Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
H
hirintml
अनेकान्त-विभूतिः।
Or
[ द्वात्रिंशिका ]
Munmun
lim
-न्यायविजयः।
ரா
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
1152
अनेकान्त - विभूतिः ।
[ द्वात्रिंशिका ]
*++*
न्यायविशारद - न्यायतीर्थ मुनिराज - श्रीन्यायविजयविरचिता ।
स्वोपज्ञ ' गुर्जर 'भाषानुवाद - सहिता ।
वीरसं. २४५७ धर्म सं. ९ वि.सं. १९८७
ज्येष्ठ-शुक्ल - प्रतिपत् ।
प्रति-संख्या १००००
ரீமுரீஸ்
)
eee
99909899919098
1177
ரீமு
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
:: $5572145 ::
श्रीजैनयुवकसंघ, घडीयाली पोल, वडोदरा ।
આર્થિક સહાયક—
શાહ વીરચંદ રાયચંદ બારડાલી, તેમની સદ્દગત ધર્મપત્ની બાઇ સૂરજના પુણ્યસ્મરણાર્થે.
////////////...
HAUHA
ધી સૂર્ય પ્રકાશ પ્રિન્ટીંગ પ્રેસમાં પટેલ મૂળચંદભાઇ ત્રીકમલાલે છાપ્યું. પાકાર નાકા :: અમદાવાદ.
HT
we ha
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
आदिम उद्गारः ।
क सिद्धसेनस्तुतयः क माचार्य-सूक्तयः ।
यशोविजयवाचः क
क्वेदं मे बाल - चापलम् ॥ !
तथापि श्रद्धामुग्धस्य निर्गता मे हुदुर्मयः ।
भगवच्चरणाभ्यर्णे
न हि यास्यन्ति निष्फलाः ॥
सर्वे माध्यस्थ्यमास्थाय साधवश्च विशेषतः ।
सकृदेतद् विलोकेर
निति नम्रस्य मेऽर्थना ॥
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
-સિદસેનાની સ્તુતિઓ કયાં? હેમચન્દ્રની સૂતિઓ કયાં? યશોવિજ્યજીની વાણું કયાં અને
આ મારૂં બાલ-ચાપલ કયાં?
–તથાપિ, ભગવન્તના ચરણ-સમીપે શ્રદ્ધામુગ્ધ ભાવે નિકળેલી મારી હાર્મિએ નિષ્ફળ નહિ જાય.
–અષા અને ખાસ કરી સાધુ-જને માધ્યવૃત્તિથી એકવાર આને અવકી જાય એમ મારી નમ્ર પ્રાર્થના છે.
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
નખર.
” જ
3
૧૧
૧૨
૧૩
૧૪
વિષય–સૂચન
શ્લાક અને તેના ગુજરાતી અર્થના
વિષય.
૧૯
૨૦
...
: :
...
...
ઃઃ
...
...
...
...
:
: :
: :
૧૫-૧૬-૧૭-૧૮
...
:
...
...
...
...
...
...
....
: :
...
...
800
...
:
ન્યાતિન મન.
ભગવાનના પરાપકાર. ભગવાનનું વિશ્વોપકારી આસન, ભગવાનનું સુધા–સિંચન.
સ્યાદાની સમજ.
જગતના આપ્તામાં મુખ્ય કાણુ ! નિત્યાનિત્યવાનાં સમાધાન. સદસત્મવાદની યેાજના. દ્વૈતાદ્વૈતની સગતિ.
અવતારવાદ.
કતૃત્વવાદ સાકાર-નિરાકારવાદ. વિશ્રુત્વવાદ. શૂન્ય અને ક્ષણિકવાદ. દિગમ્બર—શ્વેતામ્બરવાદ
**
સ્ત્રીસ્વાતન્ત્ય.
દ્રાધિકાર.
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
૨૨-૨૩-૨૪
શદ્રોહાર અને ભગવાનના શ્રાવામાં કૃષકાદિનું પ્રાધાન્ય. મૂર્તિવાદ ક્રિયાકાંડના ઝઘડા શાને ? સાધન-ધર્મોનું વૈવિધ્ય. સાધનને હઠ અસ્થાને શુદ્ધ સાધન ઉપયોગી અને અશુદ્ધ સાધનને ત્યાગ. સમજણમાં અને આચરણમાં અનેકાન્ત–નીતિનું અવતારણ. મહાવીર ભગવાન જિન, બુદ્ધ, વિષ્ણુ અને શિવ છે. ભગવાને વાડાબંદીનું કામ નથી કર્યું, પણ વિશ્વધર્મ પ્રકાશ્યો છે. વીતરાગ છતાં ભગવાનની ધર્મપ્રવચનની પ્રવૃત્તિ ! ભગવાનની મહાન સમવૃત્તિ અને પરમ વિભૂતિ, તથા અતિમ આશીર્વાદ
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
अनेकान्त-विभूतिः
द्वात्रिंशिका।
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
अनेकान्त-विभूतिः
(१) महातपःसाधनतोऽवध्य
रजः समग्रं भवचक्रवाहि-। परं महः प्रादुरवीभवो यद्नमोऽस्तु तस्मै जगदीश ! वीर !॥
(२) तस्मिन् परे तेजसि भासमानेऽ
नेकान्ततत्त्वं महदस्फुरद् यत्-। प्ररूपणं लोकहिताय तस्य परोपकारः सुमहानयं ते ॥
(३) एकान्तदुर्नीतिमहामयात
___ प्रजापुरस्तादुपढौकनेन । स्वामिन्ननेकान्तमहौषधस्य
विधोपकार्यासनमागतोऽसि ॥ *विश्वोपकारि-आसनम् । विश्वमुपकार्य यत्र तथाविधं वा आसनम् ।
पर." ३ .
.
SLM .
...
.
.
.
VIA
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
મહાન તપના સાધનથી સંસારચકસંચાલક એવું તમામ રજ ખંખેરી નાંખીને જે પરમતિ તેં તારી અન્દર પ્રગટાવી છે તેને હે વીર ! હે જગદીશ ! મારાં નમન છે.
(૨)
તે પરમ પ્રકાશમાન તેજની અંદર જે મહાન અનેકાન્તતત્વ રહ્યું છે તેનું કહિત માટે તારું નિરૂપણ કરવું એ તારે જગત્ ઉપર બહુ મોટે ઉપ
--
*
કાર છે ”
(૩).
એકાન્તનીતિરૂપ મહારેગમાં સપડાયેલ પ્રજા આગળ હે સ્વામિન્ ! અનેકનિદર્શનરૂપ મહાન ઔષધ મૂકવાથી “વિપકારી તરીકેનો આસન પર . તું વિરાજમાન થયેલ છે.
:
:
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
अनेकान्त-विभूतिः
(४) मतानहोन्मत्तविरोधवात
प्रचारसन्तप्तजगत्मजासु-। व्यधा अनेकान्त-सुधानिषेकं
शमस्य पन्थाः परमाद्भुतस्ते ॥
*अदोष्यपेक्षानयतो विमर्शः
समन्वयालोचनतो विवेकः । स्याद्वाद एष त्वदुपज्ञ उच्चोऽ
नेकान्त-नामान्तर आप्तनाथ ! ॥
प्रशान्तवाही समभावमूलं - स साम्यवादोऽपि सतां प्रसिद्धः। सम्मोच्य सिद्धान्तमिमं महान्त
मानेषु मुख्यो जगतां मतोऽसि ॥... * अदोषी।
-
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
મતાગ્રહ-હઠવાદ-જનિત ઉન્માદી, કલહાના ઉષ્ણ વાતાવરણથી સન્તમ બનેલ જગની પ્રજા પર તે અનેકાન્તદર્શનરૂપ અમૃતનું સિંચન કર્યું છે. પ્રભુ! શાંતિ પમાડવાને તારે માર્ગ ખૂબ અદ્દભુત છે.
હે વિશ્વ-હિનૈષિન ! અપેક્ષાષ્ટિથી યથાસ્થિત વિચારણા, સમન્વયકષ્ટિએ વિવેક એ તારે પ્રકાશેલ. ઉચ્ચ સિદ્ધાન્ત સ્યાદ્વાદ” છે. જેનું બીજું નામ અનેકાન્તવાદ છે.
એ સિદ્ધારતવાદ શાન્ત વાતાવરણ ઉપજાવનાર છે અને એથી જ એ સમભાવનું મૂળ છે. એટલા માટે સન્ત એને “સામ્યવાદ' પણ કહે છે. આ મહાન સિદ્ધાન્તનું પ્રવચન કરવા વહે જગતના આસોમાં તારું મુખ્ય સ્થાન ગવાયું છે.
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
१२
अनेकान्त - विभूतिः
( ७ )
मूलप्रकृत्या यदिहास्ति नित्यं तदेव पर्यायवशादनित्यम् । इत्थं विविच्याssदघतः समार्षि विवादिनां कौशलमुत्तमं ते ॥
( ८ )
स्वरूपतो वस्तु समास्त यत् सत् भवेदसत् तत् पररूपतस्तु ।
इत्थं त्वदीयं सदसत्प्रवादं
निशम्य को दार्शनिको न तुष्येत् ! ॥
( ९ )
द्वैतं यथार्थ जड - चेतनाभ्यामद्वैतमात्मस्थितिदृष्टिमेदात् ।
इत्यं द्वयं तत् पटु संगमय्य ज्ञान्तस्त्वया तारक ! तद्विरोषः ॥
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
તારા !
મૂલ પ્રકૃતિ (દ્રવ્ય) થી જે નિત્ય છે તે જ પર્યાયષ્ટિએ અનિત્ય છે. આમ વિવેચન કરીને વિવાદીઓનું સમાધાન કરનાર તારું કૌશલ ઉત્તમ છે.
સ્વરૂપથી જે વસ્તુ “સત્ ” છે તે પરરૂપથી અસત પણ છે. આમ તારા સદસાદવાદને સાંભળી કાણું દાર્શનિક ખુશ નહિ થાય !
- જગત્ જડ અને ચેતન એમ બે તત્વરૂપ હાઈ બૈતવાદ યથાર્થ છે. તેમજ આત્મભાવની ઉચ્ચ દ્રષ્ટિએ “અદ્વૈતવાદ” પણ યથાર્થ છે. આમ,
એ બનેની કુશલ સંગતિ કરીને, હે તારક! તેમને વિરેાધ તેં શાન્ત કરી દીધા છે.
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
अनेकान्त-विभूतिः
मुक्तस्य भूयो न भवावतारो - मुक्ति-व्यवस्था न भवावतारे। उत्कृष्टजन्मान उदारकार्य
महावतारा उदिता महान्तः ॥
(११)
सोपाधिरात्मा जगति प्रवृत्तोऽ
नुपाधिरात्मा न वहेदुपाधिम् । एवं हि कर्तृत्वमकर्तृतां चाss श्रित्योद्भवन्तः कलहा अपेयुः ॥
( १२ ) साकारभावे सशरीरतायां
निराकृतित्वे च विदेहतायाम् । संगच्छमाने परमेश्वरस्य
सर्वज्ञदेवस्य न संविरोधः ॥
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
પિતા
-
(૧૦)
મુક્તિ પામ્યા પછી મુક્ત આત્માનું પુનઃ સંસારમાં અવતરણ થતું નથી. સંસારમાં પુનરવતાર માનવામાં મુક્તિની વ્યવસ્થા રહેશે નહિ. મહાન પુરૂષોને જન્મ મહાન કાર્યો કરવા વડે મહાન ગણાય છે. અને એથીજ, અવતારને અર્થ જન્મ હોઈ તેઓ મહાન અવતારી ગણાય છે.
(૧૧) ઉપાધિવાળો આત્મા જગમાં પ્રવૃત્તિ કરે છે. ઉપાધિરહિત વિશુદ્ધ સચ્ચિદાનન્દમય આત્માને ઉપાધિ ઉઠાવવાનું અઘટિત છે. આમ, કર્તૃત્વ અને અકર્તવવાદને આશ્રીને ઉભા થતા કલહો શમી જાય છે.
(૧૨)
- -
-
ભગવાન પરમેશ્વર સર્વજ્ઞ દેવનું શરીરધારી અવસ્થામાં સાકારપણું અને વિદેહદશામાં નિરાકારપણું એમ એ બને સંગત હોઈ તેમાં વિરોધને અવકાશ નથી.
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
अनेकान्त-विभूतिः
(१३)
शरीरमानोऽस्ति शरीरधारी
विभुः पुनर्ज्ञानविभुत्वयोगात् । इत्थं बुधोऽवैभव-वैभवस्य समन्वयं सत्कुरुते त्वदीयम् ॥
(१४)
भवावटे किंचन नास्ति सार
मिति प्रबुद्धो निजगाद शून्यम् । विनश्वरं च क्षणिकं तदेवं
ज्ञात्वाऽऽशयं कः कुरुतां विरोधम् ! ॥
(१५)
दिगम्बरा नाम दिगम्बरत्वे
सिताम्बरा नाम सिताम्बरत्वे-। एकान्ततो मुक्तिपदं वदन्ति
वैरायमाणाश्च मियो भवन्ति ।
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
દવિામાં
શરીરધારી આત્મા શરીરપ્રમાણું છે. અને જ્ઞાનશક્તિની વ્યાપકતાના ગે વળી તે વિભુ” છે. આમ તારા વિભુત્વ-અવિભુત્વના સમન્વયને સુજ્ઞ સત્કારે છે.
(૧૪) સંસારના ખાડામાં કંઈ સારભૂત નથી એમ સમજી જનારે શૂન્ય” કથન કર્યું છે. અને, વિનશ્વર સમજનારે “ક્ષણિકી ઉચ્ચાર્યું છે. આ પ્રમાણે આશય સમજતાં કેણ વિરોધ કરે !
(૧૫)
દિગમ્બરે દિગમ્બરપણામાં અને “સિતામ્બર સિતામ્બરપણુમાં એકાન્તપણે મુક્તિ કશે છે. અને અરસપરસ વેર-વિરોધ ચલાવે છે.
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
अनेकाम विभूतिः
(९) परस्पराकलुषीभवन्त
स्ते शान्तिमाषाय विचारयेयुः-। त्वनीतिसिद्धान्तदिशा महेश! सधः समाधि शमदं लभेरन् ।
(१७) कषायमुक्ताववगत्य मुक्ति
बुवाऽप्यनासक्ति-समर्वयोगम् । ज्ञात्वा क्रमं साधनसंश्रयं च को नाम निन्दिष्यति वनवादम् ! ॥
(१८) न मुक्तिसंसाधनयोगमार्गो
बस्वाद् विना न्यूनदशो यदि स्यात् । नग्नी विमुच्येत क न तर्हि ?. सतामनेकान्त-विचारणेयम् ॥
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
પિk
(૧૬) પરસ્પર ઈર્ષોથી કહુષિત બની રહેલા તેઓ જે શાંતિથી, તારા નીતિ-સિદ્ધાન્તની રીતે વિચાર કરે તે હે મહેશ્વર ! તેઓનું તત્કાળ શાંતિકારક સમાધાન થઈ જાય.
(૧૭) કષાયમુક્તિમાં “મુક્તિ' જાણ્યા પછી, “અનાસક્તિયેગનું સામર્થ્ય સમસ્યા પછી અને સાધનમાર્ગના ક્રમનું ભાન કર્યા પછી કેણું “વલાદ”ને વખોડે !
(૧૮)
મુક્તિલાભના સાધનભૂત જે યોગમાર્ગ છે તેમાં જે વસ્ત્ર વગર ખામી ન આવતી હોય તે નગ્નની મુક્તિ કેમ નહિ થાય! આમ સુજ્ઞ માનસની અનેકાન્ત-વિચારણું હાય.
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
भनेकान्त-विभूतिः
(१९) प्रपद्यते मुक्ति-दशां समर्थ
शक्तिमयोगान्महिलापि पुंवत् । स्वातन्त्र्य-साम्यं प्रवदन्तमित्यं न का सुधीस्त्वां विनिशम्य तुष्येत् !n
(२०) शूद्रोऽपि खल्वईति धर्म-मार्ग
प्रयत्नयोगाल्लभते च मुक्तिम् । इत्थं गिरं ते महतीमुदारामुदारधीः कः खलु नाभ्युपेयात् ! ॥
( २१ ) शूद्रा अनेके पुनरन्त्यजा अपि
प्राप्तास्त्वदीयं चरणं त्वयोद्धताः। उपासकानां गृहिणां कृपानिधे ! मुख्या मतास्ते कृषकाच कुम्भकृत् ॥
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
સરિયા
(૧૯)
પુરૂષની જેમ સ્ત્રી પણ સમર્થ શક્તિ ફેરવવા વડે કરી મુકિતદશાને પામી શકે છે. આમ સમાન સ્વાતન્યની તારી ઘેાષણ સાંભળીને કેણું ભલી બુદ્ધિવાળા મનુષ્ય રાજી નહિ થાય !
(૨૦) શૂદ્ધ પણ ધર્મ–માર્ગને બરાબર ચગ્ય છે. અને પુરૂષાર્થ અળથી તે પણ મુક્તિ મેળવી શકે છે. આમ તારી મહાન ઉદાર વાણને સ્વીકાર કેણુ ઉદાર--મના નહિ કરશે!
(૨૧)
અનેક શદ્રો અને અન્ય પણ તારા ચરણે આવેલા, જેમને તે ઉદ્વર્યા છે. હે કૃપાનિધાન ! તારા ગૃહસ્થ ઉપાસકોમાં “કૃષકે” અને “કુંભારને તે અવ્વલ નમ્બરે મૂક્યા છે.
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
अनेकस्ब-विभूतिः
( २२)
सद्भावना जाग्रति मूर्तियोगाद्, __ उपासकास्तं तत आश्रयन्ते । योगाप्रमत्तस्थिरमानसानामावश्यकः स्यानहि मूर्त्तिवादः ॥
( २३ ) सद्भावनाजागृतिसाधनानां
मूर्त्यात्मकं खल्वधिकं य एकम् । श्रयेद् यथाशक्ति विवेकपूर्व करोति नैवानुचितं स किश्चित् ।।
( २४ )
कषायरोधाय हि मूर्तियोगः
समाश्रयंस्तं तमनाश्रयद्भिः-। साधं विरोधाचरणं विदध्यात्
कुतस्तदा तस्य स सार्थकः स्यात् ।।
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________
विशिका।
(૨૨) પરમાત્માની મૂર્તિના રોગથી સદભાવના જાગૃત થાય છે. માટે ઉપાસકે તેને આશ્રય લે છે.
ગની અપ્રમત્ત દશામાં સ્થિર મનવાળાઓને માટે મૂર્તિવાદ જરૂરી ન હોય.
(૨૩)
સદભાવનાને જાગૃત કરવાનાં સાધનેમાં એક વધુ સાધન સુર્તિયેગ પણ છે. તે એક વધુ સાધનને જે યથાશક્તિ, વિવેકપુરસ્પર આશ્રય લે છે, તે શું કંઈ ગેરવ્યાજબી કરે છે ? નહિ જ.
(૨૪) મૂર્તિયોગ કષાયોના નિષ માટે છે. તેને આશ્રય લેનાર તેનો આશ્રય નહિ લેનાર સાથે જે વિરાધભાવ ચલાવે તો તેના સિપાસનની સાર્થકતા શી !
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________
२४
अनेकान्त-विभूतिः
( २५) न कर्मकाण्डाऽऽस्पददुर्ग्रहस्या
नेकान्तदर्शी ददतेऽवकाशम् । सर्वाः क्रियाः शुद्धिभृतः सुयोगाः
शुभावहाः, कोन सतां विरोषः!॥
(२६ ) साध्यं भवेत् स्पष्टतया यथार्थ __ भिन्नाः पुनः साधनधर्ममार्गाः । तद्भेदमाश्रित्य विरोधभावप्रसारिणस्त्वां नहि संविदन्ति ।
( २७ ) न साधनानामिह कश्चिदाग्रहो - विशुद्धिमत् साधनमाददीत सत् । परम्परोपस्थितसाधनान्यपि त्यजेद् भवेयुः परिदूषितानि चेत् ॥
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________
द्वात्रिंशिका ।
(૨૫)
અનેકાન્તદશી ક્રિયાકાંડની બાબતમાં દુરાગ્રહ કે હઠગને અવકાશ ન આપે. દરેક ક્રિયા જે શુદ્ધિવાળી હોય અને જેમાં મનવચન-કાયના ચેગે શુદ્ધ હોય તે તે કલ્યાણકર છે. એમાં તે શાણુ માણસની તકરાર શું !
(ર૬) મુખ્ય બાબત એ છે કે, શુદ્ધ સાધ્ય બરાબર સ્પષ્ટ હોવું જોઈએ. સાધનધર્મના માર્ગો તે હમેશાં જુદા જુદા હોય. સાધન-માર્ગોના ભેદો પર વિરેાધભાવ પ્રસારનારા, હે ભગવન્! તને ઓળખતા નથી. ,
(૨૭) સાધન–માર્ગોમાં કેઈ આગ્રહ નથી. જે સાધન શુદ્ધ હેાય તેને ગ્રહણ કરીએ. પરમ્પરાથી ચાલ્યાં આવતાં સાધન પણ જે દેશ-કાળે અશુદ્ધ તથા દૂષિત બની ગયાં હોય તે તેને ત્યાગજ કરવો ઘટે.
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________
ફ
अनेकान्त-विभूतिः
( २८ )
ज्ञाने तथैवाऽऽचरणेऽपि मुझेडनेकान्तनीतिं वहते यथार्थम् । स एव संसंचरते पथा ते स एव भक्तस्तव विश्वनाथ ! ॥
(२९)
रागादिजेता भगवन् ! जिनोऽसि बुद्धोऽसि बुद्धिं परमामुपेतः । कैवल्यचिद्व्यापितयाऽसि विष्णुः शिवोऽसि कल्याणविभूतिपूर्णः ॥
( ३० )
मतान्तराणां रचनं च पोष
आस्तां भवन्तौ भगवन् ! यदेह - ।
सदा तदान्दोलितता प्रशान्त्यै विश्वस्य धर्मे न्यगदः शिवाय ॥
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________
િિકa :
(૨૮) જેમ જ્ઞાનમાં, તેમ આચરણમાં–વર્તનમાં પણ સુજ્ઞ મનુષ્ય યથાર્થ રીતે અનેકાન્તનીતિ* ઉતારે છે. અને તે જ, હે વિશ્વનાથ ! તારે માર્ગે ચાલનારો છે. તે જ તારે ભક્ત છે.
હે ભગવન ! તું રાગાદિ સર્વ દેને જેતા હાઈ “જિન” છે. પરમબુદ્ધિને પ્રાપ્ત થયેલ હાઈ “ બુદ્ધ' છે. કૈવલ્યચેતનાથી વ્યાપક હાઈ વિષ્ણુ છે. કલ્યાણવિભૂતિમય હોઈ ‘શિવ' છે.
(૩૦). જ્યારે ભારતમાં અનેકાનેક મત-મતાન્તરોના વાડા બંધાતા હતા અને તેમને મજબૂત બનાવવાના પ્રયાસ ચાલી રહ્યા હતા, તે વખતે તે વાડાબન્દીના કલહ-કલાહલની ઉણુ વાળાને શમાવવા પ્રજાના કલ્યાણ માટે તે વિશ્વની આગળ વિશ્વધર્મ( સાર્વભૈમ ધર્મ ) નો પ્રકાશ કર્યો છે.
* અનેક અન્ત અનેકાન્ત. આત્મા અને મોહ યા આત્મા અને પાપને યોગ એ અનેકગ. એ “ અનેક ને અન્ત એ “ અનેકાન્ત.” મેંહ યા પાપને ખંખેરવાના ઉમે એ “ અનેકાન્ત ” સધાય.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________
अनेकान्त-विभूतिः
(३१)
रागाच रोपाच बहिर्गतोऽपि
सर्वत्र साम्यं च वहन्नपीत्यम् । जगद्धितं धर्ममहो ! अवोचः शिरः किमीयं न नमेत् तवांघौ ! ॥
(३२)
जनान् पुण्याचारान् न परमनयस्सद्गतिपदं
कृपादृष्टेदृष्टेरधमहृदयानप्युदधरः। महांस्तत्त्वालोको विमलचरितं साम्यवहनं
परेयं ते भूतिर्भवतु जगतो मङ्गलकरी !॥
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________
द्वात्रिंशिका।
(૩૧)
રાગ અને દ્વેષથી બહાર નિકળી ગયે છતાં અને સર્વત્ર સમભાવનું જીવન છતાં એક જગતના ભલા ખાતર તે ધર્મ-પ્રવચન કર્યું છે. અહા! દયાલ દેવ ! કેનું શિર તારા ચરણમાં ન નમે !
(૩૨)
તે કેવળ ભલા માણસોને જ સદગતિ પર નથી ચઢાવ્યા, પણ તારી કૃપાવૃષ્ટિભરી દૃષ્ટિથી અધમ જીવોને પણ ઉદ્ધર્યા છે
તારી મહાન વિભૂતિ જે મહાન તત્ત્વાલેક, ઉચ્ચ ચારિત્ર અને સામ્યવૃત્તિ, એ જગતને મંગલકારિણી થાઓ !
ઓં શાન્તિઃ
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
_