Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 anusandhAna - 53 zrIhemacandrAcAryavizeSAMka bhAga - 1 ma- prAkRta - zabdAnuzAsanagata siddhahemaapabhraMza - dohA - savRtti kalikAlasarvajJa zrIhemacandrAcAryanI sUripada - navamazatAbdIvarSe pragaTa thanAra anusaMdhAnanA 'zrIhemacandrAcArya - vizeSAGka' mATe pU. AcArya zrIvijayazIlacandrasUri ma. pAsethI mane 2 pAnAMnI prata prApta thaI. je prAye 18 mI sadInI che ane apUrNa che. saM. sAdhvI dIptiprajJAzrI A pratamAM kalikAlasarvajJa zrIhemacandrAcArya viracita siddhahemazabdAnuzAsananA aSTamAdhyAyarUpa prAkRta - vyAkaraNanA cothA pAdamAM AvatA apabhraMzabhASAsambandhi sUtromAM (4.330 - 4.446) ApalA udAharaNa-dohAnI TIkA che. pratanAM pAnAmAM lakhANa tripAThI che. vacce mULa udAharaNa- dohA che ane upara-nIce tenI TIkA che. 4- 330 thI 4-367 sudhInA sUtranA mULa udAharaNadohA che, ane 4-330 thI 4 - 370 sUtranA prathama udAharaNa - dohA sudhInI TIkA che. lakhatAM lakhatAM adhUrI rahelI A prata che. * A pratamAM vRttinA pramANamAM mULa udAharaNa - dohAmAM azuddhinuM pramANa thoDuM vadhu che. jene saMmArjita karavAno yathAzakya prayatna karyo che. * jaina AtmAnanda sabhA-bhAvanagarathI prakAzita ane pU. vajrasenavijayajI ma.sA. dvArA sampAdita prAkRta-vyAkaraNanA pustakamAM apabhraMza - dodhakavRtti chapAyelI che. tenAthI A vRtti thoDI alaga che. A pratamAM badhe anunAsikanA sthAne anusvAra lakhela che. * jiva~ tiva~ nA sthAne jimva timva lakhela che. mudrita pustakamAM mULa dohA tathA dodhakavRttimAM je bhinnatA che te TippaNamAM noMdhI che. apUrNa prati hovAthI svAbhAvika rIte ja tenA kartA ke lekhaka viSe
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Disembara 2010 51 temaja lekhanakALa viSe spaSTa jANakArI na maLe. chatAM anumAnathI te 18mA saikAmAM lakhAI haze tevU jANakAro dvArA jANI zakAyuM che. // 6 // nama[:] zrIjinAya // DhollA sAmalA dhaNa caMpAvaNNI / NAi suvaNNareha kasavaTTI( 2 )i diNNI // gAthA 1 // // 6 // zrI zaMkhezvara-pArzvanAthAya namaH // DhollA0 / DhollA nAyakaH / sAmalaH(lA) zyAmalaH / dhaNa priyA / caMpAvaNNI campakavarNI / NAi ivArthe / suvaNNarehA(ha) suvarNarekhA / kaSavaTTai kaSapaTTake / diNNI dinnA'sti // 1 // DhollA maI tuha(9) vAriyA mAM(mA) kuru dIhA mANu / niddae gamihI rattaDI daDavaDa hoi vihANu // 2 // Dho0 / he nAyike 1 / mayA tvaM vAritA / dIhA dIrgham / mANu(Nu) mAnam darpam / mA kuru / nidrAyAH (nidrayA) rAtri0(triH) gamiSyati / daDavaDa zIghraM / vihANuM(Nu) prabhAtam / hoi bhaviSyati // 2 // biTTIe maI bhaNia tuhaM(huM) mA kuru vaMkI dihi / putti sakaNNI bhilli jimva mArai hiai paiTThi // 3 // biTTI0 / he putrike ! maI mayA / tuhaM(huM) tvam / bhaNia bhnnitaa| vaMkI vakrA(krAm) / diTThI dRSTiM / mA kuru / putti he putrike ! / hiyai hRdye| paiTThi praviSTA sati(tI) / dRSTe:(STiH) mArai mArayati / trima (jimva) yathA / sakaNI(NNI) sakarNA saMpuSA / bhillI(lli) bhillI bhAlaDI // 3 // 2. karu - prA.vyA. 1. nAyaka - do. vR. 3. bhalli - do. vR. / prA.vyA.
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ 52 anusandhAna-53 zrIhemacandrAcAryavizeSAMka bhAga-1 ei ti ghoDA eha thali ei ti nisiA khaggu (khgg)| ettha muNIsima jANIaiM(i) jo navi cA(vA)lai vagga // 4 // ei0 / ete te / ghoDA ghoTakA[:] / eha eSA / thabhi(li) sthlii| ei ti ete te / nisiA nisitAH tIkSNAH / khagga khaDgAH / ettha atra / muNimi(si)ma manuSyatvam / jANI[a]i jJAyate / jo yaH / vaggaM valI (valgAm) / navI(vi) naiva / vAlai vAlayati // 4 // dahasu(muha(hu) bhuvaNabhayaMkuru tosiasaMkaru Ni( ni )ggau rahavara(ri) caDiao" (cddio)| caummu(muha(hu) chammuha(hu) jhAevi ekkahiM lAivi No(NA)vai daiveM ghaDio // 5 // daha0 / bha(bhu)vaNabhayaMkuru [bhuvanabhayaGkaraH] / tosia-saMkaru toSitazaMkaraH / rahavari rathavare / caDio ArUDhaH san / dasamuha(hu) dazamukho rAvaNaH / niggao(u) nirgataH / NA[va]i ivArthe / caumuhaM(hu) caturmukham / chammuhaM(hu) SaNmukham / ekkahiM ekasmin sthAne / lAivi lAtvA / daI(i)veM daivena karmaNA / ghaDio ghaTitaH // 5 // agalia-neha-niviTTAhaM joaNu-lakkhu vi jAu / varisasaeNa vi jo milaiM(i) sahi sokkhahiM(haM) so ThAu // 6 // aga0 / aMgaliMa (agalia) neha-niviTTAhaM agalitasnehanivRttAnAM narANAM sasnehAnAM puruSANAm / joaNu-lakkhu vi yojanalakSamapi / jAu jA(?) yAtvA / varisasaeNa vi varSazatenA'pi / jo yaH pumAn / milai milati / sahi he sakhi ! / sokkhahaM saukhyAnAm / so saH pumAn / ThAu sthAnam bhavati // 6 // aMgi(ga )hiM aMgu na miliu hali ahareM aharu na pattu / pia joaMtihe muhakamalu emvai surau samattu // 7 // aM0 / hali he sakhi hele / aMgahi aGgaiH / aMgu aGgam / na miliu 4. bhayaMkaru prA.vyA., do.vR. 5. caDiau - prA.vyA., do.vR. 6. ghaDiau prA.vyA., do.vR.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Disembara 2010 53 na militam / ahareM adhareNa saha / aharu adharaH / na pattu na prAptaH / piya priyasya / muhakamalaM mukhakamalam / joaMti[he] dyotayato vilokayataH / emvai evameva etAvatA / surau surataM / samattu samAptam // 7 // je mahu diNNA dIha~DA daie pavasaMteNa / tANa suNaMNaMtie (gaNaMtie) aMgulio jajjariAu naheNa // 8 // je0 / pavasaMteNa pravasatA pravAsaM kurvatA / daie dayitena / je ye / mahu mama / dIhaDA divasAH / diNNA dattAH / tANa tAn divasAn / gaNaMtie gaNayantyA[:] / mama aMguliyAu (aMgulio) aGgalayoH (lyaH) / naheNa nakheNa / jajjariAu jajaritAH jarjarIbhUtAH // 8 // sAyaru uppari taNu dharaiM(i) tali ghallai rayaNAi(iM) / sAmi sunicchu (subhiccu ) vi pariharaiM(i) sammANei khalAI // 9 // sA0 / sAyaru sAgaraH / uppari upari / taNu tRNAni / dharai dharati / tali tale adhaH / rayaNAiM ratnAni / ghallai gheppai kSipati / tathA sAmI(mi) svAmI / subhiccu subhRtyAnapi pariharati / khalAI khalAn / sammANei sanmA[na] yati // 9 // guNahiM na saMpaya kitti para phala lihiA bhu(bhuM)jaMti / kesari na la[ ha]i boDDia vi gaya lakkhehiM ghi(ghe )ppaMti // 10 // guNi (Na)0 / guNi(Na)hiM guNaiH / na saMpaya na saMpadbhavati / para kItti kItireva lokaiH / phala phalAni / lihiA likhitAni lalATapaTTa-likhitAni / bhu( )jaMti bhujyante / yataH kesarI siMhaH / boDDiavi kapardikA-mAtramapi / na lahai na labhate / gaya gajA[:] / lakkhehiM lakSaiH / gheppaMti gRhyante // 10 // vacchahe gRNhai phalai(iM) jaNu kaDu pallava vajjei / to vi mahahuma suaNu jimva te ucchaMgi dharei // 11 // jaM0 / jaNu lokaH / vacchahe vRkSAn / phalai(iM) phalAni / lihi giNhai gRhNAti / param kaDu pallupa (pallava) kaTukapatrANi / jano vajjei 7. diahaDA - prA.vyA., do.va. 8. daieM - prA.vyA., do.vR. 9. aMguliu - prA.vyA., do.vR.
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusandhAna - 53 zrIhemacandrAcAryavizeSAMka bhAga - 1 vrjyti| to vi tathApi / ma[ha] dduma mahAdrumaH / te tAni kaTukapatrANi / ucchaMgi ucchRngge| dharei dharati / jima ( jimva ) yathA / suaNu svajanaH // 11 // 54 duruDDANe paDiu khalu appaNu jaNu mArei / jiha giri-siMgahuM paDia sila annavi cUrU karei // 12 // duru0 / duruDDINaM (DDANe) durADDI (DDA) nena / paDiuM(u) patitaH sn| khala: / appaNuM(Nu) AtmAnam / jaNuM (Nu) janam / mArei mArayati / jiha ythaa| girisiMgahu(huM) girizRGgebhya[ : ] | paM ( pa ) Dia patitA satI / silA zilA / annavi anyAnapi / cUru cUrNam / karei karoti // 13 ( 12 ) // jo guNa govaiM (i) appaNA payaDA ka [ra]i parassu / tasu hauM kaliyuga dullahaho bali kijjau ( uM) suaNassu // 13 // jo0 / jo yaH pumAn / appaNA AtmIyAn / guNAn / govai gopyati pracchannIkaroti / parassu parasya / payaDA prakaTAn guNAn karoti / kaliyugi kaliyuge / dullahaho du[rla]rbha(bha)sya / tasu tasya narasya / bali pUjAm / kijjaraM karomi / suaNu (Na) [ssu ] svajanasya ( sujanasya ? ) // 12(13) // tahaM bha( ta ) ijjI bhaMgi navi te(teM) avaDiyaDi vasaMti / atha (ha) jaNu laggivi uttarai aha saha sai ( iM ) majjaMti // 14 // taNahaM. / taNahaM tRNAnAm / taijjI tRtIyo / bhaMgi bhaGgI prakAraH / navi nAsti / aviDayadri (avaDiyaDi) avaTataTe kUpataTe / vasaMti tiSThanti / teM tAni tRNAni / aha athavA / jaNu janaH / laggivi lagitvA / uttarai uttarayati / aha / saha sArddham / sayaM ( iM ) svayam / majjanti // 14 // daivu ghaDAvai vaNa(Ni) taruhaM ( huM) sauNihaM pakkaphalAI / sovara sukkha iTTha Navi kaNNahiM khalavaNAI // 15 // da0 / daivu daivaH / sauNihaM zakuninAm / taruhaM(huM) tarUNAm vRkssaannaam| pakkaphalAI pakvaphalAni / vaNi vane / ghaTA (DA) vai ghaTApayati arpayati / sovari navaram / sukkhaM / paTTha Navi praviSTAnAm narANAm / kaNNahiM 10. annuvi do.vR. prA.vyA.,
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Disembara 2010 karNayoH / khalavayaNAI khalavacanAni na saukhyam // 15 // dhavalu visUrai sAmIaho garuA bharu pa(pe)kkhevi / hauM kiM na juttau duhuM disihi khaMDaI doNNa(NNi) karei (vi) // 16 // dhava0 / dhavalu vRSabhaH / garuA gurukam / bharu bhAram / pekkhevi prekssy| svA(sA)miaho nijaM(ja) svAminaH nijadhanikasya / visUrai socati nindati / hauM aham / kiM na juttao(u) kiM na yuktaH kiM na niyojitaH / duhaM dvayo[:] / disihi dizo[:]pArzvayoH / khaMDai(iM) khaMDe / doNNi dve / kari(re)vi kRtvA // 16 // | girihe silAyalu taruhe phala( lu) gheppai nIsAmvannu / ghara(ru) meleppiNu mANusahaM to vi na ruccai raNNu // 17 // giri0 / girihe parvatAn(t) / silAyalu zilAtalam / taruhe vRkSAn(t) / phalu phalam / gheppai gRhyate / nIsAmbanu(nnu) niHsAmAnyam / to vi tathApi / gharuM(ru) gRham / meleppiNu muktvA / mANusahaM manuSyebhyaH / raj(NNu) araNyam / na ruccai na rocate // 17 // taruhuM vi vakkalu phala( lu) muNi vi parihaNu asaNu lahaMti / sAmihu~ ettio(u) aggalauM Ayaru bhiccu(cca) gi(gR)haMti // 18 // ___ tara(ru)huM0 / taruhu~ vRkSebhyo'pi / vakkaluM(lu) vakka(lka)lam / pa(pha)lu phalam / muni vi munayo'pi RSIzvarA api / parihaNu paridhAnam / asaNuM(Nu) asanam / lahaMti labhanti(nte) / sAmihuM svAmibhyaH / ettiu etad / aggalauM adhikataram / Ayaru Adaram yathA syAt / bhiccu(cca) bhRtyAH / gRhati gRhNanti // 18 // __ aha viralappahAu ji ka[li]hi dhammu // 19 // aha atha / viralappahAu tucchaprabhAvaH / ji eva / kalihi kliyuge| dhammu dharmaH // 19 // daI(i)e0 pUrvavat // 20 // daie0 pUrvavat // 20 // 11. pikkhevi - prA.vyA., do.vR.
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ 56 anusandhAna-53 zrIhemacandrAcAryavizeSAMka bhAga-1 aggie( eM) uNhao(u) hoi jagu vAeM sIalu temva / jo puNu aggi( ggi) sIalA tasu uNhattaNa u) kemva // 21 // aggi0 / agninA / uNhauM(u) uSNam / hoi bhavati / jagu jagat / vAe(eM) vAyunA / sIaluM(lu) zItalaM bhavati / temva tathA / jo yaH / puNu punaH / aggi(ggi) agninA / sIaluM(lA) zItalaM(laH) bhavati / tasu tasya / uNhattaNau uSNatvam / kemva kathaM bhavati // 21 // vippiA(a)yArao(u) jaivi pio(u) tovi taM ANihi ajju / aggiNi(Na) daDDhA(DDhau) jaivi gharu to teM aggi kajju // 22 // vippi0 / vippiayArau vipriyakArakaH / ya(ja)ivi yadyapi / piu priyaH / tovi tathA'pi / taM priyam / ANihi AnIhi / ajja adya / aggiNa agninA / daDDhau dagdhaM / jaivi yadyapi / gharu gRhaM / to tathA'pi / teM tena / aggi(riMga) agninA / kajju kAryam // 22 // ei ti ghoDA0 ityAdi pUrvavat // 23 // ei ti0 pUrvavat // 23 // jimva [jimva] vaMkima loaNahaM Niru sAmva( ma )li sikkhei / timva timva vammahu niayasaru12(ra) kharapatthari tikkhei // 24 // jimva0 / yathA yathA / vaMkima vakrimAM(mANam) vakratvam / loaNahiM(ha) locanayoH dvivacanasya bahuvacanam / Niru nizcitam / sAmalI zyAmalI strI / sikkhei zikSati / timva timva tathA tathA / vammahu manmathaH / khara patthare(ri) kaThoraprastare / niayasara nijakasarAn / ta(ti)kkhei tIkSNayati // 24 // saMgara-saehiM ju vaNi( NNi)ai dekkhu amhArA kaMtu / aimu(ma)ttahaM cattaMkusahaM gaya kuMbhayaM(iM) dArantu // 25 // saMga0 / saMgarasaehiM saGgrAmazataiH / ju yaH / vaNi(NNi)ai varNyate / dekhu(kkhu) pazya / amhAru(rA) asmA(ma)dIyaH / kaMtu kAntaH bhartA / aimu(ma)ttahaM atimattAnAm / cattaMkusahaM tyaktAku(Gka)zAnAm / gaya gajAnAm / kuMbhai(iM) kuMbhasthalAni / dAratuM (dAraMtu) dArayan // 25 // 12. saru - prA.vyA.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Disembara 2010 taruNiuho (taruNiho)[ taruNaho] muNio(u) mai(iM) karahu ma appaho ghAo(u) // 26 // taru0 / taruNiho taruNaho he taruNya[:] he taruNA[:] ! muNiu jJAtvA / maiM mayA / mAM / appaho AtmanaH / ghAu ghAtam / karahu kuruta / ma mA / / 26 / / guNi( Na )hiM na saMpaya13 kitti para0 pUrvavat // 27 // guNahiM na saMpaya0 pUrvavat // 27 // bhAIrahi jimva bhArai maggehiM ta(ti )hiM vi payaTTai // 28 // bhAIri(ra)hiM(hi) bhAgIrathI gaMgA / jimva yathA / bhArai bhAratI bharatasya I(i)yam bhAratI / tihiM vi triSveva / maggehiM mArgeSu / payaTTai pravartate // 28 // aMgulI(li)[u] jajjariAu naheNa pUrvavat // 29 // aMgu0 pUrvavat // 29 // suMdarasavvaMgAo vilAsiNio pecchaMtANa // 30 // suMda0 / suMdarasavvaMgAu(o) sundaraM pradhAnaM sarvaM aGgaM yAsAM tAH sundarasarvAgAH(GgAH) / vilAsiNio vilAsinyaH striyaH / pechaM(cchaM)tANa pazyatAm puruSANAm // 30 // nia-muha-kari( ra )hi hiM) vi muddhakara andhArai paDipekkhai / sasimaMDala caMdimae puNa( Nu) kAMi na dUre dekkhai // 31 // nia0 / nia-guha-kari(ra)hiM vi nijamukhakiraNairapi / muddhakara mugdhakara(?) / kAcit strI / aMdhArai andhakAre / paDipekha(kkha)i pratiprekSate / sasimaMDala caMdimae pUrNazazAGkamaNDalaM candrikayA kAntyAm(ntyA) / dUre dUrasthe padArthe / puNu punaH / kAMiM kim / na dekkhai na pazyati, api tu pazyatyeva // 31 // jahiM maragayakaMtie saMvaliaM // 33 (32) // jahiM yathA / maragayaki(ka)tie maragataratnakAntyA / saMvaliyaM mizritam // 32 // 13. saMpai - prA. vyA. 14. savvaMgAu - prA.vyA., do. vR.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 anusandhAna-53 zrIhemacandrAcAryavizeSAMka bhAga-1 tucchamajjhahe tucchajaMpirahe tucchaccha ] romAvalihe tuccharAya tucchayarahAsahe piyavayaj( Nu) alahantiahe tucchakAya-vammaha-nivAsahe / annu ju tucchauM tahe dhaNahe taM akkhaNahaM na jAi kaTari thaNa(NaM )tU( ta )ru muddhaDahe je(jeM) puNu vicci NamAi // 33 // tuccha0 / tucchamajjhahe tucchamadhyAH / tucchaja(ja)pirahe tucchakathayitryAH svalpabhASiNyAH / tucchaccharomAvalihe acchA(tuccha)acchA romAvaliH yasyAH / tuccharAya he tuccharAga ! dUtIkasyA nAyi(ya)kasyAmantraNaM, svalpo rAgo sneho, yasya nAyi(ya)kasya sa[:]-he tuccharAga ! tucchayarahAsahe tucchatara-svalpatarahAsyAyAH / piyavayaNu priyavacanam / alahaMti[a] e(hi) alabhantyAH (alabhamAnAyAH) / tucchakAya-vammaha-ninA(vA)sahe tucchazarIra-manmathanivAsahe(sAyAH) / tahe tasyAH / dhaNahe nAyikasyAH (nAyikAyAH) / annu anyat / ju yat / kaTi(Ta)ri Azcarye uisutaM(?) dezAntarIyaH / muddhaDahe mugdhAyAH / thaNa(NaM)tta(ta)ru stanAntaram asti atipInatvAt atitucchauM iti bhAvaH / jeM yena kAraNena / maNu manazcitaM(ttaM) / vacci mArge aMtarAle stanayoH / na mAi na mAti // 32(33) // phoMDeti ( phoDeMti ) je hiyaDu (DauM) appaNu(Na)uM tAhaM parAi kavaNa ghRNa / rakkhejjahu loaho appaNauM ( appaNo) bAlahe jAyA visama thaNa // 34 // phoDeM / je yau stanau / appaNauM AtmIyam / hiyaDauM hRdayam / phoM(pho)DeMti sphoTayanti / tAyaM(haM) tayoH stanayo[:] / parAi parakIyA / kavaNa kim / ghRNa dayA bhavati / api tu na loaho bho lokAH / appaNo AtmAnaM / rakkhejjahu rakSayataH(ta) / bAlahe bAlAyAH / visamathaNa viSamastanau / jAyA jAtau // 34 // bhallA huA ju mAriA bahiNi mahArA kaMtu / lajjejjaM nu vayaMsiahu jai bhaggA gharu eMtu // 35 // bhallA0 / bahini(Ni) he bhaginI(ni) / mahArA asmadIyaH / kaMtu kAntaH patiH / ju yat / mAriA mAritA / tad bhallA bhavyam / huA jAtaM 15. ghaNa - prA.vyA., do. vR.
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Disembara 2010 bhUtam / yadi bhaggA bhagnaH san / gharu gRham / etu AgamiSyat / tadA vayaMsiahu vayasyAbhyo / lajjejaMtu alajjiSyat // 35 // vAyasu uDDAveM(vaM )tiae piu diTThau sahasatti / addhAvalayA mahihiM( hi) gaya addhA phuTTa taDatti // 36 // vAya0 / vAyasu vAyasaM kAkam / uDDAvaMtiae uDDApayantyAH (ntyA) / kayAcit striyA sahasA(satti) sahasaiva / piu priyaH pati / diTThau dRSTaH iti hetoH / arddhA arddham / valayA valayam / mahihi mahyAm pRthivyAm / gaya gataM patitam / katham addhA ? phuTTa taDi(Da)tti addhA arddha phuTTa(TTa) sphuTam / taDi(Da)tti taDat iti yathA syAt tathA etAvatA arddha truTitvA bhUmau patitam // 36 // kamalai(iM) mellivi aliulaI karigaMDAI mahaMti / asulahamecchaNa jAhaM bhali te Navi dUri(ru) gaNeti // 37 // kama0 / aliulaI alikulAni / kama[la]iM kamalAni / mellivi muktvA / karigaMDAiM karINAM gajAnAM galla(NDa)sthalAmi(ni) / mahaMti kAGkSati / asulahaM durlabhavastum / mecchaNa iSitum / jAhaM yeSAm puruSANAm / bhali kadAgraha ma(sa)masti / duru dUram / na gaNeti na gaNayanti // 37 // annu ju tucchauM tahe dhaNahe0 // 38 // tahe tasyA[:] / dhaNahe striyAyAH / annu anyat / ju yat / tucchauM tucchakam // 38 // bhaggauM dekhi vi niaya-balu baluM( lu) pasari[a]uM parassu / o( u)millai sasi-reha jima kari kari( ra )vAlu piyassu // // 38(39) // bhagga0 / piyassu priyasya / kari kare haste karavarAt / karavAlu khaDgaM / umillai zobhate / za(sa)si[reha] jimva zazirekhAvat / dekhivi dRSTA(STvA) / niayabalu nijakabalaM nijazai(sai)nyam / bhaggau bhagga(gna)kam / 16. mellavi - prA.vyA., do. vR. 17. dekkhivi - prA.vyA., do. vR.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusandhAna-53 zrIhemacandrAcAryavizeSAMka bhAga-1 punaH kiM kRtvA dekhivi dRSTA(STvA) / parassu parasya sainyam / zatroH balu zai(sai)nyam / parasiuM (pasariauM) prasRtakaM vistaritakam // 39 // jahA( hAM) hotao(u) Agado / tahA( hAM) hotao(u) Agado / kahA( hAM) hotao(u) Agado // 39 (40) // ___ jaya(hAM)0 / jahA(hAM) yasmAt / hotauM(u) Agado AgataH / tahA(hAM) tasmAt / hotauM(u) bhavan san AgataH / kahA(hAM) kasmAt hotauM(u) bhavan san AgataH // 40 // jaM(ja)i taho tuTTo( tuTTau) nehaDA maI sahu~ nathi(vi) tili( la )tAra / taM kihe vakahiM (vaMkehiM) loaNehiM joijja uM) savi(ya)vAra // // 40(41) // jai0 / jA(ja)i yadi / taho tasya puruSasya / tuTTau truTitaH / nehaDA snehaH / maI mayA / sahu(huM) sArddhaM / navi nApi / tilatAra he tilatAra he snehaka tItika(?) / taM tadA / kihe kasmAt / taM [vaM]ki(ke)hiM loaNehiM vakrAbhyAM locanAbhyAm / sayavAra zatavAram / joijjauM vilokyate // 41 // jai( hiM) kapijjaiM(i) sareNa saru chijjai khaggeNa khaggu / tahi (hiM) tehai bhaDa-ghaDanivahiM(hi) kaMtu payAsai sa( ma )ggu // 41(42) // ___jahiM0 / yasmin / kapijjai kalpate / sareNa bANena / saraM(ru) bANaM(NaH) / khaggeNa khaDgeNa(na) / khaggaM(ggu) khaDgaM(khaGgaH) / chijjai chidyte| tahiM tasmin saGgrAme / tehai tAdRzasthAne / bhaDa subhaTAnAm / ghaDanivahi(hi) vRkSamUlasamUhe / kaMtu kAntaH / maggu mArgam / payAsai prakAzayati // 42 // ekkahiM akha( kkhi )hiM sAvaNuM( Nu) annahiM bhddvo(u)| mAhau mahiali(la)-satthari gaMDatthale sarao(u) // 42(43) // ekka0 / ekkahiM ekasmin / akha(kkhi)hiM locanehim(naiH) / sAvaNu zrAvaNamAsaH / ana(nna)hiM anyasmin locane / bhaddavau bhAdrapadaH / 18. sariNa - prA.vyA., do.vR. 19. khaggiNa - prA.vyA., do.vR. 20. kartyate - do.vR.
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Disembara 2010 mahiyali(ala)satthari mahitalazrastare / mAhao(u) mAdha(gha)vaH vaizAkhaH / gaMDatthale galla(gaNDa)sthale / sarau zaratkAlaH // 43 // aMgihiM gimha( mha) suhacchI tilavaNe( Ni) maggasiru / tahe muddhahe muhapaMkaiM(i) AvAsiu sisiri(ru) // 43(44) // ___ aMgi0 / aMgihiM aGge zarIre / gima(mha) griSmaH / mu(su)hacchI mu(su)khAsye mu(su)svasthAMyini(?) / tilavaNi tilavaNe(ne) / maggasiru maargshiirssH| tasyAH muddhahe mugdhAyA[:] striyAH / muhapaMkai mukhapaGkaje / AvAsiu AvAsitaH nivAsitaH / sisa(si)ru zizi[ra]kAlaH // 44 // hiyaDA phuTTa TTi) taDi(Da)tti kari kAlakhe(kkhe)veM kAI / dekha(kkha)uM haya-vihi-kahi( haM) Thavai paiM viNu dukkhasayAI // // 44(45) // hie(ya)0 / hiyaDA he hRdaya / kara kRtvA / taDi(Da)tti taDatzabdam / phuTTi sphuTam / kAlakhe(kkhe)veM kAlakSepena / kAiM kimasti / hayavihi hatavidhiH / paiM tvayA / viNu vinA / dukha(kkha)sayAiM duHkhazatAni / va(Tha)vai sthApayati iti / dekhu(dekhauM) pazyAmi // 45 // kaMtu mahAru21 hali sahie nicchaeM rUsai jAsu / 22atthehi satthehi hatthehiM vi ThAuvi pheDai tAsu // 45(46) // kaMtu0 / hali he hali / sahie he si(sa)khike / nica(ccha)e nizcayena / jAsu yasya puruSasya / mahAru asmadIyaH / kaMtu kAntaH / rUsai rUSyati / tAsu tasya / athe(tthe)hiM arthai [:] dravyaiH / satthai(tthe)hiM zastraiH / hatthai(tthe)hiM hastaiH / nAviu(ThAuvi) sthAtamapi / pheDai sphoTayati // 46 / / jIvI(vi)u kAsu na vallahaDa uM) dhaNu puNu kAsu na iTTha23 / doNNi vi avasara24-nivaDiAI tiNa-sama gaNai visa( si )TTha // // 46(47) // 21. mahArau - prA.vyA., do.va. 22. atthihiM satthihaM hatthihiM - prA.vyA., do.vR. 23. iTTa - prA.vyA., do.vR. 24. avasari nivaDiai - apabhraMza vyA., sati-saptamI.
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusandhAna - 53 zrIhemacandrAcAryavizeSAMka bhAga - 1 ka0 (jIvi0) / kAsu kasyacit puruSasya / jIvi (vi) uM (u) jIvati (jIvitam) jIvitavyam / na vallahauM vallabhaM na bhavati api tu bhavatyeva / puNu pu[na:] / kAsu kasya puruSasya / dhaNu dhanam / na iTTha iSTaM nAsti, api tu iSTameva / visa(si)TTujana uttamajanaH / doNi vidve'pi(dve api) / avasaranivaDiAI avasaranipatite prastAve Agate sati / tiNasame (ma) tRNasame / gaNa gaNayati // 47 // 62 o (u) / tahe kerau / kahe kerao(u) // 47(48) // he0 / yasyAH / kerao ( u ) sambandhI / tahe tasyAH / kerau sambandhI / kahe kasyAH / kerau sambandhI // 48 // pragaNi ciTThadi nAhu dhraM ( dhuM) traM raMNi karadi na bhraMti / pakkhe taM bolliai ju nivva // 48 ( 49 ) // - pra (praM) ga0 / pragaNi prAGgaNe gRhAGgaNe / dhraM ( dhuM) ya: / nAhu nAtha / ciTThai tiSThati / traM saH nAtha: / raNi raNe saGgrAme / karadi karoti / yuddhAdi / na bhaM (bhraM ) ti bhrAntirnA'sti / taM taiM (tad) / bolliai kathyate jalpate / ju yad / nivvahai nirvAhyate // 49 // imu kulu tuha taNauM / imu kulu kkhu // 49(50 ) // imu0 / imu idam / kulu kulam / tuha tava / taNau ( uM) sambandhI / imu idam / kulu kulam / dekkhu pazya // 50 // eha kumArI eho naru ehI ( hu ) maNorahu (ha) ThAu 25 / ehauM vaDha ciMtaMtAhaM pacchai hoi vihANu // 50 (51) // eha0 / eSA / kumAri(rI) kanyA / eho eSaH / naru naraH puruSaH / ehu etad / maNoru(ra)ha manorathAnAm / ThAu sthAnam / ehau (uM) IdRzam / vaDha 25. ThANu. prA.vyA., do.vR.
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Disembara 2010 63 mUDhANAM mUrkhANAm / citaMtAhaM cintayi(ya)tAm / vihANu prabhAtam / pacchai pazcAt / hoi bhaviSyati // 51 // ei ti ghoDA eha thali ityAdi pUrvavat // 51(52) // ei ti pUrvavat // 52 // ei peccha // 52(53) // ei etAn / peccha pazya // 53 / / jai pucchaha vaDDA[iM] gharAM(ra) to vaDDA ghara uiM (oi)| vihibhi(li)a juNu( jaNa) abbhuddharaNa kaMtu kuTI(DI)rai joiM(i) // 53(54) // jadi(i0) / jai yadi / bho pathikAH vaDAiM vRddhAni / ghara gRhANi / pucchaha pRcchatha / to tadA / baDDA vRddhAni / ghara gRhANi / uiM (oi) amUni / vihalita(a)jaNa vihvalita-pIDitajanaH / abbhuddharaNa abhyuddharaNa / kaMtu kAntaH / kuTI(DI)rai kuTIrake / joi pazya // 54 // AyaiM haMloaho (loaho) loaNaiM jAIsara[iM] na bhaMti / appie diDhe mauliahiM pie diTThae vihasanti // 54(55) // A0 / AyaiM ime / loaho bho lokAH / loaNai locanai[:] / jAIsarai(iM) yA(jA)tismare staH / na bhaMti bhrAntirnA'sti / appie apriye anabhISTe / diTThai dRSTe sati / maulI(li)[a]hiM ma(mu)kulIbhavataH / pie priye / abhISTa dRSTe sati / vihasaMti vikasantaH(ttaH) / sarvatra dvivacanasya bahuvacanam // 55 // sosau ma sosao(u)ccia uyahI vaDavAnalassa kaM teNa / jaM jalai jale jalaNo AeNa vi kiM na pajjattaM // 55 (56) // so0 / sosao(u) zuSyatu / ma sosao(u) mA zuSyatu / ci(cci)a evAvArtha (evArtha) / uda(ya)hI udadhI(dhiH) samudraH / teNa samudrazoSaNena vaDavAnalasya samudra(drA)gniH (gneH) / kaM kimasti / jaM yad yasmAt kAraNAt / jale pAnIye / jalano(No) jvalanaH vaizvAnaraH / jalai jvalati / AeNa vi anenA'pi vaDavAnalena / kiM na pajjattaM kiM na prAptam / api tu sarvameva // 56 //
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64 anusandhAna-53 zrIhemacandrAcAryavizeSAMka bhAga-1 Ayaho daDha(Dva) kalevaraho jaM vAhiu taM sAru / jo (jai) uTThabbhai to kuhai aha Dajjhai to chAru // 56 (57) // A0 / Ayaho asya / daDha(DDa) dagdha nindya / kalevaraho kalevarasya dehasya / jaM yat / vAhiu vAhitam / taM tadeva / sAru sAram kArtha(ya)karam / jai yadi / ubbhaui (uTThabbhai) AchAdyate / mRtAnantaram yadi sicayenA''chAdyate / to tadA / kuhai kuhaNAti (kunthnAti) / aha athavA / ja(Da)jjhai dahyate / to tadA / kAyA chAru bhasmasAt bhavati // 57 / / sAhu vi lou taDapphaDai vaDDattaNaho taNeNa / vaDu(DDa)ppaNu 26pari pAva(via)i hatthehi(tthe) mu(mo )kkalaDena // 57 (58) // sAhu vi sarvo'pi / lou lokaH / vaDDattaNaho vRddhatvasya / taNeNa bhavanArthe / etAvatA vRddhatvArthe / taDapphaDai utsa(tsu)kIbhavati / para(ri) param / vaDDappaNuM(Nu) vRddhatvam / hattheM hastena / mokkalaDena mutkalena / pAviai prApyate // 58 // sattu( vvu )vi // 59(60) // sa0 / sarvo'pi // 60 // jai na su Avai [ dui gharu kAI aho-muha tujjhu / vayaNu jai khaNDai tau sahie so piu hoi na majjhu // 61 // ] ja0 / jai yadi / su nara / na AvaI(i) nA''yAti / dUi dUram / gharu gRham / tadA kAMi (kAI) kasmAt / ahomuhu adhomukham / tujjhu tava / sahihe(e) sakhike / tau tava / jai yadi / vayaNu vacanam / khaMDai khaNDayati anyathA karoti / tadA so naraH / piu priya / majjhu mama / na hoi na bhavati // 60 // 26. parapAviai - do.vR. 27. ju. - prA.vyA., do.vR.
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Disembara 2010 // 61 // 65 [kAI na dUre dekakhai // 61 // ] kA0 / kAI kim / dUre padArthe / na dekhaiM (dekkhai) na pazyati [ phoDinti je hiyaDauM appaNauM tAhaM parAI kavaNa ghaNa / rakkhejjahu taruNaho appaNA bAlahe jAyA visama thaNa // 62 // ] rakkhe. / taruNaho taruNA[:] / appaNA AtmAnam / rakkhejjahu rkssyntu| bAlahe bAlAyAH / viSa (sa) mathaNa viSamastanau / jAyA yAtau utpannau / je yau stanau / appaNu Atmasambandhi hiyaDuM // 62 // [ supurisa kaMguhe aNuharahiM bhaNa kajjeM kavaNeNa / jimva jimva vattaNu lahahiM timva timva navahiM sireNa // 63 // ] su0 / he sakhi taM bhaNai ( bhaNa) kathaya / kavaNena (Na) kena / kajjaM(jjeM) kAryam na ( kAryeNa) / [supurisa ] sa (su) purUsA (SA:) stpurussaa[:]| kaMguhe kaGgudhAnyasya / aNuharahiM anuharante zA (sA) dRzyaM bhajante / tadA tvaM shRnnu| jimva jimva yathA yathA / vaDDattaNuM (Nu) vRddhatvam / lahahiM labhante / timva timva tathA tathA / zireNa zIrSeNa / navahiM namanti // 63 // [jai sasaNehI to muia aha jIvai ninneha | behiM" vi payArehiM gaia dhaNa kiM gajjahi khala meha // 64 // ] jai0 / jai yadi / sasinehI (sasaNehI ) sasnehI / [ to ] tadA / muiA(a) mRta / aha athavA / ninnehA (ha) nisnehA / jIvai jIvati iti / behiM dvAbhyAm / payArehiM prakArAbhyAm / dhaNa priyA / gaia gatikA gatiH (gatA) | ataH kiM khala: (la) he durjjana ! / meha he megha ! tvaM / gajjahiM garjjati // 63(64) // 1 [bhamaru ma ruNajhuNa raNNaDai sA disi joi ma roi / sA mAlai desantaria jasu tuhuM marahi vior3a // 65 // ] bhamara (ru)0 / bhamara (ru) he bhramara / raNNaDai araNye vane / ma ruNijhuNI 28. loa prA.vyA., do.vR. 29. bihiM - prA.vyA., do.vR.
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ anusandhAna-53 zrIhemacandrAcAryavizeSAMka bhAga-1 (ruNajhuNi) mA ruNo dhUni (dhvani) sva(?) punaH sA disi sA dik / ma joi mA vilokaya tvam / punaH ma royaiM (roi) rudanaM mA kuru / yataH sA mAlaI(i) sA mAlatI / deM(de)saMtaria dezAntaritA'sti / jasu yasyAH / viu(o)i viyoge / tuhaM(huM) tvam / marai marati // 65 // [tumhe tumhaiM jANaha / tumhe tumhaiM pecchai // 66 // ] tu0 / tujhe (tumhe) yUyaM jAnItaH(ta) / tuhmai (tumhaiM) yuSmAn pazyatu // [paI mukkAhaM 3degvivarataru phiTTai pattattaNaM na pattANaM / tuha puNu chAyA jai hojja kahavi tA tehiM pattehiM // 67 // ] [pa]i (iM)0 / payaM (paiM) tvayA / mukkAhaM muktAnAm / vivarataru vi vihaMgAH tairvara vivara evaMvidho vRkSaH tasya saMbodhanam he31 vivrtroH(ro)| pattANa(NaM) patrANAm / pattattaNa(NaM) patratvam / na phiTTai na yAti / puNu punaH / jai yadi / kahavi kathamapi / tuha tava / cchAyA (chAyA) zobhA / hojja abhaviSyat / tA tAvat / tehiM pattehi(hiM) taiH patraiH // 67 // 32mahu0 / mahu0 C/o. devIkamala jaina svAdhyAya mandira operA, vikAsagRha roDa, amadAvAda-7 30. vi varataru-prA. vyA. 31. he vivarataro athavA he varataro-do. vR.