandhana vAstha "mArA mate ja annA" ti savAmI nautamarAmanA vRi kacAzoti-"joyamA nALa niSamA mAtA".. [ vi. da2] A ja pramANe parasamayasaMbaMdhI vicAra paNa te te mULa graMthane AzrIne ja graMthakAra varNave che. A prakAranI nirUpaNazailI te te vicAranAM mULa ane kramika vikAsane zodhavA IcchatA saMzodhakone avazya sahAyarUpa thaI paDaze. kalikAlasarvajJa AcArya pravara zrI hemacandrasUrIzvarajI mahArAje siddhahema 2. 2. 39 sUtranI mRvRttimA anu siddhasenaM kavayaH, anu mallavAdinaM tArkikAH, upomAsvAtiM sagrahItAraH, upa nimadrAkSamAmai 8thAkyAtA ! tamALe hInA sutyartha. A svarUpanA varNanamAM bhagavAna siddhasena divAkarajIne tArkika zreSTha na kahetAM AcArya zrImalavAdijIne ja tAkikazreSTha kahyA che, e dhyAna kheMcanArI bInA che. bIjA sthaLe paNa jA siddhasenatuto madA: [ sorathA viMzika kA rU] e zabdothI stutikAra bha0 siddhasena divAkarajInA kavitvanuM ja savizeSa sUcana karyuM che. bhagavAna umAsvAti ane Agamadhara zrIjinabhadragaNa kSamAzamaNujInuM prabhu zrIhemacandrasUrijIe kareluM varNane eTaluM badhuM yathArtha che ke emAM koI paNa vivAdane avakAza ja nathI. to pachI bha0 siddhasenadivAkara jevA prasiddha dArzanikane chADIne bha0 malavAdine prabhu zrophemasUrie zreSTha tArkika tarIke varNavyA che, e svAbhAvika rIte ja dhyAna kheMcanArI hakIkata che. vicAra karatAM ema jaNAya che ke jaina paraMparAmAM pratiSThita thayelI ghaNuM vicAradhArAo sammatine upajIvIne che to paNa dareka vAdenuM kramaza: viziSya vyavasthita rIte tAkika praNAlikAthI sau prathama khaMDana karanAra hoya te te A0 zrImalavAdI ja che. jemaNe graMthe rahyA nathI jemanA graMtha upalabhyamAna nathI evA paravAdivijetA For Private And Personal Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nayacakrane saMkSipta paricaya. 133 mahApuruSonI AmAM vAta nathI, paraMtu upalabhyamAna graMthomAM AvI zuddha tAkizailIthI vyavasthita rIte paradarzananuM khaMDana karanAre je sauprathama kaI graMtha hoya to te mallavAdi kSamAzamaNunuM nayacakra ja che ema kahevuM jarA paNa khoTuM nathI. divAkarajInA sammatinI racanA tarkapradhAna hovA chatAM ye mukhyatayA Agamaprasiddha nanuM ja vivecana karanArI che. emAM je ane kAntanI vyavasthA karavAmAM AvI che te tyAra pachInA badhAya AcAryonI vivecanAmAM mULAdhAra thaI gaI che. khuda A0 zrImalavAdie paNa divAkarajInA sanmati upara TIkA racI hatI, Ama chatAM ye badhAM paradarzananuM vyavasthita rIte tArkika zailIthI khaMDana karanAra sauprathama graMtha A0 zrImalavAdinuM nayacakra ja che. AthI ja manu mahattvavAhinaM tArA A pramANe A0 zrIhemasUrijIe kareluM varNana barAbara vicArapUrvaka ane yathArtha ja che. durdevanI vAta eTalI ja che ke A zrImadbhavAdinuM bhASya svataMtratayA nathI maLatuM. je e upalabdha heta to ApaNe emanA addabhuta ane apratima tArkikanyane savizeSa paricaya karI zakata. atyAre te TIkAmAM AvatAM pratIka ja mukhya AdhAra che. TIkAnuM nAma nyAyAgamAnusAriNI che. te nimama navamodhyAya: zrImagvAhikaLItanyckrttiikaayaaN nyAyAgamAnusAriNyAM siMhasUri(ra)gaNivAdikSamAzramaNahabdhAyAM samAptaH / pramANe graMthamAM AvatA ullekhathI ja A nAma spaSTa jaNAya che. TIkAnuM evuM nAma che tevI ja barAbara racanA che. madvavAdIe je je viSaya upara potAnuM bhASya lakhyuM che te te badhA ja viSayonuM graMthakAre laMbANa vistArathI vivecana karyuM che. eTale je je hakIkata A0 zrImadbhavAdInI svaparasamayapAraMgatatA saMbaMdhamAM jaNAvI che te badhI ja TIkAkAranA saMbaMdhamAM paNa lAgu paDe che. TIkAnA nAma pramANe TIkAmAM jema dArzanika carcAo che tema Agamika hakIkato paNa ghaNuM ja Ave che. sAmAnya rIte dArzanika graMthomAM Agamika nirUpaNe bahu ja virala pramANamAM hoya che, jyAre prastuta TIkAmAM ghaNAM sthaLoe dArzanika carcA Agamika vicArothI mizra che. aneka sthaLoe dArzanika vicAronI sAthe AdhyAtmika vicAronI evI suMdara bhejanA karelI che ke suvarNamAM sugaMdhano jema roga thAya tema graMthamAM suMdara vega jovAmAM Ave che. A AdhyAtmika vAkayaracanA paNa evI suMdara hoya che ke cittane AnaMdathI bharapUra karI de che. eka sthaLe jaNAvyuM che ke-"je saMsAramAMthI mukta thavAnI vAta karavAmAM Ave che te saMsArane AtmAe jAte ja Ubho karyo che. jema keI mANasa hIMcakA upara besIne pote ja vegathI hIMcakAne halAve che ane pote ja temAM bhame che te rIte AtmA paNa pote ja pravRtti karIne caturgatirUpa saMsArane gatimAna kare che ane pachI pote ja temAM bhame che." Arthika daSTie 1. caitanyasya rAgAdivipariNAmAd upayogasvAtantryeNa baddhvA''tmanA''tmAnamasvatantrIkaroti / tenaiva ca svayaMkRtena bandhenAsvAtantrIkriyate madyeneva svayaM pItena madyapaH, svayaM pUritavegayA dolayeva vA puruSo bhramyate karmadolayA karmabandhena rUpAdimattvanAdyanantaza Apadyate // For Private And Personal Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 134 zrI AtmAnaMda prakAza : AmAM kAMi navu che ema kahevAnA Azaya nathI, paNa zAbdika dRSTie jotAM hIMcakAtu je sudara dRSTAMta ApavAmAM AvyuM che te teA khUba ja gamI jAya tevuM che. www.kobatirth.org TaukAmAM AvatI keTalIka Agamika hakIkatA evI che ke upalabhyamAna Agamika sAhityamAM paNa atyAre bhAgye ja jovAmAM Ave che. AvA eka be udAharaNA ApuM chuM. AzA che ke AgamarisakAne e khUba ja gamI jaze. " yoniprAbhRtAdibhyazca anyathaiva sarvayonyutpattayaH / dvividhA yoniyoniprAbhRte 'bhihitA, sacittA acittA ca / tatra sacittayonidravyANi saMyojya bhUmau nikhAte dantaradditamanuSya sarpAdijAtyutpattiH, acittayonidravyayoge ca yathAvidhi suvarNa rajatamuktApravAlAdyutpattiriti / [ pA0 126 ] :9 66 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir suSamasuSamAyAM suSamAyAM suSamaduHSamAyAM ca atraiva bhArate kSetre devalokavad ( bhAvabhedAH ) bhavanti - pratanukrodha - mAna-mAyA - lobhAH prajAH, svAdu - surabhijalA caturaGgulaharita - tRNA nimnonnatavarjitA bhUmiH / ......tathA duHSamasuSamAyAM sukhaduHkhasamatvAd bhUyiSThasukhatvAcca manuSyalokavad bhAvabhedAH / duHSamAyAm AhAra-bhaya-maithuna - parigrahasaMjJAprAcuryAd adharmakarmomArgasthAnabhUyiSThatvAcca tiryaglokavat / duHSamaduHSamAyAM narakalokavad duHkhaikarasatvAt / yathA kRta-tretA-dvApara-kaliyugasaMjJAvibhAgeSu vyAkhyAvikalpamAtrabhedeSu yugeSu || " [ pA0 136 ]. 66 ...... asajAtIyetyAdi yAvad asmAn prati bhavantami[ti ? ] | athAvadhAritArthA ete ladhvAda(di ? dayo ? ) hetavo gurvAdyasajAtIyalakSaNavyAvRttArthaviSayAH, tatasteSAmasajAtIyalakSaNavyAvRttArthaviSayatAyA vizeSa hetoH pakSadharmataiva mUlatastatrAsmAn prati tAvadapakSa dharmatvam / tadyathA - ' Nicchayao satta (vva) lahuM 'ti gAthA | niSkRSya - avadhArya cayataH - jJAnataH paramArthanayato vA sarvathA laghu sarva vA laghu na vidyate, tathA sarvaguru dravyaM paramANuddhipradeza (dya ? ) saMkhyeyAntAnAM keSAJcid anantapradezAnAM ca skandhAnAM zeSadravyANAM ca agurulaghutvAt, tataH param ApekSikalaghugurupariNAmitvAt / vyavahAranayena tu yujyate laghutvaM gurutvaM vA, anyo'nyasmAd laghurgururkheti / vAtaM rAti iti vAtarAH, badarapramANa ( NA: ?) bAdarA vA skandhAH sthUlA ityarthaH / 6 'Na itaresu' na ( ne) tareSu, prAguktaparamANvAdiSu sUkSmeSvagurulaghutvamevetyarthaH // 1 // antyataH gurutAyAmityAdi / nirapekSaikAntagurutAyAm etadeva 'patet' pavana ( patana ) kriyameva syAt, na tiSThet na UrdhvaM gacchet, gurutvAt / " [ pA0 189 ] AvA aneka pATha che. jo enA pRthak sa Mgraha karavAmAM Ave te eka nAnI pustikA thAya eTalA che. For Private And Personal Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org nayacakranA saMkSipta paricaya. nayacakranI ane A. zrImallavAdinI je viziSTatA tathA mahattA upara varNavavAmAM AvI che te badhuM varNana TIkAnA AdhAre ja mukhyatayA hAi TIkA ane TIkAkAranA saMba MdhamAM pazu yathAyoga lAgu paDe:ja che eTale enI punarukti nathI karatA. TIAra.. 100 AsId dinnagaNi kSamAzramaNatAM prApat krameNaiva yo vidvatsu pratibhAguNena jayinA prakhyAtakIrtirbhRzam / boDhA zIlabharasya sacchrutanidhirmokSArthinAmapraNI jvAlAmalamuccakairnijatapastejobhiravyAhatam // 1 // iti niyamabhaGgo nAma navamo'dhyAyaH zrImallavAdipraNIta nayacakra TIkAyAM nyAyAgamAnusAriNyAM siMhasUrigaNivAdikSamAzramaNadRgdhAyAM samAptaH yA prahAranA navamA Azane aMta AvatA saMdhivAkayanA AdhAre graMthakAranuM siMhasUri nAma jaNAya che. paraMtu mArI saMbhAvanA cheDe sahIM zuddha zabda siMhasUra che bhane TIDIAra' sAyuM nAma siMhasUra 04 hovu hAye. mArI A sabhAvanAnA mukhya AdhAra tattvArthasUtranA TIkAkAra A. zrIsiddhasenagaNie TIkAne a Mte ApelI nIce mujabanI prasti che. yatra sthitaM pravacanaM pustakanirapekSamakSataM vimalam / ziSyagaNasampradeyaM jinendravastrAd viniSkrAntam tasyAbhUt paravAdinirjayapaTuH saiMhIM dadhacchUratAM nAnA vyajyata siMhasUra iti ca jJAtAkhilArthAgamaH / ziSyaH ziSTajanapriyaH priyahitavyAhAraceSTAzrayAd bhavyAnAM zaraNaM bhavaughapatanakzArditAnAM bhuvi // 3 // nirdhUtatamaH saMhati-rakhaNDamaNDalazazAGkasacchAyA / adyApi yasya kIrtibhramati digantAnavizrAntA // 4 // ziSyastasya babhUva rAji ( ja ? ) kaziroratnaprabhAjAlakavyAsaGgAcchuritasphurannakhamaNiprodbhAsipAdadvayaH / bhAsvAmIti vijitya nAma jagRhe yastejasAM sampadA bhAsvantaM bhavanirjayodyatamatirvidvajjanApresaraH // 5 // Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only // 2 // 135 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 136 zrI AtmAnaMda prakAza ; thamayA yukto'tulayA samastazAstrArthavinmahAzramaNaH / gacchAdhipaguNayogAd gu(ga)NAdhipatyaM cakArArthyam // 6 // tatpAdarajo'vayavaH svalpAgamazemuSIkabahujADyaH / tattvArthazAstraTIkAmimAM vyadhAt siddhasenagaNiH // 7 // uparanI prazastimAM gandhahastI A0 zrIsiddhasenagaNie pitAnA dAdAguru tarIke jemane varNavyA che ane je zrI dibragaNi kSamAzramaNanA ziSya che te A siMhasUra ja prastuta nayacakraTIkAnA kartA hiMdajUra ni vAri kSamAzrama che evI mArI daDha saMbhAvanA che. A0 zrasiddhasenagaNie dAdAguru zrIsiMdUranuM je varNana karyuM che te A TIkAkAranI sAthe barAbara baMdha bese che. kevI rIte? e joIe. prazastinA trIjA lokamAM "paravAdiniyapaTu" vigere je vizeSaNe ApyAM che, temAM TIkAkAranA hiMdavRttivAkSimAmA evA ullekhamAM AvatA vAra zabdane ane cAlAamAnusAra A TIkAnA nAmano barAbara saMvAda maLI jAya che. cothA zlokamAM je temanI kIrtinuM varNana karyuM che te paNa AvA samartha TakAgraMthakAranA saMbaMdhamAM sArI rIte ghaTI zake che. jo ke A0 zrIsiddhasenagaNie A0 zrIlaMdajUnuM " kSamAmartarIke varNana nathI karyuM te paNa je dibragaNikSamAzramaNanA ziSya che, ane je padAjanAmAM bAdhA na AvatI hoya to prazastinA 6 ThThA lekamAM AvatA varNana pramANe je bhAsvAmigaNikSamAzramaNanA guru che te hiMdajUra gaNikSamAzramaNa" hoya emAM kaI paNa jAtane vAMdho Avato nathI. A rIte hiMdari()nivavikSamAjhama A prakAranA saMdhivAkya sAthe barAbara saMvAda maLI rahe che. have rahyo nAmane prazna. A viSe vicAra karatAM lAge che ke ahIM ApeluM hiMdasUri nAma zuddha nathI lAgatuM. zrInikSamAmA, zrIlaMkAlarLakSamALa, zAlinamaNikSamAma vigere nAmo to sAMbhaLyAM che, paNa ve riNikSamAzrama, saMghavArasUri kinamajUtiLi0 evAM nAmo sAMbhaLyAM nathI. kAraNa ke ghara ane zani be ekAWvAcI zabda hovAne lIdhe ekatra baMneyano prayoga ghaTI zake ja nahi. A apekSAe A0 zrI siddhasenagaNie je hiMdajUra nAma ApyuM che te ja vAstavika hoya ema lAge che. A uparathI mArI saMbhAvanA che ke nayacakraTIkAkAra hiMdapUri(c)nfosvimAjhama e A0 zrI siddhasenagaNie varNavelA paravAdinirjayapa, jJAtAkhilALaMgama siMhasUra ja hovA joIe. sAcA sUra zabdanI ja ke saMzodhake samAnatAnA khyAlathI jUri evI zuddhi (?) karI nAkhI haze? mArI saMbhAvanAno mukhya AdhAra upara jaNAvyA te che. Ane puSTi Apate sAdhaka bAdhaka pramANene vize ahIM sthaLasaMkecanA kAraNe ApavAmAM nathI Avato. je koI vidvAna For Private And Personal Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nayacakranA saMkSipta paricaya. * 137 mahAzaya A bAbatamAM vizeSa prakAza pADaze ane amAruM dhyAna te tarapha kheMcaze te ame aMta:karaNathI temanA AbhArI thaIzuM, graMthakAreno samaya. A. zrI malavAdIe bhatRharinuM khaMDana karyuM che, tethI teo bhaharinA samakAlIna athavA uttarakAlIna avazya hovA joIe e nirvivAda che. cInI yAtrI isiMganI noMdha pramANe bhartuharino mRtyusamaya vikrama saMvata 706 sAmAnya rIte mAnavAmAM Ave che. mArI daSTie aneka kAraNethI IliMganI A neMdha vicAraNIya che. vasurAtane bhartuharinA guru tarIke mAnavAmAM Ave che. prastuta nayacakra TIkAmAM paNa bhartuharinA gurutarIke vasurAtano ullekha che ja. A vasurAtane vikramanA cothA saikAmAM vasubaMdhune samakAlIna mAnavAmAM Ave che. je vastusthiti Ama hoya to bhatRharine mRtyusamaya saMvata 706 kaI paNa rIte na ghaTI zake. tethI bhartuharine samaya vicAraNIya che. A zrI malavAdine samayanirNaya bhartuharinA samayanirNaya upara AdhAra rAkhe che. TIkAkArane samaya vizeSAvazyakabhASyakAra bhagavAna zrI jinabhadragaNikSamAzramaNa-samakAlIna hAya ema lAge che. jesalameranA bhaMDAramAM maLI AvelI bhASyanI pratinA aMte bhASyakAre ja ApelI te gAthAonA AdhAre bhAgyanI racanA vikrama saMvata 666 mAM thaI che e jAtane navo ja prakAza hamaNAM paDyo che. nayacakraTIkAmAM "pavors=A mAvA" vigere traNa gAthAo udadhRta karelI che. tethI nayacakra TIkAnI racanA bhASyanI racanA pachI thaI hovI joIe. A. zrIsiddhasenaguNine samaya lagabhaga vikramanI AThamI sadInA pUrvArdha sudhI gaNavAmAM Ave che tethI, tathA dharmakIrti vigere keIne ullekha prastuta TIkAmAM na hovAthI TakAnI racanA saM. 666 thI 700 nI vacamAM game tyAre ghaNe bhAge thaI haze. upasaMhAra, upara graMtha ane graMthakArone mAtra saMkSipta paricaya Ape che. graMthanI mahattAne tathA graMthakAronA addabhuta vyaktitvane sAco paricaya to graMthanA parizIlanathI ja thaI zake. A paricaya ApatAM kaMI paNa asaMgata kahevAyuM hoya to AzA che ke sajajane avazya kSamA Apaze, eka satya vAta prakaTa karI dauM ke A lekhanA lakhANanI javAbadArI mArI che, chatAM AnuM 1 zrIvIravatsarAdatha zatASTake caturazItisaMyukte / jigya sa mallavAdI bauddhAMstavyantarAMzcApi // 83 // [ kamAvavaritra, vinayasiMdasUrikavanya] A pramANe prabhAvaka caritrakAra zrIprabhAcandrAcArye A zrImalavAdinA bauddhavAdivijayane samaya vikrama saMvata 414 Ape che. 2 vizeSAbhASyamAM vAvaLigA . || 6 voka ! 2 kavara meLa IT evo krama che. nayacakravRttimAM 6 vola | 1 || TorarLanA | 2 | mAruMmena rU. e kama che, For Private And Personal Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 138 zrI AmAnada prakAza. mULa utthAna-bIja koI hoya to te parama sanehI pUjya munirAja zrImAnuM puNyavijayajI mahArAja sAheba ja che. teozrInI AjJA thaI ke mAre nayacaka viSe kaMI paNa lakhavuM ja lakhavuM. A temanI Agraha ane nehabharI preraNAne vaza thaine ja A lekha lakhavAnuM banyuM che. eTale lekhanI javAbadArI mArI hovA chatAM paNa AnuM sAcuM katRtva hoya to te puNyanAmadheya pUjya munirAja zrImAnuM puNyavijayajI mahArAja sAhebanuM ja che. aMte e ja pUrve jaNAvela vAtanuM punaruccAraNa karuM chuM ke - zAsanadeva ! amArI aMta:karaNathI abhyarthanA che ke matalavAdi bhagavAnanuM bhASya kaI paNa ajJAta sthaLanA jJAnabhaMDAramAM gupta hAI lupta manAtuM hoya te tene satvara prakAzamAM lAvIne vAdiprabhAvakanA A dazanaprabhAvaka graMthanI sAMgopAMga vyavasthAnuM puNya kArya karo. // jayati syAdvAdipravacanam // saM. 203 poSa vadi 7 muni jaMbaviya punA sITI che , For Private And Personal Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir mahAna purUSa zrI gAMdhIjInA svargavAsa. samagra prajAnI ahiMsAnA preraka, upAsaka ane ahiMsAne payegAma dezadeza pahoMcADanAra, satyanA himAyata, brahmacaryanA pAlaka dezanI AjhAdInA sarjanahAra, jetI dutIyAmAM, eka mahAna purUSa tarIke gaNanA thayela evA mahAna naranuM tA. 30-1-1948 zukravAranA roja karUNa avasAna thayelu che, jene mATe eka sarakhA pUjyabhAva dharAvanAra samagra prajAne tethI mahAna khATa paDI che. seMkaDA ke hajAro varSe AvA purUSo dezamAM jyAre prazna paratatratAnI eDImAM jakaDAI ane* du:khe anubhavatI hAya IM tyAre kudaratanA niyama pramANe janme che ane tene hAthe dezanA uddhAra thAya che te joi vidAya le che, tema AmAM tevA bhAvinA sAMketa haze. mRtyune kAi rokI zakatuM nathI eka samayanI paNa vadhaghaTa thatI nathI paNa AvA deza uddhAraka mahAna purUSanuM AvuM karUNa mRtyu thAya te prajAne ati dUHkhadAyaka bane che. mahAtmA gAMdhIjI bhAratavarSoMnI nUtana saMskRtinA praNetA, dhaDanAra cAlIza kareADa mAnavInA udghArane khAtara potAnA jIvananuM balidAna ApI e mahAna purUSa Aje amara thayA che. temanI bhavya zmazAna yAtrA bhUtakALamAM koipaNa dezanA uddhArakanI thai hAya tema itihRAsamAM jaNAyuM nathI. ahiMsAnA dvimAyati, deza uddhAraka ane dezane svataMtra apAvanAra te mahAna vyaktinuM bhArata varSanA itihAsamAM sUvarNa akSarothI varaseAnA varSa sudhI nAma pUjyabhAva sAthe jaLavAi raheze. ve ApaNe temaNe mukelA Adarzane amalamAM mukI AvelI svataMtratA jALavI rAkhI prANI mAtra paranI ahiMsA ( mana, vacana ane kAyAthI ) TakAvI rAkhIye jethI bhaviSyamAM deza prajA sukhI, nirogI, samRddhivAna thAya te mATe temaja e mahA purUSane akhaMDa anati zAMti prApta thA te mATe paramAtmAnI prAthanA karIye chIye. For Private And Personal Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 140 zrI AtmAnaMda prakAza. amadAvAdanA nagarazeTha zrI kasturabhAI maNibhAIne svargavAsa tA. 28-1-48 budhavAranA roja zeDa vakhata mAMdagI bhogavI zrI karaturabhAI zeTha aThThAvana varSanI vaye paMcatva pAmyA che. zumAre pAMca saikA ane vaMza paraMparA (sAta peDhI )thI cAlatI AvatI nagarazeThAI temane paNa varelI hatI. zeTha sAhebe jaina samAjanI ghaNI kimata sevAo-zeTha ANaMdajI kalyA chanI peDhInuM baMdhAraNa sane 194ramAM ghAyuM hatuM tyAre, peDhInA eka kezane aMge vilAyata gayA hatA. zrI zatruMjaya tIrthanA rakhopAnA kezamAM teozrI kuneha rIte daravaNI ApI hatI. sametazikhara pahADa kharIdavAmAM, akhIla bhAratavarSiya muni saMmelana maLyuM, saphaLa thayuM temAM, mukhya bhAga teozrIno hato. jena kAmanA mukhya AgevAna tarIke pitAne chAjatI rIte aneka sevAo ApI hatI. teozrInA svargavAsathI sakalasaMdhane eka mahAna nAyakanI khoTa paDI che. svargavAsI te AtmAne akhaMDa, anaMta zAMti prApta thAo ema paramAtmAnI prArthanA karIe chIe. zeTha nAgaradAsa purUSottamadAsane svargavAsa zrIyuta zeTha nAgaradAsa puruSottamadAsa rANapura nivAsI thoDA vakhatanI bimArI bhogavI tA.21-2-1948 nA roja 84 varSanI vaye pitAnA nivAsasthAna rANapuramAM paMcatva pAmyA che. bAlyAvasthAthI svazakti baLe sAMsArika vyApAramAM siMgApura jevA dUra dezAvaramAM jaI vANijya kuzaLatAvaDe ghaNA varSo rahI sArI lamI saMpAdana karI hatI, ane proDhAvasthAnI zarUAta thatAM AtmakalyANa sAdhavAnI daSTie dezamAM AvI deva, guru, dhamanI upAsanA karavA lAgyA hatA. pArjita te dravyane tIrthayAtrA. pratiSThA, jIvadayA keLavavI vagere aneka dhArmika kAryomAM saccaya karI manuSya janmanuM sArthaka karI rahyA hatAM. sabhAmAM paNa jJAnoddhAra mATe eka sArI rakama ApI sAthe peTrana pada svIkAryuM hatuM. zArIrika zakti ghaTatAM keTalAka vakhatathI pitAnA nivRtti nivAsamAM rahevA lAgyA hatA. mRtyu eto karmAdhinakudaratI niyama che tene keI aTakAvI zakatuM nathI. zeThazrI nAgaradAsabhAI mAyALu, milanasAra, saralahRdayI ane zraddhAnaMta puruSa hatA. temanA svargavAsathI sabrAne eka dhama puruSanI khoTa paDI che temanA pavitra AtmAne akhaMDa anaMta zAMti prApta thAo tema paramAtmAnI prArthanA karIe chIe. For Private And Personal Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ASIC mahAna purUSa zrI gAMdhIjInA svargavAsa. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir BIFISHN samagra prajAnI ahiMsAnA preraka, upAsaka ane ahiMsAne payegAma deze deza paheAMcADanAra, satyanA himAyati, brahmacarya'nA pAlaka dezanI AjhAdInA sanahAra, jenI dunIyAmAM, eka mahAna purUSa tarIke gaNanA thayela evA mahAna naranuM tA. 30-1-1948 zukravAranA rAja karUNa avasAna thayelu che, jene mATe eka sarakhA pUjyabhAva dharAvanAra samagra prajAne tethI mahAna khATa paDI che. sekaDA ke hajAra varSe AvA purUSA dezamAM jyAre prajA paratatratAnI eDImAM jakaDAI ane* duHkhA anubhavatI hAya che tyAre kudaratanA niyama pramANe janme che ane tene hAthe dezanA uddhAra thAya che te bheda vidAya le che, tema AmAM tevA bhAvinA saketa haze. mRtyune kAi rokI zakatu nathI eka samayanI paNa vadhaghaTa thatI nathI paNa AvA deza uddhAraka mahAna purUSanuM AvuM karUNa mRtyu thAya te prajAne ati dUHkhadAyaka bane che. mahAtmA gAMdhIjI bhAratavarSanI nUtana saMskRtinA praNetA, ghaDanAra cAlIza kare|Da mAnavInA uddhArane khAtara potAnA jIvananuM balidAna ApI e mahAna purUSa Aje amara thayA che. temanI bhavya zmazAna yAtrA bhUtakALamAM kAipaNa dezanA udghArakanI thai Aya tema itihAsamAM jaNAyuM nathI. ahiMsAnA himAyati, deza uddhAraka ane dezane svataMtra apAvanAra te mahAna vyaktinuM bhArata varSanA itihAsamAM sUva` akSareAthI varaseAnA varSa sudhI nAma pUjyabhAva sAthe jaLavAI raheze. For Private And Personal Use Only have ApaNe temaNe mukelA Adarzane amalamAM mukI AvelI svata MtratA jALavI rAkhI prANI mAtra paranI ahiMsA ( mana, vacana ane kAyAthI ) TakAvI rAkhIye jethI bhaviSyamAM deza prajA sukhI, nireAgI, samRddhivAna thAya te mATe temaja e mahA purUSane akhaMDa ati zAMti prApta thA te mATe paramAtmAnI prAthanA karIye chIye. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 140 zrI AtmAnaMda prakAza. amadAvAdanA nagarazeTha zrIkasturabhAI maNibhAIne svargavAsa tA. 28-1-48 budhavAranA roja thoDA vakhata mAMdagI bhegavI zrI karaturabhAI zeTha aThThAvana varSanI vaye paMcatva pAmyA che. zumAre pAMca saikA ane varA paraparA ( sAta peDhI )thI cAlatI AvatI nagarazeThAI temane paNa varelI hatI. zeTha sAhebe jainasamAjanI ghaNI kimata sevAo-zeTha ANaMdajI kalyAbhujInI peDhInuM baMdhAraNa sane 1942 mAM ghaDAyuM hatuM tyAre, peDhInA eka kezane aMge vilAyata gayA hatA. zrIzatruMjaya tIrthanA rakhopAnA kezamAM teozrI kuneha rIte doravaNI ApI hatI. samettazikhara pahADa kharIdavAmAM, akhIla bhAratavarSiya muni saMmelana maLyuM, saphaLa thayuM temAM, mukhya bhAga teozrIne hato. jaina kemanA mukhya AgevAna tarIke potAne chI jatI rIte aneka sevAo ApI hatI. teozrInA svargavAsathI sakalasaMdhane eka mahAna nAyakanI kheTa paDI che. svargavAsI te AtmAne akhaDa, anaMta zAMti prApta thAo ema paramAramAnI prArthanA karIe chIe. zeTha nAgaradAsa purUSottamadAsane svargavAsa | zrIyuta zeTha nAgaradAsa puruSottamadAsa rANapuranivAsI thoDA vakhatanI bimArI bhogavI tA. 21-2-1948 nA rAja 84 varSa nI vRhavaye petAnA nivAsasthAna rANapura mAM paMcatva pAmyA che. bAlyAvasthAthI svazakti baLe sAMsArika vyApAra mAM sigApura jevA dUra dezAvaramAM jaI vANijya kuzaLatAvaDe ghaNA varSo rahI sArI lamI saMpAdana karI hatI, ane proDhAvasthAnI zarU Ata thatAM AtmakalyANa sAdhavAnI dRSTie dezamAM AvI deva, guru, dhamanI upAsanA karavA lAgyA hatA. pArjita te dravyanA tIrthayAtrA, pratiSThA, jIvadayA keLavanI vagere aneka dhArmika kAryomAM saddavyaya karI manuSya janmanuM sArthaka karI rahyA hatAM. sabhAmAM paNa jJAnoddhAra mATe eka sArI rakama ApI sAthe peTrana pada svIkAryuM hatuM. zArIrika zakti ghaTatAM keTalAka vakhatathI potAnA nivRtti nivAsamAM rahevA lAgyA hatA. mRtyu eto karmAdhinakudaratI niyama che tene koI aTakAvI zakatuM nathI. zeThazrI nAgaradAsabhAI mAyALu, milanasAra, saralahadayI ane zraddhAvata puruSa hatA, temanA svargavAsathI sannAne eka dhama puruSanI khoTa paDI che temanA pavitra AtmAne akhaMDa anata zAMti prApta thAo tema paramAtmAnI prArthanA karIe chIe, For Private And Personal Use Only Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A mAsamAM navA thayelA mAnavatA sabhAsade. 1 zrI vaddha mAna jaina tattva pracAraka vidyAlaya hA. zAha gulAbacaMdajI vanAjI (1) lAIpha membara jIpa zivagaMja 2 zeTha choTAlAla vIracaMda mIyAMgAma 3 zeTha cu nIlAla nagInadAsa jIvaNajI navasArI 4 ,, cImanalAla haMsarAja prabhAsapATaNa , prANalAla kIracaMda suMdarajI amRtasara 6 zAha cunIlAla umedacaMda jorAvaranagara 7 , kezavalAla maMgaLacaMda. mu baI 8 ., kezavalAla kalAcaMda vahorA maMgaLadAsa narazIdAsa jorAvaranagara, 10 zrI DahelAno jaina upAzraya hA. zeTha pannAlAla umAbhAI amadAvAda 11 zrI ujamabAInI dharmazALA, | hA. zeTha kezavalAla dalasukhabhAI 12 zrI somaca da DI. zAha pAlItANA 13 zeTha harakIzanadAsa kezavajI mANekacaMda zAMtAkrujha 14 zAha lakSmIcaMda dAmajI muMbaI, Ta TaTaTaTaTaTI (1) (1) . bIjA vagamAMthI prathama vargamAM A mAsamAM vadhAre thayelA mAnavaMtA lAIpha membare 1 bhAvasAra kezavalAla jIvarAja bhAvanagara, 1 have pachInA be bheTanAM apUrva graMtha zrI vasudeva hiMDI ( anuvAda ) ki mata rUA. 12-8-0 zrI zAMtinAtha caritra sacitra kiMmata rUA. 7-8-0 malI rUA. 20) vIzanI kiMmatanA be uttama apUrva sAhityanA graM the peTrana sAheba tathA prathama varganA lAIpha membarAne (bahAragAma nivAsIne ) peraTeja puratA rUA. 1-6-0 nAM vI. pI. thI mokalavAnuM kArya pUrNa thayuM che, have pachI chapAtAM 1 zrI pArzvanAtha prabhu caritra tathA zrI naLa damaya tI caritra sacitra maheTA pustaka bheTa ApavAmAM Avaze. bheTanA be graMthA. zrI vasudeva hiMdaDI tathA zrI zAMtinAtha prabhu caritra (rUA. 20 ) nI kiMmatanA be graMthe amArA mAnavaMtA peTrana sAheba ane prathama varganA lAIpha membarone posTeja puratA vI. pI. thI mokalI ApyA che. bahAragAmanA je sabhyo sAhebane na maLyA hoya temaNe amane lakhI jaNAvavuM'. bIjA varganA lAipha membarane sucanA.. bahAragAmanA sabhya sAhebee paNa na maLyA hoya teozrIe dhArA pramANe bheTa maMgAvI levA namra sucanA che. ane sthAnika zabhyAe sabhAethI laI javA sucanA che. For Private And Personal Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Reg. No. B. 814 sta8 6918,_ navA thanArA sabhAsAne namra sucanA. phAgaNa vadI 30 sudhImAM rUA. 11) e kase eka ApI navA thanAra prathama varganA lAIpha membarone, temaja hAla bIjA vargamAM ja lAIpha mAre che te badhuo uparanI mudata sudhImAM rUA. 50) vadhAre ApI prathama nAM lAIpha membare thaze temane upara pramANenA rUA. vIzanI kiMmatanA baMne graMthA dhArA pramANe bheTa ApavAmAM Avaze, ane te pachI chapAtAM dareka sabhAnA graMtha paTeja pUratAM vI. pI. thI deTa maLaze. paNa phAgaNa mAsa pachI bIjA vaga" mAMthI pahelAM varga mAM levAnuM baMdha thavA saMbhava che, 1, zrI kathAratnakoza. amAruM sAhitya prakAzana, 2. zrI 5 nAtha prabhu caritra, ( cha hAya che. ) 3. naLadamayaMtI caritra, amAruM navuM prakAzana, zrI dvAdazAra nayacaDhasA-graMtha ( mULa TIkA sAthe ) | ( vaijanAmAM ) - tArki' ke zirAmaNi, nayavAdapAraMgatavAdImalA vaka AcAryazrI madbhavAdi kSamAzramaNa viracita mULa ane TIkAnA praNetA samartha tArkika AcArya zrI sihasragaNi kSamAzramaNuM eka dare svapara vAsmaya viSayaka pAMDityanA kSetramAM kevuM vizAla prabhutva vaTAvatA hatA ? te A apUva graMtha batAve che; temaja A ma'thenA prakAzanathI vidyamAna-avidyamAna bhAratI AryadAnika sAhitya ane tene lagatA ItihAsa upara viziSTa prakAre prakAza pADatA A nayanA aDhAra pura leka pramANu apUrva graMtha che. ke je vidvAno, sAhityakSetramAM rasa dharAvanAra AmajanatAne paNa rasa banaze. A mAsikamAM AvatI lekhamALA ane viziSTa saMzodhana ane saMpAdanane lagatA sarve vibhAga cInamUti AcArya bhagavAna zrI siddhisUrizvarajInA vi Ana ziSya AcArya zrI vijaya medhasUrIzvarajInAM mahAnubhAva ziSya zrI bhuvanavijayajInA vidvAna ziSya yunivarazrI ja muvijayajI mahArAje A sabhA upara kRpA karI te bhAra svIkArI lIdhA che. A aMkamAM temaja have pachInA mAsikamAM te mATenA lekhe vAMcavA jaina baMdhuo bahenone namra sUcanA che. jema bane tema veLAsara amArA taraphathI chapAvavAnuM kAma zarU thaze. 2 zrI zreyAMsanAtha prabhu caritra. 8 zrI sumatinAtha prabhu caritra bhASAMtara thAya che. Arthika sahAyanI apekSA che.jI , ( 2 zrI zAMtinAtha tri--zrI ajitaprabhasUrikRta. mULa uparathI gujarAtI bhASAMtara suMdara zarala-vividha raMgonA suMdara citro sAthe, uMcA kAgaLo u5, suMdara gujarAtI TAIpamAM chapAI gaMDhe chepAkA bAInDIMgathI alaMkRta thayela che. devAdhideva zrI zAMtinAtha prabhunA dareka bhavanuM apUrva svarUpa aneka bIjI aMtargata kathAo, bAra vata ane bIjA viSayo uparanI dezanA, anukaMpA( jIvadayA )nuM abhUta, apUrva, anupama vRttAMta A caritramAM Avela che je manana karavA jevuM che. kIMmata rUA. 7-8-0 ( pesTeja judu' ) madraka 6 zAha gulAbacaMda lallubhAI : zrI mahAdaya prinTiMga presa : dANApITha-bhAvanagara, For Private And Personal Use Only